PREMIER OPENT DE RUYTER EXPOSITIE. Veteraan soms dichterbij dan u denkt. Pagina 4-5 Dagje uit het leven van een marechaussee

Nummer 19 | 10 mei 2007 | Uitgave Directie Voorlichting en Communicatie Ministerie van Defensie

Pagina 4 Bescherming van persoonsgegevens Defensiepersoneel

Pagina 4-5 Dagje uit het leven van een marechaussee

Pagina 6-7 Overzicht van bijeenkomsten op 4 en 5 mei

Pagina 8-9 Training voor Beveiligers KMar Den Haag

OPERATIES STELLEN STEEDS HOGERE EISEN AAN MIVD DEN HAAG - De wijze van inzet van de krijgsmacht stelt steeds hogere eisen aan de inlichtingenvoorziening. Dit leidt tot de noodzaak van een verdergaande coördinatie tussen de organen van de inlichtingen- en veiligheidsketen. Dat staat in het zopas gepresenteerde Jaarverslag 2006 van de Militaire Inlichtingen en Veiligheidsdienst (MIVD). De aanbevelingen van de externe Onder-

zoeksgroep Inlichtingen en Veiligheid Defensie (OIVD) en een studie binnen Defensie hebben vorig jaar tot een reorganisatie geleid. De komende tijd moet

’Veteraan soms dichterbij dan u denkt‘ EINDHOVEN - Het begrip ‘veteraan’ wordt vaak geassocieerd met het posttraumatisch stresssyndroom (PTSS). Dat komt doordat er in de media onevenredig veel aandacht bestaat voor de groep oudgedienden met problemen. Dit werkt stigmatiserend en doet geen recht aan militairen die mentaal juist sterker terugkeren van een uitzending. Staatssecretaris Cees van der Knaap zei dat afgelopen maandag bij de opening van de fototentoonstelling, getiteld ‘Veteranen. Ingezet in dienst van de vrede’. Die kan de komende weken in het stadskantoor van Eindhoven bekeken worden. Tachtig procent van de militairen keert geestelijk sterker terug van een vredesmissie, zegt Van der Knaap. Van de twintig procent met problemen, houdt uiteindelijk één procent ernstige klachten over. “Dat nemen we heel serieus en het verplicht ons tot de beste zorg en toewijding. Ik heb het ook over het tonen van respect en waardering. Bij sommige veteranen vormt het gebrek aan erkenning, of onbegrip, mede de oorzaak van hun problemen.” Van der Knaap vroeg zich af hoeveel de gemiddelde Nederlander eigenlijk afweet van veteranen. Volgens hem denken veel mensen nog steeds dat het om oude mannen gaat. Maar tegenwoordig bestaat de grootste groep uit 25 tot 45-jarigen. “Een veteraan is soms dichterbij dan u denkt. De automonteur van de garage op de hoek, is misschien voor zijn carrière in de burger-

maatschappij twee keer uitgezonden geweest naar bijvoorbeeld Bosnië of Afghanistan.”

zich dat vertalen in een eerste uitbreiding van de dienst met zeventig functies. Daarnaast ondergaat de topstructuur een ingrijpende verandering. De OIVD beveelt aan een Defensie Inlichtingen en Veiligheids Raad te beginnen die de coördinatietaak krijgt toegewezen. De oprichting is inmiddels in volle gang en wordt nog dit jaar voltooid. De activiteiten van de MIVD concentreerden zich in 2006 op het versterken van de informatiepositie. Dat gebeurde door zowel de nationale als internationale samenwerking te continueren en waar nodig te intensiveren, meldt minister Eimert van Middelkoop in zijn voorwoord. “Een goede samenwerking tussen inlichtingen- en veiligheidsdiensten is van wezenlijk belang bij de uitvoering van crisisbeheersingsoperaties door de Nederlandse krijgsmacht”, stelt de bewindsman.

Lees verder op pagina 3

Wat heerlijk om elkaar weer te zien. Foto: Rob Gieling-AVDD

TIJGERCOMPAGNIE WEER OP VADERLANDSE BODEM EINDHOVEN - De militairen van de Charlie-compagnie van 11 Infanteriebataljon Luchtmobiel uit Schaarsbergen zijn, na een uitzending van ruim drie maanden in Afghanistan, weer terug in Nederland. Afgelopen zondag kwam de zogenoemde Tijgercompagnie aan op vliegbasis Eindhoven. Daar werden de rode baretten door zo’n vijfhonderd familieleden, partners, kennissen en vrienden opgewacht, die hen met luid gejuich, spandoeken, innige omhelzingen en dikke zoenen een warm welkom bezorgden. Ook de commandant

Afghanistan met de Cougar opereerde. Dit type transporthelikopter werd gewisseld voor Chinooks van 298-Squadron dat eveneens op Soesterberg is gestationeerd.

Luchtmobiele Brigade, brigadegeneraal Marc van Uhm leverde daar met zijn aanwezigheid een bijdrage aan. Tevens keerden twaalf vliegers en techneuten (zie foto) terug van 300-Squadron dat in Zuid-

Lees verder op pagina 3

Lees verder op pagina 3

PREMIER OPENT DE RUYTER EXPOSITIE

Tijdens de openingsceremonie kreeg de premier ook een boek van het NIMH (zie pag. 12) aangeboden door een reïncarnatie van De Ruyter. Deze had het weer ontvangen van mariniers die langs touwen waren afgedaald. Foto: Albert Piette

DEN HAAG - Premier Jan-Peter Balkenende heeft vorige week dinsdag in het atrium van het Haagse stadhuis een tentoonstelling geopend over Michiel Adriaansz. De Ruyter. De ministerpresident toonde zich trots op de stoere Zeeuw uit Vlissingen, zoals Gerard Brandt hem in een loflied noemde. Volgens Balkende, zelf Zeeuw, past er meer waardering voor prestaties die onder de rood-wit-blauwe vlag zijn geleverd. “We moeten ophouden met het negeren of weg relativeren van historische verdiensten.” De Ruyter genoot grote roem in heel Europa en stond bekend om zijn ridderlijkheid. Toen hij in april 1676 bezweek aan de verwondingen die hij een week eerder bij Syracuse had opgelopen in een gevecht tegen de Fransen werd zijn lichaam gebalsemd en

naar Nederland teruggebracht. Als teken van respect liet de Franse koning bij het langs varen van de Eendraght saluutschoten afvuren. De reputatie van Michiel Adriaansz. De Ruyter heeft de tand des tijds glansrijk doorstaan. Vierhonderd jaar na diens geboortedag kon Balkende dan ook onbeschroomd zeggen dat de betekenis van de admiraal voor ons land groot is geweest. Wie daar met eigen ogen kennis van wil nemen, kan tijdens kantooruren terecht in het stadhuis van Den Haag, waar de expositie ‘Marine en Michiel’ tot en met 31 mei te bezichtigen valt. De tentoonstelling is georganiseerd door het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH), in samenwerking met de Koninklijke Marine en de Audiovisuele Dienst Defensie.●

10 mei | Pagina 2

IN HET KORT gesteld om het recordbedrag van 1.000.000 bijeen te krijgen. In de strijd tegen kanker is nog veel te winnen. Kijk voor meer informatie op: www.ridefortheroses.nl of neem contact op met Hoofd Banenwinkel Assen Kapitein J.M. Rutten te Assen (jm.rutten [email protected]).●

gedeelte van de MCAM-rit, het defensiekampioenschap kaartlezen op 5 en 6 oktober bij de luchtmachtbasis De Peel. In de categorie Gevorderden telt dit evenement mee voor de algemene MCAM-titel.●

PILOT YOGA LESSEN

RODE EREKOORD VOOR GOVERS ROSMALEN - Korporaal 1 Christiaan Govers van 101 Gevechtssteunbrigade heeft onlangs het rode erekoord ontvangen voor zijn kordate optreden, afgelopen februari, in uitgaansgelegenheid ‘De Kentering’ te Rosmalen. Toen redde hij het leven van een jonge vrouw die onwel werd en hard op de grond viel. Ze raakte buiten bewustzijn en haar ademhaling stopte. Govers beademde haar en bewaakte de vrouw totdat het ambulancepersoneel het van hem overnam. Door zijn optreden is erger voorkomen en heeft het slachtoffer slechts een hersenschudding aan het voorval overgehouden.●

HERDENKING TILBURG TILBURG - De in Nederlands-Indië omgekomen Tilburgse militairen worden op 26 mei herdacht bij het Indiëmonument aan het plantsoen in de Gerard van Swietenstraat. Hieraan voorafgaande vindt om 11.00 uur een gebedsdienst plaats in de Parochiekerk St. Jozef. Na afloop voert de tocht, voorafgegaan door de Dutch Pipes and Drums, naar het gedenkteken, waar om 12.30 uur de plechtigheid begint. Belangstellenden worden verzocht hun komst te bevestigen op één van de volgende e-mailadressen: [email protected]; [email protected]; [email protected]. Telefonisch kan ook op nummer: 013 - 543 35 44 / 463 21 13.●

RIDE FOR THE ROSES ASSEN - De Ride for the Roses wordt zondag 19 augustus al weer voor de tiende maal in Nederland gehouden. De landmacht steunt dit sportieve evenement voor het goede doel vanuit het Regionaal Militair Commando Noord en de Banenwinkel Assen. Wielrenner Lance Armstrong gaf in 1997 de aanzet voor de Ride for the Roses, die uitgroeide tot één van de belangrijkste toerfietsevenementen van Nederland. Wie wil niet met vrienden of collega’s genieten van een dagje fietsen en tegelijk geld inzamelen voor het Koningin Wilhelmina Fonds (KWF) Kankerbestrijding? De tocht voert door de provincies Groningen, Friesland en Drenthe. De start en finish zijn bij de Martini Plaza in Groningen. Er kan 100, 50 en 25 kilometer worden gereden. De organisatie heeft zich ten doel

DEN HAAG - Naast dagelijkse ergernissen als files, treinen met vertraging of ruziënde kinderen thuis, kennen militairen nog een andere stressfactor: uitzendingen. Om stress voor te blijven of te kunnen reguleren, is het dagelijks ontspannen door middel van yoga-oefeningen een gezonde en doeltreffende oplossing. Vanuit de Hindoe Geestelijke Verzorging wordt een ‘pilot Yoga’ gestart voor militairen. Deze bestaat voorlopig uit een tiental lessen in de Haagse Frederikkazerne. Ze beginnen op 15 juni om 10 uur, duren twee uur en worden om de week gegeven, onder leiding van een ervaren (militaire) yogaleraar. Het enige dat de deelnemers meebrengen, is gemakkelijk zittende kleding en materiaal voor aantekeningen. Voor aanmelding of informatie: mw. C. Goerdajal *06 546 tst 66734. De inschrijving sluit op 31 mei.●

MILITAIR RUITERKAMPIOENSCHAP AMERSFOORT - Het Open Militair Ruiterkampioenschap Dressuur en Springen wordt op 8 juni verreden bij het Militair Ruitersportcentrum Marcroix, Berhardkazerne, Amersfoort. De organisatie hoopt op zoveel mogelijk deelnemers. Vraagprogramma en inschrijfformulier te verkrijgen op de website van de MRV ‘te Paard’, www. mrvtepaard.nl www.mrc-marcroix.nl●

RESERVISTEN WINNEN MCAM-RIT HARSKAMP - De eerste luitenants Verweij en Van Reeuwijk van de Nationale Reserve, hebben in de categorie Gevorderden de eerste oefenrit dit jaar van de Militaire Commissie voor Automobiel- en Motorwedstrijden (MCAM) gewonnen. De eerste luitenants Prins en Van Zeeland (luchtmacht) zegevierden bij de debutanten. Als decor voor de wedstrijd diende de legerplaats Harskamp op de Veluwe. Er reden 45 equipes mee, waarvan 29 bij de gevorderden. De chauffeurs kregen drie verschillende trajecten voorgeschoteld. Verweij en Van Reeuwijk legden ze allemaal foutloos af. Wel boekten ze een tijdsoverschrijding van twaalf minuten. Desondanks beschikken ze over een goede uitgangspositie voor het tweede

Actuele vacatures Kansrijk Kijk voor een actueel overzicht en voorwaarden op de websites van Kansrijk. Dus jij weet risico’s goed in te schatten? De Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging (DKDB) zoekt ook voor 2007 persoonsbeveiligers. Ken jij het evenwicht tussen veiligheid en privacy? Kijk

EERBETOON VOOR REDDING OP A28 DOORN - Sergeant-majoor André Hoornenborg kreeg onlangs het rode erekoord voor zijn kordate en adequate optreden bij een verkeersongeval op de A28 in januari van dit jaar. Zonder aarzelen en met gevaar voor eigen leven redde hij daar, samen met een vrachtwagenchauffeur, twee personen uit een brandende auto. Hoornenborg ontving het erekoord van brigadegeneraal-arts Rob van der Meer, commandant van de Bedrijfsgroep Gezondheidszorg tijdens een ceremonie in

voor de eisen op de websites van Kansrijk.

MARINEMAN ALS BONDSCOACH NAAR JAPAN DOORN - Sergeant Jan de Bruin, budoinstructeur op de Marinierskazerne in Doorn heeft met een team van de International Budo Kai, afdeling Nederland, in Tokio meegedaan aan de Memorial Cup van Mas Oyama, vernoemd naar de in 1994 overleden oprichter van de Kyokushin karatestijl. De Nederlanders eindigden bij de laatste acht. En dat op tweehonderd deelnemers. “Niet slecht”, zegt de coach met enige trots.” Aan de Japanse pers vertelde ik dat we nog maar zes maanden een team hebben en zeker volgend jaar bij de eerste drie willen zitten.”●

het restaurant van MRC Aardenburg in Doorn. Daar volgt de sergeant-majoor een opwerktraject voor de opleiding tot IC-verpleegkundige in het Wilhelmina Ziekenhuis in Assen.●

CIMIC SYMPOSIUM SOESTERBERG - In het Soesterbergse officierscasino wordt op vrijdag 25 mei een CIMIC-symposium gehouden. De bijeenkomst van 10 tot 16 uur vindt plaats ter gelegenheid van het intreden van de CIMIC-eenheid binnen 101 Gevechtssteunbrigade. Het seminar is bedoeld om commandanten, CIMIC-functionarissen, reservisten en hun werkgevers, alsmede belangstellenden te informeren over de ontwikkelingen en ervaringen op het gebied van CIMIC.

RIDDERS MWO BIJ IGK

TWEE BOMMEN ONTMANTELD IN IJMUIDEN IJMUIDEN - De Explosieven Opruimingsdienst heeft afgelopen zondagochtend twee bommen uit de Tweede Wereldoorlog op een landtong in IJmuiden onschadelijk gemaakt. Het betreft 1000-ponders, die bij graafwerkzaamheden aan de Middensluisweg werden gevonden. Eind april dook de eerste op, vrijdag 4 mei werd de tweede gevonden. Na onderzoek van de EOD bleken de bommen geen direct gevaar voor de omgeving op te leveren. Wel sloot de politie de landtong af voor publiek.●

MELDPUNT ONGEWENST GEDRAG Rutgers Nisso Groep

Vrijblijvend oriënteren op een baan buiten Defensie? Doe dan eerst de loopbaanscan SBK Defensie! Meer Kansrijkinfo op intranet: Startpagina Personeel en internet: www.kansrijk.info.

BALKENENDE BIJ RTKL ZANDVOORT - Tijdens het World Touring Car Championship (WTCC) vorig weekend op Circuitpark Zandvoort werd het Racing Team Koninklijke Landmacht (RTKL) aangenaam verrast door een bezoekje van premier Balkenende. Deze koestert een warme belangstelling voor de autosport en luisterde dan ook geïnteresseerd naar de uitleg die hij kreeg over het RTKL door de teamcaptain adjudant Arend Brinkman. Als aandenken aan zijn korte bezoekje kreeg Balkenende nog een foto van het team aangeboden. De premier beloofde hiervoor een mooi plekje in het torentje voor te vinden.●

Sergeant Jan de Bruin voor de Tempel van de Beroemdste Dojo van Tokyo, de Honbu van Mas Oyama, die nu door zijn dochter Kuristina wordt geleid.

Verweij (links) en Van Reeuwijk, met in het midden de voorzitter van de MCAMcommissie, kolonel De Vet.

KANSRIJK

Daarnaast krijgen de diverse CIMIC-netwerken gedurende de dag de gelegenheid zich te presenteren. Geïnteresseerden kunnen zich vóór 18 mei aanmelden bij hoofd Sie S9 Staf 101 GSB, Maj Haccou. Bij voorkeur via de mail: AM.Haccou@ mindef.nl. MDTN: *06 - 573 716 90. Er is plaats voor maximaal 200 deelnemers.●

BEREIKBAAR OP WERKDAGEN VAN 08.00 UUR TOT 20.00 UUR (OOK VANUIT HET BUITENLAND BEREIKBAAR) 0800-3333673 (GRATIS) +31 (0)71-8807118 WWW.RNG.NL/MELDPUNT

HILVERSUM - Tijdens een ontvangst onlangs op het Landgoed De Zwaluwenberg, hebben de Ridders Militaire Willemsorde nader kennisgemaakt met de inspecteur-generaal der krijgsmacht, vice-admiraal Michiel van Maanen. De IGK en zijn staf onderhielden zich op ongedwongen wijze met de Ridders, van wie de oudste 92 jaar is. Foto: Kees Gravemaker●

INGEZONDEN OORLOGSSLACHTOFFER Met verbazing hebben mijn vrouw en ik de laatste weken het nieuws rondom Korporaal Strik gevolgd. Als ouders van een uitgezonden militair die gelukkig weer gezond terug is leven wij mee met alle nabestaanden van omgekomen militairen in het buitenland. Wij lezen en horen met verbazing dat men alleen korporaal Strik als oorlogsslachtoffer bestempelt. Is het niet zo dat ook alle andere militairen op uitzending in een oorlogsgebied zijn en daar anders nooit zouden zijn geweest als onze regering niet had gekozen voor deze uitzending. Is het niet zo dat dan ook alle omgekomen militairen op welke manier dan ook zijn omgekomen in een oorlog. Dat ook zij alle respect verdienen, met name van onze regering. Ook zij zijn omgekomen in een gebied waar zij zijn voor onze vrijheid en veiligheid. Wij zouden het zeer op prijs stellen als de regering openlijk hun respect uitspreekt naar ook deze omgekomen

militairen en dat het niet uitmaakt of je omkomt door een kogel van de tegenstander of op welke manier dan ook. Wij denken dat de nabestaanden van de andere omgekomen militairen nu het idee kunnen hebben dat hun kind daar voor niets is omgekomen en niet als militair in dienst van ons land en dat zij daar niet waren voor de veiligheid van ons allemaal. Dit wilden wij als ouders even kwijt, Jan en Paula Oude Geerdink De militaire en politieke top van Defensie wil geen onderscheid maken tussen militairen die bij het uitvoeren van een missie het leven verliezen. Zij verdienen allen inderdaad alle respect. Dit wordt onder meer duidelijk gemaakt in de teksten van de rouwadvertenties en de condoleanceregisters die door de Defensieleiding worden geplaatst en in de persoonlijke aandacht die er in alle gevallen vanuit de Defensietop voor de nabestaanden is.●

TE GROTE BEWEGINGSVRIJHEID TALIBAN

MIVD: ZORGEN OM SITUATIE IN AFGHANISTAN DEN HAAG - Een groot deel van de inspanningen van de Militaire Inlichtingen en Veiligheidsdienst (MIVD) was vorig jaar gericht op het ondersteunen van de operaties in de Afghaanse provincie Uruzgan.

Veteranen Vervolg van pagina 1

De expositie ‘Veteranen. Ingezet in dienst van de vrede’ maakt deel uit van een campagne voor meer erkenning en waardering voor de circa 140.000 oud-strijders in ons land. Centraal staat het werk van veteranen, de achtergronden van missies, zorgaspecten, en de Nederlandse Veteranendag. Verder kan de bezoeker acht persoonlijke verhalen in beeld volgen. Op bijna alle middagen staan leden van de Stichting Veteranen Brabant Zuidoost klaar voor uitleg. De expositie vormt een initiatief van het Comité Nederlandse Veteranendag, die ook de jaarlijkse veteranendag in Den Haag organiseert. In de aanloop naar dit evenement (29 juni), verhuist de tentoonstelling na 19 mei naar de Residentie. Ook valt ze in verschillende andere gemeenten te zien. Meer informatie bij Jaap-Willem Kleijwegt, 06 - 191 865 75. Email [email protected]●

DIENSTENCENTRUM PERSONEELSVOORZIENING VAN START AMSTERDAM - Het Dienstencentrum Personeelsvoorziening (DC PV, vallend onder het CDC) is formeel gestart met een kernstaf onder leiding van kolonel drs. John van Tintelen. Dit jaar gaan de afdelingen voor werving en aanstelling van de vier krijgsmachtdelen in het nieuwe diensstencentrum op. Gedurende de komende maanden zal de kernstaf deze reorganisatie verder uitwerken om de overgang naar de nieuwe, defensiebrede wervingsorganisatie zo soepel mogelijk te laten verlopen. Daar de werving voor 2008 in september van dit jaar begint, zullen de afdelingen personeelsvoorziening in het vierde kwartaal van 2007 worden samengevoegd. Personeelsvoorziening blijft gevestigd in het Marine-etablissement te Amsterdam. De kernstaf gaat zich verder richten op het verbeteren en harmoniseren van de bedrijfsvoering. Zo zal het nieuwe DC PV meer gebruikmaken van IV-ondersteuning. Dit moet uiteindelijk leiden tot een papierloze sollicitatiemogelijkheid via internet. Daarnaast worden de taken van het contactcentrum uitgebreid en geprofessionaliseerd. Defensie streeft er op deze wijze naar zo klantgericht, en zo effectief en efficiënt mogelijk met de sollicitanten om te gaan. Het uitgangspunt blijft, dat de oude schoenen pas worden weggegooid zodra de nieuwe zijn ingelopen.●

Vervolg van pagina 1

Er zijn dreigings- en veiligheidsanalyses opgesteld voor het politieke besluitvormingsproces en de commandant ter plaatse, die daarop zijn (veiligheids)maatregelen heeft kunnen treffen. De samenwerking tussen de coalitiepartners in Afghanistan is op initiatief van de MIVD geïntensiveerd. De onderlinge informatievoorziening werd daardoor belangrijk verbeterd. De MIVD schetst een weinig positief beeld van de situatie in Afghanistan. In de loop van 2006 (139) is de omvang van het aantal zelfmoordaanslagen in Afghanistan toegenomen ten opzichte van 2005 (27). “De Taliban kende te veel bewegingsvrijheid (van en naar Pakistan). Het optreden van deze groepering kenmerkt zich meer en meer door een tweedeling: asymmetrisch optreden tegen ISAF- en Coalitietroepen en symmetrisch tegen de Afghaanse veiligheidstroepen”, meldt het rapport. Er bestaat volgens de MIVD een duidelijke toename van de inzet van geïmproviseerde explosieven (IED’s) en van zelfmoordaanslagen. In Afghanistan is nog geen sprake van een duur-

10 mei | Pagina 3

zame stabilisatie. Politieke en militaire successen worden afgewisseld met tegenslagen. “De Taliban heeft in 2006 getoond ondanks de internationale militaire presentie veerkrachtig te zijn”, stelt de inlichtingendienst. De verwachting van de MIVD luidt dat ook dit jaar een gemengd beeld van succes en tegenslag voor de International Stabilisation and Assistance Force (ISAF) te zien zal zijn. “We voorzien uitgebreid gewapend verzet van de Taliban. Daarnaast zullen ook andere factoren van invloed zijn, zoals tribale tegenstellingen, de drugsproblematiek en gebrekkige nationale instituties.” Drugsbestrijding en de opbouw van het nationale bestuur zijn nauw verbonden met de veiligheidssituatie en de mogelijkheden voor blijvende stabilisatie. “Het opbouwen van duurzame, geloofwaardige en betrouwbare nationale instituties in zuidelijk Afghanistan verloopt moeizaam. De reeds aanwezige organen verkeren veelal nog in opbouwfase. Corruptie vormt dan een extra gevaar waardoor vanuit het centrale gezag alternatieve oplossingen voor deze problemen werden gezocht. Een mogelijkheid daarvoor zijn bijvoorbeeld de oprichting van de Afghan National Auxiliary Police en de inschakeling van stam- en dorpsoudsten om de veiligheid te garanderen. Door het uitblijven van versterking van de Afghaanse structuren heeft ISAF meer taken in het veiligheidsgebied moeten uitvoeren dan aan-

vankelijk was voorzien”, zo valt in het jaarverslag te lezen. AANDACHT

Ook over Balkan, met name Bosnië-Herzegovina, het Midden-Oosten en delen van Afrika heeft de MIVD analyses opgesteld. Afnemers waren onder meer de defensieleiding, de ministeries van Algemene Zaken en Buitenlandse Zaken. De nucleaire aspiraties van Iran en Noord-Korea zijn geanalyseerd. De MIVD richt de aandacht verder op de Kaukasus, het Grote Merengebied en de Hoorn van Afrika en Azië. Daarnaast vormen terrorismebestrijding, proliferatie van massavernietigingswapens, contra-inlichtingen en extremisme binnen de krijgsmacht aandachtspunten. De ogen en oren zijn tevens gericht op terrorisme, contraspionage, radicaal islamisme (en de krijgsmacht), rechts-extremisme en antimilitarisme. Ten slotte heeft

EINDHOVEN - Daarnaast arriveerden nog militairen die eerder deel uitmaakten van de staf van het regionale commando zuid. Zij ondersteunden generaal-majoor Ton van Loon, de bevelhebber van het Regional Command South van de International Security Assistance Force. Van Loon kwam afgelopen donderdag al in Nederland aan en stond nu zijn mensen op te wachten. “Jullie hebben een goede job gedaan. Steek nu vooral alle energie in jullie relaties”, voegde hij de in totaal 94 militairen toe. Generaal Van Loon droeg op 1

de dienst ook in 2006 zijn veiligheidsbevorderende taak uitgevoerd. Al het werk, vooral in Afghanistan, trok een zware (personele) wissel op de MIVD, niet in de laatste plaats wegens de hoge uitzenddruk op het eigen militaire personeel. “Het realiseren van een adequate inlichtingenproductie over Afghanistan is ten koste gegaan van andere taken. Alleen hierdoor was de MIVD in staat operationele en politieke besluitvormers te voorzien van informatie die nodig was om hun taken naar behoren uit te voeren”, zo meldt het jaarverslag. De veiligheid van de Nederlandse eenheden en de kans van slagen van de Nederlandse missie stonden centraal.●

Gemeenschappelijk Grens Coördinatiecentrum GOCH-HOMMERSUM - Nederland en Duitsland openen vandaag een Gemeenschappelijk Grens Coördinatiecentrum in Goch-Hommersum. Dit gaat helpen bij de bestrijding van illegale grensoverschrijding en het illegale verblijf van personen in Nederland en Duitsland. Het wordt bemand door personeel van de Bundespolizei en de Koninklijke Marechaussee en is 24 uur per dag bezet. Het coördinatiecentrum vloeit voort uit de Schengen Uitvoeringsovereenkomst en het Verdrag van Enschede tussen Duitsland en Nederland waarin staat dat Duitse en Nederlandse

politieorganisaties ook over elkaars grens hun werk kunnen doen. Het akkoord regelt verder dat de politieorganisaties van beide landen rechtstreeks gegevens kunnen uitwisselen. De hoofdtaken van het Gemeenschappelijk Grens Coördinatiecentrum zijn: het ruilen van informatie in het gezamenlijke grensgebied; ondersteunen van de bewaking aan de buitengrenzen; coördineren bij de overgave of overname van personen en het uitwisselen van informatie tussen politie-eenheden in het grensgebied bij calamiteiten en grote evenementen.●

AMERIKAANSE WAARDERING VOOR NEDERLANDERS KANDAHAR - Het 1-508th Parachute Infantry Battalion heeft vorige week op het vliegveld Kandahar onderscheidingen uitgereikt aan de militairen van de Charlie ‘Tijger’ Compagnie van 11 Infanteriebataljon Luchtmobiel en van 42 Tankbataljon. Op deze manier drukten de Amerikanen hun waardering uit voor de

Tijgercompagnie thuis Vervolg van pagina 1

De veiligheid van de Nederlandse eenheden en de kans van slagen van de Nederlandse missie stonden voor de MIVD centraal. Foto: Sjoerd Hilckmann-AVDD

mei het bevel over aan de Britse generaal-majoor Jacko Page. De Tijgercompagnie vormde in Zuid-Afghanistan zijn strategische reserve. De militairen waren, in tegenstelling tot hun collega’s van Task Force Uruzgan, inzetbaar in héél zuidelijk Afghanistan. Naast Uruzgan en Kandahar, dus ook in Day Kundi, Nimroz, Zabul en Helmand. In die laatste provincie sneuvelde 20 april korporaal Cor Strik van 11 Infanteriebataljon Luchtmobiel toen hij tijdens een voetpatrouille op een explosief stapte. Menigeen dacht ook even aan hem bij deze verder vooral vreugdevolle terugkeer.●

Nederlanders. Er werden hen tachtig Army Commendation Medals toegekend, plus de nodige onderscheidingstekens: tachtig Combat Infantry Badges, zes Combat Medic Badges, en negentien Combat Action Badges. De multinationale eenheid waartoe de Nederlanders behoorden, voerde Operatie Silver uit als onderdeel van Operatie Achilles. Deze heeft tot doel in het noorden van de provincie Helmand een veilige en stabiele omgeving te creëren en van één van de vier generatoren in de Kajaki-dam in werking te stellen. Daarmee kunnen 1,8 miljoen mensen in de omgeving van stroom worden voorzien en kan er water worden afgetapt voor irrigatiedoeleinden. Dit betekent een stimulans voor de ontwikkeling van het gebied en de welvaart. Eerste luitenant Paul van de Tijgercompagnie was een van de militairen die een waardering ontving. Hij bracht drie weken door met de Amerikanen. “Wij waren verantwoordelijk voor het veiligstellen van de bepaalde bruggen, waardoor de andere eenheden zich naar hun doelen konden verplaatsen”, vertelt hij. “Later patrouilleerden we in het gebied en

bouwden een relatie op met de bevolking. We zijn enorm vereerd dat we deze erkenning krijgen van de Amerikanen. Hieruit blijkt hoezeer ze onze hulp waarderen. Normaliter krijg je een hand en zwaai je elkaar vaarwel. Nu hebben we ook een aandenken en een teken van appreciatie, een fantastisch gevoel.”● De Amerikaanse kolonel Martin Schweitzer schudt de hand van een Nederlandse militair. Foto: kapitein Vanessa R. Bowman, US Army

Fanfarekorps is terug EINDHOVEN - Het Fanfarekorps Koninklijke Landmacht ‘Bereden Wapens’ is klaar voor een herstart. Met de nieuwe dirigent, majoor Tijmen Botma, treedt het FKKLBW op donderdag 24 mei voor het eerst op tijdens een Galaconcert in muziekcentrum Frits Philips in Eindhoven. De liefhebber kan op deze avond genieten van de fraaie klanken van het fanfareorkest in een gepaste ambiance. Het FKKLBW brengt onder meer de

Overture Fantastique (Peter Benoit) en de Armeense Rhapsodie no.2 van de Nederlandse componist Alexander Comitas ten gehore. Speciale gast tijdens deze avond is de befaamde trompettist Allan Vizzutti. Deze virtuoos concerteert op alle continenten en staat bekend om zijn veelzijdigheid. Kaarten á N 8,- zijn verkrijgbaar bij het Muziekcentrum Eindhoven, www.muziekcentrum.nl of 040 - 265 56 00.●

10 mei | Pagina 4

Persoonsgegevens beschermd voor militairen én defensieburgers

MARECHAUSSEE SCHIPHOL DOET MEER

‘GEEN DAG

DEN HAAG - Een militair komt ’s avonds thuis. Hij wil net een eerste hap in zijn mond steken, als de telefoon gaat. Een vrouwenstem biedt een gunstige polis aan vanwege een aankomende uitzending naar Afghanistan. Bij betrokkene moet nu een bel gaan rinkelen, want dit is uiterst ongepast. Degene aan de andere kant van de lijn heeft op de een of andere manier zijn persoonsgegevens weten te bemachtigen. En dat terwijl de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) al sinds 2001 bestaat en ook Defensie regelgeving hanteert om te voorkomen dat privé-informatie in verkeerde handen valt. MONIQUE VAN RIJEN-BOS

Voor de hele krijgsmacht startte in de loop van vorig jaar het project Wet bescherming persoonsgegevens. Bij de Hoofd-

directie Personeel ondersteunen en begeleiden Eric Schreuders en zijn beide juridische medewerkers Zusan Titulaer-Meddens en Huib Gardeniers de krijgsmachtdelen bij naleving van de privacy wetgeving. Volgens Schreuders behelst het niets meer dan het zorgvuldig beheren van informatie over personen. “Iedere defensiemedewerker heeft recht op bescherming van zijn gegevens. De werkgever moet er daarom integer, zorgvuldig en doelgericht mee omgaan en er transparant over wezen, dus vertellen waarom ze nodig zijn.” Als aardig voorbeeld noemt Schreuders de brief die veteranen eind april thuis kregen. Daar staat in waarvoor Defensie hun gegevens gaat gebruiken, welke al bekend zijn en wat ermee wordt gedaan. Niet alleen veteranendata, ook iemands psychologische gesteldheid, inzetbaarheid, medische toestand, welke internetpagina hij/zij heeft bezocht, waar iemand op een bepaald tijdstip is geweest, informatie over opleidingen, een loonstrookje, of er sprake is van alimentatie of loonbeslag, de bloedgroep en de geloofsovertuiging zijn punten van aandacht als het om privacy gaat. Vaak lijkt het onschuldig, maar door een aantal van zulke gegevens aan elkaar te koppelen, kan het voor derden interessante informatie opleveren. “En daarbij gaat het ook om medewerkers van de krijgsmacht”, waarschuwt Schreuders. “Juist binnen de eigen organisatie meent men nog wel eens gebruik te mogen maken

van allerlei feitenmateriaal. Dit onder het mom dat het Defensiegegevens zijn. Maar intern geldt natuurlijk net zo goed de Wbp.”

“Hopelijk zegt nu niemand ‘dat gebeurt hier niet’ als het gaat om het verstrekken van persoonsgegevens aan derden. Ook voor daarvoor geldt de wet van Murphy.”

ZORVULDIG

“We vragen vaak waarom bijvoorbeeld een commandant iets in een personeelsdossier wil noteren. ‘Het is wel handig’ is dan geen reden”, merkt Gardeniers op. Momenteel houdt de projectgroep zich onder meer bezig met het aspect drugs. Iemand met verdovende middelen snappen, betekent voor betrokkene immers ontslag, zeker als die al eerder een waarschuwing heeft gekregen. “Maar waar sla je die op? Wie moeten de mogelijkheid hebben dat te kunnen zien? Hoe lang moet de waarschuwing van kracht blijven? Mag iemand die informatie gebruiken bij een eventueel sollicitatiegesprek en op grond daarvan de kandidaat afwijzen? Allemaal vragen om even bij stil te staan”, zegt Schreuders. De projectgroep gaat niet over het beleid. Als dat is afgetimmerd, toetst men wel de juridische kant van het verhaal. Of het kan of mag. Als iets eenmaal in een regeling is vastgelegd, kijkt men hoe de gegevens het best zijn te beheren. Daarbij hanteert men altijd de vragen: Wie kan waar bij, waarom, waarvoor en moet dat per se? Defensie wil zorgvuldig met zijn medewerkers omgaan en dus ook met hun persoonlijke informatie. Dat behoort niet alleen tot goed werkgeverschap, maar bevordert tevens de vertrouwensrelatie. Schreuders:

SYMPOSIUM

Belangstellenden voor de bescherming van persoonsgegevens bij Defensie, kunnen zich aanmelden voor een symposium waarbij dit punt uitvoerig aan de orde komt. Het seminar vindt plaats op donderdag 14 juni in de officiersmess op de Binckhorstlaan in Den Haag en begint om 13.30 uur. Aanmelden kan nu al bij [email protected]●

Personeel dat wordt geconfronteerd met schending van de Wet bescherming persoonsgegevens, kan zich met klachten wenden tot: [email protected] of tot de inmiddels aangestelde Functionaris voor de Gegevensbescherming, mw J.H.D. van Gessel-Galle JHD.v.Gessel.Galle [email protected]. Die heeft een wettelijke geheimhoudingsplicht voor de bij haar ingediende klachten. Voor meer informatie valt ook www.mijnprivacy.nl te raadplegen, een site van het college bescherming persoonsgegevens. Vanaf 1 juli heeft Defensie op intranet een site. Die is te vinden onder bedrijfsvoering/projecten en vervolgens onder personeel. Wat er kan gebeuren als onschuldige persoonsgegevens zomaar op straat liggen, valt te zien op www.aclu. org/pizza. Dat zet vast aan tot nadenken.●

SCHIPHOL - In plaats van netjes in de file te wachten, scheurt de bestuurder van een bestelauto een stuk over het fietspad. Dat komt hem duur te staan, want naast een bestraffend praatje mag de narrige chauffeur tevens een proces-verbaal in ontvangst nemen. Wachtmeesters Thijs Hollander en Mathijs Koch kijken van asociaal gedrag niet echt meer op. “Op Schiphol lijken mensen soms alles te vergeten wat ze geleerd hebben.” TEKST: ANDRÉ TWIGT FOTO’S: PETER WIEZORECK

Die opmerking geldt eveneens voor twee Britse dames. In plaats van goed om zich heen te kijken, vragen ze naar de tickets voor de trein. Omdat de kaartautomaten op ongeveer armlengte afstand staan, moeten Koch en Hollander inwendig lachen. Toch blijft het duo in zijn rol en staat de vrouwen netjes te woord. Tijdens hun dienst op Plaza Frontoffice worden de marechaussees te pas en te onpas

aangesproken. Mits beleefd kan iedereen rekenen op een gewillig oor en de nodige bijstand. Maar wie snauwt of op een andere manier blijk geeft van slechte manieren, wordt vriendelijk doch dringend verzocht een andere toon aan te slaan. Ook op de nationale luchthaven gelden spelregels. Hollander en Koch weten er inmiddels alles van. Het gros van hun collega’s houdt zich bezig met grenscontrole, maar een deel van de Brigade Politie en Beveiliging (P en B) legt zich toe op het handha-

10 mei | Pagina 5

Links: Surveillance op de vertrekpassage door de politiedienst.

Rechts: De Politiedienst staat constant in verbinding met de meldkamer C 2000.

Rechts: Tijdens de surveillance wordt een verdachte persoon gecontroleerd.

Onder: Controles op de taxistandplaats.

DAN GRENSCONTROLE

IS HETZELFDE’ Links: Observeren tijdens de surveillance op treinstation Schiphol. Rechts: Onderzoek op achtergelaten bagage door een explosievenverkenner.

Links onder: Met spoed naar een melding in de Terminal.

Boven: Tijd voor een praatje op het stationsplein van Schiphol. Links: Aan de balie van de politiepost Plaza kunnen passagiers ook terecht voor informatie.

Rechts: In het winkelcentrum Plaza wijzen marechaussees een toerist de weg.

ven van de openbare orde. Met dagelijks zestigduizend mensen over de vloer, kent Schiphol een geheel eigen problematiek. Wat te denken van malafide taxichauffeurs, hardnekkige, overlast veroorzakende zwervers en lastige, dronken of soms totaal doorgedraaide vliegtuigpassagiers. Laatstgenoemden dienen zich met de regelmaat van de klok aan. Bij aanvang van hun werkweek mogen Hollander en Koch meteen met vier Russen aan de slag, die op een vlucht van Aruba naar Amsterdam amok hebben gemaakt. De beschonken Oost-Europeanen duwden en trokken wat én weigerden de aanwijzingen van het cabinepersoneel op te volgen. In gevolge het Reglement Toezicht Luchtvaartwet is dat een overtreding, die in dit geval wordt bestraft met een schikking van 250 euro. De Rus met de dikste portemonnee maakt daarvan geen punt. Hij trekt zijn knip en betaalt voor zichzelf en zijn vrienden. Duizend euro armer vervolgt het kwartet in de late mid-

dag zijn weg naar Moskou. Bij de betrokken luchtvaartmaatschappij zijn ze niet meer welkom en staan ze op de zwarte lijst. Jammer genoeg zijn er volgens Hollander nog geen afspraken om lastige klanten op Europees niveau te registreren, waardoor zo’n signalement aan effectiviteit zou winnen. APPLAUS

De volgende dag is het weer prijs. Tijdens het boarden voor een vlucht naar Napels deelt een 22-jarige Italiaan een kaakslag uit. Iemand zit abusievelijk op zijn stoel en maakt niet snel genoeg aanstalten die te verlaten. Daarop haalt de heetgebakerde zuiderling uit, wat hem duur komt te staan. Geassisteerd door enkele collega’s verwijderen Hollander en Koch de man onmiddellijk uit het vliegtuig. Hij mag in de cel wat afkoelen. Na het uitschrijven van een bekeuring en het betalen van een boete moet de Italiaan vervolgens een nieuw ticket kopen, want de desbetreffende charter-

maatschappij neemt hem niet meer mee. De passagiers belonen het kordate optreden van de sterke arm der wet met applaus. “Dat heb ik nog nooit mee gemaakt, zegt een prettig verraste Koch.” Na enkele etmalen dienst op het Plaza back office, de politiepost in het winkelgebied in de vertrekhal, gaat de dienstploeg van Hollander en Koch over naar het front office (vertrekhal). Daarbij surveilleren de mannen ook geregeld over het ongeveer vijfhonderd vierkante kilometer metende luchthaventerrein, inclusief de nieuwste uitbreiding: de Polderbaan. Tijdens deze rondgang komen ze soms opmerkelijke zaken tegen. Zo verloor de chauffeur van een push back lorry recentelijk de macht over het stuur, toen hij met een airliner heuveltje af reed en zijn voertuig begon te scharen. De lorry kwam daarbij hardhandig tegen de kwetsbare romp van het toestel tot stilstand. “Dergelijke botsingen zie je op de openbare weg maar weinig”,

zegt Hollander, terwijl hij een fotootje van het voorval boven water haalt. Van dit ongeval proces-verbaal opmaken, vormde een aardige afwisseling op de vele doorsnee aanrijdinkjes, die net als door roodlicht rijden en fout parkeren op Schiphol nogal eens voorkomen. Halers, brengers en werknemers maken er soms een potje van. “Als we zouden willen, kunnen we blijven schrijven”, meent Koch. De marechaussees slingeren doorgaans lang niet iedereen op de bon. Een uitzondering vormen de veroorzakers van overlast in de openbare ruimten. Die willen ze zo snel mogelijk in de kraag vatten en beboeten. Toch schrikt de constante presentie van de mannen en vrouwen in het blauw niet iedereen af. Zo bestaat er een harde kern van zwervers tegen wie moeilijk op te treden valt. Een mooi voorbeeld is Appie (naam gefingeerd, red.). Collega’s in burger treffen hem aan terwijl hij in vertrekhal B door een vuilnisbak scharrelt. Daar zit niemand op

te wachten en dus moet Appie mee naar de politiepost. Uit de gegevens die computer ophoest, blijkt dat hij een zogenoemde verblijfsontzegging heeft, die pas over een paar dagen afloopt. Was Appie even vergeten. “Ik pak de trein wel terug naar Amsterdam”, verzucht de morsige 28-jarige. Door de joviale manier waarop hij met de marechaussees omgaat, wekt hij de indruk vaker met dit bijltje te hebben gehakt. “Waarom zat je eigenlijk in dat afval te graaien?”, vraagt Koch belangstellend. “Ik heb geen eten”, verklaart de man. Beetje zielig geval, vindt Hollander. GEBOORTELAND

Daarvan zijn er volgens de wachtmeester 1 meer. Zo stuiten de marechaussees buiten de Plaza op een Hindoestaan, die eveneens tot de stamgasten van Schiphol behoort. “Soms beentie op ons af en verklaart dat-ie captain van een Boeing 747 is”, vertelt Hollander. Veel last veroorzaakt hij niet. Anders is dat

met taxironselaars, die vaak vanuit de hoeken van de publieke ruimten reizigers hinderlijk aanspreken. “Door een sterke controle zien we ze de laatste tijd veel minder, evenals zakkenrollers”, vertelt Koch. Tijdens hun rondgang ontwaren de mannen opeens een bekend gezicht. Een Ghanees van rond de veertig duwt een karretje voort met daarop een crèmekleurige koffer en een zwarte stoffen tas. De man gaf eerder aan terug naar zijn geboorteland te willen, maar hij heeft geen geld. Nu loopt hij al dagen in de aankomst- en vertrekhal te slenteren. Eventueel kunnen de marechaussees hem wijzen op de International Organization for Migration, die zich bezighoudt met zulke gevallen. “Maar hij reageert sterk afwijzend op onze toenadering, er valt geen land mee te bezeilen”, weet Koch. Om de een of andere reden, zegt hij, trekt Schiphol de vreemdste figuren aan. “Voor ons heeft dat zeker ook een leuke kant; geen dag is hetzelfde”●

10 mei | Pagina 6

AMSTERDAM - In het hele land zijn vrijdag 4 mei de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en de daaropvolgende conflicten waarbij Nederland betrokken raakte, herdacht. Bij de plechtigheid op de Dam, rond het Nationale Oorlogsmonument, vormden 24 jonge veteranen, ingezet in onder meer Bosnië, Irak en Afghanistan een erehaag. De Kapel van de Koninklijke Luchtmacht bracht stukken ten gehore die speciaal voor deze gelegenheid gecomponeerd waren. Om acht uur precies was het twee minuten stil. Even daarvoor hadden koningin Beatrix en prins Willem-Alexander een krans gelegd. Na de twee minuten stilte hield burgemeester Job Cohen van Amsterdam een toespraak. Hij zei dat ook volgende generaties de angst en de spanning van een oorlog blijven voelen. “Wie nu militairen spreekt die in oorlogsgebied hun bijdrage hebben geleverd aan het tot stand brengen van vrede, hoort, ziet of voelt de indrukken die zij van die tijd meedragen, hun leven lang. En die, gewild of ongewild, overdragen aan hun kinderen.” De 18-jarige Karen van der Aalst droeg haar zelfgeschreven gedicht ‘Hoop’ voor. Zij was de winnares van de poëziewedstrijd voor jongeren die het Nationaal Comité 4 en 5 mei elk jaar organiseert. Daarna volgden kransleggingen door onder anderen premier Jan-Peter Balkende en minister van Defensie Eimert Van Middelkoop. Commandant der Strijdkrachten generaal Dick Berlijn, en zijn vier operationele commandanten - vice-admiraal Jan Willem Kelder en de luitenant-generaals Peter van Uhm, Hans de Jong en Minze Beuving - verrichtten dit eerbetoon namens de krijgsmacht. De plechtigheid eindigde met een defilé. Op het Militair Ereveld Grebbeberg in Rhenen kwamen vrijdagavond ongeveer 2500 personen bijeen om de gevallenen te herdenken. Mr. Pieter van Vollenhove woonde de ceremonie samen met zijn zoon en marechausseeofficier Pieter Christiaan bij. De Koninklijke Marine en Luchtmacht eerden hun do-

Saluut van de CDS en zijn vier operationele commandanten Foto: Remco Schoonderwoert-AVDD

NATIONALE DODENH

Een delegatie van Nederlandse Moslim militairen heeft op 5 mei deelgenomen aan de herdenking op de Franse militaire begraafplaats te Kapelle (Zeeland). Hier bevinden zich de graven van 226 soldaten die in Nederland onder Franse vlag zijn gesneuveld tijdens de Tweede Wereldoorlog, onder wie 22 van Noord-Afrikaanse afkomst (Marokko, Algerije en één Syriër).●

Herdenking in Afghanistan. Foto: Ruud Mol-AVDD

den in respectievelijk Den Helder en Soesterberg. Op het ereveld in Loenen hielden enkele honderden belangstellenden op vrijdagmiddag al een herdenking. Hier liggen

circa 4000 oorlogsslachtoffers begraven, burgers en militairen. Ook in Uruzgan en op het vliegveld van Kandahar vond een herdenking plaats. In de West gebeurde dit bij het monument op het Waaigat in Willemstad.●

WAALSDORPERVLAKTE GEWIJDE GROND DEN HAAG - De herdenking op de Waalsdorpervlakte mocht zich ook dit jaar weer in grote belangstelling verheugen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog gebruikten de Duitsers het gebied als fusilladeplaats. Met name verzetsstrijders uit de Scheveningse gevangenis, die in de volksmond het Oranjehotel heette, werden hier ter dood gebracht. Op de Waalsdorpervlakte bevindt zich een monument dat eigenlijk tweeledig is: het gedenkteken zelf, bestaande uit een eenvoudige betonnen rand met het opschrift ‘1940 - 1945’, een tegel met de tekst: ‘Hier brachten vele landgenoten het offer van hun leven voor uw vrijheid. Betreed deze plaats met gepaste eerbied’ en achter het monument vier fusilladekruisen. Op 4 mei wordt tegen de betonnen rand de Nederlandse vlag gevormd, vroeger met bloemen, de laatste jaren

Herdenking op de Grebbeberg. Foto: Hennie Keeris

Monument voor regiment bevoorradings- en transporttroepen SOESTERBERG - De Du Moulinkazerne in Soesterberg heeft sinds 4 mei een nieuw monument van het Regiment Bevoorradings- en Transporttroepen (B&T). Commandant Landstrijdkrachten, luitenantgeneraal Peter van Uhm, onthulde dit onder grote belangstelling van veteranen en actief dienende militairen. Het Regiment B&T, opgericht in 2000, na de opheffing van de (stam)regimenten Aan- en Afvoertroepen en Intendancetroepen, herdenkt jaarlijks op of rond 4 mei de gevallenen van het regiment en beide stamregimenten. Dat kan voortaan bij het nieuwe monument. Dat het Regiment Bevoorradings- en Transporttroepen voortkomt uit twee stamregimenten valt in het ontwerp van het gedenkteken af te lezen. De stapeling van twee delen symboliseert het samengaan in een nieuwe eenheid en verbeeldt tevens de kameraadschap die tijdens militaire operaties noodzakelijk blijft. Het monument is met een van de zijden naar voren geplaatst. De drie regimentsemblemen zijn er in terug te vinden. In het onderste, liggende, gedeelte zijn de namen van de gevallenen vereeuwigd.●

De Nederlandse vlag wordt geflankeerd door een zeskoppige erewacht in het tenue van de voormalige Binnenlandse Strijdkrachten. Foto: Peter Wiezoreck

met geverfde dennenappels. Het andere deel van het monument bestaat uit de Bourdonklok, die op 30 april 1959 in gebruik is genomen en sindsdien een belangrijk onderdeel vormt van de Dodenherdenking: de klanken van deze klok blijven

immers bij velen nog lang nagalmen. Ze wordt - met een onderbreking voor de twee minuten stilte, gevolgd door het Signaal Taptoe en het Wilhelmus - geluid totdat de laatste belangstellende het monument heeft gepasseerd.●

Het nieuwe monument naar het ontwerp van H. W. Threels van de DVD Directie West.

BEVRIJDIN

WASSENAAR - Dankzij onder meer medewerking van de Koninklijke Landmacht herleefde op zaterdag 5 mei in het Zuid-Hollandse Wassenaar Bevrijdingsdag Door de met vlaggen versierde straten van het dorp slingerde zich een hele stoet historische en hedendaagse militaire voertuigen Mede gadegeslagen, en in sommige gevallen bevolkt, door veteranen. Voordat de colonne haar opwachting maakte, hadden padvinders minivlaggetjes uitgedeeld om mee te zwaaien. Dat bleek een schot in de roos, want het volgens één getuige ‘dolenthousiaste publiek’ maakte er geestdriftig gebruik van. “Het leek wel bevrijdingsdag 1945.” De optocht was bedoeld als eerbetoon aan ‘al die Nederlandse jonge kerels die de laatste 66 jaar zijn ingezet bij buitenlandse vredesoperaties’. Een van de pronkstukken vormde de auto waarmee Winston Churchill na de Tweede Wereldoorlog op overwinningstoer door Nederland reed. Kees Overdevest, een van de organisatoren van de historische militaire parade, had hem destijds nog door Wassenaar zien komen. In de stoet reden naast historische ook moderne voertuigen mee, waaronder de Fennek. Overdevest: “We worden echt geholpen door het ministerie van Defensie. Medewerkers hebben heel wat spul ter beschikking gesteld.”

10 mei | Pagina 7

VERLOREN PATRIOT GEËERD

Het monument voor de gevallenen van de KLu op Soesterberg. Foto: Hennie Keeris

HERDENKING

Naast de centrale oorlogsmonumenten in veel plaatsen zijn er ook legio kleinere gedenktekens, die herinneren aan het leed uit de oorlogsjaren. Zoals hier langs de spoorbaan tussen Den Haag en Rotterdam op de grens van Rijswijk en Delft. Op 7 oktober 1944 werden op deze plek tien verzetsmensen gefusilleerd uit wraak voor sabotage aan de rails. De avond van 4 mei zijn ze trouw herdacht. De volgende dag razen de treinen er weer achteloos aan voorbij. Maar fier wappert de vlag. Foto: Wiebren Tabak●

GSDAG 1945 HERLEEFT IN WASSENAAR Daaronder bevonden zich bijvoorbeeld ook de musici van het Fanfarekorps Koninklijke Landmacht ‘Bereden Wapens’ die deze bevrijdingsdag muzikaal luister bijzetten. En niet te vergeten de Gele Rijders met hun stuk 6-Veld. Foto’s: Peter Wiezoreck●

MOSKOU - Onder de vele herdenkingen die dezer dagen ook op vreemde bodem hebben plaatsgevonden, was een heel bijzondere. Op 4 mei legden de Nederlandse ambassadeur drs. J.P. Dirkse en defensieattaché kolonel mr. J.W. Koet op de Vvedenskoje begraafplaats in Moskou een krans bij de gedenksteen voor KNIL luitenant Gerrit H.M. van der Waals. De plechtigheid werd muzikaal opgeluisterd door een tamboer en pijper van het Trompetterkorps Koninklijke Marechaussee. Gerrit H.M. van der Waals zag op 24 april 1920 in Soerabaja het levenslicht. In 1937 begon hij de driejarige opleiding tot officier bij het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL) aan de KMA te Breda. Toen in 1942 alle beroepsofficieren werden afgevoerd naar Duitsland, bevond tweede luitenant Van der Waals zich onder hen. Zij kwamen uiteindelijk terecht in het krijgsgevangenkamp te Stanislau, toen nog in Polen, tegenwoordig bekend onder de naam Ivano-Frankovsk in Zuidwest Oekraïne. In augustus 1943 lukte het Van der Waals als eerste Nederlandse officier te ontsnappen. Hij legde een voettocht van circa honderd kilometer over de Karpaten af om ver volgens te worden geïnterneerd in Hongarije. Met anderen die na hem waren gekomen, raakte hij betrokken bij ondergrondse antiDuitse handelingen. Toen Duitsland in maart 1944 de macht in Hongarije overnam, zetten de Nederlanders hun illegale activiteiten voort, onder meer door het vervalsen van papieren, zodat van veel Hongaarse joden het leven kon worden gespaard.

Bij de laatste rustplaats van Van der Waals verzamelt zich een klein gezelschap.

GEMARTELD

Nadat Van der Waals in 1944 al driemaal een vergeefse poging had gedaan om door Joegoslavië of Roemenië te ontsnappen en zodoende de geallieerde linies te bereiken, waagde hij in december 1944 een nieuwe. Ten zuiden van Boedapest zocht hij contact met de oprukkende Sovjet troepen. Hij hoopte door hen geholpen te worden en als tegenprestatie had hij de opstellingen en aantallen van de Duits-Hongaarse troepen en de luchtafweeropstellingen rond Boedapest bij zich. Door zijn uiterlijk (lang, blond, blauwe ogen) hielden de Russen Van der Waals echter voor een Duitse spion en droegen hem over aan de contraspionageorganisatie SMERSJ. Via Kiev verzeilde Van der Waals in Moskou, waar hij in januari 1945 de Ljoebjanka-gevangenis binnenging. Hij verbleef later ook nog in de Lefortovskaja en de Boertiskaja-gevangenissen. Daar werd hij voortdurend verhoord en gemarteld, totdat de SMERSJ haar belangstelling voor hem verloor. Zijn gezondheid was intussen zo verslechterd, dat hij in april in de ziekenzaal van de Boertiskaja-gevange-

Het Taptoe Infanterie (Last Post) weerklinkt boven het graf van een verloren patriot.

nis belandde, waar hij op 11 augustus 1948 overleed. Zijn lichaam werd op 13 augustus gecremeerd. Aanvankelijk loochenden de Sovjet-autoriteiten dat zij Van der Waals kenden. Eind juni 1955 gaven ze echter zijn dood toe. In 1958 werd door de zorg van de Nederlandse Oorlogsgravenstichting een In Memoriam steen geplaatst op de Vvedenskoie Begraafplaats. Nu, 52 jaar later, op een Moskouse lenteavond, klonk de Last Post boven het graf van deze verloren patriot.●

Korporaal Van Oudheusden herdacht

Rechts: De Amerikaanse Sherman tank was in WO II een van de beeldbepalende Geallieerde pantservoertuigen. Onder: Een Britse Bren carrier ratelt voorbij.

Op 5 mei vloog de KLu met twee Cougar-helikopters als vanouds Nederlandse artiesten rond naar de podia van de diverse Bevrijdingsconcerten in het land. Dit jaar waren dat de bands Racoon en Krezip. Beide “Ambassadeurs van de Vrijheid 2007” deden ieder vier verschillende steden aan. Drummer Bram van den Berg van Krezip heeft zo op het oog wel iets met de luchtmacht. Foto: André Bongers●

GREBBEBERG - Het Regiment Geneeskundige Troepen hield 3 mei de jaarlijkse herdenking bij het graf van korporaal Van Oudheusden, Ridder in de Militaire Willems Orde. Van Oudheusden kreeg zijn laatste rustplaats op de erebegraafplaats ‘De Grebbeberg’. Brigadegeneraalarts Rob van der Meer droeg tijdens de plechtigheid de ‘Kpl van Oudheusden penning’ over aan schout-bij-nacht b.d. De Graaf, algemeen voorzitter van de Oorlogsgravenstichting, die de erebegraafplaats beheert. Tevens legde de generaal (l) als regimentsoudste, samen met de regimentscommandant, luitenantkolonel Frans Piekstra, een krans. De kazerne in Hilversum, waar zich het Instituut Defensie Geneeskundige Opleidingen bevindt, is vernoemd naar Korporaal van Oudheusden. Die naam is tevens verbonden met de erepenning van verdienste van de Bedrijfsgroep Gezondheidszorg van het Commando DienstenCentra. Het zijn de uitstekende daden van moed, beleid en trouw van de korporaal Van Oudheusden geweest die ertoe hebben geleid dat hem in 1946 postuum de Militaire Willemsorde werd toegekend, met de navolgende

mutatie: “Heeft zich in den strijd door het bedrijven van uitstekende daden van moed, beleid en trouw onderscheiden door op 10 mei 1940 nabij het vliegveld Ypenburg als ziekenverzorger bij de 13e Batterij Luchtdoelartillerie met zeer veel opoffering gewonden te verzorgen onder hevig vijandelijk vuur; hij is daarmede doorgegaan ondanks de hem ondergane ernstige mishandeling door een Duitscher. Voorts heeft hij zich in het vijandelijke vuur begeven om te trachten den vijand te bewegen niet op een keet te schieten, waar hij gewonden een ligplaats had verschaft. Hij is enkele jaren later (20 februari 1943) aan den gevolgen

van bovengenoemde mishandeling overleden.” Op ‘De Grebbeberg’ liggen meer dan vierhonderd militairen, die in mei 1940 sneuvelden bij de strijd om het zuidelijke gedeelte van de Grebbelinie. Het ereveld telt momenteel bijna 850 graven. Het Regiment Geneeskundige Troepen houdt hier sinds 1979 de herdenkingsceremonie één dag voor de nationale dodenherdenking. Tijdens de plechtigheid wordt een minuut stilte in acht genomen voor de gevallenen van het regiment en de persoon van Johannus Martinus Petrus van Oudheusden ridder MWO 4 in het bijzonder. Foto: Rob Gieling-AVDD●

10 mei | Pagina 8

Links: Marechaussee Dominique: “Echt wel vermoeiend hoor, deze twee dagen.”

BEVEILIGERS VAN BRIGADE DEN HAAG OP TWEEDAAGSE TRAINING IN EELDE

Rechts: De hindernisbaan telt vijftien obstakels.

‘Voor een beetje marechaussee Boven: Via vier bruggen waarvan de twee hoge onder stroom staan een mijnenveld oversteken, blijkt een lastige klus.

Links: V.l.n.r.: Marechaussees Verbeten, Lobke Broers en Sarina IJmkes organiseerden de training.

EELDE - Hersens kraken, blikken staan op hopeloos. Een groepje van rond de tien marechaussees kampt met een, in hun ogen, onmogelijke opdracht, behorend tot de categorie ‘leiderschapstraining’. Ze moeten gezamenlijk via vier bruggen - twee met liggers op nog geen anderhalve meter hoogte, de beide andere met de ijzeren relingen op circa tachtig centimeter boven de grond - de overkant zien te halen. Dat lijkt op het eerste gezicht nog wel te doen. Echter, het gebied ligt bezaaid met mijnen en de hoge liggers staan onder stroom. De beschikbare middelen zijn een ijzeren plank en een touw. Als ballast moeten de militairen nog een munitiekistje meezeulen. En dit alles in dertig minuten. TEKST: MONIQUE VAN RIJEN-BOS - FOTO’S: MARK VAN STOKKOM

De opdracht op de Detmerskazerne in Eelde maakt deel uit van een oefening voor beveiligers van de Brigade Den Haag. Normaal gesproken houden de mannen en vrouwen van Het Wapen in de Residentie zes objecten in de gaten: Paleis Noordeinde, de Koninklijke Stallen, Huis ten Bosch, het Catshuis, de Eikenhorst en de Beatrixkazerne. Een ongeveer dertigkoppige groep marechaussees tweede en eerste klas heeft nu echter tijdens een tweedaagse training even iets anders aan het hoofd. Onder leiding van marechaussee Jordy Oolbekkink, die voor de gelegenheid als commandant is aangewezen, overlegt en oppert een deel van de klas ideeën, terwijl de rest andere opdrachten uitvoert. De zware plank

TRANSFORMEREND ISTAR CONCEPT HUIZEN - Tijdens een sessie bij Thales zijn vertegenwoordigers van de Defensiestaf, de Operationele Commando’s en de MIVD geïnformeerd over de eerste resultaten van het Concept Development & Experimentation (CD&E) ISTAR. Dit gezamenlijke project van Defensie, TNO en Thales dient om vast te stellen hoe de processen en producten van de ISTAR inlichtingencyclus en in het bijzonder van 103 ISTAR Bataljon veranderd moeten worden om beter aan de inlichtingenbehoefte van de operationele commandant te kunnen voldoen. In moderne operaties is het belang van betrouwbare inlichtingen sterk toegenomen, maar tegelijkertijd de productie ervan complexer geworden. Informatie komt uit steeds meer bronnen en het verzamelen, verwerken en analyseren vergt telkens meer capaciteit. Vooral de noodzaak om met een snelle en operationeel toepasbare oplossing te komen, bracht specialisten van Defensie, TNO en Thales bij elkaar in een kortdurend en intensief CD&E traject. Het experiment, dat sinds medio 2006 loopt, bestaat uit een aantal fasen. In de eerste, van

juni tot oktober vorig jaar, zijn de huidige knelpunten binnen het ISTAR bataljon geïdentificeerd en is een nieuw concept ontwikkeld dat daarvoor een oplossing moet bieden. Het komt erop neer dat alle ISTAR functionarissen betrokken bij het verzamelen, verwerken en analyseren van informatie in één netwerk worden geplaatst. Hierdoor is het mogelijk optimaal gebruik te maken van alle kennis en ‘hersencapaciteit’. In de experimenteerfase wordt dit ‘genetwerkte’ samenwerkingsverband nader getest en brengt men de gevolgen voor interne processen, wijze van organiseren en technologie in

kaart. Dat gebeurt in het Battle Training Center (BTC) van Thales, een realistische en gecontroleerde simulatieomgeving. De eerste resultaten tonen aan dat het concept kan werken, mits informatiemanagement continu wordt geactualiseerd en voor iedereen glashelder is; en verder dat onderling vertrouwen de doorslag geeft. Het CD&E project sluit deze maand af met de oefening Kindred Sword van 1 GE/NL Corps waarbij 103 ISTAR Bat het gewijzigde concept onder realistische en grootschalige omstandigheden operationeel zal evalueren.●

Jos Bormans, projectleider Thales, in de BTC controlekamer.

10 mei | Pagina 9

Halverwege het mijnenveld balanceren op een lage legger, valt al helemaal niet mee.

moet het te doen zijn’ wordt onder de eerste, onder stroom staande, brug gemanoeuvreerd en belandt met een uiteinde op de veilige tweede. Een voor een klauteren de marechaussees over de lat naar de lage brug. Op de metalen relingen schikken ze allemaal wat in, onstabiel en wiebelig. Een voetje op de vloer betekent immers dat er wel eens een mijn kan ontploffen. Met veel pijn, moeite, gekraakte edele delen en hier en daar wat optredende kramp bereikt de hele groep, inclusief het munitiekistje, haar bestemming. Maar wat nu? Met vereende krachten trekken twee marechaussees vanuit hun onmogelijke positie de plank naar zich toe, om deze onder de volgende brug door, op de tweede lage reling te leggen. Op zich nog best een aardig plan als hij lang genoeg was geweest, maar dat blijkt niet het geval. De plank valt in het mijnenveld en de marechaussees volgen. Missie mislukt. Volgens marechaussee 1 Sarina IJmkes, die samen met haar collega’s en rangenoten Lobke Broers en Harm Verbeten de praktijktraining organiseerde, moet het wel kunnen. “Maar ik geef toe, het is een moeilijke opdracht.”

Rechts: Marechaussees Kaan Balci en Sebastian van den Langenberg ruimen na een een kort nachtje hun onderkomens op. “We hadden de pubtentjes aan elkaar geritst tegen de kou.”

Onder: Via de ramen van een ‘besmette’ muur, die dus niet aangeraakt mag worden, naar een kasteel, is ook een van de opdrachten. Boven: Tweedeluitenant Lindsey Beekman: “Voor een beetje marechaussee moet dit te doen zijn.”

NIETS TE KLAGEN

Het is dan weliswaar allemaal faliekant fout gegaan, IJmkes zegt toch niet ontevreden te zijn. “Ze hebben alles gedaan om de opdracht uit te voeren, goed samengewerkt en een plan van aanpak bedacht. Van opgeven was geen sprake, er is zelfs extra tijd gevraagd. Dat kon ik ook wel waarderen. Eigenlijk heb ik dus niets te klagen.” Dat is wel anders bij een andere groep. Daar worden de marechaussees op het verkeerde been gezet doordat de tot commandant gebombardeerde Alex Kerkhofs de opdracht fout doorgeeft aan zijn teamleden. Die bakken er met zijn allen dus ook niets van, ondanks dat de aanpak halverwege juist blijkt. In het isolerende touw leggen de marechaussees een lus. Vervolgens gooien ze het over de derde brug, zo dat de strop naar beneden hangt. Behoedzaam probeert de groep de plank daarin te schuiven, maar

Links: De Detmerskazerne in Eelde.

het gat blijkt te klein, bovendien is de tijd ruimschoots verstreken. Wellicht was deze missie wel tot een goed einde gebracht als de commandant de opdracht goed had overgebracht. “Zo zie je maar hoe belangrijk communicatie is”, zegt tweede luitenant Lindsey Beekman, momenteel bezig met een negen maanden durende opleiding tot operationeel teamleider en daarom ingezet bij deze oefening. Kerkhofs trekt het boetekleed aan. “De opdracht was wel duidelijk, maar ik begreep ‘m niet goed. Mijn fout, ik had het moeten noteren.” Communicatie heeft een dag eerder nog uitvoerig de aandacht gekregen tijdens de kaartleesoefe-

ning waarbij het om een geblindeerde skiloop ging. “De commandant wijst de weg”, zegt IJmkes. “Het doel is samenwerking en goed luisteren. Communicatie blijkt toch altijd weer erg lastig te zijn.” Om het niet te makkelijk te maken, wordt er een zware balk meegesjouwd over het traject van vijf kilometer en nemen de marechaussees hun rugzak, helm en gasmasker mee. Na afloop toont de organisatie zich van haar soepele kant. Er is namelijk even tijd voor een bakje soep om krachten op te doen voor de volgende klus: de slotenmars. “We gooien een wapen en een mes in de sloot. In het aardedonker moeten die wor-

den opgespoord. Het belangrijkste is dat dit gecoördineerd gebeurt.” Dus kijkt IJmkes naar het plan van aanpak. Dat kan betekenen dat marechaussees in een linie door de sloot waden en met handen en voeten voelen of ze de attributen kunnen vinden. Ook de zogenoemde bloemkoolformatie is een optie. In dat geval loopt iedereen in het wilde weg door elkaar te zoeken, zonder plan. Al met al een lange intensieve dag, want vóór de praktijktaken onderging de groep een integrale beroepstraining, kortweg IBT. Het lespakket omvat onder meer schieten, ambtsinstructie (wetskennis) en aanhoudings- en zelf-

verdedigingslessen. Rond half drie ’s nacht krijgen de militairen eindelijk tijd voor een kort slaapje, alleen in een pubtentje of samen als je twee exemplaren aan elkaar ritst, zoals Kaan Balci en Sebastian van den Langenberg doen. GRENSVERLEGGEND

De volgende dag begint vroeg met een vijftien obstakels tellende hindernisbaan. Of het zwaar is? Volgens tweede luitenant Beekman niet.“Voor een beetje marechaussee moet het te doen zijn.” Het wil overigens niet zeggen dat alle marechaussees toekomen aan de tweedaagse training die zes keer in twaalf maanden, zo-

wel in het voor- als in het najaar, wordt gehouden. “Operaties hebben altijd voorrang”, merkt Beekman op. Zo hadden we onlangs natuurlijk Holleeder, maar ook ceremoniële diensten hebben prioriteit. Nu nemen er bijvoorbeeld maar dertig militairen aan de training deel, het zijn er ook wel eens veertig of vijftig.” Een van de deelnemers is Dominique Post, “Echt wel vermoeiend hoor, deze twee dagen”, zegt ze terwijl ze de touwladder neemt. “Maar het voelt allemaal heel goed met de groep. We hebben een prima binding en helpen elkaar. De meest positieve en negatieve kanten van de mensen vallen hier goed op. Niemand die er de kantjes vanaf loopt. Niet dat ik er tegenop zag hoor, maar achteraf gezien had ik dit zelfs echt niet willen missen.” Komt ook wel een beetje door het schitterende weer, geeft ze toe. “Daar hebben we enorme mazzel mee.” Maar was het allemaal wel een beetje grensverleggend? Post: “Voor mij wel, vooral de hoge hindernissen. Dat zit ‘m niet zozeer in de hindernis, maar in het niveau. Ik heb eigenlijk last van hoogtevrees”, bekent ze.●

10 mei | Pagina 10

Het mountainbiken trok dit keer 93 coureurs. De meesten hadden zich professioneel gekleed.

Het mulle zand was voor veel deelnemers misschien wel de grootste tegenstander.

HOEDEMAKERS EN PHILIPPA REGEREN BERGFIETSKAMPIOENSCHAP

DE DOOD OF DE GLADIOLEN

Berry Hoedemakers stak er net als de afgelopen drie jaar met kop en schouders bovenuit.

NIEUW MILLIGEN - “Misschien moet ik het wat serieuzer gaan aanpakken”, grapt een stralende sergeant Joyce Philippa. Zojuist heeft de nieuwkomer verrassend de militaire mountainbiketitel bij de vrouwen gewonnen. Terwijl ze buiten het (uiterst korte) rijtje met kanshebbers viel. Een surprise ook bij de heren door toedoen van Maarten Boonen, eveneens debutant. De ‘onbekende soldaat’ trapte vanuit de anonimiteit naar het zilver. Minder verbazing wekte het goud bij de mannen voor de ‘generaal’ van het militaire mountainbiken, sergeant Berry Hoedemakers. Voor de vierde achtereenvolgende keer stak hij er met kop en schouders bovenuit. JACK OOSTHOEK FOTO’S: ARIEF RORIMPANDEY-AVDD

De start van het mountainbiken in de bossen bij het Air Operations Control Station Nieuw Milligen, doet aan een schilderij van Corneille denken. In hun fleurige outfits, vormen de deelnemers een deinende zee van bonte kleuren. Na de waarschuwing zichzelf na afloop toch vooral op teken te controleren,

stuiven de 93 in een wolk van stof het geaccidenteerde parcours op. De slechts vier vrouwelijke coureurs sluiten de rij. Dan rijden ze de hoogvliegers tenminste niet in de wielen, stelt organisator, het bureau Wedstrijdsport van de luchtmacht. De koers draait amper, of de eerste serieuze horde dient zich aan. Peddelen naar de top van het NMK, een pittige heuvel, is

Op het door de droogte harde parcours, kon vooral op de vlakke delen de nodige snelheid worden gemaakt.

misschien moeilijker dan het bestijgen van de Alpe d’Huez in de Tour de France. Op de weg naar het skidorp ligt tenminste asfalt. Het ‘plaveisel’ van de killing Muur van Nieuw Milligen, bestaat slechts uit ellendig veel mul zand. Veel renners bijten de tanden er bijna op stuk. Een schreeuw, een krachtterm. Coureurs tuimelen als stuiterende tennisballen over elkaar heen. Een doffe, metaalachtige klap. Een trapper haakt in de spaken van een wiel. Tot overmaat van ramp geeft de ketting van de getroffen fiets de geest. Gemopper, geduw, getrek. Sommige fietsers weten het ‘slagveld’ echter via een sluiproute door lage bosjes te omzeilen en vervolgen de martelgang zwetend en steunend. SUPERMARKT

De ‘Alpe d’Huez’ van Nieuw Milligen scheidt het kaf van het koren. Vooral de enkele ‘toerist’ komt zichzelf tegen. Die moet zich eens achter de oren krabben. Óf wegblijven óf zich beter voorbereiden, ook als het om een garderobe gaat. Een trainingsbroek en een T-shirtje uit misschien wel een schap met koopjes van een supermarkt,

doen geen recht aan het serieuze evenement. De meeste renners hebben zich echter uitgedost alsof het een kwalificatieronde voor de Olympische Spelen betreft. Het zegt veel over hun instelling. Ook Hoedemakers straalt professionaliteit uit. Een jaar lang mag hij het roodwit-blauw gestreepte tricot van de militair kampioen om de schouders dragen. Al na de tweede ronde rook hij de winst. Om vervolgens met een voorsprong van bijna anderhalve minuut op Boonen te finishen. De ‘alleenheerser’ wil dat echter wel in perspectief plaatsen. “Bij een minder selectief parcours, was het verschil met de rest waarschijnlijk kleiner geweest.” Hoedemakers had nog het meest te duchten van de warmte, zegt hij. Zodoende klokte hij liters vocht naar binnen, in het geaccidenteerde terrein een klus op zich. “Met een hartslag van 180 is het moeilijk om een bidon ergens van een stang te pakken.” Het pezige krachtmens toont zich redelijk tevreden over het niveau van de koers. “Iedereen moet door de week werken en als het een beetje tegenzit, kan je door een plaatsing in Uruz-

gan helemaal niet trainen. Dan vind ik het peil best goed.” De ‘zilveren’ Boonen verklaart te hebben geprofiteerd van het grote krachtverschil tussen de bijna-professionals en de ‘vakantiegangers’. Lachend: “Ik kwam met lege handen en vertrek met een prijs.” Winnares Philippa bekent allesbehalve aan een medaille te hebben gedacht. Zij zag de nummer één van vorig jaar, majoor Schuurman, als favoriet. “Na de eerste ronde dacht ik: er moet meer tempo komen. Ik geef gas en zie wel waar ik eindig. De dood of de gladiolen.” AFRIKA

Aan de andere kant kwam de overwinning van de landmachtmilitair misschien wel niet uit de lucht vallen. Tijdens een fietsmarathon onlangs op vakantie in Afrika, legde ze waarschijnlijk het fundament. De rustperiode daarna thuis deed haar ook goed. En dan te bedenken dat Philippa pas komt kijken. “Ik denk dat ik vaker aan wedstrijden ga meedoen.”●

Uitslagen op www.cdc.nl/bims

BREDA - Het gebeurde tijdens het debuut van Jack van Hulten in de eredivisie. Voor de wedstrijd Heerenveen - Sparta in 1996 probeerden allerlei ‘haantjes’ de nieuweling te beïnvloedden. De shirts zouden teveel overeenkomen. Terwijl de clubs daarin al jaren tegen elkaar speelden… “Naar hoor, die psychologische oorlogvoering. Maar zo werkt het nu eenmaal in het betaalde voetbal. Ik laat echter niet met zich sollen. En wie denkt dat hij me kan piepelen, heeft de verkeerde voor zich.” Topscheidsrechter en burgermedewerker op de Nederlandse Defensie Academie in Breda Jack van Hulten: een combinatie van vastberadenheid en bescheidenheid tegelijk. TEKST: JACK OOSTHOEK FOTO’S: ARCHIEF JACK VAN HULTEN

Het was bijna twee weken terug even doorbijten voor Van Hulten. Uitgerekend in het meest bloedstollende voetbalweekeinde sinds mensenheugenis, stond hij aan de zijlijn. Nee, hij zat geen straf uit vanwege matig presteren, maar genoot van een ingeroosterde vrije dag. Toen hing de KNVB

10 mei | Pagina 11

Links: Jack van Hulten (derde van links) in 2005 voor de wedstrijd Feijenoord - Roda JC in de Kuip. V.l.n.r. Roda-aanvoerder Mark Luijpers, assistentscheidsrechter Theo Esmeijer, diens collega Berend Tales, en de captain van Feijenoord, Patrick Pauwe.

DEKAATJES

Rechts: Op het internationale podium leidde Van Hulten (tweede van links, op de middenlijn) ooit het duel Zweden Jamaica in Stockholm.

WONINGEN

heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of [email protected], onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer.

TOPARBITER VAN HULTEN ZAG ALLE UITHOEKEN VAN EUROPA

WARS VAN SOLLEN EN PIEPELEN aan de lijn: of hij kon invallen bij FC Twente tegen NAC? Ja dus. Dezer dagen leidt de voormalige ‘international’ play offs in de ere- en eerste divisie in goede banen. Hij is nog steeds even gretig als in zijn diensttijd aan het begin van de jaren tachtig op de Johannes Postkazerne in Havelte. In een poging om als voetballer het eerste team van NAC Breda te halen, trainde hij destijds dag in dag uit op het sportterrein. “Ik ben een gedreven man, hè.” Na zijn dienstplicht kon Van Hulten op 1 januari 1984 als administratief medewerker aan de slag bij de Indelingsraad te Breda. Met het bevriezen van de opkomstplicht in 1995, dreigde hij echter op straat te belanden. Dreigde, want na een cursus personeelsmanagement, kon hij te elfder ure terecht bij de afdeling Personeelszaken van de Koninklijke Militaire Academie. Maar laat de leiding daar nou niets voelen voor een verlofregeling voor het ontluikende scheidsrechterstalent... “Helaas valt de keus op een andere kandidaat.” De met een vacature kampende Sectie Logistiek van de KMA, tegenwoordig Kazernegroep geheten, zag het echter wél met hem zitten. Tot op de dag van vandaag krijgt hij in de aanloop naar een match meestal op vrijdag vrij. Van Hulten: “Je leidt een wedstrijd tegenwoordig niet meer tussen de soep en de aardappelen door. Elke keer weer moet je je grondig voorbereiden. En zit ik reserve en heeft de NLDA me nodig, dan werk ik in het weekeinde gewoon.” DIEPSTE KERKER

De carrière van de 44-jarige Van Hulten duurt nu alweer ruim 25 jaar. Het begon allemaal min of meer bij toeval. Doordat de talentvolle speler

van de Bredase voetbaltrots NAC zich een beetje slordig te laat liet overschrijven naar de amateurs van Seolto in Zevenbergen, mocht hij een seizoen lang niet in wedstrijdverband tegen een bal trappen. Dan maar van de nood een deugd maken, dacht hij. En meldde zich voor de scheidsrechterscursus van de afdeling Noord-Brabant van de KNVB. Zijn allereerste wedstrijd, BSC 10 tegen MOC 7, speelde zich af in de diepste kerker van het voetbalcircus, de onderbond. Het debuut verliep rimpelloos. “Na afloop probeerden ze de twee waarschuwingen van het formulier te praten. Maar ik laat niet met me sollen.” Later in het seizoen pakte hij de draad van het voetballen weer op bij Seolto. Toen het elftal waarin hij speelde in het seizoen 1986-1987 tot grote ergernis van Van Hulten opnieuw nét naast de titel greep, koos hij definitief voor het ravenzwarte pak van de arbiter. “Volgens deskundigen zou ik Europa in die hoedanigheid eerder halen, dan NAC, ha, ha. Kennelijk viel het op dat ik me op en naast het veld niet laat intimideren, al mogen spelers best wat tegen me zeggen, hoor. Bovendien werd mij Fingerspritzengefühl toegedicht. Kortom, ik verwachtte de top nu wél te bereiken.” De ster van de nieuweling rees inderdaad tamelijk snel. Vijf jaar later, in 1991, maakte hij zijn opwachting in de landelijke hoofdklasse, bij de zondagamateurs. Ook daar liet hij weinig steken vallen. Tijdens een pot bij Tonegido in Den Haag, zwaaide niemand minder dan legende Lau van Ravens (83) hem lof toe. “Ik zorg er alleen wel voor om met beide benen op de grond te blijven.” Een jaar later volgde de doorbraak. Tot verbazing van vooral zichzelf, promoveerde Van Hulten naar de zogeheten C-lijst en mocht wedstrijden van de reserve-elftallen in het betaald voetbal fluiten. Zijn eerste duel: Roda JC 2 tegen NEC 2. “De spelers probeerden me uit door zware overtredingen te simuleren. Soms stonden ze met vijf man tegelijk heftig pratend en gebarend om me heen. Ik trok me er weinig van aan en handelde snel.” Klaarblijkelijk sloeg het optreden van Van Hulten aan bij de bonzen van de almachtige KNVB. Rap stootte hij door naar de B-lijst en mocht in de eerste divisie aantreden. Als vast ‘uitstapje’, fungeerde hij af en toe als assistent-scheidsrechter, ook lijnrechter genoemd, in de eredivisie. Dat kunstje Van Hulten behoudt het overzicht tijdens het promotie/degradatieduel Willem II - FC Zwolle in 2006.

beviel hem minder. “Ik kan mijn ei daar moeilijk kwijt. Je hebt nauwelijks contact met de spelers, behalve als ze je bij een hoekschop verrot schelden. Daarnaast vond ik de bevoegdheden te laag, al is dat intussen verbeterd. Ik voelde me letterlijk en figuurlijk aan de zijlijn staan en dacht: als ik geen kans maak op de A-lijst en in de eredivisie alleen mag vlaggen, keer ik terug naar het amateurvoetbal.” Die stap terug bleef hem bespaard. Na twee seizoenen nestelde Van Hulten zich in 1996 bij de besten. Toen hij vakantievierend op Tenerife van het goede nieuws hoorde, kende de vreugde geen grenzen. “Hoewel ik allesbehalve een hooligan ben, bleef er weinig over van de telefooncel. Dansend keerde ik terug naar het restaurant.” ’BLANCO’ SCHEIDSRECHTER

Sinds 1996 fluit Van Hulten onafgebroken in het Mekka van het betaalde voetbal. Naar eigen zeggen kreeg hij tot nu toe overwegend positieve kritieken. Over de fikse belediging ooit van trainer-coach Leo Beenhakker zwijgt hij liever. Behalve dan dat hij de huidige baas van het Poolse nationale team sindsdien negeert. In goede beoordelingen schuilt trouwens wel een gevaar, meent de Brabander. “Sommigen gaan met hun hoofd in de wolken lopen. Zelf zit ik zo niet in elkaar. Elke pot, PSV of AGOVV in de eerste divisie, is voor mij hetzelfde. Ik ga van tevoren ook nooit na wie al een gele kaart heeft. De clubs hebben recht op een ‘blanco’ scheidsrechter. Na afloop probeer ik thuis aan de hand van videoopnamen van mijn fouten te leren. Als je verslapt, ga je op je bek.” Uiteindelijk drong de naam Van Hulten door tot de bazen van de Europese voetbalbond UEFA, die hem op de internationale lijst zetten. Overigens trad hij daarmee niet toe tot het elitekorps met absolute toppers als de bekende kale Italiaan Pier Luigi Collina en Markus Merck uit Duitsland. Die floten, respectievelijk fluiten onder de vlag van de wereldvoetbalbond FIFA mondiaal. Als mooiste belevenis uit zijn Europese carrière lepelt Van Hulten de UEFA-cup wedstrijd tussen Viking Stavanger uit Noorwegen en Chelsea op, toen nog geen topclub. Na een 2-1 thuisoverwinning, vlogen de Londenaren er in Noorwegen met 4-2 uit, een sensatie. Van Hulten: “Chelsea schaamde zich kapot. Boudewijn Zenden, kwaad omdat hij zich voor niets had warmgelopen, sloot zich op in de kleedkamer. Niemand kon erin. Pas nadat de andere Nederlanders van

Chelsea, Jerrel Hasselbaink en Ed de Goeij, op hem hadden ingepraat, deed hij open.” Zijn fijnste uren beleefde Van Hulten enkele jaren terug als vierde official bij de krachtmetingen in de Champions League tussen Manchester United en Bayern München. “Alle media aandacht en het handen schudden, onder anderen met United-coach Alec Ferguson, een grote criticaster van scheidsrechters… Ook praatte ik even met David Beckham. Hij kwam net van het toilet. Nee, ik keek tegen hem en Ferguson allerminst op. Groenteboer of topvoetballer; iedereen kan op mijn respect rekenen. Capaciteiten, dáár gaat het om.” Als minder prettig herinnert Van Hulten zich de pot in Frankrijk tussen EA Guingamp en FC Brno uit Tsjechië. “Volgens de Britse beoordelaar riep ik een speler tegen Engels gebruik in véél te dwingend tot de orde. En verdween voor weken in de ‘koelkast’. Ja, internationaal gezien gaat het in de ‘scheidsrechterei’ hard toe. Velen zijn bereid om via intimidatie en beïnvloeding hun doel te bereiken. Dat vind ik onder de gordel.” Het duel tussen OFI Kreta en Auxerre uit Frankrijk, met hem als vierde official onder leiding van de Nederlander Mario van der Ende, bracht hem evenmin veel vreugde. “Door aanhoudende racistische kreten vanaf de tribune, lag het spel korte tijd stil. Het voorval maakte enorme indruk op me. Dat mensen zó met elkaar durven omgaan... Kreta kreeg later een fikse boete.” ZUUR AFSCHEID

In 2003, na Hearts of Midlothian (Schotland) tegen Zeljeznicar Sarajevo, viel onverwacht het internationale doek voor de destijds 42-jarige Van Hulten. Oorzaak: een plotselinge verjongingskuur van het arbiterkorps van de UEFA. Hij spreekt van een pijnlijk en dubbel zuur afscheid, omdat de absolute top, die hij volgens kenners hád kunnen halen, aan zijn neus voorbijging. “Aan de andere kant begreep ik het wel. Ik kon er ook niks aan veranderen. In elk geval zei ik ‘Europa’ met opgeheven hoofd vaarwel en ben als altijd gemotiveerd en vol energie doorgegaan in Nederland.” Zoals het er nu uitziet, gaat Van Hulten over vier jaar op 48-jarige leeftijd met ‘pensioen’. Op de Nederlandse Defensie Academie hoopt hij het ondanks de volgens hem nakende reorganisaties langer vol te houden. “Zolang ik me op het werk en op het veld prettig voel, vind ik het allemaal prima.”●

Te koop: Breda, centrum, Markendaalseweg 329-2. Modern 3-kmr appartement, bjr ‘94, met garage op afgesloten binnenterrein en uitzicht op De Mark. Vr.pr. N 224.500,- k.k. Zie: www.vanopstalgroep.nl Te koop:Breda, keurig onderhouden, ruime woning met mooie open keuken en 2 grote dakkapellen. De woning is gelegen aan een kindvriendelijk hofje in de wijk IJpelaar Vr.pr. N 259.500,- k.k. Zie www.hendriks.nl/076 - 524 77 88 Te koop:Elburg, ruime tussenwoning. Ind.: woonkmr, openkeuken, toilet, carport, tuin. 1e verd.: 3 slpkmrs, badkmr met ligbad, douche en 2e toilet. 2e verd.: slpkmr, berging, dakterras. Rustige buurt nabij winkelcentrum, kinderopvang, scholen, medisch centrum en kaz. ’t Harde en Wezep. Inf.: 06 - 129 916 41. Te koop: Oosterhout (nb), Markkant 85. Op 13 km van vlb Gilze Rijen. Grote, luxe en onderhoudsvriendelijke terrashoekwoning. Unieke rustige locatie aan bosrand Scherpe prijs van N 319.000 k.k. Instapklaar, aanvaarding in overleg. Meer info en foto’s www.lelieveldmakelaardij.com 013 - 521 02 22. Te koop: Ruinen, Meppelerweg 48, Goed gerenoveerde 4kmr woonboerderij. 19.332 m2 eigen grond. Woonkmr/open keuken (± 48 m2 ), slpkmr (22 m2), badkmr (14 m2), 2e toilet, bijkeuken. Achterhuis (54 m?).1e vide: Ruime zolder, mogelijkh tot bouwen 1 grote of 2 kleine slpkmrs. Vr.pr N 479.000,- k.k. Info: www.funda.nl of [email protected] Te koop: Smilde provincie Drenthe vrijstaande woon/winkelpand op 946 m eigen grond met garage gelegen aan vaarviswater en uitzicht op landerijen. Vr.pr. N 345.000,- k.k.. Zie www.funda.nl. Tel 0592 - 42 06 14 Te koop: Tilburg, Sas van Gentstraat 11, Moderne 2/1 kap met dakterras en garage. 3 slpkmrs en ruime (slp)kmr (28 m2) op 2e verd. Inh. 500 m3, opp. 285 m2. Op loopafstand van scholen, station en toekomstig winkelcentrum. Vlakbij Vlb. Gilze-Rijen. Vr.pr. N 339.000,- k.k. Zie: www.omm-makelaars.nl of www.funda.nl Te koop: Zwolle, Dotterbloem 52. Royale lessenaarswoning met 4 slpkmrs in Stadshagen. Diepe achtertuin (19 m) met vergrote schuur .Tuingerichte woonkamer is 2m uitgebouwd. Bj.2002, inh. 360 m3, perceel 160 m2. keuken v.v. alle inb.app. Luxe badkamer met ligbad en hangend toilet.2e verdieping heeft dakkapel,bergvliering. Vr.pr. N 247.000,- k.k.info www.ruimewoning.nl of 06 - 249 689 83. Te huur: Koekange, ruime 2/1 kapwoning, Gunstige ligging t.o.v. Havelte (12 km) Assen (30 km) Wezep (50 km). Ind.: ruime woonkmr met luxe open keuken, 5 slpkmrs, tuin en garage. Winkels en scholen op 500 m. Huurprijs in overleg. Meer informatie via P. van der Heul, 0049 - 2433 - 52 69 56 of [email protected]

DIVERSEN Gezocht: Getuigen van een ongeval dat plaatsvond op maandag 12 februari rond 07.00 uur tussen de woonwijk Kernhem en de Oude Rijksweg in Ede. Ik werd aangereden door een scooter bestuurd door een jongeman van ca 25 jaar in uniform. Een kleine vrouw met lang donkerblond haar in een staart gaf me zijn nummer en kenteken. I.v.m. tegenwerking zoek ik voor afhandeling schade getuigen. Annemieke Prinsen, 0318 - 64 37 75 of 06 - 303 773 51. De Mineurschool te Reek verzorgt opleidingen op gebied van springstoffen, AAW e.d. Sinds 1,5 jaar bestaat het instructiepeloton Search, met opleidingen voor kerninstructeurs op basic-search niveau en intermediate-opleidingen voor de initiële opleidingen van de genie. We proberen zo reëel mogelijk te trainen en maken gebruik van een groot aantal ondersteunende middelen. Deze middelen vergaan a.g.v. de drills die we uitvoeren. Daarom het verzoek om meubels e.d. ter beschikking te stellen. We komen het graag bij u ophalen. Instr.pel. search. p.o.c. Sgt R.N. van Ardenne, 073 - 688 14 53 of 06 - 286 254 29 of [email protected]

RECREATIE Te huur: 6-persoons vakantiewoning met zwembad in ZW Frankrijk. Gelegen aan de voet van de Pyreneeën Nog vrij in sept en okt. Zie website: www.gitemagnoac.com Reacties: [email protected] of: 06 - 218 447 42 (na 18.00 uur) Te huur: Julianadorp, Den Helder, eengezinswoning met 3 slpkmrs,grote zolder, ruime tuin en vrijstaande schuur aan een hofje. Voor langere periode, per direct. Info: [email protected]●

10 mei | Pagina 12

EEN VRIENDELIJCKE GROETENISSE DEN HAAG - De correspondentie tussen militairen en hun thuisfront is altijd een dankbare bron van informatie geweest voor historici. Ze geeft een dikwijls onthullend, want niet door officiële instanties gekleurd, inkijkje in de levensomstandigheden en gemoedstoestand van beide partijen. Zelfs wanneer de censor zijn werk heeft gedaan. Niet alleen de moderne tijd biedt op dat terrein veel belangwekkends. De 97 brieven aan de bemanningen van een Nederlands marine-eskader in de 17de eeuw zijn min-

stens zo interessant. Dat bewijst het boek ‘Een vriendelijcke groetenisse’ - Brieven van het thuisfront aan de vloot van De Ruyter (1664-1665)’ van Adri P. van Vliet. Het beeld dat hieruit oprijst, is er een van kommer en kwel. Van door de bank genomen godvruchtige lieden, die af en toe grote moeite hebben het hoofd boven water te houden. Zowel financieel als fysiek. In die tijd bestonden er geen sociale voorzieningen en was de medische zorg nog behoorlijk primitief; er werd dus

Nederlandse vlieger in Royal Air Force speelt hoofdrol

SOESTERBERG - Het Militaire Luchtvaart Museum heeft samen met Pandemonia Science Theater, een indrukwekkende voorstelling ontwikkeld over de belevenissen van een Nederlandse Spitfire-vlieger in dienst van de Royal Air Force tijdens de Tweede Wereldoorlog. De naam ervan luidt: ‘Dutchie, met Bob van Staeveren naar Engeland’, en de toegang is gratis. In de meidagen van 1940 maakt vlieger Bob van Staeveren de Duitse inval mee. Hij vlucht naar Engeland om vanuit daar zijn steentje bij te dragen aan de bevrijding van ons land. De RAF leidt hem op tot Spitfire-vlieger, waarna hij bij het 322 Squadron, ook bekend als ‘de Dutchies’, terechtkomt en onder meer wordt ingezet bij de bestrijding van de Duitse V-I bommen. Tevens ontmoet hij Jane, een vrouwelijke mi-

litair in dienst bij de Royal Air Force en de vrouw van zijn dromen. ‘Dutchie, met Bob van Staeveren naar Engeland’ is geïnspireerd op het levensverhaal van Bob van der Stok (19151993) en geeft een indruk van de rol van de Nederlandse militaire vliegers tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ondersteund door filmbeelden en muziek komen onderwerpen als het bombardement op Rotterdam, de Engelandvaarders, de oprichting van het 322 Squadron, de grote verliezen in de strijd tegen de Duitsers en uiteindelijk ook de bevrijding aan de orde. De Fokker D-XXI, de Spitfire en de V-I bom dienen als decor voor de nieuwe productie. In aansluiting op de voorstelling is er een educatief programma voor basisscholen ontwikkeld. De optredens vinden plaats om 13.00, 14.00 en 15.00 uur in de Generaal Snijdershal. De première heeft inmiddels al plaatsgevonden, maar er doen zich nog genoeg andere gelegenheden voor op: op donderdag 17 mei (Hemelvaartsdag), maandag 28 mei (Tweede Pinksterdag), 1, 5, 8, 12 en 15 augustus, 23, 27, 28 en 30 december en 1, 2, 3, 4, 6 januari 2008.●

driftig armoede geleden en gestorven (de pest waarde door Europa). Wat dat laatste betreft maakt Sijtje Minnes het in haar schrijven aan echtgenoot Jan Gerritse Swart, konstabel aan boord van het schip De Spiegel van De Ruyter himself, het wel heel bont. “Henderick Luickesse is doot, Aert is doot. 18 Jaartes is doot. Sijn 2 dochers zijn doot, swagers ouwers hebben haer kinderen oock ve(r)looren op een na. Smickelies Griet is doot, Bely de Backster is doot. Vorders sijn alle noch kloeck en gesont.” Als het niet zo triest was, zou dit epistel associaties oproepen met de beroemde brief van een Ierse moeder aan haar zoon, waarin op komische wijze de ene na de andere rampspoed wordt gemeld. De lezer moet zich trouwens niet laten afschrikken door het Oudnederlands, want dat valt over het algemeen redelijk te doorgronden, en waar nodig, heeft de samensteller er een verklarende woordenlijst bij geplaatst. Ter inleiding van deze correspondentie dient onder meer een historisch exposé van de Tweede Engelse Zeeoorlog, waarbij een amfibische expeditie geleid door Michiel Adriaansz. De Ruyter klinkende successen boekte tegen de Britse veroveringen in WestAfrika. Een conflict dat op gang werd gebracht doordat de Engelsen in vredestijd (!) allerlei Nederlandse koloniën buitmaakten en Nederlandse schepen opbrachten, omdat zij geen handelsconcurrentie duldden. De opvarenden van De Ruyters twaalf oorlogsbodems tellende smaldeel vormden de in die dagen gangbare smeltkroes van nationaliteiten. Er zaten vooral on-

Colofon De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de directie Voorlichting & Communicatie van het Ministerie van Defensie bestemd voor het gehele Defensiepersoneel. Hoofdredacteur a.i.: Wiebren Tabak (070 - 318 66 77) Redactie: Evert Brouwer (070 - 318 83 30) Jack Oosthoek (070 - 318 83 41) Monique van Rijen-Bos (070 - 318 83 74) André Twigt (070 - 318 83 36) Redactiesecretariaat en administratie: Marianne Beck Telefoon: (070) 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326 Fax (070) 318 74 32 Defensiesite: www.mindef.nl E-mail: [email protected]

der de onderofficieren veel Scandinaviërs en zelfs waren er Engelsen en Schotten aan boord, aan wier loyaliteit niettemin geen twijfel bestond. De brieven waarom het hier gaat, waren echter louter aan de Nederlandse bemanningsleden gericht, die in elk geval het officierskorps uitmaakten. Normaal gesproken werkte de communicatie tussen een oorlogsvloot op zee en het thuisfront in de zeventiende eeuw redelijk eenvoudig. Op last van de admiraliteit werden op vaste tijden en punten brieven uitgewisseld. Tijdens de expeditie naar WestAfrika verliep het postverkeer echter stroef, door de grote afstand tussen vloot en Republiek en door de geheimgehouden bestemming, waarmee men Lon-

den om de tuin wist te leiden. Menige briefschrijver verweert zich dan ook tegen de kritiek dat (meestal) zij tot dan niets van zich zou hebben laten horen. Tevergeefs, want alle in het boek opgenomen epistels werden door een Britse kaper onderschept. Wat Jan Gerritse Swart achteraf misschien nog wel zo goed uitkwam. ‘Een vriendelijcke groetenisse’ is een rijk geïllustreerde en chique uitgevoerde hardback van uitgeverij Van Wijnen. Auteur en samensteller Van Vliet is verbonden aan het Nederlands Instituut voor Militaire Historie, hetgeen garant staat voor vakwerk. Dit bijzonder fraaie boek telt 352 pagina’s. ISBN: 978 90 5194 291 0. Tekst: Wiebren Tabak●

Foto-expositie Missie Afghanistan DELFT - Het Legermuseum werpt van 11 mei tot en met 14 oktober een blik op het leven van Nederlandse ISAF-militairen. De foto-expositie Missie Afghanistan laat een selectie zien uit duizenden opnamen van fotografen van

de Audiovisuele Dienst Defensie. Zestig foto’s brengen de ‘militair als mens’ in beeld: van lichamelijke verzorging tot ontspanning, van bevoorrading tot patrouilleren, en natuurlijk ook het leggen van contacten met de lo-

Foto: Richard Frigge-AVDD

kale bevolking en het verlenen van hulp bij de wederopbouw. Tevens krijgt de bezoeker twee filmfragmenten voorgeschoteld met ervaringen. Met deze fotoexpositie toont het Legermuseum een stukje hedendaagse werkelijkheid van Nederlandse militairen aan het werk. Beelden die verhalen vertellen, die geschiedenis maken. Dat is de reden dat het museum behalve de vaste expositie en tijdelijke tentoonstellingen ook jaarlijks een fotoreportage over een recente of huidige missie presenteert. In deze expositiereeks wordt de samenwerking tussen het Legermuseum en de Audiovisuele Dienst Defensie verder voortgezet. ●

DEFENSIE EVENEMENTENKALENDER De verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender vermeldt voor de komende tijd de volgende evenementen: 11 mei - 12 mei: Marechaussee op banenbeurs; Hengelo 11 mei: ‘Beatles in concert’ door het orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Hoorn 12 mei: ‘Beatles in concert’ door het orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Etten-Leur 12 mei Open dag Koninklijke Marechaussee Schiphol; Amsterdam 16 mei: ‘Beatles in concert’ door het orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Oss

17 mei: Voorstelling ‘Dutchie, met Bob van Staveren naar Engeland’ in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 17 mei: ‘Beatles in concert” door het orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Oss 18 mei: ‘Beatles in concert’ door het orkest van de Koninklijke Luchtmacht; Drachten 19 mei: ‘Beatles in concert’ door het orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Rotterdam 23 mei: Kinderworkshop Vliegen in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg

24 mei: Nationaal Militair Kampioenschap Zwemmen, Eindhoven 25 mei: ‘Beatles in concert” door het orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Capelle a/d IJssel 26 mei: ‘Beatles in concert’ door het orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Cuijk Surf voor meer informatie naar www.defensie.nl en klik via ‘Actueel’ op de link Evenementen. Voor veel medewerkers van Defensie ook bereikbaar via intranet.●

Bezoekadres: Kalvermarkt 38, 2511 CB Den Haag Postadres: Postbus 20701, 2500 ES Den Haag, MPC 58B De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken. Abonnementen: Per jaar N 13,61. Voor het buitenland N 15,88. Opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant (zie boven), in het geval van een dienstabonnement. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, postbus 20, 1910 AA Uitgeest, tel. 0251-31 39 39, waarna een acceptgirokaart wordt toegezonden. Adreswijziging: Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het kost enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. Layout: Theo Olsthoorn (UnitedGraphics, postbus 659, 2700 AR Zoetermeer) Druk: DeltaHage, Den Haag ISSN: 0167-0808