Programma “Adviezen uit de gebruikspraktijk voor een lerarenregister dat past bij het MBO” 10:00 – 10:15 10:15 – 10:20 10:20 – 10:50 10:50 – 11:10 11:10 – 11:20 11:20 – 12:00 12:00 – 12:10 12:10 – 12:30 12:20 – 12:30 12:30 – 13:30 13:30 – 15:00 15:00 – 16:00
Ontvangst en welkom Toelichting op het programma High light wetsvoorbereiding en register (OCW) Het programma naar 2017 en verder Pauze High lights mbo pilots (pilotcommissie MBO) Overdracht resultaten Presentatie register (OC) Thema’s middag programma Lunch Thematische Tafelgesprekken Presentatie en toelichting resultaten Tafelgesprekken
Programma ‘krachtig leraarschap en het lerarenregister’ Dirk Jan van der Linden (programmacoördinator)
Programmaorganisatie
Programma ‘Krachtig Leraarschap en het Lerarenregister’ (OCW-OC)
Project 1 Gegevenslevering (OCW)
Project 2 IT en Uitvoering (OCW)
Project 3 Ontwikkeling en Beheer Registerorganisatie (OC)
Project 4 Implementatie (OC)
Beroepsgroep
Registersystematiek Lerarenregister
stelt op
Bekwaamheids- en herregistratie eisen draagt voor
draagvlak
Sectorraden
Wet- en regelgeving beleidsinformatie
Aanbieders van opleidingen
Burgers
Onderwijsinstellingen
leveren opleidingsgegevens
Kwaliteitsdeel
informatie over (register)leraren
Lerarenregister
Leraren/ docenten
(activeren) registratie, registreren professionalisering overzicht registratie
D I G I D
leveren aanstellingsgegevens
Registervoorportaal
‘Onbevoegde ’ Leraren
overzicht registratie
overzicht registratie personeel
Gemeenschappelijke infrastructuur inspectie informatie
Inspectie
beleidsinformatie
OCW
beheert (ICT en administratieve uitvoering)
geeft opdracht
Agentschap
Gegevenslevering Lerarenregister en Registervoorportaal
OI
Leveranc.
overh eid
leraar
D I G I D
Overheid
Leraren register
Register voorportaal
OC
V a li d e r e n
Opleiders
MBO registerpilots
Adviezen uit de gebruikspraktijk Opbrengsten van de MBO registerpilotprojecten 2012 tot 2015 Pilotcommissie MBO Sonja Prenen, José Faber, Sense de Groot, Marcel Koenis 14 oktober 2015
Gebruikspraktijk Situatie
– Vanaf eind 2012 gebruikspraktijk opgebouwd met registerpilots. Begin 2013 14 pilots gestart. – Eind 2013 5 pilots. De laatste pilots worden dit jaar nog afgerond.
Doelstellingen
– Inzicht krijgen hoe het register in ontwikkeling zich verhoudt tot de professionaliseringspraktijk en het personeels- en onderwijsbeleid op scholen. – MBO pilots: inzicht krijgen hoe het register aansluit op de voor MBO relevante professionalisering van leraren (MBO proof). – Leraren, schoolleiders en P&O medewerkers bekend en bewust maken van registratie in relatie tot professionalisering.
Organisatie
– Pilotcommissie: vertegenwoordiging sectorraad en beroepsgroep. – Financiële ondersteuning door OCW.
Opbrengsten uit de gebruikspraktijk
Algemene ervaringen en procesresultaten
Samenvatting van de projectopbrengsten
Perspectieven voor registerontwikkeling
Toelichting
Sprekende voorbeelden
Enkele suggesties
Projectresultaten “De geheugenstick” Onderzoeksrapporten en -verslagen die nadere studie vragen.
Algemene ervaringen • Professionele ontwikkeling en registratie nog geen gemeengoed. • Samenhang van onderwijs- en personeelsbeleid op scholen en het register van de beroepsgroep is onduidelijk. • De (wettelijke) status van het instrument, de werking, het eigenaarschap, etc.. is nog onbekend. • Onderwijskwaliteit is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. • Volop enthousiasme en energie voor ontwikkeling, vernieuwing en professionalisering. • Er zijn tal van zelfgeorganiseerde initiatieven. • Er is veel samenwerking zowel horizontaal als verticaal. • De ene sector is de andere niet, het ene leraarschap is het andere niet. • De olievlek blijft beperkt tot de deelnemers aan de pilotprojecten. • Pilots dragen bij aan de registerontwikkeling maar nauwelijks aan het aantal geregistreerde leraren.
Belangrijkste procesresultaten Veel docenten wachten nog even af. Motivatie ontstaat door ermee te werken. Wettelijke invoering genereert meer belangstelling voor het register. Er is veel aandacht/energie nodig om belangstelling te reactiveren. Actieve voorlichting en begeleiding op scholen in teams is een must!! • Begin aandacht voor veel verschillende onderwerpen, later meer focus op: – Thema’s als registratie, validatie en herregistratie. – Professionaliseringsactiviteiten zelf, de waarde ervan in de praktijk, de manier om ze herkenbaar te maken voor het register en de validiteit voor herregistratie (HERKENNEN, ERKENNEN, WAARDEREN). – Naast formeel leren ook het informele leren. – In 2014 ook aandacht voor het “zelfgeorganiseerde beoordelen van de ontwikkeleffecten”. • Sommige MBO scholen hadden met het projectmatig werken, het formuleren van concrete doelen en opleveren van de resultaten en producten. • • • •
Voorbeelden van projectopbrengsten ROC Deltion College Zwolle In de pilot is een permanent onderhoudskader ontwikkeld met 6 sporen in het verlengde van de bekwaamheidseisen: • Vak- en beroepskennis • Pedagogisch- didactisch (groepsgericht) • Pedagogisch- didactisch (individuele begeleiding) • Professionele beroeps-, werkhouding • ICT en leren • Nederlandse taal (gerelateerd aan elk vak) Wat betekent dit voor de bekwaamheidseisen en de herregistratie eisen? Aanbevelingen: • Registratie op basis van PDG als benoembaarheidseis. • Een groep geaccrediteerde leraren kan functioneren als “interne toetsingscommissie” voor professionalisering van collega’s.
Voorbeelden van projectopbrengsten ROC Da Vinci Dordrecht Bevinding: • De actuele kennis van de bedrijfstak waarvoor wordt opgeleid bepaalt voor minstens 50 % de professionaliteit van de docent. Die kennis is dynamisch en heeft een hoge verandersnelheid. Aanbeveling: Onderdeel van de herregistratie eisen zijn wat Da Vinci betreft daarom: • De beroepsspecifieke eisen voor gespecialiseerde vakkennis (bijv. beroepsgerichte taalvaardigheid, permanente ontwikkeling branche specifieke eisen), klant- en marktgerichtheid, ondernemerschap, resultaatgerichtheid en toegespitste pedagogisch-didactische vaardigheden. • Krachtige leeromgevingen waarin praktische vormen van leren zoals projectonderwijs en praktijksimulaties voorop staan.
Voorbeelden van projectopbrengsten Noorderpoort Groningen De pilot is gericht op focusgesprekken voor meer bewustwording voor professionalisering en bekendheid en begrip voor het lerarenregister en registratie. In de gesprekken wordt speciaal aandacht besteed aan de effecten van niet registreren of verliezen van registratie bij onvoldoende passend bekwaamheidsonderhoud. Resultaat en aanbeveling: Een met hulpmiddelen ondersteunde implementatie aanpak met om met leraren op scholen (MBO) de professionalisering, de rol van de leraar daarin en de rol en functie van het register te introduceren en leraren hiervan bewust te maken.
Voorbeelden van projectopbrengsten Aeres Groenhorst Ede Pilot gericht op het borgen van actuele vakkennis. Sector is “veehouderij en plant- en loonwerk”. Bevinding: Om de actualiteit van vakkennis te verzorgen en te borgen doorlopen leraren in teams het volgende proces: • Reflecteer met elkaar wat je doet • Bespreek dat in een platform van innovatieve bedrijven • Verwerk de input en acteer daarnaar Het juiste platform van innovatieve bedrijven in een sector is een vereiste. Aanbevelingen: • Beoordeel op de teamgewijze procesgang • Beoordeel op de aanwezigheid van de juiste innovatieve platforms.
Voorbeelden van projectopbrengsten Nova College Haarlem Pilot over scholingsuren, borgen actualiteit vakkennis en thema’s en prioriteiten. Bevinding: • Meer dan 50% besteed meer dan 120 uur aan scholing, minder dan 40 uur wordt geregistreerd. 120 Uur scholing is voldoende. • Stimulerend voor scholing zijn interne prikkers zoals scholingsplan en salaris maar ook die van de overheid zoals LC en LD trajecten. • Belemmering voor scholing zijn te weinig tijd, geen toestemming, geen geld. • Belemmering voor registratie “waarom?”, onduidelijk “wat en hoe”. • Docentstages zijn een must Aanbevelingen: • Goede voorlichting over “waarom, wat en hoe” van registratie. • Duidelijkheid over registratie stages, algemeen format niet gewenst. • Onderzoek geeft nadere invulling aan pedagogische (bekwaamheids) eisen.
Voorbeelden van projectopbrengsten Aventus Apeldoorn (Groep Gelderse ROC’s) Pilot over het motiveren tot inschrijving in het (vrijwillig) register en het vergroten van de bekendheid van het register onder leraren. Bevindingen: Een wel en wee rondom de introductie van het register en de ervaringen bij inschrijving in en gebruik van het register in 2014. • Er is weinig bekendheid en weinig animo. • Verplichting per 1-1-17 helpt daar niet bij. Aanbevelingen: • Betrek de teammanagers en onderwijsteams in de implementatie. • Neem het register op in de wervings- en sollicitatieprocedure. • Zorg dat het interne aanbod register-proof is.
Voorbeelden van projectopbrengsten ROC Rivor Tiel (Groep Gelderse ROC’s) Pilot, herijkt in de vorm van een proefherregistratie. Over wat je zoal tegenkomt als je je professionaliseringsdossier opmaakt voor het register. Bevindingen en vragen: • Hoe wordt omgegaan met het zijn van “beroepsbeoefenaar”? • Hoe met beroepsspecifieke certificeringen zoals • “Microsoft certified . . “ of “BIG-geregistreerd”? • Bestuurstaken in een branche? Aanbevelingen: • Werk in het register met de schooljaarkalender. • Zorg voor validatie van onderwijs-ontwikkel-activiteiten • Zorg dat informeel leren erkenning krijgt. Slechts 10% is formeel leren (Rivor: 70 (praktijk)-20 (coachen)-10 (formeel leren).
Voorbeelden van projectopbrengsten Wellantcollege Houten (1) Pilot gericht op de volgende onderwerpen: 1. omvang en aard van het gebruik van de scholingsruimte 2. borgen van actuele vakkennis 3. scholingsprioriteiten van de instellingen. Onderzoek 1. Naast veel kwantitatieve resultaten, o.a.: • 70% van de beschikbare scholingstijd benut. • Grootste deel besteed aan vakinhoud. • Docenten scholen meer dan in de scholingsplannen staat Aanbevelingen voor docenten: • Weet hoeveel scholingsuren je tot je beschikking hebt. • Bedenk hoe je je scholingstijd en die van teamleden het best kan benutten. • Houd je POP bij. • Regisseer met teamleden de de benodigde scholing in het eigen vakgebied.
Voorbeelden van projectopbrengsten Wellantcollege Houten (2) Aanbeveling uit onderzoek 2: borg actuele vakkennis: Stuur op een proactieve samenwerking met het bedrijfsleven. In de samenwerking speelt het borgen van de actualiteit van de vakkennis van de docent een centrale rol. Docenten zorgen ervoor dat deelnemers weten wat er na hun opleiding in het bedrijfsleven van hen wordt verwacht. Aanbeveling uit onderzoek 3: hanteer de volgende scholingscriteria: • passend binnen inspectiekader, wet- en regelgeving. • bijdragend aan de ontwikkeling van SBL competenties. • passend in onderwijsvisie, regio- en actieplannen. • toepasbaar in de dagelijkse onderwijspraktijk. • bijdragend aan het onderhouden van het bekwaamheidsdossier. • geborgd in de gesprekkencyclus (POP) van de docent. • bijdragen aan ontwikkeling van relevante vakkennis. • passend bij de resultaten van de Professionaliteitsscan en de leerlingenenquête.
Voorbeelden van projectopbrengsten Scalda Terneuzen Pilot is gericht op scholingstijd en de vraag of de beroepsethiek van de mbo-docent moet worden opgenomen in het Lerarenregister? Bevindingen: • Docenten ervaren dat beroepsethiek een integraal onderdeel is van het docentschap. De mate waarin aandacht wordt besteed aan dit thema bepaalt volgens de docenten hoe goed de studenten zijn toegerust voor de beroepsuitvoering en dus ook de kwaliteit van het onderwijs. • Een groot deel van de docenten is voor het opnemen van de professionele en ethische waarden en normen in het Lerarenregister (ongeveer 75%). • Mbo docenten herkennen drie verschillende dimensies: dit zijn de dimensies van de beroepsethiek van de docent, de beroepsethiek van het toekomstig beroep en de beroepsethiek ten aanzien van de maatschappelijk voorbereidende functie.
Perspectieven op basis van de pilots •
• •
•
•
Registratie- en herregistratiecriteria die aansluiten op wat in het MBO “voldoende” en “passend” is: • 40 uur per jaar wordt in de gebruikspraktijk als ondergrens gezien; • “passend” bij de veelzijdigheid van de MBO leraarschappen. Hoe richten we de beoordeling van “passend” bekwaamheidonderhoud in en hoe kan deskundigheid in het veld daaraan bijdragen? De waarde van informeel zelfgeorganiseerd leren, welke leeractiviteiten nemen we mee in de beoordeling van “voldoende” en “passend”? De pilots geven aan dat je leren ruim moet zien (ook oriënteren en toepassen zijn belangrijk). Hoe kan je het dossier het beste opzetten, structureren en inhoud geven zodat de administratieve last beperkt blijft? Kunnen en willen we koppelen met interne academies en ondersteunende systemen? Evolutionaire ontwikkeling van het register (wat zijn de 7-mijlsstappen?). Inzicht in die ontwikkeling gaat verwachtingen helder maken en de implementatie helpen.
Vragen?
