PLAN VAN AANPAK CAMERABEVEILIGING FASE 1 BEDRIJVENTERREIN WITTE LAM
PLAN VAN AANPAK CAMERABEVEILIGING FASE 1 BEDRIJVENTERREIN WITTE LAM
Datum: 30 mei 2013 Versie: 1.0 Kenmerk: 481171C Opdrachtgever: BBOG Opdrachtnemer: STUURMANNEN BV Uitvoering:
1
INHOUDSOPGAVE MANAGEMENTSAMENVATTING .................................................................................................................. 3 1. INLEIDING ....................................................................................................................................................... 5 2. LOCATIESCAN ............................................................................................................................................... 6 3. RUIMTELIJKE EN JURIDISCHE UITGANGSPUNTEN EN RANDVOORWAARDEN .................... 10 4. INRICHTINGSMOGELIJKHEDEN............................................................................................................. 12 5. FINANCIËN ................................................................................................................................................... 14 6. VERVOLGSTAPPEN .................................................................................................................................... 15 BIJLAGE(N)......................................................................................................................................................... 16
2
MANAGEMENTSAMENVATTING De stichting Beveiliging Bedrijfsomgeving Groningen (voortaan BBOG) heeft de wens uitgesproken een verkenning uit te willen voeren naar de mogelijkheden van cameratoezicht in het publiekprivate domein, om hiermee de veiligheid te vergroten. Deze verkenning, waarin de mogelijkheden voor cameratoezicht zijn beschreven, samen met de mogelijke financieringsmodellen,
is eind 2012
uitgevoerd. Hieruit is naar voren gekomen dat drie bedrijventerreinen in aanmerking komen voor het uitvoeren van een pilot, waarvan bedrijventerrein Het Witte Lam er één is. De volgende stap in het proces is dit plan van aanpak, waarin specifiek voor Het Witte Lam een uitwerking is gemaakt van de inrichtingsmogelijkheden. Om tot deze uitwerking te komen is een locatiescan uitgevoerd, waarin specifiek is gekeken naar zaken als de inrichting, de bewegingen, de verlichting, de omgeving, het risicoprofiel en de toekomstige ontwikkelingen van het terrein. Bij het opstellen van dit risicoprofiel is ook gekeken naar de ontwikkelingen van de incidentencijfers. Risicoanalyse Over het algemeen blijkt uit de cijfers dat er relatief weinig incidenten zijn op het Witte Lam. Belangrijkste oorzaak is de ligging van het terrein en de ontsluiting. Uit de politiecijfers springen 2 onderwerpen eruit op bedrijventerrein Het Witte Lam te weten: ‘diefstal/inbraak bedrijven en instellingen (inclusief winkeldiefstal)’ en ‘lichamelijke integriteit’. Met name het aantal diefstal/inbraak bedrijven en instellingen is in verhouding toegenomen. Hetgeen wel opmerkelijk is gezien de aard van het terrein. Er van uitgaande dat het hier hoofdzakelijk gaat om inbraken is de conclusie te trekken dat het om geplande acties gaat. Wat verder opvalt is dat het aantal vernielingen en zaaksbeschadigingen tot nul is gereduceerd is maar het aantal zaken op het gebied van lichamelijke integriteit procentueel juist fors gestegen zijn. Het is overigens de vraag of hier op dit gebied actie moet worden ondernomen omdat er geen logische verklaring is te bedenken op basis van de bekende gegevens. Er staan relatief veel panden te koop en te huur op dit terrein. Het verpauperingsrisico op pandniveau is hierdoor wel aanwezig. Over het algemeen is het een redelijk net terrein, maar het verdient wel aandacht om het zo te houden. Het KVOB zou hier een goede methodiek voor zijn mits op terreinniveau uitgevoerd. Juridische verkenning Is cameratoezicht op bedrijventerrein Het Witte Lam een subsidiair middel? Op basis van de cijfers van bedrijventerrein het Witte Lam is geen directe aanleiding te formuleren om over te gaan tot cameratoezicht. De argumentatie zit veel meer in de preventieve sfeer. Om de bedrijven op een moderne manier te beveiligen zou op het Witte Lam op een relatief eenvoudige manier cameratoezicht ingericht worden. Dit is mogelijk omdat het Witte Lam qua ruimtelijke inrichting goed af te sluiten is door de brede sloot en andere obstakels. De enige toegangsweg is overzichtelijk. Verder zijn er geen doorgaande wegen waardoor er enkel sprake is van bestemmingsverkeer. De vraag die beantwoord moet worden is of deze perceptie en cijfers opwegen tegen de inbreuk op de privacy. De proportionaliteit van de inzet van het middel cameratoezicht wordt bepaald door de mate waarin het in een pakket van maatregelen ingepast wordt. Met andere woorden, is het vanuit juridisch
3
oogpunt beschouwde zware middel cameratoezicht op zijn plaats, of zijn er andere maatregelen die eerst genomen kunnen worden? Vanuit het KVO-B zijn in de afgelopen jaren verscheidene maatregelen ontplooit. Deze hebben maar deels het gewenste effect gehad op de fysieke veiligheid en de veiligheidsbeleving. Nu is cameratoezicht als solitair middel in de visie van de in dit plan voorgestelde aanpak ook niet aan de orde. De aanpak van cameratoezicht op bedrijventerreinen is enkel effectief in een keten van activiteiten die op elkaar aan moeten sluiten. Alleen dan kan het doel van preventieve beveiliging gerealiseerd worden. Ruimtelijke verkenning Voor cameramasten zal een vergunning moeten worden aangevraagd. Dit betekent dat er in de keuze van de opstellingen van de camera’s voldaan moet worden aan de reguliere vereisten van de gemeente. In discussie met de gemeente is besproken dat het niet mogelijk is om camera’s te koppelen aan de lichtmasten vanwege de wisselende spanning van het lichtnet en de beweeglijkheid van lichtmasten bij harde wind. Beide argumenten zijn niet goed voor de camera’s. Verder is er op het Witte Lam geen beletsel op ruimtelijk gebied. Wel zal er aan de Noordwestkant van het terrein aandacht moeten zijn voor de oversteek tussen de Zeewinde en de N370. Overige randvoorwaarden Uit de eerste analyse blijkt er geen glasvezel aanwezig op bedrijventerrein het Witte Lam. Dit zou mogelijk een beperkende factor kunnen zijn op eventueel realiseren van cameratoezicht. Wanneer er vanuit de aanwezige ondernemers behoefte bestaat aan glasvezelverbinding is het raadzaam om dit traject te combineren met het cameratoezicht. In Groningen is het Noordelijk Centrum voor Innovatief Cameratoezicht (NCIC) gevestigd. Uit besprekingen met het NCIC is duidelijk geworden dat het NCIC nog geen invulling kan geven aan vormen van cameratoezicht zoals bedoeld in dit plan. Wellicht kan dit in de nabije toekomst alsnog veranderen. In dit plan zal vooralsnog uitgegaan worden van de mogelijkheden die de particuliere toezichtruimten bieden. Inrichtingsmogelijkheden Ondanks dat de situatie zich goed leent voor kentekencontrole, is het de vraag, gezien het relatief vele bestemmingsverkeer door de woon/werk situatie en het lek wat gedicht moet worden, of op Het Witte Lam de kosten van ANPR camera’s opwegen tegen het resultaat. Het advies is om in eerste instantie alleen voor PTZ camera’s te kiezen. Voor de PTZ camera’s is het belangrijk om op basis van de verkeersbewegingen de intelligentie van de camera’s te gaan instellen. Het advies zou zijn om meerdere presetinstellingen per camera te gebruiken, waarbij er voor iedere instelling triggerfields bij (opritten naar) de bedrijven worden geplaatst en zo mogelijk (zeker bij camera 2) op de weg. Hierbij kan ook gedacht worden aan het gebruik van all in view camera’s.
4
1. INLEIDING De stichting Beveiliging Bedrijfsomgeving Groningen (voortaan BBOG) heeft de wens uitgesproken een verkenning uit te willen voeren naar de mogelijkheden van cameratoezicht in het publiekprivate domein, om hiermee de veiligheid te vergroten. Deze verkenning, waarin de mogelijkheden voor cameratoezicht zijn beschreven, samen met de mogelijke financieringsmodellen, is eind 2012 uitgevoerd. Hieruit is naar voren gekomen dat drie bedrijventerreinen in aanmerking komen voor het uitvoeren van een pilot, waarvan bedrijventerrein het Witte Lam er één is. De volgende stap in het proces is dit plan van aanpak, waarin specifiek voor Het Witte Lam een uitwerking is gemaakt van de inrichtingsmogelijkheden. Om tot deze uitwerking te komen is een locatiescan uitgevoerd, waarin specifiek is gekeken naar zaken als de inrichting, de bewegingen, de verlichting, de omgeving, het risicoprofiel en de toekomstige ontwikkelingen van het terrein. Bij het opstellen van dit risicoprofiel is ook gekeken naar de ontwikkelingen van de incidentencijfers. In dit plan is ook een juridische verkenning opgenomen waarin zaken als de proportionaliteit, de subsidiariteit en de wet op de privacy rondom cameratoezicht zijn omschreven.
De prijzen die in dit document genoemd zijn, zijn richtinggevend op basis van de ervaringen op andere terreinen. Het geeft een reëel beeld, maar kunnen niet als definitieve prijzen genomen worden. De exacte prijzen moeten doormiddel van offertes opgevraagd worden. Verder zijn de prijzen gebaseerd op het cameraplan zoals omschreven is in dit plan. Wanneer het parkmanagement besluit componenten toe te voegen aan de opzet, is het logische gevolg dat de prijzen ook zullen veranderen.
5
2.LOCATIESCAN 2.1 Inrichting van het bedrijventerrein Het Witte Lam is een kleinschalig bedrijventerrein aan de noordkant van Groningen. Het terrein is circa 8,8 hectare in oppervlak. Door de ligging langs de rondweg van Groningen is Het Witte Lam goed bereikbaar. Er vindt zowel wonen als werken plaats op het terrein. Er bevinden zich ongeveer 89 bedrijven op dit terrein. Er zijn geen fietspaden aanwezig, maar wel trottoirs aan één zijde van de wegen. Er zijn nog enkele braakliggende gedeelten en er wordt ook nog een enkel bedrijf gebouwd. Het is een redelijk nieuw bedrijventerrein, maar er is relatief veel leegstand. Er vindt business to business plaats, er zijn o.a. opleidingcentra, een motorzaak en een autobedrijf. Er zijn geen grote bedrijven op het terrein, de meeste zijn vrij klein tot klein en er is in verhouding sprake van veel woon/werk situaties.
6
2.2 ‘Bewegingen’ op het bedrijventerrein Met het begrip ‘bewegingen’ op het bedrijventerrein wordt gedoeld op de soort en het aantal activiteiten dat op het bedrijventerrein wordt uitgevoerd, de logistieke stromen en de tijdstippen waarop deze activiteiten en stromen plaatsvinden. Hierbij valt te denken aan de reguliere doorstroom van werknemers, bezoekers, laad- en losverkeer maar ook aan ongewenste bezoekers. Doordat het Witte Lam maar één toegangsweg heeft, vindt er geen doorgaand verkeer plaats en is er alleen bestemmingsverkeer. Overdag is er sprake van laad- en losverkeer, maar gezien de omvang van de bedrijven is er geen sprake van veel groot vrachtverkeer. Hoewel in mindere mate vindt er ook ’s avonds en wellicht ’s nachts verkeer plaats, omdat er ook gewoond wordt. Aangezien het een klein terrein is, is er geen grote verkeerstroom. Er is sprake van enkele dienstverlenende bedrijven zoals het opleidingcentrum die verkeersbewegingen met zich mee kunnen brengen op afwijkende tijdstippen. Volcontinue bedrijven zijn er niet. Voor criminelen zijn de ontsnappingsroutes beperkt. 2.3 Verlichting De openbare verlichting ziet er redelijk uit. Om een goed beeld te krijgen van de aard en sterkte van de verlichting dient de totale situatie echter in de avondsituatie beoordeeld te worden op basis van de camerabehoefte. Tijdens de nachtschouwen die voor het behalen van het KVO-B per deelterrein uitgevoerd moeten worden, kan beoordeeld worden wat het niveau van de openbare en private verlichting is. Om vast te stellen of de verlichting voldoet aan de technische eisen van de beoogde camera’s, is het aan te bevelen om hiervoor in samenwerking met de gemeente een lichtscan uit te voeren.
2.4 Omgevingsscan van het bedrijvenbedrijventerrein Het Witte Lam bevindt zich aan de noordzijde bij de uitvalwegen van de stad Groningen. Er is een snelle aansluiting bij de rondweg en de N46. Het terrein heeft dus een redelijk tot goede verbinding met de uitvalswegen van Groningen. De aantrekkingskracht van de stad Groningen is groot t.o.v. de omliggende kernen. 2.5 Risicoprofiel van het bedrijventerrein Politiecijfers Over het algemeen blijkt uit de cijfers dat er relatief weinig incidenten zijn op het Witte Lam. Belangrijkste oorzaak is de ligging van het terrein en de ontsluiting. Uit de politiecijfers springen 2 onderwerpen eruit op bedrijventerrein Het Witte Lam te weten: 1.
Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen (inclusief winkeldiefstal)
2.
Lichamelijk integriteit
Met name het aantal diefstal/inbraak bedrijven en instellingen is in verhouding toegenomen. Hetgeen wel opmerkelijk is gezien de aard van het terrein. Er van uitgaande dat het hier
7
hoofdzakelijk gaat om inbraken is de conclusie te trekken dat het om geplande acties gaat. Het Witte Lam leent zich in mindere mate voor gelegenheidsdiefstal. Dit verklaart ook waarom het aantal diefstallen van motor-, brom-, snorfietsen zo laag is. Wat verder opvalt is dat het aantal vernielingen en zaaksbeschadigingen tot nul is gereduceerd is maar het aantal zaken op het gebied van lichamelijke integriteit procentueel juist fors gestegen zijn. Het is overigens de vraag of hier op dit gebied actie moet worden ondernomen omdat er geen logische verklaring is te bedenken op basis van de bekende gegevens. Witte Lam 1.2.1. Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen
Aangifte Incidenten Melding
2009 0 0 0
2010 0 0 0
2011 2 2 0
2012 0 0 0
1.2.2. Diefstal van motorvoertuigen
Aangifte Incidenten Melding
0 0 0
2 3 0
0 0 0
1 1 1
1.2.3. Diefstal van brom-, snor-, fietsen
Aangifte Incidenten Melding
0 0 0
0 0 0
0 0 0
1 1 0
Aangifte Incidenten Melding
0 0 0
1 1 0
2 3 1
0 0 0
1.4. Lichamelijke integriteit
Aangifte Incidenten Melding
3 8 5
2 5 2
0 1 1
3 5 3
2.2.1. Vernieling cq. zaakbeschadiging
Aangifte Incidenten Melding
5 6 3
3 2 0
3 4 3
0 0 0
Aangifte Incidenten Melding
3 4 2
2 3 3
3 3 2
5 6 5
39
29
30
32
1.2.5. Diefstal af/uit/van overige voertuigen
2.5.1. Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen (inclusief Winkeldiefstal)
Totaal
Analyse Er staan relatief veel panden te koop en te huur op dit terrein. Het verpauperingsrisico op pandniveau is hierdoor wel aanwezig. Over het algemeen is het een redelijk net terrein, maar het verdient wel aandacht om het zo te houden. Het KVOB zou hier een goede methodiek voor zijn mits op terreinniveau uitgevoerd. Met name centraal op het terrein bevinden zich een behoorlijk aantal woon-werklocaties. Dit brengt in zeker mate sociale controle op het terrein. Hierdoor zijn deze bedrijven minder aantrekkelijk voor inbraak, maar er zijn ook enkele wat meer afgelegen delen waar niet gewoond wordt en daar is het risico groter.
8
Er is maar één toegangsweg tot het terrein, maar er is wel een lek aan de achterzijde, door een dam in de omringende sloot, waarin een hek zit wat vrij makkelijk verwijderd kan worden. De groenvoorzieningen zijn niet overdadig en goed bijgehouden en de zichtlijnen zijn prima.
2.6 Huidige vormen van beveiliging op het bedrijventerrein Op Het Witte Lam zijn er bijna geen bedrijven met hekwerken rondom het pand. Beveiliger G4S (zelf ook vestiging op Witte Lam) heeft het contract collectieve beveiliging onder de BBOG, maar het aantal deelnemers is vrij klein. Verder zijn er nog enkele andere beveiligers individueel actief. Er zijn geen collectieve camera’s op de terreinen.
9
3. JURIDISCHE EN RUIMTELIJKE UITGANGSPUNTEN EN RANDVOORWAARDEN
3.1 Juridische verkenning In voorbereiding op dit onderzoek is door het BBOG een onderzoek naar cameratoezicht in algemene zin uitgevoerd. Dit is door het bestuur geaccordeerd en eveneens aan het college van Burgemeesters en Wethouder van de gemeente Groningen voorgelegd. Ook is op basis van het advies de opdracht verstrekt om voor een drietal terreinen in Groningen een plan uit te werken voor het realiseren van cameratoezicht. Op basis van dit voortraject is te concluderen dat de grondhouding van de gemeente Groningen ten aanzien van cameratoezicht op bedrijventerreinen positief is. Wel zal dit plan in zijn definitieve vorm aan het college van Burgemeesters en Wethouders ter goedkeuring voorgelegd moeten worden. Op deze manier wil het bevoegd gezag invulling geven aan het borgen van de privacybelangen van de inwoners en bezoekers. Subsidiariteit Is cameratoezicht op bedrijventerrein Het Witte Lam een subsidiair middel? Op basis van de cijfers van bedrijventerrein het Witte Lam is geen directe aanleiding te formuleren om over te gaan tot cameratoezicht. De argumentatie zit veel meer in de preventieve sfeer. Om de bedrijven op een moderne manier te beveiligen zou op het Witte Lam op een relatief eenvoudige manier cameratoezicht ingericht worden. Dit is mogelijk omdat het Witte Lam qua ruimtelijke inrichting goed af te sluiten is door de brede sloot en andere obstakels. De enige toegangsweg is overzichtelijk. Verder zijn er geen doorgaande wegen waardoor er enkel sprake is van bestemmingsverkeer. De vraag die beantwoord moet worden is of deze perceptie en cijfers opwegen tegen de inbreuk op de privacy. De volgende uitgangspunten dienen hierbij meegenomen te worden in de weging: -
Er vindt bewoning plaats op het terrein maar wel gekoppeld aan het bedrijf.
-
Er is geen directe verbinding met andere woonwijken
-
Er is enkel sprake van bestemmingsverkeer
In de procedure zullen de bewoners van het terrein op schrift moeten zetten dat zij geen bezwaar hebben tegen het cameratoezicht op hun bedrijventerrein. In principe is het privacyvraagstuk hiermee ook afgehandeld. Proportionaliteit De proportionaliteit van de inzet van het middel cameratoezicht wordt bepaald door de mate waarin het in een pakket van maatregelen ingepast wordt. Met andere woorden, is het vanuit juridisch oogpunt beschouwde zware middel cameratoezicht op zijn plaats, of zijn er andere maatregelen die eerst genomen kunnen worden? Vanuit het KVO-B zijn in de afgelopen jaren verscheidene maatregelen ontplooit. Deze hebben maar deels het gewenste effect gehad op de fysieke veiligheid en de veiligheidsbeleving. Nu is cameratoezicht als solitair middel in de visie van de in dit plan voorgestelde aanpak ook niet aan
10
de orde. De aanpak van cameratoezicht op bedrijventerreinen is enkel effectief in een keten van activiteiten die op elkaar aan moeten sluiten. Alleen dan kan het doel van preventieve beveiliging gerealiseerd worden.
3.2 Ruimtelijke verkenning Voor cameramasten zal een vergunning aangevraagd moeten worden. Dit betekent dat er in de keuze van de opstellingen voldaan moet worden aan de reguliere vereisten van de gemeente. Er is eveneens gesproken over de mogelijkheid om de camera’s aan de verlichtingsmasten te koppelen. Dit is echter niet wenselijk/mogelijk, waarbij de belangrijkste argumenten zijn: -
Het lichtnet heeft wisselende spanning, wat voor camera en randapparatuur niet goed is.
-
Lichtmasten zijn beweeglijker bij bijvoorbeeld veel wind. Camera’s, welke zijn uitgerust met intelligentie, moeten daarentegen zo stabiel mogelijk hangen.
Verder is er op het Witte Lam geen beletsel op ruimtelijk gebied. Wel zal er aan de Noordwestkant van het terrein aandacht moeten zijn voor de oversteek tussen de Zeewinde en de N370.
3.3 Overige randvoorwaarden Glasvezel Uit de eerste analyse blijkt er geen glasvezel aanwezig op bedrijventerrein het Witte Lam. Dit zou mogelijk een beperkende factor kunnen zijn op eventueel realiseren van cameratoezicht. Wanneer er vanuit de aanwezige ondernemers behoefte bestaat aan glasvezelverbinding is het raadzaam om dit traject te combineren met het cameratoezicht. Toezichtruimte In Groningen is het Noordelijk Centrum voor Innovatief Cameratoezicht (NCIC) gevestigd. Uit besprekingen met het NCIC is duidelijk geworden dat het NCIC nog geen invulling kan geven aan vormen van cameratoezicht zoals bedoeld in dit plan. Wellicht kan dit in de nabije toekomst alsnog veranderen. In dit plan zal vooralsnog uitgegaan worden van de mogelijkheden die de particuliere toezichtruimten bieden.
11
4. INRICHTINGSMOGELIJKHEDEN 4.1 INRICHTINGSKAART
Het Witte Lam, Groningen PTZ basis PWL3 PTZ aanvullend
PWL2
Anpr
Lek Anpr 1 Optie Inkoppeling server
AWL2 PWL4
PWL3
PWL1 AWL1
4.2 FUNCTIONALITEIT ANPR camera’s Aangezien er slechts 1 toegangsweg naar Het Witte Lam is, leent de situatie zich goed voor het toepassen van kentekencamera’s. Omdat de op- en afrit naar en van het terrein nogal kort is en het fietspad ernaast een lek zou veroorzaken (zie foto), is het advies om een ANPR op de Kweldergras en op de Oeverkruid te plaatsen. Gezien de breedte van de beide wegen kan dit waarschijnlijk in totaal met 2 camera’s. Wel dient lek 1 te worden gedicht (zie foto). Het hek lijkt vrij makkelijk verwijderbaar, maar omdat dat deze dam waarschijnlijk nog regelmatig wordt gebruikt (tractors?) kan dit wellicht in overleg met de eigenaar vrij eenvoudig worden verholpen. PTZ camera’s Omdat het woon/werk gedeelte met name rond de Lamsoor is gesitueerd, is er hier sprake van enige sociale controle. De basisvorm voor het collectieve cameratoezicht zou zijn om alleen van
12
camera PLW 1 en 2 uit te gaan, met triggerfields voor de panden langs en camera 2 sowieso ook op de weg. Voor een uitgebreidere versie van collectief cameratoezicht, kunnen er bij voldoende deelname nog aanvullend camera PLW 3 en/of 4 worden geplaatst. En verder kan de ondernemers worden aangeboden om met eigen camera’s in te loggen op de collectieve server.
4.3 AANDACHTSPUNTEN EN ADVIES Ondanks dat de situatie zich goed leent voor kentekencontrole, is het de vraag, gezien het relatief vele bestemmingsverkeer door de woon/werk situatie en het lek wat gedicht moet worden, of op Het Witte Lam de kosten van ANPR camera’s opwegen tegen het resultaat. Het advies is om in eerste instantie alleen voor PTZ camera’s te kiezen. Voor de PTZ camera’s is het belangrijk om op basis van de verkeersbewegingen de intelligentie van de camera’s te gaan instellen. Het advies zou zijn om meerdere presetinstellingen per camera te gebruiken, waarbij er voor iedere instelling triggerfields bij (opritten naar) de bedrijven worden geplaatst en zo mogelijk (zeker bij camera 2) op de weg. Hierbij kan ook gedacht worden aan het gebruik van all in view camera’s. Er zal voldoende tijd voor een testfase moeten worden uitgetrokken, om in overleg met de ondernemers de juiste keuzen te maken voor een optimale beveiliging met zo weinig mogelijk vervuiling in de meldingen.
13
5. FINANCIËN Wordt nader ingevuld
14
6. VERVOLGSTAPPEN Wordt nader ingevuld
15
BIJLAGE(N)
16