Jaarverslag 2013
Inhoud
Personalia
2
Bericht van de Raad van Commissarissen
3
Directieverslag
4
Jaarrekening Balans per 31 december 2013
13
Winst- en verliesrekening over 2013
15
Overzicht totaalresultaat
16
Kasstroomoverzicht 2013
17
Toelichting
18
Overige gegevens
45
VAN jaarverslag 2013
1
Personalia
Raad van Commissarissen Chr.S.A. Schonewille, voorzitter C.J. Harland (tot 1 april 2013) S.H.A. Kernkamp (vanaf 16 december 2013) W.H. Steenpoorte
Directie L.A.A. Bechtold, voorzitter N.J.M. Barendse F.J. Blees
2
VAN jaarverslag 2013
Bericht van de Raad van Commissarissen
Samenstelling van de Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen van de Verenigde Assurantiebedrijven Nederland N.V. (VAN) bestond in het verslagjaar uit drie leden, met uitzondering van de periode april tot en met november. In die tijd bestond de Raad uit twee leden omdat de vacature die per 1 april 2013 is ontstaan door het aftreden van de heer Harland wegens pensionering bij zijn bedrijf, niet onmiddellijk kon worden vervuld. Per 16 december 2013 is door de benoeming van de heer S.H.A. Kernkamp voorzien in de vacature. Ultimo 2013 wordt de Raad van Commissarissen gevormd door de heren Chr.S.A. Schonewille (voorzitter), S.H.A. Kernkamp en W.H. Steenpoorte. De raad dankt de heer Harland voor de betrokken en deskundige wijze waarop hij zijn taken als commissaris gedurende een lange reeks van jaren heeft vervuld. De Raad van Commissarissen heeft een risicocommissie en een auditcommissie ingesteld. Beide commissies bestaan uit de voltallige raad. In de risicocommissie is gesproken over de risicobereidheid van de vennootschap en over de wijze waarop de risico’s worden beheerst. In zijn hoedanigheid van auditcommissie heeft de raad met de accountant gesproken over zijn controlewerkzaamheden, het accountantsrapport en het jaarverslag. De Raad van Commissarissen heeft in het boekjaar de beloning van de directie vastgesteld en de directie beoordeeld op haar taakuitoefening. Bij de uitbesteding door het Waarborgfonds Motorverkeer en het Nederlands Bureau der Motorrijtuigverzekeraars van hun integrale bedrijfsvoering, met inbegrip van directie en management, aan de VAN is besloten tot instelling van een commissie die de Raad van Commissarissen zal adviseren bij de benoeming van directieleden van de VAN. Deze commissie bestaat uit twee leden van de Raad van Commissarissen en een lid dat wordt aangewezen door het Bestuur van het Waarborgfonds Motorverkeer. Deze commissie is in het verslagjaar niet bijeen geweest.
Vergaderingen van de Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen vergaderde in het verslagjaar tweemaal. In de vergaderingen werden onder meer behandeld het jaarverslag over 2012, het accountantsrapport over 2012, het jaarrapport van de compliance officer en dat van de risicobeheerfunctionaris, de tussentijdse cijfers, het beleggingsbeleid, de implementatie van Solvency II, de strategische uitgangspunten en de begroting voor 2014, strategische verkenningen met andere marktpartijen, kapitaalbeleid en de investering in een nieuwe core-applicatie. Bovendien werd de uitbesteding van het management en de operationele werkzaamheden door het Waarborgfonds Motorverkeer en het Nederlands Bureau der Motorrijtuigverzekeraars aan de VAN besproken, waarbij in het bijzonder aandacht werd besteed aan governance- en risico-aspecten.
Jaarrekening De Raad van Commissarissen heeft de jaarrekening 2013 in zijn vergadering van 16 mei 2014 besproken. Op grond van eigen onderzoek en de verklaring van de accountant, het kantoor KPMG Accountants N.V., dat de jaarrekening heeft gecontroleerd, hebben wij de jaarrekening goedgekeurd. Het voorstel van de directie met betrekking tot de resultaatbestemming hebben wij overgenomen. Wij adviseren de Algemene vergadering van Aandeelhouders de jaarrekening conform de opstelling van de directie vast te stellen. De Raad is de directie en de medewerkers erkentelijk voor de behaalde resultaten. Wij benadrukken daarbij dat de Verenigde Assurantiebedrijven Nederland N.V. mede beoordeeld dient te worden naar de wijze waarop zij zich van haar maatschappelijke taken kwijt. De Raad stelt met tevredenheid vast dat de VAN steeds meer erkend en herkend wordt als verzekeraar van bijzondere risico’s. Tegelijkertijd gebeurt dat met inachtneming van de eisen die aan een verzekeringsmaatschappij mogen worden gesteld. Rijswijk, 23 mei 2014 Chr.S.A. Schonewille, voorzitter S.H.A. Kernkamp W.H. Steenpoorte VAN jaarverslag 2013
3
Directieverslag
1.
Directieverslag
1.1.
Inleiding De VAN is meer dan een gewone verzekeraar. Onze basis ligt in het mogelijk maken van verzekeringsdekking in die gevallen waarin de reguliere markt niet kan voorzien. Dat was al zo toen onze naamgever werd opgericht, in de oorlog, om te voorzien in herverzekeringsdekking bij het wegvallen van de Londense reassurantiemarkt. Dat was ook zo toen in 1965 Terminus, later omgedoopt in Rialto, in het leven werd geroepen. De directe aanleiding daarvoor was de invoering van motorrijtuigverzekeringsplicht in de Wet aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen (Wam). In de 21ste eeuw is het aanbieden van dekking voor moeilijk te verzekeren risico’s nog steeds onze kerntaak. Maar we voorzien daarin wel op meer en andere manieren dan in onze beginjaren. Als verzekering geen oplossing kan zijn voor een bepaald risico, door haar aard of door haar omvang, zoeken we naar andere mogelijkheden, vaak in samenwerking met andere partijen, zoals het Verbond van Verzekeraars, met herverzekeraars of de markt. Dat heeft geleid tot oplossingen als de Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij voor Terrorismeschaden en de Atoompool. Ook stellen we onze deskundigheid ter beschikking aan instellingen als het Waarborgfonds Motorverkeer en het Nederlands Bureau der Motorrijtuigverzekeraars, die hun werkzaamheden en management in 2011 aan ons hebben uitbesteed. Omgekeerd kunnen wij ook weer van de deskundigheid van deze organisaties gebruik maken. Dat kan dan weer tot nieuwe initiatieven leiden. Een voorbeeld daarvan: in 2013 waren wij zeer ver gevorderd met het realiseren van een verzekeringsoplossing voor het overstromingsrisico, een oplossing die uniek in de wereld zou zijn geweest. Een reële bescherming tegen de financiële gevolgen van een in de Nederlandse situatie reëel risico met bovendien kans op grote schade zou mogelijk zijn geworden. Voorwaarde zou zijn geweest dat deze dekking in alle inboedel- en opstalpolissen zou worden opgenomen. De premieconsequenties zouden zeer bescheiden zijn geweest. Dit alles dankzij de creatieve inzet van zowel de Nederlandse herverzekeringsmarkt als professionele herverzekeraars. De VAN speelde een coördinerende rol bij het ontwikkelen van dit concept en zou een centrale rol bij de uitvoering hebben gespeeld. Het heeft helaas niet zo mogen zijn. De Autoriteit consument en markt (Acm, de Nederlandse mededingingsautoriteit) gooide roet in het eten. Zo zou verzekeringsdekking reeds worden aangeboden en zou er onvoldoende maatschappelijke noodzaak voor een – de facto – verplichte verzekering zijn. Wij zijn van mening dat er geen reële, betaalbare en voor iedereen bereikbare dekking op de Nederlandse markt verkrijgbaar is. De specifieke Nederlandse situatie – laag gelegen en dicht bevolkt, terwijl een groot deel van ons land door een delta van grote rivieren wordt gevormd – maakt daarbij elke andere verzekeringsoplossing dan een verplichte dekking illusoir. Dat onze inspanningen niet tot resultaat hebben geleid, stemt ons niet blij. Maar het is vooral triest voor de Nederlandse consument en voor het Nederlandse bedrijfsleven die nu onbeschermd blijven bij overstromingen. En de Nederlandse belastingbetaler is ondertussen niet beter af dan onder een verzekeringsoplossing, omdat zonder enige twijfel bij overstroming – die zich eveneens zonder enige twijfel een keer zal voordoen – een beroep op overheidssteun zal worden gedaan. Kortom: een gemiste kans.
1.2.
De Verenigde Assurantiebedrijven Nederland in 2013 Hoewel Nederland uit de recessie klimt – de aanwijzingen daarvoor worden in elk geval steeds sterker – waren de effecten van de kwakkelende economie voor de VAN in 2013 nog steeds voelbaar. De motorrijtuigverzekeringsmarkt – een van de pijlers waarop de VAN rust – laat wel enige groei zien, maar die is onvoldoende om het totale premieinkomen te laten stijgen. Wel boeken wij vooruitgang op andere terreinen. Zo worden wij meer en meer gezien als een verzekeraar die ook oplossingen kan bieden voor het bedrijfsleven, zowel op het gebied van de AVB als voor brandrisico’s. In dit verband moet onze leegstandspolis worden genoemd – die overigens ook voor particulieren beschikbaar is. De belangstelling daarvoor ontwikkelt zich nog traag – en dat is merkwaardig gezien het grote areaal aan leegstaande panden. Naar de reden voor deze bij onze verwachtingen achterblijvende groei doen wij onderzoek.
4
VAN jaarverslag 2013
De VAN biedt, zoals gezegd, verzekeringsoplossingen onder voorwaarde van maatschappelijke behoefte en schaarste aan aanbod door de reguliere verzekeringsmarkt. In toenemende mate weet het met ons samenwerkende intermediair ons ook voor andere verzekeringen dan beroepsaansprakelijkheid en motorrijtuigen te vinden. Het volgende overzicht geeft een beeld van ons reilen en zeilen in 2013. Beroepsaansprakelijkheid Onze traditionele portefeuille op dit terrein bestaat uit aansprakelijkheidsverzekeringen voor het (verzekerings)intermediair en makelaars in onroerende zaken. De markt voor beroepsaansprakelijkheid voor assurantiebemiddelaars en makelaars in onroerende zaken bleef onverminderd zwak. Tegenvallende huizenverkoop – zowel wat betreft het aantal transacties als de gemiddelde verkoopprijs – leidt tot lage omzetten bij de makelaars en deze omzet is de belangrijkste premiebepalende factor. Het verzekeringsintermediair lijdt eveneens onder de economische malaise, terwijl in die branche daarnaast het effect van internet en de discussie over het verdienmodel sterk voelbaar is. Dit alles wordt zichtbaar in de stagnerende omzetgroei van de VAN. Wij hebben de daling in de omvang van onze portefeuille grotendeels tot staan weten te brengen. Motorrijtuigen Naast onze traditionele wa-motorrijtuigportefeuille verzekerden wij in 2013 andere risico’s die aan het Wam-risico gerelateerd zijn, zoals kartbanen, wedstrijden van diverse aard en evenementen als het driften met auto’s. Onze dekking voor carnavalswagens waarmee wij enige jaren geleden startten, vindt in toenemende mate aftrek. Brand Onze brandportefeuille bestaat voornamelijk uit verzekering van woonhuizen en inboedels. Een klein deel betreft commercieel vastgoed. Daarnaast zijn wij in 2013 begonnen met het aanbieden van een verzekeringsproduct voor branddekking van leegstaande panden. In 2012 is besloten om de verzekeringsdekking voor woonwagens te beëindigen, omdat de verwachtingen ten aanzien van behoefte en rendement niet gerealiseerd werden. Eind 2013 zijn hiervoor de laatste polissen opgezegd. AVB In 2012 zijn wij gestart met het aanbieden van een AVB-dekking voor bedrijven die niet bij de reguliere verzekeraars terecht kunnen. In 2013 is de portefeuille verder gegroeid. Deskundigheid De risico’s die wij verzekeren, wijken altijd in enig opzicht af van het gebruikelijke. Daarom hebben onze verzekerden moeite dekking te vinden op de reguliere markt. Voor het verzekeren van dergelijke risico’s volstaat standaardverzekeringskennis dan ook niet. Wij investeren dan ook veel in de ontwikkeling van kennis, de borging en de toepassing ervan.
VAN jaarverslag 2013
5
1.3.
Governance De bestuursstructuur van de VAN bestaat uit drie organen: de algemene vergadering van aandeelhouders, de Raad van Commissarissen en de Directie. Daarnaast legt de VAN als manager verantwoording af aan de besturen/Raden van Commissarissen van de organisaties die hun werkzaamheden aan de VAN hebben uitbesteed en waarmee managementcontracten zijn afgesloten. Het gaat hier om: •
Nederlandse Milieupool (NMP)
•
B.V. Bureau van de Nederlandse Pool voor verzekering van Atoomrisico’s (Atoompool)
•
Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij voor Terrorismeschaden
•
Stichting Waarborgfonds Motorverkeer
•
Nederlands Bureau der Motorrijtuigverzekeraars
Daarnaast wordt nog ondersteuning gegeven aan de run-off van de BAVAM-pool en DAP Holding N.V. Schematisch ziet de governance-structuur er als volgt uit:
Aandeelhouders VAN
Raad van Commissarissen
Bestuur
Bestuur
RvC
RvC
Bestuur
Bestuur
RvC
Stichting Waarborgfonds Motorverkeer
Nederlands Bureau der Motorrijtuigverzekeraars
Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij voor Terrorismeschaden
B.V. Bureau van de Nederlandse Pool voor verzekering van Atoomrisico’s
Nederlandse Milieupool (NMP)
Bavampool (run-off)
DAP Holding N.V. (run-off)
VAN Managementcontracten
Algemene vergadering van Aandeelhouders Aandeelhouders kunnen, op basis van de statuten, uitsluitend verzekeringsondernemingen zijn die zijn toegelaten tot de uitoefening van het verzekeringsbedrijf in Nederland, of ondernemingen waarvan het vermogen grotendeels bestaat uit aandelen in deze verzekeringsondernemingen. Tenminste eenmaal per jaar wordt een Algemene vergadering van Aandeelhouders gehouden. Hier worden besluiten genomen over onderwerpen als de vaststelling van het jaarverslag, de goedkeuring van dividenduitkering en benoemingen van leden van de Raad van Commissarissen en de Directie. De Raad van Commissarissen of de Directie kan een buitengewone Algemene vergadering van Aandeelhouders bijeenroepen. Elke aandeelhouder heeft ter vergadering één stem.
6
VAN jaarverslag 2013
Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen ziet toe op het beleid van de Directie en op de algemene gang van zaken. Hij staat de Directie met raad terzijde. Bij de vervulling van hun taak richten de commissarissen zich naar het belang van de VAN en al haar stakeholders. Leden worden op voordracht van de Raad van Commissarissen benoemd door de Algemene vergadering van Aandeelhouders. De leden van de raad hebben zittingsperiode van vier jaar. De commissarissen treden periodiek af volgens een door de raad vast te stellen rooster. Aftredende commissarissen kunnen ten hoogste tweemaal worden herbenoemd. Directie De Directie is belast met de dagelijkse leiding van de vennootschap. De leden van de Directie worden op voordracht van de Raad van Commissarissen benoemd door de Algemene vergadering van Aandeelhouders. De voordracht geschiedt op aan de hand van een door de Raad van Commissarissen opgestelde profielschets van het directieteam. Ieder lid van het directieteam dient over daarin passende en aan de andere directieleden complementaire competenties en vaardigheden te beschikken. Governance Principes Het Verbond van Verzekeraars heeft Governance Principes opgesteld. Deze zijn met publicatie in de Staatscourant (Stc. 2011, nr. 9237 van 25 mei 2011) verbindend verklaard voor alle verzekeringsmaatschappijen in Nederland. Deze Principes geven regels voor samenstelling en functioneren van Raden van Commissarissen en van bestuurders van verzekeringsmaatschappijen, schrijven programma’s van permanente educatie voor, bevatten regels voor (de inrichting van) de risicomanagement- en de interne auditfunctie en voor het beloningsbeleid van de verzekeraar. Daarbij geldt thans nog het beginsel pas toe of leg uit. Vanaf 2014 zal gelden pas toe en leg uit. De VAN heeft op haar website een volledig overzicht gepubliceerd van de Principes en van de wijze waarop zij deze heeft geïmplementeerd. De VAN past de Principes toe. Daarbij valt de volgende toelichting te geven: De Raad van Commissarissen is volledig in overeenstemming met de Principes samengesteld. Hij voldoet geheel aan de eisen van deskundigheid. Daarvoor staat de achtergrond van de raad, die is samengesteld uit personen die leidinggevende functies in de verzekeringsbedrijfstak vervullen, garant. Met het oog op hun achtergrond volgen de leden van de Raad van Commissarissen in het kader van hun hoofdfunctie al de nodige programma’s van permanente educatie. De voorzitter van de raad ziet erop toe dat de leden van de raad aanvullende programma’s volgen indien hun verantwoordelijkheden als toezichthouder op de VAN dat wenselijk maken. Gezien de omvang van de raad heeft hij ervoor gekozen om de audit- en de risicocommissie samen te stellen uit de voltallige raad. In die hoedanigheid vergaderen de commissies voorafgaande aan de vergadering van de Raad van Commissarissen. De Directie vervult de functie van de in de Principes bedoelde raad van bestuur. In het verslagjaar is in de samenstelling van de Directie geen wijziging gekomen. De Directie voldoet qua samenstelling en deskundigheid aan de eisen van de Principes. In 2011 is een programma van permanente educatie ingesteld waaraan de Directie vanaf 2012 deelneemt. De leden van de Directie hebben in 2013 onder meer deelgenomen aan het door het Verbond van Verzekeraars in samenwerking met de Universiteit Nyenrode ontwikkelde programma voor bestuurders en commissarissen van verzekeraars. Daarnaast volgen zij gerichte trainingen en opleidingen op het terrein van hun specifieke verantwoordelijkheden binnen de Directie. Met ingang van 2013 is invulling gegeven aan de in de Principes bedoelde verbijzonderde interne auditfunctie.
VAN jaarverslag 2013
7
Beheerste beloning Het beloningsbeleid van de VAN voldoet aan de eisen van de Principes en de Regeling Beheerst Beloningsbeleid. De VAN kent een marktconform honoreringsbeleid, waarbij de beloning van de directie iets beneden de mediaan van vergelijkbare functies ligt. De Directie kent geen variabele beloning. Variabele beloningen voor de medewerkers worden concreet met betrokkenen afgesproken, zijn aan toetsbare criteria gekoppeld en niet excessief. Managementcontracten Met Atoompool, NHT, Stichting Waarborgfonds Motorverkeer en Nederlands Bureau der Motorrijtuigverzekeraars zijn uitbestedingsovereenkomsten gesloten. In deze uitbestedingsovereenkomsten zijn de verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de VAN als manager en uitvoeringsorganisatie beschreven. Over de uitvoering van de werkzaamheden ten behoeve van deze rechtspersonen wordt verantwoording afgelegd aan de betreffende Besturen en Raden van Commissarissen.
1.4.
Risicomanagement Risicomanagement is het geheel aan maatregelen gericht op het identificeren van risico’s, bepalen van de risicobereidheid, nemen van beheersmaatregelen en monitoren van risico’s en naleving van procedures met het doel om te komen tot een beheerste bedrijfsvoering. De Directie is primair verantwoordelijk voor het vaststellen, uitvoeren, monitoren en zo nodig bijstellen van het algehele risicobeheer binnen de organisatie. De Raad van Commissarissen houdt toezicht op het door de Directie gevoerde risicobeheer. Daarnaast keurt de Raad van Commissarissen jaarlijks, op voorstel van de Directie, de risicobereidheid van de organisatie goed. Bij uitoefening van deze toezichtrol wordt de Raad van Commissarissen geadviseerd door de risicocommissie die hiertoe uit zijn midden is gevormd. Risicomanagement moet een onderdeel worden van de dagelijkse processen en medewerkers moeten zich bewust zijn van hun rol hierin. Om dit te verankeren zijn alle lijn- en stafmanagers verantwoordelijk voor risicobeheer, inclusief rapportages daarover, binnen hun team/afdeling. De lijn- en stafmanagers worden hierbij ondersteund door de functionaris risicobeheer. De functionaris risicobeheer ondersteunt de lijn- en stafmanagers bij het identificeren van de risico’s, invoeren en beoordelen van beheersmaatregelen en ondersteuning van de rapportage vanuit de teams/afdelingen naar directie. De beoordeling van de beheersmaatregelen vindt plaats binnen de risicobereidheid van de individuele organisaties. Het proces van risicobeheer wordt gekenmerkt door een drieledige aanpak: top-down en bottom-up, terwijl daarnaast de risicobereidheid van de vennootschap is geformuleerd. De top-downbenadering wordt sinds 2008 jaarlijks toegepast aan de hand van het door DNB opgestelde FIRMprotocol. Daarin worden de risico’s waaraan de VAN bloot staat op het niveau van de vennootschap in kaart gebracht en wordt vastgesteld op welke wijze deze worden beheerst. Sinds 2011 wordt bottom-up per afdeling geanalyseerd welke risico’s daar kunnen worden geïdentificeerd, welke beheersmaatregelen daarop worden toegepast en welke eventuele aanvullende maatregelen nodig zijn. Deze afdelingsanalyses hebben geen bevindingen opgeleverd die aanvullend van belang zijn voor het risicoprofiel van de vennootschap als geheel. Deze afdelingsanalyses worden jaarlijks uitgevoerd en voorts zo vaak als concrete ontwikkelingen daartoe aanleiding geven.
8
VAN jaarverslag 2013
Het derde element in de aanpak van het proces van risicobeheer wordt gevormd door de risicobereidheidverklaring. In 2013 is de gehele risicobereidheid gekwantificeerd en rapporteert de functionaris risicobeheer per kwartaal of de organisatie zich binnen de gestelde kaders ontwikkeld. Binnen het raamwerk van het risicobeheer onderkent de VAN financiële en niet-financiële risico’s. De financiële risico’s worden nader beschreven in de jaarrekening op pag. 26 e.v. De niet-financiële risico’s die van wezenlijke invloed kunnen zijn op de bedrijfsresultaten, het vermogen en de reputatie van de onderneming liggen vooral in de sfeer van concentratie en correlatie (onze portefeuille wordt sterk gedomineerd door de branche aansprakelijkheid), in die van onze interne processen en informatievoorziening en rond personeel. Wij hebben tal van maatregelen genomen ter beheersing van deze risico’s. In het kader van onze kwetsbaarheid door concentratie en correlatie is met de Raad van Commissarissen overlegd over mogelijkheden tot verbreding van onze portefeuille, met behoud van het uitgangspunt dat er maatschappelijke behoefte aan het product moet bestaan en dat van schaarste in het aanbod sprake is. Om onze interne processen minder kwetsbaar te maken zijn wij een onderzoek gestart naar een, gezamenlijk met onze partners die hun werkzaamheden aan ons hebben uitbesteed, te selecteren core applicatie. Ook de in 2012 opnieuw ingerichte Product approval and review procedure (PARP), die ook door de Governance Principes wordt voorgeschreven, moet worden gezien in het licht van het reduceren van de kwetsbaarheid van de organisatie voor op verkeerde gronden genomen beslissingen. Inmiddels is ook een begin gemaakt met een volgens planning uit te voeren proces van review van reeds ingevoerde producten. In onze behoefte aan kwalitatief goed opgeleid personeel voorzien wij onder meer door een goed beloningspakket en door het aanbieden van gerichte interne opleidingsmogelijkheden. Ondanks al deze maatregelen kunnen incidenten met gevolgen voor de resultaten en de reputatie van de VAN, nooit geheel worden uitgesloten. Daarnaast loopt de VAN risico’s als gevolg van juridische procedures. Op dit moment lopen er geen andere procedures tegen de VAN dan die in het kader van schadebehandeling. Daarvoor zijn in de technische voorziening voor nog te betalen schaden adequate voorzieningen getroffen. Ten aanzien van de risico’s als gevolg van de afgesloten managementcontracten zijn in de contracten bepalingen opgenomen over de wijze waarop de contracten moeten worden beëindigd en de (extra) kosten die met een beëindiging gepaard gaan. Hierbij zijn de risico’s voor de VAN ingeperkt.
1.5.
Solvency II De invoering van de Solvency II-Richtlijn van de EU is uitgesteld tot 2016. Wij zijn en blijven echter actief met de voorbereiding op deze ingrijpende nieuwe regelgeving aan de gang. In 2013 is berekend aan de hand van de balansposities per ultimo 2012 wat de hoogte van het benodigde kapitaal (SCR) onder de Solvency II-regelgeving zou moeten zijn. Het benodigde kapitaal ligt in lijn met de berekeningen uit 2010 en 2011. Het aanwezige vermogen ligt ruim boven deze kapitaalseis. Ultimo 2012 heeft de VAN de zogenaamde proef-ORSA (Own Risk and Solvency Assessment) aangeleverd bij DNB. Naast een positieve terugkoppeling over de aanpak en inhoud bleven er ook aandachtspunten die nadere uitwerking en verbetering behoefden. In 2013 is wederom een ORSA opgesteld waarbij de opmerkingen van DNB over de eerste ORSA zijn verwerkt. De voor de ORSA gehanteerde scenario’s zijn in 2013 ook verder uitgewerkt.
VAN jaarverslag 2013
9
De voorlopige rapportage eisen (Pilar 3) zijn geanalyseerd. De aanlevering van de hiervoor gevraagde gegevens lijkt vooralsnog geen problemen op te gaan leveren. In 2014 zal hieraan verder uitwerking worden gegeven door de benodigde rapportages ook intern beschikbaar te maken. De sleutelfuncties onder Solvency II (compliance, risicobeheer, actuariële functie en interne audit) zijn alle ingericht.
1.6.
Resultaten Het resultaat van de VAN over 2013 is licht verbeterd ten opzichte van voorgaand jaar. Het bruto premie-inkomen nam wel met 1,4 % af naar c 19,6 miljoen (2012: c 19,9 miljoen). De branche beroepsaansprakelijkheid gaf een daling te zien doordat door de economische omstandigheden zowel het aantal adviseurs als het aantal transacties verder terug loopt. Bij de branche motorrijtuigverzekeringen is de jarenlange premiedaling tot staan gebracht, mede als gevolg van de doorgevoerde premieverhogingen. Het netto premie-inkomen komt uit op c 13,7 miljoen (2012: c 13,8 miljoen). Gezien de bijzondere aard van de risico’s en de beperkte omvang van de VAN is VAN sterk afhankelijk van de herverzekeringsmarkt. In 2013 konden de condities met de herverzekeraars licht verbeteren ten opzichte van 2012. De netto schadelast nam af met 18,0 % tot c 7,4 miljoen (2012: c 9,0 miljoen). In 2012 werd in de branche motorrijtuigen een negatieve uitloop gerealiseerd op het schadejaar 2011 als gevolg van een aantal grote letselschaden. In 2013 is het uitloopresultaat weer licht positief. De bedrijfskosten namen toe met 14,6 % tot c 7,5 miljoen (2012: c 6,5 miljoen). De “hoge” bedrijfskosten van de VAN moeten gezien worden in relatie tot de bijzondere positie die de VAN inneemt. De toename van de kosten wordt mede veroorzaakt door extra personeels- en opleidingskosten in het kader van de strengere opleidingseisen aan medewerkers vanaf 2014 alsmede een voorziening voor afvloeiing voor medewerkers die niet aan de gestelde opleidingseisen voldeden. Ook zijn incidenteel extra marketinginspanningen gevoerd voor de positionering van de organisatie en de nieuwe producten. Daarnaast is de van herverzekeraars ontvangen commissie gedaald met c 0,2 miljoen als gevolg van de lagere omzet in beroepsaansprakelijkheid. De bedrijfskosten die verband houden met de managementactiviteiten van de VAN worden samen met de opbrengst uit hoofde van doorberekeningen onder het Niet-technische resultaat verantwoord. De resultaten op beleggingen lagen met name op het gebied van de vastrentende waarden lager, hetgeen leidde tot een daling van het beleggingsresultaat met 18,5 % tot c 1,7 miljoen (2012: c 2,1 miljoen). Uiteindelijk heeft dit geleid tot een positief resultaat van c 1,0 miljoen voor belasting (2012: c 0,8 miljoen). Het resultaat na belastingen bedraagt c 0,7 miljoen. Door alle medewerkers van de VAN is hard gewerkt om dit resultaat tot stand te brengen. Zij zijn de kern van ons bedrijf en ons succes en wij danken hen daar zeer voor.
10
VAN jaarverslag 2013
1.7.
Vermogen Het vermogen van de VAN kan worden gekwalificeerd als Tier 1 kapitaal en bestaat uit gestort en opgevraagd kapitaal, herwaarderings- en overige reserves alsmede onverdeelde resultaten. Het eigen vermogen bedraagt ultimo 2013 c 25,9 miljoen ten opzichte van c 25,7 miljoen ultimo 2012. De solvabiliteitseis onder de huidige regelgeving (Solvency I) bedraagt c 5,1 miljoen. Het aanwezige vermogen is hiermee 5 maal de solvabiliteitseis. Sinds boekjaar 2011 berekent de VAN de vermogenseis ook op basis van de Solvency II regelgeving. Hierbij wordt als basis het standaardmodel gehanteerd. Voor het verzekeringstechnische risico worden de parameters in dit standaardmodel aangepast naar de eigen parameters omdat deze meer dan 10% afwijken van die uit het standaardmodel. De vermogenseis (SCR) op basis van de Solvency II regelgeving bedraagt c 13,7 miljoen (2012: c 13,3 miljoen). De interne eis onder Solvency II is gesteld op 150% van de SCR. Het eigen vermogen onder de Solvency II regelgeving bedraagt c 26,7 miljoen en voldoet hiermee aan de interne solvabiliteitseis. Gezien de bestaande onzekerheden rond de berekeningen van de vermogenseis op basis van Solvency II als gevolg van interpretaties van bestaande regelgeving en/of aanpassingen in de gehanteerde modellen is in overleg met de Raad van Commissarissen besloten om geen dividend uit te keren.
1.8.
Vooruitzichten De strategie van de onderneming wordt onveranderd voortgezet. Wij blijven actief zoeken naar lacunes in het aanbod van verzekeringen waaraan maatschappelijk behoefte bestaat, waarbij wij streven naar verbreding van ons productaanbod. Over het voor 2014 te verwachten resultaat doen wij in dit stadium geen uitspraak, gezien de onzekere economische omstandigheden. In 2013 is een studie uitgevoerd naar de vervanging van onze huidige applicaties door één core applicatie voor VAN en alle bedrijven en instellingen die hun werkzaamheden aan ons hebben uitbesteed. In 2014 zullen wij beginnen met de implementatie van deze applicatie. Daarnaast verwachten wij geen belangrijke nieuwe investeringen, doch slechts reguliere vervangingsinvesteringen te doen. Wij verwachten geen grote wijzigingen in het personeelsbestand. Onverminderd sterk zullen wij de nadruk leggen op ontwikkeling van kennis en vaardigheden van de medewerkers, dit mede in het licht van onze missie: het bieden van oplossingen waarin de ‘gewone’ verzekeringsmarkt niet voorziet – of kan voorzien. Rijswijk, 23 mei 2014 L.A.A. Bechtold, voorzitter N.J.M. Barendse F.J. Blees
VAN jaarverslag 2013
11
Jaarrekening 2013
12
VAN jaarverslag 2013
Balans per 31 december 2013 Na voorstel tot resultaatbestemming (x c 1.000)
31 december 2013
31 december 2012
ACTIVA BELEGGINGEN 10.1
Andere deelnemingen
10.2
Overige financiële beleggingen
59
59
49.083
50.926 49.142
50.985
VORDERINGEN 11.1
11.2
Vorderingen uit directe verzekering
1.205
1.097
Vorderingen uit herverzekering
540
396
Vennootschapsbelasting
376
455
1.154
290
Overige vorderingen
3.275
2.238
OVERIGE ACTIVA 12.1
Materiële vaste activa
12.2
Liquide middelen
1.830
2.366
886
968 2.716
3.334
OVERLOPENDE ACTIVA 13.1
Lopende rente
721
713
Overige overlopende activa
585
373 1.306
1.086
56.439
57.643
VAN jaarverslag 2013
13
31 december 2013
31 december 2012
PASSIVA 14
EIGEN VERMOGEN Gestort en opgevraagd kapitaal Herwaarderingsreserve Overige reserves Onverdeelde winst
3.019
3.019
1.238
1.750
20.951
20.364
763
587 25.971
25.720
TECHNISCHE VOORZIENINGEN 15.1
Voor niet-verdiende premies - bruto - herverzekeringsdeel
1.291
1.533
-265
-272 1.026
15.2
1.261
Voor te betalen schaden - bruto - herverzekeringsdeel
52.381
54.337
-30.795
-31.873 21.586
22.464
VOORZIENINGEN 16.2
Voor belastingen
575
1.125
17
DEPOTS VAN HERVERZEKERAARS
631
955
SCHULDEN Schulden uit directe verzekering Schulden uit herverzekering 18
19
14
Overige schulden
OVERLOPENDE PASSIVA
VAN jaarverslag 2013
35
51
498
732
2.913
3.126 3.446
3.909
3.204
2.209
56.439
57.643
Winst- en verliesrekening over 2013 (x c 1.000)
2013
2012
TECHNISCHE REKENING SCHADEVERZEKERING VERDIENDE PREMIES EIGEN REKENING Brutopremies
19.638
19.925
Uitgaande herverzekeringspremies
-6.221
-6.302
242
171
-7
15
Wijziging voorziening niet-verdiende premies eigen rekening - bruto - aandeel herverzekeraars
13.652
13.809
TOEGEREKENDE OPBRENGST UIT BELEGGINGEN
699
807
OVERIGE TECHNISCHE BATEN EIGEN REKENING
473
351
SCHADEN EIGEN REKENING Bruto Aandeel herverzekeraars
-12.006
-10.651
3.745
3.702
1.956
-1.831
-1.078
-227
Wijziging voorziening voor te betalen schaden - bruto - aandeel herverzekeraars
-7.383
-9.007
BEDRIJFSKOSTEN Acquisitiekosten Wijziging overlopende acquisitiekosten Beheers- en personeelskosten Provisie en winstdeling ontvangen van herverzekeraars
Resultaat technische rekening schadeverzekering
-1.883
-1.893
-25
-2
-6.507
-5.767
963
1.160 -7.452
-6.502
-11
-542
VAN jaarverslag 2013
15
2013
2012
-11
-542
NIET TECHNISCHE REKENING Resultaat technische rekening schadeverzekering Baten uit managementcontracten
6.770
6.737
Lasten uit managementcontracten
-6.770
-6.737 0
0
1.092
1.374
18
205
Niet-gerealiseerd resultaat uit beleggingen
678
601
Beleggingslasten
-68
-68
-699
-807
1.010
763
-247
-176
763
587
2013
2012
Opbrengsten uit beleggingen Gerealiseerd resultaat beleggingen
Toegerekende opbrengsten uit beleggingen overgeboekt naar technische rekening schadeverzekering Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening vóór belastingen Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Resultaat na belastingen
Overzicht totaalresultaat (x € 1.000)
Resultaat na belastingen Herwaardering beleggingen Totaalresultaat
16
VAN jaarverslag 2013
763
587
-512
222
251
809
Kasstroomoverzicht 2013 (x c 1.000)
2013
2012
Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat na belastingen
763
587
460
-827
Aanpassingen voor: Koersresultaat beleggingen Mutatie herwaarderingsreserve Mutatie technische voorzieningen eigen rekening
-512
222
-1.113
1.872
Mutatie voorzieningen
-550
21
Mutatie depots van herverzekeraars
-324
-83
Afschrijving bedrijfsmiddelen
692
776
Mutatie kortlopende schulden
-463
-707
Mutatie overlopende passiva Mutatie vorderingen Mutatie overlopende activa
995
-2.033
-1.037
-246
-220
212
Totaal kasstroom uit operationele activiteiten
-1.309
-206
Kasstroom uit investerings- en beleggingsactiviteiten Investeringen en aankopen - Overige beleggingen
-10.387
-10.924
- Materiële vaste activa
-175
-553
11.770
13.720
19
125
Desinvesteringen, aflossingen en verkopen - Overige beleggingen - depots van verzekeraars - Materiële vaste activa Totaal kasstroom uit investerings- en beleggingsactiviteiten
1.227
2.368
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Betaalde dividenden Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten
0
-3.300 0
-3.300
Mutatie liquide middelen
-82
-1.138
Stand liquide middelen per 1 januari
968
2.106
Stand liquide middelen per 31 december
886
968
VAN jaarverslag 2013
17
Toelichting
1. 1.1.
Algemene informatie Onderneming Verenigde Assurantiebedrijven Nederland N.V. (hierna VAN) is een naamloze vennootschap met statutaire zetel te Rijswijk. De VAN heeft een vergunning voor het uitoefenen van het schadeverzekeringsbedrijf in Nederland. Tevens treedt de VAN op als managementbedrijf voor de volgende organisaties:
1.2.
•
B.V. Bureau van de Nederlandse Pool voor Verzekering van Atoomrisico’s (hierna Atoompool),
•
de Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij voor Terrorismeschaden N.V. (hierna NHT),
•
DAP Holding N.V. (hierna DAP),
•
Stichting Waarborgfonds Motorverkeer (hierna WBF),
•
Vereniging Nederlands Bureau der Motorrijtuigverzekeraars (hierna NBM).
Grondslagen van waardering en bepaling resultaat De jaarrekening is opgesteld volgens de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek, uitgaande van de continuïteit van de organisatie. Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen ervan naar de onderneming zullen toevloeien en de waarde daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen die economische voordelen in zich bergen en de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Baten worden in de winst- en verliesrekening opgenomen wanneer een vermeerdering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermeerdering van een actief of een vermindering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Lasten worden verwerkt wanneer een vermindering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermindering van een actief of een vermeerdering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten, tenzij in de toelichting anders aangegeven. De rapporteringsvaluta van de jaarrekening van de VAN is de euro (c). Alle bedragen luiden in duizenden euro’s, tenzij anders aangegeven.
1.3.
Gebruik van schattingen en veronderstellingen bij de opstelling van de financiële overzichten De opstelling van de jaarrekening vereist dat de VAN schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de gerapporteerde activa en verplichtingen en de gerapporteerde baten en lasten over de verslagperiode. Het betreft met name het vaststellen van de verzekeringstechnische voorzieningen en het vaststellen van de voorziening op debiteuren. Hierbij worden de situaties beoordeeld, gebaseerd op beschikbare financiële gegevens en informatie. Hoewel deze schattingen met betrekking tot actuele gebeurtenissen en handelingen naar beste weten van het management worden gemaakt, kunnen de feitelijke uitkomsten afwijken van die schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft.
18
VAN jaarverslag 2013
Voor een nadere uiteenzetting van deze waarderingsgrondslagen wordt verwezen naar de betreffende toelichting op de jaarrekening en naar de onderstaande informatie.
1.4.
Verzekeringscontracten Verzekeringscontracten zijn die verzekeringspolissen die een significant verzekeringsrisico dragen. Als een algemene richtlijn merkt de VAN een verzekeringsrisico aan als significant indien de mogelijkheid bestaat dat zij naar aanleiding van het zich voordoen van een verzekerde gebeurtenis uitkeringen moet doen die aanzienlijk hoger liggen dan de betaalde premie.
1.4.1. Schadeverzekeringen De schadeverzekeringen die de VAN afgeeft zijn die verzekeringscontracten die niet in verband met het leven of overlijden van verzekerden een dekking geven. Deze contracten kennen grotendeels een kortere periode waarin gebeurtenissen zijn verzekerd. De schadeverzekeringscontracten van de VAN zijn in de productgroepen motorrijtuigen (voornamelijk wettelijke aansprakelijkheid), brand, aansprakelijkheid en overige onder te verdelen. Met aansprakelijkheidsverzekeringen voor motorrijtuigen, beroepsaansprakelijkheid en particulieren verzekeren klanten van de VAN zich tegen het risico dat zij als gevolg van hun onrechtmatig of nalatig handelen derden schade berokkenen. Met brand- en (casco)motorrijtuigverzekeringen verzekeren onze klanten zich voornamelijk tegen schade aan hun (on)roerende zaken of voor de waarde van (on)roerende zaken die verloren zijn gegaan. 1.4.2. Inkomende herverzekeringen In het kader van milieu aansprakelijkheidsrisico’s treedt de VAN ten behoeve van een aantal Nederlandse verzekeraars op als herverzekeraar voor de door deze verzekeraars afgesloten verzekeringen.
2.
Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de indirecte methode waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen kasstromen uit operationele-, investerings- en beleggings- en financieringsactiviteiten. Bij de kasstroom uit operationele activiteiten wordt het resultaat na belastingen gecorrigeerd voor baten en lasten die niet hebben geresulteerd in ontvangsten en uitgaven in hetzelfde boekjaar en voor mutaties in voorzieningen en overlopende posten. In het kader van het kasstroomoverzicht bestaan liquide middelen uit kasgelden en bij banken op rekening-courant beschikbare gelden. Bij uitkering van eerder als schuld opgenomen dividend, wordt het uitgekeerde dividend afzonderlijk verantwoord als kasstroom uit financieringsactiviteiten en niet in de mutatie kortlopende schulden zoals opgenomen onder kasstroom uit operationele activiteiten.
3.
Balans
3.1.
Andere deelnemingen De VAN heeft in de deelneming slechts een gering belang en kan hierin geen invloed van betekenis uitoefenen. De deelneming is gewaardeerd tegen aanschafwaarde.
VAN jaarverslag 2013
19
3.2.
Overige financiële beleggingen Bij het bepalen van de reële waarde van de beleggingen wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van op de markt waarneembare gegevens. De reële waarden worden ingedeeld naar verschillende niveaus op basis van een reëlewaardehiërarchie die als volgt uitgaat van de input die wordt gebruikt voor de waarderingstechnieken: Niveau 1: genoteerde marktprijzen (niet gecorrigeerd) in actieve marken voor identieke activa. Niveau 2: input die geen onder niveau 1 vallende genoteerde marktprijzen betreft en die waarneem baar is voor het actief, hetzij rechtstreeks (i.c. in de vorm van prijzen) hetzij indirect (i.c. afgeleid van prijzen). Niveau 3: input voor het actief die niet is gebaseerd op waarneembare marktgegevens. De aandelen bestaan uit participaties in beleggingsinstellingen. Voor de participaties in beleggingsinstellingen geldt dat de in deze beleggingsinstellingen opgenomen beleggingen worden gewaardeerd tegen de ultimo boekjaar laatst bekende koers indien deze beleggingen een beursnotering hebben. Indien de beleggingen geen beursnotering kennen vindt waardering plaats op de ultimo boekjaar berekende intrinsieke waarde. De intrinsieke waarde wordt ontleend aan de op lokale grondslagen gebaseerde opgaven van de desbetreffende fund managers. Ongerealiseerde herwaarderingen worden opgenomen in de herwaarderingsreserve, tenzij sprake is van een waardering onder de kostprijs. Dit wordt voor elk fonds afzonderlijk bepaald. Bij verkoop wordt het gerealiseerde resultaat, zijnde het verschil tussen de opbrengstwaarde en de kostprijs, van de herwaarderingsreserve overgeboekt naar het resultaat. Deze waardering valt onder niveau 2. Waardepapieren met een vaste of van de rentestand afhankelijke rente worden gewaardeerd tegen marktwaarde. Het verschil tussen de marktwaarde en de geamortiseerde kostprijs, de ongerealiseerde herwaardering, wordt opgenomen in de herwaarderingsreserve, tenzij sprake is van een waardering onder de geamortiseerde kostprijs. Bij verkoop wordt het gerealiseerde resultaat, zijnde het verschil tussen de opbrengstwaarde en de geamortiseerde kostprijs, van de herwaarderingsreserve overgeboekt naar het resultaat. Deze waardering valt onder niveau 1. De deposito’s bij kredietinstellingen betreffen alle in de vorm van op deposito uitgezette gelden, gewaardeerd op nominale waarde. Deze waardering valt onder niveau 1.
3.3.
Vorderingen uit directe verzekering De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid. Voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de inbaarheid van vorderingen.
3.4.
Herverzekeringscontracten Door de VAN afgesloten contracten met herverzekeraars uit hoofde waarvan de VAN wordt gecompenseerd voor schadebetalingen op een of meer door de VAN uitgegeven verzekeringscontracten, worden aangemerkt als uitgaande herverzekeringscontracten (uitgaande herverzekering). Door de VAN afgesloten verzekeringscontracten waarbij de contracthouder een andere verzekeraar is, worden aangemerkt als ontvangen herverzekeringscontracten (inkomende herverzekering) en verantwoord als een verzekeringscontract. Herverzekeringspremies, provisies, uitkeringen en schaden zowel als technische voorzieningen voor herverzekeringscontracten worden op dezelfde wijze verantwoord als de directe verzekeringen waarvoor de herverzekeringen zijn afgesloten. Het aandeel van herverzekeraars in de technische voorzieningen vanwege herverzekeringscontracten en de uitkeringen waartoe de VAN uit hoofde van haar herverzekeringscontracten gerechtigd is, worden opgenomen als activa uit herverzekering (herverzekeringsdeel). Deze activa bestaan uit kortlopende vorderingen op herverzekeraars (gepresenteerd onder de vorderingen) en vorderingen op langere termijn (gepresenteerd onder herverzekeringsdeel
20
VAN jaarverslag 2013
in de technische voorzieningen). Deze vorderingen zijn afhankelijk van de verwachte claims en uitkeringen die voortvloeien uit de desbetreffende herverzekerde verzekeringscontracten. De waardering van, door en aan herverzekeraars verschuldigde bedragen geschiedt in overeenstemming met de voorwaarden van ieder herverzekeringscontract. Het aandeel van herverzekeraars in de technische voorziening wordt per individuele claim bepaald, gebaseerd op dezelfde waarderingsgrondslagen als gehanteerd worden voor de bruto voorziening voor nog te betalen schaden. Met kredietrisico wordt geen rekening gehouden. Verplichtingen uit herverzekering betreffen voornamelijk te betalen premies voor herverzekeringscontracten. Deze premies worden als last opgenomen over de periode waarin zij verschuldigd zijn. De vorderingen uit hoofde van herverzekeringscontracten worden op balansdatum beoordeeld op eventuele bijzondere waardeverminderingen.
3.5.
Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd op verkrijgings- of vervaardigingsprijs, verminderd met lineair berekende afschrijvingen, gebaseerd op de geschatte economische levensduur. Periodiek wordt beoordeeld of de materiële vaste activa een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan. Indien de boekwaarde van een materieel vast actief duurzaam hoger is dan de opbrengstwaarde, wordt deze onmiddellijk afgeboekt tot de opbrengstwaarde.
3.6.
Liquide Middelen Onder liquide middelen zijn begrepen de direct opeisbare tegoeden bij de banken.
3.7.
Eigen vermogen Financiële instrumenten die op grond van de economische realiteit worden aangemerkt als eigen vermogensinstrumenten worden gepresenteerd onder het eigen vermogen. Uitkeringen aan houders van deze instrumenten worden in mindering van het eigen vermogen gebracht als onderdeel van de bestemming van het resultaat. Financiële instrumenten die op grond van de economische realiteit worden aangemerkt als een financiële verplichting, worden gepresenteerd onder schulden. Rente, dividend, baten en lasten met betrekking tot deze financiële instrumenten worden in de winst- en verliesrekening verantwoord als kosten of opbrengsten.
3.8.
Technische voorzieningen
3.8.1. Voor niet verdiende premies Schadeverzekering De voorziening voor niet-verdiende premies is berekend naar evenredigheid van de nog niet verstreken risicotermijnen. De voorziening is gelijk aan de niet-verdiende bruto premies onder aftrek van vooruitbetaalde herverzekeringspremies (herverzekeringsdeel). De acquisitiekosten worden naar rato op de bruto premie in mindering gebracht. Inkomende herverzekering Voor de inkomende herverzekeringscontracten wordt geen rekening gehouden met de nog niet verstreken risicotermijnen. De door cedenten opgegeven geboekte netto premie over het boekjaar wordt als opbrengst in het boekjaar verantwoord.
VAN jaarverslag 2013
21
3.8.2. Voor te betalen schaden Schadeverzekering Voorzieningen voor te betalen schaden betreffen de geaccumuleerde schattingen van de uiteindelijke schaden en omvatten een voorziening voor reeds voorgevallen, maar nog niet gemelde schaden. De voorzieningen geven de schatting weer van de toekomstige uitkeringen en schadebehandelingskosten voor gemelde en nog niet gemelde schadeclaims met betrekking tot verzekerde gebeurtenissen die zich hebben voorgedaan. Verwachte subrogatie wordt afzonderlijk op de balans onder de vorderingen uit directe verzekering opgenomen. De voorziening voor te betalen schaden is bestemd voor de per balansdatum nog niet afgewikkelde schaden van het boekjaar en de voorgaande jaren. De vaststelling geschiedt stelselmatig post voor post, dan wel op basis van statistische gegevens, rekening houdende met nog niet gemelde schadegevallen. Bij de bepaling van de voorziening is tevens rekening gehouden met nog te maken schadebehandelingskosten. De schadevoorziening voor de beroepsaansprakelijkheidsverzekeringen voor tussenpersonen en makelaars onroerende zaken wordt voor de schadelast binnen het eigen behoud actuarieel bepaald. Op basis van historische uitkeringspatronen wordt een verwachtingswaarde berekend, die wordt verhoogd met een zogenaamde volatiliteitsbuffer in verband met inherente onzekerheid rondom de schatting van toekomstige uitkeringen (risicomarge). Voor schaden die het eigen behoud te boven gaan wordt op post voor postbasis een aanvullende voorziening getroffen. Bovenop deze voorzieningen is een voorziening voor schadebehandeling gevormd. Het vaststellen van een voorziening gaat gepaard met onzekerheden, waarbij onderbouwde schattingen en beoordelingen moeten worden gemaakt. De schadevoorzieningen worden, conform hetgeen gebruikelijk is in de branche, niet contant gemaakt. Wijzigingen in schattingen worden in het resultaat opgenomen in de periode waarin de schattingen zijn aangepast. Verplichtingen voor niet-betaalde schaden worden in het geval van individuele gevallen die zijn gemeld, geschat aan de hand van de schadevaststelling. In het geval van reeds voorgevallen maar nog niet gemelde schaden, worden de verplichtingen geschat op basis van statistische analyses. Statistische analyses worden ook gebruikt om de uiteindelijk verwachte kosten te schatten van complexere claims die door zowel in- als externe factoren (zoals schadebehandelingsprocedures, inflatie, veranderingen in wet- en regelgeving, gerechtelijke uitspraken, historie en trends) kunnen worden beïnvloed. Uitkeringen worden als last opgenomen wanneer ze worden gedaan. Inkomende herverzekering De aangehouden voorzieningen voor te betalen schaden voor milieuschadeverzekeringen worden vastgesteld aan de hand van opgaven van cedenten. Deze voorzieningen worden verhoogd op basis van statistische gegevens, rekening houdende met nog niet gemelde schadegevallen. De voorzieningen worden niet contant gemaakt. Een voorziening voor schadebehandelingskosten wordt niet getroffen omdat de schadebehandeling door en voor rekening van de cedenten plaatsvindt.
3.9.
Overige voorzieningen
3.9.1. Pensioenen De pensioentoezeggingen zijn gebaseerd op een geïndexeerd middelloonregeling en toegezegd pensioen. De pensioenregeling is een garantiecontract ondergebracht bij een verzekeraar. Toegekende pensioenaanspraken worden door middel van jaarlijkse premiebetaling afgefinancierd. Voor zover de verschuldigde premies op balansdatum nog niet zijn voldaan, wordt hiervoor een verplichting opgenomen.
22
VAN jaarverslag 2013
Jaarlijks wordt door de verzekeraar de overrente over de premiereserve vastgesteld. De overrente wordt bepaald aan de hand van een rendement op een fictieve portefeuille van beleggingen in vastrentende waarden. Het contract met de verzekeraar biedt ook de mogelijkheid om voor ten hoogste 20% van de premiereserve en 15% van de geschatte prolongatiepremie te beleggen in beleggingsfondsen. Het rendement op de beleggingen in fondsen wordt toegevoegd c.q. onttrokken (indien negatief) aan de overrente. Indien een negatief rendement op het in zakelijke waarden (beleggingsfondsen) belegde deel van de premiereserve tot gevolg heeft dat de overrente in enig jaar negatief is, wordt deze negatieve overrente, gedurende de contractduur, in volgende jaren gecompenseerd met eventueel dan gerealiseerde positieve overrente. De jaarlijks beschikbare overrente wordt toegevoegd aan een bij de verzekeraar aangehouden depot. Dit depot kan uitsluitend worden aangewend ter financiering van de herziening (waaronder indexering) van de verzekerde pensioenen. Jaarlijkse indexering van de pensioenen vindt slechts plaats voor zover hiervoor voldoende middelen in het depot aanwezig zijn. Indien het depot onvoldoende middelen bevat wordt jaarlijks door de directie een besluit genomen of en in welke mate indexatie van de opgebouwde rechten plaatsvindt. 3.9.2. Belastingen Voor tijdelijke verschillen tussen de fiscale boekwaarde van activa en verplichtingen en de boekwaarde volgens deze jaarrekening worden latente belastingvorderingen en –verplichtingen gevormd. Hierbij wordt uitgegaan van de belastingtarieven die gelden per balansdatum. De latente belastingen worden gewaardeerd op nominale waarde. De belangrijkste tijdelijke verschillen vloeien voort uit de herwaardering van beleggingen en fiscale faciliteiten (egalisatiereserve). De over de winst verschuldigde belasting wordt opgenomen in de periode waarin de winsten ontstaan, gebaseerd op de geldende fiscale wetgeving. Latente belastingen met betrekking tot de herwaardering van beleggingen, waarvan waardeveranderingen direct ten laste of ten gunste van het eigen vermogen worden gebracht, worden ook ten gunste of ten laste van het eigen vermogen gebracht en worden hierna samen met de uitgestelde waardeveranderingen opgenomen in de winst- en verliesrekening.
3.10. Depots van herverzekeraars Depots van herverzekeraars hebben betrekking op met poolmaatschappijen af te rekenen verplichtingen met een looptijd langer dan één jaar. Aan een deel van de depots wordt een rentevergoeding verstrekt, gebaseerd op het door de VAN gemaakte rendement op deze gelden.
3.11. Schulden uit directe verzekering Schulden uit directe verzekering hebben betrekking op nog aan tussenpersonen uit te keren provisies en premies.
3.12. Schulden uit herverzekering Schulden uit herverzekering hebben betrekking op nog aan herverzekeraars verschuldigde premies uit hoofde van de herverzekeringscontracten. Zie ook onderdeel 3.5 van deze toelichting.
3.13. Overige schulden en overlopende passiva De overige schulden en overlopende passiva betreffen voornamelijk waarborgsommen van polishouders alsmede door verzekerden vooruitbetaalde verzekeringspremies. Bij het afsluiten van een motorrijtuigverzekering dient de verzekeringnemer een vast bedrag als waarborg te storten. Deze waarborgsom wordt gebruikt indien een polis wegens wanbetaling wordt geroyeerd. In dat geval wordt de waarborgsom verrekend met de nog verschuldigde premie. Bij een reguliere beëindiging van de polis wordt de waarborgsom in zijn geheel gerestitueerd. Over de waarborgsom wordt geen rente vergoed.
VAN jaarverslag 2013
23
4. 4.1.
Winst- en verliesrekening Verdiende premies eigen rekening De bruto premie wordt als opbrengst geboekt op het moment dat deze in rekening wordt gebracht. De voorziening voor niet-verdiende premies geeft het deel van de geboekte premies weer dat betrekking heeft op de niet verstreken risicotermijnen. Deze voorziening voor niet-verdiende premies wordt separaat voor ieder verzekeringscontract bepaald op basis van een dagelijkse pro-rata methode. Uitgaande herverzekeringspremies worden verantwoord als een last in overeenstemming met de vorm van herverzekeringsdekkingen die zijn ontvangen. Het deel van de uitgaande herverzekeringspremies dat behoort bij de niet-verdiende premie, wordt opgenomen als een vooruitbetaling. Polis- en administratiekosten die aan verzekerden in rekening zijn gebracht worden als opbrengst geboekt. De opbrengsten uit inkomende herverzekering met betrekking tot de milieuschadeverzekeringen worden verantwoord aan de hand van de opgaven door cedenten en een voorschot op de voor het boekjaar verwachte premie. Met een voorziening voor niet-verdiende premies wordt geen rekening gehouden.
4.2.
Toegerekende opbrengst uit beleggingen De toegerekende opbrengst uit beleggingen heeft betrekking op het gedeelte van de opbrengsten uit beleggingen dat wordt toegerekend aan het resultaat technische rekening schadeverzekering in verband met de liquiditeiten en beleggingen die als dekking voor de technische voorzieningen worden aangehouden. De toerekening vindt plaats op basis van de verhouding tussen het gemiddelde van de technische voorzieningen en het balanstotaal per primo en ultimo van het boekjaar.
4.3.
Overige technische baten eigen rekening De overige technische baten eigen rekening hebben betrekking op ontvangen vergoedingen en commissies voor beheers- en personeelskosten in het kader van het beheren van de verzekeringspool voor de beroepsaansprakelijkheidsverzekeringen van assurantietussenpersonen en makelaars in onroerend goed (BAVAM) en de Nederlandse Milieupool II. De opbrengsten worden verantwoord in dezelfde periode als ook de doorbelaste kosten als last worden verantwoord.
4.4.
Schaden eigen rekening De schaden eigen rekening betreft de uitkeringen voor geleden schaden en de kosten van derden voor het vaststellen van de schaden, ontvangen herverzekeringsuitkeringen alsmede de mutatie in de technische voorziening voor te betalen schaden.
4.5.
Bedrijfskosten
4.5.1. Acquisitiekosten De acquisitiekosten zijn de vergoedingen die aan assurantietussenpersonen worden verstrekt voor het opnemen van posten in de portefeuille. De acquisitiekosten worden aan de kosten toegerekend naar evenredigheid van de verstreken termijn van de afgegeven dekking. In de voorziening voor niet-verdiende premies zijn op de niet verdiende bruto premie de acquisitiekosten in mindering gebracht. De mutatie op de in de voorziening niet-verdiende premie opgenomen acquisitiekosten wordt in de resultatenrekening verantwoord als “wijziging overlopende acquisitiekosten”.
24
VAN jaarverslag 2013
4.5.2. Beheers- en personeelskosten Hieronder worden de personeels-, kantoor-, huisvesting-, automatiserings- en andere bedrijfskosten verantwoord voor zover deze kosten zijn te relateren aan de verzekeringstechnische activiteiten van de VAN. Onder de personeelskosten vallen onder andere salarissen, sociale lasten en pensioenlasten. De kosten voor de behandeling van schaden worden niet toegerekend aan de schadelast eigen rekening maar blijven onderdeel van de beheers- en personeelskosten. 4.5.3. Provisie en winstdeling ontvangen van herverzekeraars Betreft de van herverzekeraars ontvangen commissie in het kader van de afgesloten herverzekeringscontracten.
4.6.
Baten uit managementcontracten De baten uit managementcontracten hebben betrekking op ontvangen vergoedingen voor beheers- en personeelskosten in het kader van het managen van het Waarborgfonds, het NBM, de Atoompool en de NHT en de run-off van de DAP. Conform de overeenkomsten worden de werkelijk gemaakte kosten door de VAN doorbelast zonder risico- of winstopslag. De opbrengsten worden verantwoord in dezelfde periode als ook de doorbelaste kosten als last worden verantwoord
4.7.
Lasten uit managementcontracten Hieronder worden de personeels-, kantoor-, huisvesting-, automatiserings- en andere bedrijfskosten verantwoord voor zover deze kosten zijn te relateren aan de managementactiviteiten van de VAN. Onder de personeelskosten vallen onder andere salarissen, sociale lasten en pensioenlasten.
4.8.
Opbrengsten, lasten en niet gerealiseerde resultaten uit beleggingen Het resultaat uit beleggingen bestaat uit rente, dividend, herwaarderingen en de kosten in verband met het aanhouden van de beleggingen en de uitgevoerde transacties.
4.9.
Belastingen De belastingen worden berekend over het resultaat rekening houdend met fiscale voorschriften en faciliteiten.
VAN jaarverslag 2013
25
Risicobeheer
5.
Risicoprofiel VAN is door de verzekeringsbranche opgericht voor het verzekeren c.q. managen van bijzondere risico’s. Om de financiële risico’s voor de VAN beheersbaar te maken zijn de verzekeringstechnische risico’s voor een belangrijk deel door middel van herverzekeringscontracten afgedekt. Herverzekering vindt plaats zowel bij professionele herverzekeraars als bij pools van Nederlandse verzekeraars. Daarnaast voert de VAN het management over Waarborgfonds, NBM, Atoompool en NHT. In het kader van de managementovereenkomsten is afgesproken dat de VAN de werkelijk gemaakte kosten ten behoeve van deze organisaties doorbelast zonder risico- of winstopslag. In de overeenkomsten met Waarborgfonds en NBM zijn (financiële) afspraken gemaakt ter compensatie van het risico voor VAN bij beëindiging van de managementovereenkomsten.
6 6.1.
Verzekeringsrisico Samenstelling verzekeringsportefeuille Binnen de verzekeringsportefeuille ligt de nadruk op Motorrijtuigen en Aansprakelijkheid. Binnen de branche Motorrijtuigen wordt dekking geboden aan verzekerden die naar aard van het risico veelal niet door andere verzekeraars worden geaccepteerd. Binnen de branche Aansprakelijkheid wordt specifiek dekking geboden aan assurantietussenpersonen en makelaars in onroerend goed ten aanzien van hun beroepsaansprakelijkheid. Deze beroepsaansprakelijkheidsverzekering houdt een risico van concentratieschade in op het moment dat één of meer handelingen, die universeel binnen deze groep worden uitgevoerd, als onrechtmatig worden beschouwd.
26
VAN jaarverslag 2013
6.2.
Ontwikkeling Netto Schadeverloop 2011 tot en met 2013 Technische
Betalingen
Technische
Per saldo
voorzieningen
voorzieningen
vrijval/
voor te betalen
voor te betalen
toevoegingen
schaden per
schaden per
1 januari
31 december
Na herverzekering 2013 Schadejaren: 2009 en eerder
5.591
1.886
4.082
2010
1.712
339
1.135
237
2011
4.617
2.084
2.747
-214
2012
6.511
1.712
3.988
811
18.431
458
Totaal t/m 2012
6.021
11.952
2013
2.240
5.635
Totaal Netto
8.261
17.587
Schadebehandelingskosten Voorziening netto
4.033
3.999
22.464
21.586
-376
2012 Schadejaren: 2008 en eerder
5.127
1.158
4.347
-378
2009
2.606
730
1.244
632
2010
2.557
579
1.712
266
2011
6.025
2.280
4.617
-872
16.315
-352
Totaal t/m 2011
4.747
11.920
2012
2.201
6.511
Totaal Netto
6.948
18.431
Schadebehandelingskosten Voorziening netto
4.091
4.033
20.406
22.464
2011 Schadejaren: 2007 en eerder
5.087
1.076
3.320
2008
2.807
640
1.807
360
2009
4.248
547
2.606
1.095
2010
4.878
1.155
2.557
1.166
17.020
3.312
Totaal t/m 2010
3.418
10.290
2011
2.968
6.025
Totaal Netto
6.386
16.315
Schadebehandelingskosten Voorziening netto
4.624
4.091
21.644
20.406
691
VAN jaarverslag 2013
27
Het netto uitloopresultaat verdeeld naar de belangrijkste branches geeft voor deze jaren het volgende beeld:
Wettelijke aansprakelijkheid Motorrijtuigen Algemene aansprakelijkheid Overige branches
2013
2012
2011
295
-1.289
1.480
59
829
1.737
104
108
95
458
-352
3.312
De uitloop in de branche Algemene Aansprakelijkheid is nagenoeg nihil als gevolg van hogere betalingen op oudere schadejaren dan waarmee in het actuariele model rekening was gehouden. Dit heeft geleid tot verhogingen in de best estimate en volatiliteitsopslag. De negatieve uitloop in 2012 binnen de branche Wettelijke aansprakelijkheid Motorrijtuigen wordt voornamelijk veroorzaakt door een meer dan gemiddeld aantal grote schaden in het schadejaar 2011.
Toereikendheidstoets Op grond van het Besluit prudentiële regels Wft dient jaarlijks een toets te worden uitgevoerd naar de toereikendheid van de balanswaarde van de voorzieningen. De VAN voert hiervoor een kwalitatieve toets uit per homogene groep, zoals hieronder nader is uitgewerkt. Samenstelling Voor de samenstelling van de homogene groepen is gekeken naar het aard van het risico (langlopende claims/ kortlopend) en naar de doelgroepen (particulieren/bedrijven). Deze onderverdeling leidt er toe dat per productgroep die gevoerd wordt een kwalitatieve toereikendheidstoets over de aangehouden voorziening premies en voorziening schaden wordt gegeven. Vaststelling voorzieningen Voorziening premies Schadeverzekering De voorziening voor niet-verdiende premies is berekend naar evenredigheid van de nog niet verstreken risicotermijnen. De voorziening is gelijk aan de niet-verdiende bruto premies onder aftrek van vooruitbetaalde herverzekeringspremies (herverzekeringsdeel). De acquisitiekosten worden naar rato op de bruto premie in mindering gebracht. Inkomende herverzekering Voor de inkomende herverzekeringscontracten wordt geen rekening gehouden met de nog niet verstreken risicotermijnen. De door cedenten opgegeven geboekte netto premie over het boekjaar wordt als opbrengst in het boekjaar verantwoord.
28
VAN jaarverslag 2013
Voorziening schade Schadeverzekering Voorzieningen voor te betalen schaden betreffen de geaccumuleerde schattingen van de uiteindelijke schaden en omvatten een voorziening voor reeds voorgevallen, maar nog niet gemelde schaden. De voorzieningen geven de schatting weer van de toekomstige uitkeringen en schadebehandelingskosten voor gemelde en nog niet gemelde schadeclaims met betrekking tot verzekerde gebeurtenissen die zich hebben voorgedaan. Verwachte subrogatie wordt afzonderlijk op de balans onder de vorderingen uit directe verzekering opgenomen. De voorziening voor te betalen schaden is bestemd voor de per balansdatum nog niet afgewikkelde schaden van het boekjaar en de voorgaande jaren. De vaststelling geschiedt stelselmatig post voor post, dan wel op basis van statistische gegevens, rekening houdende met nog niet gemelde schadegevallen. Bij de bepaling van de voorziening is tevens rekening gehouden met nog te maken schadebehandelingskosten. De schadevoorziening voor de beroepsaansprakelijkheidsverzekeringen voor tussenpersonen en makelaars onroerende zaken wordt voor de schadelast binnen het eigen behoud actuarieel bepaald. Voor schaden die het eigen behoud te boven gaan, wordt op post voor postbasis een aanvullende voorziening getroffen. Bovenop deze voorzieningen is een voorziening voor schadebehandeling gevormd. Het vaststellen van een voorziening gaat gepaard met onzekerheden, waarbij onderbouwde schattingen en beoordelingen moeten worden gemaakt. De schadevoorzieningen worden, conform hetgeen gebruikelijk is in de branche, niet contant gemaakt. Wijzigingen in schattingen worden in het resultaat opgenomen in de periode waarin de schattingen zijn aangepast. Verplichtingen voor niet-betaalde schaden worden in het geval van individuele gevallen die zijn gemeld, geschat aan de hand van de schadevaststelling. In het geval van reeds voorgevallen maar nog niet gemelde schaden, worden de verplichtingen geschat op basis van statistische analyses. Statistische analyses worden ook gebruikt om de uiteindelijk verwachte kosten te schatten van complexere claims die door zowel in- als externe factoren (zoals schadebehandelingsprocedures inflatie, veranderingen in wet- en regelgeving, gerechtelijke uitspraken, historie en trends) kunnen worden beïnvloed. Uitkeringen worden als last opgenomen wanneer ze worden gedaan. Inkomende herverzekering De aangehouden voorzieningen voor te betalen schaden voor milieuschadeverzekeringen worden vastgesteld aan de hand van opgaven van cedenten. De voorzieningen worden niet contant gemaakt. Een voorziening voor schadebehandelingskosten wordt niet getroffen omdat de schadebehandeling door en voor rekening van de cedenten plaatsvindt. Toetsing Voorziening Premies Met uitzondering van de brandportefeuille kent de VAN geen producten waarbij de premie ontoereikend is ten opzichte van de schadelast. In 2011 is naar voren gekomen dat het claimgedrag en de omvang van de schade op de brandportefeuille structureel groter is dan waarmee bij de premiebepaling rekening was gehouden. In 2012 zijn premiemaatregelen genomen. Voor de reeds lopende polissen is ultimo 2011 een extra voorziening getroffen van 250 in verband met de niet toereikende premie voor deze polissen. Deze voorziening is in 2013 geheel afgebouwd.
VAN jaarverslag 2013
29
Voorziening Schade Wij hebben onze voorzieningen op kwalitatieve wijze op toereikendheid getoetst. Hierbij zijn wijzigingen in waarderingsmethodiek en de uitloop over de afgelopen 5 jaar geëvalueerd. Op basis van de historische uitloopresultaten zijn wij van mening dat de opgenomen voorzieningen toereikend zijn.
6.3.
Frauderisico’s Onrechtmatig claimgedrag van polishouders heeft betrekking op het risico dat polishouders onterecht een schade claimen, of de omvang van een schade overdrijven. Door de diverse afdelingen waaronder Acceptatie en Schadebehandeling wordt gelet op indicatoren in aanvraagformulieren c.q. schademeldingen die op mogelijke fraude kunnen duiden. De behandeling van deze dossiers wordt vervolgens overgedragen aan de afzonderlijke afdeling Speciale Zaken.
6.4.
Herverzekering Het eigen behoud is afgestemd op de omvang van het vermogen van de VAN en de gewenste risicotolerantie. 2009
2010
2011
2012
2013
Dekking Motor WA en casco
per risico
350
350
350
350
350
Beroepsaansprakelijkheid
per risico
375
375
375
375
375
Milieuschadeverzekering
per risico
-
325
325
225
100
Particuliere aansprakelijkheid per risico
200
200
350
350
350
-
-
250
250
250
685
680
-
-
-
Brand
per risico per jaar
De risico’s uit de beroepsaansprakelijkheidsverzekering zijn tot en met 2006 voor 100% afgedekt door een pool van Nederlandse verzekeraars, waarbij door de pool de schaden boven 750 zijn herverzekerd bij een grote buitenlandse herverzekeraar. Ultimo 2006 is deze pool beëindigd. De VAN heeft de premies en risico s in 2013 voor 40% (2012: 40%) gecedeerd aan een aantal Nederlandse verzekeraars. Voor individuele schaden boven het eigen aandeel van 375 zijn herverzekeringsovereenkomsten afgesloten met professionele herverzekeraars. De risico’s van milieuschadenverzekering zijn via inkomende herverzekeringscontracten overgenomen van een aantal Nederlandse verzekeraars. Deze risico’s worden vervolgens gecedeerd aan een pool van Nederlandse verzekeraars en professionele herverzekeraars. In 2013 waren de risico s voor 93,33% gecedeerd (2012: 91%). De risico’s van de brandverzekeringen waren tot en met 2010 door middel van een stop-loss herverzekeringscontract herverzekerd bij professionele herverzekeraars. Gezien de groei in de portefeuille is de herverzekering vanaf 2011 gewijzigd naar een excess of loss herverzekering voor schaden boven 250. De professionele herverzekeraars die participeren in het herverzekeringsprogramma voor de door de VAN afgegeven dekkingen worden geselecteerd op basis van financiële sterkte en continuïteit, gezien het lange termijnkarakter van de schadeafwikkeling. Het risico van terrorisme is herverzekerd bij de NHT.
30
VAN jaarverslag 2013
7.
Marktrisico Het marktrisico voor VAN ontstaat doordat bij veranderingen in de financiële markten de waardeveranderingen van de beleggingen (aandelen, vastrentend) niet gelijk loopt met die van de verplichtingen.
7.1.
Renterisico De renterisico’s voor de VAN zijn beperkt. De technische voorzieningen worden niet contant gemaakt en in de schuldenposities zijn, uitgezonderd in depot gestorte gelden door NMP-poolmaatschappijen en herverzekeraars (341), geen schulden opgenomen waarvoor rentevergoedingen worden verstrekt. Het renterisico komt tot uiting in mutaties in de resultatenrekening indien door wijzigingen in de marktrente de marktwaarde van de vastrentende activa onder de aanschafwaarde komt te liggen. 2013
2012
Marktwaarde
37.008
36.603
Aanschafwaarde
35.866
34.574
De rentegevoeligheid kan worden gemeten door middel van de duratie. De duratie van de beleggingen in vastrentende waarden ligt op 3,46 (2012: 3,4).
7.2.
Prijsrisico De aandelenbeleggingen van VAN hebben ultimo 2013 een waarde van c 5,7 miljoen (2012: c 5,4 miljoen). De aandelenbeleggingen bestaan uit beleggingen in beleggingsfondsen.
7.3.
2013
2012
Mondiaal aandelenfonds
71%
70%
Hoog dividendfonds
29%
30%
100%
100%
Liquiditeitsrisico Door de VAN worden voor het opvangen van volatiliteit in schade-uitkeringen liquiditeiten in de vorm van korte termijn deposito’s aangehouden. Jaarlijks zijn de ontvangen premies afdoende voor het opvangen van de in dat jaar te betalen schaden en bedrijfskosten. De duratie van de beleggingen wordt periodiek getoetst en afgestemd met de gemiddelde looptijd van de verzekeringsverplichtingen.
VAN jaarverslag 2013
31
8.
Kredietrisico VAN kent verschillende verschijningsvormen van kredietrisico. Het kredietrisico in de beleggingsportefeuille en vorderingen op herverzekeraars zijn hiervan de belangrijkste.
8.1.
Kredietrisico binnen de beleggingsportefeuille Het kredietrisico binnen de vastrentende beleggingsportefeuille van VAN is het risico dat een emittent van een obligatie of een debiteur van een onderhandse lening niet meer aan zijn verplichtingen kan voldoen. De strategische omvang van de diverse kredietwaardigheidscategorieën binnen de vastrentende portefeuille is vastgelegd in mandaten voor de vermogensbeheerder. Periodiek wordt gecontroleerd en gerapporteerd of de vermogensbeheerder zich aan de mandaten heeft gehouden. De vastrentende beleggingsportefeuille geeft op balansdatum (tegen marktwaarde) de volgende verdeling:
Staatsobligaties Corporates
2013
2012
37.008
35.824
-
779
37.008
36.603
De portefeuille is gespreid in stukken en fondsen waarbij geen enkele debiteur een belang van meer dan 2% in het totaal van beleggingen inneemt. Toegestane uitzonderingen op deze regel betreffen beleggingen in leningen aan, door de markt als kredietwaardig beschouwde, landen, met een minimale rating van AA (volgens Standard & Poor's). De landen waarin wordt belegd zijn Nederland, Duitsland, Finland, Frankrijk en Oostenrijk. Het kredietrisico binnen de categorie aandelen wordt ondervangen door de keuze voor beleggingsfondsen waarmee de beleggingen over een groot aantal partijen wordt gespreid en waarbij individuele belangen per partij onder de 2% blijven. De deposito’s zijn ondergebracht bij Nederlandse banken met een rating van minimaal A volgens Standard & Poor’s.
8.2.
Kredietrisico vorderingen op herverzekeraars De VAN maakt in ruime mate gebruik van herverzekeraars teneinde de financiële gevolgen van geaccepteerde verzekeringstechnische risico’s voor de VAN beheersbaar te houden. Bij herverzekering wordt gebruik gemaakt van pools van Nederlandse verzekeraars (BAVAM-pool en Milieupool) en van professionele herverzekeraars. Ten aanzien van de professionele herverzekeraars maakt de VAN gebruik van een vaste groep gerenommeerde herverzekeraars met een minimale rating van A-, volgens Standard & Poor’s. De Nederlandse verzekeraars die in de pools vertegenwoordigd zijn staan allen onder toezicht van De Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten. Door de directie is het kredietrisico van deze verzekeraars beoordeeld en geconcludeerd dat een voorziening voor oninbaarheid niet getroffen behoeft te worden.
32
VAN jaarverslag 2013
De posities in vorderingen en schulden aan herverzekeraars kan als volgt over beide groepen worden verdeeld: 2013
Pools
Vorderingen uit herverzekering
Professio-
2012
Totaal
Pools
Professio-
nele her-
nele her-
verzekeraars
verzekeraars
Totaal
99
441
540
349
47
396
-
265
265
-
272
272
20.768
10.027
30.795
21.107
10.766
31.873
Depots van herverzekeraars
-572
-59
-631
-860
-95
-955
Schulden uit herverzekering
-412
-86
-498
-611
-121
-732
19.883
10.588
30.471
19.985
10.869
30.854
Technische voorziening voor niet verdiende premies en lopende risico’s Technische voorziening voor te betalen schaden
9.
Solvabiliteit Wettelijke richtlijnen vereisen dat verzekeringsmaatschappijen een minimale solvabiliteitsmarge aanhouden. De VAN streeft, gezien de beperkte omvang van de onderneming, de kleine portefeuilles en de grote inherente risico’s naar een aanwezige solvabiliteit, onder de Solvency I regelgeving, van ten minste 300% van de minimale solvabiliteitsmarge. Per 31 december 2013 bedraagt de aanwezige solvabiliteit 512% (2012: 487%).
Aanwezig Vereist Overschot
2013
2012
25.971
25.720
5.075
5.286
20.896
20.434
VAN jaarverslag 2013
33
Toelichting op de balans
10. Beleggingen 10.1. Andere deelnemingen De andere deelnemingen bestaat uit een belang in Centrale Expertise Dienst Holding B.V. (2,3%) ad 59 (2012: 59).
10.2. Overige financiële beleggingen 31
Aankopen
Verkopen
december
Herwaar-
31
deringen
december 2013
2012
Aandelen
5.369
27
-601
899
5.694
36.603
10.360
-8.596
-1.359
37.008
8.954
-
-2.573
-
6.381
50.926
10.387
-11.770
-460
49.083
Waardepapieren met een vaste of van de rentestand afhankelijke rente Deposito’s bij Kredietinstellingen Totaal
De aandelen bestaan uit participaties in beleggingsfondsen. Deze beleggingsfondsen beleggen in aandelen. Zie hoofdstuk 3.2 voor een nadere toelichting. De aanschafwaarde bedraagt 5.557 (2012: 6.113).De geamortiseerde aanschafwaarde van de waardepapieren met een vaste of van de rentestand afhankelijke rente bedraagt 35.866 (2012: 34.574). De reële waarden van de overige financiële beleggingen bedragen 49.083 (2012: 50.926) en zijn ingedeeld naar de volgende niveaus: 2013
2012
Niveau 1
43.389
45.557
Niveau 2
5.694
5.369
Niveau 3
-
-
49.083
50.926
Verzekeringnemers (incl. regres)
642
614
Tussenpersonen
563
483
1.205
1.097
11. Vorderingen De resterende looptijd van de vorderingen bedraagt minder dan één jaar.
11.1. Vorderingen uit directe verzekeringen
De op de vorderingen in mindering gebrachte voorziening voor mogelijke oninbaarheid bedraagt 1.193 (2012: 1.494).
11.2. Overige vorderingen De overige vorderingen betreffen o.a. de nog af te rekenen doorbelaste kosten aan de ondernemingen waarvoor de VAN het management voert. 34
VAN jaarverslag 2013
12. Overige activa 12.1. Materiële vaste activa Inventaris en Verbouwing
Stand per 1 januari
Machines
Bedrijfsauto's
Hard- en software
Totaal
2013
2012
2013
2012
2013
2012
2013
2012
2013
2012
2.712
1.344
1.596
202
370
237
274
583
472
2.366
Investeringen
-
-
9
15
70
80
96
458
175
553
Afschrijvingen
-251
-252
-88
-183
-72
-66
-281
-273
-692
-774
-
-
-
-
-19
-51
-
-74
-19
-125
1.093
1.344
123
202
216
237
398
583
1.830
2.366
Desinvesteringen Stand per 31 december
Cumulatieve aanschafwaarde 2.480 Cumulatieve afschrijvingen
2.480
1.045
1.041
368
368
1.058
1.025
4.951
4.914
-1.387
-1.136
-922
-839
-152
-131
-660
-442
-3.121
-2.548
1.093
1.344
123
202
216
237
398
583
1.830
2.366
8-10
8-10
5
5
5
5
2-3
2-3
Stand per 31 december Afschrijvingstermijn in jaren (economische levensduur)
12.2. Liquide middelen Het saldo aan liquide middelen staat ter vrije beschikking van de VAN.
13.
Overlopende activa
13.1. Overige overlopende activa
Vooruitbetaalde kosten Overige
2013
2012
579
337
6
36
585
373
VAN jaarverslag 2013
35
14. Eigen vermogen Gestort en
Herwaar-
Overige
Onverdeeld
opgevraagd
derings
reserves
resultaat
kapitaal
reserve
3.019
1.528
21.387
2.277
28.211
op beleggingen
-
222
-
-
222
Resultaatbestemming 2011
-
-
2.277
-2.277
0
Resultaat na belastingen 2012
-
-
-
587
587
Dividenduitkering
-
-
-3.300
-
-3.300
Stand per 31 december 2012
3.019
1.750
20.364
587
25.720
Stand per 31 december 2012
3.019
1.750
20.364
587
25.720
op beleggingen
-
-512
-
-
-512
Resultaatbestemming 2012
-
-
587
-587
0
Resultaat na belastingen 2013
-
-
-
763
763
Dividenduitkering
-
-
-
-
-
3.019
1.238
20.951
763
25.971
Stand per 31 december 2011
Totaal
Ongerealiseerde herwaarderingen
Ongerealiseerde herwaarderingen
Stand per 31 december 2013
Het maatschappelijk kapitaal bedraagt c 5 miljoen waarbij de waarde per aandeel c 1 bedraagt. Hiervan zijn 3.018.522 aandelen geplaatst en volgestort. De aandelen staan op naam. Aandeelhouders kunnen slechts verzekeringsondernemingen zijn, toegelaten tot de uitoefening van het verzekeringsbedrijf in Nederland, of ondernemingen waarvan het vermogen grotendeels bestaat uit aandelen in bedoelde verzekeringsondernemingen. Er zijn geen aandelen waaraan bijzondere rechten zijn toegekend. In de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van juni 2013 is besloten het resultaat over 2012 geheel toe te voegen aan de Overige Reserves.
36
VAN jaarverslag 2013
15. Technische voorzieningen 15.1. Voor niet-verdiende premies 2012
2013
bruto
herver-
netto
bruto
zekering
Motorrijtuigverzekering Zee, transport en luchtvaart
herver-
netto
zekering
897
-85
812
997
-94
903
-
-
-
-
-
-
Brand en andere schaden aan goederen
208
-37
171
324
-49
275
Algemene aansprakelijkheid
166
-136
30
157
-128
29
20
-7
13
55
-1
54
1.291
-265
1.026
1.533
-272
1.261
Overige branches
De bruto niet-verdiende premie is opgenomen onder aftrek van de aan de niet verdiende premie toe te rekenen acquisitiekosten van 284 (2012: 309). Bruto
2013
Saldo 1 januari Toevoegingen gedurende het jaar Toegevoegd aan het resultaat Saldo 31 december
Herverzekering
2012
2013
2012
1.533
1.704
-272
-257
19.638
19.925
-6.221
-6.380
-19.880
-20.096
6.228
6.365
1.291
1.533
-265
-272
15.2. Voor te betalen schaden 2013
bruto
herver-
2012
netto
bruto
zekering
Motorrijtuigverzekering Zee, transport en luchtvaart Brand en andere schaden aan goederen Algemene aansprakelijkheid Overige branches
herver-
netto
zekering
9.889
-2.130
7.759
11.696
-2.405
9.291
609
-382
227
769
-507
262
853
-711
142
630
-440
190
40.974
-27.572
13.402
41.157
-28.521
12.636
56
-
56
85
-
85
52.381
-30.795
21.586
54.337
-31.873
22.464
In de bruto voorziening voor te betalen schaden is een opslag voor interne schadebehandelingskosten opgenomen van 9.177 (2012: 9.496). Een deel van de interne schadebehandelingskosten komt voor rekening van herverzekeraars. De netto voorziening voor interne schadebehandelingskosten bedraagt 3.999 (2012: 4.033). VAN jaarverslag 2013
37
Bruto
Herverzekering
2013
2012
2013
2012
Saldo 1 januari
54.337
52.506
-31.873
-32.100
Uitgekeerde schaden, voorgaande periode
-9.290
-8.158
3.269
3.410
Uitgekeerde schaden, huidige periode
-2.716
-2.493
476
292
Gemelde schaden, huidige periode
13.313
13.159
-5.473
-4.504
Toegevoegd aan het resultaat
-3.263
-677
2.806
1.029
Saldo 31 december
52.381
54.337
-30.795
-31.873
2013
2012
Herwaardering Beleggingen
413
584
Fiscale egalisatiereserve
221
578
Materiele vaste activa
-59
-37
575
1.125
16. Voorzieningen Voor belastingen Latente belasting met betrekking tot:
17. Depots van herverzekeraars Dit betreft schulden aan poolmaatschappijen met een looptijd langer dan een jaar. De schuld aan NMP-poolmaatschappijen en herverzekeraars is rentedragend. De andere depots zijn niet rentedragend. 2013
BAVAM-poolmaatschappijen
20
20
NMP-poolmaatschappijen en herverzekeraars
78
342
533
593
631
955
DAP-poolmaatschappijen
38
2012
VAN jaarverslag 2013
18. Schulden Dit betreft schulden met een looptijd korter dan 1 jaar.
18.1 Overige schulden
Waarborgsommen polishouders
2013
2012
1.507
1.656
Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige schulden
365
287
1.041
1.183
2.913
3.126
2013
2012
19. Overlopende passiva
Vooruitontvangen verzekeringspremies
1.773
984
Handelscrediteuren
483
373
Te betalen personeelskosten
479
275
Overig
469
577
3.204
2.209
NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN Voorwaardelijke verplichtingen Deelname aan de Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij voor Terrorismeschaden N.V. Met ingang van 1 juli 2003 neemt de VAN deel in de Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij voor Terrorismeschaden N.V. (NHT). Door de NHT wordt het risico overgenomen voor terrorismeschaden van de deelnemende verzekeraars. Binnen de NHT is het risico deels verdeeld onder alle deelnemende verzekeringsmaatschappij (1e layer van c 400 miljoen) en het restant bij professionele herverzekeraars en de Nederlandse Staat. Het aandeel in de 1e layer waarvoor de VAN garant staat, bedraagt 162. Verstrekte garanties De VAN heeft per 31 december 2013, in het kader van de schadebehandeling van beroepsaansprakelijkheidsschaden, voor in totaal 772 (2012: 772) aan garanties afgegeven ten behoeve van derden. Meerjarige financiële verplichtingen terzake van huur, leasing, licentieovereenkomsten en onderhoudscontracten Ten behoeve van de huisvesting is een huurovereenkomst aangegaan met een looptijd van 10 jaar vanaf 1 mei 2008. Vanaf 1 mei 2013 is een geïndexeerde huursom verschuldigd van 417 per jaar (prijspeil 2013).
VAN jaarverslag 2013
39
Toelichting op de winst- en verliesrekening
Geboekte bruto premies De bruto premies worden uitsluitend in Nederland gerealiseerd.
Bruto schaden De interne schadebehandelingskosten waaronder begrepen de personeelskosten van de schadebehandelaars alsmede de aan de schadebehandeling toe te rekenen beheerskosten worden verantwoord onder de Beheers- en personeelskosten zoals opgenomen onder de Bedrijfskosten. De behandeling van schaden behorende tot het label Rialto Verzekeringen was tot 1 april 2012 uitbesteed.
Technische rekening verdeeld naar schadeverzekering en inkomende herverzekering 2012
2013
Schade Inkomende verzekering
Totaal
herver-
Schade Inkomende verzekering
zekering
40
Totaal
herverzekering
Geboekte brutopremies
18.593
1.045
Bruto verdiende premie
18.835
1.045
19.880
19.245
850
20.095
Bruto schaden
-9.278
-772
-10.050
-12.362
-120
-12.482
Bruto bedrijfskosten
-7.241
-211
-7.452
-7.499
-164
-7.663
Saldo herverzekeringsbaten en -lasten
-3.322
-239
-3.561
-1.001
-649
-1.650
Toegerekende opbrengst beleggingen
698
1
699
807
-
807
Overige technische baten
262
211
473
196
155
351
Technisch resultaat
-46
35
-11
-614
72
-542
VAN jaarverslag 2013
19.638
19.075
850
19.925
Brancheoverzicht Motorrijtuig
Zee,
Brand en
Algemene
Overige
verzekering
transport
andere
aansprake-
branches
wettelijke
en
schaden
lijkheid
aansprake-
luchtvaart
aan
lijkheid
Geboekte brutopremies Bruto verdiende premie
Totaal
goederen
2013
2013
2013
2013
2013
2013
8.145
-
1.885
8.998
610
19.638
8.244
-
2.001
9.028
607
19.880
Bruto schaden
-3.497
91
-1.115
-5.328
-201
-10.050
Bruto bedrijfskosten
-5.048
-
-632
-1.509
-263
-7.452
Saldo herverzekeringsbaten en -lasten
-520
-65
-408
-2.530
-38
-3.561
Toegerekende opbrengst beleggingen
254
129
11
303
2
699
-
-24
211
206
80
473
-567
131
68
170
187
-11
2012
2012
2012
2012
2012
2012
8.045
-
1.707
9.439
735
19.926
Overige technische baten
Geboekte brutopremies Bruto verdiende premie
8.048
-
1.862
9.429
756
20.095
Bruto schaden
-4.739
-25
-333
-6.718
-667
-12.482
Bruto bedrijfskosten
-4.677
-
-553
-2.268
-165
-7.663
Saldo herverzekeringsbaten en -lasten
-716
21
-1.052
130
-33
-1.650
Toegerekende opbrengst beleggingen
332
9
20
442
4
807
-
3
155
193
-
351
-1.752
8
99
1.208
-105
-542
Overige technische baten
Bedrijfskosten Acquisitiekosten
De betaalde provisie bedraagt 1.908 (2012: 1.895).
VAN jaarverslag 2013
41
Beheers- en personeelskosten 2012
2013
Salarissen(incl. kstn gedetacheerden)
Tech-
Niet-
nisch
tech-
Totaal
nisch
Totaal
Tech-
Niet-
nisch
tech-
Totaal
nisch
3.104
3.664
6.768
2.609
3.664
Sociale lasten
327
457
784
304
466
770
Pensioenlast
479
674
1.153
466
723
1.189
Overige personeelskosten
343
377
720
278
293
571
4.253
5.172
9.425
3.657
5.146
8.803
Huisvestingskosten
279
363
642
263
368
631
Kantoorkosten
533
287
820
516
323
839
Automatiseringskosten
622
271
893
783
334
1.117
Afschrijvingen
298
394
692
337
439
776
Algemene kosten
522
283
805
211
127
338
6.507
6.770
13.277
5.767
6.737
12.504
Totaal personeelskosten
6.273
Om een goed inzicht te bieden in de beheers- en personeelskosten van de VAN die ten laste komen van de verzekeringstechnische activiteiten en de kosten die verband houden met de managementcontracten worden deze verdeeld naar kosten ten laste van de technische rekening en kosten ten laste van de niet-technische rekening. De kosten die ten laste van de niet-technische rekening komen betreffen de kosten die gemaakt worden ten behoeve van de activiteiten en het management van WBF, NBM, Atoompool, NHT en de run-off activiteiten van DAP Holding N.V. Het aantal werknemers, uitgedrukt in volledige dienstverbanden, bedraagt ultimo 2013 117 (2012: 118,8). Alle werknemers zijn in Nederland actief. De beloning (inclusief pensioenkosten en sociale lasten) van de directie bedraagt 529 (2012: 548).De directie van de VAN bestaat uit een drietal leden, welke ook functioneren als directieleden voorde organisaties waarvoor de VAN optreedt als bestuurder. De gezamenlijke bezoldiging van de Raad van Commissarissen bedraagt nihil. Onder de algemene kosten is 82 (2012: 99) opgenomen voor accountantskosten. Dit betreft volledig de kosten voor de controle van de jaarrekening.
42
VAN jaarverslag 2013
Niet technische rekening Baten uit managementcontracten Totaal van de doorbelaste kosten per organisatie zijn:
Stichting Waarborgfonds Motorverkeer
2013
2012
5.530
5.405
Nederlands Bureau der Motorrijtuigverzekeraars
840
838
Atoompool
214
244
NHT
174
169
12
81
6.770
6.737
DAP Holding N.V.
De werkelijke door VAN ten behoeve van de betreffende organisaties gemaakte kosten worden doorbelast zonder risico- of winstopslag. Resultaat beleggingen 2013
2012
844
1.165
40
116
200
93
8
-
1.092
1.374
18
205
678
601
Opbrengst uit beleggingen Interest beleggingen Opbrengst deelnemingen Dividend Interest overig
Gerealiseerd resultaat uit beleggingen Koersresultaat Niet gerealiseerd resultaat uit beleggingen Koersresultaat Beleggingslasten Interest depots herverzekeraars
-14
-8
Kosten effecten
-54
-60
-68
-68
1.720
2.112
Resultaat beleggingen
VAN jaarverslag 2013
43
Toegerekende opbrengsten uit beleggingen De opbrengsten zijn als volgt in de winst- en verliesrekening verwerkt: 2013
Toegerekende opbrengst technische rekening Toegerekende opbrengst aan eigen vermogen en overige voorzieningen
2012
699
807
1.021
1.305
1.720
2.112
Belastingen De over het resultaat van het boekjaar berekende vennootschapsbelasting bedraagt 247. De effectieve belastingdruk bedraagt 24,88% (2012: 23,1%). Het nominale tarief bedraagt 25% voor het belastbare bedrag hoger dan 200 (2012: 25%) en 20% tot 200. De aanslagen tot en met 2011 zijn inmiddels vastgesteld. Rijswijk, 23 mei 2014
44
De directie
De Raad van Commissarissen
L.A.A. Bechtold, voorzitter
Chr.S.A. Schonewille, voorzitter
N.J.M. Barendse
S.H.A. Kernkamp
F.J. Blees
W.H. Steenpoorte
VAN jaarverslag 2013
Overige gegevens
Resultaatbestemming Statutaire bepalingen inzake de resultaatbestemming Artikel 31 31.1
De directie is bevoegd, onder goedkeuring van de Raad van Commissarissen, een deel van de winst te reserveren.
31.2
De winst, die na toepassing van lid 1 resteert, staat ter beschikking van de algemene vergadering.
31.3
Uitkeringen kunnen slechts plaats hebben tot ten hoogste het uitkeerbare deel van het eigen vermogen.
31.4
Uitkering van de winst geschiedt na de vaststelling van de jaarrekening waaruit blijkt dat zij geoorloofd is.
31.5
De algemene vergadering kan besluiten tot uitkering van interim-dividend mits aan het vereiste van het derde lid is voldaan blijkens een tussentijdse vermogensopstelling overeenkomstig het in de wet bepaalde.
31.6
De algemene vergadering kan met inachtneming van het dienaangaande in lid 3 bepaalde besluiten tot uitkeringen op de aandelen ten laste van een reserve die niet krachtens de wet moet worden aangehouden. Voorstel tot resultaatbestemming De directie heeft met instemming van de Raad van Commissarissen besloten om het voorstel aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders voor te leggen om het resultaat over 2013 toe te voegen aan de overige reserves van de vennootschap. Vooruitlopend op het besluit van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders is dit besluit verwerkt in de jaarrekening.
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: directie en commissarissen van Verenigde Assurantiebedrijven Nederland N.V. Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening over 2013 van Verenigde Assurantiebedrijven Nederland N.V. te Rijswijk gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2013 en de winst- en verliesrekening over 2013 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van de directie De directie van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het directieverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). De directie is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als zij noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel
VAN jaarverslag 2013
45
belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het inrichten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de directie van de vennootschap gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Verenigde Assurantiebedrijven Nederland N.V. per 31 december 2013 en van het resultaat over 2013 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het directieverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het directieverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Utrecht, 23 mei 2014
KPMG Accountants N.V.
A.J.H. Reijns RA
Vormgeving: Ton Wienbelt, Den Haag
46
VAN jaarverslag 2013
Handelskade 49 Postbus 1074 2280 CB Rijswijk
VAN jaarverslag 2013
47