WWW
.PASTORERIK.NL
Preek Thema Wat is onze boodschap? Liefde in soorten (preek 19)
Inhoud • Preek • Liturgie / luisterwijzer • Kinderluisterwijzer • Beelden van de Powerpoint-presentatie
Voorwaarden Dit materiaal valt onder een Creative Commons-licentie. Dat betekent dat je deze preek en bijbehorende materialen vrij mag gebruiken, onder de volgende voorwaarden: • • • •
Naamsvermelding is verplicht; Uitsluitend voor niet-commercieel gebruik; Het is niet toegestaan afgeleide werken te maken van deze preek en de bijbehorende materialen en die te verspreiden; Ik stel het op prijs als je het mij laat weten wanneer je dit materiaal gebruikt. Een email naar
[email protected] is voldoende.
Ga voor meer informatie naar www.creativecommons.nl.
- Inleiding: Liefde in soorten: daar gaat de preek over. Liefde in soorten. Zijn er dan meer soorten liefde?! Jawel! De bekendste soort is: eros. Eros is lichamelijke liefde. Iemand een kus geven, erotiek, geslachtsgemeenschap. Tweede soort liefde is: philia. Philia is: vriendschap, betrokkenheid bij iets of iemand. Het Rode Kruis is een philantropische instelling. Philantropisch, daar zit philia in, menslievend. Je gáát helemaal voor iets of iemand! Philadelfia betekent: broederliefde. Eros, philia en 3e soort: agapé. Wat is dat voor liefde? Ik wil in de preek 3 dingen uitleggen: Wat is agapé-liefde? Welke invloed heeft agapé op eros en philia? En punt 3, ook belangrijk!: hoe krijg ik agapé-liefde? - Bijbellezing: Johannes 13:1-17, 31-35 - Zingen: Gezang 328 - Liefde in soorten (uitleg van Gods woorden) 1. Wat is agapé-liefde? a. Dat laat Jezus zien door de voeten van zijn leerlingen te wassen. Wat een smerig werkje! Zeker in Israël. Met blote voeten, slippers of sandalen over stoffige wegen. Bij ons valt ’t wel mee: vaak dichte schoenen, veel asfalt, stoeptegels. Maar toch, zeker als iemand zweetvoeten heeft... In Rotterdam hebben de kinderen tijdens bijbelklas elkaar wel eens de voeten gewassen. Afwasteiltje vol water, sokken uit, en hup! Leuk, maar ook best wel vies... Iemand wilde ’t ook tijdens de kerkenraadsvergadering doen, maar dat is er nog niet van gekomen... Wie echt met eigen vingers tussen vieze tenen doorgaat, niet je eígen tenen, maar van een ánder, beseft heel concreet wat agapé-liefde is. Agapé-liefde is: onvoorwaardelijke 100%s liefde. Je zegt: ‘Ik wil er echt helemaal voor jou zijn! Hoe vies je voeten ook zijn, dus: wat je me ook geflikt hebt, ook al lig je me helemaal niet, al kan ik je bloed wel drinken, ik wíl er wel voor 100% voor jou zijn. Misschien lukt ’t me nog niet in de praktijk, maar ik wíl het wel!’ Jezus ging met zijn vingers tussen de vieze tenen van zijn leerlingen door. Wat een liefde! Voor zijn leerlingen! Voor óns! Voor ú, voor jóu en míj! Ja, en nu vraagt Jezus zulke liefde ook van ons: ‘Zoals ik júllie heb geagapéd, zo moeten jullie elkáár agapé-en.’ Jezus gebiedt zijn volgelingen, ons dus ook, dat we van elkaar houden. Niet met eros of met philia, wel met agapé-liefde. Onvoorwaardelijk en voor 100%. Net als Hij! 1
Maar... dat kán toch geen mens?! b. Nee, dat zou je zeggen! Maar dan moeten we erop letten dat Jezus ‘t ‘een nieuw gebod’ noemt. Dat is gek! Zonet hoorden we Jezus zeggen: ‘Het grootste gebod is: ‘Heb God lief en de naaste als jezelf. Dat is de grondslag van het hele Oúde Testament’! Dan is ’t toch een heel oúd gebod! Hoezo nieuw?! Dat begrijpen we als we letten op Jezus’ enorme liefde. Er staat dat Hij heeft liefgehad ‘tot het uíterste’. Dat is: volmaakt, voor 100%. Ja, hoe intens was Jezus’ agapé-liefde? Dat lees je in vs 10. Jezus zegt iets onvoorstelbaars: ‘Jullie zijn rein!’ (2x) Wat bedoelt Hij hiermee? Eerst natuurlijk letterlijk. Z’n leerlingen hebben waarschijnlijk vóór de maaltijd een bad genomen. Onderweg naar de eetzaal zijn hun voeten vuil geworden en die moeten dus weer gewassen worden, maar de rest van hun lichaam niet. Ook al wil Petrus dat graag, het hoeft niet, ze zijn rein. Deze letterlijke betekenis is niet alles. Als Jezus dus zegt: ‘Jullie zijn schoon!’, bedoelt Hij ook en vooral: van bínnen schoon. Zijn leerlingen zijn vernieuwde mensen. Mensen die ondanks de vernieuwing van hun hart best iedere dag weer zondigen, van buíten vies worden en dus hun voeten moeten laten wassen, maar die wel van bínnen nieuw zijn! Dit is superbelangrijk om te begrijpen wat het nieuwe in dit gebod is! Bekijk ’t maar zo: in het Oude Testament kwam Gods bevel van buíten af naar ons toe: ‘Heb God lief en je naaste!’ Dat oude gebod hielp mensen niet óm lief te hebben. En dát verandert! ‘Jullie zijn schoon!’, zegt Jezus, ‘jullie zijn vernieuwde mensen en dankzij de vernieuwende kracht van de heilige Geest zijn ook jullie in staat om elkaars voeten te wassen. Er voor anderen te zijn, onvoorwaardelijk en voor 100%. Zelfs, ja zelfs voor je vijanden...’. Jezus’ voetwassing is dus meer dan een voorbeeld. Jezus zegt niet: ‘Jullie hebben gezien wat ik deed, vooruit, aan de slag, nu jullie, sterkte ermee, succes!’ Nee, de voetwassing is Jezus’ daad van uiterste liefde. Dankzij Jezus zijn wij in staat agapé-liefde te tonen aan onze naasten. Wij kúnnen dat want God verandert dankzij Jezus Christus ons innerlijk. Hij maakt ons van bínnen schoon! Goed, er zijn waarschijnlijk nog best mensen in je leven van wie je eigenlijk maar heel moeilijk kunt houden of helemaal niet, dus de vraag is: Hoe krijg ik die agapéliefde! Die vraag blijft nog even liggen. Eerst vraag 2. Welke invloed heeft agapé op eros en philia?
2
a. Agapé is geen vijand van eros en philia. Erotiek, seks, is niet vies. En philia, vriendschap, medemenselijkheid, is niet minderwaardig. Want zowel lichamelijke als vriendschappelijke liefde zijn op zich uitvindingen van God. En agapé is niet bedoeld om deze 2 schitterende uitvindingen weg te schuiven als minderwaardig of vies. Integendeel! Agapé wil juist onze erotiek en vriendschappen heiligen. En heiligen betekent ook: heelmaken. Want wat is er op dit gebied veel stuk! Laat ik daar eerst iets over zeggen, over hoe eros en philia in de maatschappij om ons heen misbruikt worden. b. Gods tegenstander, de satan, werkt zo: hij richt zich op lichamelijke begeerten van mensen. Niet alleen op seksueel gebied, op elk gebied van je lichaam. Satan richt zich op je ogen, op je handen, op je mond, op je lijf, enzovoorts. Kijk es, wat heerlijk om dit te eten of te drinken! Vind jij dat niet prachtig om aan te trekken? Vind jij dit niet heerlijk ruiken of zie je er in die auto niet onweerstaanbaar uit? Wordt het leven niet veel makkelijker met dit of dat apparaat? Op die sportschool of met dat drankje krijg je echt een goed figuur! En in dat rijtje past dan ook wat op seksueel gebied leuk en lekker en spannend is. Begrijp me goed, op zich is er niks tegen een goed diner of een mooie auto, een lekker parfum of een spannende vrijpartij, alleen het probleem is dat de satan jou wil verslaven. Satans bedoeling is om jouw ziel tot slaaf te maken van jouw lichaam. Je ziel, ik bedoel: je emoties, je denken en je wil worden dan geregéérd door je lichaam. Als jij die jurk koopt, dit eet of dat drinkt, vóel je je goed, dénk je gelukkig te zijn, je wílt niet anders meer. En die aanval kan mensen uiteindelijk brengen tot: - koopverslaving (geef je vrouw geen creditkaart, of je man, want mannen kunnen ook koopverslaafd zijn...); - eet- en/of drankverslaving, - lichaamsverslaving (je ontleent je identiteit aan je gewicht: je stopt met eten, want als je superslank bent, tel je mee!). Satan brengt, en dat is nog veel erger!, mensen tot: berovingen, vrouwenhandel, kinderporno. Satan wil jouw lichaam gevangen nemen en via je lichaam je ziel: je gevoelens, je gedachten, je wil. Je dénkt dat je vrij bent, maar in feite ben je een slaaf! c. En nu is dit het goede nieuws: God zet de tegenaanval in! God wil via zijn agapéliefde zowel onze eros als onze philia heiligen, heelmaken (1Tim4:4-5). Als Jezus door de heilige Geest in je komt wonen, ga je anders denken. De houding van Jezus wordt jouw houding. Je benadert je partner, je verloofde, je vrouw, je man, je benadert je vrienden vanuit de houding ‘ik wil er voor 100% voor jou zijn!’ i.p.v. ‘hoe kun je mij het beste bevredigen?, wat lever jij mij op?’, ‘welk voordeel heb ik van deze vriendschap?’.
3
Jezus’ houding tijdens de voetwassing wil God óns géven zodat wij Jezus’ ópgave in praktijk kunnen brengen. Er zijn voor onze partner, voor onze vriend, vriendin, voor het Rode Kruis, voor War Child, er zijn voor naasten dichtbij en ver weg. Agapé-liefde heeft een gezondmakende invloed op alle andere liefde in ons leven. Omdat Jezus gestalte in ons krijgt, wordt zowel onze lichamelijke liefde als onze vriendschap nieuw. Namelijk: op de ánder gericht i.p.v. op onszelf. Goed, dan nu de vraag 3. Hoe krijg ik agapé-liefde? a. Zowel eros als philia, zowel lichamelijke liefde als vriendschap horen van nature bij ieder mens. Zowel erotiek en seksualiteit, vrijen en gemeenschap, als betrokkenheid en kameraadschap komen met onze geboorte mee. Eros en philia zijn producten van eigen bodem. Ieder mens kan ‘t. Agapé daarentegen moet geïmporteerd worden. Geïmporteerd vanuit de hemel. Agapé is geen natuurlijke eigenschap maar is Goddelijke liefde. Goddelijke liefde die via de heilige Geest in onze geest wordt uitgestort. (Gal5:22; Rom5:8). Kijk nog eens naar Titus 3:6: ‘Hij heeft ons gered door het bad van de wedergeboorte en de vernieuwende kracht van de heilige Geest, die hij door Jezus Christus, onze redder, rijkelijk over ons heeft uitgegoten.’ Jezus, onze redder, giet de heilige Geest over ons uit. Niet een paar druppels, er staat: rijkelijk! Een stortbui. Die heilige Geest vernieuwt ons met geweldige kracht. Ik mag het, denk ik, zo wel zeggen: Jézus’ handelen wordt óns handelen, omdat Hij zelf in ons woont en werkt door de heilige Geest. Agapé krijg je niet met je geboorte mee. Om te agapé-en moet een mens opnieuw geboren worden. Wedergeboorte. b. Van dat woord worden mensen soms zenuwachtig. Bén ík wel wedergeboren? Mag je dat wel van jezelf zeggen?! Ze horen iemand vertellen dat ie Gods stem hoorde of helemaal warm werd, of omviel, of wat ook, in ieder geval was die wedergeboorte een heel bijzonder moment. Spectaculair! Nu, dat kan. In Brazilië las Lijda samen met een vrouw, Maria heet ze, in de kinderbijbel, omdat Maria niet goed meer kon lezen. Ik gaf haar bijbelles. Maria’s man, Iris heet hij, dat is daar ook een jongensnaam, Iris, kwam vaak tegen het eind van het uur binnen, meestal dronken. Geen zinnig woord kwam eruit. Als ik hem vroeg, min of meer voor de grap, wanneer híj zou gaan geloven, lachte ie wat en zei ‘Volgend jaar ofzo!’. Op een keer antwoordde ik: ‘Volgend jaar?! Je moet wel opschieten, voor je ’t weet komt de Here Jezus terug!’ En ik voel em nog naar me kijken, met z’n waterige dronken oogjes. Hij zei niets, keek alleen. Het was op dat moment, vertelde hij later, dat hij besloot de drank te laten staan en in God te gaan geloven. Telkens als we in Brazilië terug zijn, krijgen we ‘t weer te horen. Tóen was ’t dat zijn 4
geest tot leven kwam! Wedergeboorte kan ook veel gewoner. Je moeder zong op de rand van je bed: ‘Here, houd ook deze nacht over.... trouw de wacht, amen.’ En toen ging je in God geloven. Toen je 14, 15 was, puberde je, schopte een beetje in het rond. Maar diep in je hart geloofde je. Tot op vandaag. Ik zal je wat zeggen: je bént gewoon wedergeboren. Maar misschien moet jij gewoon nog een stap zetten, net als Iris. Je denkt: Ja maar ik lijk echt niet op Jezus! Voeten wassen, ja, m’n eigen voeten, verder niet! Ik wíl er eigenlijk helemaal niet voor een ander zijn. En of ik vrienden heb en hoe ik met m’n vrouw vrij, bepaal ik zelf wel. Nou goed, ok, we leven in een vrij land, hoor... En God is geen inbreker. Je moet hem zelf binnenlaten. Denk er toch eens over om met iemand die je vertrouwt over je leven te praten. Dat kan je echt verder helpen. Straks met iemand van de Nazorg. Of later in de week. Je hebt misschien een mooi leven, maar het kan nog mooier worden omdat je echte liefde ontdekt. Góds liefde die jouw seksualiteit en jouw vriendschap, je betrokkenheid bij mensen en bij de wereld heelmaakt. Want God is zo goed. God gééft wat Hij van ons vraagt! Hij vraagt van ons dat we elkaar agapé-en zoals Jezus. En die agapé wil Hijzelf ons geven...
5
Welkom op zondag 16 oktober 2011 De Bethelkerk wil een gemeenschap zijn van mensen, die zich door God geroepen weten. Een gemeenschap waar mensen Jezus Christus kunnen vinden, Hem leren volgen en leren verkondigen. Tot eer van God!
• Welkom en mededelingen • Intochtslied Gezang 160:1 en 2 - Stil gebed, belijdenis van afhankelijkheid en Gods groet - Antwoordlied Gezang 160:3 • Regel voor het christelijke leven
Titus 3:1-7
Zingen Lied 244:1, 2 en 3 (A.F.Troost, melodie Gezang 434) Gebed van schuldbelijdenis / Genadeverkondiging Zingen Lied 244:4 (Nu kunnen de kinderen van groep 1 t/m 5 naar de bijbelklas gaan)
• Dienst van Gods Woord - Thema van de preek
Liefde in soorten
- Inleiding Eros (lichamelijke liefde) Philia (vriendschap) Agapé (?) - Bijbellezing Johannes 13:1-17 en 31-35
- Gesproken en gezongen gebed om Gods licht en leiding Gezang 456:1
- Uitleg van Gods woorden 1. Wat is agapé-liefde? a. Wie met eigen vingers tussen vieze tenen (van een ánder!) doorgaat, beseft wat agapé-liefde is: on-voorwaardelijk en voor 100%. ‘Zoals ik jullie heb geagapéd, zo moeten jullie elkaar agapé-en.’ (Jezus) b. Een nieuw gebod?! Jezus heeft liefgehad ‘tot het uíterste’: ‘Jullie zijn rein!’ (vs10) Niet alleen het lichaam, vooral het hart is schoon: vernieuwde mensen. ‘Heb God lief en de naaste!’ = oud gebod, dat mensen niet hielp om lief te hebben. ‘Agapé elkaar!’ = nieuw gebod, dat wij kunnen houden dankzij Jezus’ enorme liefde. Jezus’ voetwassing is dus meer dan een voorbeeld! 2. Welke invloed heeft agapé op eros en philia? a. Agapé is geen vijand van eros en philia, maar wil onze erotiek en vriendschappen heiligen (is ook: heel-maken). b. De satan richt zich op onze lichamelijke begeerten (op elk gebied). Hij wil jouw lichaam gevangennemen en via je lichaam je ziel: je gevoelens, gedachten en wil. Je dénkt vrij te zijn, maar bent een slaaf... c. God zet de tegenaanval in: als Jezus door de heilige Geest in je komt wonen, ga je anders denken/doen: ‘ik wil er onvoorwaardelijk en voor 100% voor jou zijn!’ 3. Hoe krijg ik agapé-liefde? a. Eros en philia zijn producten van eigen bodem. Agapé moet geïmporteerd worden vanuit de hemel. (Gal5:22; Rom5:8)
‘Hij heeft ons gered door het bad van de wedergeboorte en de vernieuwende kracht van de heilige Geest, die hij door Jezus Christus, onze redder, rijkelijk over ons heeft uitgegoten.’ (Titus 3:6) b. Wedergeboorte: Maria en Iris - ‘Here, houd ook deze nacht...’ - Ikke (niet)!? - Moment van bezinning - Zingen Psalm 86:2 en 4 Dankzegging en voorbede - Zingen Psalm 86:5 (Nu komen de kinderen terug uit de bijbelklas) • Moment met de kinderen: we horen hun verhaal en zingen hun lied • Dienst van de offers: collecte voor The Mall en onze lofoffers Opwekking 580 - 312 - 688 • We ontvangen Gods zegen die we be-amen • •
•
INFORMATIE Na de dienst: Ontmoeting met een kopje koffie, thee en limo. Persoonlijk gebed Heb je na de dienst behoefte aan een kort gesprek en gebed? Onder de gaanderij zijn 2 mensen daarvoor beschikbaar. De bedoeling is zo’n ontmoeting maximaal 10 minuten te laten duren. CD: opnames van de diensten zijn verkrijgbaar bij de geluidstafel.
ABC’tje bij Preek 19 Liefde in soorten Groeien in geloof, Dick van Keulen, blz.130-135 Activiteiten - Volgens Gary Chapman (De vijf talen van de liefde - ISBN 978 90 6353 2598) heeft ieder mens een favoriete manier (‘taal’) om te laten merken dat hij van iemand houdt: Lieve woorden zeggen - De ander helpen - Kleine cadeautjes geven Bij elkaar zijn, tijd samen doorbrengen - Knuffelen en zoenen - Anders namelijk:....... Bedenk vandaag welke taal jij het liefste spreekt en welke taal jij het liefst zou willen spreken. Zijn de antwoorden identiek? Waarom (niet)? - Spreek vandaag de taal die je het minste aanspreekt. Doe althans een poging.
- Kijk en luister vandaag naar Living Sacrifices (http://youtu.be/UZ7MfYynoYA) of naar Levende Offers (http://youtu.be/feCUJpI2EMw). - Zoek vandaag de tekst erbij (Opwekking 648), kijk en luister opnieuw en zing vandaag aandachtig mee. - Bijbeltekst om te onthouden: ‘Ik geef jullie een nieuw gebod: heb elkaar lief. Zoals ik jullie heb liefgehad, zo moeten jullie elkaar liefhebben.’ (Johannes 13:34) Bezinning - Wat is het nieuwe van het nieuwe gebod dat Jezus geeft? Probeer zo volledig mogelijk te antwoorden. - In Johannes 2:1-11 zegt Jezus tegen zijn moeder Maria dat ‘zijn tijd nog niet gekomen was’. Leg uit wat Hij volgens jou daar mee bedoelde. - ‘Er is geen grotere liefde dan je leven te geven voor je vrienden’, zegt Jezus in Johannes 15:13. Kun je voorbeelden noemen van (ook figuurlijke!) zelfopoffering? - ‘Agapé elkaar!’: eerst een gáve, vervolgens een ópgave’: geef je reactie. - Dick van Keulen schrijft op blz.135 van zijn boekje: ‘De christelijke gemeente is een onvervangbare oefenplaats voor het door de geestelijke liefde bepaalde gemeenschapsleven.’ Wat bedoelt hij hiermee? Op welke manier(en) zouden wij in de gemeente dat leven kunnen oefenen? Communicatie - 1 Timoteüs 4:1-5 - Hooglied 6:2-7 - 1 Samuël 18:1-4 - Titus 3:3-7 - 1 Korinte 13:4-7 ZONDAG
Alles wat God schiep is goed: prijs hem! Dank God voor de eros-liefde. Dank God voor de philia-liefde. Blijf God vragen om meer kracht. ‘Maak de gemeente tot een oefenplaats van liefde!’
PREEKPROGRAMMA (DEEL 2)
KLEINE KRING (16.30 uur)
23okt11 ds Ben Eikelboom (Barendrecht) 30okt11 20. De gemeente: dáár leer je agapé-en! (DvK, hfdst 18) 06nov11 21. De gaven van de Geest (DvK, hfdst 19) Doopzondag 13nov11 Maaltijd van de Heer Psalm 23 20nov11 22. De liefde als Persoon (DvK, hfdst 20) Herdenken van overledenen Preekmateriaal is beschikbaar op www.herbergonderweg.nl en www.pastorerik.nl
Liefde in soorten Eros (lichamelijke liefde) Philia (vriendschap) Agapé (?)
Liefde in soorten
1
Johannes 13:1-17 en 31-35
Liefde in soorten
2
Gezang 456:1 Zegen ons Algoede, neem ons in uw hoede en verhef uw aangezicht over ons en geef ons licht.
Liefde in soorten
3
1. Wat is agapé-liefde?
* On-voorwaardelijk * Voor 100%
Liefde in soorten
4
Een nieuw gebod?!
Liefde in soorten
5
2. Welke invloed ... a. Agapé is geen vijand van eros en philia, maar wil onze erotiek en vriendschappen heiligen (is ook: heel-maken).
Liefde in soorten
6
b. De satan richt zich op onze lichamelijke
begeerten (op elk gebied). Hij wil jouw lichaam gevangennemen en via je lichaam je ziel: je gevoelens, gedachten en wil. Je dénkt vrij te zijn, maar bent een slaaf...
Liefde in soorten
7
c. God zet de tegenaanval in: als Jezus door de heilige Geest in je komt wonen, ga je anders denken/doen: ‘ik wil er onvoorwaardelijk en voor 100% voor jou zijn!’
Liefde in soorten
8
3. Hoe krijg ik agapé-liefde? a. Eros en philia zijn producten van eigen bodem. Agapé moet geïmporteerd worden vanuit de hemel. ‘Hij heeft ons gered door het bad van de wedergeboorte en de vernieuwende kracht van de heilige Geest, die hij door Jezus Christus, onze redder, rijkelijk over ons heeft uitgegoten.’ (Titus 3:6) Liefde in soorten
9
b. Wedergeboorte: Maria en Iris ‘Here, houd ook deze nacht...’ Ikke (niet)!?
Liefde in soorten
10
Liefde in soorten
11
