Port : oorsprong & maken van port Tijdens de rondleidingen met uitleg op de 4 quinta’s die wij bezochten, waren er vragen en opmerkingen die gesteld c.q.gemaakt werden. Ook in dit gebied werd er regelmatig gesproken over het Phylloxera tijdperk en de gevolgen daarvan. Vandaar nog een kleine terugblik op de geschiedenis van de Port. <<< Gezicht op de Douro en Pinhao De geschiedenis van port. Sinds de dagen van het Romeinse Rijk wordt er wordt al wijn gemaakt in de Douro regio. In 1638 stichtte Christiano Kopke, een Duitse ambassadeur, het eerst porthuis in Porto. Deze bestaat vandaag de dag nog steeds. In de tweede helft van de 17e eeuw, gebeurde er iets wat voor altijd de populariteit van port wijnen zou veranderen en het laten uitgroeien tot een van de meest gerespecteerde en gewilde wijn in de hele wereld. De Britten hebben door de geschiedenis heen altijd een zeer goede relatie met Portugal gehad. De Britten stichtten een kolonie van handelaren, niet ver buiten Porto. Tijdens schermutselingen met Frankrijk eind 17de eeuw werden er voor de Britten en Nederlanders zeer hoge tarieven gerekend voor de destijds zeer gewaardeerde wijnen uit Frankrijk. In 1703 werd er een verdrag aangenomen (Verdrag van Methuen) waardoor er tussen Portugal en Engeland een speciale handelsovereenkomst ontstond. Hierdoor werd het mogelijk om met verlaagde tarieven Portugese wijn te kopen of te ruilen voor de Britse textiel. Deze Britse textiel werd op grote schaal verkocht op de Portugese markt. De productie van wijn in de Douro, welke rijker en smaakvoller is dan andere Portugese wijnen, nam enorm toe. De wijn uit Portugal haalde niet altijd de overtocht naar Engeland, omdat de port zuur werd Daarom werd er gezocht naar een oplossing. Om tijdens het transport per boot de wijn goed te houden (koeling bestond er destijds niet) besloot men om een hoeveelheid wijnalcohol aan de wijnen toe te voegen. Dit werkte wonderwel en de handel floreerde. Maar dit was nog steeds niet de port die wij nu kennen. Die werd “ontdekt” in 1678 toen een wijnhandelaar uit Liverpool in de stad Lamego een klooster bezocht waar de abt, de wijnalcohol al tijdens de gisting aan de wijnen toevoegde. Het resultaat was dat de alcohol de gisten doodde en dat daardoor een wijn ontstond met een vrij hoog alcohol percentage ,die zoet smaakte vanwege de natuurlijk restsuikers. Bovendien was de wijn langer houdbaar dan de tot dan toe bekende gewone rode wijnen. Port zoals wij dat nu kennen wordt pas gemaakt sinds ca. 1820. Tot die tijd werden verschillende productie methodes en “toevoegingen” gebruikt, hierdoor waren de wijnen niet consistent en leken ze niet op de port zoals wij die nu kennen. Warre’s vestigde in 1670 zich als eerste van de Britse port handelaren in Portugal. Het bedrijf is sindsdien altijd in handen van familieleden, zij zijn het enige porthuis die deze bewering nog kan maken. In de decennia hierna volgende veel meer Britse porthuizen, zoals: Taylor, Fladgate & Yeatman, Sandeman, Croft, Quarles Harris, en Silva & Cosens (nu bekend als Dow) die allemaal nog steeds in port handelen. Door de jaren heen heeft port zeer belangrijk plek in het dagelijks leven van Portugal ingenomen en is het een van de meest productieve sectoren met veel werkgelegenheid. Om dit in perspectief te plaatsen, ongeveer 1/5 deel van de Portugese export is port gerelateerd.
In 1756 werden er door Sebastião José de Carvalho e Melo, hij was eerste minister en werd later benoemd tot Marques de Pombal ,maatregelen genomen om de positie van de portwijnen te verbeteren. Het gebied waar port mocht worden gemaakt werd uiterst nauwkeurig vastgelegd en geclassificeerd. Bovendien zijn er tot op de dag van vandaag strenge voorschriften met betrekking tot de opbrengsten per perceel (en de te gebruiken druivensoorten ). Deze worden mede bepaald door de port afzet in het voorgaande jaar. Deze azuelo vonden we op een muur in Peso de Regua Het Instituto do Vinho do Porto houdt streng toezicht op de regels en controleert deze ook voortdurend De naam van dit instituut vindt u terug op de kenmerkende zegels op elke fles port. De strenge aatregelen zorgen er wel voor dat port een uitstekende reputatie bezit bij de liefhebbers en verzamelaars. kwaliteit en productie van wijn probeerde te reguleren. portgebied Het portgebied dat de vorm van een wingerdblad heeft, ligt ruwweg tussen Peso da Régua (westen), Vila Real (noorden) en de Spaans/Portugese grens (oosten), aan de oevers van de Rio Douro (zuidgrens) en haar zijrivieren de Rio Pinhão, Rio Corgo, Rio Tua en Rio Sabor allen met zijn eigen Vallei. Het oorspronkelijke portgebied, dat door markies de Pombal in 1756 werd afgebakend, lag ten noorden van Peso da Régua, maar in de loop der tijden zijn de officiële grenzen verlegd en is de omvang van het wijnbouwgebied Vale do Douro vertwintigvoudigd. In het hart van de Douro regio ligt Cima Corgo, centraal gelegen bij het plaatsje Pinhão. Dit gebied beslaat tweederde van de regio en vertegenwoordigt 40% van de wijnproductie. De Phylolxera wordt verondersteld de Dourovallei te hebben bereikt in 1868. De luis heeft een complexe levenscyclus die men jarenlang tevergeefs heeft proberen te onderbreken. In een bepaald status van dit complexe levenscyclus, zullen de nimfen van de luis de wortel perforeren om zich te voeden. Tijdens dit proces scheiden ze een gif uit dat de wortel belet te genezen. Het gif veroorzaakt zwellingen waar de plant geen vocht meer zal doorsturen. Naarmate de tijd vordert worden er meer delen van het wortelstelsel aangetast en zal er niet voldoen de sap meer zijn voor de plant. De wijnstok zal dit niet overleven en afsterven. Het vernietigde eerst het oostelijke gebied van de Douro, de bron van de mooiste Ports,en bracht tegen1872 veel beroemde Port bedrijven op hun knieën. Opbrengsten daalden dramatisch, en veroorzaakten gebrek aan wijn en een stijging van de prijzen. Een van de meest energieke kampioenen van de strijd tegen de Phylloxera was John Fladgate, één van de partners van Taylor. Hij reisde naar Frankrijk om er achter te komen welke middelen werden gebruikt tegen phylloxera en in 1872 publiceerde hij zijn bevindingen in een open brief aan de Douro boeren, voor zijn werk werd hij later bekroond met de titel van Baron van Roêda. Dit was korte tijd, voordat de oplossing werd gevonden. >> druifluis Gevleugeld exemplaar
Het was gebleken dat de Europese wijnstokken moesten worden geënt op de resistente onderstokken van de inheemse Amerikaanse varianten, een maatregel die uiteindelijk een einde maakte aan de vernietiging.. De Phylloxera had echter ernstige economische schade veroorzaakt en veel geruïneerde
eigenaren waren niet instaat hun bezittingen weer opnieuw op te bouwen. Zelfs vandaag de dag kunnen nog braakliggende verlaten ruïnes van oude terrassen die nooit herplant werden, worden gezien in de vallei. De wijngaarden zijn gelegen op terrassen met leisteen en granietenbodems aan de steile hellingen langs de rivier. De befaamde Alto Douro regio staat sinds 2001 op de lijst van het Werelderfgoed. Het gebied wordt onderverdeeld in 3 regio’s t.w. : Baixo Corgo Baixo Corgo is qua oppervlakte het kleinste gebied van de drie. Echter herbergt de Baixo Corgo wel de grootste oppervlakte aaneengesloten “wijngebied” binnen de Douro regio: 13.500 hectaren. De reden hiervoor is het feit dat hier vanuit de historie, de wijnbouw binnen deze regio haar oorsprong vindt. De druiven die hier groeien zijn zeer geschikt voor tawny ports. Het ligt het meest westelijk en is het koelst onder invloed van de oceaan Cima Corgo De Cima Corgo ligt wat verder stroomopwaarts. Deze wijnregio ligt rondom het plaatsje Pinhao. Dit is het hart van de Douro, beschermd door bergen van de maritieme invloed . De druiven in dit gebied zijn van zeer hoge kwaliteit en worden gebruikt voor Vintage en Late Bottled Vintage ports. De Cima Corgo mag als het hart gezien worden van de (port) wijnbouw in Portugal. In totaal liggen er aan 17.000 hectaren wijnvelden binnen dit gebied. Het is het gebied waar men de beste en meest bekende namen en merken binnen de wijnen en ports vindt en dus heel geschikt voor het maken van Vintage. Als beste wijnregio's gelden Mesão Frio, Vila Real, Favaios, Murça, Lamego en Armandar. Soms wordt op het etiket de naam van de subregio van de Douro vermeld. Douro Superior Het oostelijke gebied binnen de Douro Regio, Douro Superior, ligt tegen de Spaanse grens aan. Het is een ruig en geïsoleerd gebied, Het klimaat is hier extremer dan in de andere delen en kent de als uitersten, zeer koude winters en bloedhete zomers Dit is het gebied binnen de Douro regio waar het minste aan wijnen wordt verbouwd. Maar een klein deel (8.000 hectaren) van het gebied (110.000 hectaren) werd gebruikt voor de wijnbouw. Het gebied is geschikt voor stevige Portwijnen. Wijnbouw hier was van oudsher beperkt en schaars. Nochtans, is er aanzienlijk aangeplant in de afgelopen jaren, omdat de producenten het potentieel van deze sluimerende regio begonnen in te zien. Een aanwijzing van hoe moeilijk het is om het rotsachtig terrein van de Douro te beplanten met wijnstokken, is dat nu nog maar slechts 17 procent ( ongeveer 18.000 ha )van het potentiële wijngaard land is beplant met wijnstokken. Bekende druifvariëteiten voor de aanmaak van rode port zijn: Touriga Nacional, Tinta Roriz ( tempranillo ), Tinta Barroca, Tinta Cão, Tinta Francisca, Tinto Rouro, Bastardo, Donzelinho Tinto, Mourisco en voor wit Folgasao, Gouveio (= Verdelho), Donzelhino, Malvasia Fina, Viosinho. Touriga Nacional is een vroeg rijpende druif die wijnen voortbrent met diepe kleur, intens fruitig aroma en tannine. Deze soort groeit snel en past zich aan vele omstandigheden aan, met inbegrip van beperkte regenval. Touriga Franca wordt verwerkt in portwijnen. Zijn populariteit wordt veroorzaakt door zijn veelzijdigheid late rijping en hoge productiviteit. Wijnen gemaakt van Touriga Franca zijn volle fruitige rode wijnen met grote elegantie en geuren van wilde bloemen, bramen en rode bosbessen en gepolijste tannine. Tinta roriz is de Portugese benaming voor de Spaanse druif tempranillo. Temprano betekent vroeg, dit is een druif die vroeg in het seizoen rijp is. De Tinta Roriz heeft een dikke schil en brengt wijnen voort met een diepe kleur, met weinig alcohol en die lang bewaard kan worden zonder kleur te verliezen. De
wijn heeft een fruitige smaak en geur, met weinig zuur en sommige wijnen hebben iets van specerijen en rood fruit. Tinto Cao, De druiven hebben een zeer dikke schil en produceert wijnen die lager zijn in alcohol en minder structuur hebben dan de andere druiven, waardoor de kans op botrytis vrijwel afwezig is. De opbrengst is zeer laag te noemen, minder dan 25 hectoliter per hectare. De dikke schil zorgt ook voor een diepe, donkerrode kleur en levert veel goede tannines, die er op hun beurt weer voor zorgen dat de wijnen lang bewaard kunnen worden. Dit ras is een van de belangrijkste ingrediënten om vintage port van te maken. Sousão geeft de Port een bijna zwarte kleur, De wijn van de Sousão is zwaar en vol, heeft een fraaie donkerrode kleur, veel tannine en een zwarte bessen geur. In de blend zorgt ze voor kleur en zuren. Het is een hoog producerende en laatrijpende druif. Sinds de 19e eeuw wordt gebruikgemaakt van de mutage-techniek. Dit is een techniek waarbij door middel van toevoeging van extra alcohol het gistingsproces voortijdig gestopt wordt waardoor niet alle suikers in alcohol omgezet worden, zodat de zoete smaak van port ontstaat, en het alcoholgehalte dan tussen 18 en 20 procent zal liggen. Als de druiven arriveren uit de wijngaard, geoogst wordt er jaarlijks in september op traditionele wijze. Dat betekent dat er met de hand geplukt wordt in 3 tot 4 keer, wordt er gekozen voor niet of gedeeltelijk ontstelen. De druiven dienen op dezelfde dag geoogst te worden. Het treden in lagares bij Santa Eufemia (lage stenen troggen van graniet 60cm hoog) wordt vandaag de dag nog steeds gehanteerd naast moderne vinificatiesystemen. Dit ouderwetse ritueel is een zware klus wat na de oogst in de avonduren plaats vindt. Tegenwoordig zijn er ook machines die het werk van de treders (de menselijke voeten) overnemen. Noval heeft die ook gebruikt maar is daar weer op teruggekomen. Er wordt weer met de voeten getreden. Door de zachte voetzolen worden de druivenpitten niet geplet en wordt een bittere tanninesmaak voorkomen.
Door de druk breekt de celwand en geeft zo zijn smaak en kleur af wat bij portwijn meer dan essentieel is. Na een dag of twee ontstaat de alcoholische gisting waardoor de schilletjes een deken (manta) bovenop de massa creëren. Dit geeft een beschermende laag die contact met zuurstof tegenhoudt. De manta wordt regelmatig ondergedompeld om de extractie zo vol mogelijk te krijgen. Vinificatie: Nadat de druiven zijn geplukt worden de druiven in granieten bakken (lagars) met de voeten getreden of machinaal geperst. De algemene stelregel is dat per pipe (550 liter) 1-2 mensen nodig zijn om de druiven te treden. In de meeste lagars kunnen 10-15 pipes. Hierna verblijven ze 1-4 dagen in de lagars of tanks waarin de gisting op gang komt. Wanneer ongeveer de helft van de suikers is omgezet in alcohol wordt de wijn overgeheveld in een vat wat dat voor 1/5 is gevuld met wijnalcohol (aquardente) met een sterkte van 77%. Daar gistcellen niet boven de 15% alc kunnen leven stopt de gisting. Hierdoor ontstaat een wijn met natuurlijke restsuikers en een hoog alcoholgehalte van tussen de 19-21%. De zoetheid kan men beïnvloeden door het tijdstip van het toevoegen van de wijn aan de alcohol te wijzigen. Later toevoegen resulteert in een drogere wijn, eerder toevoegen in een zoetere stijl.
Vervolgens rijpt de wijn gedurende 2 jaar op tanks of eiken vaten waarna een selectie plaats vindt en besloten wordt welk type port men gaat maken. Portwijn is meestal opgeslagen in typische Douro vaten genaamd pipes, in grote vaten (25.000 aan 35.000 liter) of in vaten (550.000 aan 750.000 liter).
De invloed van houtrijping De meeste port wordt regelmatig over gestoken naar een schoon eiken vat, waarbij het bezinksel (depot) achterblijft in het oude vat. Door het regelmatig oversteken komt er zuurstof bij de port die het verouderingsproces versneld. Het vat is ook poreus waardoor ook hier zuurstof bij de port kan komen.
Bij de veroudering worden kleurstoffen afgebroken waardoor de kleur langzaam verandert van paars naar rood naar nog lichtere kleuren : full, red, ruby, tawny en light tawny. Door de oxidatie verandert ook de smaak. De fris fruitige vol zoete jonge port (primaire tonen) verandert naar een port met een delicaat aroma en kruidige en nootachtige (secundaire) tonen. Alle ports ondergaan houtrijping. In bijna alle gevallen rijpt de port langer op hout dan op fles. Deze houtports zullen op fles veelal niet of nauwelijks verder ontwikkelen en dus ook geen depot in de fles hebben (dit is in het vat achtergebleven). Hout ports hebben meestal een kurk in de vorm van een stop zodat de fles na gebruik opnieuw gesloten kunnen worden. Houtgerijpte port is na opening vaak tot ca. 6 weken op zijn best. Alleen vintage-port en crusted-port ontwikkelen het grootste deel op fles en zullen dan ook veel depot in de fles bevatten. Deze port hebben een normale kurk zoals in een wijnfles en kunnen niet opnieuw afgesloten worden. Fles gerijpte port is op het best tot 24 uur na opening. kleuren port ...Naar kleur kan men rode en witte port onderscheiden Pinháo Is van oudsher het productiecentrum. In de omgeving liggen de beste quintas. Het oude station met zijn oude azulejos met taferelen uit de wijnbouw werd omgebouwd tot een winkel en een museum. Portvaten gaan ontstellend lang mee. Een wijnvat geeft veel smaak af, gunstig voor de wijn, maar pas als het hout uitgewerkt is gaan de vaten richting Douro. Iedere kuiper – vatenmaker hier werkt met een leerling. Zodat zijn signature altijd doorgegeven kan worden. Het gaat in port overigens nooit om de houtsmaak. Vaten komen uit Frankrijk, Amerika, Hongarije, Portugal e.a.landen Bijzonder was het om te horen dat er in Portugal eigenlijk geen kuiperijen meer bestaan, op een enkel porthuis na dat nog zijn eigen kuiperij heeft.
Verschillende soorten port Er zijn een aantal soorten port. Bepalende factoren hierbij zijn of de port van een enkel oogstjaar is of een blend van meerde oogstjaren. Verder is een korte of lange rijping en het porthuis typerend.
White Port van witte druiven is lichter van smaak dan rode port. Dit wordt mede veroorzaakt door het lagere alcoholpercentage. White Port varieert in kleur van strogeel tot goudgeel. White Port wordt veel als aperitief gedronken en smaakt heerlijk bij schimmelkaas. De smaak van White Port komt het best tot zijn recht als deze geserveerd wordt op een temperatuur van 5-10 ºC. Witte port wordt in Portugal vaak gedronken als een mix 1/3 witte port, 2/3 tonic met een schijfje citroen. Young Ruby
Young Ruby is een jonge rode port. Het is een blended port die mag bestaan uit wijnen van verschillende druivenrassen, oogstjaren en wijngaarden. De Young Ruby varieert in kleur van paarsrood tot robijnrood en heeft aroma's van rijp rood en zwart fruit en is vrij zoet. Young Ruby is heerlijk bij zachte kazen en zoete nagerechten. Reserve Ruby Een Reserve Ruby port heeft tenminste 5 jaar houtrijping en is samengesteld uit de mooiste wijnen van verschillende geselecteerde jaren. De Reserve Ruby is net als de Young Ruby een blended port die mag bestaan uit wijnen van verschillende druivenrassen, oogstjaren en wijngaarden. Deze port heeft een donkerrode kleur en zijn vol en fruitig van smaak. Heerlijk bij kaas, noten en gedroogd fruit. Late Bottled Vintage Late Bottled Vintage is een port die vier tot zes jaar in vaten wordt gerijpt voordat hij wordt gebotteld. De LBV is sappig, stevig en heerlijk zoet en een fruitig aroma. Een Late Bottled Vintage is heerlijk bij pittige en blauwe kazen en bij chocolade desserts. Crusted port De Crusted Port bestaat uit een mix van druivenoogsten van verschillende jaren die 3 á 4 jaar in vaten gerijpt hebben. Deze worden ongefilterd gebotteld waardoor er zich een bezinksel, de zogenaamde crust, vormt. De port moet net als de vintage port gedecanteerd worden voor hij voor consumptie geschikt is. Deze portsoort wordt ook wel de poor mans vintage port genoemd. Vintage Vintage ports zijn over het algemeen de beste ports. Een vintage port wordt gemaakt van druiven van een bijzonder goed oogstjaar. Het kenmerk van een vintage port is dat deze op fles wordt gerijpt en niet op vat, zoals de meest andere portsoorten. Reeds na twee jaar houtrijping wordt een vintage port gebotteld, waarna de port in de fles verder rijpt. Er zijn vintage ports van vele tientallen jaren oud. Tijdens de rijping in de fles vormt zich een zware droesem (depot). Daarom moet een vintage worden gedecanteerd. Young Tawny Deze port wordt verkregen uit veel verschillende wijnen die gedurende uiteenlopende perioden zijn gerijpt op houten vaten. De kleur van de wijn verandert naar gelang de leeftijd in een taankleur, een medium taankleur of een lichte taankleur en er ontwikkelt zich een bouquet van gedroogde vruchten
en hout. Een Tawny port heeft een zachter karakter dan de Ruby port. Young Tawny is vrij zoet met aroma's van zuidvruchten, noten en eikenhout. Heerlijk bij kaas, paté, noten en dessert met caramel. 10/20 Years Old en Colheita Bijzondere typen port zijn de ports met ouderdomsaanduiding en Colheita. Het betreft een blended port bestaande uit selecties van wijnen die op vat worden gebracht en steeds worden geproeft. Wanneer het blends van één bepaald oogstjaar betreft wordt het een Colheita genoemd. Colheita is portugees voor oogstjaar. ' Garrafeiraport De Garrafeiraport is ook een blend van ports van één enkel jaar. Deze Garrafeira wordt wel eens de brug tussen de tawny en de vintage genoemd. Na een korte rijpingsperiode in houten vaten worden ze overgebracht in grote glazen vaten waarin ze gedurende 20, 30 tot 40 jaar traag verder rijpen. Door de jaren heen wordt er een bezinksel gevormd dat decanteren nodig maakt voordat de port voor consumptie in flessen van 75 cc overgegoten worden. Hierna rijpt de port verder in de fles. Bewaren Alleen de Vintage port wordt op de fles gerijpt. De andere soorten port worden op vat gerijpt en vervolgens gebotteld. Deze ports zullen zich op fles vrijwel niet verder meer ontwikkelen. Deze ports kunnen het beste rechtop bewaard worden en blijven ongeveer twee jaar goed. Geopend blijven ze hooguit een maand goed. De Vintage port en Single Quinta Vintage port worden juist wel op fles gerijpt en kunnen ook lang worden bewaard. Vintage port bereikt het hoogtepunt na ongeveer 10 tot 15 jaar. Hoewel ook nog oudere ports niet uitzonderlijk zijn. Vintage port wordt liggend in een donkere, stabiele omgeving bewaard. Bij het openen van een vintage is het verstandig deze te decanteren. Een geopende Vintage port moet binnen 24 uur worden gedronken. Quinta do Portal www.quintadoportal.com EN 323 Celeirós – 5060-909 Sabrosa, Deze moderne en innovatieve wijnkelder werd ontworpen door de beroemde architect Alvaro Siza (Prizker-prijswinnaar 1992). Quinta do Portal is een uniek familiebedrijf in de Douro Vallei in Noord-Portugal. Een modern wijnhuis, goed geïsoleerd d.m.v. leisteen, kurk aan de buitenkant en een grasdak.
In tegenstelling tot de oude porthuizen, wordt de port niet naar Porto gebracht om te rijpen, maar blijft in de kraakheldere kelders van dit huis. Omdat Quinta do Portal aan de oevers van de Pinhão, eigenaar is van maar liefst 95 hectare wijngaarden, is men in staat de productie van de eigen druiven voor de wijnen en de port volledig te controleren. Een prima garantie voor de kwaliteit van de druiven. De bezittingen zijn verdeeld over een viertal fraaie Quintas: Quinta da Abelheira, Quinta do Confradeiro, Quinta dos Muros, en Quinta do Portal. Door dit uitgebreide bezit kan een selectie gemaakt worden van de druiven, zodat voor elke wijn en elke port de druiven kunnen worden gebruikt die er het meest geschikt voor zijn. De beste druiven gaan bijvoorbeeld naar de heerlijke Vintage Port, het vlaggenschip van de ports van het bedrijf. Dit soort wijnen toont aan dat Quinta do Portal in korte
tijd een hoog niveau heeft weten te bereiken. Omdat de wijnen afkomstig zijn van verschillende Quintas, en dus niet alleen van Quinta do Portal, worden ze verkocht onder de naam ‘Portal’. Vaten die gebruikt worden komen uit Amerika en Rusland. Als je het niet erg vindt je weg omhoog de berg op te rijden (dat moet voor de meeste wijnhuizen hier) van Pinhão op de weg naar Sabrosa, zult u Quinta do Portal dichtbij de top van de Cima Corgo vinden, in Celeirós do Douro. Het is een van de meest bezochte wijnkelders van de streek. Op de wijnboerderij worden Douro-wijnen, portwijnen en dessertwijnen geproduceerd.
Voor een verblijf in de prachtige Douro vallei kunt u terecht in het hotel naast Quinta do Portal, Casa das Pipas. Een schitterend traditioneel ingericht hotel, met zwembad en een magnifiek uitzicht over de wijngaarden aan de oevers van de Pinhão, een bijrivier van de Douro. Er kan voortreffelijk gegeten worden in het bijbehorende restaurant. Quinta do Noval , Vilarinho de Cotas. is een plaats in de gemeente Alijó. Het is bij port nét zoals bijvoorbeeld bij Bordeauxwijn; er zijn eenvoudige basiswijnen en er zijn “Grands Crus”. Het porthuis Quinta do Noval is zo’n Grand Cru aan de rivieren Douro en Pinhão. Wij namen van Vila Real de 322 naar Sabrosa en vandaar de 323 naar Pinhao. Een schitterende route hoog boven de oevers van de Pinhao rivier met zijn terraswijngaarden. Quinta do Noval is een zelfstandig wijnbouwbedrijf dat “single quinta port” produceert. Dit in tegenstelling tot veel andere wijnbouwbedrijven in de Dourovallei die hun druiven leveren aan grote handelshuizen in Vila Nova de Gaia om daar port te laten produceren. Noval heeft aldaar wel een klein verkoopkantoor
Quinta do Noval ligt op de linkeroever van de rivier Rio Pinhão daar waar de rivieren Douro en Pinhão samenkomen, Dit landgoed heeft een bevoorrechte ligging te midden van zijn kleurrijke wijngaarden en wordt daarom vaak de etalage van de Douro genoemd . Op de leistenen steile hellingen met terrassen die verbonden worden met hagelwitte trappen. Hagelwit zijn ook de huizen en de steile weg die het landgoed doorkruist. Het betreft één van de laatste ongerepte plekken in de natuur van Europa. De wijngaard die de druiven voor de port levert is gelegen op in de nabijheid van de rivier de Douro en haar zijrivieren. Quinta do Noval produceert reeds sinds 1715 port van uitstekende kwaliteit in dit gebied. Quinta do Noval is een uniek bedrijf tussen de traditionele portproducenten, omdat zij al haar activiteiten concentreert in de Douro.
Dit houdt in, dat de port wordt gerijpt op vat in een grote kelder die is uitgehakt in de bergen waar de wijngaarden op te vinden zijn
Bovendien worden alle wijnen gebotteld en verzonden vanuit deze regio. De wijngaard is zo het hart van alle activiteiten bij Quinta do Noval. Er wordt s’-nachts geoogst om minder oxidatieve tonen te krijgen en optimaal fruit bij binnenkomst op de quinta. Quinta do Noval is waarschijnlijk het meest bekend vanwege de Nacional Vintage port (de meest zeldzame en meest gewilde port ter wereld) gemaakt van de enige pre phyloxera wijngaard van 2 ha in Portugal met slechts 6000 stokken. De eerste uitgave was 1994 .Per vintage jaargang worden er maar 200 tot 250 kisten geproduceerd. De Nacional wordt gemaakt van alleen de Touriga Nacional. Nacional wordt alleen uitgebracht als vintage en in uitzonderlijke jaren, dus niet als het jaar niet als vintage wordt uitgeroepen. Ook Quinta do Noval heeft met een treed robot gewerkt, maar is daar weer op terug gekomen. De prijzen van deze portwijn behoren tot de hoogste in de wijnwereld Pre Phylloxera wijnstokken >>>>
De rol van de pistadores Het treden van de druiven in de lagares, is elk jaar weer zoals vanouds ,het ritme eveneens. In het begin van het treden der druiven is het ‘military marching ’, d.w.z. er wordt in marstempo arm in arm , gedurende twee a drie uur getreden, afgewisseld door een ‘relax walking en dit duurt vervolgens een aantal weken. Zwaar werk zoals we konden zien en met als resultaat meer extractie, intensiteit, verfijning in kracht, romigheid, structuur. Kortom, blijven treden! De opbrengst komt hierdoor op 28 à 30 hl/ha voor de Vintageport van Quinta do Noval Onlangs heeft Quinta do Noval geïnvesteerd in een nieuwe wijnmakerij en een intensief programma voor het herplanten van de wijnstokken. De percelen zijn herplant met één druivenras. de rassen zijn gekozen op de mogelijkheden van elk individuele perceel, volgens de drie belangrijkste factoren: de hoogte, de expositie t.o.v. de zon en het soort van de wijnstokken. Voordien stonden de druivenrassen gewoon door elkaar aangeplant. Deze vernieuwingen geven Quinta do Noval de gelegenheid om de nieuwe ontwikkelingen te combineren met de oude tradities die Noval groot gemaakt hebben.. Druivensoorten : Touriga Nacional, Touriga Franca, Tinta Roriz, Tinto Cão en Sousão. Maar het gehele assortiment beschikt over een uitstekende kwaliteit die gewaarborgd wordt door de naam Quinta do Noval, een eeuwenlange garantie voor de mooiste portwijn. De diverse druivensoorten hebben een eigen rijpingstijd en worden dus na elkaar geoogst .
Quinta do Noval staat niet enkel bekend om haar uitstekende portwijnen. Ook de reguliere wijnen zijn van een uitzonderlijke klasse. Noval bestaat eigenlijk al sinds de 18e eeuw en is door de tijd heen aan veranderinen onderhevig geweest. Maar zeker sinds de overname door AXA Millesimes in de jaren ’90 van de vorige eeuw heeft de wijnproducent zich tot één van de paradepaartjes van de Douro
ontwikkelt. Wijnen en portwijnen van Noval zijn dan ook van de allerhoogste kwaliteit. In 1958 kwam Noval als eerste quinta met een "Late Bottled Vintage" uit 1954. Dit resulteerde in een geheel nieuwe categorie portwijn die toen veel discussie gaf. Deze wijn gaat ongefilterd op fles. Oversteken,wat inhoud de wijn uit het enen vat over te hevelen naar een ander vat, speelt een uiterst belangrijke rol in het bereiken van de uiteindelijke kwaliteit. Dit gebeurd door middel van zwaartekracht en niet machinaal. Op Quinta do Noval, word in het eerste jaar vier keer overgestoken, drie keer in het tweede jaar, en twee keer in het derde jaar. Verder overhevelen vindt plaats telkens wanneer het nodig, en soms worden jongere wijnen toegevoegd gelijk met het overstekende om al de versheid te behouden.
Wat is de bedoeling van het oversteken? Het maakt het gemakkelijker om de verschillende vaten te vullen, voorkomt dat de wijn een slechte smaakt krijg, en meer in het algemeen helpt het de wijn zich in de goede richting te ontwikkelen. De port is dan ook voorbereid onder de best mogelijke omstandigheden voor de volgende fase: mengen. Van Quinta do Noval zult U onderweg geen borden tegen komen.Ze willen niet overspoelt worden door touristen. Als U via e mail een afspraak maakt voor een bezoek en rondleiding, wordt U gastvrij ontvangen. Sandeman Quita do Seixo, Valenca do Douro, 5120-495 , Tabuaco. Op de zuidelijke oever van de rivier de Douro, in Cima-Corgo, recht tegenover de Quinta Porto ligt Quinta do Seixo, die biedt een adembenemend, prachtig uitzicht op de rivier de Douro. Eigendom van Sogrape Vinhos sinds 1987, in 2007 werd door het bedrijf ongeveer €7,5 miljoen geïnvesteerd in een moderne winery, waar hoge kwaliteit Portos en DOP van de Douro wijnen worden geproduceerd.
Een innovatief project niet alleen voor de state-of-the-art technologie die wordt gebruikt in de kelder, maar ook voor het creëren van een toeristische ervaring die zowel educatieve en aantrekkelijk is. De productie van Quinta Seixo komt van 71 hectare van geselecteerde wijngaarden, geplant op terrassen en onder het 'vinha ao alto' verticale wijngaard systeem. Met hoofdzakelijk de Tinta Roriz en Touriga Nacional, zijn de toegestaane traditionele druiven aangeplant , ook in de meer dan 11 hectare die in 2008 werden herplant. Zie op de foto de voetjes waarmee de druiven getreden worden
Quinta Seixo is uitgerust met een moderne winery die de druiven van de Quinta zelf ontvangt en verwerkt, alsmede die van Quinta da Boavista, Quinta do Porto, Quinta do Caêdo en Quinta do Vau, alle Sogrape Vinhos bedrijven in Cima Corgo en druiven gekocht van telers met wie het bedrijf een contract heeft. Op Quinta di Seize wordt ook gewerkt met 4 verschillende persen .
ROBOTSYSTEMEN 'LAGARES' – na de oogst, als de beste kwaliteit druiven zorgvuldig zijn geselecteerd gaan ze om getreden te worden naar de robotic 'Lagares' , Hier, vindt de gisting plaats in een proces volgens de beste traditionele treed methode met de meest geavanceerde technologie. Het doel is om de hoogste controle te hebben over de temperatuur en de stabilisering van de kleur en smaak Quinta Santa Eufemia, Parada do Bispo, 5100-650 Lamego,
De Quinta de Santa Eufemia, opgericht in 1864 door Bernardo Rodrigues de Carvalho, is gelegen aan de linkeroever van de rivier de Douro, op een hoogte van 300 meter tussen Peso da Regua en Pinhão, in het hart van de oudste afgebakende wijngebied in de wereld de Douro. Dit domein beschikt over 45 ha wijngaarden waarin alle druivensoorten voor de portwijnen vertegenwoordigd zijn.
Ook hier vormen de bodem van leisteen en de terrasbouw het typische beeld van het landschap. Op het domein van de Casa Santa Eufêmia worden pareltjes van portwijn geproduceerd volgens de traditionele methode, maar met een eigen karakteristieke stempel van de familie Carvalho, die al sinds de oprichting van de casa aan het roer staat. Door de lage productie zal je deze porto slechts zelden tegenkomen buiten Portugal, maar binnen Portugal onderscheidt hij zich van de rest door zijn top kwaliteit en wordt hij ten zeerste gewaardeerd. ( Wordt ook in Nederland geïmporteerd ) Circa 80% van de wijngaarden, beplant met traditionele druiven als Touriga Nacional, Tinto Roriz, Tinta Barocca, Touriga Francesca, worden mechanisch bewerkt. De overige 20% van de wijngaarden, beplant met Malvazia Fina, Malvasia Rei, Moscatel Galego en Cerceal, worden op traditionele wijze bewerkt. Casa da Quinta", is een gereconstrueerd toevluchtsoord uit de XIX eeuw. Oorspronkelijk een graanschuur voor de opslag van agrarische werktuigen, droge vruchten en diervoeders, werd het gerestaureerd in 1991, en is nu de thuisbasis van de Estate eigenaarsDe vierde generatie is sinds 1994 de baas en de zeven achterkleinkinderen maken naast verschillende portwijnen inmiddels ook droge witte en rode wijnen. Maar hun portwijnen blijven toch het belangrijkst.
Waar andere producenten machines inzetten, stampen bij Quinta Santa Eufemia werkers nog steeds op de traditionele manier een paar uur met blote voeten op de druiven, om kleur en tannine aan de druivenschillen te onttrekken. Dan heb je wat ons betreft nog passie voor je product. Geen wonder dat hun portwijnen steeds meer internationale prijzen pakken.
Witte port is daarbij sterk in opkomst. Gemaakt van witte druiven waaronder Moscatel Galego, wiens schillen het karakteristieke zoetige muskaat aroma geven. De kwaliteit van witte port is inmiddels sterk verbeterd en je kunt er een verdomd lekkere, frisse cocktail mee maken: portonic. Simpel, neem wat witte port, tonic, ijsblokjes en schijfje limoen en klaar! Waanzinnig lekker en verfrissend, althans dat is onze bescheiden mening. Dus, tijd om eens wat anders te proberen als aperitief dan bubbels. Ook de Rosé port valt duidelijk in de smaak en wordt veel gevraagd. Om de verkoopkansen in het buitenland te vergroten hebben ze onlangs een tweede lijn gelanceerd en wel onder de naam : Eirados. Vila Nova de Gaia ligt op de zuidelijke oever van de rivier de Douro, tegenover Porto. Dit is het historische centrum van de port productie. Wijnen worden hier gerijpt, gemengd en gebotteld en opgeslagen om te ouderen voor de verzending naar hun verschillende markten over de hele wereld.Werden de vaten vroeger over de rivier vervoerd naar Vila Nova da Gaia, tegenwoordig gaat dat met de trein of per tankauto. De lodges blijft de plaats waar de meeste port wordt geproduceerd, maar geleidelijk aan gaat meer van de opslag en het bottelen van de wijn naar buiten de stad en gebeurt op de quinta’s zelf. Het merendeel van de port lodges dateren uit de 16e en 17e eeuw en ze zijn uiterst charmant met oude kelders, heel veel vaten en hebben meestal een geweldig uitzicht over de rivier. De meeste lodges zijn te bezoeken en hier kunt U dan ook een grote verscheidenheid van port proeven.
Juli/augustus 2014
[email protected] www.wijndomein.tk
