WWW
.PASTORERIK.NL
Preek Thema Wat is onze boodschap? De gemeente: daar leer je agapé-en! (preek 20)
Inhoud • Preek • Liturgie / luisterwijzer • Kinderluisterwijzer • Beelden van de Powerpoint-presentatie
Voorwaarden Dit materiaal valt onder een Creative Commons-licentie. Dat betekent dat je deze preek en bijbehorende materialen vrij mag gebruiken, onder de volgende voorwaarden: • • • •
Naamsvermelding is verplicht; Uitsluitend voor niet-commercieel gebruik; Het is niet toegestaan afgeleide werken te maken van deze preek en de bijbehorende materialen en die te verspreiden; Ik stel het op prijs als je het mij laat weten wanneer je dit materiaal gebruikt. Een email naar
[email protected] is voldoende.
Ga voor meer informatie naar www.creativecommons.nl.
Wat is onze boodschap? Preek 20 De gemeente: daar leer je agapé-en! - Inleiding: In oktober en november gaan de preken over ‘liefde’. We hoorden dat er drie soorten liefde zijn. Eros, dat is: lichamelijke liefde, erotiek. Philia, vriendschap met iemand, betrokkenheid, begaan zijn met daklozen. En agapé. Agapé is onvoorwaardelijke liefde voor 100%. Wie agapét, zegt: ‘Wie je ook bent, ik wil er helemaal voor jou zijn!’ Agapé is dus góddelijke liefde, want Gód zegt tegen ons: ‘Ik ben er helemaal voor jullie, voor jou, zonder voorwaarden vooraf!’ In de Bijbel lezen we dat ook gewone mensenkinderen als jij en ik kunnen agapé-en. Onvoorwaardelijk er helemaal voor anderen kunnen zijn, zoals God. Nu, dat lukt niet niet zomaar van de ene dag op de andere. Agapé-en moet je oefenen. Waar? Die oefenplek is: de christelijke gemeente, het lichaam van Christus. Dat wil ik in de preek duidelijk maken: de gemeente als oefenplaats, als trainingsveld om te leren agapé-en. Het thema van de preek is: De gemeente: dáár leer je agapé-en (als ’t goed is...)! - Zingen: Gezang 477:1 - Uitleg van Gods woorden 1. Hoofd en lichaamsdelen Bijbellezing: 1 Korinte 12:12-14 a. Verkeersongeluk, je hoofd ernstig beschadigd, o heden, als dat maar geen gevolgen heeft voor de rest van je lichaam... Je hoofd is het zenuwcentrum van waaruit je armen en benen, je spraak, je alles bestuurd en gecoördineerd wordt. Zo bestuurt en coördineert Jezus als hoofd de christelijke gemeente. Hij zit op de troon rechts naast God zijn Vader en kán dus niet beschadigd worden. Als er iets aan zijn lichaam, de gemeente, mankeert, ligt dat nooit aan hem, maar altijd aan ons, ledematen van zijn lichaam. Mankeert er iets aan de gemeente van de Bethelkerk, dan ligt dat nooit aan Jezus, het Hoofd, maar aan óns, gemeenteleden. b. Trouwens, wie zijn precies de ledematen van Christus’ lichaam? Wij allemaal: senioren, volwassenen, jongeren, kinderen, baby’s. ‘Wij zijn állen gedoopt... en zijn dáárdoor één lichaam geworden.’ De doop verbindt ons allen zowel aan Jezus, het hoofd, als aan elkaar. Hoe verschillend we ook zijn! In Paulus’ tijd hadden Joden hun eigen godsdienst met 1 God, Jahwe, de HEER. Grieken waren een trots volk, toen ook al!, hadden hun eigen verfijnde cultuur. Beide volken keken op elkaar neer. ‘Barbaren, die Joden! - Onbesneden heidenen, die Grieken!’
1
Romeinse machthebbers vonden slaven niet meer dan gereedschap, en slaven beschouwden rijken dus als corrupte uitbuiters. ‘Rare jongens, die Romeinen!’ De doop, schrijft Paulus, verbindt Joden aan Grieken, slaven aan vrije mensen, en verbindt die vier onderling zo verschillende groepen aan het ene hoofd, Jezus Christus. 2. Op welke manier functioneert het lichaam van Christus? a. Niemand is minder waard! De CITO-toets vertelt welk vervolgonderwijs voor kinderen na de basisschool geschikt is. Is de uitslag HAVO of VWO, ouders halen opgelucht adem. Maar is het VMBO, ze fronsen ze hun wenkbrauwen. Ze doen wel stoer, maar ondertussen... Wat moeten ze op die verjaardag straks zeggen, als tante Bets ernaar vraagt?! Hun kind is toch geen achterblijvertje?! Naast het woord ‘achter-blijver’ zijn in Nederland ‘achter-standswijken’ of vormen ouders en kinderen zogenaamde ‘achter-standsgezinnen’. Verschillen in schoolopleiding, werk en inkomen en lifestyle lijken steeds scherper te worden, zodat minderwaardigheidsgevoelens steeds erger worden. We lezen: 1 Korinte 12:15-20. In de gemeente, Christus’ lichaam, bestaan geen minder-waardige lichaamsdelen en hoeft dus ook niemand hier zich minder-waard of minder-waardig te voelen. Paulus maakt dat duidelijk door het beeld van het lichaam tot in het absurde door te voeren. Stel je voor dat je voet zou zeggen: ‘Tjonge, die hand kan aanwijzen en beetpakken en zich ballen tot een vuist... Nou, dat kan ik allemaal niet, hoor! Zou ik wel bij het lichaam horen?!’ M’n oor zegt: ‘Wat kan dat oog toch veel! Kijken, kan ik niet! Knipperen, kan ik niet! Boos kijken, kan ik niet als oor. Heb jij wel eens een oor boos zien kijken?! Nou dan! Nee hoor, ik hoor niet bij het lichaam!’ Stel je dat eens even voor, schrijft Paulus, dat wordt toch een idioot lichaam?! Je hele lichaam zou oog zijn, een grote bal met een enorme pupil... Hoe moet je dan horen?! Of een levensgroot oor, waar moet je dan mee lopen?! Nee, je hebt verschillende lichaamdelen, die elkaar nodig hebben en sámen vormen ze een lichaam. Minder-waardige lichaamsdelen zijn er niet en niemand hoeft zich dus zo te voelen. b. Niemand is meer waard! Sleutelwoord in onze maatschappij is: concurrentie. Jongeren concurreren onderling met hun nieuwste mobieltje, scooters, merkkleding, Ipod en -pad, baan en inkomen. Dat hebben ze, denk ik, van mijn generatie geleerd. Wij concurreren met huizen, meubilair, vakanties, enzovoorts. Reklame op radio en tv speelt daar maar wat graag op in: meer, beter, mooier. Je denkt toch niet dat reklame tevreden mensen wil maken? Juist niet! Mensen moeten
2
óntevreden blijven... Binnen bedrijven heerst naijver en concurrentie tussen werknemers, terwijl bedrijven onderling elkaar ook op leven en dood beconcurreren. We lezen verder in 1 Korinte 12:21-24. In de gemeente hoeft het ene gemeentelid zich ook niet méér waard te voelen dan het andere. Het oog kan niet zeggen: ‘Ach, handje, om met anderen contact te maken, om boos of vriendelijk te kijken, heb ik jou helemaal niet nodig!’ Dat ik bijvoorbeeld denk: ‘Ach, de Bijbel uitleggen is toch veel belangrijker dan bijbelklas opruimen?!’ Dat kán helemaal niet, schrijft Paulus. Waaróm niet? Omdat Gód alle lichaamsdelen een plaats heeft gegeven. Als jij goed mensen kunt troosten, dan is dat een geschénk van God, een kadootje. Kun jij goed organiseren of leiding geven? Jouw talent heb je gekrégen! Gód heeft het lichaam samengesteld! Daarom zijn gevoelens van meer-waardig zijn uitgesloten. Paulus noemde dit ook toen ’t over een mínder-waardigheidscomplex ging. Vs 18: Gód heeft alle lichaamsdelen hun eigen plaats gegeven, precies zoals híj dat wilde. Niemand minder-waardig; niemand meer-waardig, maar: c. Allen zijn gelijk-waardig! Nooit was er zoveel onverdraagzaamheid als tegenwoordig, denk ik. Een vrouw die huismoeder wil zijn, wordt meewarig aangekeken: ‘Wérk jij niet?!’ Een vriendelijke man met een zachte stem ‘zal wel homo zijn’. ‘Niet dat ik iets tegen negers heb, hoor, maar in de tram....’. De gemiddelde leeftijd gaat voortdurend omhoog, maar een man van 40 wordt uitgescholden voor ouwe vent. Onze laatste lezing is 1 Korinte 12:24b-13:1 In de gemeente zijn we allen gelijk-waardig. Gelijk-waardig betekent natuurlijk niet dat er geen verschillen zijn. Joden blijven Joden en Grieken Grieken. Mannen verschillen van vrouwen. Iemand van 86 jaar verschilt van een puber. Vanaf vs 28 noemt Paulus zelfs een zekere rangorde: apostelen, profeten, leraren, enzovoorts. U, jij en ik zijn door de doop één lichaam geworden, maar ieder van ons heeft zijn en haar eigen karakter, kwaliteiten, hebbelijkheden, onhebbelijkheden, noem maar op. Een lichaam heeft allerlei onderdelen: een oor verschilt van een oog, en een oog van een been, en een been verschilt van m’n nek. Enzovoorts. Ik kan misschien de Bijbel uitleggen, maar ik moet niet achter de piano gaan zitten. Dat kán ik wel, maar dat wordt 3x niks. De één heeft de gave van troosten, terwijl de ander goed een vergadering kan leiden. Zo is de gemeente veelkleurig, veelzijdig, onderling verschillend.
3
Wat bedoelt Paulus dan met gelijk-waardigheid? Gelijk-waardigheid betekent: elk ledemaat is zo waardevol dat ’t niet gemist kan worden. Jij niet, ik niet, niemand kan gemist worden. Wij vullen elkaar aan en alleen samen kunnen we Jezus’ lichaam zijn. Groot en klein, oud en jong: we zijn gelijk van waarde, we willen ook voor elkaar zorgen en zo samen een mooi lichaam zijn, Jezus’ lichaam, door de heilige Geest, tot Gods eer. Jongeren beseffen dat ze ouderen nodig hebben en ouderen waarderen jongeren om hun eigen gaven. Mannen en vrouwen hebben, met alle onderlinge verschillen, een gelijkwaardige plaats in de gemeente. Allochtonen en homo’s zijn hier geen geen gediskrimineerde minderheden, maar worden opgevangen in open armen en open harten. 3. Onze boodschap leren uitdragen! a. Wat Paulus schrijft over de gemeente als lichaam van Christus heb ik net afgezet tegen de huidige samenleving. De maatschappij gebruikt het woordje ‘achter’: achter-blijver, achter-standswijk, achter- standsgezin, achter-lijk. Overal vindt een concurrentieslag plaats: tussen supermarkten en in jongerengroepen, of je nu op de Adrianalaan woont of op de Schiekade, broers en zussen, zelfs het becijferingssysteem op school is concurrentie. Verdraagzaamheid is in Nederland in 2011 volgens mij maar schijn. In zo’n maatschappij heeft de christelijke gemeente een boodschap. Wat is onze boodschap? Wat is de relevantie van het Evangelie? Laat ik het zo zeggen: de christelijke gemeente is een boodschap. Althans, wij kunnen zo’n boodschap zijn! Als lichaam van Christus mogen we namelijk een gemeenschap vormen waar niemand minder-waard is (of zich zo hoeft te voelen), waar niemand meerder-waard is (of zich zo hoeft te voelen), maar waar gelijk-waardigheid de norm is en de toon zet. b. Wij kunnen zo’n boodschap zijn. Hoe? Door te leren agapé-en, door dat híer te leren, binnen de christelijke gemeente. Want waar in de wereld zou je ’t anders kunnen leren: onvoorwaardelijk en voor 100% van mensen houden?! Op welke manier kunnen we hier leren agapé-en? Nu, je hebt zowel theorie als praktijk. Over de theorie wil ik 3 dingen zeggen: - Eerst dit: de doop is voor Paulus heel belangrijk, dat zei ik al. Bij onze Doop werd o.m. dit gebeden: ‘De heilige Geest verzekert ons ervan dat Hij in ons wil wonen én ons tot levende ledematen van Christus wil maken’. De heilige Geest wil dus zo in mij wonen dat ik Jezus echt erken als hoofd dat mij leidt en coördineert en stuurt. En dat ik mij ook verbonden weet met alle andere ledematen, hoe anders dan ik ze ook zijn. De doop verbindt ons eerst met Jezus en dan ook met elkaar.
4
- Het tweede wat goed moeten beseffen is, hoe sterk God de heilige Geest is. In vs 13 staat dat wij allen zijn ‘gedoopt’ (dat is: ondergedompeld) in één Geest en daardoor één lichaam geworden, en ook van één Geest ‘doordrenkt’. Ondergedompeld en doordrenkt zijn wel heel bijzondere woorden! - In de 3e plaats, in Galaten 5:22 schrijft Paulus dat die heilige Geest in de gemeente een vrucht laat groeien. Wat is die vrucht van de Geest? De liefde! Welk woord zou in Galaten 5 staan? De vrucht van de Geest is: eros, philia of agapé? Omcirkel het juiste antwoord... Agapé. In de gemeente laat de heilige Geest agapé groeien, dat is: góddelijke liefde, onvoorwaardelijk en volmaakt. c. In preken gaat het vaak vooral over de theoretische kant van het geloof. Maar er is natuurlijk ook de praktijk en daar gaat het vooral om! Jezus wil notabene in ons wonen zodat Hij door ons heen zichtbaar en hoorbaar wordt. De gemeente heet niet voor niets: zijn lichaam! De Bijbel geeft ontzettend veel informatie. Maar dit vind ik zo belangrijk: God informeert ons om ons te transformeren, te veranderen in nieuwe mensen. Daar ging ’t vanmorgen over. Die praktisch kant kan, denk ik, nog veel beter aan de orde komen via toerusting. Een jaar of 10 geleden heb ik een aantal keren deze cursus gegeven in de Bethelkerk: Het liefdeleerproces, over de kunst om liefde te geven en te ervaren. Het is volgens mij de moeite waard deze cursus nog eens een keer te doen met een groep. Want als we een bezinningsproces willen starten over wie we zijn als gemeente, gaat het inderdaad om de vraag: wie heeft welke gaven en op welke manier kunnen die ingezet worden? Maar de vraag die daaraan vooraf gaat is: houd ik van de gemeente en hoe doe ik dat? Voor Paulus is de vrucht van de Geest, is agapé-liefde, belangrijker dan de gaven. ‘Al sprak ik de talen van alle mensen en die van de engelen - had ik de liefde niet, ik zou niet meer zijn dan een dreunende gong of een schelle cimbaal.’ Vanmorgen wil ik de preek toch een beetje praktisch afsluiten. Jij, .... (kind/jongere), bent door de doop verbonden met Jezus. En jij, u, .... (volwassene/senior) ook. Verbonden met Jezus, zoals je arm of been verbonden is aan je hoofd. Het is goed om zo ook naar elkaar te kijken! Kijk jij eens naar je buurman of -vrouw. Jij en jij, u en zij, jullie zijn samen, verbonden aan elkaar. Door de doop zijn wij samen één lichaam geworden. De verbinding tussen de ledematen en het hoofd, dus tussen ons en Christus, en de verbinding van de ledematen onderling, dus tussen jij en u en ik, beide verbindingen, verticaal en horizontaal zijn vol heilige Geest! Wat belangrijk om vaak tegen elkaar te zeggen: Het is hier vol heilige Geest! Die heilige Geest laat agapé groeien, dat is: góddelijke liefde, onvoorwaardelijk en volmaakt.
5
6
Welkom op zondag 30 oktober 2011 De Bethelkerk wil een gemeenschap zijn van mensen, die zich door God geroepen weten. Een gemeenschap waar mensen Jezus Christus kunnen vinden, Hem leren volgen en leren verkondigen. Tot eer van God!
• Welkom en mededelingen • Intochtslied Psalm 100:1, 2(m), 3(v), 4 Stil gebed, belijdenis van afhankelijkheid en Gods groet Antwoordlied Psalm voor Nu 84 - Opwekking 369 • Christelijke levensregel: Efeziërs 4:2-6 Gebed dat we afsluiten met het gezongen Onze Vader (melodie Elly&Rikkert) • Dienst van Gods Woord * Inleiding: Agapé-en lukt je niet van de ene op de andere dag... * Zingen: Gezang 477:1 * Uitleg van Gods woorden: De gemeente: dáár leer je agapé-en (als ’t goed is...)! 1. Hoofd en lichaamsdelen Bijbellezing: 1 Korinte 12:12-14 Jezus (het hoofd) bestuurt en coördineert de christelijke gemeente (het lichaam). Wij allemaal, hoe verschillend ook, zijn door de doop aan Hem en aan elkaar verbonden! 2. Hoe functioneert Jezus’ lichaam?
a. Niemand is minder waard! Nederland 2011: achter-blijver, achter standswijken Bijbellezing: 1 Korinte 12:15-20. Álle lichaamdelen hebben elkaar nodig en vormen sámen Christus’ ene lichaam. b. Niemand is meer waard! Nederland 2011: concurrentie Bijbellezing: 1 Korinte 12:21-24. In de gemeente is het onmógelijk jezelf boven anderen verheven te voelen, ‘omdat Gód het lichaam heeft samengesteld’ (vs24; 18). c. Allen zijn gelijkwaardig! Nederland 2011: onverdraagzaam Bijbellezing: 1 Korinte 12:24b-13:1 In de gemeente zijn we allen gelijk-waardig. Met alle onderlinge verschillen hebben we elkaar nodig en moeten we elkaar met dezelfde zorg omringen. 3. Onze boodschap leren uitdragen! a. In Nederland 2011 kunnen wij een boodschap zijn door te leren agapé-en. b. Theorie: - Doopgebed: ‘De heilige Geest verzekert ons ervan dat Hij in ons wil wonen én ons tot levende ledematen van Christus wil maken.’ - ‘Gedoopt’ - ‘ondergedompeld’ (vs13)! - Galaten 5:22 - In de gemeente laat de heilige Geest agapé groeien! c. Praktijk: God informeert ons om ons te transformeren => toerusting (over a. de vrucht en b. de gaven van de Geest; 1Kor12:31 - 13 - 14:1).
* Moment van bezinning - Zingen Gezang 477:2 • Dankzegging en voorbede - We belijden zingend ons geloof (op de melodie van Gezang 135) • Dienst van de offers: er wordt gecollecteerd voor het Nederlands Bijbelgenootschap en we brengen God ons lofoffer: Opwekking 576 • We ontvangen Gods zegen die we be-amen. • •
•
INFORMATIE Na de dienst: Ontmoeting met een kopje koffie, thee en limo. Persoonlijk gebed Heb je na de dienst behoefte aan een kort gesprek en gebed? Onder de gaanderij zijn 2 mensen daarvoor beschikbaar. De bedoeling is zo’n ontmoeting maximaal 10 minuten te laten duren. CD: opnames van de diensten zijn verkrijgbaar bij de geluidstafel.
ABC’tje bij Preek 20 De gemeente: oefenplaats voor agapé! Groeien in geloof, Dick van Keulen, blz.136-141 Activiteiten - Zeg van de week elke avond (voordat je in slaap valt) of ’s morgens (direct na het wakker worden) 20x hardop: ‘God houdt van mij!’ Zijn er aan het eind van de week dingen die je opvallen? - Schrijf op wat je allemaal goed vindt aan jezelf. Lees de lijst dan hardop voor, dank God ervoor en wees er blij mee! - Schrijf situaties op waarin je dagelijks vanzelfsprekend mensen vertrouwt (bijvoorbeeld: arts, postbode). In welke situaties vind je het moeilijk mensen te vertrouwen? Waarom? Wees zo concreet mogelijk. - Is er iemand in uw omgeving die volgens jou best een beetje liefde kan gebruiken? Bid vandaag voor hem/haar. Verras hem/haar met een klein cadeautje (5 euro). - Tekst om te onthouden:
‘Dan zullen we, door ons aan de waarheid te houden en elkaar lief te hebben, samen volledig toegroeien naar hem die het hoofd is: Christus.’ (Efeze 4:15) Bezinning - Jezus Christus is ‘als hoofd over alles aangesteld, voor de kerk, die zijn lichaam is (Ef1:22-23). Wat is alles? Wat wordt bedoeld met kerk? Is er verband tussen Christus’ hoofd-zijn over beide? Zo ja, welke relatie? - ‘Er zijn geen ... mannen en vrouwen (meer). U bent allen één in Christus Jezus.’ (Gal3:28) Relativeert Paulus hier zelfs scheppingsverschillen? Waarom (niet)? - In de 19e eeuw heetten gereformeerde christenen ‘kleine luyden’ (=eenvoudige mensen, in bijvoorbeeld sociaal-maatschappelijk opzicht). Vandaag horen velen van hen bij de (hoge) middenklasse. Is dat fout? Is dat erg? Noem (positieve en negatieve) gevolgen van deze verandering. - Wat zijn de drie grootste obstakels die jouw eigen groei in liefde in de weg staan? - De eenheid met Christus en tussen christenen onderling is een feit. Onze taak is om die eenheid te bewaren (Ef4:3). Noem concrete manieren waarop we dat zouden kunnen doen. Communicatie - Efeze 1:15-23 Prijs koning Jezus! - Galaten 3:25-29 Dank God voor de ‘dubbele’ eenheid. - 1 Korinte 1:22-31 Beroem je (in gebed) op de Heer. - Romeinen 12:1-5 Bid God dat je je niet hoger voelt dan anderen. - Efeze 4:1-8 Eenheid is een feit: Hoera! ZONDAG
PREEKPROGRAMMA (DEEL 2)
KLEINE KRING (16.30 uur)
06nov11 13nov11 20nov11 27nov11
21. De gaven van de Geest (DvK, hfdst 19) Doopzondag Maaltijd van de Heer Psalm 23 X 22. De liefde als Persoon (DvK, hfdst 20) Herdenken van overledenen ds Peter Strating - Havenkerk/Den Haag
Preekmateriaal is beschikbaar op www.herbergonderweg.nl en www.pastorerik.nl
Eros = lichamelijke liefde Philia = vriendschap Agapé = on-voorwaardelijke liefde voor 100% (Góddelijke liefde!)
15-12-11
Wat is onze boodschap De
11
Agapé-en lukt je niet van de ene op de andere dag... De gemeente: dáár leer je agapé-en (als ’t goed is...)!
15-12-11
Wat is onze boodschap De
22
Gezang 477:1 Geest van hierboven, leer ons geloven, hopen, liefhebben door uw kracht! Hemelse Vrede, deel U nu mede aan een wereld die U verwacht! Wij mogen zingen van grote dingen, als wij ontvangen al ons verlangen, met Christus opgestaan. Halleluja! Eeuwigheidsleven zal Hij ons geven, 15-12-11
Wat is onze boodschap De 33 als wij herboren Hem toebehoren,
De gemeente: dáár leer je agapé-en (als ’t goed is...)!
15-12-11
Wat is onze boodschap De
44
1. Hoofd en lichaamsdelen Bijbellezing: 1 Korinte 12:12-14
15-12-11
Wat is onze boodschap De
55
2. Hoe functioneert Jezus’ a.
Niemand is
minder waard! Bijbellezing: 1 Korinte 12:15-20
15-12-11
Wat is onze boodschap De
66
b. Niemand is meer waard! Bijbellezing: 1 Korinte 12:21-24
15-12-11
Wat is onze boodschap De
77
c. Allen zijn gelijkwaardig! Bijbellezing: 1 Korinte 12:24b13:1
15-12-11
Wat is onze boodschap De
88
3. Onze boodschap leren a.
In Nederland 2011 kunnen wij een boodschap zijn door te leren agapé-en.
15-12-11
Wat is onze boodschap De
99
b. Theorie -
Doopgebed: ‘De heilige Geest verzekert
ons ervan dat Hij in ons wil wonen én ons tot levende ledematen van Christus wil maken.’ 15-12-11
Wat is onze boodschap De
1010
- ‘Gedoopt’ = ‘ondergedompeld’
c. Praktijk: God informeert ons om ons te transformeren => toerusting (over a. de vrucht en b. de gaven van de Geest; 1Kor12:31 - 13 - 14:1).
15-12-11
Wat is onze boodschap De
1111
15-12-11
Wat is onze boodschap De
1212
Gezang 477:2
Wat kan ons schaden, wat van U scheiden, Liefde die ons hebt liefgehad? Niets is ten kwade, wat wij ook lijden, 15-12-11
Wat is onze boodschap De
1313