PRAKTIJKBOEK ONTSLAG

ARBEIDSOVEREENKOMSTEN

PRAKTIJKBOEK ONTSLAG uitgave 2011

Advocatenkantoor Claeys & Engels

(bijgewerkt tot 15 februari 2011)

Verantwoordelijke uitgever: Hans Suijkerbuijk # 2011 Wolters Kluwer Belgium NV Ragheno Business Park Motstraat 30 B-2800 Mechelen Tel. 0800 40 300 www.kluwer.be [email protected] ISBN 978-90-4653-493-9 D/2011/2664/427 BP/ONTPRB-YI11001 Behoudens de uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden, op welke wijze ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande en schriftelijke toestemming van de uitgever.

INHOUDSOPGAVE

Voorwoord

III

Inhoudsopgave

IX

DEEL 1 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst ongeacht de wil van de partijen. Overmacht – Overlijden – Uitdrukkelijk ontbindend beding

Kluwer

INH

1 7

Hoofdstuk 1. Overmacht Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Voorwaarden 1. Uitvoering volstrekt onmogelijk 2. Uitvoering definitief onmogelijk 3. Omstandigheden buiten de wil van de partijen om 4. Niet te voorziene overmacht Afdeling 3. Wijze en ogenblik van de beeïndiging van de arbeidsovereenkomst Afdeling 4. Gevallen 1. Gevallen waarbij de overmacht werd aanvaard 1.1. Definitieve arbeidsongeschiktheid 1.2. Brand 1.3. Overheidsdaad 2. Gevallen waarbij de overmacht niet werd aanvaard 2.1. Faillissement of kennelijk onvermogen 2.2. Economische moeilijkheden 2.3. Sluiting van de onderneming wegens toepassing van de wetgeving op de vrijwaring van het leefmilieu 2.4. Gevangenschap 2.5. Staking 2.6. Schorsing of de afzetting uit het ambt

9 9 9 9 9 10 10 10 11 11 11 12 12 13 13 13

Hoofdstuk 2. Overlijden Afdeling 1. Overlijden van de persoon van de werkgever 1. Principe 2. Uitzonderingen 2.1. Gevallen 2.2. Vergoeding 2.3. Tijdstip Afdeling 2. Einde van de juridische persoon 1. Principe 2. Faillissement 2.1. De activiteit wordt door de curator niet verdergezet 2.2. De curator zet de activiteit verder 2.3. De curator draagt de onderneming over 3. Overdracht van de onderneming Afdeling 3. Overlijden van de werknemer 1. Principe 2. Overlijden na de beeïndiging van de arbeidsovereenkomst 2.1. Voor het van kracht worden van de opzegging 2.2. Tijdens het presteren van de opzegging 2.3. Na verbreking van de overeenkomst 3. Andere vergoedingen dan de opzeggingsvergoeding

15 15 15 15 15 15 16 16 16 16 16 17 17 17 17 17 18 18 18 18 18

Hoofdstuk 3. Ontbindende voorwaarde Afdeling 1. Begrip Afdeling 2. Voorwaarden Afdeling 3. Gevallen

19 19 19 20

13 13 13 13

IX

1. Door de wet verboden ontbindende voorwaarden 1.1. Celibaatsbeding 1.2. Beding inzake moederschap 1.3. Bereiken van de pensioenleeftijd 1.4. wettelijke schorsingsgronden 2. Bijzondere gevallen 2.1. Overheidsbeslissing 2.2. Werknemerspaar 2.3. Rendement van de werknemer 2.4. Slagen voor een examen 2.5. Beroepsuitoefeningsvoorwaarden 2.6. Medisch onderzoek 2.7. Uittreksel uit het strafregister 2.8. Faillissement 2.9. Stopzetting van de activiteiten

X

20 20 20 20 20 20 20 20 21 21 21 21 22 22 22

DEEL 2 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst bij onderlinge toestemming

23 27

Hoofdstuk 1. Inleiding en situering

29

Hoofdstuk 2. Modaliteiten Afdeling 1. Modaliteiten betreffende het ogenblik van de beeïndiging 1. Principes 2. Beperkingen Afdeling 2. Financie¨le modaliteiten

31 31 31 31 31

Hoofdstuk 3. Vormvoorschriften en bewijsmiddelen

33

DEEL 3 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst van meerdere werknemers. Meervoudig ontslag – Sluiting van onderneming – Collectief ontslag

35

Hoofdstuk 1. Meervoudig ontslag Afdeling 1. Meervoudig ontslag: arbeiders 1. PC voor industrie¨le metaalbewerking (111.01) 2. PC voor buitenmonteerders en metalen gebinten (111.03) 3. PC voor het garagebedrijf (112.00) 4. PSC voor de afhandeling op de luchthaven (140.08) 5. PSC voor de terugwinning van metalen (142.01) 6. PSC voor de elektriciens: installatie en distributie (149.01) 7. PSC voor het koetswerk (149.02) 8. PSC voor edele metalen (149.03) 9. PSC voor de metaalhandel (149.04) Afdeling 2. Meervoudig ontslag: bedienden 1. PC voor de bedienden der metaalfabrikatennijverheid (209.00) 2. PC voor de erkende controleorganismen (219.00) 3. PC voor de bedienden uit de internationale handel, het vervoer en de aanverwante bedrijfstakken (226.00)

41 41 41 41 42 42 42 43 43 43 44 44 44 44

Hoofdstuk 2. Sluiting van onderneming Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Onderneming en afdeling met minstens 20 werknemers 1. Onderneming 2. Afdeling 3. Drempel van minstens 20 werknemers Afdeling 3. Sluiting van een onderneming 1. Voorwaarden 2. Overgang van onderneming 3. Tijdstip van de sluiting 4. Gelijkstellingen 4.1. In geval van verplaatsing van de exploitatiezetel of fusie van de onderneming 4.2. In geval van herstructurering van een onderneming

47 47 48 48 49 49 50 50 50 50 51 51 51

39

45

Praktijkboek Ontslag 2011

Afdeling 4. Verplichtingen van de werkgever 1. Bijdragebetaling 2. Informatieplicht 2.1. Procedure van de informatieplicht 2.2. Sanctie 3. Sluitingsvergoeding 3.1. Recht op de sluitingsvergoeding 3.2. Bedrag van de sluitingsvergoeding 3.3. Termijn waarin de vergoeding moet betaald worden 3.4. Cumul van de sluitingsvergoeding met andere vergoedingen 3.5. Verjaring 3.6. Sluitingsvergoeding en sociale zekerheid 3.7. Fiscale behandeling van de sluitingsvergoeding Afdeling 5. Waarborg van de door de werkgever verschuldigde betaling van lonen, vergoedingen en bijdragen bij sluiting van onderneming door het Sluitingsfonds 1. Algemeen 2. Tussenkomst van het Sluitingsfonds 2.1. Sluitingsvergoeding 2.2. Lonen, vergoedingen en voordelen 2.3. De overbruggingsvergoeding 2.4. Tegemoetkoming bij overmacht 2.5. Bijkomende vergoeding verschuldigd aan sommige beschermde werknemers 2.6. Aanvullende vergoeding bij brugpensioen 2.7. Tijdelijke werkloosheid 3. Toekenningsprocedure voor de tussenkomst van het Sluitingsfonds 4. Verplichtingen van de werkgever Hoofdstuk 3. Collectief ontslag Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Procedure van inlichting en raadpleging van de werknemersvertegenwoordigers betreffende het collectief ontslag (CAO nr. 24, KB 24 mei 1976 en wet 13 februari 1998) 1. Onderneming en afdeling met minstens 20 werknemers 1.1. Minimumaantal werknemers 1.2. Onderneming 1.3. Afdeling 1.4. Uitsluitingen 2. Begrip collectief ontslag 2.1. Definitie 2.2. Termijn van 60 dagen 2.3. Ontslagen die betrekking hebben op de persoon van de werknemer 3. Informatie en raadpleging van de werknemersvertegenwoordigers over het voornemen tot collectief ontslag 3.1. Informatie en raadpleging 3.2. Kennisgeving van de schriftelijke mededeling betreffende het voornemen tot collectief ontslag 3.3. Beeïndiging van de procedure van informatie en raadpleging 3.4. Sancties in geval van nietnaleving van de informatieverplichting door de werkgever 4. Kennisgeving van het collectief ontslag 5. Wachttermijn vooraleer tot collectief ontslag over te gaan Afdeling 3. Vergoeding in geval van collectief ontslag (CAO nr. 10) 1. Onderneming met minstens 20 werknemers 1.1. Minimumaantal werknemers 1.2. Onderneming 1.3. Uitsluitingen 2. Begrip collectief ontslag 3. Vergoeding 3.1. Rechthebbenden 3.2. Bedrag 3.3. Periode van toekenning 3.4. Cumulatie 3.5. Compensatie met de andere voordelen 3.6. Bijzondere vergoeding en sociale zekerheid 3.7. Fiscale behandeling van de collectieve ontslagvergoeding

Kluwer

51 51 51 51 54 54 54 56 57 57 57 58 58 58 58 59 59 59 61 62 62 62 63 63 63 65 65 67 67 67 68 69 70 70 70 70 71 71 71 72 73 73 75 76 76 76 76 77 77 77 78 78 78 79 79 80 80 80

XI

INH

DEEL 4 Tegen ontslag beschermde werknemers

81 85

Hoofdstuk 1. Werkzekerheidsbedingen Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Geldigheid Afdeling 3. Binding 1. In welke mate is de werkgever gebonden ? 2. Hoe lang is de werkgever gebonden ? Afdeling 4. Waar zijn werkzekerheidsbedingen te vinden ? Afdeling 5. Sanctie

87 87 87 87 87 88 88 90

Hoofdstuk 2. Personeelsafgevaardigde in de ondernemingsraad of in het comite´ voor preventie en bescherming op het werk Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming 1. Principe 2. Bijzondere gevallen 2.1. Arbeidsovereenkomst met proefbeding 2.2. Reeds betekende opzeggingstermijn 2.3. Probleem met de verkiezingen 2.4. De beschermde werknemer wil akkoord gaan met het ontslag 3. Beschermingsperiode 3.1. Begin van de beschermingsperiode 3.2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 3. Onterecht ontslag tijdens de beschermingsperiode Afdeling 4. Ontslag door opzegging wegens economische of technische redenen 1. Het begrip «economische of technische redenen» 1.1. Geen wettelijke definitie 1.2. bijzondere-ontslagregelingswet 1.3. Paritair orgaan 1.4. Sluiting van een onderneming of een afdeling ervan 1.5. Het ontslag van een welbepaalde personeelsgroep 2. Bewijslast 3. Raadpleging van het paritair comite´ of de Nationale Arbeidsraad 3.1. Procedure 3.2. Beslissing 3.3. Controle 3.4. Sluiting van de onderneming bij faillissement 3.5. Beroep tegen de beslissing van het paritair orgaan 4. Tussenkomst van het arbeidsgerecht 4.1. Sluiting van de gehele onderneming of sluiting van een afdeling van de onderneming 4.2. Ontslag van een welbepaalde personeelsgroep 4.3. Beoordeling van de reden door de arbeidsgerechten 5. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst Afdeling 5. Ontslag wegens dringende reden 1. Principe 2. Dringende reden 3. Voorafgaande erkenning 4. Voortzetting van de arbeidsrelatie 5. Procedure 5.1. Voornemen tot ontslag 5.2. Gevolgen van de uitspraak 5.3. Voorziening in cassatie 5.4. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst door de beschermde werknemer tijdens de procedure Afdeling 6. Sanctie in geval van een onregelmatig ontslag 1. Gevallen van onregelmatig ontslag 1.1. Economische of technische redenen 1.2. Dringende reden 1.3. Impliciet ontslag ingevolge een belangrijke wijziging van essentie¨le arbeidsvoorwaarden

XII

93 93 93 93 94 94 94 94 94 94 94 96 100 101 101 101 101 101 102 103 104 104 104 105 105 105 106 107 107 108 109 110 110 110 110 110 111 111 111 121 122 123 123 123 123 124 124


Kluwer

2. Beschermingsvergoeding 2.1. Reı¨ ntegratie 2.2. Vergoeding Afdeling 7. Beschermingsvergoeding en sociale zekerheid 1. Socialezekerheidsbijdragen 2. Werkloosheid 3. Ziekte- en invaliditeitsuitkeringen 4. Gezinsbijslagen 5. Pensioen Afdeling 8. Fiscale behandeling

124 124 127 129 129 129 129 129 129 129

Hoofdstuk 3. Europese ondernemingsraad Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming Afdeling 5. Sanctie Afdeling 6. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 7. Fiscale behandeling

131 131 132 132 132 132 132 132 133 133

Hoofdstuk 4. Vakbondsafgevaardigde Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming 1. Bescherming op basis van de CAO nr. 5 1.1. Leden van de vakbondsafvaardiging 1.2. Plaatsvervangende leden 2. Leden van de vakbondsafvaardiging die tevens werknemersafgevaardigde zijn 3. Leden van de vakbondsafvaardiging die belast zijn met de opdrachten van het C.P.B.W. 4. Conventionele uitbreiding van de bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperking aan de bescherming 1. Ontslagprocedure 2. Ontslag wegens dringende reden Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Onregelmatig ontslag 2. Betaling van een beschermingsvergoeding 2.1. Omvang van de vergoeding 2.2. Berekening van de vergoeding 2.3. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 7. Beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 1. Socialezekerheidsbijdragen 2. Werkloosheid 3. Ziekte- en invaliditeitsuitkeringen 4. Gezinsbijslagen 5. Pensioen Afdeling 8. Fiscale behandeling Afdeling 9. Bijzonder geval: een vakbondsafgevaardigde belast met de opdrachten van het comite´ voor preventie en bescherming op het werk 1. Bescherming 2. Beschermingsperiode 2.1. Begin van de beschermingsperiode 2.2. Einde van de beschermingsperiode 3. Ontslagprocedure 4. Sanctie 4.1. Reı¨ ntegratie 4.2. Vergoeding 4.3. Cumulatie met andere vergoedingen

135 135 135 135 135 136 136 136 136 137 137 137 138 138 139 139 139 139 139 139 140 140 140 140 140 140 140 140 140 141 141 141 141 141 142 142 142 142 142

XIII

INH

XIV

Hoofdstuk 5. Moederschapsbescherming Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming 1. Algemeen 2. Proeftijd 3. Impliciet ontslag Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Algemeen 2. Begin van de beschermingsperiode 3. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan de lichamelijke toestand als gevolg van de zwangerschap of van de bevalling Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Nietigheid van de opzegging 1.1. Betekening van een opzeggingstermijn 1.2. Betaling van een opzeggingsvergoeding 2. Betaling van een bijzondere beschermingsvergoeding 2.1. Omvang van de vergoeding 2.2. Berekening van de vergoeding 2.3. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

143 143 143 143 143 143 144 144 144 144 144 144

Hoofdstuk 6. De vader die de moeder vervangt Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan het vaderschapsverlof Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Forfaitaire schadevergoeding 2. Berekening 3. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

149 149 149 149 149 149 150 150 150 150 150 150 150 150

Hoofdstuk 7. Borstvoedingspauze Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan de fysieke toestand als gevolg van de borstvoeding en/of het afkolven van melk Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Forfaitaire schadevergoeding 2. Berekening 3. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

151 151 151 151 151 151 151 151

Hoofdstuk 8. Adoptieverlof Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming

153 153 153

145 145 145 146 146 146 146 146 146 146 146 147

152 152 152 152 152 152 152 152


Kluwer

Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan de opname van het adoptieverlof Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Forfaitaire schadevergoeding 2. Berekening 3. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

153 153 153 153 154 154 154 154 154 154 154 154 154

Hoofdstuk 9. De onder de wapens geroepen of wederopgeroepen werknemer Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Voldoende reden Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Nietigheid van de opzegging 1.1. Betekening van een opzeggingstermijn 1.2. Betaling van een opzeggingsvergoeding 2. Betaling van een bijzondere beschermingsvergoeding 2.1. Voorwaarden 2.2. Bedrag van de beschermingsvergoeding Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

155 155 155 155 156 156 156 156 156 156 156 157 157 157 157 157 157

Hoofdstuk 10. Politiek mandataris Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode 2.1. De werknemer deelt het voornemen om kandidaat te zijn wel mee, doch is uiteindelijk geen kandidaat 2.2. De werknemer is kandidaat, doch niet verkozen 2.3. De werknemer is verkozen Afdeling 4. Beperkingen van de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan de kandidatuur of het politiek mandaat van de werknemer Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Bijzondere beschermingsvergoeding 2. Berekening van de vergoeding Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

159 159 159 159 159 160 160 160 160 160 160 161 161 161 161 161 161 161

Hoofdstuk 11. Educatief verlof Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan de aanvraag tot educatief verlof Afdeling 5. Bewijslast

163 163 163 163 163 163 164 164 164 164

XV

INH

Afdeling 6. Sanctie 1. Bijzondere beschermingsvergoeding 2. Berekening van de vergoeding Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

164 164 164 164 164

Hoofdstuk 12. De werknemer die opmerkingen heeft gemaakt bij de wijziging van het arbeidsreglement Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan het inschrijven van de opmerkingen Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Bijzondere beschermingsvergoeding 2. Berekening van de vergoeding Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

165 165 165 165 165 165 166 166 166 166 166 166 166

Hoofdstuk 13. Invoering van nieuwe technologiee¨n Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode Afdeling 4. Beperking aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan de invoering van de betrokken nieuwe technologie Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Bijzondere beschermingsvergoeding 2. Berekening van de vergoeding 3. Cumulatie van deze vergoeding met andere vergoedingen Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

167 167 167 168 168 168 168 168 169 169 169 169 169 169

Hoofdstuk 14. Werknemer die verzoekt een einde te maken aan zijn tewerkstelling met nachtprestaties om terug te keren naar een regime met dagprestaties Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan het verzoek om een einde te stellen aan de tewerkstelling in een nachtregime Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Bijzondere beschermingsvergoeding 2. Berekening van de vergoeding Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling Hoofdstuk 15. Tijdskrediet, loopbaanvermindering en vermindering van prestaties tot een halftijdse betrekking Afdeling 1. Inleiding en situering 1. Algemeen 2. Recht op voltijds tijdskrediet 3. Recht op tijdskrediet met vermindering van de arbeidsprestaties tot een halftijdse betrekking 4. Recht op 1/5-loopbaanvermindering 5. Loopbaanvermindering voor werknemers van 50 jaar en ouder 6. Gemeenschappelijke procedure tot aanvraag

XVI

171 171 171 171 171 171 172 172 172 172 172 172 172 172 173 175 175 175 175 175 176 176 177


Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan het tijdskrediet of de vermindering van de arbeidsprestaties Afdeling 5. Terugkeer in dezelfde of een gelijkwaardige functie Afdeling 6. Bewijslast Afdeling 7. Sanctie 1. Volledige schorsing 1.1. Beschermingsvergoeding 1.2. Berekening 2. Vermindering van de arbeidsprestaties 2.1. Vergoeding 2.2. Berekening 3. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 8. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 9. Fiscale behandeling

177 177 177 178 178 178 178 178 179 179 179 179 179 179 179 180 180 180 180

Hoofdstuk 16. Loopbaanonderbreking Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Voldoende reden Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Bijzondere beschermingsvergoeding 2. Berekening van de vergoeding 3. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

181 181 181 181 181 181 181 182 182 182 182 182 182 182 182 183

Hoofdstuk 17. Recht op deeltijdse arbeid na uitputting van het recht op loopbaanonderbreking Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Voldoende reden Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Bijzondere beschermingsvergoeding 2. Berekening van de vergoeding 3. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

185 185 185 185 185 185 185 186 186 186 186 186 186 186 186 187

Hoofdstuk 18. Loopbaanonderbreking voor palliatieve verzorging en loopbaanonderbreking met het oog op bijstand of verzorging van een zwaar ziek gezins- of familielid Afdeling 1. Beroepsloopbaanonderbreking voor palliatieve verzorging Afdeling 2. Loopbaanonderbreking met het oog op bijstand of verzorging van een zwaar ziek gezins- of familielid Hoofdstuk 19. Ouderschapsverlof Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming

Kluwer

189 189 189 191 191 191

XVII

INH

XVIII

Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Voldoende reden Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Bijzondere beschermingsvergoeding 2. Berekening van de vergoeding 3. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

191 191 192 192 192 192 192 192 192 193 193 193 193

Hoofdstuk 20. Preventieadviseur Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beperkingen aan de bescherming 1. Geen procedure 2. Procedure 2.1. Bescherming tegen ontslag 2.2. Bescherming tegen verwijdering uit de functie van preventieadviseur 2.3. Vervanging van de preventieadviseur van een externe dienst Afdeling 4. Sanctie 1. In geval van beeïndiging van de arbeidsovereenkomst 1.1. Schending van de procedure 1.2. Vergoeding 2. In geval van verwijdering uit de functie 2.1. Schending van de procedure 2.2. Vergoeding Afdeling 5. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 6. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 7. Fiscale behandeling

195 195 195 196 196 196 196 200 200 200 200 200 201 201 201 202 202 202 202

Hoofdstuk 21. Vertrouwenspersoon die de preventieadviseur bijstaat inzake geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode Afdeling 4. Sanctie

203 203 203 203 204

Hoofdstuk 22. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst van de milieucoo¨rdinator – Vlaanderen Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming van de milieucoo¨rdinatorwerknemer Afdeling 3. Beschermingsperiode Afdeling 4. Sanctie

205 205 205 205 205

Hoofdstuk 23. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst van de ophaler en vervoerder van gevaarlijke afvalstoffen – Wallonie¨ Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode Afdeling 4. Sanctie Afdeling 5. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 6. Fiscale behandeling

207 207 207 208 208 208 208

Hoofdstuk 24. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst van een adviserend geneesheer bij het ziekenfonds Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Ontslag door de adviserend geneesheer

209 209 209 210


Kluwer

Hoofdstuk 25. Indiener van een klacht of rechtsvordering wegens de niet-naleving van de evenredige participatie op de arbeidsmarkt – Vlaanderen Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan de klacht of de rechtsvordering Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Reı¨ ntegratie 2. Forfaitaire schadevergoeding 2.1. Omvang 2.2. Berekening 2.3. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

211 211 211 211 211 211 212 212 212 212 212 212 213 213 213 213 213 213

Hoofdstuk 26. Indiener van een klacht of rechtsvordering inzake gelijke behandeling van mannen en vrouwen Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan de klacht of de rechtsvordering Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Reı¨ ntegratie 2. Forfaitaire schadevergoeding 2.1. Omvang 2.2. Berekening 2.3. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

215 215 215 215 215 216 216 216 216 216 216 216 217 217 217 217 217 217

Hoofdstuk 27. De werknemer die een klacht heeft ingediend, een getuigenverklaring heeft afgelegd of een rechtsvordering heeft ingesteld betreffende geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op het werk Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode 3. Kennisgeving van de ontslagbescherming Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan de klacht, getuigenverklaring of rechtsvordering Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Reı¨ ntegratie 2. Forfaitaire schadevergoeding 2.1. Omvang 2.2. Berekening Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

219 219 220 220 220 220 220 221 221 221 221 221 221 222 222 222 222 222

Hoofdstuk 28. Ontslagbescherming in het kader van de Anti-discriminatiewetten Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming

223 223 223

XIX

INH

XX

Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan de klacht, getuigenverklaring of rechtsvordering Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Reı¨ ntegratie 2. Vergoeding 2.1. Omvang 2.2. Berekening Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

224 224 224 224 224 224 224 224 225 225 225 225 226 226

DEEL 5 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst wegens dringende reden

227 231

Hoofdstuk 1. Begrip en situering Afdeling 1. Algemeen Afdeling 2. Dringende reden in hoofde van de werknemer Afdeling 3. Dringende reden in hoofde van de werkgever

233 233 234 234

Hoofdstuk 2. Beoordeling van de dringende reden Afdeling 1. Principes 1. Beoordeling door de werkgever 2. Beoordeling door de werknemer 3. Beoordeling door de rechter Afdeling 2. Bepaling in het arbeidsreglement of in de arbeidsovereenkomst Afdeling 3. Gevallen

235 235 235 237 238 239 240

Hoofdstuk 3. Bewijs van de dringende reden Afdeling 1. Bewijsmiddelen Afdeling 2. Bekentenis van de werknemer al dan niet in aanwezigheid van de vakbondsafgevaardigde 1. Bekentenis 2. Bijstand van een vakbondsafgevaardigde

241 241

Hoofdstuk 4. Vormvoorwaarden Afdeling 1. Algemeen Afdeling 2. Betekening van het ontslag 1. Termijn van drie werkdagen 1.1. Aanvang van de termijn van drie werkdagen 1.2. Berekening van de termijn 1.3. Feiten die langer dan drie werkdagen bekend zijn 1.4. Voortdurende en/of herhaalde tekortkoming 1.5. Vroegere feiten 1.6. Periodes van schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst 1.7. Bewijs van de naleving van de termijn van drie werkdagen 1.8. Samenwerking moet onmiddellijk worden stopgezet 2. Vorm van de betekening van het ontslag 3. Ontslag door de bevoegde persoon 4. Sanctie Afdeling 3. Kennisgeving van de dringende reden 1. Termijn van drie werkdagen 1.1. In hoofde van de werknemer 1.2. In hoofde van de werkgever 2. Vorm 3. Taal 3.1. In hoofde van de werknemer 3.2. In hoofde van de werkgever 4. Inhoud 4.1. In hoofde van de werknemer 4.2. In hoofde van de werkgever

245 245 245 245 245 250 251 251 252 253 253 254 254 255 255 256 256 256 256 256 257 257 258 258 258 259

242 242 243


Kluwer

Afdeling 4. Bewijs 1. In hoofde van de werknemer 2. In hoofde van de werkgever Afdeling 5. Sanctie 1. In hoofde van de werknemer 2. In hoofde van de werkgever Afdeling 6. Ingebrekestelling door de werkgever

259 259 260 260 260 260 260

Hoofdstuk 5. Keuze tussen ontslag wegens dringende reden of zelf gegeven ontslag

261

Hoofdstuk 6. Dringende reden en beschermde werknemers

263

Hoofdstuk 7. Gevallen Afdeling 1. Afwezigheid op het werk 1. Te laat komen en/of te vroeg weggaan 1.1. Tekenen van insubordinatie 1.2. Tekenen van oneerlijkheid 2. Verlaten van de arbeidspost 3. Niet komen werken (afwezigheid) 3.1. Korte afwezigheid 3.2. Langdurige afwezigheid 4. Arbeidsongeschiktheid 4.1. Principe 4.2. Werknemer weigert of verzuimt zich aan de medische controle te onderwerpen 4.3. Werknemer oefent een andere activiteit uit tijdens de periode van arbeidsongeschiktheid Afdeling 2. Beschadigingen van goederen van de werkgever Afdeling 3. Concurrentie en nevenactiviteit Afdeling 4. Diefstal 1. Ontvreemden van goederen 2. Verrichten van verboden afprijzing 3. Omwisselen van promotiebons in baar geld 4. Aanwenden van andermans voordeelkaart 5. Toestaan dat bijna vervallen producten door ondergeschikten worden meegenomen 6. Gebruiken van een telefoon, fax, computer en dergelijke van de werkgever voor prive´doeleinden Afdeling 5. Dronkenschap – drugs 1. Dronkenschap 1.1. Wat te verstaan onder het begrip dronkenschap? 1.2. Dronkenschap: tijdens of buiten de arbeidsuren? 1.3. Dronkenschap: een fout ? 1.4. Probleem: vaststelling en bewijs van de dronkenschap 2. Drugs Afdeling 6. Feiten uit het prive´leven Afdeling 7. Handtastelijkheden – ongewenst seksueel gedrag 1. Handtastelijkheden 2. Ongewenst seksueel gedrag Afdeling 8. Insubordinatie – werkweigering 1. Principes 2. Voorwaarden 2.1. Persoon die het bevel geeft 2.2. Inhoud van het bevel 3. Praktijkgevallen 3.1. Niet-opvolgen van bevelen 3.2. Weigering van eenzijdige wijziging van de arbeidsvoorwaarden 3.3. Arbeidstijdregelingen 3.4. Wijzigingen bij bedrijfsreorganisatie 3.5. Vakantie 3.6. Begeleidende omstandigheden 3.7. Veiligheid 3.8. Strijdigheden met de wet 4. Slotbemerkingen

265 265 265 265 265 266 266 266 267 268 268 268 269 270 270 271 272 273 274 274 274 274 274 275 275 275 276 279 281 282 282 282 283 285 285 286 286 286 286 286 287 288 289 289 290 291 291 292

XXI

INH

XXII

Afdeling 9. Kritiek en beledigingen 1. Uiten van kritiek 2. Beledigingen tegenover de werkgever Afdeling 10. Misbruik van de bedrijfswagen Afdeling 11. Misbruik van telecommunicatie en informatica 1. Controlerecht van de werkgever versus het recht op privacy van de werknemer 2. Bewijsprobleem 3. Voorbeelden van onregelmatig gebruik van computer en van telefoon 3.1. Oneerlijk gedrag 3.2. Ongeoorloofde toegang tot vertrouwelijke documenten 3.3. Beschadiging van het materiaal van de onderneming 3.4. Gebruik van de computer voor prive´-doeleinden 3.5. Het internet 3.6. Telefoon Afdeling 12. Oneerlijkheid en vervalsing Afdeling 13. Onvoldoende rendement – onbekwaamheid – passiviteit Afdeling 14. Precontractuele fout Afdeling 15. Strafrechtelijke inbreuken 1. Strafrechtelijke vervolgingen 1.1. Feiten die aan de basis liggen van de strafrechtelijke vervolging staan vast 1.2. Feiten staan niet vast 2. Voorlopige hechtenis 2.1. Feit van de voorlopige hechtenis 2.2. Afwezigheid ten gevolge van voorlopige hechtenis 3. Strafrechtelijke veroordeling 3.1. Strafrechtelijke veroordeling zelf 3.2. Afwezigheid ten gevolge van een strafrechtelijke veroordeling 4. Buitenvervolgingstelling en vrijspraak 5. Feiten uit het prive´-leven 6. Termijn voor de mededeling van het ontslag wegens dringende reden 7. Besluit Afdeling 16. Staking Afdeling 17. Dringende reden in hoofde van de werkgever

292 292 293 294 294 294 295 297 297 297 297 298 298 299 300 302 302 303 303 303 304 305 305 305 306 306 307 307 307 308 309 309 309

Hoofdstuk 8. Gevolgen Afdeling 1. Ontslag wegens dringende reden door de werkgever 1. Gerechtvaardigde verbreking 1.1. Geen verbrekingsvergoeding 1.2. Schadeloosstelling 2. Niet-gerechtvaardigde verbreking 2.1. Verbrekingsvergoeding 2.2. Outplacement 2.3. Schadeloosstelling 2.4. Vergoeding wegens rechtsmisbruik of willekeurig ontslag Afdeling 2. Ontslag wegens dringende reden door de werknemer 1. Gerechtvaardigde verbreking 1.1. Geen verbrekingsvergoeding 1.2. Schadeloosstelling 2. Niet-gerechtvaardigde verbreking 2.1. De verbrekingsvergoeding 2.2. Andere vergoedingen

311 311 311 311 311 311 311 312 312 312 312 312 312 313 313 313 313

Hoofdstuk 9. Eindafrekening – Sociale zekerheid – Sociale documenten Afdeling 1. Eindafrekening Afdeling 2. Sociale zekerheid 1. Bijdrage tot de sociale zekerheid 2. Werkloosheid 3. Ziekte en invaliditeitsverzekering 4. Gezinsbijslagen 5. Vakantie en vakantiegeld 6. Pensioenen Afdeling 3. Sociale documenten

315 315 315 315 315 316 316 316 316 317


Hoofdstuk 10. Modellen Afdeling 1. Brief van ontslag door de werkgever wegens dringende reden te verzenden binnen 3 werkdagen na de kennisneming van de dringende reden Afdeling 2. Brief voor de betekening van de dringende reden door de werkgever binnen 3 werkdagen na de betekening van het ontslag Afdeling 3. Gelijktijdige ontslagaanzegging en betekening van de dringende reden binnen 3 werkdagen na kennisneming van de dringende reden

319 319 319

DEEL 6 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd, van de arbeidsovereenkomst voor een duidelijk omschreven werk en van de vervangingsovereenkomst

321

Hoofdstuk 1. Arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd Afdeling 1. Inleiding en situering 1. Definitie 2. Voorwaarden 2.1. Grondvoorwaarden 2.2. Vormvoorwaarden 3. Sanctie bij niet-naleving van de voorwaarden 4. Geen opeenvolgende arbeidsovereenkomsten voor een bepaalde tijd zonder onderbreking toe te schrijven aan de werknemer 4.1. Algemene regel 4.2. Uitzonderingen Afdeling 2. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd 1. De overeenkomst neemt automatisch een einde op het voorziene tijdstip of na het verstrijken van de voorziene duur 2. De overeenkomst mag niet vroeger worden beeïndigd dan op het voorziene tijdstip 2.1. Principe 2.2. Sanctie 2.3. Uitzonderingen

329 329 329 329 329 330 330

Hoofdstuk 2. Arbeidsovereenkomst voor een duidelijk omschreven werk Afdeling 1. Begrip 1. Inleiding en situering 2. Voorwaarden 2.1. Grondvoorwaarden 2.2. Vormvoorwaarden 3. Sanctie bij niet-naleving van de voorwaarden 4. Geen opeenvolgende arbeidsovereenkomsten voor een duidelijk omschreven werk zonder onderbreking toe te schrijven aan de werknemer Afdeling 2. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voor een duidelijk omschreven werk 1. De overeenkomst neemt automatisch een einde bij de voltooiing van het overeengekomen werk 2. De overeenkomst mag niet eenzijdig worden beeïndigd voó´r de voltooiing van het overeengekomen werk 3. Uitzonderingen 3.1. Proefbeding 3.2. Arbeidsongeschiktheid 3.3. Andere uitzonderingen Hoofdstuk 3. Vervangingsovereenkomst Afdeling 1. Inleiding en situering 1. Definitie 2. Onderscheid 3. Voorwaarden 3.1. Grondvoorwaarden 3.2. Vormvoorwaarden 4. Sanctie bij niet-naleving van de voorwaarden Afdeling 2. Beeïndiging van de vervangingsovereenkomst 1. Vervangingsovereenkomst voor een bepaalde tijd (of voor een duidelijk omschreven werk) 2. Vervangingsovereenkomst voor onbepaalde tijd 2.1. Beeïndiging bij de terugkeer van de vervangen werknemer 2.2. Beeïndiging zonder terugkeer van de vervangen werknemer

Kluwer

319

327

330 330 331 332 332 332 332 332 333 335 335 335 335 335 335 336 336 336 336 336 337 337 337 337 339 339 339 339 339 339 339 340 340 340 341 341 341

XXIII

INH

3. Proefbeding 4. Algemene beeïndigingswijzen

XXIV

342 342

Hoofdstuk 4. Modellen Afdeling 1. Bevestiging beeïndiging arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd Afdeling 2. Bevestiging beeïndiging arbeidsovereenkomst voor een duidelijk omschreven werk Afdeling 3. Bevestiging beeïndiging vervangingsovereenkomst

345 345

DEEL 7 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voó´r de indiensttreding

347 351


353

Hoofdstuk 2. Prestatie van een opzeggingstermijn – betaling van een opzeggingsvergoeding Afdeling 1. De arbeidsovereenkomst bevat geen proefbeding 1. Ontslag met betekening van een opzeggingstermijn 1.1. Principe: het kan ! 1.2. Duur van de te betekenen opzeggingstermijn 2. Beeïndiging met betaling van een opzeggingsvergoeding 2.1. Begroting van de opzeggingsvergoeding 2.2. Berekening van de opzeggingsvergoeding 2.3. Bruto- of nettovergoeding ? Afdeling 2. De arbeidsovereenkomst bevat een proefbeding 1. Ontslag met betekening van een opzeggingstermijn 1.1. Principe: het kan onder bepaalde voorwaarden 1.2. Duur van de opzeggingstermijn 2. Beeïndiging met betaling van een opzeggingsvergoeding

355 355 355 355 355 355 355 356 356 356 356 356 357 357

Hoofdstuk 3. Bijkomende schadevergoeding ? Misbruik van ontslagrecht ?

359

Hoofdstuk 4. Afwezigheid van aanvangsdatum in de arbeidsovereenkomst

361

DEEL 8 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst met proefbeding

363 367


369

Hoofdstuk 2. In aanmerking komende arbeidsovereenkomsten

371

Hoofdstuk 3. Geldigheidsvoorwaarden Afdeling 1. Vormvereisten 1. Individueel geschrift 2. Inhoud van het geschrift 3. Tijdstip schriftelijke vaststelling van de proeftijd Afdeling 2. Duur 1. Algemeen 1.1. Arbeiders 1.2. Bedienden 1.3. Handelsvertegenwoordigers 1.4. Dienstboden 1.5. Studenten 2. Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst 2.1. Arbeiders 2.2. Bedienden 2.3. Dienstboden 2.4. Studenten

373 373 373 373 373 374 374 374 374 375 375 375 375 375 376 376 377

Hoofdstuk 4. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst tijdens de proeftijd Afdeling 1. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst van een arbeider 1. Beeïndiging tijdens de eerste 7 dagen van de proeftijd 2. Beeïndiging na de eerste 7 dagen proeftijd 3. Beeïndiging bij schorsing van de proeftijd 4. Voortzetting van de arbeidsovereenkomst na de beeïndiging van de proeftijd

379 379 379 379 379 380

345 345


Kluwer

5. Ontslag wegens dringende reden: eenzijdige wijziging van de arbeidsvoorwaarden 6. Willekeurig ontslag 7. Beschermde werknemers 7.1. Clausules van vastheid van betrekking 7.2. Vakbondsafgevaardigde 7.3. Werknemersafgevaardigde bij de ondernemingsraad of bij het comite´ voor preventie en bescherming op het werk 7.4. Zwangere werkneemster 7.5. Andere categoriee¨n van beschermde werknemers 7.6. Bijzonder geval: arbeider met bediendenstatuut 8. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voó´r de indiensttreding Afdeling 2. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst van een bediende 1. Opzeggingstermijn 1.1. Grond- en vormvoorwaarden 1.2. Aanvang 1.3. Schorsing van de opzeggingstermijn 1.4. Gevolgen van een nietige opzegging 1.5. Afwezigheidsdagen 1.6. Tegenopzegging door de bediende 1.7. Duur en einde van de opzeggingstermijn 1.8. Opzegging tijdens de eerste maand van de proeftijd 2. Opzeggingsvergoeding 2.1. Keuze tussen opzeggingstermijn en opzeggingsvergoeding 2.2. Grond- en vormvoorwaarden 2.3. Uitwerking 2.4. Vergoeding 3. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst tijdens de eerste maand van de proeftijd 4. Ontslag wegens dringende reden – eenzijdige wijziging van de arbeidsvoorwaarden 5. Beschermde werknemers 5.1. Clausules van vastheid van betrekking 5.2. De vakbondsafgevaardigde 5.3. Werknemersafgevaardigde bij de ondernemingsraad of bij het comite´ voor preventie en bescherming op het werk 5.4. De zwangere werkneemster 5.5. Andere categoriee¨n van beschermde werknemers 6. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voó´r de indiensttreding Afdeling 3. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst van een handelsvertegenwoordiger 1. Uitwinningsvergoeding 2. Saldo commissieloon Afdeling 4. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst van een student

380 380 381 381 381

Hoofdstuk 5. Modellen Afdeling 1. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst tijdens de proefperiode met een opzeggingstermijn (bediende) Afdeling 2. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst tijdens de proefperiode met vergoeding (bediende) Afdeling 3. Onmiddellijke beeïndiging na eerste 7 dagen (arbeider)

389

381 381 381 381 382 382 382 382 382 383 383 383 383 383 384 384 384 384 384 384 385 385 385 385 385 385 386 386 386 386 386 387 387

389 389 390

DEEL 9 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst tijdens de schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst

391


397

Hoofdstuk 2. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst tijdens de schorsing Afdeling 1. Kan de arbeidsovereenkomst worden beeïndigd ? Afdeling 2. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst met een opzeggingstermijn 1. De uitvoering van de opzeggingstermijn wordt geschorst tijdens bepaalde schorsingsperiodes wanneer de opzegging uitgaat van de werkgever 1.1. Principe 1.2. Specifieke schorsingsgronden

399 399 399

395

399 399 400

XXV

INH

Afdeling 3. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst met betaling van een opzeggingsvergoeding 1. Principe 2. Schorsing wegens ziekte of ongeval: enkele bijzonderheden 2.1. Principes 2.2. Afwijkende regeling voor bedienden 2.3. Afwijkende regeling voor arbeiders 2.4. Afwijkende regeling voor studenten 3. Berekening van de opzeggingsvergoeding bij gedeeltelijke schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst

XXVI

408 408 409 409 409 411 412 412

DEEL 10 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voor tewerkstelling van studenten

415 419

Hoofdstuk 1. Begrip studentenovereenkomst Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Studenten die in aanmerking komen Afdeling 3. Uitgesloten categoriee¨n van studenten Afdeling 4. Soorten studentenovereenkomsten Afdeling 5. Vermoeden

421 421 421 421 421 422

Hoofdstuk 2. Formaliteiten Afdeling 1. Schriftelijke overeenkomst bij aanvang van de tewerkstelling Afdeling 2. Inhoud van de overeenkomst Afdeling 3. Dimona-aangifte Afdeling 4. Sanctie bij ontstentenis van een geschrift of niet-conform geschrift of geen Dimona-aangifte

423 423 423 423

Hoofdstuk 3. Beeïndiging van de studentenovereenkomst Afdeling 1. Voorafgaande opmerking: arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd Afdeling 2. Beeïndiging van de studentenovereenkomst met een opzeggingstermijn 1. Grondvoorwaarden 2. Vormvoorwaarden 3. Uitwerking van de opzegging 3.1. Aanvang 3.2. Schorsing van de opzeggingstermijn 3.3. Geen recht op afwezigheidsdagen 3.4. Duur van de opzeggingstermijn Afdeling 3. Beeïndiging van de studentenovereenkomst met een opzeggingsvergoeding 1. Algemeen 2. Opzeggingsvergoeding Afdeling 4. Opzegging tijdens de proefperiode 1. Vereiste van een schriftelijke proefperiode 2. Duur 3. Beeïndiging tijdens de proefperiode Afdeling 5. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voó´r de indiensttreding Afdeling 6. Ontslag wegens dringende reden Afdeling 7. Daden van de werkgever gelijk te stellen met de verbreking

425 425 425 425 425 425 425 426 426 426 427 427 427 428 428 428 428 428 429 429

DEEL 11 Beeïndiging van de startbaanovereenkomst

431 435

Hoofdstuk 1. De startbaanovereenkomst Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Vormen van de startbaanovereenkomst

437 437 437

Hoofdstuk 2. Beeïndiging van de startbaanovereenkomst Afdeling 1. Principe Afdeling 2. Vroegtijdig beeïndigen 1. Principe 2. Uitzondering 3. Bijzonderheid: mogelijkheid om afwezig te blijven

439 439 439 439 439 439

424


DEEL 12 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst van een oudere werknemer Outplacement – Brugpensioen – Pensioen

441

Hoofdstuk 1. Outplacement Afdeling 1. Vrijwillig outplacement – collectieve arbeidsovereenkomst nr. 51 betreffende outplacement 1. Inleiding en situering 2. Instemming van de werknemer 3. Individueel onderhoud en mogelijke bijstand 4. Kostprijs 5. Duur van de opdracht 6. Hervatting van de opdracht 7. Onafhankelijkheid van de outplacementkantoren 8. Waarborgen 9. Arbeidsongevallenverzekering 9.1. Welke ongevallen moeten worden gedekt door dergelijke verzekering ? 9.2. Sanctie Afdeling 2. Verplicht outplacement – CAO nr. 82 betreffende outplacement voor werknemers van 45 jaar en ouder die worden ontslagen 1. Inleiding en situering 2. Toepassingsgebied 3. Aanbod van outplacement door de werkgever 4. Kwaliteitscriteria van een geldig outplacementaanbod 5. Instemming door de werknemer 6. Tijdsduur van de opdracht 7. Afwezigheid tijdens opzeggingstermijn 8. Hervatting van de opdracht 9. Kostprijs 10. Sanctie van de werkgever 11. Sanctie van de werknemer 12. Onderneming in herstructurering

447

445

447 447 447 447 447 448 448 448 449 449 449 450 450 450 451 452 453 454 454 455 455 455 456 456 456

Hoofdstuk 2. Voltijds brugpensioen 459 Afdeling 1. Inleiding en situering 459 1. Algemeen 459 2. Vraagstelling van de werkgever 460 Afdeling 2. Het bestaan van een CAO 461 Afdeling 3. Leeftijd 461 1. Brugpensioen vanaf 60 jaar 461 2. Brugpensioen op 58 en 59 jaar 461 2.1. Lange loopbanen 462 2.2. Zware beroepen 462 2.3. Ernstige lichamelijke problemen 463 3. Brugpensioen vanaf 55, 56 of 57 jaar 464 4. Brugpensioen vanaf 56 jaar 464 4.1. Bijzonder stelsel voor de bouwsector en bij nachtprestaties 464 4.2. CAO nr. 97 465 4.3. Een loopbaan van 40 jaar effectieve prestaties 465 5. Brugpensioen vanaf 50 tot 55 jaar voor ondernemingen in moeilijkheden of in herstructurering 466 5.1. Vanaf 50 jaar 466 5.2. Wanneer is een onderneming in moeilijkheden of in herstructurering ? 467 6. Wanneer moet de leeftijd bereikt worden ? 470 6.1. Bij de effectieve beeïndiging van de arbeidsovereenkomst 470 6.2. Binnen de geldigheidsduur van de CAO 470 Afdeling 4. Beroepsloopbaan 471 1. Principe: 30 jaar (voor mannen) / 26 jaar (voor vrouwen) 471 1.1. Gelijkgestelde dagen 472 1.2. Bijzondere kredietjaren 473 2. Afwijkingen 474 2.1. Een beroepsverleden van 20 jaar of 10 jaar in dezelfde sector 474 2.2. Een beroepsverleden van 38 jaar 474 2.3. Een beroepsverleden van 33 jaar 474

Kluwer

XXVII

INH

2.4. Het brugpensioen vanaf 58 jaar 2.5. Een beroepsloopbaan van 40 jaar effectieve prestaties 3. Wanneer moet aan de ancie¨nniteitsvereiste voldaan zijn ? 4. Welke ancie¨nniteitsvereiste is van toepassing ? Afdeling 5. Ontslag 1. Ontslag door de werkgever 2. Opzeggingstermijn 2.1. Duur van de opzeggingstermijn 2.2. Verkorting van de opzeggingstermijn van bedienden 2.3. Schorsing van de opzeggingstermijn 2.4. Sollicitatieverlof ? 3. Overlegprocedure 3.1. Collectief overleg 3.2. Individueel overleg 4. Beschermde werknemers Afdeling 6. Brugpensioenvergoeding 1. Werkloosheidsuitkering 1.1. Voltijdse werknemer 1.2. Vrijwillig deeltijdse werknemer 1.3. Indexering 1.4. Aanvraag uitkering 2. Bedrag van de brugpensioenvergoeding 2.1. Berekening van de aanvullende vergoeding overeenkomstig de CAO nr. 17 2.2. Afwijkende berekening 2.3. Wijziging van de aanvullende vergoeding 2.4. Sectorale regelingen 2.5. Betaling 2.6. Verjaring 2.7. Schuldenaar 2.8. Aanvulling bij de brugpensioenvergoeding 2.9. Betaling tot pensioengerechtigde leeftijd – geen mogelijkheid van overgang naar vervroegd pensioen 3. Sociale bijdragen 3.1. Bijdragen ten laste van de bruggepensioneerde 3.2. Bijdragen ten laste van de werkgever 4. Fiscale inhoudingen 4.1. Brugpensioenvergoeding 4.2. Aanvullende vergoeding bovenop brugpensioen Afdeling 7. Vervanging 1. Vervangingsverplichting 2. Vrijstelling van de vervangingsverplichting 2.1. Automatische vrijstelling 2.2. Vrijstelling toegestaan door de directeur van het werkloosheidsbureau 2.3. Vrijstelling verleend door de minister van Werk in geval van structurele vermindering van het personeelsbestand 2.4. Vrijstelling verleend door de minister van Werk in geval van onderneming in moeilijkheden of in herstructurering 3. Wie kan als vervanger aangeworven worden ? 4. Termijn om over te gaan tot de vervanging 5. Duur van de vervangingsplicht 6. Controle van de vervanging 7. Sancties Afdeling 8. Recht op werkloosheidsuitkeringen 1. Wachttijd 1.1. Voltijdse werknemers 1.2. Deeltijdse werknemers 1.3. Welke arbeidsdagen komen in aanmerking ? 1.4. Berekening van het aantal arbeidsdagen 1.5. Vreemde en staatloze werknemers 2. Onvrijwillig zonder arbeid en zonder loon zijn 3. Geen voorlopige hechtenis noch vrijheidsberoving 4. Controle van de werkloosheid door de werkgever Afdeling 9. Deelname aan de tewerkstellingscel

XXVIII

475 475 475 476 476 476 477 477 478 479 479 480 480 480 481 481 482 482 482 483 483 483 483 485 485 486 486 486 487 487 488 488 488 489 494 494 496 497 497 497 497 497 498 498 498 500 500 500 500 501 501 501 502 502 503 503 503 504 504 504


Afdeling 10. Werkhervatting door de bruggepensioneerde 1. Toegelaten arbeid in het kader van de werkloosheid 1.1. Onbezoldigde activiteiten 1.2. Bezoldigde activiteiten 2. Behoud van de aanvullende vergoeding Afdeling 11. Statuut van de bruggepensioneerde Afdeling 12. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 13. Overgang van halftijds naar voltijds brugpensioen 1. Situering halftijds brugpensioen 2. Overgang van halftijds naar voltijds brugpensioen 2.1. Ontslag door de werkgever 2.2. Brugpensioenvergoeding

505 505 505 505 506 507 509 509 509 509 509 510

Hoofdstuk 3. Pensioen Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. wettelijke pensioenleeftijd Afdeling 3. Geen automatisch einde van de arbeidsovereenkomst Afdeling 4. Verkorte opzeggingstermijnen voor bedienden bij het bereiken van de pensioenleeftijd 1. Opzegging door de werkgever 2. Opzegging door de bediende Afdeling 5. Opzegging voor arbeiders bij het bereiken van de pensioenleeftijd Afdeling 6. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd en voor een duidelijk omschreven werk Afdeling 7. Recht op sollicitatieverlof Afdeling 8. Overgang van halftijds brugpensioen naar pensioen

511 511 511 511

Hoofdstuk 4. Modellen Afdeling 1. Overeenkomst voor individueel outplacement tussen werkgever en outplacementbureau (vrijwillige outplacement) Afdeling 2. Outplacementovereenkomst tussen werkgever en werknemer (vrijwillige outplacement) Afdeling 3. Outplacementovereenkomst tussen werkgever en werknemer los van de beeïndiging van de arbeidsovereenkomst (vrijwillige outplacement) Afdeling 4. Aanbod van geldig outplacement door de werkgever (verplicht outplacement) Afdeling 5. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst van de bediende met het oog op de pensionering

Kluwer

512 512 513 513 513 514 514 515 515 517 517 519 519

DEEL 13 Beeïndiging van de deeltijdse arbeidsovereenkomst

521 525

Hoofdstuk 1. Inleiding en situering Afdeling 1. Definitie Afdeling 2. Vormvoorwaarden 1. Voorwaarden 2. Sanctie Afdeling 3. Publiciteitsvoorwaarden 1. Voorwaarden 2. Sanctie 2.1. Vermoeden van tewerkstelling volgens bekendgemaakt werkrooster 2.2. Vermoeden van voltijdse tewerkstelling Afdeling 4. Minimale wekelijkse arbeidsduur

527 527 527 527 527 528 528 528 528 529 529

Hoofdstuk 2. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voor deeltijdse arbeid Afdeling 1. Principe Afdeling 2. Beeïndiging van de deeltijdse arbeidsovereenkomst van onbepaalde tijd met een opzeggingstermijn 1. Vormvereisten 2. Duur van de opzeggingstermijn 2.1. Ancie¨nniteit 2.2. Loon 3. Aanvang van de opzeggingstermijn 4. Sollicitatieverlof 5. Schorsing van de opzeggingstermijn

531 531 531 531 531 531 532 532 532 533

XXIX

INH

Afdeling 3. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd met betaling van een opzeggingsvergoeding 1. Begroting van de opzeggingsvergoeding 2. Berekeningsbasis van de opzeggingsvergoeding Afdeling 4. Feestdagenloon na de beeïndiging van de arbeidsovereenkomst DEEL 14 Bijzondere ontslagomstandigheden Misbruik van ontslagrecht – Willekeurig ontslag – Overdracht van onderneming – Faillissement

537

Hoofdstuk 1. Rechtsmisbruik Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bewijslast 1. De bewijslast rust op de bediende 2. De onjuistheid van het opgegeven motief vormt geen bewijs van willekeur Afdeling 3. Gevallen 1. Het ontslagrecht werd van zijn doeleinden afgewend 1.1. Geen rechtsmisbruik 1.2. Wel rechtsmisbruik 2. Het misbruik van recht werd veroorzaakt door omstandigheden waarmee het ontslag is omringd 2.1. Disproportie tussen het nadeel berokkend door het ontslag aan de bediende en het voordeel dat de werkgever er uithaalt 2.2. Misbruik van recht omwille van de wijze waarop het ontslagrecht gehanteerd werd 3. Niet-naleven van een clausule van vastheid van betrekking 4. Niet-naleven van beginselen van behoorlijk bestuur bij ontslag van contractuelen in overheidsdienst Afdeling 4. Overzicht van de door de arbeidsgerechten toegekende schadevergoedingen 1. Principe 2. Gevallen 2.1. Het ontslagrecht werd van zijn doeleinden afgewend 2.2. Misbruik van recht omwille van de wijze waarop het ontslagrecht gehanteerd werd 2.3. Niet-respecteren van de motiveringsplicht en/of de beginselen van behoorlijk bestuur Afdeling 5. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 6. Rechtsmisbruik in hoofde van de werknemer Afdeling 7. Sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale problematiek

545 545 546 546 546 546 547 547 547

Hoofdstuk 2. Willekeurig ontslag Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Gelding 1. Beeïndiging door de werkgever van een arbeidsovereenkomst van onbepaalde tijd 2. Beeïndiging door de werkgever van een arbeidsovereenkomst van onbepaalde tijd tijdens de proeftijd Afdeling 3. Motivering van het ontslag Afdeling 4. Bewijslast Afdeling 5. Beoordelingsmarge voor de wergever Afdeling 6. Voorbeelden uit de rechtspraak 1. Algemeen: redelijke interpretatie van het artikel 63 van de arbeidsovereenkomstenwet 1.1. Geschiktheid en gedrag van de arbeider 1.2. Noodwendigheden van de onderneming 2. Geen willekeurig ontslag 2.1. Afwezigheden en ziekten 2.2. Omstandigheden en motieven van het ontslag 2.3. Gedrag en geschiktheid van de arbeider 2.4. Noodwendigheden van de onderneming 3. Wel willekeurig ontslag 3.1. Afwezigheden en ziekte 3.2. Omstandigheden en motieven van het ontslag 3.3. Geschiktheid en gedrag van de arbeider

XXX

533 533 533 534

543

549 549 550 552 552 553 553 553 553 554 556 556 556 557 557 559 559 559 559 560 560 561 562 562 562 563 563 563 563 564 565 566 566 566 567 568


3.4. Noodwendigheden van de onderneming Afdeling 7. Vergoeding 1. Omvang en aard 2. Cumulatie 3. Sociale zekerheid 4. Fiscale problematiek

569 569 569 570 570 570

Hoofdstuk 3. Overdracht van onderneming 571 Afdeling 1. Conventionele overdracht van onderneming 571 1. Inleiding en situering 571 2. Toepassingsgebied 571 2.1. Onderneming 571 2.2. Wijziging van werkgever 572 2.3. Overdracht krachtens overeenkomst 572 2.4. Overdracht als een going concern 573 2.5. Werknemers 573 3. Rechten en plichten van de werknemers 573 3.1. Behoud van de individuele arbeidsovereenkomsten 573 3.2. Verbreking door wijziging van arbeidsvoorwaarden 574 3.3. Behoud van de collectieve arbeidsovereenkomsten 574 3.4. Aanvullende regimes van sociale voorzieningen 575 3.5. Arbeidsreglement 575 3.6. Verplichting de werknemers over te nemen 575 3.7. Bescherming tegen ontslag 575 4. Gehoudenheid van de overdrager/overnemer 576 5. Overgang in het kader van een gerechtelijke reorganisatie 577 Afdeling 2. Overdracht van onderneming na faillissement 578 1. Inleiding en situering 578 2. Toepassingsgebied 578 3. Verplichtingen van de overnemer 578 3.1. Vrije keuze van over te nemen werknemers 578 3.2. Individueel bepaalde arbeidsvoorwaarden 578 3.3. Collectief bepaalde arbeidsvoorwaarden 579 3.4. Overbruggingsvergoeding 579 3.5. Ontslag na overname 579 Afdeling 3. Bescherming van de leden van de ondernemingsraad, het comite´ voor preventie en bescherming op het werk en de vakbondsafvaardiging 580 1. Inleiding en situering 580 2. Bijzondere regelen inzake de ondernemingsraad en het comite´ voor preventie en bescherming op het werk 580 2.1. Samenstelling 580 2.2. Ontslag 581 3. Bijzondere regelen inzake vakbondsafgevaardigden bij overdracht van onderneming 581 3.1. Samenstelling 581 3.2. Ontslag 581 Afdeling 4. Informatie en raadpleging van de werknemersvertegenwoordigers en werknemers 581 Hoofdstuk 4. Faillissement Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst Afdeling 3. Faillissement en sluiting Afdeling 4. Faillissement en technische of economische reden tot ontslag van een beschermde werknemer Afdeling 5. Faillissement en overname van activa na faillissement of gerechtelijk akkoord Afdeling 6. Tussenkomst van het Sluitingsfonds

Kluwer

583 583 583 584 584 584 584

XXXI

INH

XXXII

DEEL 15 De werkgever beeïndigt de arbeidsovereenkomst door wijziging van de arbeidsvoorwaarden. Impliciet ontslag

585


591

Hoofdstuk 2. Eenzijdige wijziging van een essentieel bestanddeel van de arbeidsovereenkomst Afdeling 1. Begrip Afdeling 2. Wanneer is er sprake van een eenzijdige wijziging van een essentieel bestanddeel van de arbeidsovereenkomst ? 1. Ius variandi 2. Karakteristieken van de wijziging 2.1. De wijziging is daadwerkelijk doorgevoerd 2.2. De wijziging is eenzijdig 2.3. De wijziging heeft betrekking op een essentieel bestanddeel van de arbeidsovereenkomst 2.4. De wijziging is belangrijk 3. Concrete voorbeelden uit de rechtspraak 3.1. Plaats van tewerkstelling 3.2. Functie 3.3. Loon 3.4. Uurrooster 3.5. Arbeidsduur 3.6. Sectorwijziging voor een handelsvertegenwoordiger 3.7. Wijziging in het productengamma voor een handelsvertegenwoordiger 3.8. Wijziging van de verloningsstructuur van een handelsvertegenwoordiger Afdeling 3. Besluit: welke wijzigingen kan een werkgever dan nog eenzijdig doorvoeren aan een arbeidsovereenkomst ? 1. Wijziging van niet-essentie¨le arbeidsvoorwaarden 2. Onbelangrijke wijziging van essentie¨le arbeidsvoorwaarden 3. Contractuele wijzigingsbedingen 4. Voorwaardelijke verbintenissen, verbintenissen met tijdsbepaling

593 593

589

593 593 593 594 594 594 595 595 595 597 598 599 600 600 601 601 602 602 602 602 603

Hoofdstuk 3. Contractuele wanprestatie Afdeling 1. Begrip Afdeling 2. De werkgever betaalt geen loon Afdeling 3. De werkgever verschaft geen werk Afdeling 4. De werknemer respecteert de overeengekomen arbeidsvoorwaarden niet

605 605 605 606 607

Hoofdstuk 4. Over welke mogelijkheden beschikt de benadeelde werknemer ? Afdeling 1. De werknemer aanvaardt de wijziging Afdeling 2. De werknemer roept een ontslag wegens dringende reden in hoofde van de werkgever in Afdeling 3. De werknemer negeert de wijziging Afdeling 4. De werknemer vordert de uitvoering van de overeengekomen arbeidsvoorwaarden Afdeling 5. De werknemer vordert de gerechtelijke ontbinding van de arbeidsovereenkomst voor de arbeidsrechtbank 1. Voorwaarden 1.1. Belangrijke tekortkoming 1.2. Voorafgaande ingebrekestelling? 2. Uitwerking 3. Schadevergoeding Afdeling 6. De werknemer stelt de verbreking van de arbeidsovereenkomst vast 1. Vormvereisten ? 2. Weloverwogen actie 3. Termijn 4. Compensatie

609 609 609 610 610 611 612 612 612 613 613 614 614 614 614 616


Hoofdstuk 5. Over welke mogelijkheden beschikt de benadeelde werkgever ?

617

Hoofdstuk 6. Modellen Afdeling 1. Ingebrekestelling door de werknemer, die de eenzijdige verbreking vaststelt als gevolg van een eenzijdige wijziging door de werkgever van arbeidsplaats, functie, loon, enz. Afdeling 2. Vaststelling door de werknemer van de verbreking ingevolge een eenzijdige wijziging door de werkgever van arbeidsplaats, functie, loon, enz.

619 619 619

DEEL 16 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd met een opzeggingstermijn

621


627

Hoofdstuk 2. Betekening van de opzegging van de arbeidsovereenkomst met een geschrift Afdeling 1. Geschrift – ontslaggesprek 1. Geschrift 2. Ontslaggesprek – bijstand van een vakbondsafgevaardigde Afdeling 2. Inhoud van het geschrift 1. Begin en duur van de opzeggingstermijn 2. Datum 3. Onvoorwaardelijk 4. Motieven van de opzegging 5. Gelijke behandeling 6. Taal 7. Gevolgen van het niet-naleven van deze voorwaarden 7.1. Geen geschrift – geen begin en/of duur van de opzeggingstermijn in het geschrift – voorwaardelijke opzegging: nietigheid 7.2. Verkeerde taal: nietigheid Afdeling 3. Ontslag door een bevoegde persoon Afdeling 4. Vorm van het geschrift 1. Opzegging door de werkgever 1.1. Aangetekende brief 1.2. Gerechtsdeurwaardersexploot 2. Opzegging door de werknemer 3. Gevolgen van het niet-naleven van deze vormvereiste 3.1. Opzegging door de werkgever 3.2. Opzegging door de werknemer Afdeling 5. Uitwerking van de opzegging – begin van de opzeggingstermijn 1. Bedienden 2. Arbeiders

629 629 629 629 630 630 631 631 631 632 633 635

Hoofdstuk 3. Onherroepelijk karakter van de opzegging

643

625

635 636 637 637 637 637 638 638 638 638 639 640 640 640

Hoofdstuk 4. Duur van de opzeggingstermijn 645 Afdeling 1. Bepaling van de duur van de opzeggingstermijn 645 1. Opzegging door de werkgever 645 1.1. Bedienden 645 1.2. Arbeiders 652 2. Opzegging door de werknemer 663 2.1. Bedienden 663 2.2. Arbeiders 664 2.3. Bijzonder geval: een arbeider met bediendenstatuut 665 Afdeling 2. Vaststelling van de opzeggingstermijn voor bedienden bij overeenkomst 665 1. Algemeen 665 2. Opzegging door de werkgever 666 2.1. Jaarloon bedraagt minder dan 61 071 EUR (2011) – overeenkomst ten vroegste op het ogenblik waarop de opzegging wordt gegeven 666 2.2. Jaarloon meer dan 61 071 EUR (2011) per jaar – overeenkomst bij de indienstneming 667 2.3. Kwijting voor saldo van rekening 667 2.4. Bewijs 668 3. Opzegging door de bediende 668

Kluwer

XXXIII

INH

XXXIV

Afdeling 3. Vaststelling van de duur van de opzeggingstermijn door de rechter Afdeling 4. Betekening van een te korte opzeggingstermijn: recht op een aanvullende opzeggingsvergoeding 1. Probleemstelling 2. Ontstaan van het recht op een opzeggingsvergoeding 3. Bepaling van de duur van de opzeggingstermijn

669

Hoofdstuk 5. Tegenopzegging door de bediende

673

Hoofdstuk 6. Schorsing van de opzeggingstermijn Afdeling 1. Opzegging door de werkgever 1. Bedienden 2. Arbeiders 2.1. Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst wegens slecht weer 2.2. Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst ingevolge economische oorzaken 3. Gevolgen van de schorsing van de opzeggingstermijn Afdeling 2. Opzegging door de werknemer

675 675 675 676 676 676 676 677

Hoofdstuk 7. Rechtspositie van de partijen tijdens de opzeggingstermijn Afdeling 1. Voortbestaan van de arbeidsovereenkomst Afdeling 2. Afwezigheidsdagen 1. Duur van de afwezigheid 1.1. Bedienden 1.2. Arbeiders 2. Doel van de afwezigheid 3. Afwezigheid en outplacement Afdeling 3. Recht op outplacement vanaf 45 jaar Afdeling 4. Afstand van afwijkend concurrentiebeding Afdeling 5. Bijzonder geval: vrijstelling van arbeidsprestaties tijdens de opzeggingstermijn

679 679 679 679 679 680 680 680 680 681 681

Hoofdstuk 8. Vergelijkende rechtspraak

683

Hoofdstuk 9. Socialezekerheidsstatuut van de opgezegde werknemer Afdeling 1. Socialezekerheidsbijdragen Afdeling 2. Werkloosheid Afdeling 3. Vakantie en vakantiegeld

715 715 715 716

Hoofdstuk 10. Modellen Voorafgaande opmerkingen Afdeling 1. Opzeggingsbrief voor een bediende met betekening van een opzeggingstermijn Afdeling 2. Opzeggingsbrief voor een bediende met betekening van een opzeggingstermijn waarin het akkoord van de bediende met de opzeggingstermijn is opgenomen Afdeling 3. Overeenkomst m.b.t. de duur van de opzeggingstermijn voor een bediende (na voorafgaande betekening van de opzegging) Afdeling 4. Overeenkomst m.b.t. de duur van de opzeggingstermijn (na voorafgaande betekening van de opzegging wordt een andere (ingekort of verlengd) opzeggingstermijn bepaald Afdeling 5. Opzeggingsbrief voor een arbeider met betekening van een opzeggingstermijn Afdeling 6. Opzeggingsbrief voor een arbeider met betekening van een opzeggingstermijn (ancie¨nniteit van minder dan 6 maanden) Afdeling 7. Opzeggingsbrief door de bediende met betekening van een opzeggingstermijn Afdeling 8. Opzeggingsbrief door een arbeider met betekening van een opzeggingstermijn Afdeling 9. Overeenkomst inzake de afwezigheid om ander werk te zoeken

717 717 717

670 670 670 671

717 718 718 719 719 719 720 720

DEEL 17 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd met een opzeggingsvergoeding

721


727

Hoofdstuk 2. Keuze tussen opzeggingstermijn en opzeggingsvergoeding Afdeling 1. Beeïndiging door de werkgever Afdeling 2. Beeïndiging door de werknemer

729 729 729

725


Hoofdstuk 3. Kennisgeving Afdeling 1. Geen vormvoorwaarden 1. Geen geschrift 2. Ontslaggesprek – bijstand van een vakbondsafgevaardigde 3. Motieven voor de beeïndiging 4. Gelijke behandeling 5. Taal Afdeling 2. Ontslag door een bevoegde persoon Afdeling 3. Uitwerking van de beeïndiging 1. Onmiddellijk effect 2. Beeïndiging op termijn ? Afdeling 4. Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst

731 731 731 731 732 732 733 733 733 733 733 734

Hoofdstuk 4. Onherroepelijk karakter van de beeïndiging

735

Hoofdstuk 5. De opzeggingsvergoeding Afdeling 1. De omvang van de opzeggingsvergoeding Afdeling 2. De duur van de opzeggingstermijn 1. Algemeen 2. Bijzondere opzeggingstermijnen voor de arbeiders 3. Tegenopzegging 4. Betekening van een te korte opzeggingstermijn: recht op aanvullende opzeggingsvergoeding Afdeling 3. De berekeningsbasis van de opzeggingsvergoeding 1. Het lopende loon 1.1. Vast loon 1.2. Variabel loon 1.3. Voordelen verworven krachtens de overeenkomst

737 737 737 737 737 738 738 738 739 740 741 742

Hoofdstuk 6. Voorbeeld van berekening van een opzeggingsvergoeding Afdeling 1. Vaststelling van het basisloon: Afdeling 2. Vaststelling van het aantal maanden van de opzeggingstermijn Afdeling 3. Vaststelling van de opzeggingsvergoeding

763 763 763 763

Hoofdstuk 7. Betaling van de opzeggingsvergoeding 765 Afdeling 1. Algemeen 765 Afdeling 2. Betaling van een opzeggingsvergoeding ingeval van betekening van een te korte opzeggingstermijn 765 Afdeling 3. Kan de opzeggingsvergoeding in maandelijkse schijven betaald worden ? 765 1. Wat zijn ondernemingen in moeilijkheden of ondernemingen die uitzonderlijk ongunstige economische omstandigheden kennen ? 765 2. Voorwaarde om te genieten van de mogelijkheid tot betaling in maandelijkse schijven: (schriftelijke) kennisgeving 766 3. Op welk ogenblik moeten de voorwaarden voldaan zijn ? 767 4. Voorbeeld van berekening van opzeggingsvergoeding in maandelijkse schijven 767 5. Verjaring van de rechtsvordering in geval van betaling in maandelijkse schijven 767

Kluwer

Hoofdstuk 8. Interesten Afdeling 1. Vanaf wanneer is interest verschuldigd ? Afdeling 2. Is de interest verschuldigd op het netto- of brutobedrag van de opzeggingsvergoeding?

769

Hoofdstuk 9. Gevolgen van de beeïndiging van de arbeidsovereenkomst met betaling van een opzeggingsvergoeding Afdeling 1. Recht op outplacement Afdeling 2. Afstand van het gewoon en afwijkend niet-concurrentiebeding Afdeling 3. Tijdstip waarop de werknemer afstand kan doen van zijn rechten

771 771 771 771

Hoofdstuk 10. Socialezekerheidsstatuut van de ontslagen werknemer Afdeling 1. Socialezekerheidsbijdragen 1. De reguliere socialezekerheidsbijdragen 2. De bijzondere socialezekerheidsbijdragen 2.1. Algemeen 2.2. In het bijzonder: de opzeggingsvergoeding

773 773 773 773 773 775

769 769

XXXV

INH

Afdeling 2. Werkloosheid 1. Ontslag door de werkgever 2. Ontslag door de werknemer Afdeling 3. Ziekte en invaliditeitsverzekering Afdeling 4. Gezinsbijslagen Afdeling 5. Vakantiegeld Afdeling 6. Pensioenen

775 775 776 776 776 776 776

Hoofdstuk 11. Fiscale behandeling van de opzeggingsvergoeding Afdeling 1. Fiscale consequenties van het ontslag voor de werkgever 1. Inhouding van de bedrijfsvoorheffing 1.1. Het brutobedrag van de opzeggingsvergoeding bedraagt meer dan 850,00 EUR bruto 1.2. Het brutobedrag van de opzeggingsvergoeding bedraagt minder dan 870 EUR 2. Tijdstip van betaling van de bedrijfsvoorheffing 3. Mogelijkheid tot terugvordering van onverschuldigd betaalde bedrijfsvoorheffing ? 4. Fiscale aftrekbaarheid van de betaalde opzeggingsvergoeding Afdeling 2. Fiscale consequenties van het ontslag voor de werknemer 1. Aangifte van de ontvangen vergoedingen 2. Fiscale definitie van de opzeggingsvergoeding 3. Aanslagvoet van de opzeggingsvergoeding 3.1. Opzeggingsvergoeding bedraagt meer dan 870 EUR bruto 3.2. Opzeggingsvergoeding bedraagt meer dan 870 EUR bruto 3.3. Belasting van een opzeggingsvergoeding in een internationale context 3.4. Gespreid betaalde opzeggingsvergoedingen

777 777 777

Hoofdstuk 12. Modellen Voorafgaande opmerkingen Afdeling 1. Ontslagbrief voor een bediende met toekenning van een opzeggingsvergoeding Afdeling 2. Ontslagbrief voor een bediende met toekenning van een opzeggingsvergoeding met het akkoord van de bediende Afdeling 3. Ontslagbrief voor een arbeider met toekenning van een opzeggingsvergoeding Afdeling 4. Ontslagbrief voor een arbeider met toekenning van een opzeggingsvergoeding (ancie¨nniteit van minder dan 6 maanden) Afdeling 5. Overeenkomst m.b.t. de toekenning van een opzeggingsvergoeding (met betekening van de verbreking van de arbeidsovereenkomst) Afdeling 6. Overeenkomst m.b.t. de toekenning van een opzeggingsvergoeding (na betekening van de opzegging van de arbeidsovereenkomst) Afdeling 7. Overeenkomst m.b.t. de toekenning van een bijkomende opzeggingsvergoeding (na betekening van de beeïndiging van de arbeidsovereenkomst en toekenning van een opzeggingstermijn of vergoeding) Afdeling 8. Ontslagbrief met toekenning van de opzeggingsvergoeding in maandtermijnen zonder akkoord van de werknemer Afdeling 9. Ontslagbrief met toekenning van de opzeggingsvergoeding in maandtermijnen, met akkoord van de werknemer met het bedrag van de opzeggingsvergoeding

XXXVI

777 778 778 779 779 779 779 780 780 780 783 783 785 787 787 787 788 788 789 789 790 791 792 793

DEEL 18 Bijzondere vergoedingen voor een handelsvertegenwoordiger Uitwinningsvergoeding – Afrekening commissieloon

795

Hoofdstuk 1. Uitwinningsvergoeding Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Toekenningsvoorwaarden voor de uitwinningsvergoeding 1. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst buiten het toedoen van de handelsvertegenwoordiger 2. Ancie¨nniteit van eéń jaar als handelsvertegenwoordiger 2.1. Tewerkstelling van eéń jaar 2.2. Ancie¨nniteit als handelsvertegenwoordiger 3. Aanbreng van clie¨nteel 3.1. Clie¨nteel behouden en uitbreiden 3.2. Bewijs van aanbreng van clie¨nteel 3.3. Clausules in de arbeidsovereenkomst m.b.t. de aanbreng van clie¨nteel 4. Nadeel lijden door het verlies van het aangebrachte clie¨nteel 4.1. Nieuwe betrekking

801 801 803

799

803 804 804 804 805 805 806 806 807 807


4.2. Arbeidsongeschiktheid 808 4.3. Pensioen of brugpensioen 808 Afdeling 3. Bedrag van de uitwinningsvergoeding 809 1. Een forfaitaire vergoeding 809 2. Berekening van de uitwinningsvergoeding 809 3. Berekening van de uitwinningsvergoeding van de handelsvertegenwoordiger die tevens een andere functie uitoefent 810 4. Bijkomende schadevergoeding 810 5. Interest 811 6. Socialezekerheidsbehandeling en fiscale behandeling 811 6.1. Sociale zekerheid 811 6.2. Fiscale behandeling 811 Hoofdstuk 2. Afrekening commissieloon Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bij het einde van de arbeidsovereenkomst 1. Orders doorgegeven en aanvaard voó´r het einde van de arbeidsovereenkomst 2. Orders doorgegeven voó´r het einde van de arbeidsovereenkomst maar aanvaard na het einde van de arbeidsovereenkomst 3. Orders doorgegeven na het einde van de arbeidsovereenkomst 4. Gespreide leveringen Afdeling 3. Interest Afdeling 4. Socialezekerheidsbijdragen en fiscale behandeling 1. Sociale zekerheid 2. Fiscale behandeling

813 813 813 813

DEEL 19 Verplichtingen bij de beeïndiging van de arbeidsovereenkomst Vergoedingen – Sociale en fiscale documenten – Verplichtingen van de werknemer

817

Hoofdstuk 1. Bedragen en vergoedingen die door de werkgever kunnen verschuldigd zijn bij de beeïndiging van de arbeidsovereenkomst Afdeling 1. Loon tot de laatste werkdag 1. Inleiding en situering 2. Handelsvertegenwoordigers 3. Socialezekerheidsrechtelijke en fiscale behandeling 3.1. Sociale zekerheid 3.2. Fiscale behandeling Afdeling 2. Eindejaarspremie 1. Tijdens de arbeidsovereenkomst 2. Op het einde van de arbeidsovereenkomst 2.1. Arbeidsovereenkomst neemt een einde op het einde van het jaar 2.2. Arbeidsovereenkomst neemt een einde in de loop van het jaar 3. Socialezekerheidsrechtelijke en fiscale behandeling 3.1. Sociale zekerheid 3.2. Fiscale behandeling Afdeling 3. Bonus 1. Tijdens de arbeidsovereenkomst 2. Op het einde van de arbeidsovereenkomst Afdeling 4. Vakantiegeld bij uitdiensttreding 1. Inleiding en situering 2. Berekening 3. Socialezekerheidsrechtelijke en fiscale behandeling 3.1. Sociale zekerheid 3.2. Fiscale behandeling Afdeling 5. Loon voor feestdagen 1. Algemeen 2. Socialezekerheidsrechtelijke en fiscale behandeling Afdeling 6. Niet-concurrentievergoeding (art. 65, 86 en 104 arbeidsovereenkomstenwet) 1. Bestaans- en geldigheidsvoorwaarden van het concurrentiebeding 1.1. Bestaansvoorwaarden 1.2. Geldigheidsvoorwaarden 1.3. Sancties bij niet-naleving van de bestaans- of geldigheidsvoorwaarden 2. Afwijkingsbeding voor niet-mededinging

Kluwer

813 814 814 814 814 814 815

821 823 823 823 823 823 823 823 824 824 824 824 824 825 825 825 825 825 826 826 826 826 827 827 827 828 828 828 828 828 828 828 830 830

XXXVII

INH

XXXVIII

3. Wanneer heeft het concurrentiebeding uitwerking? 3.1. «Gewone» concurrentiebeding 3.2. Afwijkingsbeding 4. Sanctie bij schending van het concurrentiebeding 5. Verjaring 5.1. Niet-concurrentievergoeding 5.2. Schadevergoeding ingeval van schending van het concurrentiebeding 6. Socialezekerheidsrechtelijke en fiscale behandeling van de niet-concurrentievergoeding 6.1. Sociale zekerheid 6.2. Fiscale behandeling Afdeling 7. Morele schadevergoeding 1. Inleiding en situering 2. Begroting van de morele schade 3. Socialezekerheidsrechtelijke en fiscale behandeling 3.1. Sociale zekerheid 3.2. Fiscale behandeling Afdeling 8. Interesten 1. Inleiding en situering 2. Interesten op bruto Afdeling 9. Canada Dry-vergoeding 1. Begrip en situering 2. Voorwaarden 2.1. Ontslag en duur van de opzeggingstermijn 2.2. Leeftijd 2.3. Ancienniteit 2.4. Bestaan van een CAO of individuele overeenkomst 2.5. Het recht op werkloosheidsuitkering 3. Verbod van discriminatie 4. Vergoeding 4.1. Werkloosheidsuitkering 4.2. Aanvullende vergoeding 5. Sociale bijdragen 5.1. Principe 5.2. Bijzonder regime indien aanvullende vergoedingen bovenop werkloosheidsuitkeringen worden betaald aan 50-plussers 6. Fiscaal statuut van de werkloosheidsuitkering en de aanvullende vergoeding Canada Dry 6.1. Principe: fiscale kwalificatie als vervangingsinkomen

831 831 831 832 832 832 832

845 845

Hoofdstuk 2. De op de werkgever rustende informatieverplichting Afdeling 1. Recht op outplacement voor werknemers vanaf 45 jaar Afdeling 2. Recht op collectieve ziekteverzekering 1. Leiding en situering 2. Rechthebbenden 3. Dekking en premie 4. Informatieplicht van de werkgever 4.1. Over het recht op de individuele voortzetting 4.2. Over de mogelijkheid tot voorfinanciering van de individuele voortzetting 5. Sancties

847 847 847 847 847 847 848 848 848 849

Hoofdstuk 3. Sociale en fiscale documenten Afdeling 1. Soorten documenten 1. Getuigschrift van tewerkstelling 2. Werkloosheidsbewijs (formulier C4) 3. Afrekening van het nog verschuldigde loon 4. Individuele rekening 5. Vakantieattesten 6. Fiscale fiche 281.10 7. Attest groepsverzekering Afdeling 2. Sancties bij het niet (correct) afleveren van de documenten 1. Strafrechtelijke sanctie of administratieve geldboete 2. Dwangsom

851 851 851 851 851 851 852 852 852 853 853 853

832 832 832 833 833 833 833 833 834 834 834 835 835 835 836 836 837 837 837 837 838 839 839 840 841 841 841


Hoofdstuk 4. Verplichtingen van de werknemer Afdeling 1. Teruggave van het materiaal en de goederen 1. Inleiding en situering 2. Mogelijkheden voor de werkgever ingeval van niet-teruggave van het materiaal of de goederen Afdeling 2. Verbod op bekend maken van vertrouwelijke informatie en verbod op oneerlijke concurrentie 1. Bekend maken van fabrieksgeheimen, zakengeheimen of geheimen in verband met vertrouwelijke aangelegenheden 2. Oneerlijke concurrentie 3. Sancties Afdeling 3. Naleven van het concurrentiebeding 1. Arbeider of bediende 2. Handelsvertegenwoordiger 3. Verjaringstermijn Afdeling 4. Naleving van het scholingsbeding 1. Inleiding en situering 2. Uitsluitingen 3. Voorwaarden 4. Verplichting van de werknemer

Kluwer

855 855 855 855 856 856 856 857 857 857 858 858 858 858 859 859 859

Hoofdstuk 5. Modellen Afdeling 1. Getuigschrift van tewerkstelling Afdeling 2. Werkloosheidsbewijs (C4) Afdeling 3. Afrekening van het nog verschuldigde loon Afdeling 4. Individuele rekening Afdeling 5. Vakantieattesten 1. Attest met betrekking tot de jaarlijkse vakantie voor het lopend kalenderjaar 2. Attest met betrekking tot de jaarlijkse vakantie voor het kalenderjaar dat het einde van de arbeidsovereenkomst voorafgaat Afdeling 6. Fiscale fiche 281.10

861 861 861 868 869 872 872

TREFWOORDENREGISTER

879

872 874

XXXIX

INH

PRAKTIJKBOEK ONTSLAG

Recommend Documents