Preventieplan Loverboys 2013

Preventieplan Loverboys 2013

Onderdeel van:

Zwolse Aanpak Loverboys

Preventie slachtoffers

Voorkomen dat Loverboys slachtoffers maken

GGD IJsselland, mei 2012

Inhoudsopgave 1

INLEIDING _________________________________________________________3 1.1

2

DOELSTELLING _____________________________________________________3 DOELGROEP _______________________________________________________3

2.1 2.2 2.3 3

RISICOGROEPEN ___________________________________________________3 VINDPLAATS _______________________________________________________3 SUIKEROOMS EN LOVERGIRLS __________________________________________4 UITGANGSPUNTEN PREVENTIE_______________________________________4

3.1 3.2 3.3 3.4 4

VRAAGGERICHT WERKEN EN GEZAMENLIJKE COMMUNICATIE ____________________4 VOORLICHTING OVER LOVERBOYS BLIJFT NODIG _____________________________4 MEER AANDACHT VOOR (SEKSUELE) WEERBAARHEID VOOR MEIDEN ÉN JONGENS _____4 SIGNALERING SLACHTOFFERS BLIJFT BELANGRIJK ____________________________5 VERDELING BUDGET________________________________________________5

4.1 4.2 4.3 5

UITVOERING _______________________________________________________5 MATERIAAL _______________________________________________________6 PROJECTLEIDING ___________________________________________________7 FINANCIËN ________________________________________________________7

5.1 5.2

EIGEN BIJDRAGE SCHOLEN ____________________________________________7 AANTAL DEELNEMENDE SCHOLEN / INSTELLINGEN ____________________________7

BRONVERMELDING ______________________________________________________8 BIJLAGE: KEUZEKAART 2012 _____________________________________________8

_______ Preventieplan loverboys 2013 K.J. Kuiperij - GGD IJsselland, mei 2012

2

1

Inleiding

Voor u ligt het preventieplan loverboys 2013. Hierin staan de plannen voor preventieactiviteiten voor 2013. De plannen zijn gebaseerd op eerdere preventieplannen loverboys en houden rekening met risicogroepen waar het gaat om slachtoffers loverboys, en veranderingen van aanpak van loverboys. De resultaten van de Zwolse ketenaanpak loverboys zijn positief (Gemeente Zwolle, 2009). Toch is de maatschappelijke problematiek nog steeds actueel en wordt de Zwolse ketenaanpak Loverboys ook in 2013 voortgezet. Preventie is hier een belangrijk onderdeel bij, maar behoeft extra financiering. Dit plan van GGD IJsselland bevat voorstellen omtrent activiteiten ter preventie van slachtoffers loverboys. 1.1

Doelstelling

De doelstelling van het onderdeel ‘preventie slachtoffers’ van de ketenaanpak Loverboys van de gemeente Zwolle is: ‘Het voorkomen dat meisjes slachtoffer worden van Loverboys’.

2

Doelgroep

Ook dit plan richt zich, net als eerdere preventieplannen, op risicogroepen voor slachtoffers loverboys. 2.1

Risicogroepen

Slachtoffers van loverboys hebben uiteenlopende achtergrondkenmerken, zoals leeftijd en etnische herkomst, maar delen vaak in meer of mindere mate bepaalde kwetsbaarheden. Verwijs et al. (2011) komen op basis van een literatuurstudie op het volgende beeld van de slachtoffers van loverboys: Doorgaans zijn dit jonge, kwetsbare en (in seksueel opzicht) getraumatiseerde meisjes. Minderjarigen, meisjes met een licht verstandelijke beperking en alleenstaande minderjarige asielzoekers lopen een verhoogd risico. Jansen (2007) geeft aan dat alle meisjes risico lopen om slachtoffer te worden van een loverboy, want elke puber wil graag aandacht en zich mooi voelen. Toch lopen sommige meisjes meer risico dan anderen. Slachtoffers van loverboys hebben met elkaar gemeen dat ze: in de pubertijd zitten; niet sterk in hun schoenen staan; vaak uit gebroken gezinnen komen; een ontwrichte jeugd hebben gehad; en meestal lager opgeleid zijn. 2.2

Vindplaats

Om bovenstaande risicogroepen te bereiken worden preventieactiviteiten ingezet voor jongeren op het VSO, VMBO, MBO (niveau 1 en 2), jongerenwerk en de jeugdhulpverlening. Binnen de preventieactiviteiten is er vanzelfsprekend aandacht voor internet. Want loverboys zijn, net als hun potentiële slachtoffers, actief op internet. De plaats waar loverboys hun slachtoffers rekruteren lijkt te zijn verschoven van het schoolplein naar sociale netwerksites, jongerensites en chatboxen. Uit dossieronderzoek van de politie Rotterdam-Rijnmond blijkt dat in de helft van de zaken de slachtoffers via het internet zijn geworven (gemeente Rotterdam, 2011). De politie IJsselland herkent deze verschuiving. Internet is uitermate geschikt voor zowel het werven, inpalmen, inlijven als exploiteren van slachtoffers van loverboys. Op internet kan een loverboy volledig anoniem op zoek gaan naar een potentieel slachtoffer. De antenne waar zij in het dagelijks leven over beschikken aangaande ‘geschikte’ slachtoffers, gebruiken zij ook op het internet (Zanetti, 2009). _______ Preventieplan loverboys 2013 K.J. Kuiperij - GGD IJsselland, mei 2012

3

2.3

Suikerooms en lovergirls

Er zijn ook jongens die gedwongen (door loverboys of suikerooms) in de prostitutie werken. Suikerooms werken net als loverboys. De jongens zwijgen omdat ze zich schamen voor het seksueel misbruik en/of dat ze seks hebben gehad met een man (Van der Wiele en De Ruiter, 2011). Cijfers zijn niet bekend, niet in de laatste plaats omdat er een groot taboe op heerst. Er is de laatste tijd veel aandacht voor het fenomeen lovergirls. Lovergirls zijn meisjes die voor loverboys andere meiden ronselen. Ze sluiten eerst vriendschap met de meisjes en weken hen los van hun gezin (Van der Wiele en De Ruiter, 2011). Lovergirls zijn ook slachtoffer van loverboys, maar doen vaak geen aangifte, omdat ze zichzelf ook als dader zien.

3

Uitgangspunten preventie

Er zijn een aantal uitgangspunten waar dit preventieplan op gebaseerd is. Deze uitgangspunten zijn benoemd door de projectgroep preventie loverboys, waar Dimence, Kadera, MEE IJsseloevers, het Scharlaken Koord en GGD IJsselland aan tafel zitten. 3.1

Vraaggericht werken en gezamenlijke communicatie

De werkwijze van 2012 lijkt een basis om voort te zetten. De uitvoerende partijen moeten wennen aan de nieuwe rolverdeling en de onzekerheid qua ‘inkomsten’ voorafgaand aan het project, maar de scholen en instellingen reageren positief op deze nieuwe werkwijze. Ze vinden de keuzekaart (zie bijlage) overzichtelijk en prettig dat ze door één organisatie benaderd worden. Het lijkt goed om, samen met de school/instelling, het meest passende aanbod in te zetten; Passend qua onderwerp en vorm, passend bij de doelgroep en passend bij (het beleid van) de school/instelling. Soms ligt dit meer op het vlak van voorlichting over loverboys, soms voorlichting over gezonde relaties en soms meer op het vlak van signalering door intermediairen of een train de trainer. 3.2

Voorlichting over loverboys blijft nodig

De term ‘loverboy’ is in Zwolle behoorlijk goed bekend; Op de vraag “Heb je wel eens iets over loverboys gehoord?” antwoordde 96% van de jongeren uit Zwolle: “ja” (GGD IJsselland, 2012 CONCEPT). Veel meiden hebben dus wel eens iets over loverboys gehoord, ze weten wat een loverboy is, maar in de praktijk blijkt dat ze vaak blijven steken bij het stereotype verhaal en de stereotype loverboy. Het is daarom belangrijk om in de preventie ook aandacht te hebben voor de verschillende, en veranderende werkwijzen van loverboys. 3.3

Meer aandacht voor (seksuele) weerbaarheid voor meiden én jongens

Het verbeteren van de (seksuele) weerbaarheid van meiden kan bijdragen aan het voorkomen dat meiden slachtoffer worden van een loverboy. Een training (seksuele) weerbaarheid zet echter breder in en leert meiden om na te denken over een relatie en seks. Het biedt handvaten om voor zichzelf op te komen en nee te zeggen als ze iets niet willen, al dan niet binnen een relatie. Ook voor jongens is (seksuele) weerbaarheid belangrijk. Er zijn daarom preventieactiviteiten op het gebied van (seksuele) weerbaarheid opgenomen voor meiden, maar ook voor jongens en meiden samen en voor jongens alleen. Er is meer dan voorheen aandacht voor (seksuele) weerbaarheid, want opkomen voor jezelf, je grenzen kennen en kunnen aangeven is de basis voor een gezonde en veilige relatie. _______ Preventieplan loverboys 2013 K.J. Kuiperij - GGD IJsselland, mei 2012

4

3.4

Signalering slachtoffers blijft belangrijk

Het signaleren van slachtoffers van loverboys is ook een vorm van preventie. Mogelijk kan het meisje in een vroeg stadium geholpen worden uit de klauwen van een loverboy. Hiernaast kunnen, doordat één meisje geholpen wordt, meer slachtoffers geholpen worden, en kunnen slachtoffers in de toekomst voorkomen worden. Intermediairs (bijvoorbeeld leerkrachten, begeleiders of jongerenwerkers) kunnen getraind worden om zelf voorlichting te geven aan meiden. Daarnaast kunnen ze leren hoe ze mogelijke signalen van slachtoffers van loverboys kunnen zien en waar ze vermoedens kunnen melden.

4

Verdeling budget

Het budget wordt verdeeld in kosten voor uitvoering, materiaal en projectleiding. 4.1

Uitvoering

De preventieactiviteiten die ingezet worden zijn gekozen naar aanleiding van positief ontvangen preventieactiviteiten uit het verleden, en houden rekening met de veranderingen en nieuwe inzichten in de werkwijze van loverboys. Alle mogelijke preventieactiviteiten zijn opgenomen in een zgn. keuzekaart (zie bijlage). Hieronder een opsomming van alle activiteiten: Voorlichting Jongeren • Interactieve theatervoorstelling loverboys • Grenzen in je relatie • Jongeren over liefde, relaties en seks • Stay in love o Train de trainer (docenten) o Train de trainer (intermediairs) o Lessen (leerlingen) • Workshop Alles is liefde • Beware of loverboys o Train de trainer (docenten en intermediairs) o Workshop (jongeren) o Project (meiden) • No Nonsense o Train de trainer (docenten en intermediairs) o Workshop (jongeren) o Project (jongeren)

Weerbaarheidstrainingen • Love limits • Let’s Talk Girls Talk • Boy’s Talk Signalering • Bijeenkomst Meldcode • Training loverboys • Herkennen van en reageren op seksueel grensoverschrijdend gedrag Ouderavonden / informatiebijeenkomsten intermediairs • Grenzen in relaties • Stay in love • Beware of loverboys • No Nonsense • Herkennen van en reageren op seksueel grensoverschrijdend gedrag

Voor een beschrijving van bovenstaande activiteiten: zie bijlage, keuzekaart. Deze keuzekaart wordt gebruikt om samen met scholen tot een goede keuze voor preventieactiviteiten te komen.


5

4.2

Materiaal

Tijdens preventieactiviteiten worden verschillende folders en andere materialen actief uitgedeeld. Waar nodig zal GGD IJsselland (in samenspraak met de werkgroep preventie loverboys) materialen actualiseren en/of bijbestellen. Materialen die momenteel ingezet worden zijn: Keuzekaart Loverboyspreventie (GGD IJsselland) Een boekje met het overzicht van preventieactiviteiten (van betrokken partijen) op het gebied van loverboysproblematiek, weerbaarheid en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Leskist loverboys (GGD IJsselland) Leskist met lespakketten, loverboysspel, boeken en achtergrondinformatie over loverboys. Intermediairs kunnen deze leskist lenen van de GGD om zelf een preventieactiviteit uit te voeren. Loverboysspel (GGD IJsselland) Het loverboysspel is voor intermediairen een middel om in gesprek te komen met meiden over het thema loverboys. Dit spel kan geleend of gekocht worden bij de GGD. Lesbrief Loverboys (GGD IJsselland) Lesbrief voor scholen om zelf nog eens extra een uurtje aan het thema loverboys te besteden. Infocardje (GGD IJsselland) Infocardje (op bankpasformaat) met informatie voor jongeren (o.a. gegevens SHG en sites Beware of Loverboys en Sense) Strip ‘Gevaarlijke Liefde’ (herdruk GGD IJsselland) De Strip ‘Gevaarlijke Liefde’ van Stichting Humanitas, vooral voor meiden met een laag niveau. Steunpunt Huiselijk Geweld (Kadera) Voor hulp bij en advies over loverboys via [email protected] of 0900-126 26 26. Signalenkaart “Echte liefde?” (Kadera) Informatiekaart met informatie voor jongeren die slachtoffer of getuige zijn. Op de achterzijde staat beschreven welke signalen je kunt zien en wat je kunt doen. Digitale signalenkaart huiselijk geweld (Kadera) Deze digitale kaart is via website Kadera te embedden op eigen website. Eén van de kaarten is gericht op signalen en risicofactoren rond loverboys (slachtoffers en plegers). Kaart Checklist: Fout vriendje (Scharlaken Koord) Deze checklist is ontwikkeld voor meiden en gaat over een ‘fout’ vriendje, met vragen over: Wie is hij, Internet, Geld en Prostitutie. Leesboekje: Verliefd, verleid, verkocht (Scharlaken Koord) Leesboekje dat laat zien wat er kan gebeuren als je verliefd wordt op een loverboy, voor bewustwording van de ernst van de problematiek. Voor meiden van 13-18 jaar. Kelly’s d@gboek (Scharlaken Koord) In heldere, eenduidige illustraties, ondersteund door eenvoudige teksten, wordt de problematiek rondom chatten en loverboys uiteengezet. In lees- en stripversie, geschikt voor de VSO doelgroep. Brochure Beware of Loverboys (Scharlaken Koord) Brochure voor intermediairs met informatie over loverboys, slachtoffers van loverboys, het signaleren van slachtoffers, en het aangaan van een gesprek met een slachtoffer. _______ Preventieplan loverboys 2013 K.J. Kuiperij - GGD IJsselland, mei 2012

6

4.3

Projectleiding

De projectleider is het aanspreekpunt voor de preventieactiviteiten voor de uitvoerende partijen, scholen / instellingen, BJZO, Politie en gemeente. Ze zit 2 keer per jaar de projectgroep voor (incl. voorbereiding en notulen) voor uitwisseling en om de voortgang te bewaken. Hiernaast schrijft ze de subsidieaanvraag, de signaleringsrapportage, de tussenrapportage en het eindrapport voor de gemeente en ze houdt de financiën bij. Hiernaast is een belangrijke rol voor de projectleider om samen met de scholen / instellingen het best passende aanbod te bepalen. De projectleider gaat hierover dus in gesprek met alle scholen. Dit zijn er voor Zwolle minimaal 20, maar vaak meer, omdat scholen vaak aparte afdelingen en aanspreekpersonen hebben (bijv. op het VO: VMBO en PRO apart of op het MBO verschillende opleidingen).

5

Financiën

De gemeente Zwolle heeft €20.000 beschikbaar voor het onderdeel preventie slachtoffers loverboys. De begroting is als volgt: Begroting Uitvoering

€ 13.000

Materiaal

€ 500

Projectleiding (100 uur a €65) Totaal

5.1

€ 6.500 € 20.000

Eigen bijdrage scholen

Scholen worden, net als in 2012, om een eigen bijdrage van 25% gevraagd. Om zoveel mogelijk scholen de mogelijkheid te bieden om mee te doen met het project, is er per school een maximum bijdrage vanuit de projectgelden. Voor 2013 is dit maximum € 1000 per school / instelling. (Bij hele grote scholen, zoals MBO is er de mogelijkheid om tot € 1500 te financieren vanuit het project). 5.2

Aantal deelnemende scholen / instellingen

Met een maximum van €1000 per school / instelling, kunnen er minimaal 13 scholen en instellingen in Zwolle gebruik maken van de subsidiegelden. Maar met een eigen bijdrage van 25% zijn scholen en instellingen kritischer in hun keuze. In 2012 blijkt al dat lang niet alle scholen / instellingen tot de maximale bijdrage vanuit het project komen. Met een gemiddelde aanslag op het projectbudget van € 750 kunnen 17 scholen / instellingen deelnemen. Is de gemiddelde aanslag € 500 dan kunnen 26 scholen / instellingen deelnemen. Van te voren is dit niet precies in te schatten. We kiezen ervoor het bedrag per school niet naar beneden bij te stellen omdat sommige preventieactiviteiten, ook al zijn ze wat duurder, soms heel goed aansluiten bij een bepaalde situatie op een school of instelling.


7

Bronvermelding •

Gemeente Rotterdam, 2011. Persbericht ‘Campagne tegen loverboys van start’, op http://www.rotterdam.nl/campagne_loverboys, geraadpleegd op 30-12-2011.

•

Gemeente Zwolle, 2009. ´Factsheet´ Zwolse aanpak Loverboys. 12 februari 2009.

•

GGD IJsselland, 2012. Gezondheidsmonitor Jongeren Zwolle, factsheet Seksueel gedrag. CONCEPT, mei 2012.

•

Van der Wiele, D., en De Ruiter, E., 2011. De Kleine Gids. Signalering en behandeling slachtoffers loverboys.

•

Zanetti, V., 2009. De digitale loverboy. Proces 2009 (88) 5.

Bijlage: Keuzekaart 2012


8

Preventieplan Loverboys 2013

Recommend Documents