Jaargang 2 | 2005 nummer 2
PrivaZorg
magazine
● ISO-certificaat voor PrivaZorg ● Hoe vind je de weg in zorgland?
● Thuiszorg in een hospice
● Proeftuin huishoudelijke verzorging nieuwe stijl
2
PrivaZorg Magazine – jaargang 2, juni 2005, nr. 2
Nieuws onder de zon Wanneer dit nummer bij u op de deurmat ligt, is de discussie over de ontwikkelingen in de zorg weer een stuk gevorderd. Toch blijkt dat de aanvankelijk voorgenomen tijdsplanning in de praktijk geen haalbare kaart is. Op het eerste gezicht dus niet veel nieuws onder de zon.
moet daarbij niet uitmaken of het geld voor de zorg nu afkomstig is uit de AWBZ-middelen, of uit de gemeentelijke kas of uit de ziektekostenverzekering. Om goed beslagen ten ijs te komen, zijn wij gestart met een proeftuin voor enkelvoudige huishoudelijke zorg. Verder hebben we grote vorderingen gemaakt
De huishoudelijke zorg zal pas medio 2006 naar de
op het gebied van kwaliteit. Dat heeft ertoe geleid
gemeente worden overgeheveld. En inmiddels heb-
dat we inmiddels ISO-gecertificeerd zijn. In het
ben de gemeenten afgesproken dat de zorg in dat
kader van infectiepreventie hebben wij een hygiëni-
jaar nog via de zorgkantoren zal worden geregeld.
sche afvaldoos laten ontwikkelen. En we zijn gestart
Met als gevolg dat u in 2006 nog weinig van veran-
met workshops voor zorgverleners over het gebruik
deringen zult merken. Dat neemt echter niet weg dat
van de verschillende hulpmiddelen.
wij achter de schermen wel volop ermee bezig blijven.
Kortom, wat PrivaZorg betreft is er wel degelijk nieuws onder de zon. In dit maga-
Hoewel de aspiraties van politiek Den Haag door de
zine kunt u daarover het een en
dagelijkse praktijk van de (thuis)zorg worden over-
ander lezen. Mocht u vragen heb-
ruled, blijven wij doorgaan met ons voor te bereiden
ben, dan kunt u een bericht stu-
op de nieuwe situatie. Het is immers de bedoeling
ren naar de redactie.
dat mensen die zorg nodig hebben deze ook blijven krijgen, ongeacht de financieringsbron. Het
Rob Verzijl
Inhoud 4
Belangrijke stimulans voor verdere kwaliteit
Colofon
ISO-certificaat voor PrivaZorg
6
Hoe vind je de weg in zorgland? Meedenken met indicatiestelling kan geen kwaad
8
Geborgenheid tot en met het afscheid Thuiszorg in een hospice
10
‘Hospice-zorg doet bewuster leven’ Gelisa Crielaard
11
Schone zorg is veilige zorg Afvaldoos binnen handbereik
12
Proeftuin huishoudelijke verzorging nieuwe stijl Steunpunt in Sint Maartensdijk Workshops hulpmiddelen voor zorgverleners PrivaZorg Een kijkje in de keuken van de fijne kneepjes
15 16
Niet alleen zorg, maar ook fysiotherapie aan huis Grotere kans op aftrek van ziektekosten
19
PrivaZorg Magazine 2 – juni 2005 PrivaZorg Magazine is een uitgave van Stichting PrivaZorg en wordt gratis verspreid onder cliënten en werkrelaties. Overname van informatie is alleen toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever: Stichting PrivaZorg Hoofdredacteur: Bertien Vries Stichting PrivaZorg Eindredacteur: Gerard Kerkvliet Kerkvliet Journalistiek en Voorlichting Medewerker: mr. Hans Piersma FB – AGT accountants Redactieraad: Tera Stuut, Bertien Vries en Monique Böhm. Lay-out en druk: Drukkerij De Gans Advertenties Voor plaatsing van advertenties en tarieven kunt u contact opnemen met Stichting PrivaZorg. Stichting PrivaZorg Algolweg 9-16, 3821 BG Amersfoort tel. 033-455 6762
[email protected] www.privazorg.nl
PrivaZorg Magazine – jaargang 2, juni 2005, nr. 2
3
door Tera Stuut
ISO-certificaat voor PrivaZorg:
Belangrijke stimulans voor verdere kwaliteit Kwaliteit van zorg is altijd het uitgangspunt van PrivaZorg geweest. Wij vinden het vanzelfsprekend dat de zorg op de juiste manier door de juiste zorgverlener geboden wordt. Objectief toetsen van deze kwaliteit vinden wij een ‘must’. Met nieuwe kwaliteitsmaatregelen gaan wij dit verder ondersteunen.
op het centrale kantoor te Amersfoort worden eveneens uitgevoerd door goed opgeleide en bekwame krachten. Kortom, ook alle werkzaamheden die te maken hebben met het geven van informatie en advies, met het organiseren, coördineren en uitvoeren van taken rondom de zorg die cliënten thuis ontvangen, moeten aan bepaalde kwaliteitscriteria voldoen.
ceerd voor de zorg die zij leveren, of het nu gaat
A
Kwaliteitsfunctionaris
om verpleging, persoonlijke verzorging, onder-
Om deze kwaliteit objectief te kunnen toetsen en
steuning of huishoudelijke verzorging. De onder-
er ook op aangesproken te kunnen worden, heeft
steunende werkzaamheden op de steunpunten en
PrivaZorg een kwaliteitsfunctionaris ingeschakeld.
Al onze zelfstandige zorgverleners zijn gekwalifi-
4
PrivaZorg Magazine – jaargang 2, juni 2005, nr. 2
Deze functionaris heeft aan de hand van de ISO-nor-
Omdat de kwaliteit ook op lange termijn gewaar-
men alle processen die plaatsvinden om de
borgd moet zijn, komt Lloyds ieder jaar in
zorg te kunnen leveren in een kwaliteitshandboek
Amersfoort terug om te toetsen of alles nog wel
vastgelegd. Vervolgens heeft hij op alle steunpun-
volgens de regels verloopt. Ook de steunpunten
ten uitgelegd hoe er volgens dit kwaliteitssysteem
worden jaarlijks bezocht. En verder wordt het hele
gewerkt moet worden. Aan een extern bureau is
proces begeleid door de kwaliteitsfunctionaris.
gevraagd om de finale toetsing te doen. is op het centrale kantoor in Amersfoort enkele
Uw commentaar zien wij als een goed advies
dagen bezig geweest om te toetsen of PrivaZorg
Alle cliënten, zorgverleners en medewerkers die
zich houdt aan alle kwaliteitseisen volgens de
op- of aanmerkingen hebben, kunnen dit melden op
Dit bureau, Lloyds Register Quality Assurance,
het verbeterformulier. In het
internationale ISO-normering. We zijn dan ook zeer verheugd en eerlijk gezegd
Kom met uw kritische noten
zorgdossier dat alle cliënten ontvangen zit zo’n formulier.
ook wel trots te kunnen vertellen dat Lloyds ons
Als u iets te melden heeft, dan vult u dit formulier
positief beoordeeld heeft en dat aan de Stichting
in zodat wij deze kritische noten kunnen gebruiken
PrivaZorg het internationaal erkende ISO-certificaat
om onze dienstverlening blijvend te verbeteren.
is toegekend.
Ook zouden we graag zien dat onze cliënten, wanneer de zorg is afgelopen, het evaluatieformulier
Wat betekent dat nu voor u als cliënt?
dat ook in het zorgdossier zit, ingevuld terugsturen
In de praktijk heeft u er waarschijnlijk niets van
naar het steunpunt.
gemerkt, uw hulp is er niet anders door gaan werken, de zorgcoördinator is zich niet anders gaan
Heeft u vragen over ons kwaliteitssysteem of wilt u
gedragen en de urendeclaraties worden nog steeds
over dit onderwerp iets kwijt dan kunt u terecht bij
op dezelfde manier verwerkt. Wel kunt u er van op
uw zorgcoördinator op het steunpunt. Deze zal uw
aan dat u de zorg ontvangt van een thuiszorgor-
vragen of opmerkingen doorgeven aan het centrale
ganisatie die voldoet aan de kwaliteitseisen die de
kantoor in Amersfoort, zodat de kwaliteitsfunctio-
overheid stelt.
naris daarmee aan de slag kan gaan.
Kwaliteit is niet eenmalig
kwaliteitsfunctionaris Jan Stuut
PrivaZorg Magazine – jaargang 2, juni 2005, nr. 2
5
door Tera Stuut
Meedenken met indicatiestelling kan geen kwaad
Hoe vind je de weg in zorgland? Hoeveel hulp krijgt u in de thuiszorg, en wat voor soort hulp? Het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ), voorheen het RIO, bepaalt welke thuiszorg u betaald krijgt uit de AWBZ. Centraal daarin staat de zogeheten “indicatie”.
Vanaf 1 januari 2004 zijn alle nieuwe indicaties vastgelegd in functies en de omvang is vastgelegd in een klasse. Maar wat betekent dat nu voor de deskundigheid die door ons, PrivaZorg, wordt ingezet? In totaal is er sprake van vijf functies: huishoudelijke verzorging, persoonlijke verzorging,
Zo’n indicatie wordt bij een CIZ aangevraagd.
verpleging, ondersteunende begeleiding en
Dat kunt u zelf doen, maar ook iemand anders;
activerende begeleiding.
bijvoorbeeld een familielid, huisarts, een zorginstelling etc. U ontvangt dan een vragenlijst die
Huishoudelijke verzorging
u moet invullen en terugsturen naar het CIZ.
U kunt niet meer geheel of gedeeltelijk alle huis-
Daarna neemt de indicatiesteller contact met u op
houdelijke taken uitvoeren. U hebt dan recht op
om een afspraak te maken voor een gesprek. Soms
hulp bij het uitvoeren van deze taken. De hulp die
wordt volstaan met een telefonische afhandeling.
voor u gezocht wordt, beschikt over voldoende werkervaring, of u krijgt hulp van een verzorgings-
De indicatiesteller gaat na of u aanspraak kunt
hulp niveau 1 of 2. Deze verzorgenden hebben een
maken op betaalde zorg vanuit de AWBZ. Vanaf
opleiding gehad waar het uitvoeren van huis-
1 januari 2004 zijn de criteria hiervoor veranderd.
houdelijke taken onderdeel van uitmaakt.
Zo is het goed om te kijken naar eventuele eerdere indicaties. Had u tot dan toe een indicatie die recht
Persoonlijke Verzorging
gaf op veel meer uren zorg, dan kan het zijn dat
U heeft behoefte aan hulp of controle bij de
u, ondanks het feit dat uw situatie niet verbeterd
lichamelijke zorg. Dit kan zijn: helpen bij aan-
is, toch minder uren zorg zult krijgen. Dat kan een
en uitkleden, wassen, douchen, haarverzorging,
reden zijn om in beroep te gaan.
nagelverzorging en helpen bij de transfers (b.v. in en uit bed helpen). De zorgverleners die u hierbij
Wanneer het indicatierapport klaar is, ontvangt
helpen zijn hiervoor opgeleid en beschikken over
u een brief met daarin o.m. een overzicht van de
een diploma op minimaal niveau 2 of een gelijk-
soort thuiszorg (de functies) die u nodig heeft,
waardig diploma met voldoende werkervaring of
de uren (klasse), de duur en de thuiszorgorganisatie
een certificaat basiszorg.
van uw keuze. In uw gesprek met het CIZ geeft u
6
dus zelf aan door welke thuiszorginstelling u
Verpleging
geholpen wilt worden, of dat u daarbij gebruik wilt
U heeft behoefte aan een gediplomeerde zieken-
maken van een Persoonsgebonden Budget (PGB). Het
verzorgende of verpleegkundige die u bijvoorbeeld
rapport wordt schriftelijk gemotiveerd.
medicatie toedient, wondverzorging toepast of
PrivaZorg Magazine – jaargang 2, juni 2005, nr. 2
Rinske Osinga, wijkverpleegkundige
uw benen komt zwachtelen. De zorgverleners zijn
SIP (Standaard Indicatie Protocol)
opgeleid en getraind in het uitvoeren van verpleeg-
Het is niet altijd nodig dat er iemand van het
kundige handelingen. Voor sommige handelingen
indicatieorgaan (CIZ) bij u thuis komt om de
is een uitvoeringsverzoek van de behandelend arts
indicatie te stellen. Soms kan met thuiszorg worden
nodig. De zorgverleners zijn bevoegd en bekwaam
gestart zonder dat de indicatie is afgegeven.
om de handelingen die nodig zijn uit te voeren.
Dit geldt voor spoedsituaties waarin de zorgbehoefte eenvoudig is vast te stellen en snel geleverd
Ondersteunende Begeleiding
moet worden. Bij het steunpunt kunnen ze u
U heeft begeleiding nodig bij de organisatie van uw
precies vertellen of u daaronder valt. Dit gebeurt
huishouding, het helpen bij het aanbrengen van een
volgens een standaard indicatie protocol (SIP).
dagstructuur en het leren omgaan met uw beperkingen of handicap. De zorgverleners die hiervoor
Hierbij een voorbeeld van hoe het met zo’n SIP gaat.
ingezet worden, hebben een opleiding op minimaal
U heeft een oogontsteking en uw huisarts zegt dat
verzorgend niveau of gelijkwaardig niveau.
u gedurende twee weken uw ogen moet druppelen. Als u daar zelf niet toe in staat bent, dan kunt u
Activerende Begeleiding
rechtstreeks naar het steunpunt van PrivaZorg
U moet weer voor uzelf gaan zorgen en opnieuw
bellen. Van daaruit wordt geregeld dat direct met
leren de organisatie van uw leven ter hand te
het druppelen gestart kan worden. Dezelfde dag
nemen. Activerende begeleiding is dus altijd
nog wordt door het steunpunt een SIP-formulier
gericht op herstel. De zorgverleners die u hierbij
ingevuld en naar het CIZ gestuurd. Van het CIZ
helpen zijn speciaal opgeleid en kunnen u helpen
ontvangt u altijd, maar pas nadat de zorg gestart
met het trainen van vaardigheden. Bijvoorbeeld:
is, een schriftelijke bevestiging met de juiste zorg-
u hebt na een hersenbloeding een hulpmiddel
functie en de tijdsklasse. Zo kunt u op tijd geholpen
nodig om uzelf te kunnen douchen. De zorgverlener
worden en wordt onnodige bureaucratische romp-
helpt u hierbij zodat u dat straks weer zelfstandig
slomp vermeden. En dankzij het SIP kunt u weer
kunt doen.
blij uit uw ogen kijken.
PrivaZorg Magazine – jaargang 2, juni 2005, nr. 2
7
Thuiszorg in een hospice hospice in Apeldoorn
Geborgenheid tot en met het afscheid door Bertien Vries
De enige zekerheid in ons leven is onze eigen sterfelijkheid. En als het moment daar is, wil iedereen hetzelfde: in alle rust en geborgenheid heengaan. Helaas kan dat niet altijd thuis. Er is bijvoorbeeld te weinig hulp, of men is te klein behuisd. In zo’n situatie kan een hospice uitkomst bieden.
Een vast team Het zal duidelijk zijn dat de thuiszorg in een hospice een extra dimensie heeft. Naast klantgerichtheid en kwaliteit gaat het vooral om datgene wat je zelf als mens te bieden hebt. Yolanda Kroon, directeur van PrivaZorg Apeldoorn en omstreken weet daar alles van. Zij heeft bij Hospice Apeldoorn vanaf de start de thuiszorg mee
Een hospice biedt mensen een veilig en vertrouwd
E
helpen opzetten. Daarnaast voorziet zij ook het hos-
onderkomen, waar zij in alle rust en privacy samen
pice in Brummen van de nodige thuiszorg.
met dierbaren hun laatste levensdagen kunnen door-
Beide huizen zijn low-care.
brengen. Dat is niet alleen mogelijk dankzij de inzet
In het jaar 2000 werd Yolanda benaderd door het in
van het hospice-personeel en vele vrijwilligers, maar
oprichting zijnde hospice in Apeldoorn met de vraag
ook door ondersteuning van professionele thuis-
of PrivaZorg de thuiszorg wilde gaan leveren. Dat die
zorg.
vraag bij haar terechtkwam is niet zo verwonderlijk;
Niet alle hospice-huizen kunnen dezelfde zorg
PrivaZorg levert immers zorg op maat en elke cliënt
bieden. Een low-care hospice is te vergelijken met
heeft zijn “eigen, vaste” zorgverleners.
een thuissituatie en biedt onderdak wanneer er geen zwaar gespecialiseerde verpleging nodig is. Een high-care hospice neemt
Het heeft wel de nodige inspan-
Iedereen zet zich met hart en ziel in
mensen op die wèl voortdurend
ning gekost om het allemaal goed te regelen, maar het resultaat is er dan ook naar. Er is een vast team verpleegkun-
specialistische verpleging nodig hebben, vergelijk-
digen voor de nacht. En wanneer het nodig is zijn
baar dus met een ziekenhuis- of verpleeghuissituatie.
er ’s nachts meerdere zorgverleners aanwezig. Er is een vast team overdag dat op afgesproken tijden de
8
PrivaZorg Magazine – jaargang 2, juni 2005, nr. 2
hebben er dan ook bewust voor gekozen dit werk te doen. Zo kun je met elkaar die specifieke kennis ontwikkelen die - gezien de bijzondere eisen die aan de kwaliteit van de palliatieve zorg gesteld worden - nodig is. Zo zijn de zorgverleners voor het geven van zorg aan terminale patiënten bereid geweest om zich te scholen in pijnbestrijding, zodat daar geen aparte deskundigen meer voor hoeven te worden ingeschakeld. Dat is rustiger voor de cliënten en dat heeft dus duidelijk een toegevoegde waarde”, aldus Yolanda Kroon. Alles wordt in het werk gesteld, legt zij uit, om de hospice in Brummen
zorg voor de betrokkene zo min mogelijk belastend te laten zijn. “Zo wordt bijvoorbeeld het zorgmoment
zorg verleent. Ditzelfde team is ook bereikbaar voor
in de ochtend pas later gegeven, terwijl dat elders in
de onverwachte zorgmomenten die zich op de dag
de zorg wel vroeg gebeurt. Dit is prettiger voor de
kunnen voordoen. Ook de huishoudelijke verzorging
cliënt omdat deze vaak tegen de ochtend pas vast in
wordt geleverd door een team van vaste zorgverle-
slaap valt en dan is het niet goed om die rust te ver-
ners.
storen.”
Hechte samenwerking
Samenspel
Zoals Yolanda zelf zegt, heeft de hospice-zorg een
Zodra je het hospice binnenkomt voel je de bijzon-
speciaal plekje in haar hart. “Het is heel bijzonder
dere sfeer die er hangt. Yolanda heeft daar de volgen-
om deze vorm van thuiszorg te organiseren. Samen
de verklaring voor. “Het is een samenspel tussen alle
met het hospice is in overleg vanaf de eerste stap het
betrokkenen: de coördinatoren van het hospice, de
plan ontwikkeld en steeds in samenspraak bijgesteld,
vrijwilligers, PrivaZorg en natuurlijk ook de familie.
zodat je een vorm van zorg organiseert die steeds
Iedereen zet zich met hart en ziel in.”
beter wordt.
Een samenspel dat diep geworteld is in het vertrouw-
Het is inspirerend met een groep zorgverleners te
en dat je met elkaar geborgenheid wilt bieden tot en
werken die zo gemotiveerd en betrokken zijn. Ze
met het afscheid.
de huiskamer van hospice Brummen
PrivaZorg Magazine – jaargang 2, juni 2005, nr. 2
9
Gelisa Crielaard:
“Hospice-zorg doet bewuster leven” Eigenlijk heeft ze in het begin niet bewust voor hospice-zorg gekozen en is ze er door omstandigheden ingerold. In de “gewone” thuiszorg had ze natuurlijk al wel te maken gehad met terminale cliënten. Dus toen ze gevraagd werd in te vallen was dat voor haar geen enkel punt. Van het een kwam het ander en nu maakt Gelisa Crielaard deel uit van het vaste team van verpleegkundigen dat overdag zorg levert in het hospice te Apeldoorn.
I
Iemand verplegen moet natuurlijk altijd vakkundig
Gelisa ziet het afleggen van een overledene als een
gebeuren en je moet ook openstaan voor de wensen
mooie afsluiting van de zorg aan een patiënt. “Soms
en behoeften die de cliënt heeft. Maar je menselijke
doe je dit samen met de familie, soms met een col-
kwaliteit luistert waarschijnlijk nergens zo nauw
lega of een vrijwilliger. Maar hoe dan ook, het geeft
als bij terminale zorg. Of zoals Gelisa het zelf ver-
een goed gevoel om zorg die je begonnen bent ook
woordt: “Als je iemand verpleegt die op sterven ligt,
in alle rust af te mogen maken. Zo kun je het zelf
vergt dat heel wat van je. Maar je kunt het volhou-
beter verwerken en neem je niet alles mee naar
den omdat je er veel voor terugkrijgt en omdat de
huis. Toch zullen er altijd dingen zijn die je zo diep
sfeer in het hospice goed is. De onderlinge samen-
raken dat ze je bijblijven. Bijvoorbeeld als er een
werking met coördinatoren en vrijwilligers is prima.
jong iemand overleden is. Dus het doet wel degelijk wat met je, daar ontkom je niet aan. Het klinkt mis-
Het is zwaar, maar ik vind het fijn om iets te kun-
schien tegenstrijdig, maar zelf ben ik meer gaan
nen betekenen voor deze mensen, om ze te begelei-
genieten van mijn eigen gezin en ben ik blijer met
den tijdens hun laatste levensfase en hen de zorg
de kleine dingen in het leven.”
en aandacht te geven die ze nodig hebben. Het
10
gaat erom dat je het voor hen zo dragelijk mogelijk
Hospice-zorg, Gelisa heeft er in eerste aanleg dan
maakt. Daarom is het essentieel dat je goed obser-
wel niet bewust voor gekozen, maar ze zet zich
veert wat iemand nodig heeft, of iemand pijn heeft
er volledig voor in en ze is er bewuster door gaan
of het benauwd heeft of onrustig is.
leven.
PrivaZorg Magazine – jaargang 2, juni 2005, nr. 2
door Bertien Vries
Afvaldoos binnen handbereik
Schone zorg is veilige zorg
Kwaliteit in de thuiszorg staat of valt met deskundige hulp. Hygiënisch werken mogen we daar zeker toe rekenen. Daarom doen wij het nodige op het gebied van het voorkomen van infecties.
het er niet altijd fris uit en ten tweede zijn lang niet alle vloerbedekkingen bestand tegen een flinke schrobbeurt met een desinfectiemiddel. Om dit probleem te ondervangen is er nu de afval-
D
De infectiepreventietas die PrivaZorg al weer bijna
doos. Deze is gemaakt van milieuvriendelijk karton
twee jaar geleden door Medeco liet ontwikkelen,
en op eenvoudige wijze inklapbaar, zodat hij geen
behoort dan ook tot de standaarduitrusting van
sta in de weg hoeft te zijn. Bij gebruik wordt er in
onze zorgverleners. Inmiddels is deze niet meer
de doos een ondoorzichtige plastic zak van afbreek-
weg te denken uit de praktijk. In het verlengde
baar materiaal geplaatst. Daarin wordt meteen het
daarvan heeft PrivaZorg onder het motto “schone
afval gedaan. Zodra de zorgverlener klaar is, wordt
zorg is veilige zorg” een speciale afvaldoos laten
de zak dichtgeknoopt en in de kliko gedumpt.
maken.
Omwille van het milieu is het de bedoeling dat de afvaldoos meerdere keren gebruikt wordt. Is hij niet
Hoe schoon blijft uw huis
meer geschikt dan wordt hij vervangen door een
In de thuissituatie hebben zorgverleners vaak te
nieuw exemplaar. Dankzij deze doos wordt er op
maken met afval dat vraagt om zorgvuldige behan-
decente wijze hygiënisch gewerkt terwijl het milieu
deling zoals incontinentiemateriaal of verbandmid-
niet onnodig belast wordt.
delen. Het zal duidelijk zijn dat je dat niet zo maar even op de kamervloer neerlegt. Ten eerste ziet
PrivaZorg Magazine – jaargang 2, juni 2005, nr. 2
11
Steunpunt in Sint Maartensdijk:
Proeftuin huishoudelijke verzorging nieuwe stijl door Monique Böhm
Hanneke de Boer
Vanaf 2006 wordt de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) stapsgewijs ingevoerd. In het januarinummer van ons magazine hebt u kunnen lezen dat de gemeenten hierin een zwaardere taak krijgen. Zorgfuncties die nu nog onder de AWBZ-thuiszorg vallen worden naar de WMO overgeheveld, om te beginnen de enkelvoudige huishoudelijke verzorging.
Verschil tussen HV1 en HV2 Als je vraagt wat enkelvoudige huishoudelijke verzorging inhoudt, krijg je meestal als antwoord dat dit de vroegere alpha-hulp is maar dan in een nieuw jasje. Aangezien PrivaZorg nooit afspraken heeft gemaakt met het zorgkantoor voor het zorgproduct alpha-hulp, is zo’n antwoord niet echt verhelderend. Daarom maar eerst aan Hanneke gevraagd wat het verschil is tussen enkelvoudige
12
Hoewel het nog wel even duurt voordat het zover
H
verzorging (HV1) en de huishoudelijke verzorging
is, leek het ons een goede zaak een begin te maken
die we altijd al leveren (toen HV en sinds kort dus
met de nodige voorbereidingen. Daarom is het
HV2).
PrivaZorg-steunpunt in St. Maartensdijk gestart met
Hanneke de Boer: “Er zit een heel duidelijk verschil
een proeftuinproject voor de enkelvoudige huis-
in. Dat kun je vooral zien wanneer je een HV1- en
houdelijke verzorging (HV1). De directeur van dit
HV2-indicatie naast elkaar legt. Enkelvoudige hulp
steunpunt, Hanneke de Boer, begeleidt dit project.
is specifiek voor mensen die psychisch en mentaal
PrivaZorg Magazine – jaargang 2, juni 2005, nr. 2
nog goed zijn. Mensen die prima voor zichzelf kun-
zorgverleners binnenkrijgt. Het zijn vooral mensen
nen zorgen, behoorlijk zelfstandig zijn, heel goed
die veel in het vrijwilligerswerk hebben gedaan.
hun eigen beslissingen kunnen nemen. Dus voor
Ze willen anderen gewoon graag helpen, het gevoel
degenen die als het ware alleen maar puur huishou-
hebben dat ze nuttig werk doen. Dus ook de HV1-
delijke hulp nodig hebben en niet meer dan dat.
cliënten krijgen zorg van gemotiveerde mensen.
HV2-indicaties worden afgegeven in situaties waar-
Een groot voordeel vergeleken met de oude alpha-
bij de cliënten naast de huishoudelijke verzorging
constructie is overigens wel dat de cliënt de zorg-
ook behoefte hebben aan sturing en ondersteuning.
kosten niet hoeft voor te schieten.”
Deze mensen moeten aangestuurd worden en geholpen worden om dingen te regelen. De begeleiding
Géén schoonmaakbedrijf
die nodig is verschilt per situatie. Dat kan hulp zijn
Op de vraag of de HV1 niet door een gewoon
bij het boodschappen doen of bij de
schoonmaakbedrijf kan worden geleverd, antwoordt
organisatie van het huishouden. In deze situaties
Hanneke met een hartgrondig “neen!”. “Absoluut niet. Een schoonmaak-
is dus meer nodig dan alleen maar ramen lappen, vloer dweilen, stofzuigen en afwassen. Bij HV2 kun je bijvoorbeeld denken aan mensen met een geriatrische
Wij zijn geen schoonmaakbedrijf; wij zijn thuiszorg!
problematiek, of mensen met
bedrijf is puur bezig met schoonmaakwerkzaamheden. Hun personeel moet jakkeren en racen van het ene werkhuis naar het andere. Wij gaan daar vanuit onze zorg-
een psychiatrische achtergrond, aan gecompliceerde
achtergrond heel anders mee om en kijken er heel
gezinssituaties, maar ook aan mensen die ziek zijn
anders tegenaan. In onze samenleving waarin de
en daarom naast huishoudelijke verzorging nog per-
kinderen vaak ver weg wonen, of te druk zijn met
soonlijke verzorging en/of verpleging krijgen.”
gezin en/of werk, is de huishoudelijke hulp vaak de enige die (twee)wekelijks over de vloer komt. Dit is niet alleen belangrijk vanuit het oogpunt van sociaal contact waar ieder mens behoefte aan heeft. Er speelt nog een andere belangrijke factor mee. De PrivaZorg-hulpen hebben ook een observerende taak en een signaalfunctie. Wanneer zij bijvoorbeeld zien dat een cliënt achteruitgaat en daarom ook andere zorg nodig heeft, wordt dit aan het steunpunt doorgegeven. Ik vraag me af of een schoonmaakbedrijf dat
enkelvoudig, maar daarmee nog niet eenvoudig
ook op deze manier kan
Proeftuin-ervaringen
doen. Schoonmaakbedrijven verstaan hun vak goed
Hanneke is dit voorjaar met haar proeftuin
en dat is schoonmaken.
gestart en vertelt over de eerste ervaringen:
Maar wij zijn toch niet voor niets de thuiszorg.
“Omdat het alleen puur huishoudelijk werk betreft
En ook al is het “alleen maar” HV1, het blijft toch
heb ik speciaal voor dit project zorgverleners moe-
thuiszorg met de nadruk op zorg en dan mag de
ten werven. Opvallend is dat je een andere groep
signalerende functie nooit ontbreken.”
PrivaZorg Magazine – jaargang 2, juni 2005, nr. 2
13
14
PrivaZorg Magazine – jaargang 2, juni 2005, nr. 2
de heer Verbunt wordt geholpen door Sanne van der Ent
Workshops hulpmiddelen voor zorgverleners PrivaZorg Veel van onze cliënten weten dat PrivaZorg al jaren samenwerkt met Welzorg op het gebied van hulpmiddelen die in de thuiszorg nodig zijn. Dit jaar is onze samenwerking uitgebreid. Zo zijn we gestart met een aantal workshops om de zorgverleners verder vertrouwd te maken met het gebruik van de verschillende hulpmiddelen. door Bertien Vries
Deskundige docenten
verlener voorafgaand aan elk gebruik moet
Om de ontwikkeling op het gebied van de hulpmid-
O
controleren of het hulpmiddel, bijvoorbeeld een
delen en het juiste gebruik ervan bij te houden,
tillift, in orde is. En natuurlijk dient er altijd stipt
worden er op diverse plaatsen in Nederland work-
volgens de gebruiksaanwijzing te worden gewerkt.
shops georganiseerd.
Verder spreekt het vanzelf dat de zorgverlener
Tijdens deze workshops geven deskundigen van
over voldoende kennis moet beschikken om het
onder andere “t Tilcentrum” en “Bos Medical” uit-
hulpmiddel te mogen gebruiken.
leg en demonstraties aan zorgverleners hoe zij het
Ergonomisch verantwoord werken met hulpmidde-
beste met de verschillende hulpmiddelen om
len, betekent dat de fysieke belasting tijdens het
kunnen gaan. En zoals het hoort bij een workshop
gebruik niet te zwaar mag zijn. De tillift moet dus
wordt er tijdens die dagen ook druk geoefend.
zo gebruikt worden dat noch de zorgverlener noch
De zorgverleners ontvangen na afloop dan ook een
de cliënt er lichamelijke en/of pijnklachten aan
certificaat van deelname.
overhouden. Inmiddels hebben er drie – in Rotterdam, Apeldoorn
Veilig en ergonomisch
en Utrecht – workshops plaatsgehad. De andere
Bij professioneel gebruik van hulpmiddelen zijn
dagen volgen na de zomervakantie. De zorgverleners
twee zaken van zeer groot belang, het moet veilig
waren allemaal erg enthousiast en u kunt ervan
en ergonomisch verantwoord gebeuren. Voor wat
op aan dat zij zwaar tillen aan het veilig en niet te
betreft de veiligheid gaat het erom dat de zorg-
zwaar tillen.
PrivaZorg Magazine – jaargang 2, juni 2005, nr. 2
15
Niet alleen zorg maar ook fysiotherapie aan huis
Een kijkje in de keuken van de fijne kneepjes door Monique Böhm
Dat de thuiszorg aan huis komt, vinden we allemaal heel vanzelfsprekend. Maar lang niet iedereen weet dat het ook mogelijk is om de fysiotherapeut bij u thuis te laten komen. Reden voor ons om aan een fysio die dat werk al jaren doet daar eens wat meer over te vragen. Een kijkje in de keuken van de ‘fijne kneepjes’.
geïsoleerd dat ze een jaar lang op een stoel gezeten heeft. Ze deed verder niks meer en kwam de deur niet meer uit. Dan help je bij het traplopen en geef je adviezen. In een later stadium nemen andere zorgverleners, zoals de thuiszorg, het dan van je over. Over het algemeen komen we toch wel het meeste bij ouderen thuis, maar soms ook bij mensen die
Will Bonneveld, werkzaam in een fysiotherapie-
uit een revalidatiecentrum komen en nog niet in
praktijk met acht therapeuten in Bunschoten/
een verzorgingstehuis terecht kunnen omdat daar
Spakenburg, komt regelmatig bij mensen aan huis.
op dat moment geen plaats is. Dan worden wij
“Fysiotherapie aan huis kan ingezet worden voor
ingeschakeld om die overbruggingsperiode thuis
alle fysiotherapiebehandelingen waarvoor iemand
goed door te kunnen komen.”
niet naar de praktijk kan komen. Dat klinkt misschien een beetje gek. Maar na bijvoorbeeld
Samenwerking met thuiszorg
een herniaoperatie, als je nog niet mag autorijden
“Er wordt samengewerkt met de thuiszorg maar dat
of fietsen, of als het te ver is om te lopen naar de
zou nog beter kunnen. Vroeger wist ik waar de wijk-
praktijk, dan komen we aan huis. Het gaat dan om
verpleegkundige aan het werk was en hadden we
tijdelijke situaties.
meer onderling overleg. Door diverse reorganisaties
Maar ook wanneer iemand door ouderdom of
zijn we helaas niet meer zo op de hoogte van wat
ziekte, bijvoorbeeld bij de ziekte van Parkinson of
er in de thuiszorg gebeurt. Daarom is de rol van de
reuma, blijvend niet mobiel genoeg is, geven wij
huisarts tegenwoordig zo belangrijk. Vaak wordt in overleg met de huisarts thuis-
hulp aan huis. Eigenlijk doen wij thuisbehandelingen bij patiënten van iedere leeftijd. De postoperatieve indicaties (een indicatie na
Het doel is beter te bewegen
een operatie) nemen tegenwoor-
16
zorg ingeschakeld. De fysiotherapie wordt de laatste tijd nog wel eens vergeten of misschien wordt er niet zo gauw
dig wat af omdat het beleid zodanig veranderd is
aan gedacht in de multidisciplinaire samenwerking.
dat men veel eerder mobiel is. Men kan tegenwoor-
En daardoor heeft er een taakverschuiving plaats-
dig na een operatie veel sneller weer zelf naar de
gevonden. Activiteiten waar wij vroeger bij geroe-
praktijk komen.
pen werden, worden tegenwoordig door de thuis-
Een heel enkele keer komen we aan huis voor een
zorg overgenomen.
sociale indicatie; dan bekijk je ook de thuissituatie.
Voorheen liep ik wel met een patiënt een rondje
Zo ben ik eens door een huisarts benaderd voor
buiten. Eigenlijk kan iedereen dat wel doen.
een mevrouw die een bovenbeen gebroken had en
Maar in bepaalde gevallen is toch echt wel de
kort daarna ook borstkanker kreeg. Zij raakte zo
deskundigheid van een fysiotherapeut nodig.
PrivaZorg Magazine – jaargang 2, juni 2005, nr. 2
terecht om hulp aan huis te krijgen. Het is handig om bij aan-huispatiënten in je praktijk een goede planning te hebben. Dus niet dat je twee patiënten in de praktijk behandelt en tussendoor een patiënt buiten de deur. We hebben het zo geregeld dat je een hele dag buiten werkt of een hele dag op de praktijk. Een specifieke opleiding voor therapie aan huis is niet nodig. Wel kunnen we een nascholing doen gericht op bijvoorbeeld geriatrische patiënten of patiënten met een CVA (herseninfarct). Als er een collega is die ervaring heeft op een van deze gebieden dan gaat die daar natuurlijk naar toe.”
Mensen in beweging brengen Will besluit haar enthousiaste verhaal met de woorden: “De fysiotherapeut wordt gezien als de specialist in bewegen. Kun je niet goed bewegen en ben je niet in staat om naar de praktijk te gaan dan komen wij aan huis. Het doel is om beter te bewegen. En bij ouderen is het ook heel functioneel. Zelf weer een kopje thee zetten of naar de wc gaan. De therapie is gericht op het algemeen dagelijks functioneren. Je hebt als deskundige
Will Bonneveld bij mevrouw Muijs thuis
de specifieke kennis nodig van het beweAls iemand een been gebroken heeft moet je wel
gings-
weten of je dat been kunt belasten.”
apparaat om ervoor te zorgen dat die knie weer goed gebruikt kan worden om de trap op en af te
De kosten
lopen, of om de patiënt te leren met een stok of
“Voor fysiotherapie aan huis wordt een kleine
kruk te lopen. Het is in die zin toch wel specialis-
toeslag op de tarieven berekend. Het is afhankelijk
tisch omdat je moet kunnen zien wat nodig is om
van de verzekeringsmaatschappij waarbij men is
beter te functioneren. Moeten er krukken gebruikt
aangesloten hoeveel behandelingen er vergoed
worden, of is een rollator in deze situatie juist
worden. Het is niet vanzelfsprekend dat alles
beter? Hoe kunnen we zorgen dat de familie meer
vergoed wordt. Als je een verzekering hebt af-
ontlast wordt doordat de patiënt zelf uit bed kan
gesloten voor negen behandelingen wordt het
komen? Elke situatie moet deskundig bekeken
natuurlijk maar negen keer vergoed. Chronische
worden. Fysiotherapie is immers heel erg gericht
indicaties vallen binnen de collectieve verzekering.
op functionaliteit.”
Artrose staat bijvoorbeeld niet op de lijst van onbeperkte vergoedingen. Maar wel reuma, en voor een
Voor vragen kunt u contact opnemen met het
knieoperatie kan men een jaar behandeld worden.
Koninklijk Genootschap voor Fysiotherapie.
Het is dus heel belangrijk vooraf te kijken welke
telefoonnummer 033 - 467 900
verzekering je hebt afgesloten zodat je niet voor
www.fysiotherapie.nl
verrassingen komt te staan. In principe kun je bij iedere fysiotherapie-praktijk
PrivaZorg Magazine – jaargang 2, juni 2005, nr. 2
17
DRUKKERIJ DE GANS B.V.
Uw drukwerk met ZORG omringd Maanlander 31 • 3824 MN Amersfoort • telefoon 033 - 450 10 50 • mail
[email protected] • www.drukkerijdegans.nl
18
PrivaZorg Magazine – jaargang 2, juni 2005, nr. 2
Grotere kans op aftrek van ziektekosten
door mr. Hans Piersma FB
Vanaf 1 januari 2004 is de belastingaftrek van ziektekosten veranderd. Er wordt nu onderscheid gemaakt tussen algemene en specifieke uitgaven. Hierdoor is de kans groter dan voorheen dat u voor aftrek van ziektekosten in aanmerking komt. Dit geldt ook voor eigen bijdragen aan de thuiszorg.
Door de verhoging van 65% van de specifieke kosten
Tot en met het belastingjaar 2003 kon u een verho-
T
inkomen hebben dat lager is dan € 29.543, zal deze
ging van de aftrek inkomstenbelasting claimen (met
nieuwe regeling in veel gevallen niet alleen een
25%) wanneer in het voorgaande jaar ook al ziekte-
verandering maar ook een verbetering zijn.
twee voorgaande jaren gold zelfs een percentage van
Forfaitaire aftrek
50%. Deze extra aftrekregeling is met ingang van 2004
Als u voor uzelf meer dan € 307 aan specifieke netto
komen te vervallen. Bij de aangifte inkomstenbelas-
uitgaven had, heeft u ook recht op een forfaitaire
ting 2004 wordt voor het eerst onderscheid gemaakt
aftrek van € 776 wegens chronische ziekte. Indien
tussen algemene en specifieke uitgaven in verband
uw partner eveneens voor zichzelf meer dan € 307
met
specifieke kosten heeft gemaakt, komt hij/zij ook
ziekte, invaliditeit en bevalling.
voor de extra aftrek in aanmerking. Voorwaarde voor
zal eerder de drempel worden gehaald dan in de oude situatie waardoor het meerdere in aftrek kan worden gebracht. In de oude regeling had verhoging betrekking op bedragen die de drempel te boven gingen. Voor degenen die specifieke uitgaven hebben, zoals de eigen bijdrage voor thuiszorg, en een belastbaar
kosten in aftrek waren gebracht Bij aftrek over de
deze aftrek wegens chronische ziekte is wel dat u op
Specifieke uitgaven
1 januari van het belastingjaar nog niet de leeftijd
Vanaf 2004 mag het totaal van uw specifieke uitgaven
van 65 jaar heeft bereikt.
worden verhoogd met 65% als uw belastbaar inkomen
Met betrekking tot de vaste aftrek wegens ouderdom
uit werk en woning lager is dan € 29.543. Is uw belast-
heeft er geen wijziging plaatsgevonden. Wanneer u op
baar inkomen hoger dan heeft u geen recht op de ver-
1 januari ouder bent dan 65 jaar komt u voor de vaste
hoging van 65%.
aftrek in aanmerking. Het bedrag dat hiervoor in 2004
Specifieke uitgaven zijn b.v.:
mag worden afgetrokken is € 776.
• de kosten voor extra gezinshulp; • kosten van medicijnen die niet voor vergoeding in aanmerking komen;
Drempel Evenals voorgaande jaren geldt voor de aftrek wegens
• de huisapotheek;
buitengewone uitgaven een drempel. Dat wil zeggen
• kosten van geneeskundig vervoer;
dat een gedeelte van de gemaakte ziektekosten niet in
• kosten van overige hulpmiddelen;
aftrek mag worden gebracht. Van de ziektekosten mag
• aangewezen dieetkosten;
11,2% van het inkomen, met een minimum van € 762
• kleding en beddengoed;
voor alleenstaanden en € 1.524 voor partners, niet in
• aanpassingen in de woning;
aftrek worden gebracht. De drempel bedraagt maxi-
• eigen bijdrage bij opname in een AWBZ-instelling;
maal € 5.936.
• eigen bijdrage bij verblijf buiten een
Wanneer u denkt recht te hebben op een belasting-
AWBZ-instelling (bijvoorbeeld thuiszorg).
teruggaaf omdat u aan de eisen voor aftrek wegens ziekte voldoet, moet u hiervoor een aangifte inkom-
Algemene uitgaven
stenbelasting bij de Belastingdienst indienen. Heeft u
Premies voor particuliere ziektekostenverzekering
deze al ingeleverd en meent u alsnog recht te hebben
en de (aanvullende) premies voor ziekenfondsver-
op aftrek van ziektekosten dan adviseer ik u een aan-
zekeringen worden gezien als algemene uitgaven die
vulling op uw aangifte bij de Belastingdienst in te
niet voor de verhoging van 65% in aanmerking komen.
dienen. Als u de aanslag inkomstenbelasting al heeft
PrivaZorg Magazine – jaargang 2, juni 2005, nr. 2
19