POM OOST-VLAANDEREN ACTIVITEITENRAPPORT 2013
1
INLEIDING Artikel 54 van de statuten bepaalt dat de raad van bestuur uiterlijk op 30 juni van elk aar aan de deputatie het activiteitenverslag van het voorgaand jaar meedeelt aan de deputatie met het oog op voorlegging aan de provincieraad in de eerstvolgende zitting. Hierbij gaat het activiteitenverslag over het dienstjaar 2013. Qua vormgeving wijkt dit activiteitenverslag grondig af van de vormgeving van voorgaande jaren. Er werd gekozen voor een vormgeving die comform is met de BBC-richtlijnen. Deze vormgeving dient in de volgende jaren verder verfijnd te worden. Voor het dienstjaar 2013 werden immers geen prestatieindicatoren vastgelegd, en dat zal wel het geval zijn voor het activiteitenverslag over het jaar 2014. Voor het dienstjaar 2014 werden immers wel voor het eerst prestatie indicatoren geformuleerd. Qua vormgeving verkeert de verslaggeving duidelijk in een wisseling van sporen, en dat brengt onvermijdelijk wat geruis met zich mee. Blijft dat dit activiteitenverslag een betrouwbare weerslag is van de activiteiten die de POM in het voorbije jaar op zich heeft genomen. De POM werkt niet in een "stand alone"-modus. Integendeel: in quasi alle projecten werkt de POM samen met partners. In de eerste plaats zijn dat de diensten van het provinciebestuur en in het bijzonder de zogenaamde grondgebonden directies: economie; ruimte; milieu. De POM verheugt zich in een toenemende samenwerking met deze diensten. Maar er zijn ook de ondersteunende diensten van het provinciebestuur en in het bijzonder facility management en ICT-ondersteuning. Deze diensten brengen veel comfort in ons leven. Verder zijn daar de vele derden met wie wij mogen samenwerken. Samen met hen werken wij aan ruimte om te ondernemen in OostVlaanderen en bouwen wij verder aan Oost-Vlaanderen als een uitmuntende kennisregio en een logistieke topregio. Tenslotte gaat onze dank ook uit aan alle medewerkers van de POM. Hun inzet vindt een weerslag in onderhavig document, met dien verstande dat hun inzet slechts een flauw afkooksel vindt in dit rapport. We weten dat dit hun enthousiaste inzet niet zal aantasten.
Johan Declerck algemeen directeur
Geert Versnick voorzitter
2
STRATEGISCHE DOELSTELLING 1: DE POM DRAAGT OP EEN DUURZAME WIJZE EN BOVENLOKAAL BIJ TOT AANVULLENDE RUIMTE OM TE ONDERNEMEN IN OOSTVLAANDEREN
Operationele doelstelling 1.1. De POM levert ruimtelijke economie-expertise bij de ruimtelijke planning in Oost-Vlaanderen om een optimaal duurzaam bedrijfshuisvestingsaanbod te creëren. . Hoofdactie 1.1.1. De POM bouwt een sterke expertise uit op het vlak van ruimtelijke economie.
> > >
Deelname aan de vergaderingen van Streekoverleg Zuid-Oost-Vlaanderen. Deelname aan het eerste deel van de opleiding 'Gebiedsgerichte regionale ontwikkeling'. GIS-activiteiten: verantwoordelijk voor de inventarisatie van de onbenutte percelen en de leegstand op bestemde bedrijventerreinen (in kader van project ‘Activeringsteams’, in opdracht van Agentschap Ondernemen – zie hoofdactie 1.3.1). Verder worden de GIS-gegevens voor interne studies gebruikt.
Hoofdactie 1.1.2. De POM geeft advies over de gewenste economische locaties, met focus op logistiek, kennis en duurzaamheid.
> >
>
In kader van IDOG (i.e. interdienstenoverleg grondgebiedszaken tussen de diensten van de provincie die betrekking hebben op grondgebonden zaken):opvolgingvan de dossiers die sociaal-economisch gerelateerd zijn en, indien noodzakelijk, adviesverlening. Adviesverlening aan RESOC's in kader van opstelling strategische doelstellingen en streekcharter, meer bepaald wat het aspect ruimtelijke economie betreft. In functie van de opmaak van de nieuwe streekpacten: deelname aan: • werkgroep 'lokaal ondernemerschap' RESOC Zuid-Oost-Vlaanderen; • werkgroep 'economische ontwikkeling' RESOC Gent-rondom-Gent; • schriftelijk advies gegeven aan RESOC Meetjesland, Leiestreek en Schelde. In kader van de opmaak van het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen: regelmatige terugkoppeling (doorsturen van voorbereidende nota's en actuele teksten en bijwonen van infovergaderingen voor het economisch werkveld) aan Agentschap Ondernemen, dat zetelt in de werkgroep 'metropolitane allure' (onderzoekt de economische aspecten van de ruimte). Dit is een van de vier werkgroepen opgestart ter voorbereiding van het Witboek voor een beleidsplan ruimte.
3
> >
Medewerking aan workshops en aanleveren van de nodige input aan Idea Consult voor de opmaak van een studie ‘ruimtebehoefteraming voor (nietverweefbare) economische activiteiten’, kaderend in de opmaak van het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen. In kader van Bijzondere Economische Knooppunten (BEK’s): gevraagde input en advies verlenen aan provincie en opvolging opmaak plan-MER en PRUP voor twee geselecteerde BEK's.
Operationele doelstelling 1.2. De POM realiseert duurzame strategische en regionale bedrijventerreinen.
Hoofdactie 1.2.1. De POM onderzoekt de haalbaarheid van de realisatie van strategische en regionale bedrijventerreinen. > >
Geraardsbergen Noord: opvolging van de ontwikkeling van het gebied en onderzoek of en hoe optreden in het gebied eventueel noodzakelijk is. Door schorsing van het provinciaal RUP door de Raad van State staat dit project momenteel on hold. Uitbreiding regionaal bedrijventerrein Wetteren/Vantegem: na onderzoek werd beslist hier niet als ontwikkelaar op te treden, omdat het praktischer en economisch rendabeler is dat de uitbreiding aangepakt wordt door de eerste ontwikkelaar (DDS).
Hoofdactie 1.2.2. De POM ontwikkelt strategische en regionale bedrijventerreinen. >
Eiland Zwijnaarde: actieve medewerking aan de ontwikkeling van het bedrijventerrein Eiland Zwijnaarde via participatie in de NV Eiland Zwijnaarde (aandeelhouders: POM, Sogent, Alinso en PMV). Concreet: vertegenwoordiging in raad van bestuur en voorzitterschap directiecomité. Nieuw in 2013: dienstenovereenkomsten om de kennis van de partners beter te benutten door ieders expertise een plaats te geven in het projectteam. Dit projectteam wordt gevormd door een kern van medewerkers van elke aandeelhouder en bereidt de directiecomités inhoudelijk voor. Voor de POM: dienstenovereenkomst rond extra expertadvies over beheer, uitgifte en de visie op de ontwikkeling van de logistieke zone. Activiteiten uitgevoerd in 2013: • • • • •
afwerking en indieningbouw vergunning oeverstrook; verdere ophoging van de gronden op het zuidelijk deel (volledige afwerking voorzien in 2014); verdere onderhandelingen tussen W&Z als ontwikkelaar Eiland Noord en de nv Eiland Zwijnaarde als ontwikkelaar Eiland Zuid (belangrijk aandachtspunt: gezamenlijke visiebepaling op de inrichting en de uitgifte van de logistieke zones); uitwerken uitgiftecriteria en procedure voor zones logistiek en kennis; aanzet tot opmaak bedrijventerreinmanagementplan;
4
• • • • >
voorbereiden bouwaanvraag voor de infrastructuurwerken; overleg omtrent de bouwwerken van de zichtheuvel; opvolgen geplande werken aan de R4 en brughoofden over de E40; voorbereiding commercialisatie in 2014.
Glastuinbouw Melsele: ontwikkeling van een gebied van 60 ha bruto tot glastuinbouwzone en landbouwaanverwante zone, in samenwerking met Interwaas en dienst Landbouw provincie Oost-Vlaanderen. Taakverdeling: • samenwerkingsovereenkomst tussen Interwaas en POM: aanpak verwerving, inrichting en uitgifte gebied in een 40-60 verhouding; • dienst Landbouw treedt op als adviserende instantie; • gezamenlijk onderzoek naar aanleg warmtenet en oprichting warmtebedrijf. Activiteiten uitgevoerd in 2013: •
•
• • • •
Algemeen - voorbereidende activiteiten in kader van oprichting samenwerkingsverbanden tussen de investerende telers en eventuele andere partijen; - start strategisch project glastuinbouw waarin de POM zich heeft verbonden tot onderzoek naar de oprichting van een TOM (Tuinbouwontwikkelingsmaatschappij). Het strategisch project is een subsidie van de Vlaamse Overheid dat van start ging op 1 november 2013 onder projectcoördinatie van een medewerker van de dienst Planning van het provinciebestuur. Verwerving - aanvraag onteigeningsmachtiging; on hold gezet door schorsing RUP; beslissing deputatie (19/12/2013) om RUP te hernemen; - aanstelling onderhandelaar en start aankopen gronden binnen projectgebied; - offertevraag voor een lening voor de verwerving van de gronden Aanleg - verder onderzoek naar de praktische uitwerking van het archeologisch onderzoek. Uitgifte - voorbereiding uitgifte naar telers toe door opmaak uitgiftedossier. Energie-exploitatie - bijkomend advies opgevraagd voor bankklaar maken businessplan energiebedrijf. Communicatie - organisatie telersoverleg; - overleg met collega-clusters, sectororganisaties en andere stakeholders;
5
Operationele doelstelling 1.3. De POM stimuleert de revitalisering van vervallen en/of onbenutte bedrijventerreinen in Oost-Vlaanderen .
Hoofdactie 1.3.1. De POM voert het haalbaarheidsonderzoek naar de revitalisering van vervallen en/of onbenutte bedrijventerreinen in OostVlaanderen.
>
Project Activeringsteams (vervolg op project Onderhandelingsteams) gestart begin 2013: • hernieuwing selectie van bedrijventerreinen met onbenutte percelen op basis van codegebruik en oppervlakte in GIS (ook leegstand is meegenomen); • uitvoering grondgebiedsdekkende inventarisatie op alle Oost-Vlaamse bedrijventerreinen door bezoek ter plaatse; • aanpassing actuele gebruikstoestand van de terreinen in de Vlaamse GIS-inventaris. Voorgestelde aanpak project Activeringsteams: • verderzetten lopende projecten uit project Onderhandelingsteams; • verfijnen inventarisatie onbenutte percelen door terreinbezoek en aanpassen in de Vlaamse GIS-inventaris; • onderhandelen met eigenaars en waar nodig en haalbaar privé-initatieven verder opvolgen en begeleiden; • analyse knelpunten; • opmaken plan van aanpak; • uitbouw financieel model in functie van de financiële haalbaarheid is ook voorzien. Lijst van gemeenten waarvoor hernieuwde globale prospectie van onbenutte zones en leegstaande gebouwen op de bedrijventerreinen werd uitgevoerd, die vervolgens werden aangepast in de Vlaamse GIS-gegevens bestanden:Gent, Sint-Niklaas, Kluisbergen, Oudenaarde, Zulte, Deinze, Aalter, Zwalm, Horebeke, Brakel, Melle, Merelbeke, Lede, Erpe-Mere, Herzele. December 2013:opmaak rapportage (stand van zaken geselecteerde onbenutte gronden en leegstaande gebouwen); doorgestuurd naar Agentschap Ondernemen.
6
>
voorbereidingen voor project 'planologische ruil': onderzoek naar nieuwe bestemming en mogelijke toepassing van planologische ruil voor tien bedrijventerreinen, waarvoor vanuit de projecten Onderhandelingsteams en Activeringsteams duidelijk werd dat een economische bestemming niet meer mogelijk blijkt. In samenwerking met de dienst ruimtelijke planning van de provincie Oost-Vlaanderen zal een PRUP opgemaakt worden voor de effectieve desaffectatie van de percelen. (projectsubsidie goedgekeurd bij MB op 6 december 2013)
Hoofdactie 1.3.2. De POM neemt de actorrol op bij de revitalisering van vervallen en/of onbenutte bedrijventerreinen in Oost-Vlaanderen. >
>
Ninove – Burchtdam NV: opnieuw starten van de onderhandelingen met de stad Ninove naar aanleiding van de aanvraag van het strategisch project Ninove-Zuid door de provincie Oost-Vlaanderen. Daarbij werd verder onderzoek gedaan naar een nieuwe invulling van het terrein Burchtdam in combinatie met de ruimere omgeving. Daarnaast werd het signaalgebeid Burchtdam opgevolgd en werd advies gegeven. Dendermonde – Oude Briel: • afwerking voorontwerpen MOBER, plan-MER en PRUP; • organisatie infomarkt (20 juni 2013): uitvoerige communicatie met de bedrijven en bewoners over voorontwerpen; • aangezien er nog opmerkingen waren op zowel MOBER als PRUP: onderhandelingen met Agentschap Wegen en Verkeer en stadsbestuur Dendermonde verdergezet om te komen tot een koepelovereenkomst die de nodige engagementen omvat om de verbeterende mobiliteit in de omgeving te garanderen; • eerste aanzet tot opmaak van zowel inrichtingsplan als beheersplan voor het bedrijventerrein.
7
>
Waarschoot – Hoekje-Kapellestraat • saneringswerken door eigenaar uitgevoerd en gestart met slopen leegstaande gebouwen; • in overleg met de gemeente Waarschoot werd in december 2013 besloten dat intercommunale Veneco² met de eigenaar zal onderhandelen voor de aankoop van de gronden.
>
Evergem – Westbeke • volledig onbenut terrein met een oppervlakte van ongeveer 2 ha; • belangrijkste knelpunt: terrein is niet gelegen aan een uitgeruste weg; • onderzoek naar alle mogelijke ontsluitingsmogelijkheden. Een van de mogelijke oplossingen: via het aanpalende terrein dat door Algifin NV ontwikkeld wordt. • onderhandelingen gevoerd in functie van de ontsluiting, zowel met Algifin als met het gemeentebestuur Evergem; • brief gericht aan college van burgemeester en schepenen van de gemeente Evergem om een duidelijk standpunt in te nemen over de toekomst van het terrein (14/11/2013); nog geen antwoord ontvangen.
>
Sint-Niklaas – Westakkers • beslissing om masterplan met focus op haalbaarheid te laten opmaken; • aanstelling studiebureaus BUUR en Idea Consult om deze studie uit te voeren; • startvergadering voor opmaak masterplan (21/10/2013).
>
Kluisbergen – Ruien • stopzetting elektriciteitscentrale Ruien (Electrabel) op bedrijventerrein Ruien (midden 2013); • intentie Electrabel om de centrale te verkopen: nieuwe invulling van het terrein (oppervlakte: 82 ha) dringt zich op; • onderzoek door dienst ruimtelijke planning van de provincie Oost-Vlaanderen naar nieuwe bestemming voor het terrein; • dienst ruimtelijke planning stelde studiebureau ‘Maat ontwerpers’ aan voor opmaak quickscan, waarbij vijf scenario's worden onderzocht: - milieubelastende industrie (= huidige bestemming); - alternatieve vormen van (kleinschaliger) bedrijvigheid; - hoogdynamische recreatie; - wonen en woonondersteuning; - herwaardering van de Scheldevallei. Daarbij wordt telkens de haalbaarheid afgetoetst.De POM maakt deel uit van de begeleidingsgroep die de opdracht opvolgt.
.
8
Hoofdactie 1.3.3. De POM treedt op als adviseur bij opschorting voor leegstaande, maar niet verwaarloosde bedrijfsruimten. >
Het decreet van 19 april 1995 houdende maatregelen ter bestrijding en voorkoming van leegstand en verwaarlozing van bedrijfsruimtes voorziet een heffing op leegstaande bedrijfsruimtes. Deze heffing kan op verzoek van de eigenaar(s) opgeschort worden voor de bedrijfsruimtes die tengevolge van bedrijfseconomische omstandigheden geheel of gedeeltelijk leegstaan. De POM treedt op als adviseur bij de aanvragen tot opschorting. In 2013 zijn er zeven dossiers behandeld.
Operationele doelstelling 1.4. De POM werkt actief mee aan de efficiëntie, de modernisering en de uitbreiding van de bedrijven-, de incubatie- en de ondernemingscentra voor startende en groeiende ondernemingen.
Hoofdactie 1.4.1. De POM werkt mee aan de kwalitatieve uitbouw van de bestaande bedrijvencentra. > > >
actief bijwonenvan de verschillende raden van bestuur en/of directiecomités van de elf bedrijvencentra en incubatiecentra; bevordering kennis- en ervaringsuitwisseling tussen de verschillende bedrijvencentra; continue opdracht van de bedrijvencentra: bereiken van de doelgroep en bieden van professionele infrastructuur en dienstverlening.
Hoofdactie 1.4.2. De POM participeert actief aan vernieuwings- en uitbreidingsoperaties in bepaalde bedrijvencentra of incubatiecentra. >
BC Meetjesland • grondige evaluatie en herpositionering BC Meetjesland onder leiding van de POM; • aandacht aan opstellen financieel plan op korte en middellange termijn en actieplan en optimaliseren management.
>
TIC • na twee jaar activiteit: te weinig starters die het centrum bereikt hebben; • verlies vooral te wijten aan de kost van een voltijdse manager; • beslissing om met afgeslankte structuur te werken, om zo de vaste kosten te drukken.
>
iCubes • actieve medewerking aan grondige herpositionering van iCubes (in 2007 opgericht als incubator van iMinds. Huidige locatie zal in 2014-2015 verlaten worden voor verhuis naar Krook. iCubes zal een deel van de activiteiten verder zetten in de Krook, een ander deel zullen de onderzoeksgroepen van UGent volgen naar Zwijnaarde).
9
>
BC De Punt • concretisering plannen voor uitbouw doorgangsgebouw bij BC De Punt: aanstelling bouwteam en architect; • bijdrage POM: expertise inzake duurzaam bouwen.
>
BC Aalst • realisatie uitbreiding BC Aalst met een doorgangsgebouw.
>
IICUGent • uitbreiding IICUGent door aankoop van een belendend gebouw; de renovatie van dit gebouw wordt uitgevoerd in 2014.
Hoofdactie 1.4.3. De POM exploiteert het Ondernemerscentrum Meetjesland (OCM) en realiseert de uitbreiding ervan. >
Bestaande gebouw • bevat drie modules; in 2013 volledig verhuurd (aan een internationaal bedrijf, een Vlaams exportgericht bedrijf en een verdeler van aluminium ballustrades); • dagelijks beheer van het gebouw (i.e. zowel opvolgen inkomsten en uitgaven als laten uitvoeren van technische interventies).
>
Uitbreiding met nieuwbouw • gedeelte van het perceel (gelegen achter bestaande gebouw): braakliggend, momenteel gebruikt als weide. Er is ruimte voor een nieuw gebouw van 1.800 m² met vier modules. • expliciete keuze om een duurzaam gebouw op te richten en dit project als voorbeeldfunctie te promoten ten opzichte van andere bedrijfs(verzamel)gebouwen en hun huurders; • poging om behaalde duurzaamheidsprestatie te valideren met internationaal erkend duurzaamheidslabel: BREEAM is momenteel de meest gehanteerde methodiek voor het meten van de duurzaamheid van gebouwen; • goedkeuring aanbestedingsbestek door raad van bestuur (01 februari 2013) op basis van eerste ontwerp door architectenbureau MVC-architecten (gebaseerd op haalbaarheidsstudie, en maximaal rekening houdend met de BREEAM-methodiek); • stopzetting gunningsprocedure door raad van bestuur (26 april 2013): binnengekomen offertes overschreden de raming met meer dan 40%; • aanpassing ontwerp gebouw naar bouwvorm, indeling en materialen, rekening houdend met het budget, het ambitieniveau naar duurzaamheid en het communicatieve aspect; • gunning van de werken aan nv Vandenbussche uit Aalter (eind 2013).
10
Operationele doelstelling 1.5. De POM creëert kwaliteitsvollere voorbeeldbedrijventerreinen door invoering van bedrijventerreinmanagement (BTM) en interbedrijfssamenwerking (IBS).
Hoofdactie 1.5.1. Zorgen voor volume - De POM initieert en ondersteunt initiatieven in IBS op de 263 Oost-Vlaamse bedrijventerreinen (>5 ha). > >
BTM = (proactief) instrument ter verduurzaming van bedrijventerreinen, en dus een valabel alternatief voor periodieke, kostbare revitalisering van bedrijventerreinen. Staat vaak tevens garant voor brownfieldpreventie. BTM heeft al stevig ingang gevonden in Oost-Vlaanderen. Situatie in 2013: • acht initiatieven (*) werd een provinciale subsidie toegekend; • zes nieuwe (**) initiatieven opgestart rond IBS en bedrijvenclubs in Oost-Vlaanderen; • bij alle initiatieven samen zijn meer dan duizendvijfhonderd bedrijven betrokken, waardoor de provincie op het vlak van BTM toonaangevend blijft in Vlaanderen; • voor het merendeel van deze initiatieven is de POM ondersteunende of mede-oprichtende partij en positioneert zich hierbij steeds duidelijker als een krachtig provinciaal instrument voor interactief beleid (naast enkele andere spelers die BTM-activiteiten opnemen, zoals VOKA, Unizo, www.bedrijvenvereniging.be en Quares nv); • in totaal is op 6.927 hectare Oost-Vlaamse bedrijventerreinen een verduurzamende IBS actief; • overzicht bedrijvenverenigingen en samenwerkingsverbanden in Oost-Vlaanderen: -
Akmo Assenede (www.veneco.be); Ardoyen Technologiepark Zwijnaarde (www.ardoyenvzw.be); Aven Ackers Beveren; Bedrijvenvereniging Doornpark Beveren (www.doornpark.be); BusinessclubMerelbeke (www.businessclubmerelbeke.be); Duurzaam Samenwerken Aalter Woestijne (www.duurzaamsamenwerkenaalter.be) Manta Waasmunster (www.interwaas.be); samenwerkingsverband Deinze Drijfkracht (www.deinzedrijfkracht.be) (**) samenwerkingsverband EconaEke-Nazareth (www.econa.be); samenwerkingsverband EIVLA (Oudenaarde Kruishoutem Ronse); Site Korte Mate Gent Zeehaven (*)(**); Ter MoteNevele (www.veneco.be); vzw Aalter Industrie (www.aalterindustrie.be); vzw AzosOosterzele (*); vzw Bedrijven Industrie Maldegem (www.bimmaldegem.be); vzw Bedrijvenpark Gentbrugge II (www.gentbrugge2.be); vzw Bedrijvenzone Eke (www.bedrijvenzone-eke.be); vzw Bergop Geraardsbergen (*) (**);
11
-
vzw Businessclub Dendermonde (www.businessclubdendermonde.be) (*); vzw Businessclub ZwaarveldHamme (www.businessclubzwaarveld.be); vzw De Prijkels Deinze (www.deprijkels.be); vzw Deinze Noord (www.deinzenoord.be); vzwDrongen I (www.drongen1.be); vzw HekkestraatHofstade Aalst; vzw Het Nest Evergem (www.quares.be/het-nest-te-evergem) (*) (**); vzw Hoogmolen (Bedrijvenzone Kruishoutem - www.hoogmolenvzw.be); vzw Industrieweg (Wondelgem; www.industrieweg.be) (*); vzw Izos Oudenaarde (www.izos.be); vzw Izze Industriezones Gent Zuid en Zwijnaarde (www.izze.be); vzw Klein Frankrijk Ronse (www.kleinfrankrijk.be); vzw Okee ondernemerskring Eeklo (www.okee-eeklo.b); vzw Ondernemingsclub TTS Temse (www.ttszone.be); vzw Pont Oost Ronse (www.pontoost.be) (*) (**); vzw Rond de Watertoren Deinze (www.ronddewatertoren.be); vzw Theon Aalter (www.theon.be); vzw Vegho (www.voka.be/oost-vlaanderen/diensten/haven-gent-voka-vegho); vzw VLI Lokeren (www.vli.be); vzw Wijngaardveld Aalst (www.wijngaardveld.be); vzw ZaubeekKruishoutem en Zulte (www.zaubeek.be) (*).
Hoofdactie 1.5.2. Innovatief leiden - De POM introduceert en ondersteunt verduurzamingsthema's bij IBS op bedrijventerreinen in Oost-Vlaanderen. >
Eigen initiatieven • Eco2 Profit (Interreg-project ‘Broeikasgasreductie en duurzame energie op bedrijventerreinen - Eco2Profit’) - bracht tien terreinontwikkelaars samen; - realiseren van concrete verduurzamende toepassingen en zo promotie implementeren voor CO2-neutrale bedrijventerreinen en bedrijventerreinmanagement; - centraal staan voorbeelden rond duurzame openbare verlichting, duurzaam materialengebruik en groene energie (onder andere Eiland Zwijnaarde, Rieme-Noord, uitbreiding kmo-zone Maldegem) (www.eco2profit.be). - einde project op 30 september 2013. • Bedrijventerreinmanagement Oost-Vlaanderen - focus project: acties realiseren op diverse bedrijventerreinen in Oost-Vlaanderen; - actief betrekken van gemeenten en hun ambtenaren bij de uitwerking van de acties op het terrein, aangezien participatie van deze stakeholders een kritische succesfactor is voor interbedrijfssamenwerking en duurzaam bedrijventerreinmanagement; - partners: Aalter, Deinze, Hamme, Sint-Niklaas, Temse, Interwaas, VOKA en Unizo (www.btmoostvlaanderen.be en www.samenwerkenloont.be).
12
•
•
>
CO2 en CH4 als dragers voor regionale ontwikkeling, van probleem naar kans (Interreg-project) - focus project: in beeld brengen van de mogelijkheden van zuivering, transport en afzet van koolstofdioxide (CO2) en groene methaan (CH4); - focus POM: inventarisatie van de vraag en aanbod van CO2 en CH4, productie-installaties van duurzame energie en transportinfrastructuur (pijpleidingen), afname en/of productie in de glastuinbouwcluster te Melsele en innovatie voor de biogebaseerde economie. Samen Duurzaam Industrieel Bouwen - project goedgekeurd in samenwerking met Confederatie Bouw Oost-Vlaanderen, met invloed op bedrijventerreinmanagement; - aanvang project: 1 maart 2014 (goedgekeurdeEFRO-subsidie - 500.000 euro werkingsmiddelen).
Ondersteuning van provinciale initiatieven en projecten • Groepsaankoop groene stroom - in 2013 voor de derde maal georganiseerd door de provincie Oost-Vlaanderen; - voor de tweede maal konden ook bedrijven deelnemen aan deze groepsaankoop: - ondersteuning door POM: communicatie naar en werving van bedrijven; - in totaal accepteerden 483 van de 1.277 ingeschreven bedrijven nieuw energiecontract; - gemiddelde besparing voor een bedrijf: 287 euro. • Strategisch project 'Oost-Vlaanderen Energielandschap' van de provincie Oost-Vlaanderen - taak POM: zetelen in de stuurgroep; - project kadert in de Vlaamse subsidieregeling en geeft uitvoering aan het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen; - verdere samenwerkingsmogelijkheid wordt onderzocht en gekaderd in een Interregprojectvoorstel. • 'Duurzaam industrieel bouwen' - sensibiliseren van IBS-initiatieven (www.ocmeetjesland.be/duurzaam-industrieel-bouwen-0), inclusief communicatie case OC Meetjesland.
Impact: De projecten slagen erin om, in nauwe samenwerking en afstemming met alle betrokken partijen in het veld, bedrijventerreinmanagement op een aantal bedrijventerreinen in Oost-Vlaanderen structureel te verankeren. Er worden meer dan 1.250.000 euro werkingsmiddelen in Oost-Vlaanderen geïnvesteerd.
Hoofdactie 1.5.3. Zorgen voor consolidatie - De POM verzelfstandigt het bedrijventerreinmanagement bij gemeenten, steden, provincie en bedrijventerreinbeheerders of ontwikkelaars, door samenwerkingsverbanden en/of eigen ontwikkelingen. >
Aalter Woestijne • uitvoering uitbouw BTM-activiteit (volgend uit samenwerkingsovereenkomst met W&Z); • eerste vijf jaar van deze opdracht kaderen in subsidie Agentschap Ondernemen (begroting voor BTM: 412.000 euro) voor de aanleg van nieuwe bedrijventerreinen; • opgestarte IBS-thema’s: communicatie (www.duurzaamsamenwerkenaalter.be), milieu en beveiliging.
13
>
Eiland Zwijnaarde • uitwerking BTM-plan; • begroting voor de BTM-activiteit: geraamd op >600.000 euro; • vooropgestelde IBS-thema’s: energie en bouwen, verplichtingen ten aanzien van de ondergrond, parkeren en modal-shift, beveiliging, groenaanplant, bewegwijzering en overlegplatform vzw.
>
Oude Briel Dendermonde • als eerste aanzet om te komen tot een BTM-plan, wordt IBS aangewend (o.a. als communicatie-instrument) ten behoeve van de revitalisering.
>
project BTM Oost-Vlaanderen • als aanzet tot het realiseren van een provinciebreed initiatief, wordt een digitaal bewegwijzeringsplatform voor bedrijventerreinen uitgebouwd en aangeboden aan vijf Oost-Vlaamse gemeenten (www.samenwerkenloont.be/bewegwijzering).
>
BTM-kennisdatabank ten behoeve van IBS-initiatieven, gemeenten en terreinbeheerders • als aanzet tot het realiseren van een provinciebreed initiatief, wordt een aanvang gemaakt met de uitwerking van de thema’s ‘beveiliging’ en ‘bewegwijzering’ (www.samenwerkenloont.be/kennisbank).
14
STRATEGISCHE DOELSTELLING 2: DE POM ONDERSTEUNT DE UITBOUW VAN OOST-VLAANDEREN TOT UITMUNTENDE KENNISREGIO
Operationele doelstelling 2.1. De POM stimuleert clusterinitiatieven en netwerken op vlak van kennisdeling.
Hoofdactie 2.1.1 De POM faciliteert kennisnetwerken. >
>
de POM neemt actief deel aan de werking en de uitbouw van het kennisnetwerk Gent BC, zowel op bestuurlijk vlak als door deelname aan het periodiek werkoverleg met de manager, meer bepaald rond de herziening van de strategische doelstelling en actiepunten van Gent BC; de POM is lid van de provinciale stuurgroep LED netwerk Oost-Vlaanderen.
Hoofdactie 2.1.2 De POM regisseert de ontwikkeling van kennisnetwerken. >
uitbouw van GBEV • de POM neemt actief deel aan de werking en de uitbouw van het kennisnetwerk Gent BioeconomyValley; • in 2013 werd de strategie en de ledenwerking van de vzw GBEV geëvalueerd en bijgestuurd; • door de naamverandering van Gent BioenergyValley’ naar ‘Gent BioeconomyValley’ wil de organisatie de hernieuwde strategische focus op biogebaseerde producten en processen benadrukken.
>
uitbouw van de provinciale antenne als een online informatieknooppunt voor de biogebaseerde economie • benchmarking van informatiediensten ten opzichte vannaburige clusterinitiatieven; • samenstelling consortium van kennisinstellingen voor de ontwikkeling van het informatieknooppunt; • ontwikkeling proof of concept voor de semi-automatische opbouw van een datawarehouse; • oprichting gebruikersgroep voor de evaluatie van informatieknooppunt.
>
uitbouw van Strategie Zorgeconomie Scheldemond(Euregio Scheldemond project) • doelstelling: in kaart brengen van de sterkten en de zwakten van het zorgeconomisch landschap van de regio Scheldemond, om daarna grensoverschrijdende opportuniteiten te definiëren; • werkwijze: inventarisatie van de ondernemingen actief op het gebied van zorgeconomie;
15
• deze inventarisatie draagt ook bij tot het beantwoorden aan de reële nood om actoren binnen de Zorgeconomie in Vlaanderen op een gestructureerde manier op één plaats samen te brengen; • actieve samenwerking met Contactpunt Zorgeconomie van Agentschap Ondernemen die hiervoor een databank heeft aangemaakt; • uitwisseling van best practices met bedrijven actief in de zorgsector: aansluitend op de behoeften van de diverse subregio’s en zorginstellingen, en uitgaande van de expertise van bestaande kenniscentra – doel: nieuwe interregionale samenwerking stimuleren met het oog op de gezamenlijke ontwikkeling en uitrol van nieuwe concepten/producten/diensten voor de zorgsector.
Operationele doelstelling 2.2. De POM is trekker bij de creatie van ruimte voor kenniseconomie
Hoofdactie 2.2.1 De POM ontwikkelt zelf terreinen voor kenniseconomie >
Eiland Zwijnaarde: zie hoofdactie 1.2.2
Operationele doelstelling 2.3. De POM promoot Oost-Vlaanderen als uitmuntende kennisregio
Hoofdactie 2.3.1 De POM voert promotie om Oost-Vlaanderen bekend te maken als uitmuntende kennisregio. >
Voor alle acties in verband met innovatie en kennisclusters is het belangrijk om te kunnen beschikken over de juiste gegevens. Om een continue opvolging van de ontwikkelingen van de kenniseconomie in de provincie te verkrijgen, heeft de POM nauwe samenwerkingsverbanden opgebouwd met de dienst economie van de provincie en het Vlaams Expertisecentrum O&O Monitoring. Concrete acties in 2013: • update lijst met O&O-bedrijven; • hernieuwde versie gedrukt van de publicatie ‘Oost-Vlaanderen uitmuntende kennisregio: de O&O bedrijven in Oost-Vlaanderen’, op basis van nieuwe gegevens.
Hoofdactie 2.3.2 De POM voert een acquisitiebeleid om kennisbedrijven aan te trekken naar Oost-Vlaanderen >
Promotie van Oost-Vlaanderen als topregio voor kennisbedrijven op MIPIM 2013.
16
STRATEGISCHE DOELSTELLING 3: DE POM ONDERSTEUNT DE UITBOUW VAN OOST-VLAANDEREN TOT LOGISTIEKE TOPREGIO
Operationele doelstelling 3.1. De POM is trekker bij de creatie van ruimte voor logistiek 2.0.
Hoofdactie 3.1.1 De POM ontwikkelt zelf terreinen met een optimale logistieke mobiliteit. >
In kader van ontwikkeling Eiland Zwijnaarde: • opmaak adviesnota ‘Visie Logistiek’; • medewerking verleend aan de uitbouw van de visie en strategie rond logistiek voor Eiland Zwijnaarde.
Operationele doelstelling 3.2 De POM zet in op logistiek 2.0-activiteiten en –projecten.
Hoofdactie 3.2.1. De POM draagt bij tot een goede afstemming tussen vraag en aanbod inzake goederenstromen. > >
Toetsing van het concept 'Scheldeshuttle' op de Leie (Haven Gent – Kortrijk): zoeken naar opportuniteiten, gebruikers en investeerders in functie van verder kenbaar maken en praktische realisatie van de Scheldeshuttle. Matchmaker en facilitator voor potentiële goederenstromen per spoor richting Rhône Logistique: in samenwerking met Havenbedrijf Gent worden potentiële goederenstromen tussen Oost-Vlaanderen en de Rhôneregio gedetecteerd in functie van een spoorcorridor tussen beide regio’s.
Hoofdactie 3.2.2 De POM stimuleert het optimale gebruik van de diverse transportmodi. > >
Aanmaak visuele voorstelling (animatiefoto) van het concept 'Scheldeshuttle'. Voorstellen van het Scheldeshuttleconcept aan verladers, investeerders en groepenorganisaties (o.a. W&Z vzw).
17
> > > >
Opvolgen resultaten van verkennende vergaderingen rond opstarten uitbating spoorterminal te Ninove. Opvolgen project Havenbedrijf Gent - Rhône Logistique. Opvolgen project ‘Lange en Zware Voertuigen’ (LZV): in verband met het project LZV (van Mobiliteit en Openbare Werken) de stand van zaken opvolgen en actief communiceren aan geïnteresseerde bedrijven. Implementatie project 'Havennummers' samen met het Havenbedrijf Gent en de gemeente Evergem.
Hoofdactie 3.2.3. De POM detecteert en organiseert of faciliteert pilootprojecten in het kader van logistiek 2.0. > > > >
>
In beeld brengen beschikbare bioreststromen voor Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen en Zeeland. Aanmaak businessplan en business case voor de inzameling van zure melkwei (aanmaak logistiek model). Aanmaak businessplan voor de inzameling van bermmaaigras (aanmaak logistiek model). Projectcoördinatie Interregproject 'Grenzeloze logistiek': • Focus op communicatie: aanmaak en publicatie brochure, publieke website online, overige communicatieproducten; • Focus op informatie richting stakeholders en cofinancierders; • Focus op administratie (financiële en voortgangsrapporteringen, wijzigingsaanvragen, opvolging met Interreg). Marktscan naar ideeën voor nieuwe projectvoorstellen rond 'logistiek': aan de hand van verschillende informatiekanalen houden we een vinger aan de pols van actuele logistieke tendensen, marktevoluties en marktbehoeften in functie van het voorstellen, opmaken en realiseren van nieuwe projecten.
Operationele doelstelling 3.3. De POM promoot Oost-Vlaanderen als logistieke topregio.
Hoofdactie 3.3.1 De POM voert promotie om Oost-Vlaanderen bekend te maken als logistieke topregio. > >
Ondersteuning Agentschap Ondernemen bij bezoeken van buitenlandse investeerders voor de logistieke sector. Promotie van Oost-Vlaanderen als topregio voor logistieke activiteiten op MIPIM.
Hoofdactie 3.3.2 De POM voert een acquisitiebeleid om logistiek 2.0-bedrijven aan te trekken naar Oost-Vlaanderen. >
Marktonderzoek voor Eiland Zwijnaarde rond de acquisitie van logistieke bedrijven: welke activiteiten en soorten bedrijven komen in aanmerking voor logistieke activiteiten op Eiland Zwijnaarde? Benchmark en marktpositionering.
18
Operationele doelstelling 3.4 De POM zet in op laagdrempelige acties om logistiek 2.0 te ontwikkelen
Hoofdactie 3.4.1 De POM levert voortdurend logistiek 2.0-expertise aan alle belanghebbenden in functie van een optimale ontplooiing van OostVlaanderen tot logistieke topregio. > > > > > >
Actualisatie van de inventaris logistieke opleidingen in Oost-Vlaanderen. Actualisatie van de stand van zaken van de Oost-Vlaamse missing links. Adviesverlening inzake logistieke opleidingscentra voor VDAB. Update dvd-box 'logistiek in actie' (tool voor leerkrachten). Update brochure 'Move your world' (gericht naar studenten). Deelname aan event voor leerkrachten in het 'Beroepenhuis'.
Hoofdactie 3.4.2 De POM wil matchmaker zijn > > > >
Organiseren vervolgvergadering rond opzetten samenwerking VDAB-FOREM ivm logistieke opleiding anderstaligen. Organiseren expertise-uitwisseling rond opzet van een logistiek trainingscenter (op basis van bezoeken). Start van een logistiek platform binnen de opleidings- en vormingssector voor logistiek. Facilitator voor strategische meeting 'logistieke opleidingen' bij VDAB.
19
STRATEGISCHE DOELSTELLING 4: DE POM IS ALS ORGANISATIE VOLLEDIG UITGEBOUWD OM HAARKERNOPDRACHTEN OPTIMAAL TE REALISEREN
Operationele doelstelling 4.1. De voorwaarden om te komen tot de uitbouw van een performante organisatie zijn vervuld.
Hoofdactie 4.1.1 De POM beschikt over een kwalitatief en kwantitatief voldoende uitgebouwd personeelsbestand, dat in de best mogelijke arbeidsomstandigheden haar taken kan uitvoeren. > > > >
Kwantitatief: de uitbouw van een personeelsformatie met ten minste 16 personeelsleden werd in de loop van 2013 financieel verder verzekerd. Kwalitatief: eind 2013 werd een proces op gang gebracht dat moet leiden tot een kwalitatieve waardering van de diverse functies op de POM. Deze oefening zou in de loop van 2014 kunnen leiden tot een herziening van het organogram van de POM en van het personeelsstatuut. Er werd een proefproject rond ‘telewerken’ opgezet. Finale tevredenheidsmeting – de ziekteverzuimcijfers: voor de periode 2009-2013 bedroeg het ziekteverzuim op de POM 2,11% tegenover 6% voor andere overheden en 4,01% voor privé/bedienden.
Hoofdactie 4.1.2 De financiële basis van de POM garandeert een optimale werking. > > >
Gestreefd wordt dat de loonkosten maximaal 80% van de totale werkingskosten bedragen, zodat er 20% andere werkingskosten kunnen gemaakt worden. Deze 80/20 verhouding is een goede basis voor de uitbouw van een redelijke werking. Er werd in 2013 van start gegaan met een rollend investeringsfonds, waardoor investeringen in projecten met een terugverdieneffect makkelijker kunnen opgezet worden. Het provinciebestuur heeft toegezegd dat bepaalde inkomsten uit investeringen van de voorbije jaren (Artexis, Eiland Zwijnaarde) aan dat rollend investeringsfonds kunnen toegewezen worden.
Hoofdactie 4.1.3 De externe communicatiestrategie en instrumenten zijn volledig ontplooid. >
Algemene POM-communicatie: analyse bestaande POM-website, gericht op ontwikkeling nieuwe POM-website in 2014.
20
>
Ontwikkeling communicatiestrategie en -instrumenten voor specifieke POM-projecten: • Grenzeloze Logistiek: ontwikkeling communicatiestrategie en -arsenaal (ism communicatiebureau CIBE); • Project ‘gps havennummers’: ontwikkeling communicatieplan en opmaak marktstrategie, gevolgd door productlancering (ism Haven van Gent en communicatiebureau Stook); • Glastuinbouwcluster Melsele: ontwikkeling communicatiestrategie en -arsenaal, gericht op telers respectievelijk omwonenden; • Project Oude Briel: uitwerking communicatieplan met als zwaartepunt organisatie infomarkt; • Uitbreidingsproject OC Meetjesland: ontwikkeling communicatieplan; • BTM Oost-Vlaanderen: uittekenen communicatiestrategie voor doorstart project, voorzien in 2014; • Ontwikkeling Oost-Vlaanderen tot uitmuntende kennisregio: updaten bidboek kennisregio en brochure ‘Oost-Vlaanderen uitmuntende kennisregio’.
Hoofdactie 4.1.4 De POM pakt haar organisatieontwikkeling verder aan. >
> >
De POM beschikt over een stevige strategische basis, maar deze basis was onvoldoende helder uiteengezet in operationele doelstellingen en in acties. In de loop van 2013 werd, mede in het kader van de BBC (Beleids- en BeheersCyclus), hieraan veel aandacht besteed. De oefening heeft geleid tot een meerjarenprogramma en een actieprogramma voor 2014 dat een heldere binding maakt tussen strategische doelstellingen, operationele doelstellingen, hoofdacties en acties. In het voorjaar van 2014 worden aan de acties nog prestatie-indicatoren gevoegd. Deze laatste oefening kon in 2013 niet worden afgerond. Een CRM-systeem (Custom Relations Management)werd ingevoerd. Er wordt verder gewerkt, in overleg met het provinciebestuur, aan de invoering van een vernieuwd DMS (Data Management System) dat gepland is voor 2014. Eind 2013 werd een proces op gang gebracht dat moet leiden tot een vernieuwde financiële rapportage. De financiële rapportage van de voorbije zes jaren kende een organische groei die aan een grondige herstructurering toe was, mede gezien de belangrijke projecten met langetermijn financiële consequenties waarvoor de POM zich geplaatst ziet. Dit proces zal in 2014 afgerond zijn.
Hoofdactie 4.1.5 De POM ontplooit zich tot een duurzame organisatie. > > > >
In 2013 werd het thema ‘duurzame organisatie’ expliciet als actie opgenomen en werd daarrond een werkgroep samengesteld. De dienstverplaatsingen werden volgens het "STOP"-principe geanalyseerd; er werd een contract met "Cambio"-rijden afgesloten. Paperless POM: er werd een programma opgezet om het papierverbruik op de POM terug te dringen. Ambitie: tegen eind 2018 is de POM "paperless". Duurzame aankoop: de aankopen van kantoormateriaal en verbruiksgoederen werden aan een duurzaamheidstoets onderworpen.
21
22
