PERSMAP DAG OUDE MUZIEK 2012 VENEZIA FESTA DI MUSICA E MODA

Domein Dommelhof Toekomstlaan 5b BE–3910 Neerpelt T 011 610 510 F 011 610 511

PERSMAP DAG OUDE MUZIEK 2012 VENEZIA FESTA DI MUSICA E MODA

www.dagoudemuziek.be Een initiatief van Musica, Impulscentrum voor Muziek en Landcommanderij Alden Biesen

Musica, Impulscentrum voor Muziek - 1


1. DAG OUDE MUZIEK 2012: VENEZIA 1 juli 2012 LANDCOMMANDERIJ ALDEN BIESEN, BILZEN-RIJKHOVEN Naar goede gewoonte staat ook in 2012 Dag Oude Muziek in het teken van een bepaalde muzikale topic. In deze editie ligt de focus op Venetië als een broeihaard van muziek en kunst. Deze prachtige stad speelt al van in de middeleeuwen een belangrijke rol in de ontwikkeling van het muziekleven. Bovendien was er toen al een unieke wisselwerking van muzikale producties van noord naar zuid en van oost naar west. Met figuren als Ciconia, Willaert, Gabrieli en Monteverdi belanden we al meteen bij topcomponisten die Venetië internationale roem gaven. Naast het leven aan het hof en in de kerk, bloeiden ook de opera en het volkse muziekleven volop. Wie Venetië zegt, denkt niet enkel aan muziek. Ook voor haar mode staat de stad bekend. Het thema “mode” wordt dan ook als rode draad doorheen de dag geweven. Met de Venetiaanse mode als vertrekpunt, doen we een opstap naar een hedendaagse vertaling hiervan. Dag Oude Muziek wordt een prelude op de modetentoonstelling die de week nadien in Alden Biesen opent. Pieter Coene, de curator van deze tentoonstelling geeft bovendien een modieuze toets aan de muzikale evenementen en tovert de historische site van de Landcommanderij om tot een Venetië van het noorden. Natuurlijk mag op dit feest de Italiaanse gastronomie niet ontbreken. Geheel in stijl kan je aanschuiven aan het Italiaans buffet, terwijl je geniet van Venetiaanse volksmuziek, de Commedia dell’arte, gondelliederen en de typische Venetiaanse mode. Dag Oude Muziek heeft ook een speciaal programma voor baby’s, kinderen en families. De baby’s en de peuters worden tijdens de muzikale Venetiaanse dialogen ondergedompeld in de Venetiaanse muziek. De kinderen (4-12j) kunnen deelnemen aan de creatieve workshops rond Commedia dell’arte of mode. Kom en proef de Venetiaanse sfeer met het hele gezin!


2. THEMA: VENEZIA, FESTA DI MUSICA E MODA In het programma van Dag Oude Muziek van 2012 bieden we een zo gevarieerd mogelijk muzikale pallet van de Dogenstad. van 9de tot 19de eeuw, van volksmuziek over hofmuziek naar religieuze muziek. En naast al die muzikale pracht, komt ook de Venetiaanse mode aan bod. Musica Venetië speelde in de geschiedenis van de Westerse wereld een belangrijke rol. De Middellandse Zee was zeker in het eerste millennium, maar ook nog een stuk in het tweede, de belangrijkste regio in Europa. Dit was uiteraard al tijdens de Griekse en Romeinse beschaving, maar ook nadien was de Middellandse Zee nog altijd de belangrijkste zee in het Westen. Het is pas vanaf de ontdekking van Amerika dat de andere oceanen een belangrijkere plaats gingen innemen en de centrale rol van Venetië begon af te nemen. We spreken dan al van einde 17de. Tot die periode was deze stad een scharnierpunt tussen Oost en West en tussen Noord en Zuid. Doordat het zo’n belangrijke handelsstad was, heeft de cultuur er ook een grote bloei gekend. Dat was zo voor alle kunsten, dus ook voor de muziek. Er zijn weinig sporen van het muziekleven in het eerste millennium, dat bleef toen beperkt tot religieuze muziek die vooral verbonden was aan kloosters. Nadien beginnen de steden een grotere rol te spelen en komt ook Venetië steeds meer in beeld. In heel het verhaal van de stad is er altijd één rode draad: Venetië was een gastvrije stad die belangrijke artiesten uit heel de wereld aantrok, dus ook musici. Getuige daarvan de belangrijke componisten als Jacopo da Bolgna en Francesco Landini. In Venetië zelf duikt in de 14de eeuw de naam van Johannes Ciconia op, in feite Jean Cicogne, afkomstig van Luik. Op dat moment is de San Marco al een belangrijk centrum voor religieuze muziek, maar ook de vele andere kerken beginnen een eigen muziekleven te ontwikkelen. Daarnaast was er ook muziek te beluisteren aan het hof van de Doge die voor de uitstraling een hele ploeg musici in dienst had, vooral instrumentalisten. In de 15de eeuw passeerden de belangrijke polyfonisten in de stad: Dufay, Josquin, Isaac, Obrecht en anderen. Vanaf de 16de eeuw wordt Venetië echt de bakermat van het muziekleven. Willaert zal er een lange tijd kapelmeester zijn in San Marco en hij stond aan de wieg van een aantal nieuwe en belangrijke muzikale ontwikkelingen. Maar in Venetië passeerde natuurlijk ook Monteverdi die niet alleen een belangrijke figuur was op gebied van de opera, maar ook de nieuwe stijl, de prima prattica, lanceerde en zo een heel nieuwe periode inluidde voor het Westerse muziekleven.


Tentoonstelling: Moda Een bijzondere toets aan de editie van dit jaar is het facet mode. Ook vandaag nog wordt Venetië vereenzelvigd met maskers, mooie kleren, gondeliers, feest, kleurrijke taferelen enz. Daarom wordt in de Landcommanderij Alden Biesen vanaf volgende week een tentoonstelling ingericht met als thema mode. Niet als een soort copy van de vroegere mode, maar als inspiratiebron voor mode en kunst van vandaag. De curatoren van deze tentoonstelling waren in nauw contact met de programmamakers van Dag Oude Muziek waardoor er heel wat invalshoeken tijdens deze dag ook een modetoets krijgen. We spreken hier niet alleen van de site die op een aantal plaatsen zal ingekleed zijn, maar ook van de podia en van enkele voorstellingen waar de curatoren ook het vestimentaire gedeelte voor hun rekening namen. Wie echter de veelheid van hun creatieve en inspiratierijke invulling wil zien moet de tentoonstelling komen bezoeken die vanaf 7 juli tot einde augustus de Landcommanderij zal innemen. Daarmee hebben we een mooi geheel kunnen creëren voor de 29ste editie van Dag Oude Muziek.

We nodigen je alvast al uit op de 30ste editie van Dag Oude Muziek op 30 juni 2013 die volledig in het teken staat van Hendrik van Veldeke en zijn tijd en waaraan al vier jaar een voorbereidend traject wordt uitgewerkt. Een mooie gelegenheid om deze Dietse dichter ook een plaats te geven in de muziekgeschiedenis.


3. OVERZICHT PROGRAMMA Binnenconcerten Capilla Flamenca (BE) Venus in Venice of wat vooraf ging aan Bach. Cuvelier – 12.00u De Vlaming Adriaen Willaert, kapelmeester in de San Marcobasiliek in Venetië, liet op het einde van zijn leven (450 jaar geleden) een bundel madrigalen en motetten drukken met als titel ‘Musica Nova’ of nieuwe muziek. Willaert verrichtte baanbrekend werk op het vlak van instrumentale muziek, maar ook van composities voor motetten, madrigalen en villanelle. Zonder hem was J.S. Bachs nooit tot zijn ultieme Wohltemperierte clavier gekomen. Zijn wereldlijke muziek wordt in dit concert uitgevoerd door zangers, fluiten, een luit en viola da gamba. Capilla Flamenca & Oltremontano (BE) Vespri di Maestro Willaert of wat voorafging aan Monteverdi Kerk – 17.00u In contrast met de latere Vesper van Monteverdi gebruikte men voor 1566 in de San Marcobasiliek geen instrumenten. Enkel acht knapen, vijftien volwassen zangers en twee orgels vulden de ruimte. Capilla Flamenca reconstrueerde samen met Oltremontano de gezangen en structuur van de ad vesperam assumptionis sancte Marie virginis. Dankzij hun speurwerk genieten we voor het eerst na 450 jaar weer van de muziek die in de San Marcobasiliek weerklonk tijdens de vesper, en wel onder leiding van Adriaen Willaert! La Reverdie (IT) Venetiarum Cardines - Venetië als kruispunt van middeleeuwse muziek Cuvelier – 14.00u & 15.40u In 776 deed Karel de Grote zijn intrede in de cultureel belangrijke stad Cividale. Met het einde van de patriarchale staat komt Cividale in Venetiaanse handen en gaan zijn geschiedenis en kunst op in de rest van de Veneto. In de 13de en 14de eeuw trekt Venetië de beste componisten en musici aan. Het mottet "Marce Marcum imitaris" ter ere van de verkiezing van de doge in 1365 is een voorbode van het muzikale gouden tijdperk dat tot zijn grootste luister zal komen in de renaissance. Sindsdien is de Veneto steeds een omgeving met grote muzikale vitaliteit gebleven. Psallentes ♀(BE) Cloistered – Een bruid van Christus ingekleed Kerk – 10.00u Wie als jonge vrouw intrede deed in het klooster, werd als symbool voor haar nieuwe leven ‘ingekleed’. De acht zangeressen van Psallentes ♀ evoceren dit overgangsritueel, met aandacht voor onder meer het ontvangen van de sluier. Dit ritueel wordt omlijst door antifonen en andere gregoriaanse gezangen van het eind van de 16de eeuw die gedrukt werden in Venetië. Een sober maar visueel en auditief mooi concept.


Le Concert Brisé (FR) Ontdek Giovanni Battista Fontana Kerk – 13.30u & 15.00u In de 16de eeuw werd de viool steeds meer het instrument bij uitstek. Bijna alle componisten van instrumentale muziek waren violisten, met uitzondering van de weinige organisten. Denk maar aan de violist Giovanni Battista Fontana. Deze Italiaanse componist en violist (ca. 1571-1630) werkte in Rome en Padua waar hij ook overleed. Slechts één band van hem overgeleverd:18 sonaten die pas tien jaar na zijn dood in Venetië werden gedrukt. Le Concert Brisé vertolkt een aantal hiervan op viool, cornet, trombone, clavecimbel, orgel, theorbe en dulciaan (een renaissance houtblaasinstrument). Artemandoline (LU) Vivaldi en mandolines in Venetië Rijschool – 11.00u & 14.30u Venetië kende haar hoogdagen met Vivaldi, in wiens composities zijn uitbundige stijl te horen is. Op dat moment (18de eeuw) was de mandoline erg populair in Italië, vooral in Napels, maar ook in het toen al wat rustiger Venetië. De uitbundigheid van deze componist is te horen in de bruisende en wervelende uitvoering van Artemandoline. De arpeggio’s en eindeloze trillers van de mandoline laten Venetië bruisen op de wervelende energie van Vivaldi. Doulce Mémoire (FR) Een Venetiaans bal volgens Henri III Rijschool – 13.00u & 16.10u In 1574 verbleef Henri III, koning van Frankrijk, in Venetië. Hij werd er met pracht en praal ontvangen en mocht zelfs een nacht doorbrengen met de bekende Venetiaanse courtisane Veronica Franco. Dit concert herdenkt zijn verblijf in Venetië, de bals met Franse en Italiaanse dansen, de liederen die in de Venetiaanse nissen paleizen gezongen werden, … Een feestelijk Venetië voor de ontvangst van een koning! Een feest voor oog en oor! VivaBiancaLuna Biffi (IT) Fermate il Passo Bocholtz – 12.30u & 15.00u De Italiaanse frottola, de voorloper van het madrigaal, was vooral populair in de late 15de en vroege 16de eeuw. Je hoort een reeks van frottole in drie 'acts'. Ze beschrijven verschillende momenten van de dag. Zonsondergang, nacht en ochtend staan metafoor voor liefdesstemmingen als verliefdheid, liefde, kwelling en de overwinning van de liefde. De proloog en epiloog zijn een knipoog naar de werkelijkheid: het leven is kort en de liefde is onzeker. Een dramatisch recital door niemand minder dan VivaBiancaLuna Biffi. Zij zingt deze vroege ‘opera’ terwijl ze zichzelf begeleidt op de viola da gamba.


Bel Ayre (BE) Chi vol vedar Venezia (Wie Venetië echt wil zien) Grote gewelfde kelders – 13.00u & 15.30u In dit programma met exclusief Venetiaanse muziek, schept het jonge beloftevolle ensemble Bel Ayre een bruisend beeld van de stad, het dagelijkse leven en het carnaval. Oude wijven langs de kade, rijke edellieden, geruïneerde handelaars, vurig verliefden en gebroken harten, allen passeren ze de revue. Geniet van deze opgewekte ode aan het echte Venetië met muziek van boegbeelden Willaert en Monteverdi.


Buitenconcerten Goffredo Degli Esposti & Daniele Bernardini (IT) Sonar de Piva (Venetiaanse volksmuziek) Buitenhof – 9.40u & 13.00u | Erekoer – 11.00u & 14.30u & 16.10u Gebaseerd op de tonen van de piva (een traditionele Italiaanse doedelzak) en piffero (een sopranino schalmei) brengt dit Italiaanse duo renaissance muziek uit Venetië. In de traditionele stijl vertolken ze volks- en dansmuziek van onder meer Giorgio Mainerio, Rossino Mantovano en Loyset Compère. Zet je beste beentje voor! Spec. Street Creative Community (HU) The Prince of No Man’s Land Erekoer – 12.10u | Buitenhof – 10.40u & 15.40u & 16.30u Er was eens een jongen wiens pad bezaaid was met wonderen. Nog nooit was hem iets ergs overkomen. En toch was hij niet tevreden met zijn lot… Spec. Street Creative Community brengt deze Commedia dell’Arte voorstelling op een unieke en eigentijdse manier. Met hun typische commedia dell’arte maskers zijn ze een lust voor jong en oud. In deze voorstelling begeleiden ze hun fysieke acteerspel met Venetiaanse liederen. Lia Serafini en Ugo Nastrucci (IT) Gondelliederen : La biondina in gondoletta Voorhof (in gondel) – 11.40u & 13.30u & 14.10u & 15.00u & 15.50u Van op een gondel brengt sopraan Lia Serafini, vergezeld door Ugo Nastrucci op theorbe, luit en gitaar, Venetiaanse gondelliederen. Deze humoristische meesterwerkjes bezingen een boottocht van geliefden, een gezapige rit naar de Lido, schaamteloze liefdesbeloftes, vurige pleidooien om vergeving na ontrouw, de mode om een pruik te dragen … In alle liederen weerklinkt het onmiskenbare Venetiaanse dialect, een onuitputtelijke bron aan melancholische en grappige uitingen. Mik Deboes (BE) Canta una canzone Voorhof – 12.40u | Erekoer – 14.00u | Buitenhof – 14.30u | Voorhof – 15.20u Oude Venetiaanse en Italiaanse volksliederen, ze bestaan en leven nog steeds verder. Van E mi son chi in barchetta, over O pescator dell’ onde tot het bekende ‘Ma Bella Bimba’. Mik Deboes, artistiek leider van De Zingende Brug, zocht enkele bijzondere liederen uit en tovert de Landcommanderij Alden Biesen om tot het Venetië van Vlaanderen.



4. AANBOD VOOR KINDEREN - Voor kinderen van 0 tot 3 jaar Babelut Muzikale Venetiaanse dialogen Grote gewelfde kelder – 10.00u & 11.30u Volgens muziekpedagoog Gordon leren kinderen muziek zoals ze een taal verwerven; door hen er eenvoudigweg in onder te dompelen. En dit is precies wat we doen tijdens deze workshop. Kinderen van 0 tot 3 jaar worden helemaal ingewijd in de Venetiaanse muziek. Luister, brabbel mee en beweeg op de tonen van muziek uit het oude Venetië. max. 2 volwassenen per kind - Voor kinderen van 6 tot 12 jaar Workshop Spec. Street Creative Community Workshop Commedia dell’ Arte Steinen - 14.00u Venetië is onlosmakelijk verbonden met maskers, dansen, circus… Tijdens deze workshop improviseren kinderen met Commedia dell’Arte. Wat is leuker dan je eigen Venetiaanse masker maken? En hoe ga je best aan de slag? Verf je eigen ontwerp en wees de ‘harlekino’ van de dag! Plezier verzekerd! - Voor kinderen van 4 tot 11 jaar Workshop Ciné Martiko Workshop rond mode Voorhof – vanaf 12.00 ‘La Cantina’, één van de prachtige wagens van Ciné Martiko, is omgetoverd tot een inspirerend kinderatelier waarin kinderen een eigen kledinglijn kunnen ontwerpen. Ga mee aan de slag in ‘La Cantina’, maak je eerste ‘historische’ kostuum en bewonder je werk in de tentoonstelling ‘Contrapposizione’ die vanaf 7 juli te bezichtigen is in het waterslot van Alden Biesen.

Baby- en kinderopvang Doorlopend wordt door de organisatie gratis opvang voorzien voor baby’s en kinderen van 0 tot 6 jaar.


5. TENTOONSTELLING ‘CONTRAPPOSIZIONE’ Tijdens Dag Oude Muziek wordt ‘Contrapposizione” voorgesteld, een tentoonstelling die volledig in het teken staat van Venetië. Curator Pieter Coene brengt je in vervoering met wervelende contrasten van mode en muziek. Mode, als in ‘kleding’, maar ook als vertolker van wat nu leeft, van wat komt en van wat geweest is. Muziek als reflectie van religieus, sociaal, politiek kader, gebracht door én voor mensen van vandaag. Hij creëert van 7 juli tot en met 2 september een Venetiaanse sfeer op het domein. Meer info: T l +32 (0)89 51 93 51

6. GASTRONOMIE Geheel in het thema van Dag Oude Muziek kan je genieten van een heerlijk Itsliaans buffet. Het buffet wordt geserveerd in het exclusieve kader van de Oranjerie in de Franse tuin, onder begeleiding van Venetiaanse volksmuziek. Het buffet wordt geserveerd in het exclusieve kader van de Oranjerie in de Franse tuin van 12.00u tot 14.30u Prijs: € 37,00 p.p. incl. wijn en water € 20,00 voor kinderen onder 12 jaar Het buffet is helaas uitverkocht! T l + 32 (0)11 61 05 10



6. TWEE ORGANISATIES Dag Oude Muziek is een organisatie van Musica, Impulscentrum voor Muziek en Landcommanderij Alden Biesen, Europees cultuurcentrum. MUSICA, IMPULSCENTRUM VOOR MUZIEK Musica is een impulscentrum voor muziek. Centraal in onze werking staat onze grote fascinatie voor klank – geluid dat bewust wordt opgewekt en gemanipuleerd. Onbevangen en nieuwsgierig verkennen we klank in al zijn verschijningsvormen. We willen muziek (her)ontdekken uit alle periodes, uit alle contexten en uit alle contreien. Omdat we willen bijdragen tot een samenleving die sensitief en bewust met klank omgaat, richt ons aanbod zich tot iedereen: beroepsmuzikanten, amateurs, kunstenaars uit andere disciplines, geïnteresseerde luisteraars, maar ook mensen zonder speciale band met muziek. We maken gebruik van educatieve methodes die steeds vertrekken van kunst en via verrassende paden mensen creatief kennis laten maken met klank en muziek. Als impulscentrum houdt Musica de voelsprieten omhoog om nieuwe ontwikkelingen op te pikken, te verkennen en gerichte impulsen te geven. We hebben oog voor bestaande noden en gaan op zoek naar een passend antwoord. Dat is een ‘tegendraads’ antwoord, dat verrast en nieuwe inzichten aandraagt, dat de traditie loswrikt uit het keurslijf van eensluidende en starre interpretaties. We bouwen op afgebakende thema’s expertise op, die we voor iedereen openstellen. Zodra vernieuwende perspectieven een vaste waarde geworden zijn, gaan we weer nieuwe horizonten verkennen. Neem een kijkje op www.musica.be voor info over projecten en details over plannen voor de toekomst. LANDCOMMANDERIJ ALDEN BIESEN De landcommanderij Alden Biesen in Bilzen werd gebouwd door de Duitse ridderorde. Vandaag is dit kasteelcomplex een cultuurcentrum van de Vlaamse overheid. Alden Biesen bouwde niet alleen een historische en een Europese werking uit, maar is tevens een congrescentrum en een cultuurtoeristische trekpleister. Zo organiseert de Landcommanderij tal van eigen activiteiten, zoals het Internationaal Vertelfestival en tentoonstellingen. Daarenboven is ze ook gastvrouw voor diverse evenementen. Als Vertelkasteel wil Alden Biesen het aanspreekpunt zijn voor de vertelkunst in Vlaanderen en Europa. Op die wijze ontvangt Alden Biesen jaarlijks meer dan 200.000 bezoekers. In het onthaalcentrum Alden Biesen- Bilzen vind je informatie over de rijke geschiedenis van de landcommanderij Alden Biesen en het ontstaan, de bloei en het verval van de Duitse Orde. Maar je leert er ook meer over Bilzen en over het rijke Haspengouwse kastelenlandschap. Neem een kijkje op www.alden-biesen.be voor meer info.


7. PRAKTISCHE INFORMATIE

Dag Oude Muziek – Venezia, Festa di Musica e Moda Zondag 1 juli 2012, vanaf 10.00 uur tot 18.00 uur. Landcommanderij Alden Biesen, Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen-Rijkhoven. U vindt de persmap online terug op www.musica.be

Contactadres Musica, Impulscentrum voor Muziek Domein Dommelhof Toekomstlaan 5b BE–3910 Neerpelt T 011 610 510 F 011 610 511 www.musica.be [email protected]

Concept, tekst, samenstelling Carmen van den Akker Coördinator Marketing & Communicatie T 011 610 520 [email protected]

Musica verzamelt alle mogelijke recensies. We ontvangen daarom graag een kopie van het door u gepubliceerde artikel of een cd met de desbetreffende uitzending t.a.v. Carmen van den Akker. Bezorg ons de bestanden bij voorkeur ook digitaal. We danken u alvast voor uw medewerking en belangstelling in het project.


PERSMAP DAG OUDE MUZIEK 2012 VENEZIA FESTA DI MUSICA E MODA

Recommend Documents