PC Advocaten Nieuwsbrief Vierde Jaargang 2012 Nr. 23
NIEUW : DE SCHRIFTELIJKE GETUIGENVERKLARING
september oktober ‘12
ZZ INLEIDING
Contact Franklin Rooseveltlaan 64 B-8790 Waregem T +32 (0) 56 323 097/098 F +32 (0) 56 323 099 E
[email protected] www.pc-advocaten.be
Het bewijs door getuigen in burgerlijke zaken; zo eenvoudig als het klinkt, zo ingewikkeld de regeling. Allereerst is het bewijs door getuigen sterk aan banden gelegd door de artikels 1341 ev. van het burgerlijk wetboek die bepalen wanneer het getuigenbewijs is toegelaten. Anders dan velen denken is dit slechts toegelaten – de uitzonderingen buiten beschouwing gelaten – in zaken die de som of de waarde van 375 EUR niet te boven gaan. In het handelsrecht geldt deze beperking niet en is het getuigenbewijs bijna altijd mogelijk. Maar ook de procedure zelf blinkt niet uit in eenvoud en snelheid. Er moet eerst een vonnis zijn waarbij de Rechter de feiten opsomt waarvoor hij het getuigenbewijs toelaat en waarbij een datum gegeven wordt voor een zitting in Raadkamer waarop de getuigen onder ede zullen worden verhoord door een Rechter. Na neerlegging van een getuigenlijst worden de getuigen opgeroepen. Het is dan hopen dat de getuige kan en vooral dat hij of zij de moeite neemt om een middag vrijaf te nemen om naar de Rechtbank te komen getuigen. Er worden PV’s opgesteld, er kan een tegengetuigenverhoor worden gehouden, … . Dit alles maakt het getuigenverhoor weinig geliefd.
1
PC Advocaten Nieuwsbrief Vierde Jaargang 2012 Nr. 23
ZZ WET VAN 16 JULI 2012
september oktober ‘12
Met ingang van 13 augustus 2012 werden nieuwe regels ingevoerd door de wet van 16 juli 2012 tot wijziging van het Burgerlijk Wetboek en het Gerechtelijk Wetboek met het oog op een vereenvoudiging van de regels van de burgerlijke rechtspleging.
Contact Franklin Rooseveltlaan 64
Deze wet wijzigt de bestaande bepalingen (over de toepasbaarheid én over de te volgen procedure) niet, maar voert een nieuwe mogelijkheid in, meer bepaald het bewijs door schriftelijke getuigenverklaring. Voortaan is het principe om schriftelijke verklaringen van derden als bewijs aan te nemen verankerd in het Gerechtelijk Wetboek (art. 961/1-961/3 Ger. W.).
B-8790 Waregem
ZZ DOEL
T +32 (0) 56 323 097/098
De regeling van het bewijs door schriftelijke getuigenverklaring is het resultaat van de zoektocht naar mechanismen om burgers opnieuw vertrouwen in justitie te geven.
F +32 (0) 56 323 099 E
[email protected] www.pc-advocaten.be
Er was vastgesteld dat procedures die gepaard gingen met de oproeping van getuigen, overdreven ingewikkeld en traag verliepen, terwijl eenvoudige schriftelijke verklaringen in vele gevallen zouden kunnen volstaan om de Rechter afdoende in te lichten. Opdat een Rechter waarde zou kunnen hechten aan deze verklaringen werden thans een aantal voorwaarden vooropgesteld.
2
PC Advocaten Nieuwsbrief Vierde Jaargang 2012 Nr. 23
ZZ TOEPASSINGSGEBIED
september oktober ‘12
Enkel en alleen als het getuigenbewijs toelaatbaar is – want daar wordt niets aan veranderd -, mag de Rechter schriftelijke verklaringen van derden aanvaarden.
Contact Franklin Rooseveltlaan 64 B-8790 Waregem T +32 (0) 56 323 097/098 F +32 (0) 56 323 099 E
[email protected] www.pc-advocaten.be
De schriftelijke verklaringen worden op initiatief van de partijen of op verzoek van de Rechter overlegd. Geconfronteerd met een schriftelijke verklaring, kan een Rechter op eigen initiatief of op verzoek van een partij, uiteraard nog steeds een verhoor van de opsteller van de schriftelijke verklaring afnemen. De verklaringen mogen slechts worden opgesteld door personen die voldoen aan de voorwaarden om als getuige te worden gehoord (geen minderjarige beneden de volle leeftijd van 15 jaar en geen bloedverwanten in nederdalende lijn in zaken waarin hun bloedverwanten in opgaande lijn tegengestelde belangen hebben, vb. in echtscheidingsmateries).
ZZ INHOUDELIJKE VEREISTEN Art. 961/2 Ger. W. voorziet een aantal inhoudelijke vereisten waaraan een schriftelijke getuigenverklaring moet voldoen : - De schriftelijke verklaring bevat het relaas van de feiten waarbij de opsteller ervan aanwezig was of die hij zelf heeft vastgesteld. - De schriftelijke verklaring vermeldt de naam, de voornamen, de geboortedatum en –plaats, de woonplaats en het beroep van de opsteller ervan. 3
PC Advocaten Nieuwsbrief Vierde Jaargang 2012 Nr. 23 september oktober ‘12
Contact Franklin Rooseveltlaan 64 B-8790 Waregem T +32 (0) 56 323 097/098 F +32 (0) 56 323 099 E
[email protected] www.pc-advocaten.be
- Zo nodig vermeldt de schriftelijke verklaring de graad van bloed- of aanverwantschap met de partijen, of er sprake is van ondergeschiktheid tegenover de partijen, of ze samenwerken dan wel of ze gemeenschappelijke belangen hebben. - De schriftelijke verklaring dient te vermelden dat ze is opgesteld voor overlegging aan de rechtbank en dat de opsteller ervan weet heeft dat hij zich door een valse verklaring aan straffen blootstelt.
ZZ VORMELIJKE VEREISTEN De schriftelijke verklaring wordt geschreven, gedagtekend en door de opsteller ervan ondertekend. Als bijlage aan de verklaring moet het origineel of een kopie worden gevoegd van een officieel document dat zijn identiteit aantoont en waarop zijn handtekening voorkomt (bijvoorbeeld een identiteitskaart of verblijfsvergunning). De vormvereisten zijn niet op straffe van nietigheid voorgeschreven. Als een schriftelijke verklaring niet aan de wettelijke vereisten beantwoordt, zal de feitenrechter moeten oordelen of de verklaring al dan niet voldoende waarborgen biedt om in de debatten in overweging te worden genomen.
ZZ CONCLUSIE Het getuigenbewijs is met de invoering van de schriftelijke getuigenverklaring veel toegankelijker gemaakt. De schriftelijke verklaringen zullen de regel worden, de be4
PC Advocaten Nieuwsbrief Vierde Jaargang 2012 Nr. 23 september oktober ‘12
Contact Franklin Rooseveltlaan 64 B-8790 Waregem
wijsvoering door getuigenverhoren zal beperkt worden tot de meest controversiële of delicate punten. ▫▫▫ Parmentier Couvreur | PC Advocaten besteedde de grootste zorg aan de inhoud van deze nieuwsbrief. Doch, deze en andere nieuwsbrieven zijn niet meer dan een vulgariserende benadering van hun onderwerp. Het is geen juridisch advies en mag dan ook niet zo beschouwd worden. PC Advocaten wijst elke verantwoordelijkheid van het onoordeelkundig gebruik van de informatie vervat in deze nieuwsbrief. Deze en andere nieuwsbrieven zijn te allen tijde raadpleegbaar op de website. Inschrijven doet u door deze link te volgen. Uitschrijven doet u hier te klikken. Meer informatie nodig, ook over andere aspecten van het recht?
T +32 (0) 56 323 097/098 F +32 (0) 56 323 099 E
[email protected] www.pc-advocaten.be
Parmentier Couvreur | PC Advocaten © 2012
5
