De resultaten van het project
Project ‘(On)Beperkte Opvang’ Mensen met Licht Verstandelijke Beperkingen in de Maatschappelijke Opvang
Peter van den Broek Landelijk projectleider
Agenda • Het project • De instrumenten
• De vragen • De handreiking
8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 3
Het project
8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 4
5 pilotregio’s / 10 partners Regio
Partners
Amsterdam
Den Haag
Rotterdam
Utrecht
Zwolle
8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 5
Enkele cijfers Opvang
8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 6
MEE
Cliënten • 170 in beeld voor deelname • 90 herkenningstesten • bijna 100 diagnostische onderzoeken • 64 ondersteuningstrajecten Medewerkers • 5 MEE-organisaties, 5 opvangorganisaties, 30 locaties • 140 opvangmedewerkers training LVB • 100 opvangmedewerkers introductie HASI • 50 MEE-medewerkers direct betrokken • Veelvoud Opvang-/MEE-medewerkers indirect
Instrumenten
8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 7
Deskundigheidsbevordering • MEE-training LVB voor professionals • Leidt tot: – Eerdere aandacht voor mogelijke LVB + andere focus (dan ggz/medische focus) – Minder handelingsverlegenheid + beter bespreekbaar maken – Herkenning van LVB + handvatten daarmee om te gaan – Meer begrip voor cliënt met LVB en daarop toegespitste dienstverlening
• Daarom aanbeveling training door meer medewerkers laten volgen • Verdere opties: advies/consultatie door MEE, gezamenlijke casuïstiekbespreking • Aandachtspunten voor MEE-medewerkers: outreachend werken, omgaan met verslaving, agressie >> Specifiek materiaal/casuïstiek 8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 8
Herkenning - 1 • Doel herkenningsinstrument: – – – –
Onderzoek mogelijkheid LVB Beperkt aantal aspecten Af te nemen door medewerker werkvloer (niet diagnostisch expert) Minder belastend voor cliënt
• Uitkomst zien in juiste perspectief: waarschijnlijkheid of serieuze aanwijzing (geen absolute zekerheid) • Doel pilots/project: – Geschiktheid mogelijk(e) instrument(en): HASI (Hayes Ability Screening Index) – Wijze van afnemen binnen de opvang – Project = ‘Practise based Niet wetenschappelijke validering 8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 9
Herkenning - 2 • Ervaringen pilots: – Cliënten: overwegend positief (‘interessant’, leerzaam) Belangrijke factor: motiveren van cliënt door begeleider Deel cliënten negatief (confronterend, weerstand andere instanties) – Medewerkers: ‘testen’ nieuw, wel bruikbaar. Meestal bevestiging
• Beoordeling – Gemiddeld (nu) ruim kwartier – Aantal praktische punten HASI: vertaling/Nederlandse situatie, – Aantal inhoudelijke aandachtspunten: definitie IQ-doelgroep, ‘taligheid’, bijkomende problematiek , ‘onderscheidend vermogen’ >> hoe streng? 8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 10
Herkenning - 3 • Beoordeling
Grenzen IQ-groep Nederland
HASI Verwijzing
IQ<50
IQ
Grenzen IQ-groep Nederland
1 (= terecht)
0
50
22 (= terecht)
4 (= onterecht/FN)
70
16 (= terecht)
7 (= onterecht/FN)
85
9 (= onterecht/FP)
5 (= terecht)
Verwijzing
Geen Verwijzing
39
5
44 (69%)
9 (FP=14%)
11 (FN=17%)
20 (31%)
Terecht Onterecht
Geen verwijzing
– Eindoordeel in relatie tot andere ervaringen/instrumenten
• Interactie herkenningsinstrument en: – Deskundigheidsbevordering LVB-training – Samenwerking MEE: consultatie/advies/casuïstiek
8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 11
Diagnostiek • Gebruikelijk diagnostisch instrumentarium MEE is voldoende tot goed bruikbaar – Bezwaren gelden algemeen en niet specifiek opvang – Bevestiging dat waar mogelijk (ook voor deze doelgroep) er betere instrumenten komen
• Toepassing binnen opvang stelt wel specifieke eisen: – Taalbeheersing, bijkomende problematiek, middelengebruik, informatie – Vooral te ondervangen met wijze van afnemen (concentratie, communicatie) + interpretatie resultaten – Maar ook bv. locatie (opzoeken cliënt)
8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 12
Ondersteuningstraject • Opvang/MEE hanteren dezelfde uitgangspunten en overeenkomstige benaderingen (stimuleren zelfredzaamheid, eigen regie, levensgebieden) • Taakverdeling Opvang en MEE varieert met (regionale) omstandigheden en hulpvraag/problematiek cliënt en opvangmedewerker • (H)Erkennen LVB leidt tot: – Eerder en beter vaststellen LVB – Op LVB afgestemde ondersteuning en ‘nieuwe’ ondersteuningsmogelijkheden binnen opvang (vraagt wel meer tijd, training, capaciteit) – Inzicht dat reguliere opvangsetting niet voor alle LVB-cliënten geschikte omgeving is >> vraagt om op de LVB-doelgroep toegesneden opvangmogelijkheden – Bevestiging dat doorstroom/uitstroom vanwege meervoudige en/of complexe problematiek naar vervolgvoorzieningen lastig is
8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 13
‘Ondersteuningsladder’ Constateren LVB: • 15% dak-/thuisloos > tijdelijke (woon)opvang > beschermd wonen = voorkomen terugval + werken stabiele levenssituatie • 13% intensievere ondersteuning ambulant > begeleid wonen of begeleid > beschermd wonen = op mogelijkheden afgestemde ondersteuning • 15% voortzetting bestaande ondersteuning begeleid wonen of ambulante thuisbegeleiding = stabiliteit • 57% kunnen 1 of meer stappen zetten op ‘ladder’ = ontwikkelingsgerichte ondersteuning 8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 14
Samenwerking • Heeft meerwaarde voor cliënten, medewerkers, organisaties en maatschappij • Vraagt om: – Flexibiliteit en korte lijnen – Specifieke routing en werkafspraken – Borging deskundigheidsbevordering en aandacht voor LVB
• Pilotregio’s hebben de intentie om: – de projectsamenwerking op reguliere basis voort te zetten – deze te verbreden naar andere (keten)partners – en daarmee de lokale ondersteuningsmogelijkheden voor opvangcliënten met LVB duurzaam te verbeteren 8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 15
De vragen
8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 16
Percentage (vermoedelijk) LVB in de opvang?
1/4 – 1/3 Effect van samenwerking op ondersteuning? Perspectief Kansen
Effect van deskundigheidsbevordering?
Verschil ondersteuningsbehoefte?
Afgestemd
8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 17
Lacunes ondersteuning? Meer capaciteit Gevolgen voor laagdrempeligheid opvang?
Begrenzingen project?
Lessen van/voor andere sectoren en doelgroepen opvang?
8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 18
MO/23+ Practice based
Samenwerken aan ‘(On)Beperkte Opvang’ Handreiking voor opvang en MEE
Ondersteuning van mensen met een licht verstandelijke beperking in de maatschappelijke opvang 8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 19
Bouwstenen voor samenwerking Partners Deskundigheid
Organisatie
Cliënt Herkenning
Ondersteuning
Diagnostiek
8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 20
Kennis van de doelgroep LVB • Beperking niet zichtbaar • Streetwise/Verhullend gedrag • Te hoge verwachtingen cliënt zelf/omgeving > overvragen
Opvang • Dak-/thuisloos • Problemen geweld, schulden, opvoeding • Middelengebruik • Psychiatrische, somatische, verstandelijke beperking • Zorgmijders, negatieve ervaringen
8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 21
•
Problemen met: • Leren en denken • Sociale contacten/relaties • Emoties en stress • Praktische vaardigheden
Ken uw partner(s)
8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 22
Bevorder deskundigheid
8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 23
Werk aan herkenning
8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 24
Toegespitste diagnostiek
8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 25
Afgestemde ondersteuning
8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 26
Organisatie van de samenwerking
8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 27
Tot slot • Handreiking voor samenwerking + rapportages deze maand gereed
• Wenkend perspectief voor andere sectoren en doelgroepen?
8 oktober 2012 Eindconferentie Den Haag
‘(On)Beperkte Opvang’ - 28