Post HBO-opleiding
Leraar Nederlands voor anderstaligen (NT2) in het primair onderwijs
Studiegids 2015
Inhoud
Voorwoord
1
De Opleiding Leraar Nederlands aan anderstalige leerlingen (NT2)
1.1 Inleiding 1.2 Een duale opleiding 1.3 Voor wie is de opleiding bedoeld? 2
Het studieprogramma
2.1 Eindtermen 2.2 Opbouw van de studie en studielast 2.3 De praktijkopdrachten 2.4 Inhoudelijke opzet van de opleiding 2.5 Beoordeling HCO
2.6 Certificaat
Bezoekadres: Zandvoortselaan 146, Den Haag
2.7 Opleidingskosten/Boekenlijst
Postadres: Postbus 53509, 2505 AM Den Haag
2.8 Tijd en plaats
T: 070 448 28 28 E:
[email protected]
3
Contactpersonen
I: www.hco.nl Samenstelling en tekst: Josée Coenen, HCO Vormgeving: www.incsite.nl Fotografie: Henriëtte Guest, Wouter Mahu, Istockphoto 3
>
Voorwoord
>
Deze studiegids bevat informatie over de Post HBO-opleiding Leraar
Bij het vaststellen van de uitvoeringslocaties wordt rekening gehouden
Nederlands aan anderstalige leerlingen Nederlands als tweede Taal
met de woon- en werkplaats van de deelnemers.
(NT2) voor het primair onderwijs en is bestemd voor de deelnemers aan de opleiding.
Den Haag.
onderwijs in een nieuwe opzet mogelijk te maken. Het ministerie
De opleiding is aangemeld bij de Stichting Post HBO om opgenomen te
heeft dat verzoek gehonoreerd en na een intensieve periode van voor-
worden in het register van het Postinitieel Stelsel Primair Onderwijs.
Nederlands. Hieraan wordt niet voldaan als de voertaal in het gezin
1.1 Inleiding
vinden dat buitenlanders maar Nederlands moeten spreken tegen
Доброе утро, дама/господин LEZER
hun kinderen en dat ze dan automatisch wel Nederlands leren. Maar ook dit is een misvatting: je leert van gevarieerd en goed
Вы видите, как зто-неприятно, когда вы (часть) текста не понимаете. Эта –повседевная практика много учеников нидерландских школ, Именно у тех, у которых по –голландский – второй язык.*
ministerie verzocht om de Post HBO-opleiding NT2 voor het primair
met Nederlanders’ voorwaarden zijn voor het verwerven van het een ander is dan het Nederlands. Dit feit maakt dat veel mensen
De opleiding wordt momenteel georganiseerd door de Hogeschool IPABO Amsterdam/Alkmaar in samenwerking met de stichting HCO te
Het Platform Nascholingsinstellingen Primair Onderwijs heeft het
1 De Opleiding Leraar Nederlands aan anderstalige leerlingen (NT2)
taalaanbod. Hoor je alleen ‘krom’ Nederlands of een elementair Nederlands, dan helpt je dat niet veel verder. Concluderend: voor veel anderstalige kinderen kan de eerste dag op school het eerste langdurige Nederlandstalige contact zijn.
Kunt u bovenstaande tekst lezen? Hoogstwaarschijnlijk alleen één woord…
Kijken we naar de basisschool zelf dan neemt het vak taal een groot
een geheel geactualiseerde Post HBO-opleiding Leraar Nederlands aan
Mocht u na bestudering van de studiegids nog vragen hebben, aarzel
Nu ervaart u iets dat veel anderstalige kinderen in min of meer
deel van het leerrooster in beslag. Om deel te nemen aan deze lessen
anderstalige leerlingen.
dan niet om voor nadere informatie contact op te nemen met de
dezelfde mate ervaren als ze op de basisschool komen en het
moeten de anderstalige kinderen eigenlijk al Nederlands beheersen,
Er zijn afspraken gemaakt over de inhoud van het programma,
coördinator.
Nederlands niet of nauwelijks machtig zijn.
willen zij optimaal kunnen profiteren van de lessen op school en zich
bereiding kunnen de samenwerkende hogescholen van start gaan met
Vanzelfsprekend geldt dit voor kinderen die net in Nederland
zo verder kunnen ontwikkelen. Alleen krijgen deze kinderen geen
Het basisprogramma is dan ook in het hele land voor elke
De samenstellers van deze gids wensen u een heel plezierige en vooral
arriveren (zogenoemde neveninstromers): vluchtelingen of
specifieke Nederlandse lessen. Geen wonder dat de meeste anders-
opleidingsgroep hetzelfde.
ook nuttige studietijd toe.
kinderen van migranten uit de EU. Maar het geldt ook voor
talige kinderen, zeker in de grote steden, voornamelijk naar
anderstalige kinderen die hier geboren zijn, vaak afkomstig uit wat
de lagere vormen van het voortgezet onderwijs uitstromen. De
men vroeger gastarbeidersgezinnen noemde (onderinstromers).
huidige generatie anderstalige leerlingen heeft namelijk, anders
Veelal verwacht men dat deze kinderen wel Nederlands zullen
dan aanvankelijk gedacht werd, de Nederlandse taalachterstand (en
Namens de Hogeschool IPABO, de heer B. Snoeijink, hoofd nascholing
spreken als ze in groep een komen, net zo als Nederlandstalige
daarmee de onderwijsachterstand) nog steeds niet ingehaald. Dit
Namens de stichting HCO, mevrouw J. Jurna, directeur
kinderen.
blijkt ook uit een recent rapport van de inspectie, De staat van het
U vindt in deze studiegids algemene informatie over de organisatie van
En namens de landelijke coördinator van de opleiding,
Maar deze verwachting komt niet uit, omdat men vergeet dat de
Nederlands onderwijs (2006).
de opleiding, de opbouw van het studieprogramma, de verschillende
mevrouw J. Coenen.
factoren ‘veelvuldig contact met Nederlanders’ en ‘gevarieerd contact
Klaarblijkelijk realiseert een schoolteam van een gemiddelde
de hoeveelheid contacttijd, de studiebelasting en dergelijke.
Elke uitvoerende instelling heeft daarnaast nog een kleine hoeveelheid tijd om aan de opleiding inhouden toe te voegen, op grond van de
Amsterdam en Den Haag, 2014
wensen van de deelnemers en de regionale situatie. De verhouding vast programma en de vrije ruimte is 75 : 25.
>>
studieonderdelen en de studiebegeleiding. 4
*) Op pagina 15 staat de vertaling van deze tekst.
5
basisschool niet wat de aanwezigheid van anderstalige leerlingen
1.2 Een duale opleiding
De volgende argumenten hebben geleid tot de keuze voor
1.3 Voor wie is de opleiding bedoeld?
betekent voor de school, voor de schoolorganisatie en klassen-
Het uitgangspunt van deze Post HBO-opleiding is duaal van
een duale opleiding:
De Post HBO-opleiding leraar NT2 is bestemd voor leerkrachten met
organisatie, en voor de inhoud van het onderwijs. Zo zijn er geen
karakter: werken en leren tegelijkertijd. De opleiding heeft de
of onvoldoende middelen op school en ontbreekt het leerkrachten
volgende kenmerken:
aan voldoende achtergrondkennis en vaardigheden om het onderwijs aan deze leerlingen vorm te geven. Dé manier om aan de behoeftes van anderstalige leerlingen
een Pabo-diploma:
• Ervaring en onderzoek leren dat traditionelere vormen van nascholing (waar de theoretische component centraal staat en
• De deelnemers zijn in het bezit van een onderwijsbevoegdheid. • De deelnemers zijn werkzaam als leraar binnen een onderwijs-
praktijkervaring in het optimale geval in het kader van een beperkte stage wordt opgedaan) doorgaans redelijk goed geëva-
• en een vaste aanstelling van minimaal tien lesuren per week; • of met een tijdelijke aanstelling van minimaal tien lesuren per week;
instelling. Voor deelnemers die niet beschikken over een
lueerd worden door cursisten, maar weinig ‘beklijven’. De afstand
• of zonder aanstelling, maar met een uitgebreide stageplaats bij
leerkrachten zijn die een Post HBO-opleiding Leraar Nederlands als
arbeidsovereenkomst, bestaat de mogelijkheid om via een
tussen theorie en praktijk blijft doorgaans zo groot dat toepassing
een instelling voor het primair onderwijs, gedurende het hele
tweede taal hebben gevolgd. Als dan ook het schoolteam enigszins
stagecontract de praktijkcomponent van de opleiding in te vullen.
van de opgedane kennis in de praktijk veel te wensen overlaat.
cursusjaar.
is toegerust voor het onderwijs aan deze kinderen, pas dan zullen
• De opleiding bestaat uit twee componenten: centraal staat de
tegemoet te komen is dat er in elk schoolteam minimaal twee
de krantenkoppen als ‘Twee jaar achterstand allochtone kinderen’ verdwijnen.
praktijkcomponent en de theoriecomponent is ondersteunend.
• In Nederland bestaat veel belangstelling voor duale opleidingen. Indertijd pleitte de Commissie-Rauwenhoff voor het versterken en/
De leerkrachten zijn werkzaam bij een instelling voor het primair
of uitbreiden van dergelijke opleidingen; inmiddels hebben ook
onderwijs. Dit kan een basisschool zijn, maar ook een opvang-
oordelen van de begeleidende docent over de uitvoering van de
de Commissie-Van Es en de minister zich ontwikkeld tot warme
centrum voor neveninstromers. In deze instelling geven zij
praktijkopdrachten.
pleitbezorgers voor ‘leren en werken tegelijkertijd’. De opzet van de
specifieke NT2-lessen aan anderstalige (allochtone) leerlingen,
Post HBO-opleiding leraar NT2 sluit aan bij de aanbevelingen van
en/of lessen aan meertalige groepen.
• De beoordeling van de cursist wordt mede gebaseerd op de
de Commissie-Van Es en ideeën van de Minister omtrent de opzet van de lerarenopleidingen eerste fase en het lio-experiment (‘leraar-in-opleiding’). De informatie in deze studiegids gaat alleen over de Post HBOopleiding leerkrachten Nederlands aan anderstalige leerlingen (Nederlands als tweede taal) voor het primair onderwijs.
6
7
>
2 Het studieprogramma
Meso-niveau
curriculum-ontwikkeling
14 De cursist is in staat leerstofafhankelijke en -onafhankelijke
organisatie
9 De cursist is in staat doelstellingen te beoordelen en eventueel te
evaluatiemethoden (toetsen en observatie-instrumenten) te
2.1 Eindtermen
4 De cursist kan relevante gegevens over de beginsituatie van de
De eindtermen zijn gebaseerd op de beschrijvingen van de
leerlingen verzamelen, wat betreft onderwijservaring, taalvaar-
activiteiten van NT2-leraren primair onderwijs, in het rapport van
digheidsniveau in het Nederlands en achtergrondkenmerken.
Anne Kerkhof en Sjaak Kroon Beroeps- en opleidingsprofiel
5 De cursist is in staat om groepsindelingen te maken, rekening
leraar NT2.
houdend met de relevante intakegegevens en de organisatorische
formuleren wat betreft het NT2-onderwijs, voor het complete
beoordelen, en zo nodig, te ontwikkelen. De cursist is daarbij in
curriculum, en voor de verschillende fasen in dat onderwijs,
staat, de adequate (waar mogelijk gestandaardiseerde) toetsen en
verbijzonderd naar taalvaardigheidsniveau en leeftijdsniveau van
observatie-instrumenten te selecteren, in te zetten en te inter-
de kinderen. Deze doelstellingen hebben zowel betrekking op de
communicatieve basisvaardigheden als op de schoolse taal-
randvoorwaarden van het gekozen opvangmodel. Macro-niveau
6 De cursist is in staat om in samenwerking met de interne
1 De cursist is in staat de verschillende modellen voor de opvang
begeleider van een leerlingvolgsysteem gebruik te maken met
en het onderwijs in het Nederlands van anderstalige leerlingen in het primair onderwijs te implementeren, en kan daarbij - op basis van globale kennis van de financieringsgrondslagen voor
10 De cursist is in staat om bij de formulering van de doelstellingen
het oog op het systematisch volgen van de voortgang van de leerlingen in de verschillende leeftijds- en niveaugroepen. 7 De cursist is in staat om problemen te signaleren bij de kinderen,
preteren, om de behaalde doelen die (een deel van) het curriculum betreffen, te evalueren, en/of om het taalvaardig-
vaardigheden (in termen van luisteren, spreken, (voorbereidend) lezen en schrijven).
heidsniveau van individuele leerlingen te bepalen. 16 De cursist is in staat om op basis van toets- en evaluatie uitkomsten aanpassingen in de ontwikkelde leerlijn aan te bren-
gebruik te maken van analytische gegevens die betrekking
gen voor een bepaalde niveaugroep en/of een bepaalde leerling,
hebben op taalvaardigheidsaspecten in onderwijsactiviteiten
en weet in dat verband differentiatiemogelijkheden te creëren.
en leermiddelen uit het reguliere basisonderwijs.
dit onderwijs - de mogelijkheden in een specifieke schoolsituatie
zowel wat betreft de taalontwikkeling als op sociaal-emotioneel
11 De cursist is in staat om op basis van de geselecteerde doel-
Micro-niveau
verkennen.
gebied.
stellingen voor het NT2-onderwijs en de kennis van het NT2-
16 De cursist is in staat om op basis van de inschatting van de
2 De cursist kan de onderscheiden taal- en taalvaardigheids-
8 De cursist kan ten behoeve van de doorstroming van de leerlingen
aspecten in relatie tot het tweedetaalverwervingsproces van
naar het reguliere basisonderwijs (bij neveninstromers) of naar het
kinderen en hun moedertaalontwikkeling analyseren in het taal-
vervolgonderwijs in samenwerking met de interne begeleider een
gebruik van kinderen. 3 De cursist is in staat verschillende zienswijzen omtrent de wijze waarop de taal(vaardigheids)ontwikkeling moet worden gestimuleerd, te analyseren in NT2-materialen, en in de vormgeving van NT2-onderwijs.
rapport opstellen met de relevante gegevens ten aanzien van individuele leerlingen, en met adviezen wat betreft het onderwijs
ontwikkelingsproces, de leerstof te selecteren voor een bepaalde
beginsituatie van een groep kinderen, en in relatie tot de doel-
leeftijds- en/of niveaugroep, en schematisch te ordenen in de
stellingen op het niveau van het curriculum, en van de onderwijs
vorm van een leerlijn.
fase van de betreffende groep, doelstellingen te formuleren voor
12 De cursist kan op basis van vastgestelde problemen met betrekking tot een bepaalde leerling, een individueel leertraject ontwikkelen.
een bepaalde les. 17 De cursist is in staat om ten behoeve van de realisatie van de
in het Nederlands gedurende het verdere onderwijstraject van de
13 De cursist kent de verschillende criteria voor de selectie van leer-
lesdoelstellingen, adequate leer- en/of lesstof te selecteren, en
betreffende leerlingen.
middelen, en weet hiervan gebruik te maken bij de beoordeling
te o rdenen in een lesopzet. Daarbij kan de cursist zowel een
en keuze uit de beschikbare leermiddelen voor de realisatie van
inhoudelijke als een organisatorische differentiatie aanbrengen,
de doelen voor een bepaalde leeftijds- en/of niveaugroep in een
met het oog op de heterogeniteit van de groep.
bepaalde fase. 8
9
18 De cursist kan onderwijsleersituaties creëren waarin de leer-
werkzaam als leerkracht Nederlands als Tweede Taal of geeft
2.4 Inhoudelijke opzet van de opleiding
lingen zich geborgen weten en ‘fouten’ in hun taalproductie
minimaal tien uur per week les aan een meertalige groep.
De opleiding bestaat uit twintig bijeenkomsten van elk drie uur,
durven te maken, en bovendien gestimuleerd worden om ook
buiten de context van het (NT2-)onderwijs hun taalvaardigheid in
het Nederlands uit te breiden.
Introductiebijeenkomst
60 uur
praktijkopdrachten etc.) op deze bijeenkomsten zal gemiddeld vier
1
90 uur
tot vijf uur per bijeenkomst vergen. De globale doelstelling van iedere
2 Eerste- en tweedetaalverwerving
19 De cursist kan voor de overdracht van de leer- en/of lesstof
Opdrachten
100 uur
bijeenkomst is het overdragen van basiskennis, basisvaardigheden
zodanige werk- en groeperingsvormen kiezen, dat er sprake
Verslaglegging eigen leerproces in logboek 30 uur
en basishoudingen die elke NT2-leraar in het primair onderwijs
3 Organisatie
Eigen lespraktijk
400 uur
nodig heeft.
4 Taalaanbod en interactie
680 uur
In de cursusmap staan de doelstellingen, de leerdoelen, de
5 Coöperatieve leerstrategieën
digheidsontwikkeling van de kinderen in het Nederlands wordt
Totaal
en taalonderwijs
lesinhouden, de literatuurverwijzingen, de studielast en de
6 Fonologie
De totale studiebelasting (inclusief eigen praktijk) is dus 680 uur.
praktijkopdrachten van elk inhoudelijk onderwerp beschreven.
7/8 Woordenschat
gebruik maken.
Uitgaande van veertig lesweken betekent dit, naast de eigen
De cursusmap vormt samen met de readers en de aan te schaffen
9 Morfologie
lespraktijk, een studielast van gemiddeld 7 uur per week.
literatuur de basis voor de bijeenkomsten. De cursusmap en de
10 Zinsbouw
readers worden aan het begin van de cursus uitgereikt.
11 Pragmatiek
20 De cursist is in staat om zodanige leerkrachtstrategieën in te zetten dat de taalvaardigheidsontwikkeling in het Nederlands van de
Taal, taalvaardigheid en NT2-didactiek
die zowel van visuele, auditieve als van kinesthetische kanalen
gestimuleerd. De cursist is daarbij in staat om werkvormen te kiezen
10
verdeeld over een jaar. De voorbereiding (leesopdrachten, Lezen / verwerking theorie
is van een rijk en gevarieerd taalaanbod, en dat de taalvaar-
Bijeenkomsten
Volgorde van bijeenkomsten:
leerlingen wordt gestimuleerd. De cursist weet daarbij een
2.3 De praktijkopdrachten
12 Luisteren en spreken
intensieve interactie met de kinderen en tussen de kinderen
De lespraktijk van de cursist neemt in de opleiding een centrale
De docenten die de colleges geven, zijn Sylvia Bacchini
13 Leren in een tweede taal: Groep 1 t/m 3
plaats in. Deze lespraktijk komt aan de orde in de praktijkopdrachten.
(Hogeschool Inholland), Josée Coenen (HCO), Remy Fermont (HCO),
14 Leren in een tweede taal: Groep 4 t/m 5
21 De cursist is in staat om een evaluatie te realiseren op het
Elk inhoudelijk onderwerp wordt afgesloten met een praktijkopdracht.
Dorina Veldhuis (Hogeschool IPABO), Marije Heijdenrijk
15 Lezen en schrijven
niveau van een afzonderlijke les, en daarbij ook de reflectieve
Op deze wijze verbindt u uw eigen praktijk met de in de theorie-
(Bazalt) en Emke Wang (Centrum voor Nascholing, Hogeschool
16 Modellen en methodieken
vaardigheden van de kinderen te stimuleren.
bijeenkomsten opgedane kennis.
van Amsterdam)
17 Diagnostiek en toetsing
onderling te bevorderen.
De praktijkopdrachten staan in de cursusmap.
18 Spontane taalanalyse
2.2 Opbouw van de studie en studielast
De uitgevoerde praktijkopdrachten worden tijdens daarvoor
19 NT2 en het ideale curriculum
De opleiding duurt een jaar (veertig weken) en wordt in deeltijd
aangewezen bijeenkomsten besproken in groepjes van drie tot vijf
Praktijkbespreking
gegeven. De opleiding heeft een studiebelasting van 680 uur en
cursisten.
bestaat uit een praktijkcomponent en een theoriecomponent.
Een begeleidend docent beoordeelt en becommentarieert de
De cursist is gedurende de opleiding minimaal tien uur per week
uitgevoerde praktijkopdrachten. 11
2.5 Beoordeling
2.7 Opleidingskosten/Boekenlijst
Facultatief
2.8 Tijd en plaats
De examencommissie beoordeelt de leerresultaten van de cursisten.
De kosten voor de opleiding exclusief boeken zijn € 2.995,00.
• Beek, W. van en M. Verhallen
In het studiejaar 2015 is de opleiding te volgen bij het HCO, bij
De examencommissie bestaat uit de coördinator nascholing van het
De volgende boeken dienen voor aanvang van de opleiding
Taal: een zaak van alle vakken.
Hogeschool IPABO of bij Bazalt. De bijeenkomsten vinden plaats op
opleidingsinstituut, de coördinator van deze opleiding en de
aangeschaft te worden:
Bussum, Coutinho, 2004. ISBN 90 6283 3330
woensdagmiddag van 14.00-17.00 uur.
begeleidende docenten.
• Appel, R. en A. Vermeer
• Coenen J, en M. Nout
Tweedetaalverwerving en tweedetaalonderwijs.
Woorden in prenten. Prentenboeken en
Bij meer dan twaalf deelnemers kan de opleiding ook gegeven
De beoordeling wordt gebaseerd op:
Bussum, Coutinho, 1994. ISBN 90 6283 9525
het NT2-onderwijs. Deel 1 en 2.
worden op een locatie naar keuze.
• het advies van de begeleidend docenten over de uitvoering van
• Coenen, J. en M. Heijdenrijk
Vlissingen/Den Haag, Bazalt/HCO. ISBN 978 94 6118 119 0
de praktijkopdrachten, waaruit moet blijken dat de cursist de
Zien is snappen.
• Paus, H. (red.), Bacchini, S., Dekkers, R. e.a. Portaal
HCO (Haags Centrum voor Onderwijsadvies)
aangeboden informatie, ook die uit de theoriecomponent,
Vlissingen/Den Haag, Bazalt/HCO. ISBN 978 94 6118 012 4
Praktische taaldidactiek voor het primair onderwijs.
Zandvoortselaan 146
heeft verwerkt;
• Coenen, J. en M. Nout
Bussum, Coutinho, 2010. ISBN 90 46901 955
2554 EM Den Haag
• een lessenmap waarin minimaal 25 uitgevoerde lessen zijn
Prentenboeken en het NT2-onderwijs.
opgenomen en die voldoende beoordeeld zijn;
Studentenhandleiding (€ 7,00), Materialen Anderstaligen
In veel opdrachten wordt verwezen naar Van horen en zeggen,
• tachtig procent aanwezigheid bij de bijeenkomsten.
Pabo’s, 2011. (Te bestellen bij
[email protected])
een methode Nederlands voor anderstalige leerlingen in het
Hogeschool IPABO Amsterdam
• Kuiken, F. en A. Vermeer (red.)
basisonderwijs. Over een exemplaar van deze methode dient u te
Jan Tooropstraat
Nederlands als tweede taal in het b asisonderwijs.
kunnen beschikken. Voor eventuele aanschaf kunt u zich in
1061 AD Amsterdam
2.6 Certificaat
Amsterdam, Thieme/Meulenhoff, 2005. ISBN 90 06955 019
verbinding stellen met de coördinator.
T: 020 6137079
Met het succesvol afronden van de Post HBO-opleiding Leraar
• Nulft, D. van der en M. Verhallen
Nederlands aan anderstalige leerlingen (NT2) verwerven de cursisten
Met woorden in de weer.
De aan te schaffen boeken zijn niet bij het cursusbedrag inbegrepen.
Bazalt
een certificaat, waarmee zij kunnen aantonen bekwaam te zijn in het
Bussum, Coutinho, 2009. ISBN 90 46901 572
Stationsplein 45
onderwijzen van Nederlands als Tweede Taal aan anderstalige
• Verhallen, M. en S. Verhallen (alleen nog tweedehands verkrijgbaar)
3001 GB Rotterdam
leerlingen in het primair onderwijs. Het certificaat wordt uitgereikt aan het eind van de opleiding.
12
T: 070 448 28 28
Woorden leren, woorden onderwijzen.
T: via HCO, 070 448 28 28
Hoevelaken, CPS, 1994. ISBN 90 6508 271 9
13
>
3 Contactpersonen Contactpersoon Hogeschool IPABO Mw. Els Olthof T: 020 480 29 63 E:
[email protected] Els Olthof (secretariaat) regelt de inschrijvingen en de financiën. Contactpersoon HCO Mw. Remy Fermont T: 070 448 29 26 E:
[email protected] Remy Fermont regelt de overige zaken van de opleiding. U kunt met alle praktische vragen over de opleiding bij haar terecht. Landelijk coördinator van de opleiding Mw. Josée Coenen (HCO) T: 06 23 17 06 14 E:
[email protected] Zie ook www.hco.nl voor nieuwsberichten en meer informatie over de Post HBO-opleiding Leraar Nederlands voor anderstaligen (NT2) in het primair onderwijs. * (vertaling) Geachte mevrouw, heer lezer. U ziet hoe vervelend het is als u (een deel van) een tekst niet begrijpt. Het is de dagelijkse praktijk van leerlingen die het Nederlands als tweede taal hebben.
14
Post-HBO opleiding
Leraar Nederlands voor anderstaligen (NT2)
HCO Bezoekadres: Zandvoortselaan 146, Den Haag Postadres: Postbus 53509, 2505 AM Den Haag T: 070 448 28 28
E:
[email protected] I: www.hco.nl
