Plan van aanpak Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E) Huisartsen in opleiding (HAIO’s)
Annette van der Laan 16 september 2005
Inhoudsopgave SBOH plan van aanpak RI&E HAIO’s Inleiding en achtergrond Doelstelling Projectmatige uitvoering
3 3 3 3
Overzicht deelprojecten en activiteiten
4
Toelichting deelprojecten en activiteiten 1. Verzuim Verzuimprotocol o Ziek- en betermeldingen o Registratie o Reïntegratie en begeleiding o Herziene uitgave Ongevallen Ongewenst gedrag Preventie o Afstemming werk/privé o Signalering o Arbeidsomstandighedenspreekuur o Matching/ziekteverzuim/ontkoppeling 2. CAO-aspecten Compensatie uren Boventalligheid Parttime werken Huisartsopleiders informeren 3. Stages 4. Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E) op praktijkniveau 5. Werkplek en hulpmiddelen 6. Communicatie 7. Lijst van afkortingen
8 8 8 8 8 9 9 9 9 10 10 11 11 11 11 11 11 12 12 12 13 13 14 15
2
SBOH Plan van aanpak RI&E Inleiding en achtergrond Als werkgever heeft de SBOH de verplichting te beschikken over een risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E) met een plan van aanpak. In dat kader heeft de SBOH in 2003 een onderzoek laten uitvoeren door TNO Arbeid naar de arbeidsomstandigheden van de huisartsen in opleiding (HAIO’s). Op basis van de uitkomsten en aanbevelingen van TNO (zie website sboh.nl) heeft de SBOH overleg gevoerd met de werknemersorganisaties, LAD en LOVAH, over een plan van aanpak RI&E. Ook suggesties van de opleidingsinstituten zijn in het plan van aanpak meegenomen. Daarnaast heeft de SBOH een aantal punten toegevoegd, die zij van belang acht binnen dit plan van aanpak, te weten: een verzuimregistratiesysteem, ongewenst gedrag en afstemming reïntegratie en opleiding. Doelstelling Het doel van het plan van aanpak is: verbetering van de werksituatie van HAIO’s. Doordat de onderzoeksresultaten nu beschikbaar zijn, kunnen verbeteringen in gang worden gezet. De SBOH wil de uitkomsten van het TNO-onderzoek en de beleidsvragen die hieruit voortvloeien, omzetten in acties en producten en zorgdragen voor een goede implementatie en borging daarvan. Projectmatige uitvoering Het plan van aanpak RI&E zal op projectmatige wijze worden uitgewerkt. Het plan bestaat uit een aantal deelprojecten. 1. Verzuim 2. CAO-aspecten 3. ELWP-stages 4. Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E) op praktijkniveau 5. Werkplek en hulpmiddelen 6. Communicatie Alle deelprojecten verlopen via het volgende format: - ontwikkeling van het product; - verwerving draagvlak; - implementatie en borging. De deelprojecten zullen in december 2005 worden afgerond. Voor de realisatie en projectmatige uitwerking van het plan van aanpak is een aparte projectmedewerker ingezet. In de diverse deelprojecten zullen meetbare doelen worden geformuleerd, zodat periodiek kan worden getoetst in hoeverre de gewenste resultaten zijn bereikt. Vanuit die evaluatie kunnen dan weer nieuwe verbeterpunten en doelen worden geformuleerd. Op deze wijze kan worden gestreefd naar continue aandacht voor arbeidsomstandigheden.
3
Deelprojecten Overzicht deelprojecten en activiteiten RC = Risicoklasse: 0 = geen, 1 = laag, 2 = matig, 3 = hoog P = prioriteit: 1 = binnen 3 jaar, 2 = binnen 1 jaar, 3 = zo spoedig mogelijk Deelproject Activiteit/product Doelstelling/ Beoogd RC P Actie resultaat 1. Verzuim
Verzuimprotocol Ziek- en betermeldingen van drie naar twee plaatsen
Verzuimregistratiesysteem aanpassen
Afstemming reïntegratie en begeleiding met arbeidsproces en opleiding
Een minder omslachtige procedure. Percentage HAIO’s dat zich ziek meldt bij de SBOH zal stijgen van 50% naar 100%. Ziekmeldingen worden automatisch doorgegeven aan opleidingsinstituut en Maetis. De SBOH beschikt over relevante managementgegevens. Instituten voor wat betreft de opleidingseisen zo weinig mogelijk hinder
0
3
- Overleg hoofden,LOVAH - Interne procedure aanpassen - Onder de aandacht brengen - Steekproef om resultaat te meten
0
2
- Aanhaken bij interne automatiseringsprojecten.
0
2
- Overleg/draagvlak/ hoofden
Themamiddag waarbij knelpunten en oplossings-richtingen worden vastgesteld
Knelpunten en oplossingsrichtingen geformuleerd
Herziene uitgave verzuimprotocol
Relevante, ge-update informatie
0
2
-
Ongevallen Ongevallenprotocol Ongevallenmelding Ongevallenregistratiesysteem
HAIO en HAO kennen het protocol en weten hoe te handelen.
1
2
- Inventariseren - Protocol schrijven - Onder de aandacht brengen van HAO, HAIO en instituten - Een ongevallenregistratiesysteem opzetten - Steekproef om resultaat te meten
Stijging meldingspercentage aan de SBOH van 3% naar 100 %.
- Themamiddag organiseren - (On)tevredenheid partijen polsen Feitelijk herschrijven
4
RC = Risicoklasse: 0 = geen, 1 = laag, 2 = matig, 3 = hoog P = prioriteit: 1 = binnen 3 jaar, 2 = binnen 1 jaar, 3 = zo spoedig mogelijk Deelproject Activiteit/product Doelstelling/ Beoogd RC P Actie resultaat 1. Verzuim
Ongewenst gedrag Instructie/Protocol ongewenst gedrag
Preventie Procedure Hepatitis B verbeteren
Afstemming werk/privé
HAIO’s kennen het protocol en weten hoe te handelen bij ongewenst gedrag
1
2
- Inventariseren - Protocol schrijven - Onder de aandacht brengen van HAO, HAIO en instituten - Steekproef om resultaat te meten
Duidelijkheid omtrent consequenties indien de HAIO onvoldoende beschermd is tegen Hepatitis B
3
3
2
2
Procedure verklaringen Hepatitis B verbeteren; Registratie verbeteren; Afspraken maken over consequenties
Risicofactoren verkleinen
-
Nieuwe matchingprocedure
-
Doelgroep-gerichte Doelgroep is geïnformeerd informatie over de mogelijkheden
Folder schrijven en aanbieden Parttime werken aanbevelen (zie ook deelproject 2.CAO)
-
Cursus/work-shop aanbieden
Doelgroep krijgt ondersteuning aangeboden
Cursussen inventariseren en aanbieden
-
Coaching aanbieden
- ..x contact ICAS - ..x coachingsgesprek aangeboden
Attenderen op Movir/ICAS Criteria opstellen wie in aanmerking komt. Nagaan hoe vaak hiervan gebruik is gemaakt in het kader van preventie. Handreiking schrijven, vormgeven, printen, verspreiden. Navragen of opleiders dit soort hulpmiddelen als nuttig ervaren
Signalering - Handreiking aanbieden, incl. verwijzing ‘wat te doen bij’.
Woon-werkafstand voor risicogroep beperken
Opleiders c.q. instituten hebben een hulpmiddel om tijdig problemen te signaleren
In overleg met instituten doelgroep en maximale afstand vaststellen. Instituten passen, de matching-procedure aan
2
2
5
RC = Risicoklasse: 0 = geen, 1 = laag, 2 = matig, 3 = hoog P = prioriteit: 1 = binnen 3 jaar, 2 = binnen 1 jaar, 3 = zo spoedig mogelijk Deelproject Activiteit/product Doelstelling/ Beoogd RC P Actie resultaat
2. CAO
AOS expliciet onder de Bekendheid omhoog van aandacht brengen 24% naar 100%
1
2
Matching ziekteverzuim en ontkoppeling Informatiefolder
Onderzoeksgegevens en conclusies
1
3
Meenemen in presentatie informatiebijeenkomsten. In overleg treden met de hoofden die bereid zijn om het AOS onder de aandacht te brengen. Steekproef om resultaat te meten Overleg TNO
HAIO en opleiders hebben een hulpmiddel voor het voeren van overleg over compensatie van uren. HVRC ziet toe op handhaving boventalligheid
1
2
Informatiefolder schrijven
Boventalligheid handhaven
Parttime werken behouden c.q. mogelijk maken Clusteren diensten bevorderen
Informeren
3. ELWPstages
Inrichting stages verbeteren Landelijke aanpak bevorderen
Steekproef om resultaat te meten 1
2
Er is sprake van eenduidige communicatie over de mogelijkheden voor parttime werken Versnippering wordt tegengegaan. De CAO biedt ruimte voor clustering en vormt geen belemmering meer. HAO’s zijn op de hoogte van de CAO afspraken.
1
1
2
Tevredenheid HAIO’s is gestegen
2
2
2
Afstemmen met HVRC Steekproef onder HAIO’s om te toetsen of boventalligheid gehandhaafd wordt
Afstemmen met ELWPcoördinato-ren en PVH-project ELWP in deeltijd
Meenemen in CAO-onderhandelingen
Overleg met LHOV Zie ook: deelproject 6 Communicatie
Overleg ELWP-coördinatoren Afstemmen met PVH, deelproject ELWP Aanbevelingen LOVAH communiceren aan projectgroep PVH
6
RC = Risicoklasse: 0 = geen, 1 = laag, 2 = matig, 3 = hoog P = prioriteit: 1 = binnen 3 jaar, 2 = binnen 1 jaar, 3 = zo spoedig mogelijk Deelproject Activiteit/product Doelstelling/ Beoogd RC P Actie resultaat 4. RI&E
Zorgen voor RI&E in iedere opleidingspraktijk
HAIO’s zijn bekend met de risico’s en de protocollen in hun stageplaats.
3
Opleiders informeren en wijzen op wettelijke verplichting en op noodzaak protocollen te bespreken met HAIO Opleiders wijzen op RI&E LHV Overleg met LHV
SBOH heeft zekerheid over aanwezigheid actuele RI&E
Toetsinstrument ontwikkelen
Afspraken staan in nieuwe modelovereenkomst
Overleg LHOV Opleiders motiveren, het aantrekkelijk voor ze maken Overleg NHG
5. Werkplek Arbeidsomstandigen hulpheden meenemen in middelen praktijkaccreditatie NHG Eigen spreek- en onderzoekskamer realiseren Onderzoek naar mogelijkheden binnen honoreringsmodel PVH
Betere arbeidsomstandigheden, te toetsen binnen de praktijkaccreditatie De HAIO beschikt over een eigen spreek- en onderzoekskamer Een adequate onkostenvergoeding
6. Communicatie
Communicatieactiviteiten
3
1
2
2
3
Overleg met HVRC: meenemen in erkenningseisen
1
2
Er is sprake van een grotere 0 bekendheid met bovenstaande activiteiten en producten
2
Afstemmen met PVH deelproject HAO Resultaten onderzoek Deloitte afwachten
- Instituten informeren over TNO-resultaten per instituut - Landelijke voorlichtingsbijeenkomst organiseren - Presentaties op informatiebijeen-komsten - Informatie op site plaatsen - Flyer verzuimprotocol meesturen met infoset - Doelgroep gericht info versturen - Informatie in Nieuwsbrief - Button op website
7
Toelichting deelprojecten en activiteiten 1. Verzuim De SBOH wil een duidelijk beleid voeren op het gebied van verzuimbegeleiding, integratie en preventie en daarover goede afspraken maken met partijen (HAIO’s, huisartsopleiders (HAO), instituten en Arbo-dienst). Het TNO-onderzoeksrapport geeft een aantal verbeterpunten aan, waar de SBOH maatregelen op wil nemen. Hieronder worden de verbeterpunten omschreven en oplossingsrichtingen aangedragen, c.q. geplande activiteiten en producten genoemd, met het beoogde, meetbare resultaat. Verzuimprotocol: - Ziek- en betermeldingen De procedure voor het ziek- en betermelden is omslachtig. Een zieke HAIO dient zich op dit moment op drie plaatsen ziek te melden: bij de SBOH, bij de HAO en bij het instituut. Gevolg is, dat de zieke HAIO zich bij kortdurend verzuim slechts in 50% van de gevallen ziek meldt bij de SBOH en dat de SBOH daardoor weinig zicht heeft op frequent verzuim. De ideale oplossing voor dit probleem zou de invoering van een centraal meldpunt zijn, echter een centrale melding zou op dit moment te laat binnenkomen bij de HAO. Wellicht dat in de toekomst (met een internet of emailvoorziening) het idee van een centraal meldpunt kan worden uitgewerkt. Op dit moment wil de SBOH de ziek- en betermeldingen terugbrengen van drie naar twee meldingsplaatsen. De procedure zal zodanig worden aangepast dat de HAIO zich ziek meldt bij de opleider en de SBOH, en dat de SBOH de melding doorgeeft aan instituut en Arbo-dienst. De SBOH zal hierover in overleg treden met genoemde partijen en hierover op korte termijn afspraken maken. De nieuwe procedure zal worden opgenomen in het protocol en onder de aandacht worden gebracht van betrokkenen (zie ook deelproject 6 Communicatie). Het interne proces binnen de SBOH zal worden aangepast aan de nieuwe procedure (afstemming met de Administratieve Organisatie (AO)). De SBOH denkt hiermee een minder omslachtige procedure te realiseren en verwacht dat het percentage HAIO’s dat zich ziek meldt bij de SBOH zal stijgen van 50% naar 100%. Met een steekproef zal worden gemeten of dat resultaat is behaald. - Registratie De SBOH wil haar verzuimregistratiesysteem zodanig aanpassen dat ziekmeldingen van HAIO’s automatisch worden doorgegeven aan de opleidingsinstituten, door middel van automatische emailmelding. Verder is het belangrijk dat het systeem relevante informatie genereert voor het maken van beleid. Daarbij zal aangehaakt worden bij de al eerder binnen de SBOH geëntameerde projecten “Procesbeschrijving Administratieve Organisatie (AO)” en “Customizing Afwezigheid”. Binnen dat laatste project wil de SBOH van de afwezigheidregistratie binnen Navision een volwaardige module maken: - waaruit management informatie te halen is voor diverse te nemen acties op basis van afwezigheid; - die automatisch meldingen maakt indien er acties moeten worden ondernomen (in het kader van begeleiding en stappenplan); - die automatisch benodigde correspondentie aan maakt; - waarbij duidelijk is om wat voor een soort afwezigheid het gaat.
8
-
Reïntegratie en begeleiding
Onder reïntegratie verstaat de SBOH: de te nemen acties en activiteiten om zieke werknemers terug te brengen in het arbeidsproces. Knelpunt bij de begeleiding van langdurig zieke HAIO’s is, dat er regelmatig sprake is van tegengestelde belangen bij werkgever en opleidingsinstituten. De werkgever is wettelijk verplicht te zorgen voor snelle reïntegratie. Vanuit opleidingsperspectief kan uitval het gevolg zijn van het feit dat iemand niet voldoet aan de kwaliteiten en zou uitval zelfs wenselijk kunnen zijn. Het is dus zaak te zorgen voor een goede afstemming tussen reïntegratie en opleiding en hierover afspraken te maken met HAIO’s, HAO’s en opleidingsinstituten. Inmiddels heeft de SBOH over dit onderwerp werkoverleg gevoerd met de HVRC, de hoofden van de huisartsopleiding en de huisartsopleiders en de intentie uitgesproken dat de begeleiding van langdurig zieke HAIO’s zo geregeld dient te zijn dat instituten daarvan, voor wat betreft de opleidingseisen, zo weinig mogelijk hinder ondervinden in hun werk. De SBOH zal voor de betrokkenen in het najaar 2005 een themamiddag organiseren om knelpunten en oplossingsrichtingen te inventariseren. In ieder geval zal er, bij ieder langdurig ziektegeval, sprake moeten zijn van goede communicatie tussen SBOH, HAIO, HAO en opleidingsinstituut om te komen tot acceptabele reïntegratieoplossingen. -
Herziene uitgave
In het huidige verzuimprotocol is niet alle relevante informatie opgenomen. Het verzuimprotocol, daterend uit april 2002, zal in samenwerking met de stafmedewerker personeelszaken kritisch worden nagekeken op relevantie, gedateerdheid, overlappingen e.d. en conform worden ge-update. Voorts zullen bovengenoemde wijzigingen worden opgenomen en zal een nieuwe uitgave van het protocol worden verspreid (zie ook deelproject 6 Communicatie). Ongevallen Er is bij de SBOH geen protocol voor het handelen bij ongevallen/incidenten en er ontbreekt een ongevallenregistratie. Daardoor zijn HAIO’s zich niet bewust van het feit dat zij (bijna)ongevallen dienen te melden bij de werkgever. Slechts 3% meldt ongevallen of incidenten aan de SBOH. De SBOH zal bij de opleidingsinstituten en stage-instellingen inventariseren wat reeds aan bestaande protocollen voorhanden is. Zij zal een ongevallenprotocol opstellen en onder de aandacht brengen van betrokkenen (zie ook deelproject 6 Communicatie). In de procedure voor de melding van ongevallen zal een differentiatie worden aangebracht tussen Huisarts Leerweg Periodes (HLWP-stages), ELWP-stages en opleidingsinstituten. De SBOH zal een ongevallenregistratiesysteem opzetten. De genoemde activiteiten en producten dienen te resulteren in een stijging van het percentage meldingen van 3% naar 100%. Met een steekproef worden gemeten of dat resultaat is behaald. Zie voor protocollen binnen de opleidingspraktijk het deelproject “Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E) op praktijkniveau”. Ongewenst gedrag Voorlichting over het handelen bij ongewenst gedrag ontbreekt. De SBOH zal bij de opleidingsinstituten en stage-instellingen inventariseren wat reeds aan bestaande protocollen voorhanden is. Zij zal een protocol opstellen over hoe te handelen indien ongewenst gedrag wordt ervaren. Aangezien de HAIO op verschillende plekken met verschillende vormen van ongewenst gedrag te maken kan krijgen, zal daarin onderscheid worden gemaakt tussen HLWP-stages, ELWP-stages en opleidingsinstituut, en tussen ongewenst gedrag van opleiders,
9
patiënten en overigen. De SBOH zal bij opleiders onder de aandacht brengen dat het protocol tijdens de introductie wordt besproken. Voor wat betreft het patiëntencontact zal bij de opleidingsinstituten worden geïnventariseerd in hoeverre tijdens de opleiding aan dit onderwerp aandacht wordt besteed. Preventie Het TNO-rapport geeft een aantal elementen aan waar de SBOH haar preventiebeleid op kan verbeteren. -
Afstemming werk/privé:
Over het algemeen zijn de HAIO’s tevreden over de afstemming tussen werk en privé. Er is echter ook sprake van risicogroepen, zoals vrouwelijke, parttime werkende HAIO’s die hoofdzakelijk verantwoordelijk zijn voor de zorg van kinderen. Hoewel het hier om normale maatschappelijke problematiek gaat, waarbij ook sprake is van eigen verantwoordelijkheid van de HAIO, is het voor deze groep van belang dat er gezorgd wordt voor een grotere tevredenheid met de balans werk-privé. De SBOH wil: - In overleg treden met de hoofden over hun suggestie om bij matching de woon-werk afstand te beperken voor bepaalde categorieën (bijv. ouders met kinderen jonger dan 4 jaar). Aangezien de matching een verantwoordelijkheid van de hoofden is zal de SBOH met hen bespreken hoe dit voorstel uit te voeren en te meten is. Daarbij denkt de SBOH aan het benoemen van die bepaalde categorieën en het opnemen van een bepaling in de matchingprocedures, waarbij tevens wordt aangegeven hoe groot de maximale afstand woon-werk voor de te benoemen categorieën mag zijn. - Uitbrengen van doelgroepgerichte informatie over het onderwerp. Hiervoor zal bestaand materiaal geïnventariseerd en bewerkt worden en op de website van de SBOH worden geplaatst. - Parttime werken zal voor deze groep worden aanbevolen. Met de hoofden zal worden afgestemd hoe zij invulling willen geven aan deze suggestie. Met de ELWP-coördinatoren zal worden besproken of de aanbeveling tot parttime werken binnen de ELWP-stages haalbaar is. Met de HAIO zal worden afgestemd dat een en ander mogelijk beperkingen ten aanzien van de opleidbaarheid met zich meebrengt. De HAIO’s zullen niet alleen gewezen worden op de mogelijkheden, maar ook op de consequenties. - Aanbieden van een bij de doelgroep passende cursus of workshop. Hiervoor zullen bestaande cursussen geïnventariseerd worden en hieruit zal een selectie worden gemaakt. Het streven is om in het najaar 2005 een dergelijke cursus aan te bieden aan de HAIO’s. - Indien de combinatie van werk- en zorgtaken tot problemen leidt, zullen coachingsgesprekken worden aangeboden. In eerste instantie zal gewezen worden op de mogelijkheden van Movir: HAIO’s zijn bij Movir verzekerd voor arbeidsongeschiktheid en kunnen gratis gebruik maken van diensten van ICAS. Indien nodig is de SBOH bereid tot het betalen van face-to-face coachingsgesprekken. Er zullen criteria worden opgesteld wie hiervoor in aanmerking komt (bijv. op advies van de bedrijfsarts). Bij ICAS zal worden nagevraagd hoe vaak van dit aanbod gebruik is gemaakt in het kader van preventie. De SBOH denkt met bovenstaande activiteiten de risicofactoren te kunnen verkleinen.
10
-
Signalering:
Als werkgever op afstand heeft de SBOH geen zicht op signalen van werknemers die wijzen op naderend verzuim. Hier ligt dan ook een taak voor de huisartsopleiders (HAO’s) en huisartsbegeleiders (HAB’s) om tijdig signalen op te vangen. De SBOH zal zorgen voor een handreiking aan opleiders zodat zij mogelijke problemen in een vroeg stadium signaleren. De handreiking zal onder de aandacht worden gebracht van betrokkenen (zie ook deelproject 6 Communicatie). In december zal worden nagevraagd of opleiders dit soort hulpmiddelen als nuttig ervaren. - Arbeidsomstandighedenspreekuur AOS: Er is onder de HAIO’s sprake van onbekendheid met het Arbeidsomstandighedenspreekuur (AOS): slechts 24% van de HAIO’s kent het arbeidsomstandighedenspreekuur van de arbodienst. Verzuim zou door het preventieve AOS voorkomen kunnen worden, door problemen in een tijdig stadium aan te pakken. De SBOH wil het AOS explicieter onder de aandacht brengen bij de HAIO’s, maar ook bij de HAO’s en HAB’s, die in geval van signalering van problemen kunnen verwijzen naar het AOS. De SBOH zal in overleg treden met de hoofden die bereid zijn om het AOS onder de aandacht te brengen in het onderwijs, bij voorbeeld via management programma’s of via werkgroepen. Zie verder deelproject 6 Communicatie. De SBOH streeft met bovenstaande activiteiten naar een vergroting van de bekendheid met het AOS van 24% naar 50%. Met een steekproef zal worden gemeten of dat resultaat is behaald. - Matching/ziekteverzuim/ontkoppeling: Naar aanleiding van de resultaten van het TNO-onderzoek is de vraag gerezen of er een relatie bestaat tussen matching, ziekteverzuim en ontkoppeling. De indruk bestaat dat HAIO’s zich ziekmelden terwijl er feitelijk sprake is van problemen tussen HAIO en HAO en dreigende ontkoppeling. De SBOH zal in overleg treden met TNO met de vraag of die relatie uit de onderzoeksgegevens te destilleren valt en of hieruit nadere conclusies te trekken zijn.
2. CAO- aspecten De HAIO’s zijn positief over hun CAO. Opleiders en opleidingsinstituten hebben daarentegen praktische bezwaren tegen de CAO, met name de 36-urige werkweek, de compensatie van diensten en de mogelijkheid tot parttime werken. HAO’s zijn vaak niet op de hoogte van de afspraken in de CAO van de HAIO. Onvoldoende bekendheid met en acceptatie van de CAO voor HAIO’s bij HAO’s en de opleidingsinstituten leidt in de beleving van HAIO’s in veel gevallen tot lastige discussies over o.a. het compenseren van diensten, parttime werken en zwangerschapsverlof. Wat kan de SBOH doen om de CAO in de praktijk beter te laten uitvoeren? - Compensatie uren De SBOH zal een informatiefolder opstellen voor de omgang tussen HAIO en opleiders, zodat zij een hulpmiddel hebben voor het voeren van overleg over compensatie van uren.
Boventalligheid
De SBOH zal in overleg treden met de HVRC en erop aandringen dat zij toezien op bewaking van de handhaving van boventalligheid.
11
-
Parttime werken
De SBOH zal in overleg treden met de opleidingsinstituten om te onderzoeken wat de consequenties van parttime werken zijn voor de instituten. De hoofden hebben aangegeven dat zij 75 % - 80% deeltijd als ideaal zien. Uit het TNO-rapport is gebleken dat de werkelijkheid en het ideaal elkaar vrijwel overlappen. Dat maakt het aangeven van een ondergrens overbodig. De SBOH zal het onderwerp tevens aankaarten bij de ELWP-coördinatoren. In de praktijk blijkt dat parttime werken tijdens de ELWP-stages vaak niet mogelijk is. Er dient duidelijkheid te komen over de exacte (on)mogelijkheden, zodat de SBOH de HAIO’s hierover correct kan informeren en haar beloftes waar kan maken. De SBOH zal een en ander afstemmen met het Project Vernieuwing Huisartsenopleiding (PVH), van waaruit inmiddels een deelproject ELWP in deeltijd is opgezet. De SBOH wil de mogelijkheid om diensten te clusteren, bevorderen, waardoor versnippering kan worden tegengegaan en de aangesloten aanwezigheid in de praktijk kan worden vergroot. In het PVH zijn reeds voorstellen en aanbevelingen tot clustering gedaan in het ‘Eindrapport Diensten’. Op dit moment werkt de CAO daarin belemmerend. De SBOH zal dit punt meenemen in de CAO-onderhandelingen. -
Huisartsopleiders informeren
De SBOH zal in contact treden met de LHOV om de bekendheid met de CAO onder huisartsopleiders te vergroten. De SBOH beoogt met bovengenoemde activiteiten de bekendheid met de CAO-afspraken te vergroten en de uitvoerbaarheid te verbeteren.
3. ELWP-stages Het tweede opleidingsjaar springt er in de beleving van de HAIO’s op meerdere deelaspecten negatief uit t.o.v. de huisartsenstage. Uit het onderzoek van TNO blijkt dat ca. 30% van de huidige tweedejaars HAIO’s (zeer) ontevreden is over de ELWP-stage in het algemeen. Hierbij betreft het echter niet zozeer de arbeidsomstandigheden maar vooral het leereffect. De SBOH denkt dat de aandacht gericht moet worden op de verbetering van de inrichting van en de begeleiding tijdens de stages in het 2e opleidingsjaar (ELWP). Zij wil hierover in overleg treden met de opleidingsinstituten (ELWP-coördinatoren), waarbij voor wat betreft de leerkwaliteit de aanbevelingen van de LOVAH als basis dienen. Overigens heeft de LOVAH een tevredenheidsonderzoek gehouden onder HAIO’s. De resultaten daarvan worden medio 2005 verwacht en zullen in het overleg worden meegenomen. De SBOH zal een en ander afstemmen met het Project Vernieuwing Huisartsenopleiding (PVH), deelproject ELWP.
12
4. Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E) op praktijkniveau Volgens de Arbo-wet moet iedere organisatie waar personeel in dienst is, een actuele Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E) hebben met daarin een opsomming van zaken die onveilig of ongezond zijn of het welbevinden van medewerkers schaden. Aanvullend moet er een op de RI&E gebaseerd Plan van Aanpak bestaan. De SBOH voldoet aan haar wettelijke plicht door van opleiders of hun organisaties een verklaring te eisen dat zij beschikken over een actuele RI&E. Momenteel gebeurt dit nog niet structureel. Om te bereiken dat iedere opleidingspraktijk beschikt over een actuele RI&E en dat de SBOH daarvan op de hoogte is, zullen de volgende activiteiten worden uitgevoerd: - Bij opleiders onder de aandacht brengen dat zij wettelijk dienen te beschikken over een actuele RI&E met plan van aanpak. - De opleiders attenderen op hun verantwoordelijkheid voor de aanwezigheid van protocollen (bijv. protocol voor het handelen bij ongevallen en (prik-)incidenten, protocol gevaarlijke stoffen). - De opleiders attenderen op hun verantwoordelijkheid dat deze protocollen bekend dienen te zijn bij de HAIO en dat de HAO deze zaken met de HAIO dient te bespreken aan het begin van de opleiding. - Een toetsinstrument ontwikkelen, zodat de SBOH zich ervan kan vergewissen dat er een actuele RI&E in de praktijk, c.q. ELWP-instelling aanwezig is en dat protocollen met de HAIO’s zijn besproken. Bij voorbeeld door HAIO’s bij aanvang van hun stage een bevestigingsformulier mee te geven, waarop zij dat dienen aan te geven. - Opleiders verwijzen naar de mogelijkheid van de RI&E-internetapplicatie van de LHV: dit is een goedgekeurd instrument dat tevens vele protocollen biedt en beschikbaar is voor LHVleden. - In overleg treden met de LHV over de mogelijkheid om de RI&E-applicatie te bekijken en eventueel via de SBOH beschikbaar te stellen voor opleiders die geen lid zijn van de LHV. - Met de LHOV komen tot een nieuwe modelovereenkomst, waarin bovenstaande punten zijn opgenomen. - Opleiders motiveren en zorgen dat het voor hen aantrekkelijk wordt om met de RI&E aan de slag te gaan. Op deze wijze verwacht de SBOH te bereiken dat alle HAIO’s bekend zijn met de protocollen in hun stageplaats. Communicatie over bovenstaande wordt meegenomen in deelproject 6 Communicatie.
5. Werkplek en hulpmiddelen
De werkplek voldoet niet altijd aan de opleidingsnormen en er is sprake van terughoudendheid van de HAO’s bij het maken van kosten voor praktijkverbetering/werkplek HAIO, aangezien zij niet de garantie hebben dat ze elk jaar een HAIO krijgen toegewezen (TNO pag. 61). De huidige visitatie van de HVRC (conform de eisen van de CHVG) lijkt niet het geëigende instrument om de werkplek te verbeteren. Bij deze visitatie wordt de stageplaats vooral beoordeeld op inhoudelijke (opleidings-) aspecten. De SBOH wil daarom aanhaken bij de ontwikkelingen van een accreditatie-instrument van de (opleidings-)praktijken. Zij zal hiertoe in overleg treden met het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG), die een dergelijk accreditatie-instrument ontwikkelt.
13
De SBOH zal de aanwezigheid van een eigen spreekkamer aankaarten bij HVRC. Binnen het Project Vernieuwing Huisartsopleiding (PVH) is de projectgroep HAO al bezig een honoreringsmodel te ontwikkelen (onderzoek Deloitte) waar de onkostenvergoeding deel van uitmaakt.
6. Communicatie
De afwezigheid van direct dagelijks contact tussen werkgever en werknemer heeft gevolgen voor de bekendheid van de HAIO’s met het beleid verzuimbegeleiding van de SBOH: slechts 50% van de HAIO’s is op de hoogte van de procedures. Zoals hierboven omschreven, leidt dit tot gebrekkige melding van ziekteverzuim, ongevallen en incidenten. Dit hindert een adequaat preventief beleid van de werkgever. Bovendien vindt de SBOH het belangrijk te beschikken over correcte verzuimcijfers. Naast de hierboven omschreven activiteiten en producten om knelpunten te verbeteren zal de SBOH activiteiten ontplooien om de bekendheid met haar beleid, met de CAO en met de RI&E onder HAIO’s, HAO’s en HAB’s te vergroten. Zij stelt zich daarbij het volgende voor: -
-
-
-
-
De SBOH zal de opleidingsinstituten informeren over TNO-resultaten per instituut. De SBOH overweegt om zelf een landelijke voorlichtingsbijeenkomst voor nieuwe HAO’s te organiseren, waarin zij informatie zal geven over het verzuimprotocol, de preventieve activiteiten, de CAO en de RI&E. Daar zullen ook nieuwe activiteiten en producten onder de aandacht worden gebracht. De SBOH zal presentaties geven over bovenstaande onderwerpen tijdens de informatiebijeenkomsten voor HAIO’s die door de opleidingsinstituten worden georganiseerd. Tijdens deze bijeenkomsten zal het zwaartepunt dan vooral liggen bij het beantwoorden van vragen en het verhelderen van onduidelijkheden. Alle informatie ten aanzien van het (herziene) verzuimprotocol, de CAO en de RI&E zal op de website worden geplaatst. HAIO’s zullen hierop geattendeerd worden door middel van een mailing, indien mogelijk via e-mail. Nieuwe HAIO’s krijgen een verwijzing naar de website meegestuurd met de standaard informatieset (opnemen in proces 1.1). Het nieuwe verzuimprotocol zal als flyer meegestuurd worden met de informatieset die HAIO’s bij aanvang ontvangen. In voorkomende gevallen zal de SBOH doelgroepgerichte informatie versturen aan belanghebbenden, bij voorbeeld aan bepaalde risicogroepen. De SBOH is van een plan een (elektronische) Nieuwsbrief te ontwikkelen. Via deze nieuwsbrief zullen betrokken op de hoogte worden gesteld van nieuwe procedures, protocollen, cursussen e.d. en zal relevante informatie aan hen worden gecommuniceerd. Er zal een button “Werksituatie” of “Arbeidsomstandigheden” op de website worden geplaatst, waaronder alle relevante informatie kan worden teruggevonden.
Daarnaast zal er aandacht zijn voor de interne communicatie binnen de SBOH met als doel de SBOH-medewerkers goed te informeren over (gewijzigde) procedures, zodat zij op de hoogte zijn en informatie correct kunnen doorgeven aan betrokkenen.
14
7. Lijst van afkortingen CAO CHVG ELWP HAB HAIO HAO HLWP HVRC LAD LHOV LHV LOVAH NHG PVH RI&E SBOH
Collectieve Arbeidsovereenkomst College voor Huisartsgeneeskunde en Verpleeghuisgeneeskunde Externe Leer Werk Periode Huisartsbegeleider Huisarts in Opleiding Huisartsopleider Huisartsen Leer Werk Periode Huisarts en Verpleeghuisarts Registratie Commissie Landelijke vereniging van Artsen in Dienstverband Landelijke Huisartsen Opleiders Vereniging Landelijke Huisartsen Vereniging Landelijke Organisatie voor Aspirant Huisartsen Nederlands Huisartsen Genootschap Project Vernieuwing Huisartsopleiding Risico Inventarisatie & Evaluatie Stichting Beroepsopleiding Huisartsen, werkgever voor HAIO’s
15