PEDAGOGISCH BELEID BUITENSCHOOLSE OPVANG

PEDAGOGISCH BELEID BUITENSCHOOLSE OPVANG

Nr.

: C 110

ABC boek: Praktijk

Uitgiftedatum : september 2005, herijking september 2009, wijziging 2012 Aantal blz. : 24 Aantal bijlagen : 1 (VSO) Doel van de procedure Proceseigenaar

: vastleggen pedagogische visie, uitgangspunten en voorwaarden. : vestigingsmanagers en teams BSO

PEDAGOGISCH BELEID BUITENSCHOOLSE OPVANG DE CIRKEL

Almelo December 2012

Inhoud Voorwoord

3

Inleiding

5

Visie op de ontwikkeling van kinderen

6

Visie op de BSO

Hoofdstuk 1:

7

1.2

Functie van de buitenschoolse opvang voor kinderen

7

1.3

Functie van de buitenschoolse opvang voor de ouders

7

1.4

Functie van de buitenschoolse opvang voor de maatschappij

Hoofdstuk 2:

Pedagogische visie

8 9

2.1

De rol van de BSO in de vrije tijd van kinderen

9

2.2

Invulling van de vrije tijd

9

Hoofdstuk 3:

Pedagogische uitgangspunten

11

3.1

Vrije tijd

11

3.2

Opvoeden

11

3.3

Groepssamenstelling

12

3.4

Groepsindeling

13

3.5

Groepsbenadering

13

3.6

Integratie

14

3.7

Continuïteit

14

3.8

Groepsleiding

14

3.9

Inspraak

14

3.10

Normen en waarden

15

Hoofdstuk 4:

Randvoorwaarden

15

4.1

Belang van spelen voor de ontwikkeling van kinderen

17

4.2

De invloed van de ruimte

17

4.3

Pedagogisch medewerkers

18

4.4

Personeel

20

Bijlage 1:

Voorschoolse opvang

22

Voorwoord Kinderopvang De Cirkel bestaat sinds 1989 en de buitenschoolse opvang (BSO) is daar sinds 1993 onderdeel van. In deze periode tot aan nu is deze organisatie uitgegroeid tot een professionele organisatie met een eigen visie op kinderopvang. Kinderopvang De Cirkel biedt drie opvangvormen: kinderdagopvang voor kinderen tot vier jaar, buitenschoolse opvang voor kinderen die de basisschool bezoeken en gastouderopvang voor kinderen van zes weken tot en met basisschoolleeftijd. Dit pedagogisch beleidsplan beschrijft de visie en uitgangspunten van buitenschoolse opvang en is van toepassing op alle BSO locaties van KOV De Cirkel. Voor dit pedagogisch beleidsplan zijn de volgende vier aspecten van belang: 

 



Hoe bieden we kinderen de mogelijkheid om zich persoonlijk te ontwikkelen, denkend aan zelfvertrouwen, zelfstandigheid, creativiteit en flexibiliteit, ook wel persoonlijke competentie; Hoe bieden we kinderen een “thuis“ waar kinderen zichzelf kunnen zijn, zich kunnen ontspannen, ook wel emotionele veiligheid; Hoe bieden we kinderen de gelegenheid om sociale kennis en vaardigheden op te doen, zoals samenwerken, communiceren, anderen helpen, conflicten oplossen en voorkomen, ook wel sociale competentie; Hoe bieden we kinderen de gelegenheid om te ervaren waar grenzen zijn, wat is goed en slecht, wat mag en wat moet, ook wel het eigen maken van waarden en

normen.

Deze vier aspecten zijn beschreven door Prof. Walraven Riksen, de Wet Kinderopvang geeft aan deze aspecten te betrekken en tot uiting te laten komen in het pedagogisch beleid. Totstandkoming In de loop der jaren heeft Kinderopvang De Cirkel een eigen visie ontwikkeld op kinderopvang. Om de visie en uitgangspunten van werken voor BSO te ontwikkelen is in nauw overleg met de BSO medewerkers begin 2003 het project “Op ontdekkingsreis door de BSO” gestart. Al werkende binnen genoemd project is het pedagogisch BSO beleidplan van De Cirkel tot stand gekomen op basis van ideeën, meningen, en vooral ervaringen van de BSO pedagogisch medewerkers. Het pedagogisch BSO beleidsplan is vervolgens voorgelegd aan het managementteam en de ORCA (ouderraad) (nu CORT en CORA) van Kinderopvang De Cirkel en vastgesteld. Om recht te doen aan de ontwikkelingen van de afgelopen jaren in de BSO is dit pedagogisch beleidsplan in december 2012 geactualiseerd. Nieuwe ervaringen en nieuwe inzichten zijn redenen geweest om het pedagogische beleidsplan opnieuw kritisch te bekijken en op onderdelen aan te passen. Bij Kinderopvang De Cirkel zien we het pedagogisch beleidsplan niet als een statisch document, maar als een plan dat regelmatig vernieuwd dient te worden.

Pedagogisch beleid buitenschoolse opvang De Cirkel

3 van 24

Pedagogisch beleid Met dit pedagogisch beleidsplan willen wij onze visie op BSO inzichtelijk maken en communiceren welke pedagogische uitgangspunten ten aanzien van de BSO door ons gehanteerd worden. De pedagogische kwaliteit van de BSO kan aan de hand van dit beleidsplan getoetst worden door een ieder die daar kennis van neemt. Dit pedagogisch beleidsplan is leidraad voor het ontwikkelen en bewaken van een eenduidige continue pedagogische kwaliteit. Het beschrijft zoals eerder gezegd visie en uitgangspunten maar ook de werkwijze, doelgroep en functies van BSO De Cirkel voor kinderen, ouders en de maatschappij. Klanten en toekomstige gebruikers kunnen middels het plan een beeld krijgen van onze diensten en de wijze waarop er bij Kinderopvang De Cirkel wordt gewerkt. Dit plan is zoveel mogelijk een beschrijving van waar de BSO voor staat en wil staan. Daar waar nog niet gerealiseerd is wat er vermeld staat, streven we ernaar om dit in de nabije toekomst te realiseren. Noot: Vanwege de leesbaarheid wordt er in dit plan gesproken over “ouders”, waar ook alleenstaande ouders en verzorgers mee bedoeld worden.

Almelo Herziene versie december 2012


4 van 24

Inleiding De functie van Kinderopvang De Cirkel is: ”Het bieden van opvang aan en mede-opvoeden van kinderen op momenten dat de ouders door werk, studie of anderszins zelf die opvang en opvoeding niet kunnen verzorgen.” We willen kinderen de ruimte geven voor een leuke vrijetijdsbesteding en hen kansen bieden om zich te ontwikkelen. In de buitenschoolse opvang komen kinderen in de leeftijd van 4 t/m 12 jaar waarvan de meeste ouders werken of studeren. In de eerste levensjaren wordt de basis gelegd voor verdere ontwikkeling van een kind: een ontwikkeling naar zelfvertrouwen en zelfrespect, zelfstandigheid en van sociale vaardigheden. Buitenschoolse opvang levert hieraan een bijdrage door een stimulerende omgeving te bieden waar kinderen zichzelf kunnen zijn, zich veilig en vertrouwd voelen. Een stimulerende, veilige en vertrouwde omgeving wordt mede vormgegeven en bepaald door:     

het creëren van een huiselijke sfeer in de groep; informele omgang van kinderen met de groepsleiding; de pedagogisch medewerker begeleider/ondersteuner te laten zijn in plaats van stuurder; kinderparticipatie toe te passen: kinderen zijn medeverantwoordelijk en mogen meebeslissen; samenwerking met andere organisaties om het aanbod voor kinderen aantrekkelijker te maken.

In het vervolg van dit beleidsplan zal ingegaan worden op hoe voorgaande inhoud krijgt in de dagelijkse praktijk.


5 van 24

Visie op de ontwikkeling van kinderen Ieder kind is uniek. Een eigen individu, dat ter wereld komt met eigen karaktereigenschappen en temperament. De omgeving heeft invloed op het kind. Het karakter of ook wel de eigenheid van het kind is mede bepalend voor hoe de invloed van de omgeving binnenkomt en wat een kind ermee doet. Ieder kind heeft andere prikkels nodig om te ontwikkelen en uit te groeien tot een evenwichtige volwassene. Bij Kinderopvang De Cirkel gaan we uit van de visie dat een kind zich ontwikkelt in wisselwerking met zijn omgeving. Het kind heeft invloed op zijn opvoeders en omgeving, en opvoeders hebben op hun beurt invloed op het kind. Deze opvatting wordt weergegeven in het ‘transactionele model”.

Opvoeders

Kind (karakter, temperament)

Omgeving (Gezin, buurt, kindercentrum)

Hoe het kind zich ontwikkelt in de eerste jaren is bepalend voor de verdere levensloop. In die eerste jaren wordt de basis gelegd. pedagogisch medewerkers als mede-opvoeders zijn zich goed bewust van de wederzijdse invloeden in de ontwikkeling van kinderen en hoe die te hanteren.


6 van 24

Hoofdstuk 1: Visie op Buitenschoolse Opvang Om te bezien wat bereikt kan worden met de BSO hebben wij gekozen voor drie invalshoeken. Van welk belang is de BSO voor kinderen, voor ouders en voor de maatschappij? 1.1 De functie van de BSO voor kinderen Kinderen zijn voor bepaalde dagdelen ingeschreven bij de BSO; de BSO vervangt op die dagdelen thuis en daarom vinden wij het belangrijk dat de BSO een plek met een huiselijke sfeer is van waaruit kinderen ook eventueel kunnen deelnemen aan andere activiteiten in de buurt. Wij gaan ervan uit dat de tijd die kinderen doorbrengen op de BSO hun vrije tijd is. Vrije tijd waarin kinderen zelf kunnen kiezen wat ze willen doen en met wie, zodat ze met plezier naar onze BSO komen. De BSO heeft de taak om te zorgen voor een goede, op de behoeften van het kind gerichte, vrijetijdsinvulling. In hun vrije tijd spelen kinderen en doen ze allerlei (nieuwe) ervaringen op die van belang zijn voor hun ontwikkeling. Kenmerkend voor de vrije tijd van kinderen is dat ze in zekere mate kunnen kiezen wat ze doen. Kinderen hebben behoefte aan opvang waarin een informele omgang mogelijk is met volwassenen die oog hebben voor hun eigentijdse en geïndividualiseerde vrijetijdswensen. Randvoorwaarden om tot een goede invulling van de vrije tijd van de kinderen te kunnen komen zijn:  het creëren van een huiselijke en veilige sfeer;  de informele omgang met de groepsleiding;  pedagogisch medewerker is begeleider/ondersteuner in plaats van stuurder;  het toepassen van kinderparticipatie: kinderen zijn medeverantwoordelijk en mogen meebeslissen;  het komen tot samenwerking met andere organisaties om het aanbod voor kinderen aantrekkelijker te maken. 1.2 De functie van de BSO voor de ouder(s) Voorheen werd kinderopvang door de ouder(s) privé geregeld. Door alle veranderingen in de samenleving is de behoefte aan opvang van kinderen toegenomen. De BSO geeft werkende/studerende ouder(s) de mogelijkheid zorgen arbeidstaken te combineren. Wat vinden ouders belangrijk voor hun kinderen op de BSO? Uit onderzoeken blijkt dat ouders vaak de volgende wensen hebben: De BSO moet een huiselijke sfeer creëren, het moet er gezellig en rustig zijn, de kinderen moeten er sociale contacten kunnen aangaan, het moet er veilig zijn, betaalbaar en gemakkelijk te bereiken. De organisatie van de BSO moet flexibel zijn. Ook onze ouders geven aan deze zaken belangrijk te vinden. Verder zijn ze van mening dat de ouders tot op zekere hoogte betrokken moeten blijven bij de BSO. Ouders willen graag geïnformeerd blijven over het wel en wee van hun kind op de BSO. Daarom worden er jaarlijks 10-minuten gesprekken gevoerd met ouders.


7 van 24

1.3 De functie die de BSO voor de maatschappij vervult Kinderen groeien tegenwoordig op in een multiculturele samenleving. Daarnaast zijn er maatschappelijke ontwikkelingen die laten zien dat het doorsnee gezin: vader, moeder en kinderen, niet meer de vanzelfsprekende samenlevingsvorm is. De laatste jaren heeft de overheid meer aandacht voor het belang van vrijetijdsvoorzieningen. Voor deze toegenomen aandacht zijn meerdere redenen te noemen: er zijn meer vrouwen gaan werken, waardoor de vraag naar kinderopvang is toegenomen en het steeds meer geaccepteerd is geraakt dat kinderen door professionele kinderopvangers worden opgevangen. . Daarnaast is het inzicht gegroeid dat professionele kinderopvang ook goed is voor de ontwikkeling van kinderen. Kinderopvang De Cirkel levert in haar werkgebied Almelo, Twenterand en Tubbergen hieraan een bijdrage door het bieden van breed toegankelijke professionele en kwalitatief goede kinderopvang die voldoet aan de weten regelgeving.


8 van 24

Hoofdstuk 2: Pedagogische visie 2.1 De rol van de BSO in de vrije tijd van kinderen De samenleving is de laatste vijftien jaar sterk veranderd. Kinderen en tieners groeien onder andere omstandigheden op dan hun ouders en de leerkrachten, beroepskrachten en vrijwilligers die met hen werken. Televisie, informatica en technologische ontwikkelingen hebben ook grote invloed op de invulling van de vrije tijd van kinderen en tieners. Vaak naar voren komende verschillen tussen vroeger en nu zijn: meer werkende moeders, meer deelname van kinderen aan georganiseerde activiteiten, invloed van televisie, computer en internet is toegenomen, toename van verkeer en invloed daarvan op de speelgelegenheid: minder gelegenheid tot buitenspelen. Naar aanleiding van de veranderingen in de samenleving is de vraag naar professionele opvang buiten de schooltijden om, toegenomen. De BSO biedt die opvang aan kinderen en ouders. 2.2 De invulling van de BSO-tijd Wij vinden, zoals al eerder genoemd, een goede vrijetijdsinvulling zeer belangrijk voor de BSO. We willen kwalitatief goede opvang bieden. Om hiertoe te komen, zorgen we ervoor dat:  we samenwerken binnen de eigen organisatie Door samen te werken wordt opgedane kennis gedeeld en komt deze kennis voor meerdere vestigingen beschikbaar. Regelmatig ontplooien we locatieoverstijgende projecten /samenwerkingsverbanden (gezamenlijke sportactiviteiten in de schoolvakantie/ ontwikkeling themakisten). De bedoeling is dat er in de toekomst meer van dergelijke initiatieven ontplooid worden. Ook wordt er regelmatig gezamenlijk spelmateriaal aangeschaft dat rouleert over de verschillende BSO-vestigingen.  we investeren in (bij)scholing van BSO pedagogisch medewerkers Een aantal keren per jaar worden er, speciaal voor de pedagogisch medewerkers van de BSO, themabijeenkomsten georganiseerd. Tijdens deze themabijeenkomsten wordt ingegaan op (actuele) thema’s die voor de BSO gelden. Ook zijn het momenten waarop de pedagogisch medewerkers collega’s van andere vestigingen treffen en contacten leggen en/of elkaar makkelijk kunnen bevragen. 

we nauw samenwerken met andere organisaties en instellingen,  Daar waar mogelijk neemt De Cirkel deel aan initiatieven die leiden tot betere afstemming, samenhang en samenwerking tussen o.a. opvang, onderwijs en zorg voor de doelgroep 0-12 jarigen. Door partnerschap willen we gezamenlijk vorm geven aan de opvoeding en ontwikkeling van kinderen. We streven naar overeenstemming in pedagogische uitgangspunten en een doorgaande lijn in de opvoeding. Samen dragen we zorg voor de antwoorden op vragen en het oplossen van problemen.


9 van 24













Aansluiting van opvang op schooltijden en vrijetijdsactiviteiten vraagt afstemming en samenwerking tussen organisaties. Het maakt de dagindeling voor kinderen prettiger en het biedt voor ouders meer flexibiliteit. Wij gaan gezamenlijk op zoek naar mogelijkheden voor zogenoemde dagarrangementen. Zo participeert Kinderopvang De Cirkel in drie Almelose Brede Buurt School platforms en ook in Twenterand neemt De Cirkel deel aan de vier Brede Buurt School platforms die actief zijn in de vier verschillende kernen van Twenterand: Vriezenveen, Vroomshoop, Westerhaar en Den Ham. Daarnaast hechten we belang aan participatie aan de (op te richten) Centra voor Jeugd en Gezin in ons werkgebied. Ook werken we samen met sportverenigingen, creativiteitscentra en bibliotheken. In de toekomst zullen we bestaande samenwerkingsvormen verder intensiveren en uitbreiden. We willen graag deelnemen aan activiteiten in onder andere wijkcentra en scholen (verlengde schooldag activiteiten) en zijn actief om samenwerking aan te gaan met, sportverenigingen, muziekschool, scouting en creatieve centra. Hiermee beogen we de positie van de BSO in de wijk te verankeren en tegelijkertijd willen we daarmee de vrijetijdsbesteding van kinderen in de BSO kwalitatief verbeteren. Samenwerkingprojecten KDV-BSO dienen de overgang voor 4-jarigen van het KDV naar de BSO te vergemakkelijken, en anderzijds hopen we voor de 3-jarigen een toegepast programma te kunnen realiseren, opdat de KDV’s gerichter met peuters gaan werken en de BSO’s laagdrempeliger en meer vertrouwd worden bij ouders en schoolstartende kinderen;

een relatie te leggen tussen de BSO en het onderwijs/de scholen: Kinderopvang De Cirkel ziet de BSO als ontmoetingsplaats voor kinderen uit de wijk. Intensivering van die contacten tussen BSO en verschillende soorten scholen (bijzonder, speciaal en openbaar onderwijs) is goed vanuit de visie dat deelnemen aan VSD (Verlengde Schooldag) activiteiten de wisselwerking tussen scholen en de BSO en de betreffende wijk bevordert. De manieren waarop de BSO daaraan werkt zijn:  samenwerkingsverbanden opstarten met verschillende Brede Buurt Scholen (BBS) waarbij gewerkt wordt aan een volledig dagarrangement van 7.30-18.00 met VSO, school,TSO en BSO;  deelname aan z.g.n. ontwikkelgroepen voor nieuwe BBS-en;  deelname aan Verlengde Schooldag activiteiten;  medewerkers die samen met scholen in een pand gehuisvest zijn of dit in de toekomst gaan doen nemen deel aan gebruikersoverleggen;  nieuwe scholen worden vooraf bezocht door medewerkers om de werkwijze van onze BSO toe te lichten en om een contactpersoon te introduceren die bij vragen van de school altijd benaderd kan worden.

In de toekomst wil de BSO actiever met de scholen gaan samenwerken op het gebied van projectonderwijs, huiswerkbegeleiding, beheer, ouderavonden en PR. Pedagogisch beleid buitenschoolse opvang De Cirkel

10 van 24

Hoofdstuk 3: Pedagogische uitgangspunten 3.1 Vrije tijd De tijd die kinderen doorbrengen op de BSO is hun vrije tijd. We vinden het belangrijk dat kinderen de tijd die ze op de BSO doorbrengen ook als vrije tijd ervaren. In de vrije tijd van het kind staat spelen centraal. De BSO zorgt voor voldoende uitdagende ruimtes (binnen en buiten), spelmateriaal en stimulerende begeleiding. Kinderen zijn vrij om te kiezen wat ze willen doen en met wie, maar er is wel een zekere mate van structuur in de vorm van dagindeling en er zijn bepaalde groepsregels, die opgesteld zijn door de pedagogisch medewerkers en de kinderen (zie bijlage “Groepsregels”). Kinderen zoeken elkaar op met spelen en in het spel ontstaan vriendschappen. Bij Kinderopvang De Cirkel werken we met thema’s. Pedagogisch medewerkers kiezen bij voorkeur samen met kinderen de thema’s uit. Bij deze thema’s worden allerhande soorten activiteiten bedacht, soms ook door de kinderen zelf. Door het aanbieden van speelruimte, spelmaterialen en activiteiten willen we de kinderen keuzes, uitdaging en afwisseling bieden. Op deze manier kunnen zij zich, spelenderwijs, ontwikkelen. Kinderen geven zelf aan óf ze aan een activiteit en aan welke activiteit ze willen meedoen. 3.2 Opvoeden Begeleiden van kinderen gedurende een aantal dagdelen per week betekent ook opvoeden. Dit komt tot uiting in: omgangsregels, huisregels (zoveel mogelijk samen met de kinderen gemaakt) en begeleiden naar zelfstandigheid. Dit gaat in samenspraak met de ouders. De ouders houden de regie over de opvoeding van hun kind. Maar de BSO en haar pedagogisch medewerkers dragen bij in de opvoeding van de kinderen door:  zelfredzaamheid en zelfstandigheid van kinderen te stimuleren. Kinderen worden uitgedaagd om eerst zelf iets op te lossen. De groepsleiding speelt een ondersteunende rol. Zij moedigen kinderen aan om iets te proberen of geven handreikingen;  het vergroten van zelfvertrouwen van kinderen door kinderen positief te benaderen en vooral te benadrukken wat het kind goed kan. Kinderen worden ondersteund bij het aangaan van nieuwe uitdagingen;  sociale vaardigheden van kinderen uit te breiden. De groep brengt een extra dimensie in het aanleren/vergroten van de sociale vaardigheden. Kinderen komen met zowel oudere als jongere kinderen in aanraking. Ze leren daarmee aspecten als rekening houden met elkaar, elkaar helpen, luisteren naar elkaar en opkomen voor jezelf;  oog voor sociale activiteiten te hebben. Er wordt aandacht besteed aan verjaardagen van pedagogisch medewerkers en kinderen uit de groep. Ook aan het vieren van diverse culturele feestdagen en het actief voorbereiden hierop (groepsversiering maken, gedichten voor elkaar opstellen) wordt veel aandacht besteed op de BSO;


11 van 24







het helpen bij het ontwikkelen van schoolvaardigheden. Als kinderen hulp nodig hebben bij hun huiswerk kunnen ze daarvoor altijd een beroep doen op een pedagogisch medewerker; kinderen te leren kiezen. Door kinderen zelf te laten kiezen hoe zij hun tijd besteden in de BSO, worden zij geprikkeld zelfstandig initiatieven te nemen. Kinderen die veel eenzijdige keuzes maken, of moeite hebben om zelf initiatief te nemen worden daarin begeleid en gestimuleerd door de groepsleiding. Door het aanbieden van gevarieerd spel en/of groepsruimte doen kinderen nieuwe ervaringen op; de lichamelijke ontwikkeling van kinderen te stimuleren. Op alle BSO’s is er aandacht voor bewegingsspel en is er de mogelijkheid om buiten te spelen. de taalontwikkeling van kinderen te stimuleren. De taal wordt onder andere gestimuleerd door activiteiten zoals bijvoorbeeld lezen en voorlezen en het luisteren naar uitleg van activiteiten. Op alle BSO’s wordt tevens gelet op correct taalgebruik. In de pedagogische benadering wordt voortdurend stilgestaan bij zaken als: elkaar aanspreken, ruzies bijleggen, elkaar complimenten geven.

In de groep 7 tot 13 jaar worden in samenspraak met de kinderen de groepsregels opgesteld en hun wensen en ideeën geïnventariseerd. 3.3 Groepssamenstelling De groepen zijn samengesteld volgens de normen uit de Wet Kinderopvang: per 10 kinderen wordt 1 pedagogisch medewerker ingezet. De BSO is toegankelijk voor alle kinderen. Kinderen van hoog- en laagopgeleide ouders, veel en weinig verdienende ouders, voor kinderen uit alle etnische bevolkingsgroepen, en voor kinderen van allerlei soorten scholen, variërend van openbare-, bijzondere- en speciaal onderwijsscholen. Onze BSO kent drie groepssamenstellingen:  opvang voor jongere kinderen van 4-7 jaar;  opvang voor oudere kinderen van 7-13 jaar;  opvang voor gemengde groepen kinderen van 4-13 jaar. Er valt voor alle samenstellingen iets te zeggen. Waarom kiest Kinderopvang De Cirkel een aanbod met daarin de verschillende groepssamenstellingen? Hieronder lichten we die keuze toe. Gemengde groepssamenstelling  jonge kinderen worden gestimuleerd in hun spel door oudere kinderen;  kinderen kunnen gedurende de hele opvangperiode in dezelfde groep blijven;  het benadert de huiselijke sfeer;  kinderen uit één gezin kunnen bij elkaar in de groep;  oudere kinderen kunnen hun zorgzaamheid ontwikkelen voor jonge kinderen;  kinderen leren rekening houden met elkaar;  kinderen worden gestimuleerd voor zichzelf op te komen. Pedagogisch beleid buitenschoolse opvang De Cirkel

12 van 24

Jonge kinderen De BSO dient als veilige plek en gezellige speelplek voor jonge kinderen. In de BSO is er voor jonge kinderen speelgoed dat hen aanspreekt als een poppenhoek, bouwhoek, knutselmateriaal, winkeltje, etc. Daarnaast worden er met oudere kinderen en jonge kindergroepen afspraken gemaakt zodat jonge kinderen ook eens rustig kunnen spelen met hun leeftijdgenootjes. Oudere kinderen De BSO dient als huiskamer voor oudere kinderen, waar hun eigen inbreng/participatie van groot belang is. Kinderen vanaf 7 jaar komen na schooltijd naar de BSO om daar even samen iets te drinken en bij te kletsen. Het is een soort thuishonk van waaruit ze hun eigen weg gaan. Ze kunnen in de BSO blijven spelen, maar ook bij een vriendje of vriendinnetje, naar een club of vereniging of naar het voetbalveld in de buurt gaan. Met ouders en kinderen is in een contract afgesproken wat kinderen wel of niet mogen. Oudere kinderen hebben behoefte om naar buiten te gaan en nieuwe dingen te ontdekken, zonder dat een volwassene hen steeds in het oog houdt. 3.4 Groepsindeling Onze BSO kent de volgende groepsindeling: Er wordt gewerkt vanuit één of meerdere stamgroepen. In deze stamgroepen worden de vaste rituelen als drinken/fruit eten/lunchen gezamenlijk gedaan. Ze leren aan tafel de kinderen uit hun stamgroep kennen voor zover ze deze nog niet vanuit school en/of de wijk kennen. Vervolgens wordt de kinderen, in verschillende ruimtes, binnen en buiten, de gelegenheid geboden om te spelen of aan activiteiten mee te doen. Kinderen hebben dus de vrijheid om te gaan spelen met kinderen buiten hun stamgroep. 3.5 Groepsbenadering We zijn binnen onze BSO, zoals hierboven benoemd, toegankelijk voor alle kinderen. Waar mogelijk zal getracht worden om zoveel mogelijk aan de verschillende wensen van ouders en kinderen tegemoet te komen. Dit kan echter alleen binnen bepaalde kaders. De BSO is een groepsopvang, daardoor is het niet altijd mogelijk om kinderen op te vangen die behoefte hebben aan individuele begeleiding. Kinderen moeten passen binnen een groepsgerichte aanpak. De opleidingen van onze pedagogisch medewerkers zijn erop gericht om een groepsgerichte benadering te kunnen bieden. Het vraagt een andere achtergrond en benadering om op een individuele manier te kunnen werken met kinderen die om een specifieke, individugerichte benadering vragen, bijvoorbeeld omdat ze opvallend gedrag vertonen. Waar mogelijk zal getracht worden om ook deze kinderen een zo goed mogelijke begeleiding te geven. Om te beoordelen of een kind wel of niet geschikt is om opgevangen te worden op een BSO wordt door De Cirkel een protocol gehanteerd: in- en uitsluitingscriteria BSO.


13 van 24

3.6 Integratie De BSO is een onderdeel van de buurt/wijk waar de kinderen wonen en naar school gaan. We vinden het daarom belangrijk dat vriendjes en vriendinnetjes van de kinderen de gelegenheid krijgen om te komen meespelen op de BSO. Hiervoor dienen de ouders van het vriendje/vriendinnetje vooraf een formulier in te vullen en te ondertekenen. Met buitenspel worden de kinderen uit de wijk er, waar mogelijk, bij betrokken. Verder doen enkele BSO’s mee aan buurtactiviteiten zoals de vakantiespelweek. 3.7 Continuïteit De buitenschoolse opvang zorgt voor continuïteit in de opvang. Kinderen en ouders kunnen op de voorziening rekenen als een “tweede huis”. De BSO is open op alle schooldagen na schooltijd en in de schoolvakanties. Daarnaast kan er in overleg tegen extra betaling op ingelaste vrije dagen van scholen extra opvang geregeld worden, mits hier voldoende animo voor is en dit tijdig wordt doorgegeven. Er is enige mate van flexibiliteit in de opvang mogelijk:  de mogelijkheid om incidenteel een dag te ruilen.  keuzemogelijkheid uit opvang gedurende het hele jaar, opvang uitsluitend gedurende de schoolweken of schoolvakantiewekenopvang;  ouders met een wisselend werkrooster kunnen gebruik maken van wisselende opvang;  de ophaaltijd van kinderen is na 16.30 uur flexibel. De BSO sluit om 18.00 uur. Op aanvraag, en bij voldoende animo, is opvang tot 18.30 uur mogelijk. 3.8 Groepsleiding Begeleiding van de opvang gebeurt door beroepskrachten met een relevante MBO opleiding of daarvoor studerend. De pedagogisch medewerkers worden regelmatig bijgeschoold d.m.v. deelname aan cursussen en themabijeenkomsten. Pedagogisch medewerkers van De Cirkel bewaken door hun manier van werken zowel de emotionele als de fysieke veiligheid van de kinderen die zij opvangen. Zij doen dit in de meest brede zin van het woord. Dit betekent o.a. dat zij al jarenlang een signalerende functie vervullen als het gaat om het handelen bij een (vermoeden van) kindermishandeling. Hierbij wordt de werkwijze uit de landelijke Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling gevolgd. Deze meldcode geeft een stappenplan van hoe te handelen bij: 1) ( een vermoeden van) huiselijk geweld en kindermishandeling; 2) grensoverschrijdend seksueel gedrag tussen kinderen onderling; 3) ( een vermoeden van) kindermishandeling door de beroepskracht. Wat het laatste betreft neemt De Cirkel preventief natuurlijk al de nodige voorzorgsmaatregelen. Voor alles staat dat er gewerkt wordt in een open, professioneel werkklimaat waarbij de drempel om elkaar op bepaalde gedragingen binnen het werk aan te spreken zo laag mogelijk is. Ook de werving- en selectieprocedure en het kunnen Pedagogisch beleid buitenschoolse opvang De Cirkel

14 van 24

overleggen van een VOG ( verklaring omtrent gedrag) van nieuwe medewerkers en stagiaires is een van de onderdelen om een betrouwbare opvang te blijven waarborgen. 3.9 Inspraak In de vorm van een centrale ouderraad en een vestigingsouderraad (ORCA) en kinderparticipatie worden ouders en kinderen betrokken bij de dagelijkse gang van zaken in de buitenschoolse opvang. We voeren tevens tweejaarlijks de zogenaamde Tevredenheidenquête uit onder ouders. Dat betekent dat regelmatig de wensen en behoeften van ouders en kinderen in beeld worden gebracht. 3.10 Normen en waarden In alle voorgaande items staan al veel uitgangspunten van gehanteerde normen en waarden. Hieronder volgt nog een kleine specifieke opsomming.  Regels  Wij stellen zoveel mogelijk samen met de kinderen onze groepsregels op.  Wij spreken kinderen aan op regels die gemaakt zijn.  Omgangsregels en sociale vaardigheden worden regelmatig benoemd en naar elkaar toe uitgesproken.  Ruzies  Ruzies worden samen met de kinderen opgelost.  Kinderen krijgen de kans om hun eigen verhaal te vertellen.  Respect voor de eigenheid  Kinderen leren om met respect om te gaan met andere kinderen en hun eigenaardigheden.  Kinderen worden niet gedwongen om deel te nemen aan activiteiten: vermoeidheid of geen zin zijn argumenten die serieus worden genomen.  Kwaliteit: Veiligheid, gezondheid en hygiëne  Kinderopvang De Cirkel heeft kwaliteit hoog in het vaandel. We willen meer dan alleen voldoen aan de vereiste basiskwaliteitsnormen zoals verwoord in het convenant Kwaliteit dat door de kinderopvangbranche en ouderorganisatie BOinK is opgesteld.  De Cirkel is een HKZ-gecertificeerde organisatie; jaarlijks worden wij door een extern instituut gekeurd.  Cirkelbreed wordt gewerkt volgens een kwaliteitssysteem dat bewaakt wordt door de stafmedewerker kwaliteit en een externe auditor;  Wij vinden het belangrijk dat onze kinderen veilig van school gehaald en gebracht worden. Indien wij de kinderen niet met eigen vervoer naar de BSO brengen, dan gaat een pedagogisch medewerker mee om de kinderen te begeleiden van school naar de BSO. Al bij het ophalen willen wij de kwaliteit van de opvang waarborgen. Om de herkenbaarheid van pedagogisch medewerkers te vergroten en om de aandacht van het langsrijdende verkeer te vragen worden verkeersvestjes/bodywarmers gedragen;  Bij Kinderopvang De Cirkel dragen we (natuurlijk) buitenspelen een warm hart toe. In het project Natuurlijk Buitenspelen dat in 2009 is gestart, worden de buitenspeelruimtes van een groot aantal locaties aangepast/opgewaardeerd vanuit de visie Natuurlijk Buitenspelen. Pedagogisch beleid buitenschoolse opvang De Cirkel

15 van 24



De nieuwe buitenspeelplekken zullen de kinderen meer uitdaging bieden en er zal volop ruimte voor natuurbeleving, creativiteit, spel en beweging worden geboden, maar ook voor rust en communicatie. Om gezond en veilig werken te bevorderen zijn er interne auditoren benoemd. Het interne auditteam opereert onder toezicht van de stafmedewerker kwaliteit. Tevens zijn er ergocoaches aangesteld, die ook onder de supervisie van de stafmedewerker kwaliteit vallen. Ook zijn er pedagogisch medewerkers die op de locatie de verantwoordelijkheid dragen voor het invullen van de RIE. De pedagogisch medewerkers voeren deze taak uit onder auspiciën van de stafmedewerker kwaliteit.


16 van 24

Hoofdstuk 4: Randvoorwaarden 4.1 Het belang van spelen voor de ontwikkeling van kinderen Spelen is voor kinderen hetzelfde als ademhalen. Ze kunnen niet zonder. Spelen is de motor van de ontwikkeling van kinderen. Kinderopvang De Cirkel draagt spelen een warm hart toe. De BSO wil kinderen de mogelijkheid bieden om optimaal te kunnen spelen. De ingrediënten daarvoor zijn aanwezig: andere kinderen, een gevarieerd aanbod aan spelmaterialen en activiteiten, professionele begeleiding, en een kindvriendelijke en veilige ruimte. Dit zijn belangrijke voorwaarden om tot spel te komen. De BSO is een eigenstandig pedagogisch milieu, dat weer andere mogelijkheden biedt aan kinderen dan de thuissituatie. De meerwaarde van de groepssituatie kan bewust ingezet worden. Het is daarom logisch om extra aandacht te besteden aan:  spelontwikkeling;  ontwikkeling en afstemming van het activiteitenaanbod;  de juiste voorwaarden creëren om tot (vrij) spel en activiteiten te komen en waar nodig ondersteuning bij de activiteiten en het spel van de kinderen door de pedagogisch medewerkers. De kwaliteit van spel en spelen wordt bepaald door verschillende factoren:  de houding van de pedagogisch medewerker;  de indeling van de ruimte;  de structuur: in de vorm van regels, afspraken en dagindeling en de communicatie met de ouders. Hoe dit er in de praktijk uitziet wordt hieronder beschreven. 4.2 De invloed van de ruimte De ruimte wordt bewust op een bepaalde manier gebruikt en ingericht om pedagogische doelstellingen te verwezenlijken. Ruimte heeft invloed op het gedrag, het spel en de activiteiten van kinderen. De ruimte kan uitdagen tot spelen en bewegen en het oefenen van vaardigheden of juist verveling oproepen. Een goede ruimte moet uitnodigen tot samenspelen en communicatie tussen de kinderen stimuleren maar ook mogelijkheden bieden om je terug te trekken. De visie van de BSO op zelfstandigheid, privacy en vrije tijd is in de inrichting en de indeling van de verschillende ruimtes terug te vinden. Zo zijn er grote verschillen te zien in ruimtes die door oudere kinderen gebruikt worden, en in ruimtes die door jongere kinderen gebruikt worden. In de indeling van de ruimtes voor jongere kinderen ligt de nadruk meer op spelen in hoekjes (poppenhoek, knutselhoek, bouwhoek) terwijl de indeling van de ruimtes voor de oudsten veel meer gericht is op vrij spelen, zelf kiezen, lichamelijk uitdagende activiteiten, gezelschapsspelen, handenarbeid en computeren. Pedagogisch beleid buitenschoolse opvang De Cirkel

17 van 24

De buitenruimtes zijn vaak zo ingericht dat oudere en jongere kinderen zich er allebei kunnen vermaken. Daar waar BSO’s in een school gehuisvest zijn, wordt gebruik gemaakt van de schoolbuitenruimte(s). Bij BSO’s waar een buitenspeelplek is gecreëerd die gevarieerd en uitdagend is, wordt door de kinderen graag en veelvuldig buiten gespeeld. Kinderen vragen om een goede en specifiek op de doelgroep ingerichte ruimte die goed bereikbaar is. De indeling en inrichting van binnen- en buitenruimtes zijn dus essentieel voor een goed activiteitenaanbod voor kinderen. Kinderopvang De Cirkel streeft er naar om de buitenruimtes op bestaande vestigingen te optimaliseren vanuit de visie Natuurlijk Buitenspelen en om hier bij nieuwe vestigingen vanaf het begin veel aandacht aan te besteden. 4.3 Pedagogisch medewerkers Omdat Kinderopvang De Cirkel veel waarde hecht aan een goed spelen activiteitenaanbod, zijn de pedagogisch medewerkers van groot belang voor de BSO. Zij zijn immers de spil tussen het kind en de spelmogelijkheden en activiteiten. Bij de BSO werken pedagogisch medewerkers die de hieronder omschreven vaardigheden reeds beheersen, of er hard aan werken. Een pedagogisch medewerker:  weet wat de kinderen willen ondernemen;  houdt voldoende afstand wanneer kinderen zelf bezig zijn ;  stimuleert initiatieven van kinderen;  kan signalen oppikken van kinderen wanneer ze ergens mee zitten of ontevreden zijn is op de hoogte van de sociale kaart in de omgeving, en weet de leuke plekjes voor kinderen;  kent de talenten en angsten van kinderen, en weet ook waar de gevaren zijn voor kinderen;  is een uitnodigende, betrokken en gezellige pedagogisch medewerker die met elk kind een relatie opbouwt. Kinderen in de BSO hebben behoefte aan gezelligheid, maar ook aan geheimen, eigen plekjes, elkaar en zelfstandigheid.  kan activiteiten bedenken en organiseren die kinderen aanspreken en weet kinderen daarmee uit te dagen en te inspireren. De keuze voor het type pedagogisch medewerker of voor de samenstelling van het team heeft alles te maken met het pedagogisch beleid. De uitgangspunten in het pedagogisch beleid bepalen het profiel van de pedagogisch medewerker. Participatie voor kinderen staat bij Kinderopvang De Cirkel hoog in het vaandel en zal de komende periode nog verder vorm gegeven worden. Daar horen pedagogisch medewerkers bij die open staan voor de mening van kinderen. Voor het creëren van een huiselijke sfeer is een invoelende pedagogisch medewerker nodig die kinderen begrijpt en aanvoelt. Tevens wil de BSO open staan voor wat de omgeving te bieden heeft. Daar horen dus pedagogisch medewerkers bij die hun eigen specifieke talenten kunnen en willen inzetten t.b.v. het werk, die kunnen en willen samenwerken met andere instellingen, ouders en collega’s uit de organisatie. Op sommige punten kunnen in de vorm van bijscholing belangrijke vaardigheden worden aangeleerd, daar waar die nog niet aanwezig zijn. Pedagogisch beleid buitenschoolse opvang De Cirkel

18 van 24

Bij toekomstige vacatures zal op deze specifieke vaardigheden gelet worden. CONTACT ouders –groepsleiding over welbevinden en ontwikkeling van het kind We vinden het belangrijk dat pedagogisch medewerkers goed contact hebben met de ouders zodat beiden over en weer weten wat er zich afspeelt in de belevingswereld van het kind. Voordat een kind bij de BSO wordt opgevangen vindt er een intakegesprek plaats. Tijdens dat gesprek informeren we ouders over de dagelijkse gang van zaken op de BSO zodat zij weten door wie en hoe hun kind wordt opgevangen. Ook informeren we bij ouders in dat gesprek naar eventuele bijzonderheden met betrekking tot het gedrag of de ontwikkeling van het kind zodat de pedagogisch medewerkers daar rekening mee kunnen houden. Pedagogisch medewerkers houden voortdurend in de gaten of een kind zich vertrouwd en prettig voelt. Ook zijn zij "mede-bewakers" van het ontwikkelingsniveau van de kinderen. In de dagelijkse praktijk zien pedagogisch medewerkers hoe een kind zich voelt en gedraagt en zich ontwikkelt.. Daarnaast zijn er vaste observatie- en bespreekmomenten volgens een methode. Aan de hand van observatielijsten wordt elk kind minimaal één keer per jaar geobserveerd. Het invullen van de lijst is het vast leggen van de bevindingen van dat moment en in die zin dus een momentopname. Echter door dit ieder jaar te doen ontstaat een beeld door de tijd heen. Ouders worden geïnformeerd over de observatie en krijgen inzage in de gegevens. Aan het eind van de opvangperiode krijgen ouders desgewenst het volledige verslag mee. Daar waar pedagogisch medewerkers zich bezorgd maken over de ontwikkeling van een kind zal dit met de ouders besproken worden. Zonodig worden (gezamenlijk) stappen ondernomen. Voor alle kleine en grote zorgen die pedagogisch medewerkers hebben omtrent kinderen is er een protocol van handelen opgesteld ( C 500, ABC boek praktijk). Het protocol geeft richting aan het formuleren van het probleem, de stappen die nodig zijn om het probleem bespreekbaar te maken en de handelingen richting oplossing of hulp. De teams van Kinderopvang De Cirkel gebruiken het protocol en de bijbehorende checklist tijdens teamvergaderingen waarin pedagogisch medewerkers hun zorgen delen met hun collega’s die werken met hetzelfde kind. Zij kunnen dan zelf beoordelen wanneer hun leidinggevende en/of zorgcoördinator ingeschakeld moet worden. Samen met de leidinggevende en/of zorgcoördinator wordt bekeken of er een gesprek met ouders moet plaatsvinden en mogelijk daarna observatie of advies om hulp in te schakelen. Naast het feit dat dit protocol een handleiding en richtlijn voor pedagogisch medewerkers van Kinderopvang De Cirkel is, is het ook een waarborg voor ouders dat als er zorgen zijn omtrent hun kind, dat daar over gesproken gaat worden. Het protocol geeft aan dat daarbij niet over één nacht ijs wordt gegaan. Ouders moeten niet onnodig verontrust worden. Sommige zorgen verdwijnen namelijk nadat er over gesproken is en een kind anders benaderd wordt of als blijkt dat het een fase was waarna het kind het gedrag niet meer vertoont.


19 van 24

Vermoeden van kindermishandeling Kinderopvang De Cirkel werkt met een protocol kindermishandeling (C 400), waarin pedagogisch medewerkers handvaten krijgen om hun vermoedens van kindermishandeling te onderzoeken en in acties om te zetten. De medewerkers van Kinderopvang De Cirkel zijn professionals die hun verantwoordelijkheid nemen indien zij een vermoeden van kindermishandeling hebben Overlijden en begeleiden van kinderen in hun rouwproces Het overlijden van een kind, een ouder of een pedagogisch medewerker is een ingrijpende gebeurtenis in het leven van een kind. In het protocol rouwverwerking (C 600) is gericht op het handelen van de pedagogisch medewerkers in geval van overlijden van een kind, van een gezins- of familielid van een kind, of van een medewerker van de BSO. De wijze waarop de pedagogisch medewerkers kinderen begeleiden in hun rouwproces, wordt in sterke mate bepaald door de leeftijd van een kind en de wijze waarop een kind met dood omgaat. Pedagogisch medewerkers beschikken over voldoende kennis en vaardigheden ten aanzien van de wijze waarop kinderen op verschillende leeftijden dood ervaren. 4.4 Personeel Kinderopvang De Cirkel werkt uitsluitend met gekwalificeerde en deskundige pedagogisch medewerkers. Op deze manier wil Kinderopvang De Cirkel kwaliteit en continuïteit van opvang bieden. Pedagogisch medewerkers zijn in het bezit van een gericht MBO-diploma of zijn daarvoor aan het studeren. Naast de door medewerkers gevolgde beroepsopleiding vinden we het belangrijk dat medewerkers zich verder scholen en ontwikkelen. Regelmatig bieden we medewerkers de gelegenheid om cursussen of trainingen te volgen zoals bijvoorbeeld vroegtijdig signaleren, Risico-inventarisatie en evaluatie, lastig gedrag. Daarnaast worden er voor BSO pedagogisch medewerkers regelmatig themabijeenkomsten georganiseerd. Ook investeren we in het opleiden van eigen personeel. We bieden studenten een leer/werkplek in het kader van de BeroepsBegeleidende Leerweg (BBL) waarmee ze bij goed functioneren na drie jaar een vaste baan krijgen aangeboden. Iedere BSO kent vaste pedagogisch medewerkers en zo veel mogelijk ook vaste invalmedewerkers. Er wordt naar gestreefd om medewerkers op vaste dagen te laten werken, zodat er voor kinderen en ouders rust en continuïteit is in personele bezetting. Per locatie is er een vestigingsmanager aangesteld, die verantwoordelijk is voor de kwaliteit van de geboden opvang. In alle BSO teams streven we naar een gemêleerde teamsamenstelling, opdat men elkaars talenten en verschillen kan gebruiken om te komen tot een goede begeleiding van de groep.


20 van 24

We blijven daarom met name streven naar het aantrekken van meer mannelijke pedagogisch medewerkers. Alle pedagogisch medewerkers dienen te beschikken over:  Kennis De BSO-pedagogisch medewerker heeft kennis over de ontwikkeling van kinderen in de basisschoolleeftijd, de mogelijkheden van vrijetijdsbesteding en activiteiten die passen bij de diverse leeftijdsgroepen, kennis van methodiek van groepswerk met kinderen;  Vaardigheden Een BSO-pedagogisch medewerker kan goed communiceren, een kindvriendelijke en huiselijke sfeer creëren, een breed aanbod van leuke en zinvolle activiteiten organiseren, zowel binnen als buiten de BSO, omgaan met verschillen tussen jongens en meisjes, structuur bieden en grenzen stellen, sociaal gedrag en saamhorigheid stimuleren, problemen tussen kinderen bespreekbaar (helpen) maken en hen ondersteunen bij het oplossen ervan, contact onderhouden met ouders, gevoelig zijn voor signalen van ouders en deze bespreekbaar maken, samenwerken met collega’s, samenwerken met andere instellingen.  Goede beroepshouding De BSO–pedagogisch medewerker heeft plezier in het omgaan met kinderen in de basisschoolleeftijd, kan zich inleven in wat kinderen bezighoudt, staat open voor initiatieven van kinderen, staat open voor wensen van kinderen en ouders, is zelfstandig en creatief, kan reflecteren op eigen handelen, heeft zelfvertrouwen en gezag, durft beslissingen te nemen, kan omgaan met kritiek, is betrouwbaar want ze houdt zich aan gemaakte afspraken en ze is trots op haar vak.


21 van 24

BIJLAGE 1

PEDAGOGISCH BELEID KINDEROPVANG DE CIRKEL – VOORSCHOOLSE OPVANG Voorwoord De motie Van Aartsen/Bos heeft ervoor gezorgd dat basisscholen m.i.v. augustus 2007 verplicht werden voor-, tussen- en naschoolse opvang te bieden tussen 07.30 uur en 18.30 uur, ofwel dat scholen faciliteiten bieden waarbinnen andere partijen dat doen en de randvoorwaarden hierbij aan te geven. Met de convenanten inzake buitenschoolse opvang die Kinderopvang De Cirkel medio 2007 afsloot met alle schoolbesturen uit Almelo en Twenterand committeerde Kinderopvang De Cirkel zich tot het verzorgen van voor- en naschoolse opvang. Dienst voorschoolse opvang Kinderopvang De Cirkel ziet VSO als een onderdeel van de buitenschoolse opvang. Samen met de naschoolse opvang vormt de voorschoolse opvang de dienst buitenschoolse opvang. De kernfunctie van de VSO is dan ook gelijk aan die van de naschoolse opvang, nl.: “Het bieden van opvang aan en mede-opvoeden van kinderen op momenten dat de ouders door werk, studie of anderszins zelf die opvang en opvoeding niet kunnen verzorgen.’’ Kinderopvang De Cirkel heeft om logistieke redenen ervoor gekozen om, bij voldoende animo, de VSO te verzorgen op de schoollocatie. In de praktijk betekent dit dat wanneer er voor een bepaalde dag vier of meer kinderen zijn aangemeld, er in overleg met de schoolleiding naar mogelijkheden wordt gezocht om te starten met VSO op een hiervoor geschikte plek in de school. Algemene pedagogische visie Ons algemene pedagogisch beleid, dat onderschreven en uitgevoerd wordt in al onze buitenschoolse-opvang voorzieningen, is gebaseerd op de visie dat ieder kind uniek is en ter wereld komt met eigen karaktereigenschappen en temperament. De omgeving heeft invloed op het kind. Een kind ontwikkelt zich in wisselwerking met zijn omgeving. Wat in potentie aanwezig is in het kind wordt door ons gestimuleerd. We kijken en luisteren goed naar de kinderen en sluiten aan bij de mogelijkheden van het kind. Wij accepteren kinderen zoals ze zijn; uniek en waardevol. Wij hebben vertrouwen in het vermogen van kinderen en hun innerlijke motivatie om te willen leren. Het eigen en unieke ontwikkelingstempo van het kind is voor ons maatgevend in de begeleiding van de kinderen. Kinderen hebben recht op ondersteuning en positieve aandacht van volwassenen. Wij helpen kinderen het zelf te gaan doen door ze actief te helpen waar nodig en afstand te nemen als het kan. Wij geven kinderen liefdevolle aandacht en verzorging en sluiten aan bij hun behoeften. Vaste rituelen, ritme en regels zorgen ervoor dat kinderen zich zeker voelen. Vanuit een veilige basis durven én kunnen zij de wereld gaan ontdekken. Kinderen worden zo gestimuleerd tot zelfstandigheid en verantwoordelijkheid. Pedagogisch beleid buitenschoolse opvang De Cirkel

22 van 24

Kinderen maken deel uit van de samenleving. Wij zien de opvang als een samenleving in het klein waar kinderen kunnen oefenen. Dit gaat letterlijk en figuurlijk met vallen en opstaan. Wij stellen kinderen in de gelegenheid om vanuit het kindercentrum de wereld om hen heen te ontdekken. Kinderen leren van én door elkaar, voor nu én later. De pedagogische visie is een richtinggevend kader voor onze omgang met kinderen. Randvoorwaarden Randvoorwaarden om tot een goede VSO te komen zijn: - Het creëren van een vertrouwde sfeer - Informele omgang met de groepsleiding - Pedagogisch medewerker is begeleider/ondersteuner i.p.v. stuurder - Toepassen van kinderparticipatie; kinderen zijn medeverantwoordelijk en mogen meebeslissen - Het komen tot samenwerking met scholen; voorschoolse opvang is gesitueerd in de school, maar ook om overgang van voorschoolse opvang naar school soepel te laten verlopen Groepsgrootte De groepen zijn samengesteld volgens de normen uit de Wet Kinderopvang: per 10 kinderen 1 pedagogisch medewerker. Groepssamenstelling De geringe belangstelling voor VSO maakt dat (vooralsnog) de groepen gemengd zijn samengesteld. Dit heeft tot gevolg dat:  jonge kinderen worden gestimuleerd in hun spel door oudere kinderen;  kinderen gedurende de hele opvangperiode in dezelfde groep kunnen blijven;  het de huiselijke sfeer benadert;  kinderen uit één gezin bij elkaar in de groep kunnen;  grote kinderen hun zorgzaamheid kunnen ontwikkelen voor jonge kinderen;  kinderen leren rekening houden met elkaar;  kinderen worden gestimuleerd voor zichzelf op te komen. Invulling VSO tijd De tijd die kinderen doorbrengen op de VSO is hun vrije tijd. Het gaat hierbij om een kort tijdsbestek: maximaal een uur (van 7.30-8.30 uur). De meeste kinderen komen korter. De kinderen kunnen tot uiterlijk 8.15 uur gebracht worden. Veel van de kinderen die de VSO bezoeken, nuttigen tijdens de VSO hun ontbijt. Het ontbijt wordt in een broodtrommel en/of drinkbeker meegenomen. De groepsleiding zorgt ervoor dat de kinderen de gelegenheid krijgen het meegebrachte ontbijt rustig op te eten. Zo nodig stimuleert de groepsleiding dat het ontbijt wordt gegeten/gedronken. Er wordt geen activiteitenprogramma aangeboden. De beperkte tijd, maar ook het tijdstip zijn hier debet aan. In een thuissituatie worden kinderen ’s ochtends vóór schooltijd ook niet tot allerhande activiteiten gestimuleerd. Er is wel voldoende spelmateriaal waarmee kinderen op een leuke en verantwoorde manier de tijd tot aanvang schooltijd kunnen doorbrengen. Pedagogisch beleid buitenschoolse opvang De Cirkel

23 van 24

Hiertoe is een zgn. VSO-kit ontwikkelt. In de samenstelling van de VSO-kit is rekening gehouden met een waarschijnlijk gevarieerde groep qua leeftijd en geslacht. Tevens is rekening gehouden met een eventueel kleine groep kinderen die de VSO bezoeken. De VSO-kit bestaat o.a. uit kleur- en tekenbenodigdheden, strip-, prenten- en andere boeken , kortdurende spelletjes die alleen of met meerdere deelnemers kunnen worden gedaan. Ze kunnen dus zelfstandig of in groepsverband bezig zijn. Op een met school afgesproken tijdstip ruimt iedereen zijn spullen op en worden de kleuters (groep 1 en 2) naar hun leslokaal gebracht. Leerlingen van groep 3 tot en met 8 mogen dan zelfstandig naar hun leslokaal gaan. Mede opvoeden Begeleiden van kinderen betekent ook opvoeden. Dit komt tot uiting in: omgangsregels, huisregels en begeleiden naar zelfredzaamheid en zelfstandigheid. De VSO en de groepsleiding kunnen bijdragen in de opvoeding van kinderen door:  het stimuleren van de zelfredzaamheid en zelfstandigheid. Kinderen worden uitgedaagd om zelf dingen te doen. Dit kan zowel door het uitproberen van een nieuwe vaardigheid (openen van een drinkbeker) tot het zelf oplossen van een ruzie. Groepsleiding speelt hierbij een ondersteunende rol. Zij moedigen aan om iets te proberen of geven handreikingen.  het vergroten van zelfvertrouwen door kinderen positief te benaderen en vooral te benadrukken wat het kind wel goed kan. Kinderen worden ondersteund bij het aangaan van nieuwe uitdagingen;  sociale vaardigheden uit te breiden. De groep brengt een extra dimensie in het aanleren/vergroten van de sociale vaardigheden. Kinderen komen met zowel oudere als jongere kinderen in aanraking. Ze leren daarmee aspecten als rekening houden met elkaar, elkaar helpen, luisteren naar elkaar en opkomen voor jezelf;  te leren kiezen. Door kinderen zelf te laten kiezen hoe zij hun tijd besteden in de VSO, worden zij geprikkeld zelfstandig initiatieven te nemen.  Spraak-/taalontwikkeling te stimuleren. De taal wordt onder andere gestimuleerd door activiteiten zoals bijvoorbeeld het lezen, voorlezen en het luisteren naar uitleg van spelletjes. Op alle VSO’s wordt gelet op correct taalgebruik. In de pedagogische benadering wordt voortdurend stilgestaan bij zaken als: elkaar aanspreken, ruzies bijleggen, elkaar complimenten geven. Continuïteit De VSO zorgt voor continuïteit in de opvang. Kinderen en ouders kunnen op de voorziening rekenen als een ‘’tweede huis’’. Er wordt zoveel mogelijk met vaste pedagogisch medewerkers op vaste dagen gewerkt. De pedagogisch medewerker leert daardoor de kinderen kennen en omgekeerd. Op die manier ontstaat er een (vertrouwens)band. Ook bij de VSO maken we zo mogelijk vóór plaatsing kennis met de kinderen. De begeleiding van de opvang gebeurt door beroepskrachten met een relevante MBO opleiding of daarvoor studerend. Iedere VSO staat onder leiding van een vestigingsmanager.


24 van 24

Contact met ouders We vinden het contact met ouders belangrijk. Het contactmoment met ouders is bij het brengen. Op dat moment worden eventuele wetenswaardigheden uitgewisseld. Wanneer er aanleiding toe is, wordt telefonisch of op een ander tijdstip met ouders contact gezocht.


25 van 24

PEDAGOGISCH BELEID BUITENSCHOOLSE OPVANG

Recommend Documents