PRAKTIJKBOEK VOOR VENNOOTSCHAPPEN

PRAKTIJKBOEK VOOR VENNOOTSCHAPPEN

Juridisch Boekhoudkundig Fiscaal

BOEK II

EDITIE 2012

Boekjaren 2004, 2005 en 2006, resp. 2004/2005, 2005/2006, 2006/2007, 2007/2008, 2008/2009, 2009/2010, 2010/2011 Boekjaar 2012 onder voorbehoud van nieuwe overheidsmaatregelen

R. VERHOEVEN ({) Eredirecteur-Generaal bij het ministerie van Financie¨n VERHOEVEN & Co, nv Deze editie werd bijgewerkt door de verschillende specialisten ter zake van onze redactie.

Van dezelfde auteur: – ‘De aftrekbaarheid van de bedrijfsbelasting’, Bulletin der belastingen, nr. 376, juni 1961. – ‘Algemeen commentaar van de overeenkomsten tot het vermijden van dubbele belasting’, in afleveringen in het Bulletin der belastingen, nr. 524, december 1974 tot nr. 555, oktober 1977. – ‘Internationale Overeenkomsten’, Fiscale Documentatie Vandewinckele, Brussel, Ced.Samsom, deel VII, losbladig.

Editie Editie Editie Editie Editie Editie Editie Editie Editie Editie Editie Editie Editie

2000: 2001: 2002: 2003: 2004: 2005: 2006: 2007: 2008: 2009: 2010: 2011: 2012:

bijgewerkt tot september 2000 bijgewerkt tot begin oktober 2001 bijgewerkt tot oktober 2002 bijgewerkt tot oktober 2003 bijgewerkt tot oktober 2004 bijgewerkt tot oktober 2005 bijgewerkt tot juli 2006 bijgewerkt tot juli 2007 bijgewerkt tot juli 2008 bijgewerkt tot juli 2009 bijgewerkt tot juli 2010 bijgewerkt tot juli 2011 bijgewerkt tot juli 2012

Verantwoordelijke uitgever: Hans Suijkerbuijk # 2012 Wolters Kluwer Belgium NV Ragheno Business Park Motstraat 30 B-2800 Mechelen Tel.: 0800 40 300 www.kluwer.be [email protected] ISBN 978-90-4654-011-4 D/2012/2664/396 BP/PVEN-YI12002 Behoudens de uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden, op welke wijze ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande en schriftelijke toestemming van de uitgever.

Woord vooraf

Dit werk behandelt de administratie van kmo’s met de rechtsvorm van een NV, een BVBA en een CV, zomede van een V.O.F., een Comm.V en een Comm. VA, vanuit de vennootschapswetgeving, de boekhoudwetgeving en de belastingwetgeving en is op meerdere punten ook aangevuld met gegevens over de belasting over de toegevoegde waarde en het registratierecht. Het is de neerslag van compilatiewerk in wetten, besluiten, vakliteratuur, instructies, parlementaire vragen, rechtspraak en van lange praktijkervaring van de auteur. Het is niet in de eerste plaats bedoeld om over de behandelde vakgebieden theoretische beschouwingen aan te reiken of juridische theses te stofferen. Wel kan het inzichten in de praktijk vergemakkelijken, verruimen en verdiepen, doordat het de verschillende onderwerpen vanuit meerdere vakgebieden benadert en de raakpunten, overeenkomsten en verschillen daartussen zo dicht mogelijk bij elkaar beschrijft. Doordat het begrip kmo niet op alle gebieden toepassing vindt of op gelijke wijze wordt gehanteerd, waren keuzen over de te behandelen onderwerpen niet te vermijden. Daarbij moest hier en daar ‘naar boven’ worden gesnoeid om uit te sluiten wat voor een kmo gewoonlijk niet of minder relevant is, ‘naar onderen’ omdat het over vennootschappen gaat die dan toch doorgaans bedrijven met een zekere omvang zijn. Verrichtingen in het buitenland zijn daarbij in principe weggelaten. In verband hiermee houdt de auteur zich uiteraard voor eventuele op- en aanmerkingen ten zeerste aanbevolen. Het werk richt zich tot degenen die beroepshalve met kmo-vennootschappen betrokken zijn: bestuurders, zaakvoerders, bedrijfsleiders, accountants, boekhouders, belastingconsulenten, belastingen btw-ambtenaren, zomede tot studerenden en al degenen die hun praktische kennis over de materie willen verruimen of opfrissen. Het is als een jaarlijks terugkerend, bijgewerkt naslagwerk en praktijkboek opgevat, waarin de belangrijkste juridische, administratieve en fiscale aspecten vlug en samen kunnen worden opgezocht. Met inachtneming van dit opzet zijn een aantal onderwerpen of onderdelen daarvan soms in meer dan eéń rubriek behandeld. Het werk bestrijkt de handelingen van kmo-vennootschappen van bij hun ontstaan, over hun diverse werkzaamheden, tot bij hun vereffening. Zijn structuur is zoveel mogelijk afgestemd op het genormaliseerde rekeningenstelsel uit de boekhoudwetgeving, dat in ruime kring bekend is en in ruime mate past in de chronologie van de ondernemingsverrichtingen die het uitgangspunt vormen voor de administratie, de boekhouding en de belastingheffing. Spijtig bestond er geen eenduidige kmo-definitie. In onze Belgische fiscale wetgeving dienden wij in het verleden rekening te houden met een zevental kmo-definities wat de complexiteit van de diverse maatregelen enorm verhoogt. Wij geven hierna bij wijze van informatie de verscheidene kmo-definities die in ons fiscaal wetboek gebruikt werden: 1) Kmo-definitie volgens artikel 215, 2e en 3e lid WIB 1992 De voordelen toegekend aan de vennootschappen die voldoen aan artikel 215, 2e en 3e lid WIB 1992 zijn: – fiscale gunstmaatregel voor de investeringsreserve; – verminderde basistarieven voor de vennootschapsbelasting; – vrijstelling van de vermeerdering wegens onvoldoende voorafbetalingen gedurende de eerste drie boekjaren vanaf de oprichting; – verrekenbaar BK van vorige boekjaren. 2) Kleine vennootschap (art. 15 W.Venn.) Volgens artikel 15 W.Venn. is een vennootschap ‘‘klein’’ indien deze voor het laatst afgesloten boekjaar niet meer dan eéń van de hierna vermelde criteria overschrijdt: – jaargemiddelde van het personeelsbestand: 50;

Praktijkboek voor Vennootschappen 2012

V

WOORD VOORAF

3)

4)

5)

6)

7)

– jaaromzet, excl. btw: 7.300.000 EUR; – balanstotaal: 3.650.000 EUR. Indien het jaargemiddelde van het personeelsbestand meer bedraagt dan 100 werknemers, is er nooit sprake van een kleine vennootschap. De fiscale voordelen toegekend aan deze vennootschap zijn: – geen proratering eerste afschrijvingsannuı¨ teit; – geen afschrijving bijkomende kosten tesamen met de hoofdsom; – verhoogde notionele interestaftrek; – verhoogde investeringsaftrek voor investeringen in beveiliging. Kmo-vennootschap volgens artikel 201 WIB 1992 De fiscale voordelen zijn: – gewone eenmalige investeringsaftrek (afgeschaft vanaf aj. 2007 en vervangen door een eenmalig of gespreid belastingkrediet voor O&O); – overgedragen investeringsaftrekken blijven behouden. Kleine vennootschap (art. 15 W.Venn.) EN kmo (aandelen > 50 % in handen van natuurlijke personen) Het fiscale voordeel toegekend aan deze vennootschap betreft een eenmalig verhoogde investeringsaftrek voor investeringen in veiligheid. Vanaf 01.01.2009 wordt een aftrek van 120 % op welbepaalde kosten voor beroepsmatige beveiliging ingevoerd. Kmo (minder dan 20 werknemers op 1e dag van het boekjaar waarin nieuwe activa werden aangekocht) (art. 70 WIB 1992) Het fiscaal voordeel betreft: – een gewone gespreide investeringsaftrek van 10,5 % op fiscaal aanvaarde afschrijvingen (afgeschaft maar kan vanaf aj. 2007 vervangen worden door een gespreid of eenmalig BK voor O&O); – de overgedragen investeringsaftrekken blijven behouden. Kmo volgens programmawet d.d. 10.02.1998 m.a.w. max. 11 werknemers op 31 december 1997 Het fiscale voordeel voorzien voor deze categorie kmo betreft: – aftrek bijkomend personeel kmo (4.760 EUR voor aj. 2007 en 4.840 EUR voor aj. 2008 en 5.150 EUR (aj. 2010-2011) en 5.260 EUR (aj. 2012)). Kmo die voldoet aan de Europese kmo-definitie (< 250 werknemers, of jaaromzet max. 50.000.000 EUR of balanstotaal minder dan 43.000.000 EUR) (Vlaams Decreet 19.05.2006, B.S. 30.06.2006) – voordelen van de win-winlening.

De regering was er zich van bewust dat deze veelheid aan kmo-definities in het fiscaal wetboek een vrij grote complexiteit in de praktijk leidt. De wet d.d. 22 december 2009 houdende fiscale en diverse bepalingen heeft gepoogd een eenvormigheid te brengen in het aantal kmo-definities in het WIB 1992, te brengen. De criteria van artikel 15 W.Venn. worden de norm, behalve voor het verlaagd tarief. Belangrijk is dat men vanaf aanslagjaar 2010 enkel zal verwijzen naar artikel 15 W.Venn. en niet meer naar artikel 15, § 1 W.Venn. Dit is dus een bevestiging van het antwoord op een parlementaire vraag waarin gesteld wordt dat artikel 15 W.Venn. in zijn geheel moet worden beschouwd ook al verwees de fiscale wetgeving enkel naar artikel 15, § 1 W.Venn. Vanaf aj. 2010 worden dus de criteria van artikel 15 W.Venn. op geconsolideerde basis toegepast. De nieuwe eenvormigheid heeft vooral belang voor: a) investeringsreserve; b) geen vermeerdering voor niet- of onvoldoende voorafbetalingen. Naast deze twee wijzigingen heeft deze nieuwe bepaling ook gevolgen voor – de 120 % aftrek voor kosten van beveiliging (art. 185quater WIB 1992); – geen pro rata beperking van de afschrijving in het eerste jaar; – geen pro rata beperking voor de afschrijving van bijkomende kosten in eéń keer (art. 196 § 2 WIB 1992); – verhoogd tarief van de notionele interestaftrek (art. 205quater WIB 1992). Voor volgende gunstregimes gelden NIET de criteria van artikel 15 W.Venn.: – verlaagd tarief vennootschapsbelasting (art. 215, 2e lid WIB 1992);

VI

Kluwer

WOORD VOORAF

– vrijstelling bijkomend personeel (art. 67ter WIB 1992); – investeringen in beveiliging voor beroepslokalen en bedrijfsvoertuigen. Uit bovenstaande lijst van diverse kmo-criteria blijkt overduidelijk dat een waaier van fiscale voordelen wordt toegekend in Belgie¨ aan kmo-vennootschappen maar dat men eerst duidelijk moet nagaan tot welke categorie van kmo men behoort. Samengevat bestaan er volgende criteria voor de beoordeling van het al dan niet bestaan van een kmo: 1. criteria van artikel 215, 2e lid voor het verlaagd opklimmend tarief; 2. criteria van artikel 15 W.Venn. voor: – afschrijving naar wens van de bij de aankoop horende kosten (art. 196 § 2 WIB); – een prorata-beperking van de eerste afschrijvingsannuı¨ teit (art. 196 § 2 WIB); – verhoging percentage nationale intrestaftrek (art. 295quater); – 120 % kosten van beveiliging; – aanleg betalingwijze investeringsrevers (art. 194quater); – geen vermeerdering voorafbetaling belasting voor de eerste 3 boekjaren; 3. criteria van artikel 201, vierde lid WIB 1992; – investeringsaftrek beveiliging beroepslokalen; 4. criteria van artikel 67ter WIB 1992; – vrijstelling bijkomend personeel. Vennootschappen die op 31.12.1987 of op het einde van het jaar waarin de exploitatie is aangevangen, als die aanvang op een latere datum valt en minder dan 11 werknemers tewerkstellen kunnen genieten van een vrijstelling van 5.450 EUR (aj. 2013) per in Belgie¨ bijkomend tewerkgesteld personeelslid waarvan het brutobedrag per dag of per uur lager is dan 90,32 EUR/dag of 11,88 EUR/uur. Op 19.05.2010 publiceerde de Commissie voor Boekhoudkundige Normen een advies m.b.t. de correcte berekeningswijze van de criteria voorzien in artikel 15 W.Venn. Aan de Commissie werd gevraagd: a) wat al dan niet onder omzet moet worden verstaan. De Commissie heeft naast een algemene regel een zeer belangrijke afwijking voorzien voor vennootschappen waarvan de omzet voor meer dan de helft bestaat uit opbrengsten die normaal niet aan de beschrijving beantwoorden; b) wat er moet worden verstaan onder het laatste en het voorlaatste boekjaar; en c) hoe moet worden gehandeld bij geconsolideerde rekeningen. Voor een grondige toelichting verwijzen wij naar het CBN-advies 2010/5 d.d. 19.05.2010. Europese richtlijn inzake facturatieregels gepubliceerd In het EU-Publicatieblad d.d. 22.07.2010 (PB. L. 189) werd de Europese richtlijn tot modernisering van de btw-facturatieregels (waaronder elektronische facturatie) gepubliceerd (Richtl. 2010/45/EU dd. 13.07.2010). De datum van omzetting in de nationale wetgeving is vastgelegd op 01.01.2013. De belangrijkste wijzigingen die worden aangebracht in de Belgische wetgeving m.b.t. de facturatiemodaliteiten betreffen de uitreikingsdatum, bepaalde vermeldingen op de factuur en inzake de btw-wetgeving het tijdstip van opeisbaarheid en aftrekbaarheid van de btw bij voorschotfacturen. Vanaf 2013 zijn er geen specifieke regels meer voor de elektronische facturering. De nieuwe wetgeving voert de volledige gelijkschakeling in met de papieren factuur. Het gebruik van de elektronische factuur wordt slechts toegestaan bij aanvaarding door de afnemer. De Belgische wetgeving werd vanaf 01.01.2010 in verband met de elektronische facturatie reeds aangepast (KB 15.12.2009 tot wijziging KB nr. 1 d.d. 29.12.1992, B.S. 21.12.2009) In het Belgisch Staatsblad van 17.07.2012 werd het BTW-KB nr. 44 in zijn nieuwe versie gepubliceerd waarbij de BTW-boetes worden verhoogd. Voortaan verhoogt de boete: – van het niet indienen van de jaarlijkse BTW-listing: 3.000 EUR (i.p.v. 2.500 EUR); – van het niet indienen van de aangifte: 1.000 EUR; – voor het niet gebruiken van het door de BTW verstrekte betalingsformulier: 50 EUR. Nieuw is dat het bedrag van de boete verdubbeld wordt als de overtreding is begaan ‘‘met de bedoeling om de belasting te ontduiken’’.


VII

Woord vooraf bij Boek II, editie 2012 Boek II is bijgewerkt tot juli 2012 en bevat de voor vennootschappen relevante wijzigingen in de wettelijke en reglementaire bepalingen die tot nu toe zijn bekendgemaakt. Voorts zijn verscheidene onderwerpen verder uitgewerkt met inachtneming van voornamelijk commentaren van de belastingadministraties, parlementaire vragen en rechtspraak. Voor de vennootschappen werden voor het jaar 2006 belangrijke nieuwigheden en/of wijzigingen aangebracht aan de fiscale wetgeving : 1) invoering van de notionele interestaftrek; 2) afschaffing van het inbrengrecht (0,5 % van het kapitaal); 3) belastingvrijstelling voor bepaalde gewestelijke toeslagen; 4) uitbreiding van de vrijstelling van de bedrijfsvoorheffing bij universiteiten en bedrijven die actief zijn in onderzoek en ontwikkeling (O&O); 5) omzetting van de investeringsaftrek van O&O in belastingkrediet; 6) aftrek van de werkgeverslasten t.b.v. 120 % i.v.m. stage in bedrijven; 7) verhoging in het gedeelte van de bedrijfsvoorheffing dat niet moet worden doorgestort bij ploegenarbeid; 8) de winwinlening. Wij denken hiermee trouw te zijn gebleven aan onze zorg om aan dit jaarboek een zo groot mogelijke mate van betrouwbaarheid en actualiteit te verlenen. Voor de vennootschappen werden voor het aj. 2008 ook een aantal nieuwe fiscale regels van kracht. 1) Vrijgestelde reserves De wet houdende diverse bepalingen (B.S. 08.05.2007) voorziet voor de in het aj. 2008 verwezenlijkte opnemingen van bepaalde vrijgestelde reserves in een verlaagd belastingtarief inzake vennootschapsbelasting. Voornoemd verlaagd belastingtarief wordt nog verder verlaagd ingeval de reserves worden opgenomen om te investeren in de vennootschap. 2) Vrijstelling van de meerwaarden op binnenschepen die bestemd zijn voor de commercie¨le vaart (nieuw art. 44ter WIB 1992) op voorwaarde van een wederbelegging in andere binnenschepen die voldoen aan bepaalde voorwaarden. 3) Vrijstelling van belasting van premies en kapitaal- en interestsubsidies die door gewestelijke instellingen in het raam van de steun aan O&O worden toegekend aan vennootschappen. 4) Nieuwe fiscale aftrekregeling voor wagens gekocht vanaf 01.04.2007. Deze nieuwe regeling wordt vanaf 01.04.2008 uitgebreid naar alle wagens. 5) Nieuwe fiscale regeling inzake de octrooi-aftrek. Belgische ondernemingen krijgen een aftrek van 80 % van hun inkomsten uit octrooien die ze zelf ontwikkelden of die ze kochten of in licentie namen en verder ontwikkelden. De programmawet van 8 juni 2008 (B.S. 16.06.2008) heeft nog een aantal wijzigingen aan de fiscale wetgeving aangebracht, zoals: – beperking van de bewaringstermijn voor de bedrijfsdocumenten tot 7 jaar; – aftrek ten belope van 120 % van welbepaalde kosten voor beroepsmatige beveiliging voor kmo-vennootschappen die voldoen aan hetzij artikel 201, eerste lid, 18 WIB 1992 of hetzij aan de voorwaarden van artikel 15 W.Venn.; – nieuwe regels voor de bedrijfsvoorheffing op lonen toegekend in het kader van wetenschappelijk onderzoek voor ondernemingen, universiteiten en erkende wetenschappelijke instellingen. Vermelden wij nog enkele wijzigingen aan de fiscale wetgeving die werden doorgevoerd en die belangrijk zijn voor de vennootschap: – het KB van 10.02.2008 heeft met ingang van 01.12.2008 ingrijpende wijzigingen aangebracht aan de sociale balans;

VIII

Kluwer

WOORD VOORAF

– De programmawet van 22.12.2008: . verdubbeling van het vrijgestelde bedrag voor de vergoedingen in verband met terugbetaling van de kosten voor het woon-werkverkeer; . verlenging van de aanslagtermijn tot 7 jaar te rekenen vanaf 1 januari van het aanslagjaar indien de belastingplichtige inbreuken heeft begaan met bedrieglijk opzet of met het oogmerk te schaden (art. 354, 2e lid WIB 1992); . verlenging van de termijn voor ambtshalve ontheffing naar 5 jaar in plaats van 3 jaar voor overbelastingen of voor ten onrechte ingekohierde belastingen; . mogelijkheid voor de fiscus om schuldvergelijking toe te passen zonder naleving van formaliteiten; – Wet houdende diverse bepalingen d.d. 22.12.2008: . verruiming van het begrip ‘‘culturele instellingen’’ bij giften; . nieuwe regeling in verband met de niet-recurrente resultaatsgebonden voordelen; . nadere specificaties in verband met de aftrekbeperking van autokosten in de vennootschapsbelasting; . belastingkrediet voor investeringen in onderzoek en ontwikkeling in de belasting van niet-inwoners; . aangifteplicht bij reorganisaties. Wet betreffende de continuı¨ teit van de ondernemingen d.d. 31.01.2009 brengt wijzigingen aan i.v.m. de fiscale regeling van vorderingen en voorzieningen bij ondernemingen in moeilijkheden. De economische herstelwet d.d. 27.03.2009 (B.S. 07.04.2009) wijzigde volgende fiscale regimes: – de fiscale regeling voor de energiebesparende investering voor natuurlijke personen; – de verhoogde investeringsaftrek voor beveiliging van beroepslokalen wordt vanaf het belastbaar tijdperk dat verbonden is aan aanslagjaar 2009 uitgebreid naar alle vaste activa die tot de inhoud van deze beroepslokalen behoren; – de maaltijdcheques: de werkgeversbijdrage wordt verhoogd met 1 EUR nl. van 4,91 EUR per cheque naar 5,91 EUR per cheque. Deze verhoging met 1 EUR is wel een fiscale aftrekbare beroepskost. De minimale werknemersbijdrage van 1,09 EUR blijft evenwel behouden; – een verhoogde belastingvermindering voor overwerk in het kader van de personenbelasting; – de niet-doorstorting van de bedrijfsvoorheffing bij overwerk. In geval van overwerk wordt de werkgever onder strikte voorwaarden ontslaan van doorstorting van de bedrijfsvoorheffing. Deze vrijstelling gold per jaar en per werknemer slechts voor de eerste 65 uren overwerk. Deze grens wordt met ingang van 01.01.2009 op maximaal 100 EUR en vanaf 01.01.2010 op maximum 180 EUR gebracht; – het uitstel van betaling van de bedrijfsvoorheffing: uitstel met 3 maanden voor de betaling van de bedrijfsvoorheffing voor een periode van 6 maanden (van maart 2009 tot augustus 2009); – de verlenging van de uitoefening van de aandelenopties voor optieplannen afgesloten tussen 01.01.2003 en 31.08.2008. Het KB d.d. 07.08.2009 bracht wijzigingen aan de fiscale gunstmaatregelen inzake het niet-doorstorten van de bedrijfsvoorheffing. De wet van 06.05.2009 houdende diverse bepalingen bracht wijzigingen aan de fiscale bepalingen van toepassing op vennootschappen: – de verhoogde investeringsaftrek voor de beroepslokalen alsmede voor de inhoud van deze; – versoepeling van de meerwaardevrijstelling op binnenschepen; – versoepeling PC-prive´plan. De wet van 22.12.2009 houdende fiscale en diverse bepalingen wijzigde de vennootschapsbelasting m.b.t.: – de ‘tax shelter’-wetgeving; – overdracht van de DBI-overschotten van EU-dividenden, ingevolge het COBELFRET-arrest; – meer eenvormigheid in fiscale omschrijving kmo-vennootschap; – investeringsaftrek voor beveiliging van bedrijfsvoertuigen; – verduidelijking overdracht notionele interestaftrek; – verduidelijking vrijstelling van vastgestelde meerwaarden op aandelen; – aanpassing kwantitatieve grens voor DBI-aftrek; – codificatie maaltijd-, sport- en cultuur- en ecocheques.


IX

WOORD VOORAF

De wet van 23.12.2009 bracht nog wijzigingen aan nl.: – 5 % belasting op landbouwsubsidies; – 120 % kostenaftrek voor voertuigen zonder CO2-uitstoot; – strengere aftrekbeperkingspercentages voor autokosten in functie van CO2-uitstoot; – brandstofkosten 75 % aftrek; – verhoging minimumdrempel DBI-aftrek; – betalingen aan belastingparadijzen; – plafonnering notionele interestaftrek; – verhoogde investeringsaftrek en vermelde afschrijving oplaadstations.

Op 01.12.2011 werd het federale begrotingsakkoord ‘Di Rupo’ bereikt. De eerste concrete maatregelen werden opgenomen in de wet houdende diverse bepalingen d.d. 28.12.2011 (B.S. 30.12.2011). Nadien werden een aantal bijkomende maatregelen getroffen en wijzigingen aangebracht via de programmawet d.d. 29.03.2012 (B.S. 06.04.2012). Op 22.06.2012 (B.S. 28.06.2012) volgde een derde golf van fiscale maatregelen. Samengevat werden volgende grote wijzigingen aan de fiscale wetboeken aangebracht: 1) Vennootschapsbelasting: – afzonderlijke aanslagvoet van 25 % inzake de meerwaardebelasting op aandelen die minder dan 1 jaar door de vennootschap worden aangehouden; – de beperking van het tarief inzake notionele interestaftrek tot 3 % (3,5 % voor kmo’s); – invoering van een ‘thin capitalisationregeling’, toepassing van een ratio 5/1; – verbod voor interne pensioenvoorzieningen; – nieuwe regeling inzake VAA op bedrijfswagens gecombineerd met een gedeeltelijke opname in de verworpen uitgave. 2) Personenbelasting: – nieuwe regeling inzake de belastingheffing op het voordeel van alle aard voor het prive´gebruik van bedrijfswagens; – VVA en de gratis terbeschikkingstelling van de woning; – hogere belasting op aandelenopties; – wijzigingen inzake tarief roerende voorheffing; – wijziging belastingheffing op aanvullende pensioenen; – dienstencheques; – wijziging belastingvrije som; – omvorming aftrekbare uitgaven tot belastingvermindering; – wijziging aftrek energiebesparende investeringen. Ook het vennootschapsrecht kende in 2009 enkele grondige wijzigingen: – geen dubbele verslaggeving meer in bepaalde gevallen bij een inbreng in natura. In afwijking van de algemeen gelden regel dat bij inbreng in natura in een vennootschap een dubbele verslaggeving moet worden opgesteld nl. eéń verslag door de oprichters en/of bestuursorgaan en eéń verslag van de bedrijfsrevisor zal vanaf 01.01.2009 in bepaalde situaties geen dubbele verslaggeving meer nodig zijn: . voor een inbreng in natura in de vorm van effecten of geldmarktinstrumenten die worden gewaardeerd tegen de gewogen gemiddelde koers waartegen zij gedurende drie maanden voorafgaand aan de dag van de inbreng op de gereglementeerde markten worden genoteerd; . voor een inbreng in natura die reeds het voorwerp hebben uitgemaakt van een waardering door een bedrijfsrevisor en dit binnen een termijn van 6 maanden voor de datum van inbreng; . voor een inbreng in natura van vermogensbestanddelen waarvan de waarde in het economisch verkeer kan afgeleid worden uit de jaarrekening van het vorig boekjaar op voorwaarde dat deze jaarrekening door de commissaris (voor Belgische vennootschappen) of door een persoon belast met de controle van jaarrekeningen (voor buitenlandse vennootschappen werden gecontroleerd en in het verslag geen voorbehoud werd gemaakt). In de plaats van deze dubbele verslaggeving moet binnen de maand na de effectieve datum van inbreng een verklaring worden neergelegd bij de griffie van de rechtbank van Koophandel. – quasi-inbreng: de hierboven vermelde vrijstellingen voor het opstellen van een dubbele verslaggeving geldt eveneens bij quasi-inbreng. Het verslag van de algemene vergadering, gepaard gaande met het verslag van

X

Kluwer

WOORD VOORAF

het bestuursorgaan blijft echter ook na 01.01.2009 van toepassing; – inkoop van eigen aandelen: de verkrijging van eigen aandelen is o.a. onderworpen aan de voorwaarde van een voorafgaandelijke toestemming tot inkoop die verleend moet worden door de algemene vergadering. De algemene vergadering bepaalt n.a.v. dergelijke machtiging het maximum aantal aandelen dat ingekocht kan worden, de minimum- en maximum in koopprijs en de duurtijd waarvoor zij haar machtiging verleent. Deze geldigheidsduur bedraagt thans 18 maanden en wordt nu verlengd tot 5 jaar. Een andere voorwaarde houdt verband met de limiet inzake het aantal eigen aandelen die in portefeuille kunnen gehouden worden. De grens ligt thans op 10 % en deze wordt nu opgetrokken tot 20 %; – nieuwe regels inzake financiering van aankoop eigen aandelen. De wet van 06.04.2010 (B.S. 23.04.2010) heeft tot doel het deugdelijk bestuur in Belgische beursgenoteerde en andere autonome overheidsbedrijven te versterken evenals regels vast te leggen voor de vergoedingen van bestuurders en het topmanagement van deze vennootschappen.

De wet van 20.12.2010 betreffende de uitoefening van bepaalde rechten van aandeelhouders van genoteerde vennootschappen (B.S. 18.04.2011) brengt een aantal wijzigingen aan in het Wetboek van Vennootschappen. De wet heeft tot doel het aandeelhouders makkelijker te maken om hun rechten uit te oefenen, hun deelname aan de algemene vergadering te bevorderen en dit o.a. door gebruik te maken van de nieuwe technologische mogelijkheden. De Commissie voor Boekhoudkundige Normen publiceerde een aantal belangrijke adviezen: – CBN-advies 2012/13 m.b.t. de boekhoudkundige verwerking van immaterie¨le vaste activa; – CBN-advies 2012/12 m.b.t. vrijstelling van subconsolidatie; – CBN-advies 2012/11 m.b.t. overdracht van eigen vermogen in het kader van een fusie, splitsing of partie¨le splitsing in boekhoudkundige continuı¨ teit en fiscale continuı¨ teit en artikel 78, § 8 van het koninklijk besluit tot uitvoering van het Wetboek van vennootschappen; – CBN-advies 2012/10 m.b.t. te verwaarlozen betekenis – CBN-advies 2012/9 m.b.t. de boekhoudkundige verwerking van de verwerving van een vast actief voor een variabele prijs die afhankelijk is van een toekomstige en onzekere gebeurtenis die een rechtstreeks verband houdt met het nut dat het verworven actief heeft voor de vennootschap (Dit advies vervangt adviezen 126/ 9 en 126/10); – CBN-advies 2012/8 m.b.t. de boekhoudkundige verwerking van de inbreng in eigendom in een Belgische burgerlijke maatschap die niet de rechtsvorm heeft aangenomen van een handelsvennootschap; – CBN-advies 2012/7 m.b.t. de boekhoudkundige verwerking van de tax shelter in hoofde van de investeerder (Dit advies vervangt advies 2010/7); – CBN-advies 2012/6 m.b.t. de boekhoudkundige verwerking van de tax shelter in hoofde van de productievennootschap; – CBN-advies 2012/5 m.b.t. betaling van vorderingen in natura; – CBN-advies 2012/4 m.b.t. de boekhoudkundige verwerking van de inbeslagname in hoofde van de beslagen schuldenaar; – CBN-advies 2012/3 m.b.t. de boekhoudkundige verwerking van aandelenoptieplannen; – CBN-advies 2012/2 m.b.t. de boekhoudkundige verwerking van toegekende voordelen bij het afsluiten van een huurovereenkomst; – CBN-advies 2012/1 m.b.t. de boekhoudkundige verwerking van een overschot aan broeikasgasemissierechten door een onderneming die de nettomethode toepast; – CBN-advies 2011/24 m.b.t. herstructureringskosten – Verwerking in de jaarrekening (Dit advies vervangt advies 123/1); – CBN-advies 2011/23 m.b.t. de boekhoudkundige verwerking van factoringovereenkomsten; – CBN-advies 2011/22 m.b.t. de boekhoudkundige verwerking van de door de Vlaamse Regering gecreeërde kmo-portefeuille; – CBN-advies 2011/21 m.b.t. bewaring van de boeken en verantwoordingsstukken (Dit advies vervangt advies 6/1); – CBN-advies 2011/20 m.b.t. verbonden ondernemingen; – CBN-advies 2011/19 m.b.t. de boekhoudkundige verwerking van intrestopbrengsten en -kosten door


XI

WOORD VOORAF

erkende kredietmaatschappijen in Vlaanderen (Dit advies vervangt advies 108/5); – CBN-advies 2011/18 m.b.t. de boekhoudkundige verwerking van de renteswap (IRS).

De wet van 19.03.2012 (B.S. 07.05.2012) heeft enkele wijzigingen aangebracht aan de vereffeningsprocedure van vennootschappen. Artikel 184 W.Venn. bepaalt dat de benoeming van de vereffenaars ter goedkeuring moet worden voorgelegd aan de rechtbank. Dit verzoekschrift kan voortaan ook ondertekend worden door een advocaat, een notaris, een bestuurder of zaakvoerder van de vennootschap. Er zal geen boekhoudkundige staat van activa en passiva moeten worden meegestuurd. De ontbinding en de vereffening in eéń akte is opnieuw mogelijk indien aan de volgende voorwaarden is voldaan: – er is geen vereffenaar aangesteld; – er zijn geen passiva; – alle vennoten zijn op de algemene vergadering aanwezig of geldig vertegenwoordigd; – besluiten goedgekeurd met eenparigheid van stemmen. Deze nieuwe regels treden in werking op 17.05.2012.

XII

Kluwer

Synoptische inhoudsopgave

BOEK I Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk

0. 1. 2. 3. 4. 5.

Inleidend hoofdstuk Van oprichting en eigen vermogen tot langlopende schuld Vaste activa en vorderingen op meer dan een jaar Voorraden en bestellingen in uitvoering Vorderingen en schulden tot een jaar Geldbeleggingen en liquide middelen

BOEK II Hoofdstuk 6. Kosten: algemeen, handelsgoederen, grondstoffen en hulpstoffen en andere inkopen diensten en diverse goederen personeelskosten afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen voor risico’s en kosten andere bedrijfskosten financie¨le kosten uitzonderlijke kosten belastingen op het resultaat overboeking naar de uitgestelde belastingen en de belastingvrije reserves resultaatverwerking Hoofdstuk 7. Opbrengsten: algemeen omzet voorraadwijzigingen in de productie geactiveerde interne productie andere bedrijfsopbrengsten financie¨le opbrengsten uitzonderlijke opbrengsten belastingkosten en -opbrengsten overboeking naar en onttrekking aan de uitgestelde belastingen en de belastingvrije reserves resultaatverwerking


XIII

SYNOPTISCHE INHOUDSOPGAVE

Hoofdstuk 8. Afsluitingsverrichtingen: inventaris en jaarrekening rapportering rechten en verplichtingen buiten de balans aangifte vennootschapsbelasting Hoofdstuk 9. Speciale thema’s: kapitaalverhoging kapitaalvermindering omzetting van de rechtsvorm ontbinding en vereffening fusie en splitsing inbreng van een algemeenheid of van een bedrijfsafdeling of bedrijfstak reconversievennootschappen zeescheepvaart – bijzondere regelingen productie en financiering van audiovisuele werken wet hervorming van de vennootschapsbelasting voorafgaande akkoorden (rulingprocedure) en beslissingen de zgn. fiscale amnestie notionele interestaftrek

XIV

Kluwer

Lijst van afkortingen en verkorte benamingen aanschrijving

omzendbrief inzake btw

A.C.B.

aanvullende crisisbijdrage

AdmDB of belastingadministratie, belastingdienst

Administratie der directe belastingen, en aanverwante fiscale administraties inzake D.B. (A.F.Z. = administratie van fiscale zaken; A.O.I.F. = administratie van de ondernemings- en inkomensfiscaliteit; B.B.I. = bijzondere belastinginspectie; A.I. = administratie van de invordering)

Btw-administratie of btw-dienst

Administratie of dienst wat de belasting over de toegevoegde waarde betreft

aj.

aanslagjaar

art.

artikel

B.B.I.

bijzondere belastinginspectie (ook bevoegd inzake btw)

belastingadministratie administratie bevoegd voor de directe belastingen, en aanverwante fiscale administraties inzake D.B. (A.O.I.F. = administratie van de ondernemings- en inkomstenfiscaliteit; B.B.I. = bijzondere belastinginspectie; A.I. = administratie van de invordering) belastingdienst fiscale dienst inzake directe belastingen (directie, inspectie, controle, belastingcentrum) BkhW

wet van 17.07.1975 op de boekhouding van ondernemingen

BIV

belasting op de inverkeerstelling

bj.

boekjaar

B.K.

belastingkrediet

B.S.

Belgisch Staatsblad

Btw

belasting over de toegevoegde waarde

Btw/KB

koninklijk besluit tot uitvoering van het Wetboek van de belasting over de toegevoegde waarde

Btw-Wetboek of WBTW

Wetboek van de belasting over de toegevoegde waarde

Bull. D.B.

Bulletin der directe belastingen

(Bull.) CBN

(Bulletin van de) Commissie voor Boekhoudkundige Normen

BV

bedrijfsvoorheffing

BVBA

besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

Circ.

circulaire van de belastingadministratie inzake directe belastingen

Com.IB 92

Commentaar op het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992

Comm.V

gewone commanditaire vennootschap

Comm. VA

commanditaire vennootschap op aandelen

CV

coo¨peratieve vennootschap (CVBA en CVOA)

CVBA

coo¨peratieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

CVOA

coo¨peratieve vennootschap met onbeperkte aansprakelijkheid

D.B.

directe belastingen

DBI

definitief belaste inkomsten


XV

LIJST VAN AFKORTINGEN EN VERKORTE BENAMINGEN

EMU

Europese Muntunie

EU

Europese Unie

EUR

euro

FOD Financie¨n

Federale overheidsdienst Financie¨n (vroeger ministerie van Financie¨n)

Ger.W.

gerechtelijk wetboek

hfdst.

hoofdstuk

IAB

Instituut van de Accountants en de Belastingconsulenten

KB

koninklijk besluit

KB Boekhouding

koninklijk besluit van 12.09.1983 tot uitvoering van de wet op de boekhouding van de ondernemingen

KB Rekeningenstelsel koninklijk besluit van 12.09.1983 tot bepaling van de minimumindeling van een algemeen rekeningenstelsel KB/WIB 1992

koninklijk besluit tot uitvoering van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992

KB/W.Venn.

koninklijk besluit tot uitvoering van het Wetboek van vennootschappen

MAR

Minimumindeling van het algemeen rekeningenstelsel

MB

ministerieel besluit

NBB

Nationale Bank van Belgie¨

NV

naamloze vennootschap

Ontvbtw

ontvanger van de btw

OntvDB

invorderingsambtenaar, ontvanger, ontvangkantoor der directe belastingen, van de Administratie van de invordering

O.V.

onroerende voorheffing

PB

personenbelasting

PB/Gem

aanvullende gemeentebelasting op de personenbelasting

Rb.

rechtbank van 1e aanleg

Reg.

registratierecht

R.V.

roerende voorheffing

SE

Europese vennootschap

V.B.

verkeersbelasting

Ven.B.

vennootschapsbelasting

Ven.B.-hervorming

wet van 24.12.2002 tot wijziging van de vennootschapsregeling inzake inkomstenbelasting (aj. 2004 e.v.)

V.O.F.

vennootschap onder firma

vzw

vereniging zonder winstoogmerk

W.

wet

WIB 1992

Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992

W.Reg.

Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten

W.Venn.

Wetboek van vennootschappen

XVI

Kluwer

Inhoud randnr.

p.

Woord vooraf

V

Woord vooraf bij Boek II, editie 2012

VIII

Synoptische inhoudsopgave

XIII

Lijst van afkortingen en verkorte benamingen Inhoud

XV

XVII

Hoofdstuk 6. KOSTEN 60. KOSTEN. ALGEMEEN – HANDELSGOEDEREN ENZ.

1

ALGEMEEN

1

6000

1

Indeling van de kosten – Periodekosten

HANDELSGOEDEREN, GRONDSTOFFEN, HULPSTOFFEN EN ANDERE INKOPEN

4

6001

4

Boekhoudrecht en -praktijk 1. Definities 2. Voorschriften 8. Inkoopfactuur

11. 13. 14. 15. 21. 21.1. 21.2. 21.3. 6002

Rekeningenstelsel Algemeen Handelskortingen Voorraadwijzigingen handelsgoederen en hulpstoffen Inkoopboek

4 4 5 6 6 7 7 7

Boeking Facturen Inkomende debetnota’s Inkomende creditnota’s

8 8 9 10

Fiscale verwerking

11


XVII

INHOUD

61. DIENSTEN EN DIVERSE GOEDEREN

13

6101

Boekhoudrecht en -praktijk

13

Definities en voorschriften Rekeningenstelsel Boeking Kosten op factuur In contanten betaalde kosten Huur aan bestuurder of zaakvoerder Kostenprorata Vergoede kosten

13 15 17 17 18 18 19 19

Fiscale verwerking

20

1. 11. 15. 15.1. 15.2. 15.3. 15.4. 15.5. 6102

1. Algemene regels 8. Eigen kosten van de werkgever

20 24

11. 14. 17. 20. 22. 28. 31. 33. 34. 35. 41. 50.

Toelichting bij een aantal kostensoorten Huurkosten Andere kosten van onroerende goederen Kosteloze bewoning door een derde Behandeling van huuropbrengsten bij de eigenaar (natuurlijke persoon) Huurgelden ontvangen door gemandateerde bedrijfsleiders Huur van materieel – Andere royalty’s Diverse bijdragen, honoraria en toelagen Congressen en seminaries Kosten van wetenschappelijk en toegepast onderzoek Varia Bedrijfsleidersverzekeringen Wet aanvullende pensioenen

35 35 37 38 39 41 43 44 46 49 49 50 55

51. 52. 61. 71.

Fiscale gegevensbank ‘opbouw van aanvullende pensioenen’ Voordelen Liberaliteiten Bedrijfsleiders met zelfstandigenstatuut Vennootschappen – Bestuurders

59 59 60 60 60

6103

Fiscale aftrekbeperkingen voor gemengde kosten – Algemeen

62

6104

Kosten van personenwagens, enz.

64

Algemene regels Taxi’s en verhuurde voertuigen van verhuurbedrijven Lesauto’s Wagens van ‘just in time’- en koerierdiensten Proefritten en demonstraties Vervangingswagens Lijst van te beperken autokosten Niet te beperken kosten (brandstof, financiering, mobilofoon) Huur en renting van voertuigen Vervoerkosten voor personeel

64 67 67 67 68 68 69 70 70 71

1. 5. 6. 7. 8. 9. 11. 13. 15. 16.

XVIII

Kluwer

INHOUD

Aan derden inz. personeelsleden terugbetaalde autokosten – Kilometervergoeding Regels Voorbeeld 2: Bijdrage van de werkgever in de kosten van de werknemer Woon-werkverplaatsingen met de fiets Door een derde vergoede herstellingskosten Doorberekende kosten Voordelen voor derden – Niet doorberekende kosten – Kosteloos persoonlijk gebruik van een firmawagen 28. Verwerking in de Ven.B.-aangifte

17. 20. 22. 24. 25. 26.

31. 34. 35. 36. 38. 41. 42. 51. 52. 53. 54. 6105

77 84

Btw op gebruik van firmawagens voor eigen behoeften van derden Regeling voor autovoordelen Voordeel exclusief btw vastgesteld Voordeel inclusief btw vastgesteld Gemengd belastingplichtige Voordeel aan de verkrijger wordt VOLLEDIG doorberekend Boeking Teruggaaf van teveel afgedragen btw Minderwaarden Meerwaarden Tot aj. 1989 geldende wetgeving Forfaitaire btw op bedrijfswagens vanaf 01.08.2005

84 84 85 86 87 90 90 91 92 93 93 93

Restaurant- en receptiekosten – Relatiegeschenken

94

1. Algemene regels

2. 3. 5. 6. 7. 8. 9.

73 73 74 75 76 76

Restaurantkosten Algemeen Vertegenwoordigers uit de voedingssector Kosten ten behoeve van buitenlandse zakenrelaties Zakenreizen naar het buitenland Restaurantkosten bij seminaries, colloquia, enz. Bedrijfsrestaurants en bedrijfskantines Maaltijdcheques

94 94 94 95 96 96 96 97 97

11. 13. 15. 16.

Receptiekosten Algemeen (art. 53, 88 WIB 1992) Reclame- en demonstratiekosten Deelneming van personeel aan recepties Nadere preciseringen inzake kosten van feestelijkheden

97 97 98 99 100

21. 23. 25. 26. 28. 31. 41.

Relatiegeschenken Algemeen Reclameartikelen Stalen Aan derden terugbetaalde kosten Voor derden gedane kosten Verwerking in de Ven.B.-aangifte Beknopt overzicht

101 101 102 103 103 105 106 107


XIX

INHOUD

6106 1. 2. 5. 8. 9. 11. 6111 1. 7. 8. 12. 20. 21. 26. 31. 41. 47. 51. 61. 65.

Beroepskleding

108

Algemeen Specifieke beroepskleding Niet-specifieke kleding Beroepskosten motorfiets en motorkledij Verwerking in de Ven.B.-aangifte Btw

108 108 109 109 109 110

Anti-ontwijkingsregelingen

111

Honoraria, commissies, makelaarslonen, restorno’s, enz. Model van fiche 281.50 Bijzondere Ven.B.-aanslag 300 % Bijzondere regeling voor geheime commissielonen (afgeschaft vanaf 2006) Kosten van omkoping Kosten van jacht, visvangst, jachten, pleziervaartuigen en lusthuizen Onredelijke kosten Abnormale of goedgunstige voordelen Betalingen aan bevoorrechte buitenlandse belastingplichtigen Niet-tegenstelbare verrichtingen met het buitenland Interest aan fiscaal bevoorrechte verkrijgers – Onderkapitalisatie Rug-aan-rugleningen Regeling voor verrekenprijzen binnen de EU

111 115 116 119 120 120 122 123 126 128 129 129 130

62. PERSONEELSKOSTEN: BEZOLDIGINGEN, SOCIALE LASTEN, PENSIOENEN

131

6201


131

Algemeen Vakantiegeld Andere personeelskosten Loonadministratie Sociaal secretariaat Rekeningenstelsel

131 132 133 134 135 135

Boeking Bezoldigingen RSZ en BV Vakantiegeld Bestuurders / zaakvoerders met zelfstandigenstatuut Andere personeelskosten Derden-beslag op bezoldigingen Loonadministratie door sociaal secretariaat

137 137 138 138 140 140 141 142

Fiscale verwerking: aftrekbaarheid

144

Algemene regels Bezoldigingen en directe voordelen van personeelsleden Vakantiegeld Werkgeversbijdragen voor sociale verzekering

144 144 145 145

1. 5. 7. 8. 10. 11. 21. 21.1. 21.2. 21.3. 21.4. 21.5. 21.6. 21.7. 6202 1. 5. 7. 9.

XX

Kluwer

INHOUD

10. Bezoldigingen en sociale zekerheid van bedrijfsleiders Hospitalisatie- en invaliditeitsverzekering 13. Hospitalisatieverzekering 14. Invaliditeitsverzekering 15. Bovenwettelijke pensioenverzekeringen – Groepsverzekering 21. Bovenwettelijke pensioenen 23. Ondernemingspensioenfondsen 24. Pensioenvoorzieningen

146 148 148 148 149 150 151 151

Wet aanvullende pensioenen Algemeen Sociaalrechtelijk Fiscaal Overgangsbepalingen (pensioenbeloften volgens de voorafgaande wetgeving) Bedrijfsleiders

151 151 152 152 153 154

Bedrijfsvoorheffing, individuele fiches en samenvattende opgaven – btw op voordelen

156

1. 6. 7. 8. 9. 10.

Algemene regels BV op bezoldigingen – Algemeen Bestuurders, zaakvoerders en andere bedrijfsleiders o.m. met zelfstandigenstatuut Bovenmatige huur van bestuurders en zaakvoerders Buitenlandse podiumkunstenaars en sportbeoefenaars BV-aangifte 274 E Model van BV-aangifte 274 E

156 156 159 160 161 162 166

11. 18. 19. 20. 22. 23. 25. 27. 29.

Verantwoording met individuele fiches en een samenvattende opgave Algemeen Ondernemingen uit de bouwsector Loonfiche 281.10 Fiche 281.20 (bedrijfsleiders) Niet-officie¨le fiches en opgaven Gebruik van magnetische informatiedragers Overeenstemming tussen rekeningen en opgaven 325 Bezoldigingen in de horecasector e.a. (fooien) Bezoldigingen in de zeevaartsector e.d. – Zeevisserij

168 168 170 171 176 178 178 178 179 180

31. 33. 34. 37. 38. 41.

Voordelen van alle aard – Abnormale of goedgunstige voordelen Aan te geven waarde Persoonlijk gebruik van een autovoertuig van de werkgever Btw op voordelen en fiscale verwerking Samenvattend voorbeeld Toekenning van aandelen aan personeelsleden Terugbetaling van reiskosten van werknemers – Woon-werkverkeer

180 180 184 185 185 187 188

Sociale voordelen

191

Algemeen Sociale maaltijden in bedrijfsrestaurants Maaltijdcheques Wel aftrekbare voordelen, geschenkcheques en cultuurcheques Vervoer van personeel

191 193 194 196 199

31. 33. 35. 41. 45. 6203

6204 1. 8. 9. 10. 15.


XXI

INHOUD

16. 17. 19. 21. 25. 6205 1. 11. 21. 31. 32. 41. 51. 55. 6206 1. 11. 19. 21. 22.

Fietsvergoeding Het PC-prive´plan Rulings i.v.m. vrijgestelde sociale voordelen Verwerking in de Ven.B.-aangifte Btw

199 199 200 201 201

Fiscale behandeling van bezoldigingen bij de verkrijgers

202

Algemeen Door de werkgever terugbetaalde kosten van woon-werkverkeer Aftrekbare autokosten voor woon-werkverkeer e.a. Aftrek van interest op leningen voor het verkrijgen van aandelen Belastingvermindering bij inschrijving en storting op werkgeversaandelen Verkrijging van aandelenopties Werknemersparticipatie in kapitaal en winst Fiscaal voordeel

202 206 206 209 209 209 211 211

Bijkomend personeel – Wetenschappelijk onderzoek – Integrale kwaliteitszorg e.a.

212

Wetenschappelijk onderzoek e.d. Bijkomend personeel in kleine ondernemingen Gemiddeld personeelsbestand In de Ven.B.-aangifte Vrijstelling stagebonus

212 215 217 217 217

63. KOSTEN VAN AFSCHRIJVINGEN, WAARDEVERMINDERINGEN VOORZIENINGEN VOOR RISICO’S EN KOSTEN

219

6301

Algemene voorschriften

219

6302

Afschrijvingskosten

220

Boekhoudrecht en -praktijk Algemeen Rekeningenstelsel Boeking Normale afschrijvingen Periodieke verrekening, bv. maandelijks Uitzonderlijke afschrijving Afboeking Uitboeking bij vervreemding van de activa Uitboeking bij buitengebruikstelling e.d. Afschrijving van geherwaardeerde activa Fiscale verwerking van de afschrijvingen

220 220 222 222 223 223 224 224 224 224 225 225

Waardeverminderingen

228

Boekhoudrecht en -praktijk 1. Algemeen 11. Rekeningenstelsel

228 228 230

1. 21. 23. 23.1. 23.2. 23.3. 23.4. 23.5. 23.6. 23.7. 31. 6303

XXII

Kluwer

INHOUD

13. 13.1. 13.2. 13.3. 13.4. 13.5. 13.6. 13.7. 21. 6304

Boeking Immaterie¨le vaste activa Terreinen Financie¨le vaste activa Vorderingen + een jaar en tot een jaar Voorraden Geldbelegging in aandelen Afboeking van niet meer verantwoorde waardeverminderingen Fiscale verwerking van waardeverminderingen

231 231 231 231 231 232 232 232 232

Kosten van voorzieningen

234

64. ANDERE BEDRIJFSKOSTEN

236

6401


236

Algemeen Niet als voorbelasting aftrekbare btw Onroerende voorheffing en vennootschapsbelasting van 309 % Minderwaarden bij courante vervreemding van vaste activa Rekeningenstelsel Boeking Niet als voorbelasting aftrekbare btw Onroerende voorheffing Courante realisatie van materieel, met verlies

236 237 237 237 238 239 239 239 240

Fiscale verwerking

241

Algemeen – Aftrekbaarheid Gewestbelastingen Alsnog aftrekbare belastingen Boeten Schadevergoedingen Minderwaarden bij vervreemding van vaste activa Minderwaarden op de realisatie van vorderingen Liberaliteiten en aftrekbare giften

241 241 242 243 243 244 245 246

Onroerende voorheffing op onroerende vaste activa

248

1. 3. 5. 6. 11. 21. 21.1. 21.2. 21.3. 6402 1. 3. 4. 5. 7. 8. 12. 21. 6404

1. Algemeen 4. Tarief van de O.V. 5. Aftrekbaarheid – Boeking

248 249 250

Vaststelling van het KI — Aangifte 11. Algemeen 14. Materieel en outillage 21. Vrijstelling om economische redenen

251 251 251 253

Verminderde productiviteit 30. Algemeen

256 256


XXIII

INHOUD

32. 33. 38. 39. 41.

Vernieling Non-activiteit Berekening van de vermindering In te dienen bezwaarschrift Moratoriuminterest bij terugbetaling

259 259 260 260 261

6405

Belasting op leegstand of verwaarlozing van bedrijfsruimten, gebouwen en woningen

262

6406

Begrippen van verkeersbelasting en accijnscompenserende belasting

263

Algemeen Belastbare grondslagen Belastingverminderingen Geautomatiseerde heffing Niet-geautomatiseerde heffing

263 264 264 264 265

1. 3. 4. 5. 6.

Tarieven Algemeen Personenauto’s, auto’s voor dubbel gebruik en minibussen Autobussen en autocars (indien niet vrijgesteld) Motorvoertuigen voor vervoer van goederen, met een maximaal toegelaten massa van minder dan 3.500 kg 15. Tractoren, wanneer de maximaal toegelaten massa van de sleep ten minste 3.500 kg bedraagt 16. Aanhangwagens en opleggers, wanneer de maximaal toegelaten massa niet meer dan 3.500 kg bedraagt

11. 12. 13. 14.

Forfaitaire belasting en motorfietsen 17. Kampeeraanhangwagens, aanhangwagens die speciaal zijn ontworpen voor het vervoer van een boot en militaire voertuigen van meer dan 30 jaar oud, uit verzamelingen en personenauto’s en auto’s voor dubbel gebruik die bij het ontstaan van de belastingschuld sedert meer dan 25 jaar in het verkeer zijn gebracht 18. Motorvoertuigen en samengestelde voertuigen voor vervoer van goederen, met een maximaal toegelaten massa boven 3.500 kg 21. Vrijgestelde voertuigen

266 266 266 268 268 268 28 268

269 269 269

6407

Belasting op de inverkeerstelling

272

6408

Het eurovignet

277

65. FINANCIE¨LE KOSTEN

283

6501


283

Algemene voorschriften Definities Toe te rekenen rente – Over te brengen rente Waardeverminderingen op vlottende activa (niet handelsvorderingen) Verwijzingen naar andere rubrieken Rekeningenstelsel Boeking

283 283 284 285 285 286 286

1. 4. 5. 7. 8. 11. 12.

XXIV

Kluwer

INHOUD

12.1. 12.2. 12.3. 12.4. 12.5. 12.6. 12.7. 12.8. 12.9. 12.10. 12.11. 12.12.

Schulden op meer dan een jaar, of tot een jaar, algemeen Rente van leasingschuld Dubieuze en oninbare vorderingen (niet handelsvorderingen) Interest op btw Interest op rekening-courant van bestuurders, zaakvoerders, aandeelhouders, vennoten Bank-debetrente en kosten Emissiekosten obligatielening Rente obligatielening Waardevermindering vlottende activa (niet handelsvorderingen) Minderwaarden bij realisatie vlottende activa (niet handelsvorderingen) Nadelig koersverschil Betalingskorting aan klanten

287 287 287 288 288 288 288 289 289 290 290 290

Fiscale verwerking van financie¨le kosten

291

1. 2. 3. 8. 9. 10. 11. 14. 15. 17.

Verwijzing naar andere rubrieken Aftrekbaarheid van interest – Algemeen Rentevoetbeperking – Mate van aftrekbaarheid Financiering van voorafbetalingen op de Ven.B. Nalatigheidsinterest Aftrekbeperking in verband met definitief belaste inkomsten In te houden roerende voorheffing Model van aangifte 273 Vrijstelling van roerende voorheffing Behandeling van interest bij de verkrijger

291 291 292 293 293 294 294 296 300 301

21. 24. 25. 27. 28. 29. 31. 36. 37.

Interest op voorschotten van aandeelhouders, bestuurders, zaakvoerders, enz. Algemeen Overschrijding van de eerste grens (bovenmatige rente) Overschrijding van de tweede grens (bovenmatige voorschotten) Roerende voorheffing Verdere verwerking Voorbeelden Waardeverminderingen en minderwaarden (verliezen) op aandelen Waardeverminderingen en minderwaarden (verliezen) op andere effecten en op vorderingen Kastekorten

301 301 303 303 304 305 305 313 314 315

6502

66. UITZONDERLIJKE KOSTEN

316

6601

316


1. Definitie en voorschriften 11. Rekeningenstelsel 12. Boeking 6602

Fiscale verwerking


316 317 318 319

XXV

INHOUD

67. BELASTINGEN OP HET RESULTAAT

320

Zie rubriek 77

68. OVERBOEKING NAAR DE UITGESTELDE BELASTINGEN EN DE BELASTINGVRIJE RESERVES

320

Zie rubriek 78

69. RESULTAATVERWERKING

320

Zie rubriek 79

Hoofdstuk 7. Opbrengsten ALGEMEEN

321

7000

321

Indeling van de opbrengsten – Periode-opbrengsten

70. OMZET

323

7001


323

Definitie Meerdere activiteiten of markten Uitgaande facturen en creditnota’s Rekeningen en ontvangstbewijzen Contante verkopen zonder factuur Ontvangsten met dienstencheques e.d. Rekeningenstelsel Boeking Facturen Uitgaande creditnota’s Contante verkopen Nog te factureren verkopen Ontvangsten met dienstencheques e.d. Uitgaande debetnota’s – Interest van klanten

323 323 323 326 327 328 329 330 330 332 332 332 333 333

Fiscale verwerking

334

1. 3. 4. 11. 13. 16. 21. 31. 31.1. 31.2. 31.3. 31.4. 31.5. 31.6. 7002

1. Algemeen 2. Niet geboekte verkopen 11. Niet geboekte verkopen en btw

XXVI

334 334 337

Kluwer

INHOUD

71. WIJZIGINGEN IN DE VOORRADEN EN IN DE BESTELLINGEN IN UITVOERING

340

7101

340

Voorraadwijzigingen in de productie 1. Algemeen 3. Rekeningenstelsel 4. Boeking

340 340 341

72. GEPRODUCEERDE VASTE ACTIVA (GEACTIVEERDE INTERNE PRODUCTIE)

342

7201


342

Definitie en werkwijze Voorschriften Btw Rekeningenstelsel Boeking Boeking van de kosten Overboeking van de vervaardigingsprijs Constructie van een gebouw

342 342 343 344 344 344 345 345

Fiscale verwerking

346

1. 6. 11. 21. 22. 22.1. 22.2. 22.3. 7202

74. ANDERE BEDRIJFSOPBRENGSTEN

347

7401


347

Definitie en voorschriften Meerwaarden bij vervreemding van vaste activa Rekeningenstelsel Boeking Bedrijfssubsidies Courante realisatie van materieel Opbrengsten uit bedrijfsactiva Schadevergoeding Gefactureerde voordelen

347 348 349 349 349 350 350 350 351

Fiscale verwerking

352

Algemeen Doorberekende voordelen en kosten Opbrengsten van personenauto’s e.d. Samenvattend voorbeeld: doorberekende voordelen

352 352 353 355

1. 5. 11. 13. 13.1. 13.2. 13.3. 13.4. 13.5. 7402 1. 4. 7. 8.


XXVII

INHOUD

75. Financie¨le opbrengsten

357

7501


357

Definitie en voorschriften Verwijzingen naar andere rubrieken Inboeking van de bruto-opbrengst Voorbeeld 1: Dividenden Voorbeeld 2: Interest van vastrentende effecten Verschil tussen aanschaffings- en terugbetalingswaarde Kapitalisatiebons Rekeningenstelsel Boeking Dividenden Interest Meerwaarden bij realisatie vlottende activa Kapitaal- en rentesubsidies Voordelig koersverschil Betalingskorting van leveranciers Uitgaande debetnota’s – Interest van klanten

357 359 360 360 361 361 362 365 367 367 368 369 369 370 371 371

Fiscale verwerking van interest

372

Interest van vorderingen, enz. Roerende voorheffing Te verkrijgen opbrengsten Kapitalisatiebons Vrijgestelde roerende inkomsten Opgave van verkregen roerende inkomsten

372 373 374 374 376 377

Fiscale verwerking van dividenden

378

Definitie Roerende voorheffing van dividenden Beperkte verrekening in geval van waardevermindering Vermijding van dubbele belasting door DBI-aftrek Samenvattende tabel Liquidatiebonussen e.d. Europese Moeder-Dochterrichtlijn

378 379 380 381 383 384 384

Fiscale verwerking van andere financie¨le opbrengsten

385

Meerwaarden op vlottende activa Algemeen Aandelen Bepaalde overheidseffecten – Gespreide belasting Opgave 275 K Kapitaalsubsidies Overige financie¨le opbrengsten

385 385 385 386 388 392 392

1. 7. 8. 9. 10. 12. 16. 21. 23. 23.1. 23.2. 23.3. 23.4. 23.5. 23.6. 23.7. 7502 1. 5. 10. 11. 21. 25. 7503 1. 2. 8. 11. 15. 21. 24. 7504

1. 2. 11. 14. 21. 22.

XXVIII

Kluwer

INHOUD

76. UITZONDERLIJKE OPBRENGSTEN

396

7601

396


1. 5. 8. 12. 13. 13.1. 13.2. 13.3. 13.4.

Definitie en voorschriften Verwijzing naar andere rubrieken Meerwaarden Rekeningenstelsel Boeking Terugneming van te hoog bevonden vorige afschrijvingen en waardeverminderingen Meerwaarde bij de realisatie van immaterie¨le vaste activa Meerwaarde bij de realisatie van materie¨le vaste activa (niet-courante vervreemding) De onderneming kiest voor gespreide belasting (immaterie¨le en materie¨le vaste activa langer dan 5 jaar belegd; geen beleggingsduur vereist bij gedwongen vervreemding) 13.5. Meerwaarde bij de realisatie van financie¨le vaste activa 13.6. Andere uitzonderlijke opbrengsten 7602

Fiscale verwerking – Algemeen 1. Algemeen 2. Terugnemingen van fiscaal aangenomen afschrijvingen en waardeverminderingen 5. Rechtzettingen van vorige balansen

7603 1. 10. 18. 21. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 7604

396 398 398 400 400 400 401 402 403 404 405 406 406 406 406

Fiscale verwerking van meerwaarden op immaterie¨le en materie¨le vaste activa

407

Algemeen Gespreid belastbare meerwaarden Ecologische vrijstelling meerwaarden op bedrijfsvoertuigen Meerwaarden op personenauto’s e.d. Meerwaarden op bepaalde bedrijfsvoertuigen Boekhoudkundige verantwoording en fiscale controle Monetaire meerwaarden op voó´r 1950 verkregen activa Meerwaarden op geherwaardeerde activa Kosteloos verkregen activa Vrijstelling meerwaarden op binnenschepen

407 408 410 411 413 414 414 414 415 415

Fiscale verwerking van meerwaarden op aandelen

417

1. Algemeen 3. Meerwaarden op geherwaardeerde aandelen 4. Liquidatiebonussen e.d.

417 418 418

77. BELASTINGKOSTEN EN -OPBRENGSTEN

419

7701


419

Algemeen Omschrijvingen Rekeningenstelsel Boeking

419 420 421 422

1. 4. 11. 13.


XXIX

INHOUD

13.1. 13.2. 13.3. 13.4. 13.5. 13.6. 13.7. 7702 1. 2. 4. 5. 7703 1. 5. 9. 10. 12. 7704 1. 4. 5. 9. 10. 7705 1. 3. 5. 6.

Voorafbetalingen Roerende voorheffing Onroerende voorheffing Afsluiting van het boekjaar Belasting over vorige boekjaren Betwiste aanslagen Voorzieningen voor belasting

422 423 421 424 425 426 427

Fiscale verwerking – Niet-aftrekbaarheid

428

Wetsbepalingen Belastingkosten Belastingopbrengsten Verwerking in de Ven.B.-aangifte

428 428 429 429

Geraamde belastbare winst

431

Algemene regels Te volgen processus Correctie van belastbare reserves Fiscaal niet-aftrekbare kosten en niet in aanmerking te nemen opbrengsten Fiscale aftrekposten

431 432 434 435 437

Berekening van de Ven.B.

449

Tarieven Voorbeeld aj. 2009 Aanvangstarieven niet van toepassing Belastingverhogingen en administratieve boeten Betaling van de Ven.B.-aanslag – Terugbetaling van R.V. en V.A.

449 450 450 452 453

Voorafbetaling van de Ven.B.

454

Algemeen V.A.-voordelen Voorbeeld 1: Bij te betalen belasting Voorbeeld 2: Terug te ontvangen

454 455 455 456

Bijzondere boekjaren Regels Boekjaar van 12 maanden anders dan per kalenderjaar Boekjaar van meer dan 12 maanden Boekjaar van minder dan 12 maanden bij oprichting van de vennootschap Boekjaar van minder dan 12 maanden wegens wijziging van de balansdatum, ontbinding, of afsluiting van de vereffening 15. Procedureregels 7. 9. 10. 11. 13.

XXX

456 456 457 458 458 459 460

Kluwer

INHOUD

78. OVERBOEKING NAAR EN ONTTREKKING AAN DE UITGESTELDE BELASTINGEN EN DE BELASTINGVRIJE RESERVES 462 7801 1. 5. 6. 7. 8. 7802


462

Algemeen Huidige regeling voor uitgestelde belasting Rekeningenstelsel Gespreid belastbare realisatiemeerwaarden Kapitaalsubsidies

462 463 463 464 464

Fiscale verwerking

466

79. RESULTAATVERWERKING

470

7901

Vennootschapsrecht

470

Algemeen Wettelijke reserve Uitkeerbare winst Interimdividend

470 470 471 471


474

Functie van de rekeningen uit rubrieken 69 en 79 Rekeningenstelsel Toelichting Boeking

474 476 476 479

Fiscale verwerking

481

Belastbare winst – Algemeen Beweging van de belastbare reserves Verworpen uitgaven Aan de aandeelhouders uitgekeerde winst Fiscale winst – Ven.B.-aangifte Fiscale aftrekposten Belastbare winst

481 481 484 484 485 485 486

Uitgekeerde dividenden en roerende voorheffing

487

Algemeen Dividenden met verlaagde R.V. 15 % Vrijstelling inhouding R.V. R.V.-aangifte 273A Omschrijving van uitgekeerde dividenden Uitkeringen op deelnemingen van ten minste 25 % Opneming van oude definitief belaste reserves en ten name van de vennoten belaste reserves

487 488 490 492 498 499 501

1. 4. 5. 7. 7902 1. 11. 12. 21. 7903 1. 2. 11. 12. 14. 15. 16. 7904 1. 6. 7. 10. 11. 21. 31.


XXXI

INHOUD

7905

FV-dividenden

504

7906

Fiscale behandeling van dividenden bij de verkrijger

507

7907

Stockdividend versus bonusaandelen

508

7908

Fiscale verwerking van toekenningen aan bestuurders en zaakvoerders

509

Hoofdstuk 8. Inventaris en jaarrekening Rapportering Aangifte vennootschapsbelasting Inventaris en jaarrekening

511

Vennootschapsrecht Boekhoudrecht – Algemeen Algemene principes over de waarderingsregels Aanschaffingswaarde Specifieke regels – Verwijzing naar andere rubrieken Opstellen van de inventaris Verbetering van foute boekingen Btw-herzieningen Processus

511 512 513 516 517 517 519 519 520

Vorm en inhoud van de jaarrekening

521

Algemeen Structuur Geconsolideerde jaarrekening Jaarrekening – Schema’s De sociale balans

521 522 523 524 527

8003

Jaarverslag en controleverslag van de commissarissen

535

8004

De jaarvergadering

539

NV, Comm. VA en BVBA Eenpersoons-BVBA, -NV of -Comm. VA CVBA en CVOA Notulen Nietigheid van besluiten van de algemene vergadering Bindend karakter – Materie¨le vergissingen

539 543 543 544 545 546

Neerlegging en verspreiding van de jaarrekening

547

De regel: neerlegging langs electronische weg De uitzondering: neerlegging op papier

547 548

Rechten en verplichtingen buiten de balans

554

8001 1. 3. 10. 21. 25. 31. 34. 35. 41. 8002 1. 7. 15. 21. 31.

1. 13. 15. 16. 21. 31. 8005

8006

1. Voorschriften

XXXII

554

Kluwer

INHOUD

11. Rekeningenstelsel

21. 22. 27. 29. 32. 41. 41.1. 41.2. 41.3. 41.4. 8011 1. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 17. 18. 19. 21. 22. 8012 1. 3. 6. 8. 11. 13. 14. 16. 18. 21. 31. 41. 8013

554

Inhoud van de rekeningen Algemeen Zekerheden (garanties) Goederen en waarden bij derden of van derden Verplichtingen tot aan- of verkoop van vaste activa, en termijnovereenkomsten Diverse rechten en verplichtingen Boeking Zekerheden Goederen bij/van derden, gebruiksrechten op lange termijn Aan- of verkoopverplichtingen, termijnovereenkomsten Afwikkeling van de verrichtingen

556 556 556 557 558 558 559 559 560 560 561

Uitgewerkt voorbeeld van een jaarafsluiting

562

Inleiding Eerste saldibalans na verbetering van fouten Inventarisgegevens en toelichting bij de rekeningen Afschrijvingstabel Te boeken regularisatieposten Tweede saldibalans Rekenblad geraamd belastbaar resultaat Rekenblad geraamde vennootschapsbelasting Te verwerken resultaat Te boeken posten Derde (definitieve) saldibalans Sluitpost en heropening volgend boekjaar Fiscale verplichtingen m.b.t. toegekende bedragen Voorbereiding van de Ven.B.-aangifte Vermogenstabel Uitgewerkte jaarrekening – Verkort schema Model van jaarrekening – Volledig schema

562 563 565 570 571 573 575 577 578 578 579 581 582 582 584 585 612

De Ven.B.-aangifte

663

Aangifteverplichting Aangiftetermijn Termijnverlengingen Model van aanvraagformulier Vormgebreken Bij te voegen stukken Aanslagjaar en belastbaar tijdperk Aanslagtermijn Onderzoek van de aangifte Aanslag van ambtswege Voorlegging en bewaring van computergegevens Vennootschappen met een sociaal oogmerk

663 664 664 665 666 667 668 668 670 692 693 694

Uitgewerkt voorbeeld van een Ven.B.-aangifte

675

1. Inleiding


675

XXXIII

INHOUD

2. 3. 4. 5. 6. 8014 1. 3. 11. 15. 21.

Ven.B.-aangifte Opgave 276 K (gespreide belastbare meerwaarden) Opgave 275 U (Investeringsaftrek) Overeenstemming met opgave 325 Overeenstemming met btw-aangiften

676 686 692 699 699

Geschillenprocedure

700

Algemeen Administratief beroep Gerechtelijke procedure in eerste aanleg Hangende geschillen Verwijlinterest

700 700 702 703 704

Hoofdstuk 9. Speciale thema’s 91. VERMOGENSVERANDERINGEN EN REORGANISATIES

705

911. KAPITAALVERHOGING

705

VENNOOTSCHAPSRECHT

705

9111

Kapitaalverhoging met nieuwe inbreng

706

Bevoegdheid van de algemene vergadering (NV, COMM. VA en BVBA) Voorwaarden en formaliteiten (NV, COMM. VA en BVBA) Toegestaan kapitaal in een NV of een Comm. VA Voorkeurrecht in een NV of een Comm. VA Voorkeurrecht in een BVBA Uitgifte van nieuwe aandelen onder de fractiewaarde van de oude aandelen in een NV of een Comm. VA Uitgifte van personeelsaandelen in een NV of een Comm. VA kapitaalverhoging in een CV Toetreding van nieuwe vennoten in een CV of een CVOA Kapitaalverhoging na kapitaalvermindering ter aanzuivering van verliezen

706 707 712 713 715

9112

Kapitaalverhoging door omzetting van schulden

720

9113

Agio (uitgiftepremies) bij kapitaalverhoging met nieuwe inbreng

721

9114

Omzetting van eigen vermogen

725

1. 3. 7. 11. 14. 15. 16. 17. 22. 24.

715 716 717 718 719

BOEKHOUDRECHT EN -PRAKTIJK

725

9115

727

Boeking van kapitaalverhogingen

XXXIV

Kluwer

INHOUD

FISCALE VERWERKING

730

9116

Nieuwe inbreng en omzetting van schulden

730

Algemeen Belastingkrediet bij kapitaalverhoging Voordeel bij inschrijving door werknemers Werknemersaandelen – Belastingvermindering Registratierecht Btw

730 730 733 733 734 735

Omzetting van eigen vermogen – fiscaal

736

Algemeen Vrijstelling van storting Voorbeeld 1: Omzetting van beschikbare reserves Voorbeeld 2: Omzetting van schulden en van eigen vermogen Registratierecht

734 736 737 737 740

1. 3. 10. 11. 21. 22. 9117 1. 3. 4. 5. 11.

912. KAPITAALVERMINDERING

741

VENNOOTSCHAPSRECHT

741

9120

N.B. – Wetboek van vennootschappen

741

9121

Kapitaalvermindering – Kapitaalaflossing (NV)

742

Algemeen – NV, Comm. VA en BVBA Terugbetaling op aandelen Vrijstelling van stortingsplicht Aanzuivering van verliezen Kapitaalvermindering ter aanzuivering van verliezen gevolgd door een kapitaalverhoging Aanzuivering van voorzienbare verliezen Kapitaalaflossing (in een NV of een Comm. VA) Kapitaalvermindering in een CV Inkoop van eigen aandelen – Uittreding van vennoten van een CV of een CVOA

742 743 743 743 744 745 745 746 746

1. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 16.

BOEKHOUDRECHT EN -PRAKTIJK

747

9122

747

Boeking van kapitaalverminderingen – Kapitaalaflossing (NV) 1. Boeking 2. Opmerking: boeking via de resultatenrekening 3. Boeking bij een vennootschap die een terugbetaling van kapitaal ontvangt

747 748 749

FISCALE VERWERKING

750

9123

750

Kapitaalvermindering met terugbetaling – kapitaalaflossing (NV) 1. Algemeen


750

XXXV

INHOUD

2. 6. 12. 13.

Vennootschapsbelasting en roerende voorheffing Berekening van de R.V. Voorbeeld 1: Terugbetaling van gestort kapitaal en belaste Ven.B.-reserves in kapitaal Voorbeeld 2: Terugbetaling van gestort kapitaal en van belaste Ven.B.-reserves en vrijgestelde reserves in kapitaal Voorbeeld 3: Terugbetaling van gestort kapitaal en van belaste Ven.B.-reserves en optiereserves in kapitaal Terugbetalingen aan moedervennootschappen met een deelneming van ten minste 25 % Terugbetaling van kapitaal in vennootschappen met FV-kapitaal Kapitaalvermindering na kapitaalverhoging

750 751 753

9124

Kapitaalvermindering door vrijstelling van stortingsplicht

762

9125

Kapitaalvermindering ter aanzuivering van verliezen

763

Algemeen Voorbeeld 1: aanzuivering op belaste reserves in kapitaal Voorbeeld 2: aanzuivering op gestort kapitaal en belaste reserves in kapitaal Voorbeeld 3: Aanzuivering op gestort kapitaal en vrijgestelde reserves in kapitaal

763 763 766 768

14. 21. 22. 23.

1. 4. 5. 6.

755 757 761 761 761

GEDEELTELIJKE VERDELING VAN VERMOGEN

771

9126

769

Verkrijging van eigen aandelen Vennootschapsrecht 1. Algemeen

771 771

11. 21. 23. 24. 26. 27. 28.

Eigen aandelen en winstbewijzen in een NV of een Comm. VA Verkrijging Behoud van de effecten – Onbeschikbare reserve Vervreemding Uitzonderingsregels Vermindering van eigen vermogen bij nietigheid of vernietiging Voorschotten voor de verkrijging van aandelen door derden Inpandneming

771 771 774 774 774 775 775 776

31. 35. 38. 40. 41. 42. 43. 44. 45.

Eigen aandelen in een BVBA Verkrijging Behoud en vervreemding van de aandelen – Onbeschikbare reserve Uitzonderingsregels Vermindering van eigen vermogen bij nietigheid of vernietiging Voorschotten voor de verkrijging van aandelen door derden Inpandneming Authentieke akte Aandelenregister Certificaten van eigen aandelen

776 776 778 778 779 779 780 780 780 780

Boekhoudrecht en -praktijk 51. Regels – Onbeschikbare reserve 52. Rekeningenstelsel 53. Boeking

XXXVI

781 781 781 782

Kluwer

INHOUD

53.1. 53.2. 53.3. 53.4. 53.5.

61. 66. 67. 68. 69. 70. 71. 72. 73. 74. 81. 91. 92. 9127

1. 7. 8. 9. 10. 11.

Inkoop Vervreemding Vernietiging of nietigheid van rechtswege Waardevermindering Inkoop in het kader van een kapitaalvermindering

782 782 782 783 783

Fiscale behandeling Algemeen Voorbeeld 1: Inkoop en behoud van eigen aandelen Voorbeeld 2: Verkoop onder de verkrijgingsprijs Voorbeeld 3: Boeking van een waardevermindering Voorbeeld 4: Vernietiging van eigen aandelen Voorbeeld 5: Inkoop in het kader van een kapitaalvermindering Voorbeeld 6: Vernietiging met afboeking van vrijgestelde reserves Vermogenstabel Van rechtswege nietige effecten Verkrijging onder algemene titel (fusie enz.) Roerende voorheffing Fiscale behandeling bij de verkrijger Algemene antimisbruikmaatregel

783 783 785 785 786 786 787 788 789 789 790 790 792 793

Uittreding en uitsluiting van vennoten

794

Vennootschapsrecht Algemeen – Coo¨peratieve vennootschappen Overlijden, faillissement, enz. van een vennoot Terugneming van stortingen Uittreding of uitsluiting – V.O.F. en Comm.V Boekhoudrecht en -praktijk Fiscale behandeling

794 794 795 795 796 796 796

913. OMZETTING VAN DE RECHTSVORM

799

9130

N.B. – Wetboek van Vennootschappen

799

9131

Vennootschapsrecht

800

1. Algemeen 7. Bijzondere regels

800 802

9132


805

9133

Fiscale verwerking

806

914. ONTBINDING EN VEREFFENING

808

9140

808



XXXVII

INHOUD

9141

1. 9. 11. 12. 17. 21. 31. 41. 9142 1. 3. 4. 5. 9143 1. 2. 4. 6. 8. 13. 14. 15. 16. 21. 31. 9144 1. 3. 5. 6. 7. 9145

Vennootschapsrecht

811

Duur en ontbinding NV, BVBA, CV V.O.F., Comm.V, Comm. VA Vennootschap in vereffening Vereffenaars en vereffening Afsluiting Alarmprocedure Gerechtelijke ontbinding van niet meer actieve vennootschappen Varia

811 811 812 813 813 816 817 818 819


820

Voorschriften Rekeningenstelsel Boeking Kwijtschelding of afstand van vorderingen door de schuldeisers – Ontoereikende activa

820 821 821 825

Fiscale verwerking bij de te vereffenen vennootschap

826

Regeling voor vennootschappen in vereffening Belastingheffing tijdens de vereffening Meerwaarden tijdens de vereffening Voorheen vrijgestelde reserves Liquidatie-uitkering – Verdeling van vermogen Revalorisatie van voó´r 1950 gestort kapitaal Te voorziene belasting Voorbeeld 1: Uitkering ineens Voorbeeld 2: Getrapte uitkering Btw bij vereffening van de vennootschap Registratierecht bij toekenning van een onroerend goed

826 826 828 829 829 831 832 832 838 840 841

Fiscale verwerking bij de aandeelhouder

842

Algemeen DBI-regeling voor deelnemingen in het bezit van een vennootschap Voorbeeld Vroegere waardevermindering Verlies bij liquidatie-uitkering

842 842 843 843 843

Beloningen van vereffenaars

845

915. FUSIE EN SPLITSING

846

9150


846

9151

Vennootschapsrecht

847

1. Algemeen – Fusiewet 29.06.1993 5. Definities en voorwaarden

XXXVIII

847 848

Kluwer

INHOUD

13. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 23. 25. 26. 27. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 41. 42. 9152

Fusievoorstel – Splitsingsvoorstel Vergeten vermogensbestanddelen in geval van splitsing Bestuursverslagen Controleverslagen Vrijstelling van bestuursverslagen en controleverslagen in geval van splitsing Belangrijke vermogenswijzigingen na de opstelling van het voorstel Algemene vergaderingen Authentieke akten Voltrekking van de fusie of de splitsing Openbaarmaking Rechtsgevolgen Ruiling van de aandelen Voorafgaande deelneming in een overgenomen of gesplitste vennootschap Jaarrekening van de overgenomen of gesplitste vennootschap(pen) Waarborgen van derden Waarborgen van de vennoten Nietigheid van de fusie of de splitsing Overneming van een 100 %-dochtervennootschap Andere gelijkgestelde verrichtingen Grensoverschrijdende fusies

850 851 852 852 853 853 853 856 857 857 857 858 859 859 860 861 861 862 863 864


865

1. Boekhouding – Algemeen

865

Het Fusiebesluit van 03.12.1993 Inleiding Korte samenvatting van het KB Algemene voorschriften Continuı¨ teitsregel Kapitaalcorrectie bij behoud van de nominale waarde van de aandelen van de overnemende vennootschap 41. In te trekken aandelen – Algemene regel 42. De overgenomen vennootschap bezit eigen aandelen

867 867 867 868 868

11. 15. 21. 22. 31.

872 874 874

De overnemende vennootschap bezit aandelen van de overgenomen vennootschap 51. Algemeen 52. In de overnemende vennootschap is de boekwaarde van de aandelen gelijk aan het deel in het boekhoudkundig eigen vermogen van de overgenomen vennootschap

54. 56. 60. 62. 64. 71. 72. 81.

De boekwaarde van de aandelen is niet gelijk aan het deel in het boekhoudkundig eigen vermogen van de overgenomen vennootschap Algemeen De boekwaarde van de aandelen is groter De boekwaarde van de aandelen is kleiner Kapitaalsubsidies Herwaarderingsmeerwaarden Een overgenomen vennootschap bezit aandelen van een andere gelijktijdig overgenomen vennootschap De overgenomen vennootschap bezit aandelen van de overnemende vennootschap Opleg in geld


875 875 876

877 877 878 881 881 882 884 884 886

XXXIX

INHOUD

91. Eliminatie van wederzijdse relaties tussen fuserende vennootschappen 92. Boeking bij de aandeelhouders van de fuserende vennootschappen 95. Gelijkgestelde verrichting: afsplitsing

887 888 888

9153

Fiscale verwerking – Algemeen

891

9154

Fiscaal neutrale fusie of splitsing

894

1. 11. 12. 14. 21.

Algemeen Gestort kapitaal Belaste reserves Vrijgestelde reserves Afschrijvingen, investeringsaftrekken, kapitaalsubsidies, minderwaarden, meerwaarden, waardeverminderingen, voorzieningen, onderen overwaarderingen, subsidies, vorderingen 22. Behoud van vrijstellingen bij de overnemende of verkrijgende vennootschappen 23. Belastingkrediet ingevolge vroegere kapitaalverhoging Inbrengen niet geheel met nieuwe aandelen vergoed 31. Regels 36. Fiscale nettowaarde 37. De overnemende vennootschap bezit een deelneming in de overgenomen vennootschap – Voorbeeld en toelichting 38. Opleg in geld 41. Overnemende (verkrijgende) vennootschap verkrijgt eigen aandelen ingevolge fusie of splitsing 51. Btw 54. Registratierecht 61. Verlaagde R.V. 15 % 9155

Fiscale verwerking – Voorbeelden 1. Inleiding 3. Balansgegevens 31.12.N01 4. Bijkomende boekhoudkundige en fiscale gegevens

11. 13. 15. 16.

899 899 899 900 900 901 902 903 904 904 905 907 908 908 909 909 910 910 913 913 914

Inbreng volledig vergoed met nieuwe aandelen, maar de overgenomen vennootschap bezit bij de fusie aandelen van de overnemende vennootschap 17. Gegevens 19. Fiscale verwerking bij overnemende vennootschap A

914 914 916

De overnemende vennootschap bezit 10 % van de aandelen in de overgenomen vennootschap – inbreng dus niet volledig met nieuwe aandelen vergoed – geen opneming van vrijgestelde reserves Gegevens Fiscale verwerking bij overgenomen vennootschap B Fiscale verwerking bij overnemende vennootschap A Fiscaal vermogen van overnemende vennootschap A 01.01.N02

917 917 917 918 920

21. 22. 23. 26.

XL

Zuivere continuı¨ teit – inbreng volledig vergoed met nieuwe aandelen Gegevens Fiscaal vermogen van de overnemende vennootschap B Derde onderneming aandeelhouder Kapitaalcorrectie wegens behoud van de nominale waarde van de aandelen van de overnemende vennootschap

894 897 898 898

Kluwer

INHOUD

28. Derde onderneming aandeelhouder

31. 32. 33. 36. 38.

De overnemende vennootschap bezit 90 % van de aandelen in de overgenomen vennootschap – inbreng dus niet volledig met nieuwe aandelen vergoed – gedeeltelijke opneming van vrijgestelde reserves Gegevens Fiscale verwerking bij overgenomen vennootschap A Fiscale verwerking bij overnemende vennootschap B Fiscaal vermogen van de overnemende vennootschap B na de boekingen sub nr. 35 Derde onderneming aandeelhouder

Splitsing van een vennootschap 41. Gegevens 42. Bijkomende boekhoudkundige en fiscale gegevens

51. 53. 55. 57. 9156

9157 1. 11. 12. 13. 14. 9158

922

922 922 923 924 927 928 928 928 929

Zuivere continuı¨ teit – Inbreng volledig vergoed met nieuwe aandelen Gegevens Vennootschap D op 01.01.N02 (bestaande verkrijgende) De nieuwe verkrijgende vennootschap E op 01.01.N02 Derde onderneming aandeelhouder

931 931 933 934 935

Afschrijvingen, realisatiemeerwaarden en -minderwaarden, investeringsaftrek, kapitaalsubsidies en belastingkrediet na fiscaal neutrale fusie of splitsing

936

Beperkte verliescompensatie na fiscaal neutrale fusie of splitsing

937

Regeling vanaf 01.10.1993 Voorbeeld 1 Voorbeeld 2 Voorbeeld 3 Voorbeeld 4 (splitsing)

935 938 938 938 939

Fiscale behandeling bij derden-aandeelhouders

940

916. INBRENG VAN EEN ALGEMEENHEID OF VAN EEN BEDRIJFSAFDELING OF BEDRIJFSTAK

941

9161

Vennootschapsrecht

941

Algemeen Definities en rechtsgevolgen Inbrengvoorstellen Vergeten activa of passiva Bestuursverslag Algemene vergadering Akte tot vaststelling van de inbreng Waarborgen van derden Optionele regeling Inbreng van een bedrijfstak door een natuurlijk persoon Varia

941 941 942 942 943 943 944 944 945 946 946

1. 3. 7. 10. 12. 14. 16. 21. 25. 28. 31.


XLI

INHOUD

9162

Boekhoudrecht en -praktijk 1. Regels 2. Boekingen

9163 1. 11. 15. 19. 21. 22. 25. 31. 33.

947 947 947

Fiscale verwerking

953

Algemeen Fiscale verwerking bij de inbrenger Verwerking bij de verkrijgende vennootschap Vermogenstabel Varia Afschrijving Belastingkrediet Mededeling aan de belastingontvanger – Aansprakelijkheid De btw bij fiscaal neutrale inbreng Registratierecht

953 954 955 957 958 958 958 958 960 960

92. BIJZONDERE FISCALE REGELINGEN

962

9201

Werknemersparticipatie in kapitaal en winst

962

9202

Raamovereenkomsten audiovisuele werken

965

9211

Reconversievennootschappen

968

1. 3. 5. 6. 7. 12.

Algemeen Oneigenlijke reconversievennootschap – Begrip Reconversiezones Voordelen – Algemeen Vrijstellingstijdperk Investeringsverplichting

968 968 969 970 970 971

16. 18. 19. 22. 23. 27. 29. 31. 32.

Berekening van de vrijstelling Maximaal vrijstelbare winstuitkering Aftrek van het vrijgestelde bedrag In aanmerking komend kapitaal Investering in nieuwe activa Tewerkstellingscriteria Voorbeelden Verval van de vrijstelling Fiscaal neutrale inbreng, fusie of splitsing Vrijstelling van het evenredig registratierecht

973 973 973 973 974 974 975 977 977 977

Zeescheepvaart (programmawet 02.08.2002)

978

Algemeen Definities Forfaitaire winstbepaling Verliezen

979 979 979 979

9212 1. 2. 3. 5.

XLII

Kluwer

INHOUD

6. 8. 10. 11. 14.

Afschrijvingen – Bijzonder keuzestelsel Vrijstelling van meerwaarden Investeringsaftrek Beheer van zeeschepen voor rekening van derden-forfait Inwerkingtreding

979 980 980 981 981

Maatregelen tegen rechtsmisbruik

983

Inzake directe belastingen Algemeen Voorgeschiedenis Wettekst Doel en draagwijdte van de maatregel Bewijslast van de belastingadministratie Tegenbewijs door de belastingplichtige Aanslagtermijn Voorafgaand akkoord (ruling) Inzake registratie- en successierecht Btw-wetgeving (wet 20.07.2006, B.S. 28.07.2006)

983 983 983 984 984 985 986 986 987 987 988

Voorafgaande akkoorden en beslissingen directe belastingen

989

Voorafgaande akkoorden – Algemeen Procedure Waarde van de beslissing Publicatie en opvolging van de beslissingen Mogelijkheid van betwisting

989 990 991 991 992

11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18.

Bevindingen van de commissie Algemeen Fiscaal neutrale inbreng van takken van werkzaamheid of van een algemeenheid van goederen Fiscaal neutrale fusie of splitsing van vennootschappen Abnormale of goedgunstige voordelen aan buitenlandse belastingplichtigen Betalingen aan bevoorrechte buitenlandse belastingplichtigen Definitief belaste inkomsten (dividenden) van buitenlandse oorsprong Kwalificatie van een akte of akten Verwerving of wijziging van de controle van een vennootschap

992 992 992 993 994 994 994 995 996

21. 22. 23. 24. 25. 31. 41.

Beslissingen van de commissie Algemeen Akkoorden Geen akkoord Onontvankelijke aanvragen Rechtspraak Systeem van voorafgaande beslissingen Podiumkunstenaars en sportbeoefenaars uit verdragslanden – Voorafgaand vrijstellingsakkoord

996 996 997 1003 1007 1010 1010 1011

Voorafgaande akkoorden inzake registratie- en successierecht

1013

9214

1. 2. 6. 7. 15. 18. 19. 20. 31. 34. 9215 1. 4. 5. 7. 9.

9216


XLIII

INHOUD

9217

Voorafgaande beslissingen in fiscale zaken – Varia

1. Voorafgaande beslissingen (nieuwe rulingprocedure) 11. Varia

1015 1015 1020

93. EVOLUTIE VAN DE WETGEVING

1021

9301

Overzicht van rubriek 93

1021

9311

Het Wetboek van Vennootschappen

1022

9351

Wet tot wijziging van de vennootschapsregeling inzake inkomstenbelastingen

1024

1. Algemeen 11. Dividenden bij verkrijging van eigen aandelen of wegens verdeling van maatschappelijk vermogen

21. 31. 35. 41. 45. 51. 55. 57. 9353

1024 1025

Wijzigingen in de bepaling van het fiscale resultaat Belastingvrije investeringsreserve Eerste afschrijving van activa – Bijkomende kosten Niet-aftrekbare gewestbelastingen Definitief belaste inkomsten Niet-aanvaardbare aftrekken Tarieven van de vennootschapsbelasting Voorafbetaling eerste drie boekjaren Algemene antimisbruikbepaling

1027 1027 1028 1029 1030 1031 1031 1032 1032

De zgn. Fiscale amnestie

1033

7. Amnestie-bis, ook voor rechtspersonen

1034

9354

Notionele interestaftrek

1035

9355

De aftrek voor octrooi-inkomsten

1047

Trefwoordenlijst

XLIV

1053

Kluwer

PRAKTIJKBOEK VOOR VENNOOTSCHAPPEN

Recommend Documents