15/06/2010
De sociale plattegrond Sector: Agentschap Jongerenwelzijn Spreker: Tom Elen (Agentschap Jongerenwelzijn)
H1 - Opdracht • Agentschap Jongerenwelzijn (beleidsdomein = WVG) Afdeling Preventie- en Verwijzersbeleid – Preventie • Decreet 2007 houdende de organisatie van opvoedingsondersteuning • Vlaamse Coördinatoren Opvoedingsondersteuning – bevorderen binnen gemeentes van aanstellen lokale coördinator – bovenlokaal overleg organiseren – ondersteunen van opvoedingswinkels
– Hulpverlening • Onderscheid tussen ‘vrijwillige hulpverlening’ en ‘gedwongen hulpverlening’. • Organisatie van hulp- en dienstverlening aan minderjarigen en hun gezinnen, bij problematische opvoedingssituaties (POS) • Uitvoering van de opgelegde en voorgestelde maatregelen als misdrijf omschreven feit (MOF)
1
15/06/2010
H2 – Actoren vs regelgeving
(1/2)
• Decreet van 7 maart 2008 inzake bijzondere jeugdbijstand – Minderjarigen en hun gezinnen kunnen begeleid worden door een voorziening, project of dienst binnen Bijzondere Jeugdzorg op basis van doorverwijzing van • Comité voor Bijzondere Jeugdzorg • Jeugdrechtbank
– Meerderjarigen • Mogelijkheid tot voorgezette hulpverlening via CBJ – tot 20 (plaatsing) of 21 (BZW of pleegzorg)
– of doorverwijzing naar bvb. CAW, VAPH, enz.
H2 – Actoren vs. regelgeving
(2/2)
• Decreet Rechtspositie Minderjarige – Bouwt verder op ‘Internationaal Verdrag inzake Rechten van het Kind’ – Erkenning minderjarige als volwaardige partner én rechtssubject in hulpverlening – Concretisering van • provisie-, participatie- en protectierechten • handelingsbekwaamheid in de jeugdhulpverlening
– Implicaties op • handelingsniveau van (jeugd)hulpverleners • beleidsniveau
2
15/06/2010
H3 – Structuur
(1/ 9 )
• Regiocentrum (provinciaal) – Regioverantwoordelijke – Oost-Vlaanderen: Isabelle Quintens
• Team preventie • Teams hulpverlening – lokale invulling
• Centrale Wachtlijst • Multidisciplinair Team
H3 – Structuur
(2/9 )
• Comité voor Bijzondere Jeugdzorg – Vrijwillige hulpverlening in POS • POS: moeilijke definiëring (particulariteit, veelheid aan problemen op verschillende leefgebieden, 1 ste-lijnshulp?, enz.) • Akkoord van alle betrokkenen is noodzakelijk (12 jaar)
– Jongeren, ouder of derden (CLB, K&G, grootouders, buur, enz.) zoeken zélf hulp – Consulenten van sociale dienst onderzoeken de hulpvraag – Samen met cliënt bepalen welk traject (binnen/buiten sector) wordt gelopen – CBJ volgt verder op
3
15/06/2010
H3 – Structuur
(3/9)
– 1 CBJ per bestuurlijk arrondissement (woonplaats minderjarige) • Oost-Vlaanderen: Aalst, Dendermonde, Eeklo, Gent, Oudenaarde, Sint-Niklaas
– Geen anonieme aanmeldingen – Reeds aanwezige hulpverlening blijft een belangrijke partner
H3 – Structuur
(4/9)
– Bureau voor Bijzondere jeugdbijstand • 1. Daadwerkelijke hulp en bijstand organiseren in POS en in belang van minderjarige • 2. Aan magistraten belast met jeugdzaken feedback inzake hulpverlening (aangevat, voortgezet of voltooid)
– Geen akkoord (meer)? • Mogelijkheid tot bemiddelingsverzoek bij de bemiddelingscommissie
4
15/06/2010
H3 – Structuur
(5/9)
• Bemiddelingscommissie – Staat los van CBJ of SDJ – Wanneer? • Vrijwillige hulpverlening loopt vast – minderjarige, ouders en/of bureau
• Parket ikv POS
– Mogelijkheden? • bemiddeling lukt • uit handen geven • doorverwijzing gerechtelijke hulpverlening
H3 – Structuur
(6/9)
• Sociale dienst jeugdrechtbank – België: 27 rechtbanken 1ste aanleg • 1ste aanleg heeft 3 afdelingen – burgerlijke rechtbank – correctionele rechtbank – jeugdrechtbank » O-Vl: Dendermonde, Gent, Oudenaarde
– Jeugdrechtbank • Bevoegd voor jeugdbescherming voor minderjarigen en hun ouders • POS • MOF
5
15/06/2010
H3 – Structuur
(7/9 )
– Jeugdparket (overeenkomstig jeugd(beschermings)wet) • Vertegenwoordigt de maatschappij • Verdedigt belangen minderjarige • Vordert jeugdrechter
– Gedwongen hulpverlening • = Gerechtelijke jeugdbijstand • Complexe bevoegdheidsverdeling! – Vlaamse overheid: opgave & uitvoering afdwingbare pedagogische maatregelen in POS (dus bij decreet) – Gemeenschappen: uitvoering afdwingbare pedagogische maatregelen voor delinquente jongeren – Federale overheid (dus bij wet): opgave van maatregelen voor delinquente jongeren & maatregelen voor ouders ter bescherming van minderjarigen: ontzetting uit ouderlijke macht en toezicht op sociale uitkeringen
H3 – Structuur
(8/9)
– Sociale dienst van de Jeugdrechtbank • Staat jeugdrechter bij • Onderzoekt samen met minderjarige en ouders de grondslag van de problemen (opdrachten) • Actiegebied – maatregelen bij POS » openbaar ministerie kan POS voor jeugdrechtbank brengen als afdwingbare pedagogische maatregel noodzakelijk is (bij hoogdringendheid). -> voorwaarden: 1. onmiddellijke hulpverlening op vrijwillige basis is niet mogelijk / 2. integriteit van minderjarige loopt gevaar » zelfde waaier aan hulpverleningsmogelijkheden als vrijwillige hulpverlening
6
15/06/2010
H3 – Structuur
(9/9)
– Maatregelen tav ouders » Aanwijzing derde ikv inning sociale uitkering en gebruik ten behoeve van kind » Ontzetting uit de ouderlijke macht – Maatregelen tav minderjarigen die een als misdaad omschreven feit (MOF) gepleegd hebben » Juridisch kunnen jongeren (in België) zich niet schuldig maken aan strafbare feiten » Naast ambulante, mobiele of residentiële hulp binnen de Bijzondere Jeugdzorg, kan jeugdrechter ook beroep doen op crisisjeugdhulp, herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen, therapieën of vernieuwde initiatieven
H4 – Doelgroep en Samenwerking • Doelgroep – Minderjarigen en context
• Afstemming en samenwerking – Actief betrokken bij de verdere implementatie van de Integrale Jeugdhulp – Bilaterale contacten en samenwerking
7
15/06/2010
H5 – Meer info • Website Agentschap Jongerenwelzijn – www.jongerenwelzijn.be • Expertisecentrum Opvoedingsondersteuning – www.expoo.be
• Integrale Jeugdhulp – www.jeugdhulp.be
8