PrivaZorg. magazine. "Thuiszorg staat voor een cultuuromslag" Hoe vind je de weg in zorgland? Samenwerking met serviceflats

Jaargang 3 | 2006 nummer 1

PrivaZorg

magazine

● "Thuiszorg staat voor een cultuuromslag"

● Hoe vind je de weg in zorgland?

● Samenwerking met serviceflats

● Een ochtend op stap met een zorgverlener

2

PrivaZorg Magazine – jaargang 3, mei 2006, nr. 1

Nieuwe lente heeft nieuwe geluiden gebracht Hoewel de lentezon zich – in tegenstelling tot “uw eigen ZON” – niet echt van haar sterkste kant heeft laten zien, heeft deze nieuwe lente wel nieuwe geluiden gebracht. Speciale aandacht verdient dan ook het interview met de heer Coolen van Zorgverzekeraars Nederland. Daarin worden zorgaanbieders opgeroepen flexibel en creatief hun bijdrage te leveren aan de zorgvernieuwing. Dit vraagt om klantgericht denken, een missie die PrivaZorg van meet af aan hoog in haar vaandel heeft staan.

den, die wij onlangs met enkele serviceflats zijn aangegaan, nieuwe mogelijkheden. Verder zijn er nieuwe lesmodules en cursussen opgezet, omdat niemand te oud is om te leren. En dat geldt ook voor de zorgcoördinatoren; zij hebben een cursus gevolgd zodat alle vragen die bij u opkomen goed afgehandeld kunnen worden. Gezien alle ontwikkelingen in de zorg is te verwachten dat de stroom van vragen sterk zal toenemen. Daarom is het goed dat u, wanneer de wegen in zorgland niet meer te volgen zijn, kunt bellen met onze steunpunten: de zorgpraatpalen.

In dat verband is het goed te kunnen melden dat het mogelijk is via uw werkgever thuiszorg in te

Van ochtendzon tot avondrood,

schakelen, wanneer de gebruikelijke zorg niet met

van zon aan uw bed tot zon op

het werk te combineren valt. Het is immers de

uw bord; PrivaZorg wenst u een

bedoeling dat iedereen met een gerust hart naar het

zonnige zomer.

werk kan gaan, in de wetenschap dat het thuisfront in goede handen is.

Rob Verzijl

Daarnaast scheppen nieuwe samenwerkingsverban-

Directeur PrivaZorg

Inhoud 4

"De thuiszorg staat voor een cultuuromslag"

Colofon

Jan Coolen van Zorgverzekeraars Nederland

12

PrivaZorg Magazine 1 – mei 2006 PrivaZorg Magazine is een uitgave van PrivaZorg en wordt gratis verspreid onder cliënten en werkrelaties. Overname van informatie is alleen toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever: PrivaZorg Hoofdredacteur: Bertien Vries - PrivaZorg Eindredacteur: Gerard Kerkvliet Kerkvliet Journalistiek en Voorlichting Medewerker: Inge Orlemans, Gerard Kerkvliet Redactieraad: Tera Stuut, Bertien Vries en Monique Böhm. Lay-out en druk: Drukkerij De Gans

Samenwerking met serviceflats schept mogelijkheden

15

Advertenties Voor plaatsing van advertenties en tarieven kunt u contact opnemen met PrivaZorg.

Steunpunten fungeren als praatpaal

17

8

Hoe vind je de weg in zorgland? Met een gerust hart naar je werk

9

Verzorging: een vak apart Cursus van Sting

10

(Bij)scholing blijft belangrijk Nooit te oud om te leren Een ochtend op stap met een zorgverlener In de schaduw van de ochtendzon

Klantgericht werken valt of staat met goed communiceren

PrivaZorg Hardwareweg 14 3821 BM Amersfoort tel. 033-455 6762 [email protected] www.privazorg.nl


3

Jan Coolen van Zorgverzekeraars Nederland (ZN)

“De thuiszorg staat voor een cultuuromslag” Per 1 januari 2007 verandert er nogal wat in de thuiszorg. Dat hangt samen met de invoering van de nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) en de versobering van de AWBZ, de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten. De WMO brengt een deel van de thuiszorg, te beginnen met huishoudelijke verzorging, onder gemeentelijk beheer. Later volgen mogelijk activerende en ondersteunende begeleiding. Over de veranderingen in de AWBZ, de invoering van de WMO en de betaalbaarheid van de thuiszorg praat PrivaZorg Magazine met drs. Jan Coolen van Zorgverzekeraars Nederland (coördinator Verpleging en Verzorging). door Gerard Kerkvliet en Inge Orlemans

O

Over de herbezinning op de AWBZ bestaat bij Zorgverzekeraars Nederland weinig twijfel. “De AWBZ is sterk uitgedijd. Allerlei taken zijn onder deze wet gebracht. De overheid wil haar functie weer terugbrengen naar de kern, zorg en begeleiding bij langdurige ziekte, handicap en ouderdom. Vanuit onze visie vinden wij dat een verstandige route,” aldus Jan Coolen. “Als samenleving betalen we 20 miljard euro aan AWBZ-voorzieningen en een verdere groei ligt voor de hand. Om deze voorzieningen sociaal en betaalbaar te houden, zullen we steeds scherper moeten kijken naar de vraag, wat is het collectieve probleem en wat moeten we privaat oplossen?” Wat is het collectieve probleem? Coolen: “Er moet eerst meer duidelijkheid komen over de chronische zorg. Wat verstaan we daaronder? Is dat alleen de zorg in verzorgings- en verpleeghuizen? Of is dat alle thuiszorg voor mensen die min of meer dagelijks hulp nodig hebben omdat ze ernstig chronisch ziek zijn? De overheid is daar onduidelijk over. Volgens ons gaat het om persoonlijke verzorging en verpleging waar die dan ook geleverd kan worden, óók thuis. Maak dus, voor chronisch zieken, geen onderscheid tussen verzekerde zorg die intramuraal (in een verpleegof verzorgingshuis) geleverd wordt en zorg die

4


die zorg zelf op de markt te kunnen inkopen. Voor hen blijven de AWBZ en de WMO een basisvoorziening. De overheid zorgt voor het basispakket en mensen zelf kunnen zich vrijwillig verzekeren voor aanvullende pakketten. In het collectieve pakket zullen altijd persoonlijke verzorging en verpleging zitten. Maar mensen zullen zich particulier ook steeds meer voor allerlei servicepakketten en gemaksdiensten gaan bijverzekeren. Men noemt dat wel eens het ‘cappuccino-model’. Met de indicaties die tot nu gelden voor huishoudelijke verzorging kan de overgrote meerderheid van de mensen die hierop is aangewezen, goed uit de voeten met een aanbod van drie, vier uur huishoudelijke zorg in de week. Zoals bejaarde mensen die hun huishouden niet meer rond krijgen of die hulp nodig hebben bij het schoonmaken van de woning. Ik ga ervan uit dat de gemeenten die zorglijn doortrekken. En dat ze ervoor zorgen dat de thuiszorgaanbieders gekwalificeerd personeel kunnen inzetten, mensen die niet over de vloer komen om alleen maar schoon te Jan Coolen

thuis geleverd kan worden. Leg vast dat verzekerde

maken, maar ook om orde te brengen in het huis en om aan signalering te kunnen doen.”

chronische zorg altijd bestaat uit een kern van persoonlijke verzorging en verpleging op welke locatie

Maar er zullen toch verschillen komen hoe

dan ook geboden. Hierdoor houd je ruimte voor

gemeenten omgaan met de huishoudelijke zorg?

vernieuwing op het grensvlak tussen extramurale

Coolen: “Ja, die verschillen kunnen er komen. Daar

en intramurale zorg.”

is voor gekozen door dit kabinet. En voor een deel is het ook wel wenselijk, vinden wij, om de gemeen-

Hoort persoonlijke verzorging niet gewoon

ten wat ruimte te geven. Dus ruimte voor vernieu-

in het basispakket van de AWBZ?

wende aanpakken. De gemeenten moeten wel wat

Coolen: “Strikt genomen gaan wij daar niet over.

rek hebben om te onderzoeken of er nog andere

De politiek maakt het pakket. Maar we hebben wel

manieren zijn van werken. Binnen bepaalde gren-

actief bepleit dat de verzekerde chronische zorg

zen, want wie niet kan lopen, heeft wel behoefte

ook “persoonlijke verzorging” bevat. Je kunt niet

aan hulpmiddelen zoals een rolstoel. En wie echt

knippen tussen de verpleging in de zorgverzekering

beperkt is, zoals een deel van de kwetsbare oude

of AWBZ, en de persoonlijke verzorging naar de

mensen die hun huishouden niet meer kunnen

gemeente. De Tweede Kamer heeft dit gezichtspunt

doen, daar kun je een hoop voor bedenken, maar

gelukkig overgenomen."

die moeten wel hun huis kunnen laten schoonmaken."

Uit de WMO moeten gemeenten ook andere welzijnsvoorzieningen gaan betalen. Blijft er op termijn dan nog

Door de vergrijzing in Nederland komt er steeds meer

voldoende geld over voor de huishoudelijke verzorging

op ons af.

of wordt schraalhans straks keukenmeester?

Coolen: “Daarom moeten we de zorg ook anders

Coolen: “De WMO gaat ervan uit dat de huishoude-

organiseren. Van alle langdurig zorgafhankelijke

lijke verzorging vooral bestemd is voor mensen die

mensen zit de helft thuis en de andere helft in ver-

daar zelf de draagkracht niet voor hebben. Dat die

pleeg- en verzorgingshuizen. Dat is eigenlijk heel

er is voor mensen die niet het sociale netwerk heb-

raar. We kunnen die 100.000 verzorgingshuisplaat-

ben, of een partner om mantelzorg te bieden en die

sen prima organiseren in andere vormen van wonen

ook niet over de financiële middelen beschikken om

en zorg, van thuis wonen met intensievere hulp tot


5

wooncomplexen en woonclusters waarin je de zorg

een beetje kan dalen. De langdurige zorg en ver-

wat meer flexibel kunt organiseren. Dat kan heel

pleging, persoonlijke verzorging, combinaties van

goed met het geld dat we hebben. Het is dus niet

wonen, verzorging en verpleging op een gewenste

zozeer een vergrijzingsprobleem maar eerder een

locatie, dat zijn dingen die wij in de kern-AWBZ

organisatorisch vraagstuk."

willen houden. Je kunt van de ene kant blijven roepen dat het allemaal schraalhans is in de zorg.

Hoe ziet u de toekomst dan?

Tegelijkertijd zie je ook vernieuwende thuiszorg-

Coolen: “Mensen worden ouder en blijven langer

aanbieders die met het huidige geld veel meer kwa-

gezond, mede dankzij hun levensstijl en onze

liteit leveren dan anderen. Onze agenda is dan ook,

betere medische voorzieningen. Maar boven de 75

hoe kunnen we met elkaar meer waar voor het geld

jaar krijgen ze steeds meer te maken met beper-

krijgen, betere kwaliteit. Als verzekeraars zullen wij

kingen waarvoor ze een beroep moeten doen op

onze ogen daar veel meer op richten. Wij willen dat

langdurige zorg of huishoudelijke verzorging. Veel

de rest het net zo gaat doen als de top-30, anders

instellingen blijven nog vastzitten aan het feit dat

verschuiven de contracten, de marktaandelen naar

ze een verblijfsvoorziening zijn. We zullen met z’n

degenen die dat het beste kunnen leveren. En waar

allen veel meer een beroep moeten doen op flexi-

de klanten het meest tevreden over zijn”.

bele diensten. We gaan naar een verschuiving van intramurale voorzieningen naar voorzieningen aan

U wilt de thuiszorgorganisaties stimuleren

huis of woonzorgcomplexen of andere tussenvor-

tot hogere prestaties?

men. De ‘vliegende zusters’, mobiele nachtdiensten,

Coolen: “Waar ik voor pleit is een cultuuromslag.

de video-online systemen, e.d. Hier liggen gouden

De thuiszorg is nu gebaseerd op een verrichtingen-

kansen voor de traditionele thuiszorg.”

systeem. Wij willen haar aanspreken op kwaliteit en vernieuwingen. Dat ze gaat nadenken en samen-

Wordt thuiszorg dan niet uiteindelijk luxe,

werken bij het organiseren van wijkgerichte zorg.

een voorziening voor de happy few?

Er zou ook gezegd kunnen worden: hier hebben we

Coolen: “De algemene thuiszorg is in vijf jaar tijd

een wijk met 200 oudere mensen die niet voor zich-

gegroeid van 50 miljoen uren naar 80 miljoen uren,

zelf kunnen zorgen, die dagelijks zorgafhankelijk

de persoonsgebonden budgetten nog niet meegere-

zijn en verpleging nodig hebben in uiteenlopende

kend. De groei van de huishoudelijke zorg daarbin-

gradaties. Hoe en met wie kunnen we dat buiten

nen is spectaculair geweest. Voorlopig zit het leeu-

een intramurale setting leveren? Volgens mij is geld

wendeel van de thuiszorg in de AWBZ, in de lang-

niet het grootste probleem, afgezien van demogra-

durige zorg. Wat we met z’n allen belangrijk vinden,

fische druk in de komende tien jaar. Het collectief

is dat de kortdurende zorg, zeg maar de verpleging

verzekerde deel in de AWBZ zal altijd wel zo’n 40 à

na een ziekenhuistraject, dat die weer onderdeel

50.000 euro per zorgplaats kosten. Het is veel meer

kan zijn van de gewone eerste-lijn service. Dat je

een kwestie van zorgvernieuwing, van het scheppen

dus ook weer iets terugkrijgt van de oude wijkzus-

van veel meer zorgdiversiteit en van flexibel orga-

ter, die zorgt voor mensen die na een hartfalen of

niseren.”

na een heupoperatie weer naar huis kunnen en nog enige tijd verpleging behoeven etc. Dat stuk van de thuiszorg dat nu in de AWBZ zit, de kortdurende verpleging, zullen we in de komende jaren gaan onderbrengen in de Zorgverzekeringswet.” Zorgverzekeraars Nederland Gaan de premies dan omhoog?

Sparrenheuvel 16

Coolen: “Als we dat doen, gaat er wat geld van

3708 JE Zeist

de AWBZ over naar de Zorgverzekeringswet.

Postbus 520

Dat zal voor de budgetten niet zo heel erg veel

3700 AM Zeist

verschil uitmaken. Het betekent dat de premie

Tel: 030 - 698 89 11

Zorgverzekeringswet een heel klein beetje gaat stij-

www.zn.nl

gen, maar dat navenant de premie in de AWBZ weer

6


$).%2

:ONOPUWBORD !RTNR

!RTNR

-ALSEZALMFILETINKOMKOMMER ROOMSAUSMETGROENTEN DAARBIJ ROMANOBONENENPASTA

+IPFILETINEENKRUIDEN KNOFLOOKSAUS METASPERGE GROENTEMIXENRIJST

!RTNR

!RTNR

-AALTIJDSOEPMETSCHELPJESPASTA GROENTENENREEPJESKIPPENVLEES

6EGETARISCHEFILETÂMEDITERRAAN± BEREIDUITZUIVEL METPASTAENEEN COURGETTE MIX

!RTNR

!RTNR

"EENHAMINZOETEMOSTERDSAUS DAARBIJBROCCOLIENAARDAPPELEN 4ORTELLINIMETPESTO KIPFILET ENCHERRYTOMATEN

NORMALEVOEDINGMINDERVERZADIGDVETZONDERTOEGEVOEGDSUIKERRIJKAANVEZEL

)NTERESSE"ELONS WIJGEVENUGRAAGADVIES 4EL GRATIS APETITO"60OSTBUS#$$EN(AAGWWWAPETITONLINFO APETITOCOM


7

door Bertien Vries

Met een gerust hart naar je werk

Hoe vind je de weg in zorgland? Omdat de AWBZ-zorg te duur wordt, zijn er al en zullen er nog maatregelen worden genomen om de kosten terug te dringen. Zo wordt een aanvraag voor huishoudelijke zorg al geruime tijd niet meer automatisch door het indicatieorgaan gehonoreerd. Er wordt namelijk van de partner verwacht dat die de zorg van het huishouden op zich neemt. Op zich hoeft dat geen probleem te zijn, maar het wordt wel een probleem als deze partner het huishouden niet kan combineren met het werk. Een probleem waar werkgevers steeds meer mee geconfronteerd worden, omdat hun werknemers oververmoeid raken en er werk blijft liggen. Daarom heeft CZ in haar interventieverzekering voor bedrijven bij wijze van service geregeld dat wanneer dat nodig is er snel thuiszorg geregeld kan worden.

het huishouden doet en dat er voor de kinderen (naschoolse) opvang geregeld wordt. Of dit een haalbare kaart is, hangt helemaal af van de situatie. Als het voor langere tijd is, kan iemand overbelast raken en daardoor arbeidsongeschikt worden. Ook kan het gebeuren dat iemand voor zijn werk meerdere dagen van huis is (bijvoorbeeld vertegenwoordigers of vrachtwagenchauffeurs) of op het werk gewoon niet gemist kan worden omdat het bedrijf dan zijn orders niet op tijd afkrijgt. Wanneer een werkgever er belang bij heeft dat zijn werknemers hun werk gewoon kunnen blijven doen, is deze bereid zijn werknemers te helpen bij het regelen van thuiszorg en daar ook voor te betalen. De kosten die de werkgever aan thuiszorg kwijt is, zijn immers lager dan de kosten die een overspannen werknemer of het niet tijdig leveren met zich meebrengen. Om haar verzekerden van dienst te kun-

Gebruikelijke zorg is soms te belastend

nen zijn, heeft CZ dit aspect in de serviceverlening,

V

die onderdeel uitmaakt van haar interventieverze-

Voorheen werd er, wanneer de spil van het huishouden in een gezin met kinderen uitviel, ruimhartig geïndiceerd; indicaties van 40 uur gezinszorg per week waren geen uitzonderingen. Maar sinds het begrip

8

kering voor bedrijven, meegeno-

Gebruikelijke zorg niet altijd met werk te combineren

men.

Thuis moet de boel goed geregeld zijn

“gebruikelijke zorg” bij de indicatieorganen is

Het gaat er dus om dat de zaken thuis goed gere-

ingevoerd, wordt er verwacht dat de partner zelf

geld worden, zodat de werknemer met een gerust


hart naar zijn werk kan. Om dat verantwoord en

zorging. Het is echter niet ondenkbaar dat er zich

– als het moet snel – te kunnen regelen, heeft

ook complexere situaties bij ons aandienen. De

CZ contact met PrivaZorg gezocht aangezien wij

omstandigheden die aan de zorgvraag ten grondslag

een erkende thuiszorginstelling met een landelijk

liggen, kunnen immers voor de betrokkenen heel

netwerk van regionale steunpunten zijn. Dit heeft

ernstig zijn en zelfs dramatische vormen aannemen.

er inmiddels toe geleid dat CZ en PrivaZorg een samenwerking met elkaar zijn aangegaan. Zorgvragen zullen door de ver-

Uiteraard heeft ook dan de invul-

Zorg via interventieverzekering van CZ

zekerden van CZ aan ons wor-

ling van de zorg de eerste prioriteit. Maar als de zorg gestart is, zal de coördinator van het steunpunt in overleg met het centrale kantoor

den doorgegeven en het dichtstbijzijnde steunpunt

in Amersfoort nagaan of er een indicatie voor (een

gaat daar dan direct mee aan de slag.

deel van de zorg) aangevraagd kan worden. Wanneer

De zorgvragen zullen hoofdzakelijk huishoudelijke

die gelegenheid zich voordoet, zal de coördinator in

zorg betreffen, aangevuld met zorg voor en opvang

overleg met de zorgvrager een indicatie aanvragen

van de kinderen en eventueel wat persoonlijke ver-

en wordt er een zorgplan samengesteld.

door Tera Stuut

Cursus van Sting

Verzorging: een vak apart PrivaZorg gaat samenwerken met Sting om verzorgenden die op zelfstandige basis zorg verlenen een bijscholing op maat aan te bieden. STING is de landelijke beroepsvereniging voor verzorging en zet zich in voor de belangen van zo’n 200.000 verzorgenden en helpenden in ondermeer de thuiszorg. Sting richt zich met name op de inhoud van het beroep verzorging. Zelfstandig zorgverleners kunnen lid worden van Sting en zich laten bijscholen via Sting.

wat moet je regelen om als zelfstandige te werken en hoe kom je aan cliënten. • Kwaliteit in beeld: waar moet je op letten om goede zorg te bieden; uitwisseling van ervaringen met andere deelnemers. • Werken aan kwaliteit: hoe houd je de kwaliteit op peil; tips en houvast. • Onderhandelen met de cliënt: oefenen in het maken en nakomen van afspraken.

zelfstandig ondernemerschap heeft Sting een cur-

O

PrivaZorg kwam in gesprek met een van de mede-

sus ontwikkeld speciaal voor deze groep zelfstan-

werkers van Sting, mevrouw I. Bakx en samen heb-

dig zorgondernemers. De cursus heet “Zelfstandig

ben we het plan opgevat nog dit jaar te starten met

in Zorg” en omvat vier dagdelen. De volgende

een landelijke bijscholing voor huishoudelijk ver-

onderwerpen komen aan de orde:

zorgenden, zorghulpen, helpenden en verzorgen-

• Zelfstandig werken in de praktijk:

den op niveau 2.

Omdat steeds meer verzorgenden kiezen voor het


9

Nooit te oud om te leren

(Bij)scholing blijft belangrijk door Tera Stuut

Het gezegde “Jong geleerd is oud gedaan”, gaat in de zorg maar ten dele op. Zorgverleners moeten immers bijblijven op hun vakgebied en hun vaardigheden op peil houden. Daarom wordt er veel aandacht besteed aan (bij)scholing en opfriscursussen.

I

In de thuiszorg werken veel verschillende zorgver-

ten alles over het uitvoeren van basiszorg. Hiertoe

leners met diverse achtergronden en opleidingen.

behoort zorgverlening aan cliënten die hulp nodig

De laatste jaren is er veel veranderd op het gebied

hebben bij de persoonlijke verzorging zoals was-

van opleidingen. Zo kunnen ook degenen die vroe-

sen, aan- en uitkleden en douchen. Ook deze oplei-

ger niet in de gelegenheid waren te leren op latere

ding is heel praktijkgericht.

leeftijd een diploma in de zorg halen. Maar ook mensen die goed in de praktijk zijn maar moeite

De derde stap is de opleiding verzorgende (kwali-

met de theorie hebben, kunnen opleidingen en tra-

ficatieniveau niveau 3). De student leert naast de

jecten volgen die meer bij hen passen.

basiszorg ook cliënten te verzorgen met een meer complexe zorgvraag en leert alles over medicatie

Ondanks het feit dat veel van onze zorgverleners

toedienen, zwachteltechnieken, wondverzorging en

nog ouderwets geschoold zijn, krijgen we steeds

kan ook zorgplannen maken en zorgdoelen stellen.

meer te maken met nieuw opgeleiden. Enkele van

Er wordt kennis gemaakt met de verschillende ziek-

deze “ouderwetse opleidingen” klinken u vast

tebeelden en er wordt geleerd signalen te herken-

nog heel bekend in de oren. De bejaardenhulp, de

nen en wat hiermee te doen. Kortom men is aan het

gezinshulp, de bejaarden- en gezinsverzorgster, de

einde van de opleiding een allround verzorgende.

ziekenverzorgster, de A-verpleegkundige, de wijkziekenverzorgende en de wijkverpleegkundige.

Om deze opleiding tot een goed einde te brengen, is de verzorgende, naast het vele werken in de

De huidige opleidingen

praktijk veel tijd kwijt aan studie en het maken

Om u een idee te geven van de huidige opleidingen

van opdrachten. Achteraf horen we vaak dat het

op het gebied van de gezondheidszorg, geven wij

ondanks het vele werk toch de moeite waard is. De

een overzicht.

meeste verzorgenden in de thuiszorg gaan door om meer verpleegtechnische vaardigheden te leren, dit

We beginnen met de opleiding tot zorghulp. Dit is

is de variant Verzorgende IG. Werkt een verzorgende

een opleiding op niveau 1. Tijdens deze opleiding

in een verpleeghuis waar psychogeriatrische zorg-

leert de student alles over het uitvoeren van huis-

vragers wonen dan kan de verzorgende zich hierin

houdelijke taken en het omgaan met cliënten die

specialiseren.

huishoudelijke verzorging nodig hebben. De vierde stap is de opleiding verpleegkunde (kwali-

10

De volgende stap is de opleiding tot helpende in

ficatieniveau 4. Een verpleegkundige is meer gericht

de zorg, oftewel verzorgende niveau 2. Naast het

op het verplegen van mensen die door een ziekte,

uitvoeren van huishoudelijk werk leren de studen-

aandoening of handicap verpleegkundige zorg


Zorgcoördinatoren op cursus in Amersfoort

nodig hebben. Verpleegkundigen begeleiden over ’t

Verder gaan we dit jaar van start met bijscholings-

algemeen cliënten met een ernstige ziekte.

modules voor zorgverleners vanaf niveau 3. De

Het volgende niveau is de HBO-Verpleegkundige

zorgverleners kunnen o.a. kiezen uit: chronische

(kwalificatieniveau 5). Deze verpleegkundige oplei-

pathologie, acute pathologie, medicatie bij psychia-

ding is een bijzonder pittige opleiding en de afge-

trische patiënten, weten regelgeving.

studeerde student is allround inzetbaar. Veel stu-

Verzorgenden vanaf niveau 2 kunnen modules vol-

denten ambiëren een leidinggevende positie of gaan

gen over tiltechnieken en signaleren, acteren en

zich specialiseren. De diabetes- en reumaverpleeg-

rapporteren.

kundigen zijn hiervan voorbeelden.

Oefening baart kunst

Hoe weet u of uw zorgverlener bevoegd en bekwaam is?

Omdat het niet voor iedereen is weggelegd (en ook

Op het steunpunt wordt nauwkeurig bijgehou-

niet altijd nodig) een hele opleiding te volgen, orga-

den welke opleiding(en) de zorgverleners hebben

niseert PrivaZorg voor helpenden, verzorgenden

gevolgd en wanneer zij voor het laatst bijgeschoold

en verpleegkundigen bijscholingen. Zoals bijvoor-

zijn. Voordat een zorgverlener bij u aan het werk

beeld een korte scholing voor helpenden waarbij

gaat, kijkt de zorgcoördinator eerst of de zorgver-

zij leren medicatie toe te dienen. Een dergelijke

lener over de juiste diploma’s en/of certificaten

cursus wordt altijd gegeven door een erkend oplei-

beschikt en of de zorgverlener nog voldoende

dingsinstituut en bestaat uit een theoretisch en

bekwaam is.

een praktisch deel. Pas als beide delen voldoende zijn, ontvangt de helpende een certificaat waarin

Training voor zorgcoördinatoren

precies omschreven staat waartoe men bevoegd en

Ook de zorgcoördinatoren op het steunpunt hebben

bekwaam is. Voor verpleegkundigen en ziekenver-

behoefte aan scholing. De afgelopen weken zijn de

zorgenden is er jaarlijks een scholing op het gebied

zorgcoördinatoren naar Amersfoort gekomen om

van verpleegtechnische vaardigheden.

onder leiding van een trainer hard te werken (zie elders in dit nummer).

Ook dit jaar wordt er weer bijgeschoold. Zo kan een groep helpenden een certificaat wondverzor-

Kortom, op alle niveaus is voortdurend leren en

ging en medicijnentoediening halen, er komt een

scholen van het grootste belang. Onze slogan is niet

scholing voor huishoudelijke hulpen en aan ver-

voor niets “PrivaZorg staat voor PrimaZorg”.

pleegkundigen wordt op verschillende plaatsen scholing gegeven op het gebied van medicatietoediening per infuus.


11

In de schaduw van de ochtendzon

Een ochtend op stap met een zorgverlener Het is nog vroeg als Marjolijn Scheel de deur uitgaat. Ze is op weg naar haar eerste cliënt van vandaag en ik mag haar vanochtend als een schaduw volgen. Benieuwd wat deze morgenstond brengen zal.

N

Na haar opleiding voor ziekenverzorgende heeft Marjolijn een jarenlange ervaring achter de rug in verpleeg- en ziekenhuizen. Naast haar parttime baan als ziekenverzorgende wilde ze graag nog wat uren de wijk in. Sinds drie jaar werkt zij dan ook met veel enthousiasme als zelfstandig zorgondernemer (afgekort

door Monique Böhm

ZON) via PrivaZorg De Betuwe. Eigen baas zijn en eigen cliënten hebben dat is wat ze wilde. Samen met vier collega’s is zij verantwoordelijk voor de verzorging van zes cliënten die altijd dezelfde groep zorgverleners om zich heen hebben. Onderling wordt alles geregeld en bij ziekte of verhindering van een van de zorgverleners, springt de ander in. Door deze manier van samenwerken houden de cliënten altijd hun eigen zorgverleners en komen zij niet voor verrassingen te staan. Zo zal er dus nooit op een dag een “wildvreemde” zorgverlener aan de deur staan.

12


Zelf kiezen

op momenten dat mevrouw dat graag hebben wil.

Marjolijn start haar dienst in Driebergen bij

Een wijze les voor iedereen die zorg nodig heeft en

mevrouw Van den Broek. Douchen en zichzelf

een geldige indicatie heeft, u mag zelf de thuiszorg-

verzorgen, dat kan zij nog prima zelf, maar het lukt

organisatie uitkiezen waarvan u zorg wilt hebben.

haar niet meer zelf haar steunkousen aan te trekken.

Het betalen van contributie is absoluut niet nodig

Daarom komt er iedere ochtend en avond een zorgverlener langs om haar daarbij te helpen. Mevrouw Van den Broek was al 50 jaar lid van een thuiszorginstel-

omdat van ieders inkomen auto-

50 jaar lang contributie, en geen zorg toen het nodig was!

matisch al de AWBZ-premie (net zoals bij de AOW) wordt ingehouden. En het is onfatsoenlijk de mensen te doen geloven dat dit

ling toen zij na een operatie thuiszorg nodig had.

wel nodig zou zijn om thuiszorg te kunnen krijgen.

Er werd door een transferverpleegkundige contact

Mensen krijgen toch ook AOW zonder dat ze contri-

opgenomen met deze thuiszorginstelling. En toen

butie hoeven te betalen!

bleek dat er helaas voor mevrouw Van den Broek geen zorgverleners beschikbaar waren om haar de

Aanmoedigen

nodige zorg te geven; nota bene bij de organisatie

De tweede cliënt van deze ochtend is mevrouw

waaraan zij 50 jaar lang contributie had betaald.

Scholten. Zij woont in Zeist en ligt veel op bed voor

Via de transferverpleegkundige van het ziekenhuis

het raam. Iedere ochtend komt er een zorgverlener

kwam ze in contact met PrivaZorg De Betuwe. Daar

langs om haar te helpen met o.a. douchen. Marjolijn

stond direct een team voor haar klaar. Hetzelfde

heeft een ontzettend goede band met haar cliënten

team dat nog steeds elke dag bij haar langs komt

die haar volkomen vertrouwen. Ze is open en har-


13

telijk en stimuleert haar cliënten tot het doen van

de wens in van het verzorgingshuis waartoe haar

de dagelijkse handelingen. Integriteit staat bij haar

huis behoort. Ook zij was jarenlang lid (en betaalde

hoog in het vaandel. Ze weet mevrouw Scholten aan

ook contributie) van een thuiszorginstelling. Op

te moedigen zich vandaag aan te kleden en naar

het moment dat er meer hulp nodig was, was dat

haar wekelijkse biljartochtend te gaan.

er niet en daarom is zij overgestapt naar PrivaZorg. Marjolijn helpt haar met wassen en aankleden.

De route wordt vervolgd naar mevrouw Leenders

Iedere inspanning vergt veel van haar krachten.

die vorige week haar 90e verjaardag heeft gevierd.

Ondertussen is er tijd voor een rustig gesprek waar

De plant die Marjolijn voor haar had meegenomen,

mevrouw Merts zeker behoefte aan heeft.

staat er vrolijk bij. De verbondenheid met de cliënt is groot en de service gaat heel ver. Volgens

Persoonlijke verzorging

het schema was het logischer geweest mevrouw

Nog twee cliënten staan er vanmorgen op de lijst

Leenders als tweede die ochtend te verzorgen, maar

en dus gaan we op weg. Eerst naar de 86-jarige

omdat zij graag wat langer wil slapen, wordt de

mevrouw De Wit; zij heeft hulp nodig bij de per-

route aangepast en wordt zij op een later tijdstip in

soonlijke verzorging. Marjolijn neemt daar rustig

de ochtend bezocht. Er wordt ook hier zoveel moge-

de tijd voor en een opbeurend praatje is een wel-

lijk geprobeerd aan de wens van de cliënt tegemoet

kome afleiding. Niets hoeft gehaast te gebeuren. Belangrijk voor de cliënt maar

te komen. Ze ligt veel op bed en iedere ochtend en avond wordt ze bezocht door een lid van het thuiszorgteam dat haar helpt

Opbeurend praatje is een welkome afleiding

niet minder belangrijk voor degene die de zorg verleent. Iets meer kunnen geven en doen dan wat er van je

met de dagelijkse verzorging. Er wordt een kopje thee voor haar gezet en gevraagd

gevraagd wordt en je eigen invulling daaraan geven.

of er nog iets nodig is of gedaan moet worden. Tijd

Zeker een voordeel van het zelfstandig zorgverlener

voor een gesprekje is er ook altijd even. Mevrouw

zijn.

is dik tevreden met de zorg die zij dagelijks krijgt. Op deze manier kan zij in haar eigen huis blijven

De laatste cliënt van deze ochtend is de 85-jarige

wonen ondanks jarenlang aandringen van de huis-

mevrouw Wilmink. Zij is erg op haar privacy gesteld

arts om naar een verzorgingshuis te gaan. Ze wil

en laat niet zo graag vreemden binnen. Toch lukt

graag, als dat mogelijk is, tot het einde van haar

het Marjolijn ook deze keer weer even een praatje

leven in haar eigen huis blijven.

met haar te maken om te kijken of het allemaal nog goed met haar gaat. Een indicatie voor huishou-

Thuiszorgmap

delijke en persoonlijke verzorging is er wel maar

Voor we verder gaan bekijkt Marlijn de thuiszorg-

mevrouw wil er nog niets van weten. Op dit moment

map. Bij iedere cliënt ligt zo’n thuiszorgmap. Daarin

kan zij zich met de meeste dingen nog wel redelijk

staat niet alleen het zorgplan beschreven maar rap-

zelf redden. En als er binnenkort echt meer hulp

porteren de zorgverleners regelmatig wat zij gedaan

nodig is, kan deze direct gestart worden omdat zij

hebben en hoe het met de cliënt gaat. Alleen rele-

Marjolijn, die nu iedere week een oogje in het zeil

vante informatie wordt in de map genoteerd en cli-

houdt, kent en accepteert.

enten mogen alles lezen wat er over hen geschreven wordt. Inkijken mag ook alleen maar met toestem-

Om 12:00 uur zit het er op. Het is een heel leerza-

ming van de cliënt. Opvallend is dat Marjolijn daar

me ochtend geweest om Marjolijn zo aan het werk

heel erg strikt in is. Mevrouw Merts is de volgende cliënt die bezocht wordt. Zij is

te zien. Met dank aan mevrouw

Relevante informatie gaat veilig in de thuiszorgmap

van jongs af aan al erg ziek maar

14

Van den Broek, mevrouw Scholten, mevrouw Leenders, mevrouw Merts, mevrouw De Wit en mevrouw Wilmink die het

door haar opgewektheid weet ze dat goed te verber-

mogelijk maakten dat we de lezers van ons maga-

gen. Ze woont in een aanleunwoning en heeft haar

zine even konden laten meegenieten van een och-

eigen thuiszorgorganisatie uitgekozen; zeer tegen

tendzon.


de serviceflat van Stichting Ludgerus

Samenwerking met serviceflats schept mogelijkheden door Tera Stuut

Serviceflats krijgen steeds meer te maken met het feit dat de bewoners hulp nodig hebben die de “gewone” service te boven gaat. Dan is het goed naar oplossingen te zoeken waarbij de bewoners zo lang mogelijk in hun vertrouwde omgeving kunnen blijven en tevens de zorg krijgen die ze nodig hebben.

Stichting Ludgerus

T

Tijdens een gesprek tussen PrivaZorg, Roelie Wassink (directeur van Zelfstandig Wonen voor Ouderen) en Helma Kamperman Leferink (directeur van de Stichting Ludgerus te Deventer) kwam ter sprake hoe we samen de bewoners van de serviceappartementen nog beter van dienst kunnen zijn. Alle bewoners betalen servicekosten en kunnen 24 uur per dag een beroep doen op de zorg van het vaste team zorgverleners van de Stichting Ludgerus. Maar veel bewoners hebben ook een indicatie voor thuiszorg. Is er nu een combinatie te maken? We waren er al snel uit.


15

Natuurlijk kunnen we een combinatie maken. Bewoners met een indicatie kunnen vanaf 1 januari 2006 alle zorg ontvangen van het team Ludgerus. Ludgerus kan deze uren declareren bij PrivaZorg. Dit heeft tot gevolg dat de zorgkosten die het Ludgerusteam maakt niet langer meer uit de servicekosten betaald hoeven te worden. En als er meer zorg nodig is dan het Ludgerusteam aankan, kan het dichtstbijzijnde PrivaZorg-steunpunt direct de benodigde menskracht leveren. We hopen straks zelfs nog een stapje verder te kunnen gaan, een PrivaZorg-steunpunt in het gebouw van Ludgerus. Zorg, welzijndiensten en thuiszorghulpmiddelen kunnen dan klantgericht en snel geleverd worden. We zijn nu een paar maanden samen aan het werk en het verloopt prima. Bewoners hebben de vrije keus de zorg of een deel van de zorg te laten uitvoeren door het team van Ludgerus. Het CIZ zet op de indicatie bij voorkeursaanbieder PrivaZorg en via het centrale kantoor van PrivaZorg in Amersfoort komt de indicatie op het bureau van Helma terecht.

Villa Julia

Een samenwerking als deze past helemaal in de filosofie van PrivaZorg. De zorg wordt geleverd door

nodig dan springt het Arnhemse PrivaZorg-steun-

vertrouwde en deskundige handen en de cliënt weet

punt in. Al jaren werd er incidenteel samengewerkt

altijd wie er komt en hoe laat. Zo zie je maar weer dat je door simpele werkafspraken te maken,

Met thuiszorg in een serviceflat

maar nu is de samenwerking tussen beide partijen meer geformaliseerd. De villa bestaat momenteel vijf jaar en er is de afgelopen

meer kunt doen voor mensen die om wat voor reden dan ook tijdelijk of langdurig

vierenhalf jaar zelfs een kleine wachtlijst ontstaan.

thuiszorg nodig hebben. Eén telefoontje naar het zorgteam Ludgerus en alles wordt geregeld.

Volgens Hans Wijtman en Femy Hoogeboom van Villa Julia is er een groeiende vraag naar dergelijke

Villa Julia

kleinschalige projecten.

Ook in Velp is er een samenwerking totstandgeko-

“De mensen die bij ons wonen hebben behoefte aan

men. In dit geval tussen Villa Julia en PrivaZorg.

warmte, gezelligheid en een huiselijke omgeving.

Villa Julia is een kleinschalige woonzorgvoorziening

Dat kunnen wij allemaal bieden.

voor ouderen met psychogeriatrische problemen.

Zo zie je hier de hele dag de mensen rondlopen en

In de villa is plaats voor maximaal zeven bewoners die 24 uur per dag alle begeleiding en zorg

Zorg in een huiselijke omgeving

ontvangen die zij nodig hebben. Buiten de zorg die er al is, wordt de extra zorg gefinancierd door PrivaZorg. Is er direct extra hulp

16


gezellig aan de grote tafel in de keuken zitten. Men zet zelf een kopje thee, wast af en men helpt elkaar. Je voelt de warmte als je

binnenkomt.”

Klantgericht werken valt of staat met goed communiceren

Steunpunten fungeren als praatpaal

door Bertien Vries

Met de veranderingen in de thuiszorg wordt het er niet overzichtelijker op. Omdat de AWBZthuiszorg wordt opgesplitst krijgen mensen die zorg nodig hebben te maken met meer instanties dan alleen maar “de” thuiszorg. We kunnen ons voorstellen dat u op een bepaald ogenblik het spoor bijster bent en een beetje verloren raakt in zorgland. Bij wie moet u zijn voor wat? Omdat het leven van mensen die zorgafhankelijk zijn al gecompliceerd genoeg is, wil PrivaZorg hen zoveel mogelijk rompslomp besparen en duidelijk informeren. Het is de bedoeling dat zij en/of hun mantelzorgers met al hun vragen terecht kunnen bij de steunpunten. Om een betrouwbare praatpaal en een goed serviceloket te kunnen zijn, heeft een groot aantal zorgcoördinatoren een cursus communicatie gevolgd. Klantgericht werken begint bij goed communiceren. Naast het geven van duidelijke informatie is het in de zorg vooral belangrijk dat je goed kunt luisteren.

van tijd naar de WMO zullen gaan, zijn de ondersteunende en de activerende begeleiding. Dit heeft te maken met het feit dat deze vormen van zorg veel raakpunten hebben met het maatschappelijk werk. En zoals het er momenteel naar uitziet zullen op den duur de kortdurende verzorging en verpleging thuis (bij herstel na een ingreep in het ziekenhuis) bij de zorgverzekering worden ondergebracht. Dit heeft te maken met het feit dat men steeds sneller na een operatie door het ziekenhuis naar huis “gestuurd” wordt, omdat er doorstroming moet zijn in de ziekenhuisbedden. Voorheen bleven mensen langer in het ziekenhuis, waardoor er thuis korter zorg nodig was en dus minder kosten op de AWBZ drukten. Eigenlijk wil men deze kosten wel aan zorg in de thuissituatie blijven besteden, maar niet meer uit de AWBZ financieren.

Zorggerelateerde voorzieningen Iedereen wil het liefst zo lang mogelijk zelfstandig

De AWBZ- thuiszorg wordt opgedeeld

in zijn vertrouwde omgeving blijven wonen. Dat

Met ingang van volgend jaar wordt de thuis-

M

is niet alleen mogelijk met behulp van adequate

zorg in stukken geknipt. De huishoudelijke ver-

thuiszorg, maar daarbij kunnen ook daarmee ver-

zorging wordt dan ondergebracht bij de Wet

wante voorzieningen zoals bijvoorbeeld persoons-

Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). Iemand die

alarmering, hulpmiddelen en maaltijdservice een

dus huishoudelijke verzorging nodig heeft, valt niet

belangrijke rol spelen. Ook andere disciplines zoals

meer onder de AWBZ. En als u naast huishoudelijke verzorging ook persoonlijke verzorging en

Er moet een helder beeld van de zorgvraag zijn

verpleging nodig heeft, valt de

bijvoorbeeld een pedicure of fysiotherapeut aan huis kunnen in dat opzicht een relevante bijdrage leveren.

zorg eigenlijk in twee stukken uiteen: zorg via de

Daarnaast zijn er ook verenigingen voor vrijwil-

WMO en zorg via de AWBZ.

lige thuiszorg waar mensen een beroep op kunnen

De volgende delen van de thuiszorg die na verloop

doen. Al met al nuttige voorzieningen (“de sociale


17

Peter van de Peppel

kaart”) waar het steunpunt u over kan informeren of

cursus heeft opgestoken. “Het is heel belangrijk

die de zorgcoördinator voor u kan inschakelen.

goed te luisteren en goed door te vragen. Dus niet alleen passief luisteren, maar juist door gericht vra-

De zorgvraag helder krijgen

gen te stellen proberen iemands probleem helder

Klantgerichte zorg bieden betekent ook dat er een

te krijgen. Je moet je in kunnen leven in iemand

helder beeld van de zorgvraag moet zijn. De ervaring

zijn situatie en iemand helpen de vraag goed onder

leert dat mensen die zorg nodig hebben, dat niet

woorden te brengen. Leg uit dat het belangrijk is de

altijd goed onder woorden kunnen brengen. Een voor-

zorgvraag inzichtelijk te maken, want dan kan er

beeld uit de praktijk: een mevrouw belt met de mede-

adequaat op worden ingespeeld.

deling dat zij binnenkort wordt opgenomen in het

Je moet wel voor bepaalde dingen oppassen. Het is

ziekenhuis voor een operatie. Zij heeft een indicatie

de kunst begrip te tonen zonder dat je zelf emotio-

voor een paar uur huishoudelijke

neel wordt. En oplossingen moet

zorg in de weken dat zij verzwakt is als gevolg van de chemotherapie die zij na de operatie nog moet

je aan iemand voor kunnen leg-

De zorg wordt in stukken geknipt,

ondergaan. Bij doorvragen blijkt dat mevrouw haar man altijd helpt bij het douchen omdat meneer

gen, maar je mag ze nooit dwingend opleggen. Ik loop al heel wat jaren mee in

maar mensen moet je heel laten

te wankel op de benen staat. De

de zorg, maar toch is het goed je steeds bewust te zijn van de manier waarop je communiceert.

conclusie is dus dat er een indicatie aangevraagd

Verder is het hard nodig dat we mensen duidelijke

moet worden voor de persoonlijke verzorging van

informatie kunnen geven over de ontwikkelingen in

meneer tijdens de opname van mevrouw en ook voor

de thuiszorg. Want we hebben binnenkort heel wat

de dagen dat mevrouw te moe zal zijn van de che-

uit te leggen in zorgland. Ook ben ik druk bezig de

mokuur om haar man te kunnen helpen. Iets wat niet

sociale kaart van Haaglanden bij te werken, zodat

boven water komt als er niet doorgevraagd wordt.

we mensen goed en compleet kunnen adviseren. Eigenlijk moet je het zo zien: het maakt niet uit met

De cursus

wat voor zorgvraag de mensen komen. We kunnen

De cursus bestond uit twee lesdagen in januari

alles voor ze regelen en alle zorg leveren en het

en februari van dit jaar; de eerste terugkomdagen

maakt niet uit waar het geld vandaan komt. Of het

waren eind februari en in maart. En de tweede

nu AWBZ, WMO, Persoongebonden Budget of parti-

terugkomdagen staan in de maand oktober van dit

culiere zorg is, PrivaZorg regelt het gewoon. Want

jaar gepland. Zodat iedereen ruim voordat de WMO

de zorg kun je dan wel in stukjes willen knippen,

menens wordt, goed beslagen ten ijs komt.

maar mensen die zorg nodig hebben moet je heel

Eén van de cursisten, Peter van de Peppel van

laten.”

PrivaZorg Haaglanden, is gevraagd wat hij van de

18


DRUKKERIJ DE GANS B.V.

Uw drukwerk met ZORG omringd Maanlander 31 • 3824 MN Amersfoort • telefoon 033 - 450 10 50 • mail [email protected] • www.drukkerijdegans.nl


19

PrivaZorg. magazine. "Thuiszorg staat voor een cultuuromslag" Hoe vind je de weg in zorgland? Samenwerking met serviceflats

Recommend Documents