Jaargang 8 | 2012 nummer 3
PrivaZorg
magazine
Begeleiding mensen met NAH vraagt specifieke expertise
Cliëntenraad neemt afscheid van Anita Schimmel
Yolanda Kroon: van pionier tot oudgediende ... van genesis tot exodus
Voorlichting over Multiple Sclerose
Het Toon Hermans Huis is een positieve instelling voor mensen die te maken hebben met kanker en richt zich op alle niet medische zaken rondom kanker. Het huis staat open voor patiënten, familie van patiënten of nabestaanden. Loop binnen voor een lezing, ga creatief aan de slag met koken, schilderen of schrijven, ontspan bij yoga of massage, of heb gewoon een goed gesprek. Kijk op onze website www.toonhermanshuis.nl wat er mogelijk is bij een Toon Hermans Huis bij u in de buurt of loop er gewoon eens binnen.
Toon Hermans Huizen zijn gevestigd in de volgende plaatsen: Amersfoort Drenthe Ede Fryslân
U bent van harte welkom!
Maastricht Parkstad Sittard Venlo Waalwijk Weert Zeewolde
2
Toon Hermans Huis Positieve instelling voor mensen die te maken hebben met kanker.
PrivaZorg Magazine – jaargang 8, november 2012, nr. 3
Voorwoord De coalitiepartners hebben een gezamenlijk beleid voor de toekomst van Nederland geformuleerd. De reacties hierop zijn niet gering. Ging het in de achterliggende jaren vooral om de bezuinigingen in de zorg in termen van euro’s, nu gaat het meer en meer in de richting van de inhoud. Uiteindelijk zal de beoogde bezuiniging toch vertaald moeten worden in concrete zaken. Dat is niet populair en wordt meestal tot het laatste hoofdstuk verwezen. Toch kunnen de zorgaanbieders voldoende stenen aandragen om tot deze bezuinigingen te komen zonder dat de cliënt het merkt, dus zonder tekort te doen aan de kwaliteit van de basale (thuis) zorg. Dat vraagt wel moed en daadkracht. Het is niet (meer) de vraag dat er bezuinigd moet worden maar hoe bezuinigd zal worden. Hierbij passen andere vragen en antwoorden dan in de tijd van economische groei en dit wordt een geweldige uitdaging voor de zorgaanbieders.
U wordt in dit magazine geïnformeerd over ver-
U
Multiple Sclerose. Ervaring vanuit de cliëntenraad
schillende onderwerpen. We nemen afscheid van de
en in gebruikname van nieuwe panden door steun-
directeur van ons oudste steunpunt maar ook van
punten worden tevens met u gedeeld.
is het om een inkijkje te krijgen in het wetenschap-
Ik wens u allen de komende
pelijk onderzoek met als titel ”waarom wordt een
maand goede kerstdagen toe en
zorgverlener ZZP-er”. Voor zover mij bekend is een
bijzonder veel kracht om het
dergelijk onderzoek nog niet verricht. Bovendien
nieuwe jaar te starten!
de secretaris van de cliëntenraad. Heel bijzonder
is het thema erg actueel. Het is bekend dat steeds meer ZZP-ers (bedoeld wordt de echte!) in de ‘zorgmarkt’ toetreden. U wordt verder ingewijd in twee
Barend van Leeuwen
thema’s namelijk Niet Aangeboren Hersenletsel en
algemeen directeur PrivaZorg
Colofon
Inhoud
Begeleiding mensen met NAH vraagt specifieke expertise
4
Hoe vind je de weg in zorgland?
7
Cliëntenraad neemt afscheid van Anita Schimmel
10
Cliëntenraad breidt cliëntenpanels uit
12
PrivaZorg Apeldoorn, Yolanda Kroon: van pionier tot oudgediende ...van genesis tot exodus
14
Voorlichting over Multiple Sclerose
16
PrivaZorg Magazine 3 – november 2012 PrivaZorg Magazine is een uitgave van PrivaZorg en wordt gratis verspreid onder cliënten en werkrelaties. Overname van informatie is alleen toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever: PrivaZorg Hoofdredacteur: Bertien Vries Met medewerking van: Hans van Dam, Ineke Robbe-Ansems, Anita Schimmel, Anne-Marie Popping, Yolanda Kroon en Wim van Zuilekom Redactieraad: Bertien Vries en Marjon Trein Lay-out en druk: Drukkerij De Gans Oplage: 7500 exemplaren Advertenties Voor plaatsing van advertenties en tarieven kunt u contact opnemen met PrivaZorg Hardwareweg 14 3821 BM Amersfoort
PrivaZorg Magazine – jaargang 8, november 2012, nr. 3
3
Begeleiding mensen met NAH vraagt specifieke expertise door Hans van Dam
De afkorting NAH staat voor Niet-Aangeboren Hersenletsel. Als we het over NAH-zorg hebben gaat het dus om zorg aan mensen die na hun geboorte hersenletsel hebben opgelopen. Dat kan het gevolg zijn van bijvoorbeeld een (bedrijfs)ongeval of een hersenbloeding. PrivaZorg werkt al jaren lang constructief samen met de stichting NAH-zorg. Dit heeft er onder andere toe geleid dat er in 2007 een speciaal steunpunt PrivaZorg NAH Friesland is ontstaan en dat deze zorg inmiddels via meerdere PrivaZorg-steunpunten wordt geleverd. NAH-zorg vraagt om een andere benadering dan doorgaans aan de orde is. Dat betekent dat de zorgverleners over specifieke deskundigheid dienen te beschikken. Reden voor PrivaZorg om speciale cursussen te faciliteren. Deze cursussen worden gegeven door Hans van Dam, vrijgevestigd docent en consulent Niet Aangeboren Hersenletsel. We hebben hem gevraagd om het een en ander over hemzelf en het hoe en waarom van de cursus te vertellen.
Hans van Dam
4
PrivaZorg Magazine – jaargang 8, november 2012, nr. 3
Kunt u iets vertellen over uw werkzaamheden?
kenmerken heeft. Om de eenvoudige reden dat ieder
I
Ik geef scholing over niet-aangeboren hersenletsel
mens anders is en hersenbeschadiging dus altijd
aan mensen die in de zorg werken, bijvoorbeeld
bij de één net iets anders uitpakt dan bij de ander.
woonbegeleiders, activiteitenbegeleiders, en aan
Tegelijkertijd zijn er ook gemeenschappelijke ken-
behandelaars, bijvoorbeeld therapeuten, psycho-
merken van hersenletsel. Dat begrepen wij vroeger
logen, orthopedagogen en artsen. Hiernaast doe ik
niet, nu we in de hersenen van levende mensen kun-
consultaties voor individuele situaties. Deels voor
nen kijken wel. Niemand blijft na hersenschade van
het Centrum Consultatie Expertise (CCE); een organi-
enige omvang dezelfde. Iedereen heeft veranderin-
satie, verdeeld over drie regio’s, met landelijke dek-
gen in denken en/of emoties. Vooral in die moeilijke
king, die gratis adviseert in individuele knelsituaties
functies. Dan hebben we het over bijvoorbeeld ver-
en een keur van consulenten tot beschikking heeft.
mindering van invoelingsvermogen, moeilijker zich
Maar ook voor instellingen die mij rechtstreeks vra-
een voorstelling van de toekomst kunnen maken,
gen. Voor enkele instellingen ben ik vaste consulent.
je eigen gedrag niet goed meer kunnen beoordelen
Al deze werkzaamheden doe ik door het hele land
(dus hoe je bij een ander overkomt), verminderde
en al vele jaren. Met veel voldoening, kan ik zeg-
aandacht en concentratie, moeite met schakelen van
gen. Dit werk blijft boeien, vooral omdat geen twee
het ene onderwerp naar het andere en geheugenpro-
situaties identiek zijn en de vorderingen in hersen-
blemen.
onderzoek steeds meer verduidelijkt.
Naast deze problemen die we bij bijna elke hersenbeschadiging zien, zijn er verstoringen die samen-
Hoe bent u in dit werk terecht gekomen?
hangen met waar iemand hersenschade heeft. De
In de jaren tachtig was ik leidinggevende neurolo-
plaats en omvang dus. Dit alles komt systematisch
gie en in die tijd heeft de liefde voor het vak diep
aan de orde, evenals nog andere oorzaken van ge-
wortel geschoten. Aansluitend heb ik in de jaren
dragsveranderingen na hersenschade.
negentig voor de Gezondheidsraad gewerkt, waar jaren negentig kwam de groep mensen met niet-
En dan is er nog het leven van vóór het hersenletsel.
aangeboren hersenletsel in beeld en begon men
Precies. Niemand is te begrijpen zonder zijn of haar
deze mensen te clusteren in woonvormen. Daarna
verleden. Dat geldt ook voor mensen zonder hersen-
belangrijke contacten zijn ontstaan. Halverwege de
kwamen er ook aparte
letsel. Karaktertrekken neemt
activiteitencentra voor
iemand deels mee door zijn
deze mensen. Tot die tijd zaten deze mensen overal: in verpleeghuizen tussen ouderen, in instellingen voor verstandelijk gehandicapten, in gezins-
Niemand blijft na hersenschade van enige omvang dezelfde.
vervangende tehuizen,
hersenletsel. En dan is er het belangrijke hoofdstuk hoe iemand voorheen omging met stress, teleurstelling en onvermijdelijke beperkingen. Ieders hersenen hebben op dit punt patronen ontwikkeld,
thuis. Zorg en begeleiding
die op hun beurt een product
gebeurden zonder specifieke kennis en ervaring.
zijn van aanleg, omgevingsfactoren, ervaringen dus,
Toen deze groep scherp in beeld kwam, bleek dat de
en hersenrijping. Dat is altijd een individueel en
goedbedoelde zorg en begeleiding vaak de plank ver
ingewikkeld samenspel van op elkaar inwerkende
mis had geslagen. Vanaf halverwege de jaren ne-
factoren. In de jaren zeventig – toen ben ik opgeleid,
gentig ontstond de behoefte aan scholing en enkele
het eerst in de psychiatrie – dachten we dat een
jaren later de behoefte aan consultatie. In beide ben
mens als een onbeschreven blad ter wereld kwam en
ik gestapt, zo is het gegaan.
omgevingsinvloeden ons maakten tot wie we zijn. Nu weten we gelukkig beter. Aanleg speelt een grote
U zei net: geen twee situaties zijn identiek, dan is het toch moeilijk om in scholing hoofdlijnen te verduidelijken?
rol, maar vroege ervaringen ook. Op dit punt had
Eén van de hoofdlijnen is dat elke situatie unieke
ker aangetoond dat hij heeft kunnen dromen. Dat
Freud dus gelijk: de kinderjaren zijn van grote invloed. Zijn gelijk is door de hersenwetenschap ster-
PrivaZorg Magazine – jaargang 8, november 2012, nr. 3
5
is ook een schokkende waarheid: onder invloed van
begeleider. Ze zien resultaat of kunnen het volhou-
de omgeving kunnen er in de hersenen blijvende
den als verbetering uitblijft en mensen helpen te
veranderingen optreden, bijvoorbeeld overactiviteit
leven met wat er is. Een aantal kwaliteiten moet je
van de stressreacties in onze hersenen, die enorme
in ieder geval wel hebben. Bijvoorbeeld: geduld,
consequenties hebben in het dagelijks leven. De om-
betrokkenheid, beschikbaar zijn, kunnen onthaasten
gevingsinvloed reikt tot in de genen, weten we nu!
(bijna iedereen met hersenschade heeft vertraagde
Dit alles komt allemaal aan de orde in de cursus, en
informatieverwerking!), je eigen normen en waarden
dan vooral wat we dan zien als iemand hersenletsel
kunnen relativeren, op je handen kunnen zitten,
krijgt en wat dat vraagt in zorg en begeleiding.
breed kunnen denken (out of the box), verbinding kunnen maken op het niveau waar iemand zich be-
Hiermee schetst u de hoofdlijn van de cursus die u geeft aan de ZZP-ers met wie PrivaZorg samenwerkt?
vindt (en dat niveau kan steeds anders zijn), proac-
Elke cursus wordt op maat gesneden. In de cursus
geleidelijke verslechtering van iemands situatie, au-
aan verzorgenden in een verpleeghuis liggen heel
thentiek zijn (veel cliënten voelen haarfijn aan hoe
andere accenten dan bij de ZZP-ers waar jullie mee
je bent, je gemoedsgesteldheid, of je echt bent). Dit
tief kunnen denken en handelen, niet bang zijn voor emotie, kunnen omgaan met uitzichtloosheid of
samenwerken. De thuissitu-
alles is nogal wat. Met goede
atie is wezenlijk anders en
bedoelingen kom je er niet,
de hersenschade en dus de
ook niet met intuïtie.
gevolgen zijn anders. Het centrale kenmerk van NAH is de breuk in de levenslijn. Iemands hersenen werkten
Met goede bedoelingen kom je er niet, ook niet met intuïtie.
Dat laatste wil ik niemand afnemen, begrijp me goed, maar goede bedoelingen en intuïtie op zichzelf garande-
eerst normaal, maar door
ren nog geen kwaliteit. Ik wil
bijvoorbeeld een ongeluk,
dat mensen na de scholing
beroerte, hersenvliesontste-
met geschoolde intuïtie naar
king, de ziekte van Parkinson, dementie werkt het
hun cliënten gaan. Met minder kunnen we niet toe.
brein anders. Wat en hoe loopt sterk uiteen en dus
Op straffe dat de cliënten nog ongelukkiger worden
moeten accenten daar worden gelegd waar bege-
dan ze vaak al zijn.
leiders mee van doen hebben. Daarom zijn er twee rode draden in de cursus: de achtergronden van ver-
Erg gespecialiseerd dus; scholing is onontbeerlijk?
anderd gedrag en emotie én de casuïstiek die cursis-
Zeker. Sterker nog: een cursus is niet genoeg. Even
ten tegenkomen. Die twee verbinden we steeds.
belangrijk is de borging. Mensen hebben de neiging
Dus wat we aanbieden aan ‘theorie’ – liever praat ik
om terug te vallen in oude patronen, zo zijn nu
over achtergronden – is bepaald door wat de cursis-
eenmaal ieders hersenen. Van tijd tot tijd terugkom-
ten nodig hebben om hun cliënten zo goed mogelijk
bijeenkomsten is erg nodig. Hersenletsel is altijd
te begrijpen. Alleen op basis van dit inzicht is een
ingewikkeld, en zeer regelmatig erg ingewikkeld, en
op maat gesneden begeleiding mogelijk.
dat vergt veel van de begeleiding. Inzicht is de basis en die blijft scherp als mensen elkaar scherp hou-
Heel boeiend dit alles, maar ook ingewikkeld; deze begeleiding doe je niet zomaar.
den, maar ook die regelmatige bijeenkomsten na de
O nee, zeker niet. Het eigene van deze begeleiding
die geen toegevoegde waarde hadden. Het omge-
trekt aan, of stoot af. Niemand weet waar hij of zij
keerde heb ik wel gezien: waar ze niet zijn, valt de
aan begint, zeg ik altijd. En dan zie je dat de een
kwaliteit terug.
cursus doen dat. Ik heb nog nooit meegemaakt dat
niet weet hoe snel hij weg moet en de ander wil niet
6
anders meer.
Wat is de grootste uitdaging?
Zorgverleners moeten voor deze begeleiding een
De puzzel leggen. Dat moeten we bij iedereen
antenne hebben. En via scholing versterken we die
steeds weer doen. En dat maakt dit werk tegelijk zo
antenne en dan ontdekken ze hun eigen kracht als
moeilijk en zo eindeloos boeiend.
PrivaZorg Magazine – jaargang 8, november 2012, nr. 3
Hoe vind je de weg in zorgland? Hoe hebben de ZZP-ers de weg gevonden? Trouwe lezers weten dat deze vaste rubriek is bedoeld om informatie te geven over de ontwikkelingen in zorgland. Dit keer staan we stil bij de vraag die velen bezighoudt en waar nog geen wetenschappelijk onderzoek naar is verricht: “waarom wordt een zorgverlener ZZP-er?”. Ineke Robbe-Ansems vindt deze vraag zo boeiend dat zij haar promotieonderzoek hieraan wil wijden. Aangezien PrivaZorg de grootste AWBZ-zorgaanbieder is als het om ZZP-ers gaat, was het contact snel gelegd om een voorbereidende dieptestudie te realiseren. In onderstaand interview kunt u lezen waarom Ineke deze wetenschappelijke weg wil bewandelen. Ze wordt gedreven door verwondering en door een wil tot weten en laten haar graag aan het woord.
Drs. Ineke Robbe-Ansems is welzijnssocioloog en als hogeschooldocent verbonden aan de opleiding HRM van de Academie voor Management en Bestuur van Avans hogeschool in ’s-Hertogenbosch
De start van je onderzoek naar de zelfstandige zorgprofessional is je verwondering geweest. Verwondering waarover?
resses stuit je vanzelf op verschillende onderzoeken die niet alleen laten zien dat zorginstellingen nu al kampen met een tekort aan gekwalificeerd perso-
I
Inderdaad, grote verwondering zelfs. Ik zal pro-
neel; maar ook dat er voor wat betreft de langere
beren uit te leggen waarom. Als welzijnssocioloog
termijn een kloof dreigt tussen een toenemende en
heb ik natuurlijk een bijzondere belangstelling voor
wezenlijk andere vraag naar en een verwacht afne-
ontwikkelingen die zich voordoen in de zorgsector.
mend aanbod van zorg.
Daarnaast ben ik vanuit mijn functie als hogeschool-
Voor deze afstemmingsproblematiek op de arbeids-
docent ook zeer geïnteresseerd in organisatie- en
markt van de zorg zal dus een oplossing gevonden
arbeidsvraagstukken. Door die combinatie van inte-
moeten worden. Als je dan ziet hoe de afgelopen de-
PrivaZorg Magazine – jaargang 8, november 2012, nr. 3
7
cennia niet alleen onze visie op zorg, maar ook onze
Maar daarnaast heeft het feit dat de zorg-profes-
visie op arbeid is veranderd, zou je verwachten in
sional als ZZP-er functioneert bij mij ook nog een
voorgestelde mogelijke oplossingen ook iets terug
aantal vragen opgeroepen.
te vinden van die andere visie op arbeid. En zou je verwachten dat ook de vraag gesteld wordt wat
Welke vragen staan in je onderzoek centraal?
het voor de zorg betekent dat ook daar mensen nu
Ten eerste zou ik graag willen weten waarom zorg-
veel meer dan vroeger, zelf willen kunnen bepalen
professionals kiezen voor het zzp-schap. Want ik
hoe, wanneer en hoe lang zij werken: met een vast
mag het persoonlijk een logische keuze vinden,
contract, flexibel, volledig, in deeltijd, als ZZP-er of
en hun aantal mag weliswaar groeiende zijn, voor
een combinatie daarvan. Te meer ook omdat bekend
zorgprofessionals is dit toch nog een tamelijk on-
is dat het aantal zorgprofessionals dat voor het zzp-
gebruikelijke stap. Komt haar* keuze voort uit haar
schap kiest, groeit. Bestaande onderzoeken naar
eigen visie op zorg? Of op arbeid? Is de invoering
mogelijke oplossingen voor de problematiek in de
van de marktwerking in de zorg wellicht van invloed
zorg richten zich echter vooral op de geïnstitutio-
geweest op haar beslissing om als ZZP-er verder
naliseerde zorg, en op de concepten van mantel- en
te gaan, en zo ja, op welke manier? Antwoorden
buurtzorg maar niet, en hier begon mijn verwonde-
vinden op deze vragen kan niet alleen meer inzicht
ring, op dat groeiende fenomeen van die zelfstan-
geven in de beweegredenen van zelfstandige zorg-
dige zorgprofessional die voornamelijk werkzaam is
professionals zelf; het zou wellicht ook een bijdrage
in de thuiszorg.
kunnen leveren aan een gerichter wervings- en selectiebeleid van zorginstellingen.
Vanuit je verwondering kwam dus een wil tot weten. Waarom wil jij meer weten over en vooral van de zelfstandige zorgprofessional?
Daarnaast wil ik proberen te ontdekken hoe we de
Zelfstandige zorgprofessionals leveren een eigen
zorgprofessional, die dus niet in dienst is van een
bijdrage aan de vermindering van onze gezamen-
zorginstelling, en haar patiënt/cliënt nu moeten de-
lijke zorg over de zorg. Meer inzicht in die bijdrage
finiëren. Een belangrijke vraag denk ik, waarover in
zou op zichzelf dus al een reden kunnen zijn meer
de praktijk al veel discussie is geweest; en waarop
van hen, en over hen te willen weten. Maar mijn
ik vanuit de economische en sociologische litera-
echte motivatie om vorig jaar met dit onderzoek
tuur nog geen echt eenduidig antwoord heb kunnen
te starten komt vooral voort uit, en is geïnspireerd
formuleren. Om deze interpersoonlijke relatie goed
door “De zorg voor zichzelf” van de Franse filosoof
te kunnen definiëren is het dan ook belangrijk om
Michel Foucault. Zijn notie dat zorgen voor een
te achterhalen wie (of wat) in die relatie een belang-
ander slechts dan mogelijk is wanneer je tegelijk
rijke rol spelen en welke (omgevings)factoren van
vooral ook eerst zorg draagt voor jezelf, heeft mij
invloed zijn op die relatie. Ik denk hierbij bijvoor-
altijd al erg aangesproken. Niet omdat Foucault zou
beeld aan de mantelzorgers, maar ook aan de rol
bedoelen dat je je op een egoïstische manier niets
van zorgverzekeraars en gemeenten.
interpersoonlijke relatie tussen een zelfstandige
gelegen zou moeten laten liggen aan anderen en alleen aan jezelf zou moeten denken. Maar juist om-
In welke fase bevindt je onderzoek zich nu?
dat hij erop wijst dat de eigen verantwoordelijkheid
Na een uitgebreide literatuurstudie naar zorg en
die iedereen heeft om goed voor zichzelf te zorgen
arbeid, en na bestudering van verschillende onder-
tegelijk ook de verantwoordelijkheid inhoudt om
zoeken die in de zorg in zijn algemeenheid en in de
ook goed voor een ander te kunnen zorgen. Vanuit
thuiszorg in het bijzonder zijn verricht, ben ik en-
mijn interpretatie van zijn essentie van zorg, die
kele maanden geleden gestart met een zogenaamde
natuurlijk veel uitgebreider en diepgaander is dan ik
pilotstudie onder een 15-tal zelfstandige zorgpro-
hier nu kan weergeven, is voor mij de keuze van een
fessionals, die in verschillende delen van Nederland
zorgprofessional voor het zzp-schap eigenlijk een
werkzaam zijn. Ook zelfstandige zorgprofessionals
heel logische keuze.
die samenwerken met Privazorg hebben daarbij bereidwillig hun medewerking verleend. Tijdens de
8
Of mijn aanname hier juist is, is daarom zeker ook
individuele, persoonlijke gesprekken die ik met hen
een aspect van mijn wil tot weten.
heb mogen voeren, zijn we allereerst nader inge-
PrivaZorg Magazine – jaargang 8, november 2012, nr. 3
gaan op hun beweegredenen om te kiezen voor het
sionals. Ik hoop daarbij natuurlijk op een grote
zzp-schap. Vervolgens hebben zij mij heel veel meer
respons. Niet eens zozeer voor mezelf en voor mijn
inzicht kunnen bieden in de wijze waarop zij zelf
onderzoek, maar omdat zelfstandige zorgprofes-
hun relatie met hun patiënt/cliënt omschrijven. En
sionals zelf het meer dan waard zijn om gehoord
zij hebben mij opmerkzaam gemaakt op aspecten
te worden. Deze mening had ik en is alleen maar
van die relatie, die ik zonder hun inbreng waar-
versterkt door de persoonlijke gesprekken die ik
schijnlijk over het hoofd zou hebben gezien.
dus inmiddels met een aantal van hen heb mogen
Momenteel ben ik nog bezig al deze gesprekken
voeren. Want net als hun collega’s in de geïnstituti-
nader uit te werken: waar zitten, en wat zijn bij-
onaliseerde zorg zijn zij het die, waar wij dat zelf
voorbeeld met elkaar en met de literatuur overeen-
niet kunnen, zorgen voor onze ouders, onze part-
komende antwoorden; en waar zitten de verschil-
ners en/of onze kinderen.
len. Of: welke aspecten heb ik wel gevonden bij de zelfstandige zorgprofessionals zelf en niet in de
Daarom: als mijn wil tot weten tegelijk ook een
literatuur en vice versa.
bijdrage kan leveren aan meer bekendheid, en aan het belang van de inzet van zelfstandige zorgprofes-
En vervolgens…?
sionals in de zorg heb ik meer mogen bereiken dan
Na afronding van de analyse van deze pilot zullen
alleen maar een geslaagd onderzoek.
de resultaten daarvan vervolgens dienen als input voor een schriftelijke enquête. Die enquête wil ik in de loop van 2013 gaan afnemen onder een repre-
*) waar in dit artikel gesproken wordt over “haar”
sentatieve steekproef van zelfstandige zorgprofes-
kan ook “zijn” worden gelezen.
Wat belangrijk is, laat u niet los.
Waar u zich ook bevindt, belangrijke beslissingen zijn nooit ver weg. Bij Grant Thornton begrijpen wij wat u niet loslaat. Sinds jaar en dag zijn wij als persoonlijke adviseurs betrokken bij alle vraagstukken waar de onderneming mee bezig is. Zelf wijzer worden van die betrokkenheid? Kijk op onze website.
www.gt.nl
Alphen aan den Rijn Raoul Wallenbergplein 29-31 Postbus 330 2400 AH Alphen a/d Rijn T 0172 - 42 38 70
[email protected]
Accountancy - Belastingen - Advies
PrivaZorg Magazine – jaargang 8, november 2012, nr. 3
9
Cliëntenraad neemt afscheid van Anita Schimmel Anita Schimmel Foto: Johan van Beek
door Anita Schimmel en Bertien Vries
Anita Schimmel zal over enige maanden geen deel meer uitmaken van de cliëntenraad; jammer, maar dat mag ook wel als je gedurende 4 jaar veel werk verricht hebt als secretaris. Ze heeft zich altijd met hart en ziel voor de raad ingezet en niet voor niets; de raad is inmiddels flink uitgebreid en heeft initiatieven ontplooit om contact met de achterban te kunnen hebben. Reden genoeg om aandacht de schenken aan het vertrek van deze energieke vrouw en haar te vragen wat haar bewogen heeft secretaris te worden en hoe zij het secretarisschap ervaren heeft.
Anita, kun je ons iets over jezelf vertellen en hoe en waarom je in de cliëntenraad van PrivaZorg terecht bent gekomen?
F
interesse voor de zorg vandaan en was de keus snel gemaakt toen ik werd benaderd. Ik ben overigens niet in de zorg opgeleid en werk zelf niet als zorg-
Freek Dorhout, de toenmalige voorzitter heeft mij
verlener. Mensen, coördinatie, administratie, pr en
gevraagd. Ik kwam hem regelmatig tegen bij bijeen-
marketing zijn mijn sterkte punten.
komsten met ouderenbonden toen ik deel uitmaakte
functie - ook als secretaris - bij EVON (Eemland
De rol van secretaris is niet niks; kun je aangeven welke kwaliteiten je daarvoor in huis moet hebben?
vrouwen ondernemers netwerk). Ik ben er een groot
Kijk, dat vind ik nou een veel moeilijkere vraag
voorstander van dat besturen regelmatig ververst
om daar iets over te zeggen. Enthousiast, accuraat,
worden en geef vaak bij aanvang al aan dat ik het
zelfvertrouwen, makkelijk met tekst uit de voeten
voor de afgesproken termijn doe en niet langer. Ik
kunnen en met een computer. Bereid zijn er tijd
geef het stokje na mijn termijn graag door aan een
voor vrij te maken als dat nodig is; e-mails en post
nieuwe enthousiaste kandidaat. Nieuwe mensen
komen niet binnen op een voorgeschreven tijd of
met nieuwe en frisse ideeën, dat komt het werk dat
datum. Daarnaast denk ik graag mee. Dus dat is
we doen of willen bewerkstelligen alleen maar ten
denk ik ook een goede eigenschap: mee willen den-
goede. Zowel bij EVON als PrivaZorg heb ik er een
ken en verbindingen kunnen leggen en willen ma-
jaartje extra aan vastgeplakt, gewoon omdat het
ken. Omdat we elkaar niet zoveel zien (wij komen 4x
echt leuk is om te doen. Samen met Jarcine Spaan-
per jaar bij elkaar) is het van belang iedereen goed
der ben ik sinds enkele jaren de trotse eigenaar van
te informeren via de mail. Daarnaast ben ik, samen
een (kleine) thuiszorgorganisatie, gespecialiseerd
met Renée van den Berg, verantwoordelijk voor de
in dementiezorg. Wij realiseren een kleinschalige
nieuwsbrief (ook voor de lay-out) en de vragenlijs-
woonzorgvoorziening in Hilversum (opent in mei
ten voor het digitale cliëntenpanel. Maar ik schrijf
2013) en wij hebben een ontmoetingscentrum voor
ook persberichten en plaats bijvoorbeeld oproepen
mensen met dementie in Soest. Daar komt ook mijn
voor nieuwe deelnemers aan de cliëntenraad.
van een projectgroep “meer woningen voor ouderen”. Ik was net gestopt met een andere bestuurs-
10
PrivaZorg Magazine – jaargang 8, november 2012, nr. 3
De cliëntenraad heeft veel gedaan om contact te krijgen met zijn achterban; er is een nieuwsbrief, een digitaal cliëntenpanel en jullie organiseren panelbijeenkomsten met cliënten/mantelzorg. Kun je vertellen hoe dat in z’n werk is gegaan?
aan de directie van PrivaZorg. Het organiseren van de cliëntenpanelbijeenkomsten is een pilot van dit jaar en daar ben ik niet nauw bij betrokken geweest. In dit nummer van het PrivaZorg-magazine staat een artikel over de eerste panelbijeenkomst.
Samen met Renée heb ik een voorstel geschreven
nel. Dit is voorgelegd aan de andere CR-leden en de
Afscheid betekent niet alleen terugkijken maar ook vooruit zien; wat zou jij nog als boodschap aan je opvolger willen meegeven?
directie van PrivaZorg (in verband met de daarbij
Ik kijk terug op een fantastische tijd. Leerzaam en
behorende kosten). Daarnaast heeft de directie van
gezellig en ik hoop op mijn manier een bijdrage te
PrivaZorg ons gefaciliteerd bij het versturen van een
hebben geleverd aan het verbeteren van de zorg. We
brief aan alle cliënten die langdurige zorg ontvan-
weten nog niet wie mij op gaat volgen. We hebben
gen met de vraag of zij deel willen nemen aan het
voor de selectie en de overdracht immers nog een
digitale panel.
paar maanden de tijd. Ik zou hem of haar mee wil-
Deelnemers aan het digitale cliëntenpanel moeten
len geven te genieten van de kansen en mogelijkhe-
over een computer en een mailadres beschikken.
den die deze functie met zich meebrengt.
Drie keer per jaar ontvangen zij een link naar een
De korte lijnen met de voorzitter en de directie
vragenlijst met maximaal 5 à 6 vragen over een on-
van PrivaZorg werken heel prettig en fouten maken
derwerp dat met de geleverde zorg te maken heeft.
mag. Je inzet wordt echt gewaardeerd, door je mede
In de nieuwsbrief koppelen wij de resultaten van
CR-leden en de directie van Privazorg. Het is een
deze enquête terug en wat er verder mee gebeurt.
waardevolle ervaring. Ik wil de nieuwe secretaris, de
Zo hebben wij naar aanleiding van deze enquêtes al
CR en PrivaZorg heel veel succes wensen.
een paar maal een ongevraagd advies uitgebracht
Hartelijke groeten en het ga u allen goed.
voor het maken van een eigen nieuwsbrief en een draaiboek opgesteld voor een digitaal cliëntenpa-
DRUKKERIJ DE GANS B.V.
Uw drukwerk met ZORG omringd Maanlander 31 • 3824 MN Amersfoort • telefoon 033 – 450 10 50 • mail
[email protected] • www.drukkerijdegans.nl
PrivaZorg Magazine – jaargang 8, november 2012, nr. 3
11
Cliëntenraad breidt cliëntenpanels uit door Anne-Marie Popping
De cliëntenraad van PrivaZorg neemt zijn taak als belangenbehartiger van cliënten serieus en probeert dan ook zoveel mogelijk contact te hebben met zijn achterban. Daarom is indertijd het initiatief genomen om een digitaal cliëntenpanel in het leven te roepen. Via een link op de website van PrivaZorg (www.privazorg.nl) kunnen cliënten hun ervaringen melden. Op zich werkt dit prima, maar de raad heeft daarnaast ook behoefte om de ervaringen die cliënten met de zorgverlening hebben direct van de cliënten zelf te vernemen. Daarom is de cliëntenraad gestart met het organiseren van cliëntenpanels, waarbij er sprake is van direct persoonlijk contact tussen cliënten/mantelzorgers en leden van de cliëntenraad. Inmiddels heeft de eerste bijeenkomst van het cliëntenpanel op het kantoor van het PrivaZorgsteunpunt in Apeldoorn plaatsgevonden. En binnenkort is Alblasserwaard/Drechtsteden aan de beurt gevolgd door Twente. Om u een indruk te geven hoe zo’n panelbijeenkomst gaat, volgt hieronder een impressie van de bijeenkomst in Apeldoorn.
Van de cliëntenraad zijn aanwezig Anne-Marie
V
Stellingen
Popping en Geert Grave.
Om enige structuur in de bijeenkomst aan te bren-
Er nemen vier cliënten aan deze panelbijeenkomst
gen, wordt met elkaar gesproken aan de hand van
deel: een mevrouw wiens echtgenoot drie weken
een 8-tal stellingen die de cliëntenraad heeft opge-
terminale zorg heeft gekregen, een meneer wiens
steld.
chronisch zieke echtgenote sinds juni vorig jaar verpleging krijgt en een echtpaar dat sinds het voor-
1. Ik heb bewust voor PrivaZorg gekozen
jaar huishoudelijke zorg ontvangt omdat mevrouw
Geen van de deelnemers kende PrivaZorg. De me-
chronisch ziek is en meneer door zijn hoge leeftijd
vrouw die terminale zorg voor haar echtgenoot no-
(82 jaar) evenmin voor het huishouden kan zorgen.
dig had is hier in het ziekenhuis op gewezen. De an-
Een cliënte kan wegens ziekenhuisbezoek helaas
dere deelnemers waren ontevreden over de zorg die
niet aan de bijeenkomst deelnemen.
zij elders kregen en zijn bij toeval, door gesprekken met bekenden, bij PrivaZorg terechtgekomen.
Verder is aanwezig Mario Meijering, namens het steunpunt PrivaZorg Apeldoorn. Ook hij wil graag
2. PrivaZorg staat altijd open voor mijn wensen
uit de eerste hand horen hoe alles verloopt, zodat
Alle vier de deelnemers zeggen: ja.
hij dingen die het steunpunt betreffen meteen goed
Als Anne-Marie Popping aan de deelnemers vraagt of
kan oppakken; desgewenst kan hij vragen beant-
zij hun wensen kenbaar maken, wordt er opgemerkt
woorden en het een en ander toelichten.
dat iedereen best begrijpt dat je niet allemaal altijd om half negen geholpen kunt worden.
12
PrivaZorg Magazine – jaargang 8, november 2012, nr. 3
De deelnemers schikken zich, zijn dankbaar voor
er nog mogelijkheden zijn om de technische voor-
de zorg. Maar het blijft heel belangrijk regelmatig
ziening van de 24uurs bereikbaarheid gedurende 7
na te gaan of er toch wensen leven; misschien bijna
dagen per week van het steunpunt te verbeteren en
onbewust, waaraan wellicht heel eenvoudig voldaan
dat daaraan gewerkt wordt.
kan worden. Zou het u helpen als…? is een belangrijke vraag. De deelnemers kunnen niet duidelijk
8. Ik voel mij altijd op mijn gemak bij mijn
aangeven hoe hun wensen in het begin van de zorg
zorgverlener
zijn geïnventariseerd. Ze zijn echter allemaal tevre-
Vier deelnemers: ja. Het wordt echter wel duidelijk
den over de verleende zorg.
dat hoezeer je je ook op je gemak kunt voelen bij een zorgverlener, het toch een vreemde is die in
3. De zorgverlener komt altijd op de afgesproken tijd
jouw huis komt: “Ik zorg altijd wel dat ik gekleed
Drie deelnemers geven aan: ja. Eén: “bijna altijd wel;
ben als ik weet dat er iemand komt.”
een enkele keer loopt het uit bij een andere cliënt waardoor de zorgverlener later is. Dan word ik daar-
Rondvraag
over wel telefonisch ingelicht.”
Voor zover dat bij het bespreken van de stellingen niet helemaal gelukt is, kunnen de deelnemers in de
4. Ik geef het altijd aan als er iets niet goed gaat
rondvraag kwijt wat ze eventueel nog op hun hart
Vier deelnemers: Ja. Daar moet je gewoon over kun-
hebben. Daarbij komt met name naar voren dat men
nen praten. Meneer van wie de echtgenote verple-
moeite heeft met de hele papierwinkel. Er worden
ging krijgt: “ik help ’s nachts zelf mijn vrouw, dus ik
een heleboel formulieren ingevuld en daarna wordt
weet wat haar pijn doet. Ik overleg met de verpleeg-
er nauwelijks nog naar gekeken. Kan dat niet wat
zorg hoe ik het doe en hoe zij het doen. Dat stem-
minder, eenvoudiger? Mario Meijering begrijpt
men we met elkaar af en dat gaat goed.” Als Anne-
dit gevoel, maar het steunpunt kan daar niet van
Marie Popping vraagt of hij als mantelzorger genoeg
afwijken. Het is het gevolg van de wettelijke regels
ondersteuning krijgt, vertelt meneer dat hij geen ge-
en hangt vooral samen met kwaliteitsborging; maar
hoor krijgt bij de gemeente. Hij wil graag huishou-
waar inderdaad voor moet worden opgepast is dat
delijke hulp, maar de gemeente zegt dat hij dit zelf
kwaliteit ontaardt in een papieren tijger.
kan omdat hij gezond is. Zij vergeten dat hij voor
Desgevraagd geven de deelnemers te kennen dat
zijn vrouw zorgt en geven aan dat hij iemand moet
zij zichzelf minder herkennen in het digitale cliën-
vragen de boodschappen te doen en ook de tuin. De
tenpanel. Hun voorkeur gaat uit naar persoonlijke
gemeente vindt dat hij dingen waar hij juist plezier
contacten en aandacht, zoals bij deze bijeenkomst
aan beleeft dan maar moet opgeven. Naar aanleiding
is gebeurd. Op de vraag of zij mensen kennen die de
van deze situatie zal Mario Meijering nagaan of er
volgende keer mee zouden willen komen, geven de
toch nog mogelijkheden vanuit de gemeente zijn en
deelnemers aan dat zij geen mensen kennen die ook
anders via vrijwilligersorganisaties.
zorg krijgen van PrivaZorg.
5. De zorgverlener heeft altijd genoeg tijd voor mij
Terugblikkend vooruit zien
Alle vier de deelnemers: Ja.
Deze eerste ervaring ondersteunt de gedachte van de cliëntenraad dat het goed is om rechtstreeks
6. De zorgverlener biedt altijd een luisterend oor
persoonlijk contact te hebben met de achterban.
Vier deelnemers: ja. Met name voor de mevrouw met
De raad voelt zich dan ook gesterkt in zijn inspan-
de huishoudelijke hulp is de aandacht, het gesprek
ningen om de cliëntenpanel-bijeenkomsten uit te
zeker zo belangrijk als het schoonmaken. Soms kan
breiden. Hopelijk heeft dit artikel uw interesse ge-
iets best een weekje wachten. Het klikt duidelijk
wekt en ziet u er het nut van in om aan zo’n panel-
tussen haar en de hulp.
bijeenkomst deel te nemen; misschien bent u geen cliënt, maar mantelzorgers zijn net zo goed van
7. Ik kan PrivaZorg altijd goed bereiken
harte welkom.
Vier deelnemers: ja.
De cliëntenraad stelt het zeer op prijs als u dit ken-
De 06-nummers van alle zorgverleners zijn bij de
baar maakt. Dat kunt u doen door een mail te sturen
deelnemers bekend. Mario Meijering geeft aan dat
naar:
[email protected]
PrivaZorg Magazine – jaargang 8, november 2012, nr. 3
13
PrivaZorg Apeldoorn Yolanda Kroon: van pionier tot oudgediende ...van genesis tot exodus door Bertien Vries
Hoewel het gezien de landkaart achterop het magazine bijna niet meer is voor te stellen, is PrivaZorg ooit ergens vanaf punt nul begonnen. En in die prille beginfase is Yolanda Kroon bereid gevonden om het eerste PrivaZorg-steunpunt op te zetten. Na vele jaren zich met hart en ziel daarvoor te hebben ingezet, vindt zij het tijd worden om er in het nieuwe jaar uit te stappen en PrivaZorg Apeldoorn over te dragen. Als echte pionier heeft zij constructief bijgedragen aan het denkproces binnen de PrivaZorg-organisatie. Het is met een eerste steunpunt eigenlijk net als met een eerste liefde. Het blijft dierbaar zo’n oudgediende. En dat oude liefde niet roest, moge uit dit interview blijken.
Kun je eerst even iets over jezelf vertellen en wat jij “met thuiszorg hebt”?
centraal staat heeft dat als resultaat dat cliënten bij-
Vanaf mijn 25ste jaar (na de opleiding leraar huis-
V
sen worden en maar moeten afwachten of ze veel
houdkunde en gezondheidsleer) heb ik in leiding-
verschillende zorgverleners aan de deur krijgen.
gevende functies gewerkt in de thuiszorg. Met een
De zorgvisie van PrivaZorg gaat juist helemaal van
uitstap naar o.a. een hotel als huisdame en in een
de cliënt uit en daar kan ik mij volledig in vinden.
verzorgingshuis als hoofd huishoudelijke dienst.
Het samenwerken met ZZP-ers geeft de mogelijkheid
Daarnaast heb ik ook als stagebegeleider gewerkt in
om de zorg zo te organiseren zoals een cliënt het
de thuiszorg. Het fijne van werken in de thuiszorg
wil: vertrouwde zorgverleners die op de afgespro-
is dat met deze vorm van zorg mensen zolang mo-
ken tijden komen.
voorbeeld niet weten hoe laat ze ‘s morgens gewas-
gelijk thuis kunnen blijven wonen en dat is voor de
14
meeste mensen toch het plezierigst.
Kun je aangeven wat er zo anders is als het gaat om het werken met ZZP-ers?
Vóór het PrivaZorg-tijdperk ben je werkzaam geweest binnen de traditioneel georganiseerde thuiszorg; wat heeft jou doen besluiten om voor jezelf te gaan beginnen en om samen te gaan werken met ZZP-ers?
Bij ZZP-ers staat heel duidelijk de cliënt centraal en
Mijn hart ligt bij het werken vanuit de visie zorg aan
en op de afgesproken tijd te verlenen. Ze regelen
cliënten te bieden met behulp van een klein team
het onderling ook zo dat ze elkaar tijdens vakanties
zorgverleners die in overleg met hun cliënten de
kunnen vervangen. Staat een organisatie centraal
zorg leveren; een manier van werken die cliënten
dan wordt er wekelijks opnieuw bekeken welke
in het middelpunt zet. De zorg wordt ingevuld op
zorgverleners beschikbaar zijn en op basis daarvan
de manier zoals een cliënt dat echt wil en niet hoe
worden de cliënten ingedeeld. Dit heeft doorgaans
het een organisatie uitkomt. Wanneer de organisatie
tot gevolg dat er steeds weer andere zorgverleners
niet de organisatie. ZZP-ers heb ik ervaren als zeer gemotiveerde zorgverleners die heel betrokken zijn bij hun cliënten. Binnen teamverband overleggen zij zorgvuldig om de zorg op de gewenste manier
PrivaZorg Magazine – jaargang 8, november 2012, nr. 3
een AWBZ-erkende thuiszorgorganisatie met een landelijk netwerk en zoveel zorg zou gaan leveren in samenwerking met ZZP-ers. Ik heb het zien groeien vanaf 0. Het enthousiasme van iedereen die betrokken was om er iets goeds van te maken. Je leert er heel veel van. Wat ik heel fijn heb gevonden is de steun vanuit Centraal Kantoor in Amersfoort; met name van degenen die betrokken waren bij de opbouw, de grondleggers Rob en Bertien. Met een enorme daadkracht en doorzettingsvermogen werd alles opgepakt en met heel persoonlijke aandacht. Ik ben begonnen vanuit huis. Aan de keukentafel hield ik gesprekken met zorgverleners die wel wil-
Yolanda Kroon
den gaan werken als ZZP-er. Op zolder had ik een kantoor ingericht. Met een aantal zorgverleners van over de vloer komen. Wisselende contacten komen
het eerste uur werken we nog steeds samen. Inmid-
de zorg en dus de cliënten niet ten goede.
dels is mijn kantoor sterk uitgebreid en al lang niet meer bij mij thuis; een heel verschil met het begin.
Als we naar jou en naar je bedrijf kijken valt het op dat de hospicezorg een heel speciale plaats inneemt; kun je wat meer vertellen over het hoe en waarom?
Er is een vast team bureaumedewerkers om alle
Hospicezorg is een bijzondere vorm van zorg voor
ging/verzorging en de terminale zorg. Wilma is er
mensen in hun laatste levensfase. Soms zijn er
voor de WMO, het kwaliteitssysteem en ondersteunt
omstandigheden waardoor deze mensen niet thuis
Rianne en Astrid. Marie-José doet de administratie.
kunnen blijven. Dan is een hospice, waarin profes-
In het kantoorteam pakt iedereen ook dingen op die
sionele zorgverleners samen met de vrijwilligers
geregeld moeten worden als collega's afwezig zijn.
van het hospice zorg bieden, een heel goed alter-
Ook kwalitatief hebben we veel bereikt; als steun-
natief. Mensen kiezen zelf naar welk hospice zij
punt zijn we al weer een aantal jaren HKZ-gecerti-
willen; zij zijn gasten van het hospice en daarom
ficeerd. Dat wil zeggen dat wij aantoonbaar werken
is er veel onderling overleg met het hospice nodig.
volgens een gecertificeerd kwaliteitssysteem, zodat
Hospicezorg kwam op ons pad omdat wij in staat
de zorg die cliënten ontvangen voldoet aan alle
waren om flexibele zorg te realiseren. Op wisselen-
eisen die vanuit de overheid worden gesteld.
cliënten goed van dienst te kunnen zijn en voor de administratie. Rianne en Astrid zijn beiden verpleegkundigen en houden zich bezig met de verple-
de tijden in overleg met de gasten van het hospice,
voelen tot deze bijzonder zorg. Gaandeweg is deze
Hoe sta je zelf tegenover het komend afscheid en zijn er nog tips die jij de jongere onder de steunpunten zou mee willen geven?
vorm van zorg in samenspraak met de coördinato-
Ja, vanaf 1 januari 2013 neemt Mario Meijering het
ren van inmiddels 2 hospicehuizen steeds verder
roer over; hij wordt dan directeur. Mario is verpleeg-
toegespitst op zorg aan gasten van het hospice. En
kundige en ik heb hem als ZZP-er leren kennen. In
om daaraan mee te kunnen werken is geweldig.
hem heb ik een goede opvolger gevonden. Mario is
dankzij een team van ZZP-ers die met elkaar de professionele zorg wilden leveren en zich aangetrokken
zich al ruim een jaar aan het inwerken en doet dat
Je hebt indertijd een weloverwogen besluit genomen om voor jezelf te beginnen omdat je een bepaald beeld voor ogen had. Als je nu terugkijkt, ben je dan blij met die beslissing en heb je het gevoel dat je je aspiraties hebt kunnen realiseren?
goed; ik heb alle vertrouwen in hem. Dat maakt voor
Ik ben zeker blij met de beslissing toentertijd;
en van elkaar leren. Zelf heb ik dat altijd als erg
inmiddels al weer zo’n 18 jaar geleden. Ik kon toen
positief ervaren binnen PrivaZorg: van elkaar tips
niet bevroeden dat PrivaZorg uit zou groeien tot
krijgen; hoe doe jij dat met……?
mij het afscheid nemen een stuk makkelijker; PrivaZorg Apeldoorn laat ik in goede handen achter. En tips voor andere steunpunten: rustig opbouwen, contacten leggen, met collega-steunpunten praten
PrivaZorg Magazine – jaargang 8, november 2012, nr. 3
15
Voorlichting over Multiple Sclerose door Wim van Zuilekom
Een op de duizend mensen in Nederland krijgt de diagnose Multiple Sclerose (MS), een aandoening van het centraal zenuwstelsel. Daarom “alleen” al valt het te betreuren dat deze aandoening nog zo weinig echt bekend is; zelfs bij zorgverleners. De MS Vereniging is een krachtige en actieve vereniging die opkomt voor de belangen van mensen met MS en hun betrokkenen. Een belangrijke activiteit van de vereniging is dan ook het geven van voorlichting over MS aan professionele zorgverleners en mantelzorgorganisaties maar ook aan mensen met MS en hun naasten. Hardnekkige misverstanden als “MS is een spierziekte” en “met MS kom je in een rolstoel” worden rechtgezet en vervangen door een duidelijk beeld van wat MS is en wat het leven met MS voor mensen betekent. Voorlichters die zelf MS hebben kunnen immers als geen ander de theoretische kennis over MS tot leven brengen.
Voorlichting door ervaringsdeskundigen
E
Een voorlichting van het voorlichtersteam van de
Wat gebeurt er bij MS?
MS Vereniging is een belangrijke aanvulling op de informatie die men haalt uit boeken en van internet. Een ervaringsdeskundige (iemand die zelf MS heeft) verzorgt de voorlichting en brengt zo het patiëntenperspectief tot leven. Zo leren zorgverleners van
Zenuw
iemand zélf, wat leven met MS betekent. Uit erva-
Zenuwomhulsel
ring weet de MS Vereniging dat dit veel meer impact kan hebben dan woorden op papier. We moedigen
Afweercel richt zich op zenuw
interactie aan zodat er tijdens de voorlichting kan worden ingegaan op specifieke vragen. We zijn ervan overtuigd dat dit alles de omgang met patiënten met MS in de praktijk verbetert. Wie tijdens een voorlichting bijvoorbeeld heeft gehoord wat warmte voor een MS-patiënt kan betekenen, begrijpt veel sneller waarom deze een mindere dag heeft als de weerman een zomerse dag aankondigt.
16
informatievoorziening - kwaliteitstoetsing - lotgenotencontact - belangenbehartiging
PrivaZorg Magazine – jaargang 8, november 2012, nr. 3
Voorlichter Klaas Bouma Foto: Ron Jenner Photo Video & Design
Waar bestaat een voorlichting uit?
pen wat voor invloed deze hebben op de kwaliteit
De basis bestaat uit wat MS nu eigenlijk doet met de
van leven. Zo kunnen zij klachten of symptomen
zenuwen en welke verschillende vormen van MS er
sneller voorleggen aan de juiste zorgverlener zodat
zijn. Daaropvolgend komt het uitgebreide palet aan
er spoedig en adequaat op kan worden ingespeeld.
symptomen en bijzonderheden aan de orde. Zowel
Bij PrivaZorg staan op dit moment al twee voor-
voor beginners als ervaren mensen in de zorg is het
lichtingen in de planning: één in Almere en één in
vaak een openbaring wat MS allemaal kan veroor-
Zoetermeer.
zaken. In overleg kunnen wij speciale aandacht besteden aan bijvoorbeeld de behandeling van MS,
Onze voorlichters: profiel en training
de psychische kant van leven met MS of andere
De MS Vereniging heeft een team voorlichters dat
onderwerpen.
bestaat uit acht vrouwen en twee mannen; ze wonen redelijk verspreid over Nederland. De leeftijden va-
Bijdrage aan goede MS-zorg
riëren tussen de 40 en 60 jaar. De meesten hebben
De belangrijkste doelgroepen waar de voorlichting
langer dan 10 jaar MS en hebben daarbij het nodige
zich op richt zijn de zorgverleners in de praktijk,
meegemaakt. De achtergrond van de voorlichters is
het onderwijs in de gezondheidszorg en mensen
heel divers, maar de meesten hebben in hun werk-
met MS.
zame leven al ervaring opgedaan met het presente-
U kunt hierbij denken aan:
ren voor groepen.
• thuiszorgorganisaties;
Onze voorlichters zetten zich op vrijwillige basis
• zorginstellingen en verpleeghuizen;
in. Als vrijwilliger worden zij professioneel getraind
• mantelzorgorganisaties;
om voorlichtingen te geven. Wij vinden het namelijk
• projecten Focus Wonen;
van groot belang dat zij niet alleen inhoudelijke
• opleidingen verzorging en verpleging bij ROC’s;
kennis hebben, maar ook over uitstekende presen-
• opleidingen geneeskunde van universiteiten en
tatievaardigheden beschikken. Jaarlijks volgen zij
hogescholen;
verplichte trainingsdagen die hier ruim aandacht
• MS-patiënten en hun naasten.
aan besteden. Een externe trainer stelt telkens een op maat gesneden trainingsprogramma samen. Ook
Met onze voorlichtingen streven wij ernaar dat be-
de powerpointpresentaties bekijkt het voorlichters-
roepskrachten MS-gerelateerde klachten eerder her-
team met enige regelmaat kritisch en past het waar
kennen. Ook streven wij ernaar dat zij beter begrij-
nodig aan de actualiteit aan.
PrivaZorg Magazine – jaargang 8, november 2012, nr. 3
17
Voorlichter Wim van Zuilekom
Minstens zo belangrijk is dat onze voorlichters zelf
hebben, kunnen een beroep doen op ons voorlich-
al een acceptatieproces hebben doorlopen over hun
tersteam. Een voorlichter kan bij hen thuis vertellen
eigen leven met MS. Zo kunnen ze boven hun eigen
wat MS is.
verhaal ‘uitstijgen’.
Dit kan bijdragen aan de bespreekbaarheid van MS
Het eigen verhaal van de voorlichters kan nooit de
met familieleden, vrienden of andere naasten. Ein-
rode draad van een voorlichting zijn; de beleving en
delijk ga je met elkaar in gesprek over de ziekte die
het ziekteverloop van iedere MS-patiënt is anders.
zoveel bepaalt in je leven. Wellicht wordt de behoefte gedekt door de activi-
Hulpverlening gezien vanuit patiëntenperspectief
teiten die de MS Vereniging in uw regio organiseert;
Tijdens de voorlichtingen wordt er door onze
kijk hiervoor op onze website.
ervaringsdeskundige voorlichters een brug geslagen tussen theorie en praktijk. Vanuit de ervaring
Heeft u echter interesse om een bijeenkomst met
en beleving wordt er gesproken over de ziekte MS.
een voorlichter te organiseren, neem dan contact
Daarbij bespreken zij ook ervaringen over de hulp-
met ons op (zie mailadres of telefoonnummer hier-
verlening vanuit het perspectief van de patiënt. Zo
onder).
leren beroepskrachten wat wel en niet werkt in het bieden van zorg aan mensen met MS.
Aanvragen
Eigen ervaringen en vragen van zorgverleners kun-
Een voorlichting duurt ongeveer anderhalf uur.
nen hier uiteraard in worden betrokken zodat de
Wilt u een voorlichting aanvragen of wilt u eerst
voorlichtingen een interactief karakter krijgen.
meer informatie? Mail dan naar
[email protected] of bel met 070 374 77 77.
Voorlichting voor mensen met MS en hun naasten
De kosten van een voorlichting zijn beperkt tot een
Ook mensen die in de privésituatie met MS te maken
vergoeding van de reiskosten.
Honderden enthousiaste vrijwilligers organiseren activiteiten in hun eigen regio. Meer informatie vindt u op www.msvereniging.nl
18
PrivaZorg Magazine – jaargang 8, november 2012, nr. 3
PrivaZorg is ook in het zuiden goed vertegenwoordigd Onlangs openden twee steunpunten een nieuw kantoor: PrivaZorg ZonOmniZorg in Schinnen en Privazorg Maastricht in Maastricht.
PrivaZorg ZonOmniZorg
PrivaZorg Maastricht
PrivaZorg Magazine – jaargang 8, november 2012, nr. 3
19
PrivaZorg
steunpunten
1. PrivaZorg NAH Friesland Andringasingel 15 9062 GL Oentsjerk tel. 058 - 256 38 39
1
3 2
4
2. PrivaZorg Noord Friesland Andringasingel 15 9062 GL Oentsjerk tel. 058 - 256 38 39
29. PrivaZorg Delft Binckhorstlaan 123 b 2516 BA Den Haag tel. 070 - 385 18 33
5
3. PrivaZorg Groningen Volmachtenlaan 17 9331 BK Norg tel. 0592 - 61 47 88
30. PrivaZorg Rotterdam/ZHE ‘s-Gravenweg 45 2901 LA Capelle a/d IJssel tel. 010 - 447 22 27
26
4. PrivaZorg Noord- en Midden Drenthe Volmachtenlaan 17 9331 BK Norg tel. 0592 - 61 47 88 5. PrivaZorg Zuid Friesland Boijlerweg 101 8392 ND Boijl tel. 06 - 27 04 42 52
6
31
7
9
12
15
19 30
10
16 13 14
20 29 28
8
17
27
31. PrivaZorg Rotterdam/ZHE (nevenvestiging) Bruidssluier 49 3171 PK Poortugaal tel. 010 - 447 22 27
24
11 25
21 22
23
18
38
32
35
36 37
35. PrivaZorg West-Brabant/Tholen Oude Moerstraatsebaan 37 4614 RN Bergen op Zoom tel. 0164 - 25 75 27
33 41
6. PrivaZorg Zuid West Drenthe Boijlerweg 101 8392 ND Boijl tel. 06 - 27 04 42 52 7. PrivaZorg Twente Oosterstraat 2-04 7514 DZ Enschede tel. 053 - 432 12 02 8. PrivaZorg Veluwemeer Wagenweg 29 8071 XC Nunspeet tel. 06 - 30 14 38 65 9. PrivaZorg Apeldoorn Helfrichstraat 48 7311 JB Apeldoorn tel. 055 - 356 07 12 10. PrivaZorg Salland Helfrichstraat 48 7311 JB Apeldoorn tel. 055 - 356 07 12 11. PrivaZorg Utrecht e.o. De Bouw 149 3991 SZ Houten tel. 030 - 636 53 02
14. Hart Voor Nederland Van Bijnkerhoeklaan 328c 3527 XL Utrecht tel. 030 - 267 67 17 15. PrivaZorg Groene Hart Meester van Loostraat 2 3466 NX Waarder (gem. Reeuwijk) tel. 030 - 636 53 02 16. PrivaZorg Het Gooi Rendier 33 1273 HN Huizen tel. 035 - 888 81 99 17. PrivaZorg West Flevoland Aresstraat 21 1363 VJ Almere tel. 036 - 531 77 10 18. PrivaZorg Alblasserwaard en Drechtsteden Burg. Viezeestraat 1 2971 CA Bleskensgraaf tel. 0184 - 69 46 73 19. PrivaZorg Zoetermeer Koraalrood 153 2718 SB Zoetermeer tel. 079 - 820 02 20
33. PrivaZorg Zeeuws-Vlaanderen 's Gravenhofplein 4 4561 AJ Hulst tel. 0114 - 37 12 16 34. PrivaZorg Zeeuws-Vlaanderen (nevenvestiging) Burgemeester Erasmusstraat 4 4501 BK Oostburg tel. 0117 - 38 20 69
39 40
34
32. PrivaZorg Midden Zeeland Hobeinstraat 7 4381 PA Vlissingen tel. 0118 - 41 65 09
36. PrivaZorg Tilburg e.o. Weteringlaan 188 5032 XW Tilburg tel. 06 - 22 05 67 46
42 43 22. PrivaZorg Arnhem e.o. Koningslinde 13 6903 CV Zevenaar tel. 06 - 50 88 48 93 23. PrivaZorg Rivierenland e.o. Tielsestraat 6A 4021 HC Maurik tel. 0344 - 60 75 73 24. PrivaZorg Gelderse Vallei Valleistraat 117 3902 ZB Veenendaal tel. 0318 - 52 80 61 25. PrivaZorg Utrechtse Heuvelrug e.o. Amersfoortseweg 50 3941 EN Doorn tel. 06 - 48 28 18 68 26. PrivaZorg Noord-Holland Noord Loet 45 1741 BN Schagen tel. 0224 - 76 90 31
37. PrivaZorg Breda e.o. Weteringlaan 188 5032 XW Tilburg tel. 06 - 22 05 67 46 38. PrivaZorg Den Bosch - Oss Kromstraat 130 E2 5345 AE Oss tel. 0412 - 63 01 09 39. PrivaZorg Den Bosch - Oss (nevenvestiging) Zilverpark 115 5237 HZ 's Hertogenbosch tel. 073 - 642 93 00 40. PrivaZorg/One2care Marktstraat 28a 5731 HW Mierlo tel. 0492 - 38 11 38 41. PrivaZorg Noord- en Midden Limburg Gelrestraat 59 6101 EV Echt tel. 06 - 22 20 72 73
12. PrivaZorg Eemland Algolweg 11 3821 BG Amersfoort tel. 033 - 455 77 24
20. PrivaZorg Leiden e.o. (nevenvestiging) Schipholweg 103-105 2316 XC Leiden tel. 079 - 820 02 20
27. PrivaZorg Amsterdam e.o. Karel Doormanstraat 27 1055 VE Amsterdam tel. 020 - 894 64 53
42. PrivaZorg Limburg/ Z.O.N. Omnizorg Nieuwe Markt 1 6365 BG Schinnen tel. 046 - 711 17 04
13. PrivaZorg Baarn/Soest P.C. Borstraat 21bis 3515 XX Utrecht tel. 030 - 879 54 25
21. PrivaZorg de Achterhoek Bontwerker 2 7141 RC Groenlo tel. 06 - 10 36 48 44
28. PrivaZorg Haaglanden Binckhorstlaan 123 b 2516 BA Den Haag tel. 070 - 385 18 33
43. PrivaZorg Maastricht Athoslaan 57c 6213 CB Maastricht tel. 043 - 362 91 50
www.privazorg.nl