Productschap Vis
Jaarverslag 2011
Productschap Vis
Jaarverslag 2011
Inhoud Voorwoord
3
Het Productschap Vis
5
Kerntaak 1:
Adviseren en beïnvloeden
Kerntaak 2:
Ketenbenadering en verantwoord ondernemen
15
Kerntaak 3:
Kennisontwikkeling en innovatie
21
Kerntaak 4:
Informatieopbouw en -uitwisseling
25
Kerntaak 5:
Inzetten uniek instrumentarium
31
Afdeling Nederlands Visbureau Hoe verder in 2012?
2
7
katern 51
Bijlage 1:
Samenstelling bestuur Productschap Vis 2011
55
Bijlage 2:
Organisatieschema Productschap Vis
61
Bijlage 3:
Heffingen
62
Bijlage 4:
Ontwikkelingen in personeel
63
Bijlage 5:
Steuninventaris
66
Bijlage 6:
Overzicht opgenomen van de heffingsgrondslagen en tarieven
68
Bijlage 7:
Verstrekte subsidiesVerstrekte subsidies
71
Bijlage 8:
Geldende verordeningen en besluiten
72
Voorwoord In het jaar 2011 hebben bestuur en medewerkers van het Productschap Vis zich zoals altijd weer met volle overgave ingezet voor de belangen van de visketen. Dit jaarverslag bevat een gedetailleerde beschrijving van de activiteiten; dit voorwoord is slechts een greep uit de vele projecten. Voor de totale Noordzeevisserij is eind 2011 met het ondertekenen van het Vibeg akkoord een eind gekomen aan een lange periode van discussie over de noodzakelijke Natura 2000 maatregelen, inclusief een pakket aan flankerend beleid voor de garnalensector. De implementatie zal in 2012 starten. In de garnalensector waren de resultaten niet goed. Veel discussie heeft plaatsgevonden over de gewenste duurzaamheidsmaatregelen en te sluiten gebieden (Vibeg). Ook over de organisatie van de keten is veel gesproken. Een rapport dat op verzoek van het departement daartoe is opgesteld op persoonlijke titel door de voorzitter van het productschap bevat vele goede suggesties om de noodzakelijke vernieuwingen in de sector te bediscussiëren. Veel energie is gestopt in de voorbereiding voor het verkrijgen van het MSC certificaat voor diverse platvisvisserijen en garnalen. In 2012 zal worden geoogst. Na een vliegende start in 2010 was 2011 het eerste volle jaar voor de mosselpromotie activiteiten. De activiteiten zijn succesvol gebleken; het draagvlak in de sector is onverminderd groot. De activiteiten van de Stichting Nederlands Visbureau zijn in 2011 geruisloos binnen het Productschap Vis geïntegreerd. De campagne ‘Mannen van de Zee’ oogst volop waardering. Ook promotie via de digitale snelweg krijgt meer en meer vorm.
Nadat begin 2011 door Staatssecretaris Bleker de blueports (regionaal en landelijk) zijn gestart als vervolg op de activiteiten van het VIP om duurzaamheid en innovatie te stimuleren heeft het productschap met het departement het initiatief genomen om een landelijk afstemmingsplatform op te zetten. Een subsidieverzoek daartoe is gehonoreerd. Vanaf het najaar 2011 zijn de eerste activiteiten regionaal en landelijk gestart. Voor het tweede seizoen is in 2011 met succes glas- en pootaal uitgezet. Dit project zal tot en met 2013 worden gecontinueerd, met subsidie vanuit het EVF. Ook de ontheffingsregeling voor de visserij op wolhandkrabben is weer succesvol uitgevoerd. Op organisatorische vlak is sinds begin 2011 gewerkt aan een blauwdruk om te komen tot intensieve samenwerking met een groot aantal productschappen: - Productschap Zuivel - Productschap Vee en Vlees, - Productschap Pluimvee en Eieren, - Productschap Tuinbouw, - Productschap Veevoerder, - Productschap Wijn, - Productschap Akkerbouw, - Productschap Margarine Vetten en Oliën.
3
4
In mei 2011 heeft dit geleid tot een resultaat dat aan de besturen van alle productschappen is voorgelegd als een voorgenomen reorganisatie en samenwerking. Het bestuur van het Productschap Vis heeft, met een aantal voorwaarden, ingestemd met dit voornemen.
wellicht als potentieel pluspakket tot de taken gaan behoren. In december nam de Tweede Kamer in meerderheid een motie aan om de schappen geheel op te heffen. In 2012 wordt deze discussie vanuit het kabinet vervolgd.
Het kabinet heeft eind 2011 met haar standpunt ten aanzien van de PBO voorgesteld om deze samenwerking verplicht te stellen; met reductie van een aantal taken. Zaken als belangenbehartiging, promotie en marktinformatie zijn geen beoogde taken meer; medebewind en een aantal publiek belangrijke taken zoals dier- en plantgezondheid, dierenwelzijn en volksgezondheid nog wel. Arbeid, duurzaamheid en innovatie kunnen
Op 31 december is de benoemingstermijn van Doeke Faber als voorzitter beëindigd. Voor een nieuwe periode heeft hij zich niet beschikbaar gesteld. Bestuur en medewerkers danken hem voor zijn inzet voor de vissector in de afgelopen jaren.
ir. D.A.M. Risseeuw secretaris
PRODUCTSCHAP VIS
Het Productschap Vis is van en voor de gehele vissector: van visser tot viskweker en van importeur tot detaillist. Het productschap is krachtens de wet op verzoek van de sector zelf in het leven geroepen als publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie. In die hoedanigheid richt de organisatie zijn werkzaamheden op verbetering van de positie en de omstandigheden van ondernemingen en werkenden in de vissector, daarbij rekening houdend met het algemeen belang. De wettelijke verankering van de taakgebieden van de productschappen is terug te vinden in de Wet op de bedrijfsorganisatie. In artikel 71 is een algemene omschrijving te vinden van de taakstelling: ’een algemeen belang dienende bedrijfsuitoefening door de ondernemingen, waarvoor zij zijn ingesteld, te bevorderen, alsmede het gemeenschappelijk belang van die ondernemingen en van de daarbij betrokken personen te behartigen.’ Missie Het Productschap Vis is een professionele organisatie van en voor de Nederlandse vissector. De organisatie begeeft zich op het raakvlak tussen bedrijfsleven en overheid en is de natuurlijke partner van private organisaties in de vissector. Het Productschap Vis komt op voor de gezamenlijke belangen van werkgevers en werknemers in de visketen om langs die weg te zorgen dat de consument de beschikking krijgt over een verantwoord en gezond product. Hoofdtaken Het Productschap Vis heeft unieke wettelijke bevoegdheden en een bijzondere positie. Dat komt tot uiting in de volgende hoofdtaken: - het bieden van een platform waar alle partijen in de keten elkaar kunnen ontmoeten voor overleg en gesprek over
-
-
-
alles wat er in de keten aan de orde is; op uitdrukkelijk verzoek van de dragende organisaties het uitvoeren van belangenbehartiging voor de bedrijfstak; het in medebewind uitvoeren van overheidstaken (bv. de buitendienst op de afslagen); het vaststellen van autonome regelgeving (bv. de haringverordening); taken op het terrein van arbeid, ondersteuning en onderwijs; het bijeenbrengen en verstrekken van statistische en andere informatie; de spreekbuisfunctie naar politiek en samenleving voor de keten; het innen van financiële middelen voor de collectieve promotie van vis en visproducten.
Doelstellingen a. Adviseren en beïnvloeden: - Kennis van de (inter)nationale aan de vissector gerelateerde beleidsontwikkeling en het gevraagd en ongevraagd geven van advies; - Vertegenwoordiging van de vissector (in afstemming met private organisaties en op hun verzoek) in diverse nationale en internationale gremia. b. Ketenbenadering: versterking economische positie vissector door ontwikkeling van collectieve ketenconcepten (bv. voedselveiligheid, kwaliteit, efficiency, etikettering); c. Kennisontwikkeling: uitbouw, vastleggen en aanbieden van kennis over beleidsinhoud en beleidsproces aangaande de gehele vissector. d. Informatieopbouw- en uitwisseling: informatiepunt vissector, statistische informatie, analyses, kengetallen. e. Inzetten uniek instrumentarium:
5
- Autonome verordenende bevoegdheid gericht inzetten; - Gerichte fondsvorming (bestemmingsheffing). f. Versterken van de positie van de visserijsector door het (verder) bijeenbrengen van functies en organisaties binnen de vissector in het Visserijcentrum. Het beleid van het Productschap Vis wordt bepaald door het bestuur. Het bestuur bestaat uit vertegenwoordigers van werkgevers- en werknemerszijde, benoemd door de dragende organisaties (zie bijlage 1). Het bestuur laat zich op een aantal beleidsterreinen adviseren door commissies. Het bestuur benoemt uit zijn midden het dagelijks bestuur. Het dagelijks bestuur heeft specifieke taken bij het financiële beheer. De dagelijkse werkzaamheden van het Product-
schap Vis worden verricht door het secretariaat. Een organisatieschema treft u aan als bijlage 2, terwijl de ontwikkelingen in personeel worden toegelicht in bijlage 4. Oprichting van en deelname in andere rechtspersonen Op grond van artikel 138 van de Wet op de bedrijfsorganisatie moet de oprichting van en deelname in andere rechtspersonen worden gemeld bij de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Het Productschap Vis heeft toestemming van de Minister van SZW voor zijn deelname in de volgende rechtspersonen: -
Stichting Nederland Maritiem Land (NML); Stichting Structuurverbetering Mosselkweek en Garnalenvisserij (SSMG); Stichting Nederlands Visbureau (NVB).
KENGETALLEN 2011 WERKGELEGENHEID De vissector is goed voor ongeveer 20.000 banen in Nederland. Dit zijn parttimers en fulltimers Aanvoer 2.074 Handel/verwerking 5.540 Detailhandel 6.000 VLOOT 14 trawlers 283 Noordzeekotters 70 IJsselmeerkotters 60 mosselkotters HANDEL Handels- en verwerkingsbedrijven Visspecialisten
KWEEKSECTOR: Per vissoort:
6
± 600 1.700 met minimaal 1 verkooppunt
18 paling 13 meerval 5 forel 1 tilapia 3 snoekbaars 1 steur (kaviaarproductie) 2 tarbot 1 tong
Kerntaak 1
Adviseren en beïnvloeden Belangenbehartiging op nationaal en Europees niveau Het Productschap Vis neemt met regelmaat deel aan overleg met vertegenwoordigers van de Europese Commissie in Brussel om zich in te zetten voor de belangen van de Nederlandse vissector. Naast het voeren van direct overleg met de Europese Commissie stelt het Productschap Vis expertise ter beschikking aan de Stichting van de Nederlandse Visserij, die vertegenwoordigd is in diverse adviesorganen van de Europese Commissie, waaronder het Raadgevend Comité voor de Visserij en Aquacultuur, de Regionale Adviesraden (RAC’s) voor de Noordzee, de Noord- en de Zuidwestelijke Wateren, de pelagische RAC, de ‘distant waters’ RAC en het Comité voor de Sociale Dialoog. Een belangrijk onderwerp op de agenda betreft de hervorming van het Gemeenschappelijk Visserijbeleid.
novatie). Tevens is het productschap namens de Noordzee RAC op bezoek geweest bij de Europese Commissie om te pleiten voor de aanpassing van het protocol om maaswijdtes te meten. Thans wordt dit met de Omegameter gedaan, echter het meten van een maas is lastig omdat het materiaal niet stabiel is. Het onderzoek door TNO uitgevoerd in 2010, in opdracht van het productschap, concludeerde dat met een hogere voorspanning gemeten moet worden en één maas minimaal drie keer gemeten moet worden, waarbij de laatste meting gebruikt wordt. Dit zou resulteren in een stabiele meting, die altijd hetzelfde zal uitkomen onafhankelijk van wie de meting doet, of waar hij gedaan wordt. De Commissie heeft kennis genomen van de resultaten en deze in beraad genomen. In 2012 zal opnieuw worden aangedrongen op de wijziging van het protocol.
Jaarlijks vinden de onderhandelingen plaats over de toegestane vangsthoeveelheden (TAC en quota) in de Raad van Ministers in Europa. Het productschap voedt het ministerie vooraf en tijdens deze onderhandelingen met standpunten en expertise. In 2011 heeft het Productschap Vis de standpunten ten aanzien van deze onderhandelingen namens de sector richting het ministerie van EL&I en de Tweede Kamer kenbaar gemaakt. Dit heeft er mede voor gezorgd dat de TAC’s voor 2012 van de geassocieerde bestanden gelijk zijn gebleven aan die van 2011.
Bemiddeling bij internationale quotumruilen Nederland onderscheidt zich van de meeste andere Europese lidstaten op het gebied van internationale quotumruil. Deze ruilonderhandelingen worden in Nederland vanuit de sector zelf geïnitieerd en afgerond. Dit terwijl vrijwel overal de overheden een belangrijke speler zijn. Het afgelopen jaar heeft Nederland 153 internationale quotaruilen gedaan, van heel simpele tot heel gecompliceerde. Deze quotaruilen met andere lidstaten moeten officieel door de overheden van de lidstaten bij de Europese Commissie in het zogeheten FIDES systeem worden geregistreerd. Dit om ervoor te waken dat het totaal aan quota van alle lidstaten nooit meer is dan de desbetreffende TAC’s. Namens het Productschap Vis fungeert Gerard van Balsfoort van de PFA – juist vanwege zijn onafhankelijke rol – als de voorbereidende schakel bij deze ruilen. Over de prijs van de te ruilen vangsthoeveelheden –
De permanente toelating van de pulsvisserij is een duidelijk speerpunt voor 2011. Daartoe is de Stuurgroep Pulsvisserij opgericht waarin het ministerie van EL&I, het productschap, de Nederlandse Vissersbond, VisNed, Imares en Stichting de Noordzee gezamenlijk werken aan de voorwaarden waaronder een permanente toelating van de pulsvisserij mogelijk is (zie ook Kerntaak 3 Kennisontwikkeling en In-
7
dit noemt men de ruilvoet – moet soms stevig onderhandeld worden. Politiek Kamerleden en hun beleidsambtenaren worden actief en desgevraagd geïnformeerd over de standpunten van de vissector over tal van onderwerpen die in de Tweede Kamer worden behandeld. Daarnaast vindt regulier overleg plaats met de bewindspersoon van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, inmiddels Economische Zaken, Landbouw & Innovatie. Bestuurders van het Productschap Vis bespreken actuele thema’s, al dan niet ter voorbereiding op nader overleg in de Tweede Kamer of binnen de Visserijraad te Brussel.
vis, schaal- en schelpdieren bij handels- en verwerkingsbedrijf Den Heijer. De reders van de pelagische sector verzorgden tot slot een kijkje in deze deelsector waar de wereldwijde inzet zijn eigen dimensies kent. Natura 2000 en de vissector Sinds 2007 zijn groepen gebieden aangewezen op grond van de Vogel- en Habitatrichtlijn, de zogenaamde Natura 2000-gebieden, onder meer de Waddenzee, Oosterschelde, Westerschelde en het IJsselmeer. Het Productschap Vis heeft sinds 2007 uitdrukkelijk gebruik gemaakt van de inspraakmogelijkheden bij alle wateren die voor zowel de binnenvisserij als zee- en kustvisserij van belang zijn. Door het productschap is er met kracht voor gepleit om rekening te houden met de bestaande visserijactiviteiten die in de aangewezen gebieden plaatsvinden. Van een groot aantal van de sinds 2007 voorlopig aangewezen gebieden heeft het ministerie van EL&I deze in 2010 definitief aangewezen. Het productschap heeft voor een aantal belangrijke visgebieden, zoals de Oosterschelde, beroep ingesteld tegen deze definitieve aanwijzing. Overleg met de verschillende visserijsectoren over de te volgen strategie blijft hierbij van belang.
In mei mocht de vissector staatssecretaris Bleker ontvangen voor een werkbezoek. In alle vroegte startte het programma om kennis te maken met de bedrijvigheid op de visafslag van Scheveningen, terwijl de vangst van de Noordzeevis werd aangeland, geveild en gedistribueerd. Hij sprak met praktiserende ondernemers uit de vissector over tal van onderwerpen die op de politieke agenda staan. Thema’s als quota, maaswijdten, zeedagen, vistechnieken en elektronisch logboek passeerden de revue. Een korte trip met een kotter (SCH65) was onderdeel van het programma, waar de flyshoot visserij kon worden uiteengezet. Aansluitend aan het bezoek aan de vissers kreeg de staatssecretaris een beeld van de internationale handel in het grote palet van
8
Waddenzee en Noordzeekustzone In 2009 zijn Waddenzee en Noordzeekustzone definitief aangewezen als Natura 2000gebieden. Hiertegen is door het productschap beroep ingesteld. In het najaar van 2010 heeft dit beroep gediend bij de Raad van State. Insteek van de beroepen van het productschap, was dat de doelen voor deze gebieden niet duidelijk genoeg zijn, waardoor onzekerheid ontstaat over het voortbestaan van visserijactiviteiten in de gebieden. Tevens is het argument van de Minister van EL&I (voormalig LNV) dat nog niet is gebleken dat de visserijsector schade zal ondervinden van de aanwijzing onjuist. In 2011 is hier een uitspraak over gedaan. Het beroep van het productschap is ongegrond verklaard. De Raad van State heeft geoordeeld dat niet gebleken is dat de minister niet op goede gronden een hersteldoel voor
de zeebodem in de Waddenzee heeft gesteld. Ook is de Waddenvereniging in het gelijk gesteld in hun betoog dat voor de grijze zeehond onvoldoende duidelijk is waarom een behouddoel voldoende zou zijn. Voor de Noordzeekustzone heeft de Raad van State de Stichting de Noordzee op een aantal punten in het gelijk gesteld. De Raad van State is namelijk van mening dat voor de bruinvis een Noordzee-breed beschermingsplan niet voldoende is, maar dat in de Noordzeekustzone zelf ook maatregelen moeten worden genomen. Ook is geoordeeld dat de begrenzing van de Noordzeekustzone (tot de dieptelijn van 5 meter) niet zorgvuldig gedaan is en dat de doelstelling om de kwaliteit van de zeebodem te behouden niet deugdelijk gemotiveerd is. Dit is in het wijzigingsbesluit van de Noordzeekustzone aangepast. Beheerplannen Voor een groot deel van de Natura 2000-gebieden is het bevoegde gezag (voor de ‘natte gebieden’ meestal Rijkswaterstaat) gestart met het opstellen van de beheerplannen. In deze plannen zal een beschrijving worden opgenomen van alle activiteiten die in het gebied plaatsvinden, de mogelijke effecten van deze activiteiten op de natuurdoelen en eventuele maatregelen om de effecten op de natuur tegen te gaan. Het Productschap Vis is ook in 2011 bij veel van deze beheerplannen direct en indirect betrokken om ervoor te pleiten dat de huidige visserijactiviteiten door kunnen blijven gaan. Het komend jaar zullen de discussies over de diverse beheerplannen doorgaan en het productschap zal namens de sector bij deze discussies betrokken blijven. Voor o.a. de Zuid-Westelijke Delta (alle bekkens van Westerschelde tot en met Haringvliet) en Waddenzee en Noordzeekustzone wordt het beheerplan (al dan niet in concept) tegen het eind van 2012 verwacht. Het komend jaar zullen de discussies over de diverse beheerplannen doorgaan en het productschap zal namens de sector bij deze discussies betrokken blijven. Natura 2000 op zee Eind 2008 zijn ook de eerste gebieden op de Noordzee door het ministerie van LNV (des-
tijds) bij de Europese Commissie aangemeld als Natura 2000-gebied. Het gaat om de Doggerbank, Klaverbank, Vlakte van de Raan en de Noordzeekustzone tussen Petten en Bergen (uitbreiding van het eerder aangewezen deel van de Noordzeekustzone). Op de aanmeldingsdocumenten is door het productschap namens de sector ingesproken. Op de valreep zijn door de staatsecretaris van EL&I eind 2010 de Noordzeekustzone en de Vlakte van de Raan definitief aangewezen. Tegen deze aanwijzing is begin 2011 beroep door het productschap ingesteld. Voor deze gebieden is eind 2009 echter ook een proces op gang gekomen om over de visserijmaatregelen in deze gebieden te praten: ‘Vibeg’. Het productschap neemt aan dit proces deel, in nauw overleg met betrokkenen uit de sector. In 2010-2011 is dit proces in een stroomversnelling gekomen, onder leiding van de heer J. Heijkoop. De inzet van het zogenaamde Heijkoop-traject was om voor het eind van 2010 te komen tot visserijmaatregelen in deze Natura 2000-gebieden. De werkelijkheid bleek echter weerbarstiger en dit proces is pas eind 2011 tot een conclusie gekomen. In het Vibeg-akkoord zijn o.a. afspraken gemaakt over uitfasering van de boomkorvisserij in de Natura 2000-gebieden in de kustzone per 2016, het bieden van een perspectief voor de garnalenvisserij (inclusief onderzoek) en partijen hebben zich eraan verbonden beroepen tegen natuurbeschermingswetvergunningen, aanwijzingsbesluiten en beheerplannen in te trekken of in de toekomst niet te voeren. Dit betekent dat het beroep van het productschap tegen de aanwijzing van de Vlakte van de Raan en de uitbreiding van de Noordzeekustzone ingetrokken zal moeten worden. Voor de Noordzeekustzone is in Vibeg een zoneringsplan overeengekomen, met verschillende mate van bevissing. Voor de Vlakte van de Raan is in Vibeg gewezen op de noodzaak van meer onderzoek. Via een door het VIP toegekend project wordt met de Zeeuwse Milieufederatie samen in het gebied gekeken hoe visserij en natuur samen kunnen gaan. Dit project zal het reguliere beheerplantraject voor de Vlakte van de Raan, dat eind 2011 van start is gegaan, voeden en uiterlijk eind 2012 leiden tot een advies over
9
visserij in de Vlakte van de Raan. Het productschap heeft, samen met VisNed en de Nederlandse Vissersbond, een passende beoordeling laten opstellen voor de boomkorvisserij (zowel met wekkerkettingen als met pulskor) en op basis van deze passende beoordeling een natuurbeschermingswetvergunning aangevraagd voor de boomkorvisserij in de Natura 2000-gebieden in de kustzone (Noordzeekustzone, Voordelta en Vlakte van de Raan). We verwachten medio 2012 over deze vergunning te kunnen beschikken. Voor de gebieden buiten de 12-mijlszone (Doggerbank, Klaverbank en Friese Front) is eind 2009 het FIMPAS-project (Fisheries Measures in Marine Protected Areas) van start gegaan. Dit project wordt door ICES begeleid en bestaat uit een aantal workshops. Workshop 1 en 2 hebben in 2010 plaatsgevonden en hierbij is gekeken naar de beschikbare informatie over de natuur en visserij in deze gebieden. Daarna is er een analyse gemaakt van de mogelijke effecten van visserij op de natuurdoelen. Het productschap is hierbij aanwezig geweest om informatie vanuit de sector en het standpunt van de sector in te brengen. In 2011 is op basis van deze analyse verder gepraat over mogelijke visserijmaatregelen. Vanuit de visserijsector is een eigen voorstel gedaan voor bescherming van de gebieden met stenen op de Klaverbank. Helaas lagen het voorstel van de sector en een apart voorstel van de NGO’s zover uit elkaar, dat de FIMPAS-stuurgroep een middenweg heeft voorgesteld waar de sector nog niet mee akkoord kan gaan. In de eerste helft van 2012 zal daarom een laatste poging gedaan worden tot een voorstel dat voor alle partijen aanvaardbaar is. Voor de Doggerbank is in 2011 een traject gestart via de Spatial Planning focus groep van de Noordzee RAC om tot één voorstel voor visserij op de Doggerbank in Duitsland, Nederland en Engeland te komen. De traject moet ook in 2012 worden afgerond en leiden tot een voorstel dat via FIMPAS aan de Europese Commissie ter goedkeuring wordt voorgelegd.
10
Motorvermogen Het ministerie van EL&I, het Productschap Vis, de kottersector en het ministerie van ILT hebben een doorstart gemaakt met de werkgroep Motorvermogen onder leiding van een onafhankelijke voorzitter. De aanleiding hiervoor was dat het eventuele gebruik van een deel van het afwijkingspercentage van het motorvermogen van maximaal 12,5% dat door onafhankelijk deskundigen is vastgesteld, en overeengekomen is in co-management, is komen te vervallen door uitspraken van het Europese Hof. Verder is geconstateerd dat in het kader van een Europees level playing field, er geen sprake lijkt te zijn van gelijke eisen voor het motorvermogen. Het doel van de werkgroep is om te bespreken hoe het staat met de controle en naleving van de afspraken vastgelegd in het Rapport ‘Motorvermogens Beheersbaar’ van 2006. De kottervloot is in transitie naar visserijen met motoren met minder vermogen zoals, pulskor, fly-shoot, twinrig, mede gestimuleerd door de hoge gasolieprijs. Gezien deze ontwikkelingen worden vragen gesteld zoals: hoe relevant zijn deze afspraken, wat zijn mogelijke verbeteringen in de praktische uitvoerbaarheid en kosten, en hoe kunnen we het beste aan sluiten bij de nieuwe EU controleverordening (EU 1224/2009)? Om dit te bereiken wordt momenteel naar de volgende mogelijkheden gekeken om motorvermogens controleerbaar en handhaafbaar te reguleren: - blackbox; - verbeterd zegelplan; - typegoedkeuring voor motoren / certificeringsplan in het kader van de nieuwe controleverordening; - instelling nationale regels op basis van EU-regelgeving Nr 850/98 “Technische maatregelen voor de instandhouding van de visbestanden.” De werkgroep zal bovenstaande mogelijkheden bestuderen en mogelijk zou een combinatie van deze scenario’s een oplossing voor met name de garnalenvissers kunnen bieden. Tevens is het de bedoeling aandacht te schenken aan wat er in andere landen op dit gebied gebeurt teneinde de kans op het verkrijgen van een level playing field te vergroten.
Windparken en de vissector De afgelopen jaren zijn er door diverse energiebedrijven vergunningen aangevraagd voor het bouwen van windparken op de Noordzee. Het Productschap Vis is betrokken geweest bij het indienen van inspraak en zienswijzen over deze windparken. In 2009 heeft de Minister van Verkeer en Waterstaat voor een aantal van deze windparken vergunningen verleend. Het Productschap Vis heeft tegen al deze vergunningen beroep ingesteld. Het productschap is van mening dat onvoldoende rekening wordt gehouden met de scheepvaartveiligheid en er onvoldoende onderzoek is gedaan naar de effecten op vislarven en het effect van geluid onder water op vissen. Bovendien is de vermeende refugiumwerking (waarbij de windparken een veilige plaats vormen voor o.a. vissen) niet voldoende bewezen en er is geen afdoende nadeelcompensatieregeling. In 2010 heeft de behandelingen van deze beroepen plaatsgevonden bij de Rechtbank Rotterdam, waarbij het productschap het visserijstandpunt heeft verdedigd. De Rechtbank heeft in 2011 uitspraak gedaan en geconcludeerd dat het productschap geen gronden heeft aangedragen die moeten leiden tot vernietiging van de vergunningen. Het productschap is tegen deze uitspraken in hoger beroep gegaan bij de Raad van State. Uitspraak in deze procedure wordt medio 2012 verwacht. Daarnaast zijn gesprekken met de windindustrie op gang gekomen om naar oplossingen te zoeken. Zo zal mogelijk medegebruik van windparken op termijn worden onderzocht. Handhavingverzoek Greenpeace Greenpeace heeft in juli 2009 een verzoek ingediend bij de minister van LNV (destijds) tot handhaving (reguleren) van de boomkorvisserij in de ‘beschermde gebieden’ op de Noordzee (de gehele Noordzeekustzone en de Doggersbank, welke deels zijn aangewezen en deels zijn aangemeld als Natura 2000-gebied). Minister Verburg heeft dit verzoek destijds afgewezen, omdat zij van mening was dat er sprake is van bestaand gebruik dat al decennia lang plaatsvindt en niet leidt tot onomkeerbare schade. Tegen dit besluit van de minister heeft Greenpeace bezwaar gemaakt. Bij de behandeling van dit
bezwaar is de visserijsector via het Productschap Vis als derde partij betrokken. De Minister van LNV heeft in juli 2010 de bezwaren van Greenpeace ongegrond verklaard. Tegen deze beslissing is Greenpeace in beroep gegaan bij de Raad van State. Het productschap is ook bij deze procedure derde partij en treedt in dit geding op, in samenspraak met de dragende organisaties, als vertegenwoordiger van de kottersector. Er zal zowel schriftelijk als mondeling (tijdens de hoorzitting) gereageerd worden op de argumenten van Greenpeace. Hiermee willen we boomkorvisserij in deze gebieden mogelijk houden. Tegen onze verwachting in heeft er in 2011 geen behandeling van het beroep plaatsgevonden. De verwachting is dat in 2012 de zitting zal plaatsvinden. Vaste Vistuigen Visserij Het productschap heeft de werkgroep vaste vistuigen Zuid ondersteund met een plan dat zich richt op het reduceren van de visserijdruk met vaste vistuigen in de Oosterschelde. Het plan is bij het ministerie ingediend. In de loop van 2012 zal duidelijk worden of het ministerie financiële middelen beschikbaar kan stellen om te komen tot een regeling/uitkoop om een sterke reductie van het aantal vergunningen c.q. bedrijven te bereiken. Afhankelijk van het besluit wordt de noodzaak tot het handhaven van de verdraagbaarheidstop ter discussie gesteld. Binnenvisserij De situatie van de binnenvisserij is niet tot nauwelijks verbeterd ten opzichte van vorig jaar. Niet alleen vanwege het vangstverbod gedurende drie maanden op de voor binnenvissers belangrijkste soort, de aal, maar ook vanwege het vangstverbod van aal uit het rivierengebied. De aal en de wolhandkrab zijn verontreinigd met contaminanten en vertonen een overschrijding van de vastgestelde normen voor dioxines en dioxineachtige PCB’s. Opgemerkt moet worden dat aal uit bijvoorbeeld de Friese meren wel voldoet aan de gestelde normen. De maatregelen zijn enerzijds gebaseerd op het aalbeheerplan van de Nederlandse over-
11
heid dat er voor moet zorgen dat het aantal uittrekkende schieralen toeneemt en anderzijds op voedselveiligheidsnormen. Via het ministerie van EL&I konden beroepsvissers een tegemoetkoming aanvragen op grond van een aalcompensatieregeling. De regeling is door EL&I uitgevoerd. Het productschap is veel vissers behulpzaam geweest bij het beantwoorden en oplossen van vragen over deze regeling. De stijging van de zeespiegel, de daling van de bodem en de stijging van de temperatuur dwingen ons ver vooruit te kijken en te anticiperen op ontwikkelingen in de verdere toekomst. We willen een ramp vóór zijn, zorgen dat we goed zijn voorbereid op de toekomst. Dat gebeurt met het Deltaprogramma. Het productschap heeft zich nadrukkelijk ingezet om de binnenvisserij als één van de gebruikers van de Nederlandse wateren in het Deltaprogramma erkend te krijgen. Aanvankelijk was de visserij zwaar onderbelicht maar deze staat nu als deelnemer bij enkele deelprogramma’s op de kaart en nu worden de effecten van menselijk ingrijpen in en rond het water in kaart gebracht. Bovendien is het productschap betrokken bij het analyseren van knelpunten en het aanreiken van mogelijke oplossingen. Aquacultuur De Nederlandse kweekvissector is dit jaar stabiel gebleven. De afname van het aantal bedrijven in de voorgaande jaren is gestopt. Het aantal gekweekte soorten is echter wel afgenomen. Paling- en meervalkwekerijen zijn thans verantwoordelijk voor het overgrote deel van de visproductie. In samenwerking met het ministerie van EL&I is de laatste hand gelegd aan het actieplan ‘Visgezondheid in de aquacultuur’. Er is een geactualiseerde handleiding visziekten opgesteld. Deze handleiding betreft niet alleen vissen maar is uitgebreid met schaal- en schelpdieren. Het productschap heeft samen met een laboratorium en een viskweker een protocol opgezet om de wachttijd van een diergeneesmiddel vast te stellen, indien dit wordt gebruikt. Het diergeneesmiddelgebruik is
12
echter zo gering dat het nog niet tot een daadwerkelijk representatief onderzoek is gekomen. Arbeidsmarkt Met de andere productschappen is ook dit jaar verder uitvoering gegeven aan het project Verankering van de Arbeid. Het project waarbinnen de werknemersorganisaties en de sociaal secretariaten van de productschappen actief in participeren heeft tot doel de factor arbeid nadrukkelijk meer aandacht te geven binnen de productschappen. De activiteiten die onder de vlag van het project worden uitgevoerd zijn opgenomen in een jaarplan. Ook het project genaamd Programma Arbeid en Onderwijs (PAO) is in uitvoering genomen. Over het eerste deel project het zogenaamde mobiliteitsonderzoek zijn concept rapportages inmiddels ontvangen. Hieruit blijkt dat de arbeidsmarkt in de agrofood- en tuinbouwsectoren in de komende jaren dreigt vast te lopen. Uit onderzoek blijkt dat het aandeel 55+-ers in deze sectoren steeds sneller zal stijgen, terwijl de nieuwe instroom van jonge werknemers stagneert. Om aantrekkelijk te blijven voor werknemers en tegelijkertijd perspectief te kunnen bieden aan nieuwe instroom, is mobiliteit en dus beweging noodzakelijk. De mobiliteit van werknemers kan volgens de uitkomsten van het onderzoek in belangrijke mate worden gestuurd door de werkgever. Het initiatief ligt bij de werknemers zelf, echter zij weten onvoldoende wat zij kunnen doen om hun eigen arbeidsmarktpositie te verbeteren. Werkgevers hebben een belangrijke rol in het geven van duidelijke informatie aan werknemers over de mogelijkheden nu en in de toekomst in de eigen organisatie en daarbuiten. Belangrijke randvoorwaarde bij het positief beïnvloeden van de arbeidsmarkt is een regionale aanpak. Vaak is voor werknemers namelijk de afstand tot werk en de verbondenheid met een regio belangrijker dan de relatie met het agrofood- en tuinbouwcluster. Daarnaast is deelgenomen aan het onderzoek de Nederlandse Maritieme Cluster
2011. In dit onderzoek worden van de elf maritieme branches in Nederland inclusief de visserij – aanvoersector – de economische ontwikkelingen en de arbeidsmarkt in kaart gebracht. De moeilijke economische situatie als gevolg van de hoge brandstofprijzen, visquota, prijzen en duurzaamheids ontwikkelingen worden bevestigd. Tevens wordt geconstateerd dat de het aantal werknemers in de sector zowel direct als indirect licht afneemt. De grote meerderheid van de instroom van nieuwe medewerkers is afkomstig uit de sector zelf, de schoolverlaters maken daarvan 16 % uit. De in- en uitstroom naar de andere maritieme sectoren is voornamelijk richting waterbouw. Met de weg naar verdere verduurzaming en de toenemende implementatie van innovatieve zowel visserijtechnisch als op het gebied van brandstofbesparing wordt een positieve trend gesignaleerd. Ook opleidingsconsulenten zijn inmiddels actief in diverse deelsectoren. De instroom in het beroepsonderwijs wordt met behulp van onderwijsconsulenten gestimuleerd. Stuurgroep Duurzame Visserij Behoud van de visserij op de Noordzee vraagt om een verantwoorde vloot die op reële wijze de toekomst tegemoet kan treden. De Stuurgroep Duurzame Visserij onderzocht de haalbaarheid van het introduceren van een innovatief vissersschip. Dit haalbaarheidsonderzoek is uitgevoerd met een aantal werkgroepen voor de verschillende facetten als techniek, duurzaamheid, financiën en streeft naar een rapportage in het voorjaar 2011. De voorzitter van het productschap is toegetreden tot de Stuurgroep, terwijl ook de communicatie over dit project door het productschap wordt gecoördineerd. Een concept voor een vernieuwende, innovatieve viskotter is het resultaat van dit onderzoek. Forse besparingsmogelijkheden van brandstof en ontwikkeling van nieuwe, kostenbesparende en duurzamere vangstmethoden maken dat visserij op platvis weer economisch rendabel kan zijn. Tegelijkertijd is
het mogelijk om ongewenste milieueffecten te minimaliseren waardoor vis verantwoord kan worden gevangen. De veronderstelde (tot nu toe theoretische) mogelijkheden zullen nu met een proefschip eerst in de praktijk moeten worden getoetst. Begin 2012 is het rapport van het haalbaarheidsonderzoek gepresenteerd. Vanuit het ministerie EL&I is de bereidheid tot faciliteren met € 2 mln. getoond terwijl vanuit de sector investeerders hun participatie hebben toegezegd. Vanuit het productschap wordt samengewerkt met de stuurgroepsleden om de realisatie van de bouw van een of enkele pilotschepen mogelijk te maken. Bezoek CVO Een delegatie van EL&I en nVWA onder leiding van de Chief Veterinary Officer (CVO), Christianne Bruschke, heeft op initiatief van het Productschap Vis op 25 februari 2011 een bezoek gebracht aan de Nederlandse visverwerkende sector. Doel van het bezoek was Bruschke en medewerkers van haar afdeling nader kennis te laten maken met een deel van de vissector. Vertegenwoordigers uit de vissector gaven presentaties, waarna een uitgebreide discussie volgde. Hierbij vroeg de sector of het mogelijk is om bij verplichte importkeuringen de labtesten door (geaccrediteerde) laboratoria, die veelal sneller en in sommige gevallen ook goedkoper dan de nu verplichte overheidslaboratoria zijn, te laten uitvoeren. Vanuit de ambtelijke delegatie werd veel belangstelling getoond voor dierenwelzijn. Afspraak is dat voor de sector bij eventuele (veterinaire) problemen het productschap aanspreekpunt is. Het productschap zal vervolgens, wanneer een en ander op het werkterrein van de CVO ligt, contact opnemen met het ministerie. Daarnaast is de afspraak gemaakt dat de CVO, via het Veterinair Informatie Punt (VIP), de sector informeert welke landen bezocht worden. Tijdens deze bezoeken kunnen veterinaire exportproblemen besproken worden.
13
14
Kerntaak 2
Ketenbenadering en verantwoord ondernemen Project: ‘Een maatschappelijk verantwoorde visserij’ In 2010 heeft het Productschap Vis een aanvraag ingediend samen met Stichting de Noordzee (SdN) om de afspraken en ambities uit het Maatschappelijk Convenant Noordzee Visserij (MC) te implementeren. Het project is in juli 2010 goedgekeurd, waarna beide partijen het project konden starten in september. In het MC zijn afspraken gemaakt voor verdere samenwerking tussen visserijsector, overheid en NGO’s om de ontwikkeling naar een duurzame visserij te bevorderen. De afspraken zijn geformuleerd rondom een vijftal thema’s: aanbod duurzame vis (inclusief certificering), communicatie, onderwijs en scholing, aanpak mariene beschermde gebieden Noordzee en bestandsbeheer. De toegekende subsidie voorziet in de extra tijd die de deelnemende partijen moeten investeren om navolging aan de afspraken te kunnen geven. In de loop van 2011 werd het duidelijk dat er ruimte was om het project een langere looptijd te geven, waarna het project is verlengd tot en met 31 december 2011. Gedurende 2011 heeft het Maatschappelijk Convenant onder druk gestaan en heeft één van de partners een tijdlang niet aan tafel gezeten. Ontwikkelingen rondom de afspraken in het Maatschappelijk Convenant hebben daardoor niet het maximale rendement behaald. Desondanks hebben SdN en het Productschap Vis een aantal zaken opgepakt en heeft het project het mogelijk gemaakt veel aandacht te besteden aan bijvoorbeeld ruimtelijke ordening en de herziening van het Gemeenschappelijk Visserijbeleid.
De sector en SdN hebben beiden een eigen voorstel gedaan voor beheermaatregelen voor de Klaverbank. Deze voorstellen liggen nog ver uit elkaar. Overeenstemming over deze voorstellen zal in 2012 wederom gezocht worden (zie verder onder ‘Natura 2000 op zee’). Voor de Doggerbank is via de Noordzee Regionale Adviesraad (RAC) een traject gestart om tot een breed gedragen beheerplan te komen. Het project heeft zowel de sector als SdN in staat gesteld om een actieve bijdrage te leveren aan de ontwikkelingen rond de herziening van het Gemeenschappelijk Visserijbeleid zowel nationaal als internationaal via de Noordzee RAC. Standpuntennotities zijn zowel in gezamenlijk verband in de RAC gemaakt als afzonderlijk richting het ministerie van EL&I. Daarnaast hebben SdN en het productschap gezamenlijk bijeenkomsten georganiseerd binnen het project. zoals de bijeenkomst over een rapport van het Belgisch instituut voor landbouw en visserijonderzoek, ILVO, over de effecten van verschillende vistuigen op het ecosysteem. Tijdens deze bijeenkomsten werden de bevindingen gepresenteerd en kregen deelnemers, vooral vissers, de kans om in discussie te gaan met elkaar en Stichting de Noordzee over de uitkomsten. Een van de belangrijkste gezamenlijke doelstellingen van de convenantpartners van het ‘Maatschappelijk Convenant Noordzeevisserij’ betreft het werken aan certificering van vis. Certificeringtrajecten zijn vaak langdurig en vragen veel input van belanghebbenden in de visserij. Het Productschap Vis, het ministerie van EL&I, de kottersector, het Wereld
15
Natuur Fonds en Stichting de Noordzee werken daarom intensief samen in deze trajecten. MSC Certificering In het afgelopen jaar is het aantal producten met MSC keurmerk en het aantal visserijen met MSC certificering sterk gegroeid. Eind 2011 zijn er wereldwijd meer dan 13.500 producten op de markt die voorzien zijn van het MSC keurmerk. Het Nederlandse aandeel in deze producten staat op meer dan 1.100. Producten met het MSC keurmerk zijn in meer dan 80 landen te koop. In 2011 werden 3 Nederlandse visserijen gecertificeerd met het MSC keurmerk: de bodem- en hangcultuur mosselen en de handlijnvisserij op zeebaars. Visserijen op Hollandse garnaal, schol, tong, mesheften, kokkels en oesters bevinden zich eind 2011 in het beoordelingstraject. MSC heeft in 2011 het certificeren van ‘enhanced fisheries’ op geïntroduceerde soorten mogelijk gemaakt. Afgelopen jaar is de PFA na een periode van vijf jaar opnieuw gecertificeerd voor hun visserij op haring in de Noordzee. Voor andere visserijen is regelmatige afstemming met het productschap aan de orde, zowel met sectorgenoten als met MSC en certificeerders. Ondernemers raadplegen het productschap over de mogelijkheden en het proces naar certificering terwijl externe partijen het schap benaderen voor informatie over de stand van zaken. MSC tong en schol De Coöperatieve Visserij Organisatie (CVO) is in 2010 gestart met het MSC traject voor de Nederlandse tong en schol platvisvloot. Daartoe werd de visserij verdeeld in 7 certificeringseenheden, waarvoor in 2009 aan vijf eenheden subsidie is toegekend. In september 2010 werd aan de resterende twee eenheden subsidie toegekend. Beleidsmedewerkers van het Productschap Vis zijn door de CVO ingehuurd om de MSC projecten te begeleiden. Begin 2011 is de certificeerder Moody Marine in Nederland langs geweest om informatie te verzamelen
16
over de visserijen in het beoordelingstraject, de ‘site visit’. Deze informatie werd geleverd door sector, overheid, wetenschap en natuurorganisaties en vormen de basis voor de beoordeling op de criteria met betrekking tot de duurzaamheid van de visserij. Het daaruit voortvloeiende beoordelingsrapport wordt ver volgens meerdere malen bij de belanghebbenden getoetst om zo tot een gedragen beoordeling te komen. De trajecten van de CVO bevinden zich eind 2011 vlak voor het toetsingsmoment bij andere belanghebbenden en zullen naar alle waarschijnlijkheid tot afronding komen in 2012. Certificaat Verantwoordelijk Vissen Het Certificaat Verantwoordelijk Vissen (CVV) is een onafhankelijke certificering van vissersvaartuigen die voldoen aan alle wettelijke verplichtingen. Vis, afkomstig van vissersvaartuigen die gecertificeerd zijn, is verantwoord gevangen. De certificering geldt voor de volgende (wettelijke) aspecten aan boord van een vissersvaartuig: -
visvangst, opslag en verwerking van de vangst, bemanningseisen, milieumaatregelen en hygiëne, voedselveiligheid etc. door het bijhouden van logboekgegevens en registraties.
In 2011 voeren 54 vissersvaartuigen het Certificaat Verantwoordelijk Vissen (CVV) en zijn er vijf in het proces van certificering. Veel certificaathouders zijn positief over de uitwerking van het behalen van het CVV. Het heeft een goede uitwerking op de bedrijfsvoering, bijvoorbeeld door de vermindering van verspilling van proviand door correcte labels en verbeterde inkoop. Verder vinden zij dat de schepen beter onderhouden en schoner zijn door de invullijsten in de werkmap van het CVV. Echter, de focus van de vloot lijkt verschoven te zijn naar MSC certificering. Hierdoor en door het uitblijven van een hogere opbrengst of vraag naar vis van CVV schepen is het enthousiasme voor CVV tanend.
MSC vs. CVV MSC is een ketencertificering en let onder andere op de toegepaste vangstmethoden en de ecologische toestand van het bestand waarop gevist wordt. MSC is een business2-consumer certificering en is bedoeld om de consument een keuze te geven voor duurzaam gevangen vis. Het CVV gaat om de wettelijke gang van zaken op het vaartuig (zoals visvangst, opslag, verwerking, bemanningseisen, milieumaatregelen, hygiëne en voedselveiligheid) en is tot op heden uitsluitend bestemd voor afnemers, (business-2business). Door de verschillende dekking en doel van de keurmerken kunnen beide certificeringen prima naast elkaar bestaan en elk meerwaarde bieden aan een visserijonderneming. Cursus Scholing Duurzame Visketens Gefinancierd met middelen uit het Visserij Innovatie Platvorm is een cursus ontwikkeld voor potentiële kaderleden voor de vissector. De animo voor deelname was dermate groot dat twee groepen van ca 25 deelnemers zijn gevormd. De groepen jonge ondernemers uit de gehele vissector, van aanvoer tot detailhandel, krijgen tijdens drie workshops en drie themabijeenkomsten, gespreid over ruim een jaar, kennis over bedrijfsvoering, de vissector en managementvaardigheden aangereikt. Kennis en vaardigheden op het gebied van ’slim samen duurzaam ondernemen’. Duurzaamheidsoverleg Product- en bedrijfsschappen Naar aanleiding van een bijeenkomst bij de SER eind 2009 over Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen voor voorzitters en secretarissen van de producten bedrijfschappen, is er een duurzaamheidsoverleg met de beleidsmedewerkers van verschillende product- en bedrijfsschappen opgericht. In 2010 en 2011 is heeft dit overleg meerdere malen plaats gevonden. In januari 2011 heeft er opnieuw een grote bijeenkomst plaatsgevonden waarin voorzitters en secretarissen van de product- en bedrijfschappen gezamenlijk over de voortgang op het gebied van MVO en verantwoord ketenbeheer hebben gepraat. Het duurzaamheids-
overleg tussen de product- en bedrijfsschappen heeft onder andere als platform gediend om ervaringen en werkwijzen op het gebied van MVO rapportage te delen. Dierenwelzijn Het productschap is met maatschappelijke organisaties en overheden in overleg over het houden en transporten van vissen en het diervriendelijk bedwelmen en doden van vis. Met alle betrokken partijen wordt gestreefd naar het bedwelmen en doden van alle in Nederland gekweekte vis. Voor paling en meerval is deze diervriendelijke methode reeds operationeel. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) is een prominent streven binnen de gehele sector en is ingebed in de dagelijkse werkzaamheden van de vissector. Het Productschap Vis heeft hierover verantwoording afgelegd middels een rapportage MVO. In 2011 is gewerkt aan de vernieuwde MVO rapportage welke begin 2012 gepubliceerd is. De rapportage doet verslag van de vele ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid in de gehele vissector: van vissersschip, verwerking, handel tot viskraam op de markt. Het boekwerkje verscheen eerder in 2007 en 2009. Aalbeheerplan/visserij op wolhandkrab Het productschap heeft deelgenomen in het overleg over het Nederlandse aalbeheerplan. Er is sterk ingezet om tijdens het verbod om op paling te vissen gedurende de maanden september tot en met november het voor deze sector mogelijk te maken met aangepaste vistuigen te vissen op wolhandkrab te mogen vissen. Het productschap heeft dit jaar met het ministerie van EL&I een vrijstellingsregeling overeen kunnen komen dat deze visserij in de niet verontreinigde gebieden – onder bepaalde voorwaarden – kon doorgaan. Vissers die tijdens het aalvisverbod wilden vissen op wolhandkrab sloten een controleovereenkomst met het productschap. Het productschap heeft zich ingezet
17
voor een grotere rol van de binnenvisserij bij monitoringsprogramma’s om inzicht te krijgen in de huidige aalstand en bij het uitzetten van glasaal en pootaal en een uitbreiding van “Blauwe Diensten” op het water. Uitzet glas- en pootaal Nederland De uitzet van glas- en pootaal in het kader van het Nederlands Aalherstelplan is verzorgd. Deze uitzet is onderdeel van een driejarig project waarin voor meer dan één miljoen euro aan glas- een pootaal wordt uitgezet in goed beheerde gebieden ten behoeve van het aalherstel. Het ministerie van EL&I heeft in het kader van dit project aan het Productschap Vis subsidie verleend, welke subsidie deels gefinancierd wordt uit het Europees Visserijfonds. In 2011 werd vanuit Harderwijk 164 kilo glasaal uitgezet in het Veluwe Randmeer. Deze glasaal was afkomstig uit Frankrijk en ZuidEngeland. Naast glasaal werd voor het eerst ook pootaal uitgezet. De pootaal was afkomstig van een Deense kweker en twee Nederlandse kwekers. Deze kwekers hebben zich gedeeltelijk gespecialiseerd in het tijdelijk opslaan, bijvoeren en als pootaal verkopen van eerder dat jaar gevangen glasaal. De meer dan 400.000 pootalen zijn vanuit Spakenburg en Almere uitgezet op de zuidelijke Randmeren.
18
De uitzetgebieden zijn in overleg met het ministerie van EL&I geselecteerd. Het Productschap Vis verzorgde de aankoop middels het Europese aanbestedingstraject, de coördinatie met beroepsvissers in de uitzetgebieden en de uiteindelijke uitzet inclusief de publiciteit omtrent de uitzet. Voor 2012-2013 zal zo’n zelfde procedure worden gevolgd. Themamiddag “Vis heeft de toekomst, maar beheersen wij de markt?” Op 6 april werd in de Koningshof in Urk het LEI rapport ‘Visverwerking en visgroothandel in Nederland’ gepresenteerd. Het Productschap Vis, in wiens opdracht het rapport is gemaakt, had aan de presentatie een symposium gekoppeld over marktwerking voor de visindustrie. Het rapport, waarvan in 2001 en 2006 eerdere versies verschenen, is van groot belang voor het in kaart brengen van de handelssector. Productschapsbestuurder Guus Pastoor opende de bijeenkomst en ging onder andere in op de veranderingen in het GVB. Naast Rik Beukers van het LEI, onderdeel Wageningen UR, die een aantal belangrijke punten uit zijn rapport toelichtte, waren als sprekers uitgenodigd Jan Ernst Veenman van Heiploeg en Kees Rippen, voormalig consultant bij Berenschot. Een van de conclusies van Rik Beukers was dat de relatieve afhankelijkheid van de handel en verwerking van Noordzeevis is verminderd, terwijl de grondstofvoorziening is verbeterd, met name door de toegenomen import. Na de presentaties was er een paneldiscussie onder leiding van Maarten Mens van het productschap. Hiervoor schoven naast de sprekers Ron Koks (Sligro), Hendrik Colpaert (Anova) en Jelle van Veen (Dayseaday) aan. Hierbij werd ingegaan op onderwerpen als de internationale positie van de Nederlandse handel, het belang van certificering, de huidige rol van NGO’s in de duurzaamheidsdiscussie en het belang van de afslagen in de keten. Uiteraard werd het publiek in de zaal hier ook bij betrokken. Met ruim honderd aanwezigen, waaronder ook vertegenwoordigers vanuit de aanvoer, kan worden teruggekeken op een uitstekend bezochte en interessante themamiddag.
Dag aanvoer en handel Op zaterdag 10 september was er in Utrecht een dag voor aanvoerders en handelaren. De Kadergroep Duurzame Visserij presenteerde tijdens het ochtendprogramma de eigen ervaringen, leerpunten en mogelijke verbeteringen tot samenwerking in de keten. Aan de hand van stellingen en vragen volgde een discussie met de aanwezigen. ’s Middags werd, na een terugblik op de bijeenkomst met kenniskringen visserij vorig jaar, door twee sprekers vanuit de handel hun visie gegeven op de relatie tussen aanvoer en handel. Tijdens de zaaldiscussie bleek dat er nog veel obstakels uit de weg moeten worden geruimd, wil het tot een constructieve dialoog komen. Gastspreker Frank van Mil belichtte vanuit de bloemen- en plantenkweek het aspect samenwerking en benadrukte het belang van informatie over de consumentenbeleving. De dag was goed bezocht en de reacties waren uiterst positief.
Verantwoorde Vis Prijs Tijdens de traditionele nieuwjaarsbijeenkomst van het Productschap Vis werd opnieuw de ‘Verantwoorde Vis Prijs’ uitgereikt. De prijs, bedoeld om alle ondernemers, actief in de vissector extra te stimuleren tot verantwoord ondernemen én te waarderen voor hun duurzame bedrijfsvoering, ging naar Harmen Klein Woolthuis van HFK Engineering vanwege zijn langdurige inzet voor alternatieve vistuigen voor de traditionele boomkorvisserij. Klein Woolthuis ontwikkelde de pulswing: een visserijmethode waarbij de Pulskor en de SumWing constructies zijn gecombineerd. De techniek is nog altijd in ontwikkeling, maar de huidige resultaten zijn veelbelovend. Energiebesparing en minder bodemberoering zijn belangrijke consequenties van deze alternatieve methode.
19
20
Kerntaak 3
Kennisontwikkeling en innovatie Innovatie Nadat het Visserij Innovatie Platform (VIP) was opgeheven zijn innovatieprojecten gestart over voortzetten van het elan dat door het VIP tot stand gebracht is. Naast de inbreng binnen het VIP zelf hebben de diverse medewerkers vanuit het Productschap Vis met hun eigen specifieke expertise bij tal van innovatieprojecten en -activiteiten een actieve, sturende of ondersteunende rol vervuld. Pulsvisserij De Stuurgroep Pulsvisserij is opgericht waarin het ministerie van EL&I, het productschap, de Vissersbond, VisNed, Imares en Stichting de Noordzee gezamenlijk werken aan de voorwaarden waaronder een permanente toelating van de pulsvisserij mogelijk is. Er zijn drie werkgroepen ingesteld, de werkgroep Controle en Handhaving, de werkgroep Communicatie en de werkgroep Monitoring. In de laatste twee werkgroepen heeft het productschap activiteiten ontplooid. Werkgroep monitoring Eind december 2011 is het monitoringsprogramma voor de pulskorvisserij van start gegaan. In het monitoringsprogramma zijn meer dan 20 pulsschepen geselecteerd welke wekelijks een trek bemonsteren om zo informatie te verzamelen over vangstsamenstelling van de visserij met het pulstuig. De informatie die hier uit voortkomt moet bijdragen aan het verkrijgen van permanente toelating van het pulstuig. Tot op heden geldt er een verbod op elektrisch vissen en kan er alleen worden gevist met dit tuig indien er een tijdelijke ontheffing op dit verbod is verkregen. De informatie uit het programma komt ook ten behoeve van een MSC traject in de toekomst. Het monitoringprogramma wordt vanuit het Productschap Vis gecoördineerd.
Werkgroep Communicatie Het aantonen van een positieve meerwaarde van de vernieuwende pulstechniek zal moeten bijdragen aan een positief oordeel voor permanente toelating door ‘Brussel’. Door kennisdeling en aantonen resultaten kan draagvlak worden verkregen. Eerste informatieve demonstratiebijeenkomsten zijn door de werkgroep Communicatie, gecoördineerd door Productschap Vis, georganiseerd. Zowel geïnteresseerden in eigen land vanuit verschillende havenplaatsen als de eerste EU-lidstaten, zoals het Verenigd Koninkrijk, zijn bezocht. Surveys In 2011, net als in de jaren daarvoor, zijn vissers mee geweest met de jaarlijkse Bottom Trawl Survey (BTS) op het onderzoeksvaartuig, de Tridens. Het doel is om inzicht te krijgen in hoe deze surveys uitgevoerd worden en advies te geven over mogelijke verbeteringen om een zo precies mogelijke bestandsschatting te verkrijgen. Deze samenwerking tussen onderzoek en sector wordt wederzijds gewaardeerd en zorgt voor verbetering van de onderzoeken en de samenwerking met anderen. North Sea Stock Survey Vissers hebben vaak een andere perceptie op de toestand van de visbestanden dan wetenschappers, beleidsmedewerkers en natuurorganisaties. Jaarlijks wordt de toestand van de visbestanden geschat door wetenschappers op basis van zogeheten surveys. Deze toestandsbeoordelingen kunnen echter afwijken van wat vissers meemaken in de dagelijkse praktijk. Om de belangrijke kennis van vissers te kunnen gebruiken, is in 2002 de eerste North Sea Stock Survey gehouden. Deze enquête, ook wel de Noordzee enquête genoemd, vraagt vissers in vijf landen om
21
hun mening over de toestand van acht belangrijke visbestanden in de Noordzee. Vragen over discards hoeveelheden, jonge aanwas, samenstelling van de vangsten en de economische omstandigheden waaronder vissers opereren zijn onderdeel van de enquête. In 2011 is de enquête alweer voor de negende keer gehouden. Het Productschap Vis heeft deze gecoördineerd voor de Nederlandse Noordzee vissers. Elektronisch logboek en Vishub Per 1 januari 2012 worden alle vissersvaartuigen met een lengte vanaf 12 meter verplicht een geïnstalleerd en werkend elektronisch logboek aan boord te hebben. Het Productschap Vis heeft, op verzoek van de nVWA, informatiebijeenkomsten georganiseerd op de visafslagen. Dit, en de actieve benadering van vissers door de nVWA, heeft ervoor gezorgd dat het aantal aangesloten schepen is toegenomen. Tijdens deze bijeenkomsten is nogmaals duidelijk geworden dat het elektronisch logboek niet geschikt is voor een aantal typen visserijen. Het Productschap Vis zal hiervan in 2012 een overzicht maken en zal namens de sector aan het ministerie van EL&I verzoeken vrijstelling te verlenen of een passende oplossing te bieden. In het totaal zijn net iets meer dan 400 schepen verplicht het logboek elektronisch in te sturen en varen er nu, na twee jaar, 60 papiervrij. De procedure om vissers aan te sluiten is ingewikkeld gebleken en het systeem vertoonde kinderziektes. De nVWA en de software leveranciers hebben getracht zoveel mogelijk fouten uit het systeem te halen en werken aan begeleiding van schippers. Het Productschap Vis werkt aan een alternatief plan voor de ‘dongels’ om de fouten daarmee te minimaliseren. Het toekomstige beheer van de genoemde ‘Vishub’ (verzamelpunt voor digitale vangstgegevens) door het Productschap Vis is onzeker en er komen verplichtingen omtrent het elektronisch insturen van gegevens van andere overheden. Het Productschap Vis is in gesprek met de overheden om dit in de toekomst te coördineren. Klankbordgroep hygiënecode Op maandag 14 maart is met twaalf visspecialisten gediscussieerd over de belangrijkste
22
veranderingen in de aanstaande herziening van de Hygiënecode voor de Visdetailhandel. De afgelopen maanden is gewerkt aan een aanpassing, waarin onderdelen zijn aangepast aan de actuele regelgeving. Tijdens de sessie was veel tijd ingeruimd voor de praktijk, waarbij de visdetaillisten lieten zien wat voor handelingen ze uitvoeren. Interactiviteit tussen verschillende ondernemers leidde tot een realistisch beeld van situaties in deze bedrijfsvorm. Daarmee konden de schrijvers van de code toetsen of de voorgestelde veranderingen realistisch zijn. De afronding van de code had naar verwachting eind 2011 moeten plaatsvinden. In het Regulier Overleg Warenwet werd de code goedgekeurd, echter onder voorbehoud van twee punten op het gebied van ongekoelde presentatie. Hier zou met de nVWA nog nader overleg over gevoerd moeten worden. Om dit punt op een verantwoorde wijze in de code geplaatst te kunnen krijgen, werden “challengetesten” uitgevoerd, complexe en kostbare onderzoeken die de houdbaarheid van producten aantonen. Helaas bleken de testen niet afdoende om garanties te kunnen afgeven en liep de discussie met de nVWA tot na dit verslagjaar door. Overleg met nVWA over pangasius In januari werd overleg gevoerd met de nVWA over mogelijk schadelijke waarden van gewasbeschermingsmiddelen die gemeten zouden zijn in pangasius. Aanleiding was een uitzending van het programma Radar in december 2010. In het overleg bevestigde de nVWA opnieuw dat de gemeten waarden geen gevaar voor de volksgezondheid zijn. Daarnaast is voor de gevonden stoffen geen norm door de EU vastgesteld voor vis. Er werd daarom geen extra controle uitgevoerd. Hoewel de nVWA het advies geeft pangasius te blijven monitoren, ziet de dienst geen noodzaak voor het versneld vaststellen van een Europese norm voor gewasbeschermingsmiddelen in vis. Actualisering lesmateriaal Ten behoeve van het visserijonderwijs is het sterk verouderde lesmateriaal van het vak visserijkunde geactualiseerd. Naast de modernisering en actualisering wordt ook een
aspect als duurzaamheid mede door de inbreng van de milieuorganisaties en het bedrijfsleven op een passende wijze in het lesmateriaal verwerkt. Het tweejarige project is in het verslagjaar afgerond en aan de sector aangeboden tijdens de Dag voor de Nederlandse Zeevisserij in Stellendam. Met ingang van het nieuwe schooljaar is het materiaal in gebruik genomen op de visserijscholen. Door te kiezen voor het betrekken van veel partijen en deskundigen bij de samenstelling van het lesmateriaal is kwalitatief uitstekend lesmateriaal ontwikkeld waarvoor brede belangstelling is.
Project Last Minute Risc Analyses (LMRA) Een innovatief project waarbij op basis van risico analyse op de werkplek een checklist per werkplek wordt samengesteld. Medewerkers worden ondersteund om zelf snel een korte risicoanalyse uit te voeren op de werkplek, voor men daadwerkelijk aan het werk gaat. (Denk aan de pre-flight controle bij piloten). Het project wordt uitgevoerd op alle Nederlandse trawlers. Aansluitend kan het in aangepaste vorm ook op de kottervloot worden ingevoerd.
23
24
Kerntaak 4:
Informatieopbouw en –uitwisseling
Onderzoekssamenwerking De onderzoekssamenwerking is in 2011 voortgezet. Hierin werken productschap, overheid, sector en wetenschappers samen om onderzoeksprojecten te coördineren en uit te voeren. De onderzoekssamenwerking richt zich op datacollectie structureren, data bijdragen aan het adviseringsproces met betrekking tot bestandsopnames en de effecten van beheermaatregelen in de visserij te beoordelen. Lopende onderzoeksprojecten worden besproken en toegelicht. Bedrijfssurvey 2010-2011 De Bedrijfssurvey is in 2011 de derde fase ingegaan. De eerste twee fases in 2009 en 2010 waren pilots om te kijken of een Bedrijfssurvey logistiek mogelijk was en of deze nuttige informatie over de bestanden tong en schol opleverde voor de bestandsschatting. Dit was het geval. De Bedrijfssurvey biedt mogelijkheden voor de visserijsector om bij te dragen aan de data voor de bestandsschattingen op een manier die zij nuttig en relevant vinden. De wetenschap is vanaf het begin betrokken bij de Bedrijfssurvey (via IMARES en ICES) en heeft aangegeven dat de Bedrijfssurvey een bijdrage kan leveren omdat er meer vis gevangen wordt waardoor de schattingen van de bestanden nauwkeuriger kunnen worden, er een grotere ruimtelijke spreiding bereikt kan worden met bedrijfsschepen dan met onderzoeksschepen wat meer informatie op levert, en er naar andere soorten gekeken kan worden die in de onderzoekssurveys nauwelijks gevangen worden. De Bedrijfssurvey draagt bij aan de communicatie tussen sector en wetenschap over de bestanden. In 2010 heeft het Productschap Vis samen met ProSea een subsidie (VIP) gekregen om
de Bedrijfssurvey uit te voeren. Dit project is verlengd tot juli 2011 om de brochure ’Hoe werkt een bestandsschatting?’ te kunnen maken en om een workshop op de Visserijschool in Katwijk te geven. De resultaten van de Bedrijfssurvey 2010 zijn gepresenteerd aan de sector en beschikbaar in een rapport. De Bedrijfssurvey 2011 fase 3, is deels uit de Onderzoekssamenwerking gefinancierd (voor het werk van Imares) en deels uit het aanvoerfonds deel kotters. Het afgelopen jaar heeft extra data opgeleverd over tong en schol om de bestandsschattingen nauwkeuriger te maken en het dekken van een groter gebied in de Noordzee dan nu mogelijk is met de onderzoekssurvey. De bedrijfssurvey 2011 is het eerste jaar van een langlopende reeks. Dit vormt de basis. In de toekomst kan de Bedrijfssurvey uitgebreid worden met meer schepen, meer gebieden en meer soorten. Het rapport hiervan wordt begin 2012 uitgebracht. Het project Bedrijfssurvey van het Productschap Vis en Stichting ProSea, met IMARES als uitvoerder, is geselecteerd in het kader van het Nederlandse Operationeel Programma “Perspectief voor een duurzame visserij” van het Europees VisserijFonds: “Investering in duurzame visserij” Maatschappelijke discussie De vraag of visconsumptie verantwoord is dankzij een verantwoorde visserij of kweekmethode is vaak aanleiding voor maatschappelijke discussies. Het is van belang om de visie en de werkwijze van de vissector helder over het voetlicht te krijgen. Namens de vissector dragen vertegenwoordigers van het Productschap Vis bij aan verscheidene (discussie-)bijeenkomsten. Deze ‘optredens’ staan veelal in het teken van ‘duurzame vis’.
25
Het productschap vertegenwoordigt op deze bijeenkomsten de Nederlandse vissector en draagt zo bij aan een gebalanceerde visie in de samenleving over duurzame vis. Nieuwjaarssymposium Op woensdag 12 januari 2011 vond de inmiddels traditionele nieuwjaarsbijeenkomst van de vissector plaats, onder coördinatie van het Productschap Vis in Wassenaar. De heer Hoogeveen, Directeur-Generaal van EL&I, was als keynote spreker (en plaatsvervanger van staatssecretaris Bleker) aanwezig en gaf zijn visie op de ontwikkelingen in de visserijsector en op de plaats van de sector binnen het nieuwe departement Economische Zaken, Landbouw & Innovatie. Na het officiële programma volgde de nieuwjaarsreceptie als belangrijke netwerkbijeenkomst van het jaar.
Publieksinformatie De gezondheidsvoordelen van visconsumptie behoeven in het algemeen weinig betoog. De maatschappelijke discussie over het eten van vis richt zich veelal op de verantwoording voor een goed beheer van de zeeën en de visbestanden. De toenemende kritische houding van het grote publiek vraagt om transparantie in de vissector. Individuele ondernemers doen daarop meer en meer een beroep op het Productschap Vis om te faciliteren in deze informatiebehoefte. Om het grote publiek inzage te bieden in de werkwijze van de sector en de zorg voor het palet vis, schaal- en schelpdieren. Maatschappelijke discussie Het Productschap Vis draagt bij aan (discussie-)bijeenkomsten, die veelal in het teken staan van ‘duurzame vis’. Het productschap vertegenwoordigt op deze bijeenkomsten de Nederlandse vissector en draagt zo bij aan een gebalanceerde visie in de samenleving over duurzame vis. PR/voorlichting Het Productschap Vis stelt zich tot doel activiteiten te verrichten die individuele bedrijven of private organisaties niet alleen kunnen oppakken, maar die wel voor de gehele sector van belang zijn. In dat kader worden PR- en voorlichtingsactiviteiten ontplooid.
Informatievoorziening Eén van de belangrijke boodschappen die de organisatie heeft overgehouden uit de vele discussies met haar achterban is, dat werkzaamheden en resultaten van de organisatie meer en beter bekend moet worden gemaakt bij de ondernemers uit de sector. Veel activiteiten die voor de sector worden ondernomen blijken ofwel onvoldoende bekend, dan wel dat onbekend is dat achter alle werkzaamheden het Productschap als ‘afzender schuil gaat’.
26
Contacten tussen de Nederlandse pers en de vakpers van buitenlandse media en de vissector vinden meestal plaats door rechtstreekse woordvoering of coördinatie van het productschap. Via persberichten en exclusieve informatievoorziening zijn tal van onderwerpen aan de orde gekomen. Niet alleen thema’s in het teken van productinformatie, maar meer en meer informatieverstrekking over verantwoorde productieprocessen, bestandsbeheer, de vernieuwende pulsvisserij of duurzaamheidsinitiatieven bepalen de beeldvorming van de vissector: van visserij tot viskraam op de hoek. Participatie in het tv-programma Puberruil gaf een kijkje in het leven van een jonge visserman om dit beroep ook bij jongeren van buiten de vissersfamilies bekendheid te geven.
Daarnaast is op verzoek van sectorgenoten ondersteuning geboden bij perscontacten, onder meer in relatie tot de start van het nieuwe seizoen van de Oosterscheldekreeft, de activiteiten van de palingsector en de ontwikkelingen binnen de kenniskringen visserij onder leiding van het LEI, onderdeel van Wageningen UR. PR-activiteiten Om in brede zin aandacht te vestigen op vis, schaal- en schelpdieren wordt door het Productschap Vis geparticipeerd in diverse evenementen. Vis kwam onder de aandacht bij het NK Uitsmijter bakken, door gebruikmaking van zalm, tarbot en mosselen. Het jaarlijkse evenement. Brood & Wijn werd in 2011 uitgebreid met een groot visbuffet. De internationale wedstrijd voor topchefs ‘Bocuse d’Or’ werd aangevangen met vispromotie tijdens de nationale finale. De daaropvolgende Europese finale stonden de (Hollandse) garnalen prominent op het verplicht te bereiden menu. Voor persaandacht tijdens de start van het Oosterscheldekreeftseizoen, de activiteiten van de palingsector en is samengewerkt met Sportvisserij Nederland om bedreigde vissoorten na vangst terug te zetten in het water. Het leveren van kopij voor diverse dag- en branchebladen resulteerde in mooie publicaties voor de vissector. Factsheets Het achtergrondverhaal over de herkomst van vissoorten en de daarbij te plaatsen kanttekeningen op het gebied van duurzaamheid staat opgenomen in zogenoemde ‘factsheets’. Steeds vaker stellen afnemers daaraan aanvullende voorwaarden. Om de sectorgenoten een handvat te bieden is een vervolg gegeven aan de ontwikkeling van deze uitgaven. Ook in 2011 is de bestaande serie geactualiseerd en uitgebreid. Ook zijn verkorte versies van de factsheets ontworpen die zich richten op de consument: de zogenaamde ‘vispaspoorten’. Deze zijn geïntroduceerd op de vishandelsbeurs in Spakenburg en worden, afhankelijk van de vraag van de visdetaillisten eveneens uitgebreid. De factsheets en vispaspoorten zijn beschik-
baar via www.pvis.nl – verantwoorde vis – visfeiten. Onderwijspakket Ten behoeve van de kinderen op basisscholen is een onderwijspakket ‘Stap in de Wereld van vis met Lars & Liz’ veelvuldig gebruikt. Een herhalingsmailing aan basisscholen vestigde op nieuw aandacht voor het lespakket. Voorbereidingen zijn getroffen voor een vervolg op dit pakket met de productie van een lesbrief, specifiek gericht op paling. Arbeidsmarktcommunicatie Een structurele rol vervult het Productschap Vis op het gebied van arbeidsmarktcommunicatie. In samenwerking met Nederland Maritiem – deze organisatie vervult een coördinerende rol op het gebied van allerlei ‘nautische zaken’ – is het ‘werken in de vissector’ uitgedragen op arbeidsmarkten, in tijdschriften en brochures en andere middelen.
Arbeid en onderwijs Recente wijzigingen in de Arbo-wet en nieuwe inzichten in arbeidsomstandigheden zijn de aanleiding geweest voor het verder integreren van de diverse arbocatalogi die binnen de sector beschikbaar zijn. In het verlengde daarvan worden de digitale Rie’s of Risico Inventarisatie en Evaluatie instrumenten aangepast. Via de website van het Productschap Vis is naast informatie over arbeidsomstandighe-
27
28
den ook uitgebreide informatie over opleidingsmogelijkheden voor de gehele sector en informatie over de in de sector voorkomende Cao’s opgenomen. In het kader van het project Verankering van de arbeid is samen met de andere deelnemende productschappen een website ontwikkeld waar op een gestandaardiseerde wijze, zogenaamde sectoranalyses, informatie over de opbouw en samenstelling van de sectoren wordt verstrekt. (www.agroarbeidskompas.nl) Tevens is periodiek de “Nieuwsbrief Arbeid” verspreid vooral onder de kaderleden binnen de verschillende onder de productschappen ressorterende sectoren.
Dit betreft een medebewindstaak welke door het ministerie van LNV is neergelegd bij het Productschap Vis.
Dag van de Nederlandse Zeevisserij De Dag van de Nederlandse Zeevisserij vond in 2011 plaats in Stellendam. Tal van ondernemers uit de sector waren bijeen. Het programma stond in het teken van ‘de nieuwe generatie vissers’. Aandacht is besteed aan het Masterplan Duurzame Visserij; aan het kaderprogramma duurzame visserij; en aan de actualisering van het lesmateriaal voor het vak visserijkunde binnen het visserijonderwijs. Tijdens dit evenement werden de productschapprijzen uitgereikt aan de bemanning van schepen met de best verzorgde vis aan boord. Deze voordracht gebeurt op voordracht van de buitendienstagenten van het productschap, die wekelijks de kwaliteit van de aangevoerde vis op de afslagen beoordelen en registreren.
Website Middels de website van het Productschap Vis werd veelvuldig actuele informatie voor alle ondernemers uit de sector en andere belangstellenden aangeboden. Tweewekelijks wordt een digitale nieuwsbrief aan de achterban verzonden. De belangstelling voor een abonnement is nog altijd groeiende. Een beperkte hoeveelheid informatie van de website is nu ook verkrijgbaar in het Engels.
Tegelijkertijd was deze dag onderdeel van het publieksevenement Vlaggetjesdag Stellendam. Op het Plein van de Toekomst konden de bezoekers zich uitgebreid laten informeren over de verschillende vistechnieken. De bedrijven in en rond Stellendam die betrokken zijn bij de nieuwste ontwikkelingen presenteerden zich en ook het Productschap Vis was samen met het LEI en IMARES, onderdelen van Wageningen UR, aanwezig met een informatiestand.
Kwaliteit en Voedselveiligheid Informatievoorziening over EU-regelgeving mbt voedselveiligheid Het Productschap Vis participeert in de PLW. Hierdoor is het Productschap Vis ook aanwezig bij vergaderingen van de Europese
Commissie over de totstandkoming van levensmiddelenwetgeving. Deze wetgeving is in 2011 concreet op de volgende onderwerpen gewijzigd: - additieven, - contaminanten, - residuen, - voedselinformatie aan consumenten, claims en - hygiënevoorschriften (m.b.t. parasieten) Het productschap informeert de ondernemers over de conceptregelgeving uit Brussel, met als concrete voorbeelden in 2011 de discussies rondom dioxine limieten en de limieten voor cadmium. Door de regelmatige publicaties in de nieuwsbrief worden de ondernemers tijdig en adequaat geïnformeerd. Bovendien maakt het productschap het hiermee mogelijk dat het bedrijfsleven haar belangen kan behartigen om de regelgeving zo praktisch mogelijk te houden tegen zo laag mogelijke administratieve lasten. Deze activiteit zorgt ervoor dat er goede informatievoorziening over de (komende) Europese wetgeving plaatsvindt richting het bedrijfsleven. De activiteit draagt eraan bij dat de levensmiddelenwetgeving goed aansluit bij de bedrijfspraktijk van de betrokken sectoren en dat de overheid steeds efficiënt wordt geïnformeerd over de belangen van het bedrijfsleven en over de knelpunten van ontwerpregelgeving in de bedrijfspraktijk. De website www.pvis.nl is in januari 2012 geheel herzien en bijgewerkt wat de informatie over de regelgeving met betrekking tot alle onderwerpen die horen onder het thema voedselveiligheid.
CODEX Het Productschap Vis is in 2011 gaan participeren in twee internationale Codex werkgroepen: - e-working group on inclusion of species. - e-working group Biotoxin De codex werkt uiteindelijk naar een internationale standaard toe. Die voor de biotoxine is van belang voor de schaal/schelpdiersector en die van de species gaat over de officiële (handels)benamingen AGOS Het HPA heeft op verzoek van de toenmalige Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) in 1993 de Adviescommissie Geografische aanduidingen, Oorsprongsbenamingen en Specificiteitcertificering (AGOS) ingesteld. De secretariaatsfunctie van de AGOS wordt vervuld door het HPA. De AGOS adviseert de Minister van Economische zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) bij aanvragen voor registratie van Nederlandse producten en bij bezwaren tegen de registratie van producten uit andere lidstaten zowel voor geografische aanduidingen of oorsprongsbenamingen, als voor de specificiteit van een landbouwproduct of een levensmiddel. Dit geldt voor landbouwproducten en levensmiddelen uit alle sectoren (Verordening EG 510/2006 en EG 509/2006). Het Productschap Vis assisteert visproducentenorganisaties bij het opstellen van productdossiers die nodig zijn voor aanvragen voor geografische aanduidingen.
29
30
Kerntaak 5
Inzetten uniek instrumentarium
Onderwijs In alle delen van de sector is het Productschap Vis actief betrokken bij het onderwijs. In de aanvoersector vraagt de invoering van het competentieonderwijs blijvend aandacht. De voortdurende discussie over het format, de inhoud van de kwalificatiedossiers en de inbedding in het beroepsonderwijs is een langdurig proces. De wijziging van internationale regelgeving vraagt daarbij extra overleg met het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Ook vertegenwoordigers van het visserijonderwijs zelf nemen aan deze overleggen deel. Door de actieve rol van het productschap zijn de kwalificatiedossiers voor de verwerkende industrie/groothandel en de detailhandel bij het kennisinstituut SVO tot stand gekomen. Waarmee ook opleidingen voor deze deelsectoren in het beroepsonderwijs verankerd zijn. Met deze betrokkenheid is een directe inbreng in het lesmateriaal door het bedrijfsleven geborgd. Naast de inhoudelijke rol worden in overleg met opleidingsinstituten ook nieuwe cursussen en workshops ontwikkeld voor de verwerkende industrie en de detailhandel. Van de voor de sector ontwikkelde EVC trajecten voor zowel de aanvoer (voor SW5) als voor de detailhandel (verkoopmedewerker) wordt fors gebruik gemaakt. Niet alleen bij de promotie van onderwijs maar ook bij de uitvoering van de subsidieregeling voor de detailhandel ondersteunt het Productschap Vis. De speciale cursus die is ontwikkeld voor aankomende medewerkers in de visdetailhandel, is ook in de nieuwe afgesloten CAO weer meegenomen. Onderzoek naar arbeidsvoorwaarden Het onderzoek naar arbeidsvoorwaarden in de vissector is afgrond. Hoewel het voorgenomen seminar geen doorgang heeft gevon-
den waren de resultaten van het onderzoek verrassend. Het onderzoek is uitgevoerd onder werknemers en werkgevers. De respons was zodanig dat de resultaten representatief zijn voor de sector. Voor het merendeel was men tevreden tot heel tevreden over het huidige arbeidsvoorwaarden pakket. Daar waar een cao toepassing was scoorde men structureel heel tevreden. Frappant was dat geconstateerd werd dat men ontevreden was over de scholingsmogelijkheden terwijl maar zeer beperkt gebruik gemaakt wordt van het bestaande, vaak gesubsidieerde, opleidingsaanbod. De voorzichtige conclusie mag getrokken worden dat daar waar een CAO van toepassing is zowel werkgevers als werknemers meer tevreden zijn. Met deze boodschap is men de nieuwe CAO rondes ingegaan en wordt bekeken of nieuwe CAO’s bij bedrijven waar nog geen CAO van toepassing is, kunnen worden afgesloten. Onderzoek Arbeidsinspectie In het verslag jaar is door de Arbeidsinspectie een onderzoek uitgevoerd naar arbeidsomstandigheden bij de bedrijven in de groothandel en verwerkende industrie in onze sector. Aan de hand van de door het Productschap in samenwerking met de sector ontwikkelde arbocatalogi heeft de Arbeidsinspectie de controle uitgevoerd. De resultaten stemmen tot tevredenheid. Hoewel er nog knelpunten geconstateerd zijn en er verbeteringen doorgevoerd moeten worden steekt onze sector in gunstige zin af ten opzichte van vergelijkbare sectoren. Met het eindrapport dat door vertraging binnen de Arbeidsinspectie vanwege reorganisaties nog niet beschikbaar is zal met een promotiecampagne opnieuw aandacht worden gevraagd in de sector voor arbeidsomstandigheden en de instrumenten die we daarvoor ontwikkeld hebben.
31
Verordeningen Een veelgebruikte term voor regelgeving is de term verordening. Zo is er de Europese verordening die een algemene strekking heeft, maar wel in alle onderdelen bindend en rechtstreeks toepasselijk is in alle lidstaten van de Europese Unie. De lidstaten regelen daarna zelf meestal alleen nog de uitvoering van deze Europese verordeningen en de strafbaarstelling. Voor de visserijsector zijn bijvoorbeeld veel Europese verordeningen vastgesteld met betrekking tot technische maatregelen en visbestanden. Regelgeving van de gemeente, provincie of een productof bedrijfschap wordt ook aangeduid met de term verordening. Het bestuur van het Productschap Vis heeft verschillende soorten verordeningen. Toezicht op het Productschap Vis Na vaststelling door het bestuur dienen de meeste verordeningen te worden goedgekeurd. De Sociaal-Economische Raad (SER), de Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (voorheen Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit), de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de Minister van Veiligheid en Justitie dienen afhankelijk van de verschillende type verordeningen en besluiten veelal de desbetreffende regeling goed te keuren. Indien verordeningen nieuwe of gewijzigde technische maatregelen of steunmaatregelen betreffen, dienen deze verordeningen ook door de Europese Commissie te worden goedgekeurd. Verordeningen zijn in principe pas rechtsgeldig als zij gepubliceerd zijn. Alle ondernemers en werknemers in de vissector moeten de verordeningen van het Productschap Vis naleven. Ook andere natuurlijke of rechtspersonen moeten de inhoudelijke verplichtingen van verordeningen naleven als de desbetreffende verordening ook de zogenaamde “derdenbinding” kent. De heffingsverordeningen hebben geen derdenbindingsbepaling. Autonome regelgeving Op grond van de Wet op de bedrijfsorganisatie en het Instellingsbesluit Productschap Vis (Staatsblad 2003, 253) is ook het Product-
32
schap Vis bevoegd om beleid en regelgeving op diverse terreinen vast te stellen in de vorm van een verordening. Dit gebeurt op initiatief van de sector zelf. Deze eigen regelgeving wordt ook wel de autonome regelgeving van het Productschap Vis genoemd. De rechtsbasis voor deze verordeningen is artikel 93 van de Wet op de bedrijfsorganisatie. In deze verordeningen worden aan ondernemers rechten en plichten opgelegd. De verordeningen zijn op hun beurt weer de basis voor uitvoeringsbesluiten. Het Productschap Vis heeft sinds eind 2011 in totaal 3 autonome verordeningen vastgesteld op grond van artikel 93. Verordening Hollandse Nieuwe 2007 Middels deze regeling wordt de jaarlijkse start van het haringseizoen geregeld. Doel van deze regeling is om in heel Nederland met een kwalitatief goede Hollandse Nieuwe het verkoopseizoen op één datum te starten. Bij het bepalen van de startdatum van het nieuwe haringseizoen moet het vetpercentage (het biologische stadium) en de kwaliteit van de haring goed zijn, waarbij rekening moet worden gehouden met de natuurlijke omstandigheden en voldoende rijping. Hierop worden ook de collectieve promotionele activiteiten afgestemd. Verordening quarantainevoorzieningen levende tweekleppige weekdieren 2007 Doel van de regeling is vaststelling van nadere regels inzake de voorschriften, erkenning en constructie van quarantainevoorzieningen ter voorkoming van voor de vorming van uitheemse biotoxinen verantwoordelijke dinoflagellaten of hun cysten, schelpdier- of visziekten, virussen of andere levende organismen en hun larven. Verordening Algemene Bepalingen Productschap Vis 2006 De bepalingen over de registratieplicht bij het Productschap Vis, het opvragen en verstrekken dan wel verwerken van gegevens, alsmede de bepalingen over de oplegging en betaling van de heffingen zijn met de bepalingen over de mandatering van bevoegdheden ondergebracht in de Verordening Algemene Bepalingen Productschap Vis 2006.
De autonome verordeningen worden tuchtrechtelijk gehandhaafd via de Wet tuchtrechtspraak bedrijfsorganisatie 2004. Toezichthouders worden door het bestuur aangewezen en goedgekeurd door de Ministers van Veiligheid en Justitie en van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. Berechtingsrapporten van geconstateerde overtredingen worden doorgestuurd naar het Instituut voor Agrarisch Recht (IAR) te Wageningen. Het IAR is het secretariaat van het Tuchtgerecht Productschap Vis. Regelgeving in medebewind Een deel van de verordeningen van het Productschap Vis betreft regelgeving in medebewind. Hier gaat het om regelgeving in opdracht van de Nederlandse overheid. Hieronder kan ook regelgeving vallen die het Productschap Vis vastlegt in een verordening om (gedeeltelijk) aan verplichtingen te voldoen die volgen uit Europese verordeningen of richtlijnen. Het Productschap Vis heeft twee verordeningen in medebewind van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (voorheen Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) vastgesteld op grond van de Regeling medebewind Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (voorheen de Overdrachtsregeling bevoegdheden Landbouwwet 1966 Algemeen). In 2011 heeft de Europese Commissie het voorstel voor een nieuwe Gemeenschappelijke Marktordening (GMO) geformuleerd. Het productschap is in het kader van medebewind in belangrijke mate betrokken bij uitvoeringsmaatregelen in Nederland. Het overleg tussen de rijksoverheid en het productschap over de uitvoeringsbepalingen en de betrokkenheid van het productschap hebben in 2011 nog geen invulling gekregen. Het ministerie is gevraagd een voorstel hiervoor te doen. Verordening handelsnormen visserijproducten 2006 en Verordening handelsnormen garnalen 2006 De Europese Unie heeft voor verschillende visserijproducten gemeenschappelijke han-
delsnormen vastgesteld. Visserijproducten moeten hier aan voldoen voordat zij (in de Europese Unie) voor het eerst in de handel worden gebracht. De handelsnormen omvatten zowel versheidsklassen als grootteklassen. De lidstaten van de Europese Unie moeten controleren of de producten conform deze vastgestelde normen zijn en moeten zo nodig maatregelen nemen om overtredingen te kunnen bestraffen. De Verordening handelsnormen visserijproducten 2006 en de Verordening handelsnormen garnalen 2006 van het Productschap Vis regelen deze controle in Nederland. De ondernemers (aanvoerders) hebben de verplichting om hun producten voor controle aan te bieden. Bij verhandeling van verse vis en Noordzee garnalen zijn visafslagen genoemd als controle locaties. De betrokken producten moeten daar voor controle aan de buitendienst medewerkers van het productschap worden aangeboden. De Algemene Inspectie Dienst (AID) die in de loop van het verslagjaar deel is gaan uitmaken van de nVWA treedt met betrekking tot de naleving van de bepalingen in de verordeningen op als opsporingsinstantie. Overtredingen worden strafrechtelijk via de Landbouwwet en de Wet op de economische delicten afgedaan. Het Productschap Vis heeft twee verordeningen in medebewind van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport vastgesteld. De nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit (nVWA) is de bevoegde toezichthouder op de naleving van deze bepalingen en overtredingen worden bestuursrechtelijk via het Warenwetbesluit bestuurlijke boeten afgedaan. Verordening productiegebieden levende tweekleppige weekdieren 2006 In artikel 3, derde lid, van het Warenwetbesluit hygiëne van levensmiddelen (Staatsblad 2005, 517) is het Productschap Vis door de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport aangewezen als de bevoegde autoriteit, bedoeld in bijlage II, hoofdstuk II van verordening (EG) nr. 854/2004. Het Productschap Vis is derhalve belast met het vaststellen van een bemonsteringsplan en de
33
classificatie van productie- en heruitzettingsgebieden alsmede de overige taken en bevoegdheden van de bevoegde autoriteit. Op basis van deze medebewindsverordening is het Productschap Vis als bevoegde instantie in Nederland gehouden om maatregelen te nemen bij het voorkomen van toxische algen in het water of in als toxine gevormd is in de schelpdieren zelf. De voorzitter is bevoegd om op basis van de periodieke bemonsteringsresultaten van E.coli en toxische algen (in water en product) middels uitvoeringsbesluiten voorzorgsmaatregelen te treffen. De beleidsregels voor de wijze waarop in beginsel uitvoering aan deze bevoegdheid wordt gegeven zijn opgenomen in de Bemonsteringsplannen sanitaire monitoring. Verordening dagvers gerookte paling Op grond van deze verordening heeft het Productschap Vis nadere regels gesteld met betrekking tot een regeling op grond van de Warenwet. In artikel 15, eerste lid, onder b, van het Warenwetbesluit Bereiding en behandeling van levensmiddelen is bepaald dat eet- of drinkwaren welke gekoeld moeten worden bewaard teneinde microbiologisch bederf of uitgroei van pathogene bacteriën tegen te gaan zodanig moeten worden vervoerd of in voorraad worden gehouden dat de temperatuur van de waar ten hoogste 7°C bedraagt. Deze bepaling is onder meer van toepassing ten aanzien van niet voorverpakte gerookte paling. Gebleken is echter dat de kwaliteit van gerookte paling - met name de smaak en kleur - achteruit gaat bij een lage temperatuur. Gerookte paling wordt daarom van oudsher verkocht op kamertemperatuur. In de verordening van het Productschap Vis worden hiervoor nadere regels gesteld. Europese notificaties Steun Alle bestemmingsheffingverordeningen zijn gemeld bij en goedgekeurd door de Europese Commissie als steunmaatregel. In de jaarlijkse steuninventaris (zie bijlage) wordt de aanwending van de opbrengst van de bestemmingsheffingen via het ministerie van
34
Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (voorheen Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) gemeld aan de Europese Commissie onder de nummers waaronder de steunmaatregelen bij de Europese Commissie bekend zijn. Technische maatregelen De volgende verordeningen zijn genotificeerd bij de Europese Commissie als technische maatregel: - Verordening quarantainevoorzieningen levende tweekleppige weekdieren 2007 en de daarop gebaseerde uitvoeringsbesluiten; - Verordening Hollandse Nieuwe 2007 en de daarop gebaseerde uitvoeringsbesluiten; - Verordening handelsnormen visserijproducten 2006 en de daarop gebaseerde uitvoeringsbesluiten; - Verordening handelsnormen garnalen 2006 en de daarop gebaseerde uitvoeringsbesluiten; - Verordening gezondheidsvoorschriften levende tweekleppige weekdieren 2000, welke vervangen is door de Verordening productiegebieden levende tweekleppige weekdieren 2006. De volgende verordening is genotificeerd als sanitaire en fytosanitaire maatregel bij het Secretariaat van de Wereldhandelsorganisatie: - Verordening quarantainevoorzieningen levende tweekleppige weekdieren 2007. Dienstenrichtlijn Het Productschap Vis heeft geen regelgeving die onder de bepalingen van de Dienstenrichtlijn vallen. Regelgeving ten aanzien van de werkwijze van het Productschap Vis Het bestuur van het Productschap Vis heeft verschillende verordeningen vastgesteld waarin onder meer: - de arbeidsvoorwaarden voor het personeel van het secretariaat zijn opgenomen; - de vergoedingen voor de voorzitter en leden van bestuur en commissies zijn opgenomen; - de jaarlijkse begroting is opgenomen;
-
-
het beleggingsbeleid is opgenomen; de bevoegdheden voor de bestuursorganen en het secretariaat zijn omschreven; en een klachtenregeling voor ondernemers is vastgesteld.
Regelgeving voor inning en uitgaven heffingen Een ander deel van de regelgeving van het Productschap Vis betreft autonome regelgeving met een heffingsplicht voor ondernemers op grond van artikel 126 van de Wet op de bedrijfsorganisatie. De huishoudelijke heffing en de diverse bestemmingsheffingen hebben bijvoorbeeld een eigen verordening als rechtsbasis. Iedere sector heeft in de keten zijn eigen heffingsmomenten met eigen specifieke heffingsgrondslagen, teneinde de hoogte van de heffing zo veel mogelijk per sector in relatie te brengen met de kosten die het productschap voor deze specifieke sector maakt. Het bestuur bespreekt jaarlijks met de deelsectoren wat het productschap per sector doet en weegt dan af op welk moment in de keten de heffingsgrondslag moet worden opgenomen. Sectoren zijn niet vergelijkbaar omdat onder meer de activiteiten van het productschap per sector verschillen. Bovendien dient de wijze van inning zo effectief mogelijk te geschieden. Dit leidt mede tot het verschil in heffingssystematiek per sector (forfaitaire waarden, promillages, percentages, vaste bedragen per ton of kg, etc.). Het bestuur van het Productschap Vis heeft vanaf het jaar 2000 per kalenderjaar één algemene heffingsverordening voor de huishoudelijke heffingen en 11 verordeningen met een aparte bestemming voor de verschillende deelsectoren vastgesteld. In de bijlage is een overzicht opgenomen van de heffingsgrondslagen en tarieven die voor het jaar 2011 gelden. Het Productschap Vis heeft zes fondsen door middel van zes instellingsverordeningen waarin de heffingsopbrengst van de bestemmingsheffingen wordt ondergebracht. De aanwending van de middelen uit de fondsen gebeurt op basis van besluit door het dagelijks bestuur van het Productschap Vis in
mandaat van het bestuur. Hierbij wordt conform Principe XVIII van de Code Goed Bestuur en de door de SER in de Verordening financiën bedrijfslichamen voorgeschreven PBO-toets beoordeeld of de besteding in overeenstemming is met de doelstelling van de heffing en dient de desbetreffende bestuursadviescommissie een positief advies te hebben gegeven. In de instellingsverordeningen zijn bepalingen opgenomen over de mogelijke bestemming van de middelen. Deze doelstellingen sluiten aan bij de doelstellingen waaronder de bestemmingsheffingen als steunmaatregel zijn gemeld bij en goedgekeurd door de Europese Commissie. De middelen van de fondsen worden ingezet voor projecten die door het productschap worden uitgevoerd. Waar het productschap derden inschakelt bij de uitvoering worden overeenkomsten gesloten met deze partijen. Subsidies Op grond van artikel 4:23 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) is het mogelijk om op basis van een wettelijk voorschrift, waaronder verordeningen van bedrijfslichamen, subsidies te verstrekken. Het Productschap Vis maakt gebruik van de mogelijkheden die artikel 4:23 Awb biedt door middel van de Verordening begroting, de verordeningen tot instelling van de fondsen en de Verordening bevoegdheden organen en secretariaat Productschap Vis 2008, waarin de wettelijke basisvereisten zijn geregeld (de te subsidiëren activiteiten, de aanwijzing van het bevoegde bestuursorgaan, maximaal budget en vermelding begunstigden indien het om een geoormerkt aantal begunstigden gaat). Bij de vaststelling van de heffingsgrondslagen (reikwijdte en tarief) wordt al bepaald voor welk doel geïnd wordt. In de toelichting van de bestemmingsheffingverordening is opgenomen waarvoor het geld bijeen wordt gebracht. Het Productschap Vis heeft geen algemene budgetten waar individuele ondernemers een aanvraag voor kunnen doen. Om die reden is het ook niet noodzakelijk en mogelijk om invulling te geven aan de wijze
35
waarop een beschikbaar verdrag verdeeld wordt. In de bijlage is een overzicht opgenomen van de in het jaar 2011 verstrekte subsidies. Bezwaar en beroep tegen besluiten Tegen besluiten van het Productschap Vis kan een belanghebbende schriftelijk bezwaar maken, indien hij/zij het niet eens is met de inhoud van deze beslissing. Het indienen van een bezwaarschrift dient plaats te vinden binnen zes weken na dagtekening van de brief, waarin het besluit is vermeld. Bezwaar kan worden aangetekend tegen bijvoorbeeld de definitieve oplegging van een (ambtshalve) huishoudelijke heffing of een bestemmingsheffing. Verder kan bijvoorbeeld bezwaar worden gemaakt tegen de afwijzing van een verzoek om een subsidie, erkenning, vergunning of ontheffing. De procedurele behandeling en afhandeling van bezwaarschriften door het Productschap Vis vindt plaats conform de bepalingen uit de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Als de indiener van het bezwaarschrift zich niet kan vinden in de beslissing op het bezwaarschrift, dan bestaat vervolgens de mogelijkheid om een beroepschrift in te dienen bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) te Den Haag. De termijn voor het indienen van het beroep is binnen zes weken na dagtekening van de beslissing op het bezwaarschrift. Beleids- en verordeningencyclus Een verordening is geen besluit in de zin van de Algemene wet bestuursrecht en hiertegen kan dan ook geen bezwaar worden gemaakt. Iedere persoon waarvoor bindende regels worden vastgesteld op grond van artikel 100 van de Wet op de bedrijfsorganisatie, heeft het recht om schriftelijke bedenkingen in te dienen tegen het ontwerp dat gepubliceerd wordt in het Mededelingenblad Bedrijfsorganisatie, zoals de inhoudelijke verordeningen of heffingsverordeningen. Het bestuur dient ook te beraadslagen en beslissen in het openbaar. Het bestuur komt minimaal twee maal per
36
jaar bijeen; de laatste donderdag in maart en de laatste donderdag in september of de eerste donderdag in oktober. In januari/februari en augustus/september worden de ontwerpregelingen gepubliceerd in het Mededelingenblad Bedrijfsorganisatie die in de bestuursvergaderingen vastgesteld gaan worden. Het PBO-blad is een uitgave van de Sociaal-Economische Raad (SER) waarin zowel het Mededelingenblad Bedrijfsorganisatie als het Verordeningenblad Bedrijfsorganisatie is opgenomen. Het PBO-blad verschijnt wekelijks op vrijdag via de website van de SER: http://www.ser.nl/nl/publicaties/overzicht_pbo_bladen.aspx. Op de website van het Productschap Vis (www.pvis.nl) is het communicatieplan gepubliceerd en staat vermeld wanneer belangrijke vergaderingen van bestuur, dagelijks bestuur, commissies en werkgroepen worden gehouden. Hierbij worden de agenda’s gepubliceerd. Overzicht regelgeving van het Productschap Vis In de bijlage is een totaaloverzicht opgenomen met alle geldende verordeningen en besluiten onder vermelding van de rechtsbasis en het karakter van de regeling. Uw vragen over de regelgeving van het Productschap Vis kunt u voorleggen aan het hoofd van de Afdeling Juridische Aangelegenheden: Monique Weijdeveld via
[email protected] of telefonisch 070-3369611. Gepubliceerde verordeningen van het Productschap Vis kunt u ook vinden in het register op de website van de Sociaal-Economische Raad http://www.ser.nl/nl/Publicaties/Overzicht_PB O_bladen/Register/Productschappen.aspx Alle regelingen, ook als die niet verplicht voor inwerkingtreding gepubliceerd moeten worden, worden in principe afgekondigd in het Verordeningenblad Bedrijfsorganisatie. Reden hiervoor is dat hiermee alle regelingen van het productschap in de Algemene Databank Wet- en regelgeving worden opgenomen en
via de algemene website http://wetten.overheid.nl/zoeken door een ieder te raadplegen zijn. Klik hier aan: Regelingen publieke organisatie voor beroep en bedrijf. Het Productschap Vis is als bedrijfslichaam onderdeel van de PBO (Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie) en valt daarmee onder deze button. Het Productschap Vis is geen zelfstandig bestuursorgaan (ZBO). Aanbesteding Het Productschap Vis is als publiekrechtelijke instelling aanbestedingsplichtig conform de Europese en Nationale wet- en regelgeving. Bij de aanbesteding van werken, leveringen en diensten wordt gehandeld overeenkomstig het bepaalde bij het Besluit aanbestedingsregels voor overheidsopdrachten (Bao) en Principe XXI van de Code Goed Bestuur. Door het Productschap Vis zijn in het jaar 2011 twee openbare Europese aanbestedingsprocedures gevolgd in het kader van een verleende subsidie door het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (deels gefinancierd uit het Europees Visserijfonds): - Aankoop van glasaal 2011; en - Aankoop van pootaal 2011. Om alle betrokkenen op een transparante wijze te informeren zijn deze aanbestedingen vermeld op de website: www.aanbestedingskalender.nl en www.pvis.nl. In het verslagjaar is ten aanzien van overige overheidsopdrachten geen verplichte openbare aanbestedingsprocedure doorlopen, omdat deze opdrachten niet boven de wettelijk vastgestelde drempelbedragen voor 2011 uitkwamen. Bij het uitzetten van deze opdrachten door het Productschap Vis is eveneens gehandeld conform de principes van de aanbestedingsregels en Code Goed Bestuur, waarbij transparantie, zorgvuldigheid, correcte informatievoorziening en het creëren van een ‘level playing field’ het uitgangspunt waren. Heroverweging bestaansgrond verordeningen Op alle bedrijfslichamen rust op grond van ar-
tikel 106 van de Wet op de bedrijfsorganisatie de plicht om geregeld de bestaansgrond van verordeningen te heroverwegen en om het verordeningenbestand waar mogelijk met het oog op deregulering op te schonen. In 2011 zijn geen verordeningen ingetrokken naar aanleiding van deze heroverweging. In de heffingsverordeningen zijn de grondslagen op verzoek van de desbetreffende deelsectoren op een aantal punten aangepast. In de toelichtingen van de heffingsverordeningen worden de voor dat jaar ten opzichte van het vorige jaar doorgevoerde wijzigingen toegelicht. De beoogde datum van heroverweging voor de verordeningen houdende instelling van de fondsen is in 2011 verschoven gelijktijdig met het doorschuiven van de politieke discussie en concrete standpunten aangaande het voortbestaan van de Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie. Het bestuur zal in 2012 de bestaansgrond van de fondsverordeningen heroverwegen en daarbij besluiten om deze te handhaven, te wijzigen dan wel in te trekken afhankelijk van de definitieve besluitvorming van het kabinet over de aan de schappen toegestane activiteiten in de komende jaren met de mogelijkheid om hiervoor heffingen bij een te brengen. Vergoedingen Leden van het bestuur, dagelijks bestuur, commissies en haar werkgroepen hebben in 2011 vacatievergoedingen en een vergoeding voor reis- en verblijfkosten ontvangen op grond van de Verordening vergoedingen bestuur, dagelijks bestuur, commissies en werkgroepen van het Productschap Vis 2010-2011. De hierin opgenomen bedragen blijven ruim onder de maximaal toe te kennen bedragen, zoals voorgeschreven in de verordening van de Sociaal-Economische Raad (SER) die regels stelt over de systematiek en maximale hoogte van de vergoedingen. Vanaf de herinstelling van het Productschap Vis na het samengaan van het Produktschap voor Vis en Visprodukten, het Bedrijfschap voor de visserij (het “Visserijschap”) en het Bedrijfschap voor de Groothandel in Vis en Aanverwante bedrijven wordt in de verordening een aparte vergoeding toegekend aan
37
de voorzitters van de drie bestuursadviescommissies voor de aanvoersector, de groothandel en de detailhandel voor totaal € 46.750,-. In artikel 3 van de Verordening vergoedingen bestuur, dagelijks bestuur, commissies en werkgroepen van het Productschap Vis 2010-2011 zijn derhalve de bijzondere vergoedingen voor de voorzitters van de Commissie groothandel, de Commissie aanvoeraangelegenheden en de Commissie detailhandel vastgesteld. Deze bedragen wijken af van de richtlijnen voor vergoedingen van de SER. Het bestuur van het Productschap Vis acht deze vergoedingen echter passend bij de aard en de omvang van de werkzaamheden die de voorzitters van de genoemde commissies verrichten ten behoeve van het Productschap Vis. Bij de goedkeuring van de Verordening vergoedingen bestuur, dagelijks bestuur, commissies en werkgroepen van het Productschap Vis 2010-2011 is door de Bestuurskamer toestemming voor afwijking van hoofdstuk 6 van het Besluit beleidsregels Bestuurskamer verleend op grond van artikel 4:84 van de Algemene wet bestuursrecht. De voorzitter heeft in 2011 vijf maal gebruik gemaakt van zijn bevoegdheid om bij besluit op grond van artikel 6 van de Verordening vergoedingen bestuur, dagelijks bestuur, commissies en werkgroepen van het Productschap Vis 2010-2011 vergoedingen toe te kennen namens het bestuur. Het gaat dan om leden van de klankbordgroep mosselveiling en de Auditcommisie. Ook aan de vertegenwoordiger van de Nederlandse Oestervereniging, Vinvis en Stichting “vrienden van de mossel’ wordt vergoeding toegekend, omdat zij niet automatisch voor hun deelname aan vergaderingen van dagelijks bestuur, commissies en werkgroepen van het Productschap Vis een vergoeding ontvangen. Bij een nieuwe verordening voor een nieuwe periode moet door de voorzitter ook weer een nieuw besluit worden genomen. Geen vergoeding wordt verstrekt aan personen die in dienst zijn van het productschap.
38
Het bestuur heeft voor de voorzitter een aparte verordening vastgesteld op grond van artikel 83 van de Wet op de bedrijfsorganisatie. De Verordening PVis vergoedingen voorzitter 2010 geldt alleen voor de externe voorzitter die bij Koninklijk Besluit is benoemd. De interne plaatsvervangende voorzitters zijn lid van het bestuur en het dagelijks bestuur en ontvangen alleen als bestuurslid de vergoedingen conform de Verordening vergoedingen bestuur, dagelijks bestuur, commissies en werkgroepen van het Productschap Vis 2010-2011. De Verordening PVis vergoedingen voorzitter 2010 verklaart een aantal bepalingen van de Kaderverordening arbeidsvoorwaarden PVis, waarbij tevens de Collectieve arbeidsovereenkomst voor de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie (CAO) als bijlage is vastgesteld, van toepassing. De volledige vigerende teksten zijn beschikbaar via de website www.werkgeversverenigingpbo.nl. Het betreft de vaststelling van de vergoeding voor de voorzitter die gelijkgesteld is aan het hoogste bedrag in schaal 16 (Bijlage III nieuwe loonlijn) van de CAO verhoogd met 16,5 % en afgerond op hele euro’s. Over de som van dit bedrag wordt een vakantietoeslag en eindejaarsuitkering toegekend conform de bepalingen die gelden voor werknemers van het productschap. Verder wordt een forfaitaire vergoeding toegekend voor de kosten van woon/werkverkeer en vergoeding van de reële reis- en verblijfkosten conform de voor de werknemers van het productschap geldende vergoedingsregelingen. De vergoeding voor de voorzitter bedroeg in 2011 € 61.852,- voor zijn werkzaamheden die hij verricht in gemiddeld vier dagdelen per week. De reiskosten en vacatievergoedingen voor de leden van het bestuur, dagelijks bestuur, commissies en werkgroepen bedroegen in 2011 totaal € 131.004,-. Samenwerking Hoofdbedrijfschap Detailhandel en Productschap Vis In het kader van Principe XIX van de Code Goed Bestuur worden de beschikkingen van
Katern - Nederlands Visbureau
Afdeling Nederlands Visbureau: Start van de afdeling NVB Per 1 januari 2011 is het Nederlands Visbureau officieel een afdeling van het Productschap Vis geworden. Deze inbedding was noodzakelijk omdat het dagelijks bestuur van het Productschap Vis besloten heeft dat zij vanaf 1 januari 2011 de activiteiten in het kader van collectieve productpromotie niet meer zou financieren via de Stichting Nederlands Visbureau. Een aantal redenen hiervoor betreffen onder anderen de combinatie van een nieuwe strategie welke meer gericht is op sector PR, een verlaging van de administratieve lasten en een gewenst strikter toezicht op de bestedingen- en bestedingsvoorwaarden. Sterker dan voorheen zal het accent worden gelegd op sectorcommunicatie. ONTWIKKELINGEN OP DE NEDERLANDSE MARKT De consumptie van vis binnenshuis is in 2011 licht gedaald met 1% ten opzichte van 2010, de bestedingen aan vis zijn daarentegen iets gestegen. Zo blijkt uit de consumptiecijfers vis, schaal- en schelpdieren van onderzoeksbureau GfK. In totaal kochten we 58.053 ton vis, schaal- en schelpdieren voor een bedrag van 530 miljoen euro. De belangrijkste aankoopplaats voor vis is de supermarkt, goed voor ruim driekwart van de totale bestedin-
gen. Binnen alle kanalen is er steeds meer aandacht voor verantwoord gevangen vis. ONTWIKKELINGEN OP DE BUITENLANDSE MARKT De waarde van de Nederlandse export was ruim 2.5 miljard euro in 2011. Een kwart van alle vis wordt aangevoerd door de eigen vloot, de overige driekwart is afkomstig van import. Van alle vis wordt 80 procent buiten Nederland afgezet. Nederland is hiermee een van de weinige netto exporteurs in Europa, dat wil zeggen dat het meer vis uitvoert dan invoert. De belangrijkste exportlanden zijn België/ Luxemburg, Duitsland, Frankrijk, Italië en Spanje. De belangrijkste exportvissoorten zijn Hollandse garnalen, tong, mosselen, schol en haring. MEERJARENSTRATEGIE ‘VIS IS MEER’ Elke drie jaar maakt het Nederlands Visbureau een nieuw strategisch plan. ‘Vis is méér’ is de titel van de meerjarenstrategie voor 2011-2013. Gezien de ontwikkelingen in de sector en de verlaging van het beschikbare promotiebudget, heeft het Nederlands Visbureau voor een grotere inzet op sectorcommunicatie en pr gekozen, waarbij minder ingezet is op massamedia: “We zullen meer dan voorheen de verhalen achter het product vertellen. We gaan meer en meer product en sector in verbinding met elkaar communiceren. Maar ook zullen we sterker inzetten op public affairs, om de issues die er over vis en de vissector spelen of gaan spelen zoveel mogelijk te managen. Basis voor communicatie is de interesse van pers en media. Wanneer we daar goed aansluiting op vinden, zal er veel ruimte zijn om over vis en vissector te communiceren”. (Uit: meerjarenstrategie collectieve vispromotie 2001 – 2013). Kernactiviteiten in de meerjarenstrategie zijn als volgt geformuleerd: • Ontwikkeling en inzet van beeldmateriaal van vishelden: stoere, authentieke vissers die het verhaal achter de producten gaan verwoorden. • Sectorcommunicatie en public affairs: positieve ontwikkelingen, zoals innovaties voor duurzamer vissen, willen we onder de
1
Katern - Jaarverslag 2011
•
•
•
•
aandacht brengen van decision makers, journalisten en consumenten. Te verwachten issues zullen we voorbereiden en publicitair managen, zover dat mogelijk is. Sterke focus op digitale media. Als voorbeeld noemen we www.visrecepten.nl waarmee we het afgelopen jaar 500.000 bezoekers hebben getrokken. We zetten in op verdere verbetering van sites, slimme koppelingen van verschillende sites van het productschap en het Visbureau, marketing van de sites, onderzoek en digitale pr. Exportmarketing: op de ESE in Brussel en middels persactiviteiten willen wij aandacht genereren voor Nederland als handels- en visserijland. Productpromotie: Voor garnalen, schol, haring en makreel zijn extra fondsen beschikbaar. Naar verhouding krijgen die dan ook veel aandacht in dit jaarplan. Deze specifieke productpromoties willen wij zoveel mogelijk in de lijn van de gekozen strategie inzetten. Over de daadwerkelijke invulling van die plannen beslissen de PAC’s. Achterban communicatie: 2011 is een cruciaal jaar voor het Productschap en het Nederlands Visbureau. Middels een draagvlaktoets mag de achterban zich uitspreken over onze organisatie. Het uitdragen van de organisatie en de effectiviteit van de activiteiten is komend jaar belangrijker dan ooit.
NATIONALE PUBLIEKSCAMPAGNE ‘MANNEN VAN DE ZEE’ Begin 2011 is gestart met de ontwikkeling van de campagne ‘mannen van de zee’. De campagne is effectief in juni van start gegaan. Doelstelling van de campagne is vis, schaal- en schelpdieren top of mind te krijgen bij de verschillende doelgroepen in binnen- en buitenland en een positieve beleving rondom vis en visserij meegeven. Dat doen we via de volgende centrale boodschap: ‘Binnen de vissector wordt uitermate veel zorg besteed aan de productie van vis, schaal- en schelpdieren. Het verhaal van de ondernemer en het vakmanschap (authenticiteit) staan centraal. Deze zogenaamde ‘mannen van de zee’ staan garant voor een verantwoord gevangen of geteeld, kwalitatief hoogwaardig en met vakmanschap bereid product. Het beeld van de ‘man van de zee’ roept emotie op, stoerheid, sympathie en een gevoel van echtheid en traditie. Daarnaast zijn vis, schaal- en schelpdieren van nature gezonde (seizoens-) producten waarmee volop variatie mogelijk is.’ Om de boodschap zo breed mogelijk te verkondigen, zijn zes doelgroepen gedefinieerd: consumenten, media, handel, horeca, stakeholders en achterban / sectorgenoten. Alle doelgroepen zijn middels diverse communicatiemiddelen bereikt. Centraal binnen de campagne staat de vis van de maand. Elke maand een ander verhaal over vis, verteld door een ondernemer uit de sector, een ‘échte man van de zee’. Zo was de maand juni de haringmaand, september de scholmaand, in oktober stond makreel in de belangstelling, in november tonijn en in december Hollandse garnalen. De pers werd maandelijks geïnformeerd over de mannen van de zee, middels een persbericht of een persbijeenkomst (bv. haringpersbijeenkomst, tonijnproeverij, persreis schol). Ook op de winkelvloer werd de campagne doorvertaald via filmpjes en point of sale materiaal. Met promotiebudgetten van diverse PAC’s is extra materiaal ontwikkeld om de campagne breder te communiceren.
2
Katern - Nederlands Visbureau
2010
2011
403000
452000
likers op facebook
0
6500
volgers op twitter
0
2000
unieke bezoekers vwww.visrecepten.nl
nieuwsbriefabonnees
Een uitgelicht voorbeeld betreft een informatiemiddag voor media over tonijn. ONLINE ACTIVITEITEN Een zeer effectief en kostenbesparend medium in 2011 bleek het online kanaal. Er is geïnvesteerd in het verbeteren van de website www.visrecepten.nl en het goed opzetten van een social media strategie voor Facebook en Twitter. En met succes, binnen een half jaar waren er meer dan 6.500 volgers op Facebook en 2.000 op Twitter. De website visrecepten groeide met 12% van 403.000 unieke bezoekers in 2010 naar 452.000 in 2011. Het aantal abonnees op de nieuwsbrief groeide van 18.000 naar 24.000.
Hollandse Garnalen In de feestmaand december was er een online receptenwedstrijd waar men recepten met Hollandse garnalen kon insturen en kon stemmen op deze recepten. De uiting is meer dan 17 miljoen keer vertoond en de actie heeft onder andere 4.500 nieuwsbriefabonnees opgeleverd. Er zijn 222 recepten binnengekomen en ruim 4.000 mensen hebben hun stem uitgebracht.
In 2011 zijn er ook drie grote online campagnes gevoerd: Haring Tegelijk met de start van het haringseizoen begon in juni ook de online haringcampagne via banners, Google Adwords en Facebook. Het doel was voornamelijk om de start van het haringseizoen onder een breed publiek bekend te maken. De uitingen zijn bijna 14 miljoen keer vertoond en hebben onder andere geleid tot 7.000 nieuwe nieuwsbriefabonnees.
EXPORT PROMOTIE
Makreel In oktober startte de online makreelcampagne. Het doel hiervan was om bij een jong publiek de culinaire mogelijkheden van makreel onder de aandacht te brengen. De uitingen zijn ongeveer 4 miljoen keer vertoond en hebben onder andere geleid tot bijna 2.000 nieuwe likes op facebook.
European Seafood Exposition Brussel De 20e editie van de European Seafood Exposition (ESE) is gehouden van 3 tot en met 5 mei 2011. De stand van het Nederlands Visbureau werd van ’s morgens vroeg tot sluitingstijd goed bezocht. Het Holland Paviljoen was als vanouds te vinden in hal 6, waar 17 bedrijven
3
Katern - Jaarverslag 2011
vesteerd in het vergaren van vrije publiciteit dan in het investeren in massamedia omdat de financiën ontbraken om gunstig media in te kopen.
op een oppervlakte van 463 m² hun relaties ontvingen. Veel ondernemers die dit jaar ervoor kozen niet met een eigen stand vertegenwoordigd te zijn, hebben de stand van het Nederlands Visbureau als ontmoetingspunt met andere ondernemers benut. Op het dakterras van de stand van het Nederlands Visbureau stonden vijf tafels, die elk gereserveerd konden worden door Nederlandse ondernemers om in alle rust met hun relaties te spreken. Deze service werd zeer gewaardeerd. Traditiegetrouw organiseerde het Nederlands Visbureau voor aanvang van de eerste beursdag een persontbijt, waar zowel de nationale als internationale pers vertegenwoordigd was. Zeven bedrijven gaven tijdens dit persontbijt korte presentaties over productnieuws of over innovatieve ontwikkelingen. Aan het einde van de eerste beursdag werd bij de eigen beursstand het ‘Holland Ontvangst’ georganiseerd. Een paar honderd gasten ontmoetten elkaar onder het genot van een borrel en een (vis)hapje. Al met al kijkt het Nederlands Visbureau terug op een geslaagde beurs.
HARING BINNENLAND Binnen de haringpromotie lag de focus in 2011 vooral op de start van het seizoen en de beleving van haring bij de consument. Volgens EU regelgeving was het dit jaar voor het eerst niet meer toegestaan de naam Hollandse Nieuwe in collectieve promotieactiviteiten te noemen en is de naam ‘Nieuwe Haring’ gebruikt. In de strategie is meer geïn-
4
Persbijeenkomsten Op 31 mei is in Scheveningen een persbijeenkomst georganiseerd waarbij journalisten geïnformeerd werden over de verwachtingen voor het haringseizoen 2011. Een bedrijfsbezoek stond eveneens op het programma. Er waren 19 journalisten aanwezig. Op zaterdag 4 juni kwamen de Wirons in Scheveningen met de eerste Nieuwe haring aan. Het Nederlands Visbureau heeft pers uitgenodigd hier verslag van te doen. De veiling van het eerste vaatje Nieuwe Haring vond op 7 juni in Scheveningen plaats. De opbrengst was € 67.750 en is naar gaat naar Jantje Beton gegaan voor de ontwikkeling van een nieuwe waterspeelplaats in Ermelo. De waterspeelplaats is op 26 oktober officieel geopend. Koksbijeenkomst september Op 19 september heeft het Nederlands Visbureau in samenwerking met de Jeunes Restaurateurs d’Europe (vereniging van jonge topkoks met 34 restaurants in Nederland) een ‘Jam’ sessie georganiseerd die in het teken stond van haring. Een aantal koks kregen een blackbox met voor hen onbekende inhoud. Tijdens de sessie moeten zij binnen een half uur een gerecht op tafel toveren. Er is een filmverslag gemaakt en fotomateriaal, dat via internet en social media is verspreid. Maand van de haring Gedurende de hele maand juni heeft haring centraal gestaan binnen de campagne ‘De mannen van de zee’. De homepage van de website visrecepten.nl stond vol informatie, filmpjes en recepten. Het filmpje ‘Het verhaal van de haring’ is bijna 7.000 keer bekeken op youtube. In de maand juni heeft de site 44.500 unieke bezoekers gehad. Ook is er voor de jongere consument een (digitaal) receptenboekje gemaakt ‘Nieuwe haring, nieuwe stijl’ met makkelijke recepten en informatie over haring. Ook was er een grote online actie opgezet (zie online activiteiten)
Katern - Nederlands Visbureau
Promotiematerialen Er zijn 40 nieuwe haringpromotiepakjes gemaakt omdat de oude versleten waren. De pakjes worden gebruikt voor promotionele doeleinden (opening seizoen, party’s, presentaties etc.) In de lijn van de ‘Mannen van de zee’ campagne is nieuw point of sale materiaal ontwikkeld; 2 posters Nieuwe haring, een raamstrook, vlaggenlijnen en een beachvlag. Ook de traditionele ‘haringmeisje’ poster is gemoderniseerd. België In België zijn persberichten rondom de start van het seizoen en de persdag haring verzonden. Ook is er haring bij radiostations op de dag van de start van het seizoen afgeleverd.
HARING BUITENLAND De haringpromotie in Duitsland stond in 2011 geheel in het teken van de start van het seizoen. Voor het eerst werd er in Bremen na de traditionele aankomst van het vaatje een grote veiling georganiseerd naar het Nederlandse voorbeeld. Bieders waren voornamelijk mensen uit het bedrijfsleven en er was zowel lokale als landelijke pers aanwezig. De opbrengst van € 17.300 ging naar de Sarah Wiener stichting. Sarah Wiener is een bekende tv-kok in Duitsland die zich met haar stichting inzet voor gezonde voeding voor kinderen. Het evenement is positief ontvangen door alle aanwezigen en het is zeer goed opgepakt door zowel locale als landelijke media, daarom is besloten om dit concept de komende jaren verder uit te bouwen.
garnaal. In de landelijke campagne gericht op consumenten werd de Hollandse garnaal gepositioneerd als feestelijk, authentiek en puur natuur. Een belangrijk onderdeel van de campagne was ook om een positieve beleving rondom de garnalenvisserij mee te geven. De campagne bestond uit de volgende onderdelen: - Print: advertorials/advertenties in landelijke magazines als Delicious, Margriet en Jamie Magazine - Online: grootschalige online campagne (zie online activiteiten) - Extra: veel ondersteunende PR activiteiten, zoals het publiceren van een filmpje over garnalenvisserij en een culinair filmpje. BELGIË In België wordt de Hollandse garnaal de grijze garnaal genoemd. De promotie van de grijze garnaal richt zich op consumenten, maar voor een groot deel ook op horeca. De belangrijkste activiteiten in 2011 waren: - ontwikkeling receptenboekje met grijze garnalen, oplage 227.000 - landelijke verspreiding receptenboekje via Libelle Lekker, VisAktua en diverse evenementen - partner bij grote (culinaire) evenementen als Antwerpen Proeft en Countryside - samenwerking met chefkoks via Jeunes Restaurateurs Art of Cooking Sessions
HOLLANDSE GARNALEN NEDERLAND December is al jarenlang een goede maand voor de verkoop van Hollandse garnalen. De feestmaand december stond in 2011 dan ook geheel in het teken van de Hollandse
5
Katern - Jaarverslag 2011
SCHOL NEDERLAND Alle activiteiten in Nederland vonden plaats in de ‘maand van de schol’ in september. De activiteiten bestonden uit een campagne binnen ‘Mannen van de Zee’, de ontwikkeling van een informatiefilmpje en een culinair filmpje, extra aandacht voor schol via social media en de nieuwsbrief, aparte pagina voor schol op de website www.visrecepten.nl en een internationale persdag op Urk waar Duitse, Franse, Italiaanse en Nederlandse pers voor was uitgenodigd. ITALIË In Italië is een uitgebreide campagne gevoerd om schol bij verschillende doelgroepen te promoten. Zo was er een voorlichtingscampagne gericht op kinderen omdat schol in Italië nog steeds erg populair is onder gezinnen met jonge kinderen. Maar er was ook een intensieve samenwerking met de UIR (organisatie van Italiaanse restaurants) om de bereidingsmogelijkheden van schol onder de aandacht te brengen tijdens tv-programma’s, evenementen en beurzen. Naast deze activiteiten was er een landelijke printcampagne in onder andere consumentenmagazines, culinaire magazines en vakbladen.
Makreelpromotie De maand oktober is uitgeroepen tot makreelmaand. Het Nederlands Visbureau heeft, in samenwerking met de sector een aantal activiteiten ontwikkeld om makreel onder de aandacht van de consument te brengen. De campagne is voor een groot deel online gevoerd. Een filmpje in stijl van de ‘Mannen van de Zee’ liet het verhaal van het roken van makreel zien. Chefkok Jim de Jong ging in een filmpje aan de slag met makreel. Dagelijks zijn twitter- en facebookberichten naar consumenten verzonden. Een speciale banneractie op diverse sites spoorde twitteraars en facebookgebruikers aan visrecepten te volgen (zie online activiteiten). Om extra media-aandacht te genereren is een vistwinner (tweet+dinner) georganiseerd
6
bij restaurant de Jonge de Jong in Rotterdam. Winnaars van de online actie konden genieten van een 4-gangen diner, afgewisseld met mini-masterclasses over makreel. Alle aanwezigen werden gestimuleerd tijdens het diner te twitteren. Er waren tevens journalisten aanwezig die actief in social media zijn. Voor op de winkelvloer is een makreelreceptenboekje ontwikkeld. Deze is in een oplage van 150.000 exemplaren gratis onder viswinkels en supermarkten verspreid.
Promotie mosselen Het budget voor mosselpromotie wordt op private wijze bijeen gebracht. De uitvoering van de promotieactiviteiten gebeurt door een marketing communicatiemanager (met ondersteuning), in dienst van het Productschap Vis. Voor een volledig overzicht van de promotieactiviteiten voor het totale palet aan vis, schaal- en schelpdieren zijn deze activiteiten ondergebracht bij de overige verslaglegging van het Nederlands Visbureau. Persdag start seizoen Op woensdag 13 juli werd (na 1 week uitstel) in Yerseke een persbijeenkomst georganiseerd waarbij journalisten uitgenodigd werden om de nieuwe oogst Zeeuwse mosselen te komen proeven. Het programma bestond uit een panelgesprek met vertegenwoordigers van de Mosselhandel en Mosselkweek. Het thema ‘weer’ werd door weervrouw Margot Ribberink belicht, gevolgd door een vaartocht. Ter afsluiting werd een mossellunch geserveerd. Voorafgaand aan en na afloop van de persdag was er bovendien veel persaandacht (uit NL, B, en F), waaronder het NOS Jeugdjournaal. Na afloop van de persdag in Yerseke werd door Piet Paulusma ‘Piet’s weerbericht’ opgenomen op een mosselkotter in Bruinisse. Mosseltour 2011 Nederland Tijdens de Nationale Mosselweek (week 36) in Nederland voor de tweede maal een Mosseltour georganiseerd met als doel zoveel mogelijk regionale publiciteit in het land te genereren. Mosselkotter BRU19 hield halt in Deventer, Zutphen, Nijmegen, Zaltbommel,
Katern - Nederlands Visbureau
Gorinchem en Rotterdam. Bij iedere stop scheepte een gerenommeerde kok in om aan boord zijn favoriete mosselgerecht te bereiden. Iedereen werd van harte uitgenodigd om aan boord gratis mosselen te proeven en meer te leren over het bereiding ervan. In Deventer en Zutphen was Wouter Klootwijk aanwezig, in Nijmegen kwam burgemeester Thom de Graaf persoonlijk proeven.
Verschillende promotie evenementen/beurzen
Mosseltour 2011 België. In België werd dit jaar voor de eerste maal een tweedaagse Mosseltour georganiseerd met een etappe naar Brussel en Antwerpen. In beide steden werd de mosselkotter enthousiast ontvangen. De jonge chefs genereerde ruimschoots publiciteit voor mosselen met hun creatieve mosselrecepten.
Mosselproeverijen op de markt In samenwerking met CVAH zijn op 20 grote weekmarkten in Nederland mosselproeverijen georganiseerd.
Mosselpromotiestand De nieuwe mosselpromotiestand is ontwikkeld om met kookdemo’s en proeverijen potentiële liefhebbers te bereiken. Op 12 zomerevenementen en beurzen is de stand met kookunit ingezet.
Margriet Winter Fair Van 18 t/m 24 november werd de mossel gepromoot op de Margriet Winter Fair. Deze grote publieksbeurs sluit aan bij de doelgroep (43% vrouwen tussen 35-49 jaar).
7
Katern - Jaarverslag 2011
Overzicht van de Product Advies Commissie Naast de generieke promotie voor vis, schaal- en schelpdieren voor de hele vissector verzorgt het Nederlands Visbureau op verzoek van ondernemers productgerichte promotie. Voor deze activiteiten bestaan gerichte Promotie Advies Commissies (PAC) voor de productgroepen haring, schol, garnalen en makreel.
PAC Haring Binnenland L.E. Ouwehand (voorzitter) J.P. van Duyn E. Estié K. Haasnoot L. Hoek N. de Jong J.A. Koning R. Motshagen Jr. S. Nijkamp L.M.E. Parlevliet PAC Haring Buitenland G. Voerman (voorzitter) R. Bond J.C. Dekker M.J.M. van der Drift B. Dubbeldam J.P. van Duyn E. Estié L.C. Haasnoot A. van de Kerk
PAC Garnalen G. Pastoor (voorzitter) Mw. M. van Harn J.A. Koning P.E. van de Laar W. Nienhuis J. Rispens J. de Visser C.J.A. Machielsen PAC Schol G. Pastoor (voorzitter) J.A. Koning J.K. Nooitgedagt H. Tanis C. Koffeman A. Ouwehand Sr. J. van Veen R. Dasler G. Meun Werkgroep Makreel G.J. van Balsfoort (voorzitter) J. van Duijn P.F. Koelewijn J.A. Koning W. van der Zwan
Bureau organisatie Nederlands Visbureau in 2011 Mirjam Hendriks interim manager (tot mei 2011) Lucien Fontijn manager (mei-okt 2011) Celeste Richardson marketing communicatie manager Lisette Wassenaar - de Otter marketing communicatie manager Iris Bakker - van der Drift projectmanager Suzanne van Poppel projectmanager Agnes Leewis public relations/ public affairs manager Jacqueline van den Bogert-Nagel public relations medewerker Claire Dussel - Duval secretariaat
8
twee bedrijfslichamen, houdende de heffingen voor de kleinhandel met vaste en ambulante verkooppunten in de vissector, door het Productschap Vis gezamenlijk verstuurd voor zowel het Productschap Vis als het Hoofdbedrijfschap Detailhandel (HBD). De verzending vond plaats in mei 2011 met een begeleidende brief van de beide secretarissen (voorzien van de logo’s van beide schappen) over de activiteiten die het eigen schap verricht. Indien ondernemers heffingsplichtig zijn bij beide schappen, krijgt de ondernemer een korting van € 20,- op de algemene heffing van het HBD. Klachten Het bestuur van het Productschap Vis heeft sinds 2000 bij verordening een (interne) klachtenregeling opgesteld. Op 2 oktober 2008 is de Verordening PVis klachtenbehandeling 2008 vastgesteld om de klachtenregeling in overeenstemming te brengen met het kader van Principe XXII van de Code Goed Bestuur. Het Productschap Vis behandelt klachten conform Hoofdstuk 9 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb). De Verordening PVis klachtenbehandeling 2008 bevat regels die de procedure nader regelen om er voor te zorgen dat ingediende klachten behoorlijk en zorgvuldig worden afgehandeld. Gesproken wordt van een interne klachtenregeling, omdat het bestuursorgaan zelf de klachten behandelt en afhandelt. Door de afdeling Juridische Aangelegenheden worden klachten geregistreerd en vindt in beginsel de eerste beoordeling plaats. Het doel van een klachtenprocedure is om de verhouding tussen de burger (of een bedrijf) en het bestuursorgaan te verbeteren. Soms is moeilijk te beoordelen of een brief (of een ander stuk papier of een telefonische mededeling) een klacht is of iets anders. Iets anders kan zijn een bezwaarschrift of gewone correspondentie. Verder wordt er onderscheid gemaakt tussen klachten waarvoor een lichte of een zware afhandeling geldt. Diverse mondelinge of schriftelijke uitingen van ongenoegen worden met name geuit in juridische procedures in het kader van de taakuitoefening van het productschap en zijn organen en hebben tot op heden voorname-
lijk betrekking gehad op algemeen beleid, besluiten of verordeningen dan wel de instelling van het productschap. Op dergelijke uitingen wordt in de desbetreffende juridische procedure ingegaan en deze vallen daarmee buiten het traject van de formele klachtenbehandeling. In het verslagjaar zijn geen formele klaagschriften ontvangen. Administratieve lasten Periodiek wordt middels een actualiseringrapportage de stand van zaken weergegeven ten aanzien van de nulmeting. De rapportages aan de SER worden gepubliceerd op de website www.pvis.nl. De uitvoering van de Principes van de Code Goed Bestuur en de Algemene wet bestuursrecht brengt maatwerk met zich mee op verzoek van de betrokkenen, door de enorme verschillen in de aard en omvang van de relatief zeer kleine deelsectoren, dat in verhouding in hogere lasten resulteert. Het zijn uiteindelijk de deelsectoren zelf die middels de vertegenwoordigers in de bestuursadviescommissies dan wel het dagelijks bestuur of het bestuur van het Productschap Vis de keuzes maken op welke wijze de autonome taken en daarbij behorende regelgeving van het Productschap Vis worden ingevuld, uitgevoerd en gefinancierd. De administratieve lasten per ondernemer kunnen verschillen, afhankelijk van de aard en de omvang van de bedrijfsactiviteiten welke per ondernemer overigens ook jaarlijks sterk kunnen verschillen. Bij elke wijziging of nieuwe maatregel wordt standaard in de bestuurlijke afweging uitdrukkelijk meegewogen wat het effect is op de administratieve lasten voor de sector bij uitvoering hiervan en wordt, waar mogelijk, voorrang gegeven aan de systematiek die de minste lasten oplevert. De gemiddelden per handeling, per ondernemer, per deelsector dan wel voor de gehele sector laten zien dat de administratieve lasten veroorzaakt door het Productschap Vis bij de uitoefening van de autonome taken zeer beperkt zijn.
39
Totaal administratieve lasten 2011 De totale administratieve lasten bedroegen in 2011 € 232.390,-. Per saldo gaat het om een toename van € 31.298,- ten opzichte van het jaar 2010 (€ 201.092,-). In de sectoren handel, binnenvisserij, kokkelsector, oestersector en kwekers en mosselsector is het aantal ondernemingen in 2011 toegenomen, wat een deel van de hogere administratieve lasten verklaart. Het gaat bij de toename om bedrijven die de aard en omvang van de activiteiten gewijzigd hebben en daarmee binnen meerdere deelsectoren actief zijn geworden en om bedrijven die nieuw zijn. Daarnaast zijn diverse ondernemingen gestopt. De regelgeving is in vergelijking met 2010 niet veranderd. De handelingen die voortkomen uit de algemene meldplicht voor geïmporteerde partijen levende tweekleppige weekdieren zijn in aantal flink toegenomen door uitbreiding van de reikwijdte van het besluit, toename van de import en betere naleving van de regelgeving. Dit zorgt voor toename van de administratieve lasten. De rapportages worden op de website van het productschap gepubliceerd zodra deze afgerond en beschikbaar zijn. Oprichting en deelname in andere rechtspersonen Op grond van artikel 138 van de Wet op de bedrijfsorganisatie moet de oprichting en deelname in andere rechtspersonen worden gemeld bij de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Het Productschap Vis heeft toestemming van de Minister van SZW voor zijn deelname in de volgende rechtspersonen: - Stichting Nederland Maritiem Land (NML); - Stichting Structuurverbetering Mosselkweek en Garnalenvisserij (SSMG); - Stichting Nederlands Visbureau (NVB). In het jaar 2011 is in de bestuursvergadering van SSMG besloten tot ontbinding van de stichting. De verwachting is dat de effectuering van deze ontbinding in 2012 zal plaatsvinden en dan zal de Minister van SZW hiervan op de hoogte worden gebracht.
40
Tuchtrecht Tuchtrecht is één van de wijzen van handhaving, naast het strafrecht en het bestuursrecht. De handhaving van de eigen regelgeving (autonome verordeningen) van het Productschap Vis vindt plaats via het tuchtrecht op grond van de Wet tuchtrechtspraak bedrijfsorganisatie 2004. Hiernaast is het ook mogelijk dat regelgeving, die op grond van een medebewindopdracht is vastgesteld, tuchtrechtelijk wordt gehandhaafd als de medebewindopdracht dat bepaalt. Het Instituut Agrarisch Recht (IAR) te Wageningen voert het secretariaat van het Tuchtgerecht Productschap Vis (Tuchtgerecht PVis) uit. Indien naar aanleiding van controles door de bevoegde toezichthouder, CoMore Bedrijfsdiensten B.V. (CBD), overtredingen worden geconstateerd dan stelt de toezichthouder een berechtingsrapport op. Dit rapport, vergezeld van een schriftelijke verklaring en onderliggende stukken, wordt door de voorzitter van het Productschap Vis doorgestuurd naar het Tuchtgerecht PVis ter behandeling. Door het Tuchtgerecht PVis kunnen een aantal tuchtrechtelijke maatregelen worden opgelegd, zoals een berisping, een (geheel of gedeeltelijk voorwaardelijke) geldboete ter hoogte van maximaal € 7.600 per overtreding, openbaarmaking van de uitspraak op kosten van de betrokkene en het onder verscherpte controle stellen van het bedrijf op diens kosten. Daar waar sprake is van een groter wederrechtelijk genoten voordeel kan het bedrag van de geldboete verhoogd worden tot maximaal € 19.000 per overtreding. Bij overtreding van de volgende drie autonome verordeningen kunnen door het Tuchtgerecht PVis tuchtrechtelijke maatregelen worden opgelegd: - Verordening Algemene Bepalingen Productschap Vis 2006; - Verordening Hollandse Nieuwe 2007; en - Verordening quarantainevoorzieningen levende tweekleppige weekdieren 2007. In het jaar 2011 zijn door de voorzitter van het Productschap Vis vijf zaken aangebracht
bij het Tuchtgerecht PVis, waarvoor één zittingsdag is gehouden. Hiernaast is nog één zittingsdag gehouden voor vier in het jaar 2010 aangebrachte zaken. In totaal heeft het Tuchtgerecht Productschap Vis in het verslagjaar negen uitspraken gedaan. Geanonimiseerde uitspraken worden vermeld op de website van de rijksoverheid: www.tuchtrecht.nl. De voorzitter van het Tuchtgerecht PVis kan een zaak met een berisping of geldboete van minder dan € 225,- per overtreding zonder zitting afdoen. De voorzitter heeft van deze bevoegdheid in het verslagjaar geen gebruik gemaakt. Verordening Algemene Bepalingen Productschap Vis 2006 In 2011 zijn geen overtredingen geconstateerd ten aanzien van de registratie- en informatieplicht voor ondernemers op grond van de Verordening Algemene Bepalingen Productschap Vis 2006. Verordening Hollandse Nieuwe 2007 In het jaar 2011 zijn 25 controles uitgevoerd door de bevoegde toezichthouder, waarvan drie controles naar aanleiding van berechtingen in het jaar 2010. Er zijn 14 controles uitgevoerd na ontvangst van meldingen bij het landelijke meldpunt van verkoop voor de aanvang van de startdatum en acht controles steekproefsgewijs. Naar aanleiding van zes door de toezichthouder geconstateerde overtredingen van het bepaalde bij of krachtens de Verordening Hollandse Nieuwe 2007 (Verordening hnw) zijn berechtingrapporten opgesteld. Vijf rapporten zijn door de voorzitter van het Productschap Vis doorgestuurd naar het Tuchtgerecht PVis ter behandeling en ten aanzien van één berechting heeft de voorzitter een waarschuwing afgegeven. Op 7 oktober 2011 heeft het onderzoek ter zitting plaatsgevonden inzake de vijf haringzaken. Het Tuchtgerecht Productschap Vis heeft op 20 oktober 2011 uitspraak gedaan met betrekking tot deze zaken en het volgende beslist: - in drie zaken is een geldboete opgelegd
-
van € 750,-; in één zaak is een geldboete opgelegd van € 1.500,-; en in één zaak is een geldboete opgelegd van € 1.000,-.
Naar aanleiding van de in het jaar 2011 gewezen uitspraken van het Tuchtgerecht PVis inzake de haringzaken zijn geen beroepen ingesteld bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven. Verordening quarantainevoorzieningen tweekleppige weekdieren 2007 In het verslagjaar zijn 60 reguliere controles uitgevoerd door de bevoegde toezichthouder. Naar aanleiding van twee door de toezichthouder geconstateerde overtredingen van het bepaalde bij of krachtens de Verordening quarantainevoorzieningen tweekleppige weekdieren 2007 (Verordening qvz) zijn berechtingrapporten opgesteld. Deze rapporten zijn door de voorzitter van het Productschap Vis in 2012 doorgestuurd naar het Tuchtgerecht PVis ter behandeling en zullen in dat jaar door het Tuchtgerecht PVis verder worden afgehandeld. Op 26 januari 2011 heeft het onderzoek ter zitting plaatsgevonden, waarbij vier zaken en één verzetzaak uit het jaar 2010 zijn behandeld. Het Tuchtgerecht PVis heeft op 9 maart 2011 inzake deze zaken uitspraak gedaan en het volgende beslist: - in één zaak is een geldboete opgelegd van € 4.000,- voor één jaar voorwaardelijk; - in drie zaken is een geldboete opgelegd van € 500,- voor één jaar voorwaardelijk; en - in de verzetzaak is het verzet gegrond verklaard en aan de ondernemer een geldboete opgelegd van € 1.500,- voor twee jaar voorwaardelijk. De voorwaardelijke geldboete houdt in dat als de onderneming binnen het genoemde jaar opnieuw een overtreding begaat het bedrag alsnog betaald moet worden. De zittingen van de in het verslagjaar 2010
41
ingediende vier beroepen bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven tegen de uitspraken van het Tuchtgerecht PVis van 22 november 2010 hebben niet in het jaar 2011 plaatsgevonden en zullen naar verwachting in het jaar 2012 plaatsvinden. Kosten Aan de handhaving via het tuchtrecht zijn diverse kosten verbonden. Kosten voor de uitvoering van het Tuchtgerecht PVis bestaan uit: - een vaste vergoeding voor de voorzitter jaarlijks te voldoen voor 1 mei en variabele vergoedingen voor de voorzitter en leden van het Tuchtgerecht PVis afhankelijk van het aantal zaken. De totaal betaalde kosten in het jaar 2011 hiervan waren € 5.783,30; - een vaste deelnemersbijdrage jaarlijks te voldoen aan het Instituut voor Agrarisch Recht (IAR) vóór 1 februari. In het jaar 2011 is € 2.975,- aan vaste bijdrage betaald; - variabele kosten (vast bedrag per soort zaak, overige kosten zaalhuur en vergoedingen) te voldoen aan het IAR middels voorschotten en een eindafrekening per kalenderjaar. In het jaar 2011 is als voorschot voor de variabele kosten in totaal € 1.618,40 betaald. De eindafrekening hiervan volgt in 2012. In het jaar 2011 is de eindafrekening 2009 en 2010 betaald voor een totaal bedrag ad € 1.349,07. In totaal is in het jaar 2011 € 11.725,77 betaald aan kosten. Kosten van de toezichthouder in het jaar 2011 ten behoeve van de controles zijn voor: 1) de Verordening Hollandse Nieuwe 2007 € 14.266,24; en 2) de Verordening quarantainevoorzieningen levende tweekleppige weekdieren 2007 € 23.473,18. In totaal is in het jaar 2011 € 37.739,42 betaald aan kosten. Het jaarlijks benodigde aantal fte’s, dat vanuit het secretariaat van het PVis ingezet wordt is buiten beschouwing gelaten bij de uitsplitsing van de gemaakte kosten van het Tuchtgerecht PVis.
42
Baten De baten vloeien voort uit de betaalde boetes, welke door het Tuchtrecht PVis zijn opgelegd. Het totaalbedrag aan betaalde boetes is € 7.650,-, bestaande uit € 5.150,met betrekking tot de haringzaken en € 2.500,- met betrekking tot de quarantainevoorzieningzaken. Ten aanzien van één in het jaar 2010 opgelegde boete loopt de inningsprocedure in het verslagjaar 2011 en 2012. Bezwaarschrift Belanghebbenden kunnen bezwaar maken tegen de besluiten genomen door de bestuursorganen van het Productschap Vis. Het bezwaar dient binnen zes weken na dagtekening van het betreffende besluit ingediend te worden bij de voorzitter van het Productschap Vis. De voorzitter beslist op het bezwaar binnen de wettelijke termijn van zes weken, welk termijn aanvangt op het moment waarop de termijn voor het indienen van het bezwaarschrift is verstreken. Tegen de beslissing op het bezwaar kan vervolgens door de bezwaarmaker beroep ingesteld worden bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb). In het verslagjaar 2011 zijn in totaal 264 bezwaarschriften bij het secretariaat van het Productschap Vis ingediend. Ten aanzien van 220 bezwaarschriften is de beslissing op het bezwaar binnen de wettelijke beslistermijn van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) genomen. Van 36 bezwaarschriften zal de afhandeling in 2012 plaatsvinden. Overzicht beslissing op bezwaar 2011 Bezwaarschriften groothandel Een groot deel van de bezwaarschriften in het verslagjaar vloeit voort uit de inkoopheffingen bij de handelssector van totaal 137. Deze bezwaren zijn voor het grootste deel het gevolg van bedrijven die pas reageren nadat er een ambtshalve heffing op basis van geschatte gegevens is opgelegd en in bezwaar alsnog de eigen gegevens verstrekken (62) of omdat men het opgavenformulier, aan de hand waarvan een definitieve heffing is opgelegd, niet correct had ingevuld (6). Verder is in het verslagjaar in 17 gevallen gereageerd op een verzoek om opgave waarbij
Overzicht beslissing op bezwaar
2011
(Kennelijk) niet-ontvankelijk
66
Ongegrond
2
Gegrond
0
Deels kennelijk niet-ontvankelijk/deels kennelijk gegrond
0
Kennelijk ongegrond
20
Kennelijk gegrond
133
Ingetrokken bezwaarschriften
4
Deels ongegrond/deels gegrond
0
Deels kennelijk ongegrond/deels kennelijk gegrond
3
Deels kennelijk ongegrond/deels kennelijk gegrond/deels niet ontvankelijk
0
Nog geen beslissing op bezwaar Totaal
nog geen definitieve heffing was vastgesteld, in 15 gevallen bleek een vrijstellingsregeling uit de verordening van toepassing te zijn, 15 ondernemers hadden geen bedrijfsactiviteiten in de visserijsector, zes ondernemers waren abusievelijk dubbel in het systeem van het Productschap Vis ingeschreven, één ondernemer viel onder andere heffingsgrondslagen dan de inkoopheffingen en in 1 geval was sprake van bedrijfsovername. Tegen de omvang van de heffing hebben 14 ondernemers inhoudelijk bezwaar aangetekend, vaak in relatie tot het profijt dat zij niet menen te ondervinden van de activiteiten die het productschap verricht. In al deze gevallen waren de heffingsgrondslagen juist toegepast. Vier ondernemers hebben tegelijkertijd inhoudelijk bezwaren geuit tegen de hoogte van de heffingstarieven voor de bestemmingsheffing voor promotie van maatjesharing en 12 ondernemers tegen de gewijzigde heffingssystematiek vanaf 2009, waardoor zij niet langer zijn vrijgesteld dan wel een hogere heffing moeten betalen ten opzichte van voorgaande jaren. Bezwaarschriften visdetailhandel Het aantal bezwaarschriften tegen de heffingen voor de detailhandel is ten opzichte van het jaar 2010 (totaal 83) gedaald naar een totaal van 60. In 2011 is net als in de voorgaande jaren het aantal bezwaarschriften voor een overgroot
36 264
deel terug te voeren op een aantal omstandigheden. De heffingen detailhandel worden jaarlijks op basis van onder andere de gegevens van de Kamer van Koophandel geautomatiseerd opgelegd aan de visdetaillisten. In samenwerking met het Hoofdbedrijfschap Detailhandel is in het verslagjaar 2011 ervoor gekozen de beschikkingen houdende de definitieve heffingen kleinhandel met de bijbehorende nota in mei te verzenden, op basis van de gegevens van de Kamer van Koophandel tot en met eind februari, in plaats van oplegging in juni of juli op basis van dan beschikbare gegevens. Bij de afhandeling van de bezwaarschriften is gebleken dat de meeste mutaties bij de Kamer van Koophandel, zoals deze jaarlijks gemiddeld aan de orde zijn, aan het begin van het jaar nog niet zijn doorgegeven of verwerkt. Het aantal bezwaren heeft te maken met het feit dat de ondernemer bijvoorbeeld vergeten is zich uit te schrijven bij de Kamer van Koophandel of de Kamer van Koophandel heeft de mutaties nog niet verwerkt na bedrijfsbeëindiging dan wel bedrijfsovername (32), geen ondernemer is waarvoor het Productschap Vis is ingesteld (10), dubbel in het systeem van het Productschap Vis is ingeschreven in relatie tot het aantal verkooppunten (5), zich al heeft ingeschreven bij de Kamer van Koophandel, maar nog niet actief is in afwachting van een vergunning (3), valt onder andere heffingsgrondslagen dan de visdetaillisten (1)
43
en heeft geprobeerd ook in 2011 een lagere heffing te krijgen omdat in voorgaande jaren bij een bepaalde omzet de bestemmingsheffingen niet verschuldigd waren (9). Bezwaarschriften garnalen, mosselen, oesters en kokkels Door de garnalen en schelpdiersector zijn in 2011 in totaal 46 bezwaarschriften ingediend. Het overgrote deel van de bezwaren (33) betrof tegen de heffingen aanvoer dan wel aankoop kokkels en andere schelpdieren. Door zeven ondernemers is bezwaar aangetekend tegen de heffingen aanvoer oesters en creuses. Vier bezwaarschriften waren ingediend tegen de heffingen aanvoer garnalen. Door twee mosselbedrijven is bezwaar aangetekend tegen de aanvoer dan wel inkoop heffingen mosselen. Bezwaarschriften binnenvissers In het verslagjaar 2011 zijn van binnenvissers in totaal 15 bezwaarschriften ontvangen. Vier ondernemers waren geen ondernemer waarvoor het Productschap Vis is ingesteld, twee ondernemers vielen onder andere heffingsgrondslagen dan de beroepsbinnenvisserij, in één geval was sprake van een bedrijfsbeëindiging en twee ondernemers waren abusievelijk dubbel in het systeem van het Productschap Vis ingeschreven. Bij één onderneming is een correctie gemaakt op het nog resterende te betalen heffingsbedrag omdat geconstateerd was dat via de afslagadministraties onjuist vooruit berekende heffingen waren ingehouden. Vijf ondernemers hadden inhoudelijk bezwaar aangetekend tegen de heffing en een groot deel ervan heeft verzocht om vermindering van het heffingsbedrag vanwege de gesloten gebieden en de dioxineproblematiek. In al deze gevallen waren de heffingsgrondslagen juist toegepast. Bezwaarschriften viskwekers Van viskwekers (in recirculatiesystemen op land) zijn in 2011 in totaal drie bezwaarschriften ontvangen. In twee gevallen is gereageerd op een verzoek om opgave waarbij
44
nog geen definitieve heffing waren vastgesteld en één kweker heeft een inhoudelijk bezwaar ingediend tegen de activiteiten die het Productschap Vis verricht, waarbij de heffingsgrondslagen juist waren toegepast. Bezwaarschriften be- en verwerkers In het verslagjaar 2011 zijn twee bezwaarschriften ontvangen inzake de heffing be- en verwerkers. Eén onderneming bleek geen ondernemer waarvoor het Productschap Vis is ingesteld en één onderneming had een inhoudelijk bezwaar tegen de activiteiten van het Productschap Vis, waarbij in dat geval de heffingsgrondslag juist was toegepast. Bezwaarschriften aanvoersector kotters In het verslagjaar 2011 is in één geval bezwaar aangetekend tegen de heffingen voor de aanvoersector kotters, waarbij nog geen definitieve heffing was vastgesteld. Beroep In het verslagjaar 2011 zijn in totaal zeven lopende beroepsprocedures bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) geweest, waarvan één beroep in het jaar 2011 is ingesteld. De overige zes beroepen zijn in 2009 dan wel 2010 ingesteld. Ten aanzien van drie ingestelde beroepen heeft het CBb in 2011 uitspraak gedaan en in alle drie de zaken zijn de beroepen van de ondernemingen ongegrond verklaard. Twee van de drie zaken hadden betrekking op de regeling tegemoetkoming tijdelijk aalvisverbod 2009 als bedoeld in artikel 4:68 van de Regeling LNV-subsidies, waarbij door het Productschap Vis in één geval de aanvraag om subsidie was afgewezen en in het andere geval de subsidieaanvraag niet-ontvankelijk was verklaard. Het CBb heeft geoordeeld, dat het Productschap Vis de regeling in deze zaken goed heeft uitgevoerd en dat in de subsidieregeling geen hardheidsclausule is opgenomen op basis waarvan het Productschap Vis van de criteria uit de regeling kan afwijken. Het andere beroep was ingesteld tegen een beslissing op bezwaar naar aanleiding van de opgelegde heffingen inkoop 2009. Het CBb heeft op 23 november 2011 uitspraak gedaan en geoordeeld, dat de nieuwe heffings-
systematiek (vervallen van vrijstellingsregeling) met ingang van 1 januari 2009 en de hoogte van de promotieheffing voor maatjesharing rechtmatig is gezien de ruime mate van vrijheid van het bestuur van het Productschap Vis heeft bij de keuze voor een bepaalde heffingssystematiek en de nadere bepaling van heffingsgrondslagen voor de verschillende partijen. Ten aanzien van één in 2009 ingesteld beroep tegen de beslissing op bezwaar naar aanleiding van de opgelegde ambtshalve heffingen inkoop 2004 en ambtshalve heffingen oesters en creuses 2006 en 2007 is het beroep in het verslagjaar door de onderneming ingetrokken. Eind 2011 stonden nog drie beroepszaken open bij het CBb: twee aangaande de regeling tegemoetkoming tijdelijk aalvisverbod 2009 en één tegen de beslissing op bezwaar betreffende de ambtshalve heffingen garnalen en/of overige vis over de jaren 2004 tot en met 2007. Voor alle drie de zaken is het verweerschrift in 2010 ingediend en de verwachting is dat in het jaar 2012 de zittingen van deze zaken zullen plaatsvinden bij CBb. Auditcommissie De uitvoering en naleving van de Code Goed Bestuur moet in de eerste plaats geborgd worden door de besturen van de bedrijfslichamen zelf. Om ervoor te zorgen dat de inhoud van de code goed wordt uitgevoerd moet een goede structuur van naleving opgezet worden. Hierbij kan gekozen worden voor een structuur die het beste aansluit bij de bestaande structuur binnen het schap. De Code Goed Bestuur benoemt als mogelijkheden: - een compliance officer (onafhankelijk functionaris die er op toe ziet dat de interne procedures overeenstemmen met de geldende bepalingen); - een interne accountant; - een Auditcommissie (commissie belast met de controle van de bedrijfsorganisatie).
Het bestuur van het Productschap Vis heeft in 2007 besloten tot instelling van een Auditcommissie. In artikel 9, derde lid, van de Verordening bevoegdheden organen en secretariaat Productschap Vis 2008 is bepaald dat het dagelijks bestuur, namens het bestuur, een Auditcommissie instelt als bedoeld in uitwerking 1 van Principe XXIII van de Code Goed Bestuur. Het bestuur heeft een reglement voor de Auditcommissie vastgesteld, waarin onder andere is opgenomen dat het houden van vergaderingen en uitbrengen van adviezen uitsluitend toegestaan is in aanwezigheid van de beide leden die tevens bestuurslid zijn. De Auditcommissie was in 2011 als volgt samengesteld: - drs. R.C.E. Barbé (lid bestuur en dagelijks bestuur) - H.C. van Campen van 1-1-2011 t/m 1-4-2011 en drs. H. van Popering RC (hoofd Financiën & Controle) vanaf 2-4-2011 t/m 1-5-2011 en per 1-5-2011 vacature - J.H. Mooijman (hoofd Personeel & Interne organisatie) - mw. mr. M.E. Weijdeveld (hoofd Juridische aangelegenheden) Voorzitter en lid: A.A.M. Steijaert (lid bestuur en dagelijks bestuur) Secretaris en lid: ir. D.A.M. Risseeuw Met ingang van 11 februari 2012 is het aantal leden teruggebracht naar 4 door inwerkingtreding van het nieuwe Besluit tot instelling van een Auditcommissie Productschap Vis 2012. De Auditcommissie is in 2011 in vergadering bijeengekomen op 10 mei 2011. De twee bestuursleden, die tevens lid van de Auditcommissie zijn, hebben in samenspraak met de secretaris besloten om voor verschillende themaonderzoeken en rapportages vanuit de SER geen separate Auditcommissie te houden, maar om deze rechtstreeks in het dagelijks bestuur te bespreken vanwege de mate van gedetailleerdheid en de korte tijd die beschikbaar was.
45
De Auditcommissie heeft aan het bestuur in 2011 conclusies en aanbevelingen gestuurd ten aanzien van de rapportages van de SER op het gebied van: - Invloed van bedrijfsgenoten o het besluitvormingsproces (Principes XII en XIII); - Financieel beheer; - Integriteit: Personele unies bedrijfslichamen (Principe VI); - Besluit beleidsregels toezicht van de SER (afbouw vaste vergoeding voorzitters adviescommissies). Op de website www.pvis.nl is onder het deel Organisatie een apart deel opgenomen voor de Code Goed Bestuur. Hieronder is nadere informatie opgenomen over de wijze waarop het Productschap Vis de Code uitvoert en zijn alle publicaties van het Productschap Vis per principe terug te vinden. Personele Unies Op 1 oktober 2010 heeft de Auditcommissie het “Protocol personele unies en functiescheiding” door het bestuur laten vaststellen. Bij aanvang van de nieuwe zittingsperiode 2010-2011 is door alle leden en plaatsvervangende leden van het bestuur opgave gedaan en zijn de gegevens verwerkt in een schematisch bestand, dat beschikbaar is op de website www.pvis.nl (onder het kopje “Organisatie”, klik door naar “Bestuur” en vervolgens het “Overzicht nevenactiviteiten”). Dit bestand wordt door het secretariaat bijgehouden indien zich wijzigingen voordoen. Toezicht en keuring door de buitendienst Het Productschap Vis heeft een buitendienst, waarvan de medewerkers in 12 afslaglocaties die vis en garnalen verhandelen werkzaamheden uitvoeren. Het gaat hier om een toezichthoudende rol en keuringsactiviteiten. De buitendienst hield in het verslagjaar in de visafslagen toezicht op de door de EU geregelde maatvoering en beoordeelde de mate van versheid van de visserijproducten. Het toezicht heeft ook betrekking op het vullen van de standaard viskisten en de homogene samenstelling van de partijen. In combinatie met het keuren van de versheid beoordeelde de buitendienst namens de VWA of de producten geschikt waren voor menselijke con-
46
sumptie (de VWA - aanvoerkeuring). Voor veruit de meeste vissoorten komt dit neer op de voorwaarde dat zij bij keuring moeten voldoen aan de minimumvereisten van versheidklasse B. Het toezicht op de maatvoering van Noordzee garnalen gebeurde met behulp van daarvoor door het productschap aangewezen zeefinstallaties. Deze installaties staan in enkele afslagen die als garnalen controle locatie bekend staan. De installaties zorgen op verzoek van afnemers tijdens de controle zeefgang ook voor nadere selectie in handelsklassen. De partijen garnalen worden daarbij overigens niet per separate handelsklasse verkocht. De maatvoering was op een enkele uitzondering na geheel gebaseerd op EU grootte klasse 1, waarvoor een pantserbreedte is vastgesteld van ten minste 6,8 mm. De buitendienst van het productschap verrichte naast de VWA - aanvoerkeuring op verzoek van deze instantie ook certificering werkzaamheden. Het gaat hier om certificering van visserijproducten bij uitvoer naar bepaalde derde landen. De nadruk in de activiteiten ligt bij bedrijven in het Noorden van Friesland en Groningen. Deze werkzaamheden worden door VWA vergoed. In het verslagjaar verzorgde de buitendienst ook de validatie van zogenoemde IUU vangstcertificaten die gebruikt moeten worden voor partijen Noordzee garnalen die buiten de EU gepeld worden en vervolgens weer in de EU worden ingevoerd. De validatie komt neer op controle van de in het certificaat vermelde vangstgegevens en het tekenen en stempelen van het certificaat. Het certificaat wordt afgegeven aan de afnemer. Het samenstellen van de te gebruiken certificaten gebeurt in samenwerking met de garnalen controle locaties. De validatie gebeurt namens de Algemene Inspectiedienst die door de Nederlandse overheid als bevoegde autoriteit voor de afgifte van Nederlandse IUU vangstcertificaten is aangewezen. De afslagsector De Nederlandse visafslagen kregen in 2011 iets minder visserijproducten te verhandelen.
Het volume daalde met 1,5 % ten opzichte van het voorgaande jaar. De waarde daalde met bijna 5 %. De visserijproducten worden via twee zogenoemde IT platforms verhandeld. Eén groep afslagen maakt gebruik van het Pefa.com platform. De andere groep afslagen gebruikt het Efice platform. Het kopen op afstand of thuiskopen en het elektronisch verhandelen wordt door veel bedrijven toegepast. Het overleg tussen productschap en de afslagsector over het beleidsplan 2011 en het takenpakket van de buitendienst is in het verslagjaar niet ingevuld. Het secretariaat van het overlegorgaan van de visafslagen is door het productschap gevraagd om de onderlinge samenhang in de naamgeving van de visserijproducten te versterken. In verband met de goed te keuren hygiënecode voor de afslagsector heeft het productschap in overleg met de nVWA aan onderzoekinstelling RIKILT gevraagd om offerte uit te brengen over een gevarenanalyse chemische verontreinigingen in vis in de afslagfase.
door het Productschap Vis interne kosten gemaakt voor de uitvoering van de regeling van het Ministerie van EL&I.
Vissen op krabben tijdens aalvisverbod In het jaar 2011 mochten beroepsvissers net als in 2010 als gevolg van het aalvisverbod in de periode van 1 september 2011 t/m 30 november 2011 géén aalvistuigen gebruiken om aal mee te vangen.
Mosselveiling Als de mosselen groot genoeg zijn, komen de mosselkwekers met hun lading mosselen naar de Mosselveiling in Yerseke. In de Mosselveiling in Yerseke zijn 3 productschapmedewerkers verantwoordelijk voor de veilwerkzaamheden, daarnaast zijn 2 medewerkers werkzaam om de financiële afhandeling van de ver- en aankoop van de mosselladingen te verzorgen. Voordat de mosselen ter verkoop worden aangeboden wordt door een van de vier medewerker van het Productschap Vis de lading bemonsterd. Dat houdt in dat de medewerker 2,5 kilo mosselen uit de lading haalt. Vervolgens wordt het monster geanalyseerd. Dit houdt in: het tellen van de mosselen, het meten van de schelpgrootte, het vaststellen van het netto vleesgewicht en het percentage tarra. Het resultaat van de bemonstering wordt op een bord in de veiling aangekondigd, waarna mosselhandelaren en mosselconservenbedrijven via een elektronisch systeem kunnen inschrijven op de aangeboden partijen. De bieder met het hoogste bod krijgt de gehele lading toegewezen. Het veilaanbod van mosselen aan de Mossel-
Op grond van artikel 32a, vierde en vijfde lid, van de Uitvoeringsregeling visserij (de regeling is te raadplegen op www.pvis.nl en op www.wetten.nl) was het in deze periode mogelijk beroepsvissers vrij te stellen, die op krabben willen vissen. Vrijstelling door het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (Ministerie van EL&I) werd van rechtswege verleend onder een aantal voorwaarden. Eén van die voorwaarden was het sluiten van een overeenkomst met het Productschap Vis in verband met het uitvoeren van controles. De bijdrage in de controlekosten was € 1.000,- per deelnemende visser. Deze kosten bestonden voor het overgrote deel uit de gemaakte kosten voor de uitvoering van de controles door de aangewezen controleinstantie (G4S Public Security). Hiernaast zijn
Bij het Productschap Vis hebben zich 29 beroepsvissers aangemeld en een controleovereenkomst ondertekend. In de loop van de vrijstellingsperiode is één overeenkomst eenzijdig door het Productschap Vis ontbonden, omdat de betreffende visser zich niet aan de voorwaarden van de Uitvoeringsregeling visserij en de inhoud van de overeenkomst had gehouden. Verder is één waarschuwing afgegeven vanwege het niet houden aan afspraken omtrent het doorgeven van coördinaten van de fuiken. Naast de reguliere controles door de nieuwe Voedsel- en Warenautoriteit (nVWA), zijn extra controles door een door het Productschap Vis aangewezen controle-instantie uitgevoerd en deze zijn goed verlopen. In 2012 zal een evaluatie plaatsvinden omtrent deze controles en de regeling zelf met alle betrokken overheden.
47
veiling in Yerseke bedroeg in 2011 36,8 miljoen kilogram consumptiemosselen met een omzet van 52,4 miljoen euro. Bemonstering (voorbereiden) importmonster t.b.v. onderzoek vereniging importeurs Tweemaal per jaar wordt door de vereniging van importeurs voor de instandhouding/verlenging van de uitzaaivergunning voor buitenlandse schelpdieren een onderzoek te verrichten naar het voorkomen van exoten. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door GiMaRIS in samenwerking met de vereniging importeurs. De bemonstering en het voorbereiden en het transport van de monsters wordt verzorgd door de Mosselveiling. Tevens zorgt de Mosselveiling voor de monstername van de ladingen die per vrachtauto worden aangevoerd. Oestermonsters Mosselveiling t.b.v. onderzoek voor de kenniskring oesters Op verzoek van de kenniskring oesters heeft een onderzoek naar de bestandopname van oesters in de Oosterschelde plaats gevonden. Dit onderzoek is uitgevoerd door IMARES in samenwerking met de Nederlandse oestervereniging. Onderzoek naar de kwantiteit van de oesters, zoals vlees- en vochtgewichten werd verzorgd door de Mosselveiling. Helpdesk Het secretariaat van het productschap fungeert als informatiepunt, vraagbaak en helpdesk voor alle ondernemers, werkend met het product vis. Om een ieder van dienst te kunnen zijn, kan de juiste persoon voor het juiste onderwerp worden benaderd via een centraal telefoonnummer (zie colofon). Naast de lijst van te benaderen personen op de website wordt bij verspreiding van informatie veelvuldig aanvullende contactinformatie vermeld. UITGEVOERDE ONDERZOEKEN 2011 Vanuit de bestemmingsheffingen voor onderzoek van het productschap zijn in 2011 de volgende onderzoeken uitgevoerd:
48
Kotters Onderzoekssamenwerking 2011 Onderzoekssamenwerking is een ‘structureel’ platform waar de visserijsector, overheid en onderzoeksinstellingen onderzoeksvragen en lopende onderzoeken bespreken. De jaarlijkse vangstadviezen en de berekeningen van de bestanden worden ook behandeld. De kosten van het werk van Imares voor de Bedrijfssurvey 2011 (zie hieronder) zijn opgenomen het project Onderzoekssamenwerking 2011. Een overeenkomst hiertoe is aangegaan met onderzoeksinstituut Imares. Een maximaal bedrag ad € 65.000,- is hiervoor beschikbaar. Kotters - Bedrijfssurvey 2011 De Bedrijfssurvey is in 2011 de derde fase ingegaan. De Bedrijfssurvey 2011 heeft extra data geleverd over tong en schol om de bestandsschattingen nauwkeuriger te maken en het dekken van een groter gebied in de Noordzee dan nu mogelijk is met de onderzoekssurvey. De bedrijfssurvey 2011 is het eerste jaar van een langlopende reeks. Dit vormt de basis. In de toekomst kan de Bedrijfssurvey uitgebreid worden met meer schepen, meer gebieden en meer soorten (zie ook Bedrijfssurvey onder kerntaak 4). Een bedrag ad € 59.700,- is besteed aan de kosten die de schepen maken door deel te nemen aan het onderzoek. In totaal is € 7.200,- gereserveerd voor dit project. Kotters - PB Boomkor N2000 Voor de boomkorvisserij met wekkerkettingen moet middels een passende beoordeling (PB) worden aangetoond dat deze geen significant negatieve effecten heeft op de natuurdoelen van de Natura 2000-gebieden in de kustzone (Voordelta, Vlakte van de Raan, Noordzeekustzone), Deze PB moet vervolgens leiden tot het verkrijgen van een NBwetvergunning. Een bedrag van € 31.464,- is hieraan besteed. Kotters - Onderzoek Economische waarde Klaverbank voor de Nederlandse visserij Voor de gebieden buiten de 12 mijlszone (Doggerbank, Klaverbank en Friese Front) is eind 2009 het FIMPAS-project (Fisheries Measures in Marine Protected Areas) van
start gegaan. Dit project wordt door ICES begeleid en bestaat uit een aantal workshops. Workshop 1 en 2 hebben in 2010 plaatsgevonden en hierbij is gekeken naar de beschikbare informatie over de natuur en visserij in deze gebieden en zullen er voorstellen worden gedaan voor de te nemen maatregelen in deze gebieden. In dit kader is er voor de Klaverbank is een alternatief voorstel voor te sluiten gebieden gedaan door de sector. Dit voorstel werd onderbouwd met een onderzoek van het LEI over de economische waarde van de Klaverbank voor de Nederlandse visserij en informatie vanuit de visserij en onderzoeks- en adviesbureau Ecosub over de ecologische samenstelling van delen van het gebied. De resultaten van het LEI onderzoek zijn in een rapport opgeleverd. Het productschap heeft een overeenkomst met het LEI afgesloten, waarmee € 3.400,- beschikbaar is gemoeid. Voor de werkzaamheden van onderzoeks- en adviesbureau Ecosub is € 3.413,- betaald. Trawlers - MSC Reassessments MSC Re-assessment van Noordzee haring 2010 en surveillance audits van Noordzee haring in 2010 en makreel in 2010. Het subsidiebedrag is maximaal € 30.192,-
derzoeksinstituut Imares. Een maximaal bedrag ad € 35.000,- is hiervoor beschikbaar. Bedrijfssurvey 2011 - Vergelijking vangsten onderzoeksschepen en commerciële visserijschepen MSC Trawlers Onderzoek naar de genetische samenstelling van horsmakreel. Resultaat van het onderzoek zal in een rapport worden geleverd. Aan subsidie is € 23.490,- toegekend aan de Redersvereniging voor de Zeevisserij Onderzoek Economische waarde Klaverbank voor de Nederlandse visserij Onderzoek naar de economische waarde van te beschermen Engelse gebieden voor de Nederlandse visserij. De resultaten zullen in een rapport worden opgeleverd. GARNALEN AANVOER Inventarisatie mosselbestand westelijke Waddenzee, Oosterschelde, Westerschelde en Voordelta, voorjaar en najaar 2011 Inventarisatie van het sublitorale mosselbestand in de westelijke Waddenzee, Oosterschelde, Westerschelde en Voordelta, in het voorjaar van 2011.
Kotters/Garnalen - Onderzoek garnalen/platvis pulssysteem Onderzoek naar de effecten van het garnalen/platvis pulssysteem in de kustzone, en een vergelijking met het pulssysteem in de Waddenzee. De kosten van dit onderzoek, ad € 57.500,- worden verdeeld 50/50 over het kotter deel en garnalen deel van het aanvoerfonds. Het garnalen deel ad € 28.750,komt ten laste van de heffing aanvoer onderzoek duurzaamheid garnalen.
Sanitair onderzoek schelpdieren Sanitaire monitoring productiegebieden mosselen, oesters, kokkels en Noordzeeschelpdieren.
Onderzoekssamenwerking Onderzoekssamenwerking is een ‘structureel’ platform waar de visserijsector, overheid en onderzoeksinstellingen onderzoeksvragen en lopende onderzoeken bespreken. De jaarlijkse vangstadviezen en de berekeningen van de bestanden worden ook behandeld. Een overeenkomst hiertoe is aangegaan met on-
Onderzoek paalankers ten behoeve van MosselZaadvangInstallatie (MZI) MZI’s dienen verankerd te worden met zogenaamde paalankers. Van de zijde van de Nborganisaties is gevraagd inzicht te geven in de effecten van paalankers op bodem en soorten. Er is een subwerkgroep verankering in het leven geroepen om zich hier specifiek
PRODUS Onderzoeksproject voor de verdere verduurzaming van bestaande activiteiten in de schelpdiervisserij; onder meer beheer van instabiele zaadbanken, alternatieve mosselzaadwinning, sublitorale natuurwaarden etc.
49
in te verdiepen. Aspecten als trilling en geluid in relatie tot zeehonden en bruinvissen moeten nader worden onderzocht om te weten of het erin en uithalen van paalankers significante effecten oplevert. Er zijn effecten bekend van het plaatsen van windmolens op zee; met name geluidseffecten op zeezoogdieren. In de werkgroep transitie mosselsector is verankering van MZI’s een onderwerp. Mosselkwekers en garnalenvissers zijn het er over eens dat het gebruik van paalankers vanuit het oogpunt van zekerheid en veiligheid verre de voorkeur heeft. Inventarisatie exoten Oosterschelde en Waddenzee 2011 Bij het bepalen van de risico’s die schelpdiertransporten vormen van de Oosterschelde naar de Waddenzee is aangaande exoten, een goede kennis noodzakelijk van de soorten die in de Oosterschelde voorkomen, maar niet in de Waddenzee. Deze vormen immers het grootste risico bij transporten. De hieronder inventarisatie Exoten Waddenzee 2011 richt zich daarom specifiek op het verkrijgen van een zo betrouwbaar mogelijke, volledige soortenlijst voor de Waddenzee, een UNESCO werelderfgoed.
50
Bij de eerste inventarisatie die in dit kader werd uitgevoerd werden binnen drie weken tijd in totaal 11 nieuwe soorten exoten voor de Waddenzee aangetroffen. Deze inventarisatie in 2009 en de monitoringsmethodes die daarbij zijn gebruikt, vormen de basis van de planning voor een inventarisatie in 2011 in de Oosterschelde en Waddenzee. Adviesontwikkeling protocol transport Zuid-Noord en mitigerende maatregelen Voor de bedrijfsvoering binnen de mosselsector alsook voor de voortgang van de mosseltransitie is het gewenst een systematiek te ontwikkelen waarmee mosselen vanuit de Oosterschelde naar de Waddenzee kunnen worden gebracht. Hierbij zullen verschillende behandelingen van mosselen worden uitgetest en ontwikkeld met als doel om organismen (zoals exoten) te kunnen verwijderen, dan wel doden, tijdens of voordat mosselen getransporteerd worden van Zuid naar Noord. Voor een overzicht van de financiering van bovengenoemde onderzoeken wordt verwezen naar de steuninventaris in bijlage 5.
Hoe verder in 2012?
Inhoudelijk Een groot aantal beleidsinhoudelijke onderwerpen dat behandeld is in 2011 zal ook in 2012 de aandacht krijgen. Dit, hoewel op onderdelen wordt geanticipeerd op het afbouwen van taken.
Verder is met het opstarten van de regionale en landelijke blueports een nieuw platform geschapen om het aanjagen van innovatie ne het stimuleren van duurzaamheid en ondernemerschap te bevorderen. Het Productschap Vis neemt hierin actief deel.
Speerpunten van beleid 2012:
Markt- en ketenontwikkeling Gezien de nog voortgaande consolidatie binnen handel en detailhandel ligt bij de aanvoer een herbezinning op afzetstructuren voor de hand. Het productschap heeft hierin geen directe taak. In de Nieuwjaarsspeech heeft de voorzitter van het productschap aangegeven dat de structuren in sommige delen van de visketen muurvast zitten, en dat meer out-of-the-box denken noodzakelijk is. Hopelijk wordt in 2012 een doorbraak bereikt.
-
herziening Gemeenschappelijk Visserijbeleid 2013; duurzaamheid en certificering; markt- en ketenontwikkeling; de heroverweging van de heffingensystematiek in verband met de reorganisatie.
De eerste drie thema’s waren ook voor 2011 al belangrijke aandachtspunten. Gemeenschappelijk Visserijbeleid Voor wat betreft het Gemeenschappelijk Visserijbeleid is het belangrijk dat de bewegingen die gemaakt worden richting duurzaamheid kunnen worden voortgezet. In het bijzonder wordt hier genoemd de mogelijkheid om de pulsvisserij voor zover gewenst te kunnen uitbreiden naar de gehele vloot. Cijfers over de Noordzeebestanden stemmen tot optimisme. Deze kunnen een beweging naar een verdergaande regionalisering van de besluitvorming ten goede kunnen komen van de Nederlandse sector. Op het gebeid van duurzaamheid zijn twee bewegingen van extra belang. Ten eerste zal in 2012 een aantal visserijen in het bezit komen van het MSC certificaat. Voor wat het succes van MSC betreft wordt van belang dat de partijen verder in de keten ook het hebben van het certificaat gaan waarderen. Indien dit niet het geval zal blijken, dan wordt het lastig om de motivatie op de vloot ten aanzien van certificering te behouden.
Organisatorisch In 2012 zal duidelijk worden welke mogelijkheden Kabinet en Tweede Kamer de productschappen geven om in de toekomst een rol te blijven spelen voor de sector. De voorbereidingen om als Productschap Vis voor de toekomst de samenwerking aan te gaan met de andere productschappen wordt in 2012 gecontinueerd. Dit, tenzij besloten wordt om alle activiteiten na 2012 niet verder voort te zetten. De gezamenlijke ambitie begin 2012 luidt om einde van dit jaar zo ver te zijn dat een gezamenlijke huisvesting is betrokken, en dat minimaal de afdelingen medebewind en (deels) de ondersteunende afdelingen zijn gereorganiseerd. Voor een tweetal activiteiten mag worden verwacht dat die in 2012 of kort daarna worden beëindigd. In de loop van 2012 zullen afspraken gemaakt worden met alle dragende organisaties over de overname of beëindiging van dossiers op het gebied van belangen-
51
behartiging. Dit zal al dit jaar leiden tot het boventallig worden van medewerkers in de beleidsfeer en ondersteuning. Verder is 2012 het laatste jaar waarin de heffing voor promotie worden toegepast. Sommige zijn reeds in 2012 verlaagd of op 0 gezet. In 2012 wordt een haalbaarheidson-
52
derzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden en het draagvlak om in 2013 promotie op private basis mogelijk te maken. In de loop van het jaar zal dit duidelijk worden. De verwachting is dat ergens medio 2012 zowel politieke als bestuurlijk duidelijkheid gegeven kan worden over voortzetting van het bestaan van de pbo als geheel.
Afkortingen en internetsites
AID
Algemene Inspectie Dienst (opgegaan in nVWA)
www.aid.nl
CBL
Vereniging Centraal Bureau Levensmiddelenhandel
www.cbl.nl
CNV
Christelijk Nationaal Vakverbond
www.cnv.nl
CVV
Certificaat Verantwoordelijk Vissen
DR
Dienst Regelingen
EL&I
Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie
EU
Europese Unie
EVF
Europese Visserij Fonds
FIMPAS
Fisheries Measures in Marine Protected Areas
FIOV
Financieringsinstrument voor de oriëntatie van de visserij
FNV
Federatie Nederlandse Vakbeweging
GVB
Gemeenschappelijk Visserij Beleid
HACCP
Hazard Analyses and Critical Control Points
I&M
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
LEI
Wageningen Universiteit, Landbouw
www.certificaatverantwoordelijkvissen.nl www.hetlnvloket.nl www.rijksoverheid.nl/minsteries/eleni www.europa.eu
www.fnv.nl
www.rijksoverheid.nl/minsteries/ienm www.lei.wur.nl
Economisch Instituut NGO
Niet-gouvernementele organisatie
MPA
Marine Protected Area
MSC
Marine Stewardship Council
MSY
Maximum Sustainable Yield
NB-wet
Natuur Beschermingswet
NVB
Nederlands Visbureau
PMR
Project Mainportontwikkeling Rotterdam
PRIMUS
Profile of Transfer of Irish Mussels to Holland
SER
Sociaal-Economische Raad
SZW
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
SPRFMO
South Pacific Regional Fisheries Management Organisation
VIBEG
Visserijmaatregelen in beschermde gebieden
VIP
Visserij Innovatie Platform
nVWA
Nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit
VWS
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
www.msc.org
www.visbureau.nl
www.ser.nl www.rijksoverheid.nl/minsteries/swz
www.visserijinnovatieplatform.nl www.vwa.nl www.rijksoverheid.nl/minsteries/vws
53
54
BIJLAGE 1
Samenstelling bestuur Productschap Vis 2011 Bestuur en commissies Bestuur Het bestuur kwam in 2011 drie maal bijeen. Er heeft twee maal een besloten vergadering plaatsgevonden. In het verslagjaar was de heer dr. D.C. Faber voorzitter van het Productschap Vis. Vice-voorzitters waren de heren drs. G. Pastoor en N.A. Bogaard. Per 29 september 2011 zijn door het bestuur de heren A. Bruggeman, drs. G. Pastoor en drs. ing. J.K. Nooitgedagt benoemd tot vicevoorzitters. De heer ir. D.A.M. Risseeuw MBA was in het verslagjaar secretaris van het Productschap Vis.
Het bestuur van het Productschap Vis is samengesteld uit leden en hun plaatsvervangers, die door private organisaties in de vissector zijn benoemd. Deze private organisaties zijn door de Sociaal-Economische Raad aangewezen als benoemingsgerechtigde organisaties conform de regels die hiervoor gelden.
55
Leden
Plv leden
Voorzitter: dr. D.C. Faber Secretaris: ir. D.A.M. Risseeuw MBA
A. Ondernemersorganisaties:
Leden
Plv leden
B. Werknemersorganisaties:
FNV Bondgenoten A.A.M. Steijaert A.L. Moerman J. Martens
vacature vacature vacature
CNV BedrijvenBond mr. Th. de Jong A. Visser F. Kuijt R. van Duijn N.A. Bogaard
A. Bruggeman R. J. Gijsen vacature vacature vacature
Namens de visserij:
Redersvereniging voor de Zeevisserij D. Parlevliet G. Zwijnenburg Nederlandse Vissersbond drs. ing. J.K. Nooitgedagt A.H. Dekker
H. Romkes H. Tanis
Waarnemers:
Vereniging van Schippers-Eigenaren van Motortrawl- en Haringloggers, Vereeniging van Reeders van Visschersvaartuigen C. Haasnoot M. van Duijn Federatie van Visserijverenigingen drs. W. Visser G. Meun Producentenorganisatie van de Nederlandse Mosselcultuur mr. H.J. van Geesbergen J.A. van Damme Combinatie van Beroepsvissers ing. D.C. Visser, P. Kooistra, per 01-04-2011 per 10-08-2011 ing.J.J. Geleijnse A.G. van der Waal
Nederlandse Vereniging van Viskwekers ir. J.C.M. van Rijsingen ir. W. Swinkels
Namens de Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie: ir. L.R.M. Lomans vacature Namens de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: mr. A. Velgersdijk Namens de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport: drs. A. Ottevanger Namens de Sociaal Economische Raad: mr. drs. Q.D. Abath, per 25-05-2011 G.J. Elsing 2. Dagelijks bestuur
Namens de handel:
Federatie van Organisaties op het gebied van de Groothandel in be- en verwerking van vis (Visfederatie) C.J.A. Machielsen E.C.M. Mooijer B. van Panhuis R.W. van Asch drs. G. Pastoor W. van der Zwan † overleden 31-07-2011, per 31-07-2011 vacature M.J. Pronk H. van Wijk C. Koffeman P. Buter N. de Jong M.J.M. van der Drift drs. R.C.E. Barbé vacature Namens de detailhandel:
Verbond van de Nederlandse Visdetailhandel P.E. van de Laar J.A. Koning Centrale Vereniging voor de Ambulante Handel H. de Graaf H. Achterhuis Namens de visafslagen:
Nationaal Overleg Visafslagen J.A. van Nieuwenhuijzen P.A. Louwerse
56
Het dagelijks bestuur, dat in het verslagjaar 9 maal vergaderde, was als volgt samengesteld: drs. ing. J.K. Nooitgedagt drs. W. Visser D. Parlevliet G. Zwijnenburg drs. G. Pastoor W. van der Zwan † overleden 31-07-2011, per 31-07-2011 vacature drs. R.C.E. Barbé N. de Jong P.E. van de Laar H. de Graaf N.A. Bogaard, mr. Th. de Jong per 23-06-2011 A. Bruggeman A.A.M. Steijaert A.L. Moerman ing. D.C. Visser, ir. J.C.M. van Rijsingen per 01-04-2011 vacature, per 23-06-2011 ing. J.J. Geleijnse mr. H.J. van Geesbergen J.A. van Damme Voorzitter: dr. D.C. Faber Secretaris: ir. D.A.M. Risseeuw MBA
Leden
Plv leden
Leden
Plv leden
3. Commissies ex artikel 88 Wet op de Bedrijfsorganisatie
Financiële commissie
Op grond van artikel 2 van de Verordening bevoegdheden organen en secretariaat Productschap Vis 2008 is door het bestuur vastgesteld dat alle commissies bij hun instelling formeel alleen een adviserende bevoegdheid krijgen. Dit geldt ook voor de commissies die een bestuursorgaan zijn op grond van artikel 88 van de Wet op de bedrijfsorganisatie, teneinde te voorkomen dat de handelingen van deze commissies als besluit in de zin van artikel 1:3 van de Awb worden gekwalificeerd, waar tegen ook bezwaar en beroep open staat.
De financiële commissie, die in het verslagjaar 1 maal vergaderde, was als volgt samengesteld:
Commissie aanvoeraangelegenheden
Gezamenlijke werkgeversorganisaties
Verbond van de Nederlandse Visdetailhandel en de Centrale Vereniging voor de Ambulante Handel H. de Graaf Gezamenlijke organisaties van aanvoer G. Meun C. Haasnoot sr.
De commissie aanvoeraangelegenheden, die in het verslag jaar 3 maal vergaderde, was als volgt samengesteld: D. Parlevliet G. Zwijnenburg drs. ing. J.K. Nooitgedagt H. Romkes A.H. Dekker H. Tanis C. Haasnoot M. van Duijn drs. W. Visser G. Meun mr. H.J. van Geesbergen J.A. van Damme ing. D.C. Visser, P. Kooistra, per 01-04-2011 per 10-08-2011 ing. J.J. Geleijnse A.G. van der Waal F. Kuijt R. van Duijn mr. Th. de Jong A. Bruggeman N.A. Bogaard vacature A.L. Moerman vacature Vacature (FNV Bondgenoten) vacature J.A. van Nieuwenhuijzen P.A. Louwerse ir. J.C.M. van Rijsingen ir. W. Swinkels
Federatie van organisaties op het gebied van de Groothandel in en Be- en Verwerking van Vis (Visfederatie) P.A. Louwerse drs. G. Pastoor
Voorzitter: drs. W. Visser Secretaris: mw. dr. P.M. den Hartog
De mosseladviescommissie, die in het verslagjaar 4 maal vergaderde, was als volgt samengesteld:
Commissie groothandel
Producentenorganisatie van de Nederlandse Mosselcultuur mr. H.J. van Geesbergen W.D. van den Berg J.A. van Damme J.C. Schot
De commissie groothandel, die in het verslagjaar 4 maal vergaderde, was als volgt samengesteld: drs G. Pastoor W. van der Zwan † overleden 31-07-2011, per 31-07-2011 vacature M.J. Pronk H. van Wijk B. van Panhuis R.W. van Asch C.J.A. Machielsen E.C.M. Mooijer drs. R.C.E. Barbé vacature N. de Jong M.J.M. van der Drift C. Koffeman P. Buter R. van Duijn vacature A. Visser R.J. Gijsen A.A.M. Steijaert vacature Voorzitter: drs. G. Pastoor Secretaris: E.M. Mens
Gezamenlijke werknemersorganisaties
FNV Bondgenoten en CNV BedrijvenBond R.J. Gijsen A.L. Moerman Voorzitter: vacature Secretaris: ir. D.A.M. Risseeuw MBA Adviseur: drs. H. van Popering RC tot 01-05-2011 4. Product- en sectorcommissies Mosseladviescommissie
Nederlandse Vissersbond L. de Keijser
J.A.A. Oostinga
Vereniging ‘De Mosselhandel’ drs. R.C.E. Barbé mr. ir. J.D. Holstein H.J. Lacor K. Prins E.H.M. Barbé W. van de Plasse Verbond van de Nederlandse Visdetailhandel P.E. van de Laar vacature FNV Bondgenoten A.L. Moerman
A.A.M. Steijaert
CNV BedrijvenBond vacature
vacature
Voorzitter: dr. D.C. Faber Secretaris: mw. ing. J.E. van den Boomgaard-Bom
57
Leden
Plv leden
Werkgroep mosselpromotie 2010 (ingesteld door de mosseladviescommissie) De werkgroep mosselpromotie 2010, die in het verslagjaar 8 maal vergaderde, was in het verslagjaar als volgt samengesteld:
Kring der mosselkwekers en/of hun organisaties op voordracht van de Producentenorganisatie van de Nederlandse Mosselcultuur E.H.M. Barbé J.A. van Damme I. Sinke vacature C. Otte N.L.J. Praet
Plv leden
Producentenorganisatie van de Nederlandse Mosselcultuur mr. H.J. van Geesbergen vacature J.A. van Damme vacature Vereniging ‘De Mosselhandel’ drs. R.C.E. Barbé vacature Vereniging van Importeurs van Schelpdieren mr. ir. J.D. Holstein vacature Voorzitter: drs. R.C.E. Barbé Secretaris: mw. drs. C.M. Seip-Markensteijn
Kring der mosselhandelaren en/of hun organisaties op voordracht van de Vereniging ‘De Mosselhandel’ A.J.M. Foudraine, per 11-11-2011 J.K. Marcus F. de Groot A.C. Verwijs vacature G. Verhaert vacature
Garnalenadviescommissie
‘Vrienden van de Mossel’ J. van Velzen
Nederlandse Vissersbond B. Holierhoek drs. ing. J.K. Nooitgedagt J. de Visser A.J. de Visser
W. Toering J. Rispens C.K. Tanis vacature
Vebega C.J.A. Machielsen W. Smit vacature
E. Mooyer Puul N. Mooijer C. Mooyer
C.J. van Liere
Voorzitter: mw. ing. J.E. van den Boomgaard-Bom Secretaris: C.E.A. Fijnaut Werkgroep kwaliteit schelpdieren (ingesteld door de mosseladviescommissie) De werkgroep kwaliteit schelpdieren, die in het verslagjaar 5 maal vergaderde, was als volgt samengesteld:
Producentenorganisatie van de Nederlandse Mosselcultuur mr. H.J. van Geesbergen N.L.J. Praet J.C. Schot N.L.J. Praet Vereniging ‘De Mosselhandel’ W.A. Verwijs H. Bal E. Louwerse vacature C.S. Vroonland vacature PO Oesters J.J. de Rooij J.F. Sinke
vacature vacature
PO Kokkels en de PO Schelpdiervisserij Noordzee mr.ir. J.D. Holstein vacature Voorzitter: ir. D.A.M. Risseeuw MBA Secretaris: mw. ing. J.E. van den Boomgaard-Bom Werkgroep afstemming mosselbeleid (ingesteld door de mosseladviescommissie) De werkgroep afstemming mosselbeleid, die in het verslagjaar niet heeft vergaderd, was als volgt samengesteld:
58
Leden
De garnalenadviescommissie, die in het verslagjaar 1 maal vergaderde, was als volgt samengesteld:
Gezamenlijke werknemersorganisaties: FNV Bondgenoten en CNV BedrijvenBond J. Martens A.L. Moerman
Verbond van de Nederlands Visdetailhandel en de Centrale Vereniging voor de Ambulante Handel vacature vacature Vereniging Delta Zuid J. Koster, per 24-03-2011 A. Mol
J.A. Fenijn
Nationaal Overleg Visafslagen F. Lokerse J. van Nieuwenhuizen H. Smit T. Visser Federatie van Visserijverenigingen A. Post G. Meun drs. W. Visser M. de Boer Voorzitter: drs. ing. J.K. Nooitgedagt Secretaris: P.J. de Niet Werkgroep duurzaamheid garnalensector De werkgroep duurzaamheid garnalensector die in het verslagjaar 4 maal vergaderde, was als volgt samengesteld:
2 leden van de aanvoerorganisaties drs. ing. J.K. Nooitgedagt drs. W. Visser
Leden
Plv leden
2 leden van de garnalenhandelsorganisatie drs. G. Pastoor C.J. A. Machielsen Voorzitter: drs. G. Pastoor Plv. voorzitter: ing. J.K. Nooitgedagt Secretaris en adviseur: mw. C. Loonstra Deskundige: M. Nijhof Deskundige: K. Lankester
Leden
Plv leden
Federatie van Organisaties op het gebied van de Groothandel in be- en verwerking van vis ‘Visfederatie’ vacature drs. G. Pastoor vacature vacature Deskundige: A.A. van Seters (VinVis) Adviseur: C. Blonk Voorzitter: mr. Th. de Jong Secretaris: R.V.Th. Luns
Commissie detailhandel Commissie verantwoorde vis De commissie detailhandel, die in het verslagjaar 3 maal vergaderde, was als volgt samengesteld:
Verbond van de Nederlandse Visdetailhandel P.E. van de Laar J.A. Koning E.M. Mens vacature H. de Graaf H. Achterhuis Centrale Vereniging voor de Ambulante Handel R. Motshagen jr. vacature R. van Diermen vacature C. van Manen vacature FNV Bondgenoten en de CNV BedrijvenBond R. van Duijn vacature
Commissie sociaal economische aangelegenheden De commissie sociaal economische aangelegenheden, die in het verslagjaar 3 maal vergaderde, was als volgt samengesteld:
Redersvereniging voor de Zeevisserij vacature M. van der Zwan Vereeniging van Reeders van Visschersvaartuigen, Nederlandse Vissersbond en de Federatie van Visserijverenigingen A.H. Dekker drs. W. Visser Producentenorganisatie van de Nederlandse Mosselcultuur, Combinatie van Beroepsvissers en de Nederlandse Vereniging van Viskwekers mr. H.J. van Geesbergen vacature Verbond van de Nederlandse visdetailhandel en de Centrale Vereniging voor de Ambulante Handel W. Jonk H. Achterhuis
CNV BedrijvenBond mr. Th. de Jong vacature
Redersvereniging voor de Zeevisserij vacature Federatie van Visserijverenigingen en de Nederlandse Vissersbond drs. W. Visser Combinatie van Beroepsvissers ing. D.C. Visser, per 01-04-2011 vacature, per 23-06-2011 A.G. van der Waal Nederlandse Vereniging van Viskwekers vacature
Voorzitter: P.E. van de Laar Secretaris: E.M. Mens
FNV Bondgenoten A.A.M. Steijaert
De commissie verantwoorde vis, die in het verslagjaar 2 maal vergaderde, was als volgt samengesteld:
Producentenorganisatie van de Nederlandse Mosselcultuur mr. H.J. van Geesbergen Verbond van de Nederlandse Visdetailhandel en de Centrale Vereniging voor de Ambulante Handel P.E. van de Laar FNV Bondgenoten vacature CNV BedrijvenBond F. Kuyt Federatie van Organisaties op het gebied van de Groothandel in be- en verwerking van vis ‘Visfederatie’ drs. G. Pastoor Vereniging van Importeurs van Visproducten M. Nijhof Adviseur: W.H.B.J. van Eijk Adviseur: drs. G.J. van Balsfoort Adviseur: J.A. Koning Deskundige: A.E. Leewis
A.L. Moerman
N.A. Bogaard R.J. Gijsen
Voorzitter: dr. D.C. Faber Plv. Voorzitter: drs. G. Pastoor (2e vice-voorzitter is dhr. drs. G. Pastoor; 1e vice-voorzitter is vacature) Secretaris: ir. D.A.M. Risseeuw MBA
59
5. Subcommissies c.q. –werkgroepen van de commissie aanvoeraangelegenheden Onderwijscommissie De onderwijscommissie, die in het verslagjaar 2 maal vergaderde, was als volgt samengesteld: Volgens het instellingsbesluit hebben de leden van de onderwijscommissie geen plaatsvervangers.
Organisaties van werkgevers drs. W. Visser vacature (Redersvereniging voor de Zeevisserij) drs. ing. J.K. Nooitgedagt mr. H.J. van Geesbergen Organisaties van werknemers F. Kuyt A.L. Moerman Ministerie van Infrastructuur en Milieu Vacature Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen vacature
6. Bijzondere commissies De Auditcommissie en de Klankbordgroep Mosselveiling zijn geen reguliere commissie of werkgroep, als bedoeld in artikel 3 van de Verordening bevoegdheden organen en secretariaat Productschap Vis 2008. Auditcommissie De activiteiten van deze door het dagelijks bestuur, namens het bestuur, ingestelde commissie betreft het interne toezicht op de uitvoering en naleving van de Code Goed Bestuur conform Principe XXIII. De Auditcommissie, die in het verslagjaar 2 maal vergaderde, was als volgt samengesteld: drs. R.C.E. Barbé H.P. van Campen, per 02-04-2012 drs. H. van Popering RC, per 01-05-2012 vacature J.H. Mooijman Mw. mr. M.E. Weijdeveld Voorzitter: A.A.M. Steijaert Secretaris: ir. D.A.M. Risseeuw MBA Klankbordgroep mosselveiling
Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie vacature Adviseur: C. Blonk Voorzitter: drs. ing. J.K. Nooitgedagt Secretaris: R.V.Th. Luns Werkgroep schelpdiervisserij De werkgroep schelpdiervisserij, die in het verslagjaar niet heeft vergaderd, was als volgt samengesteld:
Nederlandse Oestervereniging J.J. de Rooij C.J. van Liere Coöperatieve Producentenorganisatie van Schelpdiervissers op de Noordzee u.a. en de Coöperatieve Producentenorganisatie van de Nederlandse Kokkelvisserij u.a. mr. ir. J.D. Holstein vacature Producentenorganisatie van de Nederlandse Mosselcultuur mr. H.J. van Geesbergen J.A. van Damme Nederlandse Vissersbond A. Bout
drs. ing. J.K. Nooitgedagt
Handkokkelvereniging ‘Op Handkracht Verder’ mr. drs. B.J. Keus vacature Voorzitter: drs. R.C.E. Barbé Secretaris: drs. C.M. Seip
60
De activiteiten van de mosselveiling met de daarvoor door het bestuur vastgestelde Algemene Voorwaarden betreft de privaatrechtelijke uitoefening van bevoegdheden van het Productschap Vis. Ter advisering aan het bestuur, de mosseladviescommissie dan wel de leiding van de mosselveiling is een klankbordgroep mosselveiling ingesteld met als taak te adviseren over de algemene en structurele zaken de mosselveiling betreffende. De klankbordgroep mosselveiling, die in het verslagjaar 2 maal vergaderde, was als volgt samengesteld:
Producentenorganisatie van de Nederlandse Mosselcultuur J.J. Dhooge D. van den Bosch N.L.J. Praet E.E. van de Zande Vereniging ‘De Mosselhandel’ P. Nelis W.A. Verwijs P. Geijsen J. Christiaanse Voorzitter: ir. D.A.M. Risseeuw MBA Secretaris: H.N.F.M. van Zantvoort
Mosselkantoor
Drs. C.M. SeipMarkensteijn
Schelpdiervisserij, Ruimtelijke Ordening en Natuur
W.H.B.J. van Eijk
Aquacultuur en Binnenvisserij
Drs. I. S. Wilms
Mosselveiling
Duurzame Visserij
Dr. I. van der Sluijs
Maritieme Zaken
E.M. Mens
P.J. Roeleveld
Import Aangelegenheden
M.J. Bouman
D. Groot
Facilitaire Voorzieningen en Arbeidsomstandig heden
P.C.M. Barendse
F. Peters
Heffingen en Uitvoering Regelingen
B. Vasiljevic-Lalic
P.J. de Niet
Manager
Nederlands Visbureau
C.P. Vermeulen
Regiocoördinator Zuid
H. van Urk
Regiocoördinator Noord
Marktordening, Buitendienst en Afslagen
Financiele Zaken
Drs. H. van Popering
J.H. Mooijman
Secretariaat
Financiën & Controle
Personeel & Interne Organisatie
Detailhandel, Groothandel en Verwerking
Detailhandel, Groothandel en Verwerking
J.H.M. Withagen
H.N.F.M. van Zantvoort
Ing. J.E. van den Boomgaard-Bom
Visserijzaken
Dr. P.M. den Hartog
Administratie
R.V.T. Luns
Sociaal Economische Aangelegenheden
Coördinator Mosselkantoor
Ir. D.A.M. Risseeuw MBA
Manager PR/PA A.E. Leewis
Secretaris Ir. D.A.M. Risseeuw MBA
Bijlage 2
Organisatie Productschap Vis
61
Bijlage 3
Heffingen De opbrengst van de diverse bestemmingsheffingen is qua uitgaven in 2011 als volgt verdeeld:
Alle ondernemingen die actief zijn in de vissector, vallen volgens de wet onder de werking van het Productschap Vis. Wie voor zijn beroep vis vangt, kweekt, be- en verwerkt, importeert, exporteert of verkoopt, is wettelijk verplicht om aan het productschap heffingen te betalen die door het productschap worden opgelegd. Naar evenredigheid wordt dus door alle ondernemingen in de vissector bijgedragen aan het productschap.
UITGAVEN UIT BESTEMMINGSHEFFINGEN 2011 X € 1.000
Onderw ijs aanvoer2% € 85 Onderzoek groothandel 5% € 85 Onderzoek mosselen 19% € 804
De heffingen zijn verdeeld in twee soorten, te weten: - de huishoudelijke heffing welke bestemd is ter dekking van de uitgaven voor de algemene diensten van het productschap, en - de bestemmingsheffingen waarvan de opbrengsten bestemd zijn voor fondsen als het onderzoekfonds, het onderwijsfonds en het promotiefonds. In 2011 hebben vanuit de huishoudelijke heffing, de navolgende uitgaven plaatsgevonden:
Onderzoek detailhandel 1% €9 Onderzoek aanvoer 16% € 661 Garnalenpromotie 8% € 327
UITGAVEN UIT HUISHOUDELIJKE HEFFING 2011 EN OVERIGE BATEN 2011 x € 1.000
Overige lasten 29% € 2.078 Personeelskosten 42% € 3.006
Vergaderkosten 3% € 177 Bureaukosten 7% € 506 Huisvesting 6% € 362
62
Pesoneelskosten medebew ind 14% € 999
Algemene vispromotie 30% € 1.251
Mosselpromotie 14% € 563
Scholpromotie 6% € 230
Bijlage 4
Ontwikkelingen in personeel Ontwikkelingen in personeel Op 31 december 2011 waren 66 personen in dienst bij het productschap. Als gevolg van personele mutaties daalde het aantal mensjaren van 62,2 per eind 2010 naar 60,4 eind 2011. In de grafieken 1 en 2 is de verdeling weergegeven naar leeftijd en geslacht.
In grafiek 3 is de verdeling van de mensjaren over de verschillende taakgebieden binnen de organisatie weergegeven. De inschaling van de medewerkers per eind 2011 zoals verdeeld over de salarisschalen, is opgenomen in grafiek 4.
Verdeling mensjaren naar activiteit 2011
Verdeling naar leeftijd ultim o 2011
60 - 65
Totaal Medebewind onvergoed
Leeftijdsgroep
50 - 59
Medebewind vergoed 40 -49
Privaat 30 - 39
Publiek 0
20 - 29
Mosselkantoor
10
20
Buitendienst
30
40
Hoofdkantoor
50
60
70
Totaal
0 - 20
0
5
10
15
Mannen
20
Vrouw en
25
30
Totaal
Aantal medewerkers per salarisschaal ultimo 2011 schaal 16 schaal 15 schaal 14 schaal 13 schaal 12 schaal 11 schaal 10 schaal 9 schaal 8 schaal 7 schaal 6 schaal 5 schaal 4 schaal 3 schaal 2 schaal 1 niet ingeschaald
66
totaal
36
vrouwen
30
mannen
0 0
10
20
30
40
50
60
5
10
15
20
70
Aantal medewerkers
63
Ziekteverzuim Het ziekteverzuimcijfer over 2011 bedroeg 2,48 %. Ten opzichte van 2010 is er sprake van een lichte daling. In onderstaande grafiek is een overzicht opgenomen van het verloop van het ziekteverzuim gedurende de afgelopen zes jaar. 2006 2007 2008 2009 2010 2011 1.4 3.1 3 3.5 2.9 2,5 Ontwikkelingen CAO Gelet op de onzekere periode die de PBO tegemoet gaat, is door alle bij het vaststellen van de CAO voor de PBO-sector betrokken partijen, besloten om voor de periode 1 april 2011 tot 1 april 2012, uitsluitend afspraken te maken over de loonontwikkeling. De feitelijke salarissen en salarisschalen en de daaraan gekoppelde emolumenten zijn per 1 april 2011 verhoogd met 1,7%. De Werkgroep Leesbaarheid CAO alsmede de Werkgroep Betaald Ouderschapsverlof hebben hun activiteiten gedurende 2011 voortgezet. De eindrapportage is nog niet opgesteld. De arbeidsvoorwaardelijke regelingen welke vanuit de CAO van toepassing zijn op de medewerkers binnen de PBO-sector, worden binnen het Productschap Vis volledig gevolgd en toegepast. Naast de CAO zijn binnen de organisatie een aantal specifieke eigen regelingen van toepassing welke zijn toegesneden op de organisatorische behoefte. Per eind 2011 waren van toepassing: - de Regeling Bewust Belonen - de Protocollen Integriteit, Klokkenluiderregeling, Internet en Email - het Reglement Beoordelingen - het Besluit tegemoetkoming in de kosten woon-werkverkeer - het Besluit reis- en verblijfkosten productschappersoneel - het Besluit Reglement personeelsfonds Productschap Vis - het Besluit regeling studiekosten en studiefaciliteiten
64
Opleidingen In 2011 werden door een groot aantal medewerkers diverse opleidingen en trainingen gevolgd. Het meest in het oog springend in 2011 was de training projectmatig werken waaraan zowel door alle staf- en beleidsmedewerkers als door een aantal ondersteunde personeelsleden is deelgenomen. In drie dagen zijn hier de grondbeginselen van projectmatig werken aan de orde gekomen. Verder zijn door een vijftal medewerkers in 2011 trainingen gevolgd gericht op personal coaching. Voorts zijn opleidingen gevolgd op het gebied van de financiële administratie, secretariaatswerkzaamheden, juridische aangelegenheden, Powerpoint, receptie/telefonie werkzaamheden en het rapporteren over en het schrijven van beleidsnotities. Ondernemingsraad In 2011 zijn, naast de nodige informele contacten en overleg, twee formele vergaderingen gehouden. Hierbij zijn een groot aantal onderwerpen de revue gepasseerd. De Ondernemingsraad heeft een adviserende, initiërende of instemmende rol al naar gelang het onderwerp of de situatie. Indien een onderwerp niet de instemming of het advies van de Ondernemingsraad nodig heeft, dan gelden voor de Ondernemingsraad twee prioriteiten, te weten: - er op toezien dat bij individuele gevallen procedures op een correcte wijze worden toegepast; - er op toezien dat de continuïteit binnen de organisatie en/of afdelingen gehandhaafd en geborgd blijft. Middels het OR-informatieblad “Orakel” en met emailberichten, worden de medewerkers regelmatig van ontwikkelingen op de hoogte gehouden. Tijdens de overlegvergaderingen is onder meer gesproken over: - begroting en jaarrekening van het Productschap Vis; - de Risico Inventarisatie & Evaluatie; - aanstellen van medewerkers in het kader van het Werkgelegenheidsfonds voor de PBO-sector;
-
automatisering; de integratie van de financiële administraties van het Nederlands Visbureau en het Productschap Vis; - projectmatig werken; - de voorgenomen samenwerking van de productschappen; - het draagvlak- en representativiteitsonderzoek; - het arbeidsomstandighedenbeleid; - de studiekostenregeling. Zowel formeel als informeel is samen met de Ondernemingsraad veel aandacht besteed aan de voorgenomen samenwerking van de productschappen. Belangrijke aandachtspunten hierbij zijn onder andere: - een duidelijke herkenbaarheid van de deelnemende productschappen; - de vestiging van de alle schappen op één locatie; - het bereiken van een efficiencyslag door samenvoeging van de ondersteunende activiteiten in een nieuwe service organisatie; Aan de Ondernemingsraad zijn het afgelopen jaar een tweetal adviesaanvragen rond dit onderwerp voorgelegd. Door de Ondernemingsraad is hierop positief gereageerd.
Bedrijfshulpverlening Een zestal medewerkers binnen de organisatie treden op als bedrijfshulpverlener bij calamiteiten. Hiertoe wordt jaarlijks een verplichte opfriscursus gevolgd. In oktober 2011 is samen met de overige huurders in het pand te Rijswijk tweemaal een ontruimingsoefening gehouden. Deze oefeningen zijn goed verlopen. In samenspraak met de medebewoners van het pand in Rijswijk, wordt zoveel mogelijk aandacht besteed aan zaken als brandveiligheid en de gecontroleerde toegang tot het gebouw. Duurzaam inkopen en materiaalgebruik Duurzaamheid is niet meer weg te denken uit de maatschappij. Ook vanuit het Productschap Vis wordt, waar dit kan, uitsluitend materiaal ingekocht en gebruikt dat op een duurzame en verantwoorde wijze is geproduceerd. Het minimaliseren van de belasting van het milieu speelt hierbij een zeer voorname rol. Het afgelopen jaar is aan het electronisch verspreiden van stukken verder invulling gegeven.
65
66 C(2006)7143 C(2009)9324
N 481/2006 en
N 282/2009
N 117/2002
C(2005)4048
N 182/2005
Onderzoeksprojecten kleinhandel
C(2002)1742
N 92/2002
NL/XXX/12-00/031/00
C(2002)1741
C(2001)3083
N 497/2000
Onderzoeksprojecten aanvoersector
C(2001)3083
C(2004)1351
N 497/2000
N 76/2003
C(2003/3430
Onderwijsprojecten kleinhandel NL/XXX/12-00/030/00
NL/XXX/12-00/025/00
Mosselonderzoek
NL/XXX/12-00/021/00
Garnalenpromotie
N 160/2003
C(2003)3370
N 75/2003
NL/XXX/12-00/012/00
Mosselpromotie
C(2006)7144
N 497/2000 en
N 482/2006
C(2001)3083
3
Onderwijsprojecten aanvoersector
2
nummer van de beschikking van steunmaatregel de Commissie
NL/XXX/12-00/010/00
Pr oductschap Vis
1
Titel
Nederland
3-7-2012
20-11-2019
20-12-2016
12-10-2015
3-7-2012
10-10-2011
10-10-2011
20-4-2014
23-9-2013
1-10-2013
20-12-2016
10-10-2011
4
Jaar waarin de steun afloopt
4)
4)
Onderzoek en ontwikkeling 4)
totaal
Onderzoek en ontwikkeling
Andere: Opleiding en voorlichting 4) totaal
totaal
Onderzoek en ontwikkeling 4)
totaal
Afzetbevordering en reclame
totaal
Afzetbevordering en reclame 4)
totaal
Andere: Opleiding en voorlichting 4)
5
doel van de steun
3)
3)
andere: subsidie andere: subsidie
andere: participatie3)
1 2 1
3)
3)
andere: participatie
1
1
3)
andere: participatie
andere: participatie
3)
andere: participatie3) 6
9.711 hygienecode detalihandel
62.471 apparaatskosten 661.147
4.741 overige onderzoekkosten
28.750 effectiviteit pulskorvisserij garnalen
28.750 effectiviteit pulskorvisserij platvis andere: subsidie
3)
29.750 PB Boomkorvisserij
30.192 MSC haring en makreel
59.700 bedrijfssurvey
416.793 sanitair en technisch onderzoek
4.820 apparaatskosten 4.820
20.700 apparaatskosten 804.099
20.594 overige onderzoekkosten
28.012 advies transport Z-N
23.334 Green deal biodiversiteit
120.000 onderzoek effecten paalankers
125.000 verduurzaming bestaande activiteiten
117.300 inventarisatie exoten
185.250 mosselzaad inventarisatie
163.909 sanitair onderzoek
andere: subsidie 3)
3)
3)
61.238 apparaatskosten 326.901
265.663 promotie
32.100 apparaatskosten 562.732
138.013 campagnes
andere: participatie3)
andere: subsidie
andere: participatie
1
1
1
1
2
3
andere: participatie3)
andere: participatie3) 1 1
andere: participatie 7
3)
3)
3)
andere: subsidie 1
3)
andere: subsidie
3)
andere: participatie/subsidie
andere: participatie/subsidie 3)
andere: participatie3)
andere: participatie3)
andere: participatie
3)
andere: participatie
142.413 ontwikkeling identiteit
115.608 persvoorlichting
andere: participatie
3)
134.598 seizoensevenementen
20.000 vissen met toekomst 84.882
17.171 voorlichting en werving
47.711 apparaatskosten
9
Opmerkingen
andere: participatie3)
1
1
3
1
9
1
28
4
18
8
uitgaven €
andere: participatie3)
andere: participatie3)
1 25
andere: participatie
3)
andere: participatie
7
steuninstrument
1
1
6
aantal begunstigden
2011
Steuninventaris
Bijlage 5
67
N 480/2006 en
N 283/2009
N 356/2003
groothandelssector
NL/XXX/12-00/037/00
Belangenbehartiging aanvoersector
N 183/2005 N 714/2006 en N 135/2007
N 159/2003
NL/XXX/12-00/039/00
Promotie kweekvis en
N 345/2009
Sociaal economische aangelegenheden 2)
4)
3)
2)
C(2010)2595
C(2004)3070
C(2004)696
4)
3-8-2014
totaal
Andere: Sociaal economische projecten
totaal
4)
onderzoek en experimentele visserij totaal
Afzetbevordering en reclame en
totaal
Afzetbevordering en reclame 4)
totaal
van de aanvoersector
Financiering activiteiten ter behartiging van de belangen
totaal
1
1
24
1
1
68
1
andere: participatie3)
andere: participatie3)
andere: participatie3)
De omschrijving parafiscale heffing met daarbij de doelstelling valt onder de door de lidstaat te specificeren doelstelling, waarbij waar mogelijk is aangesloten bij de gangbare begrippen uit de lijst van doelstellingen
en bij participatie worden kosten van het productschap zelf bedoeld of uitgaven voortvloeiende uit overeenkomsten als bedoeld in het Burgerlijk Wetboek (koop, opdracht, dienstverlening etc.)
Ingeval van subsidie ligt er een subsidiebeschikking conform hoofdstuk 4 van de Algemene wet bestuursrecht aan de uitgave ten grondslag
bevestiging dat ogv artikel 4 lid 6 van VO 659/1999 steun geacht is goedgekeurd door Eur. Cie. bij brief van LNV (DJZ Team Internationaal & Visserij ref 32203) Bij brief van 14-10-2009 (D/11660) heeft de Europese Commissie het nummer N 345/2009 doorgegeven voor deze maatregel met de opmerking dat deze steun nu als bestaande steun wordt betracht.
Op 2 april 2007 (0159/15.1/MH/TH) verzocht bij LNV om melding, gemeld onder saninummer 1659 d.d. 17/11/2008 en bij brief d.d. 16 juni 2009 kenmerk BRE-LNV 027/09 door PV termijn gesteld, op 3/8/09
32.686
32.686 plan verankering arbeid
56.743 apparaatskosten 230.282
173.539 promotie
2.170
2.170 apparaatskosten
1.250.842
658.411 apparaatskosten
andere: participatie3)
592.431 promotie
andere: participatie3)
136.938
136.938 St vd Nederlandse Visserij
23.066 apparaatskosten 227.672
1.877 overig onderzoek
24.000 structuuronderzoek
178.729 MSC garnalen
4.700 apparaatskosten 8.842
655 overige onderzoekkosten
-6.224 ontwikkeling portal
andere: participatie3)
andere: subsidie 3)
andere: participatie3)
1
3)
andere: participatie
4)
3)
andere: participatie/subsidie 3) andere: participatie
1
twee maanden voor Afzetbevordering en reclame
27-2-2014
17-10-2015 20-12-2016 14-5-2017
3)
andere: participatie
onderzoek en ontwikkeling 4)
3
3)
andere: participatie
1
totaal
3)
andere: participatie
opleiding en voorlichting en
Andere:
1
1
1
Middels de Verordening tot intrekking van de Verordening instelling van een fonds voor de kottersector is het fonds voor de kottersector opgeheven en de instellingsverordening ingetrokken m.i.v. 1/1/2007. Middels de Verordening instelling van een fonds voor de kottersector is op 1 april 2003 de Verordening financiering saneringsregeling voor de kottervloot ingetrokken. De saneringsregeling voor de kottervloot was als steunmaatregel goedgekeurd en bekend onder steunnummer N 682/96 (d.d. 5 november 1996) en voorzag in een gedeeltelijke financiering van de steunmaatregel het Beslut capaciteitsaanpassing vissersvloot 1996 welke bekend was onder steunnummer N 621/96 (d.d. 4 oktober 1996).
N 284/2009
NL/XXX/12-00/050/00
1)
N 127/2004 en
Scholpromotie
onderzoek visteelt NL/XXX/12-00/044/00
C(2001)3083
N 497/2000
Vispromotie C(2005)4139 C(2006)7142 C(2007)2157
4-10-2006
SG(96)D/8667 10-10-2011
5-11-2006
5-4-2014
20-11-2019
15-9-2016
10-10-2011
SG(96)D/9492
C(2004)1403
C(2009)9325
C(2006)4235
C(2001)3083
uit het fonds voor de kottersector N 682/96 welke voorzag in gedeeltelijke financiering van Besluit capaciteitsaanpasing vissersvloot 1996 N 621/96
¹)
NL/XXX/12-00/038/00 fonds bevat liquidatiesaldo ad € 263.644,-
N 497/2000
Onderzoeksprojecten
NL/XXX/12-00/035/00
Heffingsover zicht 2011 Heffingen
Vastgesteld in de bestuursvergadering van 30 september 2010 (wijziging Grondslag
Huishou
Overzicht heffingsgrondslagen en tarieven
Bijlage 6
bij:
Aanvoer
heffing
B)
Viskwekerijen
Per kilogram gekocht voer voor forel
€
Per kilogram gekocht voer voor meerval
€
Per kilogram gekocht voer voor paling
€
Per kilogram gekocht voer voor tarbot
€
Per kilogram gekocht voer voor tilapia IJsselmeervisserij Beroepsbinnenvisserij
€
Over de waarde van de aangevoerde IJsselmeervis 4)
Aanvoersector kotters
Vaste heffing per ondernemer per kalenderjaar
€
100% van de waarde van de aangevoerde zeevis12) 12)
Aanvoersector trawlers
70% van de waarde van de aangevoerde zeevis
Mosselen
Per aangevoerde ton mosselen
Oesters en creuses
Over de forfaitaire waarde
9)
Per vergunning voor vrije gronden Per Ha. Perceel Kokkels en andere schelpdieren10)
4,47‰ 4,37‰ 2,87‰ 6,69‰
2)
€2
2)
- Over de forfaitaire waarde kokkels, spisula en nonnetjes
4,47‰
- Over de forfaitaire waarde zwaardscheden en mesheften
4,47‰
- Mechanische kokkelvisserij
€
in de Westerschelde (per vergunning) - Mechanische kokkelvisserij in de overige
€4
Nederlandse wateren (per vergunning) - Niet mechanische kokkelvisserij in de
€3
Nederlandse wateren (per vergunning) - Spisula (inclusief strandschelpen) en/of nonnetjes
€2
-Zwaardscheden en mesheften in de Nederlandse wateren Per kilogram aangevoerde garnalen
Garnalen 13) Aankoop
"Zoetwatervis"
3)
€0
Over het aankoopbedrag
3,35‰
Zeevis
Over het aankoopbedrag
1,23‰
extra voor kopers van maatjesharing
Over 100% van het koopbedrag
12)
I nkoopC)
€
1
€2
Mosselen
per aangekochte ton mosselen
Kokkels en andere schelpdieren
Over de forfaitaire waarde 10)
Garnalen
aankoop kokkels en andere schelpdieren Per kilogram gekochte garnalen
Inkopers 1)
Over het gehele inkoopbedrag inclusief schaal- en schelpdieren 15)
3,08‰ €0
waarvan over het inkoopbedrag tussen € 0,0 t/m € 10.000,00 waarvan over het inkoopbedrag tussen € 10.000,01 t/m € 100.000,00
€
en over het inkoopbedrag tussen € 100.000,01 t/m € 2.500.000,00
0,45‰
en over het inkoopbedrag tussen € 2.500.000,01 t/m € 5.000.000,00
0,39‰
en over het inkoopbedrag tussen € 5.000.000,01 t/m € 10.000.000,00
0,32‰
en over het inkoopbedrag tussen € 10.000.000,01 t/m € 25.000.000,00
0,25‰
en over het inkoopbedrag tussen € 25.000.000,01 t/m € 120.000.000,00
0,18‰
en over het inkoopbedrag boven de € 120.000.000,00 extra voor kopers van maatjesharing Verse Mosselen Over ig
Over 100% van het inkoopbedrag Per ingekochte ton mosselen
€2 5)
Kleinhandel
Vaste heffing per kalenderjaar, per verkooppunt
Afslagen
Aankoopbedrag vis en visproducten (m.u.v. mosselen)
Be- of verwerkers Administratieheffing
Vaste heffing per ondernemer per kalenderjaar Opleggen/opgelegde ambtshalve heffingen
€ 0,24‰
14)
€ €
A)
Afhankelijk van de aard van uw bedrijfsactiviteiten kunt u onder meerdere heffingsgrondslagen vallen, waavoor aan u evt. een apart
B)
Vanaf 2007 is de aanvoerder niet meer de huishoudelijke aankoopheffing verschuldigd bij verkoop buiten de afslag om en bij be- of verwerking o
C)
Vanaf 2009 is de vrijstelling voor de binnenlandse handel komen te vervallen m.u.v. de aftrek voor aan- of inkopen waarover reeds door uzelf ha
1)
Vanaf 2009 zijn de vrijstellingsbepalingen voor het maximum te bedrag aan huishoudelijke inkoopheffing en voor de Fiscale Eenheid komen te v
2)
Bij de huishoudelijke heffing geldt dat het laagste bedrag (of totaal bedrag vergunningen of totaalbedrag ha) wordt vrijgesteld en geldt een maxim
3)
Aankopen van een Nederlandse binnenvisser, viskwekerij, IJsselmeervisser en/of schelpdiervisser (m.u.v. mosselen, oesters en creusen).
4)
Niet zijnde de IJsselmeervisserij.
5)
Onder verkooppunt wordt o.a. verstaan een viswinkel, een webwinkel, een viskraam of een visverkoopwagen.
6)
Aankoop van trawlers 0,82‰.
7)
Per kilogram in Nederland gecontroleerde garnalen. Indien in gepelde toestand wordt aangevoerd of gekocht per kilogrammen vermenigvuldigd
8)
Per 100 kilogram, met ingang van 2010 wordt niet meer gestopt met innen als geconstateerd is dat de heffingsopbrengst hoger is als € 200.000,0
9)
De forfaitaire waarde bedraagt per platte oester € 0,32 en per creuse € 0,10.
10)
De forfaitaire waarde bedraagt voor: ongekookte kokkels € 0,25 per kg exclusief Westerschelde; ongekookte kokkels € 0,18 per kg uit de Westerschelde; gekookte kokkels € 1,75 per kg; ongekookte spisula (inclusief strandschelpen) € 0,10 per kg en gekookte spisula (inclusief strandschelpen) € 0,75 per kg; ongekookte nonnetjes € 0,10 per kg en gekookte nonnetjes € 0,75 per kg; ongekookte ensis (zwaardscheden en mesheften) € 0,80 per kg en gekookte ensis (zwaardscheden en mesheften) € 2,40 per kg. 11) Aankoop van vis (met uitzondering van alle schelpdiersoorten en kweekvis). 12)
Met uitzondering van garnalen, want voor garnalen zijn alle heffingen per kg vastgesteld. In de heffingsgrondslagen “ zeevis kopen van een kotte
13)
Vanaf 2009 wordt er door het productschap geen heffing/retributie voor zeefinstallaties in rekening gebracht.
14)
Reikwijdte is gelijk aan 2007, 2008 en 2009 en geldt voor alle ondernemers die be- en verwerken en over een EG erkenning beschikken en geen
15)
Er geldt een vrijstelling voor de heffingsplicht als het totaal van de verschuldigde heffingen minder is dan € 10,- (artikel 10 lid 8 van de Verord
\\pvis-dc\personal$\d.groot\DTP\Productschap Vis\jaarverslag 2011\Def Heffingen 2011 vastgesteld OB 30.09.2010 met wijz mosselpr 02.12.2010 en vispr en haring 23.06.2011
68
g tarief mosselpromotie d.d. 02.10.2010 en algemene vispromotie & promotie maatjesharing d.d. 23.06.2011) delijke Financiering Algemene promotie/
Vispromotie
onderzoek kweekvis
€ 0,008
Onderwijs
Onderzoeks
Onderzoeks
Onderwijs
Projecten
Garnalen
Schol
Mossel
Mossel
projecten
projecten
projecten
projecten
groothandelssector
Promotie
Promotie
Promotie
Onderzoek
Kleinhandel
Kleinhandel
Aanvoer
Aanvoer
0,5‰
0,01‰
€ 0,00171
€ 0,008
€ 0,00141
€ 0,016
€ 0,00357
€ 0,016
€ 0,00357
€ 0,008
€ 0,00141
130,00
€ 50,00 0,82‰
0,5‰
0,01‰
0,70‰
0,3‰
0,01‰
€ 0,20
€ 0,40 8)
€ 0,02
€ 0,30
€ 0,03
€ 0,30
€ 0,02
€ 0,30
€ 0,20
8,5‰
298,00
€ 500,00
€ 3,59
€ 5,00 6,0‰
0,01‰
5,0‰
0,01‰
185,00
€ 344,00
492,00
€ 800,00
339,00
€ 800,00
234,00
€ 350,00
123,00
€ 1.500,00
0,0120
€ 0,0023 7)
€ 0,01 7)
€ 0,0003 7)
€ 0,01 7)
0,21‰
0,1‰
11)
2)
0,94‰ 6)12)
0,1‰
11)12)
274,00
7,5‰
€ 0,40 8)12)
€ 0,20
0,0033
€ 0,0026 7)
€ 0,0003 7)
€ 0,01 7)
0,21‰ € 0,00
€ 78,00
0
274,00 € 0,20
€ 97,00
7,5‰ € 123,00
€ 10,00
€ 15,50
164,00 125,00 opgavenformulier kan worden toegezonden.
of verpakking in de eigen onderneming.
andelsheffing is betaald en m.u.v. de detailhandel.
vervallen. Deze regelingen zijn verdisconteerd in de nieuwe heffingssystematiek.
mum van € 680,00.
met factor 3.
0.
er” is de grondslag vanaf 2008 uitgebreid naar het kopen van Nederlandse en buitenlandse vissersvaartuigen/ ondernemers. of niet voor 100% eigenaar zijn van de be- en verwerkte vis-visproducten. ening Algemene Bepalingen Productschap Vis 2006).
69
70
Bijlage 7
Verstrekte subsidies Subsidies 2011
Stichting van de Nederlandse Visserij - internationale vertegenwoordiging Producentenorganisatie van de Nederlandse Mosselcultuur - zaadvisinventarisatie - verduurzaming bestaande activiteiten - onderzoek effecten paalankers - inventarisatie exoten
€
136.938
185.250 125.000 120.000
Stichting verduurzaming garnalen visserij - Effectiviteit pulskorvisserij
57.500
Marine Stewardship Council Redersvereniging voor de Zeevisserij - Noordzee haring en makreel
30.192
Coöperatieve Visserij Organisatie - Garnalen
63.350
71
Regelgevingsbestand: geldende verordeningen en besluiten
Bijlage 8
Regelgevingsbestand Productschap Vis (31-12-2011) Nr.
Naam verordening en rechtsbasis
Pvis A
Heffingsverordeningen (artikel 126, eerste en tweede lid, Wbo) 1= huishoudelijk, 2 t/m 13= bestemmingsheffing, 1 t/m 13 = per kalenderjaar is 1 verordening vastgesteld Heffingsverordening (jaren 2000 tot en met 2011) Verordening financiering garnalenpromotie (jaren 2000 tot en met 2011) Verordening financiering scholpromotie (jaren 2000 tot en met 2011) Verordening financiering vispromotie (jaren 2000 tot en met 2011) Verordening financiering promotie kweekvis en onderzoek visteelt (jaren 2000 tot en met 2011) Verordening financiering mosselpromotie (jaren 2000 tot en met 2011) Verordening financiering mosselonderzoek (jaren 2000 tot en met 2011) Verordening financiering projecten groothandelssector (jaren 2000 tot en met 2011) Verordening financiering onderwijsprojecten aanvoersector (jaren 2000 tot en met 2011) Verordening financiering onderzoeksprojecten aanvoersector (jaren 2000 tot en met 2011) Verordening financiering onderwijsprojecten kleinhandel (jaren 2000 tot en met 2011) Verordening financiering onderzoeksprojecten kleinhandel (jaren 2000 tot en met 2011) Verordening Algemene Bepalingen Heffingen Productschap Vis 2007 Fondsverordeningen (artikel 93, tweede lid onderdeel g, Wbo) Verordening tot instelling van een fonds voor de aanvoersector 2007 Verordening tot instelling van een fonds voor promotie 2007 Verordening tot instelling van een fonds voor de mosselsector 2007 Verordening tot instelling van een fonds voor de detailhandel 2007 Verordening tot instelling van een fonds voor de groothandelssector 2007 Verordening tot instelling van een fonds voor sociaal economische aangelegenheden 2007 Gezondheidsvoorschriftenverordeningen (Warenwet) Verordening productiegebieden levende tweekleppige weekdieren 2006
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Pvis B 14 15 16 17 18 19 Pvis C 20
Naam besluit(en) ter uitvoering van de verordening
DB besluiten namens het bestuur over aanwending middelen
Besluit aanwending middelen en mandaatverlening uitvoering begroting Mosselkantoor 2009 t/m
Bemonsteringsplannen sanitaire monitoring (beleidsregels) Periodieke uitvoeringsbesluiten (tijdelijke voorzorgsmaatregelen productiegebieden)
21 Verordening dagvers gerookte paling 2000 Besluit vaststelling model registratiebewijs dagverse palingroker Registratiebewijzen Hygiënecodes (privaatrechtelijk) conform artikel 4 Warenwetbesluit hygiëne van levensmiddelen Pvis D Handelsnormenverordeningen (Regeling medebewind Gemeenschappelijk Landbouwbeleid) 22 Verordening handelsnormen garnalen 2006 23 Verordening handelsnormen visserijproducten 2006 Pvis E
Autonome Verordeningen artikel 93 Wbo 24 Verordening Algemene Bepalingen Productschap Vis 2006 (24.03.2011 heroverwogen conform 106 Wbo)
25 Verordening quarantainevoorzieningen levende tweekleppige weekdieren 2007
26 Verordening Hollandse Nieuwe 2007 Pvis F
Uitvoeringsbesluit bij artikel 3, vierde lid, van de Verordening handelsnormen visserijproducten Besluit denaturatie visserijproducten 2006 Besluit aanwijzing bevoegde afslagen voor inning productschapsheffingen Besluit benoeming functionaris voor de gegevensbescherming Productschap Vis Besluit Productschap Vis toezichthouders tuchtrecht 2005 Besluit ondermandaatverlening uitvoering heffingsverordeningen 2009 Besluit ondermandaatverlening uitvoering heffingsverordeningen PVis 2011 Besluit aanwijzing gemandateerde rechtspersonen Besluit aanwijzing toezichthouders quarantainevoorzieningen 2010 Besluit algemene meldplicht 2010 Uitvoeringsbesluit bij artikel 2, eerste lid, van de Verordening quarantainevoorzieningen levend Erkenningen quarantainevoorzieningen Besluit aanwijzing toezichthouders startdatum Hollandse Nieuwe 2010 Vaststellingsbesluiten startdatum haringseizoen 2011
Verordeningen artikel 92 Wbo 27 Verordening bevoegdheden organen en secretariaat Productschap Vis 2008 Besluit tot instelling van een commissie aanvoeraangelegenheden Besluit tot instelling van een onderwijscommissie Besluit tot instelling van een werkgroep schelpdiervisserij Besluit tot instelling van een mosseladviescommissie 2007 Besluit tot instelling van een werkgroep afstemming mosselbeleid Besluit tot instelling van werkgroep mosselpromotie 2010 Besluit tot instelling van een werkgroep kwaliteit schelpdieren 2006 Besluit tot instelling van een garnalenadviescommissie 2004 Besluit tot instelling van een werkgroep duurzaamheid garnalensector Besluit tot instelling van een commissie groothandel Besluit tot instelling van een commissie detailhandel Besluit tot instelling van een financiële commissie Besluit tot instelling van een commissie sociaal economische aangelegenheden Besluit tot instelling van een commissie verantwoorde vis Besluit tot instelling van een Auditcommissie Productschap Vis
Pvis G
28 Verordening PVis klachtenbehandeling 2008 29 Verordening beheersregels archiefbescheiden Productschap Vis Verordeningen financiën, vergoedingen en arbeidsvoorwaarden 30 Verordening begroting Productschap Vis (jaren 2000 tot en met 2011) 31 Kaderverordening arbeidsvoorwaarden PVis met CAO in de bijlage
32 Verordening PVis vergoedingen voorzitter 2010 33 Verordening vergoedingen bestuur, dagelijks bestuur, commissies en werkgroepen van het Productschap Vis 2010-2011
Besluit rekening baten en lasten jaren 2000 tot en met 2011 Besluit regeling studiekosten en studiefaciliteiten 2009 Reglement personeelsfonds Productschap Vis 2009 Besluit reis- en verblijfkosten productschapspersoneel 2009 Besluit tegemoetkoming in de kosten woon-werkverkeer 2009 Besluit I toekenning vacatievergoeding en vergoeding reis- en verblijfkosten 2010-2011 Besluit II toekenning vacatievergoeding en vergoeding reis- en verblijfkosten 2010-2011 Besluit III toekenning vacatievergoeding en vergoeding reis- en verblijfkosten 2010-2011 Besluit IV toekenning vacatievergoeding en vergoeding reis- en verblijfkosten 2010-2011 Besluit V toekenning vacatievergoeding en vergoeding reis- en verblijfkosten 2010-2011
34 Verordening beleggingsbeleid 2005 (30-09-2010 heroverwogen conform 106 Wbo) Pvis H
Private besluiten Algemene voorwaarden van de Mosselveiling te Yerseke Algemene voorwaarden deelname aan het Holland Paviljoen op vakbeurzen Procuratieregeling (bevoegdheden ondertekenen financiële, juridische en beleidsdocumenten) Reglement productschapsprijzen Algemene voorwaarden Vishub
72
Besluit tot instelling van een klankbordgroep mosselveiling Besluit tarieven Mosselveiling Yerseke 2011
Uitvoeringsbesluit Reglement productschapsprijzen voor de best verzorgde vis aan boord van v Exploitatie applicatie voor elektronisch logboek conform EU Verordening nr. 1077/ 2008
m 2011
Aard bevoegdheid
Karakter van de regeling
Werking
heffingsverordening met inning direct door PVis en inning indirect via derden heffingsverordening met inning direct door PVis en inning indirect via derden heffingsverordening met inning direct door PVis en inning indirect via derden heffingsverordening met inning direct door PVis en inning indirect via derden heffingsverordening met inning direct door PVis heffingsverordening met inning direct door PVis en inning indirect via derden heffingsverordening met inning direct door PVis en inning indirect via derden heffingsverordening met inning direct door PVis en inning indirect via derden heffingsverordening met inning direct door PVis en inning indirect via derden heffingsverordening met inning direct door PVis en inning indirect via derden heffingsverordening met inning direct door PVis heffingsverordening met inning direct door PVis heffingsverordening met inning direct door PVis en inning indirect via derden
volledig autonome verordening volledig autonome verordening volledig autonome verordening volledig autonome verordening volledig autonome verordening volledig autonome verordening volledig autonome verordening volledig autonome verordening volledig autonome verordening volledig autonome verordening volledig autonome verordening volledig autonome verordening volledig autonome verordening
materiële verordening materiële verordening materiële verordening materiële verordening materiële verordening materiële verordening
volledig autonome verordening volledig autonome verordening volledig autonome verordening volledig autonome verordening volledig autonome verordening volledig autonome verordening
actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd
materiële verordening
medebewindsverordening Ministerie van VWS
materiële verordening
medebewindsverordening Ministerie van VWS
privaatrechtelijke voorwaarden en besluiten
2006
actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor bepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd
materiële verordening materiële verordening
medebewindsverordening Ministerie van EL&I (ex LNV) medebewindsverordening Ministerie van EL&I (ex LNV)
actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd
materiële verordening
volledig autonome verordening
actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd
materiële verordening
volledig autonome verordening
actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd
e tweekleppige weekdieren 2007
vissersvaartuigen
materiële verordening
volledig autonome verordening
overige verordening m.b.t. werkwijze organen en secretariaat Pvis commissie als bedoeld in artikel 88 Wbo commissie i.v.m. Principe XIII Code Goed Bestuur commissie i.v.m. Principe XIII Code Goed Bestuur commissie i.v.m. Principe XIII Code Goed Bestuur commissie i.v.m. Principe XIII Code Goed Bestuur commissie i.v.m. Principe XIII Code Goed Bestuur commissie i.v.m. Principe XIII Code Goed Bestuur commissie i.v.m. Principe XIII Code Goed Bestuur commissie i.v.m. Principe XIII Code Goed Bestuur commissie als bedoeld in artikel 88 Wbo commissie i.v.m. Principe XIII Code Goed Bestuur commissie als bedoeld in artikel 88 Wbo commissie i.v.m. Principe XIII Code Goed Bestuur commissie i.v.m. Principe XIII Code Goed Bestuur Principe XXIII Code Goed Bestuur invulling intern toezicht klachtregeling i.v.m. Principe XXII Code Goed Bestuur en titel 9.1 van de Awb uitvoering van de Archiefwet
volledig autonome verordening
overige verordening o.g.v. artikel 118 Wbo overige verordening o.g.v. artikel 86 Wbo
volledig autonome verordening volledig autonome verordening
overige verordening o.g.v. artikel 83 Wbo overige verordening o.g.v. artikel 77 Wbo
volledig autonome verordening volledig autonome verordening
overige verordening o.g.v. artikel 123 Wbo en artikel 6, derde lid, van de Verordening financiën bedrijfslichamen 1999 (SER)
volledig autonome verordening
privaatrechtelijke voorwaarden en besluiten privaatrechtelijke voorwaarden en besluiten privaatrechtelijke voorwaarden en besluiten privaatrechtelijke voorwaarden en besluiten feitelijke handeling privaatrechtelijke voorwaarden en besluiten
volledig autonome verordening volledig autonome verordening
actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor on- en bepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor bepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor bepaalde tijd actieve werking voor bepaalde tijd actieve werking voor bepaalde tijd actieve werking voor bepaalde tijd actieve werking voor bepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd
actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd actieve werking voor onbepaalde tijd
73
COLOFON Productschap Vis Postbus 72 2280 AB RIJSWIJK Telefoon 070 33 69 600 Fax 070 39 99 426 E-mail
[email protected] Website www.pvis.nl Inschrijving KvK 27368133 Uitgave Productschap Vis Vormgeving D. Groot Druk D. Groot Redactie Secretariaat Productschap Vis Eindredactie A. Leewis
april 2012
74
75
76
