Domein Dommelhof Toekomstlaan 5b BE 3910 Neerpelt T F PERSMAP Musica, Impulscentrum voor Muziek - 1

Domein Dommelhof Toekomstlaan 5b BE–3910 Neerpelt T 011 610 510 F 011 610 511

PERSMAP

WWW.MUSICA.BE

Musica, Impulscentrum voor Muziek - 1

INHOUDSOPGAVE Introductie .................................................................................................... 3 Klankenbos, een idee van Musica ..................................................................... 3 Awakening Woods.......................................................................................... 3 Overzicht Klankinstallaties .............................................................................. 4 Nieuwe installaties in Klankenbos ............................................................. 4 Chaise Résonnante ......................................................................... 4 Composed Nature .......................................................................... 5 Singing Pools ................................................................................. 6 Tijdelijke media-installaties in Dommelhof theater ..................................... 7 MULTIPLE voice/vision .................................................................... 7 INNERGROUND .............................................................................. 8 Rondleiding met gids ...................................................................................... 9 Praktische informatie ..................................................................................... 9

Musica, Impulscentrum voor Muziek - 2

INTRODUCTIE Klankenbos is een collectie van klankkunstwerken in openlucht, uniek in Europa en permanent toegankelijk. In het kader van Manifesta 9 – Parallel Events organiseert Musica, Impulscentrum voor Muziek van 21 juli tot 26 augustus 2012 Awakening Woods, een zomerexpo waarin drie nieuwe aanwinsten voor de permanente Klankenboscollectie worden gepresenteerd, samen met twee tijdelijke mediainstallaties in Dommelhof theater.

KLANKENBOS, EEN IDEE VAN MUSICA In 2004 startte Musica met het maken van plannen om Klankenbos uit te bouwen. Exact één jaar later stond de eerste klankinstallatie in het bos. Intussen telt de collectie meer dan tien installaties en lokken publieksactiviteiten jaarlijks vele bezoekers naar Neerpelt. Bij het plaatsen van de klankinstallaties werden geen natuurlijke elementen weggenomen en werd steeds gestreefd naar een harmonieuze relatie met de omgeving. Als algemeen vertrekpunt gold dat de klinkende belevenis voor zowel een gerichte bezoeker als toevallige passant, van welke leeftijd en met welke achtergrond ook, steeds centraal zou staan. De collectie wordt gekenmerkt door een grote diversiteit aan invalshoeken. Sommige installaties registreren en verwerken klanken uit het bos of de omgeving, andere vermengen nieuwe geluiden met het omgevingsgeluid. Sommige kunstwerken nodigen uit tot interactie, andere geven vanuit hun visuele vormgeving een poëtisch commentaar op de relatie tussen mens, geluid en omgeving. Vanuit kunsteducatief perspectief bouwt Musica met de ontwikkeling van de collectie en daarmee verbonden activiteiten aan het bekendmaken van klankkunst. Klankenbos laat kinderen, jongeren en volwassenen klank ontdekken via een artistieke invalshoek en nodigt hen uit om even stil te staan bij de schoonheid en de rijkheid van klankervaringen. U vindt de persmap Klankenbos online terug op www.musica.be.

AWAKENING WOODS Trillend water, bevende bomen en een vibrerende bank: drie nieuwe klankkunstwerken roeren zich in Klankenbos. Elk van deze kunstwerken maakt op een unieke wijze trilling hoorbaar, zichtbaar en voelbaar. De permanente Klankenboscollectie wordt voor Awakening Woods aangevuld met twee tijdelijke installaties in Dommelhof Theater. Een multimedia-installatie met ingenieuze spiegelstructuren en klankprojecties nodigt uit om muziek te exploreren vanuit een hoogsteigen auditief en visueel perspectief. Daarnaast is er de presentatie van een onderzoek naar geluidsherinneringen aan het ondergrondse werken in de Limburgse mijnen. Interviews met ex-mijnwerkers, geluidsreconstructies en composities wekken een verloren gewaande akoestische wereld weer tot leven.

Musica, Impulscentrum voor Muziek - 3

OVERZICHT KLANKINSTALLATIES Nieuwe installaties in Klankenbos Chaise Résonnante Tony di Napoli Een houten bank nodigt de voorbijganger uit om te verpozen en even plaats te nemen. Het fundament van de bank bestaat uit een ingegraven kist waarin zich een lithofoon bevindt met zes staven kalksteen gestemd rondom de toonhoogte Fa2, in micro-intervallen van één negende van een toon. Wie in de nabijheid komt, zet een mechanisme in werking dat de lithofoon en daarmee ook de stoel laat vibreren. Buizen met dezelfde eigenfrequenties als de klankstenen functioneren als resonatoren. Zij leiden het geluid naar de bovengrond. Het fysieke contact met de bank maakt het geluid niet alleen hoorbaar, maar ook voelbaar. Met de steun van Centre Henri Pousseur. Musique électronique / Musique mixte, Luik.

Tony Di Napoli leeft in Treffort (Frankrijk). Hij studeerde beeldhouwkunst en boekbinden en voerde onderzoek uit naar lithofonen in Vietnam. Zijn werk wordt dikwijls gekenmerkt door ‘complementaire opposities’: enerzijds steen als materie en duurzaam element, anderzijds het plantaardige als efemeer element.

Musica, Impulscentrum voor Muziek - 4

Composed Nature Staalplaat Soundsystem & Lola landscape architects Vierentwintig berken zijn elk voorzien van een trilmotor die vanop afstand kan worden geactiveerd. De trilling laat het bladerdek op een controleerbare wijze ritselen en genereert ruisvelden die de bezoeker omgeven. De gemotoriseerde boomgroep vormt een sensitief maar krachtig en interactief instrument dat uitnodigt om te improviseren of te componeren. Met ogenschijnlijk passieve spelers in onze alledaagse omgeving – bomen - wordt een (boven)natuurlijke ervaring teweeg gebracht. Een co-productie van Musica, Z33 - Kunst in de Open Ruimte & PCT Dommelhof Z33 Kunst in de Open Ruimte wordt gesteund door het Fonds voor Culturele Infrastructuur van de Vlaamse Gemeenschap

Staalplaat Soundsystem (NL) is het platform waaronder Geert-Jan Hobijn in de ruimste zin van het woord geluidsinstallaties ontwerpt en uitvoert. Deze projecten komen voort uit interesse voor de akoestische elementen en de sociale functie van de openbare ruimte. LOLA landscape architects is een Rotterdams bureau voor progressieve landschapsarchitectuur, opgericht in 2003 door Peter Veenstra, Eric-Jan Pleijster and Cees van der Veeken. Met doordachte ideeën en doelgerichte ingrepen wil LOLA (LOst LAndscapes) vergeten, vervallen of veranderende landschappen optimaliseren tot rijke, levendige en fraaie plekken.

Foto Composed Nature, Staalplaat & Lola landscape architects

Musica, Impulscentrum voor Muziek - 5

Singing Pools (installatie in opbouw) Caroline Locke In een rietvijver, verscholen in het bos, bevinden zich drie ‘zingende baden’, ondiepe vaten waarvan de bodems zich net onder het wateroppervlak bevinden. Zodra bezoekers naderbij komen, beginnen de vaten te vibreren en te schudden waardoor ze rimpelingen en golfpatronen veroorzaken in het water. De Singing Pools visualiseren de essentie van geluid: een reeks van bewegingen in de tijd, een transmissie van energie via opeenvolgende vibraties. Caroline Locke (UK) wordt beschreven als één van de meest innovatieve interdisciplinaire artiesten. Ze stelt haar werk internationaal tentoon en is bekend voor haar grootschalige installaties, dikwijls in de openbare ruimte. Water en vibratie zijn weerkerende thema’s in haar recente werk.

Musica, Impulscentrum voor Muziek - 6

Tijdelijke media-installaties in Dommelhof theater MULTIPLE voice/vision Rudi Knoops In de media-installatie MULTIPLE voice/vision van Rudi Knoops creëren ingenieuze spiegelstructuren en klankprojecties een spanning die de bezoeker aanzet tot een ruimtelijke exploratie van muziek. De installatie nodigt de bezoeker uit tot een fysieke wandeling doorheen het rijke contrapuntische weefsel van Brackx’ Ricercari en Bachs Musikalisches Opfer. In een klankuniversum van barokke en hedendaagse klankstructuren legt de kijker/luisteraar zelf accenten op individuele muzikale lijnen, zoekt naar interessante perspectieven - auditief, visueel, of een combinatie van beide – en creëert zo zijn eigen perspectief op de uitgevoerde muziek. Programma: Johann Sebastian Bach: Musikalisches Opfer, BWV 1079 | Joachim Brackx: Ricercari Uitvoerders: Roel Dieltiens en Ensemble Explorations Met de steun van Onderzoeksplatform Architectuur en Kunsten van de Geassocieerde Faculteit Kunsten en Architectuur, K.U.Leuven; Media, Arts & Design-faculty — een samenwerking tussen KHLim en PHL; Lemmensinstituut, departement van de Hogeschool voor Wetenschap & Kunst; FLACC, werkplaats voor beeldende kunstenaars; Pianofabriek, kunstenwerkplaats; Huis van de Polyfonie, Alamire Foundation ; AMUZ [Festival van Vlaanderen - Antwerpen]

Rudi Knoops is naast zijn artistieke activiteiten docent aan de MAD-faculty in de module Experimentele Media en als thesis coach. In september 2010 begon hij een doctoraat in de kunsten met als centrale insteek: meervoudigheid of multipliciteit in de audiovisuele kunsten. Hij experimenteert met het meervoudig toepassen van interventies op het geperfectioneerde apparaat dat video is, en hoe dat de beleving van het aangeboden audiovisuele materiaal beïnvloedt.

Musica, Impulscentrum voor Muziek - 7

INNERGROUND Carolina Goradesky – Filip Daniels INNERGROUND is de eerste publieke presentatie van een onderzoeksproject rond de herinneringen aan geluiden en ruimtelijke ervaringen in de mijn van Winterslag. Sinds hun sluiting zijn de mijnen ontoegankelijk en dreigen de akoestische herinneringen aan deze ondergrondse ruimtes verloren te gaan. Filip Daniels en Carolina Goradesky gingen op zoek naar deze verloren geluiden en ervaringen. Zij zochten toegang tot de levendige herinneringen van ex-mijnwerkers van Winterslag. De verzamelde data en reflecties kan je raadplegen via een online database. De composities gemaakt door de kunstenaars op basis van hun eigen interpretaties van de onderzoeksresultaten, zijn op hun beurt te beluisteren door middel van een speciaal ontworpen 'klankbord'. Stem u af op de ondergrond en daal af naar INNERGROUND. Dit onderzoek werd mogelijk gemaakt dankzij STROOM, de cultuursubsidie voor beloftevol talent van de provincie Limburg.

Filip Daniels (BE) is grafisch designer. Hij nam deel aan tentoonstellingen met verschillende interactieve installaties, visuals en geluidscomposities. Zijn interesse in (subjectieve) mapping leidde tot zijn eerste experimenten met klank. Het verlangen om klank te hanteren als een middel om de atmosfeer van een omgeving te capteren, werd het startpunt voor zijn onderzoek naar vaardigheden van echolocatie (kijken doorheen luisteren). Carolina Goradesky (BR) behaalde een bachelor architectuur en urbanistiek aan de universiteit van Pernambuce, Brazilië. Sinds 2008 werkt ze als scenografe, conceptontwikkelaarster en projectbegeleidster voor theater, festivals, concerten en modeshows. Momenteel beëindigt ze de postgraduaatsopleiding Transmedia in Brussel waarbij ze onderzoek doet naar het gebruik van technologie in combinatie met geluid als ruimtelijk gegeven.

Winterslag 1915 (bron: Mijnmuseum Beringen)

Musica, Impulscentrum voor Muziek - 8

RONDLEIDING MET GIDS Het publiek kan elke zondag tijdens Awakening Woods inschrijven voor een rondleiding met gids doorheen Klankenbos. Een gids geeft meer uitleg over Awakening Woods en de nieuwe installaties in Klankenbos. Data: elke zondag tijdens Awakening Woods Aanvang: 15 uur Duur: max. 1,5 uur Groep: min. 5 en max. 20 deelnemers per gids Startpunt: infopaneel Klankenbos, bij de parking van Dommelhof Theater en Oud Dommelhof, Toekomstlaan 5, 3910 Neerpelt Prijs: gratis Reserveren: aangewezen via het online reservatieformulier www.musica.be, 011 610 510 of [email protected].

PRAKTISCHE INFORMATIE Awakening Woods – Klankenbos Summer Expo Vanaf zaterdag 21 juli tot zondag 26 augustus 2012 Klankenbos, Provinciaal Domein Dommelhof, Toekomstlaan 5, 3910 Neerpelt De tijdelijke media-installaties in Dommelhof theater zijn elke dag te bezoeken tussen 10.00 uur en 17.00 uur. Individuele bezoekers en groepen kunnen Awakening Woods bezoeken van 21 juli tot en met 26 augustus. Elke zondag vinden er vrije rondleidingen plaats. Deze geleide bezoeken zijn gratis; reserveren is aanbevolen.

Musica, Impulscentrum voor Muziek - 9

U vindt de persmap online terug op www.musica.be.

Contactadres Musica, Impulscentrum voor Muziek Domein Dommelhof Toekomstlaan 5b BE–3910 Neerpelt T 011 610 510 F 011 610 511 www.musica.be [email protected]

Concept, tekst, samenstelling Carmen van den Akker Coördinator Marketing & Communicatie [email protected]

Musica verzamelt alle mogelijke recensies. We ontvangen daarom graag een kopie van het door u gepubliceerde artikel of een cd met de desbetreffende uitzending t.a.v. Carmen van den Akker. Bezorg ons de bestanden bij voorkeur ook digitaal. We danken u alvast voor uw medewerking en belangstelling in het project.

Musica, Impulscentrum voor Muziek - 10