Pedagogische visie van Stichting Rijswijkse Kinderopvang
Ontdekkend spelen
Uitdagend werken
Onze missie
In een veilig, geborgen en positief klimaat willen we kinderen helpen zich te ontwikkelen tot weerbare, zelfstandige en sociale individuen die respectvol en verantwoordelijk met anderen, zichzelf en hun omgeving omgaan. Het welbevinden en het stimuleren van de ontwikkeling van kinderen staan centraal. Dit doen we met wederzijds respect, in openheid en in samenwerking met ouders1. Uitgangspunten
•
Kinderen zijn van nature nieuwsgierig en willen ontdekken. Al vanaf hun geboorte maken kinderen sociale contacten en lokken reacties uit.
•
Zelfvertrouwen en vertrouwen zijn de belangrijkste leervoorwaarden. Als een kind vertrouwen heeft in zichzelf en in zijn eigen kunnen, zal het sneller nieuwe dingen uitproberen en ook volhouden als het misschien niet direct lukt. Hetzelfde geldt voor het vertrouwen in anderen. Als een kind vertrouwen heeft in anderen, durft het hulp te vragen wanneer het iets niet weet of kan.
1
Met “ouders” bedoelen we uiteraard ook verzorgers.
Leren door zelf te ontdekken
3
Ontdekkend spelen uitdagend werken Onze pedagogische visie maakt duidelijk waar we op pedagogisch gebied voor staan en wat u als ouder van ons kunt verwachten. “Ontdekkend spelen, uitdagend werken” is het thema van deze pedagogische visie: ontdekkend spelen, omdat kinderen leren door te spelen en te ontdekken uitdagend werken, omdat het voor ons een uitdaging is om de ontwikkeling van kinderen te stimuleren, bijvoorbeeld door spel en activiteiten. Elk kindercentrum werkt met een pedagogisch plan van aanpak. Dit is een praktische invulling van de visie en geïnspireerd op een pedagogisch thema. Het pedagogisch plan van aanpak (PPA) komt tot stand in een samenspel tussen pedagogisch medewerkers en ouders. *)= Voor de volledige tekst van de pedagogische visie verwijzen we naar onze website www.kinderopvang-plein.nl
Bouwen aan zelfvertrouwen
4
Pedagogische doelstellingen We werken vanuit vier pedagogische doelstellingen: 1
het bieden van emotionele veiligheid
2
het bevorderen van de persoonlijke competentie
3
het bevorderen van de sociale competentie
4
kinderen helpen bij het zich eigen maken van normen en waarden.
Deze doelstellingen vloeien voort uit de Wet Kinderopvang. Ze komen tot uiting in de manier Samen spelen en samenwerken
waarop we met kinderen omgaan, de samenwerking met ouders en andere opvoeders, de
Samen spelen in een groep is onderdeel
inrichting van het kindercentrum en de pedagogische organisatie. Elke leeftijdsgroep vraagt
van het pedagogisch plan van aanpak
een eigen benadering.
van
peuterspeelzaal
Repelsteeltje. De
samenwerking met andere organisaties, zoals de bibliotheek en speel-otheek is een belangrijke aanvulling. Zo gaat een groep peuters regelmatig naar de bibliotheek, waar ze samen boekjes lezen. De allerleukste boeken gaan mee naar de peuterspeelzaal.
5
1. Emotionele veiligheid
Veilig op avontuur Pas wanneer een kind zich veilig voelt, durft het te ondernemen en kan het zich ontwikkelen. Een kind moet durven vertrouwen op zijn omgeving. Alleen dan durft het “op avontuur” te gaan. Emotionele veiligheid draagt ook bij aan het welbevinden van een kind.
Observeren, luisteren en aanvoelen; als pedagogisch medewerker heb je “voelsprieten”.
6
Het bieden van emotionele veiligheid Pedagogisch medewerkers •
bouwen een vertrouwensband op met uw kind
•
respecteren en accepteren uw kind en waarderen ieder kind als een uniek persoon
• kijken goed naar uw kind en leren het zo kennen en kunnen dan aanvoelen wat het nodig heeft •
spelen in op wat uw kind aangeeft, zodat het leert vertrouwen op zijn omgeving
•
benaderen kinderen positief
•
hebben aandacht voor elk kind en behandelen iedereen met evenveel respect
•
creëren een gezellige sfeer met een duidelijke structuur en vertrouwde rituelen.
Om uw kind het veilige gevoel te geven dat thuis en kinderopvang op elkaar aansluiten, hebben we regelmatig contact met u als ouder en wisselen we informatie met elkaar uit. De inrichting van het kindercentrum draagt bij aan een rustige en veilige sfeer en daagt kinderen uit om te spelen. Het ziet er aantrekkelijk, geordend en overzichtelijk uit. Naast gezamenlijke ruimtes zijn er ook plekken waar kinderen ongestoord alleen of in kleine groepjes kunnen spelen. Kinderen bieden we houvast door bekende gezichten van groepsgenootjes en pedagogisch medewerkers, een min of meer voorspelbare dagindeling en een soepel verloop van de dag. Verder zijn er duidelijke regels en is er continuïteit in de wijze van begeleiding van de kinderen. De kinderen spelen regelmatig met kinderen (en pedagogisch medewerkers) van andere groepen.
7
2. Persoonlijke competentie
Kinderen de ruimte geven Kinderen helpen om zelf te ontdekken welke vaardigheden en interesses ze hebben en hoe ze die verder kunnen ontwikkelen. We geven kinderen de ruimte, zodat hun zelfvertrouwen kan groeien. Het heeft ook te maken met weerbaarheid, eigenwaarde, flexibiliteit en creativiteit in het omgaan met verschillende situaties. In de allereerste plaats is het belangrijk dat kinderen bewegen en gezond en gevarieerd eten. Ontdekkend spelen in restaurant De Krullevaar Barbara en Willem van buitenschoolse opvang
De
Krullevaar: De
kinderen
speelden restaurantje. Zelf bedachten ze een menu,maakten een boodschappenlijst, deden de boodschappen, maakten het eten klaar en zorgden voor een mooie tafelschikking. Tot slot mochten ze alles samen lekker opeten. We hebben de kinderen telkens uitgedaagd om alles zelf te verzinnen en zelf te doen.
8
Bevorderen van de persoonlijke competentie Pedagogisch medewerkers •
geven elk kind de gelegenheid en de ruimte om te experimenteren
•
bieden gevarieerde spelmogelijkheden
•
moedigen kinderen aan om nieuwe dingen te proberen
•
geven kinderen die dat nodig hebben extra uitdaging
•
laten kinderen meepraten en zelf kiezen wat zij willen doen
•
laten kinderen de dingen zoveel mogelijk zelfstandig en op hun eigen manier doen
•
sturen het gedrag op een positieve en respectvolle manier.
Van u als ouder verwachten we dat u ons op de hoogte houdt, zodat we weten wat uw kind thuis bezighoudt en meemaakt. Dan kunnen wij daarop inspelen. Ook nodigen wij u uit mee te denken over de activiteiten in het kindercentrum en hoe we de ontwikkeling en welbevinden van uw kinderen kunnen stimuleren.
Op weg naar zelfstandigheid Dat is het pedagogisch thema van kinderdagverblijf Waterrijk. Bijvoorbeeld leren jezelf aan en uit te kleden. Een kind leert dat door te onderzoeken, experimenteren en met vallen en opstaan.
9
Het kindercentrum heeft een gevarieerd aanbod aan (spel)materiaal dat past bij de leeftijd van de kinderen. In het kindercentrum zijn aparte ruimtes waar kinderen zich kunnen terugtrekken, huiswerk maken, lezen of een computerspelletje spelen. De (buiten)ruimtes dagen uit tot spelen en ontdekken, zodat kinderen “veilig” op avontuur kunnen. “Veilig” betekent dat we kinderen beschermen tegen echte gevaren, maar tegelijkertijd hun ontdekkingsdrang niet willen inperken. We zoeken een balans in het omgaan met risico’s. Dagelijks buitenspelen vinden we belangrijk. Buitenspelen biedt volop kansen tot bewegen, fantaseren en spontaan leren. We spelen niet alleen in en rond het kindercentrum, maar ook in openbare speelgelegenheden en parken. Kinderen stimuleren we op een structurele manier in hun persoonlijke ontwikkeling. Zo werken de peuterspeelzalen en een aantal kinderdagverblijven met een methode van voor- en vroegschoolse educatie (Piramide, Puk & Ko, Uk & Puk of Startblokken). Hierin is extra aandacht voor de taalontwikkeling. Met de basisschool vindt informatie-overdracht over uw kind plaats in het kader van de doorgaande pedagogische lijn. In de buitenschoolse opvang werken we met leuke en aansprekende activiteiten, vaak rond een thema. Verder werken we samen met speeltuinverenigingen, bibliotheken, scholen en sportverenigingen. Kinderen de ruimte geven om op onderzoek uit te gaan
10
3. Sociale competentie
Leren dat jouw gedrag een reaktie bij een ander uitlokt. Hoe ga je met elkaar om, respect voor elkaar hebben, maar ook opkomen voor jezelf als dat nodig is. Kinderen leren sociale vaardigheden door hun ervaringen in de groep. In de groep moet je op je beurt wachten, elkaar helpen, tijdens het spelen samenwerken en vier je ook samen feest. We vinden het belangrijk dat kinderen kennismaken en leren omgaan met diversiteit en culturele verschillen. Zo zijn in principe ook kinderen van het speciaal basisonderwijs of met een handicap bij ons welkom. Voorwaarde is wel dat wij deze kinderen kunnen bieden wat ze nodig hebben, zonder de andere kinderen tekort te doen. Trots op wie je bent, iedereen mag er zijn Dat is het pedagogisch thema van peuterspeelzaal De Vliegende Vis, een voorschool waar kinderen uit verschillende culturen komen. De Vliegende Vis wil het unieke van ieder kind benadrukken en peuters leren dat verschillen en voorkeuren vanzelfsprekend zijn. Daarom ziet Puk – de handpop die de spil vormt in de VVE-methode Puk & Ko – er bijvoorbeeld steeds anders uit. Ook in het speelgoed zijn de verschillen terug te zien, bijvoorbeeld poppen met verschillende huidskleuren.
11
Bevorderen van de persoonlijke competentie Pedagogisch medewerkers •
stimuleren een positieve communicatie en de betrokkenheid tussen kinderen onderling
•
geven daarbij zelf het goede voorbeeld
• geven kinderen in eerste instantie de gelegenheid een onenigheid of conflict zelf op te lossen en geven waar nodig hulp of advies • besteden aandacht aan speciale dagen en vieren samen met de kinderen feestelijke gebeurtenissen. We vinden een huiselijke sfeer belangrijk, maar het is bij ons toch anders dan thuis. Dit vraagt communicatie met u als ouder. Soms betekent dit dat we onze aanpak aan u moeten uitleggen, bijvoorbeeld hoe we op conflicten tussen kinderen reageren, kinderen betrekken, nieuwe kinderen verwelkomen of waarom we bepaalde feesten vieren. Met de inrichting van het kindercentrum houden we rekening met de sociale behoeftes van kinderen. Er is voldoende ruimte om samen te spelen en er zijn zowel rustige, als actieplekken. Ook is er een buitenruimte met speeltoestellen en speciaal buitenmateriaal. Dit is een ontmoetingsplek die uitdaagt en stimuleert om samen te spelen, te sporten, op avontuur te gaan en te ontdekken. Kinderen voelen zich betrokken
12
We proberen een klimaat van saamhorigheid te creëren door groepsrituelen als het vieren van verjaardagen, uitstapjes maken en elkaar te vertellen over belevenissen thuis en op school. Soms vieren we ook feesten van andere culturen. Zo proberen we kinderen belangstelling en waardering voor elkaar bij te brengen.
Een spiegel van je eigen handelen Het pedagogisch thema van De Wereldplek is respect. Het pedagogisch handelen bij de buitenschoolse opvang is o.a. gebaseerd op het uitgangspunt dat het leven je altijd teruggeeft wat je er zelf in stopt. Dus laten pedagogisch medewerkers en kinderen elkaar weten hoe ze zich voelen, groeten elkaar bij aankomst en vertrek, delen met elkaar en spelen samen.
13
4. Normen en waarden
Kinderen leren waar grenzen liggen en wat anderen van ze verwachten. Maar ze leren ook respect te hebben voor verschillen. Normen en waarden zijn de spelregels van de maatschappij. Waarden zijn dingen die algemeen belangrijk worden gevonden of te maken hebben met rechtvaardigheid en het helpen van anderen, bijvoorbeeld respect en eerlijkheid. Kinderen leggen dit uit als “lief en stout” of “gemeen en aardig”. Normen zijn de afspraken en regels hierover (“je mag niet slaan”). De basis voor het leren van normen en waarden wordt door de directe omgeving gelegd: thuis, de kinderopvang en school. Bij ons is aandacht voor de
Samen luisteren naar kinderen
diversiteit van culturen en alle kinderen zijn even waardevol.
Met deze grote oren kunnen de kinderen van buitenschoolse opvang De Stuiterbal wel heel goed luisteren. Dat komt goed uit, want “samen luisteren naar kinderen” is het pedagogisch thema. De nadruk ligt op het luisteren naar elkaar, want daar ligt uiteindelijk de grondslag voor respect.
14
Het bijbrengen van normen en waarden Pedagogisch medewerkers • leggen normen en waarden niet op, maar “leven ze voor” door zelf het goede voorbeeld te geven • leggen kinderen de gevolgen van hun gedrag uit. Zo ervaren kinderen de grenzen en leren ze zich in te leven in de gevoelens van anderen • vinden het belangrijk dat kinderen zich houden aan de sociale regels en dat ze proberen Respect betekent ook zorgen voor de omgeving: “de
plantjes
moeten
ook
hun eigen gedrag te controleren • stimuleren kinderen de moed te hebben om indien nodig voor zichzelf op te komen.
drinken”. We hebben respect en waardering voor elkaar, laten iedereen in hun waarde
Ouders proberen we bekend te maken met de algemeen gangbare Nederlandse normen en
en geven hen de ruimte om zichzelf te zijn.
waarden en – als het niet nadelig is voor de groep – passen we ons aan individuele kinderen aan.
We zien elkaar als gelijkwaardig en gaan op
We streven er altijd naar om meningsverschillen op een respectvolle en gelijkwaardige manier
een positieve, open en vriendelijke manier
uit te praten.
met elkaar om. Eerlijkheid, tolerantie en verdraagzaamheid vinden we belangrijk.
Het kindercentrum ziet er schoon en verzorgd uit en de kinderen helpen mee om dit zo te
Respect is dan ook het pedagogisch thema
houden. Zorg en aandacht voor de omgeving, de natuur, het milieu en zorgvuldig omgaan met
van De Wereldplek.
materialen zijn immers belangrijke waarden. Bij de aankleding van de ruimte houden we rekening met de diversiteit van onze samenleving. Dit is ook terug te zien in het spel- en leesmateriaal.
15
Uitgave van Stichting Rijswijkse Kinderopvang Postbus 593, 2280 AN Rijswijk www.kinderopvang-plein.nl Alle rechten voorbehouden aan Stichting Rijswijkse Kinderopvang
