Peter Middendorp Een dag uit het leven van een buitenstaander

Spam? geeft antwoord op pagina 3

10 Woensdag September2008

AC sup TI er E!

Werkt bevrijdend.

STATION BEIJING

Peter Middendorp

Een dag uit het leven van een buitenstaander

Dichter bij onze sporters kan je niet komen.

HP Laptop + Samsung C180 ” ,4 ERM 15 CH T

TF

S

14

Ga mee

120GB GEHEUGEN

18.00

v.a.

p/mnd

Vandaag wordt Lange Poten gepresenteerd, een bundeling van de onorthodoxe columns die Peter Middendorp het afgelopen jaar voor De Pers schreef.

P21

DVD-BRANDER

Incl. 150 belmin/sms

Bestel op www.ritel.nl. Of ga snel naar één van onze winkels DORDRECHT • BREDA • ETTEN-LEUR • ROOSENDAAL • BERGEN OP ZOOM • OOSTERHOUT • GOES • VLISSINGEN • MIDDELBURG • TERNEUZEN

Onze banen verdwijnen Niet naar China, niet naar India, maar naar Amerika Edward Deiters AMSTERDAM

...

Typisch Italiaanse Alfa Romeo’s en Fiat 500’s: made in the USA? Het duurt niet lang meer. ‘Niemand die iets produceert in Europa, gaat daar winst mee maken in de VS’, zei Fiatbaas Sergio Marchionne onlangs. ‘Het is onmogelijk, dus moeten we er zelf maar naartoe.’ En zo zullen deze Italiaanse stijliconen op wielen vanaf 2011 ook in de Verenigde Staten worden gebouwd. Amerikaanse staten proberen met enorme vestigingssubsidies elkaar de loef af

te steken in de hoop Europese productiebedrijven binnen te hengelen. Met de lage dollar en stijgende lonen in China en Oost-Europa lijkt dat nog te gaan lukken ook. De VS ontwikkelt zich tot het nieuwste lagelonenland.

Nagelnieuw Zo maakte Tennessee onlangs bekend voor 577 miljoen dollar Volkswagen te hebben gestrikt. Als dank zet de Duitse autobouwer in Chattanooga een megafabriek van 1 miljard dollar neer. Tennessee verwacht het geld ruimschoots terug te verdienen. De inwoners zullen de komende dertig jaar 12 miljard dollar extra verdie-

nen en de komst van VW zal de belastingkas naar verwachting spekken met 1,4 miljard dollar. Volkswagen is lang niet het enige productiebedrijf dat kiest voor Amerikaanse handen om hun auto’s in elkaar te schroeven. Ook andere Europese industrie-iconen worden in de vrijgevige armen van de Amerikanen gedreven. BMW produceert er zijn opper-SUV X5, Mercedes heeft er fabrieken, Audi en Volvo (Ford) denken erover. En het betreft zeker niet alleen automakers. Zo haalden de Amerikanen het Duitse ThyssenKrupp over om in Alabama een nagelnieuwe staalfabriek neer te zetten. De Amerikaanse

staat helpt voor 811 miljoen dollar een handje mee. Zelfs de Europese vliegtuigbouwer Airbus overweegt al enige tijd om naar de VS te verhuizen. ‘De enige manier om dit bedrijf voor te bereiden op een oncontroleerbare dollar, is zelf naar de dollarzone verhuizen’, meldde Airbus-bestuursvoorzitter Louis Gallois eind vorig jaar.

Winnaar Ook de Nederlandse uitlatengigant Bosal zette enige tijd geleden een tweede fabriek neer in de Verenigde Staten. ‘We hebben in twee staten rondgekeken; die boden tegen elkaar

Sport

Uit & Thuis

André Ooijer klaagt De Oranje-verdediger kan niet goed tegen kritiek

Boedapest Culinair gaan in de hoofdstad

22

16

op’, zegt Bosal-woordvoerder Dick Monté. Winnaar werd Michigan en zo zit de uitlatenproducent nu in het plaatsje Ypsilanti. ‘Dat ligt veertig kilometer van Detroit en onze klanten Ford, General Motors en Chrysler’, zegt Monté. ‘Ze denken heel goed mee en zien net iets beter dan in Europa dat iedere arbeidsplaats in de fabriek er soms wel zes bij toeleveranciers oplevert.’ Ook handig: de staat stopte een miljoen dollar in het oplappen van de toegangswegen naar de Bosal-fabriek en er is een speciale gesubsidieerde busdienst die de werknemers richting fabriek vervoert. 1

 

 

NL

2

Opinio VREEMDELING IN DEN HAAG 111

PETER

MIDDENDORP

W

at weten we eigenlijk van de teloorgang van het weekblad Opinio en de rol van Balkenende en het CDA daarin? Opinio was een weekblad op roze papier, zonder beeldmateriaal, opgericht door Jaffe Vink, de gewezen leider van het katern Letter &Geest in Trouw, dat vanuit een conservatieve hoek naar de wereld keek. Niet meteen een aantrekkelijk leesblad, al was het maar omdat een vaststaande gezichtshoek voorspelbare lectuur oplevert – voor je weet wat het probleem is, is het de oplossing al: minder belastingen, of meer buurthuizen. Afgelopen voorjaar publiceerde Opinio een nepspeech van premier Balkenende, een satirisch stuk, geschreven door Vink, waarin de premier de moslim zogenaamd een probleem noemde. Als het de bedoeling van Vink was de premier uit zijn tent te lokken, is hij daarin geslaagd: Balkenende spande een kort geding aan tegen het blad, omdat volgens hem niemand doorhad dat het een nepspeech betrof, zeker in het buitenland niet. De premier verloor de zaak, maar liet het er niet bij zitten, met de voorgaande vijf gereformeerde premiers van ons land heeft hij gemeen dat hij niet erg van relativeren houdt of van afwijken van een ingeslagen weg. Namens de staat spande hij een bodemprocedure aan tegen het blad, een langdurige juridische strijd met hoge advocatenkosten als gevolg. Daarvan kon hij zeker zijn dat Opinio die niet zou kunnen betalen.

Het CDA had gewonnen, Opinio hield op te bestaan In juni maakte de financier bekend dat hij met het blaadje wilde stoppen. Het CDA had gewonnen, Opinio hield op te bestaan. Ik heb Vink gebeld indertijd, maar hij belde niet terug. In het café schoot ik eens een oud-medewerker aan; ook die wilde niets kwijt over de pogingen die het CDA moet hebben ondernomen het blaadje in het gareel te krijgen. Onder het lemma ‘Opinio’ op de internetencyclopedie Wikipedia staan geen verwijzingen naar het CDA, al is de rechtszaak zo’n beetje het enige waar we het blad van kunnen kennen. Dit is het enige dat we zeker weten over Balkenende en zijn liefde voor het geschreven woord, al vergeet ik te vermelden dat hij tijdens de Olympische Spelen bij zijn Chinese ambtgenoot de kwestie van de persvrijheid heeft aangekaart. 1

Peter Middendorp doet als schrijver/journalist dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.

  

   


Handdruk Jongeren ook aangepakt

Vooral de uitgebluste veelverdiener heeft grotere kans op ontslag Uitgebluste, veelal oudere veelverdieners moeten oppassen. De baas kan hen binnenkort gemakkelijker ontslaan. Jongeren zijn waarschijnlijk daarna aan de beurt. Sylvia Marmelstein

versiteit van Amsterdam. Veel mensen hebben geen hoge ontslagvergoeding meer nodig nu de arbeidsmarkt ruimer is geworden. ‘Iemand die twintig jaar bij een bedrijf heeft gewerkt en wordt ontslagen, heeft meteen een nieuwe baan.’ Verhulp vindt het akkoord daarom een ‘hele verbetering’.

AMSTERDAM

...

Bedrijven hebben ze in overvloed. Werknemers met een riant salaris die niet functioneren. Ze werken er vaak al jaren en hebben geen zin meer in het werk. Of ze kunnen niet goed mee met ontwikkelingen in het bedrijf. Maar zelf een andere baan zoeken, ho maar. Herkent u zich in dit profiel? Kijk uit! Het kabinet maakt het werkgevers een stuk gemakkelijker om deze mensen te ontslaan. Daarover heeft minister Piet Hein Donner van Sociale Zaken een akkoord gesloten met de vakcentrale FNV en ondernemersorganisatie VNO-NCW.

Torenhoge vergoedingen Werknemers die jaarlijks 75.000 euro of meer verdienen (10 procent van alle werknemers) krijgen bij ontslag nog maximaal een jaarsalaris mee. Voor mensen die minder verdienen dan 75.000 euro verandert er vooralsnog niets. Nu is het voor werkgevers een dure grap om mensen waar het bedrijf niets meer mee kan de deur te wijzen. Ze moeten hen torenhoge ontslagvergoedingen meegeven. ‘Bedragen van 250.000 euro zijn geen uitzondering’, zegt woordvoerder Roelf van der Kooij van werkgeversorganisatie VNO-NCW. In totaal geven werkgevers jaarlijks 4 miljard euro uit aan ontslagvergoedingen en advocaten. ‘Onnodig veel’, vindt Evert Verhulp, hoogleraar arbeidsrecht aan de Uni-

Mishandelingen

‘ONDERZOEK URUZGAN’ Het kabinet moet onderzoek laten doen naar zaken van mishandeling onder Nederlands gezag in Uruzgan. Dat vindt SP-Kamerlid Harry van Bom-

De Eerste Kamer 111

HANS

WIEGEL Direct na de zomer bespreekt de Eerste Kamer een voorstel tot wijziging van de Wet financieel statuut Koninklijk Huis. In de laatste week voor het zomerreces heeft de Tweede Kamer, voor deze zich zette aan de barbecue

Slepend conflict Met het akkoord lossen het kabinet en sociale partners hun al jaren slepende conflict over versoepeling van het ontslagrecht op. Alle partijen hebben water bij de wijn gedaan. Voor de FNV gaat het compromis verder dan gewenst; de werknemersorganisatie was altijd tegen elke beperking van de ontslagvergoeding. Voor werkgevers behelst het akkoord een stuk minder: zij willen alle groepen werknemers gemakkelijker kunnen ontslaan. De werkgevers krijgen binnenkort waarschijnlijk alsnog hun zin. Kantonrechters willen de ontslagvergoeding voor jongeren verlagen. Als een ontslagzaak nu voor de kantonrechter komt, houdt deze rekening met de leeftijd van de werknemer. Het aantal dienstjaren bepaalt de hoogte van de vergoeding. Hoe ouder iemand is, hoe zwaarder de dienstjaren meetellen. ‘We kijken of we bij jongere werknemers, tot bijvoorbeeld 35 jaar, het aantal dienstjaren minder zwaar kunnen laten meewegen, zegt de Bredase kantonrechter Cees Wallis. Hij is lid van de onderzoekscommissie die pleit voor de versoepeling. De Kring van Kantonrechters stemt eind oktober over de voorstellen. Voor de commissie speelt mee dat jongere werknemers na ontslag veel sneller een nieuwe baan vinden dan oudere werknemers. ‘De arbeidsmarkt is niet meer dezelfde als tien jaar geleden. Ook kantonrechters moeten mee met de tijd.’ 1

Docenten Zij-instromers

Wijze grijzen niet Proef met gepensioneerden om gaten in het onderwijs te vullen, is een te kleine pleister op de wonde. Maaike Boersma AMSTERDAM

...

mel. Gisteren meldde De Pers dat zes verdachten hebben geklaagd bij de Afghaanse Onafhankelijke Mensenrechtencommissie over vernedering, schoppen en elektrische schokken. Een talibanverdachte toonde littekens van hondenbeten in zijn bovenbenen, opgelopen bij zijn arrestatie. De SP’er vraagt de minister van Defensie welke stappen hij hiertegen onderneemt.

‘Ik heb zojuist m’n leren koffertje van zolder gehaald’, vertelde Rob Roos vorige week (63). Maandag 1 september was zijn eerste werkdag op het Develsteincollege in Zwijndrecht. Negen maanden lang stond zijn koffertje op zolder, nadat Roos, die altijd in het onderwijs werkte, met vervroegd pensioen was gegaan. In maart kreeg hij, net als 11.000 andere gepensioneerde docenten en ambtenaren, een brief met de vraag of hij er wat voor voelde om weer in het onderwijs aan de slag te gaan. De brieven waren een initiatief van Loy-

op het Binnenhof, dat er met spoed doorgejast. De minister-president, die het wetsontwerp verdedigde, bakte het bruin. En de Tweede Kamer slikte het voor zoete koek. Gelukkig is er nog een Eerste Kamer, die in het verleden heeft doen blijken alert te zijn op krakkemikkige wetsontwerpen. Ik weet er alles van. Waar gaat het in dit geval om? De lasten van het Koninklijk Huis zijn verspreid over verschillende ministeries en onvoldoende transparant, vindt de politiek. Dat de minister-president – als eerstverantwoordelijke minister voor het Koninklijk Huis – hier coördinerend optreedt, ligt voor de hand.

Maar dat is fundamenteel anders dan, zoals de premier in het debat stelde, dat hij ‘ministers aanwijzingen kan geven’. Daarmee plaatste hij zich boven zijn collega-ministers. Dat is strijdig met de grondwet. Bij de grondwetsherziening van 1983, waaraan vier achtereenvolgende ministers van Binnenlandse Zaken – als eerstverantwoordelijken voor de grondwet – zorgvuldig hebben gewerkt, is nog eens bevestigd dat de minister-president voorzitter is van de ministerraad. Primus inter pares. Niets minder, niet meer. Geen primeminister, die de baas is van de andere ministers. In het wetsvoorstel dat door de Twee-

alis en CINOP, een onderzoeks- en adviesbureau voor opleidingsvraagstukken, die de pilot de naam ‘Wijs Grijs in het Onderwijs’ gaf en subsidie kreeg van de ministeries van Sociale Zaken en Onderwijs en de plaatselijke gemeentes.

Goede hoop Met dat geld werden gepensioneerden met een onderwijs- of overheidsachtergrond in de regio Rotterdam en Den Haag aangeschreven. ‘Bedoeling was een oplossing te vinden voor de enorme personeelstekorten in het onderwijs’, aldus Marian de Groot van CINOP. Hoewel er geen officiële cijfers van de tekorten bekend zijn, ligt dat aantal zeker op 160. ‘Dat is

de Kamer onder enig vraagstellend gepruttel werd geaccepteerd, staat dat het staatshoofd onkosten kan declareren ‘door tussenkomst’ van de minister-president. Wat betekent ‘tussenkomst’? Een centraal postbusnummer? Een veredelde brievenbus? Onder geen beding mag deze formulering gebruikt worden om de positie van de minister-president via de achterdeur belangrijker te maken dat wat de grondwetgever heeft bepaald. De exegese die de minister-president eraan gegeven heeft, doet dat wel en is dus staatsrechtelijk onaanvaardbaar. Het woord is nu aan de Eerste Kamer. 1

Beau stopt ermee

Mulisch naar Den Haag

Ouderen verliezen kooopkracht

Beau van Erven Dorens is uit de cast van het theaterstuk Romeo en Julia gestapt. Al na één repetitiedag verliet hij – ontevreden over zijn rol – de productie.

Het Letterkundig Museum in Den Haag blijkt de koper te zijn van onbekend werk van Harry Mulisch dat maandag boven water kwam.

Lang niet alle 65-plussers met een klein pensioen behouden volgend jaar hun koopkracht. Dat blijkt volgens ingewijden uit berekeningen van het CPB.

 

 

NL

  

   


Protestdag Vijfhonderd plastic wc-potjes, protesterende gastouders of een groepje verlegen basisschoolleerlingen met een petitie. Op hun eerste werkdag na het reces konden de politici in Den Haag kiezen bij welk ludiek burgerprotest ze hun gezicht lieten zien. Minister Bert Koenders van Ontwikkelingssamenwerking had zijn oog laten vallen op de wc-potten, die symbool staan voor de vijfduizend kinderen die dagelijks overlijden door gebrek aan schoon drinkwater en sanitair. Ze waren uitgestald door medisch specialisten, die speciaal voor de lange Koenders een grote mintgroene wc-pot hadden meegenomen. De minister ging erop zitten, toonde zijn charmantste glimlach aan de fotografen en nam onderwijl een petitie in ontvangst. Hij moet zijn best gaan doen om het onderwerp sanitair tijdens de komende Verenigde Naties-top in New York hoog op de agenda te krijgen. Staatssecretaris Sharon Dijksma (OCW) had het zwaarder. Zij stond honderden boze kinderen, gastouders en ouders te woord die eisen dat de vergoeding voor gastoudergezinnen in tact blijft. De basisschoolleerlingen die net na het begin van het schooljaar klaagden over de muffe lucht in hun klaslokaal moesten het doen met CDA-Kamerlid Ger Koopmans. 1 ANP

Internet + Bellen

3

€15 per maand

• Razendsnel internetten tot 20 Mbit/s • Onbeperkt bellen naar vaste nummers • Gratis installatieservice

€10

BEL 0800 8048 (gratis) OF KIJK OP ONLINE.NL

per maand

voordelig

de oplossing lerarentekort het aantal vacatures dat de scholen in deze regio bij ons aangemeld hebben.’ Doelstelling was om voor 1 oktober dit jaar vijftig vacatures te vervullen met de binnengekomen reacties. De teller staat nu op dertig, maar De Groot heeft goede hoop dat dit deze maand nog goedgemaakt wordt. ‘In de afgelopen twee weken zijn we van twaalf naar dertig gegaan, het schoolseizoen is weer begonnen, dus dit is het moment.’ Zelf noemt ze de pilot een succes. ‘Dat er zoveel aandacht voor is geweest en dat we zoveel reacties hebben gehad, dat is al winst.’ Dat 11.000 brieven misschien tot slechts vijftig vervulde vacatures leiden, vindt De Groot niet zo gek. ‘Dat hadden we van tevoren zo berekend. Van de 800 mensen die reageerden, zijn er uiteindelijk 300 naar een voorlichtingsbijeenkomst gekomen. Veel mensen bleken achteraf niet plaatsbaar. Die wilden bijvoorbeeld wel nog drie keer per dag hun hondje kunnen uitlaten.’ Ook reageerden

‘Sommige mensen willen nog drie keer per dag hun hondje uitlaten.’ veel mensen die geen lesbevoegdheid hadden. ‘Nu zijn we ook op zoek voor andere functies binnen het onderwijs, maar het gros betreft toch leerkrachten.’

Zenuwachtig Rob Roos hoefde niet lang na te denken. ‘Die brief kwam als geroepen.’ De afgelopen negen maanden van zijn pensioen waren toch anders dan hij zich had voorgesteld. ‘Na een paar dagen was ik er wel klaar mee.’ Na een intakegesprek kreeg Roos twee vacatures aangeboden en kon hij op sollicitatiegesprek komen. ‘En dan ben je toch weer zenuwachtig, dat je op mijn leeftijd nog moet solliciteren. Maar ik werd gewoon als een volwassen kandidaat behandeld’, lacht hij.

Roos kreeg de baan en gaat nu twee dagen per week aan de slag als adviseur personeel en organisatie bij een middelbare school in Zwijndrecht. Allert de Geus, directeur van De Docentenbank, het grootste wervings- en selectiebureau voor het onderwijs, twijfelt of scholen staan te springen om gepensioneerde herintreders. ‘Scholen vragen zich af of ze wel met die mensen in zee willen. Het risico is natuurlijk aanwezig dat iemand van die leeftijd niet meer goed aansluit bij de jeugd.’ Bovendien is het volgens De Geus een kortetermijnoplossing, omdat de herintreders alleen tijdelijke, kleine vacatures kunnen opvullen. In oktober wordt de pilot door een extern bureau geëvalueerd. Dan zal ook besloten worden of de pilot ook in andere delen van Nederland navolging krijgt. Tot die tijd gaat De Groot door met gepensioneerden werven. Roos is er in elk geval tevreden over. ‘Ik voel me als herboren, ik tel nu weer mee.’ 1

Chemotherapie? Life Mel! “Dr. Olizki: bij de patiënten die Life Mel gebruikten, was een afname van 44% waarneembaar in de leucopenia en bij 64% van de patiënten was een verbetering van het hemoglobine gehalte zichtbaar; bovendien zijn er geen bijwerkingen geconstateerd. Daar komt bij dat meer dan een derde van de patiënten aangaf een verbetering in de kwaliteit van leven en het algemene gevoel van welzijn te ondervinden.”

VERKOOPADRESSEN WWW. LIFEMEL . NL

VAN DALE GEEFT ANTWOORD

Argus Wetenschappers simuleren oerknal

Spam We zijn er alweer aan gewend: de stortvloed aan reclame in onze mailbox. In 1937 introduceerde de firma Hormel Foods ingeblikt vlees onder de naam ‘Hormel Spiced Ham’. Het product werd aanvankelijk niet erg goed verkocht en er werd naar een nieuwe naam gezocht. We weten niet meer of nou ‘spiced’ en ‘ham’ werden samengetrokken, of ‘shoulder of pork and ham’, maar in elk geval was de naam Spam geboren. Een paar jaar later brak de Tweede Wereldoorlog uit en spam, houdbaar en voedzaam, was het ideale rantsoen op het slagveld. Het gaat te ver om te zeggen dat de geallieerden dankzij spam gewonnen hebben, maar zowel Eisenhower, Chroesjtsjov als Thatcher hebben de rol van

spam in de oorlog erkend. Monty Python maakte in 1970 een parodie op sluikreclame met een sketch over een restaurant waar spam zit in alle gerechten. Egg and spam; egg bacon and spam; egg bacon sausage and spam; spam bacon sausage and spam en ga zo maar door. Toen we nog weer vele jaren later steeds meer ongevraagde reclame in onze mailboxen kregen, sloeg de associatie met deze

Monty Python-sketch enorm aan. Bij spam denken we nu eerder aan mail dan aan ham in blik. Inmiddels wordt ook de term bacn (zonder o) populair. Bacon is niet alleen betere kwaliteit vlees dan spam, maar bacn is ook betere kwaliteit mail. Het is reclamemail die je zelf hebt aangevraagd, maar toch niet leest. 1

www.depers.nl/vandale

Praktijkgids Afkortingen € 24,95

 

 

Wereld

4

  

   


China Shanghai toont tomeloze ambitie

De hoogste, mooiste en duurste van de wereld Voor de Wereldtentoonstelling van 2010 trekt Shanghai alles uit de kast. Maak uw borst maar nat. Hoogste top-7

Petra Quaedvlieg SHANGHAI

...

Het hoogste gebouw van China. Het hoogste publieke uitkijkpunt ter wereld, én het hoogste hotel. Bereid u de komende 592 dagen voor op superlatieven uit Shanghai. Op 1 mei 2010 begint hier de Wereldtentoonstelling, en om de wereld een voorproefje te geven van wat de stad in petto heeft, gingen onlangs de deuren open van het Shanghai World Financial Center (SWFC), het nieuwe hoogste gebouw van China, 492 meter hoog.

1. Taipe Tower, Taiwan (508m) 2. Shanghai World Financial Center, China (492m) 3. Petronas Towers, Kuala Lumpur, Maleisië (452m) 4. Sears Tower, Chicago, VS (442m) 5. Jin Mao Tower, Shanghai (421m) 6. Two International Financial Center, Hongkong (412m) 7. Citic Plaza, Kanton, China (391m)

Duizelingwekkend Het staat pal naast het nu op-één-nahoogste gebouw van China, de Jin Mao Toren, 370 meter hoog. Vanaf ‘Skywalk 100’, op de honderdste verdieping (474 meter boven de grond), zie je Shanghai alsof je uit het raampje van een vliegtuig kijkt: een duizelingwekkend perspectief dat de bezoeker doordringt van de tomeloze ambities van deze stad. Want in 1990 was dit deel van de stad, Pudong, aan de overkant van de rivier Huangpu, nog een zompig stuk

delta overdekt met rommelige laagbouw. Nu rijst er een zee van glimmende wolkenkrabbers op: kantoren, appartementen, winkelcentra en hotels. De skyline van Pudong is tegenwoordig het moderne visitekaartje van Shanghai. En let op: er komt een nóg hoger gebouw aan. Naast de Jin Mao en het SWFC gaapt een kolossale bouwput. Hier gaat het Shanghai Center komen, 580 meter hoog is de planning, hoger dan de Taipei Tower in Taiwan, dat nu het

Vergeleken met Shanghai is Peking niet meer dan een dorp. hoogste gebouw in Azië is. Het zal een symbolische zege zijn: het vasteland van China heeft dan de ‘afvallige provincie’ Taiwan, dat in economische ontwikkeling decennialang ver voorop lag, naar de kroon gestoken. Door de Olympische Spelen in Peking heeft de wereld alvast kunnen kennismaken met de Chinese voorkeur voor superlatieven. Wat Shanghai betreft was dat slechts een voorproefje. Want het beschouwt zichzelf als de modernste, meest internationale stad van China. In vergelijking tot Shanghai is Peking een dorp. U zult het nog vaak horen: Shanghai heeft de meeste inwoners (circa 20 miljoen), de hoogste wolkenkrabbers, de duurste winkels, de rijkste mensen en de meeste buitenlandse bedrijven. Nu komt er dit bij: de Wereldtentoonstelling van 2010 wordt de groot-

6/*&,&
""/#*&%* /(
7003
-&;&34
7"/
%&
1&34

(3"5*4
4".46/(
(
UXW
& 

a 
(3"5*4
#&-5&(0&%

Het Shanghai World Financial Center in aanbouw. FRANS SCHELLEKENS

ste aller tijden. Het betreft een terrein van meer dan vijf vierkante kilometer en 213 deelnemende landen. Uiteraard wordt het Chinese paviljoen, dat eruit gaat zien als een moderne tempel, het centrale en hoogste gebouw: 63 meter, drie keer zo hoog als de andere paviljoens. 1

Hoogste hotel Geld zat? Boek een nachtje á 500 euro in het net geopende hoogste hotel ter wereld, het Park Hyatt, dat de 79e tot de 93e verdieping van het SWFC bezet.

6/*&,
EF[F
BBOCJFEJOH
JT
HFMEJH
JDN
FFO
KBSJH
7PEBGPOF
F 
BCPOOFNFOU
XBBS
KJK
BMT
%F
1FSTMF[FS
IFU
FFSTUF
KBBS
TMFDIUT
F 
QFS
NBBOE
WPPS
IPFGU
UF
CFUBMFO
+F
POUWBOHU
OBNFMJKL

NBBOEFO
JFEFSF
NBBOE
F 
CFMUFHPFE
FO
CFUBBMU
IJFSWPPS
JO
IFU
FFSTUF
KBBS
TMFDIUT
F 
QFS
NBBOE
%VT

FVSP
HSBUJT
CFMUFHPFE
PQ
IFU
CFUSPVXCBSF
FO
VJUTUFLFOEF
OFUXFSL
WBO
7PEBGPOF
+B
KF
MFFTU
IFU
HPFE
+F
POUWBOHU
IFU
FFSTUF
KBBS
SVJN

LPSUJOH
FO
PPL
OPH


& 
#&-5&(0&%

FFOT
HSBUJT
EF
4BNTVOH
(
UXW
F 


& 

7PEBGPOF
IBOUFFSU
TDIFSQF
FO
WBTUF
UBSJFWFO
#FMMFO
FO
4.4¦FO


6/*&,

.""/%&/

TNTCFSJDIUFO
0NEBU
7PEBGPOF
XFSFMEXJKE
EF
HSPPUTUF
JT
LVO
KF


7003

4-&$)54


1.

EPF
KF
FFOWPVEJH
VJU
EF[FMGEF
CVOEFM
/FU
[PBMT
CFMMFO
OBBS
WBTU
FO
NPCJFM
FO
PQ
JFEFS
NPNFOU
WBO
EF
EBH
"MT
KF
LJFTU
WPPS
7PEBGPOF
#MP9
TNT
KF
BM
WPPS
TMFDIUT

DFOU
QFS
CFSJDIU
+F
POUWBOHU
NFU
EF[F
TVQFSBDUJF
FFO
NBBOEFMJKLTF
CVOEFM
NFU

HSBUJT
NJOVUFO JO

MBOEFO
FYUSB
WPPSEFMJH
CFMMFO
NFU
7PEBGPOF
1BTTQPSU
#JK


& 
#&-5&(0&%
7003
& 

7PEBGPOF
IFC
KF
HSBUJT
JO[JDIU
JO
KF
WFSCSVJL
)JFSEPPS
OPPJU
NFFS


(3"5*4
4".46/(
(

8JM
KF
HFCSVJL
NBLFO
WBO
EF[F
[PNFSBDUJF
FO
KF
CFTUBBOEF


4-"/,&
4-*%&3
.&5
70-8""3%*(&
$".&3"

°



.&("1*9&-
$".&3"
.&5
'-*54 °
7*%&03&$03%&3 °
57
6*5("/( °
.1
1-":&3 °
'.
3"%*0 °
*/5&3/&5 °
#-6&5005)

NU INCL. GRATIS SAMSUNG BLUETOOTH HEADSET EN AUTOLADER t.w.v. &59,95!

6/*&,
36*.
& 
7003%&&-

WFSSBTTJOHFO
BDIUFSBG


OVNNFS
WBO
FFO
BOEFSF
BBOCJFEFS
CFIPVEFO
EBO
LBO
EJU
PPL
"MT
KF
OV
EF[F
TQFDJBMF
%F
1FSTBBOCJFEJOH
CFTUFMU
CFUBBM
KF
HFFO
BBOTMVJULPTUFO
UXW
F 
FO
XPSEU
IFU
UPFTUFM
HSBUJT
CJK
KF
UIVJT
CF[PSHE

TOFM
CFTUFMMFO
CFM

 F 
DQN

PG
CFTUFM
PQ

XXXTVQFSEFBMOMQFST %F[F
BBOCJFEJOH
JT
HFMEJH
[PMBOH
EF
WPPSSBBE
TUSFLU

 

 

Wereld

  

   


5

Rapport ’Kans op aanslag reëel’

Amerika is nog lang niet veilig voor terreur Zeven jaar na de aanslagen van 11 september zijn de Verenigde Staten nog steeds ‘gevaarlijk kwetsbaar’. Redactie buitenland AMSTERDAM

...

De kans op een grote terroristische aanslag met biologische, chemische of nucleaire middelen moet als realistisch worden gezien. Tot die conclusie komt een commissie die onderzoek heeft gedaan naar de veiligheidssituatie in de VS. De commissie, voorgezeten door voormalig Democratisch Congreslid Lee Hamilton, heeft er in haar nieuwste rapport onder andere kritiek op dat nucleaire technologie en materialen om bommen te maken nog steeds zo gemakkelijk te krijgen zijn. Duizenden chemische fabrieken in de VS zijn volgens het rapport onbeveiligd. Bovendien krijgt de Amerikaanse regering ervan langs, omdat die nog altijd weigert een internationaal verdrag tegen biologische oorlogsvoering te ondertekenen.

Reële dreiging De onderzoeksgroep die het rapport opstelde, bestaat onder anderen uit belangrijke leden van de voormalige 9/11-commissie, die onderzoek deed naar het beleid van de regering voorafgaande aan de aanslagen van 11 september 2001. ’De dreiging van een nieuwe, grote terroristische aanslag

op de Verenigde Staten is nog altijd zeer reëel’, concludeert het rapport, dat vandaag officieel uitkomt. ‘Een nucleair, chemisch of biologisch wapen in de handen van terroristen blijft de grootste bedreiging van onze natie. Hoewel er vooruitgang is geboekt in de beveiliging van deze wapens en materialen, zijn we nog altijd gevaarlijk kwetsbaar.’

Rusland De recent toegenomen spanningen tussen de VS en Rusland dragen niet bij aan de veiligheidssituatie van Amerika, waarschuwt het rapport verder. Vooral op het gebied van het terugdringen van nucleaire en chemische wapens was Rusland een belangrijke partner voor de VS. De samenwerking komt in gevaar door het conflict tussen de twee landen over de oorlog in Georgië. Maandag herriep president George Bush nog een samenwerkingsverdrag met Rusland op het gebied van kernenergie. ‘De dingen die we doen om Rusland te straffen, maken het moeilijker om met Rusland zaken te doen op andere vlakken’, zei voorzitter Hamilton daarover. Lee Hamilton is overigens een verklaard aanhanger van de Democratische presidentskandidaat Barack Obama. Toen hij zich, als veiligheidsen buitenlandexpert, begin dit jaar uitsprak voor zijn partijgenoot werd dat gezien als een belangrijke steun in de rug. 1

Verwoest

Cubanen maken orkaanschade op Cubanen in Havana inventariseren de schade die orkaan Ike heeft aangericht. Als gevolg van de verwoestingen heeft TUI besloten Nederlandse toeristen van Cuba terug te halen. Volgens de reisorganisatie is het onmogelijk om aan de kust vakantie te vieren. Vooral het gebied rond de

oostelijke stad Holguin, waar zo’n honderd Nederlanders zitten, is zwaar getroffen. Voor de komende vier maanden verkoopt TUI geen reizen meer naar Cuba omdat veel hotels zijn beschadigd. Er zijn zeker vier doden gevallen en 1,2 miljoen mensen geëvacueerd. 1 FOTO: REUTERS

Kaukasus

Rusland trekt troepen terug uit Georgië, maar houdt 7.600 soldaten ter plaatse ANP MOSKOU

...

Rusland houdt 7.600 militairen in de Georgische regio’s Zuid-Ossetië en Abchazië na de afgesproken terugtrekking uit Georgië. Dat heeft de Russische minister van Defensie Anatoli Serdjoekov gisteren gezegd. In elk van de regio’s worden ongeveer 3.800 militairen gestationeerd. ‘Ze zullen daar lange tijd blijven’, aldus Serdjoekov. ‘In ieder geval in de nabije toekomst is het absoluut noodzakelijk, om een herhaling van militaire operaties te voorkomen.’

Niet-ontbijters laten studiepunten liggen

Vanaf 1 oktober zullen ten minste tweehonderd EU-waarnemers en 220 internationale waarnemers op de veiligheid in de twee regio’s toezien. De Russische president Dmitri Medvedev heeft gegarandeerd dat zijn troepen zich tien dagen later hebben teruggetrokken uit Georgië. Het Kremlin heeft sinds gisteren officieel diplomatieke banden met de twee regio’s, die het als onafhankelijke staten heeft erkend. Ook wil Rusland dat de twee regio’s als ‘zelfstandige’ staten meepraten op een internationale top over de situatie. Die vindt op 15 oktober plaats in het Zwitserse Genève. 1

‘Schending van grondwet’

THAISE PREMIER/TV-KOK MOET VAN RECHTERS AFTREDEN Premier Samak Sundaravej van Thailand moet aftreden, omdat hij een bijbaantje heeft als presentator van een kookprogramma op tv. Volgens de rechters van het constitutioneel hof heeft Samak de grondwet overtreden. Die verbiedt premier en ministers te werken voor op winst georiënteerde privéondernemingen. In Thailand is het sowieso al weken onrustig door massale protesten tegen Samak. Hij weigerde tot nu toe op te stappen.

Zonder ontbijt, geen goede morgen

GoedeMorgen! het makkelijke drinkon tbijt Bezorg een niet-ontbijter via ontbijtalt ijd.nl een gratis GoedeMorgen!

Niet meer boetevrij op vakantie

Kim Jong-il was er niet

Het weer

De grensoverschrijdende verkeersboetes komen eraan. De Europarlementscommissie voor verkeer stemde dinsdag unaniem voor het doorsturen van boetes naar het thuisadres .

De Noord-Koreaanse leider Kim Jong-il was gisteren niet bij een grote militaire parade. Hij zou een beroerte hebben gehad.

Shanghai: 29°C/22°C, zon Gori: 24°C/10°C, regen Moskou: 10°C/7°C, regen

++++

“EEN BAK OVERDONDERENDE ACTIE, die zelfs de meest verwende filmkijker hartkloppingen zal bezorgen. Het is lang geleden dat we zo uit onze stoel zijn geblazen.” - Veronica Magazine

4gt 2e kaartje gratis met de AH Filmwekenbon. Geldig t/m 24 sept.

www.film1.nl/wanted

MORGEN IN DE BIOSCOOP

ALBLASSERDAM • ALKMAAR • ALMERE • ALPHEN A/D RIJN • AMERSFOORT • AMSTERDAM • APELDOORN • ARNHEM • ASSEN • BERGEN OP ZOOM • BEVERWIJK • BREDA • DELFT • DEN BOSCH • DEN BURG • DEN HAAG • DEN HELDER DEVENTER • DOETINCHEM • DRACHTEN • ECHT • EDE • EINDHOVEN • EMMEN • ENSCHEDE • GOES • GORINCHEM • GOUDA • GRONINGEN • HAARLEM • HARDENBERG • HARDERWIJK • HEERENVEEN • HEERHUGOWAARD • HEERLEN HELLEVOETSLUIS • HELMOND • HILVERSUM • HOOFDDORP • HOOGEVEEN • HOOGEZAND • HUIZEN • KAMPEN • KLAZIENAVEEN • LEEUWARDEN • LEIDEN • LELYSTAD • MAASTRICHT • MALDEN • MEPPEL • NIEUWEGEIN • NIJMEGEN • OSS PANNINGEN • PURMEREND • REUVER • ROOSENDAAL • ROTTERDAM • SCHAGEN • SITTARD • SNEEK • SPYKENISSE • STADSKANAAL • STEENWIJK • TIEL • TILBURG • UDEN • UTRECHT • VENRAY • VLISSINGEN • WEERT • WINSCHOTEN WINTERSWIJK • WOUDRICHEM • WYCHEN • ZAANDAM • ZEIST • ZEVENAAR • ZOETERMEER • ZUTPHEN • ZWOLLE

Dichter bij Esther kan je niet komen. STATIONBEIJING.NL

Dagblad De Pers

JONGE KAAS

Lingerie loopt lekker Malou van Waardenburg verkoopt lingerie van het vorige seizoen tegen dumpprijzen. ‘Ik heb zelf al zo’n honderd setjes.’ 08

In Business

7 Woensdag 1o.09. 2008

Opsteker Brits-Nederlandse multinational mag aan de slag in Basra

Shell sluit megadeal Iraakse gaswinning

Je hoeft niet te kiezen om de beste keuze te maken vijzelaar.com zoekt Financial Trainees. Tijdelijke opdrachten vanuit een vaste baan. Werken voor de mooiste bedrijven van Nederland. Trainingen en opleidingen in het vijzelaar.com Financial Traineeship.

Shell is het eerste westerse olie- en gasbedrijf dat na jaren van afwezigheid voet aan de grond krijgt in Irak.

Auto van de zaak, premievrij pensioen, goed inkomen, leuke collega’s, uitdaging en afwisseling. Afgestudeerd? Waarom zou je nu al kiezen. Kijk op vijzelaar.com en schrijf je in of bel 035 692 55 30.

Financial Trainees voor topbedrijven (m/v)

Tjeerd Wiersma AMSTERDAM

...

De Brits-Nederlandse multinational Shell kreeg begin deze week toestemming van de Iraakse regering om gas te gaan winnen. Het gas komt vrij bij oliewinning in Basra, een regio in het zuiden van Irak. Het gasproject is een mooie opsteker voor Shell. Het is namelijk voor het eerst sinds de Amerikaanse invasie in 2003 dat een westers bedrijf weer toegang krijgt tot de Iraakse olie- en gasreserves. Irak bezit na Saoedi-Arabië en Iran de grootste oliereserves ter wereld. Dagelijks wordt ruim 700 miljoen kuub gas afgefakkeld dat vrijkomt bij de oliewinning in Zuid-Irak. Shell gaat dit gas, dat normaal in rook opgaat, opvangen en gebruiken. Bij dit gascontract gaat het om zo’n 2,8 miljard euro. Het contract zou volgende maand worden getekend in Bagdad. Shell gaat de gaswinning niet alleen doen. Er wordt een gezamenlijk bedrijf met de Irakezen opgericht dat de gasexploitatie gaat verzorgen. Het is niet het eerste ‘oliecontract’ in Irak dat naar een buitenlandse oliemaatschappij gaat. China wist eind augustus ook al een groot oliecontract te tekenen in Irak. De Aziatische grootmacht zei bij die gelegenheid dat het drie miljard dollar gaat investeren in oliewinning in het veld Al-Adhab. Met dit contract troefde het Chinese oliebedrijf CNPC destijds andere westerse oliemaatschappijen als Shell en ExxonMobil af. Zij azen al lange tijd op contracten in het olierijke Irak. Het gascontract is het eerste ‘succesje’ voor Shell in het land, maar er hangen nog meer contracten boven de markt. Vraag is alleen of die ook naar Shell en andere westerse oliemaatschappijen zullen gaan, omdat Irak de laatste tijd wat terug is gekomen van het idee om westerse bedrij-

continuïteit in finance

Horeca Amsterdamse hotels nog steeds vol

Minder bezoekers aan meest luxe hotels De Amerikaanse kredietcrisis raakt de Nederlandse hotelmarkt. Vijfsterrenhotels zijn, na jaren van groei, minder in trek. Gas dat vrijkomt bij oliewinning wordt nu nog afgebrand. REUTERS

Redactie economie AMSTERDAM

In Zuid-Irak wordt dagelijks ruim 700 miljoen kuub gas afgefakkeld.

schappijen. Volgens Bert van Hoogenhuyze, olie-expert bij de Vries & Co, is de overeenkomst voor Shell interessant omdat dit bedrijf al veel kennis in huis heeft op het gebied van het afvangen van gas. Het heeft het daarmee al de nodige ervaring opgedaan in Nigeria. Die technologie is interessant voor de Irakezen. Van Hoogenhuyze: ‘Als je kijkt naar de waarde van dit contract, dan valt dat wel mee, want het wordt uitgesmeerd over vele jaren. Je moet echter kijken naar het grotere geheel. Dit contract kan in de toekomst leiden tot andere lucratieve contracten voor Shell.’ 1

...

De bezettingsgraad van Nederlandse vijfsterrenhotels daalde van 77,1 procent in 2006 tot 74,8 procent in 2007. Dat bleek gisteren uit een rapport van adviesbureau Horwarth HTL. Voor het eerst sinds de hoteldip van 2003, toen de bezetting was gedaald tot 65 procent, zijn Nederlandse hotels minder in trek. Hortwarth zoekt de oorzaak van de daling in de afnemende economische groei: ‘Er moet ernstig rekening mee gehouden worden dat de vraag naar hotels onder invloed van de dreigende Amerikaanse recessie op middellange termijn af kan nemen.’

De gemiddelde prijs van hotelkamers is vorig jaar met 1,9 procent wel licht gestegen, tot 113 euro. In Amsterdam zijn kamers, met gemiddeld 137 euro, een stuk duurder. Dat komt door het gebrek aan hotelkamers in de hoofdstad. De bezettingsgraad ligt daar boven de 80 procent, wat betekent dat de hotels grote delen van het jaar volledig volgeboekt zijn. 1

Vergoeding gastouders

Recessologie

Bestelling bij Siemens

‘MOEDERS BLIJVEN WEL’

BENTLEY IN DE HEEL VEEL PROBLEMEN WINDMOLENS

Jonge moeders zullen niet massaal stoppen met werken als de vergoeding voor opvang door gastouders wordt verlaagd. Dat zei het Centraal Planbureau gisteren als reactie op de bezuinigingsplannen van staatssecretaris Dijksma van Onderwijs. Het CPB trekt die conclusie omdat een verhoging van de vergoeding voor opvang door gastouders, twee jaar geleden, ook niet heeft geleid tot méér werkende moeders.

ven te betrekken bij de oliewinning op korte termijn. In plaats daarvan wil de Iraakse regering zich richten op langetermijncontracten met de oliemaatschappijen. Dat komt omdat onderhandelingen doorgaans te lang duren en omdat er nogal wat verschillen van inzicht zijn geweest met de oliemaat-

Recessologie

SPAREN LOONT MEER Zakenbank NIBC, vorig jaar slachtoffer van de hypotheekcrisis, kondigde gisteren aan dat sparen bij haar nieuwe internetonderdeel NIBC Direct maar liefst 5,25 procent

rente oplevert. Het tegoed is vrij op te nemen. Doordat banken moeilijker geld kunnen lenen, zoeken zij andere financieringsbronnen. Omdat Nederlanders veel sparen, zijn zij interessant voor (buitenlandse) banken.

Bentley Motors schroeft zijn productie met 15 procent terug. Minstens 50 medewerkers komen daardoor op straat te staan. De verkoop van de autofabrikant loopt door de kredietcrisis flink terug. Directeuren verwennen zichzelf liever niet met een exclusieve Bentley als het personeel moet vrezen voor zijn baan. Eerder kondigden Landrover, Mercedes en BMW al bezuinigingen aan.

REUTERS

Siemens heeft van energiebedrijf Eon een order ontvangen voor vijfhonderd windmolens. De windturbines, met een totale capaciteit van 1150 megawatt, zijn bedoeld voor projecten in de VS en Europa. Analisten schatten de waarde van de bestelling op 1,4 miljard euro. Het Duitse technologieconcern heeft flinke ambities: het wil binnen vier jaar de op twee na grootste producen t van windmolens ter wereld zijn.

Snuggle en Surf verkocht

Geen relatie met bank alstublieft

Je moet geen oude koeien...

Unilever heeft zijn Amerikaanse wasmiddelen Snuggle, Wisk en Surf voor 1,45 miljard dollar verkocht. Investeringsbedrijf Vestar is de gelukkige koper.

Bijna de helft van de Nederlanders stelt geen prijs op een innige band met een bank. Dat blijkt uit een onderzoek van adviesbureau Boer & Croon.

Door een zes jaar oud nieuwsbericht over een faillissement dat toen naderde, verloor United Airlines maandag driekwart van haar beurswaarde.

8

 

 

In Business Koster & Jojanneke

  

   


Woensdag Jonge kaas

Bescheiden in ondergoed Ze vond een restpartij lingerie en begon haar eigen winkel en website. vorige. Maar ik blijf streng voor mezelf. Naast mijn vaste lasten heb ik 300 euro per maand te besteden.’ Toch rook de jonge Van Waardenburg eerst nog even aan het studentenleven voordat zij zakelijk ging. ‘Ik werd lid van het Amsterdamse Studenten Corps, maar na een jaar had ik daar gewoon geen tijd meer voor. Overdag was ik druk met de winkel, ‘s avonds volgde ik college.’ Maar haar corpsvriendinnen zijn graag geziene klanten in de boetiek. Nooit gedacht hebbende in de lingerie te eindigen, geniet ze van het ondergoedbestaan. Misschien iets te. ‘Ik heb zo’n honderd setjes’, fluistert ze. ‘Deze heb ik ook’, terwijl ze een vuurrode bh uit het rek trekt. ‘Maar ik houd meer van zwart en basic.’ Simpel en bescheiden. Waardenburgs sleutel tot succes. 1

Justine Versteegh AMSTERDAM

...

Vanuit de etalage van een smal Amsterdams pand loeren twee schaars geklede paspoppen naar de bedrijvigheid op de Haarlemmerdijk. Ze staan model voor de lingerieboetiek Malou Bodyfashion. Eigenaresse is de 25-jarige Malou van Waardenburg, die haar studie inruilde voor een deeltijdvariant Commerciële Economie. Het gezellige winkeltje met krakende houten vloer bevat nog wat restanten van de uitverkoop. ‘Normaal is het niet zo’n rotzooi hoor’, verontschuldigt het meisje met de lange blonde lokken zich. De winkel puilt inderdaad uit met pikant en felgekleurd vrouwenondergoed, maar een rotzooi? Nee. Die bescheidenheid typeert de ondernemersvisie van de geboren en getogen Amsterdamse. ‘Als startende ondernemer moet je vooral niet overmoe-

Van Waardenburg in 6 regels

‘Als startende ondernemer moet je vooral niet overmoedig zijn.’ dig zijn. Mensen, vooral mannen, zijn gauw geneigd een smak geld in hun nieuwe onderneming te pompen. Je moet geduld hebben en het financieel juist langzaam opbouwen. Dan komt de rest vanzelf.’ Van Waardenburg spreekt uit ervaring. Zelf begon zij haar onderneming met voorzichtige schreden. ‘Het begon met een oude partij lingerie die ik vond in een bedrijfsopslag van mijn ouders. Die partij kocht ik op en verkocht ik via een eigen website voor een aantrekkelijke prijs. Er bleek veel interesse te zijn. Een jaar lang stond ik op markten en braderieën – van Lutjebroek tot Amsterdam Zuidoost – en uiteindelijk op de huishoudbeurs. Daar heb ik mijn grote slag geslagen.’ Als dochter van ondernemende ouders, kreeg de langharige blonde de smaak gauw te pakken en kocht lading na lading. En uiteindelijk ook haar pandje aan de Haarlemmerdijk waar ze inmiddels alweer drie jaar zit. Maar ondanks haar succes, sloeg de grootheidswaanzin niet toe. De be-

Waardeaandelen (II) BELEGGEN MET...

Omzet ‘Ik plus nog steeds t.o.v. ieder voorgaand jaar.’ Salaris ‘Genoeg om m’n hypotheek en vaste lasten te betalen.’ Motto ‘Als je wilt ondernemen, moet je er niet over blijven praten, maar het gewoon doen.’ Helden ‘Mijn ouders.’

Malou van Waardenburg: ‘Ik heb zelf 100 setjes’. JEROEN VAN LOON

scheiden ondernemer in haar bleef. Met geleend geld van haar ouders tikte zij het interieur van haar winkel voor een prikkie op de kop. ‘Alle paspoppen en kledingrekken heb ik overgenomen van geflopte kledingbedrijven. Dat scheelt enorm als je net begint. Later kun je het altijd nog grootser en mooier aanpakken.’ En die bescheidenheid loont. Van Waardenburg is op zoek naar een tweede pand en kocht net haar eigen huis. Het geheim van deze succesvolle studente? It’s all about the money! ‘Waar je normaal gesproken al gauw

80 euro voor een bh van een goed merk betaalt, bied ik het hele setje aan voor 20 euro’, vertelt ze zichtbaar genietend van haar eigen bodemprijzen. Een klein addertje: je loopt in lingerie afkomstig van een overproductie of van een vorig seizoen. Maar dat ziet haar publiek graag door de vingers. Want met zo’n 200 betalende klanten op een drukke zaterdag, vindt de discountlingerie gretig aftrek. Over haar omzet wil de bijna afgestudeerde studente niks los laten. ‘Ik kan je alleen zeggen dat ik elk jaar nog steeds plus ten opzichte van het

gingsevenement van Fortis de keuze tussen waarde- en groeiaandelen voorgelegd aan een deskundig panel. Rolf Stout, de bekende fondsmanager van Fortis OBAM, antwoordde daarop dat tegenwoordig bijna alles ‘waarde’ is. Een ironische repliek, maar met een kern van waarheid.

dwongen geweest, om balanstekorten van banken en verzekeraars mee te compenseren.

Waarde- ofwel value-aandelen kenmerken zich door hun relatief lage waardering en vaak stabiele winstgroei. Dat geldt inderdaad voor vele beursfondsen op dit moment. Het feit dat er zoveel waarde-aandelen te vinden zijn, van Azië tot Amerika, betekent feitelijk twee dingen.

Daarnaast betekenen de lage waarderingen dat overnames aantrekkelijker worden. Juist omdat veel aandelen zijn gedaald door gedwongen verkopen en niet om hun groeiverwachting, kunnen kapitaalkrachtige bedrijven (en beleggers) de toekomstige winstgroei eenvoudig bijeen kopen. Dat overnames steeds lucratiever worden, bevestigde zakenbank Goldman Sachs recent al met het bericht dat het aantal overnames in Europa sterk stijgende is.

Groeivertraging

Lange termijn

Ten eerste geeft het aan dat men een wereldwijde groeivertraging verwacht en dat hierdoor de weging van aandelen in portefeuilles is afgenomen. Dat gebeurde overigens niet altijd bewust; veel verkopen zijn ge-

Ik kan het niet vaak genoeg benadrukken: beleggen in aandelen vergt een langetermijnvisie, zeker nu en zeker met waarde-aandelen. Volgens ‘s werelds bekendste en rijkste belegger (Warren Buffet) is de markt

111

MARK LEENARDS

K

an het nog erger? Dat vragen beleggers zich al het hele jaar af en ze krijgen daarop steeds een bevestigend antwoord. In mijn recente columns gaf ik steeds aan dat het belangrijk is een onderscheid te maken tussen verschillende aandelen. Sinds begin dit jaar daalt bijna alles, maar dat zal niet lang zo blijven. Waardeaandelen genieten in deze tijden normaliter de voorkeur. Afgelopen week werd op een beleg-

Overnames

Lage waardering

Doel ‘Nog een aantal winkels openen en gelukkig blijven.’ Middel ‘Goede balans tussen hard werken en tijd voor jezelf nemen.’

ANP

Q&A 010-5222XXX

‘Noem niet alles maar TomTom’ Een willekeurige auto-navigatie mag u geen TomTom noemen, vindt TomTom. Advocatenkantoor Markenizer bestookt media die toch reclamemaken voor deze uitvinding. ‘We zijn bang voor het aspirine-effect.’ Koster & Jojanneke AMSTERDAM

...

Sorry hoor! Onze excuses ‘Mr. Marieke Westgeest: ’Ja, De Pers heeft ook een artikel geschreven, wacht even ik pak het er bij, met de kop: ‘Koe gebruikt TomTom.’’ Ik lees hier: ‘Koeien gebruiken ingebouwd navigatiesysteem’ op onze site. ‘Dat is de internetvariant. Nee, jullie hebben TomTom als merknaam gebruikt voor een ander navigatiesysteem.’ Dat is toch fijne reclame. ‘Nee dat is het niet, omdat TomTom zich wil afficheren als een innovatief merk. Concurrerende navigatiesystemen hebben echt een andere marktpositie.’ Vat het op als compliment. ‘Nee, het is geen compliment. Kunt u tegen de redactie zeggen dat we het liever niet hebben?’ Maar een hoofdpijnpil noemen we ook een aspirine, toch? ‘Dat is nou net wat wij niet willen. Aspirine is een product van Bayer, maar als je iets van Roche wilt, dan heet het ook een aspirine.’ TomTom gaat ten onder aan zijn eigen succes. ‘Kan ik erop vertrouwen dat het niet meer gebeurt?’ Wacht, ik schreeuw het nu over de redactie… 1

op korte termijn neurotisch en irrationeel, maar komt op lange termijn echte waarde wel bovendrijven. Dat biedt één groot voordeel: u hoeft zich nu niet bezig te houden met de vraag of u nu aandelen moet bezitten of niet. De enige vraag die u zich hoeft te stellen, is of u de juiste aandelen bezit.

Acht keer Na de recente vrije val zijn grondstofgerelateerde aandelen interessant, maar ook risicovol. Vanuit dat laatste perspectief zou u kunnen kiezen voor voeding, gezondheid of verzekeraars. Universal American is een combinatie van de laatste twee, want het bedrijf biedt ziektekostenverzekeringen aan in de VS. Tegen acht keer de winst behoort het duidelijk tot de categorie waarde-aandelen. Wie echt wil ‘bodemvissen’, komt uit bij bedrijven als AerCap en China Direct (zie eerdere columns), die voor

een paar keer de verwachte winst worden verhandeld. Beide bedrijven zijn echter geen typische waardeaandelen, want ze groeien tientallen procenten per jaar.

Dividendrendement De ware value-belegger kijkt ook naar dividendrendement en heeft op dit gebied nu ook een ruime keuze. Financials zonder balansproblemen keren al snel zo’n 6 procent aan dividend uit. Het eveneens dit jaar behandelde Annaly Capital Management keert dit jaar mogelijk zelfs 14 procent uit als dividend. Het aandeel noteert bovendien hoger dan precies een jaar geleden. Kortom, kansen genoeg. 1

Het door Mark Leenards beheerde SBS Global Equity Fund bezit aandelen AerCap Holdings N.V., Annaly Capital Management, China Direct Inc., en Universal American Corp.

Toyota Verso Dynamic Business nu tot ruim 4.000 voordeel!

Verso v.a. 22.575,Lease v.a. 439,- p.m.

Als er uit wordt gespeeld kan ’t hockeyteam op u reke-

in benzine- en dieselmotoren, tot wel 177 pk/400 Nm

nen. De Toyota Verso heeft zeëen van flexibele ruimte

koppel! Hij is 5-sterren veilig en ook prettig compleet.

en 5 of 7 zitplaatsen. Tegelijkertijd is de Toyota Verso

Top Deal is de Verso Dynamic Business. In combinatie

als zakenauto uiterst representatief. Biedt véél power

met lederen bekleding is uw voordeel ruim 4.000,-.

P r i j s i n c l . B T W, e x c l . k o s t e n r i j k l a a r m a k e n e n v e r w i j d e r i n g s b i j d r a g e . L e a s e p r i j s p e r m a a n d ( T o y o t a F i n a n c i a l S e r v i c e s ) o . b . v . f u l l o p e r a t i o n a l l e a s e , 4 8 m a a n d e n e n 2 0 . 0 0 0 k m p e r j a a r , e x c l . B T W e n b r a n d s t o f . G e c a l c u l e e r d m e t 7 5 % n o c l a i m . G e m i d d e l d b r a n d s t o f v e r b r u i k ( 2 0 0 4 / 3 / E C , 1 0 1 / 0 0 / E C E ) 6 , 4 L / 1 0 0 k m ( 1 5 , 6 k m / L ) t / m 7 , 7 L / 1 0 0 k m ( 1 3 , 0 k m / L ) , C O 2 1 7 0 t / m 1 8 4 g r / k m . Wi j z i g i n g e n v o o r b e h o u d e n . D i s t r i b u t e u r : L o u w m a n & P a r q u i B . V. M e e r i n f o b e l g r a t i s 0 8 0 0 - 0 3 6 9 o f k i j k o p w w w . t o y o t a . n l

Genomineerd voor de ADCN Jaarprijzen voor Reclame en Vormgeving 2007

BTM | VOOR MERKEN DIE WILLEN GROEIEN Als je merk gekopiëerd wordt, is het tijd voor een nieuwe visuele stap voorwaarts. Met de Merk-Wijzer als duidelijk vertrekpunt hebben we voor Vacu Vin een krachtig logo ontworpen voor meer branding en onderscheidend vermogen. We bedachten het thema "Discover Vacu Vin" en ontwikkelden een nieuwe huisstijl, verpakkingslijn, brochure, webdesign, advertenties, beursstand, etc.

Vacu Vin verkoopt wereldwijd jaarlijks vele miljoenen producten, dus is de verpakking een cruciale merkuiting. Het nieuwe ontwerp en de stijlvolle fotografie maken nu van iedere verpakking een cadeautje. De design verwantschap geeft synergie en versterkt de presentatie op het schap. Hiermee is Vacu Vin weer helemaal klaar voor een volgende groeifase.

Is uw merk ook toe aan een revitalisatie? Vanuit een heldere merkidentiteit maken we graag inspirerende ontwerpen voor uw verpakkingen, huisstijl, brochures, advertenties, webdesign en interne communicatie. Door optimale afstemming tussen de uitingen kunnen we de communicatiekracht van uw merk versterken. Als u ook uw merk wilt laten groeien, bel of mail dan met Annemieke Later of Ruud Boer.

T: 010 453 10 33, I: w w w.btm.nl M: [email protected] of [email protected]

WELKE MONTEUR WIL ER NIET VAN HIER TOT TOKIO WERKEN?

Op zoek naar een internationale en avontuurlijke baan in een uitdagende werkomgeving? Kies dan voor een baan als monteur elektronica of mechanica bij Fugro. Als monteur zorg je ervoor dat de specialistische apparatuur van het geotechnisch onderzoeksteam continu goed werkt. Je werkt zowel offshore als in de werkplaats in Leidschendam. Je kunt rekenen op een aantrekkelijk salaris en tegenover werktijd die je offshore verblijft staan extra vrije dagen. Interesse? Kijk op www.ruimtevoorhetavontuur.nl.

Fugro is bovendien voor off- en onshoreprojecten op zoek naar projectleiders, engineers, adviseurs geotechniek, software developers, surveyors, technisch assistenten en landmeters. Heb jij een opleiding civiele techniek, geotechniek, geologie, werktuigbouw, elektrotechniek of ICT? Kijk voor vacatures op www.fugro.com/careers.

WWW.RUIMTEVOORHETAVONTUUR.NL

 

 

In Business Eco-nomie

  

   


11

Ondergronds Verder kijken blijft noodzakelijk

Finalisten Inzendingen uit de hele wereld

Opslag CO2 tijdelijk klimaatantwoord

Mobiliteit is populair bij groene wedstrijd Een milieuvriendelijke TomTom die de groenste route van A naar B uitzoekt is één van de populairste ideeen onder deelnemers van een lucratieve klimaatwedstrijd.

CO2, de grote boosdoener van het klimaatprobleem, moet onder de grond. Maar de Nederlander is bang.

Remco Tomesen AMSTERDAM

...

Een hoofdprijs van een half miljoen euro heeft maar liefst 235 groene ideeën gegenereerd voor de tweede klimaatwedstrijd van de Picnic Green Challenge. De organisatie ontving inzendingen uit de hele wereld, van Libanon tot de Filippijnen. De meeste kwamen uit Nederland (64), op de voet gevolgd door India (59).

Koen Verhelst AMSTERDAM

...

Stel dat er binnenkort in uw achtertuin een ondergrondse CO2-opslag komt. Gaat die opslagplaats dan niet over een paar jaar opeens lekken? CO2 kan gevaarlijk zijn als het zich ophoopt. Het gas is zwaar, waardoor het zuurstof verdringt en tot verstikking kan leiden. Nee, de Nederlandse bevolking staat niet bepaald te juichen als gevraagd wordt naar de mening over ondergrandse CO2-opslag. Dat blijkt uit een onderzoek van het Rathenau Instituut, een adviesorgaan van de regering. Het instituut deed onderzoek onder mensen die in de buurt van mogelijke opslagplaatsen wonen. Ondanks deze kritiek en huiver is de Nederlandse regering razend enthousiast en voorziet zelfs een leidende rol. Lege aardgasvelden zouden de ideale, veilige opslagplaatsen zijn.

Veilige techniek Volgens Shell, een van de betrokkenen voor opslag in Barendrecht, is de kans op een lek ‘nihil’. Omwonenden hoeven zich nergens zorgen over te maken, meent Wim van de Wiel. Hij is woordvoerder bij het Shell-project in Barendrecht. Hier moet vanaf 2010 puur CO2 uit de Shell-raffinaderij in Pernis de grond in. De burger moet volgens hem begrijpen dat de techniek niet nieuw is, maar ook gebruikt wordt voor aardgaswinning en -opslag. ‘Er is al zestig jaar gaswinning met deze technologie, zonder moeilijkheden. Aardgas is nog nooit ontsnapt uit ondergrondse opslag. Ook gebruikt de olie-industrie het om olie gemakkelijker op te pompen. Vandaar dat de kans op lekken volgens ons nihil is.’ Bij oliewinning werkt het CO2 als koolzuur in een colafles: de extra druk van het gas stuwt de olie naar de oppervlakte. Op die manier levert een bron meer ruwe olie op. In Alberta,

Doe als de Frogers DILEMMA 111

NATASJA

VANDENBERG

E

uropa is een rijk continent. Uit solidariteit met de armsten in onze gemeenschap geven wij jaarlijks een half miljard euro uit aan voedselhulp. Ruim 13 miljoen mensen ontvangen

2 1

1

Op de markt  

  



 !

   




  
 

  
 
! 
  




 

  
 
   






 

‘We moeten CO2 wel opslaan, anders zit alles in de atmosfeer.’ Canada zijn al projecten waarbij het CO2 ondergronds blijft als de olie uitgeput is. Deze techniek is ook toe te passen in de lege aardgasvelden. Barendrecht heeft de primeur, maar mogelijk komen ook in Groningen en Drenthe CO2-opslagplaatsen. Docent Milieuwetenschappen aan Wageningen Universiteit André van Amstel is niet geheel overtuigd van de inschatting van Shell dat het risico nihil is. Van Amstel: ‘Er hoeft maar een klep open te gaan en je zit met een probleem.’ Dat laatste is niet aan de orde, zegt Van de Wiel. ‘Bij een project als dit zijn natuurlijk meerdere veiligheidsmaatregelen genomen.’

is namelijk ook weer energie nodig. Dit levert weer meer CO2 op. Is dat niet het beruchte dweilen met de kraan open? Van de Wiel vindt van niet: ‘De hele methode, afvang en transport, kost maar 5 procent meer. Netto gaat er dus meer onder de grond.’

Wie de wedstrijd wint, mag de half miljoen euro niet vrij besteden. De organisatoren – De Nationale Postcode Loterij en crossmedia-evenement Picnic – eisen dat de winnaar dat geldbedrag gebruikt om het idee in twee jaar op de markt te brengen. Gisteren maakten de organisatoren de vier finalisten bekend. Jochen Mundinger uit Zwitserland heeft software ontwikkeld voor milieuvriendelijk reizen. Een soort TomTom die de groenste route plant van punt A naar punt B. Andere finalisten zonden ideeën in voor consumentvriendelijke zonnepanelen, duurzame bouwmaterialen en een slim zonweringsysteem. Vorig jaar won het Nederlandse Qurrent, dat een decentraal energiesysteem ontwikkelt.

‘We kregen uit meerdere landen ideeën over sites voor mobiliteit.’ Het soort inzendingen was dit jaar erg uiteenlopend, zegt juryvoorzitter Femke Rotteveel. ‘We kregen uit meerdere landen ideeën voor sites over mobiliteit. Denk aan sites voor carpoolers of mensen die een auto delen.’

Water Ook zijn er volgens haar veel ideeën om ‘op een andere manier met water om te gaan’. Bijvoorbeeld om gewassen met minder water te besproeien. Een derde populaire categorie is ‘zonnepanelen en andere alternatieve energiebronnen’. Tijdens het crossmedia-evenement Picnic op 25 september in De Westergasfabriek in Amsterdam presenteren de finalisten hun inzendingen en wordt de winnaar bekendgemaakt. 1

Kernenergie

Subsidies

Van Amstel ziet CO2-opslag als een tussenoplossing, ‘We moeten verder blijven kijken naar zonne- en windenergie, vooral omdat dit een dure methode is.’ Voor de afvang van CO2

In Pernis is een extra compressor nodig en er moet een netwerk van leidingen komen voor het vervoer naar Barendrecht. Maar Van de Wiel wil niets zeggen over de geldbedragen die gemoeid zijn met deze infrastructuur. Niettemin is ook hij ervan overtuigd dat we verder moeten kijken. ‘Het is en, en, en. We moeten blijven zoeken naar duurzaamheid. Naar zonne- en windenergie en sinds kort ook weer naar kernenergie. Maar de komende dertig, veertig jaar zal het gebruik van fossiele brandstoffen nog toenemen. In die tijd is CO2-opslag een prima oplossing om het spul uit de lucht te houden.’ Ook Van Amstel meent dat CO2opslag, voorlopig, een oplossing is. ‘Om klimaatverandering te voorkomen, moeten we wel opslaan. Anders zit alles in de atmosfeer.’ 1

De subsidieregeling gaat vandaag van start en is alleen bedoeld voor eigenaars van bestaande woningen. Uitvoerder van de regeling is SenterNovem, onderdeel van het

ministerie van Economische Zaken. De regeling geldt voor de jaren 2008 tot en met 2011. Met deze regeling wil minister Van der Hoeven het gebruik van duurzame zonneboilers, warmtepompen en micro-WKK-ketels stimuleren. Zo kunnen met de subsidie in vier jaar tijd tussen de 50.000 en 60.000 zonneboilers worden aangeschaft. De plaatser van de meest gangbare zonneboiler ontvangt een subsidie van 720 euro. Verder kunnen in vier jaar tussen de 4.000 en 5.000 warmtepompen worden gesubsidieerd en 10.000 micro-WKK-installaties. De subsidieaanvragen worden door SenterNovem in volgorde van binnenkomst behandeld. In totaal is in het eerste jaar 20 miljoen euro beschikbaar. 1

deze bijdrage. Het meeste gaat naar de Italianen. Nederland ontvangt geen Europese Voedselhulp. Toch hebben duizenden gezinnen in dit land niet voldoende geld om hun eigen voedsel te kopen. Deden begin 2007 wekelijks 10.000 gezinnen een beroep op de voedselbanken, aan het einde van het jaar waren dat er 13.000. Een aantal jaar geleden leek het nog een belangrijk onderwerp voor vele Nederlanders. Rond de gemeenteraadsverkiezingen kreeg menig voedselbank nog een bezoek van een lokale of landelijke politicus. Er werd schande gesproken over het feit dat in een rijk land als Nederland mensen afhankelijk waren van de bedeling.

Allerlei politieke partijen beloofden een einde te maken aan de voedselbanken. Nu 2,5 jaar later is de trieste balans dat meer gezinnen dan ooit gebruik maken van de voedselbanken. De voedselbanken zijn nu een vergeten nieuwsonderwerp. Tot vorige week. De voedselbanken stonden weer even op de voorpagina van de kranten: Rene en Natasja Froger maken op dit moment het programma De Frogers: Effe Geen Cent Te Makke, waarin ze een maand op het sociaal minimum gaan leven. Er is veel kritiek op het programma omdat het de armsten van Nederland niet serieus zou nemen. Rene en Natasja gaan na een maand weer lekker door met hun de-

cadente bestaan. Het toppunt van decadentie is echter dat de Frogers onder vuur liggen en niet het feit dat wij het blijkbaar acceptabel vinden dat tienduizenden mensen niet rond kunnen komen in een van de rijkste landen van de wereld. De cynici die het programma vooraf afzeken, kunnen hun oprechte zorg voor de stigmatisering van de armsten van Nederland beter omzetten in echte actie: ik neem aan dat het aantal vrijwilligers aanmeldingen bij de voedselbanken enorm is toegenomen de afgelopen weken. Zo niet, valt me dat toch tegen van al die zorgzame Nederlanders die de Frogers zonder het programma gezien te hebben al hypocriet noemden. Zij

gebruiken hun talent in ieder geval wel voor iets anders dan hun eigen portemonnee. Overigens zoeken de voedselbanken sponsors en vrijwilligers. En van diegenen die zoals ik een milde boekhoudersmentaliteit hebben, wil ik extra aandacht vragen voor stichting VONK. Na mijn zwangerschapsverlof wil ik daar maatje worden. Zij helpen de klanten van de voedselbank met financieel advies om door de formulierenbagger heen te komen, en structureel hun financiële positie te verbeteren. Er ligt immers voor honderden miljoenen geld op de planken om de armsten te steunen. Wie doet er mee? 1

Tussenoplossing

Geen schuld over CO2-uitstoot

De Nederlandse automobilist voelt zich allerminst schuldig over zijn CO2-uitstoot. Nog geen kwart (21,4 procent) van de Nederlanders heeft bezwaren als ze de auto instappen, blijkt uit onderzoek.

Duurzame warmte levert weer geld op Goed nieuws voor Nederlanders die een zonneboiler, warmtepomp of warmtekrachtketel in hun huis willen plaatsen. De subsidiekraan gaat weer open. Redactie economie AMSTERDAM

...

Unilever Het meest duurzame voedingsbedrijf is Unilever, zegt Dow Jones.

Niet zelf betalen voor CO2

Meer dan de helft van de Nederlanders vindt dat brandstofleveranciers de CO2-uitstoot moeten compenseren, aldus onderzoek van PanelWizard.

12

 

 

In Business De markt

BEURS VANDAAG ‘De beursindex is een dom ding’

H

et is het eeuwige beleggersdilemma, vooral voor particulieren. Slaafs een index volgen en nooit echt rijk worden, of gokken op de kennis en kunde van fondsbeheerders? Voors en tegens. De voorvechters van indexbeleggen zijn net zo cyclisch als de beurs zelf. Zodra alles hard naar beneden gaat, kruipen zij uit hun holen. Dan worden er weer allerlei onderzoeken aan de haren bijgetrokken om te bewijzen dat indexbeleggen beter rendeert dan actief beleggen. De kritiek luidt vaak dat of een beleggingsfondsmanager al dan niet zijn dienstdoende index – de benchmark – verslaat, meer een gevalletje kop of munt is, dan kunde. Het is een feit dat driekwart van de beheerders er niet in slaagt om de voor hun relevante index structureel te verslaan, maar er zijn wel degelijk fondsmanagers die op basis van hun kwaliteiten tot de notoire outperformers behoren. Of gooide legende Bill Miller van Legg Mason Capital Management door stom geluk vijftien jaar achter elkaar kop? Behaalt het Noorse Skagen Global door puur geluk nu al over een periode van veertien jaar een geannualiseerd rendement van 20 procent? Ja, er valt best iets te zeggen voor indexfondsen, maar eigenlijk beperkt zich dat tot één niet onbelangrijk aspect: lage kosten. Die liggen meestal rond de 0,5 procent en u weet daarmee meteen zeker dat u de index nooit zult verslaan. Hoeveel die ook wint of inlevert, u hobbelt ieder jaar weer een half procentje achter de index aan. Er zijn nog meer argumenten tegen indexbeleggen, nog afgezien van de eeuwige (bescheiden) underperformance. Zo is op basis van historische rendementen goed inzichtelijk welke fondsbeheerders en fondshuizen er op de lange termijn wel in slagen om de index achter zich te laten. Het is relatief eenvoudig die fondsen te traceren die structureel tot de toppers binnen een categorie behoren.

  

   


Het is een beetje als met het voetbal in Nederland. De kans dat een club Europees voetbal haalt, is statistisch gezien niet groot. Minder dan 15 procent van de clubs in het betaald voetbal speelt dit jaar Europees, 85 procent blijft in eigen land. Als u de ranglijsten van de afgelopen twintig jaar bekijkt, ziet u dat u wél een bovengemiddelde kans maakt, als u de beste clubs uit het verleden kiest. U pikt Ajax, PSV en desnoods Feyenoord. Notoire underperformers als Heracles, Eindhoven en Helmond Sport laat u links liggen. Bovendien is de index een dom ding. Er zitten altijd aandelen in die een beetje belegger om evidente re-

Kleine fondshuizen presteren vaak beter dan grote, logge. denen niet wil hebben. Bedrijven die slecht geleid worden, of het economische tij tegen hebben. Bovendien is niet elke nationale index een goede weerspiegeling van de economie. Zo maken Royal Dutch Shell en het onNederlandse Arcelor Mittal al eenderde deel van de AEX uit. Als u vanwege de economische voorspoed (ahum) nu in de VS wilt beleggen en daarom de Dow Jones trackt, zit u met dertig fondsen die in 1492 nog door Columbus bij elkaar gescharreld zijn. Is dat een garantie voor keihard rendement? Nee, want ook Bill Miller weet na veertien vette jaren sinds vorig jaar wat verliezen van de index is en ook Skagen Global staat dit jaar ook in de min. Het Noorse fonds staat zelfs op een minieme achterstand ten opzichte van de index, de MSCI World Index. Skagen Global behoort wel tot de kleinere boetieks in fondsenland en juist die kleine, zelfstandige fondshuizen presteren historisch gezien beter dan de grote, logge fondshuizen in deze industrie. 1

Skagen Fonder global

De markt in kaart

NEDERLAN N AEX

VS DOW JONES LONDEN FTSE 100

VS NASDAQ

KOERS:

KOERS:

11230,73

395,733

% VERSCHIL:

KOERS:

2209,81

% VERSCH

KOERS:

-2,43%

-0,77% %

5415,60

% VERSCHIL:

% VERSCHIL:

-2,64%

-0,56% FRANKRIJK CAC 40

KOERS:

4293,34

% VERSCHIL:

-1,08%

BRAZILIË BOVESPA

675,72

KOERS:

48830,21

% VERSCHIL:

Bron koersgegevens: 10 september 07

-3,72%

8 september 08

VERSCHIL:

% VERSCHIL:

+16,05

+2,43%

Nederland AEX Index - slotkoersen 9 september AANDEEL

SLOT

aegon 8,651 8,986 ahold 40,61 akzo nobel arcelor mittal 42,265 15,02 asml holding 11,19 bam groep 51,55 corio dsm, kon. 37,84 9,425 fortis 44,86 fugro 32,55 heineken 21,785 ing groep c. kpn 11,284 22,14 philips, kon. 21,13 randstad 11,207 reed elsevier royal dutch shell a 21,67 15,385 sbm offshore tnt 23,805 16,125 tomtom unibail-rodamco 148,36 20,515 unilever c. 11,53 usg people 74,27 wereldhave wolters-kluwer c. 16,12

VORIG SLOT

8,434 8,738 41,115 44,64 15,21 11,49 50,735 38,325 9,591 47,83 32,235 21,765 11,276 22,22 21,325 11,206 21,945 16,155 24,34 16,475 146,10 20,00 11,70 73,22 16,155

VERSCHIL

0,22  0,25  -0,50
-2,38
-0,19
-0,30
0,82  -0,48
-0,17
-2,97
0,32  0,02  0,01  -0,08
-0,20
0,00  -0,28
-0,77
-0,54
-0,35
2,26  0,52  -0,17
1,05  -0,04


HOOG

8,78 9,046 41,21 44,15 15,34 11,68 51,93 38,665 9,80 47,87 32,90 22,33 11,486 22,38 21,615 11,51 22,19 16,275 24,39 16,67 148,56 20,635 11,80 74,72 16,55

Amsterdam Midcap Index - slotkoersen 9 september LAAG

8,375 8,70 40,40 41,10 14,97 11,12 50,355 37,65 9,306 44,85 32,215 21,62 11,276 22,035 21,00 11,131 21,585 15,30 23,625 16,05 146,215 20,03 11,40 72,56 16,04

VOLUME

19534470 9853471 2722867 6888874 4590580 903163 384355 1176979 25797664 718687 1949680 17080469 9084816 4602333 1286091 2775437 12879815 1597456 1719748 848891 44998 12369567 519592 189396 1339921

AANDEEL

SLOT

aalberts ind. amg arcadis asm international binckbank boskalis westm. crucell csm cert. draka holding eurocomm. prop. heijmans imtech logica nutreco holding océ opg groep ordina pharming group smit international sns reaal ten cate vastned retail vopak wavin wessanen c.

9,90 32,45 13,16 16,98 6,58 37,75 10,78 18,97 17,78 29,06 12,33 16,05 1,59 41,29 6,95 10,25 6,21 0,93 48,69 11,02 25,86 54,75 39,32 5,31 7,04

VORIG SLOT

10,09 36,64 13,60 17,33 6,52 40,72 10,66 19,30 18,26 29,04 12,58 16,55 1,60 41,01 7,03 10,62 6,51 0,92 49,75 10,96 25,96 53,88 40,94 5,35 6,96

VERSCHIL

HOOG

LAAG

VOLUME

-0,19
-4,19
-0,44
-0,35
0,06  -2,97
0,12  -0,33
-0,48
0,02  -0,25
-0,50
-0,01
0,28  -0,08
-0,37
-0,30
0,01  -1,06
0,06  -0,10
0,87  -1,62
-0,04
0,08 

10,20 36,75 13,71 17,40 6,77 40,32 10,90 19,48 18,30 29,50 12,77 16,74 1,66 41,45 7,08 10,60 6,45 0,94 49,79 11,12 26,33 54,75 41,72 5,55 7,17

9,83 31,96 13,05 16,90 6,46 37,26 10,63 18,86 17,57 28,52 12,20 15,87 1,58 40,89 6,86 10,12 6,14 0,91 48,31 10,89 25,75 53,55 39,17 5,31 6,84

343178 274470 110784 363357 404516 632435 525754 504698 245405 145444 92125 536922 1666293 237267 344924 173119 542649 122486 160173 1060061 56688 38996 421953 431661 432685

Amsterdam Smallcap Index - slotkoersen 9 september AANDEEL

SLOT

accell group antonov ballast nedam beter bed brunel intern eriks group exact hold. fornix biosciences gamma holding grontmij c. innoconcepts kardan kas bank lanschot, van macintosh retail moolen holding nieuwe steen qurius sligro food gr spyker cars super de boer tkh group tmg unit 4 agresso vastned off/ind

23,62 0,33 22,24 9,56 17,55 43,12 21,20 8,42 24,52 22,91 10,30 7,60 22,49 50,00 11,56 4,67 16,62 0,49 22,98 5,20 3,58 15,80 19,27 14,00 16,20

VORIG SLOT

24,20 0,33 22,20 10,17 16,84 43,30 21,15 8,60 23,85 23,30 10,25 7,84 22,60 49,26 11,73 4,84 16,60 0,49 23,00 5,03 3,70 15,70 19,13 14,25 15,87

VERSCHIL

HOOG

LAAG

VOLUME

-0,58
0,00 0,04  -0,61
0,71  -0,18
0,05  -0,18
0,67  -0,39
0,05  -0,24
-0,11
0,74  -0,17
-0,17
0,02  0,00 -0,02
0,17  -0,12
0,10  0,14  -0,25
0,33 

24,50 0,33 22,48 9,98 17,80 43,30 21,38 8,60 25,50 23,56 10,49 7,95 22,80 50,00 12,20 4,85 17,00 0,50 23,30 5,35 3,70 15,89 19,49 14,18 16,31

23,62 0,31 22,24 9,52 16,73 42,80 21,03 8,41 23,85 22,82 10,23 7,57 21,65 48,45 11,25 4,64 16,61 0,48 22,72 5,01 3,58 15,52 18,88 14,00 15,75

15596 164590 6784 35845 94335 7406 103553 13494 8952 32366 100497 109468 16008 2689 12739 228356 79527 156763 78071 31992 56228 76295 16917 116675 43811

 

 

In Business De markt

  

   


13

Miljoenenschikking ‘Details volgen’ DUITSLAND DAX

ND

JAPAN NIKKEI 225

Verzekeraar Delta Lloyd heeft een overeenkomst gesloten met de stichtingen Verliespolis en Woekerpolisclaim. ‘Daar kun je vanuit gaan.’

RUSLAND RTS-INDEX

KOERS:

3

Delta Lloyd sluit akkoord woekerpolis

6233,41

Redactie economie

KOERS:

IL:

% VERSCHIL:

%

-0,48%

AMSTERDAM

...

12400,65

% VERSCHIL:

-1,77%

KOERS:

1395,11 % VERSCHIL:

-7,51%

HONGKONG HANG SENG

De eerste miljoenenschikking in de ‘woekerpolisaffaire’ lijkt nabij. Verzekeraar Delta Lloyd wil nog geen inhoudelijke details geven, maar liet gisteravond weten vandaag een perconferentie te houden. ‘En dat doen we niet voor niets.’ De resultaten van de onderhandelingen over een financiële tegemoetkoming voor polishouders worden daarin uit de doeken gedaan. Ook Ombudsman Jan Wolter Wabeke en de beide stichtingen zijn erbij aanwezig, zo bevestigt de woordvoerder. Een uitbetaling door Delta Lloyd zou een eerste stap zijn richting een soepele afwikkeling van de proble-

men met beleggingsverzekeringen. Verzekeraars en banken rekenden te hoge kosten en behaalden lage rendementen, waardoor uitkeringen erg tegenvielen. Er zijn rond de 6,5 miljoen van deze polissen verkocht. 1

HET PANEL

hebben een presentje van de Amerikaans belastingbetaler gekregen. Het vervolg is moeilijk voorspelbaar. Veel succes, nieuwe president!’

‘REDDING’

STELLINGVANDEDAG

US go socialist!?

KOERS:

20491,11 % VERSCHIL:

-1,46%

SINGAPORE STRAITS TIMES

De beurs is de officieuze tempel van het kapitalisme. Wat een ironie: beleggers dansten gisteren van plezier dat de Amerikaanse regering de zieltogende hypotheekverstrekkers Fannie Mae en Freddie Mac in feite nationaliseert. Wat zegt dit over de gemoedstoestand van beleggers en beurs?

KOERS:

‘BIZAR’

2673,21

-0,79%

MARCEL TAK (ONAFHANKELIJK BEURSEXPERT) ‘De euforie op de beurzen laat zien dat beleggers bloednerveus zijn. Niet over het lot van de hypotheekbanken zelf, maar over de negatieve gevolgen als deze failliet zouden gaan. De redding van Freddie en Fannie was nodig. De aandeelhouders van deze banken zijn alles kwijt, maar de financiële markten zijn gered.’

‘BELLETJE’

AD VAN TIGGELEN (AANDELENSTRATEEG ING) ‘Bijna de helft van de Amerikanen heeft nu in feite een staatshypotheek, een bizarre situatie die de ernst van kredietcrisis onderstreept. Beleggers kopen in paniek banken, want die

% VERSCHIL:

ANP

CEES SMIT (TODAY’S BEHEER): ‘Heel apart dat juist Amerika deze noodmaatregelen neemt. Voordeel is dat niemand in Brussel meer bang hoeft te zijn voor een belletje uit de VS als er weer eens sprake is van directe of indirecte staatssteun bij bedrijven of sectoren.’

Agenda woensdag 10 september AEX Index

395,73

Hang Seng

20491,11

Dow Jones

11230,73

Bedrijven Binnenland 07.30

ING Groep

Benelux Conference

Economie Binnenland

10 september 07

VERSCHIL:

-3,06

Euro/Dollar

9 september 08

% VERSCHIL:

10 september 07

VERSCHIL:

-0,77%

-303,16

1,4106

Goud

9 september 08

% VERSCHIL:

-1,46%

781,16

10 september 07

VERSCHIL:

-280,01

9 september 08

% VERSCHIL:

-2,43%

101,50

Olie

09.00

CBS

De Nederlandse Economie 2007

09.00

IDC Benelux

Conferentie over virtualisatie

09.30

CBS

Invoer uit China, 1e halfjaar

09.30

CBS

Omzetcijfers autodealers 1e halfjaar

10.00

Economische Zaken

Lancering innovatieprogramma polymeren

09.00

Verkeer en Waterstaat

Wetenschappelijke proef spitsrijden

VROM

Topconferentie Scheldehavens

ECB

Toespraak Trichet in Europees Parlement

OESO

International Migration Outlook 2008

11.45

Economie Buitenland 09.00 11.00

10 september 07

VERSCHIL:

-0,0022

9 september 08

% VERSCHIL:

-0,16%

10 september 07

VERSCHIL:

-20,35

9 september 08

% VERSCHIL:

-2,54%

10 september 07

VERSCHIL:

-2,42

9 september 08

% VERSCHIL:

-2,33%

14

 

 

Perspectief

  

   


Buitenstaander op het Binnenhof

Het Den Haag van Peter Middendorp

V

andaag verschijnt Lange Poten, een bundeling van de columns die Peter Middendorp het afgelopen jaar voor De Pers schreef. De Haagse coulissen vormen zijn werkterrein. Wat politici, parlementair journalisten, voorlichters en andere Binnenhofgangers liever onder het tapijt moffelen – ze moeten nog langer mee en je komt elkaar altijd weer tegen – schrijft Middendorp juist op. De eerste exemplaren van Lange Poten worden uitgereikt aan Femke Halsema en Max van Weezel, beiden ‘slachtoffer’ van de columnist. In Nieuwspoort nota bene, dat hem bijna weerde omdat hij de ongeschreven codes zou schenden. Op verzoek schetst hij een dag uit zijn leven als buitenstaander op het Binnenhof.

1

2 1 Ochtend op de Lange Poten. 2 Ouders demonstreren voor gastouderopvang op het Plein.

3 Beroepsdemonstrant voor ingang van de Tweede Kamer. Is in te huren door groepen en organisaties. Waar de als man verklede vrouw vandaag voor of tegen is, kan ik zo niet lezen.

3 FOTOGRAFIE: EVERT-JAN DANIËLS

Journalistiek

ook ruimte voor een complimentje. Reacties van diverse journalisten werkzaam in ‘de kaasstolp’.

De stoorzender Columnist Peter Middendorp doet alles anders dan de andere Haagse verslaggevers. Niet iedereen is gecharmeerd van zijn voyeuristische stukjes. Koen Verhelst AMSTERDAM

...

Perscentrum Nieuwspoort klaagde over de manier van werken van Peter Middendorp. En bestuurslid Max van Weezel was niet de enige. Toch is er

Martin Sommer, chef Haagse redactie de Volkskrant ‘Het is een interessant experiment. En ja, ik lees zijn stukjes regelmatig. Ik moet zeggen dat ik ze van wisselende kwaliteit vindt. Soms geven ze een erg interessante inkijk in de mechanieken op het Binnenhof waar de lezer geen weet van heeft. Maar ach, soms kan ik er ook weer geen touw aan vastknopen.’ ‘Dat hij mij een ‘mieroloog’ noemde, gebruik ik sindsdien maar als compliment. Maar het idee dat we

hier veel te close zijn en cadeautjes uitdelen, nee. Ik denk dat Middendorp nog een jaartje moet blijven, dan merkt hij wel dat het allemaal best meevalt met die vriendjescultuur.’

Yvonne Wiggers, chef Haagse redactie Algemeen Dagblad ‘Middendorp schrijft mooie, open columns. Zo kunnen mensen eens op een grappige manier kennismaken met Den Haag. Via een insider. Waar wij achter het nieuws aan moeten, kan Middendorp het gewoel beschrijven.’ ‘Toch herken ik die vriendjescultuur niet echt. Als je belangrijke af-

Den Haag

Nieuwspoortcode

Bevolking: 475.904 Gemiddelde leeftijd: 38,1 Man-vrouwverhouding: 49,1 / 50,9%

De zogenoemde Nieuwspoortcode houdt in dat journalisten niets publiceren van wat politici in sociëteit Nieuwspoort tegen hen zeggen.

 

 

Perspectief

  

   


15

5

6

7 4 Nieuws in de Kamer. Het moet iets met Sociale Zaken te maken hebben; minister Donner is erbij betrokken. Meestal geeft hij commentaar op typisch Donneriaanse wijze, met hier en daar een kwinkslag, die door sommigen als zeer plezierig wordt ervaren.

5 Op dinsdagmiddag is het druk in de Wandelgang. Journalisten wachten politici op. Er valt niets te lachen.

6 Op het ministerie van Defensie hangt de vlag halfstok. Zondagmiddag is in Afghanistan een Nederlandse soldaat omgekomen.

7 Elke dinsdagmiddag wordt het Vragenuur gehouden. Soms zie ik een

4

spraken probeert te maken, onderhandel je. Dat gebeurt niet in het openbaar, tenminste niet als je iets wilt bereiken. Je zou soortgelijke columns kunnen schrijven over het bedrijfsleven of de voetbalwereld. Het is echt niet uniek voor het Binnenhof.’ ‘En saai is het al helemaal niet. Ik zit hier al tien jaar, maar echt saai is het nooit. Je hebt natuurlijk weleens een debat dat wat minder interessant is, maar het gaat toch altijd over échte zaken.’

Joost Niemöller, tot voor kort parlementair verslaggever HP/De Tijd ‘Ik vind het juist geweldig wat hij

doet! Ik weet niet hoe goed hij gelezen wordt hoor, maar ik heb het idee dat mensen het fijn vinden. ‘Goh, eindelijk een journalist die niet onderdeel van het systeem is.’ Toen ik zelf zes jaar geleden begon, had ik het gevoel een buitenstaander te zijn, en dat is eigenlijk nooit helemaal weggegaan. Maar ik heb nooit dat gevoel goed kunnen omschrijven in mijn eigen stukken. In die zin ben ik ook wel een beetje jaloers. Het mooie van Middendorps columns is dat het over de kleine zaakjes gaat. Over een moeizame accreditatie, of over de laatdunkende persmedewerkers van het bedrijf Tweede Kamer. Over de journalistieke pikorde.’

‘Hoe je het ook aanpakt, je wordt meegesleept in situaties waar mensen je dingen vertellen, ze praten hun mond voorbij. Dan zeggen ze: ‘Dat mag je niet opschrijven.’ Dat wil je wel, maar je doet het niet. Je hoopt dat ze je dan in de toekomst wat toespelen. Tja, dan ben je onderdeel van het corrupte systeem…’

Syp Wynia, politiek commentator bij weekblad Elsevier ‘Wat Middendorp doet, is best toe te juichen, al is het voor de betrokkenen wat minder fijn. Mensen als Middendorp zijn de nestbevuilers, de inbrekers in een gesloten groep. Het is overigens een andere discussie hoe

kleine, parlementaire sketch, en houd ik er een aardige column aan over. Misschien ligt het aan Prinsjesdag dat het vandaag wat aan de stille kant is; ik zie niets waar ik iets mee kan.

gesloten het Binnenhof werkelijk is. In sociaal opzicht is het een lastige taak, zo open schrijven.’ ‘En ach, die vriendjescultuur, die heb je ook in andere takken van journalistiek. Bij de sport, bij de kunst, overal. Na een tijd ontstaat er een netwerk van vaste banden. Het gevaar bestaat dat de loyaliteit van de journalist aan de lezer naar z’n vakgebied verschuift. Een verslaggever in Brussel zal eerder positief over de EU zijn dan een buitenstaander. Of een sportjournalist die Ajax volgt, die zal minder snel een groot financieel schandaal binnen de club aankaarten. Het vergt zelfdiscipline voor de journalisten om uit dat moeras te blijven.’ 1

‘Probeer gewoon

Surfen van Het Net’

IS RAT f: G t kans e lusie Exc tslot mjoen ! a il a st p 5 m o Gewoon.

:\YMLU]HU/L[5L[ r .¥¥UQHHYJVU[YHJ[ r .9(;0:NLIY\PRKYHHKSVVZTVKLT r ,LU]V\KPNLPUZ[HSSH[PL

Z19,95 ]HUHM

Uit ‘De totale Ferry’

Over Max Van Weezel

Agenda 10-09-08

‘Dag in dag uit stonden ze daar, vaak jarenlang, en Ferry Mingelen volgens mij al vanaf het einde van de jaren zestig. Allemaal stelden ze dezelfde vragen.’

‘Max van Weezel is mijn lievelingsvijand. Ik ging schrijven over Van Weezel. Ik heb er een spel van gemaakt.’

13.00 uur: Debat over Haagse mores met Van Weezel, Halsema en Middendorp

.

9,95 WTUK

4IZ

(SS¥¥UIPQ(+:3^PURLSUSu VMILS 

 

 

Uit & Thuis Hap & Sap

16

  

   


Culinair Nieuwe keuken zoekt eters

Recepten

Hongaren blijven hangen in goulash

De paprika old school en in nieuwe stijl Elke Hongaarse culi heeft zijn eigen adresje waar hij zijn paprika’s koopt: zoetig voor de salade, pittig voor de goulash en de stoofpotten. Een ouderwets én een nieuw recept.

De expats zijn overtuigd, nu nog de Hongaren zelf. Chef Viktor Segal moet nog vele zieltjes winnen. Dirk Koppes BOEDAPEST

...

‘Die glazen kloppen niet’, constateert hij streng. De sommelier wordt er direct bijgeroepen en inderdaad, de wijnglazen op tafel verschillen minimaal. Chef de cuisine Viktor Segal lijkt misschien op het eerste gezicht een onschuldige grijze muis met blauwgrijze ogen, deze kok kan flink uithalen met zijn pollepel. In zijn eigen gelijknamige culinaire tempel voert hij 365 dagen per jaar een offerdienst op voor zijn internationale cliëntèle, waarbij hij als offeranden ganzenlever met bosuitjes, tamarinde en Japanse rijstcake of konijn met salie serveert. Hongaarse ingrediënten (het land is de grootste producent van ganzenlever van Europa), waar hij een eigen draai aan geeft. Helaas worden profeten in eigen land slechts zelden geëerd, en Segal vormt geen uitzondering op de regel. Tijdens de lunch stroomt het restaurant goed vol, alleen valt er weinig Hongaars te horen. Vooral bankiers en andere zakenlieden van internationale bedrijven proeven de boterzachte krabbetjes, die 36 uur gegaard

zijn of prikken in de salade met bloemkool en (natuurlijk) paprika. Hongaren zijn niet gewend veel geld uit te geven aan een lunch buiten de deur, legt Segal uit. Wijn mag wat kosten, eten een stuk minder. ‘Dan kom je automatisch bij expats uit. Die staan ook open voor nieuwe ontwikkelingen. Hongaren blijven hangen in de goulash of de kip-paprika’, schampert de kok, die nog in La Rive van het Amstel Hotel heeft gewerkt.

Dit is de Europese hoofdstad van de stoofpotten, met een stevige puree. Wie de restaurants van Boedapest uitprobeert of het Sziget popfestival bezoekt, moet Segal gelijk geven. In lange rijen staan jong en oud te wachten op borden vette prut, waarin nog net hompen stukgekookt vlees zijn te herkennen. Dit is de Europese hoofdstad van de stoofpotten. Ook karper of zalm verdwijnen in een pan soep. En altijd levert men er een stevige portie aardappelpuree bij. Licht en luchtig zijn hier nog niet doorgedrongen.

Bij Viktor Segal kunnen de Hongaren iets nieuws proberen.

Recensie Wijn

TERUG NAAR KALK BAY Cor Hospes AMSTERDAM

...

Het was zo’n dag waarop de inwoners van Kaapstad samenschoolden in restaurants met uitzicht over zee. Dat kan heel goed in Kalk Bay, een half uurtje rijden van Kaapstad. Daar staat aan een haventje een witgesaust gebouw vol visrestaurants.

Op het menu vis die op grijpafstand in de Indische Oceaan zwemt. En ja, wat drink je daarbij? Een knisperende sauvignon blanc, tipte mijn tafeldame, die was opgegroeid tussen de Kaapse wijnranken. We spoelden daarmee nog lekkerder onze oesters, mosselen en witte steenbras weg, om ons een verdieping lager met een andere sauvignon blanc tevreden neer te vlijen in de kussens, terwijl tegen de ramen de oceaan uiteenspatte als wit schuimend bier. Het was een middag om niet snel te vergeten. Dat gevoel wilde ik ook graag in Nederland oproepen met eenzelfde knisperfrisse sauvignon blanc uit de Kaap. En die vond ik, bij Albert Heijn.

gaarse pot, staat dit recept altijd op de kaart. Verwijder van acht milde groene paprika’s de steelaanzet zonder de binnenkant open te snijden (tijdens braden mag hier geen olie in komen). Was de paprika’s en wrijf ze goed droog. Dirk Koppes Braad steeds twee paprika’s in olie BOEDAPEST – de paprika’s moeten kunnen drijBrasem met rode biet ven. Draai ze af en toe om zodat ze Viktor Segal wil zijn landgenoten gelijkmatig verkleuren. Zodra er op meer aan de vis helpen, dus bedacht de paprika’s blaasjes verschijnen, zijn hij een recept met brasem, rode biet ze gaar. Verwijder de velletjes terwijl en vanzelfsprekend paprika. ze nog heet zijn en laat de olie afkoeBegin met de saus. Kook de rode bie- len. Roer de acht theelepels mosterd ten in ruim water tot met citroensap, poeze zacht worden, dersuiker, peper en gooi ze in een blenfijngehakte dragon der of duw ze door tot een glad sausje. een zeef. Voeg dan Voeg druppelsgewijs 4 brasemfilets suiker en geraspte de afgekoelde olie 2 pittige paprika’s, in vieren gember toe aan het toe tot de saus dik 1 courgette in plakjes kookwater, koken wordt en breng hem 2 grote champignons tot het dik genoeg op smaak met zout 1 aubergine in plakken wordt voor een saus. 1 zoete aardappel in plakken en peper. Haal de De bietenpuree toepaprika’s door de olijfolie voegen en daarna saus, leg ze op een verse zwarte peper, zeezout, afmaken met olijfpaar blaadjes groene korianderzaad en thijm olie. salade en giet rest Saus Vervolgens de van de saus erover. 5 rode bieten kruiden en specerijServeren bij geroos100 gr suiker en toevoegen aan de terd vlees. 1 30 gr gember paprika, courgette, 100 ml olijfolie champignon, aubergine en aardappel. De groenten afzonderlijk grillen met olijfolie. Strooi zout, peper en gemalen korianderzaad over de visfilet. Tien minuten bakken op 180 graden. Maak een torentje van de groenten (lekker restaurantje spelen!), gooi de bietensaus eroverheen en op het bord. Ten slotte de vis op de groenten plaatsen.

...

Vijf jaar geleden begon Segal met zijn eigen restaurant. ‘Inmiddels kun je op vier of vijf plekken echt goed en modern eten’, constateert hij enigszins megalomaan over zijn invloed. Maar er is nog een lange weg te gaan. ‘Helaas functioneert dit land in sommige opzichten op derdewereld-niveau. De moeite die het me kost om voortdurend goede ingrediënten te vinden! Neem het konijn met salie dat nu op de kaart staat. Heb ik eindelijk een fokker die de perfecte filet levert, belt hij na twee maanden dat de voorraad op is, hij kan niets meer brengen. Navraag leert dat hij zijn spullen naar Duitsland exporteert. En dat terwijl ik net zoveel betaal!’ In plaats van te mokken heeft Segal het heft in eigen hand genomen. Op een paar plekken kweken boeren exclusief voor hem. Sowieso is op het platteland meer kwaliteit te krijgen. ‘Na de Tweede Wereldoorlog verdwenen veel groentensoorten die te arbeidsintensief zijn. Nu proberen we zelf de vooroorlogse ui en wortel terug te kweken.’ Binnenkort opent hij een koksschool. ‘Ik train mijn eigen staf, dus dan kan ik ook anderen opleiden. Hoe maak je simpel goed voedsel met twee of drie ingrediënten? Alleen door te kiezen voor kwaliteit.’ Hij geeft een voorbeeld: aardappelpuree. ‘Iedereen vindt de puree van zijn moeder het lekkerste. Maar ik heb een klein beetje vanilla, saffraan toegevoegd en bovenop wat witte truffel gekruimeld. De mensen praten er nu nog over.’ Internationale bankiers of ook de locals? ‘Hongaren lokken vergt een lange adem. Een vijfgangenproeverij voor 40 euro, dat is toch niet duur? Ik maak bijna geen winst, meer kan ik niet doen. Natuurlijk kan ik hier kreeft en oesters voor de nouveau riches serveren, maar ik wil dat mensen iets nieuws proberen. We lopen tien jaar achter in Boedapest, maar we komen er wel.’ 1 Segal, Ó ut 43-49, Boedapest, www.segal.hu

Brasem met biet

Gebraden paprika met mosterd In restaurant Gundel, het Boedapester bastion van de ouderwetse Hon-

Boedapest culinair

Vier toprestaurants Bock Bisztro, Erzsébet körút 43, www.bockbisztro.hu Wijnboer met eigen bistro die zowel de drinker als de carnivoor verwent. Perfecte bediening Csalogány 26, Csalogány 26, www.csalogany26.hu

Topkok met toptrattoria biedt fantastische prijs-kwaliteitverhouding. Noir et l’Or, Király utca 17, www.noiretlor.hu Merkwaardig ingerichte brasserie (tv’s!) met supermosselen en wijn. Koleves Vendéglo, Kazinczy utca 35, www.koleves.com Informeel buurtcafé trekt locals met inventieve stoofpotten 1 Meer op www.depers.nl

Brampton heet die, gegoten in een fraaie fles met verfkwastige hoofdletter B, voorzien van schroefdop. Kun je gerust een paar dozen van inslaan. Dat deed ik de afgelopen zomer om die wijn aan vrienden thuis te serveren. Als aperitief, en als begeleider van vis. Mijn vrienden repten over sancerre en aroma’s van passievrucht en lychee, of snoefden over kruisbessen en asperges in hun neus, maar ik rook enkel de verstuivend zilte van Kalk Bay. Genoeg reden om opnieuw een fles open te schroeven. Moet ik wel morgen een nieuwe doos halen...

Brampton, 2007 sauvignon blanc. Albert Heijn. 6,99 euro

Ganzenliefde

Eendenleed

Voedertrechter

De uitdrukking ‘domme gans’ bestaat in Hongarije niet. Hongaren vinden de gans een slim dier omdat hij een hele familie meerdere dagen kan voeden.

De eend daarentegen wordt wél als dom gezien, omdat die ‘te veel vlees voor één persoon’ om het lijf heeft en ‘te weinig voor twee mensen’.

Het voeden van ganzen voor ganzenlever gebeurt niet meer met de hand. De trechters zijn vervangen door een apparaat dat de gans elektrisch volpropt.

 

 

Op de buis

  

   


20.00

Smaken verschillen Net5, 20.00 Culinair programma waarin vijf amateurkoks een week voor elkaar koken.

Nederland 1 17:00 17:01 17:07 17:12 17:22 17:25 17:51 17:59 18:00 18:20 18:45 19:00 19:25 20:00 20:30 21:20 23:05

Nederland 2

KRO Kindertijd Konstanse De grabbelton Brum Nicks knuffels krijgen springles Sesamstraat VVD EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo AVRO De Centrale Huisartsenpost NOS Journaal Hello Goodbye KRO Detectives: Silent witness Pauw & Witteman

17:00 17:05 17:35

The A-Team Knight Rider Married with children Alien hunter Air strike

17:15 18:10 19:05 19:35 20:30

RTL 7 18:00 18:55 19:55 20:30 22:20

20.30

Film: United 93 RTL5, 20.30 Drama over de passagiers van vlucht 93 die op 9/11 terroristen proberen te stoppen.

18:25 18:50 19:20 19:55 20:25 20:50 21:20 22:00 22:15 22:50 23:25 00:00

Eén 18:00 18:10 18:30 19:00 19:40 20:05 20:15 20:45 21:35 22:10 22:55 23:16 23:17 23:18 23:25

Comedy Central 17:04 17:28 17:50 18:02 18:10 18:22 18:38 18:50 19:10 19:30 19:59 20:00 20:25 20:55 21:05 21:35 22:00 22:30 23:00 23:30 23:55

17:18 17:45 18:00 18:25 18:45 18:59 19:00 19:22 19:30 20:20 20:30 21:15 21:55 22:30 22:45 23:05 23:55

Oprah Winfrey show Extreme bruiden Het zonnetje in huis Dr. Phil True stories: The Jenifer Estess story De bruiloft van... As the world turns Oprah Winfrey show

17:30 18:30 19:00 19:20 19:55 20:30

SpongeBob SquarePants Ned’s survivalgids Fairly odd parents SuperNick (1) SuperNick Op de Stoep bij Gefopt! SuperNick (1) Anubis special Puppy Patrol Drake & Josh Comedy Central That 70’s Show Malcolm in the middle The world stands up South Park Mad about you Frasier That’s my Bush Malcolm in the middle Just shoot me! The Simpsons

17:05 17:30 17:45 17:55 18:10 18:20 18:35 18:55 19:10 19:20 19:44 19:45 22:00 22:40

Kim Possible Disney Phineas and Ferb Bel’s boys Spring Karrewiet Spring 6tien W817 Mijn sport is top Mortified CANVAS Sporza: WK Voetbal Terzake 9/11: The day the world changed

Discovery Channel 17:05 18:00 19:00 20:00 21:00 22:00 23:00

22:30 22:45 22:50 23:20 23:50

RTL 4 17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00

Little house on the prairie The bold and the beautiful Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma NL De 25 meest indrukwekkende reportages aller tijden Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Ruzie met de buren Wegpiraten!

17:10 18:10 19:05 20:00 20:30 21:30 22:30 23:30

22:25 23:20 23:50

The Late Show Veelzijdig Binnenskamers Satellite Queens Dagbeeld Fab & The City Het gesprek van het najaar Uitgelezen The Late Show

RTL 5 17:05 17:35 18:30 19:00 19:30 20:00 20:30 22:40

Ready steady cook Judging Amy Grey’s anatomy Smaken verschillen Het Blok Alleen nog een man Grenzeloos verliefd Smaken verschillen

17:15 17:35 18:00 18:05 18:30 19:00 19:05 19:35 20:05 20:30 21:30 22:30 23:25

The owl Young Dracula Serious ocean Newsround The weakest link Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht The One show My family Nieuws en regionaal nieuws Sky cops Trawlermen Who do you think you are? Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht The National Lottery draws Medium

17:30 18:15 19:00 19:30 20:00 21:00 22:00 23:10 23:30

PostcodeLoterij: Deal or no deal Dr. Phil The king of Queens Wie is de chef Can’t buy me love PostcodeLoterij: Deal or no deal United 93 11 september: The day the world changed

Veronica

BBC 1 17:00 17:05 17:35 18:00 18:15 19:00 19:30 20:00 20:30 20:57 21:00 21:30 22:00 23:00 23:25 23:35 23:45

0.00

Film: Manufacturing Dissent, Ned2, 0.00 Kritische film over de werkwijze van documentairemaker Michael Moore.

As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer RTL Voetbal: Macedonië Nederland Gillend naar huis RTL Voetbal: Macedonië Nederland Nabeschouwing RTL Nieuws

NET 5

Het gesprek 17.00 18.00 19.00 19.30 20.30 21.15 21.45 22.00 23.00

23.45

Medium BBC1, 23.48 Amerikaanse misdaadserie rond een medium, gespeeld door Patricia Arquette.

Zóóó gênant!! Baasjes SpangaS Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Nederland 3 ONM NOS Journaal De Wereld Draait Door NOS Journaal Op de bon Nieuwslicht Eet smakelijk! NOS Sportjournaal NOS Journaal ER De Wereld Draait Door

SBS 6

Canvas Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond Joker- en lottotrekking Thuis Volt Dokters van morgen De laatste show Het journaal laat Winstverdeling joker en lotto KENO-uitslagen Het weer De collega’s

Nederland 3

NOS Journaal Helvoirt James Herriot: All creatures great and small That’s the question Man bijt hond NOS Paralympische Spelen Op uw gezondheid Netwerk Achter de voordeur Tien voor taal NOS Journaal Nova/Den Haag vandaag Dat kan beter Profiel: Baantjer Film: Manufacturing Dissent

RTL 8

22:15 22:45 23:35

22.30

Grenzeloos verliefd Net5, 22.30 Realityprogramma waarin mannen en vrouwen emigreren vanwege de liefde.

17

Totally spies Hannah Montana Sneak Everybody hates Chris According to Jim Trick & Treat Friends Two guys and a girl Two and a half men NCIS Threat matrix Profiler Crime stories: First persons killer: Ronald DeFeo

BBC 2 Step up to the plate Wanted down under Eggheads Masterchef: The professionals Paralympics The restaurant A number Coast Newsnight

Spraakmakend nieuws Volg het op depers.nl

World biker build-off Miami Ink: Kat’s return, Ami’s ride Mythbusters: Myths reopened Dirty jobs: Skull cleaner Ultimate survival: Patagonia I, videogame: The thumb Future weapons: Top Guns

Poema

Redding

Knalfuif

In Engeland loopt ook een poema rond. www.depers.nl/poema

Meisje overleeft tocht door afvoerpijp. www.depers.nl/afvoerpijp

Kerken bestoken elkaar met vuurwerk. www.depers.nl/knalfuif

 

 

Op de bank

18

  

   


Soap Ziekte ster wordt uitgemolken

Jade’s kanker verkoopt uitstekend De Engelse Big Brother-ster Jade Goody heeft kanker en dat zullen we weten ook. Elke stap in het prille ziekteproces wordt door de Britse bladen op de voet gevolgd.

huilde gezicht van de Big Brother-ster. ‘Denk je vaak aan de dood?’ vraagt de journalist in het ‘exclusieve interview’ in het blad. ‘Ik moet overleven voor mijn kinderen’, antwoordt Jade, moeder van twee jongetjes.

Sanne Rooseboom

Eigendom van de media

LONDEN

‘Jade heeft geen privéleven meer’, zegt Jessica Evans, hoogleraar Sociologie en Media aan de Britse Open Universiteit. ‘Ze is als Beroemde Britse geheel afhankelijk van de media. Ze is immers geen actrice, geen zangeres, geen model, ze is gewoon… beroemd. Het feit dat ze de diagnose van haar kanker te horen kreeg in de dagboekkamer van een Big Brotherhuis, illustreert op een macabere manier dat ze eigendom lijkt te zijn geworden van de media.’ Haar pr-manager Max Clifford betaalt dan ook de kosten van haar behandeling in een privékliniek. Jade werd bekend in 2002, toen ze meedeed met het derde seizoen van Big Brother. Ze werd een karakter dat mensen haatte; een plat, venijnig varkentje, dat scheldend en vloekend haar tijd in het BB-huis uitzat. Vorig

...

‘Poor thing’, verzucht Jenny. Ze staat bij een krantenkiosk op Oxford Circus, Londen, en kijkt naar de vele foto’s van een huilende Jade Goody op de voorpagina’s van de roddelbladen. ‘Ik bedoel, we hebben allemaal een hekel aan haar, maar kanker gun je niemand.’ De Engelse Big Brother-ster Jade heeft vergevorderde baarmoederhalskanker en het lijkt erop dat haar hele ziekteproces uitgemeten gaat worden in de roddelbladen. ‘Tumor van Jade is zo groot als een tomaat’, kopten kranten vorige week. ‘Ik ben 27, verlies mijn baarmoeder en vecht voor mijn leven’, staat er in vette roze letters op de voorpagina van een van Engelands bekendste roddelbladen Now, naast een grote foto van het be-

Jade is als Beroemde Britse helemaal eigendom geworden van de media.

jaar mocht ze opnieuw het Big Brother-huis in, dit keer als celebrity. Weer haalde ze de voorpagina’s, dit keer omdat ze nogal racistisch deed tegen de beeldschone Indiase superster Shilpa Shetty. Engeland haatte Jade maar ze verdiende goed geld aan haar bekendheid. Ze lanceerde een parfum, een fitness-video en een autobiografie over haar nare jeugd met een junk als vader en een gehandicapte moeder in een gribuswijk in Londen. Midden augustus zou Jade opnieuw een BB-huis ingaan, het Big Boss-huis in India. Een van haar me-

Cartoon

debewoners zou Shilpa zijn; Jade hoopte hiermee te kunnen aantonen dat ze geen racist is. Maar na een dag

Jade is geen actrice, geen zangeres, geen model. Ze is gewoon... beroemd. in het huis kwam het nieuws van haar Engelse dokter: de buikpijnen die ze al jaren had, bleken kanker te zijn. De camera’s bleven draaien terwijl Jade

het nieuws hoorde en het aan haar huisgenoten vertelde. ‘Het is een soap’, zegt Evans. ‘Met cliff-hangers en dramatische plotwendingen. Zal haar ziekte Jade veranderen? Overleeft ze het? Je zou bijna vergeten dat het echt is.’ Bij de school van haar kinderen hoorde sociologe Evans hoe twee vrouwen het hadden over een vrouw met kanker. ‘Ze spraken over uitstrijkjes, chemokuren, over haar kinderen. Ik ging er minutenlang vanuit dat ze het over een nichtje hadden of over een buurvrouw. Maar het ging over Jade.’ 1

Film

‘South Park’ in Rusland onder vuur Mediaredactie AMSTERDAM

...

Het is niet de eerste en het zal ook niet de laatste keer zijn dat een groepering het satirische animatieprogramma South Park liever van de buis ziet verdwijnen. Dit maal zijn de rapen gaar in Rusland. Een kerstuitzending is sommigen daar in het verkeerde keelgat geschoten. In de vertrouwde South Park-traditie vieren in de kerstaflevering Adolf Hitler, de duivel, John F. Kennedy en Dzjengis Khan samen kerst. Wat later

3 miljard bewoners van ontwikkelingslanden wil Google samen met twee partners van spotgoedkoop internet gaan voorzien. Daarvoor zijn zestien satellieten nodig. In 2010 moet het project draaiende zijn.

in de aflevering zingen Jezus en de kerstman samen nog wat kerstliedjes. Dat kan natuurlijk helemaal niet zo vindt een orthodox religieuze groepering in Rusland, die nu via de rechtbank op een verbod aanstuurt. Konstantin Bendas, de leider van de Russische Unie van Evangelische Christenen, vindt dat de serie, ‘net zoals veel andere cartoons’, verboden moet worden. ‘Het programma is beledigend voor gelovigen en zet aan

Spielberg beschuldigd van plagiaat Mediaredactie AMSTERDAM

...

tot religieuze haat’, aldus Bendas. Ook zou het verderfelijke South Park aanzetten tot ‘extremisme.’ 1

De Amerikaanse filmregisseur Steven Spielberg wordt aangeklaagd wegens plagiaat. Het verhaal van de thriller Disturbia uit 2007 zou zijn afgekeken van het korte verhaal Murder from a fixed viewpoint. En op datzelfde verhaal is de filmklassieker Rear Window van Alfred Hitchcock weer gebaseerd. Critici hadden al opgemerkt dat Disturbia, een film over een tiener die huisarrest heeft en met zijn verrekijker ongewone zaken waarneemt, wel

heel erg leek op Rear Window. De dikbetaalde Hollywoodadvocaten ruiken geld, net als de erfgenamen van de schrijver Cornell Woolrich, die Murder from a fixed viewpoint schreef. Zij menen dat er inbreuk op hun auteursrecht is gepleegd. Overigens heeft Spielberg Disturbia niet zelf geregisseerd. Hij is de eigenaar van productiebedrijf Dreamworks dat de film Disturbia uitbracht. De producenten hebben wel netjes toestemming gevraagd aan de eigenaren van de rechten op het verhaal van Rear Window, maar hebben de schrijvers van het originele verhaal dus even overgeslagen. 1

Popmuziek

METALLICA IS HET DIEPTEPUNT TE BOVEN Death Magnetic (Universal) al beluisterd? Metallica’s nieuwe album komt vrijdag wereldwijd uit, maar is overal op internet al te streamen. Een Franse platenwinkel verkocht de cd per ongeluk al op 2 september, vandaar. Zelfs Napster-bevechter Lars Ulrich was er gelaten onder: ‘Het is 2008, dan gebeuren dat soort dingen’. Sindsdien slaakt de metalwereld een zucht van verlichting. Death Magnetic is geen tweede St. Anger, het futloos werkstuk uit 2003 van

doelloos aan elkaar geplakte powerriffs. Die plaat markeerde het absolute dieptepunt in de kwart eeuw die Metallica jong is. Wie herinnert zich uit die tijd niet de briljante documentaire Some kind of monster (Paramount), waarin genadeloos werd geregistreerd hoe moeilijk de heren het met elkaar, de muziek en zichzelf hadden? Zanger James Hetfield kickte af van de alcohol en deed aan arbeidstijdverkorting, waardoor de band alleen tussen twaalf en vier in de studio aan de slag kon. Een psycholoog in kabel-

trui deed groepssessies. Legendarisch is de sessie waarin oud-gitarist Dave Mustaine (nu Megadeth) Lars Ulrich confronteert met de pijn die hij nog heeft over het feit dat hij in 1983 (!) uit Metallica is gegooid. Inmiddels is het 2008. Bij eerste beluistering heeft Death Magnetic weer die gespierde energie die de band groot heeft gemaakt. De zomertour (met een succesvol Pinkpop-optreden) liet vier mannen zien die er zin in hadden. Wat je ook denkt van Death Magnetic: het lek is boven.

Luister: 3voor12.vpro.nl/luisterpaal

Harry Potter Lexicon mag niet

Woody Allen multitalent

Blue Man Group maakt film

Een amateur-encyclopedie met Harry Potter-weetjes is geblokkeerd door de rechter in de VS. JK Rowling had bezwaar gemaakt tegen de publicatie.

Topregisseur Woody Allen had weer eens zin in wat anders. In Los Angeles regisseerde hij daarom een opera van Puccini, de recensies waren lovend.

Producer Charlotte Huggins (Journey to the Center of the Earth) zal met de theatergroep Blue Man Group een iMax3D-film gaan maken, die in 2010 verschijnt.

 

 

Doe het zelf

  

   


CRYPTOGRAM:

OPLOSSINGEN: 3

4

5

6

7

Verticaal: 1. Dadelijk een ondergeschikt beetje (6); 2. Vechten eindeloos in België (6); 3. Stop Els, je hebt geen bovenstukje aan! (7); 5. Rekengerei om de inzet zwaar te maken (7); 6. Blaffende bewaker (6); 7. Bloedstelpend middel (6).

6

8

SUDOKU 


OVERBODIG STUK:

5 2

3

8

6

4 8 3

SUDOKU 



7

2

9

5

2 4

2

1

6 8

1 Welk stuk heb je niet nodig om deze vorm te repareren?

6

3

6

2

5

3

7

5

5

8

1

4

7

1

Ik heb een vreemde fascinatie opgelopen door mijn werk als data-entry medewerker. Ik voer gegevens in de computer in, waaronder voor- en achternaam. Naast mijn computer liggen pen en papier en ik noteer namen die me op de een of andere manier intrigeren. In eerste instantie concentreerde ik me alleen op de dubbele achternamen van getrouwde vrouwen die een grappige combi-

2

5 9

Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NSstations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.

[email protected]

Namen ...

art direction: Pieter Schol, Antoine Hamers

3

8 3

Lezerscolumn

Sandra Wolswijk

1 6

7 1

4

oprichter: Cornelis van den Berg uitgever: Ben Rogmans (a.i.) hoofdredactie: Jan-Jaap Heij (a.i.), Frank Poorthuis

4

9

4 5

1

1

Een uitgave van Mountain Media BV Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596 www.depers.nl [email protected] [email protected] [email protected]

7

5

7

7

9

1 4 8 7 5 2 6 3 9

3

naar persoon

7 6 2 8 9 3 1 5 4

5

5 9 3 1 4 6 7 8 2

vluchtige stof

2

Horizontaal: 1. Onverzettelijk en houterig (8); 4. Vader als kostwinner? (8); 6. Hierin staan betekent een figuur slaan (4); 8. Het is de vraag of het tot ruzie komt (7); 9. De helft heeft minder kennis (4); 10. Goed schilderij (8); 11. Dat dier bevindt zich in of onder het gras (8).

schaamte

naakt

1

11

4

6 1 7 3 8 4 9 2 5

familielid

2

3 2 4 5 6 9 8 1 7

oosters tovenaar snijwerktuig

toespraak

9 8 5 2 7 1 4 6 3

1

bouwloods

taaie lekkernij

4 5 9 6 3 8 2 7 1

10

gesloten asvaas

8 3 1 9 2 7 5 4 6

9

Amerik. goudmunt

2 7 6 4 1 5 3 9 8

3 paardje

8 6 4 9 5 3 7 1 2

7

2 5 7 1 6 4 3 8 9

8

6 8

9 1 3 2 8 7 5 4 6

handwarmer

7 3 5 4 2 8 9 6 1

interval

4 9 1 5 3 6 2 7 8

wiel godsdienst

6 8 2 7 1 9 4 5 3

5

3 4 8 6 7 2 1 9 5

4

7

5 7 6 3 9 1 8 2 4

gelofte

1 2 9 8 4 5 6 3 7

schrijfgerei

2

Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Stokstijf; 4. broodpap; 6. hemd; 8. kwestie; 9. twee; 10. stofdoek; 11. addertje. VERTICAAL: 1. Subiet; 2. knokke; 3. topless; 5. potlood; 6. herder; 7. doekje.

spraakleer

1

dunne viltstift dakpanstrowis

Zweeds -o-z-p-flogopedie -rad-none islam-ked -p-toe-lurn-fakir -oom-gene ongekleed -gas-etre PLEISTER

voegwoord bitterheid

bron

Overbodig stuk: 3

ZWEEDS RAADSEL:

19

natie opleveren. Graag had ik het gezicht gezien van mevrouw Oostema toen haar aanstaande echtgenoot zich voorstelde als Zuidema. Ik ben zo nieuwsgierig naar de liefdesgeschiedenis van mevrouw Koudhooft en de heer Hoedenmakers. Ik popel van verlangen te weten waar mevrouw Van de Wetering de heer Hengel ontmoette. Vormen mevrouw Snoek en de heer Wittebrood een appetijtelijke combinatie? Krijgt mevrouw Rook-Mooiweer voortdurend

flauwe grappen te horen over het tegenvallende zomerweer? Zo breidde mijn lijstje zich uit naar de categorie blij-dat-ik-niet-zo-heet namen. Ik kan me voorstellen dat als je Kakisina heet, je collega’s bij ieder toiletbezoek een klap op de deur geven en roepen: ‘Kak in China’. Ik hoor de kleuters op het schoolplein al ‘Braamhaar – schaamhaar’ scanderen. Heet je Lutterop, dan lijkt het lijkt mij zo voor de hand liggend dat ‘grapjassen’ je aanspreken met ‘kuttekop’. Je voornaam is een geschenk van je ouders. Ik vraag me af waarom de kersverse ouders Wiersema hun zoon

Wiert hebben genoemd. Dat klinkt echt… vreemd. En konden de heer en mevrouw Bus werkelijk geen andere naam voor hun dochter bedenken dan Elke? Zijn de voorletters M.E.P. van mevrouw Vliegen doordacht gekozen? De laatste categorie die mij blijft boeien is die van namen en beroepen. Tandarts Beck en Tandarts Beugeling laten me glimlachen – zolang ik niet op hun stoel zit. Automonteur Den Bandt geeft het gevoel dat hij écht verstand heeft van zijn vak. Een timmerman met de naam Hamers kan niet anders dan de spijker precies op de kop slaan.

Sinds kort staat op mijn lijstje de naam van mijn toekomstige minnaar. Ik zou graag in contact komen met de heer Leerkamp. ‘Schat, reken dit weekend niet op mij. Ik ben op leerkamp.’ 1

Tijdelijke wijzigingen OV: 111

Den Haag (tram)

Wegwerkzaamheden bij Rijswijkseplein HTMlijnen 1, 16 en 17. Halten Station Hollands Spoor en Leeghwaterplein vervallen. 111

Doorn (bus) 111

111

Vandaag

Morgen

Vandaag begint met buien en bewolking. Al snel trekken deze naar het oosten weg en dan klaart het vanuit het westen op. Het wordt ongeveer 22 graden, dus best een aardige dag. De avond en nacht verlopen droog, met flinke opklaringen, waardoor het flink kan afkoelen. De minima liggen rond 11 graden.

Morgen is het weer een stuk warmer. De temperaturen liggen dan op de Wadden rond 20 graden en in Limburg kan de 27 graden worden gehaald. Een echt lekker nazomers begin, maar in de middag trekt een regengebied het land binnen en zo krijgt de dag toch een nat staartje. Vrijdag gaat flink in het water vallen.

Werkzaamheden Connexxionlijnen 50 en 56. Halten Boswijklaan, Beukenlaan, Stamerweg, Woestduinlaan Zuid en Berkenweg vervallen. 111

Almelo (bus)

Werkzaamheden Connexxionlijn 80. Halten Elsboerlaan en Meulenbeldlaan vervallen. Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl

20

 

 

De betere wereld

  

   


Koopwoning

COLUMN

Consument wordt meer betrokken bij nieuw energielabel

...

GROEN IS HIP

De ontwikkeling van het nieuwe energielabel zal in nauw overleg plaatsvinden met de Vereniging Eigen Huis (VEH) en betrokken deskundigen. De inhoud en het ontwerp van het nieuwe energielabel zullen bovendien worden voorgelegd aan consumentenpanels. Minister Ella Vogelaar (Wonen, Wijken en Integratie) maakte vorige week bekend dat per 1 januari 2009 een verbeterd energielabel wordt ingevoerd. In het label, dat sinds dit jaar verplicht is bij de verkoop van woningen ouder dan tien jaar, zal de classificatie van de woning worden gekoppeld aan het type woning. Daarmee wil zij een eind maken aan de verwarring over het label.

V

oor Eco-logisch als nieuwe groothandel en winkel in duurzaam, is er niets leukers dan de markt verkennen. Nu we een jaar bestaan, is het tijd voor reflectie. We hebben een hoop meegemaakt en ongelooflijk veel mooie dingen mogen beleven. Veel publiciteit, het NOS journaal, diverse kranten en tijdschriften en heel veel leuke mensen ontmoet. Dat is namelijk het leukste: het enthousiasme en de wil er wat van te maken met de beschikbare duurzame middelen. Sommige mensen noemen groen een hype, maar daar geloof ik niks van. Groen is zo jong en modern dat het nog moet wennen. En als je ziet wat de toepassingen zijn en hoeveel energiekosten je bespaart, moet het goed komen, want de Nederlanders blijven rekenaars. Onze klanten zitten in de groep tot 30 jaar en vanaf 50 jaar en ouder. De groep tussen de 30 en 50 doet weinig en is alleen duurzaam met de mond. Helaas zit deze groep op de posities waar de beslissingen over duurzaam genomen worden. Je staat er dan ook van te kijken, nu we met een volgende vestiging bezig zijn, hoe de besluitvorming werkt. Waar we ook informeren, het gaat altijd over arbeidsplaatsen ,bestemmingsplannen en vergunningen. Dat we energieneutraal willen (ver)bouwen of inrichten, doet er voor deze beleidsmakers niet toe, laat staan dat ze voor hun organisatie duurzaam willen inkopen. Gelukkig geldt: al is de beleidsmaker nog zo snel, de markt achterhaald hem wel. De laatste drie maanden komen er zoveel nieuwe duurzame producten op de markt dat we nauwelijks tijd hebben ze allemaal te verwerken op onze site. Bordjes, bestek en bekers van maïs, bubbelfolie dat biologisch afbreekbaar is, cement en voeg met Dubo-keur, viltstiften en markers van gerecycled plastic: het zijn een paar kleine voorbeelden. Zelf ben ik een enorme fan van bamboe en vind dit hét product van de toekomst: het is mooi, het is hip en de vervanging van hardhout. De hele discussie over hardhout wel of niet FSC gaat dan ook aan mij voorbij als je ziet wat er in korte tijd op het gebied van bamboe wordt gemaakt. Hardhout is vaak helemaal niet nodig. 1 Rob Bos, www.eco-logisch.nl

Cradle to Cradle Student wint prijs

Verantwoord zitten op parkbank van staal Een parkbank van staal is in de prijzen gevallen. De bank is duurzamer dan een kunststof variant.

... Student Industrieel Ontwerpen Eveline Bijleveld heeft met de door haar ontworpen Bend Bench de eerste Duurzaamheidsprijs van de Hogeschool Rotterdam gewonnen. In opdracht van VelopA uit Leiderdorp heeft zij een straat-/parkbank ontworpen volgens de principes van Cradle to Cradle. Prof. Michael Braungart heeft het ontwerp positief beoordeeld. Samen met de Amerikaanse architect William A. McDonough is hij de grondlegger van Cradle to Cradle en adviseert ondernemingen en overheden over de hele wereld.

Ontmanteling VelopA is Nederlands grootste aanbieder van producten voor de inrichting van de openbare ruimte. Nog dit jaar wil VelopA de eerste gecertificeerde Cradle to Cradle-straat-/parkbank op de markt brengen. ‘Alles draait om materiaalscheiding en gemakkelijke ontmanteling. Goedbedoelde recyclebankjes zijn een gruwel’, aldus ontwerpster Eveline Bijleveld. ‘De gemixte kunststoffen zijn niet te scheiden en de milieu-

winst is daardoor nihil. Mijn ontwerp is van verzinkt zuiver staal met een basis uit één stuk en een zuiver nylon6 (eventueel gekleurde) bekleding, gifvrij, degelijk en straks 100 procent te recyclen in de eigen materiaalbaan. De kwaliteit van de materialen blijft daardoor behouden.’ De constructie van de Bend Bench kan bijna niet simpeler. De basis is uit

pervlak minder extreem koud of warm aan. Ook het regenwater loopt er gemakkelijk vanaf. PA6 (nylon 6) kan aan het eind van de levenscyclus van de bank teruggebracht worden in de eigen materiaalstroom.

één stuk staal gemaakt, zonder bouten en moeren, en is niet gevoelig voor vandalisme. De bank bestaat uit twee materialen: verzinkt staal en nylon6. Zink blijkt een stuk gezonder te zijn dan aanvankelijk gedacht werd. Ook het ministerie van VROM oordeelt positief over het gebruik van verzinkt staal. De zitting en de rugleuning van de bank worden bekleed met een plaat PA6 (nylon6). Deze plaat kan gekleurd zijn zodat de bank een frisse look krijgt. Daarnaast voelt het op-

Cradle to Cradle is het prikkelende concept (en gelijknamige boek) van chemicus Michael Braungart en groene architect/stedenbouwer William McDonough. McDonough is wereldberoemd en kreeg van het weekblad Time de titel ‘Hero of the Planet’. Braungart begon zijn loopbaan als activist voor Greenpeace. Al snel dacht hij in oplossingen, en liet het protest achter zich. De ‘wees minder slecht’-benadering vonden beiden een deprimerende visie op de rol van de mensheid. Inspiratie vinden ze in de natuur, die volgens een ingenieuze kringloop werkt met een overvloed aan voedsel. Zorg voor totale transparantie in het productieproces, prediken ze. Alles draait om materialen scheiden. Ontwerp producten zo, dat ze gemakkelijk ontmantelbaar zijn en ingrediënten vormen voor iets nieuws, óf aan het eind van hun levenscyclus veilig weggegooid kunnen worden. Hun motto: Afval is voedsel. 1

Begin juli wees de VEH erop dat goed geïsoleerde hoekappartementen een beter label kunnen krijgen dan tussenappartementen. Zij concludeerde dat de kwaliteit van het huidige label onder de maat is. Die signalen waren voor minister Vogelaar aanleiding het label te laten onderzoeken. Uit dat onderzoek leidt de minister af dat het energielabel ten onrechte de suggestie wekt dat er sprake is van een absolute waardering van de energiezuinigheid van de woning, terwijl de classificatie via de labels een relatieve waarde is. De beoordeling kan alleen worden vergeleken met die van woningen van hetzelfde type. Om deze reden wordt het label vernieuwd en verbeterd en komt er een afbeelding van het woningtype op te staan. Met dat label kunnen consumenten een vergelijking maken tussen dezelfde type woningen. Tegelijk met de vernieuwing van het energielabel wordt ook de klachtenregeling verbeterd. In overleg met VEH en de branche van labeladviseurs wordt onderzocht of de klachtenregeling ondergebracht kan worden bij de onafhankelijke Stichting Geschillen Commissies voor Consumentenzaken. 1

minder milieubelastend is. Hout bijvoorbeeld is een populair materiaal. De consumptie van woninginrichtingsproducten, tuinproducten en doe-het-zelf-klussen zijn verantwoordelijk voor 19 procent van het

totale Nederlandse houtverbruik. Bij de aanschaf van houten meubilair is een keurmerk voor verantwoord bosbeheer van belang, zoals het FSC keurmerk. Ook is het beter om voor meubels te kiezen die van Europees

naaldhout gemaakt zijn in plaats van van tropisch hardhout. Dat is slijtvast genoeg voor de meeste meubels en gebruik van dit Europese naaldhout voorkomt de kap van tropische oerwouden. 1

Goedbedoelde recyclebare bankjes zijn een gruwel.

Prikkelend concept

Huishouden

TIJDLOZE MEUBELS ZIJN MILIEUVRIENDELIJKER Kies voor tijdloze meubels en zorg dat ze lang meegaan. Met dit advies van voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal kan een huishouden het gebruik van energie voor de productie en transport van meubels beperken en het klimaat sparen. Deze zogeheten indirecte energie van meubels bedraagt 8 procent van de indirecte energie die Nederlandse huishoudens verbruiken. De milieubelasting van meubels zit niet zozeer in de gebruiksfase van het meubel, maar veel meer in de energie die voor de productie en het transport van meubels nodig is. Uit onderzoek van Milieu Centraal blijkt dat elk jaar in Europa naar schatting 12 miljoen kasten, 3 miljoen keukens, 21 miljoen stoelen, 7,2 miljoen tafels

en 18,4 miljoen matrassen worden weggedaan. Om de hoeveelheid indirecte energie door het gebruik van meubels terug te dringen, kunnen consumenten keuzes maken bij de aanschaf. Zo is het belangrijk dat zij kiezen voor meubels van goede kwaliteit, die lang meegaan. Een ‘tijdloos’ product gaat vaak langer mee, aangezien het minder trendgevoelig is. Ook lichtgewicht meubels en bouwpakketmeubels zijn milieuvriendelijk: deze meubels vergen minder transportenergie. Of de consument kan tweedehandsmeubels kopen, het liefste in de buurt. Daarnaast hangt de milieubelasting van het meubel af van het materiaal waarvan het gemaakt is. Voor veel materialen is er een alternatief dat

 

    

   


Station Beijing Dichter bij onze sporters kan je niet komen Quality time Sander ontmoet Esther

Een rustdag, geen vrije dag

21

Merchandise

Een shirtje van eigen deeg Ze zijn niet in de winkel te krijgen, maar de hele familie Vergeer loopt er in rond: het door Sander geregelde T-shirt. Femke van Wiggen PEKING

...

Op haar rustdag mag Esther Vergeer bijna niks. Haar broer kreeg ze maar even te zien, bij de poort van het paralympisch dorp.

Een Chinese jongen staat voor Sander Vergeer. Met de grootst mogelijke moeite vertaalt hij de Chinese karakters die op het feloranje shirt staan van de broer van rolstoeltoptennister Esther Vergeer. Sander houdt zijn handen voor de vertaling onder de Chinese versie. De jongen doet echt zijn best. ‘Estu? Sthuhu? Esta?’ Om vervolgens, alsof hij een geniale ingeving heeft gekregen, dus met de daarbij behorende trots luid te roepen: ‘Esther!’ Sander blij, gelukkig staat er echt de naam van zijn zus. Natuurlijk zijn de Nederlandse supporters in hun knaloranje outfits al hartstikke herkenbaar, maar Sander wilde graag iets extra’s doen voor zijn zus. Een bijzonder T-shirt in een beperkte familie-Vergeer-editie moest het worden. Ze zijn voorlopig dan ook nergens te bestellen.

Femke van Wiggen PEKING

...

Gisteren had Esther een rustdag. Een rustdag is iets heel anders dan een vrije dag. Het betekent weinig contact met de buitenwereld, geen bezoekjes van familie, laat staan van de pers. Om dat nog even extra duidelijk te maken, gaf haar coach Aad Zwaan (ook de coach van veel andere tennissers van het Nederlandse tennisteam) voor de spelen begonnen een persconferentie. De strekking: bij hoge uitzondering mag iets, maar eigenlijk kan niets. Ja, trainen. Je voorbereiden op je partijen. En op een rustdag: rusten. Het liefst had Esther na haar winst van maandag meteen nog een

Het kost wat moeite, maar uiteindelijk ontmoet Sander zijn zus Esther.

Sander vertelt zijn zus over een kabelbaantje en de Chinese Muur. ronde gespeeld om in vorm te blijven, maar nee dus. Ze moet rusten. Broer Sander dacht dus wel naar wat quality time met zijn zusje te kunnen fluiten. Tot we besluiten toch een poging te doen en naar het paralympisch dorp te fietsen. Kijken hoe ver we komen, gewoon even naïef doen. Sander opent een hotline met zijn zusje, die niet veel later toestemming gevraagd heeft: tussen haar rust door kan ze van kwart voor twaalf tot twaalf bij de zwaarbewaakte South Gate staan. Om bij te kletsen. Was Esthers overwinning maandag fors, dit is ook een winst die vermeld mag worden. Vanaf Sanders hotel aan de Anli Lu naar het paralympisch dorp is hemelsbreed niet zo ver, maar aangezien nogal wat wegen zijn afgesloten, moeten we via de verlaten Xiwauhaun ring helemaal om het Olympic Forest Park heenfietsen, een rit van een kleine drie kwartier. De fietspaden zijn keurig, veilig en netjes aangeharkt. Om de honderd meter houdt een militair de wacht, voor een bijna

gen ging ik naar het fitnesscentrum, daar was ik nog niet geweest, dat was net als de eetzaal enorm groot! En stinken! Daar zitten natuurlijk al twee maanden alleen maar zwetende mensen.’ Haar dag is verder overzichtelijk: trainen, naar de fysiotherapeut, haar racket laten bespannen en nieuwe banden om haar stoel laten zetten. ‘De baan lijkt wel schuurpapier hier.’

Dopingcontroles

Na een kwartier moet Esther alweer weg, ze moet naar het tennispark.

leeg park. Alleen de zwervers onder de viaducten iets buiten de ring tonen je een stukje pre-olympisch China.

Gevoelige pols Als we bij de South Gate aankomen, staat Esther al voor de poort te wachten. Ze vraagt Sander direct de oren van het hoofd: wat gaat hij doen vandaag, wat wil hij allemaal nog zien. Alsof hij even haar ogen moet zijn, nu zij alleen maar appartementencomplexen, detectiepoortjes en bewakers

Moedig Esther aan

Station Beijing Station Beijing is een crossmediaal platform van NS dat de thuisblijvers bericht over de ontwikkelingen van zeven Nederlandse sporters tijdens de Olympische en Paralympische Spelen. NS doet dit door familieleden of vrienden van deze sporter in te zetten als reporter. Station Beijing brengt zo de belevingswereld van de sporter, zijn twijfel, zijn vreugde en zijn verdriet in beeld. De reporters doen dagelijks verslag in Dagblad De Pers, maar ook via www.stationbeijing.nl en enkele

kan zien. Dus vertelt Sander over een kabelbaantje en de Chinese Muur, en dat hij die middag nog wat hutongs wil gaan bekijken. Esther luistert aandachtig en wrijft over haar pols. Die is soms wat gevoelig, ’s nachts slaapt ze met een brace, maar niets ernstigs verder. Als Sander voor de tweede keer vraagt of ze zich goed voelt, beaamt ze dat meteen. ‘Ik voel me supergoed, ben er klaar voor. Er is niets mis met dit dorp hoor, er is zelfs een bloemist en een theehuis. Vanmor-

Maar ze mist de trainingsweek in Peking nog, toen ze met het hele tennisteam in een lekker hotel zat. ‘We waren echt een team. Nu is de sfeer zo omgeslagen, het is echt ieder voor zich. Logisch, dat is ook wel goed voor mezelf. Maar toch. Gezellig met zijn allen eten is er niet mee bij.’ Dan is het alweer tijd, Esther moet weg, ze heeft beloofd om stipt om 13.00 uur in het tennispark te zijn. ‘En ik moet me aan mijn beloftes houden, in verband met mogelijke dopingcontroles.’ Broer en zus geven elkaar een zoen, dat was het dan. Terwijl Sander nog wat wil zeggen, rijdt Esther al weer weg. Ze kijkt nog even om, lacht en zwaait dan, voor ze haar eigen wereldje weer binnentreedt. Sander vat het ultrakorte bezoek samen: ‘Ze is cool, hè?’ 1

Het was niet eens zijn eigen idee, hij gapte het van een andere Station Beijing reporter, Bas Veldhuis, broer van zwemster Marleen. Hij kwam tijdens de Olympische Spelen met een eigen Marleen-shirt. ‘Toen ik dat shirt zag, dacht ik: dat wil ik ook.’ Dus Sander belde zijn ouders en gaf hen de opdracht: regel ’t ff. ‘We twijfelden wel enorm aan de tekst die op het shirt moest.’ Het werd een hele discussie, uiteindelijk moest er gekozen worden tussen de naam Esther in het Chinees of de tekst: fan van Esther. Sander: ‘We vielen voor die eerste. Dus mijn vader heeft toen met behulp van internet opgezocht hoe je dat zou moeten spellen.’ Dat de Chinese karakters ook in Peking begrepen worden, dacht Sander al wel. ‘Mijn vader is niet gek, die is wel thuis in Woerden even langs de lokale Chinees gegaan om het te checken.’ 1

Wat schreven bezoekers van stationbeijing.nl? andere media. NS is partner in sport van NOC*NSF en wil haar klanten zo dicht mogelijk bij de Olympische en Paralympische Spelen brengen. In feite kiest NS ervoor de Spelen naar Nederland te brengen door een extra station te bouwen: Station Beijing.

• Een ‘GoldenGirl’ die goud waard is!! Succes! • Hoi Esther, je bent een topper je laat aan de rest van de wereld zien dat je ook met een beperking een goede sportvrouw kan zijn. petje af voor jouw doorzettingsvermogen. Kom op meid, je bent super. • He Esther, vanaf deze kant je partij gezien. Mega goed, maar wat een spanning he. • Ga vooral zo door en geef ze van jetje.

• Hallo Esther, Ik als rasechte Limburger en tennisser in hart en nieren zal je blijven volgen op de goede en slechte momenten. De slechtere momenten zullen we samen omzetten in goede. • We blijven je aanmoedigen tot over de FINISH. • En ook dit jaar weer goud! Ik voel het aan mijn grote teen. Goud voor een ongelooflijke sportvrouw. • Tijdverschil of jetlag? Esther Vergeer, je wint toch wel!

AP

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

HET SMS BERICHT

Afzender: Sander

Ni hao! Vandaag je wedstrijd tegen Katharina Kruger. Zenuwachtig? Maak je niet te druk, het gaat lukken! xs

Afzender: Esther

Ik heb er veel zin in! De spanning van de eerste wedstrijd is eraf. Hopelijk regent het niet zoals gisteren. Tot morgen! x

22

 

 

Sport

  

   


Oranje André Ooijer zint op wraak tegen Macedonië

‘Iedereen moet maar lekker opschrijven wat-ie wil’ André Ooijer ergert zich groen en geel aan de kritiek op de verdediging van Oranje. ‘Op een gegeven moment heb ik de tv uitgezet, ik werd er een beetje moe van.’ Fokko Ebbens NOORDWIJK

...

André Ooijer zag de bui al hangen na de oefeninterland tegen Australië. Oranje verloor en dat was voor alle critici het teken een flinke emmer rotzooi over de internationals heen te kieperen. Gaf de defensie die tweede treffer niet té gemakkelijk weg? Deed de verdediging niet te weinig in balbezit? Had Ooijer niet beter…? Enfin. Het land maakt zich zorgen over het eerste WK-kwalificatieduel, vanavond tegen Macedonië. De verdediging is weer eens het grootste zorgenkindje van het Nederlands elftal.

Kritiek Het verrast Ooijer geenszins. Het debat over het functioneren van de laatste linie kent hij zo onderhand wel. ‘Volgens mij discussiëren we de laatste tien à twintig jaar al over de verdediging’, verzucht de 34-jarige Amsterdammer. ‘Ik kan daar niet zoveel mee, kritiek hou je altijd. Al weet ik natuurlijk ook wel dat het zaterdag niet goed was.’ Wat dat betreft is hij als speler van Blackburn Rovers blij niet elke dag in Nederland geconfronteerd te worden

‘Als Van Hanegem het zo goed weet, moet hij zelf op de bank gaan zitten.’ met alle meningen omtrent Oranje. Zondag was het echter wel raak. Ooijer zapte ‘pardoes’ langs Studio Voetbal. Op dat moment wezen de analisten Hugo Borst en André Wetzel Joris Mathijsen aan als schuldige voor de tweede tegentreffer. De verdediger van Hamburger SV werd hard aangepakt. ‘Hoor je meteen mensen met een mening die in de eerste divisie een keer kampioen zijn geworden. Op een gegeven moment heb ik de tv maar uit gezet, ik werd er een beetje moe van.’

Vol op de aanval Ook Willem van Hanegem gaf zijn visie op het spel van Oranje. De oefenmeester van FC Utrecht ziet de nationale elf tegen Macedonië het liefst vol op de aanval spelen. ‘Als hij het zo goed weet, moet hij zelf op de bank van het Nederlands elftal gaan zitten’, verzucht Ooijer. Of hij zich alle kritieken aantrekt?

Nee. ‘Iedereen heeft recht op zijn mening, maar ik heb helemaal geen zin me in die discussies te mengen. Op het EK was alles nog goed en nu zouden we er opeens niets meer van kunnen? Iedereen moet lekker opschrijven of zeggen wat-ie wil, moet jij ook lekker doen. Vanavond zullen we zien of het duel tegen Australië een incident was.’

Wraak Het moge duidelijk zijn, Ooijer zint tegen Macedonië op wraak. De defensie kan zich onderscheiden door Lazio Roma-spits Goran Pandev uit te schakelen. Al ziet Ooijer in Skopje ook de omstandigheden als tegenstander. ‘We hebben het daar in het verleden altijd lastig gehad, vooral de hitte en de hele entourage maken het zwaar. Je kunt daar zomaar tegen schade aanlopen. Maar we zijn allemaal professional, dus we moeten die wedstrijd over de streep zien te trekken.’ Bondscoach Bert van Marwijk een beetje kennende moet dat gebeuren met dezelfde verdediging als afgelopen zaterdag. In de ogen van Ooijer een goede keus, hij ziet Oranjes eerste echte test vol vertrouwen tegemoet. ‘We hebben kwaliteit zat.’ 1

André Ooijer: ‘Nu zouden we er opeens niets meer van kunnen?’

Paralympics

Goud voor De Koning-Peper en Gruijters Bij de Paralympics in Peking volgde op de ‘zilveren’ maandag gisteren een ‘gouden’ dinsdag. ANP PEKING

...

Create e r u t u f e h t c Collaborativeeek

reativit y

s Media W at PI CN IC Cros r, 2008 be em pt Se 6 24 -2 Amsterdam iek br sfa ga Wester fun and days of ideas, gy, Three inspiring media, technolo in n tio ula m sensor y sti . ce t, ar t and scien enter tainmen

8.com www.picnict0by using this % discoun Claim your 10 271984 discount code

Mirjam de Koning-Peper heeft gisteren weer een hoofdrol gespeeld op de Paralympische Spelen. De zwemster bezorgde Nederland de eerste gouden medaille, nadat ze maandag al zilver had veroverd.

Speerwerper Pieter Gruijters volgde een paar uur later haar goede voorbeeld en pakte ook goud. Judoka Sanneke Vermeulen bracht met een bronzen medaille het dagtotaal in Peking op drie. De Koning-Peper zwom op de 100 meter rugslag naar goud in 1.28,34, een persoonlijk record. De 39-jarige Amsterdamse behaalde een dag eerder zilver op de 100 vrij. Speerwerper Gruijters pakte niet alleen goud, maar verbeterde met 42,27 meter ook het wereldrecord. Zijn worp

 

 

Sport

  

   


23

Vuelta Het wachten is op zaterdag

Hinault behaalt zijn ‘mooiste zege’ ooit ANP ZARAGOZA

...

PRO SHOTS

was bijna 10 meter verder dan de Chinese zilveren medaillewinnaar Zhang Yingbin. Gruijters komt later in het toernooi ook nog in actie bij het kogelstoten. In Athene won de Helmonder zilver op beide onderdelen. De pas 16-jarige judoka Vermeulen liep in de klasse tot 70 kilogram de finale mis na verlies in de halve finales tegen de Spaanse Maria del Carmen Herrera. In de strijd om het brons klopte de Roosendaalse Nicolina Pernheim met een waza-ari, een yuko en een koka tegenover slechts een koka voor de Zweedse. Atleet Kenny van Weeghel plaatste zich voor de finale van de 400 meter. De 27-jarige wheeler eindigde in de

tweede halve finale als tweede in 48,72. Bij het tafeltennistoernooi zijn Kelly van Zon, Nico Blok en Gerben Last alledrie in hun eigen klasse doorgedrongen tot de halve finales. Van Zon, de nummer één van de wereld, bereikte de laatste vier door de Poolse Katarzyna Pitry te verslaan. Last versloeg in de kwartfinales de Hongaar Dezso Berecki en Blok zette de Thai Rungroj Thainiyom aan de kant. Robin Ammerlaan en Ronald Vink plaatsten zich eenvoudig bij de laatste zestien van het rolstoeltennis. Ammerlaan stond Upali Rajakaruna uit Sri Lanka geen enkele game toe, terwijl Vink tegen de Spanjaard Francesc Tur maar één game morste. 1

Sébastien Hinault heeft gisteren de tiende etappe van de Ronde van Spanje op zijn naam gebracht. De 34jarige Franse wielrenner, in dienst van Crédit Agricole, was na een rit over 151,3 kilometer van Sabiñanigo naar Zaragoza de snelste in de sprint. De Spanjaard Egoi Martinez behield de gouden leiderstrui. Hinault versloeg zijn landgenoot Lloyd Mondory en de Belg Greg van Avermaet. ‘Dit is de mooiste overwinning van mijn carrière’, reageerde hij. De Spaanse Rabocoureur Oscar Freire finishte als vierde vóór de Belg Tom Boonen. ‘Het is niet de eerste keer dat ik hen ben voorgebleven’, herinnerde Hinault zich. ‘In de Ronde van Duitsland 2004 was ik in de sprint ook sneller dan Freire en Boonen.’ Freire kon voor eigen publiek de beslissende jump niet maken. ‘Oscar vertelde me dat hij goede benen had’, zei ploegleider Erik Dekker. ‘Maar hij moest na de laatste bocht een tussensprint inzetten om er goed bij te zitten. Dat is natuurlijk dodelijk.’ De korte etappe werd gekenmerkt door een lange ontsnapping van de Slowaak Matej Jurco. Hij viel na 35 kilometer koers aan op de enige serieuze klim van de dag. Op 20 kilometer van de finishstreep was Jurco aan het einde van zijn krachten. Zaterdag is waarschijnlijk beslissend voor de eindklassering in de 63e Vuelta. Dan staat de gevreesde beklimming van de Angliru, met stij-

gingspercentages tot 24,6 procent, op het programma. De finish is op de 1.580 meter hoge top. De Amerikaan Levi Leipheimer heeft 11 seconden achterstand op Martinez. De Spanjaarden Alberto Contador, Alejandro Valverde en Carlos Sastre staan in zijn buurt. Robert Gesink is tiende op 3.22.

Tour de l’ Avenir Ricardo van der Velde heeft gisteren de vierde etappe van de Tour de l’Avenir op zijn naam gebracht. De Nederlandse wielrenner versloeg na een rit over 181,5 kilometer van SaintSymphorien-sur-Coise naar SaintFlour zijn overgebleven Italiaanse vluchtmakker Matteo Busato in de spurt. Het duo had 11 seconden voorsprong op de Fransman Cyril Bessy en 0.13 op Peter Stetina. Deze Amerikaan nam de leiderstrui over. Hij heeft in de algemene rangschikking 2.27 voorsprong op de Fransman Jérôme Coppel. Dennis van Winden is nog altijd de hoogstgeklasseerde Nederlander, elfde op 3.12.

Ronde van Groot-Brittannië Emilien Bergès heeft gisteren de derde etappe van de Ronde van GrootBrittannië gewonnen. Behalve de ritzege nam de Franse renner van Agritubel ook de leiderstrui over van Alessandro Petacchi. Bergès kwam na 185,7 kilometer van Chard naar Burnham-on-Sea alleen over de eindstreep. Zijn landgenoot Geoffrey Lequatre werd tweede, vóór de Italiaan Gabriele Bosisio. 1

ANP

Wielrennen

Bruyneel ontkent rentree Armstrong ANP ZARAGOZA

...

Wielerploeg Astana heeft tegengesproken dat Lance Armstrong volgend seizoen zijn rentree maakt als wielrenner. Het wielerblad VeloNews meldde maandag dat de zevenvoudig tourwinnaar zich opmaakt voor een aantal wedstrijden in 2009, waaronder de Ronde van Frankrijk. Armstrong zou dat doen bij Astana, de ploeg van zijn oud-ploegleider Johan Bruyneel. De Belg zei van niets te weten. ‘Ik denk dat het een gerucht is’, zei hij gisteren in Spanje, waar hij is voor de Vuelta. ‘Het is een feit dat Lance nog altijd goed getraind is en dat hij onlangs tweede werd in een zware mountainbikewedstrijd van 160 kilometer. Dat zal de geruchten hebben gevoed.’ Armstrong nam in 2005 afscheid, nadat hij voor de zevende keer op rij de Tour op zijn naam had geschreven. Volgens Bruyneel, met wie hij al die jaren samenwerkte, zal het voor de Texaan lastig zijn om terug te komen op zijn oude niveau. ‘Hij heeft drie jaar niet gefietst.’ Mocht Armstrong serieus zijn met zijn plannen voor een comeback, dan is hij welkom bij Astana, aldus Bruyneel. 1

1-0-verlies van Zwitserland

JONG ORANJE LIGT ERUIT

Sébastien Hinault was gisteren de sterkste in de sprint. EPA

Titelverdediger Jong Oranje gaat volgend jaar niet naar het Europees kampioenschap voor voetballers onder 21 jaar. Het team van Foppe de Haan verloor gisteravond met 1-0 van Jong Zwitserland en eindigde daardoor achter de Zwitsers als tweede in de poule. Het behoort niet tot de beste nummers twee. De Haan greep verweet zijn team niets. ‘De spelers zijn allemaal gewoon aan het eind van hun Latijn.’

Coop supermarkten zijn bewust beter! Coop en Supercoop supermarkten nemen hun verantwoordelijkheid op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Daarin zijn wij uniek! Op een drietal manieren helpen wij u op weg om bewuster en meer verantwoord te consumeren. In het gratis magazine Bewust Beter brengen we gezonde en verantwoorde producten onder aandacht en geven we tips om eenvoudig actief en gezond te leven. Bij honderden producten met een meer bewust en verantwoord karakter hangen schapkaartjes met deze kenmerken. Dit helpt u op weg bij het maken van de betere keuzes! Tenslotte geven we iedere vier weken acht gratis recepten uit waarbij bij de ingrediëntenkeuze ook gelet wordt op gezondheid en bewuste, betere keuzes. Doe er uw voordeel mee!

er bewust bet

in het wa Trendy fitness minebom Het ei: de vita

ter

Een uitgave

BP[PST
\ Tc
aX]VT]
T]
a 2P[P\PaTb
PeXV^cT
bP db


bPdb

]
T]
aPeXV^cT [P\PaTb
aX]VT ) BP[PST
\Tc
2P cT
\Ph^]PXbT 4XVT]
VT\PPZ

statiegeld doelen met Steun goede h isc log bio Wijzer over

6TaTRWc)

7^^USVTaTRWc T])

0P]cP[
_Tab^] # )

1TaTXSX]VbcXYS "
\X]dcT] b
P
aTb
P 8]VaTSXÒ]cT]) dTT]b
>RTP]
2P[P\P $
VaP\
iPZ
@ [P
A^\P]P T]VST
b[P
_TacYTb !
VaP\
VT\
Y]VTWPZcT
ZP_ !
TTc[T_T[b

Y]VTWPZcT
PdVdaZYTb !
TTc[T_T[b



bYP[^cYT

Y]VTb]X__TaS TST]
ZTaeT[
Y]VTb] TcTabT[XT
TTc[T_T[



Y]VTb]TST]
_ XTb[^^Z T[



TTc[T_
Y]VTb]TST]
Q c
Q[XZYT
TTc[T_T[


Y^eXb
[Tc

dX

Y]VTWPZcT
P]b T
\^bcTaS

TTc[T_T[
Va^ecT
TXTaT]

$
\X]dcT]
V^] !
WPaSVTZ^^Z

Y]VTWPZcT
SaP
TTc[T_T[
Ph^]PXbT

dXc
_^c
^U %
TTc[T_T[b
\ c TXVT]
VT\PPZ _T_Ta
T]
i^dc

rmarkten van Coop supe

!
TXS^^XTab !$
RR
PiXY] [XT #!$
RR
^[XYU^[XT S \^bcTa 
VaP\
\^

Pb
\Tc
EPaZT]bWP b
T]
RXca^T]bPdb ^] RWP\_XV]

EPaZT]bWPPb
\Tc
RWP\ _XV]^]b
T]
R Xca^T]bPdb

6TaTRWc) 7^^USVTaTRWc

0P]cP[
_Tab^] T])

#





]d
[P]ViPP\
PiXY]
[^b
E^TV T]T
\PbbP
]
ST
P
T]
ST
W^\^V bcTaS
T ^bcTaS 1TaTXSX]V) ^XTab
\ c
ST
\^ Tc
ST
\ Ta
TT]
\^^XT
Pc
Ta
VaTSXÒ]cT]

i^SPc

TXS^^XTab
\T TS
a^Ta T]
i^S ST
TXS^ :[^_
ST
ST



Y]VTb]TST]
X] U
V^TS
a^TaT] ZcT
T
Q[XYU
V^
T]
Q[XY
c^T
T]
Y]VTWPZcT
T]
Tc
_T_Ta
T]
i^dc
3TZ Z^\c
^[XT
c^T ST
^[XT [VT]b
P[[T
PPZ
QaT [ZPbc
 ]VT]
\ b\PPZ
QaT] ^]cbcPPc
ETae^ QadXZ
X]
ST
Z^T a
ST
RP[P\PaTb
[
^_
b\ TT[
^_

VTWTT fP a
c^c
VT VT] T]
VTW
QTfPP ]
UaXcdd T
T
T]
QT c^Te^TVT]
T] PU
\Tc
U^[XT
T]
UaXcd ^[XT
c^c
'
—2
T Z
ST
VT\T]VS aPeXV^cT
bPdb
TST
ETaWXc
ST
UaXcdda eTa
_PZZX]V

VaPcXb
aTR eP]
2^^_ T_c

1TaTXSX]VbcXYS )

"
\X]



c VaPcXb
aTRT_ eP]
2^^_

8]VaTSXÒ]cT])
ePaZT]bWPPbY !$
VaP\
RWP\T
eP]
RXaRP
!$
VaP\ P\

\XSST[Va^cT
d _XV]^]b
!
TTc[T_T[b
Q[ X

cWTT[T_T[
ZTa^T\
i^dc
T]
eTabVT aXT
!
TTc[T_T[b
^[ \P[T]
_T_Ta
$
VaP\
Q^cTa
XT

TTc[T_T[



Y]VTWP
cWTT[T_T[
VTS ZcT
eTabT
SaPV ^]
^U
^U a^^VST
 !$
[
Q^dX[[^]
e Q^dX[[^]_^TST P]


X]ZT
cWTT[T_T [
1[dT
1P]S
5X]Ta

bRWTdcYT
RXca^ bbT
e^^a
Z^ZT]
!$
VaP\ !$
Va T]bP_






E^^aQTaTXSX]V B]XYS
ST
ePaZT ) PaZT]b ]bWPPb WPPb
X] cdbbT]
X]
bRWd
bRWdX] ]
!
eT[[
!
eT[[T X]T
_[P T
_[PZZ TcYTb
V cYTb
V[P ZZT]
eP T] ]
!
R\ [PSU^[XT SU^[XT
\ B]XYS
S XYS
ST
b
\Tc
ST T
bRW^^ Tc
ST
Q RW^^]V
Q^ST\ ^ST\
eP]
TT]
SXZ
T]
b[P
iT
]VT\P T\PPZ

PZcT
RW cT
RWP\
bcTT[_P]
_[Pc P\_XV] _XV]^] ^]b
X]
b
_[PZYTb 1TaTXSX]V) 
B]X__Ta
ST
d
X


A^Ta
ST Ta
ST
Q
Q[^T\ [^T\
\Tc
ST
Z ST
_[PZZT]
e[T
\Tc
ST
ZTaaXT
TaaXT
T] T]
fPc
fPc
i^ e[TTb_[PZZT]
Tb
S^^a
ETaWXc
ST
^[X
i^dc
T]
_T_Ta
S^ ^a
T[ZPPa
T]
W T
T
Q^cTa
X _P]
T]
W^dS
iX]
RXaRP
!
\X]dcT]
_TaT
T]
ST PP[
Ta


ZP]c
VPPa
T]
]
TT]
_P]
T]
QaPPS
ST 1PZ
ST
RWP\_ T
PUVTSTZc
fPa Zc
fPa\ QadX]
BRWT_
iT \
X]
ST

X]
S
^eT]
S T]
ST
d ]T]
cT
Z[TdaT]XV]^]b
T]
ST
dX
X]
WT X
X]
c
PRWcT XT
^_
—2
Xb
e^^aeT
dXc
ST
V
ST
Sa aVTQ[TeT]
QaPP ST
SaPV T]
a^Ta
V^TS

E^TV
afPa\S
PV^] ^]
ST
T]V
ST WTc
edda
[PPV
T1aT]V
S T
bPdb

bPdb PP]
ST Q^dX[[^]
T]
ST
1[dT
1 SeTc
c^c
iT
QTVX] T]
QaT] P]S
5X]
Z^^Z
]
QaT]V a^Ta
Ta
WTc
RXc V
ST
TbbT
c^ _T_Ta
6TTU
ST
ST
bPdb
i^
]^ U
ST
bP a^T]bP_
S^^a T

bPdb
P db
P_P _Pac
QXY
WTc
e[ SXV
eTaSTa
^_
b\PPZ


SaPPX
TTb
;TZZTa
\ \Tc
fP FXY]PSeXTb) Tc
PPaSP__T[_ c
i^dc
T]
daTT
T]
b[P


5adXcXVT
a^ST
7 dXbfXY]

E^TSX]VbfPPa TXfXc)
fXc)

#!
V

ST
_Ta
_Tab^^]) eTc)

$#
V

eT Z^^[WhSaPcT])

#
V

#
ZRP[
ZY)

& 
!( ('!

"&

Bij Coop supermarkten kunt u terecht voor CoopSelect, een topkwaliteit huismerk, dat staat voor speciaal geselecteerde producten uit alle werelddelen. Veelal verse producten met een authentieke herkomst, verfijnde smaak, bijzonder recept of makkelijke bereiding. Kortom, alles om thuis fantastisch te ontbijten, lunchen, dineren of borrelhappen. Geniet van meer keuze en smaak met Coop Select!

Proef het verschil

De smakelijkste kaas... De echte Nederlandse kaasmeesters wonen in de provincie NoordHolland. Hier wordt al kaas geproduceerd sinds de 15e eeuw. Sterker nog: echte Noord-Hollandse kaas wordt nog altijd volgens dezelfde traditie gemaakt! De karakteristieke smaak dankt de kaas aan het zeeklimaat. De weiden waar de bontzwarte koeien grazen, waren namelijk ooit grote stukken binnenzee. Daarnaast heeft de zeewind vrij spel. Geen wonder dat Noord-Hollandse kaas altijd een licht zilte smaak heeft. Dat zeeklimaat zorgt er ook voor dat Noord-Hollandse kaas nauwelijks gepekeld hoeft te worden. En dat maakt de kaas een stuk minder zout. Echte Noord-Hollandse kaas is dus niet alleen lekker, het is nog gezond ook! Romig jong Jong belegen heerlijk zacht van smaak. Lekker vol van smaak. Lekker bij het ontbijt!. Zeer geschikt voor de lunch.

Belegen Iets pikante smaak. Het ideale broodbeleg.

Extra belegen Een tikje pittig, maar romige smaak. Lekker om mee te gratineren.

Oud belegen Pikante en romige smaak. een blokje stilt de hartige trek.

Oud Volle, stevige smaak. De trots van de Hollandse kaasplank.

Overjarig Classique Een krachtige brokkelkaas. Heerlijk bij een glaasje wijn of port.