23
bij elkaar
Memo
Van Datum Onderwerp
Wethouder Ruimte en Strategie
René de Heer 1 juli 2011 Plan van aanpak doorstroomassen/Ban van de ring
Telefoon (038) 498 91 11 Fax (038) 498 20 41
Inleiding Deze memo bevat het plan van aanpak van het project “Ban van de Ring/Doorstroomassen” en beschrijft de verdere uitvoering van het project in de tweede helft van 2011. Het bestaat uit de volgende onderdelen: 1 Beschrijving van het project 2 Pilots Ban van de Ring 3 Beschrijving van de Pilots 4 Implementatieplan
1
Beschrijving van het project Aanleiding De provincie Overijssel en het Rijk hebben middelen ter beschikking gesteld voor de realisatie van doorstroomassen voor het openbaar vervoer. De projecten waarvoor deze middelen (15 miljoen euro) benut kunnen worden, moeten voor het einde van 2012 starten. Dit is een plan van aanpak om tot maatregelen te komen die passen binnen de subsidievoorwaarden. In de brief van 14 december 2010 (bijlage) van de gemeente aan de Provincie is aangegeven op welke wijze de gemeente tot de besteding van de IMGmiddelen voor de realisatie van de doorstroomassen wil komen. Ambitie De Gemeente Zwolle heeft de ambitie om de bereikbaarheid van de stad en de binnenstad te verbeteren en in de toekomst te waarborgen. Daarnaast heeft de Gemeente Zwolle de ambitie om tot de top vijf van beste binnensteden te horen. Een goede bereikbaarheid en toegankelijkheid horen daarbij. Het gaat om een bereikbaarheid voor alle modaliteiten. Bij een goede bereikbaarheid hoort ook het verbeteren van de doorstroming van het auto- en busverkeer. Het verbeteren van de bereikbaarheid moet hand in hand gaan met het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit. De provincie Overijssel heeft de ambitie dat er meer reizigers zijn die kiezen voor openbaar vervoer. De doelstelling voor het stedelijk gebied van Zwolle is een reizigersgroei van 50% in 2020. De Gemeente Zwolle onderschrijft deze doelstelling in de Mobiliteitsvisie. De provincie wil dat deze doelstelling onder andere verwezenlijkt wordt door de aanleg van doorstroomassen, bij voorkeur over een vrije (H)OVinfrastructuur, van het station naar de oostflank en de westflank van de binnenstad.
23
bij elkaar
Datum
1 juli 2011
Project tot nu toe Opdracht Verkeerscirculatieplan De Gemeente Zwolle is eind 2009 gestart om een Verkeerscirculatieplan “In de Ban van de Ring” op te stellen voor het gebied tussen de buitenring en de binnenring. In oktober 2010 heeft het college het plan van aanpak en de probleemanalyse vastgesteld. Gekozen is voor een aanpak waarin de aandacht in eerste instantie gericht wordt op die gebieden waar zich de meeste problemen voordoen en de grootste kansen liggen om deze aan te pakken. Daarom is het project grofweg in tweeën geknipt, namelijk het totale plangebied en het HOV-gebied ten noorden van het station (zie kaartjes). In het HOV-gebied bevinden zich de grootste knelpunten en zijn middelen beschikbaar om twee doorstroomassen Hoogwaardig Openbaar Vervoer (HOV) te realiseren. Hierdoor is er een reëel perspectief om binnen afzienbare tijd oplossingen te realiseren. Oplossingen in het HOV-gebied worden vervolgens vertaald naar het gehele gebied van “In de Ban van de Ring”. Dit moet in het voorjaar van 2012 leiden tot een vastgesteld VCP.
Eerst inzoomen op gebied doorstroomassen Eerst ligt de focus van het project op het gebied van de stationsomgeving/Veerallee/Pannekoekendijk/Groot Weezenland. In dit gebied liggen enerzijds de grootste en meeste knelpunten en anderzijds ligt hier de opgave voor de realisatie van de doorstroomassen. De opgaven staan beschreven in de probleemanalyse van het project “In de Ban van de Ring”.
2/23
23
bij elkaar
Datum
1 juli 2011
In een aantal workshops zijn in 2010 met alle belanghebbenden in het platform mobiliteit knelpunten en mogelijke oplossingen geanalyseerd. Op basis van de uitkomsten van deze workshops heeft het ontwerpteam (waar de provincie Overijssel onderdeel van uitmaakt) vier verkeerskundige modellen opgesteld voor het HOVgebied. Deze verkeerskundige modellen richten zich op alle modaliteiten: bus, auto, fiets, voetganger. De modellen geven mogelijke oplossingen voor het verbeteren van de verkeerscirculatie van de binnenstad en de verbetering van de doorstroming van het HOV/het realiseren van doorstroomassen. Deze modellen worden beschreven in een beslisdocument dat het college van B&W in juni zal bespreken. Het college zal dan een principe voorkeur uitspreken voor een van de modellen. In de modellen is ook aandacht voor de dynamisch verkeersmanagement. Experimenteren Eind januari 2011 heeft het ontwerpteam een expertmeeting gehouden over de inhoud en het proces van In de ban van de ring. Een van de uitkomsten van deze bijeenkomst was om te gaan experimenteren met verkeerskundige maatregelen, bijvoorbeeld op het gebied van dynamisch verkeersmanagement en communicatie. Daar zijn we nu ook mee aan de slag. We bereiden drie pilots voor. Doel van de pilots is om inzicht te krijgen in de effecten van bepaalde maatregelen. Op basis van de opgedane kennis kunnen we adviseren over structurele maatregelen ter verbetering van de verkeersdoorstroming en de bereikbaarheid van de Zwolse binnenstad. Het is zeer goed denkbaar dat er meer experimenten uitgevoerd gaan worden.
3/23
23
bij elkaar
Datum
1 juli 2011
No-regret maatregel: busstation Pannekoekendijk Daarnaast zijn we bezig met de uitwerking van een no-regretmaatregel om de doorstroming van het OV te verbeteren. De eis die we gesteld hebben aan een noregretmaatregel is dat die zinvol is, ongeacht het te kiezen verkeerskundige model en ongeacht de locatie van het busstation (nu aan de noordzijde van het station en op termijn aan de zuidzijde). Het gaat hierbij om de verplaatsing van de centrumhalte aan de Eekwal naar de Pannekoekendijk. Uit onderzoek blijkt dat de huidige centrumhalte op de Eekwal een belangrijke functie als zowel overstap als in/uitstaphalte heeft. Deze halte heeft echter door haar ligging een aantal grote nadelen, zoals verkeersoverlast voor bedrijven en bewoners aan de Eekwal, verkeersonveilige situaties tussen bussen en fietsers bij de Potgietersingel en kruising Jufferenwal. Conflicten tussen bussen en auto´s bij de ingang van de parkeergarage maagjesbolwerk. De nieuwe locatie is goed en veilig bereikbaar voor bussen en kent een directe en aantrekkelijke looproute naar de Binnenstad via de Rode Torenbrug. No-regretmaatregel: Vaststelling ontwerp westelijke doorstroomas met DVM/vrijliggende businfrastructuur De provincie Overijssel en de Gemeente Zwolle delen de ambitie dat de doorstroming van het OV beter wordt. Het is de vraag hoe die doorstroming het best verbeterd kan worden: door vrijliggende businfrastructuur of door dynamisch verkeersmanagement? Deze twee vormen gaan we verkennen. Er komen schetsen van verschillende varianten van vrijliggende infrastructuur op het traject Willemskade, Harm Smeengekade, Pannekoekendijk. Er komt een nadere uitwerking van het ontwerp op basis van het gekozen voorkeursmodel voor dit traject. En er komt een beschrijving van de DVMmaatregelen die in dit gebied genomen kunnen worden om de doorstroming van het OV te verbeteren. De Provincie Overijssel heeft de voorkeur voor de aanleg van vrijliggende businfrastructuur. De Gemeente Zwolle streeft naar een mix van infrastructurele maatregelen (waar het moet) en niet infrastructurele maatregelen (waar het kan). Reden hiervoor is vooral het gebrek aan ruimte en zorg voor de kwaliteit van de openbare inrichting in dit gebied. Daarom wil de gemeente onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om met DVM de doorstroming van het OV te verbeteren op het gebied van de Veerallee tot de Burgemeester Roelenweg. Hiervoor zal de komende tijd onderzoek gedaan worden (kennisvergaren) en geëxperimenteerd worden met verschillende scenario’s zodat de meest optimale mix van infrastructurele en nietinfrastructurele maatregelen gekozen kan worden. De uitkomsten hiervan zullen betrokken worden bij de vormgeving van het uiteindelijke ontwerp. Uitzoomen naar projectgebied Op basis van het voorkeursmodel en de uitkomsten van de eerste experimenten zal er na de zomer een vertaling worden gemaakt naar het totale projectgebied van binnen de buitenring van Zwolle. Hierin wordt dan ook de route van het busverkeer naar de oostzijde van de stad en de ligging van de binnenstadshalte meegenomen. Hiervoor is wel een gezamenlijke, door de gemeente en Provincie, gedragen OV-visie nodig op het
4/23
23
bij elkaar
Datum
1 juli 2011
stad- en streeklijnennet. Het gaat daarbij om een visie op hoofdlijnen. Deze wordt dit najaar gezamenlijk tussen de partijen vastgesteld. Overlegstructuur Voor In de ban van de ring is de interne overlegstructuur als volgt: Het ontwerpteam maakt een uitwerking van de modellen en stelt het beslisdocument op. De Provincie Overijssel (Cees Bakker) maakt onderdeel uit van het ontwerpteam. Het projectteam bewaakt de voortgang van het project en bereidt de besluitvorming voor. De projectleider van het ontwerpteam maakt onderdeel uit van het projectteam. De stuurgroep voor Spoorzone bespreekt de besluitvormende stukken. Het college van B&W legt stukken ter besluitvorming voor aan de gemeenteraad.. Er is periodiek ambtelijk overleg met de provincie Overijssel over de voortgang van de realisatie van de doorstroomassen. Aangezien de realisatie van de doorstroomassen feitelijk een onderdeel uitmaken van Spoorzone, staat dit onderwerp op de agenda van het bestuurlijk overleg Spoorzone.
Streven naar overeenstemming Het is de intentie dat provincie en gemeente het eens zijn over de modellen en maatregelen die voorgelegd worden ter besluitvorming aan het college en de gemeenteraad. Als er onduidelijkheid of een verschil van inzicht ontstaat over de beste manier om doorstroomassen te realiseren, dan proberen gemeente en provincie dit eerste ambtelijk op te lossen. Als dit op projectniveau niet lukt, dan wordt het ambtelijk opgeschaald naar het managementniveau. Als ambtelijke opschaling niet werkt, dan zullen de verantwoordelijk wethouder (René de Heer) en de verantwoordelijk gedeputeerde (Gerrit Jan Kok) dit bilateraal bespreken. In het uiterste geval wordt het geschil voorgelegd aan de stuurgroep Spoorzone.
Fasering van het vervolg Producten Beslisdocument HOVgebied
3 Pilots HOV-gebied
Behandeling in college Behandeling in raad
Juni september
Pilots bussen Luttenbergstraat Pilots Maagjesbolwerk Pilots Stationsomgeving
Mei - juli Juni - september Juni – september
5/23
23
bij elkaar
Datum
1 juli 2011
Uitwerking busstation Pannekoekendijk
Uitwerking westelijke doorstroomas
VCP
Uitwerking gekozen variant
Juli - oktober
Bespreking mobiliteitsplatform, stakeholders Besluitvorming college Onderzoek/ontwerp/opstellen verkeersmanagement scenario’s Optioneel: Uitvoering experiment Terugkoppeling bestuur Vertaling voorkeursmodel naar plangebied Verwerken uitkomsten pilots Opstellen VCP (concept) Bespreking college Raadpleging stad Besluitvorming college
november
december Juni- oktober
pm november Derde kwartaal 2011 Vierde kwartaal 2011 Vierde kwartaal 2011 Eerste kwartaal 2012 Eerste kwartaal 2012 Tweede kwartaal 2012
Beschrijving producten 1a. beslisdocument HOV-gebied Het beslisdocument HOV-gebied beschrijft: - de aanleiding voor In de ban van de ring - de ambitie, doelstelling en gewenste resultaat - de opgave voor In de ban van de ring in het algemeen en voor het HOV-gebied in het bijzonder - de verkeersmodellen voor dit gebied - de toetsing van de modellen - waardering van de modellen - de opzet en het doel van de pilots - varianten voor de realisatie van de centrumflankhalte aan de Pannekoekendijk als no-regretmaatregel - dvm-maatregel westflank als no-regretmaatregel - mogelijke overige maatregelen (korte termijn, middellange termijn, lange termijn) De verkeersmodellen gaan in op alle modaliteiten (bus, auto, fiets, voetganger) en op dynamisch verkeersmanagement. De doorrekening van de modellen maakt duidelijk wat de effecten zijn voor verkeersintensiteiten. De verkeersmodellen worden ook voor een paar plekken uitgewerkt op detailniveau, om ruimtelijke consequenties inzichtelijk te maken en om te kunnen beoordelen of bepaalde ingrepen fysiek haalbaar zijn (is er voldoende ruimte?).
6/23
23
bij elkaar
Datum
1 juli 2011
1b. collegebesluit Het college neemt een besluit over welk model zijn voorkeur heeft. Het gaat om een voorlopig, richtinggevend besluit; de pilots kunnen aanleiding zijn om de voorkeur te wijzigen. aandachtspunt Voordat het college een besluit neemt over het voorkeursmodel, is bestuurlijk overleg tussen gemeente en provincie noodzakelijk. De provincie heeft in het ontwerpteam aangegeven te voelen voor een bundeling van de bussen tot aan de kruising met de Burgemeester van Rooijensingel. Een aantal modellen gaat echter uit van splitsing van de westelijke (door nieuwe bustunnel) en oostelijke bundel (door van Karnebeektunnel), al vanaf het busstation aan de zuidzijde. 2. Pilots (zie hoofdstuk 3) De drie pilots zijn onlangs besproken met de provincie Overijssel. 3. Uitgewerkte no-regretmaatregel De uitgewerkte no-regretmaatregel is een 1:1000 uitwerking van het nieuwe busstation inclusief de ruimtelijke inpassing op de Pannekoekendijk. Het geeft de benodigde infrastructuur weer tussen de rotonde bij de Kamperpoortenbrug en het kruispunt met de Katerdijk. Gestreefd wordt om een integraal ontwerp te maken voor deze belangrijke regionale binnenstadspoort inclusief kosten en planning. 4. Uitgewerkte westelijke doorstroomas Op basis van het gekozen model wordt een VO gemaakt van de westelijke doorstroomas. Daarbij wordt gestreefd naar een optimale mix van fysieke maatregelen, zoals vrije busbanen, en niet-fysieke maatregelen als verkeersmanagement. Uitkomst hiervan zijn maximaal 3 varianten. Hieruit wordt een keuze gemaakt. Deze wordt vervolgens uitgewerkt tot definitief ontwerp. 5. VCP Nadat het voorkeursmodel is vastgesteld, gaat het ontwerpteam aan de slag met het VCP, voor het hele plangebied. Dit moet begin 2012 klaar zijn. Hierbij wordt specifiek gewerkt aan het ontwikkelen van modellen voor de oostelijke doorstroomas en oplossingen voor andere specifieke knelpunten in de stad, zoals de route MiddelwegBisschop Willebrandlaan-Wipstrikkerallee.
7/23
23
bij elkaar
Datum
1 juli 2011
2
Pilots Ban van de Ring
2.1
Inleiding In het kader van het VCP ‘In de Ban van de Ring’ en de doorstroomassen OV staan we nu op het punt om een vernieuwend onderdeel uit te gaan voeren, namelijk het uitvoeren van een drietal pilots. In deze bijlage wordt op nader ingegaan op inhoud en doel van de pilots. Ook wordt een indicatie gegeven van de planning en de kosten. Bereikbaarheid staat hoog in het vaandel bij de gemeente Zwolle. In het kader van het verkeerscirculatieplan ‘In de Ban van de Ring’ werken we toe naar een optimale en toekomstvaste verkeerssituatie. Om deze situatie te kunnen bereiken zullen we een maatregelenpakket samenstellen. Dit maatregelenpakket bestaat zowel uit 'zachte' maatregelen, het beïnvloeden van de verkeersvraag door communicatie, mobiliteits- en verkeersmanagement, als 'harde' maatregelen zoals aanpassing van infrastructuur. Gezien het feit dat fysieke maatregelen omvangrijke financiële consequenties hebben, ingrijpend zijn, veel tijd vergen en beschouwd worden als onomkeerbaar, kiezen we voor een kosteneffectieve, snel te realiseren en zorgvuldige aanpak. Daarnaast beschouwen we de mogelijke maatregelen vanuit het verkeerscirculatieplan in nauwe samenhang met de ontwikkeling van de Spoorzone en de realisatie van de doorstroommaatregelen voor het (H)OV. Bovenstaande aanpak staat in nauwe relatie tot het inzetten op flexibele maatregelen in het kader van dynamisch verkeersmanagement. Oftewel, spits de maatregelen toe op doelgroepen en in de specifieke periodes dat de maatregelen noodzakelijk zijn. We willen dus ook inzicht krijgen in het feit of de mobiliteitsvraag beïnvloedt kan worden door mobiliteitsmanagement.
2.2
Aanpak op hoofdlijnen Effecten van verkeersmaatregelen worden normaliter gebaseerd om modelresultaten. Een modelanalyse vormt een belangrijk onderdeel bij het vormgeven van het verkeerscirculatieplan. Modeluitkomsten ‘vertellen’ echter niet per definitie de waarheid. Het risico bestaat dat door de genomen maatregelen niet de beoogde, of zelfs ongewenste, effecten bereikt worden. Het risico op mogelijk ongewenste effecten willen wij ondervangen door parallel aan de modelstudie een drietal pilots uit te voeren. Met deze pilots willen we op een aantal knelpuntlocaties een mogelijke toekomstige verkeerssituatie nabootsen, zonder dat er daadwerkelijke fysieke ingrepen worden gedaan. Uitvoerige monitoring en evaluatie moeten uiteindelijk laten zien welke effecten er door de tijdelijke maatregelen bereikt zijn. Hiermee wordt aangetoond of de maatregel in een definitieve vorm voldoende doelmatig én toekomstvast is. De voorgestelde werkwijze is vernieuwend voor Zwolle. Deze werkwijze is mede gebaseerd op de handreikingen tijdens de expertmeeting eind januari van dit jaar. Door de voorgestelde werkwijze zijn wij in staat om op een kostentechnisch interessante
8/23
23
bij elkaar
Datum
1 juli 2011
wijze te ondervinden welke effecten zichtbaar worden door verkeersingrepen. Hierbij is het verkrijgen van draagvlak, zowel intern als bij externe partijen, een essentieel onderdeel. We zullen dan ook veel aandacht schenken aan de communicatie.
9/23
23
bij elkaar
Datum
1 juli 2011
3
Beschrijving pilots Hierna wordt een beknopte beschrijving gegeven van de drie pilots. Op onderstaande kaart is te zien welke locaties het betreft.
3.1
Doelstelling pilots In generieke termen zijn de doelstellingen van de pilots als volgt: - Op een kostentechnisch interessante wijze ondervinden welke effecten gerealiseerd kunnen worden door het nemen van tijdelijke verkeersmaatregelen op een aantal knelpuntlocaties in Zwolle; - Validatie van modeluitkomsten; inzicht verkrijgen in de doelmatigheid en toekomstvastheid van verkeerskundige maatregelen indien deze in definitieve vorm gerealiseerd zouden worden; - Procesoptimalisatie; door middel van voorgestelde aanpak een bijdrage leveren aan het creëren van een breed draagvlak voor een maatschappelijk en politiek gevoelig instrument als een verkeerscirculatieplan. De afzonderlijke pilots dragen bij aan het realiseren van bovenstaande doelstelling, maar hebben tevens eigen specifieke doelstellingen.
10/23
23
bij elkaar
Datum
1 juli 2011
3.2
Pilot 1: Spreiden routes streekbussen en stadsbussen
3.2.1
Samenvatting
Doel
Planning
Kosten Ambtelijke inzet
1. Verbeteren doorstroming ten tijde van werkzaamheden Luttenbergstraat 2. Onderzoek naar de effecten van het spreiden van busroutes 1. Voorbereiding: april 2011 2. Uitvoering pilot: mei-juli 2011 (in uitvoering) 3. Evaluatie augustus 2011 1. ca. € 35.000,1. Voorbereiding 2. Begeleiding 3. Communicatie 4. Onderzoek 5. Evaluatie
3.2.2 Toelichting Een wens van de provincie is dat er in de toekomst sprake is van ongehinderde doorstroming op de busroutes naar onder andere Deltion, Oosterenk, Stadshagen, Holtenbroek en Aalanden. Hiervoor hebben de gemeente en de provincie gezamenlijk het project ‘Doorstroomassen OV’ opgestart. Een uitgangspunt van de provincie is om hierbij de busroutes ter hoogte van het centrum te strekken (lees: bussen zoveel mogelijk in een rechte lijn laten rijden) en te bundelen (lees: zoveel mogelijk bussen op dezelfde route). In dat kader heeft de provincie de wens om tevens de regionale lijnen (streekbussen) over deze routes af te wikkelen, mede met het oog op een eenvoudig te begrijpen dienstregeling. Daarnaast heeft de provincie de wens om bussen ongehinderd te laten doorstromen op de centrumstedelijke infrastructuur. Wij begrijpen deze wens, maar wij vragen ons hiervan wel de haalbaarheid af. De beschikbare fysieke ruimte rond het centrum is namelijk beperkt, terwijl de infrastructuur wel meerdere verkeersstromen (autoverkeer, fietsers, voetgangers, transport) zo optimaal mogelijk moet afwikkelen. De bereikbaarheid van de binnenstad voor alle vervoerswijzen is voor Zwolle essentieel in het kader van de beleidskeuze om tot de top vijf van de beste binnensteden van Nederland te horen. In de huidige situatie hebben bussen in veel verkeerssituaties al prioriteit. Het verder uitbouwen van deze prioriteit (lees: ongehinderde doorstroming) inclusief het strekken en bundelen van busroutes leidt wellicht tot een te grote voorkeurspositie van de bus. Hierdoor komt de bereikbaarheid van de binnenstad voor de overige vervoerswijzen onder druk te staan.
11/23
23
bij elkaar
Datum
1 juli 2011
Een alternatief van het bundelen van busroutes wordt gevonden in een tegenovergesteld concept: het spreiden van busroutes. Dit concept willen we dan ook onderzoeken in de vorm van een pilot. We grijpen reconstructiewerkzaamheden (zie onderstaand kader) van de Luttenbergstraat aan om te onderzoeken welke effecten er optreden voor het busgebruik, zowel kwantitatief als kwalitatief. Daarnaast wordt onderzocht welke effecten er optreden voor de doorstroming in het gebied. Werkzaamheden Luttenbergstraat Momenteel worden er reconstructiewerkzaamheden uitgevoerd aan de LuttenbergstraatAssendorperstraat. Betreffende werkzaamheden worden uitgevoerd t/m week 30 van dit jaar. Naar verwachting treedt zeer ernstige congestie op tijdens de weken 26 t/m 30, aangezien dan het kruispunt Luttenbergstraat-Assendorpstraat op de schop gaat. Het gebied Luttenbergstraat-Groot Wezenland vormt een belangrijke ader voor zowel OV als autoverkeer. Om vertraging van het openbaar vervoer zoveel mogelijk te voorkomen en om de doorstroming van overige verkeersstromen te bevorderen, worden de regiobussen omgeleid. In plaats van de route via de Luttenbergstraat-Groot Wezenland rijden de regiobussen tijdens de werkzaamheden de route via de Deventerstraat-Hortensiastraat. De haltes nabij Groot Wezenland worden niet meer aangedaan door de streekbussen. Busreizigers die gebruik maken van deze haltes kunnen hiervoor in de plaats een overstap maken op de stadsbus (op het station of nabij het Isalakliniek locatie Sophia).
3.2.3
Grafische weergave
12/23
23
bij elkaar
Datum
1 juli 2011
Huidige dienstregeling
Werkzaamheden Luttenbergstraat
13/23
23
bij elkaar
Datum
1 juli 2011
Routes regio- en stadsbussen scheiden (alle regiobussen via Deventerstr-Hortensiastr.)
14/23
23
bij elkaar
Datum
1 juli 2011
3.3
Pilot 2: Doorstroming bussen corridor station - Nieuwe Havenbrug 3.3.1
Samenvatting
Doel Planning
Kosten Ambtelijke inzet
1. 1. 2. 3. 1. 1. 2. 3. 4. 5.
Verbeteren doorstroming bus tijdens spitsperiodes Voorbereiding: augustus 2011 Uitvoering pilot: september/oktober 2011 Evaluatie november 2011 ca. € 30.000,Voorbereiding Begeleiding Communicatie Onderzoek Evaluatie
3.3.2 Toelichting Op 24 januari 2011 heeft de raad ingestemd met vijf doorstromingsmaatregelen voor het busvervoer in Zwolle op de korte termijn. Twee doorstromingsmaatregelen moeten nog nader worden uitgewerkt op haalbaarheid en eventuele alternatieven vanwege onderlinge samenhang met stedelijk belangrijke projecten als het VCP ‘In de ban van de ring’, Spoorzone, herinrichting Potgietersingel en busstation Katerdijk. De twee doorstromingsmaatregelen betreffen het realiseren van een gelijkwaardig kruispunt voor het station en de realisatie van een geregelde kruising (VRI) Luttekestraat – Burgemeester van Roijensingel (Nieuwe Havenbrug). Begin maart is tijdens een voortgangsgesprek met de provincie besloten om voor de genoemde twee maatregelen een andere aanpak te volgen. In het kader van het VCP ‘In de ban van de ring’ is voor de buscorridor Stationsplein-Stationsweg-Burg van Roijensingel-Luttekestraat een pilot gewenst waarmee genoemde ingrepen nagebootst worden. Er wordt dus niet direct ingezet op fysieke maatregelen. Op basis van de uitkomsten van deze pilot kan vervolgens bepaald worden welke specifieke maatregelen er genomen kunnen worden op deze corridor. De uitkomsten worden tevens als input gebruikt voor het verkeerscirculatieplan. Voor deze pilot denken wij dat een oplossing met verkeersregelaars op de gehele corridor een mogelijkheid is. Op deze wijze kan zonder het nemen van fysieke maatregelen onderzocht worden of de doorstromingsmaatregelen voldoende effectief zijn. Wij zien binnen deze pilot mogelijkheden om meerdere mogelijkheden te onderzoeken (deelexperimenten): 1. Inzet verkeersregelaars nabij station (bevorderen doorstroming wegrijdende (en aankomende) bussen) 2. Inzet verkeersregelaars op het kruispunt Stationsweg-Burg. v. Roijensingel (veranderen voorrangssituatie, prioriteren bus)
15/23
23
bij elkaar
Datum
1 juli 2011
3. Inzet verkeersregelaars op het kruispunt Luttekestraat-Burg. v. Roijensingel (veranderen voorrangssituatie, prioriteren bus) 4. Gecombineerde inzet van verkeersregelaars op al bovengenoemde locaties De afzonderlijke en gecombineerde deelexperimenten hebben tot doel om vast te stellen welke situatie het meest effectief is. Wellicht is het nemen doorstromingsmaatregelen op de gehele corridor niet noodzakelijk wanneer er één van de bottlenecks wordt weggenomen. Aan de andere kant is het mogelijk dat juist door het wegnemen van één bottleneck de andere bottlenecks verergeren. Daarnaast moet in ogenschouw genomen worden dat de doorstroming van de bus met name wordt belemmerd in de spitsperiode. Door zorgvuldig te onderzoeken hoe deze doorstroming kan worden bevorderd, zonder dat er al fysieke ingrepen worden gedaan, wordt voorkomen dat er (buiten de spitsperiodes) andere verkeersstromen (te) ernstig worden benadeeld. Looproute binnenstad / Fundatie Met deze pilot verbeteren we tevens de looproute richting de binnenstad. Tegelijk met het wijzigen van de voorrangssituatie van de bussen, wordt namelijk ook de voorrangssituatie voor voetgangers gewijzigd. Hierdoor ontstaat dan een doorgaande looproute naar binnenstad en dus ook De Fundatie. 3.3.3
Grafische weergave
Huidige situatie (opstopping bussen en geen doorgaande looproute)
16/23
23
bij elkaar
Datum
1 juli 2011
Nieuwe situatie (door inzet verkeersregelaars prioriteit voor de bus (veranderen voorrangssituatie); hierdoor tevens doorgaande looproute naar de binnenstad)
17/23
23
bij elkaar
Datum
1 juli 2011
3.4
Pilot 3: Doorstroming Pannekoekendijk / Maagjesbolwerk
3.4.1
Samenvatting Doel Planning
Kosten Ambtelijke inzet
3.4.2
1. Verbeteren doorstroming Pannekoekendijk-Harm Smeengekade parkeerverkeer op zaterdagmiddag 1. Voorbereiding: september 2011 2. Uitvoering pilot: oktober/november 2011 3. Evaluatie december 2011 1. ca. € 35.000,1. Voorbereiding 2. Begeleiding 3. Communicatie 4. Onderzoek 5. Evaluatie
Toelichting De parkeergarage Maagjesbolwerk is in 2003 opengesteld. Sinds de openstelling is er op zaterdagmiddag (en donderdagavond) regelmatig sprake van congestievorming op de Kamperpoorterburg door wachtend parkeerverkeer. Deze congestievorming slaat vervolgens terug op de Harm Smeengekade en Pannekoekendijk. Het doorgaand verkeer wordt hierdoor gehinderd. Ditzelfde geldt voor het busverkeer dat gebruik maakt van de Kamperpoorterburg om via de Eekwal naar het station te gaan. De hinder voor doorgaand verkeer en het busverkeer is zeer ongewenst. Daarnaast geldt dat bezoekers die (te) lang moeten wachten om een parkeergarage binnen te kunnen gaan, mogelijk ervoor kiezen om voortaan de binnenstad van Zwolle niet meer te bezoeken. Vanzelfsprekend is (te) lang moeten wachten om te kunnen parkeren in het kader van de aantrekkelijkheid en imago van de binnenstad zeer ongewenst. Filevorming voor de parkeergarage Maagjesbolwerk is dus hinderlijk voor zowel doorgaand verkeer, parkerend verkeer en het busverkeer en hiermee de doorstroming op de binnenring. Wij hebben echter niet inzichtelijk wat nu de echte reden is dat er regelmatig filevorming optreedt en hoe lang deze filevorming duurt. Wellicht zijn bezoekers van de binnenstad (te) sterk georiënteerd op de Maagjesbolwerkgarage. Daarnaast kan het ook zijn dat er een bepaalde mate van onbekendheid van de overige parkeergelegenheden (incl. looproutes) in Zwolle aanwezig is (ondanks het uitgebreide parkeerverwijssysteem). In het kader van het VCP ‘In de ban van de Ring’ is er een pilot gewenst waarmee de genoemde problematiek wordt opgelost/verminderd, zonder direct fysieke ingrepen te moeten doen. Gedacht wordt aan een pilot waar het parkerend verkeer actief door verkeersregelaars wordt doorgestuurd op de momenten dat de parkeergarage (bijna) vol is. Op basis van de uitkomsten van deze pilot kan vervolgens bepaald worden of er
18/23
23
bij elkaar
Datum
1 juli 2011
specifieke maatregelen genomen moeten worden om de doorstroming van doorgaand verkeer te garanderen. De uitkomsten van deze pilot zijn tevens zeer relevant in het kader van het verkeerscirculatieplan en No Regret-maatregelen, aangezien er raakvlakken zijn met een eventuele ‘knip’ op de Harm Smeengekade/Pannekoekendijk en de verplaatsing van het busstation naar de Pannekoekendijk. Voor deze pilot denken wij aan een oplossing met verkeersregelaars nabij de parkeergarage en op toeleidende wegen. Op deze wijze kan zonder het nemen van fysieke maatregelen onderzocht worden of er daadwerkelijk fysieke maatregelen noodzakelijk zijn en zo ja, welke maatregelen dit moeten zijn. Wij zien binnen deze pilot mogelijkheden om meerdere aspecten gelijkertijd te onderzoeken: 1. Wat de voornaamste oorzaak is van de wachtrijvorming 2. De bestemming van de bezoekers die parkeren in het parkeergarage Maagjesbolwerk (MediaMarkt of juist elders); 3. Het deel van de totale hoeveelheid parkeerverkeer waardoor de filevorming optreedt en dus doorgestuurd moet worden naar overige parkeergelegenheden. Enkel het vaststellen van de voornaamste oorzaak van de wachtrijvorming kan er wellicht voor zorgen dat met relatief eenvoudige maatregelen de problematiek kan worden verholpen. Door zorgvuldig te onderzoeken hoe de wachtrijvorming tot stand komt, kan dus beteken dat er geen of beperkte fysieke ingrepen hoeven te worden gedaan om de doorstroming van het doorgaande verkeer en busverkeer te garanderen en tevens de wachtrijvorming te verminderen/op te lossen. 3.4.3
Grafische weergave
19/23
23
bij elkaar
Datum
1 juli 2011
Huidige situatie (opstopping P-garage en terugslag Pannekoekendijk/H.Smeengekade)
Nieuwe situatie (door inzet verkeersregelaars en tekstkarren doorstroming op orde) 20/23
23
bij elkaar
Datum
1 juli 2011
4
Implementatieplan 2011 en verder
4.1
Pilot: spreiden van streek- en stadsbussen bij project reconstructie Luttenbergstraat In het kader van de bevordering van de doorstroming van de bussen en het overige verkeer in de stad is gestart met een pilot. De vroegtijdige start van deze pillot hangt samen met de reconstructie van de Luttenbergstraat-Assendorperdijk vanaf mei. In het kader van dit project dienden er verkeersmanagement maatregelen rondom met name het ziekenhuis de Weezenlanden genomen te worden. Als onderdeel daarvan zijn de streeklijnen vanaf de Oosterenk via de Hortensiastraat geleid om zodoende het busverkeer te spreiden. Passagiers uit de streeklijnen met als bestemming het ziekenhuis of de Binnenstad dienen bij Oosterenk over te stappen op de stadsdienst. Door de pilot wordt ervaring opgedaan wat de consequenties zijn van het spreiden van de streek- en stadsbussen over de veschillende routes voor hun rijtijden. Verder wordt nagegaan in hoeverre passagiers een extra overstap als hinderlijk ervaren naar hun bestemming. Kosten € 35.000
4.2
Pilot: Aantrekkelijke verbinding Station – Binnenstad Direct na de zomer zal een pilot worden gehouden met als doel om de doorstroming van de bussen tussen het station en de Binnenstad te bevorderen en om een aantrekkelijke looproute naar het centrum te realiseren. Daarnaast zal bij deze pilot inhoud gegeven worden aan het begrip gastheerschap richting trein/ en busreizigers die de Binnenstad van Zwolle bezoeken. De uitkomsten van de pilot zullen worden benut voor het vaststellen van structurele maatregelen op deze route. Over de uitvoering van deze pilot zijn afspraken met de Provincie Overijssel gemaakt. Financiering is mogelijk vanuit het project doorstroomassen korte termijn dat door de Provincie Overijssel gefinancierd wordt. Kosten: € 30.000
4.3
Pilot: Verbeteren doorstroming Pannekoekendijk / Maagjesbolwerk Direct na de zomer zal een pilot worden gehouden met als doel om de doorstroming op zaterdagmiddag en koopavonden rond de parkeergarage Maagjesbolwerk en op de Pannekoekendijk te verbeteren. Hiermee zal ervaring worden opgedaan met de effectiviteit van verkeersmanagement maatregelen op de westelijke doorstroomas HOV. Daarnaast zal bij deze pilot inhoud gegeven worden aan het begrip gastheerschap aan bezoekende automobilisten. De uitkomsten van de pilot zullen worden benut voor het vaststellen van structurele maatregelen op deze route als onderdeel van het opstellen van het voorlopig ontwerp voor de westelijke doorstromingsassen HOV. De pilot kan worden gefinancierd vanuit het uitvoeringsplan Luchtkwaliteit. Kosten: € 35.000 21/23
23
bij elkaar
Datum
1 juli 2011
4.4
Ontwerp van een binnenstadsbusstation bij het Katwolderplein Als onderdeel van de verplaatsing van het nieuwe busstation wordt een nieuwe binnenstadshalte voor het busverkeer op de Pannekoekendijk gerealiseerd. Hierbij wordt ook het aanliggende wegvak tussen de Katerdijk en de kamperpoorterbrug meegenomen. Om de start van de bouw voor eind 2012 te kunnen laten plaatsvinden dient dit najaar een definitief ontwerp gemaakt te worden. Uiterlijk eind 2011 dient een realisatiebesluit genomen te worden. De Katerdijk, Pannekoekendijk en de nieuwe voetgangers en fietsbrug naar het Rode Torenplein vormen de entree voor alle bezoekers vanaf de westzijde van de stad (A 28, Stadshagen, Parkeergarage). Het is zaak dit gebied een aantrekkelijke entree en poort van de stad te laten vormen. Daarom wordt als onderdeel van het ontwerp van het busstation ook specifiek aandacht besteed aan de vormgeving van totale ´poort´. Kosten: € 50.000
4.5
Opstellen voorlopig ontwerp Westelijke Doorstroomas voor Hoogwaardig Openbaar Vervoer (HOV) op de Willemskade / Pannekoekendijk De Willemskade / Pannekoekendijk vormen onderdeel van een snelle en robuuste hoogwaardige openbaar vervoer (bus) verbinding tussen het nieuwe busstation van Zwolle en de (Noord)westkant van de stad en regio. Hierbij gestreefd wordt naar een optimale mix van infrastructurele maatregelen (vrije busbanen) en verkeersmanagement maatregelen. Het waarborgen van de doorstroming, veiligheid en leefbaarheid van alle vervoerwijzen (auto, fiets, vrachtauto´s en voetgangers) en een kwalitatief goede ruimtelijke inpassing is hierbij essentieel. Direct na de zomer wordt op basis van een nog te kiezen voorkeursmodel voo dit gebied een voorlopig ontwerp met mogelijke varianten voor deze as gemaakt. Voor eind 2011 wordt het besluit genomen voor een vookeursvariant waarna begin 2012 een definitief ontwerp wordt gemaakt. Het realisatiebesluit zal midden 2012 genomen worden. Kosten € 45.000
4.6
Opstellen verkeersmanagement scenario’s plangebied “Ban van de Ring” In het najaar zal een onderzoek/verkenning voor het gehele gebied binnen de buitenring worden uitgevoerd op welke wijze met verkeersmanagement eventueel aangevuld met andere maatregelen als pollers, informatie en communicatie de bereikbaarheid, leefbaarheid en veiligheid van de (Binnen)stad verder verbeterd kan worden. De uikomsten hiervan zullen een belangrijk onderdeel uitmaken van het VCP `In de Ban van de Ring`. Dit vormt onder meer input voor een dynamisch systeem van goede en duidelijke bewegwijzering in het gebied binnen de buitenring van Zwolle. In het najaar zal vanaf de A 28 en de N 35 en op de buitenring van Zwolle een Dynamisch Verkeersmanagement (DVM) systeem worden gerealiseerd. Daarmee gecombineerd wordt een dynamisch verkeer/parkeerverwijssysteem vanaf de buitenring en op de binnenring gerealiseerd als vervanging van het huidige
22/23
23
bij elkaar
Datum
1 juli 2011
parkeerverwijssysteem. Doel hiervan is om het vinden van beschikbare parkeerplaatsen gemakkelijker te maken en bij congestie alternatieve routes aan te geven. Hiermee wordt de doorstroming verbeterd en neemt het zoekverkeer af. Kosten: € 60.000
4.7
Verkenning Oostelijke doorstroomas In het najaar zal een onderzoek/verkenning voor de oostelijke doorstroomas worden uitgevoerd. Dit resulteert in een aantal modelvarianten met een beoordeling. Deze zullen ter besluitvorming worden voorgelegd. Kosten: € 50.000
4.8
Toepassen van interactieve communicatie/participatietechnieken Als onderdeel van alle activiteiten die de komende tijd worden ondernomen zullen nieuwe interactieve communicatie en participatietechnieken worden ingezet om doelgroepen op een actieve wijze bij de uitvoering te betrekken. Hierbij zullen onder andere de nieuwe media als twitter worden ingezet. Hierdoor wordt de kwaliteit van de projecten vergroot, meer kennis van de doelgroepen en hun motieven opgedaan en kunnen de resultaten worden gemeten. Kosten: € 20.000
4.9
Overige maatregelen IMG-afspraken Provincie In overleg met de provincie kan de planvoorbereiding vanaf 2010 ten laste van de IMG subsidie gebracht worden. Naast de bovenstaande maatregelen en pilots valt ook toekomstige planvorming binnen de reeds toegekende subsidie.
23/23
