Preventie ongevallen bij jongeren Hoe pak je dat aan?
VeiligheidNL •
Nationaal expertisecentrum voor veiligheid en gedrag
•
Doel: voorkómen van de meeste en meest ernstige letsels
•
In opdracht van o.a. VWS, SZW, I&M, V&J, NVWA, regionale overheden, brancheorganisaties, private partijen
•
Vanuit synergie tussen onderzoek en
Letsel Informatie Systeem (LIS) •
Representatieve steekproef SEHs
•
Sinds 1997
•
Registratie alle (letsel)patiënten
•
Letsels/vergiftigingen: oorzaak (privé, arbeid, sport, verkeer, geweld, automutilatie) + toedracht
•
Ook gevolgen in kaart: medische kosten, verzuimkosten, kwaliteit van leven
Diverse kanalen
direct media
professionals
ouders settings
soft targets
jongeren
Wat wil VeiligheidNL voor kinderen en jongeren? • “Ieder kind verdient een gezonde start” (NPP). • Veilige woon- en leefomgeving kinderen 0-24. • Reductie van (ernst van) letsels. • D.m.v. bescherming en aanleren van vaardigheden (fysiek en sociaal).
Veilige start Bescherming
Fysieke vaardigheden (motoriek, coördinatie)
Psychosociale vaardigheden
Buiten spelen
Weerbaarheid
Valtraining
Rugligging
Bewust risico’s nemen
Veilig sporten
Traphekjes
Fietshelmen Opbergen Zwemles geneesmiddelen Zwemtoezicht Autostoeltjes Spaakbeschermers
Veilig vuurwerk afsteken
Training free running
SpeelgoedSpelen Veilige KOV
0
Ski-helmen Veilige school(omgeving) Vuurwerkbrillen
4 5
Leeftijd (jaar)
12 13
18
Bent u er klaar voor? •
Teken iemand van uw eigen leeftijd die iets risicovols doet.
•
Beschrijf kort wat er gebeurt in het plaatje.
•
Schrijf erbij wat de situatie risicovol maakt.
•
Teken uzelf in plaatje. Wat zou u zeggen of doen om te helpen als u erbij was?
Hoogste scores categorieën • Hoogtes • Ongeoorloofd gedrag • Verkeer (bij 11 jarigen en 17+) • Tabak (bij 13 jarigen) • Drugs (bij 15 jarigen) (steekproef UK bij 6.000 jongeren van 11-19 jaar oud)
Meisje 16, Vallen van hoogte
Meisje 16, Getuige van ongeoorloofd gedrag
Meisje 16, Met drank op rijden
Jongen 17, Privé ongeval?
Ongevallen bij jongeren
Wat is het probleem? •
Jongeren (10-24 jaar) krijgen meer letsel door ongevallen en geweld dan andere leeftijdsgroepen.
•
Letselcijfers dalen wereldwijd, maar het minst bij jongeren 16-24 jaar. Bronnen: Letsel Informatie Systeem, 2006-2010 VeiligheidNL en Goldstein, 2011
Meer ongevallen en letsel Letsels door ongevallen en geweld; SEH-behandelingen
Bron: Letsel Informatie Systeem 2012, VeiligheidNL
Aantallen en ernst (10-24 jaar) • 230.000 SEH-behandelingen • 21.000 ziekenhuisopnamen • 180 doden
Letsel Informatie Systeem 2012, VeiligheidNL; Landelijke Medische registratie 2012, Dutch Hospital Data; Doodsoorzakenstatistiek 2012, Centraal Bureau voor de Statistiek
Soort ongevallen SEH (10-24 jaar) Letsels door ongevallen en geweld; SEH-behandelingen in 2012 naar type oorzaak, 10-24 jaar
Bron: Letsel Informatie Systeem 2012, VeiligheidNL
Alcoholvergiftigingen jeugd
Bron: Letsel Informatie Systeem 2003-2012 (VeiligheidNL)
Wiens probleem is het? •
Letsel kost de maatschappij geld
•
Ernstig letsel bij jongeren kan leiden tot levenslange verzorging door familie en gezondheidszorg
•
De dood van een jong persoon is een onnatuurlijk fenomeen
•
Wanneer de oorzaak voorkomen had kunnen worden is het een nog grotere tragedie
Preventie
Veilige start Bescherming
Fysieke vaardigheden (motoriek, coördinatie)
Psychosociale vaardigheden
3 0
4 5
Leeftijd (jaar)
12 13
18
Split the Risk 3-jarige campagne gericht op jongeren en risicogedrag
Onderzoeksfase •
Toedrachten van letsels
•
Literatuuronderzoek
•
Doelgroeponderzoek op 5 VMBO scholen
Resultaten •
Zelf risico’s ontdekken
•
Echte risico’s in extreem gedrag: alcohol- en drugsmisbruik, extreme sporten.
•
Ongeval is wrong time + wrong place + WRONG ACTION!
Kernboodschap
Je leven wordt soms bepaald in een split second. Sommige mensen zijn getraind in die split second de risico’s goed in te schatten. Zij zijn volledige in control. Even niet opletten kan grote gevolgen hebben. Verklein het risico. Neem een split second voordat je actie onderneemt.
Campagne strategie •
Adolescenten: 8 mini programma’s op TMF
•
VMBO-scholen: lespakket Split the Risk
•
Ouders: DVD Brein & Branie
Belangrijkste resultaat Je kunt jongeren leren risico’s beter in te schatten en daar slimmer mee om te gaan.
Fight Your Inner Monkey Pilot jongeren en groepsdruk (via scholen)
Preventie • http://www.youtube.com/user/FightYourInnerMonkey
Resumerend • Jongeren zijn een doelgroep als het gaat om letselpreventie. • Je kúnt jongeren leren omgaan met risico’s. • Ervaringen opdoen is essentieel.
Toekomst • Fysieke en motorische ontwikkeling kinderen levenslang van belang • Adolescenten: grenzen verleggen zonder levenslange schade • Sleutelrol voor (para)medici & SEH-afdelingen
Aanpak drankcultuur jongeren • Uitstellen startleeftijd drinken • Niet alvast thuis ‘leren drinken’ • (Recidive)preventie vanuit SEHs/ziekenhuizen
[email protected] www.veiligheid.nl