Perspectief 2013
Visie, strategie en favorieten
Serious Money. Taken Seriously.
volgende
Voorwoord en inhoudsopgave
Met deze publicatie voorzien wij u “ graag van extra beleggingsinzichten.
Tanja Nagel voorzitter Raad van Bestuur
[email protected]
Dit sluit aan op ons streven uw kennispartner bij vermogenszaken te zijn. Ook in 2013 blijven wij uw vertrouwen graag waard.
”
Terugblik
3
Economie
4
Beleggingsstrategie
7
Obligaties
9
Aandelen
10
Beleggingsfondsen
12
Duurzaamheid
14
Derivaten
16
Prognoses en favorieten
17
vorige volgende
Perspec tief 2013
2
Terugblik
2012 was ondanks zorgen een mooi beleggingsjaar Het jaar 2012 leverde hoge rendementen
op voor vrijwel alle beleggingscategorieën. Dit ondanks de recessie in Europa en
zwakkere landen opliep. Met het steunfonds ESM wilden de Europese leiders de negatieve wisselwerking tussen overheden en banken doorbreken. Het ESM kan namelijk de bankschulden overnemen
Japan, de noodzaak van financiële steun
zonder dat dit direct de staatsschuld van de betrokken landen belast.
teruggang in omzet bij ondernemingen.
Effect ECB-acties op aandelenkoersen Europa
voor Europese landen en banken en de Met een rendement van bijna 13%
presteerden aandelen goed. Obligaties brachten bijna 10% op, waarbij risico
vollere obligaties sterk presteerden. Alleen grondstoffen leverden in 2012
weinig op, vooral door veranderde Chinese economische ontwikkelingen en China Paul Broholm directeur Investments
[email protected]
één van de grootste afnemers is.
120 115 110
De omslagpunten op de financiële markten werden vooral bepaald
Draghi: "Whatever it takes" om de euro te redden
Steun Spaanse banken LTRO 1 Verkiezingen Griekenland
95 90
ECB en steunfonds zorgen voor positieve omslag
ECB rente naar 0,75%
LTRO 2
105 100
MSCI Europe Index
Tweede steunpakket aan Griekenland
nov dec 2011
jan feb 2012
mrt
apr
mei
jun
jul
aug
sep
okt
Bronnen: Bloomberg, TGB Investments
door acties en uitspraken van de centrale banken. Het Europese beleid verraste de markten. Begin 2012 verstrekte de ECB voor de
Inmiddels zit Europa in een andere negatieve spiraal gevangen.
tweede maal in drie maanden 3-jaarsleningen aan Europese banken.
De opgelegde bezuinigingen verergerden de economische terugval
Met een totaalbedrag van € 1.000 mrd werden eventuele
en zorgen voor hoge werkloosheid, minder kredietverlening en
liquiditeitsproblemen bij banken voorkomen en nam de spanning
afwaarderingen. Hierdoor kon niet aan de begrotingsdoelstellingen
op de geldmarkten af.
worden voldaan en moest er weer meer bezuinigd worden ten koste van de groei. De ECB kondigde aan dat zij onbeperkt staatsleningen zal opkopen, zodat overheden hun tekorten tegen niet al te hoge rentelasten kunnen blijven financieren. Wel geldt als voorwaarde dat die landen een officiële steunaanvraag doen, zodat zij aan begrotings- en concurrentievoorwaarden moeten voldoen.
Monetaire verruiming wereldwijd Ook in de andere regio’s was sprake van een afzwakking in de economische groei en hulp vanuit het monetaire beleid. De Amerikaanse, Britse en Japanse centrale bank startten nieuwe opkoopprogramma’s waarbij ook risicovolle obligaties en zelfs aandelen (in Japan) werden opgekocht. Helaas verslechterde de economische trend vanaf maart en bleven banken en spaarders geld bij Zuid-Europese banken onttrekken.
Veel opkomende markten verlaagden eveneens de rente, hoewel
Bovendien waren de bankbalansen onvoldoende versterkt en
deze landen toch minder ruimte hebben dan beleggers hadden
zorgde de Spaanse vastgoedcrisis voor extra afwaarderingen en
verwacht. Dit is weer een gevolg van oplopende huizenprijzen
economische terugval. Overheden moesten hun banken te hulp
en de overcapaciteit in bepaalde sectoren en de hogere voedsel
schieten, zoals in Cyprus en Spanje, waardoor de rente voor de
prijzen eerder in het jaar.
vorige menu volgende
Perspec tief 2013
3
Economie
Uitzonderlijke omstandigheden Misschien realiseren we ons te weinig hoe uitzonderlijk de huidige situatie is. Centrale banken voeren het meest
verruimende beleid ooit, de eurozone voert als enige regio
een munteenheid zonder politieke unie, in China start een
nieuw leiderschap en vindt een verschuiving naar een meer consumentgedreven economie plaats en de globalisering
zorgt voor een grote onderlinge verwevenheid. Bovendien
zijn er in 2013 verkiezingen in Italië, Duitsland en Japan, landen die van belang zijn voor de aanpak van de schulden problematiek. Dit levert zowel bedreigingen als kansen op.
zou gaan en centrale banken houden de rente laag. De bijdrage van de overheid is noodzakelijk omdat consumenten en bedrijfsleven als pijlers van de economische groei wegvallen. Om de situatie te verbeteren is fiscale stimulering nodig in combinatie met een ruim monetair beleid en structurele verbeteringen in concurrentie- en balansposities. Zolang de problemen bij banken en ondernemingen niet zijn aangepakt, is zo’n beleid echter minder effectief, zoals nu in Europa het geval is en zoals Japan al langdurig ondervindt. (Bank)balansen moeten versterkt worden door aandelen emissies, schuldsaneringen of faillissementen Ineke Valke
beleggingsstrateeg
en steun aan zieltogende ondernemingen
[email protected] moet worden voorkomen.
van “deBijdrage overheid is noodzakelijk ”
Ons basisscenario voor 2013 gaat uit van een gematigde economische groei, waarbij de regionale verschillen groot zijn. In Europa zet de recessie door en in de VS zal de groei onder historische gemiddelden
Europa: structurele verbetering nog ongewis
blijven. Sinds 2008 zijn huishoudens en ondernemingen bezig met
De overheden van veel zwakke Europese landen krijgen geen tijd om
de vermindering van de schuldposities en dit proces is nog niet ten
via groei om te buigen en worden door de Europese Commissie en
einde. Inmiddels verkeren wij in een repressie1: overheden trekken
beleggers gedwongen tot omvangrijke bezuinigingen. Niet alle
geld naar zich toe dat normaal gesproken naar andere marktpartijen
hervormingen zijn negatief, met als beste bewijs Duitsland dat
Schuldposities nog altijd hoog 600 500 400
Niet-financiële ondernemingen 2011
huishoudens 2011
staatsschuld 2011
Niet-financiële ondernemingen 1980
huishoudens 1980
staatsschuld 1980
300 200 100 0
Ierland
Portugal
Japan
Spanje
Nederland
Frankrijk
Italië
VS
Bronnen: Société Générale Cross Asset Research, gebruikmakend van OECD, IMF, Eurostat, EC, BIS , TGB Investments 1
Zie bijv. IMF World Economic Outlook, pagina 102, waar Reinhart, Kirkegaard en Sbrancia worden geciteerd.
vorige menu volgende
Perspec tief 2013
4
Economie
Verenigde Staten: herstel gloort jarenlang de arbeidsmarkt en sociale voorzieningen hervormde om
Amerikaanse economie is dat een deel van het economische herstel
er daadkrachtiger uit te komen. Hoewel er reeds productiefaciliteiten
gerealiseerd is door fiscale en monetaire steun. Aan de andere kant
naar zwakkere eurolanden verhuizen, missen veel hervormingen
bewijzen de flexibiliteit en innovatie zeker ook hun kracht. Na jaren
overtuiging. Er wordt vooral gekozen voor de publieke sector
van verschuiving van productiefaciliteiten en call centers naar lage
waardoor de verbetering in concurrentiepositie achterblijft.
lonenlanden, keert de trend zich nu juist weer richting Amerika.
Daarnaast loopt de werkloosheid op waardoor inkomens en
Dit creëert ruimte voor de overheid om de begroting te verbeteren.
belastinginkomsten verminderen en sociale onrust optreedt.
Hoewel de politici zich in 2011 bij het schuldplafond niet van hun beste kant hebben laten zien, verwachten wij een overeenkomst
Op korte termijn verwachten wij een steunaanvraag van Spanje op
waarbij iets meer tijd genomen wordt voor ombuigingen dan
grond van de economische krimp, de afwaarderingen op vastgoed
volgens het scenario van de automatische begrotingsaanpassing ter
en de zwakke positie van banken. De situatie in Italië blijft eveneens
waarde van 5% van het bbp. De economische groei kan in 2013
fragiel. De begroting is dan wel op orde, maar een hoge staatsschuld
dan rond de 1,7% uitkomen.
en lage economische groei houden het land in hun greep. In april vormen verkiezingen een risico voor het pro-Europese beleid. Inmiddels is de term ‘doormodderen’ te negatief voor alle ontwikkelingen die Europa doormaakt, maar feit blijft dat de gekozen aanpak risicovol en niet alomvattend is, (te) langzaam gaat
“ Productiefaciliteiten terug naar de VS ”
en de recessie in veel landen aanhoudt. Ook de Duitse economie is
Wij verwachten dat de Fed de rente tot medio 2015 laag houdt, maar
inmiddels niet ongevoelig voor de afzwakking en dit kan de
dat zij in de loop van het jaar het opkoopprogramma zal stopzetten.
economische ontwikkeling verder aantasten.
Dit betekent dat de Amerikaanse schatkist een andere financier moet vinden. Aziatische landen zullen hun posities in Amerikaanse
Wij verwachten dan ook dat de ECB de rente nog eens met
staatsleningen minder laten groeien doordat de exportgroei en
25 basispunten zal verlagen en het opkoopprogramma voor
daardoor valutareserves minder toeneemt. De Amerikaanse
staatsleningen in werking zet. Ook de ECB begeeft zich daarmee op
overheid heeft daarbij het geluk dat er voorlopig nog een tekort aan
relatief onbekend terrein. Dit zal in het begin van het jaar
veilige beleggingen is door de verminderde kredietwaardigheid van
plaatsvinden aangezien de Duitsers in september naar de stembus
andere overheden en dat de vraag vanuit (institutionele) beleggers
gaan en de regeringspartijen zich dan waarschijnlijk meer tegen
hoog blijft. Deze afhankelijkheid vormt op den duur wel een risico.
zulke ingrepen verweren. Voor de hele eurozone gaan wij uit van een nulgroei, met een groter risico op een negatievere raming dan op een positievere.
VS: herstel gloort, maar maatregelen noodzakelijk In de tweede helft van 2012 verbeterde de Amerikaanse economie als gevolg van groei in consumentenbestedingen, industrie en de dienstensector. De private schuldpositie verbeterde, hoewel deze nog steeds 50% boven de niveaus van 1980 ligt. Veel huishoudens maakten gebruik van de mogelijkheid om in bepaalde staten hun schulden niet af te betalen en zich failliet te laten verklaren. Naar schatting is 80% van de schuldreductie van $ 600 mrd op deze manier geëffectueerd. Daardoor en door steunprogramma’s van de overheid kan de huizenmarkt verder herstellen. Een risico voor de
vorige menu volgende
Perspec tief 2013
5
Economie
Kansen en bedreigingen De dollar zal zich in de bandbreedte van 1,20 tot 1,30 bewegen.
Hoewel de Europese politici zo’n laatste scenario altijd hebben
Op grond van de koopkrachtpariteitstheorie is de euro over
willen vermijden, loopt de weerstand tegen kwijtschelding verder
gewaardeerd. Deze theorie gaat ervanuit dat de wisselkoers
op en zal voor de niet-Griekse burger en banken de schade geringer
verhouding in overeenstemming is met de binnenlandse koopkracht.
zijn dan een jaar geleden. Belangrijkste bedreiging is een escalatie naar
De valutakoersen kunnen echter lange tijd afwijken van de
andere landen en de sociale onrust. Een positiever scenario is denkbaar
evenwichtwaarden als gevolg van internationale kapitaalstromen.
als de hervormingen de innovatie en productiviteit verbeteren.
Zo’n 85% van alle valutatransacties vindt immers in dollars plaats. De Europese problematiek zet de euro onder druk en ook het
Voor de VS zijn de belangrijkste vragen hoe en in welke mate het
economische herstel in de VS en de vlucht naar de dollar tijdens
begrotingstekort zal worden aangepakt en of bedrijven en consu
paniek op de markten zorgen voor een opwaarts effect op de dollar.
menten dit gat inderdaad kunnen opvullen. Een overeenstemming
Twijfel over de Amerikaanse begroting en een nog ruimer monetair
over de begroting brengt in ieder geval vertrouwen terug. Indien de
beleid van de Fed kunnen de druk op de dollar doen toenemen.
begrotingsbesprekingen niet succesvol worden afgerond, wordt de
Azië geraakt door lagere export en hogere lonen
economische groei wereldwijd hard geraakt.
De opkomende economieën voelen de verzwakking in de westerse
De nieuwe leiders in China staan voor de taak om de economie meer
landen in hun exportontwikkeling. De economische groei in China
op de consument af te stemmen. Stimulerende maatregelen hebben
zal lager uitkomen dan voorheen, maar boven de 7% blijven.
een directer effect op investeringen dan op de consument, maar de
De groei in Azië was de laatste 20 jaar gebaseerd op lage arbeids
overcapaciteit in veel sectoren maakt een verschuiving noodzakelijk.
kosten. Deze worden steeds minder bepalend door automatisering,
Dit proces kan zowel positieve als negatieve verrassingen opleveren.
robots en hogere lonen. Daarnaast waren de kosten voor grond lager dan in westerse landen. De transitie van industrie naar
Op geopolitiek gebied blijven Iran, Syrië en Israël een risico voor de
consument vergt tijd en zal tijdelijke groeivertragingen met zich
olieprijs en wereldvrede.
mee kunnen brengen, maar op lange termijn voordeel bieden. Japan kende even een herstel als gevolg van herstelwerkzaamheden na de tsunami, maar de hoge valutakoers, hoge schulden, lage investeringen en het conflict met China werpen het land snel terug. Bovendien blijft de politieke situatie instabiel en zal het land meer moeite krijgen om de schulden te financieren. Het monetaire beleid is na al die jaren nog steeds minder ruim dan in andere regio’s.
“ Voor Griekenland is een tweede kwijtschelding onvermijdelijk
De kansen en bedreigingen in 2013
”
Ook in 2013 zal de eurocrisis geregeld weer op kunnen spelen. Voor Griekenland is een tweede kwijtschelding haast onvermijdelijk. Dit kan binnen maar ook buiten de eurozone plaatsvinden.
Ontwikkeling economie per regio 8 bbp-groei % JoJ 6 Japan 4 Eurozone
Verenigde Staten
2
0 Opkomende markten
-2
data IMF
-4
-6
09 10 11 12e 13e 09 10 11 12e 13e 09 10 11 12e 13e 09 10 11 12e 13e
Bronnen: Thomson Reuters EcoWin, IMF, TGB Investments
vorige menu volgende
Perspec tief 2013
6
Beleggingsstrategie
Voorkeur voor risicovolle obligaties Op grond van de kansen en bedreigingen en de moeizame ontwikkelingen kiezen
wij voorlopig voor een behoudende
invalshoek. Wij hebben een lichte voor keur voor risicovolle obligaties boven
aandelen*. Binnen obligaties zijn de
verschillen groot. Door de functie van
veilige haven zijn Amerikaanse, Duitse, Finse en Nederlandse staatsleningen naar
onze mening te hoog gewaardeerd.
banken steun. Een parallel met de situatie in Japan, waar aandelenmarkten al meer dan 20 jaar onder druk staan, doet zich nog niet volledig voor, maar op bepaalde gebieden in met name Europa zijn de gelijkenissen treffend. De Europese economische groei maakt eveneens een vertraging door, de rente in Duitsland is laag, de consumentenbestedingen staan onder druk, de staats schulden lopen op en de aandelenmarkten staan nog ruim onder eerdere piekniveaus. Verder kan de vergrijzing voor soortgelijke problemen als in Japan zorgen. Uit de grafiek blijkt dat de vergrijzing de bestedingen en aandelenkoersen in Japan negatief beïnvloedden.
“ Het ontbreken van een
Toch verwachten wij dat de rente voor
veilige landen voorlopig laag zal blijven, waarbij wel tijdelijke snelle opwaartse Ineke Valke beleggingsstrateeg
[email protected]
echte Europese eenheid vormt een risico voor de aandelenmarkt
bewegingen kunnen optreden.
Voor staatsleningen uit een aantal zwakkere landen hebben wij
”
hogere rendementsverwachtingen. Verder kunnen bedrijfs obligaties, high yield obligaties en leningen uit de opkomende markten voor een goed rendement met een minder hoog risico dan voor aandelen zorgen. Veel bedrijven hebben een sterke balans.
Gelukkig zijn er ook verschillen. Zo zijn in de meeste Europese landen
Ook voor deze categorieën kan echter in de loop van het jaar gelden
de vastgoedprijzen tot 2008 minder hard opgelopen dan in Japan
dat de vooruitzichten de waardering niet meer rechtvaardigen.
of heeft inmiddels een prijscorrectie plaatsgevonden. Centrale banken kwamen eerder in actie en veel banken hebben een deel van
Aandelen: licht onderwogen
de herkapitalisatie achter de rug. Verder blijft de winstgevendheid
Voor aandelen hanteren wij nog een licht onderwogen advies.
van veel Japanse ondernemingen zelfs nu nog achter.
De begrotingsperikelen in de VS, het ontbreken van een echte
Ook deflatie speelt (nog) geen rol in Europa en de openheid van
Europese eenheid en de winstdruk vormen risico’s voor de aandelen
de economie maakt dat Europa sneller van een wereldwijde
markt. Daarentegen bieden de opkoopprogramma’s van de centrale
impuls kan profiteren.
Invloed vergrijzing op aandelen en economie 200 180
consumptie
160
investeringen
140 120 100 80 60
vergrijzing
40
Nikkei
20 0
1994
1997
2000
2003
2006
2009
2012
Bronnen: Thomson ReutersEcoWin, UN data, Worldbank, TGB Investments * Onze beleggingsvisie is uiteraard afhankelijk van politieke en economische omstandigheden en waarderingen. Wijzigingen hierin kunnen leiden tot andere adviezen.
vorige menu volgende
Perspec tief 2013
7
Beleggingsstrategie
Voorkeur voor aandelen uit VS en opkomende markten Voorkeur Amerikaanse aandelen en opkomende markten
Neutraal voor alternatieve beleggingen
Binnen aandelen hebben wij op dit moment een voorkeur voor
monetaire beleid en de negatieve reële rente, maar aan de andere
Noord-Amerikaanse aandelen en die uit opkomende markten.
kant staat de vraag onder druk als gevolg van de gematigde
Amerikaanse ondernemingen ontwikkelen zich sterk door innovatie
economische groei en de afzwakking in de opkomende markten.
en flexibiliteit. De outsourcingtrend beweegt zich enigszins in het
Met name metalen en andere grondstoffen ondervinden hinder van
voordeel van de VS. Daarnaast is de energie-afhankelijkheid
verschuivingen binnen China. Een negatieve reële rente betekent
duidelijk afgenomen en ligt de economische groei boven de rente.
geen rentederving om goud aan te houden. De liquiditeit in de
Het herstel in de economie, de grote binnenlandse markt en
markten en valutaonrust kunnen de vraag voorlopig blijven
verbetering in winstmomentum geven relatief goede vooruitzichten.
ondersteunen.
Grondstoffen ondervinden aan de ene kant steun van het ruime
Wel lopen de waarderingen op, zodat we de posities later in het jaar mogelijk willen bijstellen. De aandelen in de opkomende markten werden lang niet beloond voor de hogere winstgroei en ruimere mogelijkheden voor de overheid. Wij zien nog veel economisch potentieel en de demografische factoren in veel landen zijn ondersteunend. Ditzelfde geldt voor de effecten van deregulering, investeringen in infrastructuur en politieke en sociale hervormingen. De markten hebben een cyclisch karakter en kunnen daardoor meer profiteren van economisch herstel. Voor Europese aandelen hanteren wij een licht onderwogen advies. De waarderingen en hervormingen zijn weliswaar kansrijk, maar de bedreigingen vanuit de politiek alsmede demografie zijn groot en de regio is vooralsnog erg ECB-afhankelijk.
“ Voor alle beleggings
categorieën geldt een lager verwacht rendement
”
Voor onroerend goed is de beperkte kredietverlening nadelig. Aan de andere kant kunnen partijen zichzelf op de markt tegen een lage rente financieren. Verder herstellen de huren, waardoor wij een neutrale weging adviseren. Ook voor hedge funds hebben wij een neutraal advies. Qua rendement bleven veel fondsen achter,
Voor aandelen Pacific hebben wij een onderwogen positie.
maar de risico’s en correlatievoordelen bieden steun aan een
De Japanse politiek, begroting, demografie en winstgevendheid
portefeuille.
zijn voor ons de belangrijkste redenen. Ook hier zijn echter kansen als er een duidelijke politieke omwenteling zou komen, de Bank
Voor alle beleggingscategorieën geldt dat het verwachte rendement
of Japan meer in actie komt, de onroerend goed sector herstelt
op lange termijn lager is dan voorheen als gevolg van lagere
en deflatie kan worden gekeerd. Deze argumenten gelden echter
economische groei en een lagere bevolkingsgroei. In de loop van het
al jaren.
jaar kunnen aandelen betere kansen bieden.
vorige menu volgende
Perspec tief 2013
8
Obligaties
Obligatiemarkt biedt ook in 2013 nog kansen Veel obligatiebeleggers vragen zich af of ze in 2013 nog wel obligaties moeten
aanhouden. Dankzij de grote rentedaling in ‘safe haven’ landen hebben zij sinds
2008 veel geld verdiend. Maar nu bieden Noord-Europese staatsobligaties
nauwelijks meer opwaarts potentieel. Wel is er kans op koersdalingen bij een
de krenten uit de pap te halen en wat meer landen- en debiteuren risico te nemen. Veel spreiding en expertise van een groot team specialisten zijn daarbij onmisbaar. Daarom gebruikt TGB hier actief beheerde fondsen.
“ Goede mix van
wij in 2013 een rentestijging verwachten,
obligatiecategorieën essentieël
categorieën nog voldoende rendement te
Ook staatsobligaties uit opkomende markten vindt TGB nog altijd
rentestijging. Dat is trouwens geen uitgemaakte zaak; rentebewegingen zijn
vaak onvoorspelbaar. Maar hoewel ook is met een goede mix van obligatie Katrien Hooyman senior portfoliomanager
[email protected]
obligaties gestroomd, waardoor de rente is gedaald. Het is zaak om
halen.
”
aantrekkelijk. Weliswaar is de rente ook daar flink gedaald, maar de kredietkwaliteit rechtvaardigt dat. In veel opkomende landen
Zo zijn wij over bedrijfsobligaties (al sinds 2009) positief gestemd,
verbetert die: overheden hebben weinig schulden en nauwelijks
hoewel wij binnen de categorie wel selectiever worden.
begrotingstekorten. Nog altijd is het gevaar dat beleggers bij slecht
De kredietkwaliteit van bedrijven is relatief goed, en voorlopig
beurssentiment hier als eerste uit wegvluchten, maar dat is een
blijven ze voorzichtig omdat de winstgroei afvlakt. Niet gunstig voor
tijdelijk effect. Hier zijn ook veel spreiding en expertise vereist,
aandeelhouders, maar obligatiehouders hebben meer kans hun geld
wat we bereiken met beleggingsfondsen.
terug te krijgen. Inmiddels is er al heel wat geld naar bedrijfs Het hoogste rendement binnen Europa verwachten wij in de periferie. Met deze categorie moet voorzichtig worden
Gemiddeld rendement tot einde looptijd (yield to maturity).
omgesprongen. Maar de risico’s zijn wel sterk afgenomen sinds de ECB begin september heeft aangekondigd korte staatsleningen
8 High Yield bedrijfsobligaties***
7
zonder limiet te kunnen opkopen. De kans dat de euro valt is veel kleiner. Met nog altijd forse renteniveaus is dat reden om
rendement in %
6 5
Spanje
4
Italië
zwaarder op de regio in te zetten. Niet dat alles nu vanzelf goed zal komen; bij vlagen kan de stress weer oplopen. Wij zijn daarom
Ierland
3
niet overwogen maar neutraal, en binnen de categorie zijn wij
IG Bedrijfsobligaties**
2 1 0
Emerging markets****
Duitsland 3,0
3,5
4,0
4,5
5,0
5,5
6,0
6,5
selectief: wij zijn terughoudend over Spanje, en positiever over
Alle AAA eurolanden*
7,0
Duration in jaren
7,5
Ierland en Italië. 8,0
Om het risico te spreiden houden wij ook een (relatief kleine) positie in de dure Noord-Europese staats(-gerelateerde) obligaties. Die
Bronnen: TGBI, BofAML, JPMorgan, Barclays * Frankrijk, Nederland, Finland, Oostenrijk, Luxemburg, Duitsland ** luidend in euro, Investment Grade: rating van BBB- of hoger *** wereldwijd, High Yield: rating van BB+ of lager **** opkomende markten staatsobligaties in harde valuta
fungeren als anker. Bij onverwachte tegenvallers vangen zij de ergste uitschieters op. Een evenwichtige, actief beheerde mix van al deze obligatiecategorieën biedt kans op een goed rendement in 2013.
vorige menu volgende
Perspec tief 2013
9
Aandelen
Onze Nederlandse favorieten Kiest u voor beleggen in individuele aandelen*, dan gelooft
Theodoor Gilissen dat kwaliteit voorop moet staan. Een aandeel in een bedrijf met een solide balans, een goed verdedigbaar concurrentievoordeel, sterke vooruitzichten en ook nog eens aantrekkelijk geprijsd is een betere
belegging dan een speculatief aandeel met een sterk verhaal maar een zwakke balans. Wij volgen de sterke, internationaal
actieve Nederlandse bedrijven al jaren. Hieronder treft u enkele favorieten aan. Aan het eind van deze publicatie treft u een volledig overzicht van onze favorieten aan.
bijvoorbeeld vitamines, het bedrijf is ook koploper in de ontwikkeling van nieuwe producten op dat gebied. Ruim 60% van het bedrijfsresultaat komt uit deze gestaag groeiende divisie en wij verwachten dat door overnames, zoals bijvoorbeeld recent Martek, Ocean Nutrition en Cargill cultures, deze divisie verder zal groeien. Op langere termijn zien wij een verdere specialisatie door verkoop van de andere activiteiten. De financiële positie is gezond en de kasstroom is ruim. Uitgaand van
Onze Nederlandse favorieten
een bovengemiddelde omzet- en winstgroei en
De waardering voor Nederlandse beursgenoteerde bedrijven
het huidige dividendrendement van ruim 3,5%
staat momenteel onder druk door de economische omstandigheden.
is DSM een goede belegging op lange termijn.
In deze korte selectie gaan wij echter in op een drietal bedrijven
Tom Muller senior aandelenanalist
[email protected]
aantrekkelijke vooruitzichten voor beleggers hebben op lange
ASML, geheugenchips zijn en komen overal in
termijn.
De wereldwijde vraag naar geheugenchips zal naar verwachting
die door hun internationale spreiding en marktposities
Koninklijke Shell, energie blijven we nodig hebben Ondanks de opkomst van alternatieve energiebronnen blijven naar onze mening olie en gas de eerstkomende decennia veruit de grootste energieleveranciers. Koninklijke Shell heeft productiegroei als prioriteit voor de komende jaren gesteld. Grote investeringen zoals in Qatar en Canadese teerzanden ondersteunen de productiegroei. Dankzij de binnenkomende kasstroom blijft de financiële positie gezond. Productie en verkoop zijn wereldwijd
alleen maar toenemen. Een bedrijf dat daarvan zal profiteren is ASML. ASML is misschien wel het enige Nederlandse bedrijf dat
“ Een goed gespreide portefeuille begint dicht bij huis
”
gespreid waardoor regionale ontwikkelingen beperkte invloed hebben. Verdere uitbouw van de wereldwijde nummer één positie
wereldwijd een marktaandeel van ruim 70% heeft en dan nog wel
in gasproductie versterkt de verkooppositie. Voor de komende jaren
in de top van de technologiesector. Als marktleider voor de fabricage
verwachten wij een groeiende winst, blijvend gezonde financiële
van machines voor de productie van geheugenchips heeft het
positie en in lijn daarmee een jaarlijks toenemende dividendbetaling.
bedrijf niet alleen deze overheersende positie, maar is ook
Het relatief hoge dividendrendement, de verwachte groei en de
technologisch door de ontwikkelde EUV technologie veruit de
financiële stabiliteit zijn aantrekkelijk voor beleggers.
marktleider. De recent genomen belangen in het bedrijf door de grootste afnemers in de sector, Intel, Samsung en TSMC, geven het
DSM, toekomst in gezonde voeding
perspectief op de lange termijn aan. In een sector die gedomineerd
Wereldwijd groeit de aandacht voor gezond leven en in relatie
wordt door tijdelijke vraaggolven tengevolge van voorraadmutaties
hiermee voor gezonde voeding. DSM is niet alleen wereldwijd
blijft de vraag op termijn toenemen. Voor een belegger een goede
nummer één met de productie van voedingsingrediënten, zoals
positie voor groei in een sector die de wereld overheerst.
* Onze selectie van aandelen is gebaseerd op de kwaliteit van de bedrijven, maar ook op de waardering van de aandelen op het moment van schrijven. Wijzigingen hierin kunnen leiden tot een andere selectie. Voor een actueel overzicht van de aandelen die wij aanbevelen, neem contact met uw private banker op.
vorige menu volgende
Perspec tief 2013 10
Aandelen
Onze Amerikaanse favorieten Een goed gespreide portefeuille begint
dicht bij huis, maar daar blijft het niet bij. Veel beleggers zijn onvoldoende gespreid. Dat is jammer, want de kansen buiten
Nederland zijn ook volop aanwezig. Op deze pagina kunt u over enkele
kansrijke Amerikaanse bedrijven* lezen. Amerika kent in vergelijking met Europa relatief veel ondernemingen met een goed
verdedigbaar
bedrijfsmodel.
Dergelijke bedrijven hebben exclusieve Jacoline Overdevest aandelenanalist
[email protected]
patenten,
grote
merkn aam
of
schaalvoordelen,
hoge toetredingsbarrières, een sterke
netwerkvoordelen.
Hierdoor kunnen ze hun afzetmarkt goed beschermen. Het stelt ze in staat om langdurig bovengemiddelde winsten te genereren. In deze korte selectie gaan wij in op een
drietal Amerikaanse favorieten.
om producten tijdelijk onder de kostprijs aan te bieden om zo marktaandeel van de concurrentie te winnen. Vanwege het defensieve karakter van dit bedrijf verwachten wij dat de omzet van Costco de komende jaren gestaag toe zal nemen.
“ Goed bedrijfsmodel
genereert boven gemiddelde winsten General Electric, dominant in iedere markt
”
Onze derde favoriet is General Electric (GE), leverancier van goederen en diensten aan de gezondheidzorg, luchtvaartindustrie, expert in het transport van energie en beheerder van een grote finan cieringstak. Het conglomeraat profiteert van synergievoordeel tussen de verschillende expertises. Daarnaast richt GE zich op het verkrijgen van een dominante positie in elke markt die het bedrijf
Oracle, cloud computing heeft de toekomst
bedient. De kracht van GE ligt tevens in het sterke management. De afgelopen 125 jaar hebben slechts 12 verschillende CEO’s het
De laatste ontwikkelingen op ICT-gebied spelen zich vooral af op het
concern geleid. Door zich te richten op nieuwe markten, zal GE haar
gebied van ‘cloud computing’. Een bedrijf dat daarvan kan profiteren
marktleiderschap verder kunnen uitbreiden. Wij verwachten dat de
is Oracle. Van oorsprong verkoopt Oracle software aan bedrijven om
operationele winst en het dividend per aandeel in 2013 daardoor
informatie te managen. Oracle vergroot de voordelen van de
met ongeveer 10% verder zal groeien.
software door daarnaast ondersteunende diensten te leveren en verschillende applicaties aan elkaar te koppelen. Om in te spelen op de laatste ontwikkelingen stelt Oracle producten beschikbaar via internet. Hierbij blijven de activiteiten, zoals onderhoud aan soft- en hardware, in handen van Oracle. Oracle profiteert van ruim 30 jaar ervaring, terwijl het ook in staat is te profiteren van de opkomst van nieuwe trends. Hierdoor denken wij dat Oracle het komende jaar een stabiel groeiend rendement zal genereren.
Costco, loyale klanten zorgen voor concurrentievoordeel Costco is een groothandel met ruim 400 warenhuizen in de VS die zich met name richt op ondernemers in het midden- en kleinbedrijf. Om producten af te kunnen nemen dienen klanten in het bezit te zijn van een lidmaatschapskaart. Ruim 67 miljoen mensen betalen al USD 55 tot USD 110 per jaar voor hun klantenkaart. Hierdoor kan de groothandel rekenen op een stabiele inkomensstroom en een loyaal klantenbestand. De solide opbrengsten stellen Costco in staat * Theodoor Gilissen werkt op het gebied van Amerikaanse aandelen met de research van Morningstar. De 120 analisten van Morningstar leveren onafhankelijke en zeer professionele research aan de beleggingsexperts van Theodoor Gilissen.
vorige menu volgende
Perspec tief 2013 11
Beleggingsfondsen
Spreiden over Europese aandelen Theodoor Gilissen gelooft dat actief beleggen waarde kan
toevoegen, maar niet dat alle actieve managers dat doen. Wij kiezen actieve managers waar er sprake is van gespeciali
seerde kennis en een beleggingsstijl die waarde toevoegt op de lange termijn. Wij bouwen al meer dan 10 jaar portefeuilles
van geselecteerde actieve managers en hebben laten zien dat onze benadering de benchmark wel kan verslaan.
Een ideale onderneming heeft een sterke concurrentiepositie, groeiende eindmarkten, een solide balans, ondernemend management en een consistente groei van winst en/of kasstromen en dividenden. Verder speelt waardering een belangrijke rol in de totstand koming van de portefeuille. Normaliter brengt het fonds 50-60 ondernemingen in verschil
Tegelijkertijd schuwt Theodoor Gilissen een passieve (index)
lende groeifasen bijeen. Bovengemiddelde
benadering niet. De lage kosten van indexfondsen maken dat index
groeio ndern emingen vormen doorgaans
beleggen het beter doet dan de meerderheid van actieve managers.
50-80% van de portefeuille, terwijl hoog
Bovendien komt er steeds meer aanbod om te beleggen in
dividend betalende ondernemingen 20-40%
verschillende indices. Denk bijvoorbeeld aan duurzaam index
vormen. De beheerders hebben de vrijheid om
beleggen, wat Theodoor Gilissen al sinds 2003 voor haar
circa 10% meer opportunistische ideeën in de Paul Linssen
institutionele relaties doet.
portefeuille op te nemen.
Hieronder twee voorbeelden van actieve managers die wij momenteel inzetten voor onze cliënten. Wilt u meer weten over ons proces en actieve portefeuilles, neem dan contact op met uw private banker. Wilt u meer weten over duurzaam beleggen bij Theodoor Gilissen,
kijk op pagina 14.
portfoliomanager
[email protected]
“ Duidelijke filosofie, helder proces en goed marktgevoel
”
Henderson Pan European Equity Fund
Outperformance
Binnen Europa is het Henderson Pan European Equity Fund een
Het fonds is in staat gebleken een consistent beter rendement te
belangrijke bouwsteen van onze actieve aandelenportefeuille.
genereren dan de marktindex tegen een lager risico. Daarmee
Het fonds heeft een breed gespreide portefeuille van Europese
behoort het tot de top binnen het Europees beleggingsfondsen
aandelen van bovengemiddelde kwaliteit en is in staat gebleken een
spectrum. Het succes wordt volgens ons bepaald door een duidelijke
solide rendement te genereren over de 11 jaar dat het fonds bestaat.
filosofie en helder proces in combinatie met een goed marktgevoel van de beheerders. De focus blijft op de lange termijn en de
De belangrijkste kenmerken
uitgangspunten van het fonds, maar de fondsmanagers zijn
• Bottom up aandelenselectie, portefeuille met thematische input;
zich zeer bewust van de marktomgeving.
• Belegt in grote en middelgrote ondernemingen; • Combineert groeibeleggingen en aandelen met stabiele kasstromen en hoge dividenden; • Zeer ervaren portefeuillebeheerder met 25+ jaar ervaring.
Kernwoorden: kwaliteit, betrouwbaar en consistent Uitgangspunt voor het fonds is dat bedrijven met een accelererende winstgroei en/of stabiele dividendgroei vaak ondergewaardeerd worden. Het fonds selecteert op deze eigenschappen en laat zich tevens leiden door onderkende structurele trends zoals outsourcing, technologie, demografie en infrastructuur.
Benchmark:
MSCI Europe
Vermogensbeheerder:
Henderson Global Investors
Lead portfolio manager:
Tim Stevenson (sinds start fonds)
Fondsvermogen:
€ 1,7 miljard (per 31 oktober 2012)
Fondsvaluta:
Euro
Startdatum van het fonds:
19 november 2001
Management fee:
1,20%
vorige menu volgende
Perspec tief 2013 12
Beleggingsfondsen
Spreiden over Europese obligaties Het PIMCO Euro Bond Fund is het solide
fundament van onze vastrentende fondsenportefeuille. Het fonds heeft een breed gespreide portefeuille van in euro’s
luidende beleggingen. Het heeft daar
naast onder andere de mogelijkheid om
Het fonds belegt het merendeel van de portefeuille in in euro’s luidende beleggingen. Het fonds heeft de vrijheid om maximaal een derde van de portefeuille buiten het eurogebied te beleggen. Hoewel het grootste deel van het valutarisico is afgedekt naar de euro, kan de beheerder besluiten om ook kleine posities in andere valuta aan te houden (maximaal 20% van de portefeuille).
te beleggen in High Yield en schuldpapier
uit opkomende markten. Sinds het aan
treden in 2009 van de huidige beheerder heeft het fonds een zeer sterk trackrecord opgebouwd.
De belangrijkste kenmerken Duco Slob portfoliomanager
[email protected]
• Belegt wereldwijd met een euro focus; • Lange beleggingshorizon; • Combineert top-down visie met bottom-up creditselectie; • Ervaren beheerteam, ondersteund door ruim 600 obligatiespecialisten.
Kernwoorden: diversificatie, research en consistentie
Structureel hoger rendement Het fonds is in staat gebleken een structureel hoger rendement te genereren dan zijn benchmark, de Citi Euro Broad Investment
Uitgangspunt voor het fonds is diversificatie. Het fonds belegt
Grade Index, met een vergelijkbare volatiliteit. Daarmee is het fonds
daartoe in alle sectoren van de obligatiemarkt. Naast staats- en
één van de meest stabiele fondsen in zijn categorie.
bedrijfsobligaties belegt het fonds ook in emerging market debt, high yield obligaties en mortgage backed securities. Sommige
Succes bepalende factoren voor het fonds zijn de heldere filosofie,
categorieën zijn wel gemaximaliseerd. Zo kunnen bijvoorbeeld high
de herhaalbaarheid van het proces en de diepgaande kennis van
yield obligaties maximaal 10% van de portefeuille uitmaken.
de verschillende vastrentende markten. Speerpunten van het
Deze bottom-up selectie wordt gecomplementeerd met PIMCO’s
fonds blijven focus op de lange termijn, de mogelijkheid om
“ Wereldwijd
beleggen met een Euro focus
”
vermaarde macro-economische beschouwingen. Per kwartaal presenteren vier regionale teams (Noord-Amerika, Europa, Azië en de opkomende markten) economische data en vooruitzichten alsmede research over hun specifieke regio. De uitkomsten hiervan vormen het fundament voor de top-down strategieën zoals de duration van de portefeuille, positie op de yield curve, volatility management en over- en onderwegen van sectoren.
gebruik te maken van structurele onvolkomenheden in de markt en de brede spreiding.
Benchmark:
Citigroup Euro Broad Investment-Grade Index
Vermogensbeheerder:
PIMCO Global Advisors Ltd.
Lead portfoliomanager:
Andrew Balls (sinds 31 maart 2009)
Fondsvermogen:
€ 1,1 miljard (per 30 september 2012)
Fondsvaluta:
Euro
Startdatum van het fonds:
29 april 2002
Management fee:
0,81%
vorige menu volgende
Perspec tief 2013 13
Duurzaamheid
De ‘besten van de klas’ in één fonds Er is een groeiende vraag van beleggers naar duurzaam
beleggen. Het debat heeft zich ontwikkeld vanuit eerdere versies van Maatschappelijk Verantwoord Beleggen, met een
groeiend aantal beleggers en belegd vermogen tot gevolg. Meer en meer beleggers onderscheiden nu duurzaamheid als één van de drijvende krachten voor het lange termijn financieel succes van een bedrijf.
… naar positieve positieve screening: winst met principes Na verloop van tijd is duurzaam beleggen steeds geavanceerder geworden. Terwijl negatieve screening nog steeds een rol speelt, is de focus nu verschoven naar positieve screening, of de zogenoemde ‘best-in-class’ benadering.
Na de oprichting van de eerste verantwoorde beleggingsstrategieën in de vorige eeuw, heeft de markt voor duurzame beleggingen zich
Deze ‘best-in-class’ benadering is gebaseerd op
ontwikkeld tot een punt waar het totale Europese duurzaam belegt
de veronderstelling dat duurzame megatrends
vermogen nu meer dan € 5 biljoen bedraagt.
effect zullen hebben op het lange termijn
Van negatieve screening… : uitsluiten van niet-getolereerde bedrijven
succes van bedrijven. Binnen deze benadering worden de meest duurzame ondernemingen in Marcel Leegwater portfoliomanager
iedere sector geselecteerd op basis van de
[email protected]
Duurzaamheid is voortgekomen uit wat vroeger aangeduid werd als ‘verantwoord beleggen’. De eerste vormen van verantwoord beleggen waren in hoofdzaak gebaseerd op negatieve screening. Dit betekent dat bepaalde bedrijven of industrieën werden uitgesloten om in te beleggen op grond van hun specifieke zakelijke praktijken. Bijvoorbeeld uitsluiting van bedrijven die betrokken zijn bij wapens, gokken en alcohol.
Duurzaamheid als “ drijvende kracht voor financieel succes ”
vorige menu volgende
Perspec tief 2013 14
Duurzaamheid
Onze beleggingsoplossingen overtuiging dat deze leidende ondernemingen op basis
Sustainable World Index Fund
van duurzaamheid, de zogenoemde ‘duurzaamheidsleiders’, op de lange termijn beter zullen presteren dan hun concurrenten.
Benchmark:
Dow Jones Sustainability World Index ex all
Duurzaamheidsscreening is bedoeld om de duurzaamheidsleiders
Vermogensbeheerder:
TG Fund Management
te scheiden van de achterblijvers. De duurzame screening richt
Lead portfoliomanager:
Marcel Leegwater
Fondsvermogen:
€ 33,1 miljoen (per 30 september 2012)
Fondsvaluta:
Euro
Startdatum van het fonds:
1 mei 2003
Management fee:
0,55%
zich op de analyse van de immateriële activa van een onderneming in plaats van traditionele financiële gegevens. Veelal wordt dit aangeduid met People, Planet, Profit. Het staat voor de drie elementen, People (mensen), Planet (milieu) en Profit (winst), die op een harmonieuze wijze gecombineerd dienen te worden. Wanneer de combinatie niet harmonieus is zullen de andere elementen hieronder lijden. In toenemende mate erkennen
Sustainable Europe Index Fund
beleggers de toegevoegde waarde van deze toetsing, en wordt de duurzame analyse meer en meer geïntegreerd in de traditionele
Benchmark:
Dow Jones Sustainability Europe Index ex all
Vermogensbeheerder:
TG Fund Management
Lead portfoliomanager:
Marcel Leegwater
Fondsvermogen:
€ 207,9 miljoen (per 30 september 2012)
Fondsvaluta:
Euro
Startdatum van het fonds:
1 februari 2010
Management fee:
0,45%
financiële analyse.
De toegevoegde waarde blijft Het belang van duurzaam ondernemen wordt onderstreept door een aantal bedrijfsschandalen die beleggers opmerkzaam maakten op de potentiële risico’s van bedrijven op milieu-, economische en sociale vraagstukken. Eén van de meest spraakmakende voorbeelden van de afgelopen jaren was het ongeluk in de golf van Mexico van de ‘Deepwater Horizon’ van BP.
Onze oplossingen Zonder twijfel zal de markt voor duurzaam beleggen verder blijven
Sustainable North America Index Fund
groeien. Theodoor Gilissen is al sinds 2003 actief in deze markt Benchmark:
Dow Jones Sustainability North America Index ex all
Sustainable Europe Index Fund, en Noord Amerika, het Sustainable
Vermogensbeheerder:
TG Fund Management
North America Index Fund. De doelstelling van de drie indexfondsen
Lead portfoliomanager:
Marcel Leegwater
is gelijk: het behalen van een rendement dat het resultaat van de
Fondsvermogen:
€ 95,3 miljoen (per 30 september 2012)
Fondsvaluta:
Euro
Startdatum van het fonds:
1 juni 2010
Management fee:
0,45%
met het Sustainable World Index Fund. Dit fonds werd begin 2010 aangevuld met de regionale fondsen voor Europa, het
toonaangevende Dow Jones Sustainability Indices repliceert. Daartoe belegt het fonds in een portefeuille van aandelen die de relevante index zo dicht mogelijk benadert. De indices worden samengesteld door Sustainable Asset Management (SAM) en de Dow Jones groep. De ‘best-in-class’ benadering vormt de basis van alle drie de indices.
vorige menu volgende
Perspec tief 2013 15
Derivaten
Derivaten gebruiken om risico te beperken Voor veel mensen schrikt de term ‘derivaten’ direct af omdat
het wordt geassocieerd met risico nemen. Dat doet deze
beleggingscategorie in onze optiek te kort want derivaten kunnen in veel verschillende situaties van toegevoegde
waarde zijn. Ook om risico te verminderen. Het traditionele
rijker
nog, stabiel
dividendrendement.
Onze analisten verwachten dat Shell de komende jaren deze stabiele dividenden blijft betalen. Door additioneel call opties te verkopen (schrijven) op de aandelen, verlaagt
voorbeeld is dat van de boer, die de verkoopprijs van zijn
men de kostprijs van de aandelen.
prijsdaling. Er zijn veel verschillende situaties denkbaar
Door bijvoorbeeld 1.000 aandelen Shell te
toekomstige oogst wil veiligstellen tegen een mogelijke
waar derivaten waarde toevoegen aan een beleggings portefeuille. Wij behandelen hier graag een voorbeeld.
kopen op € 27 kan een belegger maximaal 10 callopties schrijven (elke call heeft betrekking op 100 aandelen). Het schrijven van 10 callopties RD december 2014 met een uitoefenprijs van € 26 levert circa € 2 per aandeel op. Daarmee daalt de investering per aandeel van € 27 naar Rick Duijvestein
senior private banker
€ 25. Het schrijven van de calloptie geeft wel de
[email protected] verplichting om eventueel de aandelen te moeten leveren op € 26. Indien dit gebeurt, levert dit een koerswinst van 4% op (van € 25 naar € 26) naast de ontvangen dividenden. De lagere kostprijs heeft ook direct invloed op het dividendrendement. Een goed doordachte optieconstructie kan de rendements
Een belegger die alleen het aandeel Shell koopt, ontvangt hetzelfde
verwachting op een aandeel met een stabiel dividend verhogen.
dividend als degene die aandelen koopt en dit combineert met
In dit voorbeeld gebruiken wij het aandeel Royal Dutch Shell (Shell).
8%
kunnen “ Derivaten toegevoegde waarde leveren ”
6%
geschreven callopties. Het rendement is bij de laatste echter hoger
4%
door de lagere investering. Een belegger die het aandeel nu koopt
2%
op € 27 en naar verwachting € 1,35 per jaar aan dividend ontvangt,
Voor veel mensen is dit aandeel een hoeksteen van de portefeuille met een historisch gezien aantrekkelijk en, misschien wel belang
Aandelen Royal Dutch Shell met geschreven calls dec 2014 26 10%
maakt een dividendrendement van 5%. Een belegger die
0% -2%
bovenstaande combinatie opzet, ontvangt een dividendrendement
Gestippelde lijn is aandeel
-4%
van circa 5,4% (€ 1,35/€ 25). Ondanks het defensieve karakter van deze combinaties, valt dit nog steeds in de categorie zakelijke
-6% -8%
waarden. Het is belangrijk hier rekening mee te houden voor 21
22
23
24
25
26
27
28
uw beleggingsprofiel. Wilt u meer weten over het mogelijke
De rendementen zijn gebaseerd op het einde van de looptijd
gebruik van derivaten in uw beleggingsportefeuille, neem dan
(derde vrijdag van december 2014)
contact op met uw private banker.
vorige menu volgende
Perspec tief 2013 16
Prognoses en favorieten Tactische asset-allocatie
visie*
Tactische asset-allocatie
visie
Aandelen
licht onderwegen
Staatsobligaties*
licht onderwegen
Obligaties
licht overwegen
Niet-staatsobligaties AAA / AA*
neutraal
Grondstoffen
neutraal
Niet-staatsobligaties A / BBB*
overwegen
Onroerend goed
neutraal
High yield debt**
positief
Alternatieve beleggingen**
neutraal
Emerging market debt**
positief
Liquiditeiten
neutraal
Inflation-linked obligaties**
negatief
Gemiddelde looptijd*
licht onderwegen
*: t.o.v. strategische (op risicoprofiel van cliënt gebaseerde) weging **: hedgefondsen, private equity, infrastructuur en overig
*: benchmark Citigroup Euro Broad Investment Grade All Index **: niet in benchmark
Aandelen - regio’s, stijl en marktkapitalisatie*
visie
NL Top Picks
Europa
licht onderwegen
Aegon
Imtech
Bank of New York Mellon
Berkshire Hathaway
Noord-Amerika
overwegen
Ahold
Philips
Caterpillar
Cisco
Pacific developed markets**
onderwegen
Arcelor Mittal
Randstad
Costco
Exelon
Opkomende markten
overwegen
Brunel International
Kon. Olie
General Electric
National Oilwell Varco
Groei- versus waardeaandelen
groei
DSM
Unilever
Intel
Oracle
Large caps versus mid & small caps
large caps
US Top Picks
*: de aandelenbenchmark die Theodoor Gilissen Bankiers hanteert is gebaseerd op 45% Europa, 30% Noord-Amerika, 10% Pacific en 15% opkomende markten **: Japan, Australië, Nieuw-Zeeland, Hong Kong en Singapore
Economische groei (JoJ)
2011
2012
2013
Eurozone
1,5
-0,4
0,1
Verenigde Staten
1,7
2,3
Japan
-0,7
Verenigd Koninkrijk
Inflatie (CPI)
2011
2012
2013
Eurozone
2,7
2,5
2,1
1,7
Verenigde Staten
3,2
2,0
2,2
1,6
0,3
Japan
-0,3
-0,2
0,1
0,6
-0,1
1,2
Verenigd Koninkrijk
4,5
2,9
2,5
Nederland
1,3
-0,9
-0,4
Nederland
2,3
2,6
2,8
Opkomende economieën*
6,2
5,3
5,6
Opkomende economieën*
7,2
6,1
5,8
5-12-12
+3 M
+12 M
Japanse yen (per euro)
108
110
100-110
Brent (dollar per vat)
110
100-110
100-120
5-12-12
+3 M
+12 M
Eurozone (c.q. Duitsland)
1,3
1,6
2,0
Verenigde Staten
1,6
1,7
2,4
*: prognoses Internationaal Monetair Fonds voor ‘emerging and developing economies’
Valuta’s & olie Amerikaanse dollar (per euro) Pond sterling (per euro)
Korte rente
5-12-12
+3 M
+12 M
1,31
1,20-1,30
1,20-1,30
0,81
0,80
0,82
5-12-12
+3 M
+12 M
(officiële tarieven) ECB herfinancieringsrente Federal funds target rate
Lange rente
(10-jaars staatsobligaties) 0,75
0,50
0,50
0-0,25
0-0,25
0-0,25
Disclaimer: de gegevens op deze pagina zijn samengesteld op basis van de marktomstandigheden op het moment van schrijven. De marktomstandigheden kunnen in de loop der tijd wijzigen op grond van de actuele ontwikkelingen.
vorige menu volgende
Perspec tief 2013 17
Toegankelijk Vragen aan de experts uit deze publicatie? Benader ze gerust via hun eigen e-mail,
[email protected] of +31 (0) 20 527 60 00. Vanzelfsprekend kunt u ook altijd contact opnemen met uw private banker.
Algemene contactgegevens Telefonisch contact Vestiging Amsterdam:
+31 (0) 20 527 60 00
E-mail
Online
[email protected]
www.gilissen.nl
Vestiging Den Haag / Rotterdam: +31 (0)70 312 29 10 / +31 (0)10 713 75 00
www.gilissen.nu
Vestiging Eindhoven:
www.twitter.com/gilissen
+31 (0)40 711 27 00
www.facebook.com/theodoorgilissen
Nieuwsbrief
Dagelijks onze beleggingsexpertise op een presenteerblaadje? Schrijf u in voor onze nieuwsbrief via www.gilissen.nu.
Theodoor Gilissen Bankiers N.V. (hierna: Theodoor Gilissen) beschikt over een vergunning op grond van de Wet op het financieel toezicht en is geregistreerd als financiële onderneming bij de Autoriteit Financiële Markten te Amsterdam en tevens als kredietinstelling bij De Nederlandsche Bank te Amsterdam, onder vergunningnummer 12000053. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. is aangesloten bij Euronext N.V., is statutair gevestigd aan de Keizersgracht 617, 1017 DS te Amsterdam en staat in het Amsterdam Handelsregister geregistreerd onder nummer 33004157. De bank maakt onderdeel uit van KBL European Private Bankers, een netwerk van vooraanstaande Europese private banks. Dit onderzoeksrapport is samengesteld door Theodoor Gilissen. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Theodoor Gilissen betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Theodoor Gilissen niet instaan. Theodoor Gilissen geeft geen garantie of verklaring omtrent genoemde juistheid en volledigheid, noch uitdrukkelijk noch stilzwijgend. Theodoor Gilissen aanvaardt dan ook geen aansprakelijkheid voor schade die het gevolg is van de onjuistheid en/of onvolledigheid van bedoelde informatie. Dit rapport dient niet te worden opgevat als een aanbod om waardepapieren te verkopen, noch als een uitnodiging tot aankoop ervan. De adviezen en aanbevelingen in dit rapport zijn generiek van aard en houden derhalve geen rekening met de specifieke beleggingsdoelstellingen, de persoonlijke financiële situatie en persoonlijke behoeftes van de ontvanger. De ontvanger mag de adviezen en aanbevelingen uit het rapport dan ook niet aanmerken als een persoonlijk advies: de ontvanger moet zijn of haar eigen adviseur raadplegen om te overleggen of het effect dat in dit rapport aan bod komt, voor hem of haar een passende investering is en of de adviezen en aanbevelingen in het rapport in overeenstemming zijn met zijn of haar doelstellingen en/of risicoprofiel. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Opinies, feiten en meningen in dit rapport kunnen zonder nadere aankondiging worden gewijzigd. De verspreiding van dit rapport in andere jurisdicties dan in Nederland is mogelijk aan restricties onderhevig en de ontvanger van dit rapport dient zichzelf te informeren over eventuele restricties. Theodoor Gilissen verbiedt nadrukkelijk het herverspreiden van dit rapport via internet of op een andere manier en aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor de acties van derde partijen op dit gebied. Het auteursrecht van deze publicatie berust bij Theodoor Gilissen en/of haar licentiegevers. De ontvanger van dit rapport is gebonden aan de restricties zoals vermeld staan in deze disclaimer. Dit is een samenvatting van de uitgebreide disclaimer. Voor de volledige tekst verwijzen wij u naar www.gilissen.nl
vorige
Serious Money. Taken Seriously.