PLUSKRANTMagazine. Paolo Martina. In gesprek met... Voor jong en oud in Smallingerland en Opsterland IN DIT NUMMER O.A.:

+ Editie

08

juni 2015

PLUSKRANTMagazine

+

Voor jong en oud in Smallingerland en Opsterland

In gesprek met...

Paolo Martina IN DIT NUMMER O.A.: De Plusbus een uitkomst Henk Puts kunstenaar Pake’s prakkesaasjes Mantelzorg 10 jaar M.O.S.

Open voor elkaar

5

In gesprek met...

9

Roel Oostra

11

Crowdfunding

Maar hoe we het ook wenden of keren, als we eenmaal in een bepaalde leeftijdsgroep vallen krijgen we te maken met bezuinigingsmaatregelen. Hier een adequaat antwoord op te vinden is voor ons allen een uitdaging.

13

De Repairbus

In dit nummer van het Pluskrant-magazine besteden we er ook dit keer hier weer aandacht aan.

15

Aan de lezer Naast de vele taken die gemeentes op hun bord krijgen dienen zij ook hun beleid te richten op ouderen. Maar om ouderen te zien als één doelgroep, zoals we hier en daar opvangen, gaat te ver. Binnen de groep ouderen zijn allerlei nuances aan te wijzen, bijvoorbeeld: kwetsbare, dementerende en allochtone ouderen en zij die met een fysieke beperking door het leven moeten. Daarnaast zien veel ouderen zichzelf niet als onderdeel van een groep en voelen zich, door de sterk toegenomen levensverwachting, ook nog niet oud.

Wij wensen u veel leesplezier.

Zorggroep Liante verstaat de kunst mensen centraal te zetten. Of je nu bij ons woont of werkt. Dit doen we door dichtbij te zijn en te helpen. Door te adviseren en met elkaar te delen. Samen zetten we de volgende stap, elke dag weer. Met een open blik op de toekomst en respect voor ieders wensen. Met unieke locaties in Zuidoost Friesland, die elk op hun eigen manier een verrijking zijn voor hun omgeving. Open voor elkaar. Daarin is Zorggroep Liante thuis. Zorggroep Liante verstaat de kunst mensen centraal te zetten. Of je nu bij ons woont of werkt. Dit doen we door dichtbij te zijn en te helpen. Door te adviseren en met elkaar te delen. Samen zetten we de volgende stap, elke dag weer. Met een open blik op de toekomst en respect voor ieders wensen. Met unieke locaties in Zuidoost Friesland, die elk op hun eigen manier een verrijking zijn voor hun omgeving. Open voor elkaar. Daarin is Zorggroep Liante thuis.

Thuis in Drachten Woonzorgcentrum De Warrenhove De Warren 8 Drachten Wooncentrum ‘t Suderhiem Suderhiem 35 Drachten

Een plaats om je thuis te voelen. Met elke dag volop activiteiten. Lekker eten in ons restaurant De Taveerne. Liever een verse maaltijd thuis? Dat kan natuurlijk ook! Ook bieden wij Zorg Thuis. Zorggroep Liante is een betrokken aanbieder van welzijn, wonen en zorg voor alle ouderen in Zuid-Oost Friesland. Vertrouwd en persoonlijk. Thuis in Drachten, elke dag weer. Bezoek ons online via liante.nl of bel 0512 591 100. Kijk voor ons activiteitenaanbod op www.dewarrenhove.nl

Namens de redactie Hans Roelofs P.S. Op- of aanmerkingen, suggesties zijn altijd welkom. Daarnaast is de groep verspreiders van het Pluskrant-magazine eigenlijk te klein. Wilt u vier keer per jaar helpen, van harte welkom.

Paulo Martina

Pake’s Prakkesaasjes

Financieringsoplossingen

Het Repaircafé

Multitouch Bibliotheek Drachten

17

Het Levensloopcafé

18

Henk Puts, kunstenaar

Liante Zorggroep

Gerhilds kunstfabriek

...............................................................................................

21

De Plusbus

Informatie ouderenbonden: ANBO Drachten: contributie € 38,00; partnerlid op hetzelfde adres: € 33,80. Jelle Cuperus, ledenadministratie telefoon 06-53734680.

23

10 jaar ondernemen

PCOB Smallingerland: contributie € 30,- per jaar per lid, € 50,- per jaar voor een leefverband (één huisadres). Secretariaat: mevrouw L. Hiemstra-de Wal, telefoon 0512-511513

25

Bewegen is leuk

Unie KBO Smallingerland: contributie € 25.- per jaar per lid. Tweede lid op hetzelfde adres € 15.Secretariaat: dhr. H.A.T. Brandsen, telefoon 0512-518451

27

Mantelzorg

29

Bedrijvig Beetsterzwaag

31

Chronische duizeligheid

..............................................................................................

Abonnement Pluskrant-magazine, € 10.- per jaar. Schriftelijke opgave aan: S. Rebbers, HBS-straat 5 9201KR Drachten. Bankrekening NL 49 RABO 0132511940, o.v.v. Rabobank, Pluskrantmagazine

Het volgende nummer van het Pluskrant-magazine verschijnt eind september 2015. Kopijsluiting 31 augustus

De nieuwe Plusbus

De M.O.S.

Sûnenz

Hommo Hof

Een geschiedenis

Rixt Wolters

Uitgave: Dit magazine is een uitgave van de Stichting Pluskrant www.pluskrant.nl | Redactie: Tom de Boer, Gerard Boersen, Ijsbrand Dijkstra, Hommo Hof, Roel Oostra, Hans Roelofs, Roel Vriesema | Contactadres kopij: [email protected] Acquisitie: Janneke Douwes ([email protected]) Foto voorblad: Gerard Boersen | Opmaak: Studio UitInMedia | Oplage en druk: vanaf 8.500 exemplaren door Donkel en Donkel Het Pluskrant-magazine wordt gratis verspreid op de volgende adressen: Gemeentehuizen Smallingerland en Opsterland; Schouwburg De Lawei; Cultureel Centrum De Skans, Gorredijk; DC @Holdert; Bibliotheek Drachten, Bibliotheek Beetsterzwaag en Bibliotheek Gorredijk; Museum Dr8888, Museum Gorredijk en Damshûs Nijbeets; Boekhandel Plantijn Gorredijk; Ziekenhuis Nij Smellinghe; Sûnenz centrum; Warrenhove; MOS-wijkcentra; Bewegingscentrum Drachten; Fitaal de Sportlaan, Albert Heijn, Spar Haverkamp Dr.Compagnie; Slagerij Stornebrink Drachten; Kaasboerderij De Gelder Tijnje; dorpshuizen: Oudega, Nijega, Rottevalle, De Tijnje, De Tike. Flats met centrale brievenbussen.

BIO MARKT n e t h c a r D

+

5

In gesprek met...

Paulo Martina,

Directeur van Museum Dr8888

‘Daar is het!’ Twee enorme ijzeren figuren attenderen me op de ingang van Museum Dr8888. Het gebouw lijkt daardoor kleiner dan het is. Gelukkig ontdek ik dat ik zelf ook ben gekrompen en kan royaal door de deur.

U kunt op de Biologische Markt terecht voor bijna al uw biologische boodschappen, zoals verse groenten en fruit, kruidenierswaren, brood en banket, kaas en biologisch vlees. Sinds bijna twee jaar is er in Drachten een Biologische Markt. Deze markt is geintegreerd in de donderdagmarkt die tegenwoordig een hele dag is. Daardoor is de markt aantrekkelijker geworden voor standhouders en publiek. Een van de standhouders is Bioweb-Fryslan met biologische groenten- en fruit. “Doordat wij veel van onze groenten betrekken van collega bio-boeren uit de omgeving, zijn onze producten supervers en niet duur”, laat Gerben Engwerda weten. Bakker Bolhuis uit Jubbega is er wekelijks met een brood-en banketkraam. Voor een beter bestaansrecht en een verantwoordelijke manier van ondernemen schakelde de familie Bolhuis in 1996 over tot de omschakeling naar biologisch. Berend Bolhuis werkt met streekproducten en verkoopt onder

meer Fryske dúmkes, roggebrood, suikerbrood en Fries volkorenbrood. Verder staat op de Biologische Markt een kaasboer met veel keus in allerhande soorten biologische kaas en een biologische kruidenier met alle denkbare houdbare biologische producten. De kaas boer heeft meer dan 75 soorten kaas van koe, geit en schaap. Hij heeft ook veganistische kaas enVerse biologische vrije uitloop eieren. En zuivel op bestelling.

De markt vindt plaats elke donderdag van negen tot vijf uur op het Raadhuisplein in Drachten.

Foto: Gerard Boersen

Ik ga in gesprek met de directeur, Paulo Martina. Geboren in 1964 op Curaçao, op twaalfjarige leeftijd verhuisd naar Nederland. Bent u een man van twee culturen? - Ja, het heeft me gevormd, zeker als kind. Naast je ouders en de school is de ruimte waarin je opgroeit de derde pedagoog. En die ruimte was op Curaçao vooral de ruimte buiten de deur. Je voelde je vrij en had veel uitdagingen. Maar voor ik goed en wel ingekapseld was, vertrokken we naar Nederland. Het heeft wel even geduurd voor ik de wijsheid daarvan ingezien heb. Maar dat vrijgevochtene heb ik nog altijd in me. En ik ga graag op vakantie naar mijn geboorteland, zo eens in de drie jaar. Trouwens, je hebt hier ook prachtige eilanden.

Hoe krijg je het publiek binnen? - De drempel moet laag zijn, letterlijk en figuurlijk. Je moet er makkelijk met een rollator naar binnen kunnen. Ook de prijs mag geen bezwaar zijn. Maar vooral moet we duidelijk maken dat een museum er niet enkel is voor een bepaalde elite. Dat je als het ware al deskundige moet zijn voor je binnentreedt. Het museum is van en voor iedereen. De sociale functie is belangrijk. Het kopje koffie in het restaurant waar je elkaar treft en de expositie één van de gespreksonderwerpen is.

Wat is de belangrijkste functie van een museum? - Het verzamelen, beheren en toegankelijk maken van het erfgoed. Mijn vader deed dat bijvoorbeeld op Curaçao. Hij verzamelde onder andere meubilair uit de oude koloniale huizen. Veel mensen wilden die verbranden: het waren dingen van de overheersers, de nazaten van de slavendrijvers. Maar vader zei: Ook dat hoort bij jouw erfgoed en is een deel van jouw identiteit. Het is waard om bewaard te blijven.

Wat helpt bij het kijken? - Dat je iets over de maker, zijn passie en zijn manier van werken weet. We proberen bij een presentatie net genoeg informatie te geven voor een eerste kennismaking. Vervolgens geven we tips voor degene die meer weten wil. Internetsites, maar ook boeken, lezingen, noem maar op. Soms vragen we de kunstenaar zelf, of een deskundige om te komen vertellen.

+

PLUSKRANT MAGAZINE | JUNI ‘15

+

7

In gesprek met...vervolg

Kunt u een voorbeeld geven? - Kom maar even mee naar onze presentatie van ‘de 3 generaties Werkman’. Dan gaan we even kijken bij een werkstuk van Tap Werkman, de middelste van de drie (zie kader). Hij is nu over de negentig maar nog volop met zijn kunst bezig.

Over Tap Werkman

Casper Klaas Johannes Vincent Werkman (Groningen, 1921). Zoon van de drukker Hendrik Werkman (18821945). Vader van Arne Werkman, musicus en componist (Den Haag, 1960). Casper werd Kappie genoemd en omdat hij als kind moeite had met de ‘k’ noemde hij zichzelf Tappie hetgeen uiteindelijk resulteerde in Tap. Autodidact. Exposeerde weinig. Daardoor (nog) vrij onbekend. Hij heeft een enorm oeuvre opgebouwd. Het museum kon een keus maken uit ruim zevenhonderd objecten, meest schilderijen en beelden. Ongeveer honderddertig daarvan zijn te zien in Museum Dr8888. Dit houten beeld heeft hij gemaakt uit een boomtak. Het zoeken en vinden daarvan is dus al een onderdeel van het scheppingsproces. Die tak heeft hij minimaal bewerkt. Een zijtak eraf, nog wat bijgesneden, het vlak iets bewerkt en witgelakt, twee zwarte kokertjes erop en: voilà, hij kijkt je aan! Het is een soort spel. En hij vraagt je mee te spelen. Wie dat doet (kinderen kunnen daar wat van, zie kader!) wordt als het ware in het scheppingsproces meegezogen. Probeer het maar. Hij doet me aan een pierrotclown denken, of nee een uil... Of is het Tap zelf die me aankijkt? - Je ziet het: het werkt al!

Foto: Gerard Boersen

Hoe reageer je als een kind met een tekening waar hij wel een uur aan gewerkt heeft komt aanzetten?

Je maakt je los van je boek en beziet het product. Je kunt er niet veel uit opmaken. Ook niet als je het omdraait. Dus je zegt: - Prachtig! Je parkeert het op het prikbord en trekt je terug in het boek. Het woord echoot echter nog wat spottend en vragend na: - Prachtig?Doe je de kunstenaar (en jezelf) niet veel tekort met een oordeel van welgeteld een woord plus wat theater daaromheen? Is dat niet een klassiek voorbeeld van een dooddoener?

Tom de Boer

+

PLUSKRANT MAGAZINE | JUNI ‘15

+

9

Column van Roel Oostra

Pake’s Prakkesaasjes Snel en scherp printen

De kranten stonden vol koude oorlogsberichten, we demonstreerden tegen de in ons land geïnstalleerde Amerikaanse kernraketten, kortom het woord atoombom stond om de haverklap in de kranten.

posters flyers magazines jaarboeken briefpapier mailings

De Roef 2a, 9206 AK Drachten T 0512 543 350 F 0512 543 701 E [email protected]

of online: www.donkel-donkel.nl

Verantwoord sporten onder begeleiding van een fysiotherapeut Individuele trainingsschema’s, specifieke groepen voor ouderen Beweegprogramma’s voor diverse chronische aandoeningen

Soms komen dingen samen. De echtgenote van een goede vriend kreeg een ‘nieuwe heup’ en was daarmee na slechts twee nachten Nij Smellinghe al weer thuis. Ik vertelde dat enthousiast aan mijn Corrie en memoreerde dat het nog niet zo lang geleden was dat je voor zo’n geval een paar weken in een ziekenhuisbed moest liggen, maar Zij-die-mijnZorgen-deelt zei laconiek: “No, hoechst net sa te bearen, der binne hunderten dy ’t in nije heup krije, dat is hjoed de dei in routineklusje”. Ze heeft natuurlijk wel gelijk maar ik had net tevoren de foto, in dit stukje afgedrukt, gevonden in een schoenendoos vol dierbaarheden waar je niks meer mee kunt maar door mij toch zuinig wordt bewaard en die later (en ik hoop dat dat nog een poosje duurt) door onze kinderen zal worden weggegooid.

Vandaar de naam Rommeldebom. De openingstekst vol dreiging was eigenlijk niet zo geschikt om een leuke voorstelling mee te beginnen. Dat nummer hakte er nogal in, weet ik nog. Maar toen ik het in mijn papieren terugvond en weer las, vond ik dat het heden ten dage onveranderd gebruikt zou kunnen worden. Er is weinig veranderd op het gebied van onverdraagzaamheid tussen volkeren de afgelopen zestig jaar. Maar om op de foto terug te komen. Ik had een tekst geschreven over alle verbeteringen die een mens eventueel aan zijn lichaam zou willen aanbrengen. Inspiratie daarvoor kwam van een kennis die zijn heup gerepareerd kreeg en een paar weken in het ziekenhuis moest doorbrengen. Want het was toen niet zomaar wat. Nu nog niet, maar ’t kwam in die jaren vijftig nog niet zoals tegenwoordig, dagelijks voor. Dus was het een gesprek van de dag. Bij de tekst hadden we een bord gemaakt met vilt bespannen. Je kon dan afbeeldingen, die aan de achterkant met vilt waren beplakt, op het bord bevestigen. En zo kon je aan alle wensen voldoen. Spierballen erbij? Hup. Plat buikje? Hup. Folle appeltjes buste? Hup . Ik kon helaas de tekst niet terug

vinden van alle verbeteringen die de mens naar eigen wens aan zijn schepping kon aanbrengen maar ik weet nog wel, dat aan het eind van dit nummer de voor onze generatie onvergetelijke Akke Radsma, op kwam en het nummer afsloot met “…en dan meitsje we oan it puntsje fan syn noas in sigarettepypke dan kin hy ek noch smoke wylst er sit te iten”. Ja, u bent het misschien vergeten maar zaaltjes zagen toen soms blauw van de rook. En hoewel het een onzinnummer was kwam één en ander toch een beetje dichterbij toen ik via Google zag dat in 1957 de eerste open hartoperatie in Groningen en professor Barnard 3 december 1967 de eerste harttransplantatie verrichtte, dat in 1989 de eerste eenzijdige longtransplantatie in Utrecht plaats vond en dat onlangs in een televisieprogramma een chirurg serieus over plannen sprak een hoofd op een ander lichaam te zetten. En dat ze, wat heupen betreft al in 1900 begonnen te experimenteren, maar het begon er in 1923 pas een beetje op te lijken. Ik vertelde mijn vrouw over al die ontwikkelingen van de medische wetenschap, liet de foto van mijn cabaretnummer zien en vroeg haar of ze wel besefte met een man getrouwd te zijn die in 1956 zijn tijd al ver vooruit was. Maar Zij-die-mijn-Zorgen-deelt keek mij koeltjes aan en zei: “Tiid fier foarút . . . opskepper . . . ik soe leaver sjen dast âlderwetsk jirpel skile koest”.

De foto is gemaakt in een tijd dat nieuwe heupen nog helemaal niet bij de routineklusjes hoorden. Ik heb het nu over 1956 en dit plaatje is door onze hof- fotograaf Piet Bergsma gemaakt op het toneel van ons vroegere dorpshotel De Phoenix in de Noorderbuurt bij de première van ‘Rommeldebom’, het eerste programma van mijn ‘Frysk kabberet De Spinnekop’.

+

PLUSKRANT MAGAZINE | JUNI ‘15

Simon Keizer

Jon van Eerd

+

11

Crowdfunding

Een ouder echtpaar, een aantal jaren geleden hun huis goed verkocht en nu woonachtig in een mooi appartement. Het spaargeld op een bankrekening levert helaas niet veel rente op. Hoe kan dit spaargeld slimmer belegd worden, zonder al te veel risico te dragen? Crowdfunding, een goed alternatief! Niet alleen voor bedrijven interessant, maar ook voor particulieren kan deze vorm van investeren aantrekkelijk zijn. Crowdfunding neemt nog altijd een vlucht binnen het Nederlandse en internationale financieringslandschap. Maar wat is dit nu precies? Hierover praten we met Siebe Meindertsma, Directeur Bedrijven bij Rabobank Drachten Friesland Oost.

Omdenken

NNT - Borgen

Waar ga jij heen?

Maar waar vinden geldgever en kredietvrager elkaar? Op de zogenaamde Crowdfundingplatforms. Deze rijzen als paddenstoelen uit de grond. “Als Rabobank zien we crowdfunding in toenemende mate als een belangrijke financieringsoplossing naast de bancaire financiering. Om klanten daarbij te helpen zijn wij partner van Fundipal: hét portaal voor Crowdfunding. Op dit portaal kunt u zich online oriënteren op de mogelijkheden van Crowdfunding. U bekijkt en evalueert bestaande projecten die een investering nodig hebben. De looptijd, de rente en de risico-classificatie van het project staan op de website vermeld, evenals de achtergrondinformatie. De rente die het oplevert is afhankelijk van de onderhandeling en van de afweging van het risico. Vaak ligt het in de buurt van zo’n 5 á 6%, waarbij het platform een eigen marge rekent. U bepaalt zelf hoeveel geld u per project wilt investeren.

Jamie Adkins De Grote Improvisatieshow

André Kuipers

Scapino Ballet Sesamstraat

Bestel nu kaarten voor het volgende seizoen op www.lawei.nl

Bankzaken regelen met de app.

Waar u ook bent.

De Rabo Bankieren App Uw bankzaken kunnen doen wanneer het u uitkomt, waar dan ook. Met de Rabo Bankieren App kunt u makkelijk betalingen doen of iemand terugbetalen, een acceptgiro scannen en betalen en zelfs uw pas blokkeren als die gestolen is.

Download nu de Rabo Bankieren App. Een aandeel in elkaar

Financieringsoplossingen

Crowdfunding brengt mensen die geld beschikbaar stellen en bedrijven die geld nodig hebben bij elkaar. Vraag en aanbod van kapitaal worden aan elkaar gekoppeld, zonder tussenkomst van banken. Dit heeft een aantal voordelen. Zo zijn er, anders dan bij beleggen of aandelen verhandelen via de beurs, minder kosten verbonden aan crowdfunding. Daarnaast komen er minder regels bij de financiering te liggen, waardoor het proces sneller verloopt en de investeerder een hoger rendement ontvangt dan het traditionele sparen en beleggen. Maar tegenover een hoger rendement ten opzichte van sparen, beleggen of aandelen verhandelen staan ook grotere risico’s.

een vergunning of ontheffing nodig. Ook de Nederlandsche Bank toont in toenemende mate belangstelling voor het reilen en zeilen van deze platforms. Het is voor zowel investeerder als de geldlener belangrijk dat er duidelijke regels zijn en platforms zich hieraan houden”, aldus Meindertsma. Maar over wat voor bedragen hebben we het nu? De gemiddelde investering per bedrijf lag in 2014 op zo’n € 90.000. Het gemiddelde bedrag dat geldgevers per bedrijf investeren is € 750,-. Stel; u heeft € 50.000,en verdeelt dit in 5 verschillende projecten. Valt één van deze ondernemingen om, dan moet uw verlies worden goed gemaakt uit de renteopbrengst van de overige 4 projecten. Het komt voor dat de bank bijvoorbeeld € 80.000 krediet verleent en dat het bedrijf de benodigde € 20.000,- vergaart via crowdfunding. De bank financiert dan voor een groot deel mee. Dit geeft geldgevers een veilig gevoel.

Pas als het project volledig is gefinancierd worden de contracten opgesteld. Deze platforms staan onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). AFM vindt het belangrijk dat ze voldoen aan een aantal randvoorwaarden, zoals professionele platforms, een minimumniveau aan transparantie en een bepaalde mate van bescherming van de geldgever en geldvrager. Soms is

“Crowdfunding is dus duurzaam beleggen met direct zichtbaar resultaat. Als Rabobank onderkennen we dat crowdfunding een onomkeerbaar onderdeel gaat worden van toekomstige financieringsmodellen. Als financieel regisseur van de klant kunnen we hierin een belangrijke rol blijven spelen”, aldus Meindertsma.

+

PLUSKRANT MAGAZINE | JUNI ‘15

+

13

Het Repair Café

Repairbus rijdt voortaan door Noord-Nederland In honderden Repair Cafe’s in Nederland repareren vrijwilligers kapotte spullen die anders in de vuilnisbak verdwijnen. In Noord-Nederland is nog ruimte voor nieuwe Repair Cafe’s. Daarvoor is er nu speciaal voor het Noorden een promotie Repairbus aangeschaft. Eerder reed deze bus door het hele land.

De vrolijk bestickerde Repairbus rijdt voor met gereedschap en PR materiaal. Daarmee wordt gedemonstreerd hoe een Repair Café werkt. Er wordt uitleg en advies gegeven hoe de praktijk van het repareren eruit ziet. Zie hiervoor ook www.repaircafe.nl

De Stichting Repair Café Nederland heeft de bus overgedaan aan de coördinator van het Repair Café in Beetsterzwaag, mevrouw Mei Lan Tan. “De landelijke organisatie had haar doel, een netwerk opzetten van Repair-Café’s, bereikt”, vertelt mevrouw Tan. “De bus stond hierdoor steeds vaker stil. In de noordelijke provincies zijn veel minder Repair-Café’s dan in de dichtbevolkte randstad. Dus valt er nog veel te winnen. Binnen ons vrijwilligersteam is een groot draagvlak voor promotionele activiteiten met de bus. Met onze reparateurs gaan wij op weg om het idee van Repair Café’s nog meer bekendheid te geven.” Wie de bus inhuurt krijgt naast de informatie, hoe men een Repair-Café kan opzetten, ook de nodige gereedschappen en een naaimachine in bruikleen. En natuurlijk komt een

klusser mee om kapotte spullen te repareren. Het vrijwillig repareren is op deze wijze een aansprekend voorbeeld hoe iedereen een zichtbaar steentje kan bijdragen aan het milieu. Bezoekers van Repair Café’s bieden vooral veel gebruiksvoorwerpen aan. Deze krijgen door vaak eenvoudige reparaties een tweede leven. Een kapotte stoel, kapotte koffiezetapparaten, lampen, grastrimmers, speelgoed zijn voorbeelden van wat gerepareerd wordt. Daarbij doen Repair Café’s beroep op de gemeenschapszin. Tijdens het repareren geven reparateurs uitleg, op de koffietafel liggen boeken over reparaties en bezoekers kunnen meehelpen. De sfeer is huiselijk. Het concept van Repair Café’s slaat enorm aan en waaiert uit tot ver over onze grenzen.

U kunt contact opnemen via 06-53886616 of met een mail naar [email protected]

+

PLUSKRANT MAGAZINE | JUNI ‘15

+

15

Bibliotheek Drachten

Multi-touch tafel vol historie

Sinds kort beschikt de Bibliotheek over een multi-touch tafel, een soort super Ipad, vol beeldverhalen over historisch Smallingerland. Al langer leefde het idee om een soort historisch informatiepunt te creëren. Smelne’s Erfskip zette haar schouders eronder en dit resulteerde in een hypermoderne multi-touch tafel vol verhalen.

Drumles, spelen in een banD,

onze

lessen worDen gegeVen in De geheel VernieuwDe sChouwburg De lawei. in Deze gastVrije omgeVing is het nog leuKer om te leren!

eDelsmeDen of zingen, bij

CKV De melDij

leer je alles op het gebieD Van muzieK,

melD

je nu alVast aan met het insChrijfformulier op De website. Dan ben je er zeKer Van Dat je in het nieuwe seizoen Kunt starten met jouw Cursus!

beelDenDe Vorming e n t h e at e r.

W W W.C K V D E M E L D I J.N L

Voor

meer informatie: [email protected]

Smelne’s Beeldverhalen De multi-touch tafel, aanraaktafel of reuze iPad vertelt Smelne’s beeldverhalen. In De Canon van Smallingerland maakt u een leerzame reis door de tijd. Van rendierjagers tot Thijs Rinsema en van Drachtster Half Zware tot de dubbelkopse Philishave. In De Rijksmonumenten van Smallingerland, bewaard gebleven bewijzen van de rijke historie van Smallingerland, met mooie foto’s van karakteristieke dorpsplekjes. Ook het beeldverhaal van de Drachtster Vaart komt weer tot leven: van graven, tot dempen en weer graven En alle dorpen van Smallingerland vertellen hun verhaal, ook vanuit de lucht. Het zijn makkelijk toegankelijke beeldverhalen over Smallingerland van toen. Vol foto’s, video’s en geluidsfragmenten. Van de volgorde hoeft men zich niets aan te trekken. Men kan kriskras door het beeldverhaal met een simpele klik op het aanraakscherm. Als je er met je vingertoppen op tikt, komt er een afbeelding naar voren. Iedereen kan hier mee werken, ook mensen die geen computerkennis hebben. Het leuke is dat er met meerdere mensen tegelijk aan de tafel gewerkt en gespeeld kan worden. Dat is ook de aantrekkingskracht: rondom de tafel raken mensen al snel in gesprek met elkaar en voor je het weet vliegen de herinneringen letterlijk en figuurlijk ‘over tafel’. De VakantieBieb is weer live! De nieuwe editie van de VakantieBieb-app is vanaf nu te downloaden op tablet of smartphone. De VakantieBieb biedt een leuk leespakket voor het hele gezin met romans, thrillers, kinderboeken, tijdschriften en taalgidsen. Ook voor niet-leden gratis beschikbaar.

Vanaf 1 juni staan in de app jeugdboeken en spannende boeken voor volwassenen. Juni was immers de maand van het spannende boek. Laat je op vakantie meeslepen door De Aanslag van David Baldacci of Als padden schreeuwen van Lieneke Dijkzeul. Voor de jeugd vanaf 6 jaar is er voor elk wat wils. Bijvoorbeeld Mees Kees op de planken van Mirjam Oldenhave of Dolfje Weerwolfje van Paul van Loon.1 juli worden er nog meer romans, taalgidsen en tijdschriften aan de VakantieBieb-app toegevoegd.

E-books lezen zonder internet De app is gratis te downloaden via de App Store of Google Play Store. Na het downloaden is geen internetverbinding nodig voor het lezen. De e-books zijn te lezen t/m 31 augustus. Download de app direct via www.vakantiebieb.nl

+

PLUSKRANT MAGAZINE | JUNI ‘15

WELKOM OP DE: Fries Congrescentrum Drachten

Het belang van veilig en gezond drinkwater Waar veel mensen zich niet bewust van zijn, is dat schoon water uit de kraan niet vanzelfsprekend is. Natuurlijk zijn wij ons ervan bewust dat niet overal ter wereld het water uit de kraan helder is, maar waar je vaak niet bij stil staat is dat ook bij ons in Nederland drinkwater niet altijd gezond is. Er spelen veel risico’s bij het reinigen van drinkwater. Er hoeven maar kleine dingen te gebeuren of ons drinkwater is vervuild. Zelfs iets kleins als een vaatwasser kan al problemen opleveren: als de aansluiting van een vaatwasser niet goed beveiligd is, kunnen de chemicaliën van de vaatwastabletten in het drinkwater terecht komen. U kunt zelf wel bedenken dat dat niet erg wenselijk is. Nog een risico is bijvoorbeeld het vullen van de cv. U kent het wel: het water in een cv is niet erg schoon. Het is mogelijk dat het vervuilde water in het drinkwater belandt, en ook dat is slecht voor de gezondheid. Kuipers Drinkwater Security houdt zich bezig met legionellapreventie. Dit klinkt misschien als een ver van uw bed show, maar de gevaren van legionellabesmetting zijn ook aanwezig in uw achtertuin. In de zomer het gazon sproeien met een tuinslang die op de gevelkraan is aangesloten zien we veel mensen doen. Waar veel mensen zich dan weer niet van bewust zijn, is dat de waterleiding die naar de gevelkraan loopt, maar zelden gebruikt wordt. Het water staat daar dus vaak stil. En ’s zomers schijnt een lekker warm zonnetje, dat de waterleiding van de gevelkraan opwarmt tot een perfecte temperatuur voor een legionellabacterie. En zonder dat u het doorheeft, heeft u een levensgevaarlijke legionellabesmetting thuis. Zelf kunt u genoeg voorzorgsmaatregelen nemen om een besmetting te voorkomen. Als u thuiskomt van een lange vakantie is het verstandig alle kranen een paar minuten te laten stromen. Wanneer u de tuinslang gebruikt heeft kunt u het beste het achtergebleven water eruit laten stromen. Kuipers Drinkwater Security houdt zich bezig met legionellapreventie binnen bedrijven en (zorg)instellingen. De voornaamste manier om besmetting in installaties te voorkomen, is door ervoor te zorgen dat de leidingwaterinstallatie op de juiste manier is aangelegd en deze goed te beheren en onderhouden. De huidige wetgeving is streng als het gaat om (drink)waterinstallaties. Ons bedrijf adviseert dan ook bij het aanleggen van een waterleidinginstallatie en begeleidt bij het opstellen van een onderhoudsplan. Op het moment dat er een daadwerkelijke besmetting is, geven wij u advies over hoe de bacterie het beste geëlimineerd kan worden en hoe een volgende besmetting voorkomen kan worden.

8,9 en 10 oktober

(45)

+

17

Bezoek ons online via liante.nl of bel 0512 591 100. Radertjes in de samenleving Kijk voor ons activiteitenaanbod op www.dewarrenhove.nl

Wandel binnen bij woonzorgcentrum de warrenhove Woonzorgcentrum De Warrenhove De Warren 8 Drachten

Wooncentrum ‘t Suderhiem Suderhiem 35 Drachten

PLUS EXPO

Voor de actieve 45Plusser!

Het leukste dagje uit van het jaar voor alle 45 plussers! WWW.PLUSEXPO.NL

@45PLUSEXPO

Het bruist van de gezelligheid en activiteiten in woonzorgcentrum De Warrenhove, onderdeel van Zorggroep Liante. Wie er binnenwandelt proeft direct de gezellige en gemoedelijke sfeer. Een praatje maken onder het genot van een kopje koffie of thee, een spelletje doen, koersbal, genieten van optredens van artiesten, orkesten, zangkoren, zingen, filmavonden, workshops of van een modeshow, etc. Er is voor elk wat wils. Ouderen uit Drachten en omstreken zijn welkom om bij ons te genieten van deze gezellige sfeer en samenzijn.

De dagverzorging is in eerste instantie geopend op maandag, woensdag en vrijdag en vindt plaats in de gerenoveerde, sfeervolle ruimte ’t Trefpunt van De Warrenhove.

Het draait bij De Warrenhove om meer dan zorg alleen. Sociale vitaliteit, zelfredzaamheid en mentaal welbevinden zijn net zo belangrijk. De Warrenhove wil dit ook graag bieden aan ouderen uit Drachten en omstreken. Met een netwerk van vrijwilligers en activiteitenbegeleiders is er een ruime keuze uit een reeks van activiteiten.

Bij voldoende deelname wordt deze uitgebreid met de dinsdag en donderdag. De activiteiten worden aangepast op de interesses en behoeften van de deelnemers. De warme maaltijd wordt gezamenlijk genuttigd en er is een vast team van begeleiders. Om deel te nemen aan de dagverzorging heeft u een indicatie nodig. Deze moet u aanvragen via het gemeentelijk WMO loket. Tevens is het mogelijk om een indicatie vervoer aan te vragen voor tegemoetkoming van eventuele taxikosten. Het WMO-loket bepaalt hoeveel dagdelen u gebruik kunt maken van de dagverzorging.

Dagverzorging biedt uitkomst! Woont u samen met een dementerende partner of heeft u de zorg voor een dementerende en heeft u behoefte aan tijd voor uzelf dan is de dagverzorging van Zorggroep Liante een oplossing.

Als onze nieuwe locatie De Lauwers gereed is dan verhuist de dagverzorging hier naar toe. Nieuwsgierig geworden? Bel gerust naar 0512 591100 en vraag naar Anja Jansen, teamleider zorg en welzijn.

Nieuw voor ouderen uit Drachten: het ‘Levensloopcafé’. 3 juni werd het eerste ‘levensloopcafé’ geopend in De Warrenhove. Het is een plek waar ouderen eens in de veertien dagen in een ontspannen en gezellige sfeer kunnen deelnemen aan kleine gespreksgroepjes rond levensthema’s onder het genot van een kopje koffie of thee. Bij levensthema’s kan worden gedacht aan onderwerpen als ouders, schoolperioden,vriendschappen, gezin, familie, etc. Het is dus bedoeld voor mensen die het fijn vinden iets over zichzelf te vertellen en die daarnaast oprecht geïnteresseerd zijn in het verhaal van de ander. Het ‘levensloopcafé’ is een samenwerking tussen initiatiefnemer Gosse Hoekstra van ‘Levensloopverhaal.nl’ en Woonzorgcentrum De Warrenhove. Deelname aan het ‘levensloopcafé’ is gratis en verplicht tot niets. U bent van harte welkom. U kunt zich aanmelden bij Jenny Hoeksma, secretaresse, telefoon 0512 591100.

+

PLUSKRANT MAGAZINE | JUNI ‘15

+

18

Gerhilds Kunstfabriek

Henk Puts: een woord. Voorbijgaan of bij stilstaan? De Pluskrant-redactie was op de Friese Bevrijdingsdag te gast in Galerie Bloemrijk Vertrouwen (GBV) in Aldtsjerk. Ze zagen monumentale, architecturale glasobjecten van Henny van Setten. Geraffineerde hoogstandjes met verrassend kleurgebruik die vrijheid symboliseren. In acryl en aquareltechniek waren technische voorwerpen uit hun context gelicht in bijna abstracte schilderijen. Dat waardeerden de heren. Ze begrepen niet waarom op een wand ‘steeds hetzelfde zwarte gekras’ hing. Na de toelichting kantelde hun beeld daarover zo, dat ze het met u, lezers wilden delen. The 64 fears of the artist, het ‘gekras’ van Henk Puts, refereren aan de Tweede Wereldoorlog en in essentie aan alle oorlogen en grote bedreigingen. De donkere bolvorm die lijkt op een bom, kern, wereldbol of woordkluwen die ontward moet worden is samengebalde angst. De kier splijt de angst zo, dat je kunt ontsnappen. Aaneengeschakeld vormen de antracieten woordwolkbollen één eindeloos ‘angstbeeld’. Oorlogsgeweld- of Holocaust-overlevenden en hun naasten herkennen dat herhalen als een beeldequivalent van Leo Vromans dichtregels: “Vrede, kom vanavond met verhalen hoe de oorlog is verdwenen en herhaal ze honderd malen: alle malen zal ik wenen.”

De oorlog blijft impact houden, daarom wilde de kunstenaar angst heel precies neerzetten voor iedereen die extreme angst heeft ondergaan. De dertien tekeningen van 65 x 50 centimeter hebben een lengte- en breedte-as als kruis in een met een passer uitgezette en met ‘angst’ gevulde cirkel. Eén woord, herschreven met houtskool, een staaf verkoold hout dat diep zwart geeft, en pastel, pigment in een staaf die op schoolkrijt lijkt. De warme en koele pasteltonen geven de verkoolde woorden lagen, alsof ze oplossen. Voor woorden heeft Henk geen kleur nodig, teksten zijn meestal zwart-wit en zo kwam hij bij blauwer en grauwer pastelgrijs: “Tinten grijs en kleurzwemen heb ik diep ervaren in een expositie van glazen potten met daarin tot gemalen pigment gereduceerde tekeningen. Ik maakte dit vernietigingsproces van mijn tekeningen door omdat ik mijn emoties maar voor een deel wilde laten zien. Ik werk procesmatig en de schaduwen en reflecties van die potten werden onderwerp van werk met overlappende cirkels. Die cirkel kwam terug in werken over laten zien en uitwissen.” Henk Puts is kunstenaar, kunsthistoricus en curator bij SKPN. Toen hij mijn poëzie en beeldend fotoproject Nagelaten Kamp Vught ontdekte, raakte hem dat zo, dat hij me vroeg de installatie in Noorderstation Groningen te tonen. Hij vertelde toen dat zijn vrouw uit een familie van Holocaust-overlevenden

kwam en dat hij met oorlogsverhalen was opgegroeid.

“Toen ik vier was, kregen we op school een beker omdat we tien jaar bevrijd waren. Ik kon me daar geen voorstelling van maken. Je hoorde verhalen over families die met treinen wegreden, dat heette gedeporteerd en het woord evacuatie viel, maar je wist niet wat in een goederenwagon gestopt worden betekende. Het bleven verhalen, ook dat mijn vader ergens omsingeld werd door de vijand, of dat ze radio’s wegstopten. Thuis werd altijd over de oorlog gepraat en de kast stond vol boeken over die oorlog. Ik las alles wat ik over Jodenvervolging en kampen kon vinden, maar het boezemde me nog geen angst in.”

Toen Henk zijn vrouw leerde kennen, verscheen het onderwerp angst zomaar in zijn werk. Eerdere pasteltekeningen met ‘wat’ of ‘hallo’ uitgeveegd hingen in expositieruimte De Galerij van De Lawei in Drachten. Daarna ontstonden in Niggendijker (nu NP3) in Groningen woord-wandtekeningen. Henk vertelt over zijn eerste angsttekeningen in cirkels van vier meter op drie wanden: “Dat angst-woord stond vast, ik kraste daaromheen en omcirkelde cirkels. Angst moet niet vastzitten. Ik experimenteerde met hoog en laag geplaatste woorden, bijna als muziek. Ik maakte dichte cirkels, onderzocht verhoudingen in vorm en kleur. In een voormalige school in Houthem Sint-Gerlach tekende ik wandvullende werken in tinten roze, groen of blauw. Later ontstond de rode angst. Woorden uitwissen met een veer gaf roze tinten en gelaagdheid. Hersens worden in die tint getekend, maar zijn grijs. Zo kwam ik op grafisch interessante hersenhelften, de opening ertussen laat ruimte om te ontsnappen en lijkt op zaadjes met twee kabinetten.

‘Wat zeg ik nou?’, wees ik naar mijn gele zonnige werken in de ruimte ernaast. Familie zei bij het zien van het werk Angst: ‘Kom we gaan naar huis.’ Dat vind ik heel gevaarlijk. Als je emoties niet onderkent, knagen ze en kunnen er hele rare dingen gebeuren. Angst dicteert bijna wat je doet, emoties zoals liefde, woede kunnen dat ook doen, maar bij angst krijg je ruzie, oorlog en onbegrip.

Angst is bijna abstract, je kunt het niet vangen, bang zijn voor een tank of een hand is moeilijk te duiden en te omschrijven. In het verlengde ervan liggen onderdrukking, uitbuiting, oorlog, vernietiging, machtsmisbruik, verlies, verminking, dood, vluchten, ontheemd raken. Helaas is dat actueel. Op The 64 fears of the artist reageren mensen heftig omdat ze er niets in zien of omdat de zeggingskracht doordringt.

Toen ik in de jaren tachtig in een afkickkliniek voor alcoholisten creatief therapeut was, zag ik veel alcoholisten angst en woede onderdrukken door te drinken. Een methode om dat te veranderen was: Luid je angst uiten, zó ‘Ik ben bang’ zeggen, dat het tastbaar werd en je het kon voelen. De huid vol schelden bevrijdde ook een aantal mensen. Therapeuten doen verplicht een keer mee, ook bij mij kwam heel veel los. Ik ben me bewust geworden van de rol van angst in ieders bestaan. Ik vraag me af hoe dat bij anderen is en laat nu in het openbaar in mijn werk angst zien.” ©Tekst Gerhild van Rooij, Galerie Bloemrijk Vertrouwen www.GBV-artgallery.nl Pasteltekeningen en schilderijen ©Henk Puts Foto licht uit: Nagelaten kamp Vught ©Gerhild van Rooij

Als je doorkrijgt hoe angst werkt, kun je dat relativeren zodat je er geen last van hebt. Angst is emotie. In onze typisch Nederlandse cultuur worden emoties niet zo gewaardeerd. Toen ik op een wand angst schilderde en bovenop een ladder stond, vroeg iemand: ‘Wat doe je daar? Angst heeft wel een lading.’ Ik beeldde het uit, maar zei: ‘Nee hoor, het is zomaar een woord.’ Terwijl ik dacht

Meer zien: www.skpn.nl www.demi-jour.nl www.henkputs.nl www.gerhildvanrooij.nl

+

PLUSKRANT MAGAZINE | JUNI ‘15

+

Op een wat frisse woensdagmiddag brengen we een bezoek aan Henk Modderman, voorzitter van de Stichting Sociaal Cultureel Vervoer Opsterland.

Telefoon: 0512 - 36 63 60 (24 uur per dag, ook in het weekend) Crematorium en Uitvaartcentrum Wâldhôf Rydwei 3, Opeinde www.waldhof.nl

7HO‡ZZZQLMERHUXLWYDDUW]RUJQO

Nu goed verzorgd de zomer tegemoet! U bent welkom bij ons in de salon, maar we komen ook graag bij u aan huis! Bij ons kunt u terecht voor een vakkundige pedicurebehandeling, ook voor diabetici en reuma-patienten.

nu €17,50 (incl flesje nagellak)

Voetverzorging Lydia en Paula

S.H.de Rooshof 43 - Tel. 0650822140 www.VoetzorgLydiaPaula.nl

Workshop “Creatief omgaan met sombere gevoelens” Praktijk voor Psycosociale Dienstverlening Voor informatie zie onze website. Therapie / Hulpverlening aan huis in uw eigen vertrouwde omgeving.

Ambulante Praktijk Voor Psychosociale Hulpverlening

Podotherapie Drachten ……. Weet wat u beweegt.

[email protected] 9223 LR Houtigehage www.dekrachtvandewittevlinder.nl Tel. 06-23551783 of 0512-363219

Lopen is belangrijk in een mensenleven. Onze voeten dragen ons iedere dag. Een probleem aan de voeten kan verschillende lichamelijke klachten tot gevolg hebben. Een tijdige behandeling is dan belangrijk. Podotherapie Drachten is de specialist in voetengezondheidszorg. Wij helpen u bij klachten aan uw voet, knie, heup, bekken of rug. Dat doen wij met een persoonlijke benadering in een prettige sfeer. Wij zorgen ervoor dat wij een maximaal resultaat voor u bereiken. Zodat u weer met plezier kunt lopen. Samen voor u in beweging voor: Voetzorg voor diabetes, reuma, sporters, kinderen, looparbeid, wandelaars, etc. Maatwerk in functioneel ondersteunende voettherapie zolen. Loopfunctie analyse en therapie Schoenkeuze beoordeling en advies Podotherapie Drachten …… lopen met plezier.

Ziekenhuis Nij Smellinghe Compagnonsplein 1 9202 NN Drachten Tel 0512 - 58 83 48

Zuidkade 34 9203 CM Drachten | 0512-512285

Na de gebruikelijke foto’s van onze fotograaf Gerard Boersen en onder het genot van een kop koffie vertelt de gastheer ons iets over het werk van deze stichting, in het bijzonder de Plus Bus. “Zo’n twaalf jaar geleden, in het Dienstencentrum Beetsterzwaag, vooral door ouderen druk bezocht, kwam een van de medewerkers met het idee vervoer te regelen voor mensen met beperkingen en voor zestigplussers.

Geniet van onze actie: volledige pedicure-behandeling met afsluitend een heerlijke voet-en onderbeenmassage nu €25,-. (voor mensen met diabetes of reuma €27,50) *Geldig tot 1 sept 2015. Voor de handen: manicure-behandeling plus nagelslakken

Rutha Dorhout-Bredewold De Skieding 7

De nieuwe plusbus

De PlusBus, een uitkomst

Bij Monuta Crematorium en Uitvaartcentrum Wâldhôf krijgt u alle ruimte voor uw wensen. Wij zijn er voor u als u ons nodig heeft.

Ook als u niet of elders verzekerd bent.

21

Foto: Gerard Boersen

Zij plukte bij wijze spreken een aanLinks, Jan van der Schaaf, een der 45 Plusbuschauffeurs en voorzitter Henk Modderman. tal mensen van de straat met de vraag: Modderman vervolgt “Om gebruik te ‘er is behoefte aan vervoer voor oude- vergt afstemming en overleg. maken van de Plus Bus geldt als voorren, kunnen jullie dit niet regelen?’. Nou is zo iets makkelijker gezegd dan Modderman: “De Plus Bus in onze waarde, men is inwoner van de gemeengedaan maar een paar mensen beslo- gemeente doet daarvoor een beroep te Opsterland en voor tien euro per jaar ten te onderzoeken in hoeverre dit een op ruim vijftig vrijwilligers bestaande donateur. Financieel zijn we onafhanhaalbare kaart zou zijn. uit zeven coördinatoren die vanuit hun kelijk. Er gaat nogal wat geld om in eigen huis werken. Zij ontvangen de zo’n organisatie maar gelukkig hebben Ik was in die tijd werkzaam voor het ritaanvragen en sturen de chauffeurs we een financieel deskundige, een oudRode Kruis toen mij werd gevraagd aan. Kortom, de coordinatoren zorgen bankdirecteur, die het penningmeesteraan dit onderzoek mee te doen. Wel- ervoor dat alles op rolletjes loopt”, aldus schap voor zijn rekening neemt. dra werd mij het voorzitterschap van Henk Modderman. Momenteel rijden we zo’n honderdde nieuwe stichting toegeschoven. De behoefte aan deze vorm van vervoer Aan de chauffeurs stelt de stichting vijftig ritten per week. Hoofdzakelijk moest terdege worden onderzocht. Wat als voornaamste eisen: naast het goed bestaand uit dokters-, ziekenhuis- of zijn b.v. de kosten van een bus? kunnen rijden, sociaal ingesteld zijn en familiebezoek en bezoek aan het theabereid ouderen een handje te helpen. ter. Het vervoer is van deur tot deur met zo nodig een ondersteunde arm van de Voor de noodzakelijke startsubsidie Ook het EHBO-diploma is verplicht. vrijwillige chauffeur. moesten we het gemeentebestuur en provinciale staten en Den Haag overtui“Er is weliswaar nog nooit wat gen van de haalbaarheid. Na een intengebeurd maar je moet er reke- De ritten worden afgewisseld met groepreizen. Dit wordt door de oudesieve periode van contacten leggen, lobning mee houden dat we met byen en vergaderen konden we een plan een kwetsbare groep mensen te ren bijzonder op prijs gesteld. presenteren.” doen hebben.” Dit alles draagt bij aan het zo lang mogeNu is het idee achter de Plus Bus eigen- Momenteel heeft de organisatie drie lijk zelfstandig blijven functioneren in lijk heel simpel. De praktische uitwer- bussen, waarvan er twee ook geschikt eigen leefomgeving. king daarentegen is ‘andere koek’ en zijn voor rolstoelvervoer.

+

PLUSKRANT MAGAZINE | JUNI ‘15

+

3

Hendrik Werkman Tap Werkman Arne Werkman

23

De M.O.S

Tien jaar maatschappelijk ondernemen

generaties

Werkman

Tien jaar Welzijnswerk door de Maatschappelijke Onderneming Smallingerland (M.O.S.) dan heb je wat te vieren en meteen een goede gelegenheid aan de weg te timmeren. Vrijwel letterlijk, jongeren maakten objecten naar een idee van Henk Hofstra (van het blauw geschilderde Moleneind van ver voor dat er weer water stroomde).

Museumplein 2 9203 DD Drachten [t] (0512) 51 56 47 www.museumdrachten.nl

openingstijden di t/m zo 11.00-17.00 uur feestdagen zie website maandag gesloten

29 11 2014 > 21 0 6 2015

MET EDUCATIE-ACTIVITEITEN • CONCERTEN • TENTOONSTELLINGSCATALOGUS • LEZINGEN KIJK VOOR MEER INFORMATIE EN DATA OP ONZE WEBSITE: WWW.MUSEUMDRACHTEN.NL

Liever samen? Het is een feit dat er veel singles zijn en het is ook bekend dat er veel eenzaamheid is. Gerda van der Wal, relatieconsulente, brengt singles met elkaar in contact. Een nieuwe liefde kan het leven verrijken! Het is in het dagelijks leven niet gemakkelijk om nieuwe mensen te ontmoeten die ook single zijn. En de vrijblijvendheid met internetdaten spreekt niet iedereen aan. Bij ‘In Love Again’ kunt u samen met Gerda op een prettige, discrete manier een zoektocht starten naar die leuke man of vrouw.

Bel voor meer informatie

0513 - 41 40 03

www.outdoorliving.nl Tjeukemeer 3G - Joure

Thuis genieten!

Barrel 375 Red Cedar € 8.495,00 Ligbed

Unique Ligbed: Ø 235 X 80 Met zonnescherm Showroommodel normaal € 2.299,-

NU € 1.499,-

U kunt uw barrelsauna ook met design dak bestellen. Het Ligbed Ligbed dak wordt dan waterdicht afgesloten met EPDM-dakLove Ovaal bedekking. Over deze laag wordt een mooi designdak gemonteerd. Hierdoor blijft uwLigbed: sauna 100% Loungebank: 155 x 117 x 85 228 x 130waterdicht. x 75 Hocker:

100 x 67 x 45

Showroommodel normaal € 999,-

NU € 799,-

Bijzettafel: Ø 45 x 40 Showroommodel normaal € 1.499,-

NU € 1.099,-

Jacuzzi Napoli € 5.095,00 Steeds meer mensen genieten van de warme weldaad van een buitenspa in de tuin of op het dakterras. Niet voor niets, want de spa of wel jacuzzi genoemd biedt u een extra stukje levenskwaliteit.

HERFSTACTIE: € 25,- KORTING op bemiddelingskosten

www.inloveagain.nl

Infrarood cabine Duo 4 € 2.895,00

Betaalbare, persoonlijke relatiebemiddeling voor singles [email protected]

De Duo 4 sauna van Sauna 4 Health is geschikt voor 4 personen. Er zitten 7 duostralers in. U kunt kiezen voor de Hemlock-uitvoering en de Red Cedar. Het Red Cedar-hout is duurder hout dan het Hemlock-hout.

0513-844548

Bel voor meer informatie

0513 - 41 40 03

www.outdoorliving.nl Tjeukemeer 3G - Joure

Thuis genieten!

Tien objecten verspreid over heel Drachten, door jongeren gemaakt naar eigen ontwerp. Tien jaar M.O.S., maar meer dan tweehonderd jaar welzijnswerk in Smallingerland, begonnen in een pand dat zelfs een badhuisfunctie had. Van aalmoes tot zelfredzaamheid, de titel van een fraai uitgegeven brochure, ontstaan in goede samenwerking met Smelne’s Erfskip. We praten er over met de directeur van M.O.S., Rachel van der Hoogen. M.O.S., zelf noemen ze het wel een fruitmand: vele stichtingen en organisaties die te maken hebben met welzijn zijn er in onder gebracht. Er zijn ongeveer honderd mensen in dienst, onder wie veel parttimers, die hun werk doen samen met een vast bestand van ongeveer 450 vrijwilligers. Kortom, een organisatie, wijd vertakt in de gemeente Smallingerland. Geen bedrijf, maar wel ondernemend. En het begint al vroeg bij peuters van 2.5 tot 4 jaar, in de vorm van peuterspeelzaalwerk, licht pedagogisch bezig zijn, werken bijvoorbeeld aan de motoriek. Men staat ouders bij in hun omgang met kinderen, via contacten met consultatiebureaus werkt men preventief, zo vroeg mogelijk signaleren of er iets fout kan gaan. En dan taalvaardigheid, het begint al bij peuters, maar ook is er een project voor volwassenen, mensen koppelen die verschillende talen spreken, en dan samen proberen het Nederlands onder de knie te krijgen.

Er is opbouwwerk en vrijwilligerswerk onder de noemer van Talent. Werk voor tieners, jongeren, en wat velen wel eens gezien hebben, de straathoekwerkbus. Ze weten de jongeren te vinden, stappen er op af, gaan in gesprek. Niet zorgen voor, maar zorgen dat. Helpen het zelf op te knappen. Het geldt ook voor senioren, er is informatief huisbezoek bij 75-plussers, per brief wordt geïnventariseerd of en zo ja welke behoeften er zijn, of mensen beschikken over een sociaal netwerk, in welke mate men zelf met of zonder hulp, kan werken aan eigen welzijn. M.O.S. beschikt ook over een eigen maaltijdvoorziening, vanuit de locatie @Holdert. Deze dienst stamt uit de tijd dat maaltijden nog per bakfiets werden rondgebracht. Geen wonder dat men inmiddels beschikt over een uitstekend logistiek netwerk. En dan is er nog Iduna, ontstaan vanuit jongerenwerk en nu het grootste poppodium van Friesland. Door diverse instanties wordt voor een breed scala aan problemen verwezen naar M.O.S., bijvoorbeeld ook door huisartsen. M.O.S. helpt, dringt niet op, werkt op basis van wederkerigheid, gelijkwaardigheid. Stimuleert burgers echt te participeren, denkt in mogelijkheden, op maat en in eigen buurt. En altijd gaat het om iemands eigen kracht en verantwoordelijkheid. Problemen moeten niet groter worden dan nodig is. Een grote meerderheid redt zichzelf prima. Een minderheid van zo’n twintig procent lukt het niet zonder hulp, onder andere van M.O.S., uit te spreken als em­o­es. Hommo Hof

+

PLUSKRANT MAGAZINE | JUNI ‘15

+

komt bij u thuis

Te grote druk kan leiden tot ernstige uitval van uw gezichtsveld. Te grote druk kan leiden tot ernstige uitval van uw Thuisopticiens Friesland heeft een gevarieerde colgezichtsveld.

nieuwe bril thuis uitzoeken en passen. Dat zijn belangrijke voordelen u biedt. komt U hoeft de deur die nietThuisopticiens uit, de FrieseFriesland thuisopticien

Sûnenz

Bewegen is leuk!

De opticien De opticien komt bij u thuis Uw ogen thuis na laten meten en tegelijkertijd uw nieuwe bril thuis uitzoeken en passen. Dat zijn belangrijkeUwvoordelen Thuisopticiens Friesland uw u biedt. ogen thuisdie na laten meten en tegelijkertijd

25

Sport, bewegen het is belangrijk en bovendien leuk. Dat geldt voor iedereen, zeker als de jaren wat mee gaan tellen. Een actieve leefstijl waarin bewegen en voeding centraal staan dragen bij aan het voorkomen van gezondheidsproblemen. Sunenz streeft er dan ook naar zoveel mogelijk 55plussers uit Drachten en omgeving in beweging te krijgen. Bij Sunenz vindt u een scala aan activiteiten die te maken hebben met bewegen.

lectie monturen. Wij hebben altijd een bril die bij u en

Thuisopticiens Friesland heefttopkwaliteit een gevarieerde uw budget past. Van totcolscherp geprijsde lectie producten. monturen. WijPrijzen hebbenvan altijd een bril die bij u en monturen vanaf € 65, complete uw budget past. Van topkwaliteit tot scherp geprijsde enkelvoudige brillen voor veraf of dichtbij vanaf € 129. producten. Prijzen van monturen vanaf € 65, complete Bifocalebrillen en multifocale € 150 per glas incluenkelvoudige voor veraf ofglazen dichtbijva. vanaf € 129. sief ontspiegeling en kraswerende coating. Bifocale en multifocale glazen va. € 150 per glas inclusief ontspiegeling en kraswerende coating.

langs op een tijdstip dat u schikt.

U hoeft de deur niet uit, de Friese thuisopticien komt langs op een tijdstip dat u schikt.

Geen taxi, geen wachttijden. Bovendien hoeft u niet meer van apparaat naar apparaat te lopen. kunt Geen taxi, geen wachttijden. Bovendien hoeft uUniet gewoon in uw eigen stoel blijven zitten. Dat heeft meer van apparaat naar apparaat te lopen. U kunt als extra voordeel destoel bril perfect is afgesteld gewoon in uwdat eigen blijven zitten. Dat heeftop alsde extra voordeel dat de bril perfect is afgesteld op de thuissituatie.

De opticien rekent geen voorrijkosten, oogmetingen en

thuissituatie.

De opticien geen voorrijkosten, oogmetingen en kleinerekent reparaties zijn gratis. Voor meer informatie of een kleineafspraak reparatiesbelt zijn gratis. meer informatie Wij of een u metVoor de Thuisopticien. adviseren en afspraak belt u met de Thuisopticien. Wij adviseren en helpen u met plezier. helpen u met plezier.

Thuisopticiens Friesland werkt met moderne apparaThuisopticiens Friesland werkt met moderne apparatuur en meet onder meer uw oogsterkte en oogdruk. tuur en meet onder meer uw oogsterkte en oogdruk. Regelmatig oogdrukis is belangrijk. Regelmatigmeten metenvan van uw uw oogdruk belangrijk.

Opticien bij huis Opticien bijuuaan aan huis Thuisopticiens Friesland

Thuisopticiens Friesland

komt bij u thuis komt bijuw u thuis meet gratis ogen werkt metgratis moderne meet uw apparatuur ogen heeft een grote collectie monturen werkt met moderne apparatuur verzorgt declaratie bij uw monturen heeftde een grote collectie verzekering verzorgt de declaratie bij uw geeft gratis nazorg

verzekering

Bel voorgeeft meer informatie of maak een gratis nazorg afspraak met opticien Willem Tulner Bel- 85 voor informatie of maak een 0518 01 meer 25

afspraak met opticien Willem Tulner 0518 - 85 01 25

www.thuisopticiensfriesland.nl 10

www.thuisopticiensfriesland.nl 10

Fitness 55+ Als u op een leuke en gezonde manier actief wilt blijven kunt u één of meerdere keren per week fitnessen in Sûnenz. Hier zijn faciliteiten om onder begeleiding van een fitnesstrainer te sporten. De eerste keer wordt uw fitheid getest. Vervolgens krijgt u een persoonlijk trainingsprogramma. Vijf dagen in de week kan er vrij gefitnest worden, daarnaast zijn er speciale tijdstippen waarbij een fitnesstrainer aanwezig is voor een les met meer aandacht.

Fit20 Fit20 is een korte maar intensieve fitness training. Kort maar krachtig. Een fit20 training duurt 20 minuten en je doet het één keer per week, altijd op afspraak en altijd onder begeleiding van de personal trainer. De resultaten van fit20 zijn merkbaar en meetbaar. Binnen drie maanden voelen klanten zich sterker, fitter en energieker. De fit20 studio vindt u in Sûnenz. Wellicht iets voor u?

Samen wandelen Mooie zomerse dagen, de natuur op haar mooist en de mensen vrolijk. Redenen genoeg om de wandelschoenen aan te trekken en er op uit te gaan. Vanuit de gedachte Samen Sûnenz willen we dit graag met u doen; samen wandelen, in beweging zijn, genieten van al het moois dat onze omgeving ons biedt. En ook: tijd voor een praatje en het ontmoeten van anderen. Lijkt het u ook leuk om met ons samen te wandelen?

Het Danspaleis Een andere wijze van bewegen is dansen. Met z’n allen de voetjes van de vloer op gezellige muziek. Het Danspaleis is een ouderwets gezellig dansfeest waarbij alles is geïnspireerd op de jaren `40 en `50. Van meezingers tot tranentrekkers, van polonaise tot ouderwets rock-en-rollen: met het Danspaleis is het altijd bal. Regelmatig komt het Danspaleis in Sûnenz. De data vindt u op de agenda van Sûnenz.

11

Doet u mee? Bewegen is belangrijk, zeker als je wat ouder wordt. Het houdt je langer fit en de zelfredzaamheid wordt er ook niet slechter van! Botten en spieren worden sterker, de coördinatie blijft op peil en het kan een gunstige uitwerking hebben op andere aandoeningen. Daarnaast is het ook leuk en erg gezellig, zeker als u het in groepsverband doet met leeftijdsgenoten. Alle activiteiten kunt u vinden op de agenda van www.sunenz.nl. We zien u graag! 11

+

PLUSKRANT MAGAZINE | JUNI ‘15

+

27

Zorg Buurt Super

Mantelzorg

Zelden kom je een verschijnsel tegen dat zo diep in de samenleving verankerd is en zich zo moeilijk laat definiëren, als mantelzorg. Zorg voor een zieke partner, buur of vriend. De patiënt helpen te blijven wonen waar hij woont, opname in een zorginstelling zolang mogelijk uitstellen. Drie jaar geleden kwam het in Drachten tot de oprichting van een ZorgBuurtSuper. Geen supermarkt, niet eens een loket, maar een virtueel netwerk. Achter de site werken acht partijen samen. Dat zijn momenteel: de Vrije Baptistengemeente Bethel, De Friese Wouden, De Zonnebloem, Humanitas, huisartsen, de Protestantse Gemeente Drachten en ZuidOostZorg. Hun aantal groeit gestaag.

AANBESTEDINGSPROJECTEN EN OVERHEIDSOPDRACHTEN Juridische inkoopadviezen Groot in ervaring met alle juridische aspecten van inkoop en contracten

Steun is er ook van de gemeente Smallingerland en van Friesland Zorgverzekeraar. Zij vormen samen de ZorgBuurtSuper, beschikken over een vrijwilligersbestand en digitale uitwisseling van gegevens omtrent zorgvraag en zorgaanbod.

Europees aanbesteden Enerzijds: De Aanbestedingswet en de Gids Proportionaliteit De EG-richtlijn en2012 het Nederlandse Bao stellen voorstellen voor plaatsen Overheidsopdrachten zware eisen hethet plaatsen vanvan Overheidsopdrachten zware eisen aan de de inkoopprocedures inkoopprocedures van van (semi-)overheden. (semi-)overheden. aan Anderzijds: Het door u gewenste inkoopresultaat moet moet worden worden gewaarborgd. gewaarborgd

In dit spanningsveld levert ITS maatwerk Vrieswijk 6B Postbus 8100 AE Raalte Burg. Kerssemakersstraat 32-B 246 Postbus 246 8100 AE Raalte Telefoon: 0572 - 362240 Telefoon: 0572 - 362240E-mail: Fax: [email protected] 0572 - 362245 www.europese-aanbesteding.nl E-mail: Internet: [email protected] Internet: www.its-projects.nl

We praten er over met achtereenvolgens Wim Brunninkhuis, huisarts en Ammy van Eerden, hoofd gemeentezorg vrije Baptistengemeente en gemeenteraadslid voor de Christen Unie. Er is diep respect voor het legioen mantelzorgers, mensen die een loodzware taak op hun schouders krijgen, zomaar, omdat hun partner hulpbehoevend wordt. Een zorgtaak waarin ze geen ervaring hebben en het moeten hebben van praktische wenken, advies, hulp van onder andere de wijkverpleging. Het begint met kijken wat je zelf nog kunt doen, dan volgt een beroep op partner, kinderen, familie, professionals. Wie die mantelzorgers zijn, hoeveel het er zijn, is vrijwel niet in kaart te brengen. Soms zijn het helpers die zelf niet weten dat, wat zij doen, mantelzorg heet. Wat zich scherp aftekent is het idee mantelzorgers helpen het vol te houden, daar is veel aandacht voor nodig. Het zijn bijvoorbeeld huisartsen, vrijwilligers, kerk of wijkverpleging die zien waar het fout dreigt te gaan, waar de mantelzorger zelf patiënt dreigt te worden. Daarvoor is aandacht nodig, maar hoe regel je dat?

Men houdt het praktisch; de vrijwilliger zo dicht mogelijk bij de zorgvrager. Zo is er een heel netwerk ontstaan, waarin gezocht wordt naar de beste oplossingen. Eén klik op het toetsenbord is voldoende de juiste coӧrdinator in te schakelen. De mantelzorger heeft dan een paar uurtjes vrij, de patiënt krijgt bezoek van iemand die wel wil wandelen met de rolstoel, een potje schaken/dammen, voorlezen of het kapsel van de patiënte verzorgen. Ondertussen kan de mantelzorger even op adem komen, zodat hij /zij het beter volhoudt. Dit alles dankzij een uniek systeem, waarvoor in den lande inmiddels veel belangstelling bestaat. Het systeem is pril, gebaseerd op vertrou-

wen, zonder oeverloos vergaderen. Maar, en daar gaat het om, de mantelzorger krijgt meer gezicht, hij/ zij kan zelf een risicoscan invullen, wat inzicht biedt in een eigen situatie, of hij/zij soms al in de gevarenzone zit. Ineens dringt dan tot hem/haar door, nauwelijks meer een uurtje voor zichzelf te hebben. Dan is het de mantelzorger die mantelzorg nodig heeft, een paar uurtjes per week, te verkrijgen bij de ZorgBuurtSuper, virtueel, maar wel concreet.

Een mantel is pas een mantel der liefde als hij goed georganiseerd is. Hommo Hof Op de foto links Huisarts Wim Brunninkhuis en rechts hoofd gemeentezorg Ammy van Eerden

Foto: Gerard Boersen

+

PLUSKRANT MAGAZINE | JUNI ‘15

Weerbaarheid training voor 55+ Voelt u zich wel eens onveilig op straat? Of in huis? Wilt u ergens naar toe, maar durft u niet zo goed? Wordt er van alles voor u geregeld en wilt u dat liever op uw eigen manier doen? Vindt u het moeilijk om ‘Nee’ te zeggen?

+

29

Een geschiedenis

Bedrijvig Beetsterzwaag

over families die voor het Sweachster bedrijfsleven belangrijk zijn geweest of nog zijn.

Mocht u ‘ja’ zeggen op één van deze vragen dan is een weerbaarheid training iets voor u! In samenwerking met Vitaliteitcentrum Sûnenz geeft Sigrid Bax (Trainingscentrum ‘Effect4all’) weerbaarheid trainingen voor vrouwen en mannen van 55 jaar en ouder. Tijdens de training leert u voor uzelf op te komen. U leert ‘Nee’ te zeggen op een duidelijke en effectieve manier, zonder de ander daarbij te kwetsen. Ook leert u beter voor uw wensen en behoeften op te komen en duidelijk eigen grenzen te stellen. Het leren herkennen van onveilige situaties en hier op een verantwoorde manier mee omgaan, geeft u een zeker gevoel. Verder wordt er veel aandacht besteedt aan uw houding, stemgebruik en uitstraling. Mensen met een zekere uitstraling, worden minder snel lastig gevallen.

Onder deze titel verschijnt dit najaar een boek over Beetsterzwaag. De uitgave zal 456 pagina’s, bevatten, verluchtigd met 480 foto’s en illustraties. U krijgt aan de hand van verhalen en anekdotes een prachtig beeld over de bedrijvigheid van neringdoenden en winkeliers in het dorp, vanaf ca 1800 t/m heden.

Het unieke van deze training is dat naast deze ‘mentale weerbaarheid’ ook uitgebreid aandacht wordt besteed aan de zogenaamde ‘fysieke weerbaarheid’. U leert een aantal eenvoudige zelfverdedigingstechnieken, die zeer efficiënt zijn in bedreigende situaties. Een deelnemer verwoorde het als volgt: ‘Het voelt nu alsof ik altijd een mes op zak heb’. Dit kunt u zien als een figuurlijk mes, dat niemand tegen u kan gebruiken.

‘Door deze cursus gaat u uw zekerder en veiliger voelen, waardoor u met meer plezier en zelfvertrouwen aan het maatschappelijk leven deel kunt blijven nemen!’ De weerbaarheid training bestaat uit 8 bijeenkomsten van 2 uur en wordt gegeven in Sûnenz. De eerstvolgende training start op donderdagochtend 17 september 2015. Wilt u hier meer over weten? Donderdagochtend 10 september a.s. is er in Sûnenz een voor een klein bedrag de workshop “Veiligheid op straat”. Een leuke en leerzame ochtend! Tevens ontvangt u informatie over de weerbaarheidtraining. U bent van harte welkom! Graag wel aanmelden.

De samenstellers Thom Vellinga en Jelle Terluin, verzamelden aan de hand van interviews, bronnenboeken en krantenknipsels, foto’s en oude ansichten, talloze verhalen

Het is een bijzondere dorpsgeschiedenis waarin niet alleen de bedrijven in de Hoofdstraat, maar ook de Boslaan, het Achterom (Molenlaan), Van Harinxmaweg, Van Lyndenlaan en Kerkepad Oost aan bod komen. Dit boek is een vervolg op de tentoonstelling ‘Bedrijvig Beetsterzwaag’ in juni 2013, waarbij de vele bezoekers hebben gevraagd of de expositie ook in boekvorm uitgegeven kon worden. De samenstellers van de tentoonstelling hebben nog twee jaar nodig gehad om de verhalen achter de foto’s uit de archieven te halen. Vele artikelen uit kranten van o.a. Ate van der Werff, Hans de Jong en Ernst Huisman over de historie van gebouwen en families, in de Woudklank, zijn hiervoor gebruikt . De oplage wordt in een beperkte oplage uitgebracht en de prijs ligt tussen de € 27.- en € 33.- (exclusief verzendkosten), afhankelijk van eventuele subsidies. U kunt op dit boek inschrijven per e-mail: [email protected] of schriftelijk naar J.C. Terluin, Hazzeleger 19, 9244 EP Beetsterzwaag. Mis dit unieke boek niet!

Sigrid Bax geeft ook: “Rots & Water” Een psychofysieke training voor meer zelfvertrouwen bij kinderen en jongeren “Effectief Communiceren met Kinderen” Dit is een communicatie training voor ouders, die meer bewust willen worden van hun manier van communiceren en hun invloed op het gedrag van het kind. Met respect opvoeden zonder gebruik te moeten maken van ‘straffen en belonen’

Meer informatie kunt u vinden op: www.effect4all.nl Mail: [email protected] Telefoon: 06-10485931

Open Ateliers in en om Drachten Wie van kunst houdt en graag wil kijken hoe kunstenaars werken in hun ateliers, is van harte welkom bij de kunstenaars van de Kunstroute Smallingerland. Elk jaar hebben we twee open weekeinden. We verwelkomen negen nieuwe kunstenaars en een kunstenaar die eerder meegedaan heeft aan de kunstroute, is weer toegetreden. Het aanbod van kunstenaars en ver-

scheidenheid in kunst is daardoor nog groter geworden. Er is van alles te zien; schilderijen, beelden, fotografie, keramiek, sieraden.

U kunt kijken hoe de kunstenaars het maken, met hen in gesprek gaan en natuurlijk ook kunst kopen. Dichterbij de kunst kunt u niet komen. Daarom stellen de kunstenaars van Kunstroute Smallingerland een paar maal per jaar hun ateliers gratis open voor publiek. 

De route is interessant voor iedereen:   kunstliefhebbers, galeriehouders en kunstverzamelaars etc. De route vindt u in ons nieuwe boekje of de flyer. Deze vindt u in het atelier van de kunstenaars, locaties als expositieruimte De Galerij van de Lawei, het Museum Dr8888 en Bibliotheek Drachten

+

PLUSKRANT MAGAZINE | JUNI ‘15

Su mmerSA LE

+

31

Fitaal De Sportlaan

Chronische duizeligheid bij ouderen

tot en met vrijdag 31 juli

Bijna 10% van de ouderen bezoekt minimaal 1x per jaar de huisarts vanwege duizeligheid. De diagnostiek van duizeligheid is niet eenvoudig. Duizeligheid is een paraplu-begrip waar ouderen tal van sensaties onder scharen, en de klacht kan wijzen op onschuldige tot ernstige aandoeningen. Vaak is voor chronische duizeligheid bij ouderen niet 1 specifieke oorzaak aan te wijzen.

Column: Rixt Wolters, sportfysiotherapeut Fitaal De Sportlaan Diverse onderzoekers zijn het er over eens dat bij chronische duizeligheid bij ouderen meerdere factoren bijdragen aan de klacht en dat het veroorzaakt kan worden door meerdere aandoeningen en risicofactoren. Uit onderzoek komt naar voren dat hart- en vaataandoeningen, verminderde visus (zicht), verminderd gehoor, verminderde spierkracht in de benen, angst, depressie en het gebruik van meerdere medicijnen bij kunnen dragen aan chronische duizeligheid. Een behandeling van chronische duizeligheid zou daarom ook op meerdere factoren gericht moeten zijn. Een uitgebreid vraaggesprek en lichamelijk onderzoek door de huisarts kunnen informatie geven over de mogelijke bijdragende factoren aan chronische duizeligheid bij ouderen. Van belang is wat voor soort duizeligheid er ervaren wordt (zie tabel 1). Bij elk subtype van duizeligheid hoort een aantal veel voorkomende oorzaken of beïnvloedbare bijdragende factoren. Het lichamelijke onderzoek (als daar aanleiding toe is) wat daarop volgt kan gericht zijn op het onderzoeken van de ogen, de oren, het hart, het medicijn gebruik of een vragenlijst m.b.t. angst en/of stemminsstoornissen.

te bereiken, maar een multifactoriële benadering geeft extra handvatten voor de behandeling en richt zich op het verminderen van de duizeligheid en de ervaren beperkingen door de duizeligheid. De behandeling kan gericht zijn op het wegnemen of verminderen van bijdragende factoren, bijvoorbeeld door correctie van slechter wordende ogen, oefentherapie bij een fysiotherapeut vanwege verminderde spierkracht in de benen of het inzetten van (loop)hulpmiddelen.

Mocht u ook duizeligheids-

Duizeligheid kan een grote impact hebklachten hebben, blijf daar ben op het dagelijks leven van oudedan niet te lang mee rondloren en is onder andere gerelateerd aan depressie, sociale isolatie en een afgepen. Raadpleeg uw huisarts nomen ervaren gezondheid. De term voor een consult. duizeligheid wordt gebruikt voor tal van sensaties, waaronder een draaierig gevoel, licht in het hoofd zijn, flauwte of onvast ter been zijn. Vaak mel- Als er een duidelijke oorzaak ten grondden ouderen zich bij de huisarts met slag ligt aan de duizeligheid zal deze een combinatie van deze klachten. Dit behandeld worden volgens de richtmaakt het vaak nog lastiger te bepalen lijnen die daarvoor gelden. De bijdrawaar de duizeligheid door veroorzaakt gende factoren die geïdentificeerd wordt. Bij 40% van de ouderen met dui- zijn, dienen ook behandeld te worden. zeligheid vindt de huisarts hier geen Genezing van chronische duizeligheid hebben, blijflastig daar en danniet niet te lang mee rondlopen. bij ouderen is vaak altijd verklaringMocht voor. u ook duizeligheidsklachten

Raadpleeg uw huisarts voor een consult.

Subtype duizeligheid Vertigo

Disequilibrium

Presyncope

Overige duizeligheid

Type sensatie

Ervaren klachten

Meest voorkomende oorzaak

Het gevoel dat iemand beweegt of dat de wereld om iemand heen beweegt (draaiduizeligheid) Onvast ter been dat vooral in de benen wordt gevoeld tijdens staan en lopen en afneemt tijdens gaan zitten en liggen Een licht gevoel in het hoofd of een gevoel van flauwte dat aanvoelt als bijna flauwvallen

Draaierig, zweverig

Problemen met het oor en/of evenwichtsorgaan

Evenwichtsstoornis, wankel staan of lopen, onvast staan of lopen, valneiging Licht in het hoofd, flauwte, onwel worden, zwart voor de ogen

Het gevoel wordt niet gedekt door één van bovenstaande definities

nvt

Probleem van het houdings- en bewegingsapparaat of problemen met de ogen Problemen met het hart, angststoornissen, bijwerkingen van medicijnen nvt

+

PLUSKRANT MAGAZINE | JUNI ‘15

ZorgThuis “Zorg met een gouden* randje, daar profiteer ik elke dag van”

Dat beetje extra van ZorgThuis • Zorg en ondersteuning afgestemd op uw wens • Beeldzorg met iPad

• Medicatiebegeleiding op afstand

• Specialistische verpleging en thuiszorg • Professioneel en vriendelijk • Kleine vaste teams • Alle (para)medische diensten aan huis

Betrokkenheid,

aandacht en zorg

*prezo; het gouden keurmerk in de zorg

cliënten huis geven ZorgT+

een 9

Meer weten? Of hulp nodig bij het aanvragen van uw hulp? Bel gratis 0800- 571 71 71 www.zuidoostzorg.nl Dat beetje extra