nl Ontmoetingsboekje
Pelgrimage van vertrouwen op aarde in Rotterdam DINSDAG 28 DECEMBER Vanaf 9.00 uur: ontvangst in de gastkerken en vervolgens bij de gastgezinnen. Rond 15.00 uur vertrekt iedereen samen naar Ahoy. Volg, om van je gastkerk naar Ahoy en weer terug te komen, de gegeven aanwijzingen op, ook als dit betekent dat je 10 tot 15 minuten moet lopen. Houd je aan specifieke Ov-tijden, als die gegeven worden. Van 17.30 tot 18.00 uur: etensuitdeling in Ahoy, hal 3 (vergeet niet een lepel mee te nemen en een beker voor thee). Ga naar hal 2, 4, 5 of 6 om te eten.
19.00 uur: GEMEENSCHAPPELIJK GEBED Ahoy, Sportpaleis De liederen en het verloop van de gebedsviering staan achterin dit boekje. Lezing De opgestane Christus zegt: “Ik sta voor de deur en klop aan. Als iemand mijn stem hoort en de deur opent, zal ik binnenkomen, en we zullen samen eten, ik met hem en hij met mij.” (Openbaring 3:20) Tijdens het tweede deel van het gebed: meditatie door broeder Alois, gevolgd door het gebed rond het kruis.
Daarna gaat iedereen terug naar zijn gastgezin. Keer niet te laat terug: houd rekening met je gastgezin. Vergeet niet de gegeven aanwijzingen voor het openbaar vervoer te volgen om opstoppingen en lange wachttijden te voorkomen! De speciale bussen vertrekken rechtstreeks vanuit Ahoy.
WOENSDAG 29 DECEMBER 8.30 uur: ochtendgebed in de gastkerken. Lied: The Kingdom of God (alle voorgestelde liederen zijn te vinden achterin dit boekje). Uit Psalm 100 1. Juich de Heer toe, heel de aarde, dien de Heer met vreugde, kom tot hem met jubelzang. 2. Erken het: de Heer is God, hij heeft ons gemaakt, hem behoren wij toe, zijn volk zijn wij, de kudde die hij weidt. 3. Kom zijn poorten binnen met een loflied, hef in zijn voorhoven een lofzang aan. 4. Breng de Heer hulde, prijs zijn naam. 5. De Heer is goed, zijn liefde duurt eeuwig, zijn trouw van geslacht op geslacht. Lezing Paulus schreef: Laat de Heer uw vreugde blijven; ik zeg u nogmaals: wees altijd verheugd. Laat iedereen u kennen als vriendelijke mensen. De Heer is nabij. Wees over niets bezorgd, maar vraag God wat u nodig hebt en dank hem in al uw gebeden. Dan zal de vrede van God, die alle verstand te boven gaat, uw hart en gedachten in Christus Jezus bewaren. (Filippenzen 4:4-7) Lied: Nada te turbe Stilte Gebed: God van liefde, u weet dat wij dorsten naar levensvreugde. Open onze ogen voor alles wat u ons geeft: de schoonheid van de schepping, van vriendschap en van creativiteit in de mens. Wanneer wij beproefd worden, moedigt u ons door uw aanwezigheid aan om het te doorstaan in vertrouwen. Ja, u bent het die onze diepste verlangens vervult. Voorbeden 1. Voor vrede in de wereld, en voor allen die vrede zoeken, bidden wij u, Heer. 2. Voor allen die verantwoordelijkheid dragen in het openbare leven van onze landen, bidden wij u, Heer. 3. Voor onze omgeving en onze woonplaats, voor de christenen die hier wonen, bidden wij u, Heer. 4. Voor bejaarden en zieken, bidden wij u, Heer. 5. Voor mensen die zoeken naar tekenen van Gods goedheid, bidden wij u, Heer. Onze Vader Liederen 2
Ontmoeting in gespreksgroepen Vreugde Stel jezelf aan elkaar voor wanneer de gespreksgroepen gevormd zijn. Lees vervolgens het eerste gedeelte uit de Brief uit Chili en de bijbeltekst van het ochtendgebed (Filippenzen 4:4-7). Spreek dan met elkaar over het thema aan de hand van de onderstaande vragen: • Wat maakt me verdrietig? Wat maakt me gelukkig? What makes me sad? What makes me happy?
• Is het naïef om, gezien de moeilijkheden in het leven, “een bewuste keuze voor vreugde te maken”? Wat voor veranderingen brengt vreugde in mijn persoonlijke leven en in mijn omgeving teweeg? Is it naive, given life’s difficulties, to “make a conscious choice for joy”? What does joy change in my personal life and around me? • Waarom is vreugde zo belangrijk voor christenen? Why is joy so important for Christians? • Heb ik in beproevende situaties al eens een “vreugde die bestand is tegen ontmoediging” ervaren? Have I already had, in trying situations, the experience of a “joy that resists discouragement”? Van 11.45 tot 12.15 uur: etensuitdeling in Ahoy, hal 3. Ga naar hal 2, 4, 5 of 6 om te eten. 13.00 uur: GEMEENSCHAPPELIJK GEBED Ahoy, Sportpaleis De liederen en het verloop van de gebedsviering staan achterin dit boekje. Lezing Johannes schreef over Christus: Het Woord is mens geworden en heeft bij ons gewoond, vol van goedheid en waarheid, en wij hebben zijn grootheid gezien, de grootheid van de enige Zoon van de Vader. (Johannes 1:14) Korte meditatie door een broeder van Taizé aan het eind van het gebed. Workshops Volg voor de workshops de aanwijzingen die gegeven zijn voor elk thema. Plaats, tijd, transport Thema Talen Paradijskerk, Vriendschap, kunst en de bijbel: Nieuwe Binnenweg 25, RN35 discussie onder leiding van een Stadsplattegrond: 6H en, pl, fr, bisschop over het Hooglied en 15.15 uur it, ru het werk van de kunstenaar Marc Metro D, Halte: Beurs, + Metro Chagall. A/B/C, Halte: Eendrachtsplein 3
“Niet beter dan anderen, maar behorend tot Christus”: reflectie en discussie onder leiding van ds. Arjan Plaisier, secretarisgeneraal van de Protestantse Kerk in Nederland, en een broeder van Taizé.
Ahoy, dock 3 14.45 uur
en, pl, fr, de, sk
“We moeten bereid zijn om als een balsem voor alle wonden te fungeren.” Het leven en de wereld van Etty Hillesum (Middelburg 1914 - Auschwitz 1943).
Ahoy, hal 6 14.45 uur
en, pl, nl, cs
“Loof de Heer, alle volken!” Overdenking over Psalm 117 met de opperrabbijn van Zweden en een broeder van Taizé.
Ahoy, dock 5 14.45 uur
en, pl, uk, es, sl
Stilte en persoonlijk gebed. (Mogelijkheid voor persoonlijk gesprek, om het sacrament van verzoening te ontvangen of om bij het kruis te bidden.)
Ahoy, ‘Silence’ (stilte) kamer van 11.00 tot 12.45 uur en van 14.00 tot 18.00 uur
Het leven in de haven van Rotterdam: bijeenkomst bij ‘De Ark van Noach’ met schipperspastoraat en matrozen, die ons vertellen over hun leven en hun geloof.
De Ark, schiehaven Stadsplattegrond: 8F 15.15 uur Metro D, Halte: Beurs, + Metro A/B/C, Halte: Coolhaven
en, fr, it, hu,
De eucharistie en de eerste christenen: reflectie en discussie met een broeder van Taizé.
Breepleinkerk, Van Malsenstraat 104, RS10 Stadsplattegrond: 11-12K 15.15 uur Akazia Ziekenhuis Bus 77, Halte: Breeplein 30 minuten lopen
en, pl, fr, ru, hu
Iconen: een weerschijn van het licht van God. Discussie onder leiding van een broeder van Taizé.
Russisch Orthodoxe kerk, Schiedamsesingel 220, RN74 Stadsplattegrond: 7I 15.15 uur Metro D, Halte: Leuvehaven
en, pl, it, de
4
alle talen
Samenwerken in Europa: Kerk en samenleving. Discussie onder leiding van de katholieke bisschop van Rotterdam, Adrianus van Luyn. Verborgen religieuze schatten van gisteren en vandaag: een geleide wandeling door het centrum van Rotterdam. Bescherming van het milieu, het behoud van het water in de wereld: een christelijk perspectief. Ontmoeting met Tineke Huizinga, voormalig staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat in Nederland. God is aan het werk in ons. Hoe kunnen wij luisteren naar en reageren op zijn roepstem? Reflectie door een broeder van Taizé. Rembrandt van Rijn en zijn schilderijen van de geboorte en de eerste jaren van Jezus: kijken naar kunst en zelf kunst creëren. Hoe kunnen we christenen steunen die lijden voor hun geloof? Wat kunnen we van hen ontvangen? Verzoening middenin het lijden: een groep jonge mensen uit Rotterdam vertellen over hun werk met Israëlische en Palestijnse families. Hoe kunnen wij elkaar liefhebben en God liefhebben als we zo verschillend zijn? Discussie gebaseerd op de film “The Color Purple” (boek van Alice Walker).
Ahoy, hal 1 14.45 uur
en, pl, nl, es, cs
Start: Ahoy, hal 4 14.45 uur
en, pl, it, ro, ru
Ahoy, dock 1 14.45 uur
en, pl, fr, de, lv
Ahoy, dock 4 14.45 uur
en, pl, uk, es, sk
Junior College Middellande, Robert Fruinstraat 35 Stadsplattegrond: 6G 15.15 uur Metro D, Halte: Beurs, + Metro A/B/C, Halte: Dijkzigt Open Hofkerk, Middelharnisstraat 153, RS09 Stadsplattegrond: 13F 15.15 uur Metro D, Halte: Slinge Prinsekerk, Schepenstraat 71, RN11 Stadsplattegrond: 4H-I 15.15 uur Metro D, Halte: Rotterdam Centraal Steigerkerk, Hang 17-18, RN32 Stadsplattegrond: 6J 15.15 uur Metro D, Halte: Beurs 5
en, pl, fr, es, ro
en, pl, pt, ro
en, pl, it, ru
en, fr, uk, de
Veiligheid, onzekerheid ... Waar zijn wij naar op zoek vandaag de dag en waarom? Discussie met een expert in internationale veiligheidsvraagstukken.
Ahoy, dock 2 14.45 uur
en, pl, uk, ro, hu
Hoe kunnen creativiteit en geloof hand in hand gaan? Hoe helpt creativiteit ons om God te dienen? Discussie onder leiding van Leen la Rivière, voorzitter van de Internationale Vereniging van christelijke artiesten.
Continental Art Centre, Robert Kochplaats 342 Stadsplattegrond: 2Q 15.15 uur Metro D, Halte: Beurs, + Metro A, Halte: Binnenhof
en, pl, it, de, sl
Zijn er nieuwe manieren van samenwerken en het organiseren van de economie? Discussie onder leiding van een econoom, twee vakbondsleiders en de Nederlandse minister van Binnenlandse Zaken.
Ahoy, dock 6 14.45 uur
en, nl, it, de, hu
Moeten we altijd maar sneller gaan? Reflectie geleid door een stedenbouwkundige en een broeder van Taizé.
Eendrachtskapel, Eendrachtsweg 46, RN37 Stadsplattegrond: 7I 15.15 uur Metro D, Halte: Leuvehaven
en, pl, it, ro
Rotterdam en de Laurenskerk: de geschiedenis van de Grote kerk van Rotterdam en de zoektocht om het geloof levend te houden vandaag.
Grote of Sint-Laurenskerk, Grotekerkplein 27, RN10 Stadsplattegrond: 6J 15.15 uur Metro D, Halte: Beurs
en, fr, pt, ru
Leren hoe we mensen in nood in onze steden kunnen helpen: bijeenkomst met medewerkers van de Pauluskerk, die werken met mensen die in Rotterdam op straat leven.
Het Oude Westenpastoraat, St. Mariastraat 142b Stadsplattegrond: 6H 15.15 uur Metro D, Halte: Beurs, + Metro A/B/C, Halte: Eendrachtsplein
en, fr, es
Gezamenlijke wandeling langs de ‘Bombardementgrens’ van Rotterdam: een inleiding over de geschiedenis en het leven van de stad.
Start: Ahoy, hal 5 14.45 uur
en, uk, sr, pt, lt, hr
6
God komt tot ons door onze kwetsbaarheden: ontmoeting met ouders van kinderen met “andere vaardigheden” van de Arkgemeenschap. Kunnen we Gods stem horen in de omgeving waar we wonen? Discussie onder leiding van een pastor uit Rotterdam. Christus maakt ons één: uitwisseling van ervaringen van Afrikaanse christenen die in Rotterdam wonen. Met getuigenissen en muziek. Wat doe je met je vrijheid? Reflectie over de veranderingen in Europa in de afgelopen 20 jaar, geleid door de ex-president van het Hooggerechtshof van Hongarije. Moslims en christenen in dialoog: wat kunnen we leren van elkaar? Wat zijn de uitdagingen? Discussie en een bezoek aan de moskee.
Credokerk, Scherpenhoek 5, RS16 Stadsplattegrond: 13G-H 15.15 uur Metro D, Halte: Slinge St. Bavokerk, Slinge 775, RS33 Stadsplattegrond: 13F 15.15 uur Metro D, Halte: Slinge Ahoy, Sportpaleis 14.45 uur Doopsgezinde Gemeente, Noordmolenwerf 3, RN62 Stadsplattegrond: 5J 15.15 uur Metro D, Halte: Stadhuis Mevlana moskee, Mevlanaplein 1 Stadsplattegrond: 4F 15.15 uur Metro D, Halte: Beurs, + Tram 21/23, Halte: Mathenesserplein
en, nl, pt, de
en, nl, hr, uk, sr
en, fr, uk, es, hu
en, pl, fr, ro, lv
en, pt, de, ro, sl
Werken met mensen met een moeilijk verleden: twee jongerenwerkers van ‘The Mall’ vertellen wat ze doen en waarom.
The Mall, Rijsoordstraat 62 a Stadsplattegrond: 11I 15.15 uur 10 minuten lopen
en, pl, de, hu, lv
De dynamiek van vertrouwen en wantrouwen: discussie onder leiding van een therapeut, zowel vanuit een bijbels als vanuit een psychologisch perspectief.
Oude of PelgrimvadersKerk, Aelbrechtskolk 20, RN01 Stadsplattegrond: 7F 15.15 uur Metro D, Halte: Beurs, + Metro A/B/C, Halte: Delfshaven
en, pl, pt, fr
De School van Vrede: een groep jonge mensen uit Amsterdam spreken over het werk dat zij doen en leiden een aantal oefeningen voor vertrouwen, geloof en innerlijke vrede.
Scottish International Church, Schiedamse Vest 121, RN76 Stadsplattegrond: 7I 15.15 uur Metro D, Halte: Leuvehaven
en, nl, pl, es, lv
7
Van 17.30 tot 18.00 uur: etensuitdeling in Ahoy, hal 3. Ga naar hal 2, 4, 5 of 6 om te eten. 19.00 uur: GEMEENSCHAPPELIJK GEBED Ahoy, Sportpaleis Lezing Jezus zei: “Het is met het koninkrijk van de hemel als met een schat die verborgen lag in een akker. Iemand vond hem en verborg hem opnieuw, en in zijn vreugde besloot hij alles te verkopen wat hij had en die akker te kopen. Ook is het met het koninkrijk van de hemel als met een koopman die op zoek was naar mooie parels. Toen hij een uitzonderlijk waardevolle parel vond, besloot hij alles te verkopen wat hij had en die te kopen.” (Matteüs 13:44-46) Tijdens het tweede deel van het gebed: meditatie door broeder Alois, gevolgd door het gebed rond het kruis.
DONDERDAG 30 DECEMBER 8.30 uur: ochtendgebed in de gastkerken. Lied: Behoed mij o God (Behüte mich, Gott) Uit Psalm 85 1. Breng ons weer tot leven, dan zullen wij ons in u verheugen. Toon ons uw trouw, Heer, en geef ons uw hulp. 2. Ik wil horen wat God ons zegt. De Heer spreekt woorden van vrede tegen zijn volk, zijn getrouwen. 3. Voor wie hem eren is zijn hulp nabij: zijn glorie komt wonen in ons land. 4. Trouw en waarheid omhelzen elkaar, recht en vrede begroeten elkaar met een kus, uit de aarde bloeit de waarheid op, het recht ziet uit de hemel toe. 5. De Heer geeft al het goede: ons land zal vruchten geven. Het recht gaat voor God uit en baant voor hem de weg. Lezing Op een dag gingen Petrus en Johannes zoals gewoonlijk omstreeks het negende uur naar de tempel voor het namiddaggebed. Men had ook een man die al sinds zijn geboorte verlamd was naar de tempel gebracht; hij werd daar elke dag neergelegd bij de poort die de Schone heet, om te bedelen bij de bezoekers van de tempel. Toen hij zag dat Petrus en Johannes de tempel wilden binnengaan, vroeg hij om een aalmoes. Petrus richtte zijn blik op hem, evenals Johannes, en zei: “Kijk ons aan.” De bedelaar keek naar hen op, in de verwachting iets van hen te krijgen. Maar Petrus zei: “Geld heb ik niet, maar wat ik wel heb, geef ik u: in de naam van Jezus Christus 8
van Nazaret, sta op en loop.” Hij pakte hem bij zijn rechterhand om hem overeind te helpen. Onmiddellijk kwam er kracht in zijn voeten en enkels. Hij sprong op, ging staan en begon te lopen. Daarna ging hij samen met hen de tempel binnen, lopend en springend en God lovend. (Handelingen 3:1-8) Lied: Il Signore ti ristora Stilte Gebed: Jezus Christus, uw erbarmen geldt voor ieder mens. In uw liefde zoeken we genezing voor onze wonden. In het evangelie vertelt u ons: “Ga naar de buitengeslotenen, de armen, de verlatenen; in hen zul je mij, Christus, vinden.” Voorbeden 1. Voor de Kerk, verspreid over de wereld, en voor de eenheid van de christenen, bidden wij u, Heer. 2. Voor allen die God liefhebben, voor de gelovigen van alle religies, bidden wij u, Heer. 3. Voor mensen die het einde van hun leven naderen, voor allen die hen verzorgen of begeleiden, bidden wij u, Heer. 4. Voor mensen die honger lijden, bidden wij u, Heer. 5. Voor allen die er naar zoeken de wereld bewoonbaar te maken en ongelijkheid te verkleinen, bidden wij u, Heer. Onze Vader Liederen Ontmoeting in gespreksgroepen Erbarmen Lees het tweede gedeelte uit de Brief uit Chili en de bijbeltekst van het ochtendgebed (Handelingen 3:1-8). Spreek vervolgens met elkaar over het thema aan de hand van de onderstaande vragen: • Waar ben ik getuige geweest van armoede of onrecht? Where have I been a witness to poverty or injustice?
• Wat stimuleert mijn vrijgevigheid? Hoe kan ik ervoor zorgen dat het voort blijft duren? What awakens my generosity? How can it be kept alive over time? • Is het belangrijk om meer aandacht te besteden aan onze levensstijl? Is it important to be more attentive to our life-style? • Petrus en Johannes richten hun blik op de bedelaar en vragen hem ook om hen aan te kijken. Wat helpt ons om mensen die lijden aan te kijken en om hen ons te laten aankijken? Peter and John look at the beggar and ask him to look at them. What helps us to look at those who suffer and to let them look at us? 9
Van 11.45 tot 12.15 uur: etensuitdeling in Ahoy, hal 3. Ga naar hal 2, 4, 5 of 6 om te eten. 13.00 uur: GEMEENSCHAPPELIJK GEBED Ahoy, Sportpaleis Lezing Paulus schreef aan Timoteüs: God heeft ons niet een geest van lafhartigheid gegeven, maar een geest van kracht, liefde en bezonnenheid. (2 Timoteüs 1:7) Korte meditatie door een broeder van Taizé aan het eind van het gebed. Workshops Volg voor de workshops de aanwijzingen die gegeven zijn voor elk thema. Thema De bruggen die vriendschap kan bouwen: discussie geleid door een bisschop en een pastor over de waarde van vriendschap. “Niet beter dan anderen, maar behorend tot Christus”: reflectie en discussie onder leiding van ds. Arjan Plaisier, secretaris-generaal van de Protestantse Kerk in Nederland, en een broeder van Taizé. “We moeten bereid zijn om als een balsem voor alle wonden te fungeren.” Het leven en de wereld van Etty Hillesum (Middelburg 1914 - Auschwitz 1943). “Alles maak ik nieuw.” Heeft het boek Openbaring ons vandaag de dag nog iets te zeggen? Reflectie door een broeder van Taizé. Stilte en persoonlijk gebed. (Mogelijkheid voor persoonlijk gesprek, om het sacrament van verzoening te ontvangen of om bij het kruis te bidden.)
Plaats, tijd, transport
Talen
Paradijskerk, Nieuwe Binnenweg 25, RN35 Stadsplattegrond: 6H 15.15 uur Metro D, Halte: Beurs, + Metro A/B/C, Halte: Eendrachtsplein
en, nl, pl, es
Ahoy, dock 3 14.45 uur
en, nl it, uk, sl
Ahoy, hal 6 14.45 uur
en, pl, fr, de, es
Ahoy, dock 4 14.45 uur
en, nl, pl, de, sl
Ahoy, ‘Silence’ (stilte) kamer van 11.00 tot 12.45 uur en van 14.00 tot 18.00 uur 10
alle talen
Bijeenkomst met de zusters van moeder Teresa die in Rotterdam wonen.
De eucharistie en de eerste christenen: reflectie en discussie met een broeder van Taizé.
Scottish International Church, Schiedamse Vest 121, RN76 Stadsplattegrond: 7I 15.15 uur Metro D, Halte: Leuvehaven Breepleinkerk, Van Malsenstraat 104, RS10 Stadsplattegrond: 11-12K 15.15 uur Akazia Ziekenhuis Bus 77, Halte: Breeplein 30 minuten lopen
en, pl, it, es, sk
en, pl, de, hu, cs
Iconen: weerschijn van het licht van God. Discussie onder leiding van een broeder van Taizé.
Russian Orthodox Church, Schiedamsesingel 220, RN74 Stadsplattegrond: 7I 15.15 uur Metro D, Halte: Leuvehaven
en, pl, fr, pt, lv
Kunnen we samenwerken met vele culturele verschillen en het leven in onze steden verbeteren? Discussie met de burgemeester van Rotterdam, dhr. Aboutaleb, en de katholieke bisschop van Rotterdam, Adrianus van Luyn.
Ahoy, hal 1 14.45 uur
en, nl, pl, de, ro
Verborgen religieuze schatten van gisteren en vandaag: een geleide wandeling door het centrum van Rotterdam.
Vertrek: Ahoy, hal 4 14.45 uur
en, fr, uk, hu, sl
Erasmus uit Rotterdam: wat zeggen het leven en de gedachten van een 16e-eeuwse humanist en theoloog ons vandaag de dag?
H. Laurentius en Elisabethkathedraal, Mathenesserlaan 305, RN33 Stadsplattegrond: 6G 15.15 uur Metro D, Halte: Beurs, + Metro A/B/C, Halte: Dijkzigt
en, pl, de, uk
God is aan het werk in ons. Hoe kunnen wij luisteren naar en reageren op zijn roepstem? Reflectie door een broeder van Taizé.
Ahoy, dock 5 + 6 14.45 uur
en, pl, it, pt, sk
11
Rembrandt van Rijn en zijn schilderijen van de geboorte en de eerste jaren van Jezus: kijken naar kunst en zelf kunst creëren.
Junior College Middellande, Robert Fruinstraat 35 Stadsplattegrond: 6G 15.15 uur Metro D, Halte: Beurs, + Metro A/B/C, Halte: Dijkzigt
en, it, uk, pt, lv
Hoe kunnen we christenen die lijden voor hun geloof, steunen? Wat kunnen we van hen ontvangen?
Open Hofkerk, Middelharnisstraat 153, RS09 Stadsplattegrond: 13F 15.15 uur Metro D, Halte: Slinge
en, pl, it, es
God dienen in ritme en muziek: met een brassband van de Nederlandse Antillen.
Maranathakerk, Hillevliet 112-116, RS15 Stadsplattegrond: 11K 14.45 uur Akazia Ziekenhuis Bus 77, Halte: Hillevliet 30 minuten lopen
God komt tot ons door onze kwetsbaarheden: ontmoeting met mensen die “andere vaardigheden” hebben van de Geloof en Licht gemeenschap.
Credokerk, Scherpenhoek 5, RS16 Stadsplattegrond: 13G-H 15.15 uur Metro D, Halte: Slinge
en, nl, pl, fr, hu
Moeten we altijd maar sneller gaan? Reflectie geleid door een stedenbouwkundige en een broeder van Taizé.
Eendrachtskapel, Eendrachtsweg 46, RN37 Stadsplattegrond: 7I 15.15 uur Metro D, Halte: Leuvehaven
en, pl, fr, hr, uk, sr
Rotterdam en de Laurenskerk: de geschiedenis van de Grote kerk van Rotterdam en de zoektocht om het geloof levend te houden vandaag.
Grote of Sint-Laurenskerk, Grotekerkplein 27, RN10 Stadsplattegrond: 6J 15.15 uur Metro D, Halte: Beurs
en, pl, es, ro, sk
Gezamenlijke wandeling langs de ‘Bombardementgrens’ van Rotterdam: een inleiding over de geschiedenis en het leven van de stad.
Start: Ahoy, hal 5 14.45 uur
en, it, ro, ru, sl
12
alle talen
Hoe kunnen we drugs- en alcoholverslaving voorkomen? Wat kunnen we doen als mensen bij ons in de buurt dergelijke problemen hebben?
De Ark (boot), schiehaven Stadsplattegrond: 8F 15.15 uur Metro D, Halte: Beurs, + Metro A/B/C, Halte: Coolhaven
en, de, it, es
Christus maakt ons één: uitwisseling van ervaringen van Afrikaanse christenen die in Rotterdam wonen. Met getuigenissen en muziek.
Ahoy, Sportpaleis 14.45 uur
en, pl, pt, sr, ro, hr
Wat doe je met je vrijheid? Reflectie over de veranderingen in Europa in de afgelopen 20 jaar, geleid door de ex-president van het Hooggerechtshof van Hongarije.
Doopsgezinde Gemeente, Noordmolenwerf 3, RN62 Stadsplattegrond: 5J 15.15 uur Metro D, Halte: Stadhuis
en, nl, de, it, ru
Kan kunst ons vandaag helpen om te geloven? ‘De Rivier’: schilderij gepresenteerd door kunstenaar Milan Tilder, gevolgd door praktische oefeningen. Moslims en christenen in dialoog: wat kunnen we leren van elkaar? Wat zijn de uitdagingen? Discussie en een bezoek aan de moskee.
St. Mary's Anglican Church, Pieter de Hoochweg 133, RN75 Stadsplattegrond: 7G 15.15 uur Metro D, Halte: Beurs, + Metro A/B/C, Halte: Coolhaven Mevlana moskee, Mevlanaplein 1 Stadsplattegrond: 4F 15.15 uur Metro D, Halte: Beurs, + Tram 21/23, Halte: Mathenesserplein
Werken met mensen met een moeilijk verleden: twee jongerenwerkers van ‘The Mall’ vertellen wat ze doen en waarom.
The Mall, Rijsoordstraat 62 a Stadsplattegrond: 11I 15.15 uur 10 minuten lopen
Horen we Gods roeping in de muziek? Met het gospelkoor van Utrecht.
Pinkstergemeente Kom en Zie, Boezemweg 166, RN87 Stadsplattegrond: 5-6K 15.15 uur Metro D, Halte: Beurs, + Metro A/B/C, Halte: Oostplein 13
en, pl, hr, uk, sr
en, pl, fr, hu, cs
en, fr, de, ro
alle talen
Een eerlijker verdeling van grondstoffen: wat kunnen we doen om een economie van solidariteit te bevorderen? Reflectie en discussie geleid door een econoom en een broeder van Taizé.
Ahoy, dock 2 14.45 uur
en, pl, fr, pt, ru
Gebouwen ontwerpen met een christelijke visie? Een groep jonge architecten delen hun meningen hierover.
Koningskerk, Stieltjesstraat 30, RS03 Stadsplattegrond: 8K 15.15 uur Metro D, Halte: Willeminaplein
en, pl, de, pt
Leren hoe we mensen in nood in onze steden kunnen helpen: bijeenkomst met medewerkers van de Pauluskerk, die werken met mensen die in Rotterdam op straat leven.
Het Oude Westenpastoraat, St. Mariastraat 142b Stadsplattegrond: 6H 15.15 uur Metro D, Halte: Beurs, + Metro A/B/C, Halte: Eendrachtsplein
en, pl, it
Van 17.30 tot 18.00 uur: etensuitdeling in Ahoy, hal 3. Ga naar hal 2, 4, 5 of 6 om te eten. 19.00 uur: GEMEENSCHAPPELIJK GEBED Ahoy, Sportpaleis Lezing Er kwam iemand naar Jezus toe die aan huidvraat leed; hij smeekte hem om hulp en zei, terwijl hij op zijn knieën viel: “Als u wilt, kunt u mij rein maken.” Jezus kreeg medelijden, stak zijn hand uit, raakte hem aan en zei: “Ik wil het, word rein.” En meteen verdween zijn huidvraat en hij was rein. (Marcus 1:40-42) Tijdens het tweede deel van het gebed: meditatie door broeder Alois, gevolgd door het gebed rond het kruis.
VRIJDAG 31 DECEMBER 8.30 uur: ochtendgebed in de gastkerken. Lied: Cantarei ao Senhor 14
Uit Psalm 103 1. Prijs de Heer, mijn ziel, prijs, mijn hart, zijn heilige naam. 2. Prijs de Heer, mijn ziel, vergeet niet één van zijn weldaden. 3. De Heer vergeeft u alle schuld, hij geneest al uw kwalen, hij redt uw leven van het graf, hij kroont u met trouw en liefde. 4. De Heer straft ons niet naar onze zonden, hij vergeldt ons niet naar onze schuld. 5. Zoals de hoge hemel de aarde overspant, zo welft zich zijn trouw over wie hem vrezen. Zo ver als het oosten is van het westen, zo ver heeft hij onze zonden van ons verwijderd. Lezing De Heer zei: Ik heb je gevormd, je bent mijn dienaar, ik zal je niet vergeten. Ik heb je misdaden als een wolk doen verdampen, je zonden als de ochtendnevel. Keer terug naar mij: ik zal je vrijkopen. Juich, hemel, want de Heer heeft dit gedaan, jubel, diepten van de aarde, bergen, breek uit in gejuich, en ook jullie, bossen met al je bomen: ja, de Heer koopt je vrij, hij toont je zijn luister. (Jesaja 44:21-23) Lied: Bless the Lord Stilte Gebed: Christus Jezus, als wij samen zijn in uw naam, bent u in ons midden. U hebt geleden en bent opgestaan uit de dood: u geeft ons vrede, de vrede die we onszelf niet kunnen geven. U vergeeft ons en bevrijdt ons, zodat wij vrij zijn om lief te hebben. Voorbeden 1. Voor de christenen, dat zij in de vreugde van hun roeping mogen leven, bidden wij u, Heer. 2. Voor kinderen, voor allen die hen helpen om op God te vertrouwen, bidden wij u, Heer. 3. Voor hen die naar vergeving zoeken, bidden wij u, Heer. 4. Voor mensen die mishandeld worden en vernedering ondergaan, bidden wij u, Heer. 5. Voor allen die door hun leven van u getuigen, bidden wij u, Heer. Onze Vader Liederen Ontmoeting in gespreksgroepen Vergeving Spreek met elkaar aan de hand van de onderstaande vragen, na het lezen van het laatste gedeelte uit de Brief uit Chili en de bijbeltekst van het ochtendgebed (Jesaja 44:21-23). 15
• “Onderscheid maken tussen de persoon en de overtreding die hij of zij heeft begaan”: verandert dat de manier waarop ik kijk naar anderen? “Distinguishing between the person and the offense committed”: does that change my way of looking at others? • Geloof ik in vergeving? Do I believe in forgiveness? • Als God “mijn misdaden als een wolk doet verdampen”, wat verandert dat voor mij? Waartoe roept God mij dan op door zijn vergeving? If God “sweeps away my sins like mist” what does that change for me? To what, then, does God call me by his forgiveness? Van 11.45 tot 12.15 uur: etensuitdeling (inclusief picknick voor 1 januari) in Ahoy, hal 3. Ga naar hal 2, 4, 5 of 6 om te eten. 13.30 uur: Ontmoetingen per land “Gods vreugde maakt van ons mensen van gemeenschap.” De ontmoetingen per land worden geleid door broeders van Taizé. Ze geven de mogelijkheid om te ontdekken hoe de ‘pelgrimage van vertrouwen’ bij thuiskomst voortgezet kan worden. • België: H. Laurentius en Elisabethkathedraal, Mathenesserlaan 305, RN33, stadsplattegrond: 6G, Metro D, Halte: Beurs, + Metro A/B/C, Halte: Dijkzigt. • Nederland: Pinkstergemeente Kom en Zie, Boezemweg 166, RN87, stadsplattegrond: 5-6K, Metro D, Halte: Beurs, + Metro A/B/C, Halte: Oostplein. 16.30 uur: GEMEENSCHAPPELIJK GEBED Ahoy, Sportpaleis Lezing Op de avond van die eerste dag van de week waren de leerlingen bij elkaar; ze hadden de deuren afgesloten, omdat ze bang waren voor de autoriteiten. Jezus kwam in hun midden staan en zei: “Ik wens jullie vrede!” Na deze woorden toonde hij hun zijn handen en zijn zijde. De leerlingen waren blij omdat ze de Heer zagen. Nog eens zei Jezus: “Ik wens jullie vrede! Zoals de Vader mij heeft uitgezonden, zo zend ik jullie uit.” Na deze woorden blies hij over hen heen en zei: “Ontvang de heilige Geest. Als jullie iemands zonden vergeven, dan zijn ze vergeven.” (Johannes 20:19-23) Tijdens het tweede deel van het gebed: meditatie door broeder Alois, gevolgd door de viering van het paaslicht. Rond 19.00 uur: feestmaaltijd bij de gastgezinnen. 16
Om 23.00 uur begint in de gastkerken de gebedswake voor vrede in verbondenheid met mensen die lijden, gevolgd door een landenfeest. Liederen: Venite exultemus en The Kingdom of God Inleidend gebed: Heilige Geest, u bent altijd bij ons en in ons. U ontwaakt in ons het vermogen om ons te verwonderen. Wij willen alles wat u ons geeft aannemen. Vervuld van uw hoop, kunnen wij de mensen die lijden nabij zijn. Laat uw vrede voor ieder komen en laat uw goede Geest ons vooruit leiden. Lied Eerste lezing Waarom zeg je: “Mijn weg blijft voor de Heer verborgen, mijn God heeft geen oog voor mijn recht”? Weet je het niet? Heb je het niet gehoord? Een eeuwige God is de Heer, schepper van de einden der aarde. Hij wordt niet moe, hij raakt niet uitgeput, zijn wijsheid is niet te doorgronden. Hij geeft de vermoeide kracht, de machteloze geeft hij macht in overvloed. Jonge strijders worden moe en raken uitgeput, zelfs sterke helden struikelen, maar wie hoopt op de Heer krijgt nieuwe kracht: hij slaat zijn vleugels uit als een adelaar, hij loopt, maar wordt niet moe, hij rent, maar raakt niet uitgeput. (Jesaja 40:27-31) Uit Psalm 143 1. Heer, ik strek mijn handen naar u uit, dorstig als droge aarde. 2. Laat mij in de morgen uw liefde horen, in u stel ik mijn vertrouwen. 3. Wijs mij de weg die ik gaan moet, mijn ziel verlangt naar u. 4. Leer mij uw wil te volbrengen, u bent mijn God. 5. Laat uw goede geest mij leiden over geëffende grond. Tweede lezing Jezus zei: “Maak je geen zorgen over jezelf en over wat je zult eten of drinken, noch over je lichaam en over wat je zult aantrekken. Is het leven niet meer dan voedsel en het lichaam niet meer dan kleding? Kijk naar de vogels in de lucht: ze zaaien niet en oogsten niet en vullen geen voorraadschuren, het is jullie hemelse Vader die ze voedt. Zijn jullie niet meer waard dan zij? Wie van jullie kan door zich zorgen te maken ook maar één el aan zijn levensduur toevoegen? (…) Vraag je dus niet bezorgd af: ‘Wat zullen we eten?’ of: ‘Wat zullen we drinken?’ of: ‘Waarmee zullen we ons kleden?’ – dat zijn allemaal dingen die de heidenen najagen. Jullie hemelse Vader weet wel dat jullie dat alles nodig hebben. Zoek liever eerst het koninkrijk van God en zijn gerechtigheid, dan zullen al die andere dingen je erbij gegeven worden.” (Matteüs 6:25-33) Lied: Iedere nacht verlang ik Stilte 17
Voorbeden 1. Christus, zachtmoedig en nederig van hart, aan het kruis strekt u uw armen uit over heel de wereld, wij bidden u. 2. Geef dat wij u herkennen in de minsten van onze broeders en zusters, bidden wij u, Heer. 3. Voor mensen die geen bestaansmiddelen of steun hebben, bidden wij u, Heer. 4. Voor de slachtoffers van uitbuiting of misbruik, bidden wij u, Heer. 5. Voor alle christenen, dat zij getuigen van Gods barmhartigheid, bidden wij u, Heer. Onze Vader Lied: In de Heer Gebed: God van liefde, soms zijn we van ons stuk gebracht door geweld of hardheid. Maar uw heilige Geest laat oprechte vriendelijkheid, vergeving en vrede opbloeien, soms zelfs in het hart van moeilijke situaties. Wij willen graag uw stem horen als u ons in alle nederigheid zegt: “Ik heb je nodig, ik heb nodig wie en wat je bent, om mijn liefde te laten stralen in de wereld”. Liederen
ZATERDAG 1 JANUARI 11.00 uur: ochtendgebed in de gastkerken. De volgende elementen kunnen gebruikt worden in de ochtendviering die mogelijk plaatsvindt in je gastkerk. Als er geen kerkdienst is, dan kunnen ze gebruikt worden voor een ochtendgebed. Lied: Venite exultemus Psalm 67 1. God, wees ons genadig en zegen ons, laat het licht van uw gelaat over ons schijnen. 2. Dan zal men op aarde uw weg leren kennen, in heel de wereld uw reddende kracht. 3. Dat de volken u loven, God, dat alle volken u loven. 4. De aarde heeft een rijke oogst gegeven, God, onze God, zegent ons. 5. Moge God ons blijven zegenen, zodat men ontzag voor hem heeft tot aan de einden der aarde. 18
Evangelielezing Toen de engelen waren teruggegaan naar de hemel, zeiden de herders tegen elkaar: “Laten we naar Betlehem gaan om met eigen ogen te zien wat er gebeurd is en wat de Heer ons bekend heeft gemaakt.” Ze gingen meteen op weg, en troffen Maria aan en Jozef en het kind dat in de voederbak lag. Toen ze het kind zagen, vertelden ze wat hun over dat kind was gezegd. Allen die het hoorden stonden verbaasd over wat de herders tegen hen zeiden, maar Maria bewaarde al deze woorden in haar hart en bleef erover nadenken. De herders gingen terug, terwijl ze God loofden en prezen om alles wat ze gehoord en gezien hadden, precies zoals het hun was gezegd. (Lucas 2:15-20) Lied: Nada te turbe Stilte Gebed: Wij prijzen u, Christus Jezus. In uw evangelie verzekert u ons dat God ons aanneemt zoals wij zijn, met alles wat goed is, maar ook met onze zwakheden en zelfs onze fouten. Voor God is ieder mens oneindig kostbaar. Dat goede nieuws helpt ons om innerlijke vrede te vinden. En u stuurt ons er op uit om deze vrede door te geven aan de mensen om ons heen. Voorbeden 1. Christus, Zoon van God, u bestond voordat de wereld er was. U kwam op aarde om alle mensen te redden: maak ons tot getuigen van dit goede nieuws. 2. Zon der gerechtigheid, die straalt vanuit het hart van de Vader en die de hele wereld verlicht: schenk licht aan hen die in duisternis en in de schaduw van de dood leven. 3. U werd een klein kind, u lag in een kribbe: vernieuw in ons de eenvoud van het kind-zijn. 4. Koning der heerlijkheid, u hebt zich onderworpen aan deze onnoemlijke vernedering: laat ons arm van hart zijn. 5. U werd ons levende brood om ons het eeuwige leven te schenken: verheug ons door uw eucharistie. Onze Vader Liederen Picknick (uitgedeeld op vrijdag) in de gastkerken. Vanaf 15.00 uur: vertrek van de bussen vanaf de parkeerplaatsen rond Ahoy. De vertrekplaats is verschillend voor elk land en wordt meegedeeld bij aankomst. 19
Liederen voor het gebed Gebedsverloop Lied Sviaty Bože nr. 19 Psalm, afgewisseld met Alleluia nr. 2 Gebed Lied Bijbellezing (afgedrukt in dit boekje) Lied Stilte Gebed (middaggebed) / Voorbeden, afgewisseld met Kyrie Eleison nr. 15 (avondgebed) Liederen Korte meditatie Liederen
20
21
22
23
24
25
26
27
28
Telefoonnummer voor alle informatie tijdens de ontmoeting: +31 (0)10 8209000.
Plaats voor stilte en gebed (op de kaart: “Silence”): op 29 en 30 december geopend van 11.00 tot 12.45 uur en van 14.00 tot 18.00 uur en op 31 december van 11.00 tot 16.00 uur.
Voor informatie, eerste hulp, dringende boodschappen, gevonden voorwerpen: kom naar het informatiepunt in Ahoy. Er is een eerste hulppost in Ahoy Plaza.