PRAKTIJKBOEK ONTSLAG

ARBEIDSOVEREENKOMSTEN

PRAKTIJKBOEK ONTSLAG uitgave 2012

Advocatenkantoor Claeys & Engels

(bijgewerkt tot 27 februari 2012)

Verantwoordelijke uitgever: Hans Suijkerbuijk # 2012 Wolters Kluwer Belgium NV Ragheno Business Park Motstraat 30 B-2800 Mechelen Tel. 0800 40 300 www.kluwer.be [email protected] ISBN 978-90-46-53999-6 D/2012/2664/355 BP/ONTPRB-YI12001 Behoudens de uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden, op welke wijze ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande en schriftelijke toestemming van de uitgever.

INHOUDSOPGAVE

Voorwoord

III

Inhoudsopgave

IX

DEEL 1 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst ongeacht de wil van de partijen. Overmacht – Overlijden – Uitdrukkelijk ontbindend beding

Kluwer

INH

1 7

Hoofdstuk 1. Overmacht Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Voorwaarden 1. Uitvoering volstrekt onmogelijk 2. Uitvoering definitief onmogelijk 3. Omstandigheden buiten de wil van de partijen om 4. Niet te voorziene overmacht Afdeling 3. Wijze en ogenblik van de beeïndiging van de arbeidsovereenkomst Afdeling 4. Gevallen 1. Gevallen waarbij de overmacht werd aanvaard 1.1. Definitieve arbeidsongeschiktheid 1.2. Brand 1.3. Overheidsdaad 2. Gevallen waarbij de overmacht niet werd aanvaard 2.1. Faillissement of kennelijk onvermogen 2.2. Economische moeilijkheden 2.3. Sluiting van de onderneming wegens toepassing van de wetgeving op de vrijwaring van het leefmilieu 2.4. Gevangenschap 2.5. Staking 2.6. Schorsing of de afzetting uit het ambt

9 9 9 9 9 10 10 10 11 11 11 12 12 13 13 13

Hoofdstuk 2. Overlijden Afdeling 1. Overlijden van de persoon van de werkgever 1. Principe 2. Uitzonderingen 2.1. Gevallen 2.2. Vergoeding 2.3. Tijdstip Afdeling 2. Einde van de juridische persoon 1. Principe 2. Faillissement 2.1. De activiteit wordt door de curator niet verdergezet 2.2. De curator zet de activiteit verder 2.3. De curator draagt de onderneming over 3. Overdracht van de onderneming Afdeling 3. Overlijden van de werknemer 1. Principe 2. Overlijden na de beeïndiging van de arbeidsovereenkomst 2.1. Voor het van kracht worden van de opzegging 2.2. Tijdens het presteren van de opzegging 2.3. Na verbreking van de overeenkomst 3. Andere vergoedingen dan de opzeggingsvergoeding

15 15 15 15 15 15 16 16 16 16 16 17 17 17 17 17 18 18 18 18 18

Hoofdstuk 3. Ontbindende voorwaarde Afdeling 1. Begrip Afdeling 2. Voorwaarden Afdeling 3. Gevallen

19 19 19 20

13 13 13 13

IX

1. Door de wet verboden ontbindende voorwaarden 1.1. Celibaatsbeding 1.2. Beding inzake moederschap 1.3. Bereiken van de pensioenleeftijd 1.4. wettelijke schorsingsgronden 2. Bijzondere gevallen 2.1. Overheidsbeslissing 2.2. Werknemerspaar 2.3. Rendement van de werknemer 2.4. Slagen voor een examen 2.5. Beroepsuitoefeningsvoorwaarden 2.6. Medisch onderzoek 2.7. Uittreksel uit het strafregister 2.8. Faillissement 2.9. Stopzetting van de activiteiten

X

20 20 20 20 20 20 20 20 21 21 21 21 22 22 22

DEEL 2 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst bij onderlinge toestemming

23 27

Hoofdstuk 1. Inleiding en situering

29

Hoofdstuk 2. Modaliteiten Afdeling 1. Modaliteiten betreffende het ogenblik van de beeïndiging 1. Principes 2. Beperkingen Afdeling 2. Financie¨le modaliteiten

31 31 31 31 31

Hoofdstuk 3. Vormvoorschriften en bewijsmiddelen

33

DEEL 3 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst van meerdere werknemers.Meervoudig ontslag – Sluiting van onderneming – Collectief ontslag

35

Hoofdstuk 1. Meervoudig ontslag Afdeling 1. Meervoudig ontslag: arbeiders 1. PC voor industrie¨le metaalbewerking (111.01) 2. PC voor buitenmonteerders en metalen gebinten (111.03) 3. PC voor het garagebedrijf (112.00) 4. PSC voor de afhandeling op de luchthaven (140.08) 5. PSC voor de terugwinning van metalen (142.01) 6. PSC voor de elektriciens: installatie en distributie (149.01) 7. PSC voor het koetswerk (149.02) 8. PSC voor edele metalen (149.03) 9. PSC voor de metaalhandel (149.04) Afdeling 2. Meervoudig ontslag: bedienden 1. PC voor de bedienden der metaalfabrikatennijverheid (209.00) 2. PC voor de erkende controleorganismen (219.00) 3. PC voor de bedienden van de non-ferro metalen (224.00) 4. PC voor de bedienden uit de internationale handel, het vervoer en de aanverwante bedrijfstakken (226.00) 5. PSC voor de luchtvaartmaatschappijen (315.02)

41 41 41 41 42 42 42 43 43 43 44 44 44 44 45

Hoofdstuk 2. Sluiting van onderneming Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Onderneming en afdeling met minstens 20 werknemers 1. Onderneming 2. Afdeling 3. Drempel van minstens 20 werknemers Afdeling 3. Sluiting van een onderneming 1. Voorwaarden 2. Overgang van onderneming 3. Tijdstip van de sluiting 4. Gelijkstellingen 4.1. In geval van verplaatsing van de exploitatiezetel of fusie van de onderneming

47 47 48 48 49 49 50 50 50 50 51 51

39

45 45

Praktijkboek Ontslag 2012

4.2. In geval van herstructurering van een onderneming Afdeling 4. Verplichtingen van de werkgever 1. Bijdragebetaling 2. Informatieplicht 2.1. Procedure van de informatieplicht 2.2. Sanctie 3. Sluitingsvergoeding 3.1. Recht op de sluitingsvergoeding 3.2. Bedrag van de sluitingsvergoeding 3.3. Termijn waarin de vergoeding moet betaald worden 3.4. Cumul van de sluitingsvergoeding met andere vergoedingen 3.5. Verjaring 3.6. Sluitingsvergoeding en sociale zekerheid 3.7. Fiscale behandeling van de sluitingsvergoeding Afdeling 5. Waarborg van de door de werkgever verschuldigde betaling van lonen, vergoedingen en bijdragen bij sluiting van onderneming door het Sluitingsfonds 1. Algemeen 2. Tussenkomst van het Sluitingsfonds 2.1. Sluitingsvergoeding 2.2. Lonen, vergoedingen en voordelen 2.3. De overbruggingsvergoeding 2.4. Tegemoetkoming bij overmacht 2.5. Bijkomende vergoeding verschuldigd aan sommige beschermde werknemers 2.6. Aanvullende vergoeding bij werkloosheid met bedrijfstoeslag 2.7. Tijdelijke werkloosheid 3. Toekenningsprocedure voor de tussenkomst van het Sluitingsfonds 4. Verplichtingen van de werkgever Hoofdstuk 3. Collectief ontslag Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Procedure van inlichting en raadpleging van de werknemersvertegenwoordigers betreffende het collectief ontslag (CAO nr. 24, KB 24 mei 1976 en wet 13 februari 1998) 1. Onderneming en afdeling met minstens 20 werknemers 1.1. Minimumaantal werknemers 1.2. Onderneming 1.3. Afdeling 1.4. Uitsluitingen 2. Begrip collectief ontslag 2.1. Definitie 2.2. Termijn van 60 dagen 2.3. Ontslagen die betrekking hebben op de persoon van de werknemer 3. Informatie en raadpleging van de werknemersvertegenwoordigers over het voornemen tot collectief ontslag 3.1. Informatie en raadpleging 3.2. Kennisgeving van de schriftelijke mededeling betreffende het voornemen tot collectief ontslag 3.3. Beeïndiging van de procedure van informatie en raadpleging 3.4. Sancties in geval van nietnaleving van de informatieverplichting door de werkgever 4. Kennisgeving van het collectief ontslag 5. Wachttermijn vooraleer tot collectief ontslag over te gaan Afdeling 3. Vergoeding in geval van collectief ontslag (CAO nr. 10) 1. Onderneming met minstens 20 werknemers 1.1. Minimumaantal werknemers 1.2. Onderneming 1.3. Uitsluitingen 2. Begrip collectief ontslag 3. Vergoeding 3.1. Rechthebbenden 3.2. Bedrag 3.3. Periode van toekenning 3.4. Cumulatie

Kluwer

51 51 51 51 51 54 54 54 56 57 57 57 58 58 58 58 59 59 59 61 62 62 62 63 63 63 65 65 68 68 68 68 69 70 70 70 71 71 72 72 73 73 74 75 76 77 77 77 77 77 78 78 78 78 79 80

XI

INH

3.5. Compensatie met de andere voordelen 3.6. Bijzondere vergoeding en sociale zekerheid 3.7. Fiscale behandeling van de collectieve ontslagvergoeding

80 80 80

DEEL 4 Tegen ontslag beschermde werknemers

81 85

Hoofdstuk 1. Werkzekerheidsbedingen Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Geldigheid Afdeling 3. Binding 1. In welke mate is de werkgever gebonden? 2. Hoe lang is de werkgever gebonden? Afdeling 4. Waar zijn werkzekerheidsbedingen te vinden? Afdeling 5. Sanctie

87 87 87 87 87 88 88 91

Hoofdstuk 2. Personeelsafgevaardigde in de ondernemingsraad of in het comite´ voor preventie en bescherming op het werk en kandidaat voor de sociale verkiezingen Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming 1. Principe 2. Bijzondere gevallen 2.1. Arbeidsovereenkomst met proefbeding 2.2. Reeds betekende opzeggingstermijn 2.3. Probleem met de verkiezingen 2.4. De beschermde werknemer wil akkoord gaan met het ontslag 3. Beschermingsperiode 3.1. Begin van de beschermingsperiode 3.2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 3. Onterecht ontslag tijdens de beschermingsperiode Afdeling 4. Ontslag door opzegging wegens economische of technische redenen 1. Het begrip «economische of technische redenen» 1.1. Geen wettelijke definitie 1.2. De bijzondere-ontslagregelingswet 1.3. Paritair orgaan 1.4. Sluiting van een onderneming of een afdeling ervan 1.5. Het ontslag van een welbepaalde personeelsgroep 2. Bewijslast 3. Raadpleging van het paritair comite´ of de Nationale Arbeidsraad 3.1. Procedure 3.2. Beslissing 3.3. Controle 3.4. Sluiting van de onderneming bij faillissement 3.5. Beroep tegen de beslissing van het paritair orgaan 4. Tussenkomst van het arbeidsgerecht 4.1. Sluiting van de gehele onderneming of sluiting van een afdeling van de onderneming 4.2. Ontslag van een welbepaalde personeelsgroep 4.3. Beoordeling van de reden door de arbeidsgerechten 5. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst Afdeling 5. Ontslag wegens dringende reden 1. Principe 2. Dringende reden 3. Voorafgaande erkenning 4. Voortzetting van de arbeidsrelatie 5. Procedure 5.1. Voornemen tot ontslag 5.2. Gevolgen van de uitspraak 5.3. Voorziening in cassatie 5.4. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst door de beschermde werknemer tijdens de procedure Afdeling 6. Sanctie in geval van een onregelmatig ontslag 1. Gevallen van onregelmatig ontslag 1.1. Economische of technische redenen

XII

93 93 93 93 94 94 94 94 94 94 94 96 100 100 100 100 101 101 101 102 103 103 103 104 104 105 105 106 106 107 108 109 109 109 109 110 110 110 110 120 121 121 122 122 122


Kluwer

1.2. Dringende reden 1.3. Impliciet ontslag ingevolge een belangrijke wijziging van essentie¨le arbeidsvoorwaarden 2. Beschermingsvergoeding 2.1. Re-integratie 2.2. Vergoeding Afdeling 7. Beschermingsvergoeding en sociale zekerheid 1. Socialezekerheidsbijdragen 2. Werkloosheid 3. Ziekte- en invaliditeitsuitkeringen 4. Gezinsbijslagen 5. Pensioen Afdeling 8. Fiscale behandeling

122 123 123 123 126 128 128 128 128 128 128 128

Hoofdstuk 3. Europese ondernemingsraad Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming Afdeling 5. Sanctie Afdeling 6. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 7. Fiscale behandeling

129 129 130 130 130 130 130 130 131 131

Hoofdstuk 4. Vakbondsafgevaardigde Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming 1. Bescherming op basis van de CAO nr. 5 1.1. Leden van de vakbondsafvaardiging 1.2. Plaatsvervangende leden 2. Leden van de vakbondsafvaardiging die tevens werknemersafgevaardigde zijn 3. Leden van de vakbondsafvaardiging die belast zijn met de opdrachten van het CPBW. 4. Conventionele uitbreiding van de bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperking aan de bescherming 1. Ontslagprocedure 2. Ontslag wegens dringende reden Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Onregelmatig ontslag 2. Betaling van een beschermingsvergoeding 2.1. Omvang van de vergoeding 2.2. Berekening van de vergoeding 2.3. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 7. Beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 1. Socialezekerheidsbijdragen 2. Werkloosheid 3. Ziekte- en invaliditeitsuitkeringen 4. Gezinsbijslagen 5. Pensioen Afdeling 8. Fiscale behandeling Afdeling 9. Bijzonder geval: een vakbondsafgevaardigde belast met de opdrachten van het comite´ voor preventie en bescherming op het werk 1. Bescherming 2. Beschermingsperiode 2.1. Begin van de beschermingsperiode 2.2. Einde van de beschermingsperiode 3. Ontslagprocedure 4. Sanctie 4.1. Reı¨ ntegratie 4.2. Vergoeding

133 133 133 133 133 134 134 134 134 135 135 135 136 136 137 137 137 137 137 137 138 138 138 138 138 138 138 138 139 139 139 139 139 140 140 140 140 140

XIII

INH

4.3. Cumulatie met andere vergoedingen

XIV

141

Hoofdstuk 5. Moederschapsbescherming Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming 1. Algemeen 2. Proeftijd 3. Impliciet ontslag Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Algemeen 2. Begin van de beschermingsperiode 3. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan de lichamelijke toestand als gevolg van de zwangerschap of van de bevalling Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Nietigheid van de opzegging 1.1. Betekening van een opzeggingstermijn 1.2. Betaling van een opzeggingsvergoeding 2. Betaling van een bijzondere beschermingsvergoeding 2.1. Omvang van de vergoeding 2.2. Berekening van de vergoeding 2.3. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling Afdeling 9. Parallel met het vaderschapsverlof

145 145 146 146 146 146 146 146 146 146 147 147 147

Hoofdstuk 6. De vader die de moeder vervangt Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan het vaderschapsverlof Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Forfaitaire schadevergoeding 2. Berekening 3. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

149 149 149 149 150 150 150 150 150 150 150 150 151 151

Hoofdstuk 7. Borstvoedingspauze Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan de fysieke toestand als gevolg van de borstvoeding en/of het afkolven van melk Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Forfaitaire schadevergoeding 2. Berekening 3. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

153 153 153 153 153 153 153 153 154 154 154 154 154 154 154 154

Hoofdstuk 8. Adoptieverlof Afdeling 1. Inleiding en situering

155 155

143 143 143 143 143 143 144 144 144 144 145 145


Kluwer

Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan de opname van het adoptieverlof Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Forfaitaire schadevergoeding 2. Berekening 3. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

155 155 155 155 155 156 156 156 156 156 156 156 156 156

Hoofdstuk 9. De onder de wapens geroepen of wederopgeroepen werknemer Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Voldoende reden Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Nietigheid van de opzegging 1.1. Betekening van een opzeggingstermijn 1.2. Betaling van een opzeggingsvergoeding 2. Betaling van een bijzondere beschermingsvergoeding 2.1. Voorwaarden 2.2. Bedrag van de beschermingsvergoeding Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

157 157 157 157 158 158 158 158 158 158 158 159 159 159 159 159 159

Hoofdstuk 10. Politiek mandataris Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode 2.1. De werknemer deelt het voornemen om kandidaat te zijn wel mee, doch is uiteindelijk geen kandidaat 2.2. De werknemer is kandidaat, doch niet verkozen 2.3. De werknemer is verkozen Afdeling 4. Beperkingen van de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan de kandidatuur of het politiek mandaat van de werknemer Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Bijzondere beschermingsvergoeding 2. Berekening van de vergoeding Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

161 161 161 161 161 162 162 162 162 162 162 163 163 163 163 163 163 163

Hoofdstuk 11. Educatief verlof Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan de aanvraag tot educatief verlof Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie

165 165 165 165 165 165 166 166 166 166 166

XV

INH

1. Bijzondere beschermingsvergoeding 2. Berekening van de vergoeding Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

166 166 166 166

Hoofdstuk 12. De werknemer die opmerkingen heeft gemaakt bij de wijziging van het arbeidsreglement Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan het inschrijven van de opmerkingen Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Bijzondere beschermingsvergoeding 2. Berekening van de vergoeding Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

167 167 167 167 167 167 168 168 168 168 168 168 168

Hoofdstuk 13. Invoering van nieuwe technologiee¨n Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode Afdeling 4. Beperking aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan de invoering van de betrokken nieuwe technologie Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Bijzondere beschermingsvergoeding 2. Berekening van de vergoeding 3. Cumulatie van deze vergoeding met andere vergoedingen Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

169 169 169 170 170 170 170 170 171 171 171 171 171 171

Hoofdstuk 14. Werknemer die verzoekt een einde te maken aan zijn tewerkstelling met nachtprestaties om terug te keren naar een regime met dagprestaties Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan het verzoek om een einde te stellen aan de tewerkstelling in een nachtregime Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Bijzondere beschermingsvergoeding 2. Berekening van de vergoeding Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling Hoofdstuk 15. Tijdskrediet, loopbaanvermindering en vermindering van prestaties tot een halftijdse betrekking Afdeling 1. Inleiding en situering 1. Algemeen 2. Recht op voltijds tijdskrediet 3. Recht op tijdskrediet met vermindering van de arbeidsprestaties tot een halftijdse betrekking 4. Recht op 1/5-loopbaanvermindering 5. Loopbaanvermindering voor werknemers van 50 jaar en ouder 6. Gemeenschappelijke procedure tot aanvraag Afdeling 2. Bescherming

XVI

173 173 173 173 173 173 174 174 174 174 174 174 174 174 175 177 177 177 177 177 178 178 179 179


Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan het tijdskrediet of de vermindering van de arbeidsprestaties Afdeling 5. Terugkeer in dezelfde of een gelijkwaardige functie Afdeling 6. Bewijslast Afdeling 7. Sanctie 1. Volledige schorsing 1.1. Beschermingsvergoeding 1.2. Berekening 2. Vermindering van de arbeidsprestaties 2.1. Vergoeding 2.2. Berekening 3. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 8. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 9. Fiscale behandeling

179 179 180 180 180 180 180 181 181 181 181 181 181 181 182 182 182 182

Hoofdstuk 16. Loopbaanonderbreking Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Voldoende reden Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Bijzondere beschermingsvergoeding 2. Berekening van de vergoeding 3. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

183 183 183 183 183 183 183 184 184 184 184 184 184 184 184 185

Hoofdstuk 17. Recht op deeltijdse arbeid na uitputting van het recht op loopbaanonderbreking Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Voldoende reden Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Bijzondere beschermingsvergoeding 2. Berekening van de vergoeding 3. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

187 187 187 187 187 187 187 188 188 188 188 188 188 188 188 189

Hoofdstuk 18. Loopbaanonderbreking voor palliatieve verzorging en loopbaanonderbreking met het oog op bijstand of verzorging van een zwaar ziek gezins- of familielid Afdeling 1. Beroepsloopbaanonderbreking voor palliatieve verzorging Afdeling 2. Loopbaanonderbreking met het oog op bijstand of verzorging van een zwaar ziek gezins- of familielid Hoofdstuk 19. Ouderschapsverlof Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode

Kluwer

191 191 191 193 193 193 193 193

XVII

INH

XVIII

2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Voldoende reden Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Bijzondere beschermingsvergoeding 2. Berekening van de vergoeding 3. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

194 194 194 194 194 194 194 195 195 195 195

Hoofdstuk 20. Preventieadviseur Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beperkingen aan de bescherming 1. Geen procedure 2. Procedure 2.1. Bescherming tegen ontslag 2.2. Bescherming van preventieadviseur tegen verwijdering uit zijn functie 2.3. Vervanging van de preventieadviseur van een externe dienst Afdeling 4. Sanctie 1. In geval van beeïndiging van de arbeidsovereenkomst 1.1. Schending van de procedure 1.2. Vergoeding 2. In geval van verwijdering uit de functie 2.1. Schending van de procedure 2.2. Vergoeding Afdeling 5. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 6. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 7. Fiscale behandeling

197 197 197 198 198 198 198 202 202 203 203 203 203 204 204 204 204 204 204

Hoofdstuk 21. Vertrouwenspersoon die de preventieadviseur bijstaat inzake geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode Afdeling 4. Sanctie

205 205 205 205 205

Hoofdstuk 22. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst van de milieucoo¨rdinator – Vlaanderen Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming van de milieucoo¨rdinatorwerknemer Afdeling 3. Beschermingsperiode Afdeling 4. Sanctie Afdeling 5. Geldigheid van de bescherming

207 207 207 208 208 208

Hoofdstuk 23. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst van de ophaler en vervoerder van gevaarlijke afvalstoffen – Wallonie¨ Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode Afdeling 4. Sanctie Afdeling 5. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 6. Fiscale behandeling Afdeling 7. Nietigheid van de bescherming

209 209 209 210 210 210 210 210

Hoofdstuk 24. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst van een adviserend geneesheer bij het ziekenfonds Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Ontslag door de adviserend geneesheer

211 211 211 212

Hoofdstuk 25. Indiener van een klacht of rechtsvordering wegens de niet-naleving van de evenredige participatie op de arbeidsmarkt – Vlaanderen

213


Kluwer

Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan de klacht of de rechtsvordering Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Re-integratie 2. Forfaitaire schadevergoeding 2.1. Omvang 2.2. Berekening 2.3. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

213 213 213 213 213 214 214 214 214 214 214 215 215 215 215 215 215

Hoofdstuk 26. Indiener van een klacht of rechtsvordering inzake gelijke behandeling van mannen en vrouwen Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan de klacht of de rechtsvordering Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Re-integratie 2. Forfaitaire schadevergoeding 2.1. Omvang 2.2. Berekening 2.3. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

217 217 217 217 217 218 218 218 218 218 218 218 219 219 219 219 219 219

Hoofdstuk 27. De werknemer die een klacht heeft ingediend, een getuigenverklaring heeft afgelegd of een rechtsvordering heeft ingesteld betreffende geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op het werk Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode 3. Kennisgeving van de ontslagbescherming Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan de klacht, getuigenverklaring of rechtsvordering Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Re-integratie 2. Forfaitaire schadevergoeding 2.1. Omvang 2.2. Berekening 2.3. Samenvoeging met andere vergoedingen Afdeling 7. Misbruik van de klachtenprocedure Afdeling 8. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 9. Fiscale behandeling

221 221 222 222 222 222 222 223 223 223 223 223 223 224 224 224 224 224 224 225

Hoofdstuk 28. Ontslagbescherming in het kader van de Antidiscriminatiewetten Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bescherming

227 227 227

XIX

INH

XX

Afdeling 3. Beschermingsperiode 1. Begin van de beschermingsperiode 2. Einde van de beschermingsperiode Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 1. Dringende reden 2. Redenen vreemd aan de klacht, getuigenverklaring of rechtsvordering Afdeling 5. Bewijslast Afdeling 6. Sanctie 1. Re-integratie 2. Vergoeding 2.1. Omvang 2.2. Berekening Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale behandeling

228 228 228 228 228 228 228 228 229 229 229 229 230 230

DEEL 5 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst wegens dringende reden

231 235

Hoofdstuk 1. Begrip en situering Afdeling 1. Algemeen Afdeling 2. Dringende reden in hoofde van de werknemer Afdeling 3. Dringende reden in hoofde van de werkgever

237 237 238 238

Hoofdstuk 2. Beoordeling van de dringende reden Afdeling 1. Principes 1. Beoordeling door de werkgever 2. Beoordeling door de werknemer 3. Beoordeling door de rechter Afdeling 2. Bepaling in het arbeidsreglement of in de arbeidsovereenkomst Afdeling 3. Gevallen

239 239 239 241 242 243 244

Hoofdstuk 3. Bewijs van de dringende reden Afdeling 1. Bewijsmiddelen Afdeling 2. Bekentenis van de werknemer al dan niet in aanwezigheid van de vakbondsafgevaardigde 1. Bekentenis 2. Bijstand van een vakbondsafgevaardigde

245 245

Hoofdstuk 4. Vormvoorwaarden Afdeling 1. Algemeen Afdeling 2. Betekening van het ontslag 1. Termijn van drie werkdagen 1.1. Aanvang van de termijn van drie werkdagen 1.2. Berekening van de termijn 1.3. Feiten die langer dan drie werkdagen bekend zijn 1.4. Voortdurende en/of herhaalde tekortkoming 1.5. Vroegere feiten 1.6. Periodes van schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst 1.7. Bewijs van de naleving van de termijn van drie werkdagen 1.8. Samenwerking moet onmiddellijk worden stopgezet 2. Vorm van de betekening van het ontslag 3. Ontslag door de bevoegde persoon 4. Sanctie Afdeling 3. Kennisgeving van de dringende reden 1. Termijn van drie werkdagen 1.1. In hoofde van de werknemer 1.2. In hoofde van de werkgever 2. Vorm 3. Taal 3.1. In hoofde van de werknemer 3.2. In hoofde van de werkgever 4. Inhoud 4.1. In hoofde van de werknemer 4.2. In hoofde van de werkgever

249 249 249 249 249 254 255 255 257 257 257 258 258 259 259 260 260 260 261 261 262 262 262 262 262 264

247 247 248


Kluwer

Afdeling 4. Bewijs 1. In hoofde van de werknemer 2. In hoofde van de werkgever Afdeling 5. Sanctie 1. In hoofde van de werknemer 2. In hoofde van de werkgever Afdeling 6. Ingebrekestelling door de werkgever

264 264 264 265 265 265 265

Hoofdstuk 5. Keuze tussen ontslag wegens dringende reden of zelf gegeven ontslag

267

Hoofdstuk 6. Dringende reden en beschermde werknemers

269

Hoofdstuk 7. Gevallen Afdeling 1. Afwezigheid op het werk 1. Te laat komen en/of te vroeg weggaan 1.1. Tekenen van insubordinatie 1.2. Tekenen van oneerlijkheid 2. Verlaten van de arbeidspost 3. Niet komen werken (afwezigheid) 3.1. Korte afwezigheid 3.2. Langdurige afwezigheid 4. Arbeidsongeschiktheid 4.1. Principe 4.2. Werknemer weigert of verzuimt zich aan de medische controle te onderwerpen 4.3. Werknemer oefent een andere activiteit uit tijdens de periode van arbeidsongeschiktheid Afdeling 2. Beschadigingen van goederen van de werkgever Afdeling 3. Concurrentie en nevenactiviteit Afdeling 4. Diefstal 1. Ontvreemden van goederen 2. Verrichten van verboden afprijzing 3. Omwisselen van promotiebons in baar geld 4. Aanwenden van andermans voordeelkaart 5. Toestaan dat bijna vervallen producten door ondergeschikten worden meegenomen 6. Gebruiken van een telefoon, fax, computer en dergelijke van de werkgever voor prive´doeleinden Afdeling 5. Dronkenschap – drugs 1. Dronkenschap 1.1. Wat te verstaan onder het begrip dronkenschap? 1.2. Dronkenschap: tijdens of buiten de arbeidsuren? 1.3. Dronkenschap: een fout? 1.4. Probleem: vaststelling en bewijs van de dronkenschap 2. Drugs Afdeling 6. Feiten uit het prive´leven Afdeling 7. Handtastelijkheden – ongewenst seksueel gedrag 1. Handtastelijkheden 2. Ongewenst seksueel gedrag Afdeling 8. Insubordinatie – werkweigering 1. Principes 2. Voorwaarden 2.1. Persoon die het bevel geeft 2.2. Inhoud van het bevel 3. Praktijkgevallen 3.1. Niet-opvolgen van bevelen 3.2. Weigering van eenzijdige wijziging van de arbeidsvoorwaarden 3.3. Arbeidstijdregelingen 3.4. Wijzigingen bij bedrijfsreorganisatie 3.5. Vakantie 3.6. Begeleidende omstandigheden 3.7. Veiligheid 3.8. Strijdigheden met de wet 4. Slotbemerkingen Afdeling 9. Kritiek en beledigingen 1. Uiten van kritiek

271 271 271 271 271 272 272 272 273 274 274 274 275 276 276 278 279 280 280 280 281 281 281 281 281 282 283 286 288 288 289 289 290 292 292 293 293 293 293 293 295 296 296 297 297 298 299 299 299 299

XXI

INH

XXII

2. Beledigingen tegenover de werkgever Afdeling 10. Misbruik van de bedrijfswagen Afdeling 11. Misbruik van telecommunicatie en informatica 1. Controlerecht van de werkgever versus het recht op privacy van de werknemer 2. Bewijsprobleem 3. Voorbeelden van onregelmatig gebruik van computer en van telefoon 3.1. Oneerlijk gedrag 3.2. Ongeoorloofde toegang tot vertrouwelijke documenten 3.3. Beschadiging van het materiaal van de onderneming 3.4. Gebruik van de computer voor prive´doeleinden 3.5. Het internet 3.6. Telefoon Afdeling 12. Oneerlijkheid en vervalsing Afdeling 13. Onvoldoende rendement – onbekwaamheid – passiviteit Afdeling 14. Precontractuele fout Afdeling 15. Strafrechtelijke inbreuken 1. Strafrechtelijke vervolgingen 1.1. Feiten die aan de basis liggen van de strafrechtelijke vervolging staan vast 1.2. Feiten staan niet vast 2. Voorlopige hechtenis 2.1. Feit van de voorlopige hechtenis 2.2. Afwezigheid ten gevolge van voorlopige hechtenis 3. Strafrechtelijke veroordeling 3.1. Strafrechtelijke veroordeling zelf 3.2. Afwezigheid ten gevolge van een strafrechtelijke veroordeling 4. Buitenvervolgingstelling en vrijspraak 5. Feiten uit het prive´leven 6. Termijn voor de mededeling van het ontslag wegens dringende reden 7. Besluit Afdeling 16. Staking Afdeling 17. Dringende reden in hoofde van de werkgever

300 301 302 302 303 305 305 305 305 305 306 307 307 310 310 311 311 311 312 313 313 313 314 314 315 315 315 316 317 317 317

Hoofdstuk 8. Gevolgen Afdeling 1. Ontslag wegens dringende reden door de werkgever 1. Gerechtvaardigde verbreking 1.1. Geen verbrekingsvergoeding 1.2. Schadeloosstelling 2. Niet-gerechtvaardigde verbreking 2.1. Verbrekingsvergoeding 2.2. Outplacement 2.3. Schadeloosstelling 2.4. Vergoeding wegens rechtsmisbruik of willekeurig ontslag Afdeling 2. Ontslag wegens dringende reden door de werknemer 1. Gerechtvaardigde verbreking 1.1. Geen verbrekingsvergoeding 1.2. Schadeloosstelling 2. Niet-gerechtvaardigde verbreking 2.1. De verbrekingsvergoeding 2.2. Andere vergoedingen

319 319 319 319 319 319 319 320 320 320 320 320 320 321 321 321 321

Hoofdstuk 9. Eindafrekening – Sociale zekerheid – Sociale documenten Afdeling 1. Eindafrekening Afdeling 2. Sociale zekerheid 1. Bijdrage tot de sociale zekerheid 2. Werkloosheid 3. Ziekte- en invaliditeitsverzekering 4. Gezinsbijslagen 5. Vakantie en vakantiegeld 6. Pensioenen Afdeling 3. Sociale documenten

323 323 323 323 323 324 324 324 324 325

Hoofdstuk 10. Modellen Afdeling 1. Brief van ontslag door de werkgever wegens dringende reden te verzenden binnen 3 werkdagen na de kennisneming van de dringende reden

327 327


Afdeling 2. Brief voor de betekening van de dringende reden door de werkgever binnen 3 werkdagen na de betekening van het ontslag Afdeling 3. Gelijktijdige ontslagaanzegging en betekening van de dringende reden binnen 3 werkdagen na kennisneming van de dringende reden DEEL 6 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd, van de arbeidsovereenkomst voor een duidelijk omschreven werk en van de vervangingsovereenkomst Hoofdstuk 1. Arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijdArbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd Afdeling 1. Inleiding en situering 1. Definitie 2. Voorwaarden 2.1. Grondvoorwaarden 2.2. Vormvoorwaarden 3. Sanctie bij niet-naleving van de voorwaarden 4. Geen opeenvolgende arbeidsovereenkomsten voor een bepaalde tijd zonder onderbreking toe te schrijven aan de werknemer 4.1. Algemene regel 4.2. Uitzonderingen Afdeling 2. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd 1. De overeenkomst neemt automatisch een einde op het voorziene tijdstip of na het verstrijken van de voorziene duur 2. De overeenkomst mag niet vroeger worden beeïndigd dan op het voorziene tijdstip 2.1. Principe 2.2. Sanctie 2.3. Uitzonderingen Hoofdstuk 2. Arbeidsovereenkomst voor een duidelijk omschreven werk Afdeling 1. Begrip 1. Inleiding en situering 2. Voorwaarden 2.1. Grondvoorwaarden 2.2. Vormvoorwaarden 3. Sanctie bij niet-naleving van de voorwaarden 4. Geen opeenvolgende arbeidsovereenkomsten voor een duidelijk omschreven werk zonder onderbreking toe te schrijven aan de werknemer Afdeling 2. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voor een duidelijk omschreven werk 1. De overeenkomst neemt automatisch een einde bij de voltooiing van het overeengekomen werk 2. De overeenkomst mag niet eenzijdig worden beeïndigd voó´r de voltooiing van het overeengekomen werk 3. Uitzonderingen 3.1. Proefbeding 3.2. Arbeidsongeschiktheid 3.3. Andere uitzonderingen Hoofdstuk 3. Vervangingsovereenkomst Afdeling 1. Inleiding en situering 1. Definitie 2. Onderscheid 3. Voorwaarden 3.1. Grondvoorwaarden 3.2. Vormvoorwaarden 4. Sanctie bij niet-naleving van de voorwaarden Afdeling 2. Beeïndiging van de vervangingsovereenkomst 1. Vervangingsovereenkomst voor een bepaalde tijd (of voor een duidelijk omschreven werk) 2. Vervangingsovereenkomst voor onbepaalde tijd 2.1. Beeïndiging bij de terugkeer van de vervangen werknemer 2.2. Beeïndiging zonder terugkeer van de vervangen werknemer 3. Proefbeding 4. Algemene beeïndigingswijzen

Kluwer

327 327 329 335 337 337 337 337 337 338 338 338 338 339 340 340 340 340 340 341 343 343 343 343 343 343 344 344 344 344 344 345 345 345 345 347 347 347 347 347 347 347 348 348 348 349 349 349 350 350

XXIII

INH

XXIV

Hoofdstuk 4. Modellen Afdeling 1. Bevestiging beeïndiging arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd Afdeling 2. Bevestiging beeïndiging arbeidsovereenkomst voor een duidelijk omschreven werk Afdeling 3. Bevestiging beeïndiging vervangingsovereenkomst

353 353

DEEL 7 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voó´r de indiensttreding

355 359


361

Hoofdstuk 2. Prestatie van een opzeggingstermijn – betaling van een opzeggingsvergoeding Afdeling 1. De arbeidsovereenkomst bevat geen proefbeding 1. Ontslag met betekening van een opzeggingstermijn 1.1. Principe: het kan ! 1.2. Duur van de te betekenen opzeggingstermijn 2. Beeïndiging met betaling van een opzeggingsvergoeding 2.1. Begroting van de opzeggingsvergoeding 2.2. Berekening van de opzeggingsvergoeding 2.3. Bruto- of nettovergoeding? Afdeling 2. De arbeidsovereenkomst bevat een proefbeding 1. Ontslag met betekening van een opzeggingstermijn 1.1. Principe: het kan onder bepaalde voorwaarden 1.2. Duur van de opzeggingstermijn 2. Beeïndiging met betaling van een opzeggingsvergoeding

363 363 363 363 363 363 363 364 364 364 364 364 365 365

Hoofdstuk 3. Bijkomende schadevergoeding? Misbruik van ontslagrecht?

367

Hoofdstuk 4. Afwezigheid van aanvangsdatum in de arbeidsovereenkomst

369

DEEL 8 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst met proefbeding

371 375


377

Hoofdstuk 2. In aanmerking komende arbeidsovereenkomsten

379

Hoofdstuk 3. Geldigheidsvoorwaarden Afdeling 1. Vormvereisten 1. Individueel geschrift 2. Inhoud van het geschrift 3. Tijdstip schriftelijke vaststelling van de proeftijd Afdeling 2. Duur 1. Algemeen 1.1. Arbeiders 1.2. Bedienden 1.3. Handelsvertegenwoordigers 1.4. Dienstboden 1.5. Studenten 2. Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst 2.1. Arbeiders 2.2. Bedienden 2.3. Dienstboden 2.4. Studenten

381 381 381 381 381 382 382 382 382 383 383 383 383 383 384 384 385

Hoofdstuk 4. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst tijdens de proeftijd Afdeling 1. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst van een arbeider 1. Beeïndiging tijdens de eerste 7 dagen van de proeftijd 2. Beeïndiging na de eerste 7 dagen proeftijd 3. Beeïndiging bij schorsing van de proeftijd 4. Voortzetting van de arbeidsovereenkomst na de beeïndiging van de proeftijd 5. Ontslag wegens dringende reden en eenzijdige wijziging van de arbeidsvoorwaarden 6. Willekeurig ontslag 7. Beschermde werknemers

387 387 387 387 387 388 388 388 389

353 353


7.1. Clausules van vastheid van betrekking 7.2. Vakbondsafgevaardigde 7.3. Werknemersafgevaardigde bij de ondernemingsraad of bij het comite´ voor preventie en bescherming op het werk 7.4. Zwangere werkneemster 7.5. Andere categoriee¨n van beschermde werknemers 7.6. Bijzonder geval: arbeider met bediendestatuut 8. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voó´r de indiensttreding Afdeling 2. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst van een bediende 1. Opzeggingstermijn 1.1. Grond- en vormvoorwaarden 1.2. Aanvang 1.3. Schorsing van de opzeggingstermijn 1.4. Gevolgen van een nietige opzegging 1.5. Afwezigheidsdagen 1.6. Tegenopzegging door de bediende 1.7. Duur en einde van de opzeggingstermijn 1.8. Opzegging tijdens de eerste maand van de proeftijd 2. Opzeggingsvergoeding 2.1. Keuze tussen opzeggingstermijn en opzeggingsvergoeding 2.2. Grond- en vormvoorwaarden 2.3. Uitwerking 2.4. Vergoeding 3. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst tijdens de eerste maand van de proeftijd 4. Ontslag wegens dringende reden – eenzijdige wijziging van de arbeidsvoorwaarden 5. Beschermde werknemers 5.1. Clausules van vastheid van betrekking 5.2. De vakbondsafgevaardigde 5.3. Werknemersafgevaardigde bij de ondernemingsraad of bij het comite´ voor preventie en bescherming op het werk 5.4. De zwangere werkneemster 5.5. Andere categoriee¨n van beschermde werknemers 6. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voó´r de indiensttreding Afdeling 3. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst van een handelsvertegenwoordiger 1. Uitwinningsvergoeding 2. Saldo commissieloon Afdeling 4. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst van een student Hoofdstuk 5. Modellen Afdeling 1. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst tijdens de proefperiode met een opzeggingstermijn (bediende) Afdeling 2. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst tijdens de proefperiode met opzeggingsvergoeding (bediende) Afdeling 3. Onmiddellijke beeïndiging na eerste 7 dagen (arbeider)

Kluwer

389 389 389 389 389 389 390 390 390 390 390 391 391 391 391 391 392 392 392 392 392 392 393 393 393 393 393 393 394 394 394 394 394 395 395 397 397 397 398

DEEL 9 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst tijdens de schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst

399


405

Hoofdstuk 2. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst tijdens de schorsing Afdeling 1. Kan de arbeidsovereenkomst worden beeïndigd? Afdeling 2. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst met een opzeggingstermijn 1. De uitvoering van de opzeggingstermijn wordt geschorst tijdens bepaalde schorsingsperiodes wanneer de opzegging uitgaat van de werkgever 1.1. Principe 1.2. Specifieke schorsingsgronden Afdeling 3. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst met betaling van een opzeggingsvergoeding 1. Principe 2. Schorsing wegens ziekte of ongeval: enkele bijzonderheden 2.1. Principes 2.2. Afwijkende regeling voor bedienden

407 407 407

403

407 407 408 416 416 417 417 417

XXV

INH

2.3. Afwijkende regeling voor arbeiders 2.4. Afwijkende regeling voor studenten 3. Berekening van de opzeggingsvergoeding bij gedeeltelijke schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst

XXVI

419 420 420

DEEL 10 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voor tewerkstelling van studenten

423 427

Hoofdstuk 1. Begrip studentenovereenkomst Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Studenten die in aanmerking komen Afdeling 3. Uitgesloten categoriee¨n van studenten Afdeling 4. Soorten studentenovereenkomsten Afdeling 5. Vermoeden

429 429 429 429 429 430

Hoofdstuk 2. Formaliteiten Afdeling 1. Schriftelijke overeenkomst bij aanvang van de tewerkstelling Afdeling 2. Inhoud van de overeenkomst Afdeling 3. Dimona-aangifte Afdeling 4. Sanctie bij ontstentenis van een geschrift of niet-conform geschrift of geen Dimona-aangifte

431 431 431 431

Hoofdstuk 3. Beeïndiging van de studentenovereenkomst Afdeling 1. Voorafgaande opmerking: arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd Afdeling 2. Beeïndiging van de studentenovereenkomst met een opzeggingstermijn 1. Grondvoorwaarden 2. Vormvoorwaarden 3. Uitwerking van de opzegging 3.1. Aanvang 3.2. Schorsing van de opzeggingstermijn 3.3. Geen recht op afwezigheidsdagen 3.4. Duur van de opzeggingstermijn Afdeling 3. Beeïndiging van de studentenovereenkomst met een opzeggingsvergoeding 1. Algemeen 2. Opzeggingsvergoeding Afdeling 4. Opzegging tijdens de proefperiode 1. Vereiste van een schriftelijke proefperiode 2. Duur 3. Beeïndiging tijdens de proefperiode Afdeling 5. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voó´r de indiensttreding Afdeling 6. Ontslag wegens dringende reden Afdeling 7. Daden van de werkgever gelijk te stellen met de verbreking

433 433 433 433 433 433 433 434 434 434 435 435 435 436 436 436 436 436 437 437

DEEL 11 Beeïndiging van de startbaanovereenkomst

439 443

Hoofdstuk 1. De startbaanovereenkomst Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Vormen van de startbaanovereenkomst

445 445 445

Hoofdstuk 2. Beeïndiging van de startbaanovereenkomst Afdeling 1. Principe Afdeling 2. Vroegtijdig beeïndigen 1. Principe 2. Uitzondering 3. Bijzonderheid: mogelijkheid om afwezig te blijven

447 447 447 447 447 447

DEEL 12 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst van een oudere werknemer Outplacement – Werkloosheid met bedrijfstoeslag (voorheen ‘‘Brugpensioen’’) – Pensioen

449

Hoofdstuk 1. Outplacement

455

432

453


Afdeling 1. Vrijwillig outplacement – collectieve arbeidsovereenkomst nr. 51 betreffende outplacement 1. Inleiding en situering 2. Instemming van de werknemer 3. Individueel onderhoud en mogelijke bijstand 4. Kostprijs 5. Duur van de opdracht 6. Hervatting van de opdracht 7. Onafhankelijkheid van de outplacementkantoren 8. Waarborgen 9. Arbeidsongevallenverzekering 9.1. Welke ongevallen moeten worden gedekt door dergelijke verzekering? 9.2. Sanctie Afdeling 2. Verplicht outplacement – CAO nr. 82 betreffende outplacement voor werknemers van 45 jaar en ouder die worden ontslagen 1. Inleiding en situering 2. Toepassingsgebied 3. Aanbod van outplacement door de werkgever 4. Kwaliteitscriteria van een geldig outplacementaanbod 5. Instemming door de werknemer 6. Tijdsduur van de opdracht 7. Afwezigheid tijdens opzeggingstermijn 8. Hervatting van de opdracht 9. Kostprijs 10. Sanctie van de werkgever 11. Sanctie van de werknemer 12. Onderneming in herstructurering Hoofdstuk 2. Werkloosheid met bedrijfstoeslag (voorheen ‘‘voltijds brugpensioen’’) Afdeling 1. Inleiding en situering 1. Algemeen 2. Vraagstelling van de werkgever Afdeling 2. Het bestaan van een CAO Afdeling 3. Leeftijd 1. Werkloosheid met bedrijfstoeslag vanaf 60 jaar 2. Werkloosheid met bedrijfstoeslag op 58 en 59 jaar 2.1. Lange loopbanen 2.2. Zware beroepen 2.3. Ernstige lichamelijke problemen 3. Werkloosheid met bedrijfstoeslag vanaf 55, 56 of 57 jaar 4. Werkloosheid met bedrijfstoeslag vanaf 56 jaar 4.1. Bijzonder stelsel voor de bouwsector en bij nachtprestaties 4.2. Een loopbaan van 40 jaar effectieve prestaties 5. Werkloosheid met bedrijfstoeslag vanaf 50 tot 55 jaar voor ondernemingen in moeilijkheden of in herstructurering 5.1. Leeftijd 5.2. Wanneer is een onderneming in moeilijkheden of in herstructurering? 6. Wanneer moet de leeftijd bereikt worden? 6.1. Bij de effectieve beeïndiging van de arbeidsovereenkomst 6.2. Binnen de geldigheidsduur van de CAO Afdeling 4. Beroepsloopbaan 1. Principe: 40 jaar 1.1. Gelijkgestelde dagen 1.2. Bijzondere kredietjaren 2. Afwijkingen 2.1. Een beroepsverleden van 20 jaar of 10 jaar in dezelfde sector 2.2. Een beroepsverleden van 38 jaar 2.3. Een beroepsverleden van 33 jaar 2.4. De werkloosheid met bedrijfstoeslag vanaf 58 jaar 2.5. Een beroepsloopbaan van 40 jaar 3. Wanneer moet aan de ancie¨nniteitsvereiste voldaan zijn? 4. Welke ancie¨nniteitsvereiste is van toepassing? Afdeling 5. Ontslag 1. Ontslag door de werkgever

Kluwer

455 455 455 455 455 456 456 456 457 457 457 458 458 458 459 460 461 462 462 463 463 463 464 464 464 467 467 467 469 469 470 470 470 470 471 472 472 473 473 474 474 474 476 479 479 479 480 480 482 482 483 483 483 484 484 485 485 485 485 485

XXVII

INH

2. Opzeggingstermijn 2.1. Duur van de opzeggingstermijn 2.2. Verkorting van de opzeggingstermijn van bedienden 2.3. Schorsing van de opzeggingstermijn 2.4. Sollicitatieverlof? 3. Overlegprocedure 3.1. Collectief overleg 3.2. Individueel overleg 4. Beschermde werknemers Afdeling 6. Aanvullende vergoeding 1. Werkloosheidsuitkering 1.1. Voltijdse werknemer 1.2. Vrijwillig deeltijdse werknemer 1.3. Indexering 1.4. Aanvraag uitkering 2. Bedrag van de aanvullende vergoeding 2.1. Berekening van de aanvullende vergoeding overeenkomstig de CAO nr. 17 2.2. Afwijkende berekening 2.3. Wijziging van de aanvullende vergoeding 2.4. Sectorale regelingen 2.5. Betaling 2.6. Verjaring 2.7. Schuldenaar 2.8. Aanvulling bovenop de aanvulldende vergoeding 2.9. Betaling tot pensioengerechtigde leeftijd – geen mogelijkheid van overgang naar vervroegd pensioen 3. Sociale bijdragen 3.1. Bijdragen ten laste van de werkloze met bedrijfstoeslag 3.2. Bijdragen ten laste van de werkgever 4. Fiscale inhoudingen 4.1. Werkloosheidsuitkeringen en aanvullende vergoedingen 4.2. Aanvullende vergoeding bovenop de eigenlijke aanvullende vergoeding Afdeling 7. Vervanging 1. Vervangingsverplichting 2. Vrijstelling van de vervangingsverplichting 2.1. Automatische vrijstelling 2.2. Vrijstelling toegestaan door de directeur van het werkloosheidsbureau 2.3. Vrijstelling verleend door de minister van Werk in geval van structurele vermindering van het personeelsbestand 2.4. Vrijstelling verleend door de minister van Werk in geval van onderneming in moeilijkheden of in herstructurering 3. Wie kan als vervanger aangeworven worden? 4. Termijn om over te gaan tot de vervanging 5. Duur van de vervangingsplicht 6. Controle van de vervanging 7. Sancties Afdeling 8. Recht op werkloosheidsuitkeringen 1. Wachttijd 1.1. Voltijdse werknemers 1.2. Deeltijdse werknemers 1.3. Welke arbeidsdagen komen in aanmerking? 1.4. Berekening van het aantal arbeidsdagen 1.5. Vreemde en staatloze werknemers 2. Onvrijwillig zonder arbeid en zonder loon zijn 3. Geen voorlopige hechtenis noch vrijheidsberoving 4. Controle van de werkloosheid door de werkgever Afdeling 9. Deelname aan de tewerkstellingscel Afdeling 10. Werkhervatting door de werkloze met bedrijfstoeslag 1. Toegelaten arbeid in het kader van de werkloosheid 1.1. Onbezoldigde activiteiten 1.2. Bezoldigde activiteiten 2. Behoud van de aanvullende vergoeding Afdeling 11. Statuut van de werkloze met bedrijfstoeslag Afdeling 12. Cumulatie met andere vergoedingen

XXVIII

486 486 489 489 489 490 490 490 491 492 492 492 493 493 493 493 493 495 495 496 496 497 497 497 498 498 498 499 505 505 506 507 507 508 508 508 508 509 509 510 510 510 511 511 512 512 512 513 513 514 514 514 514 515 515 515 515 516 517 517 519


Kluwer

Afdeling 13. Overgang van halftijds brugpensioen naar werkloosheid met bedrijfstoeslag 1. Situering halftijds brugpensioen 2. Overgang van halftijds naar werkloosheid met bedrijfstoeslag 2.1. Ontslag door de werkgever 2.2. Aanvullende vergoeding

519 519 520 520 520

Hoofdstuk 3. Pensioen Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. wettelijke pensioenleeftijd Afdeling 3. Geen automatisch einde van de arbeidsovereenkomst Afdeling 4. Verkorte opzeggingstermijnen voor bedienden bij het bereiken van de pensioenleeftijd 1. Opzegging door de werkgever 2. Opzegging door de bediende Afdeling 5. Opzegging voor arbeiders bij het bereiken van de pensioenleeftijd Afdeling 6. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd en voor een duidelijk omschreven werk Afdeling 7. Recht op sollicitatieverlof Afdeling 8. Overgang van halftijds brugpensioen naar pensioen

523 523 523 523

Hoofdstuk 4. Modellen Afdeling 1. Overeenkomst voor individueel outplacement tussen werkgever en outplacementbureau (vrijwillige outplacement) Afdeling 2. Outplacementovereenkomst tussen werkgever en werknemer (vrijwillige outplacement) Afdeling 3. Outplacementovereenkomst tussen werkgever en werknemer los van de beeïndiging van de arbeidsovereenkomst (vrijwillige outplacement) Afdeling 4. Aanbod van geldig outplacement door de werkgever (verplicht outplacement) Afdeling 5. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst van de bediende met het oog op de pensionering

529

524 524 525 526 526 526 526

529 531 531 533 533

DEEL 13 Beeïndiging van de deeltijdse arbeidsovereenkomst

535 539

Hoofdstuk 1. Inleiding en situering Afdeling 1. Definitie Afdeling 2. Vormvoorwaarden 1. Voorwaarden 2. Sanctie Afdeling 3. Publiciteitsvoorwaarden 1. Voorwaarden 2. Sanctie 2.1. Vermoeden van tewerkstelling volgens bekendgemaakt werkrooster 2.2. Vermoeden van voltijdse tewerkstelling Afdeling 4. Minimale wekelijkse arbeidsduur

541 541 541 541 541 542 542 542 542 543 543

Hoofdstuk 2. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voor deeltijdse arbeid Afdeling 1. Principe Afdeling 2. Beeïndiging van de deeltijdse arbeidsovereenkomst van onbepaalde tijd met een opzeggingstermijn 1. Vormvereisten 2. Duur van de opzeggingstermijn 2.1. Ancie¨nniteit 2.2. Loon 3. Aanvang van de opzeggingstermijn 4. Sollicitatieverlof 5. Schorsing van de opzeggingstermijn Afdeling 3. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd met betaling van een opzeggingsvergoeding 1. Begroting van de opzeggingsvergoeding 2. Berekeningsbasis van de opzeggingsvergoeding Afdeling 4. Feestdagenloon na de beeïndiging van de arbeidsovereenkomst

545 545 545 545 545 545 546 546 546 547 547 547 547 548

XXIX

INH

DEEL 14 Bijzondere ontslagomstandigheden Misbruik van ontslagrecht – Willekeurig ontslag – Overdracht van onderneming – Faillissement

551

Hoofdstuk 1. Rechtsmisbruik Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bewijslast 1. De bewijslast rust op de bediende 2. De onjuistheid van het opgegeven motief vormt geen bewijs van willekeur Afdeling 3. Gevallen 1. Het ontslagrecht werd van zijn doeleinden afgewend 1.1. Geen rechtsmisbruik 1.2. Wel rechtsmisbruik 2. Het misbruik van recht werd veroorzaakt door omstandigheden waarmee het ontslag is omringd 2.1. Disproportie tussen het nadeel berokkend door het ontslag aan de bediende en het voordeel dat de werkgever er uithaalt 2.2. Misbruik van recht omwille van de wijze waarop het ontslagrecht gehanteerd werd 3. Niet-naleven van een clausule van vastheid van betrekking 4. Niet-naleven van beginselen van behoorlijk bestuur bij ontslag van contractuelen in overheidsdienst Afdeling 4. Overzicht van de door de arbeidsgerechten toegekende schadevergoedingen 1. Principe 2. Gevallen 2.1. Het ontslagrecht werd van zijn doeleinden afgewend 2.2. Misbruik van recht omwille van de wijze waarop het ontslagrecht gehanteerd werd 2.3. Niet-respecteren van de motiveringsplicht en/of de beginselen van behoorlijk bestuur Afdeling 5. Cumulatie met andere vergoedingen Afdeling 6. Rechtsmisbruik in hoofde van de werknemer Afdeling 7. Sociale zekerheid Afdeling 8. Fiscale problematiek

559 559 560 560 560 560 561 561 561

Hoofdstuk 2. Willekeurig ontslag Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Gelding 1. Beeïndiging door de werkgever van een arbeidsovereenkomst van onbepaalde tijd 2. Beeïndiging door de werkgever van een arbeidsovereenkomst van onbepaalde tijd tijdens de proeftijd Afdeling 3. Motivering van het ontslag Afdeling 4. Bewijslast Afdeling 5. Beoordelingsmarge voor de wergever Afdeling 6. Voorbeelden uit de rechtspraak 1. Algemeen: redelijke interpretatie van het artikel 63 van de arbeidsovereenkomstenwet 1.1. Geschiktheid en gedrag van de arbeider 1.2. Noodwendigheden van de onderneming 2. Geen willekeurig ontslag 2.1. Afwezigheden en ziekten 2.2. Omstandigheden en motieven van het ontslag 2.3. Gedrag en geschiktheid van de arbeider 2.4. Noodwendigheden van de onderneming 3. Wel willekeurig ontslag 3.1. Afwezigheden en ziekte 3.2. Omstandigheden en motieven van het ontslag 3.3. Geschiktheid en gedrag van de arbeider 3.4. Noodwendigheden van de onderneming Afdeling 7. Vergoeding 1. Omvang en aard 2. Cumulatie 3. Sociale zekerheid 4. Fiscale problematiek

XXX

557

563 563 564 566 566 567 567 567 567 568 570 570 571 571 571 573 573 574 574 574 574 575 576 577 577 577 577 577 577 578 579 580 581 581 582 583 583 584 584 584 584 584


Kluwer

Hoofdstuk 3. Overdracht van onderneming Afdeling 1. Conventionele overdracht van onderneming 1. Inleiding en situering 2. Toepassingsgebied 2.1. Onderneming 2.2. Wijziging van werkgever 2.3. Overdracht krachtens overeenkomst 2.4. Overdracht als een going concern 2.5. Werknemers 3. Rechten en plichten van de werknemers 3.1. Behoud van de individuele arbeidsovereenkomsten 3.2. Verbreking door wijziging van arbeidsvoorwaarden 3.3. Behoud van de collectieve arbeidsovereenkomsten 3.4. Aanvullende regimes van sociale voorzieningen 3.5. Arbeidsreglement 3.6. Verplichting de werknemers over te nemen 3.7. Bescherming tegen ontslag 4. Gehoudenheid van de overdrager/overnemer 5. Overgang van onderneming onder gerechtelijk gezag Afdeling 2. Overdracht van onderneming na faillissement 1. Inleiding en situering 2. Toepassingsgebied 3. Verplichtingen van de overnemer 3.1. Vrije keuze van over te nemen werknemers 3.2. Individueel bepaalde arbeidsvoorwaarden 3.3. Collectief bepaalde arbeidsvoorwaarden 3.4. Overbruggingsvergoeding 3.5. Ontslag na overname Afdeling 3. Bescherming van de leden van de ondernemingsraad, het comite´ voor preventie en bescherming op het werk en de vakbondsafvaardiging 1. Inleiding en situering 2. Bijzondere regelen inzake de ondernemingsraad en het comite´ voor preventie en bescherming op het werk 2.1. Samenstelling 2.2. Ontslag 3. Bijzondere regelen inzake vakbondsafgevaardigden bij overdracht van onderneming 3.1. Samenstelling 3.2. Ontslag Afdeling 4. Informatie en raadpleging van de werknemersvertegenwoordigers en werknemers

585 585 585 585 585 586 586 587 587 587 587 588 588 589 589 589 589 590 591 592 592 593 593 593 593 594 594 594

Hoofdstuk 4. Faillissement Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst Afdeling 3. Faillissement en sluiting Afdeling 4. Faillissement en technische of economische reden tot ontslag van een beschermde werknemer Afdeling 5. Faillissement en overname van activa na faillissement of gerechtelijk akkoord Afdeling 6. Tussenkomst van het Sluitingsfonds

597 597 597 598

595 595 595 595 595 595 595 596 596

598 598 598

DEEL 15 De werkgever beeïndigt de arbeidsovereenkomst door wijziging van de arbeidsvoorwaarden. Impliciet ontslag

599


605

Hoofdstuk 2. Eenzijdige wijziging van een essentieel bestanddeel van de arbeidsovereenkomst Afdeling 1. Begrip Afdeling 2. Wanneer is er sprake van een eenzijdige wijziging van een essentieel bestanddeel van de arbeidsovereenkomst? 1. Ius variandi 2. Karakteristieken van de wijziging 2.1. De wijziging is daadwerkelijk doorgevoerd 2.2. De wijziging is eenzijdig

607 607

603

607 607 607 608 608

XXXI

INH

2.3. De wijziging heeft betrekking op een essentieel bestanddeel van de arbeidsovereenkomst 2.4. De wijziging is belangrijk 3. Concrete voorbeelden uit de rechtspraak 3.1. Plaats van tewerkstelling 3.2. Functie 3.3. Loon 3.4. Uurrooster 3.5. Arbeidsduur 3.6. Sectorwijziging voor een handelsvertegenwoordiger 3.7. Wijziging in het productengamma voor een handelsvertegenwoordiger 3.8. Wijziging van de verloningsstructuur van een handelsvertegenwoordiger Afdeling 3. Besluit: welke wijzigingen kan een werkgever dan nog eenzijdig doorvoeren aan een arbeidsovereenkomst? 1. Wijziging van niet-essentie¨le arbeidsvoorwaarden 2. Onbelangrijke wijziging van essentie¨le arbeidsvoorwaarden 3. Contractuele wijzigingsbedingen 4. Voorwaardelijke verbintenissen, verbintenissen met tijdsbepaling

XXXII

608 609 609 609 611 612 613 614 614 615 615 616 616 616 616 617

Hoofdstuk 3. Contractuele wanprestatie Afdeling 1. Begrip Afdeling 2. De werkgever betaalt geen loon Afdeling 3. De werkgever verschaft geen werk Afdeling 4. De werknemer respecteert de overeengekomen arbeidsvoorwaarden niet

619 619 619 620 621

Hoofdstuk 4. Over welke mogelijkheden beschikt de benadeelde werknemer? Afdeling 1. De werknemer aanvaardt de wijziging Afdeling 2. De werknemer roept een ontslag wegens dringende reden in hoofde van de werkgever in Afdeling 3. De werknemer negeert de wijziging Afdeling 4. De werknemer vordert de uitvoering van de overeengekomen arbeidsvoorwaarden Afdeling 5. De werknemer vordert de gerechtelijke ontbinding van de arbeidsovereenkomst voor de arbeidsrechtbank 1. Voorwaarden 1.1. Belangrijke tekortkoming 1.2. Voorafgaande ingebrekestelling? 2. Uitwerking 3. Schadevergoeding Afdeling 6. De werknemer stelt de verbreking van de arbeidsovereenkomst vast 1. Vormvereisten? 2. Weloverwogen actie 3. Termijn 4. Compensatie

623 623

625 626 626 626 627 627 628 628 628 628 630

Hoofdstuk 5. Over welke mogelijkheden beschikt de benadeelde werkgever?

631

Hoofdstuk 6. Modellen Afdeling 1. Ingebrekestelling door de werknemer, die de eenzijdige verbreking vaststelt als gevolg van een eenzijdige wijziging door de werkgever van arbeidsplaats, functie, loon, enz. Afdeling 2. Vaststelling door de werknemer van de verbreking ingevolge een eenzijdige wijziging door de werkgever van arbeidsplaats, functie, loon, enz.

633

623 624 624

633 633

DEEL 16 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd met een opzeggingstermijn

635


641

Hoofdstuk 2. Betekening van de opzegging van de arbeidsovereenkomst met een geschrift Afdeling 1. Geschrift – ontslaggesprek 1. Geschrift 2. Ontslaggesprek – bijstand van een vakbondsafgevaardigde

643 643 643 643

639


Kluwer

Afdeling 2. Inhoud van het geschrift 1. Begin en duur van de opzeggingstermijn 2. Datum 3. Onvoorwaardelijk 4. Motieven van de opzegging 5. Gelijke behandeling 6. Taal 7. Gevolgen van het niet-naleven van deze voorwaarden 7.1. Geen geschrift – geen begin en/of duur van de opzeggingstermijn in het geschrift – voorwaardelijke opzegging: nietigheid 7.2. Verkeerde taal: nietigheid Afdeling 3. Ontslag door een bevoegde persoon Afdeling 4. Vorm van het geschrift 1. Opzegging door de werkgever 1.1. Aangetekende brief 1.2. Gerechtsdeurwaardersexploot 2. Opzegging door de werknemer 3. Gevolgen van het niet-naleven van deze vormvereiste 3.1. Opzegging door de werkgever 3.2. Opzegging door de werknemer Afdeling 5. Uitwerking van de opzegging – begin van de opzeggingstermijn 1. Bedienden 2. Arbeiders

644 644 645 645 645 646 647 649

Hoofdstuk 3. Onherroepelijk karakter van de opzegging

657

Hoofdstuk 4. Duur van de opzeggingstermijn Afdeling 1. Bepaling van de duur van de opzeggingstermijn 1. Opzegging door de werkgever 1.1. Bedienden 1.2. Arbeiders 2. Opzegging door de werknemer 2.1. Bedienden 2.2. Arbeiders 2.3. Bijzonder geval: een arbeider met bediendenstatuut Afdeling 2. Vaststelling van de opzeggingstermijn voor bedienden bij overeenkomst 1. Algemeen 2. Opzegging door de werkgever 2.1. Jaarloon bedraagt minder dan 62 934 EUR (2012) – overeenkomst ten vroegste op het ogenblik waarop de opzegging wordt gegeven 2.2. Jaarloon meer dan 62 934 EUR (2012) per jaar – overeenkomst bij de indienstneming 2.3. Kwijting voor saldo van rekening 2.4. Bewijs 3. Opzegging door de bediende Afdeling 3. Vaststelling van de duur van de opzeggingstermijn door de rechter Afdeling 4. Betekening van een te korte opzeggingstermijn: recht op een aanvullende opzeggingsvergoeding 1. Probleemstelling 2. Ontstaan van het recht op een opzeggingsvergoeding 3. Bepaling van de duur van de opzeggingstermijn

659 659 659 659 666 678 678 679 680 680 680 681

Hoofdstuk 5. Tegenopzegging door de bediende

689

Hoofdstuk 6. Schorsing van de opzeggingstermijn Afdeling 1. Opzegging door de werkgever 1. Bedienden 2. Arbeiders 2.1. Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst wegens slecht weer 2.2. Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst ingevolge economische oorzaken 3. Gevolgen van de schorsing van de opzeggingstermijn Afdeling 2. Opzegging door de werknemer

691 691 691 692 692

649 650 651 651 651 651 652 652 652 652 653 654 654 654

681 682 683 683 684 684 685 685 686 686

692 692 693

XXXIII

INH

XXXIV

Hoofdstuk 7. Rechtspositie van de partijen tijdens de opzeggingstermijn Afdeling 1. Voortbestaan van de arbeidsovereenkomst Afdeling 2. Afwezigheidsdagen 1. Duur van de afwezigheid 1.1. Bedienden 1.2. Arbeiders 2. Doel van de afwezigheid 3. Afwezigheid en outplacement Afdeling 3. Recht op outplacement vanaf 45 jaar Afdeling 4. Afstand van afwijkend concurrentiebeding Afdeling 5. Bijzonder geval: vrijstelling van arbeidsprestaties tijdens de opzeggingstermijn

695 695 695 695 695 696 696 696 696 697 697

Hoofdstuk 8. Vergelijkende rechtspraak

699

Hoofdstuk 9. Socialezekerheidsstatuut van de opgezegde werknemer Afdeling 1. Socialezekerheidsbijdragen Afdeling 2. Werkloosheid Afdeling 3. Vakantie en vakantiegeld

731 731 731 732

Hoofdstuk 10. De nieuwe opzeggingstermijnen voor arbeiders en bedienden vanaf 2012 Afdeling 1. Inleiding Afdeling 2. Voor wie gelden de nieuwe opzeggingstermijnen Afdeling 3. Berekening van de ancie¨nniteit Afdeling 4. De nieuwe regeling is geen allesomvattende regeling Afdeling 5. De nieuwe opzeggingstermijnen voor arbeiders Afdeling 6. De nieuwe opzeggingstermijnen voor bedienden 1. Voor bedienden met een jaarloon van maximaal 31 467 EUR (2012) 2. Voor bedienden met een jaarloon hoger dan 31 467 EUR (2012) 2.1. Opzegging door de werkgever 2.2. Opzegging door de bediende 3. Voor bedienden met een jaarloon van meer dan 62 934 EUR (2012) 4. Verbod tot sectorale afwijking

733 733 733 733 734 734 735 735 735 735 736 736 737

Hoofdstuk 11. Modellen Voorafgaande opmerkingen Afdeling 1. Opzeggingsbrief voor een bediende met betekening van een opzeggingstermijn Afdeling 2. Opzeggingsbrief voor een bediende met betekening van een opzeggingstermijn waarin het akkoord van de bediende met de opzeggingstermijn is opgenomen Afdeling 3. Overeenkomst m.b.t. de duur van de opzeggingstermijn voor een bediende (na voorafgaande betekening van de opzegging) Afdeling 4. Overeenkomst m.b.t. de duur van de opzeggingstermijn (na voorafgaande betekening van de opzegging wordt een andere (ingekort of verlengd) opzeggingstermijn bepaald Afdeling 5. Opzeggingsbrief voor een arbeider met betekening van een opzeggingstermijn Afdeling 6. Opzeggingsbrief voor een arbeider met betekening van een opzeggingstermijn (ancie¨nniteit van minder dan 6 maanden) Afdeling 7. Opzeggingsbrief door de bediende met betekening van een opzeggingstermijn Afdeling 8. Opzeggingsbrief door een arbeider met betekening van een opzeggingstermijn Afdeling 9. Overeenkomst inzake de afwezigheid om ander werk te zoeken

739 739 739 739 740 740 741 741 741 742 742

DEEL 17 Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd met een opzeggingsvergoeding

743


749

Hoofdstuk 2. Keuze tussen opzeggingstermijn en opzeggingsvergoeding Afdeling 1. Beeïndiging door de werkgever Afdeling 2. Beeïndiging door de werknemer

751 751 751

Hoofdstuk 3. Kennisgeving Afdeling 1. Geen vormvoorwaarden 1. Geen geschrift 2. Ontslaggesprek – bijstand van een vakbondsafgevaardigde

753 753 753 753

747


3. Motieven voor de beeïndiging 4. Gelijke behandeling 5. Taal Afdeling 2. Ontslag door een bevoegde persoon Afdeling 3. Uitwerking van de beeïndiging 1. Onmiddellijk effect 2. Beeïndiging op termijn? Afdeling 4. Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst

754 754 755 755 755 755 755 756

Hoofdstuk 4. Onherroepelijk karakter van de beeïndiging

757

Hoofdstuk 5. De opzeggingsvergoeding Afdeling 1. De omvang van de opzeggingsvergoeding Afdeling 2. De duur van de opzeggingstermijn 1. Algemeen 2. Bijzondere opzeggingstermijnen voor de arbeiders 3. Tegenopzegging 4. Betekening van een te korte opzeggingstermijn: recht op aanvullende opzeggingsvergoeding Afdeling 3. De berekeningsbasis van de opzeggingsvergoeding 1. Het lopende loon voor werknemers in dienst getreden voor 1 januari 2012 1.1. Vast loon 1.2. Variabel loon 1.3. Voordelen verworven krachtens de overeenkomst 2. Berekening van het lopend loon voor werknemers in dienst getreden op of na 1 januari 2012 2.1. Formule ter bepaling van het dagloon van de bediende 2.2. Variabel loon: gemiddelde van de twaalf voorgaande maanden

759 759 759 759 760 760

784 784 784

Hoofdstuk 6. Voorbeeld van berekening van een opzeggingsvergoeding Afdeling 1. Vaststelling van het basisloon: Afdeling 2. Vaststelling van het aantal maanden van de opzeggingstermijn Afdeling 3. Vaststelling van de opzeggingsvergoeding

787 787 787 787

Hoofdstuk 7. Betaling van de opzeggingsvergoeding Afdeling 1. Algemeen Afdeling 2. Betaling van een opzeggingsvergoeding ingeval van betekening van een te korte opzeggingstermijn Afdeling 3. Kan de opzeggingsvergoeding in maandelijkse schijven betaald worden? 1. Wat zijn ondernemingen in moeilijkheden of ondernemingen die uitzonderlijk ongunstige economische omstandigheden kennen? 2. Voorwaarde om te genieten van de mogelijkheid tot betaling in maandelijkse schijven: (schriftelijke) kennisgeving 3. Op welk ogenblik moeten de voorwaarden voldaan zijn? 4. Voorbeeld van berekening van opzeggingsvergoeding in maandelijkse schijven 5. Verjaring van de rechtsvordering in geval van betaling in maandelijkse schijven

789 789

Hoofdstuk 8. Interesten Afdeling 1. Vanaf wanneer is interest verschuldigd? Afdeling 2. Is de interest verschuldigd op het netto- of brutobedrag van de opzeggingsvergoeding?

Kluwer

760 760 761 762 764 764

789 789 789 790 791 791 791 793 793 793

Hoofdstuk 9. Gevolgen van de beeïndiging van de arbeidsovereenkomst met betaling van een opzeggingsvergoeding Afdeling 1. Recht op outplacement Afdeling 2. Afstand van het gewoon en afwijkend niet-concurrentiebeding Afdeling 3. Tijdstip waarop de werknemer afstand kan doen van zijn rechten

795 795 795 795

Hoofdstuk 10. Socialezekerheidsstatuut van de ontslagen werknemer Afdeling 1. Socialezekerheidsbijdragen 1. De reguliere socialezekerheidsbijdragen 2. De bijzondere socialezekerheidsbijdragen 2.1. Algemeen 2.2. In het bijzonder: de opzeggingsvergoeding

797 797 797 797 797 799

XXXV

INH

Afdeling 2. Werkloosheid 1. Ontslag door de werkgever 2. Ontslag door de werknemer Afdeling 3. Ziekte- en invaliditeitsverzekering Afdeling 4. Gezinsbijslagen Afdeling 5. Vakantiegeld Afdeling 6. Pensioenen

799 799 800 800 800 800 800

Hoofdstuk 11. Fiscale behandeling van de opzeggingsvergoeding Afdeling 1. Nieuwe regeling voor vergoedingen bij beUíndiging van de arbeidsovereenkomst waarbij de beUíndiging ter kennis is gebracht op of na 1 januari 2012 1. Wetgevend kader 2. Inwerkingtreding van de vrijstelling 3. Het bedrag van de vrijstelling 4. Verwerking van de belastingvrijstelling 5. Voorwaarden voor de vrijstelling 6. Beperkingmechanismen 7. Voorrangsregeling 8. Afschaffing van het bestaande onderscheid in het belastingtarief van de opzeggingsvergoeding Afdeling 2. Oude belastingregeling opzeggingsvergoedingen 1. Fiscale consequenties van het ontslag voor de werkgever 1.1. Inhouding van de bedrijfsvoorheffing 1.2. Tijdstip van betaling van de bedrijfsvoorheffing 1.3. Mogelijkheid tot terugvordering van onverschuldigd betaalde bedrijfsvoorheffing? 1.4. Fiscale aftrekbaarheid van de betaalde opzeggingsvergoeding 2. Fiscale consequenties van het ontslag voor de werknemer 2.1. Aangifte van de ontvangen vergoedingen 2.2. Fiscale definitie van de opzeggingsvergoeding 2.3. Aanslagvoet van de opzeggingsvergoeding

801

Hoofdstuk 12. Modellen Voorafgaande opmerkingen Afdeling 1. Ontslagbrief voor een bediende met toekenning van een opzeggingsvergoeding Afdeling 2. Ontslagbrief voor een bediende met toekenning van een opzeggingsvergoeding met het akkoord van de bediende Afdeling 3. Ontslagbrief voor een arbeider met toekenning van een opzeggingsvergoeding Afdeling 4. Ontslagbrief voor een arbeider met toekenning van een opzeggingsvergoeding (ancie¨nniteit van minder dan 6 maanden) Afdeling 5. Overeenkomst m.b.t. de toekenning van een opzeggingsvergoeding (met betekening van de verbreking van de arbeidsovereenkomst) Afdeling 6. Overeenkomst m.b.t. de toekenning van een opzeggingsvergoeding (na betekening van de opzegging van de arbeidsovereenkomst) Afdeling 7. Overeenkomst m.b.t. de toekenning van een bijkomende opzeggingsvergoeding (na betekening van de beeïndiging van de arbeidsovereenkomst en toekenning van een opzeggingstermijn of vergoeding) Afdeling 8. Ontslagbrief met toekenning van de opzeggingsvergoeding in maandtermijnen zonder akkoord van de werknemer Afdeling 9. Ontslagbrief met toekenning van de opzeggingsvergoeding in maandtermijnen, met akkoord van de werknemer met het bedrag van de opzeggingsvergoeding

XXXVI

801 801 801 801 801 801 802 802 802 802 802 802 804 804 805 805 805 805 806 813 813 813 814 814 815 815 816 817 818 819

DEEL 18 Bijzondere vergoedingen voor een handelsvertegenwoordiger Uitwinningsvergoeding – Afrekening commissieloon

821

Hoofdstuk 1. Uitwinningsvergoeding Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Toekenningsvoorwaarden voor de uitwinningsvergoeding 1. Beeïndiging van de arbeidsovereenkomst buiten het toedoen van de handelsvertegenwoordiger 2. Ancie¨nniteit van eéń jaar als handelsvertegenwoordiger 2.1. Tewerkstelling van eéń jaar

827 827 829

825

829 830 830


2.2. Ancie¨nniteit als handelsvertegenwoordiger 831 3. Aanbreng van clie¨nteel 831 3.1. Clie¨nteel behouden en uitbreiden 831 3.2. Bewijs van aanbreng van clie¨nteel 832 3.3. Clausules in de arbeidsovereenkomst m.b.t. de aanbreng van clie¨nteel 832 4. Nadeel lijden door het verlies van het aangebrachte clie¨nteel 832 4.1. Nieuwe betrekking 833 4.2. Arbeidsongeschiktheid 834 4.3. Pensioen of werkloosheid met bedrijfstoeslag 834 Afdeling 3. Bedrag van de uitwinningsvergoeding 835 1. Een forfaitaire vergoeding 835 2. Berekening van de uitwinningsvergoeding 835 3. Berekening van de uitwinningsvergoeding van de handelsvertegenwoordiger die tevens een andere functie uitoefent 836 4. Bijkomende schadevergoeding 836 5. Interest 836 6. Socialezekerheidsbehandeling en fiscale behandeling 837 6.1. Sociale zekerheid 837 6.2. Fiscale behandeling 837 Hoofdstuk 2. Afrekening commissieloon Afdeling 1. Inleiding en situering Afdeling 2. Bij het einde van de arbeidsovereenkomst 1. Orders doorgegeven en aanvaard voó´r het einde van de arbeidsovereenkomst 2. Orders doorgegeven voó´r het einde van de arbeidsovereenkomst maar aanvaard na het einde van de arbeidsovereenkomst 3. Orders doorgegeven na het einde van de arbeidsovereenkomst 4. Gespreide leveringen Afdeling 3. Interest Afdeling 4. Socialezekerheidsbijdragen en fiscale behandeling 1. Sociale zekerheid 2. Fiscale behandeling

839 839 839 839

DEEL 19 Verplichtingen bij de beeïndiging van de arbeidsovereenkomst Vergoedingen – Sociale en fiscale documenten – Verplichtingen van de werknemer

843

Hoofdstuk 1. Bedragen en vergoedingen die door de werkgever kunnen verschuldigd zijn bij de beeïndiging van de arbeidsovereenkomst Afdeling 1. Loon tot de laatste werkdag 1. Inleiding en situering 2. Handelsvertegenwoordigers 3. Socialezekerheidsrechtelijke en fiscale behandeling 3.1. Sociale zekerheid 3.2. Fiscale behandeling Afdeling 2. Eindejaarspremie 1. Tijdens de arbeidsovereenkomst 2. Op het einde van de arbeidsovereenkomst 2.1. Arbeidsovereenkomst neemt een einde op het einde van het jaar 2.2. Arbeidsovereenkomst neemt een einde in de loop van het jaar 3. Socialezekerheidsrechtelijke en fiscale behandeling 3.1. Sociale zekerheid 3.2. Fiscale behandeling Afdeling 3. Bonus 1. Tijdens de arbeidsovereenkomst 2. Op het einde van de arbeidsovereenkomst Afdeling 4. Vakantiegeld bij uitdiensttreding 1. Inleiding en situering 2. Berekening 3. Socialezekerheidsrechtelijke en fiscale behandeling 3.1. Sociale zekerheid 3.2. Fiscale behandeling Afdeling 5. Loon voor feestdagen 1. Algemeen

Kluwer

839 840 840 840 840 840 841

847 849 849 849 849 849 849 849 850 850 850 850 850 851 851 851 851 851 852 852 852 852 853 853 853 854 854

XXXVII

INH

XXXVIII

2. Socialezekerheidsrechtelijke en fiscale behandeling Afdeling 6. Niet-concurrentievergoeding (art. 65, 86 en 104 arbeidsovereenkomstenwet) 1. Bestaans- en geldigheidsvoorwaarden van het concurrentiebeding 1.1. Bestaansvoorwaarden 1.2. Geldigheidsvoorwaarden 1.3. Sancties bij niet-naleving van de bestaans- of geldigheidsvoorwaarden 2. Afwijkingsbeding voor niet-mededinging 3. Wanneer heeft het concurrentiebeding uitwerking? 3.1. «Gewone» concurrentiebeding 3.2. Afwijkingsbeding 4. Sanctie bij schending van het concurrentiebeding 5. Verjaring 5.1. Niet-concurrentievergoeding 5.2. Schadevergoeding ingeval van schending van het concurrentiebeding 6. Socialezekerheidsrechtelijke en fiscale behandeling van de niet-concurrentievergoeding 6.1. Sociale zekerheid 6.2. Fiscale behandeling Afdeling 7. Moreleschadevergoeding 1. Inleiding en situering 2. Begroting van de morele schade 3. Socialezekerheidsrechtelijke en fiscale behandeling 3.1. Sociale zekerheid 3.2. Fiscale behandeling Afdeling 8. Interesten 1. Inleiding en situering 2. Interesten op bruto Afdeling 9. Canada Dry-vergoeding 1. Begrip en situering 2. Voorwaarden 2.1. Ontslag en duur van de opzeggingstermijn 2.2. Leeftijd 2.3. Ancienniteit 2.4. Bestaan van een CAO of individuele overeenkomst 2.5. Het recht op werkloosheidsuitkering 3. Verbod van discriminatie 4. Vergoeding 4.1. Werkloosheidsuitkering 4.2. Aanvullende vergoeding 5. Sociale bijdragen 5.1. Historiek 5.2. Toepassingsgebied 5.3. Bijdragen ten laste van de genieter van de aanvullende vergoedingen 5.4. Bijdragen ten laste van de werkgever 5.5. Verhoging, verlaging en vrijstelling van bijdragen 6. Fiscaal statuut van de werkloosheidsuitkering en de aanvullende vergoeding canada dry 6.1. Principe: fiscale kwalificatie als vervangingsinkomen

854 854 854 854 854 856 856 857 857 857 858 858 858 858

Hoofdstuk 2. De op de werkgever rustende informatieverplichting Afdeling 1. Recht op outplacement voor werknemers vanaf 45 jaar Afdeling 2. Recht op collectieve ziekteverzekering 1. Leiding en situering 2. Rechthebbenden 3. Dekking en premie 4. Informatieplicht van de werkgever 4.1. Over het recht op de individuele voortzetting 4.2. Over de mogelijkheid tot voorfinanciering van de individuele voortzetting 5. Sancties

875 875 875 875 875 875 876 876 876 877

Hoofdstuk 3. Sociale en fiscale documenten Afdeling 1. Soorten documenten 1. Getuigschrift van tewerkstelling 2. Werkloosheidsbewijs (formulier C4)

879 879 879 879

858 858 858 859 859 859 859 859 860 860 860 861 861 861 862 862 863 863 863 863 864 865 865 866 867 867 867 868 869 871 873 873


3. Afrekening van het nog verschuldigde loon 4. Individuele rekening 5. Vakantieattesten 6. Fiscale fiche 281.10 7. Attest groepsverzekering Afdeling 2. Sancties bij het niet (correct) afleveren van de documenten 1. Strafrechtelijke sanctie of administratieve geldboete 2. Dwangsom

879 880 880 880 880 881 881 881

Hoofdstuk 4. Verplichtingen van de werknemer 883 Afdeling 1. Teruggave van het materiaal en de goederen 883 1. Inleiding en situering 883 2. Mogelijkheden voor de werkgever ingeval van niet-teruggave van het materiaal of de goederen 883 Afdeling 2. Verbod op bekend maken van vertrouwelijke informatie en verbod op oneerlijke concurrentie 884 1. Bekend maken van fabrieksgeheimen, zakengeheimen of geheimen in verband met vertrouwelijke aangelegenheden 884 2. Oneerlijke concurrentie 884 3. Sancties 885 Afdeling 3. Naleven van het concurrentiebeding 885 1. Arbeider of bediende 885 2. Handelsvertegenwoordiger 886 3. Verjaringstermijn 886 Afdeling 4. Naleving van het scholingsbeding 886 1. Inleiding en situering 886 2. Uitsluitingen 887 3. Voorwaarden 887 4. Verplichting van de werknemer 887

Kluwer

Hoofdstuk 5. Modellen Afdeling 1. Getuigschrift van tewerkstelling Afdeling 2. Werkloosheidsbewijs (C4) Afdeling 3. Afrekening van het nog verschuldigde loon Afdeling 4. Individuele rekening Afdeling 5. Vakantieattesten 1. Attest met betrekking tot de jaarlijkse vakantie voor het lopend kalenderjaar 2. Attest met betrekking tot de jaarlijkse vakantie voor het kalenderjaar dat het einde van de arbeidsovereenkomst voorafgaat Afdeling 6. Fiscale fiche 281.10

889 889 889 896 897 900 900

TREFWOORDENREGISTER

907

900 902

XXXIX

INH

PRAKTIJKBOEK ONTSLAG

Recommend Documents