Programmaboekje voor basisscholen in Amsterdam West

www.nmewest.nl Programmaboekje voor basisscholen in Amsterdam West

Inleiding

Wijze van reserveren

Contact met de natuur is volgens velen voor kinderen van wezenlijk belang voor hun ontwikkeling. Door kinderen op een speelse en prikkelende wijze in contact te brengen met de natuur in hun eigen omgeving ontwikkelen zij kennis van en een positieve houding ten opzichte van natuur en biodiversiteit. Om dit te bereiken is het essentieel dat de kinderen mee naar buiten gaan. Zelf met je verrekijker een mooie vogel ontdekken, zelf ontdekken hoeveel beestjes er in de bodem leven, dat kun je niet uit een boekje leren, dat moet je ervaren. Oog in oog met koeien en kippen wordt ook het besef waar de voeding vandaan komt sterker.

Wij komen bij de scholen langs om het aanbod te bespreken. Daarbij proberen we samen met de school een programma op maat samen te stellen, aansluitend bij de werkwijze van de school en passend bij de NME-activiteiten die de school al doet, zoals in veel gevallen het schooltuinprogramma. Op deze wijze kunnen we samen een doorgaande leerlijn voor NME ontwikkelen.

In Amsterdam West bestaan hiervoor zeer goede en verrassende mogelijkheden, die niet bij iedere school bekend zijn. Daarom hebben de aanbieders van natuurlessen de handen ineen geslagen en voor u een overzicht van alle natuurlessen en naschoolse natuuractiviteiten voor basisscholen in Amsterdam West samengesteld. Dankzij financiële bijdragen van Stadsdeel West en van het NME arrangement Gezonde Voeding en Biodiversiteit zijn de activiteiten in het schooljaar 2011/2012 bovendien aantrekkelijk geprijsd. U vindt in dit boekje een beschrijving van de mogelijkheden gerangschikt naar aanbieder, inclusief praktische informatie als locatie, groep, seizoen en kosten.

2

U kunt de lessen en activiteiten uit dit programmaboekje rechtstreeks bij de aanbieder reserveren per e-mail. De contactpersoon en het e-mailadres staan bij iedere aanbieder vermeld. U kunt hier uiteraard ook terecht voor meer informatie. Wij hopen op heel veel mooie ervaringen voor de kinderen!

Projectteam NME West Natuurtuin de Slatuinen

.............................................. 4

Stadsboerderij de Zimmerhoeve

.............................................. 5

Stichting Ecokids Nederland

.............................................. 6

Kinderboerderij Nieuw Bos en Lommer

.............................................. 6

Natuurspeeltuin het Woeste Westen

.............................................. 7

AKROS

............................................. 11

Combiwel

............................................. 12

Amsterdams Natuur en Milieu Educatie Centrum (ANMEC)

............................................. 13

Het NME arrangement Gezonde voeding en Biodiversiteit is mogelijk gemaakt door een subsidie van het programma NME, een gezamenlijk initiatief van de ministeries EL&I, IenM en OCW. 3

Natuurtuin De Slatuinen Slatuinenweg 45 www.natuurtuin-slatuinen.nl Kinderen in de stad komen nauwelijks in aanraking met de natuur. Sommige kinderen zijn er zelfs bang voor (angst voor beestjes, modder etc.) . Met een natuurprogramma willen wij de kinderen de mogelijkheid bieden om op een veilige en speelse manier de natuur te ontdekken, zodat ze er meer mee vertrouwd raken. De Natuurtuin De Slatuinen is hiervoor een zeer geschikte en verrassende plek. De Slatuinen wordt ook een ‘verborgen paradijsje’ genoemd’. Een natuurtuin van 3000 m2. Naast grote bonte spechten, esdoorns en dolle kervel vinden midden in het stadsdeel De Baarsjes nog talloze andere soorten bloemen, planten, vogels en kleine zoogdieren en amfibieen hier een rustige plek. In de natuurtuin staat een onderkomen, zodat activiteiten met slecht weer binnen kunnen plaatsvinden. Voor scholen is het mogelijk om natuurlessen in de Slatuinen te krijgen. Onder deskundige begeleiding leren de kinderen de natuur op avontuurlijke wijze kennen. Tal van onderwerpen kunnen aan bod komen: vogels bespieden, bodemdiertjes of waterdiertjes zoeken, vlinders, insecten, bloemen, bomen, kringlopen, natuurbeleving, diverse zintuigspellen, landkaart leren lezen, kleuren en geuren van de natuur ontdekken en knutselen met natuurlijk materiaal. 4

Desgewenst kunnen de docenten van de Slatuinen ook naar de school toe komen om daar een natuurles te geven. Daarnaast is er een naschoolse natuurclub bij de Slatuinen, waarbij de kinderen zich verder kunnen verdiepen in de natuur.

Binnenschools Binnenschoolse natuurlessen bij Natuurtuin De Slatuinen: Natuurles in de Slatuinen Het onderwerp van de natuurles wordt in overleg met de school vastgesteld. De lessen kunnen voor alle groepen worden aangepast. Groep: Plaats: Periode: Kosten:

1 t/m 6 De Slatuinen elk seizoen € 20,- per les van 1,5 uur

Voorbeelden van enkele natuurlessen bij de Slatuinen: Lenteles Diverse Natuurbelevingopdrachten die de zintuigen prikkelen. Groep: 1 en 2 Plaats: De Slatuinen Periode: Lente Kosten: € 20,- per les van 1,5 uur

De geheimen van de verborgen kikkertuin Kerewinne de kikker laat de kinderen in verschillende opdrachten ervaren wat de verborgen kikkertuin zo bijzonder maakt. Groep: Plaats: Periode: Kosten:

3 en 4 De Slatuinen elk seizoen € 20,- per les van 1,5 uur

Seizoens ontdekkingstocht Gewapend met o.a. landkaart en vergrootglas gaan we ontdekken wat er per seizoen in de natuur te beleven is. Groep: Plaats: Periode: Kosten:

5 en 6 De Slatuinen elk seizoen € 20,- per les van 1,5 uur

Binnenschoolse natuurles op de school ‘Wie ruimt toch elk jaar de afgevallen bladeren op’. ‘Bodemdiertjes en kringlopen’: er komen echte bodemdiertjes mee naar de klas voor nader onderzoek. Groep: 3 en 6 Plaats: op de school Periode: herfst Kosten: € 20,- per les van 1,5 uur

Nachools Naschoolse natuurclub op de Slatuinen Groep: Plaats: Periode:

3 t/m 8 De Slatuinen herfst, winter, lente

Reserveren per activiteitenblok van 10 lessen van 1,5 uur via de talentmakelaars van AKROS. Contact en reserveren: Marijke Kooijman en Karin Mantel, [email protected]

Stadsboerderij Zimmerhoeve Schimmelstraat 44 www.zimmerhoeve.nl Stadsboerderij Zimmerhoeve is een kleine boerderij in Amsterdam West. De Zimmerhoeve is ontstaan in de jaren zeventig als kinderboerderij in Amsterdam West, een dichtbevolkte wijk. Een van de buurtbewoners, Ome Kick, zet op het terrein van de Zimmer fabriek een bokje neer. Al snel volgen er meer dieren. Nu zijn we een drukke boerderij in een dichtbevolkte wijk met verschillende activiteiten zowel binnen- als buitenschools. Iedereen is meer dan welkom om Stadsboerderij Zimmerhoeve eens te bezoeken.

Binnenschools

Beschrijving van de binnenschoolse natuurlessen: Dieren op de boerderij We beginnen met een uitgebreide kennismaking met de dieren op de boerderij. We nemen een kijkje in de stal om te zien welke dieren daar wonen en alle dieren uitgebreid te bekijken en te aaien. Daarna verkennen we de boerderij verder aan de hand van foto-opdrachten. Eten en gegeten worden Deze les gaat in op de voedselketen. We hebben het over wat de dieren eten, we bereiden voedsel voor en we hebben het over het voedsel dat de dieren ons geven.

Naschools

Mogelijkheden voor de scholen: ‘Dieren op de boerderij’ ‘Eten of gegeten worden’

De tuinclub ‘De tuinclub’ is een naschoolse club voor kinderen die graag met hun handen in de aarde zitten. Ze gaan hun eigen groente en fruit zaaien en oogsten. Aan het eind van de 15 keer gaan we met de groenten die zijn geoogst een lekkere soep maken.

Groep: Plaats: Periode: Kosten:

Groep: 4 t/m 6, open inschrijving Plaats: Stadsboerderij Zimmerhoeve Periode: voorjaar Kosten: € 40,- per kind voor 15 lessen

Boerderijles op de Zimmerhoeve

1 t/m 4 Stadsboerderij Zimmerhoeve elk seizoen € 20,- per les van 1,5 uur

5

De hooizolder ‘De hooizolder’ is een naschoolse cursus van 15 lessen voor kinderen die het leuk vinden om natuur en milieu in hun eigen buurt te onderzoeken. Groep: Plaats: Periode: Kosten:

3 t/m 5, open inschrijving Stadsboerderij Zimmerhoeve elk seizoen € 40,- per kind voor 15 lessen

De boerderijclub ‘De boerderijclub’ is een naschoolse cursus voor kinderen die graag op de boerderij helpen. Je leert wat over de dieren en helpt de boerin met klusjes. Groep: Plaats: Periode: Kosten:

5 t/m 8, open inschrijving Stadsboerderij Zimmerhoeve elk seizoen € 40,- per kind voor 15 lessen

Contact en reserveren: Annelijn van Amsterdam, [email protected]

Stichting Ecokids Nederland www.ecokids.nl Stichting Ecokids Nederland kan ook voor uw school een programma uitvoeren dat kinderen hun directe leefomgeving laat ontdekken: de natuur in hun eigen buurt, bij hun eigen school. Het doel is spelenderwijs ervaringen op doen met de samenhang in natuur en milieu. Het naschoolse programma wordt gegeven op de school of in een buurthuis. Thema’s zijn natuur (kringlopen), gezonde voeding, tuinieren, leefbaarheid in de wijk, en uitwisseling met ecokidsgroepen in het Zuiden, Marokko en Turkije. Onderwerpen uit het naschoolse programma: buurtverkenningen, buurtinterviews, kiezen van de groenste straat, kleine (water)diertjes zoeken, wilde planten zoeken ( en eten), parfum maken, biologische voeding/footprint, creatief met afval en afsluiting samen met de ouders. In het kennismakingsgesprek wordt zowel de inhoud als de wijze van uitvoering doorgesproken. De groepsbegeleider is zowel deskundig op het gebied van natuur en milieu als pedagogiek en voert het programma uit met 1 vrijwilliger.

6

Naschools Mogelijkheden voor scholen: Naschoolse natuurclub Groep: 4 t/m 7 Plaats: op school of in buurthuis Periode: herfst of lente Naschools activiteitenblok van 10 lessen van 1,5 uur

Contact en reserveren: Sylvia Borg, [email protected] of via talentmakelaar Madelon Bos, Combiwel, m.bos@combiwel.

Kinderboerderij Nieuw Bos en Lommer Wachterliedplantsoen 2 www.impuls.nl Kinderboerderij Nieuw Bos en Lommer is een leuke, nieuwe, kleine kinderboerderij gelegen op het Wachterliedplantsoen, midden in Bos en Lommer. Tot onze bewoners behoren geiten, schapen, vele vogelsoorten, konijnen en cavia’s.

Binnenschools Mogelijkheden voor de scholen: Boerderij-lessenserie ‘De Beestenboel’ of ‘De Groeigroep’ Groep: Plaats: Periode: Kosten:

3 t/m 6 Kinderboerderij Nieuw Bos en Lommer elk seizoen € 100,- voor lessenserie 5 lessen van 1,5 uur

Beschrijving van de binnenschoolse boerderijlessen: De Beestenboel Een lessenserie van 5 lessen over biodiversiteit en voeding. Elke les behandelen we een ander onderwerp, wat aansluit op de dieren van onze kinderboerderij: verschillende vogels en hun verendek, de functie van het verschillend gedrag bij dieren en de dierlijke producten die wij eten. De Groeigroep Een lessenserie van 5 lessen over voeding. We gaan in op de groei van planten die gegeten worden door mens en dier en op de rol van dieren en insecten hierbij. Contact en reserveren: Lotte Kerkhoff, [email protected]

Natuurspeeltuin Het Woeste Westen Overbrakerpad 3 www.woestewesten.nl In de Noord-Westhoek van het Westerpark in Amsterdam ligt natuurspeeltuin Het Woeste Westen. Het is geen gewone speeltuin, maar een avontuurlijk terrein van 3 hectare waar kinderen de natuur kunnen ontdekken en waar ze vrij kunnen spelen, ravotten, kliederen en klimmen. Naast het vrij spelen worden er Avonturenclubs georganiseerd en worden er Natuur- en Milieueducatie lessen gegeven. Tijdens schooltijd kunnen leerlingen uit het basis- en voortgezet onderwijs veldwerklessen volgen en zelf de natuur ontdekken en onderzoeken. Het aanbieden van onuitwisbare ervaringen staat hierbij voorop. Natuuronderwerpen, maar ook cultuurhistorische onderwerpen als de ontstaansgeschiedenis van het veenweidenlandschap en de werking van een polder behoren ook tot de mogelijkheden. In die zin zien wij NME ook breder dan ‘omgevingseducatie’ met als doel meer besef, begrip en respect voor de eigen leefomgeving. Het beheer en activiteitenaanbod van de natuurspeeltuin is door Stadsdeel West uitbesteed aan

Stichting Hart voor de Natuur. Deze stichting heeft als doel het vergroten van het draagvlak voor natuur en milieu. Omdat het Woeste Westen een behoorlijk natuurlijke omgeving heeft zijn de lessen over het algemeen gericht op het echt ervaren van die natuur. En een eerste inzicht krijgen in de ecologie. Mogelijkheden voor scholen: Natuurles bij het Woeste Westen Groep: Plaats: Periode: Kosten:

1 t/m 8 natuurspeeltuin Het Woeste Westen elk seizoen € 20,- per les van 1,5 uur

Overzicht van de natuurlessen bij het Woeste Westen: Groep 1-2 Kabouterpad/Heksenpad Groep 1-4 Ontdek de Herfst / Lente in de natuur Groep 3-5 Alles voor een pannenkoek Groep 3-6 Het leven in de sloot (waterdieren niveau 1)/Het leven in de bodem (bodemdiertjes) Groep 4-6 De bijzondere bewoners van Het Woeste Westen /De planten van het Woeste Westen/ De blik van Jan Wolkers (project) Groep 4-7 Van graan tot brood Groep 5-7 Op ontdekkingsreis door het Woeste Westen 7

Groep 6-8 De vogels in het Westerpark/Eten uit de natuur/Schatkaart Westerparkpolder (project)/ De bodem onder onze voeten (aardrijkskunde) Groep 7-8 Waterdieren (niveau 2)/ Overleven in de natuur (project) Groep 8 Energie & broeikaseffect (binnenles op school)

Ontdek de Herfst / Lente in de natuur Tijdens deze les komen de herfst c.q. lenteverschijnselen van de natuur aan bod. De kinderen gaan op zoek naar de eerste planten en bollen die tevoorschijn komen of bekijken hoe planten, bomen en dieren zich klaarmaken voor de winter (o.a. . vruchten en zaden).

Beschrijving van de natuurlessen bij het Woeste Westen:


Kabouterpad/Heksenpad Kabouters / Heksen wijzen kinderen de weg langs een pad tussen de bomen en struiken De kinderen ontdekken op deze manier spelenderwijs en met al hun zintuigen de natuur. Onderweg zijn er opdrachten voor de kinderen waarmee ze de natuur op een speelse en aantrekkelijke manier kunnen ontdekken en onderzoeken. Alle zintuigen komen aan bod.

Alles in een pannenkoek Kinderen leren wat er allemaal voor nodig is om een pannenkoek te kunnen bakken. Ze gaan op zoek naar de ingrediënten en/of maken die zelf. Meel malen uit graan, boter maken van melk en hopelijk heeft de ‘kip’ een ei gelegd. Na het bereiden van het beslag worden de pannenkoeken natuurlijk gebakken én opgegeten.

De kinderen lopen in groepjes van vier of vijf kinderen. De groepsleerkracht dient zelf voor extra begeleiding te zorgen. Het kabouter/heksenpad duurt ongeveer een uur. Groep: 1-2 Plaats: Periode: Kosten:

8

natuurspeeltuin Het Woeste Westen sept-okt (heksenpad) en mei-juni (kabouterpad) € 20,- per les / groep (lesduur 1,5 uur)


1-4 natuurspeeltuin Het Woeste Westen sept-okt en april-mei € 20,- per les / groep (lesduur 1,5 uur)

3-5 natuurspeeltuin Het Woeste Westen hele jaar door € 20,- per les / groep (lesduur 1,5 uur)

Het leven in de sloot (waterdieren niveau 1) De les begint met een voorbespreking met vragen hoe zien ze eruit, waar zitten ze vooral, welke rol spelen ze in de natuur. De kinderen gaan waterdiertjes vangen

met een schepnet. Daarna bestuderen ze de gevangen beestjes in loeppotjes en met vergrootglazen. De namen kunnen worden opgezocht op een zoekblad. Nadruk ligt op de beleving en de verwondering over het leven in de sloot. Bij hogere klassen komt de samenhang in de natuur en levenscycli van insecten meer aan bod (zie Waterdieren niveau 2). Tot slot is er nog een korte nabespreking. Groep: Plaats: Periode: Kosten:

3-6 natuurspeeltuin Het Woeste Westen sept-okt en mei-juli € 20,- per les / groep (lesduur 1,5 uur)

Het leven in de bodem (bodemdieren) De les bodemdiertjes begint met een voorbespreking met vragen als hoe zien ze eruit, waar wonen ze, welke rol spelen ze in de natuur? Vervolgens gaan ze met een buitenopdracht bodemdiertjes zoeken. Kinderen ontdekken spelenderwijs dat bodemdiertjes allemaal hun eigen plekje hebben. De gevonden diertjes worden met een loepje bekeken om te kijken hoe ze eruit zien. Met behulp van een zoekkaart worden ze op naam gebracht. Nadruk ligt op de beleving en de verwondering over het leven in de sloot. Bij hogere klassen komt de samenhang in de natuur en levenscycli van insecten meer aan bod. Tot slot is er nog een nabespreking in de klas.



De bijzondere bewoners van Het Woeste Westen Tijdens deze les komen de leerlingen meer te weten over de bijzondere dieren op het Woeste Westen die kinderen in de andere lessen niet zo snel zullen vangen. De leerlingen kunnen in carrouselvorm een pad en een salamander van dichtbij bekijken (of zelfs in de hand nemen), de geelgerande waterkever en de grote zwarte waterkever en spinnen bestuderen, een (dode) libelle komt ook aan bod. Groep: Plaats: Periode: Kosten:


De planten en bomen van het Woeste Westen De planten/bomenles begint met een voorbespreking over hoe een plant/boom in elkaar zit, hoe herken je een plant/boom, zijn bomen belangrijk? De buitenopdracht bestaat uit het maken van een schorsafdruk, een hoogtemeting, het maken van een bomenpaspoort en het op naam brengen van de gevonden planten en bomen.

Na afloop van de buitenles is er een nabespreking.

plekken zelf in kaart te brengen.



4-6 natuurspeeltuin Het Woeste Westen sept-okt en april-juli € 20,- per les / groep (lesduur 1,5 uur)

Van graan tot brood (voedsel) Bij de les van graan tot brood leren en ervaren de kinderen wat er allemaal nodig is om brood te maken. Ze leren over verschillende graansoorten en malen zelf het graan, voegen gist en water toe en kneden het deeg. Vervolgens gaan ze het deeg aan een stok boven het kampvuur bakken. Groep: Plaats: Periode: Kosten:


Op ontdekkingsreis door het Woeste Westen Op ontdekkingsreis door het Woeste Westen is een activiteit waarbij de leerlingen in groepjes als ‘vroegere’ontdekkingsreizigers Het Woeste Westen gaan ontdekken. Ze maken in hun logboek aantekeningen van hun reis; ze beschrijven en tekenen de planten en dieren die ze tegenkomen en de avonturen die ze meemaken. De kinderen zoeken met behulp van een kompas hun weg en maken hun eigen landkaart door de witte


De blik van Jan Wolkers, een kunstige kijk op de natuur De blik van Jan Wolkers is een verfrissend NME-project met een kunsteducatie benadering. Aan de hand van het anders dan anders waarnemen worden associaties op gang gebracht. Daarmee is het project gericht op het benoemen en bewust worden van de eigen ‘blik’ op de natuur en het besef dat iets letterlijk meer voor je gaat leven door een goede waarneming. In het programma wordt gewerkt met fotografie, tekenen en schrijven. Het project bestaat uit 2 lessen; één in de Jan Wolkers tuin en één creatieve verwerkingsles op school. De leerkracht dient zelf, afhankelijk van de groepsgrootte voor extra begeleiders te zorgen. Groep: Plaats: Periode: Kosten:

4-6 Jan Wolkerstuin sept-okt en mei-juli € 40,- per 2 lessen (buiten- + verwerkingsles) (lesduur 1,5 uur)

De vogels in het Westerpark (Biodiversiteit) Kinderen ontdekken spelenderwijs de overeenkomsten en verschillen tussen de vogelsoorten, waarbij gebruik 9

wordt gemaakt van verrekijkers en vogelzoekkaarten. De les vogels kijken begint met een inleiding met vragen als: Ken jij vogels en hoe heten ze? Hoe zien ze eruit? Wat kunnen zij wat wij (mensen) niet kunnen? Waarin verschillen vogels onderling? Na het activeren van de voorkennis worden de opdrachten uitgelegd, die de kinderen in de (ruime) omgeving van Het Woeste Westen gaan doen. Groep: Plaats: Periode: Kosten:

6-8 natuurspeeltuin Het Woeste Westen sept-okt en april-juli € 20,- per les / groep (lesduur 1,5 uur)

Eten uit de natuur Leerlingen leren welke planten uit de directe omgeving van het Woeste Westen je kunt eten (en welke vooral niet). Ze maken afhankelijk van het seizoen o.a. brandnetelsoep, vlierbloesemlimonade, vlierbessenlimonade en /of gebakken kliswortel. En dan maar smullen van deze jagerverzamelaarsmaaltijd! Groep: Plaats: Periode: Kosten:


Schatkaart Westerparkpolder / droge voeten Het Westerpark is een werkende polder. Deze ‘Overbraker binnenpolder’ ligt tussen de 10

Spaarndammerdijk (uit 1200) en de Haarlemmertrekvaart (uit 1631). Met het project ‘Schatkaart Westerparkpolder’ leren en ervaren kinderen hoe deze polder functioneert en wat het betekent om onder zeeniveau te leven. Tijdens de projectdag kunnen de kinderen waterpeilen meten, dijken bouwen, een polder nabouwen, een bodemboring uitvoeren, water van laag naar hoog brengen, duikers zoeken en sloten schoonmaken. We brengen ook een bezoek aan het gemaal langs de Haarlemmervaart. Groep: Plaats: Periode: Kosten:

6-8 natuurspeeltuin Het Woeste Westen sept-nov en april-juli € 40,- per dag / groep (lesduur 10.00-14.30 uur)

De bodem onder onze voeten (aardrijkskunde) Amsterdam is gebouwd op veengrond vandaar dat de huizen op palen staan en er overal een zandlaag van 2 meter ligt. Op het Woeste Westen ligt de oude veengrond nog direct aan de oppervlakte. Kinderen leren m.b.v. grondboringen de verschillen tussen zand, grond en veen. En bekijken stukjes veen onder de microscoop. Groep: Plaats: Periode: Kosten:

6-8 natuurspeeltuin Het Woeste Westen sept-nov en april-juli € 20,- per les / groep (lesduur 1,5 uur)

Waterdieren (niveau 2) In deze veldwerkles gaan de kinderen in groepjes met een schepnet waterdiertjes uit de sloot vissen en met zoekkaarten en boekjes op naam brengen. Vervolgens kan gekozen worden voor een verdere verdieping: Wie eet wie óf Waterkwaliteit óf Van larve tot insect. Groep: Plaats: Periode: Kosten:

7-8 natuurspeeltuin Het Woeste Westen sept-nov en april-juli € 20,- per les / groep (lesduur 1,5 uur)

Overleven in de natuur De vier basisprincipes om te overleven: Vuur maken zonder lucifers, water filteren, onderdak maken en eten verzamelen uit de natuur worden tijdens deze avontuurlijke projectdag aangeleerd. Zelf doen is het motto. Leerlingen worden zich bewust van de afhankelijkheid van de natuur en leren hoe de jager verzamelaars vroeger overleefden. Groep: Plaats: Periode: Kosten:

7-8 natuurspeeltuin Het Woeste Westen sept-okt en mei-juli € 40,- per projectdag / groep (lesduur 10.00-14.30 uur)

Energie & Broeikas effect (binnenles op school) In deze (intensieve) les op school wordt duidelijk gemaakt wat energie is, welke energiebronnen er

bestaan en de gevolgen voor het milieu. Natuurlijk wordt er aandacht besteed aan duurzame energiebronnen als zonne-, wind- en waterenergie, maar ook biodiesel, kernenergie, waterstof en de afvalenergiecentrale. De les maakt gebruik van aanschouwelijk materiaal. Daarnaast wordt een actieve werkvorm voor de kinderen gebruikt. De les duurt ongeveer anderhalf uur. Groep: Plaats:

8 op school

(lessen zijn 1 ½ uur, projecten zijn 2 dagdelen)

Naschools Naschoolse activiteiten bij het Woeste Westen Naschoolse Avonturenclub Groep: Plaats: Periode: Kosten:

open inschrijving natuurspeeltuin Het Woeste Westen alle seizoenen per kind circa € 5,- per activiteit van 1,5 of 2,5 uur (er zijn blokken van 40 lessen en blokken van 24 lessen)

Contact en reserveren: Martin Hup, [email protected]

AKROS www.bredeschoolloket.nl Het BredeSchoolLoket van AKROS creëert in wijk de Baarsjes een netwerk waarin de 10 basisscholen, de ouders, de kinderen en aanbieders hun vraag naar BredeSchool activiteiten neer kunnen leggen. Het BredeSchoolLoket zorgt voor een integraal aanbod waar in principe alle kinderen gebruik van kunnen maken. Dit gevarieerde aanbod maakt het kinderen mogelijk kennis op te doen en competenties te ontwikkelen die zij nodig hebben om zelfstandig deel te nemen aan de maatschappij, op een wijze die bij hen past. Jaarlijks tracht AKROS de piramide talentontwikkeling ( Activiteiten Onderschooltijd, Naschoolse Activiteiten en reguliere cursussen ) in samenwerking met professionele organisaties uit te breiden waardoor het kinderen spelenderwijs de mogelijkheid biedt hun talenten optimaal te benutten/ ontdekken. De geleverde producten zijn van een hoogwaardige kwaliteit. AKROS hanteert onder andere de volgende uitgangspunten:

• B rede talentontwikkeling voor kinderen in de Baarsjes, waarbij de scholen worden gemotiveerd aandacht te besteden aan alle vier de talentgroepen: Sport, Lijf & Gezondheid/ Kunst & Cultuur/ Natuur &

Techniek/ Communicatie & Media

• É én aanspreekpunt voor de organisatie en inhoud van NaSchoolseActiviteiten, studieochtenden sociale competenties, 3de niveau reguliere activiteiten aansluitend op NSA, jeugdkrant GO-Baarsjes en www.bredeschoolloket.nl.

• É én aanspreekpunt voor de scholen en aanbieders partners voor de brede schoolactiviteiten.

• Informatievoorziening over de volgende bredeschool activiteiten: NSA, Jump-IN sport op school, reguliere activiteiten, huiswerkbegeleiding en mentoraten, de 10 basisscholen in wijk De Baarsjes, voorscholen en zorg en opvang. De informatieverstrekking is ten behoeve van ouders en kinderen, scholen, aanbieders en collega-instanties. Met betrekking tot het NaSchoolse aanbod kiezen scholen jaarlijks uit een door AKROS samengesteld activiteitenpakket van rond de 100 activiteiten. Daarnaast stimuleert AKROS de scholen om een aansluitend binnenschool kennismakingsaanbod in te kopen en geven we bekendheid aan reguliere jaarcursussen die aansluiten op het NaSchoolse aanbod. Natuur en Milieueducatie Voor komend schooljaar zal AKROS samen met de 11

Slatuinen een aantal scholen bezoeken om NME extra onder de aandacht te brengen. AKROS biedt de naschoolse natuurclub De Slatuinen aan (zie bij de Slatuinen), die al door enkele scholen is ingekocht. We gaan in gesprek met de scholen over de doorgaande leerlijn NME (piramide) aansluitend op de vraag van de school om hen zo te stimuleren tot een bewuste inkoop. Contact en reserveren: Wendelmoet Nijland, [email protected]

COMBIWEL www.combiwel.nl Combiwel is er voor het ontwerpen en realiseren van de juiste programma’s zodat elk kind zich gestimuleerd en aangemoedigd voelt om op eigen tempo en niveau op een veilige professionele manier zijn of haar talent te ontdekken en te ontwikkelen De Stichting draagt zorg voor het ontwikkelen en bewaken van methodieken en kwaliteitsnorm ten behoeve van talentontdekking en talentontwikkeling. Daarbij stellen wij voorop dat kinderen actief en ontdekkend bezig zijn en plezier beleven aan wat zij doen. Daarnaast wil Combiwel:

Mogelijkheden voor de scholen:

Binnenschools Recycle Bende © In de Recycle Bende wordt je op een speelse manier bewust gemaakt van hoeveel afval je eigenlijk weggooit, verzamel je recyclebaar materiaal in de klas, lees je over vuilnismannen in India en maak je zoals nog nooit tevoren in een groot professioneel atelier een kunstwerk van je eigen verzamelde spullen. De Recycle Bende; van afval tot fantasiedier!

organisaties

Groep: Plaats: Kosten:

buitenschool vanuit de vraag van de scholen

Naschools

• Ouders betrekken • B uurtgericht werken door het inzetten van lokale • M ethodisch werken van binnen- naar • D e activiteiten zijn voor alle kinderen van Oud-West. Er zal wel extra aandacht zijn voor het signaleren en toe leiden van moeilijk bereikbare kinderen naar buitenschoolse activiteiten. In Amsterdam West werken we met Talentmakelaars die scholen bedienen in Oud West en Bos en Lommer. We kunnen voor de scholen 12

de volgende programma’s aanbieden die ook op maat gemaakt kunnen worden en in de pedagogische lijn van binnen- naar buiten school.

3,4,5 Dit project kan tijdens schooltijd uitgevoerd worden op aanvraag

Speuren in de natuur In de natuur is van alles te ontdekken. Zelfs in de stad! Kun jij bijvoorbeeld een duif ontdekken? Of een meeuw? En misschien vinden we wel echte paddenstoelen? In de buurt is ook van alles te doen. Op de kinder-boerderij kom je Olijf het varken tegen of

Lepel de poes. De Slatuinen lijken wel een oerwoud. In het water wonen allemaal beestjes. Groep: 1 t/m 4 Plaats: op school of in buurthuis Naschools activiteitenblok van 10 of 15 lessen van 1of 1,5 uur.

Tekenen en schilderen over de natuur De veren van een duif, de nerven van een blaadje dat hangt in een spinnenweb maar ook die mooie blauwe luchten met witroze wolken of Tulp, het net geboren geitje op de kinderboerderij. Een echte kunstenaar neemt je mee. Je kunt het namelijk echt natekenen, maar misschien maak je jouw schilderij wel in de stijl van Picasso of Herman Brood. We zijn in ieder geval veel buiten. Groep: 1 t/m 8 Plaats: op school of in buurthuis Naschools activiteitenblok van 10 of 15 lessen van 1,5 uur

Ecokidsclub Naschoolse natuurclub waarin kinderen hun directe omgeving op speelse wijze verkennen. Zie verder bij Ecokids. Groep: 4 t/m 7 Plaats: op school of in buurthuis Naschools activiteitenblok van 10 lessen van 1,5 uur

Kosten naschoolse activiteitenblok: deze worden mede betaald uit de subsidie brede talentontwikkeling/

naschoolse activiteiten en zijn voor het schooljaar 2011/2012 aantrekkelijk geprijsd door de subsidie voor NME West. Contact en reserveren: Madelon Bos, [email protected].

Amsterdams Natuur en Milieu Educatie Centrum www.anmec.nl Wat kan het ANMEC voor u betekenen? Wij laten het u kort en krachtig zien. Tijdens een lunch of teamvergadering presenteert een NME-consulent in 10 minuten de lesmaterialen en diensten van het ANMEC. Daarna kan uw team de meegebrachte lesmaterialen bekijken en is er uiteraard gelegenheid om vragen te stellen. U bepaalt hoeveel tijd u hiervoor reserveert. Zo krijgt uw team inzicht in de projecten, seizoenspakketten of lesmaterialen die snel of op termijn inzetbaar zijn bij u op school. Wilt u ons uitnodigen? Mail naar: Mirella Vierveijzer, [email protected]. Het ANMEC ondersteunt scholen, leerkrachten en PABO-studenten bij natuuronderwijs en NME. Bijvoorbeeld door het verzorgen van een workshop

over ontdekkend leren buiten de klas tijdens een studiedag of het adviseren en helpen bij projecten zoals het inrichten en educatief gebruik van de schoolomgeving. De Natuurmediatheek, aan de Plantage Middenlaan 2E, is het kloppend hart van het ANMEC. Iedereen die NME-activiteiten wil ontwikkelen of uitvoeren is hier van harte welkom. Wij geven u graag persoonlijk advies en lenen, wanneer u lid wordt, les- en veldwerkmaterialen aan u uit. U bent, in overleg met één van onze medewerkers, van harte welkom in de Natuurmediatheek van maandag tot en met vrijdag. U kunt daarvoor contact opnemen via 020-6225404. Het Amsterdamse NME aanbod gelinkt In dit programmaboekje vindt u het aanbod dat specifiek gericht is op de mogelijkheden voor natuuren milieueducatie in Amsterdam West. Maar Amsterdam biedt u nog meer. Op www.anmec.nl vindt u de educatieve menukaart waarmee u vanaf komend schooljaar het aanbod van Natuur en Milieu Educatie (NME) in Amsterdam kunt vinden. U bepaalt welk educatief aanbod op welk moment het beste in uw jaarplan past. Met de educatieve menukaart willen NME-aanbieders u helpen om passende keuzes te maken. Ieder voor zich vergroten NME-activiteiten de 13

betrokkenheid van leerlingen bij hun leefomgeving, laten ze zien hoe die leefomgeving ons voedsel, energie en ruimte geeft en wat complexe begrippen als kringlopen, biodiversiteit en milieu inhouden. Dat helpt leerlingen om later vakken als biologie en aardrijkskunde te volgen, te kiezen voor een gezonde leefstijl en bij te dragen aan een duurzame samenleving. De educatieve menukaart is onderdeel van het NME arrangement Gezonde voeding en Biodiversiteit en wordt ondersteund door GroenGelinkt en Programmabureau NME. Hier presenteren wij een aantal mogelijkheden die er zijn voor alle Amsterdamse scholen.

Artis www.artis.nl De welbekende Amsterdamse dierentuin heeft een zeer aantrekkelijk educatief aanbod voor basisscholen. Op de website van Artis vindt u hierover heel gemakkelijk informatie. De lessen zijn gratis (excl. toegang tot de dierentuin) en duren 1 uur. Voor alle groepen is een specifiek aanbod beschikbaar. Voorbeelden van lessen: bezige beestjes, eten en gegeten worden, vlinders, vlinders en nog eens vlinders, apenkoppen en paren en baren. 14

Hortus Botanicus

Schooltuinen

www.hortus.nl

adressen en informatie via www.anmec.nl

De botanische tuin in hartje Amsterdam biedt scholen een aantal projecten op het raakvlak van verantwoorde voeding en biodiversiteit: de groepsspeurtocht ‘Winkelmandje’, waarbij kinderen door de tuin op zoek gaan naar de planten waarvan de producten in hun winkelmandje zijn gemaakt (groep 4- 6).

Uiteraard mogen de schooltuinen in dit overzicht niet ontbreken. De 13 Amsterdamse schoolwerktuinen bieden een jaarrondprogramma voor leerlingen van groep 6 en 7. Elke leerling zorgt voor een tuintje en volgt de jaarcyclus van planten en dieren. Daarnaast beiden de meeste schooltuinen NME-activiteiten aan voor leerlingen van andere groepen, zoals tuinieren voor kleuters, ontdekpaden etc.

Groep 7 en 8 kunnen met het project ‘Waar komt de chocola vandaan?’ in twee bezoeken aan de Hortus op zoek naar de herkomst van de chocola en leren over eetbare planten, duurzaam produceren en eerlijke handel. Tenslotte is er de lesbrief Nuttige planten over eetbare planten. Kosten: zie www.hortus.nl.

Boerderijeducatie www.boerderijeducatie-amsterdam.nl Rond Amsterdam zijn 17 boerderijen die hun erf openstellen voor basisschoolkinderen. De kinderen kunnen een dag meewerken op een echte boerderij en ervaren heel direct waar het eten vandaan komt. Kosten voor een groep: 150, - euro (als u zelf vervoer regelt, hoeft u niets te betalen).

NME Arrangement Gezonde Voeding en Biodiversiteit Het project NME West maakt deel uit van het NME arrangement Gezonde Voeding en Biodiversiteit, waarin het ANMEC, Dienst Ruimtelijke Ontwikkeling van de gemeente Amsterdam, De Hortus Botanicus Amsterdam, de Vereniging Boerenstadswens en het ABC betrokken zijn, Doel van dit arrangement is om educatieve activiteiten rond de thema’s gezonde voeding en biodiversiteit te bundelen in een educatieve menukaart. Daarbij gaat het om activiteiten die de leerlingen kennis en inzicht geven in gezonde voeding, natuur en milieu, met als doel een basis te leggen voor een gezonde en natuuren milieubewuste levensstijl.

juni 2011 • ontwerp:

Studio van Amsterdam • druk: Flyersonline.nl

www.nmewest.nl

Programmaboekje voor basisscholen in Amsterdam West

Recommend Documents