Productschap Pluimvee en Eieren
2011 in het kort
2
Verantwoording
Het Productschap Pluimvee en Eieren (PPE) werkt voor alle schakels in de pluimvee- en eierketen, inclusief konijnen en pelsdieren: van de veehouderijbedrijven tot en met de verkoop- en exportpunten. In het bestuur van het productschap zijn werkgevers en werknemers van organisaties vertegenwoordigd die actief zijn in schakels uit de hele productiekolom.
Werk voor de Rijksoverheid Naast zelfstandige activiteiten, voert het PPE taken uit op verzoek van de overheid, in medebewind. Het gaat dan vaak om regelingen in relatie tot het EU-landbouwbeleid. Bijvoorbeeld het afgeven van in- en uitvoercertificaten, het
Het Productschap Pluimvee en Eieren (PPE) is
Werk voor de sectoren
uitbetalen van restituties en het beheer van
een Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie (PBO)
Het PPE voert eigen (autonome) activiteiten uit
invoercontingenten. Ook is het PPE betrokken
en is bij wet ingesteld. Productschappen hebben
die de sectoren belangrijk vinden in het kader van
bij de voorbereiding van Europese regels en de
bij wet de bevoegdheid gekregen om voor alle
het publieke belang. Hierbij wordt zoveel mogelijk
omzetting daarvan in nationale wetgeving. Zo zijn
bedrijven in een sector bindende regels te stellen
rekening gehouden met marktsignalen en maat-
de AI-monitoring en de aanpak van Salmonella bij
(verordeningen) en heffingen te innen. Dit jaar-
schappelijke wensen.
het PPE ondergebracht.
verslag geeft een kort overzicht van de activiteiten van het PPE in 2011.
Activiteiten Activiteiten van het PPE liggen op het terrein
Missie
van diergezondheidszorg (preventie, monitoring
Het Productschap Pluimvee en Eieren werkt
en bestrijding), welzijn, het borgen van voed-
aan een rendabele en geaccepteerde sector met
selveiligheid en kwaliteit, arbeid, het doen van
Administratieve lasten
toekomst.
onderzoek en het bijdragen aan de professionali-
Administratieve lasten zijn de kosten die het
teit in de sector. Het PPE speelt een belangrijke
bedrijfsleven moet maken om te voldoen aan
PBO-discussie Tweede Kamer
rol in de collectieve voorlichting en promotie van
de informatieverplichtingen die voortvloeien
Eind 2011 stemde de Tweede Kamer vóór een
pluimveevlees en eieren. Doel is de duurzame
uit regelgeving van de overheid. In 2011 werd
motie tot opheffing van het PBO-stelsel. In 2012
concurrentiepositie van de sectoren te behouden
regelgeving ingetrokken maar ook vervangen
moet duidelijk worden of het kabinet de motie wil
en verbeteren. Bij alle activiteiten houdt het PPE
door nieuwe regelgeving, vooral vanwege
uitvoeren. De pluimveesectoren lieten in 2011 weten
rekening met maatschappelijke eisen. Voor het
EU-verplichtingen. Daardoor bleven de
vertrouwen te hebben in het productschap en haar
werk dat het productschap doet, moet draagvlak
administratieve lasten per saldo ongewijzigd.
medewerkers. Uit een ondernemerspeiling door
zijn in de sector. De werkzaamheden worden
Sinds 2003 zijn de lasten met 13% afgenomen,
onafhankelijk Bureau Bartels bleek dat 94% van de
betaald uit heffingsgeld, dat sectorgenoten
maar beperking ervan blijft ook de komende
ondervraagde ondernemers in de pluimvee- en eier-
afdragen aan het PPE.
jaren een belangrijk aandachtspunt.
sector vond dat het PPE moet blijven voortbestaan.
Organisatie
Het PPE zet zich in voor de bevordering van een duurzame (internationale) concurrentiepositie van Nederlandse bedrijven: broederijen, bedrijven met reproductiepluimvee, legkippen, vleeskuikens, kalkoenen, eenden, konijnen of edelpelsdieren en verwerkende bedrijven voor pluimveevlees en eieren. Het PPE ondersteunt deze sectoren richting markt, burgers en politiek. Signalen uit de maatschappij vertaalt het PPE naar de sector in regelgeving en onderzoek. Het PPE zet zich in voor werkgevers én werknemers in de sectoren. Het PPE:
De werkorganisatie waarvan PVV en PPE gebruik
• verricht –als regelgever- eigen (autonome) activi-
maken kent zes afdelingen: de afdelingen Beleid,
teiten die de sector van collectief belang vindt;
Bureau Brussel, Medebewind, Algemene Zaken,
• geeft positieve impulsen aan de maatschappe-
Juridische Zaken en Interne Audit Dienst. De afde-
lijke acceptatie en internationale concurrentiepo-
ling Beleid is georganiseerd in vijf kennisclusters:
sitie van de sectoren;
voedselveiligheid en kwaliteit, diergezondheid en
• faciliteert partijen optimaal, zodat iedereen doet
Uitgaven PPE 2011 (x e 1.000) Totaal e 13.114 Inzet werkorganisatie (3.742) Kwaliteit en voedselveiligheid (1.566) Diergezondheid en welzijn (4.831) Markt en afzetbevordering (2.847) Arbeid (128)
-welzijn, markt, communicatie en arbeid.
waar hij het beste in is; • werkt sectoroverstijgend waar dat mogelijk
Toelichting: de uitgaven over 2011 van het PPE lagen
en nuttig is, bijvoorbeeld samen met andere
lager dan begroot. De reserve in het veeziektenfonds
schappen;
is toegenomen tot ruim € 13,7 miljoen. Dit is het
• voert opdrachten van de Rijksoverheid uit die in
budget waaruit de sector de kosten meefinanciert
het belang zijn van de sector.
(met de overheid) in het geval van een uitbraak van AI of NCD.
Interne organisatie Uit efficiencyoverwegingen voert het PPE samen met het Productschap Vee en Vlees (PVV) één gemeenschappelijk secretariaat (GS). Medewerkers in dienst van dit secretariaat bereiden beleid voor en voeren het uit, in opdracht van de twee productschapsbesturen.
Inkomsten PPE 2011 (x e 1.000) Totaal e 14.121 Heffingen (12.966) Beleggingsresultaat (345) Niet bestede subsidies (340) Overige baten (470)
* In de inkomsten en uitgaven van het PPE zijn de taken die voor de overheid worden uitgevoerd en de vergoeding die het PPE hiervoor ontvangt, niet opgenomen. Het betreft hier uitsluitend de besteding van collectieve sectorgelden
4
Sector in vogelvlucht
Zowel vlees als eieren van dieren uit de Nederlandse pluimveesector zijn van de hoogste kwaliteit. Dit komt doordat Nederland met zijn kwaliteitsbeleid voorop loopt in de wereld. In alle schakels van de productiekolom wordt kwaliteit en voedselveiligheid continu gewaarborgd door strenge regelgeving, monitoring en controles. Een groot deel van het Nederlandse pluimveevlees en eieren gaat de grens over.
Pluimvee in Nederland 2011 Aantal
Aantal
bedrijven
dieren
Leghennen
1.061
32.7 miljoen
Vleeskuikens
653
45.2 miljoen
Eenden
55
1.0 miljoen
Vleeskuikensector
aandeel van scharreleieren en andere alternatieve
Kalkoenen
50
0.8 miljoen
De consumptie van kip nam in 2011 per persoon
soorten liep in 2011 verder op tot gemiddeld 59%.
Bron: PPE
met drie ons af en kwam uit op 18,5 kilo per
In 2011 werden 6,8 miljard eieren geëxporteerd;
persoon. Deze afname werd voor een belangrijk
bijna 3% minder dan in 2010. De import van eieren
deel veroorzaakt doordat supermarkten en andere
nam in 2011 16% af en kwam uit op bijna 2 miljard
Exportwaarde pluimvee en eieren 2011
retailers in 2011 minder acties hadden dan in 2010.
stuks.
Pluimvee(vlees)
2,3 miljard euro
Eieren
0,8 miljard euro
De gestegen prijzen zijn een belangrijke oorzaak van de verbruiksdaling.
Exportwaarde vlees en eieren
De productie van kuikenvlees groeide in 2011
De totale exportwaarde van de vee-, vlees-
met 4% en bereikte een recordomvang van ruim
en eiersector was in 2011 8,6 miljard euro.
785.000 ton. De export van onbewerkt kuikenvlees
Pluimveevlees heeft hier een aandeel in van 2,3
steeg met 4,5% tot 778.000 ton en de import
miljard euro; bijna 27 procent. De exportwaarde
groeide met 1% tot ongeveer 300.000 ton.
van de eiersector was in 2011 0,8 miljard euro.
Eiersector In 2011 aten Nederlandse consumenten 188 eieren per persoon, drie eieren meer dan in 2010. De toename heeft te maken met de voorlichtingscampagne over eieren die in 2011 van start ging en in 2012 wordt voortgezet. De productie van eieren bereikte in 2011 met 10,6 miljard stuks een record. Het vorige record werd gevestigd met 10,2 miljard stuks in 1984. Het
Stofproject Na evaluatie van het project ‘Stof? Pak het aan!’ in 2011 bleek dat er al veel bereikt was maar dat de bekendheid van de risico’s
Arbeid
van stof nog verder vergroot zou kunnen worden. De nadruk komt in 2012 te liggen op het ondersteunen van sectorale initiatieven. Centraal staan informatieoverdracht en invoering van praktisch en economisch haalbare oplossingen.
Samen met de sociale partners werkt het PPE aan de arbeidsverhoudingen, arbeidsomstandigheden, arbeidsmarkt en beroepsopleidingen. Doel is het bevorderen van duurzame werkgelegenheid in de pluimveevlees- en eiersector. Dat betekent dat arbeidsplaatsen ook op langere termijn aantrekkelijk moeten blijven.
traject opgezet rond de duurzaamheid van eieren. Doel is leerlingen van VMBO tot VWO een beeld te geven van duurzaamheid in de gehele keten. Er is een website rond het thema gebouwd waarmee leerlingen aan de slag kunnen. Zo kunnen ze zonder bedrijven te moeten bezoeken, veel te weten komen
De gezamenlijke productschappen stimuleren, met
mobiliteitproject uitgevoerd, waarbij ook het PPE
over duurzaamheid in de eiersector. De stage is in
betrokkenheid van de vakbonden, de beleidsont-
betrokken is.
2011 ontwikkeld en zal lopend het schooljaar 2012
wikkeling op het terrein van arbeid in hun sectoren.
aan het onderwijs worden aangeboden.
Het project ‘Verankering Arbeid’ omvatte in 2011 de
Maatschappelijke stages
volgende activiteiten:
Samen met het ministerie van EL&I, vertegenwoordigers vanuit de retail en de Dierenbescherming
• ‘nieuwsbrief Arbeid;
heeft de eiersector een maatschappelijke stage-
• sectoranalyses arbeidsmarkt: www.agroarbeidskompas.nl; • project levensfasegericht personeelsbeleid;
Werkgelegenheid in de Nederlandse pluimveevleessector
• arbeidsmarktconferentie ‘boeien en binden’;
2010
• intentieverklaring Programma Arbeidsmarkt en
2011
vestigingen
werkgelegenheid
vestigingen
werkgelegenheid
1.858
5.300
1.835
4.972
32
1.813
31
1.834
147
3.025
128
2.918
Groothandel**
983
12.562
984
12.774
Totaal
3.020
22.700
2.978
22.498
Opleiding; Primaire productie Arbeidsmarkt en Opleiding Jongeren zien weinig in een opleiding of werkplek
Pluimveeslachterijen
in de agrarische sector. In 2011 verrichtte het PPE
(incl. wild slachterijen)
activiteiten om ze te stimuleren een opleiding te
Be- en verwerkende
doen en werk te zoeken in de agrofoodsector. In
bedrijven
de PPE-sectoren wil men ook meer aandacht voor groei en ontwikkeling van de werknemers. Daarom is in 2011 in de primaire sectoren een scholingsconsulent ingezet als brug tussen bedrijven en het onderwijsveld. In 2011 is verder het arbeids-
** Groothandel in pluimvee, wild en gevogelte (niet levend) en eieren Bron: LISA/sociale zaken pluimvee industrie
6
Voedselkwaliteit
Pluimveevlees en eieren vormen een belangrijke component van onze dagelijkse voeding. Behalve dat het lekker moet zijn, is vertrouwen in de veiligheid en kwaliteit van voedsel een voorwaarde voor consumenten om ervan te genieten. Het waarborgen van een optimale kwaliteit van pluimveevlees en eieren gebeurt via Integrale Keten Beheersingssystemen (IKB Kip en IKB Ei). Via die regelingen wordt –op vrijwillige basis- continu gezocht naar verdere verbetering van de kwaliteit van de productie en producten.
EU-norm Salmonella pluimveevlees Sinds 1 december 2011 schrijft een nieuw EU-criterium voor dat vers pluimveevlees –rauw en onbewerkt- dat in de handel wordt gebracht vrij moet zijn van Salmonella enteritidis (Se) en Salmonella typhimurium (St). Praktisch gezien betekent dit dat vlees van koppels vleeskuikens die besmet zijn met Se of St, moet worden verhit. Inmiddels heeft de sector een ketenbeleid ontwik-
Daarnaast heeft het PPE verschillende
sectoren vleeskuikens, kalkoenen, vermeerdering
keld waarmee de kans op recalls door een Se- of
andere regelingen, bijvoorbeeld voor de
en leghennen opgesteld. De plannen zijn vervol-
St-besmetting van vlees geminimaliseerd wordt.
aanpak van Salmonella en Campylobacter.
gens ingediend in Brussel. De plannen zijn eind
Per 1 december 2011 is aangepaste PPE-regelgeving
Het PPE zorgt daarnaast voor hygiënecodes
november goedgekeurd door de EU. Op grond
ingegaan.
waarmee bedrijven invulling kunnen geven aan
hiervan heeft de EU voor 2012 € 3 miljoen aan
voedselveiligheidssystemen.
subsidie beschikbaar gesteld. Dit is net als in
Aanpak Salmonella java in IKB Kip
2011 bestemd voor het vergoeden van geruimde
Bij vleeskuikens met een salmonellabesmetting
Actieplan Salmonella
vermeerderings- en legkoppels en de aankoop van
wordt het serotype java het meest gevonden. In
Het aantal koppels leghennen dat besmet is met
vaccins.
2011 zijn de nieuwe voorschriften om Salmonella
Salmonella enteritidis (Se) of typhimurium (St)
java beter te kunnen bestrijden uit IKB Kip
vertoont sinds 2008 een dalende trend. Sinds 2009 zit Nederland ruim onder de Europese norm (2%). Ook de vermeerderingssector heeft haar Europese doelstelling weer gehaald, in 2011 is geen enkele
Percentage salmonellabesmette* koppels 2011
besmetting met één van de top vijf Salmonella
Sector
Resultaat 2011
Doelstelling EU
types (Se, St, Virchow, Hadar en Infantis)
Reproductiesector
0%
Maximaal 1%
Legsector
1,75%
Maximaal 2%
Vleeskuikensector
0,14%
Maximaal 1% (per 31-12-2011).
vastgesteld. Nationale plannen Salmonella 2012 In het tweede kwartaal van 2011 zijn de nationale Salmonella bestrijdingsplannen 2012 voor de
* Het betreft enkele, niet alle salmonellatypes.
overgenomen in het Actieplan Salmonella en
Antibiotica
In 2011 is besloten de antibiotica-aanpak ook in de
Campylobacter. In 2011 zijn de nieuwe voorschriften
In 2011 bleek de eerder gestarte aanpak van anti-
legsector te volgen. In IKB Ei is een verplichting
geëvalueerd. PPE werkt samen met NOP, NVP en
biotica in de vleeskuikenhouderij vruchten af te
opgenomen dat de pluimveehouder een één-op-
NEPLUVI aan een aangepaste aanpak.
werpen. De doelstelling om 20% minder antibiotica
één-relatie heeft met een dierenarts -via een
te gebruiken ten opzichte van 2009 werd door de
contract-, dat gewerkt wordt met een bedrijfsge-
Handhaving Actieplan Salmonella en
vleeskuikenbedrijven ruimschoots gehaald; in 2011
zondheidsplan en een bedrijfsbehandelplan en dat
Campylobacter
werd 28% minder gebruikt.
de voorgeschreven antibiotica door de dierenarts
Sectorgenoten zijn verplicht zich jaarlijks te laten
worden geregistreerd in een centrale database.
controleren. Tegen ondernemers bij wie een
Individuele vleeskuikenbedrijven en dierenartsen-
Ook de kalkoensector heeft in 2011 besloten tot een
tekortkoming in relatie tot één van de hygiënever-
praktijken ontvingen benchmarkrapporten over hun
soortgelijke aanpak.
ordeningen is geconstateerd, treedt het PPE hand-
antibioticagebruik in vergelijking met het sectorge-
havend op. Bij sectorgenoten die zich niet laten
middelde en de streefwaarde in de sector.
De antibiotica-aanpak geldt ook voor bedrijven die
controleren. In 2011 is door het PPE nadrukkelijk
niet deelnemen aan IKB Kip of IKB Ei. In 2011 is de
aandacht besteed. Bij degene die geen controle
verordening ‘registratie en verantwoording anti-
lieten verrichten, heeft het PPE een berechtings-
bioticagebruik pluimveesector’ in werking getreden.
rapport op laten maken. Deze rapporten dienen als ‘proces-verbaal’ voor het Tuchtgerecht. IKB-regelingen Via de kwaliteitsregelingen IKB in de pluimveevlees- en eiersector wordt – op vrijwillige basis – continu gestreefd naar verdere verbetering van de kwaliteit van de productie en producten. De deelname aan de kwaliteitsregelingen is groot en heeft een positieve uitstraling voor de sector. In de eiersector heeft dit geleid tot afspraken met de overheid over een efficiënter toezicht.
8
Diergezondheid
Omdat niet elke dierziekte op bedrijfsniveau afdoende kan worden aangepakt, is collectieve bestrijding en preventieve gezondheidszorg bij deze ziekten nodig. Daarom subsidieert het PPE de Gezondheidsdienst voor Dieren (GD) om monitoringsprogramma’s uit te voeren en worden onderzoeksprojecten gefinancierd. Bovendien wordt geld uitgetrokken voor het Diergezondheidsfonds (DGF); de afspraken met het ministerie van EL&I over de verdeling van kosten bij een onverhoopte dierziekteuitbraak.
thogene aviaire influenza vastgesteld. In alle drie gevallen is de bestrijding vlot verlopen, maar doordat in Kootwijkerbroek veel pluimveebedrijven zijn gevestigd, hebben de bestrijdingsmaatregelen de nodige overlast en extra kosten voor de sector met zich mee gebracht. Het PPE heeft de sector zoveel mogelijk geïnformeerd en heeft gegevens uitgewisseld met het ministerie van EL&I en de NVWA.
Dierziektebestrijding
goede informatievoorziening naar het bedrijfsleven
Voor de bestrijding van de zeer besmettelijke
behoort in geval van een dierziekte-uitbraak ook tot
Infectueuze coryza
aangifteplichtige ziekten, zoals Aviaire Influenza
de instrumenten van het PPE, enerzijds om draag-
Infecties met coryza veroorzaken bij pluimvee veel
(AI), is de overheid primair verantwoordelijk voor
vlak te krijgen voor het beleid, anderzijds om te
uitval en productiedaling. Bovendien verspreidt de
de uitvoering. De inzet van het productschap is
zorgen dat maatregelen zo goed mogelijk worden
bacterie zich niet alleen via versleping, maar ook
er vooral op gericht schade te voorkómen. Een
opgepakt. Via e-mail, nieuwsbrieven en informatie
over korte afstand via de lucht. In 2011 waren drie
op de website is invulling gegeven aan deze rol.
gevallen van infectieuze coryza. De voorzitter van het PPE vaardigde een uitloopverbod uit voor het
Preventieve diergezondheid
Monitoring AI en LPAI
besmette bedrijf en de bedrijven die binnen een
Bij regelgeving gericht op dierziektepreventie,
De GD heeft in 2011 van 8651 pluimveebestanden
straal van 1 km rondom het besmette bedrijf lagen.
zoals de hygiënevoorschriften, is het
gecontroleerd of er weerstand was ontwikkeld
verminderen van veterinaire risico’s een
tegen AI. Daarvoor zijn 173.640 bloedmonsters
belangrijk aandachtspunt voor het PPE.
onderzocht. Van alle EU-lidstaten heeft Nederland
Hondenziekte is een zeer besmettelijke virus-
Om draagvlak te houden onder de houders
het meest intensieve AI-monitoringssysteem.
ziekte die behalve bij honden ook bij diverse
van dieren moeten maatregelen praktisch
Pluimveehouders die geen bloedonderzoek hebben
andere diersoorten, waaronder nertsen, voor kan
laten uitvoeren zijn per brief gewezen op de tekort-
komen. Op verzoek van de nertsensector heeft
koming. Tegen pluimveehouders die het pluimvee
het PPE-bestuur in april 2010 een verordening
en uitvoerbaar zijn. Het PPE financiert monitoringsprogramma’s om zicht te houden op ontwikkelingen ten aanzien van de diergezondheid. De helft van de collectieve kosten voor basismonitoring door GD wordt gefinancierd via het PPE.
Nertsen
buiten houden en die meerdere kwartalen tekort
vastgesteld waarin vaccinatie tegen honden-
zijn geschoten, is een tuchtrechtelijk onderzoek
ziekte verplicht wordt gesteld. Sindsdien waren
gestart.
in Nederland geen nieuwe besmettingen met
In 2011 werd drie keer een uitbraak van laagpa-
hondenziekte.
In 2011 is op drie nertsenbedrijven een besme-
I&R pluimveebedrijven en pluimveekoppels
werkzaamheden en veterinaire adviezen met
ting met aviaire influenza van het type H1N1
In de pluimveesector worden overplaat-
betrekking tot het antibioticabeleid in de pluimvee-
(Mexicaanse variant) vastgesteld. Daarbij toonden
singen van pluimveekoppels gemeld in het
sector, € 80.000 voor de bouw van een database
ook gezinsleden en medewerkers van de betrokken
Koppelinformatiesysteem Pluimvee (KIP-systeem).
om voorgeschreven antibiotica te registreren en
nertsenhouders tekenen van griep. Bij een door het
In 2011 werkte het PPE aan uitbreiding van het
€ 930.000 voor onderzoekprojecten. Die projecten
PPE gefinancierde screening van ruim 20 andere
systeem om het melden van de afvoer van koppels
waren vooral gericht op Mycoplasma synoviae,
nertsenbedrijven bleken de nertsen op meerdere
en het registreren van koppels op stalniveau moge-
epidemiologie van Escherichia coli op pluimveebe-
bedrijven weerstand tegen de influenza te hebben
lijk te maken. Dit vergemakkelijkt de aansturing
drijven en op diverse vraagstukken ten aanzien van
opgebouwd.
van gezondheidsprogramma’s, dierziektebestrij-
Enterococcen.
Naast het reguliere programma pelsdierengezond-
ding, het salmonellabeleid en het antibioticabeleid.
heidszorg is in 2011 gestart met een project ter
In september 2011 is daarvoor de Verordening iden-
Veterinair Informatie Punt (VIP)
verbetering van de gezondheidszorg op nertsenbe-
tificatie en registratie voor pluimveebedrijven en
Het VIP is het centrale punt waar bedrijven uit
drijven. Daarbij vindt een gestructureerde monito-
levend pluimvee PPE (2012) vastgesteld.
de pluimveevlees- en eiersector terecht kunnen
ring plaats en is het aantal bedrijfsbezoeken door
Vooruitlopend op de uitbreiding van het
met al hun veterinaire problemen bij export naar
een gespecialiseerde dierenarts geïntensiveerd. De
KIP-systeem en als voorbereiding voor het antibi-
derde landen. In goed overleg met de overheid
voorlopige resultaten van het project zijn positief.
oticabeleid, is in 2011 een tijdelijke voorziening in
wordt continu gewerkt aan het verbeteren van
KIP gebouwd waarmee voor de vleeskuikensector
de toegang tot afzetmarkten buiten de EU. Het
al antibioticagegevens door de dierenartsen konden
oplossen van exportproblemen naar derde landen,
worden vastgelegd.
en het tot stand brengen van exportprotocollen
Voorts is in 2011 het KIP-systeem ingezet voor de
en certificaten voor de sectoren, levert een grote
pluimveegezondheidszorg. Bij verdenkingen en
bijdrage aan de exportpositie van Nederland.
uitbraken van Salmonella, AI, NCD en Coryza zijn aan de hand van het KIP-systeem beperkingsgebieden rondom besmette bedrijven in kaart gebracht en beperkingsgebieden ingesteld. Veterinair onderzoek In 2011 heeft het PPE voor het veterinair praktijkonderzoek een budget beschikbaar gesteld van € 1.110.000. Daarvan is € 100.000 gebruikt voor
10
Ingrepen In mei 2011 werd een onderzoeksrapport met advies over het al dan niet achterwege kunnen
Dierenwelzijn
laten van ingrepen bij pluimvee aangeboden aan het ministerie van EL&I. Het advies is gebaseerd op de voortgang die de sector de afgelopen jaren heeft geboekt. De Staatssecretaris van EL&I heeft op basis daarvan besloten om de vrijstellingsregeling voor genoemde ingrepen per september 2011 met 10 jaar te verlengen.
Het PPE streeft ernaar dat de Nederlandse pluimveesector duurzaam en verantwoord produceert. Om de concurrentie met andere Europese landen aan te kunnen, moeten de basisregels voor dierenwelzijn in EU-verband worden geregeld. Daarnaast kan het PPE op verzoek van overheid of sector verordeningen maken om het dierenwelzijn in Nederland verder te verbeteren. Het PPE heeft welzijnsverordeningen voor kalkoenen, konijnen, vleeskuikenouderdieren en pelsdieren.
gevoerd met EL&I over de mogelijkheden een middel in te zetten tegen Blackhead. In 2011 is ook een onderzoek naar omgevingsverrijking gestart. De resultaten hiervan worden in 2012 verwacht. Welzijn konijnen In 2011 is een aantal wijzigingen van de Verordening Welzijnsnormen Vleeskonijnen vastgesteld. Deze
Kooiverbod per 2012
tot 42 kg/m2 te mogen houden. Eind 2011 kon een
betreffen enkele technische onuitvoerbaarheden,
Per 1 januari 2012 is het verbod op de traditio-
akkoord bereikt worden.
aanscherping van de ontheffingsmogelijkheid bij het
nele kooi van toepassing. Het PPE hield mede
staken van de bedrijfsactiviteiten en de implemen-
op verzoek van het ministerie inventarisaties bij
Welzijn vleeskuikenouderdieren
tatie van onderzoeksresultaten. De details van de
legpluimveehouders om een beeld te krijgen van
In 2011 bleek een nieuw kooihuisvestingssysteem
wijzigingen zijn in overleg met de Dierenbescherming
problemen die pluimveehouders ondervinden bij
voor vleeskuikenouderdieren, dat voldoet aan de
en de sector vastgesteld. De sector is geïnformeerd
de omschakeling. Dat resulteerde in een gedoog-
eisen uit de betreffende PPE-verordening nog niet
per nieuwsbrief, ook over de wijze waarop zij onthef-
regeling, waarvoor bedrijven die voldoen aan de
leverbaar. In overleg tussen de vermeerderings-
fing van de verordening vanwege bedrijfsbeëindiging
gestelde voorwaarden zich konden aanmelden bij
sector en de Dierenbescherming is afgesproken
uiterlijk 2016 kunnen aanvragen.
het ministerie van EL&I. Het PPE drong in Brussel
dat bestaande vermeerderingsbedrijven met een
aan op maatregelen van de Europese Commissie
kooihuisvestingssysteem –onder voorwaarden- tot
Welzijn nertsen
die enerzijds de overgang versnellen en die er
uiterlijk 1 juni 2013 het aanwezige systeem nog
Het PPE heeft regelgeving voor het welzijn van
anderzijds voor zorgen dat de omgeschakelde
mogen gebruiken. Of betreffende bedrijven aan de
nertsen. Daarmee is Nederland het enige land in de
bedrijven geen valse concurrentie ondervinden.
voorwaarden voldoen wordt elk kwartaal gecontro-
EU met nationale regelgeving op dit vlak. In 2009
leerd door het CBD.
is het initiatief wetsvoorstel voor een verbod op de
Welzijn vleeskuikens
pelsdierhouderij in de Tweede Kamer aangenomen.
Op 1 februari 2011 trad het vleeskuikenbesluit in
Welzijn vleeskalkoenen en Blackhead
In 2010 is de behandeling van het wetsvoorstel in de
werking. Met het ministerie was eerder overeen-
In de kalkoensector deden zich in 2011 drie ernstige
Eerste Kamer gestart. De behandeling daarvan was
gekomen dat in 2011 afspraken zouden worden
uitbraken van Histomoniasis (Blackhead) voor.
eind 2011 nog niet afgerond. Het PPE informeert
gemaakt over de introductie van een monitoring
Blackhead vormt voor het dierenwelzijn een groot
waar nodig de Tweede of Eerste Kamer(-leden) over
op voetzoollaesies en een norm waaraan zal
probleem. Er is geen geneesmiddel dat zomaar
de standpunten vanuit de sector over de wet en de
moeten worden voldaan om bezettingsdichtheden
kan worden ingezet. In 2012 wordt verder overleg
wijzigingen.
Onderzoek en innovatie
De Nederlandse pluimvee(vlees)- en eiersector is continu in beweging. Het PPE steunt innovatie en onderzoek, zodat de sector steeds op concurrerende wijze kan inspringen op de veranderende wensen van binnen- en buitenlandse afnemers. Het PPE zorgt dat onderzoek in collectief verband kan worden opgepakt. Het gaat om onderzoeken die individuele bedrijfsgenoten niet zelf kunnen doen, maar die wel voor de gehele sector van groot belang zijn.
Innovatieprojecten In 2011 is € 20.000 subsidie toegezegd uit het fonds voor een onderzoek naar de werkzaamheid van een probioticum bij het reinigen van de stal na een salmonellabesmetting. De resultaten komen in 2012. Voor een onderzoek door het LEI hoe potentiële kopers tegen biologische pluimveeproducten aankijken en de mogelijke verbetering van de
Het productschap laat met name toegepast
schap levert de inhoudelijke kennis, faciliteert,
(verkoop)presentatie is een subsidie van maximaal
praktijkonderzoek doen op het gebied van
coördineert en voert uit.
€ 25.000 toegezegd.
van producten en het productieproces. Er wordt
Praktijkonderzoek
Voor onderzoek van de GD in 2012 naar het
toenemend aandacht besteed aan innovatie en
In 2011 is in totaal ruim € 1 miljoen aan subsidie
moment van overdracht van een ESBL-infectie
maatschappelijk verantwoord ondernemen.
besteed aan praktijkonderzoek voor de verschil-
bij koppels vleeskuikens is € 45.000 gereser-
lende deelsectoren in de pluimveehouderij,
veerd. Daarnaast werkt het PPE aan een project
Duurzaamheid en Maatschappelijk
inclusief onderzoek en ontwikkeling (O&O)
‘Carbon Footprint’, startend bij de diervoederketen.
verantwoord ondernemen (MVO)
vleeskuikenslachterijen, de nertsen- en de
Resultaat van dit project: een berekenmethode
Met de uitgave van het eerste MVO-jaarverslag
konijnenhouderij.
voor de uitstoot van broeikasgas bij de productie
welzijn, voedselveiligheid, milieu en kwaliteit
van diervoeder en de omzetting ervan in dierlijk
in 2011 gaf de pluimveesector inzicht in de ontwikkelingen op het gebied van maatschappe-
Innovatie
product. Dit kan bedrijven helpen bij het vermin-
lijk verantwoord ondernemen (MVO). Daarnaast
De Stichting Fonds voor Pluimveebelangen is
deren van de uitstoot. De studie kost € 850.000,
is in 2011 een MVO Pluimvee Award ingesteld:
gericht op het stimuleren van kennisontwikkeling
wordt gefinancierd door het ministerie van EL&I en
een stimuleringsprijs voor bedrijven uit de pluim-
en vernieuwing in de pluimveesector. Het secre-
de verschillende productschappen.
veevlees- en eiersector die actief bezig zijn met
tariaat is ondergebracht bij het PPE. Het Fonds
duurzaam ondernemen.
stimuleert via subsidiëring het tot stand brengen van innovatieve projecten voor de pluimveevlees-
In de Stuurgroep MVO van het PPE zitten verte-
en eiersector. De aandachtsvelden zijn ESBL,
genwoordigers uit vrijwel alle schakels van de
integrale ketenaanpak en nieuwe productie
pluimveeketen en werknemers. Het product-
methoden, marktgerichte aanpak, verduurzaming en kennisontwikkeling.
12
Versterken marktpositie
Zorgen voor een goede marktpositie in binnen- en buitenland. Het PPE wil toegevoegde waarde leveren aan de pluimvee- en eiersector door de partijen van marktinformatie te voorzien. Zo kan de sector inspelen op veranderingen in de markt, de maatschappij en in de internationale concurrentiepositie. Uitgangspunt voor het PPE zijn gelijke concurrentieverhoudingen in EU-verband.
Afzetbevordering kip Nederland De campagne ‘Kip. ’t Meest veelzijdige stukje vlees’ kreeg in 2011 een nieuwe invulling met het thema: ‘Hoe kipt Nederland?’. De boodschap: kip staat voor variatie, lekker en gemak. Met radio, tv, advertenties en een website kwam kip in 2011 goed in beeld bij de Nederlandse consument.
De informatie wordt ook gebruikt voor (collec-
veaus, prijsontwikkeling, productie- en exportge-
De campagne ‘Kip. ’t Meest veelzijdige stukje vlees’,
tieve) afzetbevordering. Dat gebeurt vooral via het
gevens. De informatie wordt ook gebruikt voor
die tot 2010 liep, won in 2011 een Internationale
geven van productvoorlichting, reclamecampagnes
communicatie richting media en maatschappij.
Marketing Award van de wereldwijde branchever-
en door deelname aan nationale consumenten-
Marktonderzoeksrapporten en statistieken
eniging, de International Poultry Council (IPC), als
beurzen. Het PPE financiert ook studies van
verschijnen op www.pve.nl.
beste collectieve kippromotiecampagne wereldwijd.
huishoudelijke aankopen, imago van de sector en producten. Het Nederlandse bedrijfsleven wordt door het PPE geïnformeerd over sectoromvang
Publicaties 2011
en –ontwikkeling, concurrentiepositie, prijsni-
Publicaties statistieken algemeen
Verschijnt
Vee, vlees en eieren in Nederland
Jaarlijks (april)
Voorlopig statistisch jaarrapport
Jaarlijks (februari)
Definitief statistisch jaarrapport
Jaarlijks (augustus)
Kengetallenfolder
Jaarlijks (augustus)
Marktbericht pluimveevleessector
Tweewekelijks
Marktbericht eiersector
Wekelijks
Actuele prijs- en handelsinformatie
Dagelijks
Rapportages concurrentiepositie Wereldvleesmarkt
Jaarlijks (december)
Nota’s marktontwikkelingen: Pluimvee(vlees)
april/november
Eieren
april/november
Kip. Kiplekker
het Nederlandse ketenkwaliteitsbeleid met de
gezond voedingspatroon. Dit werd in 2011 met de
Via de informatiecampagne Kip. Kiplekker wordt
salmonella- aanpak en het antibioticabeleid, is
consument gedeeld, om te zorgen dat het imago
voorlichting gegeven over de strenge welzijns- en
succesvol gepromoot. De Duitse vakpers was daar-
van eieren –niet meer dan drie per week- weer in
hygiënewetgeving die geldt in de pluimveehouderij.
naast enthousiast over de ontwikkelingen in het
lijn komt met de realiteit.
In 2011 werden advertorials geplaatst in huis-aan-
scharrelkipsegment.
De campagne heeft een positief effect, zo bleek
huisbladen over de duurzame productiewijze en
uit onderzoek van bureau GfK naar het imago
houderijsystemen in de pluimveesector. Verder
Afzetbevordering en productvoorlichting ei
van eieren. De consument kan meer voordelen
werd deelgenomen aan consumentenbeurzen.
In 2011 is de publiekscampagne ‘Ei Love you’
van eieren noemen in vergelijking met een jaar
gestart. Voor het eerst in jaren werd in 2011 het
geleden en negatieve associaties met eieren zijn
Afzetbevordering kip Duitsland
ei weer onder de aandacht van een groot publiek
afgenomen. Cholesterol beïnvloedt het imago nog
De Duitse vakpers werd in 2011 op de hoogte
gebracht, vooral met informatie over de goede
steeds negatief, maar wel minder dan vorig jaar.
gehouden van actuele ontwikkelingen in de
voedingsstoffen in het ei. De voedingskundige
Nederlandse pluimveevleessector. Dit leidde tot
inzichten over het ei zijn het laatste decennium
Het PPE steunde in 2011 de Stichting Blij met een
positieve artikelen in de Duitse vakpers. Vooral
positiever geworden. Elke dag een ei past in een
Ei met een bijdrage van € 91.000. De Stichting Blij met een Ei geeft met de bijdrage van het PPE voorlichting over de leghennenhouderij en de positieve eigenschappen van eieren. Dit jaar was het PPE weer partner van het Nationaal Schoolontbijt, het grootste ontbijtevenement van Nederland. Via deelname aan het Nationaal Schoolontbijt wordt voorlichting gegeven aan scholen en kinderen over het belang van een goed ontbijt, mét een ei.
14
PPE en overheid
Naast autonome taken voert het PPE regelingen uit op verzoek van de Rijksoverheid, in medebewind. Vaak zijn dat regelingen die te maken hebben met het EU-landbouwbeleid. Het ministerie van EL&I financiert deze activiteiten. Dit budget staat los van de heffingsinkomsten vanuit de sector. Om misbruik van deze gelden te voorkomen, worden regelmatig inspecties en controles uitgevoerd.
king van de aanvragen voor exportrestituties, het
Het PPE heeft naast de administratieve taak ook
teriaal en de afgifte van uitvoercertificaten. In 2012
Exportrestituties Voor een aantal producten in de sectoren pluimvee, pluimveevlees en eieren kan bij uitvoer uit de EU restituties worden verkregen. Het PPE voert daarvan de afhandeling uit. Dit betreft de verwerbeoordelen van het daartoe ingediende bewijsma-
In Brussel zet het PPE onder andere in op:
zijn de volgende restitutiebedragen uitbetaald:
een beleidsvoorbereidende taak met betrekking tot de Europese regelgeving. Via beheerscomités en
• het erkennen van de ‘Non Trade Concerns’ in de
raadswerkgroepen brengt het PPE sectordeskun-
internationale handel (een juiste behandeling
digheid in op Europees niveau in Brussel. Zo geeft het productschap mede richting aan het Europese beleid.
van de voor de EU kwetsbare sectoren); • herkomstetikettering EU (een eenvoudige vorm van herkomstetikettering); • het Europese dierenwelzijnsbeleid (meer inzet op naleving van de Europese eisen om het level playing field te bewaken); • EU-beleid dierlijke eiwitten in diervoeder (versoepeling van het bestaande diermeelbeleid volgens het non-kannibalisme principe); • GGO’s (technische oplossing voor de nultolerantie genetisch gemodificeerde organismen). • het Europese diergezondheidsbeleid, waarvoor een nieuwe kaderwetgeving wordt voorbereid.
Uitbetaalde restituties 2011 door het PPE Sector
bedrag in €
Pluimveevleessector
377.110
Eiersector
674.491
Totaal
1.051.601
Colofon
Colofon
PPE websites
Dit is een uitgave van het Productschap Pluimvee
www.pve.nl
en Eieren
www.kiprecepten.nl
Realisatie: Drukkerij Van Deventer
www.eirecepten.nl
Fotografie: ASG, Punchline
www.blijmeteenei.nl
Oplage: 2.000
www.kipkiplekker.nl
Juni 2012
www.eiloveyou.nl
www.pve.nl Op de website www.pve.nl staan agenda’s en stukken van het PPE-bestuur en de sectorcommissies pluimveevleesen eieren. Bedrijfsgenoten hebben de mogelijkheid om via reactieformulieren te reageren op beleidsstukken. De reacties worden in de vergaderingen meegenomen. Ook worden op de website uitgebreide dossiers bijgehouden over beleidsthema’s als voedselveiligheid, dierenwelzijn of diergezondheid.
Productschap Pluimvee en Eieren (PPE) Postbus 460 2700 AL Zoetermeer www.pve.nl
