Nederlands Gilde van Sommeliers zet Hongarije op de kaart. Verslag van de NGS proeverij naar aanleiding van de wijnreis naar Hongarije. Door Paul Op ten Berg Van 22 t/m 28 april 2006 maakten 10 leden van het NGS een uiterst boeiende reis door 5 wijnstreken van Hongarije. Het verslag van deze reis is te vinden op www.sommeliers.nl onder Wijnreizen. Om ook de leden van het NGS die niet in de gelegenheid waren deze reis mee te maken, een indruk te geven van de ontwikkelingen in dit bijzondere wijnland, werd in Restaurant De Beukenhof te Oegstgeest op 23 oktober 2006 een selectie geproefd van de wijnen die tijdens de reis een zeer goede beoordeling kregen. Ondanks de relatieve onbekendheid met het onderwerp was de opkomst met circa 30 leden zeer geslaagd te noemen. Nationale feestdag 23 oktober is sinds 1956 een Nationale feestdag in Hongarije, reden waarom de Hongaarse ambassadeur, zijne excellentie Gábor Szentiványi, hier niet aanwezig kon zijn. Hij liet zich echter vertegenwoordigen door Eerste Secretaris Péter Szabó en Julia Grexa, Economisch Attaché. Dankzij de goede zorgen van Péter Szabó, wiens ouders de wijnen van Budapest naar Nederland vervoerden, kwamen de wijnen op tijd binnen. Revolutie Zoals in 1956 een politieke omwenteling plaatsvond, zo is de laatste jaren sprake van een ware revolutie in de Hongaarse wijnwereld. Was het land tot voor kort slechts bekend om de Egri Bikavér, internationaal bekend als Stierenbloed, en uiteraard om de beroemde zoete wijnen van Tokaj, nu zijn het vooral de rode wijnen die internationaal veel lof krijgen. We hebben het dan over de wijnstreken Szekszárd, Villány en Eger. Bodem en klimaat hebben hier zo veel kwaliteit dat de proevers van het NGS uiterst aangenaam verrast – en sommigen stomverbaasd - waren na het proeven van de wijnen. Terug naar kwaliteit En dan te bedenken dat dit pas het begin is. Tijdens de communistische periode, waarvan de wijnboeren het liefst hebben dat die volkomen vergeten wordt, was elke vorm van motivatie afwezig. Massaproductie was het motto, niet in de heuvels waar zich de goede wijngaarden bevinden, maar in de vlakte waar enorme gebieden werden beplant met de bedoeling er zo veel mogelijk hectoliters wijn van te maken. De prachtige wijngaarden op de beste hellingen raakten al spoedig in verval en veranderden in bossen. De laatste jaren worden deze percelen opnieuw beplant met de beste klonen van eersteklas druivenrassen, volgens de meest moderne inzichten, met hoge kwaliteit als uitgangspunt. Maar over het algemeen is 60% van deze toplocaties nog niet in de oorspronkelijke staat teruggebracht. Er staat de wijnliefhebber dan ook de komende 10 jaar nog veel moois te wachten uit dit wijnland, dat potentieel tot de beste van Europa behoort. Proeverij Voor de beschrijving van de wijnstreken verwijs ik naar het reisverslag. Droge witte wijn Helaas werd er van de vier genomineerde droge witte wijnen slechts een ingezonden. Toch is Hongarije van oudsher een land voor de productie van witte wijnen. Zie mijn artikel ‘Het orgel speelt weer in Somló’ in Proefschrift 19-4 van oktober/november 2006. *** Chardonnay 2005, Bock, Villány Deze wijn onderging geen malolactische gisting. Bleek groengeel. Medicinale geur (terroir), citrusschil en bloesem. In de smaak appel, meloen en citrus. Niet te veel hout. Frisse finale met levendige expressie, goed van lengte. Meer dan correct.
Rode wijnen Szekszárd ****- Kadarka 2004, Péter Vida Van 85 jaar oude stokken. Iets meer kleur dan de vorige twee, vitaal kersenrood. Jammy neus met veel aroma. Veel beter van smaak, meer balans en meer vulling. Niet zo streng, meer structuur en veel karakter met verfijning. Mooie lengte. Past prima bij charcuterie. ****+Merlot Válogatás 2003, Péter Vida Deze wijn is bedoeld als prestigewijn. Het antwoord ligt in de concentratie van droge stoffen, die hier niet 24 % maar 40 % bedraagt. Diepe kleur, tot aan de rand. Complexiteit in de geur met fraai spel van fruit. Compacte smaak met diep rood en zwart fruit, leer en viooltjes. Zeer lange finale. Topwijn met klasse. **** Cabernet Sauvignon Selection 2003, Péter Vida Vrij diepe kleur. In de geur wat oxidatie en rokerige bramen. Zeer rijp smaakbeeld met gebalde kracht. De finale is niet erg minty en heeft veel zuren. Machtig glas wijn met complexiteit, maar niet zo veel typiciteit. ****+Szekszárdi Cabernet Sauvignon 2004, Pál Mészáros Vrij goede kleur met iets waterige rand. Wat gesloten in de geur, maar zowel diep als levendig met mint, cassis, aardbeien, leer, peper, brandnetel en stukadoorpleister. Veel sappigheid met rijke cassis, basilicum, mint, chocolade en mooie tannines. Elegante krachtpatser. Flinke lengte met spanning en karakter. Prachtwijn. **** Galerius Cuvée 2003, Péter Vida Dit is een blend van 70% cabernet franc en 20 % cabernet sauvignon, aangevuld met merlot en blaufränkisch. Wijn proefden dit niet tijdens de reis, de wijn werd op eigen initiatief door Péter Vida opgestuurd. Rijping op eiken foeders van 1.200 l gedurende 2 jaar. Zwartpaars van kleur. Geur van zwarte bessen, chocolade en animal. De smaak heeft uitgesproken herfsttonen met confiture van zwart bosfruit, naast houttonen en krachtige tannines. Fraaie zuren en een lichte vorm van positieve oxydatie. Veel lengte. ****(*)Regnum Cuvée 2003, Takler Van 37 % merlot, van de selectie die ook wordt gebruikt voor de Primarius. Verder is de blend gemaakt met 37 % andere merlot druiven, 15 % cabernet sauvignon en 11 % andere druiven. Alc. 16 %. Deze wijn werd het eerst uitgebracht in 1999 en verder alleen in grote jaren. Zeer diepe kleur. Enorm geconcentreerd complex zwart fruit. Prachtig concentraat van fruit in de smaak, met medicinaal accent. Kracht en elegantie gaan hand in hand. Zeer grote lengte. Niet log, zeer compleet en met volop finesse. Een van de beste wijnen op de reis geproefd. Villány ****+Syrah 2004, Bock Diepe paarsrode kleur. Zeer veel kracht in de geur, zeer mineraal. De zeer rijpe smaak van zwart fruit heeft een groots concentraat en complexiteit. Subliem houtgebruik. Een blok gebalde kracht, dat ook veel elegantie tentoonspreidt. De lange finale duidt op zeer veel potentie. ****(*)Capella Cuvée 2003, Bock Deze wijn werd tot nu toe gemaakt in 1999 (4.000 flessen), 2000 (7.500 flessen) en 2003 (6.000 flessen). Blend van 60 % cabernet franc uit Jammertal en Fekete-hegy en 40 % cabernet sauvignon uit Jammertal met iets uit Kopár. Rijping op 100 % nieuwe barriques gedurende 24 maanden. Zeer compacte kleur. De machtige aardse geur van bosfruit, leer, chocolade, speculaaskruiden en kreupelhout is complex en indrukwekkend. Dan volgt een
opvallend sappige smaak, die met complex, vol fruit weldadig aandoet. In de zeer lange finale blijft de elegantie doorgaan: gecontroleerde kracht. En alweer dat knappe houtgebruik. Geen hoekige accenten, geen dominantie van alcohol, kortom, een grootse wijn. **** Kopár Cuvée 2003, Attila Gere Van 40 % cabernet sauvignon, 40 % merlot en 20 % cabernet franc uit de wijngaarden Kopár, Csillagvölgy en Konkoly. Wordt alleen in de beste jaren gemaakt. Rijping 19 maanden op volledig nieuwe barriques. 14 % alc. Zeer diepe kleur. In de geur wat zuivel. De wijn lijkt daardoor meer ontwikkeld en je krijgt af en toe de indruk van oxydatie. In feite is de wijn ondanks massief geweld nog gesloten, waarbij kolossale, zachte tannines het palet beheersen. Een kanjer van een wijn, haast teveel van het goede. Heeft naar mijn idee 20 jaar voor de boeg. *****Solus 2002, Attila Gere Een van de topwijnen van Gere, die alleen in de beste jaren wordt gemaakt. De wijnstokken waren nog maar 5 jaar oud. De druiven – 100 % merlot - komen van de Kopár wijngaard. Rendement 30 hl/ha, plantdichtheid 7.200 stokken/ha. Opvoeding op 100 % nieuwe barriques gedurende 19 maanden. Productie 6.500 flessen. 14,5 % alc. Vrij diepe, geëvolueerde kleur. Zeer diepe complexe geur, aristocratisch. Het hele verhaal van specerijen en prachtig fruit is aanwezig. De smaak biedt echte klasse met immens sap en grootse verfijning. De finale staat als een huis en duurt heel lang. Een droomwijn. Eger ****+Vili Papa Cuvée 2000, Thummerer Van cabernet franc, cabernet sauvignon en merlot. Opgevoed op volledig nieuwe barriques. Deze prestigewijn is bedoeld om 20 jaar mee te gaan en wordt alleen in de beste jaren gemaakt. Alc. 14 %. Diepe kleur. Gesloten in de geur, rokerig en animal, met geroosterd zwart fruit, tabak en leer. De elegante smaak biedt intens rijp fruit van cassis, leer, kruiden en wild met veel verfijning en uitstekende tannines. Immens concentraat met krachtige rijpe tannines. De finale is lang, sappig en elegant, maar de wijn moet zich nog verder ontwikkelen. Tokaj ****(*)Tokaji Aszú 6 Puttonyos 2000, Chateau Megyer Van 50 % furmint, 30 % muscat lunel en 20 % hárslevelű. Rijping op barrique, waarvan ¼ nieuw, ¼ tweedejaars, ¼ derdejaars en ¼ vierdejaars. Productie 2.000 flessen. Restsuiker 174 gram en zuren 8 gram per liter. Alc. 12,5 %. Helder goudgeel. Neus met botrytis, zoethout, mint maar vooral muskaat. De rijke smaak begint met een hoge zuurgraad, dan volgen rijp geel fruit (ananas en abrikoos), honing, roostertonen, thee en boter. Vrij lange finale met rozijnen. Spirituele wijn. ****(*)Tokaj Aszú 6 Puttonyos 2000, Bodvin Pincészet, Gábor Orosz Vergist en opgevoed gedurende 3,5 jaar op tweedejaars barriques. Restsuiker 236 gram, zuren 8,7 gram per liter. Alc. 10 %. De gouden kleur is tamelijk bruin. Complexe botrytis geur met thee, abrikoos, maggi en laurier. Volle, complexe, ronde smaak, met sappige zuren, citrus marmelade, abrikozen, rozijnen, romig en boterig, fraai in balans. In de finale blijf je boter proeven. Ondanks de zoetheid is de balans goed. ****(*)Tokaji Aszú 6 Puttonyos 1999, Disnókő Restsuiker 168 gram en zuren 8,8 gram per liter. Vrij donkere goudgele kleur. Boterige reductiegeur met animal en abrikozen, complex en gesloten. In de complexe smaak grasboter en fruit van fraaie rijpheid, met enorm concentraat, thee, honing, kruidige tuttifrutti en machtige zuren. De zuren staan wel wat apart en er is sprake van meer evolutie. Superlatief qua lengte.
*****Tokaji Szamorodni 2003, Szepsy Van 3 wijngaarden in Mád, geoogst met zeer laag rendement. Met natuurlijke gisten vergist en niet gestopt of bijgestuurd. Opgevoed gedurende een jaar op 100 % nieuwe Hongaarse barriques, op de fijne lie. Restsuiker 114 gram en 8,2 gram zuren per liter. Super elegante geur, zeer complex. Fantastische smaak, hierbij verbleken de wijnen van anderen. Prachtige tonen van perzik en iets abrikoos. Eindeloze finale. *****Tokaji Aszú 6 Puttonyos 2002, Szepsy 2002 was een goed jaar (drie sterren van de vijf). Bij sommige vaten was het gehalte aan restsuiker soms meer dan 700 gram per liter. De wijn ontwikkelde zich toch verrassend goed. De geur is superieur aan alle vorige wijnen, nog complexer en intenser. Je blijft aan de wijn ruiken, na afloop ook aan het lege glas. Een droom van een smaak met romigheid en fantastisch fruit. Wat een balans! Woorden schieten te kort. Minutenlange finale. Een wijn die tientallen jaren door kan rijpen. Aperitief Na een dergelijke ‘eye-opener’ als proeverij was het goed om even culinair te ontspannen. Dat lukte prima met als aperitief een glas Villányi Olaszrizling 2005 van Gere, aangeboden door importeur D.R. Trading. Een sappige, levendige wijn met frisse, elegante bloesem, peer, appel en grapefruit. Olaszrizling kennen wij beter als Welschriesling of Riesling Italico. Lunch Tartaar van zeebaars met crème van peterselie en gefrituurde aal Hierbij werd de Olaszrizling doorgeschonken, een prima keuze bij dit heerlijke voorgerecht. Gebraden hertenrugfilet met lichte saus van specerijen en gestoofde groene kool Een gerecht van mooi zacht en rijp vlees met fijne herfsttonen. Ieder maakte zijn of haar eigen keuze uit de wijnen van de proeverij. Menige wijn vond in dit hoofdgerecht zijn evenknie. Crème van mascarpone met in witte port gemarineerde rode grapefruit en montelimar roomijs Hierbij proefden wij van Tokaj Aszú 6 puttonyos 1993, Baron Bornemisza, aangeboden door importeur L’Exception/Cordier. Dit wijngoed is overgenomen door Ludovico Antinori. Zeer aromatische geur van gekonfijte mandarijnen, sinaasappel en grapefruit. Dat alles komt met honing en specerijen (opvoeding op kleine vaten) terug in de smaak, die lang en complex is. De verschillende accenten van het gerecht, zoals noten, grapefruit en romig ijs gaan mooi samen met deze veelzijdige dessertwijn. Tot slot Dank aan sommelier Jeroen Boom en aan de zwarte en witte brigade van De Beukenhof voor de uitstekende verzorging van proeverij en lunch. Het was een groot genoegen om hier te zijn. Importeurs: Bock Péter Vida Pál Mészáros : geen Takler Gere Thummerer Chateau Megyer Bodvin Pincészet
: Mercurey International Wijnkopers 043-3540287 www.hungarianwines.nl : geen importeur importeur : Vinologics www.vinologics.nl en MonarchiaMatt Benelux 06.11.01.40.21 : D.R. Trading 030-2321123 : Mercurey International Wijnkopers 043-3540287 www.hungarianwines.nl : Alex Storms-Mertens 0475-491348 / Wijnhandel Herman 0115-561860 : geen importeur
Disnókő Szepsy
: Jean Arnaud 013-5841200 en LUH (Lekkers Uit Hongarije) 078-6148123 : Mercurey International Wijnkopers 043-3540287 www.hungarianwines.nl
