Pedagogische Visie SNO

Pedagogische Visie SNO

1

1. Inleiding Goede naschoolse opvang biedt een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van het kind in en de samenleving in zijn geheel. Samen spelen, ontdekken, sporten, grenzen leren kennen en zich gewaardeerd voelen, in een omgeving die er specifiek op gericht is om kinderen deze mogelijkheden te bieden, heeft een meerwaarde voor kinderen. SNO deelt deze mening zeer zeker. Daarnaast vinden we naschoolse opvang zo belangrijk dat we zowel naar de ouders als naar de kinderen toe “zeggen wat we doen en doen wat we zeggen”. Als eerste hebben we de taak als naschoolse opvang om de kinderen een plek te bieden waar ze zich veilig en op hun gemak voelen. Ze structuur te bieden en normen en waarden bij te brengen tegenover elkaar en naar de volwassenen om hen heen toe. Daarnaast zorgen wij dat er aandacht is voor persoonlijke en sociale competenties van de kinderen, dit betekent dat ze in een uitdagende omgeving, individuele ontwikkelingskansen geboden krijgen, en hierin begeleid worden, maar dat ze ook begeleid en ondersteund worden in contacten en omgang met elkaar. Niet alleen voor de kinderen maar ook voor de medewerkers en ouders geldt, dat we respectvol met elkaar omgaan. We respecteren een aantal waarden en regels. We hebben ook een voorbeeldfunctie voor de kinderen. SNO vindt het belangrijk dat de kinderen zichzelf ontdekken en ontwikkelen. Centraal blijft staan de omgang naar elkaar en naar de begeleiding toe. Het is van belang openheid te bieden naar de ouders toe over de ontwikkeling van hun kind tijdens de naschoolse opvang, het programma, algemene zaken en ontwikkelingen en ons pedagogisch beleid. Het pedagogisch beleid moet inzicht geven in de manier waarop de basisdoelen van de naschoolse opvang ( veiligheid bieden, aandacht voor persoonlijke competenties, overbrengen van waarden, normen en regels) in de praktijk uitgevoerd worden. Ook de structuur van de dagindeling, maandindeling en jaarindeling wordt duidelijk overgebracht naar zowel de ouders als de kinderen. Met het lezen van de “Pedagogische visie SNO hopen wij dat er een goed beeld ontstaat van de pedagogische kwaliteit binnen SNO.

2

2. Pedagogische visie Wat willen we als SNO aanbieden aan kinderen, ouders en medewerkers? De Kinderen We willen bij SNO de kinderen een plek bieden waar ze gewaardeerd worden en waar ze met plezier naar toe gaan. Kinderen zijn zich vanaf 4 tot 12 jaar constant verder aan het ontwikkelen en elk kind is uniek met zijn eigen bepaalde karaktereigenschappen, interesses en talenten. Bij SNO willen we de kinderen de kans bieden om op hun speciale persoonlijke competenties en op sociale competenties te focussen zodat we die optimaal kunnen ontwikkelen. Er moet echter voldoende vrijheid zijn tot zelfontdekking en ontplooiing. Er is wel een bepaalde dag structuur maar binnen deze indeling blijft er voldoende vrijheid over om zelf een actieve rol te vervullen in de ontdekking naar interesses en de mensen om hen heen. Kinderen moeten de kans krijgen zelf te bepalen aan welke activiteiten ze deelnemen, een open communicatie met de kinderen is van groot belang. Meer dan alleen vanuit een statische dagindeling is het belangrijk dat er ook oog is voor de individuele interesses en mogelijkheden die kinderen hebben en de verantwoordelijkheid die ze kunnen dragen. De basishouding is meer begeleidend dan corrigerend. Echter er gelden wel een aantal omgangsregels die de grenzen aangeven en die de kinderen veiligheid bieden. Er is ruimte voor maximaal 20 kinderen bij SNO+. De dagindeling en het weekthema staan vast. Van 15.00 tot 15.45 is er inloop en vrije keuze. Tussen 15:45 en 16.15 is het pauze met eten we met de kinderen fruit en drinken we limonade. Van 16.00 tot 16.15 is er uitleg over de activiteit en groepsindeling van de dag. Van 16.15 tot 17.00 word er een activiteit aangeboden die gerelateerd is aan het weekthema. Van 17.00 tot 17.30 is er een pauze moment met limonade en een rijstwafel/cracker. Van 17.30 tot 18.30 is er vrije keuze en uitloop. We raden aan om de kinderen niet voor 16.45 op te halen aangezien we dan midden in de activiteit zitten. Uiteraard is de keuze van de tijd om uw kind op te halen geheel vrij. De sportieve naschoolse opvang We zijn ervan overtuigd dat kinderen sterk en krachtig zijn met veel mogelijkheden, verlangens en wensen. Kinderen willen de wereld verkennen en leren van hun ervaringen. We willen hier zoveel en goed mogelijk op inspelen door een breed scala van sport en expressie activiteiten aanbod te laten komen. We kijken en luisteren daarom goed naar de behoeften van kinderen. De visie voor de naschoolse opvang ziet er als volgt uit. Kinderen hebben de hele dag op school gezeten en in groepsverband doorgebracht. Zich de hele dag moeten concentreren op wat de leerkracht aanreikte. De opvang is een plek waar de kinderen een uitlaatklep vinden. Ze hebben er behoefte aan om te bewegen, te ontdekken. Ze willen allerlei vaardigheden aanleren en verbeteren. Maar het gaat hier wel om een vrijetijdssituatie. Ze moeten toch voornamelijk kunnen doen wat ze leuk vinden. Hun ei kwijt of juist niet. Zich uitleven of juist even stoom afblazen. In onze visie zeggen we dat we zoveel mogelijk tegemoet willen komen aan het verlangen van kinderen om nieuwe ervaring op te doen. Kinderen willen de wereld en hun eigen mogelijkheden daarin verkennen en uitbreiden. SNO richt zich op het aanbieden van een uitgebreid scala aan sport, spel en expressie activiteiten. Waar nodig zal zoveel mogelijk samenwerking worden gezocht met verschillende sportbonden, workshop aanbieders en verenigingen om het aanbod zo breed mogelijk te kunnen maken. De thema’s Fair Play en talentontwikkeling krijgen in het benaderen van de kinderen veel aandacht.

3

We willen hiermee bereiken dat ons aanbod: - Beter aansluit bij de ontwikkeling van het kind. - Beter aansluit bij de interesses en talenten van het kind. - Aantrekkelijk is voor diverse leeftijdsgroepen. - Sport, spel en expressie keuze op maat biedt. - Sociaal-affectieve ontwikkeling. Het bovenstaande vraagt van de medewerkers van SNO dat de volgende sleutelwoorden een rol spelen: organiseren, samenwerken, initiatief nemen, coördineren, specialiteit ontwikkelen, begeleiden en het hebben van een kindgerichte houding. Ouders De opvang moet ook een plek zijn waar de ouders zich prettig bij voelen. Ze moeten zich betrokken voelen. Aandacht voor hun vragen en wensen verwachten. Goede informatie over hun eigen kind(eren) krijgen en de mogelijkheid, betrokken te worden zodat ze invloed kunnen uitoefenen op de pedagogische werkwijze. We zien de ouders en begeleiders als partners in de opvoeding. Dit betekent o.a. dat met individuele wensen van ouders m.b.t. voeding en begeleiding van hun kind zoveel mogelijk rekening gehouden wordt. De basis hiervoor wordt gelegd via een open en directe communicatie tussen management van begeleiders en ouders met wederzijds respect en vertrouwen in elkaar. Ouders kunnen vooral dan vertrouwen in SNO krijgen als zij de mogelijkheid tot betrokkenheid, deskundigheid en professionaliteit bij de medewerkers ervaren. Om kwalitatief goede opvang te bieden en dit zichtbaar te maken voor de ouders is het noodzakelijk planmatig, methodisch te werken. Dit betekent vooraf nadenken over het activiteitenaanbod aan de kinderen. Hierbij is oog voor de interesses van de kinderen. De ontwikkelingsmogelijkheden die we hun willen bieden en over de wijze waarop we het doen, overleggen we met elkaar. Dit betekent afspraken maken over wie wat gaat doen en het maandthema en de dagindeling duidelijk zichtbaar maken voor de ouders en welke activiteiten worden aangeboden. Zodat de kinderen en de ouders goed geïnformeerd zijn. Oudergericht werken Communicatie met de ouders is een belangrijk onderwerp bij SNO. De naschoolse opvang betekent immers dat we samen met de ouders voor hun kind(eren) zorgen en opvoeden. Daarom willen we de opvoedingssituatie zoveel mogelijk laten aansluiten op de ontwikkeling van het kind en de wensen van de ouders. Een optimaal contact met de ouders is hiervoor erg belangrijk. Tevreden ouders staan bij ons boven aan de prioriteiten lijst. We zullen nadrukkelijk moeten laten zien dat de kinderen het naar hun zin hebben. De ouders moeten ervaren dat ze kunnen vertrouwen op de kwaliteit van SNO. Een goede communicatie en goede informatie voor en achteraf zijn hierin essentieel. Bij vragen en wensen van de ouders is het belangrijk om uit te gaan van de kansen en mogelijkheden in plaats van nadruk te leggen op de beperkingen.

4

3. Pedagogische uitgangspunten De uitgangspunten die we hanteren bij SNO zijn rust, veiligheid, regelmaat en ontwikkeling. Emotionele veiligheid Hoe kunnen kinderen zich veilig voelen binnen SNO en wat doen wij daar als organisatie voor? Als je aan ouders en kinderen vraagt wat voor hen veiligheid betekent zal je al snel 2 verschillende antwoorden krijgen. Als ouder denk je al snel aan de letterlijke betekenis. Kan mijn kind vallen? Is de speelruimte veilig? Zijn de aangeboden sporten of activiteiten wel veilig? Kunnen er schaafwonden/builen ontstaan? Hoe zit het met stopcontacten etc.? Voor de kinderen is de figuurlijke zin van het woord vaak belangrijk. Je fijn en prettig voelen binnen de groep, vriendjes of vriendinnetjes die er ook zijn. Zonder dit basisgevoel van veiligheid zal het kind niet tot spel of contact maken met andere kinderen komen. Is dit gevoel er wel dan komen de kinderen vanzelf met de letterlijke betekenis van het woord in aanraking. Ze willen immers klimmen, rennen, stoeien, gooien en springen en de wereld op alle mogelijke manieren verder ontdekken. Daarbij wordt als snel duidelijk dat er grenzen zijn aan veiligheid. Het is echt van belang deze vaardigheden te ontwikkelen. Motoriek en zelfvertrouwen zullen toenemen door succesbeleving en ervaringen. Bij de letterlijke invulling van het begrip veiligheid vormen een goede hygiëne en zorgvuldige verzorging van de kinderen een belangrijke basis. We willen graag een bijdrage leveren aan een lichamelijk welzijn en het in stand houden en bevorderen van een goede gezondheid van alle kinderen. Het gaan hierbij om: gezond voedsel, voldoende beweging en uitdagende, verantwoorde activiteiten. Voldoende begeleiding en toezicht op de kinderen. De figuurlijke betekenis van veiligheid verdient minstens evenveel aandacht. Een bepaalde dagindeling en bekende rituelen vormen de basis voor een gevoel van veiligheid. Hierdoor wordt herkenbaarheid bereikt die voor jonge kinderen zeer belangrijk is. Daarnaast is het wezenlijk dat de begeleiding een open communicatie onderhoudt naar zowel de ouders als de kinderen. Door de activiteiten en gebeurtenissen tijdens een dag te benoemen krijgen de kinderen grip op en begrip voor de wereld om hen heen. Voor de kinderen is bezig zijn met verschillende uitingen van taal dus een belangrijke voorwaarde. Dit kan door middel van het benoemen van activiteiten, voorwerpen en emoties. Daarnaast vormt het kijken naar het kind door de begeleider een belangrijke voorwaarde om als groepsleider een beeld te krijgen van de behoeften en mogelijkheden van elk kind op zich. Goed observeren waar kinderen mee bezig zijn, waar ze goed in zijn, waar ze steun bij nodig hebben en welke verantwoordelijkheden ze al aan kunnen. De begeleiding zal er dan op gericht zijn ontwikkelingskansen te zien, te creëren en verder uit te breiden, zodat de kinderen de kans krijgen veel verschillende vaardigheden, sporten en activiteiten te oefenen. Hierbij wordt de kinderen geleerd met aanvaardbare risico’s om te gaan (als je rent kun je vallen en bij voetbal kun je een bal tegen je aan krijgen). Ook voor de ouders is het van belang dat ze zich veilig en prettig voelen bij SNO. Hierbij vormt de informatie die de ouders krijgen over hun kind(eren) een belangrijke bron. Als de begeleiding hun kind goed blijkt te kennen en op een deskundige manier ondersteunt en begeleidt, zal dat erin resulteren dat de ouders hun kind(eren) met een veilig gevoel aan SNO toevertrouwen.

5

4. Normen en Waarden Respect vormt de basis voor een aantal normen en waarden die we bij SNO belangrijk vinden. Dit geldt niet alleen voor de interactie tussen de kinderen en begeleiders. Maar ook tussen de begeleiders onderling. En in de manier waarop we met elkaar omgaan. We vinden respect belangrijk omdat het de basis is voor de manier waarop we met elkaar omgaan. Niemand is gelijk maar iedereen is gelijkwaardig. Dit uit zich in de manier waarop we met onze omgeving omgaan. Respect voor elkaar en onze omgeving is dus de basis. Voorbeelden hiervan zijn: - Kinderen die elkaar helpen opstaan na vallen. - Begeleiders die ingrijpen na een overtreding. - Kinderen leren zorgvuldig met het materiaal om te gaan, en dit zelf ook doen. - Hoe met elkaar om te gaan als je het niet eens bent met elkaar. - Kinderen zelf mee te laten denken en beslissen over een activiteit of spelmateriaal. Respect voor elkaar merk je in het dagelijks leven door de manier waarop we communiceren. We zijn er bij SNO op gebrand een open communicatie te hanteren. Niet alleen van kind naar kind, maar ook van kind naar begeleider, van begeleider naar ouder. En begeleiders onderling. De mening van de ander doet er toe(of dat nou een kind of volwassene is) en is van invloed op hoe je met elkaar omgaat. Bij verschillen van mening is het niet van belang om gelijk te krijgen maar om tot een oplossing te komen. Ook als er iets gebeurd wat niet als prettig wordt ervaren moet hier open over gecommuniceerd kunnen worden. Bij SNO zijn sport en expressie de rode draad in ons aanbod. Op dit aanbod zijn onze normen en waarden gericht. Fair – Play, sportiviteit, teamverband en samenwerken komen dan ook dagelijks aan de orde. En moeten bijdragen aan de prettige en veilig te ervaren sfeer binnen onze opvang. Wat betekent dit voor de pedagogische werkwijze? Om bovengenoemde sfeer te creëren betekent dit dat er als groepsleider rekening houdt met de autonomie en verschillen die er zijn tussen kinderen, ouders en medewerkers. De verschillen moeten niet worden beoordeeld maar er moet juist aandacht gaan naar een respectvolle omgang naar elkaar. Elkaar op de positieve kwaliteiten steunen en benutten. En de kinderen ruimte geven om actieve rol te geven in het ontdekken van de wereld om hen heen. Elk kind heeft zijn eigen interesses en kwaliteiten. Maar door de kwaliteiten te benutten en stimuleren, kan er succes beleving ontstaan. Waardoor er weer interesses aangewakkerd kunnen worden. Bij SNO vinden we het belangrijk dat kinderen zelf ontdekken waar ze goed in zijn. En zullen dit dan ook snel als leuk ervaren. Positief coachen en begeleiden is dan ook essentieel. We vinden het van belang dat de medewerkers oog hebben voor de individuele eigenschappen van de kinderen. En deze eigenschap niet alleen accepteren maar ook waarderen. De begeleiding is bedoeld om de positieve eigenschappen en kwaliteiten te stimuleren en te ontwikkelen en ondersteuning te bieden bij die vaardigheden die moeilijker zijn.

6

5. Motorische, Cognitieve en Sociale Competentie Ruimte is een belangrijk uitgangspunt bij de ontwikkeling van het kind. Het gaat hier dan om het zelf keuze kunnen maken. Na een dag op school moet SNO als vrije tijd voelen voor kinderen. Vrije tijd waarbij ze een aanbod krijgen in verschillende sport/spel en expressie vormen als kern. In de letterlijke zin gaat het om de ruimte waar de kinderen verblijven. Ook dit draagt bij aan een veilig en prettig gevoel bij het kind. De ruimte die we bij SNO aanbieden draagt zowel binnen als buiten bij aan de ontwikkeling. Binnen is er een ruim aanbod om creatieve en ook motorische competenties te ontwikkelen en buiten is er zowel de ruimte om mee te doen aan de sport en spel activiteit, als vrij te spelen op de speeltoestellen. Motorische competenties Sport/Spel: De motorische competenties worden op het veld of in een gymzaal ontwikkeld door sport en spel activiteiten die gerelateerd zijn aan een thema. Lopen, rennen, rollen maar ook andere sportmotorische competenties worden door middel van leuke spelletjes en oefeningen gestimuleerd. Expressie: De motorische competenties worden door middel van toneel, muziek, dans en creatieve activiteiten gestimuleerd. Tijdens het werken aan deze thema’s doorlopen de kinderen stappen waarbij de verschillende motorische competenties worden geprikkeld zoals knippen, schilderen, bewegen enz. Cognitieve competentie: Sport/Spel: Door het spelen van wedstrijdjes en positiespelletjes als wel technische oefeningen worden de kinderen ook cognitief gestimuleerd. Het mee laten denken van de kinderen is hierbij van groot belang. Wat ging er mis en hoe zou je dat beter kunnen doen zijn vragen die centraal staan in het coachen en begeleiden. Een fout analyserende aanpak wordt geprefereerd. Dit houd in dat het kind zelf nadenkt over hoe het nog beter kan gaan. Ook tactische aspecten worden getraind, zoals het vrijlopen bij een partijspel of wedstrijdje. Expressie: De cognitieve ontwikkeling van de kinderen wordt tijdens de verschillende expressie vormen uitgedaagd. Het waarnemen, denken, concentreren en oplossingen zoeken tijdens de activiteiten speelt een rol waar wij op een positieve manier willen mee omgaan. Tijdens de activiteiten zullen we proberen de kennis van de kinderen te vergroten en ze uit te dagen nieuwe dingen te leren. Sociale Competentie: Sport/Spel/Expressie: Omdat kinderen in een groep met elkaar samen zijn en omgaan zijn er veel mogelijkheden om hun sociale vaardigheden te ontwikkelen. In de groep zijn er omgangsregel en grenzen waar je rekening meet dient te houden. Je mag niet slaan, moet op je beurt wachten, netjes vragen etc. maar ook opkomen voor jezelf en ervaren hoe conflicten opgelost horen te worden. Omdat SNO sport en expressie als kern heeft zal dit vaak terug komen in de sociale omgang naar de kinderen en medewerkers onderling. Een positieve benadering is dan ook het uitgangspunt in zowel de begeleiding als in het conflict oplossen. Er zijn echter binnen SNO een vast aantal gedrag en huisregels die helpen bij het ontwikkelen van sociale competenties.

7

Dit betekent voor de medewerkers dat ze vindingrijk zijn en zelf het goede voorbeeld geven. Kinderen zien je al snel als voorbeeld en zullen gedrag en taal kopiëren. De medewerker dient zorg te dragen voor een gevarieerd aanbod en oog hebben voor de ontwikkelingskansen van de kinderen. Een goede aansluiting bij de interesses van de kinderen is van wezenlijk belang. Bewegen en ontspanning is voor de meeste kinderen een goede manier om hun energie te uiten. Die mogelijkheid moeten ze bij SNO volop kunnen benutten. De aangeboden activiteit moet geen verplichting zijn maar iets waar ze graag aan mee doen. Ze moet dus altijd uitdagend en nieuw zijn. Er is geen sprake van verplichting maar wij stimuleren de kinderen altijd om deel te nemen. De kinderen moeten eigen verantwoordelijkheden krijgen. SNO probeert hierin zoveel mogelijk te helpen en sturen waar nodig is. De mogelijkheid moet geboden worden om met een groepje samen te spelen waar ze graag mee samen spelen. Ook moet er ruimte zijn om langer durende projecten gezamenlijk te doen. Goed observeren vinden wij belangrijk omdat wij willen inspelen op de interesses, grenzen en behoeften van kinderen binnen onze SNO. 6. Communicatie Binnen SNO vinden we een open communicatie van wezenlijk belang. Dit geldt niet alleen voor de kinderen. Maar ook voor de medewerkers en de ouders. Een open communicatie draagt niet alleen bij aan de persoonlijke ontwikkeling van het kind. Maar ook aan de verbetering van de kwaliteit van SNO. Omdat we dagelijks bezig zijn met het opvoeden en begeleiden van kinderen, is het van belang dat de opvattingen van de ouders ten opzicht van de opvoeding van hun kind, overeen komt met ons handelen in de praktijk. De medewerkers en ouders hebben dus regelmatig overleg over de manier waarop in de praktijk gehandeld dient te worden. De communicatie met en de ervaringen van ouders en kinderen vormen een belangrijke bron. Het is de eigen verantwoordelijkheid van zowel de ouders als de medewerker om belangrijke zaken te bespreken. Aan het einde van de dag bij het ophalen volgt altijd een overdracht waar de dag wordt doorgenomen en bijzonderheden gemeld dienen te worden. Er wordt gezorgd dat ouders goed inhoudelijke informatie hebben over SNO en over hun kind. Ook dient SNO goede informatie te hebben over het kind en de ouder(s). Deze informatie overdracht vindt op de verschillende manieren plaats. -

Introductie gesprek. Plaatsing gesprek. Evaluatie gesprekken. Website SNO Overdrachten. Ouderavond. Informele gesprekken. Welbevinden gesprekken.

De communicatie is altijd twee- of zelfs driezijdig. Als SNO staan we open voor zelfreflectie, kritiek en verbetering. Van de ouders hoor je hoe zij bepaalde dingen zien en hoe ze hier mee omgaan. Kritiek dient ook altijd positief gezien te worden en als een kans op verbetering. Onderling overleg tussen de medewerkers zal structureel plaatsvinden om bevindingen en ervaringen door te nemen. Hierin worden inhoudelijk thema’s besproken die voor iedereen van belang zijn. Zo wordt de mogelijkheid gecreëerd om te reflecteren op eigen en elkaars werk en handelen. En voortdurend bezig te zijn met het verbeteren van de pedagogische kwaliteit van SNO. 8

Om goed aan te sluiten op de interesses en kwaliteiten van de kinderen is het van belang methodisch en planmatig te werk gaan. Er wordt gewerkt aan de hand van verschillende thema’s een methodische opbouw. De thema’s kunnen bij SNO+ per week verschillen. Dat komt omdat er voor de ene activiteit meer tijd nodig is dan voor de andere activiteit. Welke thema’s aan bod komen en op de planning staan wordt duidelijk aangegeven op de site en in het lokaal. Dit bied houvast voor zowel de kinderen als voor de begeleiding. Dit voorkomt dat de kinderen niet genoeg gedifferentieerde activiteiten ondernemen en eenzijdig gericht bezig zijn en geeft de ouders tevens een goed inzicht in de activiteiten waaraan hun kind heeft deelgenomen.

Vakantieopvang Tijdens de vakanties zullen de groepen verdeeld worden. De kinderen van de Young Stars blijven op de eigen groep in de Roda kantine. De kinderen van de Mini Stars blijven ook aan hun eigen kant van de Roda kantine. De kinderen van de All Stars worden tijdens de vakantie opgevangen in de ruimte van de Antilopen. De kinderen van de SNO+ groep uit Leusden worden onderverdeeld op leeftijd van de MS, YS en AS. De pedagogisch medewerkers worden tijdens de vakantieopvang zoveel mogelijk ingedeeld op de eigen groepen. Dit om herkenbare en vertrouwde gezichten op de groep te houden. Bij groepen kleiner dan 30 kinderen worden alle kinderen opgevangen op de locatie van Roda’46 en worden de groepen verder samengevoegd op leeftijd. De kinderen van 4 en 5 en 6 jaar bij de Minis Stars de kinderen van 7 jaar en ouder bij de Young Stars. 7. Achterwacht Om de leider kind ratio te waarborgen (10/1) bij ongevallen, ziekte of andere omstandigheden waardoor een van de begeleiders weg valt, maakt SNO gebruik van een achterwacht regeling. Deze regeling houdt in dat zodra een medewerker wegvalt er inval krachten op geroepen worden om de leider-kind ratio in stand te houden. Alle medewerkers in de achterwacht poule beschikken over de vereiste diploma’s en een VOG en hebben ook affiniteit met kinderen en sport. Ook in de vakanties kunnen deze achterwacht medewerkers ingezet worden als invalkracht. Op dit moment bestaat de achterwacht poule uit Jonathan Riezebosch, Sjoerd Versteeg (CIOS) Iris Blokhuis, Raymond Drost (SPW) Tom de Greef (CALO) Naomi Kok (PH) 8. Resultaat Resultaat vinden we bij SNO belangrijk. Echter zijn we ons er wel van bewust dat resultaat niet altijd meetbaar en zichtbaar is. Echter het resultaat dat wel meetbaar en zichtbaar is, is op verschillende momenten en manieren meetbaar. Ons pedagogisch beleid is het resultaat van onze visie. Evenals de pedagogische werkwijze bij SNO. Hoe ouders en kinderen de werkwijze ervaren is hier vervolgens weer een resultaat van. De resultaten die we bij de kinderen willen behalen zijn: -

Motorische vaardigheden ontwikkelen en verbeteren. Cognitieve vaardigheden ontwikkelen en verbeteren. Sociale vaardigheden ontwikkelen en verbeteren. Sportiviteit, normen en waarden bij brengen. Leren omgaan met winnen en verliezen. Sportkeuze op maat. 9

-

Brug zijn tussen sportvereniging, workshop aanbieders en ouders/kinderen. Vergroten van de kring van sociale contacten voor de kinderen. Creativiteit stimuleren. Een leuke en uitdagende vorm zijn voor de invulling van de vrije tijd van de kinderen. Het ervaren van succesbeleving door in te springen op de kwaliteiten en interesses van de kinderen. Een gevarieerd en uitdagend sport/spel en expressie aanbod aan bieden. Een pedagogisch verantwoorde bijdrage leveren bij de opvoeding van het kind.

Om resultaat te onderkennen die bijdraagt aan onze pedagogische kwaliteit werken we via een continue proces. Doelen worden gesteld, concrete activiteiten worden uitgevoerd, resultaten worden onderzocht en geëvalueerd waarna weer nieuwe doelstellingen worden geformuleerd. We onderzoeken structureel of we de gewenste pedagogische kwaliteit behalen. Dit meten we door tevredenheids onderzoeken bij de ouders, bij de kinderen en kwaliteitsonderzoeken onder de medewerkers zelf. Voor de kinderen zelf en de ouders is de dagelijkse praktijk het meest meetbare resultaat van onze pedagogische visie en uitgangspunten. Welke mogelijkheden zijn er, hoe is de interactie tussen de medewerkers en de kinderen, hoe is het wennen geregeld, hoe is de sfeer bij SNO, hoe en welke informatie krijg je als ouder. Dit alles wordt beschreven in het beleidsplan van SNO. 9. Gerelateerde documenten 1. Beleidsplan SNO. 2. Algemene Voorwaarden Kinderopvang. 3.Pestprotocol 4. SNO jr.

10

Beleidsplan SNO

11

Inleiding Goede naschoolse opvang biedt een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van het kind en de samenleving in zijn geheel. Samen spelen, ontdekken, sporten, grenzen leren kennen en zich gewaardeerd voelen, in een omgeving die er specifiek op gericht is om kinderen deze mogelijkheden te bieden heeft een meerwaarde. SNO deelt deze mening zeer zeker. Daarnaast vinden wij bij de naschoolse opvang zo belangrijk dat we zowel naar de ouders als naar de kinderen toe “zeggen wat we doen en doen wat we zeggen”. Als eerste hebben we als naschoolse opvang de taak om de kinderen een plek te bieden waar ze zich veilig en op hun gemak voelen. Ze structuur te bieden en normen en waarden bij te brengen tegen over elkaar en naar de volwassenen om hen heen. Daarnaast zorgen wij dat er aandacht is voor persoonlijke en sociale competenties van de kinderen Dit betekent dat ze in een uitdagende omgeving, individuele ontwikkelingskansen geboden krijgen en hierin begeleid worden, maar dat ze ook begeleid en ondersteund worden in contacten en omgang met elkaar. Niet alleen voor de kinderen maar ook voor de medewerkers en ouders geldt dat we respectvol met elkaar omgaan. We respecteren een aantal waarden en regels. Als leiding en ouder heb je tenslotte een voorbeeldfunctie. SNO vindt het belangrijk dat de kinderen zichzelf op sport, spel en expressie gebied kunnen ontdekken en ontwikkelen. Centraal blijft staan de omgang met elkaar en de leiding. Het is van belang openheid te bieden naar de ouders toe over de ontwikkeling van hun kind tijdens de naschoolse opvang, het programma, algemene zaken, ontwikkelingen en ons pedagogisch beleid. Het pedagogisch beleid moet inzicht geven in de manier waarop de basisdoelen van de naschoolse opvang (veiligheid bieden, aandacht voor persoonlijke competenties, overbrengen van waarden, normen en regels) in de praktijk worden uitgevoerd. Ook de structuur van de dagindeling, maandindeling en jaarindeling wordt duidelijk overgebracht naar zowel de ouders als de kinderen. Met het lezen van het beleidsplan hopen wij dat er een goed beeld ontstaat van de pedagogische kwaliteit binnen SNO.

12

Pedagogische visie 2. Kindvisie: Bij SNO zijn we er van overtuigd dat elk kind uniek, sterk en actief is. Met veel mogelijkheden, verlangens en wensen moeten kinderen de kans krijgen om de wereld en zichzelf te leren kennen. Zelf leren van nieuwe ervaringen en ontdekkingen. Het is hierbij belangrijk om goed te kijken en te luisteren naar de kinderen. Visie op ruimte en aanbod: In onze pedagogische visie geven we aan dat de ruimte, het materiaal en de aangeboden activiteiten van grote invloed zijn op de keuzes die de kinderen maken in hun spel. Ook de houding van de medewerkers en de manier van coachen en begeleiding bepaalt de ruimte die de kinderen hebben en voelen om te kiezen. Dit betekent zorg dragen voor een breed en gevarieerd aanbod, afgestemd op de interesse en ontwikkelingsbehoeften van de kinderen. Het is erg belangrijk dat SNO een plek is waar de kinderen zich veilig, prettig en gewaardeerd voelen en dus graag naar toe gaan na schooltijd. Er moet genoeg ‘ruimte’ zijn voor een eigen, zinvolle invulling van de vrije tijd. Het inspelen op toenemende zelfstandigheid en behoefte aan bewegingsruimte vormt een belangrijk aandachtspunt voor de medewerkers van SNO. Visie op interactie: Kinderen leren veel van elkaar, samenspelen, conflicten en verzoenen komen steeds terug in een groep kinderen. Kinderen leren ook van conflicten en negatieve ervaringen. Hierbij is hulp van volwassenen soms nodig. Vaak komen ze er onderling wel uit en bij SNO wordt dit dan ook gestimuleerd. Praten in plaats van schreeuwen of huilen is dan de oplossing. In de pedagogische visie wordt verwezen naar een open communicatie en informatie uitwisseling tussen ouders, kinderen en medewerkers. Dit is belangrijk om de sfeer te ontwikkelen waarin interactie en betrokkenheid vanzelfsprekend is. Visie op Stamgroepen: Er is bij SNO dagelijks plek voor maximaal 20 kinderen. Wij zijn verplicht om op tien kinderen minimaal één pedagogisch medewerker als begeleiding te hebben staan. Bij SNO+ zullen er dus minimaal twee pedagogisch medewerkers aanwezig zijn. Wij streven naar meer krachten om de individuele aandacht te vergroten maar kunnen dit niet garanderen. We werken met stamgroepen. Dit doen wij om de kinderen toch enige vorm van structuur en houvast te geven. Er is duidelijk wie het aanspreekpunt is voor die dag. Om een zo goed mogelijk op de leeftijd aangepaste activiteit aan te kunnen bieden worden de activiteiten verdeeld in de leeftijdsgroep 4-7 jaar en 8-12 jaar. Het is en blijft een vrije keuze moment waarbij de sport/spel en expressie activiteiten wel door ons gestimuleerd worden. Dit doen we door ze uitdagende, gevarieerde keuzes te bieden. Vriendjes mogen bij vriendjes aan tafel als dat mogelijk is. Ook samen spelen is een eigen keuze.

13

Kinderen In dit hoofdstuk benoemen we op welke manier SNO invulling geeft aan de vier basisdoelen die beschreven staan in de Wet Kinderopvang; veiligheid, persoonlijke competentie, sociale competentie en het overbrengen van waarden en normen. Tevens staat er beschreven hoe de wenperiode in zijn werk gaat en hoe SNO zorg draagt voor een veilige, uitdagende omgeving/ruimte. En op welke manier we ruimte geven voor de individuele ontwikkeling en behoeften van de kinderen. Nieuwe kinderen bij SNO: Kinderen kunnen in een rustig tempo wennen bij SNO. De eerste kennismaking is tijdens het intake gesprek. Bij voorkeur is dit met één van de of beide ouders/verzorger(s) met het kind er bij zodat zij of hij de locatie en speelmogelijkheden alvast een keer gezien heeft. Vervolgens zal het kind in de daarop volgende week een keer met ouder(s) een middag van SNO bij kunnen wonen. In de 2e week is het streven om kinderen zelfstandig een middag bij SNO te laten wennen. De 3e week is de laatste week van de wenperiode en het kind dient nu een volledige middag bij SNO te spelen, inclusief het ophalen bij school. Tijdens de wenperiode krijgen nieuwe kinderen extra aandacht en worden ze door een van de groepsgenootjes (bij voorkeur een klasgenootje of vriendje) wegwijs gemaakt bij SNO. Drie maanden na de officiële ingangsdatum kunnen de ouders het tevredenheidonderzoek wenperiode invullen. Hierin kunnen de ouders aangeven of ze tevreden zijn met de opvang die SNO biedt. Belangrijk is of hun zoon of dochter het naar zijn of haar zin heeft op de naschoolse opvang. Dit onderzoek is de basis voor een gesprek met de ouders waarin aangegeven kan worden hoe zowel het kind als de ouder zich voelt bij SNO. Eventueel worden afspraken gemaakt met betrekking tot verbetering. Welbevinden: Dit gesprek is bedoeld om jaarlijks in kaart te brengen of ouders en kinderen nog steeds tevreden zijn met de aangeboden opvang en de ontwikkelingen die een kind doormaakt bij SNO te evalueren. Welbevinden gesprekken worden ingepland zodra een coach van een kind het noodzakelijk acht of indien er vanuit de ouder/verzorger behoefte is aan een gesprek. Voorafgaand aan het gesprek dient een observatieverslag te zijn gemaakt van het kind. Dit is om een beeld te vormen voor zowel de ouders als voor de medewerkers over hoe het kind zich voelt, gedraagt en ontwikkelt bij SNO. Vanaf dat de kinderen zeven (7) jaar zijn wordt er met de kinderen zelf gesproken of ze het prettig vinden op de BSO en wat er eventueel beter kan. De ouders krijgen de mogelijkheid om de resultaten van de gesprekken met de kinderen in te zien en te bespreken.

14

Veiligheid: Natuurlijk willen we het bij SNO zo veilig mogelijk maken voor de kinderen. Echter, een ongeluk zit in een klein hoekje. De kinderen willen graag zelfstandig en spelenderwijs dingen ontdekken. Het kan dus gebeuren dat een medewerker een ongeluk niet heeft zien gebeuren. Kinderen leren ook van vallen en opstaan. Bij SNO willen we dat dit wel hand in hand gaat met veiligheid en geborgenheid. De medewerkers zullen dus de kinderen genoeg zelfstandigheid geven als toelaatbaar is, maar op elk ogenblik in een onveilig situatie ingrijpen. Omdat we veel met sport en spel bezig zijn is een blessure of valpartij niet altijd te voorkomen. Dit betekent voor de medewerkers dat ze in elk geval over een geldig EHBO diploma en/of BHV diploma beschikken. Zich verdiepen in blessure preventie en behandeling hoort daarbij. Aandachtig in de gaten houden en rapporteren over onveilige situaties en ongevallen is van belang. Aandachtspunten zijn: - Zorg dragen voor een goede hygiëne en verzorging. - Zorgen voor een veilige, schone ruimte. - Kinderen laten werken met groepsgenoten. - Als voorbeeld gedragen en opstellen naar de kinderen toe. - Warmte en genegenheid bieden aan de kinderen. - Zorgen dat de kinderen en begeleiders een eigen plekje hebben voor persoonlijke spullen. - Vertrouwd zijn voor de kinderen. - Een dagritme, structuur bieden. - Kinderen met respect behandelen en individuele aandacht schenken. - Aansluiten bij de persoonlijke emoties van de kinderen. - De ouders de gelegenheid bieden om vragen te stellen. - Aandachtig observeren van de kinderen. - Signalen herkennen bij de kinderen. - Welbevinden blijven controleren en indien nodig een verbeterplan maken. - Ouderraad of betrokkenheid stimuleren. - Verdiepen van de medewerker in blessurepreventie en behandeling. - Ingrijpen in onveilige situaties.

15

Huisregels

Huisregels voor binnen: - Niet rennen. - Niet slaan. - Niet schoppen. - Geen andere kinderen pesten. - Niet schreeuwen. - Zeggen als je naar de WC moet. - Niet met buitensport artikelen, binnen spelen. - Niet op de tafels zitten. - Handen wassen na het plassen. - Hand voor je mond bij hoesten. - Vragen als je iets wilt hebben/ doen. - Zeggen als je iets niet wilt/fijn vind. - Alleen gebruik maken van de spullen en de ruimtes van SNO. - Niet op de stoelen staan. - Speelgoed gebruiken waarvoor dit bedoeld is. - Niet met spullen gooien. - Van andermans spullen afblijven. - Niet met de lichtknoppen spelen. - Opruimen waarmee je gespeeld hebt. - Jassen en tassen op de daarvoor bestemde plek. - Fietsen in het fietsenhok. - Geen losse touwtjes aan de kleding. - Schoonmaken na sluitingstijd. - Schoonmaakartikelen buiten bereik van de kinderen houden. - Er mag in het hele gebouw niet gerookt worden. - Roken in het bijzijn van kinderen is niet toegestaan. - Lijm alleen bijvullen indien er geen kinderen in de buurt zijn. - Nooddeuren vrij houden. - Als de ouder aanwezig is, is deze vanaf dit moment verantwoordelijk voor het kind. - Bij ophalen altijd kind afmelden bij een van de groepsleiders. - Tassen van de medewerkers buiten bereik van de kinderen houden. - Kapot speelgoed dient apart gezet te worden voor reparatie of weggegooid te worden. - Alle speelgoed dat binnen bereik van de kinderen is, mogen ze gebruiken. - Natte vloer direct drogen. - Speelgoed met touwtjes mogen geen langere touwtjes hebben dan 22cm. - Losse snoeren zo kort mogelijk houden of opbergen. - Meubilair regelmatig controleren op splinters en/of gebreken. - Elektrische apparaten buiten bereik van kinderen houden. - Geen thee of koffie drinken in het bijzijn van kinderen. - Kapotte lampen zo snel mogelijk vervangen. - Geen speelgoed mee naar de WC. - Geen toilet blokjes in de WC.

16

Eten: - Kinderen mogen zelf hun brood smeren. - Alles opeten is niet noodzakelijk. - Messen niet aflikken. - Heet water niet in de koker laten staan, maar in een thermoskan doen. - Niet met eten spelen. - Niet met bekers en borden spelen onder het eten. - Handen wassen voor het eten/na het buiten spelen. - Aan tafel blijven tijdens eten/drinken.

Huisregels voor buiten: - Bij elkaar blijven tijdens naar het veld gaan. - Geen onsportief gedrag vertonen. - Niet schelden. - Geen grof taalgebruik. - Niet met zand gooien. - Geen andere kinderen pesten. - Van andermans spullen afblijven. - Spelmateriaal gebruiken waarvoor het bedoeld is. - Zeggen als je naar de WC moet. - Zeggen als je iets wilt hebben/doen. - Zeggen als je iets niet wilt/fijn vindt. - Niet ongevraagd terug naar de binnenruimte gaan. - Samenwerken. - Schoenen aanhouden. - Insmeren met zonnebrand bij zonnig weer. - Speeltoestellen regelmatig controleren (min. elk half jaar). - Helpen met opruimen. - Niet in de hekken/goals klimmen. - Sieraden af tijdens het sporten.

17

Veiligheidsregels sport activiteiten: Algemeen: - Niet zonder begeleiding naar buiten - Geen gebruik maken van de betonnen trap bij de ingang - Niet voor de begeleiding uit rennen naar het speelveld toe - Alleen gebruik maken van het tegelpad naar het veld - Niet over het hek langs het speelveld klimmen (ingang gebruiken) - Spelmateriaal pas gebruiken na de uitleg van het spel - Losse veters altijd eerst strikken voor er begonnen kan worden aan de activiteit - Geen losse koorden van capuchon of regenjas tijdens de activiteit - Geen kauwgom of snoep tijdens de activiteit - Geen stoeispelletjes voor of tussen de activiteiten door - Geen sieraden dragen tijden de activiteiten Voetbal: - Alle regels die conform de KNVB reglementen van toepassing zijn gelden ook bij SNO. Overtredingen zijn dus niet toegestaan - Niet schieten op de goal als hier een groepje mensen voor staat - Niet schieten/gooien met de bal op tegenstanders dan wel teamgenoten - Geen onnodige slidings/tackles maken - Niet vals spelen - Bij het horen van de fluit, direct stoppen en blijven staan op de plaats waar je staat - Materiaal gebruiken waarvoor het bedoeld is (op aanwijzing van de begeleiding) Hockey: - Alle regels die conform de KNHB reglementen van toepassing zijn gelden ook bij SNO. Overtredingen zijn dus niet toegestaan - De onderkant van de hockeystick mag niet boven de eigen knie uitkomen tijdens het spelen van de bal - Sticks alleen gebruiken om de bal te verplaatsen of te stoppen - Niet met de bal op medespelers en of tegenstanders schieten/gooien - Bij het horen van de fluit, direct stoppen en stilstaan op de plaats waar je staat - Materiaal uitsluitend gebruiken waarvoor het bedoeld is (op aanwijzing van de begeleiding) Basketbal: - Alle regels die conform de KNBB reglementen van toepassing zijn gelden ook bij SNO. Overtredingen zijn dus niet toegestaan - Geen lichamelijk contact - Niet zonder toestemming schieten op de basket - Niet voetballen met de basketballen - Niet de bal richting een groep kinderen gooien die niet deelneemt aan het spel/de activiteit - Niet de bal uit de handen slaan - Geen ballen afpakken Slag/Honkbal: - Alle regels die conform de KNBSB reglementen van toepassing zijn gelden ook bij SNO. Overtredingen zijn dus niet toegestaan. - Niet binnen een afstand van 2 meter bij de slagman gaan staan(geldt ook voor de catcher) - Niet met ballen op teamgenoten/tegenstanders gooien 18

- Slaghout alleen gebruiken voor het slaan van de bal - Hinderen van lopers is niet toegestaan - Alleen aftikken of uit gooien (dus niet afgooien) - Alleen de bal gooien naar een speler die ook daadwerkelijk de bal verwacht (en dus kijkt) - Slag hout, na het slaan, in de brand emmer leggen (dus niet van je afgooien) - Nieuwe slagman mag pas op de plaat gaan staan als alle punten zijn bijgeschreven (op aanwijzing van de begeleiding) Korfbal: - Alle regels die conform de KNKV reglementen van toepassing zijn gelden ook bij SNO. Overtredingen zijn dus niet toegestaan - Geen lichamelijk contact - Niet zonder toestemming schieten op de korf - Niet voetballen met de kofballen - Niet de bal richting een groep kinderen gooien die niet deelneemt aan het spel/de activiteit - Niet de bal uit de handen slaan - Geen ballen afpakken Tennis - Alle regels die conform de KNLTB reglementen van toepassing zijn gelden ook bij SNO. Overtredingen zijn dus niet toegestaan - Niet gooien met de rackets - niet binnen een straal van 2 meter achter of naast een spelende tennisser gaan staan. - niet de ballen schieten op een medespeler/tegenstander - Alleen ballen spelen naar een speler die ook daadwerkelijk mee doet aan de activiteit - Materiaal alleen gebruiken waarvoor het bedoeld is (op aanwijzing van de begeleiding) Rugby - Er wordt alleen tikrugby gespeeld. Het is dus niet toegestaan daadwerkelijke tackles uit te voeren op de speler met de bal - Niet de bal gooien naar een kind dat niet in de richting van de werper kijkt. - Niet bewust ballen OP elkaar gooien.

19

Achterwacht Om de leider kind ratio te waarborgen (10/1) bij ongevallen, ziekte of andere omstandigheden waardoor een van de begeleiders weg valt, maakt SNO gebruik van een achterwacht regeling. Deze regeling houdt in dat zodra een medewerker wegvalt er invalkrachten opgeroepen worden om de leider-kind ratio in stand te houden. Alle medewerkers in de achterwacht poule beschikken over de vereiste diploma’s en een VOG en hebben ook affiniteit met kinderen en sport. Ook in de vakanties kunnen deze achterwacht medewerkers ingezet worden als invalkracht. Op dit moment bestaat de achterwacht poule uit Sjaak Termaaten, (CIOS) en Lian van Zon, Nadine Brouwer (O.A.) Tom de Greef(CALO), Iris Blokhuis (SPW).Naomi Kok(PW)en Inge Sant(Sport en Bewegen)

20

Persoonlijke competentie: Kinderen krijgen bij SNO volop de gelegenheid om zich persoonlijk te ontwikkelen. Niet alleen op motorisch gebied maar ook de sociaal emotionele en cognitieve aspecten worden gestimuleerd. Zo is er naast de activiteiten gelegenheid om huiswerk of werkstukken te maken. Ook hierin kunnen begeleiders van SNO een helpende hand bieden. Door middel van positief coachen en begeleiden streven we naar een positief zelfbeeld en een gevoel van eigenwaarde bij de kinderen. Ze krijgen de kans om zelfstandig vaardigheden te ontwikkelen en aan de hand van begeleiding grenzen te verleggen. Door ze zelfstandigheid en verantwoording mee te geven binnen SNO helpen we de kinderen om hun eigenschappen tot ontplooiing te brengen. Dit betekent voor de medewerkers binnen SNO dat ze: - Aansluiting zoeken bij de interesses en talenten van het kind. - Kinderen de ruimte geven om zichzelf te ontwikkelen. - Kinderen stimuleren om grenzen te proberen te verleggen. - Geduld hebben. - Activiteiten aanbieden gericht op alle ontwikkelingsgebieden. - Zorgen voor uitdagende activiteiten en spelmateriaal. - Inspelen op de fantasie en huidige trend bij de kinderen (knikkertijd, Sinterklaas etc.). - Mogelijkheid om sportspecifiek keuzeprogramma te volgen. - Nieuwe en minder bekende sporten introduceren. - Talent ontwikkeling erkennen. - Kinderparticipatie vormgeven. Sociale Competentie: Naast het individuele spelen zal het samenspelen en werken in een groep en teamverband worden vormgegeven bij SNO. Dit biedt de kinderen de unieke kans om zich op sociaalaffectief gebied optimaal te ontwikkelen. Bij SNO zijn we van mening dat sport niet alleen (door middel van endorfine aan te maken in je lichaam) een goed gevoel geeft achteraf, maar meer nog dat sport verbroedert. Sportiviteit helpt je niet alleen verder op het sportveld maar ook in het dagelijks leven op school en thuis. Tijdens expressie activiteiten is het samenwerken vaak van groot belang voor kinderen op jonge leeftijd. Zij hebben de oudere kinderen nodig voor extra handen of uitleg. Rekening houden met andermans wensen en behoeften wordt hen zo spelenderwijs bijgebracht al zal dit niet altijd even makkelijk gaan. In een groep heb je te maken met groepsregels, omgangsregels en grenzen waar je rekening mee dient te houden. Je moet delen, wachten op je beurt en mag binnen niet rennen. Het kind moet leren opkomen voor zichzelf en zelf problemen op leren lossen. Kinderen lachen met elkaar, spelen met elkaar, doen elkaar na, maken soms ruzie met elkaar en leren vooral ook veel van elkaar. Door verschillende sport, spel en expressie activiteiten aan te bieden wil SNO de kinderen de gelegenheid geven om in een groepje geconcentreerd met een activiteit bezig te zijn. Een goede aansluiting bij de leeftijd en interesses van het kind is van cruciaal belang. Als het gaat om de interactie tussen de kinderen hebben de medewerkers een begeleidende rol. Alleen bij onhoudbare situaties grijpen we in. We bekrachtigen de interacties wel en gaan in op de gesprekken. We stimuleren de kinderen elkaar te laten helpen zowel in sport, spel, expressie als in persoonlijke situaties. Er zijn echter onhoudbare situaties waarin de medewerker genoodzaakt is om in te grijpen, zoals bij verveling of pesten.

21

Pesten: Kinderen in een groep plagen elkaar nog wel eens. Bij plagen is er geen probleem. Het is tweezijdig en gebeurt sporadisch. Dit hoort bij het leven. Een stoeipartijtje of een grapje uithalen bij de ander. Pesten is echter een ander verhaal. Bij pesten wordt de ene partij structureel gekleineerd, het is eenzijdig en wordt niet als leuk ervaren door de gepeste partij. Dit wordt bij SNO dan ook niet getolereerd. Er zijn duidelijke gedragsregels met betrekking tot pesten om dit te voorkomen. Mocht het toch voorkomen dan gaan de medewerkers van SNO hiermee aan de slag. In eerste instantie zal de oplossing gezocht worden in een onderling gesprek tussen de pester, gepeste en eventuele helpers of meelopers. Gehandeld wordt aan de hand van het pestprotocol*. Indien nodig wordt er contact opgenomen met de ouders en de scholen van de kinderen. Verveling: Ieder kind verveelt zich wel eens. Dit zal bij SNO niet anders zijn. Dit hoeft echter niet als een probleem gezien te worden. Even niks doen kan voor kinderen bevrijdend werken. Na een hele dag op school geweest te zijn, een dag die van minuut tot minuut vol gepland is door volwassenen, is het wel even lekker om even niks te hoeven doen. Ze kunnen dan de dag nog even rustig doornemen of bijkomen van de drukke dag. Bij SNO hoeven de kinderen niet continue bezig gehouden te worden. Het is tenslotte een vrijetijdssituatie voor de kinderen. Elk kind zal ook anders omgaan met verveling. Er zijn kinderen die er absoluut niet tegen kunnen. Ze worden hangerig, vervelend en gaan zeuren. Voor deze kinderen is het van belang dat ze dan een activiteit kunnen gaan doen waar ze zelf zin in hebben. Andere kinderen zullen het als prettig ervaren om even lekker te “hangen”. Het is wel van belang om als medewerker altijd stil te staan bij de vraag waarom een kind zich verveelt en of bepaald gedrag voortkomt uit verveling, klieren, pesten of ruziemaken. Verschillende oorzaken voor verveling kunnen zijn: - Kind vindt de aangeboden activiteiten niet leuk. - Kind heeft ruzie gehad en dus nergens zin in. - Er zijn geen vriendjes of vriendinnetjes om mee te spelen. - Het kind is moe en wacht op de ouders. - Kind mag niet doen wat hij wilde doen. - Kind heeft gewoon zin om even te dagdromen, niks te doen. Hierbij is weer van groot belang om een open communicatie met de kinderen na te streven, zodat ze aangeven wanneer en waarom ze zich vervelen en wat ze dan zouden willen doen. Dit betekent voor de medewerkers van SNO dat ze: - Een actieve houding hebben naar de kinderen toe. - Interactie stimuleren. - Kinderen stimuleren om elkaar te helpen. - Plezier hebben en maken met de kinderen. - Helpen een kind een plek te verwerven in de groep. - Kinderen leren samenwerken in teamverband. - Kinderen helpen bij het oplossen van conflicten. - Omgangsregels afspreken met de kinderen. - Kinderen helpen en stimuleren zelf oplossingen te zoeken voor problemen die zich voordoen in de groep.

22

Normen en Waarden Geen mens is gelijk maar ieder mens is gelijkwaardig. Dat is de insteek vanwaar uit we bij SNO werken. Respect als basis voor de omgang met elkaar zien we terug in de manier waarop we rekening houden met eigenheid, cultuur, geloofsovertuiging en achtergrond van de kinderen en de ouders. De mening van de ander doet er toe en is van invloed op hoe we met elkaar en onze omgeving omgaan. Respect naar elkaar is de basis en een dagelijks thema voor de kinderen. Dit betekent voor de begeleiders: - Een voorbeeld zijn voor de kinderen. - Alternatieven met de kinderen zoeken, bij ontoelaatbaar gedrag van de kinderen. - Kinderen laten merken dat ze zichzelf mogen en kunnen zijn. - Kinderen leren hoe er op een goede manier met elkaar omgegaan wordt in de maatschappij. - Beleefdheidsvormen in de gaten houden.

De rode draad bij SNO in de omgangsvorm is om open naar elkaar te communiceren en in gesprek te zijn. Dit bereik je al wanneer er sprake is van gezamenlijke interesses en wederzijdse betrokkenheid. Dit geldt niet alleen voor de kinderen onderling, maar ook voor de begeleiders van SNO naar elkaar en de kinderen toe. Nogmaals bij een meningsverschil gaat het niet om gelijk krijgen maar om samen tot een oplossing te komen. Een win/win situatie is altijd het streven. Kinderparticipatie: Het internationaal verdrag inzake de rechten van het kind noemt kinderparticipatie als een recht op alle niveaus, zowel op beleidsniveau als op niveau van de school en de opvang als in het gezin. Kinderen worden bij SNO niet gezien als ‘nog niet af’, maar als actieve deelnemers in de samenleving, mensen met eigen verantwoordelijkheden, competenties en wensen. Door in gesprek met kinderen vanaf 7 jaar zelf hun welbevinden te laten aangeven, kunnen ze participeren in de buitenschoolse opvang en eventueel meeslissen over regelgeving en het aan te schaffen materiaal. Door middel van het keuzeformulier sport kunnen kinderen meebeslissen over een thema in de vakantie of in de loop van het jaar. Voor de begeleiders betekent dit: - Een luisterend oor hebben voor de wensen en behoeften van de kinderen. - Tafelgesprekken houden met de kinderen over wensen, klachten en ideeën. - Kinderparticipatie niet zien als activiteit maar mentaliteit. - Waarde hechten aan wat er omgaat in de kinderen.

23

Grenzen en Regels: Sommige regels zijn er voor de veiligheid, andere zijn er voor het welzijn van de kinderen of voor respect voor het materiaal en groepsgenoten. Ieder kind heeft het recht om zich prettig te voelen op sociaal, emotioneel en lichamelijk vlak. Wanneer een kind over de grens gaat, gaan we in gesprek. De grenzen zijn er om er voor te zorgen dat ze zich niet alleen veilig en prettig voelen maar dat ook daadwerkelijk zijn. We geven de kinderen echter wel de ruimte om zelf mee te denken over de omgangsregels en veiligheidsregels bij SNO. De begeleiding van de kinderen binnen SNO is er op gericht om positieve eigenschappen en kwaliteiten te bevestigen en te ondersteunen bij vaardigheden die de kinderen als moeilijk ervaren. We vinden het belangrijk om positief gedrag van een kind te benadrukken, te stimuleren en kinderen de ruimte te bieden om vaardigheden te oefenen, verbeteren en ontwikkelen. Wij van SNO zijn van mening dat door succeservaring zelfvertrouwen opgebouwd kan worden waardoor kinderen steeds zelfstandiger kunnen functioneren. De grenzen en regels zijn er voor de veiligheid en het welzijn van de kinderen. Regels omtrent veiligheid en gezondheid zijn wettelijk vastgelegd in de wet Kinderopvang. De GGD is de controlerende instantie en de Gemeente houdt hier toezicht op. GGD rapporten zijn openbaar en worden op onze websites gepubliceerd. Er zijn regels opgesteld door SNO, huisregels, die voortkomen uit de regelgeving van de overheid. Ook zijn er in de groep omgangsregels waar de kinderen rekening mee dienen te houden. Deze omgangsregels zijn weer opgenomen in de huisregels van SNO. Met de kinderen worden duidelijke afspraken gemaakt wat wel en wat niet kan en mag in de groep. Wanneer de afspraken niet worden nagekomen dan wordt het kind hier op aangesproken.

Huisregels: -

Niet binnen rennen. Vragen als je naar de wc of naar buiten wilt. Niet in de keuken komen. Voeten vegen als je van buiten komt. Spullen opruimen waarmee je gespeeld hebt. Tijdens eten eerste boterham met gezond. Niet buiten de hekken komen. Niet in het fietsenhok spelen. Niet door de nooduitgangen.

24

Gedragsregels: -

Niet schoppen, slaan, duwen, trekken (m.u.v. activiteiten en sporten met deze beweging als doeleinde). Niet spugen. Niet schelden. Geen fysiek, verbaal en mentaal geweld tegen en naar elkaar. Praat met elkaar en geef aan als je iets als niet prettig ervaart. Geen dingen afpakken van een ander. Tweezijdige communicatie, dus vraag en antwoord i.p.v. zeggen en eisen. Fair Play. Eerlijke partijen en niet vals spelen. Niet liegen. Niet schreeuwen (alleen als je heel erg vrij staat in partij of positiespel). Niet pesten. Niet uitlachten.

Voor de medewerkers van SNO betekent dit: - Zich bewust zijn van eigen waarden en normen. - Verschillende waarden en normen benoemen en waarderen. - Vragen altijd beantwoorden. - Uitleg geven over de wereld die de kinderen aan het ontdekken zijn en een sportkeuze op maat aanbieden. - Respect en waardering tonen voor de diversiteit en cultuurverschillen van de ouders en kinderen. - Kinderen omgangsvormen leren (delen, helpen, samenwerken, groeten, aanspreek en beleefdheidsvormen. - Zorgen voor elkaar en onze omgeving. - Een actieve, stimulerende houding aannemen. En open staan voor de inbreng van de kinderen. Methodiek Een vaste manier van handelen om een bepaald doel te bereiken biedt voor zowel de kinderen als voor de begeleiding van SNO structuur en houvast. De kinderen weten waar ze aan toe zijn en wat ze kunnen verwachtten. Voor de begeleiding is het planmatig werken een manier om de werkdruk te verminderen. Zo is er duidelijk wie wat doet en wanneer en is de kans op een goede aansluiting bij de kwaliteiten van de kinderen en de medewerkers van SNO optimaal. Door te werken met een weekplanning voorkomen we dat de kinderen eenzijdig bezig zijn. Hierdoor komen alle ontwikkelingsgebieden aan bod en geeft het een goed inzicht voor de ouders over wat hun kinderen doen bij SNO. Door de sporten/spellen en expressie activiteiten op verschillend niveau aanbod te laten komen ontstaat er een keuze op maat. Ze kunnen in een jaar tijd vele verschillende vormen beoefenen en ervaren waar ze goed in zijn en waar ze zich voor interesseren. Hierdoor ontstaat er een bijzondere mogelijkheid voor de kinderen om door te stromen naar bijvoorbeeld een sportvereniging, knutselclub of dans/toneel school waarvan ze de activiteit al hebben ervaren. Tijdens tentoonstellingen kunnen de kinderen laten zien wat ze hebben geleerd. Door toernooien en wedstrijden te organiseren waar plezier uiteraard de eerste prioriteit heeft kunnen de kinderen hun geleerde vaardigheden in de praktijk brengen. Ook uitstapjes naar verschillende organisaties behoren tot de mogelijkheden.

25

Sport/Spel/Expressie Aanbod: Het thema voor activiteiten bij SNO zal gericht zijn op sport/spel of expressie. In één van de lokalen is echter de mogelijkheid om zich op een andere manier te vermaken. Er is een mogelijkheid om tv te kijken in de tv hoek (beperkte tijd en alleen aan het einde van de dag), een computerspel te spelen of een bord- of kaartspel te spelen. Er is voldoende mogelijkheid om iets te knutselen, een spandoek te schilderen voor bijvoorbeeld het eerste voetbalelftal, oranje, of de eigen favoriete club. Een hoek (de rustruimte) is ingericht om te lezen of rustig te spelen. Echter er wordt wel gestimuleerd om deel te nemen aan de activiteit. Zo als eerder genoemd zal die om week wijzigen van sport, spel of expressie. De thema’s zijn o.a. hockey, djembé spelen, theater, animatie filmpjes maken, brooddegen en andere activiteiten. De activiteiten duren een uur. Er is voor de kinderen voldoende ruimte om zelf een activiteit binnen/buiten uit te voeren, zowel individueel als in groepsverband. Er zijn speeltoestellen rond om de school en op het veld naast de school kan gesport worden. Zolang de kinderen het vragen is er altijd de mogelijkheid om spullen van SNO te gebruiken voor een eigen activiteit. Bijvoorbeeld als een groepje jongens tijdens het thema dansen graag willen voetballen, behoort dat tot de mogelijkheden. Echter ook hier wordt door de SNO medewerkers gestimuleerd om aan de activiteit deel te nemen. Dit betekent voor de medewerkers van SNO: - Zorg dat de activiteit uitdagend is. - Zorg dat de activiteit intensief is. - Varieer de activiteiten en borduur voort op eerder opgedane ervaringen bij de kinderen. - Coach positief, leg het spelletje soms stil om de kinderen mee te laten denken. - Weet waar je over praat dus verdiep je voldoende in het thema om een kwalitatief goede activiteiten aan te kunnen bieden. - Vernieuw en denk mee met de huidige trends. - Contact leggen met verschillende instanties die aansluiten op het thema van de komende weken. - Sta open voor contact met nieuwe stagiaires van sociale opleidingen zoals creatieve therapie en sportopleidingen zoals “CIOS”, “ALO” en - Kijk en zoek mee naar passende “clinics” of workshops die aansluiten op het thema. Dagindeling: We willen bij SNO de kinderen voldoende vrijheid geven na een dag op school. Echter, structuur en regelmaat zijn geboden om bij de kinderen het gevoel van veiligheid en geborgenheid te vergroten. Om deze reden willen we bij SNO vasthouden aan een vaste dagindeling, maandindeling en jaarplanning. Dit niet alleen om de kinderen meer structuur te bieden, maar ook om de ontwikkelingen en vooruitgang binnen SNO op een goede manier in kaart te kunnen brengen. Planmatig en gestructureerd werken creëert tevens overzicht, vermindert de werkdruk en de kans op onvoorziene situaties. De dagindeling bij SNO ziet er als volgt uit: -

Van 15.00 tot 15.45 is er inloop en vrije keuze. Tussen 15:45 en 16.15 is het pauze met eten we met de kinderen fruit en drinken we limonade. Van 16.00 tot 16.15 is er uitleg over de activiteit en groepsindeling van de dag. 26

-

Van 16.15 tot 17.00 word er een activiteit aangeboden die gerelateerd is aan het weekthema. Van 17.00 tot 17.30 is er een pauze moment met limonade en een rijstwafel/cracker. Van 17.30 tot 18.30 is er vrije keuze en uitloop.

We raden aan om de kinderen niet voor 16.45 op te halen aangezien we dan midden in de activiteit zitten. Uiteraard is de keuze van de tijd om uw kind op te halen geheel vrij. Ouders Bij SNO delen we de verantwoordelijkheid voor het opvoeden van de kinderen met de scholen en de ouders. Dit maakt een goed contact met de ouders erg belangrijk. Het is noodzakelijk om regelmatig stil te staan bij het welbevinden en de ontwikkeling van het kind. Wederzijds vertrouwen, respect, begrip en openheid zijn hierbij heel belangrijk. Een open communicatie is van wezenlijk belang. We willen de ouders betrekken bij de BSO maar ook graag merken dat de ouders zich betrokken voelen bij ons werk. Informatie: Voornamelijk tijdens de eerste periode dat een kind bij SNO is, is een goede heldere communicatie en het geven van voldoende informatie belangrijk. Het contact en vertrouwen in elkaar moet tenslotte groeien. Tweezijdige communicatie is hierin het sleutelwoord. Dat verwachten de ouders van ons als naschoolse opvang. Het is dan ook van groot belang dat ouders dagelijks op de hoogte worden gebracht over de ontwikkelingen en gedragingen van hun kind bij SNO. Tijdens het plaatsingsgesprek krijgen de ouders een map met informatie (beleid, visie, voorwaarden etc.) mee, die ze thuis nog eens rustig kunnen nalezen. Ook na deze periode blijft het belangrijk om voldoende informatie mee te geven. Zowel praktische zaken als zakelijke en inhoudelijke informatie. Dit kan door middel van contactmomenten tijdens het halen en brengen. Door middel van de SNO website, ouder kind gesprekken, ouderavonden, adviesrecht van de ouders en door het instellen van een oudercommissie. Om de ouders zoveel mogelijk bij SNO te betrekken is het van belang voor de medewerkers: -

Er naar streven dat alle ouders en kinderen zich thuis en welkom voelen bij SNO. Ouders met verschillende visies en gewoontes in de opvoeding respecteren en accepteren. In gesprekken met de ouders, leefgewoonten, rituelen, en achtergronden van kinderen als aanknopingspunt zien. Luisteren naar de verhalen van de ouders om aansluiting te zoeken bij het kind. Foto’s afbeeldingen e.a. persoonlijke voorwerpen een plekje geven. Een partner in de opvoeding zijn met de ouders (ouders blijven eindverantwoordelijk). Ouders tijdig informeren. Pedagogische visie en beleid kenbaar maken aan de ouders. Ouders inspraak geven in ons beleid, open staan voor meningen en ideeën. Ouders de ruimte geven om klachten en kritiek te uiten. Met de ouders naar alternatieven zoeken voor problemen die betrekking hebben op de kinderopvang. Activiteiten verzorgen waarbij de ouders ook uitgenodigd worden.

27

Ophalen: SNO maakt gebruik van twee personenbusjes om de kinderen op te halen bij de scholen. In een busje is plek voor acht kinderen plus een pedagogisch medewerker. Er zijn zitverhogers aanwezig in de bus voor de kinderen die kleiner zijn dan 1.35m. Voor alle bussen geldt uiteraard dat er een inzittende verzekering is afgesloten. Er worden geen extra kosten gerekend voor het ophalen van de kinderen. Bij slecht weer raden we dus af om de kinderen op de fiets naar school te laten gaan, dit i.v.m. het ophalen van kinderen met de bussen. Er is vanaf dat een kind acht jaar of ouder is, de mogelijkheid tot zelfstandig van en naar SNO te gaan. Hiervoor dient echter wel een toestemmingsformulier te worden getekend door één van beide ouders. Taxi Gomez verzorgt ook een gedeelte van het ophalen. Hier is altijd een stagiair of medewerker bij aanwezig. Scholen die dicht genoeg bij de locatie van SNO+ liggen worden evt. lopend opgehaald door een medewerker of stagiair van SNO. Stage: Bij SNO plus is er de mogelijkheid om stage te lopen vanuit de opleiding PW(4)en de opleiding Sport en bewegen (4). Alle stagiaires zullen voor aanvang van de stage in het bezit dienen te zijn van de verklaring omtrent gedrag (VOG). Alle stagiaires worden dus net als de medewerk(st)ers gescreend of ze daadwerkelijk met kinderen mogen werken. Naast de VOG is een stageovereenkomst of praktijkovereenkomst (POK) vanuit de opleiding verplicht. Alle stagiaires dienen zich voor te stellen aan de ouders en zich te houden aan de gedragsregels en normen en waarden die we bij SNO Woudenberg hanteren. Bij SNO maken we geen gebruik van vrijwilligers. Uitstapjes: Tijdens dagen dat er maar weinig kinderen op SNO zijn, is er de mogelijkheid dat we met de kinderen een uitstapje willen maken. Dit zal met name tijdens de vakantiedagen en de woensdagen zijn. Wanneer SNO een ongepland uitstapje maakt zullen we altijd contact opnemen met de ouders om te informeren over de aard van het uitstapje, de verwachtte tijd dat we terug zijn en de eventuele extra kosten. Ook zal er een briefje bij de ingang van de SNO hangen. Vakantie Kinderen hebben nou eenmaal vaker vakantie dan de ouders. In de zomervakantie wel tot zes weken. Herfst, kerst, krokus, meivakantie etc. Om er voor te zorgen dat dit geen probleem oplevert voor de ouders zal SNO alle vakanties geopend zijn van 08.00 tot de reguliere 18.30. Om gebruik te maken van de vakantieopvang kan gebruik worden gemaakt van een regulier contract inclusief vakanties. Als een kind tijdens schooldagen op maandag komt, is hij ook verzekerd van een plek op maandag in de vakantie. Daarnaast kan er gebruik gemaakt worden van de zogenaamde knipkaart. Hiervoor is geen vakantiecontract nodig maar kunnen willekeurige dagen worden ingekocht. Dit dient echter wel twee weken voor de desbetreffende vakantie of studiedag ingediend te worden i.v.m. het aantal plaatsen. Een derde mogelijkheid voor de vakantie is een vakantiecontract. Met dit contract schrijft u zich niet in voor de reguliere schooldagen maar wilt u alleen gebruik maken van SNO tijdens vakantie/studie dagen. Alle mogelijkheden op een rijtje: -

Regulier contract inclusief vakantie. Vakantiecontract. Knipkaart.

28

Openingstijden Maandag Dinsdag

15.00 tot 18.30 15.00 tot 18.30

Donderdag

15.00 tot 18.30

Studiedagen 08.00 tot 18.30 (gecombineerd met AS,YS,MS) Vakantie`s 08.00 tot 18.30 (gecombineerd met AS,YS,MS) Annulering: één maand voor de plaatsing dient er geannuleerd te worden. Indien er niet tijdig geannuleerd wordt, zal de betreffende maand in rekening worden gebracht. Zie verder de algemene voorwaarden kinderopvang. 9. Resultaat en andere ‘R-en’ Het werken aan pedagogische kwaliteit zien we bij SNO als een continu proces. Via de mappen thema’s, activiteiten en het uitvoeren hiervan meten we het resultaat en zijn we in staat om het effect van ons pedagogisch beleid te toetsen. De R van Rust, Reinheid, Regelmaat, Respect, Ruimte, Reflectie staat centraal. Met uiteindelijk als Resultaat, tevreden kinderen, ouders/verzorgers en medewerkers. Met als rode draad “Sportstimulering” en een sportkeuze op maat. Te allen tijde kunnen ouders ons aanspreken op onze visie en handelen, bij SNO staan we open voor opbouwende kritiek en verbetering. 10. Klachten SNO te alle tijde zullen gebruiken om te verbeteren. Schroom niet om met iets wat u dwars zit naar een van de medewerkers toe te stappen. Klachten kunnen ook anoniem behandeld worden via de site: www.itssnotime.nl U kunt natuurlijk altijd een afspraak maken met een van onze medewerkers om persoonlijk te praten over zaken aangaande de opvang en uw kind. Externe Klachten Is er een klacht over SNO die u niet direct bij een van de medewerkers kwijt kunt? SNO is aangemeld bij de Stichting Klachtencommissie Kinderopvang te Baarn. Dan kunt U voor uw klacht terecht bij de stichting op de website www.klachtkinderopvang.nl Tijdens kantoor uren kunt u bellen met 0900-0400034. Het email adres is [email protected] Wat is de sKK? De sKK (stichting Klachtencommissie Kinderopvang) is een onafhankelijke instelling, die vragen en klachten aanhoort, advies geeft en duidelijk maakt welke stappen genomen kunnen worden. Kinderopvanginstellingen uit het gehele land zijn aangesloten bij de sKK voor de externe klachtenbehandeling. Een klacht van ouders wordt behandeld door een klachtencommissie van 3 deskundigen met 29

ondersteuning van een ambtelijk secretaris. Afhankelijk van de herkomst van de klacht en de inhoud wordt een commissie samengesteld. 11. SNO+ De naam sportieve naschoolse opvang plus geeft het aanvullende aanbod al aan. Bij SNO+ hanteren we dezelfde visie als SNO Woudenberg. De visie blijft hetzelfde maar het aanbod van alleen sport activiteiten wordt vervangen door sport, spel en expressie activiteiten. Voor de kinderen die sport minder leuk vinden of het wel leuk vinden maar niet voor elke dag/week bieden wij deze extra mogelijkheid aan. SNO + blijft de sportieve instelling wel belangrijk vinden en richt zich daarom één keer per maand op een sportieve activiteit. Daarnaast bieden we de rest van de maand expressie activiteiten aan die worden georganiseerd vanuit verschillende thema’s. De thema’s zullen zijn: Beeldend, creatief, toneel, film en muziek. Deze thema’s zullen per week/weken afgewisseld worden. Er staat geen exacte tijd of week voor deze activiteiten vast. We spelen in op de behoeften van kinderen. Is er meer tijd nodig om het eindresultaat te bereiken dan plannen wij dit in. Met uitzondering van geplande uitstapjes, gastworkshops enz. Aan welk thema de kinderen mogen deelnemen vermelden we op de site en op een bord bij SNO+. Op deze manier bereiden we de kinderen voor op wat komen gaat en weten de ouders wat hun kinderen gaan ondernemen.

Knipkaart: De knipkaart is er om incidenteel extra uren af te kunnen nemen. Dit geldt dus niet alleen voor in de vakantie. Wanneer een ouder een contract voor de maandag heeft maar incidenteel een dinsdag opvang nodig heeft, kan dit, middels de knipkaart. De extra uren worden dan apart gefactureerd naast het reguliere contract. Knipkaart uren komen pas op de factuur van de volgende maand te staan. Bij incidentele opvang worden ook alleen de daadwerkelijke uren verrekend. Worden de kinderen bijvoorbeeld al om 16.30 uur opgehaald, dan wordt er een knipkaart geschreven van 15.00 uur tot 16.30 uur. Het uurtarief voor incidentele opvang is hoger dan het uurtarief volgens contract. Voor meer informatie met betrekking tot de tarieven verwijzen we u naar de website www.snoleusden.nl

30