Faciliteren Inventariseren Adviseren
Activiteitenrapport 2012 M. Van den Bulcke, E. De Wandeler, B. Mores, E. Remue, MJ. Robberechts, L. Lenaerts, J. Goolaerts, R. Kiasuwa Mbengi, F. Vandernoot
Maart 2013
1
Activiteiten 2012 van het Kankercentrum in een notendop:
Het Kankercentrum realiseerde in 2012 een aantal belangrijke doelstellingen binnen zijn opdracht in het Kankerplan:
Allereerst werd de eerste evaluatie gemaakt van de implementatie van de maatregelen uitgewerkt binnen het Kankerplan en hun uitvoering op het terrein. De resultaten werden gebundeld in het rapport: “Evaluatie van het Kankerplan 2008-2010” (D2012/2505/38).
Daarnaast werd eveneens een “Stand van Zaken Kankerplan” opgesteld waarin een update wordt gegeven van de verschillende acties en maatregelen.
Op het einde van het jaar organiseerde het Kankercentrum het Symposium: “Evaluatie van het kankerplan 2008-2010” in aanwezigheid van de Minister van Volksgezondheid, Laurette Onkelinx. Meer dan 20 sprekers bediscussieerden in aanwezigheid van vele vertegenwoordigers van het terrein en van de officiële instanties de huidige situatie in de kankerbestrijding in België en de rol die het Kankerplan hierin speelt.
Tenslotte nam het Kankercentrum actief deel aan de EU Joint Action ‘European Partnership for Action Against Cancer’. Het Kankercentrum neemt eveneens actief deel aan de voorbereidingen voor de nieuwe Joint Action ‘European guidelines on quality improvement in comprehensive cancer control”, en zal vanaf 2014 de leiding nemen van één van de werkgroepen binnen deze Joint Action.
2
Inhoud
Activiteiten 2012 van het Kankercentrum in een notendop ............................................................................. 2 Doelstelling ………………. ............................................................................................................................... 4 1. Algemene Inleiding .......................................................................................................................... 5 1.1. Het Kankerplan ............................................................................................................................ 5 1.2. Het Kankercentrum ..................................................................................................................... 6 1.2.1. Algemene beschrijving..................................................................................................... 6 1.2.2. Interactie tussen het Kankercentrum en de partners ...................................................... 7 2. Huidige organisatie van het Kankercentrum ................................................................................... 8 3. Realisaties van het Kankercentrum in 2012 ................................................................................... 9 3.1. Publicaties en rapporten (2)................................................................................................ 9 3.2. Presentaties (8) ................................................................................................................. 9 3.3. Aanbevelingen/ adviezen.................................................................................................... 9 3.4. Deelname aan congressen, symposia, workshops … .................................................... 10 3.5. Symposium (1) .................................................................................................................. 12 3.6. Antwoord op parlementaire vragen (5) ............................................................................. 12 4. Evaluatie van de realisaties van de doelstellingen voor het Kankercentrum ............................... 13 4.1.Bespreking realisaties van het Kankercentrum in 2012 .................................................... 13 4.2. Conclusies ......................................................................................................................... 17
3
Doelstelling
Dit rapport beoogt een overzicht te geven van de activiteiten uitgevoerd door het Kankercentrum (KC) in 2012. De rol en de doelstellingen van het Kankercentrum werden bepaald in de conventie van 4 augustus 2008 tussen het RIZIV en het WIV.
In het totaal werden 10 doelstellingen opgesteld: 1.
Precieze afbakening van de opdracht van het Kankercentrum in gemeenschappelijk overleg met alle actoren betrokken bij de kankerbestrijding om overlap te vermijden.
2.
Evaluatie van de inspanningen in de strijd tegen kanker in België: samenbrengen van de nodige gegevens, analyseren en opmaken van beleidsgeoriënteerde conclusies.
3.
Coördinatie van de wetenschappelijke ondersteuning van het federaal beleid inzake kanker en de wetenschappelijke ondersteuning van de interministeriële conferentie.
4.
Ondersteuning van de verschillende overheden betrokken bij het Kankerplan; ondersteunen van de verschillende acties van het Kankerplan en samenwerken met de verschillende actoren. Elk van de partners realiseert hierbij zijn deel van het Kankerplan.
5.
Opvolgen van de stand van de wetenschap door opvolging van de vakliteratuur met betrekking tot de 3 domeinen van het Kankerplan.
6.
Op basis van wetenschappelijke gegevens de nodige impulsen geven voor nieuwe initiatieven.
7.
Opvolging en overdracht van Europese en internationale richtlijnen, aanbevelingen en initiatieven.
8.
Bijdrage bij coördineren, evalueren, optimaliseren van programma’s, structuren en zorgtrajecten op het gebied van kanker met specifieke aandacht voor de eerste lijn en rol van de eerste lijn (o.a. huisarts, psychosociale ondersteuning).
9.
Inventariseren van academisch, translationeel en evaluatief onderzoek in de oncologie; aanzwengelen van onderzoeksinitiatieven; verlening van ondersteuning bij applicatie naar onderzoeksfondsen en waar nodig bijkomend zelf bijkomend onderzoek verrichten.
10.
Uitwerken van een voorstel dat kan leiden tot toekomstige kankerplannen in samenwerking met de partners betrokken in de strijd tegen kanker.
4
1. Algemene Inleiding 1.1. Het Kankerplan Het Kankerplan (KP) 2008-2010 omvat 32 acties van de Federale overheid, die gefinancierd worden binnen de federale begroting voor kankerbestrijding en de verbetering van de situatie van de chronische patiënten. Het Kankerplan stelt zich tot doel om in België: De sterfte door kanker te verminderen; De incidentie van kanker te verlagen; De morbiditeit door kanker te verminderen;. De levenskwaliteit van de patiënt en zijn omgeving te verbeteren met bijzondere aandacht voor de palliatieve zorg en de psychosociale zorgverlening. Begin augustus 2008 werd een conventie opgesteld tussen het Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid (WIV) en het RIZIV aangaande de realisatie van beleidsondersteunend onderzoek naar methodes van kankercontrole in België (art.56§1). Het RIZIV voorziet in de financiering voor de werking van het Kankercentrum binnen het WIV. Het onderzoek naar beleidsondersteunende methoden, overgedragen aan het WIV, dient toe te laten om de activiteiten van kankerpreventie, de behandeling van kankerpatiënten en het wetenschappelijk kankeronderzoek in België in kaart te brengen.
In de oorspronkelijke conventie WIV - RIZIV werd het KP 2008-2010 opgebouwd rond 5 pijlers: Primaire preventie van kanker door de vermindering van de blootstelling aan de risicofactoren. Secundaire preventie door vroegtijdige opsporing en behandeling van kanker. Behandeling van kankerpatiënten. Verbetering van de psychosociale behoeften van de kankerpatiënt en zijn omgeving, in het bijzonder de palliatieve zorgen. Wetenschappelijk onderzoek, ontwikkeling en evaluatie van nieuwe preventie-, diagnose- en behandelingsmethodes van kanker.
Deze vijf pijlers situeren zich in 3 domeinen: (1 ) Preventie en screening. (2) Zorg, behandeling en ondersteuning van de patiënt. (3) Onderzoek, innoverende technologieën en evaluatie.
In 2011 werd het Kankerplan uitgebreid met een aantal bijkomende acties.
5
Het KP beoogt haar doelstellingen te bereiken door: Een efficiëntere coördinatie van de activiteiten op het gebied van kankerpreventie, in bijzonder de screening naar kankers die in aanmerking komen voor vroegtijdige opsporing; Een verbeterde diagnose van kanker; Een verbetering van de behandeling en opvang van kankerpatiënten en hun omgeving; Een continue evaluatie van nieuwe methoden van preventie, diagnose en behandeling van kanker; Ondersteuning van translationeel kankeronderzoek.
Om de realisatie van deze doelstellingen op te volgen werd als één van de acties binnen het KP (actie 32), het Kankercentrum opgericht.
1.2. Het Kankercentrum 1.2.1. Algemene beschrijving De kerntaak van het Kankercentrum is het verzamelen en verwerken van alle relevante gegevens inzake kanker in België. Op basis van deze gegevens wordt dan de realisatie van de doelstellingen van het KP getoetst. Op deze manier wordt gepoogd een rationeel kankerbeleid uit te bouwen dat zoveel mogelijk gesteund is op wetenschappelijke evidentie en weloverwogen keuzes. De bevoegdheden voor volksgezondheid worden in België gedeeld tussen het Federaal en het Gemeenschaps- en Gewestelijk niveau en alle acties binnen het KP respecteren de actuele bevoegdheidsverdeling.
Om aan zijn taken te voldoen heeft het KC een interdisciplinair netwerk uitgebouwd waarin alle operationele
partners,
belangengroepen,
de
administraties,
de
organisaties
en
regeringsoverheden die betrokken zijn bij de kankerbestrijding in België opgenomen zijn. Het KC is nu een ontmoetings- en uitwisselingsplatform geworden dat bijdraagt tot een betere coördinatie tussen de verschillende spelers onderling, tot een optimaal gebruik van de beschikbare middelen en tot de efficiëntere uitwerking van nieuwe aanbevelingen voor acties binnen het kader van het KP.
Het KC vormt ook een verbindingspunt met Europese kankernetwerken en andere internationale kankerorganisaties en –centra betrokken bij de strijd tegen kanker.
6
1.2.2. Interactie tussen het Kankercentrum en de partners Om het KC te ondersteunen in zijn taken, werden twee begeleidende organen opgericht: een begeleidingscomité en een coördinatieplatform.
1.2.2.1. Het Begeleidingscomité Het Begeleidingscomité (BC) heeft als belangrijkste taak de activiteiten van het Kankercentrum op te volgen en eventueel bij te sturen, door: Het jaarlijks actieplan van het KC goed te keuren; Het jaarlijkse activiteitenrapport te evalueren; Eventueel nieuwe accenten aan te geven en de ontwikkeling van nieuwe initiatieven te stimuleren; De samenstelling, opdracht en aanbevelingen van het Coördinatieplatform goed te keuren.
1.2.2.2. Het Coördinatieplatform Het Coördinatieplatform (CP) is een technisch adviesorgaan met als taak, op basis van een beschrijving
van
de
noden
van
de
kankerbestrijding
in
België
en
gefundeerd
op
wetenschappelijke evidenties, maatregelen voor te stellen en uit te werken die in het KP prioriteit zouden moeten krijgen.
Het CP identificeert hiervoor enerzijds de discussiethema’s en anderzijds de experten van het terrein die hieraan kunnen deelnemen. Voor elk van de thema’s voorgesteld door het CP organiseert het Kankercentrum dan een technische werkgroep waarin maatregelen en indicatoren voorgesteld en eventuele tekortkomingen aangegeven worden. Deze werkgroepen dienen hun aanbevelingen bij voorkeur op basis van “evidence-based medicine” (via de wetenschappelijke literatuur en het onderzoek) uit te werken, maar kunnen in bepaalde gevallen ook terugvallen op “best-practices”. De maatregelen dienen zoveel mogelijk te voldoen aan het SMART-principe (specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdsgebonden).
7
2. Huidige organisatie van het Kankercentrum Het Kankercentrum is een multidisciplinair team gericht op het optimaal ondersteunen van de opvolging van het kankerplan. De algemene organisatie en werking van het Kankercentrum wordt op regelmatige basis opgevolgd door een stuurgroep met vertegenwoordigers van de directies van het WIV, van de FOD en van het RIZIV.
Organigram Kankercentrum:
Kerntaak : Opvolging KP : Inventarisatie Advies Evaluatie Onderzoek Internationale samenwerking
Diensthoofd a.i. Marc Van den Bulcke
Stuurgroep
QA/QC Anne-Marie van Herle
Secretariaat Marie-Joëlle Robberechts
Inventarisatie KP Ellen De Wandeler en Benoit Mores
Opvolging & advies Maatregelen KP Ellen De Wandeler en Benoit Mores
Evaluatie maatregelen/acties KP
Website Kankercentrum
Europese Samenwerking
Onderzoek
Jelle Goolaerts
Régine Kiasuwa
TEAM
Eline Remue en Liesbeth Lenaerts
Naast zeven vaste medewerkers heeft het Kankercentrum ook een aantal overeenkomsten afgesloten met experten ter ondersteuning binnen heel specifieke domeinen: 1. Overeenkomst met CRESCENDO (UGent) voor ondersteuning bij complexe statistische data-analyse. 2. Overeenkomst met de Stichting Kankerregister met betrekking tot de opmaak van de evaluatie van het Kankerplan (tot eind 2012). 3. Overeenkomst met Renée Otter, expert Kankerplan Nederland (tot eind 2012). 4. Galaxit vertaal en communicatiebureau bureau ter ondersteuning van de uitbouw van een website voor het Kankercentrum. 5. End2end en Demo team voor de opmaak en het finaliseren van de structuur van de website van het Kankercentrum (tot eind 2012).
8
3. Realisaties van het Kankercentrum in 2012 3.1. Publicaties en rapporten (2) Evaluatie van het Kankerplan 2008-2010, (D/2012/2505/36) Evaluation of the cancer plan 2008-2010: feasibility analysis of the indicators identified in preparation of the evaluation of the cancer plan 2008-2010 (D/2012/2505/49) Het overkoepelend document van de evaluatie van het Kankerplan werd onder meer gebaseerd op documenten gerealiseerd door het Kankercentrum in 2011 (zie activiteitenrapport 2011).
3.2. Presentaties (8) de
9 – 10/01/2012: 2
internationaal congres Parijs borstkanker centers: Needs for
information and support of breast cancer survivors and intimate partners during the transition into survivorship 16/02/2012: Bezoek studenten Universiteit Gent 24/08/2012: Voorstelling KC in CHR de Huy 07/09/2012: Voorstelling KC in CHR de Namur 05/10/2012: Voorstelling KC in Hôptal Louis Caty 29 – 30/10/2012: OECD Meeting: Economics of prevention : Présentation des différentes actions de lutte contre la consommation d'alcool dans l'OCDE + évaluation des stratégies de prévention 26/11/2012 :
Symposium
‘Evaluatie
Kankerplan
2008-2010’:
Monitoring
and
evaluation of the Cancer Plan: Breaking the barriers.
3.3. Aanbevelingen/adviezen Domein 1: Preventie en screening (8) 06/01/2012: Kan PSA test screening bijdragen tot minder mortaliteit prostaatkanker 18/01/2012: Question à la Une Cancer comme maladie professionnelle 09/01/2012: Nota rechtenverkenner online zoekmachine om na te gaan waar je als patiënt recht op hebt 24/05/2012: Preventie en opsporen van huidkanker 29/05/2012: Rookverbod: Regelgeving van de strafbepalingen is van kracht 21/06/2012:
Baarmoederhalskanker:
Oorzaken
en
oorsprong
van
baarmoederhalskanker 26/06/2012: Nota problematiek borstkankerscreening 06/07/2012: Gebruik van epoxyharsen in waterleiding EU regelgeving
9
Domein 2: Zorg, behandeling en ondersteuning van de patiënt (12) 24/01/2012 : Kopen XL op één Leefomgeving en kanker bij kinderen 16/03/2012: Prostaatkanker ontwikkelen en beschrijven van een zorgpad 30/03/2012: Kosten van kanker voor de patiënt: Synthetiserende nota nav studies VLK 04/05/2012: Borstreconstructie: Gentlemen agreement kosten borstreconstructie 30/05/2012: Is MOC en kankerregistratie verplicht? Bespreking van de regelgeving op MOC en kankerregistratie 10/08/2012: Nota MOC: verschil in cijfers Kankerregister vs RIZIV 18/09/2012: White book stratified medicine: rol van test gekoppeld aan geneesmiddel in kankerbehandeling 20/09/2012: Rédaction d'un rapport sur l'état des lieux du plan d'action "Back to work" 28/09/2012: Rare Cancer EU Access Index Rapportering over hoe ver we in België staan met het beleid voor aanpak zeldzame tumoren 12/10/2012: Rédaction d'un rapport sur l'état des lieux du remboursement anticipé temporaire 05/11/2012 : Rédaction d'un avis concernant la demande des associations de patients atteints de tumeurs cérébrales d'une convention 14/11/2012: JRC Europese Commissie Vragenlijst over klinieken en zorgaanbod borstkanker (niet toe te voegen, maar ter info: ingevuld door FOD Volksgezondheid, en (beperkt) aangevuld door Kankercentrum)
Domein 3: Onderzoek en innoverende technologie en evaluatie (5) 25/01/2012: WP8 EPAAC Survey financiering wetenschappelijk onderzoek kanker 20/04/2012: Nota interne werking en huishoudelijk reglement Coördinatieplatform 14/06/2012: Tumortheken Regeling informed consent onderzoek biobank 21/06/2012: Parlementaire nota voor de minister: voortgangsrapportage over KP in De Kamer 22/11/2012: Actieplan 2013-2014: Prioriteiten kankerbeleid 2013 -2014
3.4. Deelname aan congressen, symposia, workshops, … Domein 1: Preventie en screening (6) 14 – 15/02/2012: EPAAC WP10 25/04/2012: EPC, EB, Leo pharma, EU2012.dk Ozone depletion, UV exposure and skin cancer 20/10/2012: Consortium borstkanker opsporing resultaten 2011
10
25/10/2012: Dépistage du cancer du sein: enjeux actuels de la prévention et du dépistage du cancer du sein 29 – 30/10/2012 : OECD Meeting: Economics of prevention: Présentation des différentes actions de lutte contre la consommation d'alcool dans l'OCDE + évaluation des stratégies de prévention 10/12/2012: KCE Communicatie doelgroep bevolkingsonderzoek borstkanker Domein 2: Zorg, behandeling en ondersteuning van de patiënt (17) 14/01/2012: Koninklijke Villa Rehabilitatie 12-14/01/2012: Symposium in Wenen, AU o.a. over de ethische, beleid en kosten aspecten van gepersonaliseerde Geneeskunde 13/02/2012: Flanders care Ronde tafel ICT in de Zorg 13/03/2012: Ronde tafel borstkanker 16/03/2012: Au sein des femmes : Une autre regard sur le cancer 27/03/2012 : CAM Interest Group meeting: A Round Table Meeting of the European Parliament Interest Groups MEPs Against 23/04/2012 : M-ICAD in EU parlement: Beleid en behandeling Melanoma in Europa 27/04/2012: Patiëntenplatform Stichting tegen Kanker 11/05/2012 : Stichting kanker : Vooruitgang in oncologie 03/05/2012: Leukemia childhood HGR 19/09/2012 : EPAD : European Prostate Cancer Awerness Day 25/09/2012: Congres patient centric care 11/10/2012: VGE congress: Duurzaamheid van de zorguitgaven 11/10/2012: Oncopolicy Forum ECCO 19/10/2012: Icuro: Toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg 04/12/2012: INCa ongelijkheid in de kankerzorg 20/12/2012: Patiëntenplatform Stichting tegen Kanker Domein 3: Onderzoek en innoverende technologie en evaluatie (13) 15-16/03/2012: EORTC 50 jaar 21 – 24/03/2012 : Steering committee EPAAC 22/05/2012 : Colloque biobank Senaat 23/06/2012 : Post Asco 02/07/2012: EPAAC WP8 Onderzoek Brussels 23 - 25/09/2012: Steering committee EPAAC 18 - 19/10/2012: EPAAC (WP8) Follow-up meeting: Présentations des résultats de recherche (public-private partnerships in early phase clinical research + EU platform for outcomes research) 24/10/2012: Fonds Majoie prijsuitreiking
11
07 – 10/11/2012 : EUPHA Congres Malta 13/11/2012: ECL-MAC Discriminatie patiënten 28/11/2012: Avonddebat: Relatie tussen farma, PR en media 17/12/2012: Oncologische researchlunch biomarkers 12/12/2012: EPAAC WP5 – ECL Update European Code Against Cancer 3.5. Symposium (1) 26/11/2012: Evaluatie van het Kankerplan 2008-2010, Diamant Center Brussels
3.6. Antwoord op parlementaire vragen (5) 19/01/2012: Vraag 5-5315 Bert Anciaux; Vaccin baarmoederhalskanker korstprijs 20/02/2012: Vraag 321 Laurant Devin; CA 125 tumor marker 29/03/2012: Vraag 5-5999 Bert Anciaux; Huidkanker – evloutie – preventie 02/05/2012: Vraag 9861 Valerie Warzee Caverenne; HPV vaccinatie 14/12/2012: Vraag 5-6663 Louis Ide; Financiering projecten Kankerplan 2008-2010
12
4. Evaluatie van de realisaties van de doelstellingen voor het Kankercentrum (zoals bepaald in de Conventie RIZIV - WIV) in 2012 Zoals hoger reeds vermeld werden 10 doelstellingen geformuleerd voor het Kankercentrum in de conventie RIZIV-WIV:
1.
Precieze afbakening van de opdracht van het Kankercentrum in gemeenschappelijk overleg met alle actoren betrokken bij de kankerbestrijding om overlap te vermijden.
2.
Evaluatie van de inspanningen in de strijd tegen kanker in België: samenbrengen van de nodige gegevens, analyseren en opmaken van beleidsgeoriënteerde conclusies.
3.
Coördinatie van de wetenschappelijke ondersteuning van het federaal beleid inzake kanker en de wetenschappelijke ondersteuning van de interministeriële conferentie.
4.
Ondersteuning van de verschillende overheden betrokken bij het Kankerplan; ondersteunen van de verschillende acties van het Kankerplan en samenwerken met de verschillende actoren. Elk van de partners realiseert hierbij zijn deel van het Kankerplan.
5.
Opvolgen van de stand van de wetenschap door opvolging van de vakliteratuur met betrekking tot de 3 domeinen van het Kankerplan.
6.
Op basis van wetenschappelijke gegevens de nodige impulsen geven voor nieuwe initiatieven.
7.
Opvolging en overdracht van Europese en internationale richtlijnen, aanbevelingen en initiatieven.
8.
Bijdrage bij coördineren, evalueren, optimaliseren van programma’s, structuren en zorgtrajecten op het gebied van kanker met specifieke aandacht voor de eerste lijn en rol van de eerste lijn (o.a. huisarts, psychosociale ondersteuning).
9.
Inventariseren van academisch, translationeel en evaluatief onderzoek in de oncologie; aanzwengelen van onderzoeksinitiatieven; verlening van ondersteuning bij applicatie naar onderzoeksfondsen en waar nodig bijkomend zelf bijkomend onderzoek verrichten.
10.
Uitwerken van een voorstel dat kan leiden tot toekomstige kankerplannen in samenwerking met de partners betrokken in de strijd tegen kanker.
4.1. Bespreking realisaties van het Kankercentrum in 2012 Doelstelling
1
“Duidelijke
afbakening
van
de
opdracht
van
het
Kankercentrum
in
gemeenschappelijk overleg met alle partners betrokken bij de kankerbestrijding om overlapping te vermijden” 1
Samenvatting: ‘Afbakening opdracht Kankercentrum’ . Het Kankercentrum heeft 4 kerntaken:
1
Goedgekeurd op BC 10 mei 2011
13
Het formuleren van toekomstige maatregelen; De evaluatie van het kankerbeleid in België; Het functioneren als een wetenschappelijk adviesorgaan; Het opmaken van de stand van zaken van het Kankerplan. Om deze 4 missies te volbrengen, identificeert het Kankercentrum 3 werkmethoden: Multilateraal overleg/ procesfacilitatie; Kennismanagement; Impactanalyses. Dit leidt tot de volgende resultaten (opvolging): Voorstellen tot toekomstige maatregelen voor het Kankerplan; Adviezen inzake de kankerbestrijding in België; Evaluatie van het Kankerplan; Een stand van zaken op regelmatige basis inzake de uitwerking van het Kankerplan; Het opmaken van een jaarlijks actieplan voor het Kankercentrum; Het creëren van een portaal website.
De besprekingen hierover worden verder gefinaliseerd.
Doelstelling 2 “Evaluatie van de inspanningen in de strijd tegen kanker in België: samenbrengen van de nodige gegevens, analyseren en opmaken van beleidsgeoriënteerde conclusies”: Het Kankercentrum is begin 2011 gestart met de opmaak van de ‘stand van zaken’ en de hieraan gekoppelde evaluatie van de implementatie van het Kankerplan 2008-2010. Het document ‘Evaluatie van het Kankerplan 2008-2010’ werd gefinaliseerd in september 2012 en omvat de volgende documenten: ‘Evaluatie implementatie KP 2008-2010: ‘Identificatie van een methodologie’ en de ‘Evaluatie van de implementatie van het Kankerplan (limesurvey)’. Dit laatste document kwam tot stand via een kwalitatieve bevraging van het begeleidingscomité, het coördinatieplatform en de patiëntenverenigingen in september 2011.
De acties en maatregelen binnen het Kankerplan 2008-2010 werden nauwgezet verder opgevolgd in 2012 door middel van werkfiches (stand van zaken), in samenwerking met de betrokken actoren. Op 26 november 2012 organiseerde het Kankercentrum het symposium: ‘Evaluatie van het Kankerplan 2008-2010’ waar de resultaten van het KP openbaar bediscussieerd werden. In 2011 en 2012 werkte het Kankercentrum de modaliteiten van haar website verder uit in samenspraak met all betrokken partijen. Een portaalwebsite werd ontwikkeld en zal in de loop van 2013 gelanceerd worden.
14
Doelstelling 3 “Coördinatie van de wetenschappelijke ondersteuning van het federaal beleid inzake kanker en de wetenschappelijke ondersteuning van de InterMinisteriële Conferentie”: Na goedkeuring op de IMC, gaf de IKW-Kankerplan het Kankercentrum de opdracht een technische werkgroep screening op te richten. In deze werkgroep zal bekeken worden hoe de verschillende overheden verantwoordelijk voor preventieprogramma’s onderling hun programma kunnen af stellen, tot op het operationele niveau. In 2012 is deze technische werkgroep 3 maal samengekomen (op 23 januari 2012, op 19 april 2012 en op 5 juli 2012). Diverse onderwerpen zoals het cyto-pathologieregister, de lopende bevolkingsonderzoeken, de stand van zaken baarmoederhalsscreening, enzovoort kwamen aan bod.
In 2010 was het Kankercentrum reeds betrokken bij de voorbereidende meetings van de EU Joint Action ‘European Partnership Action Against Cancer’ (EPAAC). In 2012 heeft het Kankercentrum actief bijgedragen in WP10 ‘National Cancer Control Plans’.
In 2012 werden ook de voorbereidingen gestart voor een nieuwe Joint Action 2014-2017 ‘European guidelines on quality improvement in comprehensive cancer control’ waar het Kankercentrum leider zal zijn van het werkpakket ‘Guide coordination’ en associated partner is voor WP 5: ‘Platform coordination for member states.
Doelstelling 4 “Ondersteuning van de verschillende overheden betrokken bij het Kankerplan; ondersteunen van de verschillende acties van het Kankerplan en samenwerken met de verschillende actoren. Elk van de partners realiseert hierbij zijn deel van het Kankerplan”: Het Kankercentrum ondersteunt de verdere uitwerking van het Kankerplan door onder meer deelname aan de InterKabinetten Werkgroep, het beantwoorden van de parlementaire vragen, het meewerken aan het ‘European partnership Action Against Cancer”, de toekomstige Joint Action ‘European guidelines on quality improvement in comprehensive cancer control’
Doelstelling 5 “Opvolgen van de stand van wetenschap door opvolging van de vakliteratuur met betrekking tot de 3 domeinen van het Kankerplan”: Het Kankercentrum heeft zich tot nu toe geconcentreerd op het opvolgen van de vakliteratuur die rechtstreeks betrekking had op zijn operationele taken
binnen het KP (inventariseren,
methodologie, indicatoren). De resultaten van deze opzoekingen zijn momenteel samengevat in een aantal rapporten en enkele interne documenten. Het is de bedoeling deze opzoekingen nu uit te werken tot een aantal wetenschappelijke publicaties. Hiervoor werd in 2012 reeds een eerste studie rond indicatoren uitgewerkt. Daarnaast werkte het KC in 2012 actief mee aan het opstellen van een aanvraag voor een nieuw research project binnen het EC FP7 kader. Hierin zal een methodologie uitgewerkt worden die
15
moet toelaten een coherent beeld te krijgen van de actoren, de klinische studies, de fundamentele research activiteiten en industriële projecten binnen chronische ziektes (oa kanker).
Doelstelling 6 “Op basis van wetenschappelijke gegevens de nodige impulsen geven voor nieuwe initiatieven” Tijdens de begeleidingscomité en coördinatieplatform van 29 maart 2012, 30 mei 2012 en 03 juli 2012 werd de actualisatie van de voorstellen tot toekomstige maatregelen ter optimalisatie van de kankerbestrijding uitvoerig besproken.
Vier nieuwe beleidsthema’s werden geïdentificeerd en aangekondigd door minister Onkelinx op het symposium van 26 november 2012: Evaluatie kankerplan 2008-2010. Het betreft: Het vraagstuk van de stamceldonoren; De re-integratie van kankerpatiënten; Het creëren van een “brug” tussen het ziekenhuis en de thuissituatie voor de kankerpatiënt en de zorgverleners. Opzetten van een kwaliteitssysteem in de oncologie (KCE rapport 152)
Het Kankercentrum heeft een aanvang gemaakt van de ontwikkeling van elk van deze thema’s en zal in 2013 werkgroepen opstarten om de thema’s verder uit te werken
Doelstelling 7 “Opvolging en overdracht van Europese en internationale richtlijnen, aanbevelingen en initiatieven daar waar dit niet gebeurt”: Bij het uitwerken van doelstelling 1 werd een duidelijke afbakening voorzien tussen de verschillende betrokken actoren. Het Kankercentrum heeft in nauwe samenwerking met de actoren op het terrein, haar opdracht geïdentificeerd waaronder de informatieoverdracht van en naar de internationale actoren eveneens in werd opgenomen. Deze doelstelling leunt nauw samen met doelstelling 3 waar de activiteiten van het Kankercentrum binnen de EU Joint Actions werd weergegeven.
Doelstelling 8 “Bijdrage bij coördineren, evalueren, optimaliseren van programma’s, structuren en zorgtrajecten op het gebeid van kanker met specifieke aandacht voor de eerste lijn en de rol van de eerste lijn (o.a. huisarts, psychosociale ondersteuning)”:
Deze doelstelling behelst een lange termijnsproject. De eerste lijn aanpak werd reeds uitvoerig opgenomen in de opmaak van de lange termijnvisie ter optimalisatie van de kankerbestrijding in
16
België die werd goedgekeurd op het coördinatieplatform en werd goedgekeurd op het begeleidingscomité van 22 september 2010. In 2012 werden 4 nieuwe thema’s weerhouden voor verdere uitwerking en één van deze nieuwe beleidsthema’s betreft het kwaliteitssysteem voor oncologische zorg (KCE rapport 152). Het Kankercentrum zal het komende jaar dit thema verder uitdiepen in nauwe samenwerking met de actoren van het terrein en de bevoegde instanties.
Doelstelling 9 “Inventariseren van academisch, translationeel en evaluatief onderzoek in de oncologie; aanzwengelen van onderzoeksinitiatieven; verlening van ondersteuning bij applicatie naar onderzoek fondsen”: De oplijsting van de verschillende financieringsbronnen in België voor wetenschappelijk onderzoek werd voltooid in januari 2012. In 2013 zal mits aanvaarding een nieuw FP7 project worden opgestart rond dit thema, waarin het Kankercentrum zal participeren voor het stuk rond kanker
Doelstelling 10 “Uitwerken van een voorstel voor toekomstige maatregelen Kankerplan”: Deze doelstelling werd door het Kankercentrum opgedeeld in enerzijds de opmaak van een lange termijnvisie in verband met de kankerbestrijding in België en anderzijds in het uitwerken van een voorstel tot plan met geïntegreerde acties in de strijd tegen kanker 2011-2013. De lange termijnvisie alsook een plan met geïntegreerde acties in de kankerbestrijding 20112013 werden goedgekeurd door het coördinatieplatform en het begeleidingscomité in 2010. Tijdens het begeleidingscomité 2011 werd, ondanks de regering van lopende zaken, een aanzet gedaan tot de actualisatie van het Kankerplan 2008-2010. Dit voorstel tot actualisatie werd tijdens het BC en CP in 2011 besproken en gefinaliseerd in 2012.
Tijdens het symposium op 26 november 2012 over de “Evaluatie kankerplan 2008-2010” werden door minister L. Onkelinx 4 nieuwe beleidsthema’s geïdentificeerd en aangekondigd: Het vraagstuk van de stamceldonoren; De re-integratie van kankerpatiënten; Het creëren van een “brug” tussen het ziekenhuis en de thuissituatie voor de kankerpatiënt en de zorgverleners. Opzetten van een kwaliteitssysteem in de oncologie (KCE rapport 152)
17
4.2. Conclusies Het Kankercentrum heeft ook in 2012 in ruime mate voldaan aan de premissen geformuleerd in zijn tien doelstellingen. In het bijzonder laten de opmaak van de ‘Stand van Zaken’ en de ‘Evaluatie’ van het Kankerplan 2008-2010’ nu toe om een eerste zicht te krijgen op de realisaties en impact van het KP op kankerbestrijding in België. Eind 2012 werden deze resultaten van deze analyses besproken op het symposium georganiseerd door het Kankercentrum op 26 november 2012. De algemene conclusie van het symposium was heel positief. Verdere aandacht dient echter gegeven worden aan de ‘evidencebased’ ondersteuning van de maatregelen (indicatoren) en de visibiliteit van het Kankercentrum (o.a; via de website ’ Kankercentrum’) en het Kankerplan.
18
