Plan van Aanpak CO2-footprint 2013 conform ISO 14064-1, CO2-reductiedoelen en CO2-reductiemaatregelen
Appingedam, 15 november 2014 Auteur: A. Akkerman Panterra Consultans
Geaccordeerd door: J.J. Kooi Directeur
COLOFON Het format voor deze rapportage is opgesteld door Stichting Stimular. Stichting Stimular verspreidt kennis over Duurzaam Ondernemen en ontwikkelt praktische instrumenten voor het midden- en kleinbedrijf en organisaties die daarmee vergelijkbaar zijn. Stichting Stimular is de werkplaats voor Duurzaam Ondernemen! Stichting Stimular Scheepmakershaven 27c 3011 VA Rotterdam t 010 - 238 28 28 f 010 - 437 93 03 e
[email protected] i www.stimular.nl Dit format mag uitsluitend worden ingezet voor eigen gebruik en niet voor commerciële doeleinden.
CO2-footprint, CO2-reductiedoelen en CO2-reductiemaatregelen
INHOUDSOPGAVE 1
INLEIDING 1.1 Over dit rapport 1.2 Betrokkenen 1.3 Over het bedrijf
1 1 1 1
2
CO2-FOOTPRINT 2013 2.1 Grenzen 2.2 CO2-emissiegegevens 2.3 CO2-footprint 2013 2.4 Analyse CO2-footprint
2 2 4 4 5
3
CO2-REDUCTIEBELEID 3.1 Beleidsverklaring van directie 3.2 Kwantitatieve doelen over 3 jaar 3.3 reductiemaatregelen en verantwoordelijken
6 6 6 7
4
CO2-REDUCTIEPLAN 4.1 verwarming (scope 1) 4.2 zakelijk verkeer en goederenvervoer (scope 1) 4.3 Elektriciteit (scope 2) 4.4 Zakelijk verkeer met privé-auto’s (scope 2)
8 8 8 9 10
5
KETENINITIATIEF
10
6
VERKLARING
10
BIJLAGE 1 : GEGEVENSBRONNEN BIJLAGE 2 : WAGENPARK EN BRANDSTOFGEBRUIK 2013
I II
CO2-footprint, CO2-reductiedoelen en CO2-reductiemaatregelen
1
INLEIDING
1.1
OVER DIT RAPPORT
Dit rapport beschrijft de CO2-footprint van het referentiejaar 2013, de CO2reductiedoelstellingen en CO2-reductiemaatregelen van Bouwbedrijf Kooi. De aanleiding voor het opstellen van dit rapport is inzicht te krijgen in het energiegebruik en de CO2 –emissie, om deze vervolgens te kunnen verminderen. De reductie van CO2-uitstoot kan worden beloond bij aanbestedingen in de vorm van een (fictieve) korting op de inschrijfprijs. Hiernaast kan de vermindering in energieverbruik een kostenbesparing voor het bedrijf inhouden. Leeswijzer: Hoofdstuk 2 beschrijft onze CO2-footprint van het referentiejaar 2013 (3.A.1 van CO2-Prestatieladder). Deze CO2-footprint is opgesteld op basis van de eisen van ISO 14064-1. Hoofdstuk 3 bevat onze kwantitatieve reductiedoelen voor een periode van 3 jaar voor scope 1 & 2 emissies van ons bedrijf en onze projecten, uitgedrukt in percentages ten opzichte van 2013 (3.B.1 van CO2-Prestatieladder). Hoofdstuk 4 beschrijft ons plan van aanpak, inclusief de te nemen maatregelen in projecten (3.B.1 van CO2-Prestatieladder). Hoofdstuk 5 beschrijft de keteninitiatieven waarin wij participeren (3.D.1 van de CO2-Prestatieladder). 1.2 Bij
BETROKKENEN
de totstandkoming van dit rapport zijn betrokken: H. Schipper, controller C. Lips, administratie A. Akkerman, extern kwaliteitsadviseur
1.3
OVER HET BEDRIJF
Bouwbedrijf Kooi is een familiebedrijf sinds 1945 dat is uitgegroeid tot ca. 50 medewerkers. Zij houden zich vooral bezig met Utiliteitsbouw, woningbouw, renovatie en nu ook aardbevingsschade. Een van de specialiteiten is houtskeletbouw. En daarnaast heeft bouwbedrijf Kooi 1-2-3 huis ontwikkeld, een bouwconcept voor de seriematige woningbouw. Bouwbedrijf Kooi voldoet voor al haar activiteiten aan de benodigde kwaliteitseisen en bouwt met zorg voor mens en milieu. Bouwbedrijf Kooi is een erkend leerbedrijf en is actief in het meewerken van social return om medewerkers met een beperking die langdurig uit het arbeidsproces zijn geweest een kans te geven op terugkeer. Door gebruik te maken van duurzame producten en afvalstromen te verminderen wil bouwbedrijf Kooi actief meewerken aan een beter milieu.
Pagina 1 van 10
CO2-footprint, CO2-reductiedoelen en CO2-reductiemaatregelen
2
CO
2
-FOOTPRINT
2013
Deze CO2-footprint is opgesteld op basis van de eisen van ISO 14064-1. 2.1 2.1.1
GRENZEN Scopes
De CO2-footprint in deze rapportage heeft betrekking op scope 1 en 2 zoals gedefinieerd in de CO2-Prestatieladder van SKAO1. Dit is toereikend voor certificering op niveau 3 van de CO2-Prestatieladder.
Scope 1 (directe emissies): emissies door de eigen organisatie, zoals emissies door verbruik van brandstoffen voor verwarming, emissies door het eigen wagenpark en facultatief emissies van koudemiddelen. Scope 2 (indirecte emissies): emissies ten gevolge van het gebruik van elektriciteit, zakelijk verkeer met privé-auto’s en vliegverkeer.
2.1.2
Organisatorische grens
De organisatorische grens is vastgesteld zoals hieronder in het organogram is aangegeven op BV Beheer Kooi Appingedam en de twee daaronder vallende werkmaatschappijen B.V. Bouwbedrijf Kooi en 1 2 3 huis B.V. gevestigd in Appingedam aan de Kanaalweg 4,9902 AN met een opslagloods aan de Eerste Industrieweg 2, 9902 AM. De CO2-footprint heeft betrekking op Het kantoor, de fabriek en de loods. Brandstoffen voor alle vervoermiddelen en mobiele werktuigen. Zakelijk verkeer met personen auto’s 1
Omdat de CO2-footprint alleen betrekking heeft op scope 1 en 2, is in dit rapport het vereenvoudigde scopediagram opgenomen. Bij eventuele stijging op de ladder naar niveau 4 en 5, zullen wij het scopediagram uit het Handboek CO2-Prestatieladder pag. 52 gebruiken, vanwege de uitsplitsing van scope 3-emissies naar ‘upstream’ en ‘downstream activities’.
Pagina 2 van 10
CO2-footprint, CO2-reductiedoelen en CO2-reductiemaatregelen
In de CO2-footprint is meegenomen: Energiegebruik Kanaalweg 4 Appingedam Energiegebruik Loods Eerste Industrieweg Brandstoffen voor alle vervoermiddelen en mobiele werktuigen, in eigendom van het bedrijf. Brandstoffen voor machines en apparaten, zoals aggregaten, generatoren e.d. Zakelijk verkeer met privé-auto’s. Gemiddeld wordt 10% van het personeel ingehuurd. Deze inhuur valt onder scope 3 en is niet meegenomen in de CO2-footprint. Hieronder is het organogram van Bouwbedrijf Kooi opgenomen. BV Beheer Kooi Appingedam BV Bouwbedrijf Kooi
1-2-3 Huis BV
Directie Kwaliteitscoördinator
Controller Commercieel medewerker
VGM functionaris
Administratie Receptie
MVK-er M.J. Beukema
Verkoop
Magazijnbeheerder
Hoofd Uitvoering
Utiliteitsbouw en Woningbouw
Adjunct directeur
Projectleiders
Houtskeletbouw
Werkvoorbereiding en Calculatie
Afd. onderhoud
Productieleider
Uitvoerder
Werkvoorbereider
Voorman
Medewerkers
Buiten Voorman
Medewerkers
Voorman productie HSB
Medewerkers
Pagina 3 van 10
CO2-footprint, CO2-reductiedoelen en CO2-reductiemaatregelen
2.2
CO
2
-EMISSIEGEGEVENS
De CO2-footprint is opgesteld met behulp van de Milieubarometer van Stichting Stimular. De gebruikte CO2-emissiefactoren komen overeen met de eisen van de CO2-Prestatieladder. Het is mogelijk om koudemiddelen buiten de footprint te houden. Aangezien het om naar verwachting om kleine hoeveelheden gaat en sturing hierop zeer lastig is, is besloten om de koudemiddelen buiten de inventarisatie te laten. 2.3
CO
2
-FOOTPRINT 2013
Alle energiegegevens van het referentiejaar 2013 zijn ingevoerd in de Milieubarometer. In bijlage 1 staan de bronnen van deze energiegegevens. In tabel 1 staat een overzicht van de energiestromen van het bedrijf en de bijbehorende CO2-uitstoot in 2013.
TABEL 1: CO2-FOOTPRINT 2013 Thema
CO2-parameter
CO2-equivalent
CO2 scope 1 Aardgas voor verwarming
Brandstoffen
25.921
m3
1,83 kg CO2 / m3
47,3 ton CO2
Diesel
Mobiele werktuigen
10.142
liter
3,14 kg CO2 / liter
31,8 ton CO2
Personenwagen (in liters) benzine
Zakelijk verkeer
5.241
liter
2,78 kg CO2 / liter
14,6 ton CO2
Personenwagen (in liters) diesel
Zakelijk verkeer
10.206
liter
3,14 kg CO2 / liter
32,0 ton CO2
Bestelwagen (in liters) diesel
Zakelijk verkeer
18.824
liter
3,14 kg CO2 / liter
59,0 ton CO2
Bestelwagen (in liters) diesel
Goederenvervoer
1.491
liter
3,14 kg CO2 / liter
4,7 ton CO2
Vrachtwagen Euro V (in liters) diesel
Goederenvervoer
14.092
liter
3,14 kg CO2 / liter Subtotaal
44,2 ton CO2 234,0 ton CO2
CO2 scope 2 Ingekochte elektriciteit
Elektriciteit
Gedeclareerde km personenwagen
Zakelijk verkeer
155.860 1.946
kWh
0,455 kg CO2 / kWh
km
0,21 kg CO2 / km Subtotaal Totaal
70,9 ton CO2 0,4 ton CO2 71,3 ton CO2 305,0 ton CO2
Pagina 4 van 10
CO2-footprint, CO2-reductiedoelen en CO2-reductiemaatregelen
2.4
ANALYSE CO
2
-FOOTPRINT
In referentiejaar 2013 is in totaal 305 ton CO2 uitgestoten. Belangrijkste CO2-emissies In scope 1 zijn de belangrijkste CO2-emissies: Zakelijk verkeer 105,6 ton CO2 (34,7% van de totale CO2-footprint) Goederenvervoer 48,9 ton CO2 (16,0% van de totale CO2-footprint) Brandstoffen 47,3 ton CO2 (15,5% van de totale CO2-footprint) In scope 2 is de ingekochte elektriciteit de enige CO2-emissie: Elektriciteit: 70,9 ton CO2 (23,2% van de totale CO2-footprint). Op de projecten wordt gebruik gemaakt van de bouwaansluitingen van de opdrachtgevers. Deze zijn hier niet in meegenomen. Het betreft stroom met een grijs label. Vliegreizen voor zakelijke doeleinden hebben niet plaats gevonden in 2013.
Pagina 5 van 10
CO2-footprint, CO2-reductiedoelen en CO2-reductiemaatregelen
3 3.1
CO
2
-REDUCTIEBELEID
BELEIDSVERKLARING VAN DIRECTIE
BV Bouwbedrijf Kooi heeft zich ten doel gesteld om haar energieverbruik te reduceren. De doelstelling voor 2016 is 5% CO2-reductie ten opzichte van 2013. Deze doelstelling is gericht op het totale energiegebruik van de organisatie: Kantoor Fabriek Wagenpark, materieel en vervoer Alle medewerkers hebben de taak om bij hun werkzaamheden energie te besparen. Het thema energiebesparing is vast onderdeel van alle vormen van werkoverleg en het directie-overleg. 3.2
KWANTITATIEVE DOELEN OVER 3 JAAR
De kwantitatieve doelen voor 2016 zijn gebaseerd op de CO2-footprint van 2013 (hoofdstuk 2) en het CO2-reductieplan (hoofdstuk 4). De beoogde CO2-reductie voor 2016 betreft: Scope 1: 5% besparing op brandstof voor verwarming 7% besparing op brandstof voor zakelijk verkeer met personenauto’s 6% besparing op brandstof voor zakelijk verkeer met bestelwagens 5% besparing op brandstof voor goederenvervoer Scope 2: 5% besparing op elektriciteit] Over 3 jaar is de CO2-uitstoot van scope 1 en 2 emissies gereduceerd met 5% ten opzichte van 2013. CO2-reductiedoelen eenheid Scope 1 en 2 totaal
Scope 1 Aardgas voor verwarming Zakelijk verkeer met lease- of eigen voertuigen Goederenvervoer met lease- of eigen voertuigen Scope 2 Ingekochte elektriciteit
referentiejaar 2013 305 ton CO2
doel 2014 296 ton CO2
doel 2015 293 ton CO2
doel 2016 290 ton CO2
ton CO2/ m3 gebouw ton CO2/fte
47,3 ton CO2
45,9 ton CO2 102,4 ton CO2
45,4 ton CO2 101,4 ton CO2
44.9 ton CO2 99.9 ton CO2
ton CO2/ euro omzet
48,9 ton CO2
47,4 ton CO2
46,9 ton CO2
46.44 ton CO2
ton CO2/ m2 gebouw
70,9 ton CO2
68,8 ton CO2
68,0 ton CO2
67.0 ton CO2
ton CO2 /
105,6 ton CO2
Pagina 6 van 10
CO2-footprint, CO2-reductiedoelen en CO2-reductiemaatregelen
3.3 REDUCTIEMAATREGELEN EN VERANDWOORDELIJKEN De komende 3 jaar voeren we de volgende reductiemaatregelen uit. De uitvoering is toebedeeld aan de volgende personen. De maatregelen zijn uitgewerkt in hoofdstuk 4. Verantw. Tijdsbepaling Scope 1: CV ketel vervangen voor energiezuinig Directie 2017 Structureel overleg over CO2 reductie en Directie 2015 energieverbruik Vervanging wagenpark naar zuinig/hybride Directie indien nodig Voorlichting geven over bandenspanning Directie 2015 CO2 reductie bewust maken bij werknemers Directie 2015 Scope 2: Overgang op groene stroom Directie Onderzoek zelf duurzame energie opwekken Directie Buitenlampen en bouwlampen vervangen door LED Directie
2016 2015-2016 2015
Pagina 7 van 10
CO2-footprint, CO2-reductiedoelen en CO2-reductiemaatregelen
4
CO
2
-REDUCTIEPLAN
De CO2-uitstoot beperken is het meest (kosten)effectief in de volgende volgorde: 1. Energie besparen door: efficiëntere apparatuur/voertuigen gebruiken apparatuur efficiënter instellen apparatuur/voertuigen minder uren laten maken 2. Duurzame energie gebruiken: zelf opwekken met bijv. zonnecellen, houtkachel, zonneboiler of windmolen duurzame energie inkopen zoals groene stroom (met Milieukeur), biogas of ethanol Dit hoofdstuk geeft per scope een overzicht van de belangrijkste energieverbruikers, reeds genomen maatregelen en de geplande reductiemaatregelen. 4.1
VERWARMING (SCOPE 1)
Ons brandstofverbruik voor verwarming wordt bepaald door de volgende verbruikers: Verwarming van bedrijfspand en loods Wij gaan 5% CO2 reduceren op het gasverbruik voor kantoor en fabriek. Verwarming van bedrijfspand en loods Reeds genomen reductiemaatregelen: Verwarmde ruimtes sluiten bij aankomst of vertrek (bewustwording) Geplande reductiemaatregelen Thermostaat goed afstellen op het gebruik Kantoren onafhankelijk verwarmen CV ketel op termijn vervangen voor energiezuinig 4.2 ZAKELIJK VERKEER EN GOEDERENVERVOER (SCOPE 1) Bijlage 2 geeft een overzicht van de voertuigen, en het materieel in eigendom of lease, inclusief het brandstofverbruik in 2013. Wij gaan 5% CO2 reduceren door het uitvoeren van de volgende maatregelen. De beoogde besparing op dit thema over 3 jaar: 5,4% CO2 door zakelijk verkeer en 5% CO2 door goederenvervoer.
Pagina 8 van 10
CO2-footprint, CO2-reductiedoelen en CO2-reductiemaatregelen
Inkoop van voertuigen Reeds genomen reductiemaatregelen: Aanschaf Hybride personenauto dec 2013 Geplande reductiemaatregelen: Bij vervanging van (bestel)auto’s overgaan op zuinige auto’s en hybride auto’s Organisatie en planning Reeds genomen reductiemaatregelen: Ten aanzien van goederenvervoer worden ladingen gecombineerd zodat zoveel mogelijk met volle en retourvrachten wordt gereden. Ontwikkelen van een werkzame administratie betreffende het brandstofgebruik. Geplande reductiemaatregelen: Structureel overleg met werknemers en MT over reductie en energieverbruik Bewust maken bij werknemers Zuinig rijden Reeds genomen reductiemaatregelen: Zoveel mogelijk gezamenlijk rijden waarbij rekening wordt gehouden met woon/werk reisafstand Geplande reductiemaatregelen: Periodiek bandenspanning controleren Monitoren van brandstofverbruik en schades per voertuig Voorlichting geven over het nieuwe rijden
4.3
ELEKTRICITEIT (SCOPE 2)
Ons elektriciteitsverbruik bestaat uit de volgende onderdelen: Elektriciteit voor bedrijfspand en loods Wij gaan 5% CO2 reduceren door het uitvoeren van de volgende maatregelen. De beoogde besparing op dit thema over 3 jaar: 5% CO2 door elektriciteit voor bedrijfspand en loods. Elektriciteitsverbruik bedrijfspand en loods Verlichting Geplande reductiemaatregelen Buitenlampen en bouwlampen worden vervangen door LED verlichting Daglichtafhankelijke regeling van verlichting Bij beëindiging van het energieleveringscontract zal deze worden opgevolgd door een leveringscontract voor groene stroom. Maatregelen voor het zelf duurzame energie opwekken zal in 2015-2016 worden besproken. Kantoorapparatuur Reeds genomen reductiemaatregelen: Uitzetten van computers en printers bij vertrek.
Pagina 9 van 10
CO2-footprint, CO2-reductiedoelen en CO2-reductiemaatregelen
4.4 2)
ZAKELIJK VERKEER MET PRIVÉ-AUTO’S (SCOPE
Het zakelijk verkeer met prive auto,s wordt niet gestimuleerd en is in 2013 maar 3 x voorgekomen. Hier hoeven dus geen reductiemaatregelen voor worden getroffen.
5
KETENINITIATIEF
Wij gaan ons inspannen om samen met branchegenoten: Kennis en ervaring te delen over onze CO2-footprint en reductiemaatregelen; Technische ontwikkelingen in de markt te volgen, bijvoorbeeld op het gebied van zuinige machines en voertuigen; Om dit te realiseren gaan wij regelmatig naar relevante bijeenkomsten en participeren wij actief in minimaal 1 lopend keten-/branche-initiatief. 12 maart 2015 14.00 uur Nederland CO2 Neutraal, De Horst 1, 9371 KR Driebergen Netwerk van bedrijven die zich inspannen om CO2 te reduceren Doel hiervan is kennis op te doen om reductie van CO2 binnen Bouwbedrijf Kooi te profileren.
6
VERKLARING
Bouwbedrijf Kooi heeft een budget gereserveerd voor de CO2-prestatieladder incl. participatie-initiatieven.
Pagina 10 van 10
CO2-footprint, CO2-reductiedoelen en CO2-reductiemaatregelen[Bedrijfsnaam]
BIJLAGE
1
:
GEGEVENSBRONNEN
www.stimular.nl www.milieubarometer.nl www.skao.nl www.duurzaammkb.nl www.hetnieuwerijden.nl administratie Bouwbedrijf Kooi.
Pagina i van ii
CO2-footprint, CO2-reductiedoelen en CO2-reductiemaatregelen[Bedrijfsnaam]
BIJLAGE
2
:
WAGENPARK 2013
Kenteken
Merk/type
1 2 3 4
02-VS-DZ 6-VHH-94 6-VHH-95 12-ZDH-3
5 6 7 8
16-BZ-GH 4-SLF-36 35-VLT-2 36-VV-TL
9
41-BP-PF
10
42-BP-PF
11 12 13
42-BZ-GD 8-VHT-03 9-SXG-90
14 15 16 17 18
52-VNZ-8 55-VZP-3 87-VZJ-7 87-KKR-7 VJ-421-D
19 20 21 22
94-BS-BS 17-LSK-9 53-ZHT-5 64-ZHX-2
Toyota Hi-Ace 2.4 Diesel Fiat Doblo Cargo 1.6 MJ Euro5 Fiat Doblo Cargo 1.6 MJ Euro5 Renault Megane Estate Energy dCi Volkswagen transporter TDI 77 kw Diesel Renault Megane Estate Energy dCi Volkswagen Caddy 2,0 Fiat Doblo Cargo 1.9 Diesel Volkswagen transporter TDI 77 kw Diesel Volkswagen transporter TDI 77 kw Diesel Volkswagen transporter TDI 77 kw Diesel Fiat Ducato 2.3 MJ 31 Volvo V60 Volkswagen transporter TDI 75 kw Diesel Fiat Doblo 1.9 JTD Diesel Fiat Doblo 1.9 JTD Diesel Fiat 500 Ford Volkswagen transporter TDI 77 KW Diesel Audi A6 VW Passat 2.0 TDI Renault Megane Estal 1.5 DCI GT-line
23 24
BX-DB-93 BV-HT-34
GINAF DAF
25
BZ-RL-12
Spiering
Bouw jaar 2000 2010 2010 2012 2006 2013 2008 2001 2004 2004 2006 2010 2013 2008 2009 2009 2009 2014 2005 2010 2012 2012 2009 2008
Pagina ii van ii