PRINSJESDAG 2015 – ANALYSE MILJOENENNOTA 2016 EN BEGROTINGEN De Unie van Waterschappen heeft voor u de meest relevante elementen uit de Prinsjesdagstukken per thema op een rij gezet.
Voor alle Prinsjesdagstukken zie: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/prinsjesdag/inhoud/miljoenennota-rijksbegroting-entroonrede/prinsjesdagstukken
I
INFRASTRUCTUUR EN MILIEU
WATERKWALITEIT Uit begroting (pagina 7): In het verlengde van de overheveling van KRW middelen van artikel 12 Waterkwaliteit naar artikel 7 van het Deltafonds, heeft IenM bij Begroting 2015 aangekondigd om bij Begroting 2016 de artikelen 11 Waterkwantiteit en 12 Waterkwaliteit samen te voegen tot één integraal waterartikel, met behoud van het onderscheid tussen waterkwantiteit en waterkwaliteit. Reactie Unie: In de begroting is zijn waterkwantiteit en waterkwaliteit samengevoegd tot artikel 7 Integraal Waterbeleid. De samenvoeging van waterkwantiteit en waterkwaliteit heeft geen effect op de hoogte van de bedragen en de uitgaven voor de KRW blijven hiermee transparant. Uit begroting (pagina 15): Ten aanzien van «nieuwe risico’s» (onder andere nanomaterialen, micro-plastics, synthetische biologie, zeer zorgwekkende chemische stoffen en hormoonverstorende stoffen) zal eind 2016 een handreiking aan de Tweede Kamer worden aangeboden voor het omgaan met nieuwe en onzekere risico’s. Reactie Unie: De UvW deelt de zorg van IenM omtrent potentiële nieuwe risico’s van nieuwe stoffen en materialen, voor de waterkwaliteit. Wij zijn hierover in contact met IenM. Uit begroting (pagina’s 17 en 30): Het behalen van de waterkwaliteitsdoelen is een omvangrijke opgave waarvoor in 2015 een extra beleidsimpuls is gestart. Het gaat daarbij om de inrichting van watersystemen, het tegengaan van bekende verontreinigende stoffen (m.n. nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen) en nieuwe verontreinigende stoffen, zoals medicijnresten. De verbetering van de inrichting ligt op koers. De evaluatie van de meststoffenwet wordt in 2016 afgerond, afronding van de tussenevaluatie van de nota «Gezonde groei, Duurzame Oogst» is in 2018 voorzien. Een verplichting tot zuivering van bestrijdingsmiddelen uit afvalwater uit de glastuinbouw in 2018 is in voorbereiding. Reactie Unie: De Unie ondersteunt de extra impuls voor de aanpak van nieuwe stoffen. De tekst van de begroting geeft geen blijk van de urgentie om de KRW doelstellingen in 2027 te halen. De Unie benadrukt de urgentie van de opgave. In deze passage in de begroting van IenM wordt melding wordt gemaakt van de evaluatie van de meststoffenwet die in 2016 afgerond en van de tussenevaluatie van de nota «Gezonde groei, Duurzame Oogst (= 2e nota duurzame gewasbescherming) in 2018 . Dit is opvallend omdat in de begroting van EZ daar geen melding van wordt gemaakt. Voor het Uniewerk betekent dit dat blijvend aandacht moet worden gevraagd dat het ministerie van EZ en het ministerie van I&M de beleidsontwikkeling voor de Nitraatrichtlijn en de Europese gewasbeschermingsrichtlijn (ministerie EZ) en die voor de Kaderrichtlijn Water (ministerie I&M) op elkaar afstemmen. WATERVEILIGHEID Uit begroting (pagina 8):
Pagina 2 van 13
De meerjarige looptijd van het Infrastructuurfonds en het Deltafonds bieden continuïteit. Komend jaar wordt onderzocht of verlenging van de looptijd voorbij de huidige horizon van 2028 nodig is. Reactie Unie: Ook na 2028 zal er geld nodig zijn voor waterveiligheid, want we zijn niet voor 2050 klaar. Uit begroting (pagina 18): Samenwerking tussen verschillende overheden is essentieel om het nieuwe stelsel voor waterveiligheid goed te verankeren. Het Deltaprogramma, het HWBP en het MIRT bieden de kans om waterveiligheidsmaatregelen en andere opgaven te verbinden. In uitzonderlijke gevallen is het ook mogelijk om een waterkering minder sterk uit te voeren en in plaats daarvan te investeren in de ruimtelijke inrichting en rampenbeheersing, zodat de gewenste bescherming tegen overstromingen toch wordt bereikt. Reactie Unie: Samenwerking en verbinding is goed. Wel afspraken maken dat aanpak anders dan dijkverzwaring wel wordt uitgevoerd. MLV zal worden geregeld in Omgevingswet. Als we nu al met MLV aan de slag willen moeten er duidelijke afspraken worden gemakt dat andere partijen hun verplichtingen ook nakomen. Uit begroting (pagina 26): De Nederlandse delta-aanpak richt zich op proactief en preventief werken aan water. Deze manier van werken kan wereldwijd helpen om risico’s te verminderen. IenM legt met de Internationale Wateraanpak, een gezamenlijk traject met de ministeries van EZ en BZ, het accent op het bevorderen van deze manier van werken. Dit zal in 2016 leiden tot een actieve bijdrage aan concrete projecten in de betreffende landen. Nederland werkt hierbij actief samen met multilaterale instellingen zoals de Wereldbank, en met andere landen in een wereldwijde Deltacoalitie. Via de Topsector Water en het werk van de Internationale Watergezant worden het Nederlandse bedrijfsleven en kennisinstellingen betrokken. Reactie Unie: Met Dutch Water Authorities dragen de waterschappen bij aan exportbevordering naar het buitenland en gericht kennis halen voor de Nederlandse Delta. Uit begroting (pagina 16): Mensen werken en wonen graag in een aantrekkelijke, gezonde omgeving. Het programma Slimme en Gezonde stad heeft tot doel te verkennen hoe tot een permanente verbetering van de leefbaarheid en gezondheid in de stad kan worden gekomen zonder hierbij nieuwe normen op te leggen. Samen met steden, bedrijven, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties gaat het Rijk op zoek naar slimme oplossingen voor een gezonde, duurzame en leefbare stad. Reactie Unie: Water speelt een belangrijke rol bij de Slimme en Gezonde Stad. Waterschappen niet genoemd bij Slimme en Gezonde stad, terwijl water een belangrijke rol speelt. Voldoende ruimte voor water in de stad helpt bij het voorkomen van hittestress, opvang van piekbuien. Verder werken waterschappen aan verduurzamen afvalwaterketen (Energie- en Grondstoffenfabriek) en schoon water in de stad om te recreëren. EDUCATIE Uit begroting (pagina’s 33 en 34): In 2016 wordt binnen het Ministerie van IenM de Human Capital Agenda verder uitgebouwd. De bijdrage aan de Human Capital Agenda bestaat uit het verlenen van studiebeurzen en ondersteuning van initiatieven op scholen om de awareness te vergroten door lespakketten te introduceren en gastlessen over waterbeleid te bevorderen. Reactie Unie: De Unie ondersteunt de extra inzet van het Ministerie van IenM voor water in onderwijs. Samen werken we eraan dat meer jongeren kiezen voor een opleiding gericht op water (Human Capital Agenda) en aan het vergroten de awareness van het belang van investeringen in waterveiligheid, schoon water en voldoende water. De Unie juicht het toe dat de Human Capital Agenda wordt uitgebouwd. Waterschappen dragen daar actief aan bij middels gastlessen en via Droppie Water – WaterSpaarders – jeugdwaterschap - aardrijkskundeleraren/KNAG – stuurgroep educatie en Human Capital Agenda.
2
Pagina 3 van 13
EU VOORZITTERSCHAP Uit begroting (pagina 37): In de eerste helft van 2016 is Nederland voorzitter van de EU. Van die gelegenheid wordt gebruik gemaakt om Nederlandse waterinnovaties onder de aandacht te brengen. Dit zal onder andere gebeuren tijdens de tweejaarlijkse conferentie van het Global Programme of Research on Climate Change, Vulnerability, Impacts and Adaptation (PROVIA) die in 2016 in Rotterdam wordt gehouden en de Innovatie-estafette. Daarnaast zal het voorzitterschap worden aangegrepen om de Europese agenda op het gebied van water te beïnvloeden. Reactie Unie: De waterschappen hebben een innovatie etalage ingericht die goed bruikbaar is om waterinnovaties bij het EU voorzitterschap eerste helft 2016. DELTAFONDS Uit begroting (pagina 81): De bijdrage van de waterschappen aan het HWBP stijgt van 181,0 miljoen euro in 2015 naar 185,3 miljoen euro in 2016. Reactie Unie: Dit is het effect van de indexatie van het budget conform de in de Waterwet vastgestelde systematiek. De Unie zal een inschatting maken van de gevolgen hiervan voor de individuele waterschappen Uit begroting (pagina’s 82 en 83): Er worden enkele kasschuiven op de HWBP-gelden toegepast, o.a. van 2015 naar 2019 en van 2016/2017 naar 2022. Reactie Unie: De kasschuiven zorgen er dat de beschikbare middelen en de benodigde middelen in de diverse jaren in lijn zijn. De kasschuiven zorgen er voor dat de middelen voor waterveiligheid behouden blijven. Uit begroting (pagina 83): De totale rijksbijdrage is verminderd met € 50 miljoen in verband met de lagere kosten HWBP-2 ad 150 miljoen, waarvan conform de afspraken in WAK, maximaal 100 miljoen ingezet kan worden op het HWBP. Deze 50 miljoen is toegevoegd aan de investeringsruimte van het Deltafonds (artikel 5.03) Reactie Unie: Dit is conform afspraken tussen I&M en de Unie. Daarbij is afgesproken dat de gelden worden ingezet t.b.v. waterveiligheid. Omdat er ook wel eens gelden uit de investeringsruimte naar de apparaatskosten van RWS worden overgeheveld, zal de Unie de besteding van de 50 miljoen monitoren. OMGEVINGSWET Uit begroting (pagina 21): In 2016 worden de vier Algemene Maatregelen van Bestuur getoetst, geconsulteerd en aangeboden aan de Kamer: het Omgevingsbesluit, het Besluit Kwaliteit van de Leefomgeving en Activiteiten in de Leefomgeving (vanwege de omvang bestaat deze uit twee AMvB’s, gericht op Bouwen en op Water en Milieu). Reactie Unie: Bij de totstandkoming van deze AMvB’s trekken de waterschappen graag samen met IenM op. Juist deze AMvB’s zijn bepalend hoe de Omgevingswet in de praktijk zal gaan werken. Via de Unie van Waterschappen zijn de waterschappen vroegtijdig betrokken om vanuit de uitvoeringspraktijk inbreng te kunnen leveren. Uit begroting (pagina 21): Daarnaast werkt IenM met de bestuurlijke koepels aan de invoering van de Omgevingswet. Dit gebeurt onder andere door het ontwikkelen van een digitaal platform, de Laan van de Leefomgeving. Hiermee geeft het kabinet invulling aan de afspraak in het regeerakkoord om gegevens beter digitaal te beschikbaar te maken en vergunningaanvragen meer digitaal mogelijk te maken. Reactie Unie: Voor de zomer hebben IenM, IPO, VNG en Unie een bestuursakkoord gesloten. Hierin zijn afspraken gemaakt om de Omgevingswet gezamenlijk te gaan implementeren. 3
Pagina 4 van 13
De waterschappen zien kansen ten aanzien van de digitalisering van de Omgevingswet. Tegelijk is waakzaamheid geboden. Het gaat om een technisch complex concept (Laan van de Leefomgeving) waar veel partijen bij betrokken zijn en veel geld in omgaat (ca. 500 mln.). Bij een grote ambitie past ook een flink bedrag aan middelen. Die heeft het kabinet vrijgemaakt. Bij het opstellen van het programmaplan ten behoeve van de implementatie van de Omgevingswet blijkt echter dat deze middelen volstrekt onvoldoende zijn. Met name waar het ontwikkelen van de Laan van de Leefomgeving betreft. Uit begroting (pagina 21): Conform het wetsvoorstel Omgevingswet ontwikkelt het Rijk voor 2018 een integrale visie op het beleid voor de fysieke leefomgeving. Deze Nationale Omgevingsvisie wordt een samenhangende visie op strategisch niveau, die de sectorale visies en beleidsplannen (onder andere het Milieubeleidsplan (Wet milieubeheer), de Structuurvisie (Wet ruimtelijke ordening), het Verkeer en Vervoersplan (Planwet verkeer en vervoer), het Waterplan (Waterwet) en het Natuurbeleidsplan (Natuurbeschermingswet)) vervangt. Reactie Unie: De Unie juicht de komst van een dergelijke nationale integrale visie toe. Als waterschappen denken we graag mee om water de juiste plaats te geven in deze visie. STRUCTUURVISIE ONDERGROND Uit begroting (pagina 15): Begin 2016 is de afronding van de ontwerp-Structuurvisie Ondergrond voorzien. De Structuurvisie Ondergrond biedt na vaststelling het ruimtelijk afwegingskader voor activiteiten in de ondergrond die van nationaal belang zijn, zoals mijnbouwactiviteiten en de drinkwatervoorziening. Ook wordt de besluitvorming omtrent schaliegas in het Energierapport 2015 verankerd en ruimtelijk uitgewerkt in de Structuurvisie Ondergrond. Daarnaast wordt gestreefd naar het maken van bestuurlijke afspraken en de start van een gezamenlijk Uitvoeringsprogramma Bodem en Ondergrond van het Rijk en de decentrale overheden. Reactie Unie: De Unie is nauw betrokken bij de structuurvisie ondergrond, schaliegas en modernisering van de mijnbouwwet. De verankering van besluitvorming omtrent schaliegas in het Energierapport 2015 wordt toegejuicht. Voor de bestuurlijke afspraken en de start van een gezamenlijk uitvoeringsprogramma bodem en ondergrond is nog wel nodig om nader in gesprek gedachten te wisselen. Uit begroting (pagina 45): Verder wordt gewerkt aan de aanvullingswet Bodem. Dit is een aanvullingswet op de Omgevingswet. Reactie Unie: De Unie volgt de aanvullingswet Bodem. De inzet hierbij is dat deze aanvullingswet niet leidt tot wijziging van bevoegdheden in het grondwaterbeheer. BODEM Uit begroting (pagina 51): In het kader van het Convenant bodem en ondergrond 2016–2020 is aan de Unie van Waterschap een eenmalige bijdrage van € 2 miljoen beschikbaar gesteld. De slotbetaling hiervan (€ 0,1 miljoen) vindt plaats in 2016. Reactie Unie: Unie heeft het huidige en het nieuwe bodemconvenant ondertekend en werkt mee aan het realiseren van de afgesproken doelen, m.n. het afronden van de bodemsaneringsopgave. De Unie voert een onderzoeksprogramma uit naar waterbodemlocaties die nog opgeruimd c.q. gesaneerd moeten worden. Op basis van dit onderzoek wordt binnen de convenantperiode 2016-2020 de resterende waterbodemsaneringen uitgevoerd. Uit begroting (pagina 92): De Minister van IenM stimuleert het aangaan en organiseren van allianties met en tussen bedrijven, branches, overheden en kennisorganisaties om de doelen uit de Klimaatagenda, de afspraken in het SER-Energieakkoord waar de Minister voor verantwoordelijk is en de Lokale Klimaatagenda tot succesvolle uitvoering te brengen. Via de Lokale Klimaatagenda, Green Deals en initiatieven voor reductie van CO2-emissies brengt zij ondernemers, 4
Pagina 5 van 13
burgers en andere overheden beter in positie om maatregelen te nemen die goed zijn voor klimaat en economie. Reactie Unie: Waterschappen steken per jaar 2 miljard in het watersysteem (incl. hoogwaterbescherming). Een fors deel daarvan gaat zitten in de ontwikkeling van nieuwe technieken en methoden om waterbeheer beter (incl duurzamer) en goedkoper te maken). Unie van Waterschappen vindt het een gemis dat STOWA geen gebruik kan maken van de TKI-toeslag en zo de stimulering van samenwerking tussen privaat en kennisinstellingen achterblijft. Juist in het licht van Nederland waterland “bring in the Dutch” zo sterk merk kan zijn als achter de schermen de watersector en de ministeries een hechte samenwerking zouden hebben. Waterschappen willen graag onze positie als koploper duurzame energie verder versterken. Waterschappen hebben namelijk de ambitie neergelegd om 40% duurzame energie, voornamelijk door eigenproductie, te halen in 2020. Uit begroting (pagina 106): Bevorderen van de circulaire economie met als doelen het behouden van de natuurlijke hulpbronnen, zicht op de keten en gebruik van hulpbronnen buiten Nederland, het verbeteren van de voorzieningszekerheid van grondstoffen en het versterken van de Nederlandse economie. Reactie Unie: We zijn bezig met het sluiten van greendeals om hier invulling aan te geven. Tot op heden blijven onderzoekgelden vanuit de meest recente greendeal grondstoffen om enkele zaken verder te ontwikkelen (grondstoffen uit afval) vanuit het Rijk nog uit.
II
ECONOMISCHE ZAKEN
DUURZAAMHEID, INNOVATIE, ENERGIE Uit begroting (pagina 16): Bij mijnbouwwinning (gas, olie en geothermie) staat veiligheid voorop. Dat vergt zorgvuldige besluitvorming. Het kabinet wil fors investeren om op open wijze en in samenspraak met alle betrokkenen, mijnbouwtrajecten zorgvuldig vorm te geven, met aandacht voor gevoeligheden, onzekerheden en een evenredige verdeling van baten en lasten in de regio. Het kabinet wil de decentrale overheden actief bij deze aanpak betrekken. De Mijnbouwwet- en regelgeving wordt hierop aangepast. Reactie Unie: Het Rijk wil decentrale overheden nauw betrekken bij mijnbouwwinning. Dat voornemen is goed en er is daadwerkelijk verandering op dat gebied te bespeuren. Toch heeft EZ de amendementen die hiertoe zijn ingediend in de Tweede Kamer niet overgenomen. Deze amendementen geven waterschappen adviesrecht en zorgen voor stevige verankering van o.a. watersysteembelangen in het toetsingskader. De inzet van waterschappen blijft daarom om dit alsnog goed te borgen. Dat doen we samen met de koepels IPO, VNG en Vewin die soortgelijke wensen hebben. Uit begroting (pagina’s 15 en 18): EZ staat voor een duurzame economische ontwikkeling Met het groene groeibeleid benadrukt het kabinet de ambitie om de Nederlandse concurrentiekracht en het verdienvermogen te versterken met innovaties die het verbruik en de afhankelijkheid van schaarse fossiele energie en grondstoffen doen verminderen en het milieu ontlasten. Reactie Unie: Waterschappen zien dat ook zo. Zuinig zijn op grondstoffen omdat iedereen daar gebruik van wil maken. Waterschapsbeleid is dan ook “Van afval naar grondstof”. Uit begroting (pagina’s 79 en 85 en 228): De Green Deal aanpak is sinds 2011 een onderdeel van het groene groei beleid van het kabinet. Ook in het Energieakkoord zijn de Green Deals als één van de instrumenten genoemd in het streven om tot een volledig duurzame energiehuishouding te komen. Sinds 2011 zijn er 105 Green Deals afgesloten met als (deel) thema energie. Een compleet overzicht van Green Deals is te vinden op: http://www.greendeals.nl In tabel op blz. 85 en 228 staat dat subsidie green deal van 4 miljoen 2015 naar 16 miljoen gaat in 2016 Reactie Unie: 5
Pagina 6 van 13
Greendeal aanpak is volgens de waterschappen een prima weg om te komen tot win-win situatie waarbij waterschappen inspanningen plegen om te komen tot een meer duurzame energiehuishouding en het terugwinnen van grondstoffen uit afval. Het Rijk zal belemmeringen wegnemen en onderzoeksbudget beschikbaar stellen. Kritisch moeten we wel zijn omdat we zien dat waterschappen nu nog weinig kunnen rekenen op financiële steun om technieken en methoden verder te ontwikkelen. We hopen dat dit gaat veranderen doordat er meer geld beschikbaar komt. En het wegnemen van juridische belemmeringen voor de afvalstatus van geproduceerde grondstoffen gaat wat ons betreft veel te traag. Opmerkelijk is dat in 2017 er geen geld voor greendeals is opgenomen. Uit begroting (pagina’s 80 en 228): Stimulering Duurzame Energieproductie+ (SDE+) subsidieert het verschil in marktprijs en kost prijs voor hernieuwbare elektriciteit, groen gas en hernieuwbare warmte. Nederland zal in 2020 een aandeel van 14% hernieuwbare energieproductie heeft. Verder is afgesproken dat dit aandeel in 2023 16% zal zijn. In 2016 gaat naar SDE 1,4 miljard (300 miljoen meer van 2015) Reactie Unie: Er komt meer geld beschikbaar voor duurzame energiehuishouding. Waterschappen willen graag gebruik maken van deze regeling om onze positie als koploper duurzame energie verder te versterken. Waterschappen hebben namelijk de ambitie neergelegd om 40% duurzame energie, voornamelijk door eigenproductie, te halen in 2020. ENERGIEAKKOORD VOOR DUURZAME GROEI Uit begroting (pagina 18): Om efficiënter om te gaan met CO2, energie, grondstoffen, water en bodem gaat EZ in 2016 sterker inzetten op onderzoek en innovatie voor duurzame alternatieven voor schaarse grondstoffen, energieopwekking en recyclingtechnologieën. Reactie Unie: EZ, help ons verder vorm te geven aan de transitie naar een duurzame energievoorziening. Zorg dat TKItoeslag voor onderzoeksinstituut STOWA beschikbaar komt. Uit begroting (pagina 20): Het Energierapport dat eind 2015 zal worden uitgebracht bevat specifieke thema’s en dilemma’s die relevant zijn richting een volledig duurzame energievoorziening in 2050. Gegeven de complexiteit van het energievraagstuk hecht het kabinet sterk aan externe inbreng. Burgers, bedrijven, andere overheden en maatschappelijke organisaties worden uitgenodigd aan een Energiedialoog deel te nemen en hun kennis en kunde in te brengen voor de energietransitie. Uit de dialoog volgt in het najaar van 2016 een beleidsagenda. Reactie Unie: Behoort tot beleidsprioriteit 2016. De UvW zal de uitnodiging tot deelname aan een maatschappelijke breed gedragen Energiedialoog, van harte aannemen en inbrengen wat de waterschappen kunnen bijdragen aan de energietransitie. Uit begroting (pagina 18): Om efficiënter om te gaan met CO2, energie, grondstoffen, water en bodem gaat EZ in 2016 sterker inzetten op onderzoek en innovatie voor duurzame alternatieven voor schaarse grondstoffen, energieopwekking en recyclingtechnologieën. EZ werkt samen met partijen om een twintigtal ketens bij elkaar te brengen, te onderzoeken welke efficiëntiedoelstellingen haalbaar zijn en welke bijdragen de diverse partijen hieraan kunnen leveren. Reactie Unie: Het lijkt erop dat EZ sterker gaat inzetten op (onderzoek) duurzame alternatieven voor schaarse grondstoffen, waaronder ze ook water verstaat. UvW verwelkomt aandacht ervoor en is benieuwd hoe de uitwerking eruit ziet. EDUCATIE Uit begroting (pagina 22): 6
Pagina 7 van 13
Onderwijs en arbeidsmarkt: EZ stopt met stimuleren van beta en technologie, Centra voor Innovatief Vakmanschap en Centra voor Expertise. (Bijdrage van OCenW) Reactie Unie: Topsectoren hebben behoefte aan instroom op technische opleidingen van mbo tot wo niveau. Stimuleren van instroom blijft nodig. Toelichting: stoppen financiering stond ook in begroting 2015, maar waarom stoppen met een goed instrument? Uit begroting (pagina 99): Daarnaast streeft EZ, in samenwerking met de topsectoren, naar duurzame veehouderijontwikkeling, verbeterde bodemvruchtbaarheid, versterking van de zaadsector in ontwikkelingslanden en verbetering van gewasbeschermingssystemen. Reactie Unie: Loopt naar wens, wel de vraag hoe EZ hier in 2016 verder vorm aan gaat geven. Bodemvruchtbaarheid is ook voor waterschappen relevant i.v.m. vasthouden van water en beperken uitspoeling van nutriënten. Hier is aandacht voor, zowel bij de Unie als bij Stowa.
III
FINANCIËN
Uit begroting (pagina 51): Het tarief in de energiebelasting voor lokaal duurzaam opgewekte elektriciteit wordt verlaagd door de in artikel 59a, eerste lid, van de Wbm opgenomen tariefsverlaging te verhogen van 7,5 cent per kWh naar 9 cent per kWh. Reactie Unie: De regeling in de energiebelasting werd nog onvoldoende benut. De tariefsverlaging kan wellicht bijdragen aan het gebruik van deze regeling door waterschappen. GEMEENTEFONDS Niets relevants voor waterschappen PROVINCIEFONDS Zie ‘Bodem’ bij begroting IenM
IV
BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES
Uit begroting (pagina 11): Er is op grote schaal sprake van cyberaanvallen. Deze digitale aanvallen, onder meer door vreemde mogendheden, nemen in aantal en complexiteit toe. Digitale aanvallen kunnen de integriteit van de staat, de veiligheid van de vitale infrastructuur en de vertrouwelijkheid van informatie aantasten. Met detectie en onderzoek naar digitale aanvallen worden organisaties binnen en buiten de overheid geholpen de weerbaarheid tegen digitale aanvallen te verhogen. Reactie Unie: Vanuit het programma informatieveiligheid ligt reeds een voorstel voor ter besluitvorming om als sector, actuele informatie te ontvangen over digitale aanvallen, door aan te sluiten op het nationale response netwerk (NRN) van het NCSC van V&J. Planning is dat de eerste groep waterschappen zijn aangesloten per 01-01-2016 Uit begroting (pagina’s 5 en 8): Het functioneren van politici, bestuurders en ambtenaren speelt een grote rol in de waardering van ons openbaar bestuur. Hun veiligheid en integriteit is daarbij een voorwaarde, net als een passende beloning. Om in de publieke sector het goede voorbeeld te geven, worden de topinkomens verder beperkt. […]
Beheersen topinkomens (semi)publieke sector Bij een (semi)publieke functie hoort een passende beloning. De Wet normering topinkomens (WNT) regelt dat. Sinds 2015 geldt voor bestuurders in het openbaar bestuur een wettelijk bezoldigingsmaximum van 100% van het ministersalaris. In 2016 worden – zoals in het Regeerakkoord is aangekondigd – voorstellen gedaan om het 7
Pagina 8 van 13
ministersalaris als bezoldigingsmaximum in beginsel als norm te stellen voor alle functionarissen in de (semi)publieke sector. In 2015 heeft de eerste integrale wetsevaluatie van de WNT plaatsgevonden. Op basis van de resultaten van die evaluatie wordt de doeltreffendheid van de wet beoordeeld. De administratieve lasten en uitvoeringskosten en de reikwijdte van de wet (naar instellingen en sectoren) krijgen daarbij eveneens aandacht. Op basis van de verworven inzichten worden in 2016 uitvoeringsmaatregelen en voorstellen tot aanscherping, verdere verbetering of vereenvoudiging van de wet gedaan. Reactie Unie: De Unie ondersteunt de op basis van de in december 2015 aan de Kamer te zenden eerste integrale wetsevaluatie te nemen maatregelen om de beoogde effecten van de WNT te consolideren en waar nodig te versterken en gesignaleerde ongewenste (neven)effecten te beperken. Een van die ongewenste neveneffecten is het verbod op de variabele beloning van topfunctionarissen. De CAO van waterschappen kent de mogelijkheid om medewerkers die op het eind van hun salarisschaal zitten een variabele beloning toe te kennen. Dit systeem is ook op topfunctionarissen van toepassing. Voor nieuwe topfunctionarissen geldt dat de waterschappen de CAO op een aantal punten als gevolg van het verbod op variabele beloningscomponenten dat in de WNT is opgenomen niet langer kunnen uitvoeren. Uit begroting (pagina 18): Politieke partijen krijgen subsidie op grond van de Wet financiering politieke partijen. Een politieke partij komt voor subsidie in aanmerking als zij voldoet aan een aantal in deze wet genoemde voorwaarden. In 2015 ontvangen elf politieke partijen subsidie. Reactie Unie: De subsidie geldt alleen voor landelijk opererende partijen. De Unie wil de in de wet genoemde voorwaarden wijzigen om de subsidiemogelijkheden voor niet-landelijke partijen die mee doen aan de waterschapsverkiezingen mogelijk te maken. Uit begroting (pagina 33): De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties werkt aan de bevordering van integriteit en professionalisering binnen de overheid. In dat kader worden het Bureau Integriteitsbevordering Openbare Sector (BIOS) en het Professionaliseringsfonds voor burgemeesters gesubsidieerd. BIOS richt zich op het versterken van het integriteitsbesef en het bevorderen van een evenwichtig en samenhangend integriteitsbeleid bij publieke organisaties door nationale en internationale kennisdeling en -uitwisseling. Dit krijgt vorm door het organiseren van integriteitbijeenkomsten, het geven van presentaties, het ontwikkelen van instrumenten en leidraden en het faciliteren van diverse opleidingen en workshops. Het Nederlands Genootschap van Burgemeesters dat het Professionaliseringsfonds voor burgemeesters uitvoert, ontvangt jaarlijks een bijdrage voor diverse activiteiten ten behoeve van de verdere professionalisering van de uitoefening van de burgemeestersfunctie. Een deel van de bijdrage is afkomstig uit de arbeidsvoorwaardenruimte voor burgemeesters. Reactie Unie: De Unie werkt samen met de beroepsverenigingen van bestuurders van waterschappen en andere partijen o.a. BIOS aan de versterking van het integriteitsbesef en integriteitsbeleid bij waterschappen van/voor zowel politieke ambtsdragers als ambtenaren. Uit begroting (pagina 7): Verkiezingen en stemmen zijn pijlers van onze democratie. Er wordt gekeken waar verbeteringen in het verkiezingsproces mogelijk zijn. De adviezen van de commissie elektronisch stemmen en tellen in het stemlokaal (commissie Van Beek) worden op haalbaarheid onderzocht. Een groep deskundigen stelt specificaties op voor de benodigde ICT-systemen. Met de specificaties kan in markt worden nagegaan hoe complex het is en tegen welke prijs de systemen zijn te realiseren. Er komt een nieuw stembiljet dat makkelijker te tellen is. Hiervoor wordt de tijdelijke experimentenwet nieuwe stembiljetten en centrale stemopneming aangepast. Voor het einde van 2015 wordt hiervoor een voorstel voor parlementaire behandeling aangeboden, zodat bij de herindelingsverkiezingen in november 2016 het eerste experiment kan plaatsvinden. Om het makkelijker te maken voor Nederlanders in het buitenland om te kunnen stemmen, hoeven mensen zich voortaan niet meer voor elke verkiezing apart te registreren en komt er een permanente registratie. Het wetsvoorstel hiertoe is thans in consultatie en in 2016 wordt een voorstel tot wijziging van de Kieswet voor parlementaire behandeling aangeboden. Om te kijken hoe de techniek voor internetstemmen zich ontwikkelt, wordt een test voorbereid. Als aan de noodzake8
Pagina 9 van 13
lijke randvoorwaarden (Kamerstukken II 2014–2015, 33 829, nr. 9) is voldaan, wordt in 2016 de test gehouden. De test is met name gericht op de beveiliging en krijgt de vorm van een schaduwverkiezing. Reactie Unie: Teksten over elektronisch stemmen en tellen en over internetstemmen (test doen in 2016) klinken verstandig. Wij zouden er graag bij betrokken zijn ter voorbereiding op de verkiezingen van 2019. Uit begroting (pagina 9): Een passende rechtspositie voor politieke ambtsdragers is een voorwaarde om de kwaliteit van het openbaar bestuur te versterken. Een integrale visie op rechtpositie politieke ambtsdragers is in 2015 aan de Tweede Kamer aangeboden (Kamerstukken II 2013–2014, 28 479, nr. 73). Bepalend voor de rechtspositie van politieke ambtsdragers zijn principes verbonden aan de democratische rechtsstaat. Politieke ambtsdragers hebben een onafhankelijke positie en moeten vertrouwen hebben. Het ambt moet ook toegankelijk zijn voor alle geledingen van de samenleving. Voor de rechtspositie van politieke ambtsdragers geldt de stelregel dat deze in de lijn is met de aanspraken voor werknemers waar het kan en eigenstandig daar waar het moet. P 67: De Minister zegt de Tweede Kamer toe om het wetsvoorstel fondsfinanciering Appa (volledige inhoudelijke gelijktrekking Appa- en ABP-regeling) in het najaar van 2015 in te dienen. Reactie Unie: De Unie van Waterschappen is blij met deze visie. In het recente verleden zijn er veel losse wijzigingen in de rechtspositie van de voorzitters en leden van het dagelijks en algemeen bestuur doorgevoerd zonder dat hier een duidelijke visie achter leek te zitten. De Unie van Waterschappen vraagt aandacht voor de pensioenen van politieke ambtsdragers en hoopt dat nu er een integrale visie is op de rechtspositie van politieke ambtsdragers de fondsvorming Appa voortvarend zal worden opgepakt. De waterschappen zijn voorstander van Fondsfinanciering Appa omdat hier veel (financiële) voordelen aan verbonden zijn voor zowel de ambtsdragers als voor de huidige uitvoerders. Voor de ambtsdragers geldt dat zij nog de enigen zijn die geen kapitaalgedekt pensioen hebben ondergebracht bij een pensioenfonds. Omdat de pensioenaanspraken van ambtsdragers inmiddels “genormaliseerd” zijn om de overgang naar fondsvorming te vergemakkelijken en de pensioenen van overheidswerknemers aan het nieuwe Witteveenkader aangepast zijn, zijn er volgens de waterschappen geen “obstakels om te komen tot vorming van het pensioenfonds. Graag horen de waterschappen waar het kabinetstandpunt nu op hangt en wat de vervolgprocedure zal zijn. Uit begroting (pagina’s 9 en 10): Nederland digitaliseert. De overheid blijft daarbij niet achter. Burgers en bedrijven verwachten ook dat de overheid haar diensten digitaal aanbiedt. Steeds meer producten en diensten komen digitaal beschikbaar en leveren gemak op. Voorbeelden daarvan zijn het online aanvragen van een parkeervergunning en de vooringevulde belastingaangifte. Digitale dienstverlening dient toegankelijk, veilig en gebruikersvriendelijk te zijn. Niemand mag als gevolg van digitale dienstverlening tussen wal en schip vallen. Eén van de randvoorwaarden voor digitale dienstverlening is wetgeving. Het wordt wettelijk geregeld dat alle bestuursorganen berichten en aanvragen in digitale vorm accepteren. Ook digitale publicatie van alle algemene bekendmakingen wordt wettelijk verankerd. Voor een samenhangende en efficiënte manier digitaliseren van de overheidsdienstverlening aan burgers en bedrijven, is de Generieke Digitale Infrastructuur (GDI) beschikbaar. Deze bestaat uit verschillende voorzieningen, die identificatie en authenticatie, informatievoorziening en gegevensuitwisseling door en tussen overheidsorganisaties digitaal ondersteunen. Wettelijke identiteitsdocumenten worden daarbij gebruikt om digitaal in te loggen en zaken te doen met de overheid. De Digicommissaris (ook wel Nationaal Commissaris Digitale Overheid) heeft de opdracht de beleidsontwikkeling en vernieuwing aan te jagen, daarmee de totstandkoming van (voorzieningen voor) de Digitale Overheid te bevorderen, het beheer van essentiële voorzieningen te borgen en het gebruik van die voorzieningen te stimuleren (Kamerstukken II 2013–2014, 26 643, nr. 314). De ingerichte besturingsstructuur brengt inhoud, financien en sturing bij elkaar. Dit draagt bij aan het functioneren van de overheid en (digitale) dienstverlening aan burgers en bedrijven. Reactie Unie:
9
Pagina 10 van 13
Met de introductie van de GDI en de Digicommissaris is een noodzakelijke stap gezet in een meer integrale benadering van digitalisering bij de overheid. Dat is een goede zaak want overheden moeten hierin gezamenlijk optrekken om richting burgers en bedrijven als een overheid efficiënt te kunnen opereren. Burgers en bedrijven krijgen het wettelijke recht om hun zaken met de overheid digitaal af te doen. Onder de noemer Digitaal 2017 is deze verplichting al langer bekend bij de waterschappen. Ieder waterschap zal zich hierop moeten voorbereiden. Uit begroting (pagina 25): Actieve openbaarmaking van bij de overheid beschikbare data en overheidsinformatie draagt bij aan het vermogen van de overheid én van de samenleving om economische, sociale en democratische waarde te creëren en maatschappelijke vraagstukken op te lossen. In het tweede tweejarig actieplan open overheid staan activiteiten die de ontsluiting van overheidsinformatie en -data stimuleren met activiteiten waarbij de aansluiting hiervan op het (her)gebruik door maatschappelijke initiatieven, de samenleving en overige overheden centraal staat. De pilot voor de duurzame ontsluiting en optimale toegankelijkheid van onder-zoeksrapporten bij de rijksoverheid worden verbreed tot vijf departementen. Ook bij het Nationaal Archief en de Koninklijke Bibliotheek worden pilots gestart. In de kabinetsreactie op de eerste en tweede trendrapportage van de Algemene Rekenkamer (Kamerstukken II 2014–2015, 32 802, nr. 12) is de «open data aanpak» gepresenteerd. In de volle breedte moet overheidsdata actief en zonder beletsel beschikbaar worden gesteld. De «nationale open data agenda» geeft hier een verdere gerichte impuls aan. Reactie Unie: De waterschappen hebben in 2013 bestuurlijk besloten om over te gaan op actief open data beleid. Het tempo waarin kon per waterschap verschillen. De druk om onze data op een toegankelijke manier te ontsluiten voor eenieder wordt steeds groter. De data die wij als Unie van Waterschappen verzamelen over de waterschappen wordt al als open data beschikbaar gesteld via www.waterschapsspiegel.nl. Open overheid en de duurzame ontsluiting geldt ook al voor de waterschappen. Een van de vijf doelstellingen van Archief2020 is: beter inzicht in (digitale) overheidsinformatie en snellere actieve openbaarheid. Aanhaken bij pilot van Nationaal Archief (NA) is verstandig. Uit begroting (pagina 25): Informatieveiligheid is verbonden met goed openbaar bestuur. Burgers moeten erop kunnen vertrouwen dat hun gegevens veilig zijn bij de overheid. Met de toegenomen digitale dienstverlening neemt het belang van de informatieveiligheid alleen maar toe. De verantwoording van informatieveiligheid naar besturen binnen de systematiek van de verplichtende zelfregulering vindt plaats langs de basis voor informatieveiligheid die is vastgelegd in de baseline en geldt voor de betreffende bestuurslaag. Tegelijkertijd wordt met betrokkenen bekeken of de bestaande baselines van de verschillende overheidslagen samengevoegd kunnen worden tot één kader waaraan moet worden voldaan binnen de gehele overheid. Binnen bestaande verantwoordingen over informatieveiligheid tussen Rijk en medeoverheden worden deze gestroomlijnd langs diezelfde baselines, waarmee de bestaande administratieve last zoveel mogelijk wordt voorkomen en waar mogelijk wordt teruggebracht. Deze basis van informatieveiligheid voor bestuursorganen wordt wettelijk verankerd. Reactie Unie: Verplichtende zelfregulering is door de waterschappen in Unie/HWH verband gezamenlijk opgepakt in programma Informatieveiligheid. Op dit moment zijn alle waterschappen druk bezig met het implementeren van de in 2013 opgestelde BIWA (waterschapsbaseline). De waterschappen zijn aangehaakt bij de overleggen over afstemming tussen de baselines. De gedachte van het op termijn samenvoegen van overlappende delen van de verschillende baselines zou een goed idee kunnen zijn mits het de huidige implementatieprocessen van de waterschappen niet frustreert en er voldoende aandacht voor de waterschapsspecifieke belangen in de baseline.
V
BUITENLANDSE ZAKEN
Uit begroting (pagina 95): Voorzitterschap Raad van de Europese Unie Reactie Unie: 10
Pagina 11 van 13
Vanuit de unie wordt het voorzitterschap nauwgezet gevolgd. Het biedt een unieke gelegenheid om onze Europese en Nederlandse netwerken te versterken rondom alle formele bijeenkomsten die worden georganiseerd in Nederland. Op de wetgevende agenda van het voorzitterschap is slechts één onderwerp van ons van belang, het circulaire economie pakket. Ook hier biedt het voorzitterschap ons extra gelegenheid om onze argumenten te presenteren. Uit begroting (pagina’s 7 en 40): Naar verwachting zal de internationale gemeenschap eind september 2015 de Sustainable Development Goals (SDG’s) aannemen en zich daarmee verbinden aan een brede agenda voor duurzame ontwikkeling. Maar zonder actie geen resultaat. Nederland zal bezien hoe het huidige Nederlandse ontwikkelingsbeleid aansluit bij deze nieuwe duurzame ontwikkelingsdoelen en de implementatie van de SDG’s ondersteunen. In 2015 en 2016 vindt een aantal grote internationale conferenties plaats waarin stappen vooruit moeten worden gezet. Reactie Unie: De waterschappen ondersteunen via Dutch Water Authorities vanuit hun expertise graag Buitenlandse Zaken bij het halen van de SDG6 doelstellingen. Denk hierbij aan expertise op het gebied van het financieren van investeringen en beheer en onderhoud. Het inzetten van onze kennis en ervaring op het gebied van IWRM. Ook wordt de watergovernance van de Nederlandse waterschappen door de OESO aangeduid als een global reference. Uit begroting (pagina 14): Europese Unie maar toekomstige groei zal vooral uit opkomende landen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika komen. Om de sterke Nederlandse concurrentiepositie te kunnen behouden moet Nederland zich steeds strategisch positioneren in het buitenland en gebruik maken van onze goede naam op zaken als water, duurzaamheid en IMVO, evenals van onze bestaande (hulp)relaties in het buitenland. Op die manier kunnen ook publieke en private krachten worden gebundeld om in te spelen op mondiale uitdagingen. Reactie Unie: De waterschappen ondersteunen desgevraagd het bedrijfsleven bij het exporteren van hun waterexpertise. Bijvoorbeeld door het uitlenen, tegen een marktconform tarief, van waterzuiveringsexperts. Wij zijn natuurlijk ook altijd bereid om delegaties te ontvangen en ons werk, Nederland te voorzien van veilige dijken en voldoende schoon water, toe te lichten en zo als uithangbord te fungeren voor het Nederlandse bedrijfsleven. De front office voor de gewenste waterexpertise is Dutch Water Authorities.
VI
ONDERWIJS CULTUUR & WETENSCHAP
Uit begroting (pagina 16): OCW wil op het gebied van wetenschap en innovatie bijdragen aan het in Europa verder brengen van open science, waaronder open toegang tot publicaties en open onderzoeksdata. Daarnaast zullen de evaluatie van het Zevende Kaderprogramma voor onderzoek en technologische ontwikkeling (2007–2013), de randvoorwaarden voor onderzoek en innovatie én grootschalige onderzoeksfaciliteiten prioritaire thema’s zijn. Reactie Unie: Positief. Unie steunt KP7, potentieel subsidie mogelijkheden voor ws. WS steunen open data (wspeil, wsspiegel). Uit begroting (pagina 18): Eind 2015 adviseert het Platform Onderwijs 2032 over een toekomstgericht curriculum voor het po en vo. Aan het Platform is een samenhangende visie en koersbepaling gevraagd over hoe leerlingen in het onderwijs moeten worden voorbereid op de toekomst. Welke kennis en vaardigheden zijn nodig voor het vervolgonderwijs en op de toekomstige arbeidsmarkt? Wat is nodig zodat leerlingen volwaardig kunnen participeren in een democratische samenleving? Welke bijdrage moet het onderwijs leveren aan talentontwikkeling en persoonsvorming? Nadrukkelijk zal worden gekeken naar vergelijkbare praktijken in andere landen, zowel binnen als buiten de EU. In 2016 begint de ontwerpfase. In deze fase vindt de vertaling plaats van het advies van het platform naar concrete kerndoelen en eindtermen. Wij willen ook in deze fase samen met leraren en schoolleiders optrekken. Reactie Unie: Stuurgroep Educatie heeft een reactie naar Platform Onderwijs 2032 gezonden met de oproep om water standaard in het toekomstgericht curriculum te gebruiken. 11
Pagina 12 van 13
Waterschappen werken samen met KNAG om via aardrijkskundedocenten water bij leerlingen onder de aandacht te krijgen vanaf de onderbouw. De waterschappen vragen het Rijk om scholen ruimte te bieden in het lesprogramma om ervaringen, opdrachten, excursies in de praktijk in te bouwen. Scholen maken graag gebruik van excursies en opdrachten in de praktijk, zoals waterschappen die aanbieden, maar hebben niet de flexibiliteit om hier gebruik van te maken. Uit begroting (pagina 127): Het Nationaal Archief biedt een landelijke infrastructuur aan voor producten en diensten voor digitale archivering aan RHC’s, departementen en andere instellingen met een publieke taak. In de eerste fase richt de Serviceorganisatie zich op dienstverlening aan RHC’s voor overgebracht archiefmateriaal. Deze dienstverlening start met ingang van 2016. Aan de dienstverlening is een kostprijsmodel verbonden die inzichtelijk maakt tegen welke kosten producten en diensten kunnen worden afgenomen. Reactie Unie: Waterschappen kunnen aansluiting zoeken bij Regionaal Historische Centra’s voor duurzame digitale opslag van hun archieven. Elke provincie m.u.v. Zuid-Holland heeft in de provinciehoofdstad een RHC. Daarmee sluiten ze aan op de landelijke infrastructuur. Overheden in Zuid-Holland kunnen aansluiting zoeken bij het RHC van Noord-Holland.
VII
VEILIGHEID EN JUSTITIE
Uit begroting (pagina 12): ICT is een belangrijke voorwaarde voor onze economische groei, maar kan die aantrekkingskracht alleen waarmaken als het veilig is. Dat vraagt om een robuuste aanpak van cyberdreigingen, weerbare burgers en bedrijven en een snelle respons bij incidenten. Vanwege de grote wederzijdse afhankelijkheid wordt hierbij nauw samengewerkt tussen de overheidspartijen in de veiligheidsketen. Als coördinerend ministerie voor cyber security werkt het Ministerie van Veiligheid en Justitie in samenwerking met de andere departementen aan de hand van de opeenvolgende Nationale Cyber Security Strategieën, in nationaal én in internationaal verband, aan het vergroten van de Nederlandse digitale weerbaarheid. Reactie Unie: Vanuit het programma informatieveiligheid wordt gewerkt aan het vergroten van de weerbaarheid van cyberdreigingen en voor het verbeteren van de responsecapaciteit en weerbaarheid tegen cyberdreigingen. Momenteel zit een voorstel in het besluitvormingsstadium om in samenwerking met RWS, de gehele sector aan te sluiten op het Nationale Respons Netwerk (NRN) van het NCSC. Hiermee wordt eenduidig op landelijk en lokaal niveau de weerbaarheid vergroot tegen cyberdreigingen en cyberincidenten. Uit begroting (pagina 13): Het Ministerie, de veiligheidsregio’s en het Veiligheidsberaad werken samen verder aan de implementatie van de gezamenlijke doelstellingen voor rampenbestrijding en crisisbeheersing (op het gebied van water en evacuatie, risico- en crisisbeheersing bij stralingsincidenten en continuïteit van de samenleving). Onze ambitie is om door effectieve samenwerking in risico- en crisisbeheersing grootschalige uitval, verstoring of aantasting van de continuïteit van de samenleving te voorkomen of te minimaliseren. Met de verantwoordelijke Ministers en vitale (private) organisaties voeren we een beoordeling uit van de weerbaarheid tegen uitval van de Nederlandse vitale infrastructuur en belangen. In 2016 start de implementatie van de maatregelen, zoals die tussen overheid en betrokken bedrijven zijn afgesproken. Het betreft bijvoorbeeld inbedding in de crisisbeheersingsstructuur en het ontwikkelen van instrumenten en strategische samenwerkingsverbanden. Reactie Unie: Bij het I&M traject over de herijking van vitale infrastructuur (onderdeel roadmap vitale sector keren en beheren) worden ook de cyberaspecten meegenomen en bewaakt vanuit de portefeuille informatieveiligheid bij de Unie. De ontwikkelingen vanuit het programma informatieveiligheid dragen daarin bij aan sectorale samenwerking, als ook met RWS en verbetering van risicobeheersing op cybervlak.
12
Pagina 13 van 13
13
Bezoekadres
PERSBERICHT Datum
15 september 2015
Koningskade 40 2596 AA Den Haag
Postadres Postbus 93218 2509 AE Den Haag
Telefoon 070 351 97 51
Fax 070 354 46 42
JUISTE KEUZES VOOR WATER IN DE MILJOENENNOTA STAAN DE JUISTE MAATREGELEN VOOR GOED WATERBEHEER, CONSTATEREN DE WATERSCHAPPEN. “STABILITEIT EN CONTINUÏTEIT LIJKEN DE KERNWOORDEN MET DE PRIORITEIT BIJ WATERVEILIGHEID”, ALDUS PETER GLAS VOORZITTER VAN DE UNIE VAN WATERSCHAPPEN. Deltaprogramma 2016 Een jaar geleden is met het uitkomen van de Deltabeslissingen een nieuwe fase van het Deltaprogramma ingeluid. De waterschappen zijn tevreden over het Deltaprogramma. Waterschappen staan in de startblokken om uitvoering te geven aan de Deltabeslissingen, niet in het minst aan het Deltaplan Waterveiligheid. Peter Glas: “De minister legt de nadruk op de uitvoering van belangrijke maatregelen. Er is een grote opgave, afspraken zijn gemaakt, er breken jaren van uitvoering aan en de waterschappen staan klaar om samen met de partners de handschoen op te pakken.” Het kabinet stelt waterveiligheid voorop. Waterschappen werken hard aan die veiligheid, veelal op innovatieve wijze. Ze werken samen met bedrijven en zijn proeftuin voor innovaties. Via Dutch Water Authorities dragen de waterschappen actief bij aan exportbevordering. Duurzaamheid De VN-klimaattop in Parijs in december 2015 is een belangrijk moment voor besluiten. Samen met de andere EU-lidstaten is de Nederlandse inzet om klimaatverandering tegen te gaan gericht op een aanzienlijke vermindering van de uitstoot van schadelijke stoffen. Glas: “We kunnen dijken verhogen, maar tevens moet iets aan de oorzaak van de zeespiegelstijging worden gedaan.” Waterschappen willen een bijdrage leveren aan een duurzame economie en samenleving en het tegengaan van klimaatverandering. Hiervoor hebben zij zichzelf hoge ambities gesteld op het gebied van energieproductie en -besparing. Onder andere 30% minder uitstoot van broeikasgas tussen 1990 en 2020. De waterschappen willen in 2020 minstens 40% van het eigen energieverbruik zelf duurzaam produceren. Op afvalwaterzuiveringen wekken waterschappen nu jaarlijks al meer dan 100 miljoen kubieke meter biogas op, voldoende om de bevolking van een stad als Tilburg of Haarlem van elektriciteit te voorzien. Waterkwaliteit Zorgen voor een goede waterkwaliteit past bij de ambitie van Nederland als beste waterland ter wereld. Er moet hard worden gewerkt aan het behalen van de doelen van de Kaderrichtlijn Water in 2027. "Het succes van de aanpak van het Deltaprogramma voor waterveiligheid en zoetwatervoorziening smaakt naar meer. Het verdient aanbeveling om te onderzoeken of deze aanpak tussen overheidslagen, kennis- en marktpartijen ook effectief kan zijn voor het oplossen van waterkwaliteitsproblemen en het water- en klimaatproof inrichten van onze openbare ruimte en vitale infrastructuur", aldus Peter Glas.
NOOT VOOR DE REDACTIE, NIET VOOR PUBLICATIE: Voor meer informatie: Cees Meijer, telefoon (06) 502 628 35
