Lieve kinderen? In heel veel schilderijen en beelden van het Bonnefantenmuseum staan kinderen afgebeeld: kleine, grote, mooie, witte, eenzame en gezellige kinderen. Sterker nog, de naam van het museum Bonnefanten heeft met kinderen te maken. Hij komt van Bons Enfants en betekent Goede Kinderen. Een tijdje terug was het museum namelijk gehuisvest in een oud weeshuis. In deze speurtocht krijg je informatie over de ‘goede kinderen’ van ons museum.
PLATTEGROND Je neemt de trap tot halverwege, gaat linksaf en volgt de pijl
5
3 4 2 1
5
1. Een kindje in de buik Op dit schilderij van Pieter Brueghel de Jonge wordt het begin van het kerstverhaal afgebeeld. Jozef en Maria zijn op reis naar Bethlehem waar het volk geteld wordt. De twee hoofdrolspelers zitten tussen alle mensen verstopt. Omcirkel ze op de afbeelding. Maria mag op de ezel zitten, terwijl Jozef loopt. Waarom kan zij niet zo goed lopen? _________________________________________________________________________ Jozef draagt gereedschap over zijn schouder. Daaraan is hij te herkennen. Welk gereedschap draagt Jozef bij zich en wat is zijn beroep? ________________________________________________________________________
De tijd van het jaar is echt kerstmis. Er ligt sneeuw. Welk seizoen is het op dit schilderij? lente
zomer
herfst
winter
De kinderen op het schilderij vermaken zich prima. Wat doen ze? Vul de nummers in op het plaatje.
1 stoeien 2 een sneeuwballengevecht houden
3 glijden over de sneeuw 4 tollen
5 sleetje rijden
2. De eerste grote reis naar Egypte
Wie zijn de drie afgebeelde personen in dit lieflijke landschap? Weet je de namen? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ In het landschap zijn drie verhaaltjes verstopt. Zet de cijfers in de hokjes. 1. Op de voorgrond is iets leuks te zien: Als het kindje Jezus passeert valt een afgodsbeeld van zijn voetstuk. (afgodsbeeld = beeld van een valse of niet echte God) 2. Door de waarschuwing van een engel kon de Heilige Familie ontkomen aan de kindermoord van Bethlehem. Koning Herodes had namelijk gehoord dat de kleine Jezus ‘ de nieuwe koning der Joden’ was. Er kan er maar één de koning zijn. Herodos liet daarom alle kinderen onder de twee jaar in Bethlehem doden. 3. Langs de weg is het verhaal van Het wonder van het korenveld uitgebeeld. De soldaten die Jezus aan het zoeken zijn krijgen van een boer te horen dat hij inderdaad een familie voorbij heeft zien komen. Maar dat was toen hij aan het zaaien was. Dat het koren in één nacht snel was gegroeid zei hij er niet bij. De soldaten stopten de zoektocht. Teken in het plaatje een lijn waar de voorgrond ophoudt, waar het midden is en de achtergrond begint. Trek de lijnen tot de zijkant van het vragenblad door. 1 2 3
Voorgrond = De mensen staan groot afgebeeld. Je kunt alles goed zien, ook de kleine dingen. Midden = Je kijkt verder het schilderij in. De figuren zijn kleiner. Achtergrond = In de verte wordt alles vager en grijsachtig van kleur. Je ziet geen kleine dingen meer.
De horizon is daar waar het land ophoudt en de lucht begint. Teken ook de horizon.
3. Een meisje helemaal alleen Op dit werk heeft de schilder Peter Doig zijn dochter Eva afgebeeld. Hoe heeft hij ervoor gezorgd dat het meisje heel klein lijkt?_____________________________ _________________________________
Hoe komt het dat het meisje zo de aandacht trekt? Probeer twee redenen te verzinnen. __________________________________ __________________________________ Waar doet de witte kleur van haar pakje je aan denken? __________________________________ __________________________________
Vind je het een vrolijk of een somber schilderij. Leg uit waarom?
___________________________________________________________________________ Wat vind jij? Omhelzen de takken van de bomen het kind of
houden de takken haar gevangen?
Beschrijf wat voor een soort bomen hij heeft geschilderd! ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
Hoe heeft de schilder de verf gebruikt? gewoon normaal geschilderd, je kunt de verfstreken zien dikke klodders verf, hij heeft geboetseerd met de verf waterige verf met veel druipers
4. Ondeugend kind? Dit is best een gezellig beeld. Een klein kind zit op de schoot van zijn oma en zijn moeder probeert hem iets te eten te geven. Hoe heet dit beroemde kindje? ______________________ En zijn moeder? __________________________________
Een van deze namen is de naam van zijn oma. Kruis aan welke?
Noortje Anna José
Het kindje krijgt een lekker bord met eten. Alleen kiept hij het bord bijna om waardoor het eten eruit dreigt te vallen. Wat, denk je, krijgt dit kind te eten? een bord erwtensoep een bord pap een bord appelmoes De kleding die deze vrouwen dragen is niet van deze tijd. Het is de kleding die ze droegen in de middeleeuwen. Het is de kleding van de tijd waarin dit beeld werd gemaakt; de tijd van Jan van Steffeswert, beeldsnijder uit Maastricht. Schrijf eens op waarin deze kleding verschilt met de kleding die wij nu dragen. Noem er 3. ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
Dit beeld wordt ook wel een Anna te Drie-ën genoemd. Er staat nog een ander Anna te Drie-ën beeld in de zaal. Zoek het. Welke verschillen zie je? ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
5. ‘Gezellig’ op schoot Moeders houden heel erg van hun kinderen. Zo ook Maria. De liefde van Maria voor haar kind Jezus is vaak een onderwerp voor beelden. Maar elk beeld heeft wel een eigen verhaal. De beelden staan op twee zalen verspreid. Kijk op de plattegrond om ze te vinden.
A
C
B
A
Piëta = Maria heeft de dode Christus op haar schoot. Gelovige mensen kunnen zo troost vinden voor hun eigen lijden.
B
Zetel der wijsheid = Maria is hier niet alleen moeder maar zij dient ook als stoel of beter ‘troon’ voor Jezus. Het kind houdt een wereldbol vast. Dit geeft zijn belangrijkheid aan. Hij werd de ‘koning der Joden’ genoemd.
C
Anna te Drie-ën = het woord zegt het al drie personen vormen dit beeld. Twee kennen we al. Maar wie is Anna? Anna is de oma van Jezus en de moeder van Maria. Zij helpt Maria als een echte oma een beetje met de zorg voor het kindje Jezus.
Welk beeld is het oudst denk je? Leg uit waarom je dat vindt. ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________