POSITIONPAPER ZORGONDERNEMERS West-Brabant en Zeeland
BZW is de regionale werkgeversvereniging van VNO-NCW
ZORG
IN BALANS SAMENVATTING
VOORWOORD ZORG IN BALANS
Het rapport ‘Zorg in balans’ is tot stand gekomen dankzij het initiatief van vijftien BZW-leden die actief zijn in de zorgsector in West-Brabant en Zeeland. Het rapport laat overtuigend het enorme grote belang van deze sector voor de Brabantse en Zeeuwse samenleving en economie zien. Ook maakt het zichtbaar hoe dynamisch de zorgsector is en welke uitdagingen de ondernemers staan te wachten. De BZW juicht toe dat de zorg in toenemende mate als economische multiplier wordt gezien in plaats van een kostenpost. Het rapport nodigt overheid, onderwijs en ondernemers uit andere sectoren uit om mee te denken over strategische kansen en activiteiten. Zowel op regionaal, als op provinciaal niveau. Peter Swinkels voorzitter
Volledige rapport ‘Zorg in Balans’ U kunt het volledige rapport downloaden op: www.bzw.nl/zorginbalans
2
Stuur voor een gedrukt exemplaar een e-mail naar de BZW Irene Backx:
[email protected] of bel: (013) 594 43 81
SAMENVATTING ZORG IN BALANS
t
he
id
Ve r
zu
im
Gezondheid en levenskwaliteit Werkgelegenheid
Pr
od
uc
tiv
ite
it
Financiering
t Vi
al
i ite
en
ve
g ili
Voorzieningen
Belangrijkste ontwikkelingen en trends - zorgaanbieders worden zorgondernemers De zorgsector is sterk in beweging. De spanning tussen vraag en aanbod neemt toe onder invloed van een toenemende zorgvraag bij afnemende financiële middelen en een krimpende arbeidsmarkt. Als antwoord hierop komt er meer nadruk op de eigen verantwoordelijkheid van burgers. Burgers die op hun beurt kritischer worden in hun keuze van zorgaanbieders. Een en ander biedt positieve impulsen aan innovatie zoals zorg op afstand, e-health, domotica. Zorgaanbieders krijgen binnen het Nederlands stelsel van gereguleerde marktwerking steeds meer ruimte voor ondernemerschap met alle bedrijfsrisico’s van dien. Tegelijkertijd ondervinden zij strengere eisen aan transparantie, kwaliteit, toegankelijkheid en efficiency. Dit alles in een veranderend speelveld met zorgverzekeraars en gemeenten en in een zorglandschap dat zich opnieuw ordent onder invloed van het streven naar
Samenwerking met ondernemers, overheid en onderwijs als sleutel tot succes Zorgondernemers in West-Brabant en Zeeland zien vier pijlers die essentieel zijn voor het bereiken van het doel ‘gezonde burgers in een vitale samenleving’ namelijk: mensen, middelen, voorzieningen en financiering. Voor elk van deze pijlers is samenwerking met anderen nodig, dit is uiteindelijk het fundament voor succes. Deze anderen zijn: ondernemers, overheid en onderwijs, de zogeheten 3 O’s.
Middelen - innovatie
Toegevoegde waarde van de zorgsector - gezonde burgers in een vitale samenleving De kernfunctie van zorgaanbieders is het leveren van bijdragen aan gezondheid en samenleving. De primaire opbrengsten zijn te vinden in gezondheidswinst en levenskwaliteit van individuen en hun directe omgeving. De secundaire opbrengsten hebben een meer maatschappelijk karakter: bijdragen aan verzuimreductie en productiviteitsstijging voor bedrijven, versterken van vitaliteit en veiligheid voor buurten en gemeenten, werkgelegenheid voor 1 op de 6 à 7 personen in de beroepsbevolking en bijdragen aan de (regionale) economie via investeringen in bouw en technologie.
een effectieve en efficiënte spreiding c.q. concentratie van voorzieningen. Kortom, zorgaanbieders zijn zorgondernemers in een boeiende en dynamische omgeving.
Mensen: arbeidsmarkt - onderwijs
Binnen de Brabants-Zeeuwse Werkgeversvereniging (BZW) neemt de zorgsector een steeds grotere plaats in. En dat is niet zo vreemd aangezien de zorg de grootste en snelst groeiende dienstensector is in Nederland. In West-Brabant en Zeeland met samen ruim 1 miljoen inwoners werken 67.000 mensen (38.000 fte) in de gezondheidszorg. Jaarlijks gaat er in totaal zo’n € 3,5 miljard in om. Om de sector in al haar dynamiek en diversiteit onder de aandacht te brengen, hebben de bij BZW aangesloten zorgondernemingen in Zeeland en West-Brabant besloten tot het maken van dit position paper. De inhoud vatten we hieronder samen.
ZORGONDERNEMINGEN WERKEN SAMEN MET ONDERNEMINGEN, OVERHEID EN ONDERWIJS
3
SAMENVATTING ZORG IN BALANS
Strategische agenda voor 2012-2015 voor zorgondernemers in samenwerking met ondernemers, overheid en onderwijs Gekoppeld aan de vier pijlers hebben de zorgondernemers in West-Brabant en Zeeland hun ambities voor de komende jaren samengevat in 12 actiepunten. Hieronder volgen de ambities die zij samen met ondernemers, overheid en onderwijs willen oppakken.
Ambities samen met andere ondernemers in West-Brabant en Zeeland 1. Samen werken aan effectief regionaal arbeidsmarktbeleid • Gezamenlijke marketing en PR voor werken in de BZW-regio. • Bij werving van nieuwe medewerkers: gezamenlijke inspanningen om ook de partner van een nieuwe medewerker aan een baan in de regio te helpen. 2. Kennis bundelen • Samen met bedrijfsleven en zorgverzekeraars werken aan innovaties die bijdragen aan snellere genezing, aan zelfmanagement c.q. doehet-zelf-zorg en aan servicekwaliteit. • Realisering van het project CURA-B van de NV Economische Impuls Zeeland - Cluster Zorgeconomie: een 3-jarig programma (2011-2013) van een netwerk van ondernemingen en zorginstellingen ter realisering van ‘zorg op afstand’ en verbetering van ‘kwaliteit van leven voor ouderen’. 3. Strategische partnerships en co-creatie • Investeren in lange termijn strategische partnerships met banken en andere (potentiële) financiers. • Coalitievorming met andere partijen waarbij kennis en kapitaal worden gebundeld, naar het voorbeeld van het ‘Senseo-model’. • Daarbij ook zoeken naar onconventionele bedrijfstak-overstijgende samenwerking zoals zorg - toerisme & recreatie en zorg - industrie. 4. Toekomstbestendige zorginfrastructuur • Constructieve samenwerking met bouwsector, investeerders en overheden om te komen tot een toekomstbestendige zorginfrastructuur.
4
SAMENVATTING ZORG IN BALANS
Ambities samen met overheden in West-Brabant en Zeeland 5. Samen met ondernemingen, overheid en anderen: promotie van het werkgebied als een ‘Regio tussen twee wereldhavens’ •O nder dit motto samen werken met bedrijven, gemeenten en provincie aan vergroting van de aantrekkelijkheid van de regio voor bewoners, bedrijven en (toekomstige) medewerkers. • Impulsen geven aan versterking van de economische infrastructuur via concrete projecten, samen met de bedrijfstakken Biobased & Food, Recreatie & Toerisme, Maintenance & Logistiek. 6. Samen werken aan aantrekkelijkheid van werken in de BZW-regio en in de zorgsector • Versterken van samenwerking van de 3 O’s binnen het Regionaal Platform Arbeidsmarkt. • Samen werken aan aantrekkelijk vestigingsklimaat qua wonen, werken en vrije tijd voor medewerkers en hun partners en gezinnen. • Samen werken aan maximalisering van het aantal ‘handen aan het bed’ o.a. via vermindering van administratieve lastendruk. 7. Innovatie op lokale, regionale en landelijke agenda • Actief werken aan een gunstig klimaat voor innovaties. Daarbij voortbouwen op diverse innovatietrajecten in Brabant en Zeeland van de afgelopen jaren. • Samen met SER Brabant en de Provinciale Raad Gezondheid innovatieve samenwerking de komende jaren een stevige plaats geven op de strategische agenda van de provincie en naast project- en productinnovatie ook werken aan proces- en systeeminnovatie (herorganisatie van zorg).
• Van ‘nood’ - relatief dunbevolkt gebied met grote spreiding - een deugd maken: zoeken naar creatieve, onorthodoxe oplossingen met gebruik van innovatiefondsen. 8. Werken aan bereikbaarheid, leefbaarheid en vitaliteit • Nadrukkelijk het gesprek aangaan met vertegenwoordigers van patiënten, gemeenten, zorgverzekeraars en andere belanghebbenden over de bereikbaarheid en toegankelijkheid van ziekenhuis- en andere zorgvoorzieningen. • Een sector-overstijgende visie en aanpak voor zorg en welzijn binnen gemeenten helpen ontwikkelen en realiseren samen met woningcorporaties, welzijnsvoorzieningen, winkeliers, horeca, clubs, verenigingen. • Kleinschalige verblijfsfuncties in kleine dorpen tot stand brengen c.q. in stand houden. • Actieve bijdrage leveren aan initiatieven zoals ‘Roosendaal Zorgstad’ en digitale portalen t.b.v. de laagdrempelige toegang tot informatie en bereikbaarheid van voorzieningen.
5
SAMENVATTING ZORG IN BALANS
Ambities samen met onderwijsinstellingen in West-Brabant en Zeeland 9. Continu werken aan professionalisering van beroepen en het bieden van aantrekkelijke en passende opleidingen • In samenspraak met het beroeps- en wetenschappelijk onderwijs voldoende mensen met de juiste kwalificaties opleiden op VMBO-, MBO-, HBO- en WO-niveau. Daarbij zorgen voor doorgaande ontwikkelingslijnen. • Creëren van voldoende mogelijkheden voor beroepspraktijkvorming/stageplaatsen, voor zowel ouderejaarsstudenten als voor beginnende studenten. • Verder ontwikkelen van programma’s voor bij- en nascholing en voor zogeheten ‘zij-instromers’. • Het versterken van de wisselwerking tussen onderwijs, onderzoek en praktijk via het opzetten van academische werkplaatsen, in samenwerking met Brabant Medical School (BMS), Tranzo en/of Roosevelt Academy. 10. U itwisseling theorie en praktijk, valorisatie van kennis en versterking evidence based werken • Samenwerking met hogescholen en universiteiten voor het verwerven van kennis, de wisselwerking tussen theorie en praktijk, de introductie van nieuwe concepten en de evaluatie ervan zodat innovaties ook evidence based worden. • Samen creëren van een innovatieve leeromgeving bijvoorbeeld via e-learning, virtual hospital.
6
SAMENVATTING ZORG IN BALANS
Naast bovengenoemde ambities die de zorgondernemers in West-Brabant en Zeeland in samenwerking met de drie O’s willen realiseren, hebben zij nog de volgende ambities voor zichzelf voor de komende jaren:
Ambities zorgondernemingen zelf 11. Aantrekkelijk werkgeverschap •C ontinu werken aan aantrekkelijk werkgeverschap om instroom te vergroten en uitstroom uit zorgsector te verlagen. •V ersterken van het leeftijdsbewust personeelsbeleid. •A rbeidsproductiviteit vergroten via bv. zorglogistiek, slimmer werken, sociale innovatie (o.a. zelfsturing, multi-inzetbaar personeel), vereenvoudiging en automatisering van administratieve processen. 12. Impulsen aan innovatie van zorg- en ondersteunende processen, technologie en ICT • Transformatie van het platform ICT & Zorg in Zeeland naar een platform Innovatieve Zorg in Zeeland met gezamenlijke activiteiten: 1) ketenactiviteiten, bv. medicatieoverdracht in de keten, 2) innovatie in het primaire proces, bv. ‘belevingsgerichte zorg’ en ‘zorg op afstand’ en 3) ondersteunende processen, bv. veiligheidsbeleid. • ICT-voorzieningen ontwikkelen die de communicatie tussen zorgvragers en aanbieders en tussen zorgaanbieders onderling vergemakkelijken. •O ntwikkeling van nieuwe voorraad- en distributieconcepten, bv. in de vorm van Shared Service Centers rond de inkoop van voeding, geneesmiddelen en disposables.
7
BZW is de regionale werkgeversvereniging van VNO-NCW
© BZW, april 2012 Brabants-Zeeuwse Werkgeversvereniging BZW Reitseplein 5 Westkade 104 Postbus 90154 Postbus 97 5000 LG Tilburg 4550 AB Sas van Gent T. 013 5944381 T. 0115 451456 F. 013 4635693 F. 0115 453428 E.
[email protected] E.
[email protected] www.bzw.nl
8
SAMEN BEREIKT Ù MEER www.bzw.nl
