&périodique trimestriel édité par la fédération belge des entrepreneurs de la pierre naturelle &PIERRE & MARBRE STEEN & MARMER

&

PIERRE & MARBRE STEEN & MARMER

BELGIQUE - BELGÏE P.P. - P.B. 1000 Bruxelles x Brussel BC 31230 P008512 Bureau de dépôt / Afgiftebureau : 1000 Bruxelles x Brussel - ER / VU : Sabine Piedboeuf - rue du Lombard Lombardstraat 34-42 B-1000 - Bruxelles / Brussel

périodique trimestriel édité par la fédération belge des entrepreneurs de la pierre naturelle driemaandelijks tijdschrift uitgegeven door de belgische federatie van aannemers van natuursteenbewerking

Juin / Juni 2014-2

Les Carrières du Hainaut® innovent au service du style Carrières du Hainaut® innoveert in dienst van de stijl Actualité / Actueel

Des femmes dans la construction… Et si l’homme que vous cherchez était une femme ? Vrouw in de bouw ... Wat als de man die u zoekt, een vrouw is? Nouvelle loi protection des consommateurs Quel impact sur les contrats de construction? Nieuwe wet Consumentenbescherming - Impact op bouwcontracten?

Funéraire / Funeraire

La restauration de la chapelle du Bus de Warnaffe De restauratie van de kapel du Bus de Warnaffe

Juridique / Juridisch

Que faire en cas de faillite d’un sous-traitant? Wat te doen bij faillissement van een onderaannemer ?

FAMILY DAY Walibi : Boulevard de l’Europe 100 – 1300 Wavre

Zaterdag/samedi 30 augustus/août 2014 De Federatie nodigt u uit

La Fédération vous invite

Samen met uw partner, kinderen, medewerkers heten wij u op zaterdag 30 augustus welkom op onze eerste familiedag, die zal plaatsvinden in Walibi.

Le samedi 30 août, nous vous souhaitons la bienvenue ainsi qu’à votre partenaire, vos enfants et vos collaborateurs…..à notre première journée familiale qui aura lieu à Walibi.

Een dagje in Walibi Belgium is gegarandeerde pret voor het hele gezin. Ook de medewerkers van uw bedrijf zijn van harte welkom! Nodig hen uit en maak van dit uniek evenement in Walibi uw personeelsdag.

Une journée à Walibi Belgium, c’est le plaisir garanti pour toute la famille. Les collaborateurs de votre entreprise sont aussi les bienvenus! Invitez-les et faites de cet évenement ‘Walibi’ votre journée du personnel.

Programma 9u30-10u : Verwelkoming 10u-13u : vrij bezoek aan het park* 13u. : VIP BBQ voor iedereen 13u-18u30 : vrij bezoek aan het park* *toegang Aqualibi (gedurende 1u15)

Programme 9h30-10h : Accueil 10h-13h : accès libre au parc* 13h : VIP BBQ pour tous 13h-18h30 : accès libre au parc* *Aqualibi est aussi accessible (pendant 1h15)

Deelnameprijs De deelnameprijs voor de hele dag bedraagt voor volwassenen € 30/persoon (voordeelprijs voor de eerste tien deelnemers) : € 55/persoon vanaf de 11e volwassene, voor kinderen van 3 t/m 11 jaar € 20, kinderen jonger dan 3 jaar zijn gratis.

Frais de participation La participation pour toute la journée est de € 30/ personne pour les adultes (tarif avantageux pour les dix premiers participants) : € 55/personne à partir du 11e adulte ; € 20 pour enfants de 3 à 11 ans, gratuit pour les enfants de moins de 3 ans.

‘Special package’ voor bedrijven info : [email protected] 02/545.57.58 Inschrijvingen : www.fedecom-events.be

‘Special package’ entreprises info :

[email protected]

02/545.57.58 Inscriptions : www.fedecom-events.be

Editorial / Editoriaal

&

PIERRE & MARBRE STEEN & MARMER

Publication trimestrielle éditée par la Fédération Belge des Entrepreneurs de la Pierre Naturelle et Febenat / Driemaandelijks tijdschrift uitgegeven door de Belgische Federatie van Aannemers van Natuursteenbewerking en Febenat : Rue du Lombardstraat 34-42 B-1000 Bruxelles / Brussel T +32(0)2 545 57 58 F +32(0)2 513 24 16 pierrenaturelle@ confederationconstruction.be www.pierremarbre.be [email protected] www.steenmarmer.be [email protected] - www.febenat.be En collaboration avec / In samenwerking met Pierres et Marbres de Wallonie asbl / vzw 11, rue des Pieds d’Alouette 5100 Naninne T +32 (81) 227 664 F +32(81) 745 762 [email protected] www.pierresetmarbres.be Coordination / Coördinatie Editeur responsable / Verantwoordelijke uitgever : S. Piedboeuf, Rue du Lombardstraat 34-42, B-1000 Bruxelles/Brussel Comité de rédaction / Redactiecomité C.Bonhomme - N.Carpentier D.De Haen - G. Legein S.Piedboeuf - Fr. Tourneur Mise en page / Lay out Impression / Druk Van Ruys Printing 02 647 33 20 www.vanruys.be/ Cover : photo/foto Natural Sciences

Editorial

Aube nouvelle ?... À l’heure d’écrire ces lignes, les vacances s’annoncent, prometteuses d’oubli des tracas quotidiens ! Les élections multiples et croisées sont derrière nous, il ne reste plus qu’à en attendre les résultats concrets – pour quand tous ces nouveaux gouvernements, tout frais, gonflés de bonnes intentions ? On peut se prendre à rêver – on va s’attaquer à améliorer les filières de formation pour mieux préparer les jeunes (et les moins jeunes), du coup le chômage va de facto se résorber, le pouvoir d’achat va augmenter, les activités vont reprendre, les maîtres d’ouvrages publics et privés vont disposer à nouveaux des moyens nécessaires pour entreprendre des travaux de toutes sortes, l’industrie va reprendre, le numéraire circuler, bref, l’horizon se dégager !... Fort beau, tout cela mais… quel est donc le grain de sable qui empêche tous ces beaux rouages de fonctionner sans heurt, cette belle mécanique de ronronner ?... On peut rêver (parfois, ça aide…) et Dieu sait si la rentrée ne nous réservera pas d’heureuses surprises ? Bonnes vacances bien méritées à tous !... FT

Editoriaal Een nieuwe ochtend? … Nu ik deze lijnen aan het schrijven ben, is de vakantie op komst, een periode waarin we onze dagelijkse sleur en zorgen mogen vergeten. Daar de talrijke verkiezingen achter de rug zijn, moeten we nu nog enkel wachten op hun concrete resultaten – wanneer mogen we al deze nieuwe, frisse regeringen die opgeblazen zijn met goede voornemens verwachten? We kunnen beginnen dromen – de aanpak van de opleidingsfilialen om de jongeren (en minder jongeren) beter voor te bereiden gaat verbeterd worden, eensklaps gaat als gevolg daarvan de werkeloosheid de facto opgelost worden, zal de aankoopkracht stijgen, zullen de activiteiten hernemen, zullen de werkmeesters van de publieke en de privésector weer over de nodige middelen beschikken om allerhande werken te ondernemen; zal de industrie weer opfleuren, het numeraire circuleren, in het kort, zal de horizon opklaren ! Dat is allemaal héél mooi, maar… welk is dan toch het korreltje zand dat een hinderpaal is voor de goede werking van dit mooi organisme, voor het draaien van deze mooie mechaniek? ….We kunnen dromen (soms helpt dat) en God wie weet of we bij de hervatting na de vakantie, misschien niet gunstig verrast zouden kunnen zijn ? Aan iedereen een uitstekende welverdiende vakantie !... FT

Pierre et Marbre / Steen en Marmer 2014-2

3

Table des matières / Inhoudstafel Editorial / Editoriaal Editorial / Editoriaal3

Actualité / Actueel Les Carrières du Hainaut® innovent au service du style Carrières du Hainaut® innoveert in dienst van de stijl

6 7

Des femmes dans la construction… Et si l’homme que vous cherchez était une femme ? Vrouw in de bouw ... Wat als de man die u zoekt, een vrouw is?

8 10

Cinquièmes journées flamando-néerlandaises de la pierre naturelle, 15 et 16 mai 2014 Vijfde Vlaams-Nederlandse natuursteendag – 15-16 mei 2014

14 15

Nouvelle loi protection des consommateurs Quel impact sur les contrats de construction? 16 Nieuwe wet Consumentenbescherming - Impact op bouwcontracten? 18

Funéraire / Funeraire La restauration de la chapelle du Bus de Warnaffe De restauratie van de kapel du Bus de Warnaffe

20 21

Juridique / Juridisch Que faire en cas de faillite d’un sous-traitant? Wat te doen bij faillissement van een onderaannemer ?

22 23

Bibliothèque / Bibliotheek L’industrie de la pierre et du marbre en Belgique est chaque jour mieux connue !... De industrie van de Belgische steen en marmer wordt iedere dag meer bekend!... Tuytelaers Natuursteen - Pierre Naturelle

24 26

Tuytelaers Keramische steen - Céramiques

Agenda / Agenda Agenda28

Tuytelaers Composietsteen - Pierre composite

Tuytelaers. Le numéro 1 en pierre naturelle, céramiques et pierre composite.

Tuytelaers n.v. - Klein Ravels 87 - B-2380 Ravels - Tel. +32 (0)14 65 44 44 - Fax +32 (0)14 65 44 22 - www.tuytelaers.be

4


LA PIERRE NATURELLE TAILLÉE POUR AFFRONTER LE TEMPS

VOUS ÊTES CONVAINCU DES QUALITÉS DE LA PIERRE NATURELLE ? Devenez les partenaires d’une campagne de communication d’envergure nationale initiée par l’Union des Carrières et Scieries de Marbres de Belgique (UCSMB) ! Lancée à l’automne 2014, elle aura pour objectifs de sensibiliser le grand public aux atouts de ce matériau et de le repositionner à la hauteur de ses qualités.

COMMENT DEVENIR AMBASSADEUR DE LA PIERRE NATURELLE ? Adhérez à la charte des ambassadeurs de la pierre naturelle, découvrez vos avantages et inscrivez-vous sans plus tarder à notre campagne entièrement gratuite sur www.lapierrenaturelle.be

INFOS & ADHÉSION SUR

WWW.LAPIERRENATURELLE.BE Une initiative de l’Union des Carrières et Scieries de Marbres de Belgique

Technique Actualité CSTC / /WTCB Actueel Techniek

Les Carrières du Hainaut® innovent au service du style Les Carrières du Hainaut® s’inscrivent dans les tendances du marché et complètent leur gamme avec un nouveau dallage et 2 nouvelles finitions exclusives : une finition claire pour l’extérieur et une finition foncée réservée aux réalisations intérieures. Avec EnoSkin®, les Carrières du Hainaut® présentent une nouvelle finition d’un beau gris clair homogène, légèrement graineuse d’aspect doux et structuré. Antidérapante, cette finition est parfaitement adaptée en revêtement de sol dans des lieux de grands passages ou humides tels que halls, salles de bain, parois de douches, escaliers, margelles de piscine… Grâce à ses caractéristiques de non porosité et de résistance au gel et aux agressions extérieures, elle convient idéalement pour des réalisations en façades, soubassements, terrasses et autres. Avec EnoTouch®, les Carrières du Hainaut® proposent une nouvelle finition d’un gris-bleu profond faisant ressortir les particularités d’aspect de l’authentique pierre bleue. Sa surface lisse et douce lui confère un aspect satiné qu’on privilégiera à l’intérieur, dans tous types d’applications,

notamment en plan de travail, table, et autres éléments décoratifs. Le dallage EnoPasso® de couleur gris foncé à noir satin, comme patiné par le temps, est une solution unique et authentique pour aménager avec caractère les espaces intérieurs. Un dallage vieilli à bords sciés trouvant sa place naturellement dans l’architecture moderne. Ces nouveautés ont été présentées officiellement au grand public, comme aux professionnels, à l’occasion de Batibouw 2014, en février dernier. Placées au cœur du stand, les nouveautés ont suscité la curiosité et l’intérêt des visiteurs. Par ailleurs, le stand Carrières du Hainaut®, mise en scène soignée et originale, provoquant immanquablement l’émerveillement de tous, a été récompensé par le prix ‘Batibouw Communication Award’ pour la meilleure présentation produit.

®

EnoPasso

rd

Batibouw Communication Awa

6


Actualité CSTC / /WTCB Actueel

Carrières du Hainaut® innoveert in dienst van de stijl Carrières du Hainaut® speelt opnieuw in op de trends en ontwikkelingen van de markt en vervolledigt zijn gamma met een nieuwe tegel en 2 nieuwe en exclusieve afwerkingen: een heldere afwerking voor buiten en een donkere afwerking voorbehouden voor binnenrealisaties. Met EnoSkin® stelt Carrières du Hainaut® een licht gekorrelde afwerking voor met een zacht en gestructureerd oppervlakte-aspect. Licht antislip, is deze afwerking bijzonder geschikt voor vloerbekleding op plaatsen met grote passages of vochtige plaatsen zoals hallen, badkamers, douchewanden, trappen, zwembadboorden … Dankzij de kenmerken van niet-poreus, antivries en weerstand tegen agressies van buitenaf, is EnoSkin® ideaal voor realisaties van gevels, kelders, terrassen en andere. Met EnoTouch® biedt Carrières du Hainaut® een nieuwe diepgrijsblauwe afwerking aan die de specifieke kenmerken van de authentieke blauwe hardsteen op een sublieme manier uitlichten. Haar glad en zacht oppervlak geeft deze steen

EnoTouch®

een satijnachtig uitzicht die haar vooral geschikt maakt voor binnentoepassingen zoals werktafels, eettafels en andere decoratieve elementen. De tegel EnoPasso® van Carrières du Hainaut® is donkergrijs tot satijnzwart gekleurd, alsof hij doorheen de tijd een patina gekregen heeft, en vormt zo een unieke en authentieke oplossing om interieurs een specifiek karakter te verlenen. Het is een verouderde tegel met gezaagde randen die heel natuurlijk tot zijn recht komt in moderne architecturale realisaties. De 3 nieuwigheden werden officieel voorgesteld zowel aan het groot publiek als aan de vakmensen ter gelegenheid van Batibouw 2014 in Februari. Deze nieuwigheden stonden midden in het hart van de stand en waren dus een permanente lust voor het oog van de bezoekers die hun lovende commentaar niet spaarden. De verzorgde, originele en adembenemende inrichting van de stand werd trouwens beloond met de prijs ‘Batibouw Communication Award’ voor de beste productpresentatie op stand.

EnoSkin

®


7


Des femmes dans la construction… Et si l’homme que vous cherchez était une femme ? Les stéréotypes liés à la mixité dans le secteur de la construction ont la vie dure. Ils s’atténuent cependant grâce aux outils mis au point par l’ensemble des acteurs wallons du secteur pour les combattre dans le cadre du projet « Femmes et Construction ». Ces outils aident les gestionnaires d’entreprises à modifier leurs représentations des femmes sur chantier et fournissent des arguments aux candidates qui ont choisi de faire carrière dans la construction.

Le point de départ : la pénurie de maind’œuvre qualifiée en entreprise Les actions du projet « Femmes et Construction » font le lien entre les entreprises qui recherchent de la main d’œuvre qualifiée et les femmes qui ont délibérément choisi d’être ouvrières dans la construction. Les outils développés sensibilisent les entreprises aux expériences réussies observées dans le secteur. Ils encouragent et soutiennent la mixité sur chantier en tant que plus-value pour l’entreprise et l’ouvrière. Par ailleurs, le projet permet d’accompagner les personnes dans leurs démarches en matière de formation, de conseil et de recherche d’un emploi. Après tout, l’entreprise à la recherche de main d’œuvre ne cherche-t-elle pas avant tout une personne compétente, présente à l’heure, et voulant s’investir dans le métier ?

Lentement, mais sûrement, le nombre d’ouvrières progresse Le secteur de la construction évolue et attire de plus en plus de femmes désireuses de s’investir dans des fonctions manuelles et techniques. Fait qui mérite d’être souligné, le secteur atteignait en 2013 le cap des 300 femmes sur chantier ! Et ce nombre progressera, notamment grâce aux effets de l’Alliance Emploi Environnement mise en place par le

8

gouvernement wallon pour stimuler la demande en matière de construction durable. Ce domaine représente un gros gisement d’emplois qu’il faudra combler pour répondre à la demande. Les femmes qui le souhaitent peuvent donc trouver leur vocation dans ce renforcement des effectifs, et pas seulement dans les métiers de la décoration, comme voudraient une nouvelle fois le faire croire les clichés tenaces !

Des outils spécifiques pour aider les femmes qui choisissent la construction Dès le départ, pour la gent féminine, aller vers la construction est un vrai choix ! Les candidates sont conscientes que le contexte ne leur est pas forcément favorable et que leur entourage ne va pas nécessairement leur faciliter la tâche …. Pour les y aider, différents outils ont été créés : • un jeu d’affiches-profils présente quatre jeunes femmes occupant un poste d’ouvrière de la construction. L’objectif est de visibiliser des parcours réussis et de connaître les raisons qui portent Virginie, Isabelle, Noémie et Valérie dans l’exercice de leur fonction. • une brochure-argumentaire a aussi été créée : elle se compose de deux volets détachables. L’un, à destination des candidates, l’autre pour les entreprises. Cet outil apporte des réponses claires quant aux questions et craintes liées à la mixité sur le chantier.

qui ont besoin d’informations sur les métiers et possibilités de formations existantes, celles qui suivent une filière de formation dans la construction et qui ont un besoin de soutien dans leur démarches et enfin, les femmes qui travaillent déjà dans la construction et qui ont besoin d’information sur les formations continuées pour parfaire leurs connaissances. Le site est aussi un outil pour les partenaires de l’orientation et de l’insertion et pour les entreprises de construction qui peuvent ainsi prendre connaissance des différentes succès-stories observées dans le secteur. Par ailleurs, différentes actions de promotion spécifiques au projet « femmes et construction » sont régulièrement menées. Lors de chaque événement en rapport avec la promotion des métiers de la construction, une attention particulière est accordée aux jeunes filles et femmes. Un réseau de femmes ouvrières devrait très prochainement voir le jour. Tous les renseignements se trouveront sur le site ! Plus d’info : femmesdemetiers.com Agnès Marlier, conseillère sectorielle Construtec Wallonie [email protected] Tél. : +32 477 503 988

Le site Internet www.femmesdemetiers. com, entièrement dédié à l’insertion des femmes dans la construction. Conçu de manière didactique, nous y trouvons des fiches métiers actualisées en fonction des publics cibles : les jeunes filles et femmes qui s’intéressent aux métiers du secteur,


©Skillsbelgium


Caroline Delfosse, tailleuse de pierre-marbrière Caroline Delfosse était sans emploi lorsqu’elle a reçu une lettre du Forem pour l’informer d’une formation en taille de pierre. Après ses études artistiques, elle a pensé que cela pourrait lui plaire et a suivi la formation. Elle a ensuite réalisé son stage dans l’entreprise qui l’a engagée en Plan Formation Insertion puis en CDI comme ouvrière. Aujourd’hui, elle parle de son métier avec passion : « J’aime la pierre, son odeur et toutes ses possibilités ! Il y a tant de choses que l’on puisse faire avec de la pierre ! ».

L’accueil dans l’entreprise/ le centre de formation

Mais si le métier est passionnant, Caroline insiste sur la nécessaire solidité morale et physique dont il faut faire preuve, et sur la capacité à pouvoir évacuer rapidement les petites réflexions.

Un parcours, une vie La formation du Forem a permis à Caroline, forte de caractère, d’accéder à la profession. Elle a eu la chance de travailler avec une personne plus âgée qui lui a montré les ficelles du métier et s’est ensuite affirmée dans ses compétences et son savoir-faire. Aujourd’hui, elle gère les difficultés du métier qui sont d’ailleurs souvent les mêmes que pour les hommes.

Un message aux entreprises

Afin d’accueillir au mieux leur nouvelle collaboratrice, les patrons ont pris soin de prévenir ses futurs collègues qui s’attendaient à découvrir à une armoire à glace. Ils ont été plutôt surpris, car le gabarit de Caroline ne correspondait pas à leur représentation d’une femme dans la construction ! Durant ce stage, Caroline a parfait son intégration en apprenant énormément et en démontrant ses aptitudes grâce à un travail de grande qualité.

Caroline a relevé le défi de travailler dans le secteur de la construction, au même titre qu’un homme. Il est donc stupide de continuer à croire qu’une femme n’est pas capable de réaliser ce type de travail. Comme pour l’engagement d’un collaborateur masculin, une période d’essai ou un stage reste la meilleure manière de voir si la personne convient ou pas. Et si elle convient, l’entreprise peut être agréablement surprise !

LES CARRIÈRES DU HAINAUT ® INNOVENT...

NOUV NOUV E NOUV

IT IO L L E F IN

™

fo n le u p ro n g ri s -b io e it c in u F et do e li s s e s u rf a c né ti a s t aspec

d

N

™

n

EnoSki

N

h noTouc

E

IN IT IO ELLE F

c la ir n g ri s se F in it io ra in e u t ré men g tr u c tu s lé g è re t e x c t dou d ’a s p e

ALL A E AU D

GE

™

o noPass

E

TÉS U A E V NOU U S I V E S E X C L U PRODUIT S

s a ti n à n o ir s fo n c é ri g e g D a ll a ans p a ti n é g re r d aspec t u r s’i n té o p e s in s c ié p o ra b o rd s c o n te m e c tu re l’a rc h it

VEA TION 1 NOU ELLES FINI V 2 NOU

La Pierre Bleue du Hainaut ®, une pierre naturelle et authentique qui s’incarne dans de nombreuses finitions pour intérieurs et extérieurs contemporains, cottage ou classiques. Issue d’une sélection stricte et sans concession, elle est plébiscitée par les architectes et les décorateurs. Finitions et inspirations sur www.carrieresduhainaut.com


Vrouw in de bouw ... Wat als de man die u zoekt, een vrouw is? voor het bedrijf en de arbeidsters. Verder kunnen mensen met dit project begeleid worden bij de stappen die ze zetten op het vlak van opleiding, advies en de zoektocht naar werk. Is een bedrijf dat op zoek is naar arbeidskrachten, ten slotte niet in de eerste plaats op zoek naar iemand die bekwaam en stipt is en bereid is om zich in te zetten voor zijn job?

Langzaam maar zeker stijgt het aantal arbeidsters

©Skillsbelgium

De clichés over vrouwen in de bouwsector zijn moeilijk uit te roeien. Dankzij de tools die de Waalse actoren uit de sector naar aanleiding van het project «Femmes et Construction» samen ontwikkeld hebben om deze clichés te bestrijden, worden ze wel minder hardnekkig. De tools kunnen bedrijfsleiders helpen om hun beeld van vrouwen op de werf te wijzigen en bieden ook argumenten aan vrouwen die gekozen hebben voor een carrière in de bouw.

Het vertrekpunt: het tekort aan geschoolde arbeidskrachten in de bedrijven De acties van het Waalse project «Femmes et Construction» slaan een brug tussen de bedrijven die geschoolde arbeidskrachten zoeken en de vrouwen die er bewust voor gekozen hebben bouwvakker te worden. De ontwikkelde tools kunnen de bedrijven sensibiliseren voor de geslaagde ervaringen die er al geweest zijn in de sector. Ze stimuleren en ondersteunen de aanwezigheid van zowel mannen als vrouwen op de werf, want dit biedt een meerwaarde

10

De bouwsector evolueert en trekt meer en meer vrouwen aan die handarbeid of een technisch beroep willen uitoefenen. Vermeldenswaardig is dat de sector in 2013 zelfs de kaap van 300 vrouwen op de werf bereikt heeft. En dit aantal zal nog stijgen, onder andere dankzij de acties van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, die door de Waalse regering opgericht werd om de vraag op het vlak van duurzaam bouwen te stimuleren. In dit domein zullen er zeer veel jobs ingevuld moeten worden om aan de vraag te kunnen voldoen. Wie dat wil, kan dus zeker als vrouw haar gading vinden in dit domein, waar veel nieuwe arbeidskrachten nodig zullen zijn, en niet enkel in de decoratieberoepen, zoals de hardnekkige clichés ons willen doen geloven!

Specifieke tools voor vrouwen die kiezen voor een bouwberoep Voor vrouwen is de stap naar de bouw van bij de start een bewuste keuze! De kandidaten zijn zich ervan bewust dat de context niet noodzakelijk in hun voordeel speelt en dat ook hun omgeving hun taak er niet per se gemakkelijker op zal maken ... Om hen te helpen, zijn er verschillende tools uitgewerkt: • Een set profielaffiches waarop vier jonge vrouwen afgebeeld staan die als arbeidster aan de slag zijn in de bouw. De bedoeling hiervan is om geslaagde loopbanen in beeld


te brengen en te tonen waarom Virginie, Isabelle, Noémie en Valerie gekozen hebben voor het beroep dat ze uitoefenen. • Er is ook een argumentatiebrochure gemaakt. Deze bestaat uit twee uitneembare luiken: één voor vrouwen en één voor bedrijven. Deze tool geeft duidelijke antwoorden op vragen en angsten in verband met de aanwezigheid van vrouwen op de werf. • De website www.femmesdemetier.be, die volledig gewijd is aan de toeleiding van vrouwen naar de bouw. Deze website is didactisch opgevat en bevat geactualiseerde beroepsfiches in functie van de verschillende doelgroepen: jonge meisjes en vrouwen die geïnteresseerd zijn in een bouwberoep, die nood hebben aan informatie over de beroepen en de bestaande opleidingsmogelijkheden, die een bouwgerelateerde opleidingsrichting volgen en nood hebben aan ondersteuning bij hun acties, en ten slotte vrouwen die al in de bouw werken en nood hebben aan informatie over bijscholingen om hun kennis te verrijken. De site is ook een hulpmiddel voor de inschakelingsen toeleidingspartners en voor de bouwbedrijven, die zo kennis kunnen nemen van de verschillende succesverhalen in de sector. Verder worden er regelmatig specifieke acties gevoerd ter promotie van het project «Femmes et Construction». Bij elk evenement dat verband houdt met de promotie van bouwberoepen, wordt bijzondere aandacht besteed aan meisjes en vrouwen. Zeer binnenkort zou er ook een netwerk van arbeidsters opgericht worden. U vindt alle informatie op de website! Meer informatie: femmesdemetier.be Agnès Marlier, sectorconsulente Construtec Wallonië [email protected] Tel.: +32 477 503 988


Caroline Delfosse, steenhouwer-marmerbewerker Caroline Delfosse was werkzoekende toen ze een brief van Forem kreeg met informatie over een opleiding steenhouwen. Aangezien ze kunst gestudeerd heeft, dacht ze dat deze opleiding interessant zou kunnen zijn voor haar en heeft ze ze gevolgd. Daarna heeft ze een stage gedaan in een bedrijf dat haar eerst in dienst stelde via een Individuele BeroepsOpleiding en haar daarna een overeenkomst voor onbepaalde duur als arbeider aanbood. Vandaag spreekt ze met veel passie over haar beroep: «Ik werk graag met steen. Ik hou van de geur en de vele mogelijkheden! Er is zo veel dat je kan doen met steen!»

Het onthaal in het bedrijf/het opleidingscentrum Om hun nieuwe medewerkster een zo goed mogelijk onthaal te geven, hadden de bazen op voorhand haar toekomstige collega’s op de hoogte gebracht. Zij hadden verwacht een stoere vrouw te zien. Groot was hun verrassing toen bleek dat Caroline er helemaal niet uitzag als de vrouw in de bouw die ze zich voorgesteld hadden! Tijdens haar stage heeft Caroline zeer veel bijgeleerd en blijk gegeven van haar vaardigheden door werk van goede kwaliteit af te leveren. Dat heeft haar natuurlijk geholpen om door haar collega’s aanvaard te worden als volwaardige bouwvakker.

Maar ook al is haar beroep een passie voor haar, toch wil Caroline ook benadrukken dat je er een sterke moraal en een goede fysiek voor nodig hebt, en dat je bepaalde opmerkingen onmiddellijk van je moet kunnen afzetten.

Een traject, een leven Dankzij de opleiding van Forem heeft Caroline, die een sterk karakter heeft, toegang gekregen tot dit beroep. Ze heeft het geluk gehad te kunnen samenwerken met een oudere werknemer, die haar de kneepjes van het vak geleerd heeft, en vervolgens heeft ze haar competenties en knowhow kunnen bewijzen. Vandaag kan ze omgaan met de moeilijkheden die het beroep met zich meebrengt. Vaak zijn de problemen die ze ondervindt, trouwens dezelfde als haar mannelijke collega’s.

Boodschap aan de bedrijven Caroline is de uitdaging om in de bouw te gaan werken, met succes aangegaan, net als sommige mannen. Het is dus belachelijk te blijven denken dat een vrouw niet in staat zou zijn om dit soort werk te doen. Net als bij de aanwerving van een mannelijke medewerker blijft een proefperiode of een stage de beste manier om te kijken of een kandidaat al dan niet geschikt is voor een job. En als een vrouw geschikt blijkt, kan ze nog voor aangename verrassingen zorgen in het bedrijf!

MADE IN BELGIUM

Belgische Blauwe Hardsteen. Voor mooi en duurzaam bouwen i Steengroeve Clypot (Neufvilles) o Cité du design (Saint Etienne) – Arch. F. Geipel p Hôtel Royal Selys (Liège) – Arch. P. Brisi

Op drie exploitatiesites in de provincie Henegouwen (Steengroeve Gauthier & Wincqz, Clypot en Tellier des Prés), garanderen de 230 werknemers van de familiebedrijf « Les Carrières de la Pierre Bleue Belge NV » dat de unieke en eeuwige vakkennis van het ontginnen, selecteren, zagen en bewerken van de Belgische Blauwe Hardsteen wordt doorgegeven en verrijkt .

www.pierrebleuebelge.be


Colette Golinvaux présidente de la Confédération Le 26 mars 2014, Colette Golinvaux a été élue présidente de la Confédération Construction. Elle succède à Johan Willemen, qui a occupé cette fonction pendant trois ans. Colette Golinvaux est la première femme à endosser le rôle de présidente de la Confédération. Golinvaux Robert SPRL est connue pour être une véritable entreprise familiale en Wallonie. Elle est spécialisée dans la restauration de bâtiments historiques: charpentes, toitures d’églises, de cathédrales et de châteaux, et même clochers. Outre des matériaux classiques tels que l’ardoise naturelle, l’entreprise recourt aux techniques les plus modernes. La Confédération souhaite plein succès à Madame Golinvaux dans l’exercice de sa présidence et remercie Johan Willemen pour son engagement comme président ces trois dernières années.

Les jours de repos Construction

Mevrouw Colette Golinvaux is op 26 maart 2014 verkozen tot nieuwe voorzitter van de Confederatie Bouw. Zij volgt Johan Willemen op, die het voorzitterschap drie jaar uitoefende. Colette Golinvaux is de eerste vrouw die voorzitter wordt van de Confederatie. Golinvaux Robert bvba is gekend als een echt familiebedrijf in Wallonië. Het bedrijf is gespecialiseerd in de renovatie van historische gebouwen: het houtwerk en de daken van kerken, kathedralen en kastelen en zelfs klokkentorens. Naast klassieke materialen zoals leisteen worden de meest moderne technieken gebruikt. De Confederatie wenst mevrouw Golinvaux veel succes bij de uitvoering van haar voorzitterschap en bedankt tegelijk Johan Willemen voor zijn voorzitterschap van de afgelopen drie jaar.

Rustdagen Bouw

Les jours de repos ont été fixés pour les trois années à venir lors d’une réunion de la Commission paritaire de la Construction

Tijdens een vergadering van het paritair comité Bouw werden de rustdagen vastgesteld voor de komende drie jaar.

Jours de repos 2014

Rustdagen 2015

2 janvier 2015 = jour de repos 2014 3 avril, 7 avril 15 mai 12 novembre 21, 22, 23, 24, 28, 29, 30 et 31 décembre 2015 Le jour férié du 1er novembre est reporté au 13 novembre.

2 januari 2015 = rustdag 2014) 3 april, 7 april 15 mei 12 november 21, 22,23,24,28, 29, 30 en 31 december 2015 De feestdag van 1 november wordt gebracht naar 13 november.

Jours de repos 2016 4 janvier et 5 janvier 25 et 29 mars 6 mai 31 octobre 22, 23, 27, 28, 29 et 30 décembre 2016

Jours de repos 2017 3, 4, 5 et 6 janvier 13 et 14 avril 26 mai 22, 26, 27, 28, 29 décembre 2017

12

Colette Golinvaux voorzitter Confederatie


Rustdagen 2015 4 januari en 5 januari 25 en 29 maart 6 mei 31 oktober 22 , 23, 27, 28 29 en 30 december 2016

Rustdagen 2017 3, 4, 5 en 6 januari 13 en 14 april 26 mei, 22,26,27,28,29 december 2017


Cahier des Charges Type Bâtiments 2022 (CCTB)

Het Type bestek Gebouwen 2022 (afgekort CCTB)

Le nouveau Cahier des Charges Type Bâtiments 2022 (CCTB) devient l’outil de référence en matière de prescriptions de travaux de construction ou de rénovation de bâtiments publics en Wallonie.

Het nieuwe Type bestek Gebouwen 2022 (CCTB) wordt het referentiemiddel bij uitstek voor wat de voorschriften van bouw –of renovatiewerken van openbare overheidsgebouwen in Wallonië betreft.

À partir du 1er juillet 2014, les pouvoirs adjudicateurs utiliseront le CCTB dans le cadre des travaux de bâtiments exécutés par ou pour le compte de la Wallonie, de la SWL (Société Wallonne du Logement), des pouvoirs locaux, de la Fédération Wallonie-Bruxelles, ainsi que pour les travaux subsidiés par ces institutions à hauteur de 50% minimum.

Vanaf de 1ste juli 2014, zullen de aanbestedende overheden de CCTB gebruiken in het kader van bouwwerken voor gebouwen uitgevoerd door of voor rekening van Wallonië, van de SWL (Société Wallonne du Logement), de plaatselijke overheden, de Federatie Wallonië-Brussel, alsook voor de werken door deze instellingen voor een bedrag van 50% minimum gesubsidieerd.

Le CCTB s’accompagne de l’application bureautique «Vitruv», un outil d’aide à la rédaction de cahiers spéciaux des charges incluant les métrés. Ces deux outils ont été élaborés en vue d’une simplification et d’une clarté rédactionnelle des cahiers spéciaux des charges. Ils peuvent être consultés et téléchargés gratuitement sur le site internet dédié au CCTB (http://batiments.wallonie.be/ home.html)

De CCTB wordt gesteund met de bureeltoepassing “Vitruv”, een hulpmiddel voor de redactie van de Speciale bestekken inclusief de opmetingen. Deze twee werkmiddelen werden ontworpen met zicht op een vereenvoudiging en een redactionele klaarheid van de speciale bestekken. Ze kunnen gratis op de site toegewijd aan de CCTB geraadpleegd en gedownload worden (http://batiments.wallonie.be/home.html)

Pour vous guider, la cellule technique de la CCW met également un service d’aide, dans le cadre du CCTB, à disposition des entreprises.

Om u te leiden, stelt de technische dienst van de CCW een hulpdienst, in het kader van de CCTB, ter beschikking van de ondernemingen.

Plus d’informations: [email protected].

Meer informatie : [email protected].

Kunt u uw bedrijfsvoering verbeteren? Bouwfin biedt u een klankbord. Het ondernemen van vandaag gaat steeds sneller. Veel sneller dient dus gereageerd te worden op veranderingen in de markt. Dit is dikwijls veel moeilijker dan gedacht. En toch kunt u er als ondernemer grip op krijgen. Reeds een 150-tal bedrijven schreven zich in voor het project Bouwfin. Na evaluatie bleek dat het project ruimschoots aan de verwachtingen voldoet. Nieuwsgierig wat dit project voor u in petto heeft ? Op basis van uw cijfers (balansen) en een vragenlijst gaan we over naar een open gesprek. Aan de hand daarvan komen we te weten waar u wakker van ligt en krijgt u een kosteloos klankbord aangeboden. Onze partner Deloitte Fiduciaire kent de Vlaamse KMOmarkt en kan u meegeven wat eventuele gevolgen zijn van beslissingen die u wenst te nemen in de nabije toekomst. Heel concreet wordt -naast een korte reflectie over uw cijfers- dieper ingegaan op uw strategie, uw personeel, uw rapportering en uw juridische situatie. Volgende vragen worden onder meer besproken : • Klopt uw buikgevoel met de cijfers uit uw bedrijf? • Kent u het omzetcijfer dat u maandelijks moet halen om uw vaste kosten te dekken? • Weet u welke projecten het meest winstgevend zijn? • Kent u uw vaste en variabele kosten? • Weet u wat uw positie is tov van andere bouwbedrijven in Vlaanderen?

• Hebt u zicht om mogelijke alternatieve markten? • Hoort het vastgoed wel in uw vennootschap te zitten? • Weet u zeker of uw sleutelfiguren uit uw bedrijf morgen nog in uw bedrijf zullen werken? • Uw website straalt waarschijnlijk de juiste sfeer uit maar is deze ook juridische in orde ? • Staan uw contracten met eventuele onderaannemers op punt? • Weet u welke conclusies een externe (lees Bank, klant, leverancier) uit uw neergelegde balans kan trekken? • Weet uw wat voor een bank belangrijk is om krediet te verlenen ? Dit project krijgt steun van het Agentschap Ondernemen en heeft als doelstelling tewerkstelling in de bouwbedrijven te behouden. Kmo-zaakvoerders weerbaarder maken en hen voldoende kennis laten verwerven via experten is noodzakelijk. Door het inwinnen van advies bij experten kan je heel wat inspiratie opdoen en leed voorkomen. De voorwaarde om deel te nemen : u hebt een KMO met zetel in het Vlaams Gewest én u hebt personeel in dienst. Wens je deel te nemen of meer info over dit project dan kan dit eenvoudig door een mail te sturen naar [email protected]. Freija Jongbloet informeert u graag verder op het nummer 0473/904.320.


13


Cinquièmes journées flamando-néerlandaises de la pierre naturelle, 15 et 16 mai 2014

Les cinquièmes journées flamandonéerlandaise de la pierre naturelle ont rencontré un beau succès. Pas moins de 180 personnes se sont inscrites pour ces journées d’études, dont le thème central était cette fois l’utilisation significative de la pierre naturelle. Le jeudi a été consacré à huit communications par les différents utilisateurs de ces pierres naturelles, qui ont exposé leur regard sur la pierre et sur les usages que l’on peut en faire. Nous avons ainsi partagé les points de vue de l’architecte, du géologue, de l’artiste mais aussi simplement de l’homme de la rue. Il est apparu que chacun a bien sûr une vision différente, mais que l’échange d’expériences et l’attention accordée à tous les aspects de la thématique ont rendu l’ensemble extrêmement passionnant ! L’éventail a été très varié, par exemple un panorama de l’utilisation du marbre à Bruxelles et aux Pays-Bas au tournant des 19e et 20e siècles, un regard sur l’utilisation de la pierre dans le funéraire et sa signification, l’histoire d’un architecte qui construit avec des matériaux spécifiquement régionaux, une idée des problèmes posés par les grès ferrugineux dans le Hageland et aussi bien des observations sur les pavés. Aux alentours de 15 heures, cette session a été clôturée et le temps est alors venu de l’action ! Plusieurs groupes sont partis à la découverte de Bruxelles sous l’aspect des usages de la pierre naturelle. Les anciens bâtiments, principalement les témoins médiévaux, sont principalement construits en

14

pierres blanches flamandes, surtout de la pierre de Lede. Ce matériau a été remplacé le plus souvent lors des restaurations ultérieures par de la pierre de Gobertange, d’âge bruxellien. Les constructions du 19e siècle ont fait majoritairement usage de pierres françaises. Au tournant des 19e et 20e siècles, la combinaison Gobertange – pierre bleue de Belgique était très typique. Les marbres belges ont été employés principalement dans les intérieurs du 19e siècle et de la première moitié du 20e siècle. Plus récemment, ce sont des pierres exotiques qui sont apparues sur le marché. La réception finale de cette journée bien remplie a eu lieu à l’Institut royal des Sciences naturelles. Chacun a pu alors y recevoir un exemplaire du nouveau livre « Belgisch Marmer », qui présente un large panorama de toutes les variétés de marbres exploités en Belgique. Le vendredi 16 mai a été consacré à la visite de plusieurs carrières le long de la Meuse. Ce fut une occasion idéale pour chacun de pouvoir se rendre compte de l’origine des matériaux. Dans la carrière d’en Gorre, à Sclayn, et dans les carrières MPY-Dapsens, à Yvoir, les démonstrations de débitage et de façonnage ont permis de voir les ouvriers au travail. Tous ont été durablement impressionnés et ont éprouvé surtout beaucoup de respect pour le dévouement et la patience de ces travailleurs manuels. La carrière de Tailfer à Lustin a été visitée, avec ses bancs de « Grand Antique de Meuse ». Enfin, le dernier arrêt a permis d’examiner en détail la carrière


d’Hautmont, à Vodelée, avec ses quantités impressionnantes de blocs de marbres rouges de toutes les variétés possibles. Ces deux journées en valaient vraiment la peine ! L’utile (les informations) a été mêlé à l’agréable, de sorte que chacun est rentré chez soi pleinement satisfait !

Photos : Natural Sciences


Vijfde Vlaams-Nederlandse natuursteendag – 15-16 mei 2014 De vijfde Vlaamse Nederlandse natuursteendag werd een succes. Maar liefst 180 mensen schreven zich in voor deze studiedag die deze keer als centrale thema het betekenisvol gebruik van natuursteen koos. Donderdag werden acht bijdragen naar voor gebracht waarbij verschillende gebruikers van natuursteen aan bod kwamen wat betreft hun kijk op de steen en het gebruik ervan. We hebben het dan meer specifiek over de architect, de geoloog, de kunstenaar maar evengoed de man in de straat. Blijkt dat ieder dat toch iets anders ervaart, maar de uitwisseling en aandacht voor alle aspecten maken het hele verhaal extra boeiend. Het aanbod was divers, we kregen o.a. een overzicht over het marmergebruik in Brussel en Nederland eind 19e begin 20ste eeuw, een blik over natuursteengebruik in de grafkunst en de betekenis hiervan, het verhaal van een architect die bouwt met streekeigen materiaal, een idee van

de problemen van de ijzerzandsteen in het Hageland en hoorden diverse weetjes over kasseien. Rond 15 uur werd dit gedeelte afgerond en werd het tijd voor actie. In verschillende groepen werd de stad Brussel verkend wat betreft natuursteengebruik. Oude gebouwen, maw restanten uit de middeleeuwen, zijn voornamelijk opgetrokken in Vlaamse witstenen, hoofdzakelijk Ledesteen. Deze steen werd veelal door restauratie vervangen in Brusseliaanse steen of Gobertange. Gebouwen uit de 19de eeuw zijn hoofdzakelijk opgetrokken in Franse steen. Rond de eeuwwisseling 19de20ste was de combinatie GobertangeBelgische Blauwe Hardsteen typisch. Belgisch marmer is vooral gebruikt in interieurs gedurende de 19de en eerste helft van de 20ste eeuw. Recent zijn dan vooral de exotische gesteenten in trek. De afsluitende receptie had plaats in het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen. Daar kreeg iedereen het nieuwe boek “Belgisch

Marmer” met een overzicht van alle Belgische marmersoorten (http://www.academiapress.be/ belgische-marmer.html). Vrijdag 16 mei werden verschilde groeven langs de Maas bezocht. Een ideale gelegenheid om de oorsprong van het materiaal eens te gaan bekijken. In de groeve ‘En Gore’ te Sclayn en ‘Dapsens’ in Yvoir kregen we de kans om de arbeiders aan het werk te zien. Iets wat zeker indruk heeft nagelaten en vooral veel respect voor de inzet en het geduld van deze handarbeiders. We bezochten ook nog de groeve van het marmer ‘Antique de Meuse’ in Lustin. De laatste stopplaats was de groeve Hautmont in Vodelee. Een indrukwekkend geheel aan blokken rood marmer in alle variëteiten. Deze twee dagen waren zeker de moeite waard. Het aangename werd aan het informatieve gekoppeld zodat iedereen met een tevreden gevoel naar huis kon gaan.

Foto’s : Natural Sciences


15


Nouvelle loi protection des consommateurs Quel impact sur les contrats de construction? Les contrats de vente et d’entreprise entre une entreprise et un consommateur sont régis à partir du 31 mai 2014 par une nouvelle loi relative aux pratiques du marché et à la protection du consommateur (loi du 21 décembre 2013 insérant un livre VI dans le Code de droit économique – MB 30/12/2013).

2. Indiquez toujours vos prix, TVA comprise

Cette loi a des conséquences importantes au niveau des contrats de construction et nous vous en résumons ci-après les principales implications.

RECOMMANDATION: Que ce soit sur votre publicité, sur vos devis, sur vos contrats, …indiquez toujours le prix, TVA comprise.

Nous vous donnons aussi quelques conseils pratiques pour limiter l’impact négatif de la loi et éviter certaines conséquences préjudiciables au niveau de vos relations contractuelles avec vos clients-consommateurs.

3. En cas de travaux supplémentaires et/ou modificatifs, il vous faut un accord écrit du maître d’ouvrage

1. Vous avez une obligation d’information précontractuelle vis-à-vis du consommateur

L’entreprise doit avoir le consentement exprès du consommateur à tout paiement supplémentaire à la rémunération convenue au titre de l’obligation contractuelle principale de l’entreprise.

Avant de conclure le contrat avec un consommateur, vous devez lui fournir un certain nombre d’informations telles que l’identité de votre entreprise et autres renseignements la concernant, les principales caractéristiques du service que vous lui proposez, son prix total ou à tout le moins le mode de calcul du prix…Ces informations ne doivent pas nécessairement être fournies par écrit mais il se pose alors un problème de preuve que vous avez bien fourni ces informations. RECOMMANDATION: Travaillez dès lors toujours sur la base d’une offre écrite qui contient une mention au recto relative à vos conditions générales d’entreprise figurant au verso et utilisez le modèle d’offre et de conditions générales d’entreprise de la CC. Celles-ci sont conformes à la loi et tentent de protéger au mieux vos intérêts.

16

Le prix indiqué sur les documents présentés au consommateur doit être le prix total à payer en ce compris, les taxes et services à payer en supplément. Le mieux est d’indiquer le prix hors TVA + la TVA ainsi que le prix, TVA incluse.

RECOMMANDATION: Avant de démarrer l’exécution de travaux supplémentaires et/ou modificatifs, veillez toujours à avoir un accord écrit préalable du consommateur sur le prix et la prolongation éventuelle du délai d’exécution relatif à ces travaux. Un modèle de formulaire y relatif est disponible sur le site de la CC.

4. Indiquez un délai d’exécution et son point de départ Sauf si les parties en disposent autrement, le délai de «livraison» est fixé au plus tard à 30 jours après la conclusion du contrat. RECOMMANDATION: Prévoyez toujours de manière explicite dans vos documents contractuels un délai d’exécution (de préférence en jours ouvrables) ainsi que son point de départ et prévoyez un délai suffisamment long.


5. Faites en sorte d’éviter l’application des règles applicables aux contrats hors établissement Un contrat hors établissement est notamment un contrat conclu en présence de l’entreprise et du consommateur, dans un lieu autre que l’établissement commercial de l’entreprise, comme par exemple, le domicile du consommateur ou une foire ou bien encore un contrat signé immédiatement dans l’établissement commercial de l’entreprise ou au moyen d’une communication à distance (par exemple, par mail) après que le consommateur a été sollicité personnellement et individuellement. Pour ce genre de contrats, la loi: • prévoit une obligation d’information renforcée à charge de l’entreprise (par exemple, il faut mentionner dans le contrat, l’existence d’un droit de rétractation, préciser les modalités d’exercice de celui-ci, joindre un formulaire de rétractation, ... ); • accorde un droit de rétractation au consommateur durant 14 jours. Durant ce délai, le consommateur a le droit de renoncer au contrat conclu précédemment sans avoir à motiver sa décision et sans encourir le paiement d’une indemnité; • interdit le paiement d’un acompte sous quelque forme que ce soit, avant l’écoulement d’un délai de 7 jours ouvrables, à dater du lendemain du jour de la signature du contrat. Si l’entreprise omet d’informer le consommateur de son droit de rétractation, la période pendant laquelle le consommateur peut exercer son droit de rétractation est prolongé de douze mois à compter de la fin du délai de rétractation initial et l’entreprise doit en outre lui rembourser tous les paiements reçus. La loi prévoit toutefois que dans certains cas de figure, le consommateur ne peut exercer son droit de rétractation et plusieurs situations

Technique Actualité CSTC / /WTCB Actueel Techniek visent la construction. Il s’agit notamment des cas suivants: • en présence de contrats dans lesquels le consommateur a expressément demandé à l’entrepreneur de lui rendre visite afin d’effectuer des travaux urgents d’entretien ou de réparation (exemple, demande faite à un plombier d’intervenir pour une réparation urgente). Toutefois, en cas de services supplémentaires à ceux demandés par le consommateur (autres que les pièces de rechange nécessaires à la réparation), le délai de rétractation s’applique à ces services. • en présence d’un contrat de service après que le service a été effectué si l’exécution a commencé avec l’accord préalable exprès du consommateur, lequel a également reconnu qu’il perdra son droit de rétractation, une fois que le contrat aura été pleinement exécuté par l’entreprise. • en présence d’un contrat de construction d’un immeuble neuf ou

relatives aux contrats conclus hors établissement, nous vous conseillons dès lors:

de transformation importante d’un immeuble existant. Toutefois, (!!) même dans ces situations, vous êtes tenu à une certaine obligation d’information visà-vis du consommateur et devez le prévenir qu’il ne bénéficie pas d’un droit de rétractation.

• soit de conclure vos contrats dans votre établissement commercial ; • soit d’envoyer votre offre et/ ou contrat d’entreprise au consommateur par courrier ou par mail en lui demandant de vous le renvoyer, signé pour accord, par le poste ou de préférence, par mail avec accusé de réception.

RECOMMANDATION: Veillez donc à ce que vos contrats ne soient pas conclus hors établissement commercial et notamment pas en votre présence au domicile du consommateur. Selon l’exposé des motifs du projet de loi, lorsque l’entreprise vient d’abord au domicile du consommateur pour établir un devis et prendre des mesures et/ou donner une estimation, le contrat n’étant signé que plus tard dans l’établissement commercial de l’entrepreneur ou par un moyen de communication à distance (par ex, par renvoi par mail du devis signé), il ne s’agit pas d’un contrat considéré comme hors établissement. Pour échapper à l’ensemble des règles

Ceci n’est toutefois pas toujours possible, lorsque vous répondez à un appel du consommateur pour des travaux urgents d’entretien ou de réparation. Dans ce cas, utilisez le modèle de document de la CC intitulé «modèle d’offre destiné à un consommateur pour des travaux urgents d’entretien ou de réparation» et faites-lui signer pour accord dès votre arrivée sur le lieu d’exécution de votre prestation et avant toute intervention de votre part. Source / Info : Confédération Construction

Meer dan 300.000 m2 voorraad tegels, plavuizen, kasseien. Plus de 300.000 m² de dallage et pavage en stock.

Afhaling mogelijk in / Enlèvement possible à Harelbeke

Merksem

SDS Kasseien

Venetiëlaan 22

Toekomstlaan 5a

Gotevlietstraat 62

8530 Harelbeke

2170 Merksem

8000 Brugge

T +32 56 23 70 00

T +32 470 67 39 14

T +32 50 50 18 38

Maak gebruik van onze online natuursteenwijzer! Utilisez notre outil interactif pour vous guider dans le choix de votre pierre naturelle!


Nieuwe wet Consumentenbescherming Impact op bouwcontracten? Vanaf 31 mei 2014 worden de tussen een onderneming en een consument gesloten verkoop- en aannemingsovereenkomsten geregeld door een nieuwe wet betreffende de marktpraktijken en de bescherming van de consument (wet van 21 december 2013 tot invoeging van een boek VI in het Wetboek van Economisch Recht – BS 30/12/2013). Deze wet heeft grote gevolgen wat de bouwcontracten betreft en wij geven u hieronder een overzicht van de belangrijkste implicaties. Wij geven u ook enkele praktische tips om de negatieve impact van de wet te beperken en bepaalde nadelige gevolgen in uw contractuele relaties met uw klanten-consumenten te voorkomen.

1. U hebt een precontractuele informatieplicht tegenover de consument Voordat u met een consument een overeenkomst sluit, moet u hem een aantal inlichtingen verstrekken zoals de identiteit van uw onderneming en andere inlichtingen over uw onderneming, de voornaamste kenmerken van de dienstverlening die u hem aanbiedt, de totaalprijs ervan of op zijn minst de manier waarop de prijs moet worden berekend. Deze inlichtingen moeten niet noodzakelijk schriftelijk worden verstrekt maar dan rijst er een probleem om te bewijzen dat u deze inlichtingen wel degelijk hebt verstrekt. AANBEVELING: Werk dan ook altijd op basis van een schriftelijke offerte die op de voorzijde een vermelding bevat die verwijst naar uw algemene aannemingsvoorwaarden die op de achterzijde staan en gebruik het model van offerte en de algemene aannemingsvoorwaarden van de Confederatie Bouw. Deze zijn in overeenstemming met de wet en proberen uw belangen optimaal te beschermen.

18

2. Vermeld altijd uw prijzen, inclusief btw

werkdagen) en de aanvangsdatum ervan.

De prijs die vermeld staat op de documenten die aan de consument worden voorgelegd, moet de te betalen totaalprijs zijn, met inbegrip van alle belastingen en diensten die bijkomend betaald moeten worden. Het beste is de prijs zonder BTW + de BTW evenals de prijs, BTW inbegrepen, aan te geven.

5. Vermijd de toepassing van de regels inzake buiten verkoopruimte gesloten overeenkomsten.

AANBEVELING: Of dat nu is op uw reclame, op uw bestekken, op uw overeenkomsten enz. vermeld steeds de prijs, inclusief btw.

3. In geval van bijkomende en/of wijzigingswerken hebt u een schriftelijk akkoord van de opdrachtgever nodig De onderneming moet de uitdrukkelijke instemming van de consument vragen voor elke extra betaling boven de vergoeding die is overeengekomen voor de contractuele hoofdverbintenis van de onderneming. AANBEVELING: Voordat u met meerwerken en/of wijzigingen start, zorgt u er steeds voor dat u een voorafgaand schriftelijk akkoord vraagt aan de consument over de prijs en de eventuele verlenging van de uitvoeringstermijn voor deze werken. Een modelformulier daarvoor staat eveneens op de site van de Confederatie Bouw.

4. Vermeld een uitvoeringstermijn en de aanvangsdatum ervan. Behoudens indien de partijen anders overeengekomen zijn, wordt de ‘leveringstermijn’ vastgesteld op uiterlijk 30 dagen na het sluiten van de overeenkomst. AANBEVELING: Bepaal in uw contractuele documenten steeds uitdrukkelijk een voldoende lange uitvoeringstermijn (bij voorkeur in


Een buiten verkoopruimten gesloten overeenkomst is namelijk een overeenkomst gesloten in aanwezigheid van de onderneming en de consument, op een plaats die niet de verkoopruimte van de onderneming is, bijvoorbeeld: de woonplaats van de consument of een beurs ofwel een overeenkomst die wordt ondertekend in de verkoopruimte van de onderneming of met een middel voor communicatie op afstand (bijvoorbeeld: per mail) onmiddellijk nadat de consument persoonlijk en individueel is aangesproken. Voor dit soort overeenkomsten: • bepaalt de wet een versterkte informatieplicht ten laste van de onderneming (bijvoorbeeld: in de overeenkomst moet het bestaan van een herroepingsrecht worden vermeld, de regels om dit uit te oefenen, een formulier voor herroeping moet worden bijgevoegd enz.); • kent de wet een herroepingsrecht toe aan de consument gedurende 14 dagen. Tijdens deze termijn heeft de consument het recht om aan de voordien gesloten overeenkomst te verzaken zonder dat hij zijn beslissing moet rechtvaardigen en zonder betaling van een schadevergoeding; • verbiedt de wet de betaling van een voorschot in welke vorm ook, vóór het verstrijken van een termijn van 7 werkdagen, vanaf de dag die volgt op die van de ondertekening van het contract. Als de onderneming nalaat de consument te informeren over zijn herroepingsrecht wordt de periode waarbinnen de consument zijn herroepingsrecht kan uitoefenen verlengd met twaalf maanden vanaf

Actualité CSTC / /WTCB Actueel het verstrijken van de oorspronkelijk herroepingstermijn van 14 kalenderdagen. De onderneming moet bovendien aan de consument alle ontvangen betalingen terugbetalen. De wet bepaalt echter dat in sommige gevallen de consument zijn herroepingsrecht niet kan uitoefenen en een aantal gevallen heeft betrekking op de bouw. Het betreft onder andere de volgende gevallen: • bij overeenkomsten waarbij de consument de handelaar specifiek verzocht heeft hem te bezoeken om dringende herstellingen of onderhoud te verrichten (voorbeeld: een loodgieter wordt gevraagd om een interventie te doen voor een dringende herstelling). Maar bij aanvullende diensten waar de consument niet om gevraagd heeft (andere dan de vervangstukken die noodzakelijk gebruikt worden om de herstelling uit te voeren) is het herroepingsrecht op die diensten van toepassing. • bij een dienstenovereenkomst na volledige uitvoering van de dienst als de uitvoering is begonnen met uitdrukkelijke voorafgaande instemming van de consument, en

mits de consument heeft erkend dat hij zijn herroepingsrecht verliest zodra de onderneming de overeenkomst volledig heeft uitgevoerd; • bij een bouwcontract voor een nieuw gebouw of voor een ingrijpende verbouwing van een bestaand pand. Opgelet echter, (!!) zelfs in deze gevallen, bent u gehouden tot het naleven van een zekere informatieplicht ten aanzien van de consument en moet u hem verwittigen dat hij niet beschikt over een herroepingsrecht. AANBEVELING: Zorg er dus voor dat uw overeenkomsten niet buiten verkoopruimten gesloten worden en meer bepaald niet in uw aanwezigheid op de woonplaats van de consument. Volgens de memorie van toelichting bij het wetsontwerp gaat het immers niet om een overeenkomst die beschouwd wordt als buiten verkoopruimten gesloten wanneer de onderneming eerst bij de consument thuis langskomt om een bestek op te maken en op te meten en/of een raming te geven en als de overeenkomst pas later wordt ondertekend in de verkoopruimte

van de aannemer of via een middel voor communicatie op afstand (bv. door terugzending per mail van het ondertekende bestek). Om zich te onttrekken aan alle regels betreffende buiten verkoopruimten gesloten overeenkomsten raden wij u dan ook aan: • ofwel uw overeenkomsten in uw verkoopruimte te sluiten; • ofwel uw offerte en/of aannemingsovereenkomst per post of per mail naar de consument te sturen met de vraag die naar u terug te sturen, ondertekend voor akkoord, per post of bij voorkeur per mail met ontvangstbevestiging. Dit is echter niet altijd mogelijk wanneer u ingaat op een oproep van de consument voor dringende herstellingen of onderhoud. Gebruik in dit geval het modeldocument van de Confederatie Bouw met de titel ‘modelofferte bestemd voor een consument voor dringende onderhouds- of herstellingswerken’ en laat hem voor akkoord tekenen zodra u aangekomen bent en vóór elke interventie van uw kant. Bron/Info : Confederatie Bouw


19

Technique Funéraire //Funeraire Techniek

La restauration de la chapelle du Bus de Warnaffe cette date. Vraisemblablement aux alentours de 1875. La présence de la devise familiale sur le tympan permet en effet de dater le monument après 1873, date de reconnaissance officielle de cette devise officielle [Flores mei fructus honoris]. » Les épitaphes peintes sur les panneaux intérieurs de la chapelle indiquent la présence parmi les dix-neuf dépouilles ensevelies, à ce jour, de personnalités qui ont marqué l’histoire du pays, de la province et de la ville.

La mémoire matérielle de diverses personnalités

L’association familiale du Bus de Warnaffe s’est constituée afin de procéder à la réfection de la chapelle funéraire au cimetière du Sud, à Tournai. Le bâtiment de 2 mètres 80 de longueur et de 2,40 de largeur avait déjà fait l’objet de travaux de préservation d’urgence, en 1994, par la technique d’épinglage et d’étançonnement, les parois tendant à se desceller et le mur du fond présentant un hors d’aplomb. En mai 2008, un entrepreneur a procédé au démontage complet de la construction en pierre bleue. Le remontage des parois principales a été grandement facilité par le principe de rainures et réglettes, proche de celui utilisé dans la marqueterie. De plus les montants sont taillés avec une battée permettant le coulissement aisé des grands panneaux comportant les mentions peintes des épitaphes. Une belle oeuvre, selon l’observation d’André du Bus, architecte qui a suivi plus particulièrement le chantier. Le contrat de la concession à perpétuité du terrain a été signé le 29 novembre 1839. Mais, selon la famille, « l’édification de la chapelle sous la forme actuelle est ultérieure à

20

Restaurée en 2008, la chapelle familiale du Bus de Warnaffe matérialise la mémoire de diverses personnalités, dont FrançoisJoseph du Bus (1757 – 1835). Il fut membre du conseil communal de Tournai du 12 novembre 1792 au 31 mars 1793 (première administration sous le régime français), président des Hospices civils de Tournai, membre du Conseil provincial du Tournaisis sous le régime autrichien, de la Chambre générale des Comptes, sous le régime hollandais, jurisconsulte. Formé au droit à l’Université impériale de Bruxelles, son fils, François du Bus (1791 - 1873), débuta sa carrière d’avocat au Barreau de Tournai, en 1811, avant d’être désigné juge suppléant, en 1819, et d’exercer la haute fonction de président du Tribunal de 1ère Instance pendant 35 ans, de 1832 à 1867. Politiquement, il fut membre des Etats provinciaux de Tournai, le 1er juin 1824, conseiller de régence de Tournai, du 8 mars 1825 au 31 octobre 1830, échevin non acceptant en 1830, membre du Congrès national de 18301831, député clérical de Tournai, de 1831 à 1843, de Turnhout, de 1844 à 1848, et Vice-président de la Chambre, de 1832 à 1835 et de 1836 à 1843. Après l’indépendance de la

Pierre et Marbre / Steen en Marmer 2012-4 2014-2

Belgique, il participa à l’élaboration de la Constitution. Par ailleurs, il fut le président du Bureau de Bienfaisance de Tournai. Par cette fonction, il eut le bonheur de traiter le mirobolant legs de Félicité Vifquain. Archéologue réputé, François du Bus fonda la Société d’Histoire et de Littérature de Tournai, en 1846, et en fut le président jusqu’à son décès.

Brienvenbus (boîte aux lettres, « in frans ») Le comte de Nédonchel écrivait au sujet de la bibliothèque de François du Bus (1791 - 1873), qu’elle devint « l’une des plus belles et des plus importantes du pays. On doit y trouver un grand nombre d’ouvrages relatifs à l’histoire de Tournai […] et surtout les premiers produits de l’imprimerie tournaisienne […]. » La chapelle renferme aussi les corps de deux autres personnalités. Edmond du Bus (Tournai, 1802 - 1868), fut conseiller provincial, conseiller communal clérical de la ville de Tournai, du 30 mars 1836 jusqu’à son décès. Il participa à la fondation de l’Ecole industrielle de Tournai. Pierre du Bus de Warnaffe (Tournai, 1883 - Bruxelles, 1925) fut membre de la Compagnie du Cabaret wallon tournaisien, à partir de 1910 jusqu’en 1914, année de son installation dans la capitale. Auteur de deux revues et de chansons, il collabora au périodique « Les Cheonq Clotiers ». Il usa de deux pseudonymes : Oscar Avansérail et Brievenbus (boîte aux lettres, « in frans »), ce qui dénote une rare qualité d’autodérision. Les lévriers flanqués de part et d’autre du blason semblent protéger le sens sacré de la chapelle néogothique et défendent celle-ci des intrus. Jacky Legge Photos JL-MC

Technique Funéraire //Funeraire Techniek

De restauratie van de kapel du Bus de Warnaffe De familiale associatie du Bus de Warnaffe is opgericht teneinde tot de herstelling van de rouwkapel in het « het cimetière du Sud » te Doornik over te gaan. Het gebouw van 2 meter 80 lang en 2,40 meter breed werd reeds in 1994 onder handen genomen voor dringende bewaringswerken door de pinbevestiging -en steunbalktechniek aangezien dat de wanden de neiging hadden zich los te maken en de achtermuur scheef stond. In mei 2008 is een aannemer tot de volledige afbreking van de constructie in blauwe steen overgegaan. Het terug monteren van de hoofdwanden werd héél wat vereenvoudigd door het principe van gleuven en zetlijnen gelijkend op wat voor houtmozaïek gebruikt wordt. Daarenboven zijn de pilaren met een gleuf gekerfd die voor een vlotte verschuiving zorgt van de grote panelen die geschilderde aantekeningen van de epitafen omvatten. Schoon werk, volgens de opmerkingen van André du Bus, architect die het werf meer in het bijzonder gevolgd heeft. Het contract voor eeuwige concessie van het familiegraf werd op 29 november 1839 ondertekend. Maar volgens de familie « de kapel met de huidige vorm, werd later dan deze datum opgericht » Waarschijnlijk rond 1875. De aanwezigheid van de familiale uitspraak op de zegel laat ons inderdaad toe dit monument na 1873

te dateren. Dit is de datum waarop deze officiële uitspraak als officieel erkend werd [Flores mei fructus honoris].

tot 1843. Na de Onafhankelijkheid van België, neemt hij deel aan het samenstellen van de Constitutie.

De geschilderde epitafen op de binnenwanden van de kapel geven aan dat tussen de negentien lijken die tot nu toe hier begraven liggen, de aanwezigheid van beroemdheden is die een rol in de geschiedenis van het land, de provincie en de stad gespeeld hebben.

De materiële gedachtenis aan de verscheidene personaliteiten

Bovendien, was hij voorzitter van het Bijstandskantoor van Doornik. Dankzij deze functie, had hij het geluk de mirobolante erfenis van Félicité Vifquain, beroemd Archeoloog te behandelen, François du Bus stichtte de “Société d’Histoire et de Littérature de Tournai”, in 1846, en was daarvan voorzitter tot aan zijn overlijden.

Brievenbus

In 2008 gerestaureerd, materialiseert de familiale kapel du Bus de Warnaffe de gedachtenis van diverse personaliteiten waaronder FrançoisJoseph du Bus (1757 – 1835). Hij was lid van de gemeenteraad van Doornik van 12 november 1792 tot 31 maart 1793 (eerste administratie onder Frans bewind), voorzitter van de burgerlijke Gasthuizen van Doornik, lid van de provinciale Raad van het Doorniks onder Oostenrijks bewind, van de algemene Rekenkamer, onder Hollands bewind, jurisconsulte. Zijn zoon, François du Bus (1791 – 1873) studeerde rechten aan de Keizerlijke Universiteit van Brussel en begon zijn carrière als advocaat aan de Balie van Doornik in 1811, alvorens plaatsvervangende rechter benoemd te worden, in 1819, en de hoge functie van voorzitter van de Rechtbank van 1ste Aanleg gedurende 35 jaar, van 1832 tot 1867 uit te oefenen. Op politiek vlak werd hij lid van de provinciestaten van Doornik, op 1 juni 1824, regentschapsraadgever van Doornik, van 8 maart 1825 tot 31 oktober 1830, nietaanvaardende schepen in 1830, lid van het nationaal Congres van 1830-1831, klerikale schepen van Doornik, van 1831 tot 1843, van Turnhout, van 1844 tot 1848,, en Vicevoorzitter van de Kamer, van 1832 tot 1835 en van 1836

Graaf de Nédonchel schreef omtrent de bibliotheek van François du Bus (1791 – 1873) dat « ze één van de schoonste en de belangrijkste van het land werd. Men moet er een groot aantal werken in verband met de geschiedenis van Doornik vinden […].en vooral de eerste producten van de drukkunst uit Doornik […]. » De kapel bevat ook de lichamen van twee andere persoonlijkheden. Edmond du Bus (Tournai, 1802 1868), was provinciale raadgever, gemeentelijke klerikale raadgever van de stad Doornik, van 30 maart 1836 tot aan zijn dood. Hij nam deel aan de stichting van de Industriële School van Doornik. Pierre du Bus de Warnaffe (Doornik, 1883 - Brussel, 1925) was lid van de « Compagnie du Cabaret wallon tournaisien », vanaf 1910 tot in 1914, jaar van zijn installatie in de hoofdstad. Auteur van twee tijdschriften en van liederen, werkte hij mee aan de periodiek « Les Cheonq Clotiers ». Hij gebruikte twee pseudoniemen : Oscar Avansérail en Brievenbus (boîte aux lettres, « in het Frans »), wat duidt op een zelden kwaliteit van zelfspot. De windhonden die hier en daar op het wapenschild voorkomen, schijnen de heilige zin van de neogotische kapel te beschermen en te verdedigen deze tegen indringers. Jacky Legge Fotos JL-MC

Pierre et Marbre / Steen en Marmer 2012-4 2014-2

21


Que faire en cas de faillite d’un sous-traitant? En tant qu’entrepreneur principal, vous pouvez être confronté à la faillite d’un sous-traitant, aussi bien avant que pendant ou après l’exécution des travaux. En premier lieu, vous devez vous informer auprès du Tribunal de commerce qui a prononcé la faillite du sous-traitant (conformément au lieu du siège social du sous-traitant) pour savoir qui a été désigné curateur et pour quelle date les déclarations de créances doivent être introduites. En tant que créancier, vous pouvez introduire une déclaration de créance, mais devez le faire par lettre recommandée au Tribunal de commerce et pour une date bien déterminée. Si vous ne connaissez pas encore exactement le montant du dommage, vous pouvez faire la déclaration à titre provisionnel pour 1 euro. Nous exposons ici 3 situations possibles:

1. Faillite avant l’exécution des travaux: Vous avez déjà confié l’exécution de certains travaux à un sous-traitant en signant un contrat ou une commande. Le sous-traitant fait faillite avant le début des travaux. Dans ce cas, il convient de prendre contact immédiatement avec le curateur qui a été désigné par le Tribunal de commerce afin de savoir si le contrat peut être considéré rompu. Cette demande doit être adressée au curateur par écrit et par courrier recommandé. Un curateur de faillite a en effet toujours la possibilité de faire poursuivre des contrats et des travaux. Dans la pratique, cela sera rarement le cas et le curateur ne fera pas exécuter les travaux. Après l’envoi de votre écrit, le curateur doit prendre position dans un délai de 15 jours. Lorsque le curateur ne fait pas poursuivre le contrat, celui-ci est réputé rompu et vous pouvez faire faire les travaux par un autre sous-traitant.

22

En cas de dommage en raison de la rupture du contrat (ralentissement du chantier, recherche d’un nouveau sous-traitant, coût plus élevé,...), vous pouvez éventuellement introduire une déclaration de créance. Celle-ci fournira généralement peu de résultats étant donné que votre créance sera reprise dans le passif chirographaire. Dans la plupart des faillites, il ne faudra pas s’attendre à un retour d’argent pour les créanciers ordinaires.

2. Faillite pendant l’exécution des travaux: Dans ce cas également, il est recommandé de prendre immédiatement contact avec le curateur comme indiqué pour le cas 1. En effet, vous ne pouvez pas tout simplement faire continuer les travaux par un autre entrepreneur. Il convient de dresser un «état d’avancement du chantier» dans lequel il importe de noter tous les aspects: • Synthèse des travaux déjà exécutés; • Synthèse des travaux n’ayant pas encore été exécutés; • Synthèse des vices éventuels; • Synthèse des matériaux déjà livrés; • Reportage photo, de préférence. Cet état d’avancement du chantier peut être fait: • par vos soins; • par un architecte; • sur la base d’un procès-verbal de constat par huissier. Il est indiqué d’inviter le curateur à y assister, de sorte que l’état d’avancement soit contradictoire ou, à tout le moins, de lui fournir cet aperçu et de lui demander son accord. En effet, le curateur dressera un décompte pour les travaux, ou


vous devrez pouvoir prouver votre éventuelle créance sur la base de cet aperçu.

3. Faillite après l’exécution des travaux: Si les travaux ont été complètement achevés par le sous-traitant, qu’il n’y a pas de plainte concernant ces travaux et que vous avez payé toutes les factures, il n’y a rien à faire. Vous perdez toutefois la possibilité d’invoquer la responsabilité du soustraitant à l’avenir (responsabilité décennale ou responsabilité pour vices cachés légers). Si les travaux ont été achevés mais qu’il y a des plaintes à propos de la qualité des travaux ou du délai d’exécution, ou si des factures doivent encore être payées, il est recommandé d’introduire une déclaration de créance et de négocier un décompte avec le curateur. Si vous jugez que certains montants facturés ne doivent pas être payés au curateur (qui exigera le paiement à la place du sous-traitant failli), vous devrez pouvoir apporter des preuves quant à vos motifs. Cela peut être, par exemple, le procès-verbal de réception, un rapport d’expertise, un constat par l’architecte, etc. La faillite d’un sous-traitant ne peut pas être prévue, mais vous pouvez prendre un certain nombre de «précautions», comme: • prévoir dans votre contrat avec le sous-traitant qu’il ne sera payé qu’en fonction de l’avancement des travaux (de sorte à ne jamais payer trop en avance); • garder une caution jusqu’à la réception des travaux; • prévoir dans votre contrat que vous vous réservez le droit d’engager un autre sous-traitant en cas de manquement ou de faillite dans le chef du sous-traitant. DOMINIQUE ABBELOOS CABINET D’AVOCATS ABBELOOS & SIERJACOBS MAALTEBRUGGESTRAAT 298 9000 GAND WWW.ADVODIAS.BE


Wat te doen bij faillissement van een onderaannemer ? Als hoofdaannemer kan U geconfronteerd worden met een faillissement van een onderaannemer, zowel voor, tijdens als na de uitvoering van de werken. In eerste instantie moet u bij de Rechtbank van Koophandel die de onderaannemer in faling heeft verklaard (conform ligging maatschappelijke zetel onderaannemer), informeren wie werd aangesteld als curator en tegen welke datum de schuldvorderingen moeten ingediend worden. Als schuldeiser kan u een schuldvordering indienen in het faillissement hetgeen moet gebeuren per aangetekende brief aan de Rechtbank van Koophandel en voor een welbepaalde datum. Indien u het exacte schadebedrag nog niet kent, kan u de aangifte doen voor 1,00 euro provisioneel. We bespreken 3 mogelijkheden :

1. Faillissement voor de uitvoering van de werken : U heeft reeds een opdracht gegeven aan een onderaannemer voor uitvoering van bepaalde werken via ondertekening van een contract of bestelling. De onderaannemer gaat failliet nog voor de werken worden aangevat. In dit geval doet u er goed aan onmiddellijk contact op te nemen met de curator die is aangesteld door de Rechtbank van Koophandel om te vernemen of het contract als verbroken kan worden beschouwd. Dit moet ook schriftelijk en aangetekend gevraagd worden aan de curator. Een curator van een faillissement heeft immers altijd de mogelijkheid om contracten en werken te laten verderzetten. In praktijk zal dit zelden het geval zijn en zal de curator de werken niet laten uitvoeren. Na het verzenden van uw schrijven, moet de curator binnen een periode van 15 dagen standpunt innemen. Wanneer de curator het contract niet verder zet, wordt de overeenkomst

als verbroken beschouwd en kan u de werken laten uitvoeren door een andere onderaannemer.

3. Faillissement na de uitvoering van de werken :

Indien u schade heeft door het niet verder zetten van het contract (vertraging op de werf, zoeken naar nieuwe onderaannemer, duurdere kostprijs,….) kan u eventueel een schuldvordering indienen in het faillissement. Dit zal doorgaans weinig opleveren aangezien uw vordering in het gewoon passief zal opgenomen worden. In de meeste faillissementen zijn er geen gelden te verwachten voor de gewone schuldeisers.

Indien de werken volledig zijn beëindigd door de onderaannemer, er zijn geen klachten over diens werken èn u heeft alle facturen betaald, dan moet u niets ondernemen. U verliest wel de kans om de onderaannemer in de toekomst aan te spreken op basis van zijn aansprakelijkheid (tienjarige aansprakelijkheid of aansprakelijkheid wegens lichte verborgen gebreken).

2. Faillissement tijdens de uitvoering van de werken : Ook in dit geval is het aan te raden onmiddellijk contact op te nemen met de curator zoals voorzien in punt 1. U kan immers niet zomaar de werken laten verder zetten door een derde aannemer. Er moet een “stand van de werf” opgemaakt worden waarbij het belangrijk is dat ook alle aspecten worden genoteerd, zijnde : • Overzicht van de reeds uitgevoerde werken; • Overzicht van de nog niet uitgevoerde werken; • Overzicht van eventuele gebreken; • Overzicht van reeds geleverde materialen; • Bij voorkeur met fotoreportage. U kan deze stand van de werf : • zelf opmaken; • laten opmaken door de architect; • een proces-verbaal van vaststelling laten opmaken door een gerechtsdeurwaarder. U doet er goed aan om de curator hiervoor uit te nodigen zodat dit tegensprekelijk gebeurt of minstens dient u dit overzicht aan de curator te bezorgen en zijn akkoord te vragen. Er zal immers door de curator een afrekening gemaakt worden voor de werken of u zal uw eventuele schuldvordering moeten kunnen bewijzen aan de hand van dit overzicht.

Indien de werken beëindigd zijn maar er zijn klachten over de kwaliteit van de werken of over de uitvoeringstermijn of er moeten nog facturen betaald worden, dan is het aangewezen een schuldvordering in te dienen en te onderhandelen met de curator over een afrekening. Indien u van oordeel bent dat er bepaalde factuurbedragen niet zouden moeten betaald worden aan de curator (die in de plaats van de failliete onderaannemer betaling zal eisen), dan moet u de redenen hiervoor kunnen bewijzen. Dit kan aan de hand van bijvoorbeeld het proces-verbaal van oplevering, expertiseverslag, vaststelling door de architect,… Een faillissement van een onderaannemer is niet te voorspellen. U kan een aantal “veiligheden” inbouwen zoals o.a. : • in uw contract met de onderaannemer voorzien dat er slechts zal betaald worden in functie van de vooruitgang der werken (zodat u nooit teveel vooraf betaalt) • een borg inhouden tot aan de oplevering der werken • in uw contract voorzien dat u gerechtigd bent om een andere aannemer aan te stellen van zodra er een tekortkoming of faillissement is in hoofde van de onderaannemer. DOMINIQUE ABBELOOS ADVOCATENKANTOOR ABBELOOS & SIERJACOBS MAALTEBRUGGESTRAAT 298 9000 GENT WWW.ADVODIAS.BE


23

Bibliothèque / Bibliotheek

L’industrie de la pierre et du marbre en Belgique est chaque jour mieux connue !... Il y a bien plus d’un demi-siècle que l’histoire de l’industrie extractive a suscité chez nous des études nombreuses et approfondies, touchant à tous les domaines de ces filières complexes. Parmi les précurseurs de ces recherches, on peut certainement retenir Jean-Pierre Ducastelle, dont l’activité s’est déployée depuis le début des années 1970 dans tous les domaines possibles pour ces approches. Il a compris dès l’abord l’intérêt de sauvegarder des témoins matériels en danger du riche patrimoine industriel de la région d’Ath. De ses actions a résulté la création du riche Musée de la Pierre de Maffle, devenu depuis un des piliers de la mémoire lithique d’Europe occidentale (à tout le moins). Le musée en tant que tel, installé dans une ancienne maison directoriale de maître carrier, la carrière voisine, imposante bien que noyée, les installations connexes dont les monumentaux fours à chaux, tout cela constitue un ensemble rare, cœur d’une activité de recherches importante, dont le bulletin périodique est le reflet fidèle depuis longtemps. Mais les recherches de Jean-Pierre Ducastelle se sont aussi concrétisées en de nombreux articles publiés dans des revues très diversifiées, pour mieux faire connaître ce centre névralgique de l’industrie lithique que fut Maffle. Aujourd’hui, c’est un monumental livre définitif sur le sujet qui vient couronner cette longue période de recherches. Le terme de « somme » n’est pas galvaudé pour un ouvrage de cette ampleur, qui couvre absolument tous les aspects de la problématique, tant géologiques et techniques, qu’architecturaux, artistiques et sociaux, en passant par des considérations folkloriques et linguistiques. Après un aperçu étendu de l’exploitation sous l’Ancien Régime, l’accent est porté sur le développement aux XIXe et XXe siècle. Le sort de chaque entreprise est décrit, ainsi que la diffusion de leur production. L’évolution des techniques d’extraction, de débitage et de façonnage est expliquée en détail, avec ses conséquences sur la

24

structure des entreprises – données aisément transposables à l’ensemble du monde de la pierre bleue en nos régions. Après que la production de chaux, à l’époque industrie secondaire des carrières de pierres de taille, ait été décrite, toute la structure sociale de la localité, qui vivait de la pierre, est passée en revue, depuis les maîtres de carrières jusqu’aux apprentis, et deux siècles d’évolution sociale font l’objet d’une analyse approfondie. Enfin, le riche folklore des gens de la pierre est détaillé, avant un lexique exhaustif, bien utile. En bref, plus qu’indispensable, le livre de chevet de tout amateur de pierre, avec des perspectives très larges sur d’autres domaines !...

Jean-Pierre Ducastelle, Les carrières de Maffle, Ath (Études et documents du Cercle royal d’histoire et d’archéologie d’Ath et de la région, tome XXV) / Maffle (Documents du Musée de la Pierre, 12), 2013, 448 pages.

Parmi les auteurs désormais classiques de cette littérature spécialisée, Jean-Louis Van Belle occupe incontestablement une place privilégiée, non seulement parce qu’il a initié les études de glyptographie en nos régions et les a portées à un point rarement égalé par ailleurs, mais aussi par toutes ses monographies et approches ciblées de producteurs de pierres bleues, petit granit surtout mais aussi calcaires de Meuse et pierres de Tournai. En historien rigoureux rompu aux exigences de sa discipline, Jean-Louis Van Belle est coutumier de l’édition critique de documents


conséquents, comme l’a prouvé en son temps l’ouvrage monumental sur le « livre de raison » de DenisGeorges Bayar – artiste et artisan, sculpteur et marbrier, au long du XVIIIe siècle – publié en son temps par le Musée de Namur. Après de nombreuses biographies de maîtres carriers et de tailleurs de pierres, c’est récemment le monde des marbriers qu’il a abordé. Sous l’Ancien Régime, la profession est complexe, depuis la maîtrise de l’approvisionnement en aval, la transformation (passant par le débitage difficile en ces temps, en liaison directe avec l’énergie hydraulique), le suivi de la mode fluctuante et la satisfaction d’une large clientèle, civile et ecclésiastique. Ce réseau reste mal compris, notamment par la rareté des documents préservés. Aussi, deux exemples exceptionnels méritaient-ils à coup sûr une publication exhaustive, à présent réalisée au-delà de toute attente. D’une part, deux carnets d’expéditions, simples registres où une marbrerie réputée, de Rance et de Beaumont, notait au jour le jour le départ des livraisons vers leurs destinataires. De 1769 à 1784, en une quinzaine d’années, un millier de commandes est scrupuleusement notée, nombre, type, matière et poids des pièces, transporteurs, commanditaires, très rarement d’autres données comme le prix. Les listes sont passées au crible, révélant une clientèle très variée, une grande spécialité, les cheminées, aux côtés de produits semi-finis comme les tranches ou de « tables », plaques à dimensions, aux chants moulurés, destinées à couvrir du mobilier tels que commodes ou consoles. Fréquemment, l’entreprise Thomas travaillait en sous-traitance pour des marbriers avec « pignon sur rue », notamment parisiens, et son nom n’apparaît donc pas dans les documents finaux. Bref, le fonctionnement d’une firme européenne avant la lettre, décortiqué dans le détail ! D’autre part, un projet de « factum », mémorandum rédigé par Jacques-Joseph Boreux, descendant d’une célèbre dynastie marbrière de Dinant, dans le cadre d’un conflit de


famille, récapitule toute la carrière de l’intéressé, remontant même à plusieurs générations ! L’individu, au profil complexe, littérateur, inventeur, dessinateur, raconte en détail sa formation, la réalité quotidienne de son métier et ses difficultés, choses rarement exprimées par ailleurs. Dans les deux cas, des réalisations prestigieuses subsistent et témoignent de l’exceptionnelle maîtrise atteinte par les métiers de la marbrerie au XVIIIe siècle, à tous les niveaux, de l’exploitation à la mise en œuvre !... Des documents donc indispensables à tout amateur de marbre, voire des métiers du bâtiment !

Jean-Louis Van Belle, Deux livres d’expéditions de marbres d’un marchand de Beaumont-Rance en Hainaut (1769-1784), Bruxelles, Commission royale d’Histoire, 2010, 275 pages – ISBN 978-2-87044004-9. Jean-Louis Van Belle, Le projet de factum de Jacques-Joseph Boreux (1755-1846), maître marbrier dinantais, écrivain, inventeur, Braine-le-Château, Éditions La Taille d’Aulme, 2011, 223 pages – ISBN 978-9-07980905-9.

L’intérêt du Musée des arts anciens du Namurois pour les matériaux lithiques et en particulier marbriers n’est certes pas nouveau, comme le rappelle le beau volume de 1997 sur les « Boiseries et marbres sculptés », dans lequel notamment l’importance de la famille dinantaise des Boreux (précédemment évoquée) avait été mise en évidence pour la première fois. Plus récemment, ce sont les célèbres « marbres jaspés » de Saint-Remy, du nom de l’abbaye cistercienne établie de longue date auprès de Rochefort, qui ont été mis à l’honneur. En contrepoint à la « griotte » de Rance, dont le rouge foncé évoquant à la fois le porphyre d’Égypte et la pourpre impériale a plu tellement à Louis XIV qui l’a déployée à Versailles, le « vieux bleu » de Saint-Remy se décline en nuances subtiles et discrètes, relevées par la vigueur des veines blanches, jaunes ou orangées. Bien que son exploitation ait commencé bien plus tôt, son heure de gloire se situe indéniablement au XVIIIe siècle, époque où il connut une diffusion extraordinaire. Tant dans les applications civiles que religieuses, on le retrouve partout, au point qu’il ait suscité des imitations, de nombreuses pierres marbrières à la « façon SaintRemy, et aussi des peintures, fauxmarbres souvent très réalistes dans lesquels d’habiles artisans de nos régions s’étaient spécialisés. Le sort de l’exploitation est lié sous l’Ancien Régime à la vie de l’abbaye voisine, avant de s’en détacher au cours des deux derniers siècles pour vivre une existence industrielle indépendante, et de revenir finalement dans le giron cistercien, au cœur d’une réserve naturelle remarquable. Un premier volume, publié à l’occasion d’une exposition tenue à Rochefort en 2012, rassemble des articles sur l’abbaye elle-même, la réserve naturelle, les aspects géologiques et techniques de l’ancienne carrière, certaines parties de la production, le célèbre tableau de Léonard Defrance et la symbolique du marbre sous l’Ancien Régime. Un colloque s’est tenu à Namur les 4 et 5 septembre de la même année. Les actes, édités en 2013, reprennent,

développent et élargissent ces mêmes thématiques. On épinglera parmi tant d’autres des études sur la marbrerie parisienne au XVIIe siècle, sur le statut du marbrier au XVIIIe siècle et l’importance du marbre dans les traités d’architecture classiques, ainsi qu’une originale contribution technique sur la restauration des marbres, par un praticien expérimenté. Le riche passé marbrier de nos régions, dont on n’oubliera pas le rôle primordial au niveau international, est ainsi en bonne voie de meilleure connaissance ! D’autres contributions verront prochainement le jour…

Jacques Toussaint (dir.), Marbres jaspés de Saint-Remy et de la région de Rochefort, Namur (Musée des Arts anciens du Namurois – Trésor d’Oignies, Monographie n°56), 2012, 240 pages – ISBN 978-287502-037-6. Jacques Toussaint (dir.), Actes du colloque « Autour des marbres jaspés », Namur (Musée des Arts anciens du Namurois – Trésor d’Oignies, Monographie n°59), 2013, 280 pages – ISBN 978-287502-041-3.


25


De industrie van de Belgische steen en marmer wordt iedere dag meer bekend!... Het is al meer dan een halve eeuw geleden dat de geschiedenis van de mijnbouwnijverheid bij ons tot talrijke en grondige studies heeft geleid, waarbij alle verschillende domeinen van deze complexe procedures onderzocht werden. Tussen de voorlopers van deze onderzoeken, kan men zeker JeanPierre Ducastelle onthouden, van wie de activiteiten sinds het begin van de jaren 1970 zich uitgebreid hebben in alle mogelijke domeinen voor deze invalshoeken. Het toont vanaf het begin duidelijk het belang aan van het behoud van de materiële “getuigen” die in gevaar gebracht worden door een rijk, industrieel patrimonium in de regio van Ath. Deze acties resulteerden in de creatie van het rijke “Museum van de Steen van Maffle”, die een van de pijlers is van het West‑Europese geheugen op vlak van steen (op zijn minst) : het museum, zoals het is, bevindt zich in een oude directeurswoning van meester-steenhouwer naast de imposante steengroeve alhoewel verloederd en de samenhangende installaties waaronder de monumentale kalkovens. Dit alles vormt een zeldzaam geheel en is het hart van belangrijke onderzoeksactiviteiten. Het periodieke rapport is al een hele tijd de trouwe weerspiegeling ervan. Maar de onderzoeken van Jean-Pierre Ducastelle zijn ook geconcretiseerd in talrijke gepubliceerde artikels in de zeer gediversifieerde tijdschriften om beter het pijncentrum van de mijnbouwnijverheid te leren kennen dat Maffle was. Vandaag de dag is het definitief een heel dik boek over het onderwerp die een kroon na een lange onderzoeksperiode opzet. De term van “som” werd niet te grabbel gegooid voor een werk van deze omvang, dat absoluut alle aspecten van de problematiek bedekt, zowel de geologische, technische, architecturale, artistieke en sociale waarbij de folklorische en linguïstische beschouwingen in aanmerking worden genomen. Na een ruim overzicht van de exploitatie onder het Oude Regime, werd het accent gelegd

26

op de ontwikkeling in de XIXe en de XXe eeuw. De bestemming van ieder bedrijf is beschreven, alsook de verspreiding van hun productie. De evolutie van de extractietechnieken, het snijden en de bewerking worden gedetailleerd beschreven, samen met de gevolgen op de structuur van de bedrijven. Gegevens die zeer gemakkelijk te verplaatsen zijn in de wereld van de blauwe steen in onze regio’s. Na de productie van kalk, in de periode van de tweede industrie van de steengroeven van maatstenen, werd de volledige sociale structuur van de plaats die leefde van de steen, van de meester-steenhouwers tot de leerlingen beschreven, en twee eeuwen van sociale evolutie maken deel uit van een grondige analyse. De rijke folklore van de mensen is gedetailleerd, voor een uitgebreide, goed bruikbare woordenlijst. In het kort, meer dan noodzakelijk, het boek dat thuishoort op ieder boekenrek van de steenliefhebber, met zeer ruime perspectieven op andere domeinen!...

Jean-Pierre Ducastelle, Les carrières de Maffle, Ath (Études et documents du Cercle royal d’histoire et d’archéologie d’Ath et de la région, tome XXV) / Maffle (Documents du Musée de la Pierre, 12), 2013, 448 pagina’s. Onder de klassieke auteurs van deze gespecialiseerde literatuur, bezet JeanLouis Van Belle onbetwistbaar een geprivilegieerde plaats, en niet alleen omdat hij het voorbereidend werk heeft gedaan van de glyptografie in onze regio en deze naar een uitzonderlijk egaal punt heeft gebracht, maar ook door al zijn monografieën en toelichtingen van producenten van


blauwe stenen, kleine graniet, maar vooral ook kalkstenen van Meuse en stenen van Doornik. Als strenge historicus, gebroken door de vereisten van zijn discipline, is JeanLouis Van Belle bekend met de kritische gevolg documenten, zoals men heeft bewezen in zijn tijd van monumentaal werk op het « boek van reden » van Denis-Georges Bayar – artiest en ambachtsman, beeldhouwer en marmerbewerker, gedurende de XVIIIe eeuw – gepubliceerd in zijn tijd door het Museum van Namen. Na de talrijke biografieën van meester-steenhouwers, heeft hij recent de wereld van de marmerbewerkers aangesproken. Onder het Oude Regime, is het een complex beroep, sinds de benedenwaartse stroom van het beheer van de voorzieningen, de transformatie (het doorstaan van het moeilijke snijden in deze tijd, in directe lijn met de hydraulische energie), het opvolgen van de fluctuerende modus en de tevredenheid van een groot publiek, burgerlijke en geestelijke. Dit netwerk blijft slecht begrepen, voornamelijk door de zeldzaamheid van beschermde documenten. Ook, twee uitzonderlijke voorbeelden verdienden een uitputtende publicatie, gerealiseerd tegen alle verwachtingen in. Enerzijds zijn er twee verzendboekjes, waar simpel geregistreerd staat waar er zich een gereputeerde marmerzaak bevindt van Rance en Beaumont. Dit noteerde van dag tot dag het vertrek van de leveringen naar de bestemmeling. Van 1769 tot 1784 in een vijftiental jaren, werden er een duizendtal bestellingen zorgvuldig genoteerd met het aantal, het type, de materie, het gewicht van de stukken, de transporteurs, de bestellers. Zeer zelden waren er andere gegevens genoteerd zoals de prijs. De lijsten werden gefilterd, die een zeer gevarieerd klantenbestand onthulden, een grote specialiteit de weggetjes, aan de zijde van de bijnaafgewerkte producten zoals sneden of « tafels », platen op maat met gegraveerde liederen, bestemd om meubels zoals commodes of consoles te bedekken. Het bedrijf Thomas werkte vaak in onder aanneming

Bibliothèque / Bibliotheek voor de marmerbewerkers met “wegbedekkingen”, vooral Parijse en zijn naam verscheen dus niet in de finale documenten. Samengevat, het functioneren van een Europese firma “avant la lettre”, wordt in detail geanalyseerd! Langs de andere kant, een project “de factum” memorandum, opgesteld door Jacques-Joseph Boreux, afstammeling van een beroemde dynastie van marmerbewerkers in Dinant, in het kader van een familieconflict, vat de hele loopbaan samen en gaat zelfs terug in de tijd, over meerdere generaties! Het individu, het complexe profiel als letterkundige, uitvinder en tekenaar, vertelt in het detail over de opleiding, de dagelijkse realiteit van zijn beroep en haar moeilijkheden. Allemaal dingen die zelden worden verteld. In de twee gevallen, blijven de prestigieuze realisaties bestaan en getuigen ze van een uitzonderlijke beheersing bereikt door de beroepen van de marmerzak van de XVIIIe eeuw, op alle niveaus, van de exploitatie tot het bewerken!... Deze documenten zijn onmisbaar voor iedere marmerliefhebber die geïnteresseerd is in het vak en de toepassingen in het gebouw!

Jean-Louis Van Belle, Deux livres d’expéditions de marbres d’un marchand de BeaumontRance en Hainaut (17691784), Brussel, Commission royale d’Histoire, 2010, 275 pagina’s – ISBN 978-2-87044004-9. Jean-Louis Van Belle, Le projet de factum de Jacques-Joseph Boreux (1755-1846), maître marbrier dinantais, écrivain, inventeur, Braine-leChâteau, Éditions La Taille d’Aulme, 2011, 223 pagina’s – ISBN 978-9-07980905-9.

De interesse van het Museum van de oude kunsten van Namurois voor de steenachtige materialen en over het algemeen voor het vak van marmerbewerker, is zeker en vast niet nieuw, zoals het herinnert aan het goede volume van 1997 op de “Boiseries et marbres sculptés”. Men name de belangrijkheid van de Dinantse familie van Boreux (eerder vermeld) werd voor de eerste keer op de voorgrond geplaatst. Meer recent is het beroemde “gekleurde marmer” van Saint-Remy, op naam van de cisterciënzer kerk gebouwd bij Rochefort die in eer wordt gezet. Het neventhema van het “roodbruin gevlekte marmer” van Rance, waarvan donkere rood op haar beurt bekend is van papyrus van Egypte en het imperiale purper van Louis XIV dat hij heeft gebruikt op Versailles, het “oude blauw” van Saint-Remy gaat subtiel en discreet over in verschillende nuances, opgeklaard door de kracht van de witte, gele of oranje aderen. Hoewel zijn ontginning eerder begon, situeert de glorietijd zich in de XVIIIe eeuw. De periode waar hij een ongelooflijke verspreiding onderging. Hij is terug te vinden in talrijke burgerlijke en religieuze toepassingen, die men overal terugvindt tot het punt dat hij imitaties teweegbracht van talrijke marmerstenen op de manier van “Saint-Remy”. Ook schilderijen en valse marmer waren zeer realistisch omdat de snelle vaklui in onze regio’s zich gespecialiseerd hadden. Het lot van verdeling is gelinkt onder het Oude Regime van het leven van de naburige abdij, voor het zich los te maken tijdens de twee laatste eeuwen om een onafhankelijk industrieel bestaan te hebben om uiteindelijk opnieuw in de cisterciaanse schoot te belanden, in het hart van een opmerkelijke, natuurlijke reserve. Een eerste deel, gepubliceerd met de gelegenheid van een expositie die gehouden werd in Rochefort in 2012, verzamelt de artikels over de abdij zelf, het natuurreservaat, de geologische en technische aspecten van de oude steengroeve, enkele delen van de productie, het beroemde blad van Léonard Defrance en de symboliek van het marmer onder het Oude Regime. Op 4 en 5 september van datzelfde jaar werd in Namen ook een colloquium gehouden. De documenten, uitgegeven in 2013, hernemen, ontwikkelen en vergroten deze zelfde thema’s. Men zal onder andere studies over de

Parijse marmerkunst vertellen uit de XVIIe eeuw, over het statuut van de marmerbewerker in de XVIIIe eeuw en de belangrijkheid van het marmer in de klassieke architectuur, alsook een originele, technische bijdrage van de restauratie van marmer, door een ervaren uitvoerder. De vroegere rijke marmerbewerker van onze regio’s, waarvan men niet de primordiale rol mag vergeten op internationaal niveau, is op goede weg voor een betere kennis! Andere bijdragen zullen we binnenkort zien….

Jacques Toussaint (dir.), Marbres jaspés de Saint-Remy et de la région de Rochefort, Namen (Musée des Arts anciens du Namurois – Trésor d’Oignies, Monographie n°56), 2012, 240 pagina’s – ISBN 978-2-87502-037-6.

Jacques Toussaint (dir.), Actes du colloque « Autour des marbres jaspés », Namen (Musée des Arts anciens du Namurois – Trésor d’Oignies, Monographie n°59), 2013, 280 pagina’s – ISBN 978-287502-041-3.


27

Technique Agenda CSTC ///WTCB Agenda Techniek Rencontres Internationales de Sculpture A cette occasion, un bon nombre de sculpteurs sélectionnés par un jury travailleront un bloc de petit granit de 0,5 m³. A Sprimont tout le mois d›août 2014 ! Le Musée de la Pierre, en collaboration avec les Carrières de Sprimont, accueillera les Rencontres Internationales de Sculpture de Sprimont (RISS).

Euroskills 2014 : 3 jours de compétition intense ! Du 2 au 4 octobre 2014

© Rencontres Internationales Sculpture de Sprimont

Euroskills 2014 : 3 dagen intensive wedstrijd ! van 2 tot 4 okotber 2014

A cette occasion, un bon nombre de sculpteurs sélectionnés par un jury, travailleront un bloc de petit granit de 0,5 m3.

Le Musée de la Pierre sera ouvert au public pendant la durée de la manifestation tous les jours de 9h à 12h et de 14h à 17h (sauf les samedis et dimanches matins) ainsi que la carrière (uniquement pour les groupes et sur rendez-vous en semaine). Adresse : Musée de la Pierre Rue Potier 54 4140 SPRIMONT

Internationale Ontmoetingen Beeldhouwkunst Gebruik makend van deze gelegenheid, zullen een groot aantal beeldhouwers, door een jury geselecteerd, een blok kleine graniet van 0,5 m³ bewerken. En dit de hele maand augustus in Sprimont. De Internationale Ontmoetingen van Beeldhouwkunst (RISS) zullen, in samenwerking met de Steengroeven van Sprimont, in het “Musée de la Pierre” plaats hebben.

© Rencontres Internationales Sculpture de Sprimont

Lille Grand Palais 1, Boulevard des Cités-Unies 59777 Lille-Euralille

Pour sa 49e édition, le salon international de la pierre naturelle aura lieu du 24 au 27 septembre 2014 à Vérone il se veut avant tout être LE salon pour les opérateurs du secteur du marbre et des machines.

Gebruik makend van deze gelegenheid, zullen een groot aantal beeldhouwers, door een jury geselecteerd, een blok kleine graniet van 0,5 m³ bewerken. Het “Musée de la Pierre” zal tijdens de periode van deze gebeurtenis alle dagen van 9u tot 12u en van 14u tot 17u (behalve de zaterdag en zondagvoormiddagen) voor het publiek open zijn. evenals de steengroeve (enkel voor de groepen en op afspraak in de week) Adres : Musée de la Pierre Rue Potier 54 4140 SPRIMONT

28


Op haar 49e editie staat de internationale beurs van Natuursteen, gepland van 24 tot 27 september 2014 in Verona, opnieuw bovenaan bij het ondersteunen van het marmersysteem op de wereldmarkt.

www.stonesenses.eu [email protected]

Tuytelaers Natuursteen - Pierre Naturelle

Tuytelaers Keramische steen - Céramiques

Tuytelaers Composietsteen - Pierre composite

Tuytelaers. De nummer 1 in natuursteen, keramiek en composiet. Tuytelaers. Le numéro 1 en pierre naturelle, céramiques et pierre composite.

Tuytelaers n.v. - Klein Ravels 87 - B-2380 Ravels - Tel. +32 (0)14 65 44 44 - Fax +32 (0)14 65 44 22 - www.tuytelaers.be

Féderation / Federatie

Une fédération à votre service Gratuitement, la fédération offre à ses affiliés un outil utile : l’Ombudsman. Un entrepreneur en pierre naturelle qui a un litige d’ordre technique avec l’un de ses clients, peut demander à la Fédération de déléguer un ombudsman sur le chantier pour apprécier et donner un avis technique sur le problème rencontré. La Fédération met à disposition gratuitement un logiciel de calcul de prix de vente du petit granit. La Fédération c’est aussi service juridique global. Il intervient en cas de contestation de factures. Il récupère, à la demande, les créances retardataires. Il répond aussi à toutes les questions relatives : à l’accès à la profession, au droit social , à la fiscalité, au droit des entreprises, à la sous-traitance, à la réglementation des marchés publics, à l’agréation, à la sécurité pour les ouvriers….

De Federatie biedt kosteloos aan haar leden een nuttige dienst : de ombudsman. Een aannemer van natuursteenwerken heeft een technisch geschil met een klant. Hij kan bij de Federatie terecht voor een ombudsman die de werf evalueert en een technisch advies uitbrengt over het betrokken probleem. De Federatie biedt ook gratis een programma aan voor de berekening van de kostprijs van courante blauwe steen.

Pour tous ces services une seule adresse :

Daarnaast biedt zij ook een globale juridische dienstverlening aan. De juridische dienst komt tussenbeide in geval van achterstallige betalingen. Zij verstrekt tevens een antwoord op vragen in verband met de vestigingsreglementering, het sociaal recht, de fiscaliteit, het ondernemingsrecht, de onderaanneming, de reglementering in verband met overheidsopdrachten, de erkenning, de veiligheid van de arbeiders…..

Fédération Belge des Entrepreneurs de la Pierre Naturelle asbl

Belgische Federatie van Aannemers van Natuursteenbewerking vzw

Rue du Lombard 34-42 1000 Bruxelles Tél : +32 2 545 57 58 - Fax : +32 513 24 16

Lombardstraat 34-42 1000 Brussel Tel : +32 2 545 57 58 - Fax : +32 513 24 16 Email : [email protected]

Email : [email protected] Vous organisez des journées portes ouvertes ; Vous désirez nous informer au sujet d’une belle réalisation ou d’un beau projet ; Votre entreprise fête ses 10 ans, 20 ans… N’hésitez pas à nous contacter pour la publication d’une annonce, d’un article ou de quelques photos.

Besoin d’un conseil ? N’hésitez pas à nous contacter….

U organiseert opendeurdagen! U wenst ons informatie te bezorgen over een mooie realisatie of een mooi project! Uw bedrijf viert zijn 10-jarig, 20-jarig bestaan… Contacteer ons gerust voor de publicatie van een aankondiging, een artikel of enkele foto’s.

Een advies nodig ? aarzel niet om ons te contacteren….

Antwerpen

West-Vlaanderen

Herwig CALLEWIER, Venetiëlaan 22, 8530 Harelbeke T. 056 23 70 00 - Fax 056 23 70 02 E-mail: [email protected]

Namur

Danielle DEELEN, Juul Moretuslei 480, 2610 Wilrijk T. 03 827 10 47 – F. 03 825 81 31 E-mail: [email protected]

Bruxelles-Hal-Vilvorde Brussel Halle-Vilvoorde

Hans BERTH, Tenhole 10, 9681 Nukerke T. 0477 81 30 27 – F. 057/21 23 11 E-mail [email protected]

Liège

Marc BRAMS (Vice-Président / Ondervoorzitter), Rue au Bois – Bosstraat 569 1150 Bruxelles-Brussel  - T. 02 770 52 78 F. 02 770 04 11 Email : [email protected] Henri VANDERLINDEN (Président /Voorzitter), Rue de l’Industrie 4, 1301 Bierges.  T.010 41 11 17 – F. 010 41 01 60 E-mail: [email protected]

30

Een federatie tot uw dienst

Oost-Vlaanderen

Georges CORNELIS, Bassebeekwegel 10, 9031 Drongen T. /F. 09 226 12 29 Jos EGGERMONT, Oude Brugsepoort 95, 9800 Deinze  T. 09 386 21 72 – F. 09 386 97 84 E-mail: [email protected]


Emile BUZIN, rue de la Pompe 22, 5501 Lisogne T. 082 22 86 02 F. 082 22 31 46 E-mail: [email protected] Joseph PESSER, rue de Battice 120, 4880 Aubel  T. 087 68 74 76 – F. 087 68 63 22 E-mail: [email protected] Jean-Pierre FOSCARO, Rue du Bois-de-Breux 229 4020 Liège T. 04 370 12 48 – F. 04 370 12 84 E-mail : [email protected]

Luxembourg

Francis COGNAUX c/SA Design Stone, Route de Saint-Hubert 55, Z.I. de Recogne 6800 Libramont T. 061 27 02 98 – F. 061 27 02 99 E-mail : [email protected]

NATUUR

STEEN GEMAAKT OM DE TIJD TE DOORSTAAN

BENT U OVERTUIGD VAN DE KWALITEITEN VAN NATUURSTEEN? Word partner van een nationale campagne op initiatief van de Unie van Marmergroeven en Zagerijen van België! Deze campagne start in de herfst van 2014 en is bedoeld om het grote publiek te sensibiliseren voor de troeven van dit materiaal en om het te herpositioneren volgens zijn kwaliteiten.

HOE WORDT U AMBASSADEUR VAN NATUURSTEEN? Lees het charter van de ambassadeurs van natuursteen na, ontdek uw voordelen en schrijf u snel in voor onze gratis campagne op www.denatuursteen.be

INFO EN INSCHRIJVING OP

WWW.DENATUURSTEEN.BE

Een initiatief van de Unie van Marmergroeven en Zagerijen van België

Croquer local, c’est bon pour l’environnement.

Craquer pour les pierres wallonnes également.

Plus de 300 millions d’années de maturation pour acquérir leurs performances : les 17 variétés de pierres wallonnes sont nobles et magnifiques. Analyses de cycles de vie à l’appui (ULg 2010), elles s’inscrivent dans la politique globale de développement durable, contrairement à tout autre matériau qui tenterait de les imiter. En optant pour elles, vous pérennisez un savoir-faire ancestral et consolidez l’emploi local. La pierre wallonne n’a pas d’égale, que ce soit en termes de qualité ou de respect de l’environnement.

| www.pierresetmarbres.be |

&périodique trimestriel édité par la fédération belge des entrepreneurs de la pierre naturelle &PIERRE & MARBRE STEEN & MARMER

Recommend Documents