PLATFORM HERGEBRUIK PRODUCTEN Een initiatief van Avans Hogeschool, Syntens en de Universiteit van Tilburg
MKB-bedrijven worden geconfronteerd met nieuw beleid met betrekking tot producentenverantwoordelijkheid, verminderen van afval etc. (zoals het Besluit beheer elektrische en elektronische apparatuur). Ook uw bedrijf moet daar een zo goed en bedrijfseconomisch gunstig mogelijk antwoord op vinden. Schaarste aan grondstoffen en toenemende arbeids- en transportkosten spelen, ook in ‘goedkope’ landen, een steeds grotere rol bij het ontwikkelen en maken van producten. Bij een groeiend aantal producten is daarom ‘niet weggooien maar terughalen en hergebruiken’ de beste optie. Bij sommige producten is dat al gangbaar, omdat het ook veel geld bespaart. Voorbeelden hiervan zijn kopieer- en printapparatuur en automaten voor koffie en frisdranken. Deze ontwikkelingen passen in de toenemende aandacht voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Het Platform Hergebruik Producten, een initiatief van Avans Hogeschool, Syntens en de Universiteit van Tilburg, heeft tot doel om hergebruik van (delen van) producten door MKB-bedrijven in Brabant te bevorderen. Dit wordt onder meer bereikt door bedrijven te informeren, voorbeelden te tonen en ervaringen uit te wisselen. Daarnaast worden methodieken ontwikkeld om bedrijven te helpen dat efficiënt en winstgevend te doen. Veel kennis en ervaring is er al bij bedrijven en kennisinstituten aanwezig. Het platform wil die kennis voor meer MKB-bedrijven toegankelijk maken. Hergebruik heeft voor bedrijven en de (regionale) economie vaak grote voordelen! Hergebruik van onderdelen en producten: ook voor uw bedrijf een kans!
ONTWERP
ONDERHOUD VERKOOP
PRODUCTIE
GEBRUIK
Het sluiten van de keten: de hergebruikscirkel AFDANK EN RETOUR
VOORRAAD
DEMONTAGE DERDEN
INKOOP
BEWERKEN
Hergebruik is het met zo min mogelijk verlies aan economische waarde binnen de voortbrengingsketen houden van alles waar uw product uit is opgebouwd. Op die manier wordt de keten gesloten. Verschillende stappen in de keten worden door de meeste bedrijven altijd al uitgevoerd, maar sommige zullen nieuw zijn zoals “terughalen van afgedankte producten”, “demontage”, “revisie” en “remanufacturing”. Bestaande activiteiten zullen soms ook aangepast moeten worden om die gesloten keten zo efficiënt mogelijk te laten werken: voor makkelijk demonteren moet het ontwerp bijvoorbeeld iets worden aangepast. De bijgaande figuur geeft een aantal aspecten weer waar dan naar gekeken moet worden. De uitvoering van die extra stappen met eventuele aanpassingen lijkt ingewikkeld. Dat valt echter mee: op al die terreinen is kennis beschikbaar. Bovendien zijn er collega-bedrijven, die daar uitgebreid ervaring mee hebben en die U via het platform voorbeelden en ideeën aan de hand kunnen doen. Er zijn ook bedrijven die er hun business van gemaakt hebben u in de verschillende stappen te helpen of zelfs stappen of delen van de hele keten efficiënt en kosteneffectief voor u uit te voeren. In dit boekje treft u een aantal voorbeelden van ondernemers voor wie de uitvoering van die verschillende stappen al doodgewone praktijk is! Jan Venselaar, lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering Avans Hogeschool, Tilburg
Coffee3
is een verkooporganisatie, die kleine koffiemachines aan MKB-
bedrijven verkoopt. Oude apparaten komen terug bij het bedrijf. Sommige onderdelen (hulshouders, kraantjes) worden verwijderd, gereinigd, gereviseerd en weer ingezet bij reparatie en onderhoud van machines. Marc Bozon, Coffee3: “De service van hergebruikte onderdelen biedt onze klanten voordeel. Zo bind je klanten aan je; daarmee is het goed voor je bedrijf! De schakels in de keten zijn in verschillende handen, met verschillende belangen, waardoor verdergaand hergebruik moeilijk te realiseren is. Verdergaande visieuitwisseling tussen de partijen zou wellicht meer moeten gebeuren! ”
Ad Comperen, directeur van ACE Reuse Technology: “Over 10 jaar zal de noodzaak van remanufacturing algemeen zijn aangetoond, de explosieve vraag naar grondstoffen en energie maakt het noodzakelijk.”
ACE Re-use Technology reviseert elektromotoren voor van
een
grote
producent
kopieerapparatuur.
elektromotoren
worden
Deze weer
ingezet in de productie. Vroeger verkocht de producent kopieerapparatuur. Tegenwoordig betaalt de gebruiker de gemaakte kopieën in plaats van de apparatuur. De producent blijft eigenaar van de apparatuur, waardoor levensduurverlenging van de apparaten commercieel gezien interessant wordt.
Focal Revalidatietechniek
te Berkel-Enschot houdt zich bezig met het
ontwikkelen en produceren van revalidatiehulpmiddelen voor mensen met allerlei soorten spierklachten. Het betreft dure, technisch hoogwaardige producten waarvan de gebruiksduur vaak niet te voorspellen is, omdat de condities van de gebruiker snel kunnen veranderen. Focal Revalidatietechniek heeft de hergebruikscirkel van onder meer armondersteuningssystemen kortgesloten door de producten na de eerste levensduur weer te verzamelen en de onderdelen te demonteren. Hergebruik van complete systemen is meestal niet mogelijk, omdat de systemen in overleg met de revalidatiearts en de gebruiker individueel worden aangepast. De onderdelen worden vervolgens gereinigd, gereviseerd, soms opnieuw geanodiseerd, slijtdelen en lagers worden vervangen. Vervolgens worden de onderdelen weer ingezet in de productie. Ongeveer 20 % van de onderdelen van nieuwe producten is zodoende afkomstig uit de retourstroom. Het sluiten van de hergebruikscirkel heeft bij Focal vooral invloed op de stappen “afdanking & retour”, “demontage”, “voorraad” en “productie”. Om demontage en montage van opgeknapte onderdelen makkelijker te maken zijn er bovendien enkele ontwerpaanpassingen gedaan. Op deze manier is een relatief grote inzet van gereviseerde onderdelen mogelijk geworden, waardoor uiteindelijk de zorgverzekeraar minder duur uit is!
Paul Groenland, managing director: “In onze samenleving gaan we vaak onbezonnen met materiaal om. Grondstoffen worden schaarser, de milieu-schade neemt toe. Maatschappelijk verantwoord ondernemen is ook in onze branche belangrijk. Je bijdrage als kleine ondernemer aan duurzaamheid is misschien maar een druppel op een gloeiende plaat, maar op onze manier leveren we toch een bijdrage!”
Syntens zet ondernemers aan tot succesvol innoveren, waarbij het gaat om vernieuwing van producten, diensten, processen of de organisatie. Dat gebeurt op basis van adviezen, voorlichtingsbijeenkomsten en doorverwijzing naar een netwerk van experts en kennisinstellingen. De – veelal kosteloze – activiteiten worden mogelijk gemaakt door het Ministerie van Economische Zaken. www.syntens.nl Gert van Staalduinen, adviseur Syntens: “Uw eindproduct is de grondstof voor morgen. Verdien geld met door u geleverde producten. Gebruik essentiële onderdelen van uw product, waar al kennis en arbeid in zit, opnieuw! Maar hoe doe je dat nu? Adviseurs van Syntens willen u hier graag bij helpen!”
Het lectoraat en de kenniskring Duurzame Bedrijfsvoering van Avans Hogeschool hebben als doel kennis te ontwikkelen die nuttig is voor bedrijven en tegelijkertijd de kwaliteit van het onderwijs vergroot. Het lectoraat richt zich expliciet op kennisuitwisseling met het MKB. www.avans.nl
met medewerking van
Coffee3 ACE Reuse Technology Focal Revalidatietechniek Syntens Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering - Avans Hogeschool
grafische vormgeving achtergrondfoto’s drukwerk coördinatie
Marloes Oomen Teun Vonk BibloVanGerwen Ir. R. Kerkhoven Consultancy Dit project is mede mogelijk gemaakt door de provincie Noord-Brabant in het kader van het programma “Naar een duurzaam Brabant”.
Het Platform Hergebruik Producten • brengt bedrijven met elkaar in contact • biedt een platform voor het uitwisselen van ideeën • begeleidt studies en pilots bij bedrijven • maakt kennis en voorbeelden toegankelijk via de website
voor nadere informatie www.platformhergebruikproducten.nl contact Gert van Staalduinen
[email protected]
