patiënteninformatie
i
Dagziekenhuis
Meer weten over een coloscopie Voorbereiding met Moviprep
GezondheidsZorg met een Ziel
Digestief centrum AZ Maria Middelares behaalt ISO 9001:2008-certificaat Het digestief centrum van AZ Maria Middelares (Gent) voor patiënten met maag-, darm- en leverziekten, behaalde het felbegeerde ISO 9001:2008-certificaat voor de preventie en aanpak van digestieve problemen. ISO 9001:2008 is een internationale norm die eisen stelt aan het kwaliteitsmanagementsysteem van een organisatie.
Mevrouw, mijnheer Binnenkort wordt u in het dagziekenhuis verwacht voor een coloscopie. De coloscopie is het meest nauwkeurige onderzoek van de dikke darm. Het is een zeer veilig onderzoek, dat meestal probleemloos verloopt. Omdat de pijndrempel van persoon tot persoon sterk kan verschillen, wordt het onderzoek onder verdoving uitgevoerd. In deze brochure trachten we u zo goed mogelijk uit te leggen wat het onderzoek allemaal inhoudt. Mocht u echter na het lezen van deze brochure nog vragen hebben, aarzel dan niet om contact op te nemen met uw arts of de verpleegkundigen van het dagziekenhuis. Zij zullen u graag te woord staan.
Uw afspraak: .......... / .......... / ..........
Uur: ..........................
De dokter die het onderzoek zal uitvoeren: ........................................... ............................................................................................................... Denk eraan tijdig 1 doos Moviprep of Moviprep sinaas te kopen bij de apotheek (geen voorschrift nodig).
3
Inhoud 1
Wat is een coloscopie?............................................................... 5
2
Voorbereiding van het onderzoek............................................. 7
3
De dag van het onderzoek......................................................... 9
4
Hoe verloopt een coloscopie? ................................................. 11
5 Nazorg .................................................................................... 12 6
De resultaten van het onderzoek............................................. 13
7
Veiligheid en risico’s................................................................ 14
8
Praktische afspraken ............................................................... 15
4
1
Wat is een coloscopie? Coloscopie betekent letterlijk ‘kijken in de dikke darm’. Hiervoor gebruikt uw arts een kijkinstrument (de coloscoop). Dit kijkinstrument bestaat uit een lange, buigzame slang met vooraan een kleine videocamera. Op deze manier kan uw arts de binnenzijde van uw darm goed bekijken. Door middel van een coloscopie kan men ontstekingen, divertikels (= uitstulpingen
van de darm), poliepen, kwaadaardige gezwellen en tal van andere ziekten ontdekken. Indien uw arts een coloscopie aanraadt en u laat dit onderzoek niet uitvoeren, kan dit leiden tot een laattijdige of verkeerde diagnose of een niet optimale therapiekeuze.
5
Het is belangrijk dat u ons vóór de procedure verwittigt als u • zwanger bent. • stollingsproblemen hebt. Als u lijdt aan een aandoening die de bloedstolling kan verstoren, breng dan uw arts hiervan op de hoogte. De meest voorkomende aandoeningen die de bloedstolling kunnen belemmeren zijn nierziekten, leverziekten, hemofilie en andere aangeboren tekorten van stollingsfactoren. • bloedverdunners neemt (Marevan, Sintrom, Marcoumar, Ticlid, Plavix, Pradaxa, Xarelto, Eliquis, Aspirine…). • een kunstklep of prothese heeft. • epilepsie, diabetes, chronische hart -, long - en nieraandoeningen hebt. • allergisch bent voor contrastvloeistof, voor latex of voor antibiotica. ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... .................................................................................................................... ....................................................................................................................
6
2
Voorbereiding van het onderzoek
Aan de coloscopie gaat een voorbereiding vooraf. De dikke darm moet immers volledig proper zijn. Het zicht en de beoordeling van de wand van de dikke darm mogen niet beperkt worden door stoelgang. Het onderzoek zou dan niet betrouwbaar zijn in het opsporen van letsels. Het onderzoek zou dan ook moeizamer verlopen en onnodige risico’s met zich meebrengen, met meer kans op complicaties. Lees volgende richtlijnen daarom zeer goed na. Vanaf drie dagen vóór het onderzoek U eet geen pittenrijk voedsel meer (bv. druiven, kiwi’s, tomaten, ...) en ook geen vezelrijk brood zoals volkorenbrood. U vervangt aardappelen door deegwaren. Het wordt aangeraden reeds veel heldere vloeistoffen te drinken. De dag vóór het onderzoek ‘s Middags eet u een laatste lichte maaltijd: bv. yoghurt, beschuit, papje, wit brood met smeerkaas, ... U eet geen groenten, fruit, vlees of vis meer. Dit is uw laatste maaltijd tot na het onderzoek. U mag wel veel heldere vloeistoffen drinken. Rond 18 u. start u de darmvoorbereiding. Plan geen activiteiten buitenshuis meer vanaf dat moment. Zorg ervoor dat u steeds in de buurt bent van een toilet. Bereid één liter Moviprep- of Moviprepsinaasoplossing voor zoals hierna beschreven en drink dit uit over 1 uur, gevolgd door 1 liter heldere vloeistof. U heeft hiervoor tot 21 u. tijd. Voor belangrijke geneesmiddelen die u ‘s avonds neemt, wacht u minstens één uur na het einde van de darmvoorbereiding (± 22 u.).
7
Hoe Moviprep of Moviprep sinaas gebruiken? 1. Leeg zowel zakje A als zakje B in een lege kan en voeg 1 liter water toe.
2. Roer de oplossing tot het poeder geheel is opgelost. Dit kan 5 minuten duren.
3. Giet de oplossing in een glas.
4. Drink de vloeistof binnen 1 à 2 uur op. Drink bv. iedere 10 à 15 minuten een glas tot de kan leeg is. Het wordt sterk aangeraden om hiernaast minstens een extra liter heldere vloeistof te drinken.
Welke heldere vloeistoffen mag u drinken? Toegelaten: water, appelsap, heldere sportdranken (vb. Aquarius), heldere vruchtensappen zonder pulp, kruidenthee, heldere vruchtenthee, wit druivensap, heldere bouillon. Niet toegelaten: rode of donkere vruchtensappen, vruchtensappen met pulp, melk of melkproducten, bruisende dranken.
8
3
De dag van het onderzoek
Voor de patiënten die zich verder thuis voorbereiden:
U koos ervoor zich verder thuis voor te bereiden. U neemt de door uw arts toegestane ochtendmedicatie in om ... uur. U start om ... uur met de voorbereiding: • U drinkt 1 liter Moviprep of Moviprep sinaas over 1 uur,
gevolgd door 1 liter heldere vloeistof. • Gebruik water op kamertemperatuur of licht gekoeld, zoniet
loopt u risico op onderkoeling. • Gelieve de vloeistof uit te drinken vóór ... uur. Indien u daarna
nog vloeistof moet drinken, kan dit de aanvang van uw onderzoek vertragen. • De ontlasting moet helder zijn.
xx
Indien dit niet zo is, drink extra heldere vloeistof. • Indien u last heeft van braakneigingen: onderbreek de
voorbereiding gedurende een half uur en gebruik evt. wat Primperan. • Na deze darmreiniging mag u niets meer eten noch
drinken, ook geen slokje water. Na inname van vloeistof moeten er minstens 2 uur verstreken zijn vooraleer de narcose veilig kan starten. • Daarna meldt u zich op het aangegeven uur nuchter aan, aan het
onthaal van het dagziekenhuis (p.15) 9
Voor de patiënten die zich verder in het dagziekenhuis voorbereiden:
U koos ervoor, de ochtend van het onderzoek, in het dagziekenhuis te worden opgenomen voor de verdere voorbereiding. Voor u gelden de volgende richtlijnen. U neemt de door uw arts toegestane ochtendmedicatie in om ... uur ‘s morgens. U meldt zich op het aangegeven uur nuchter aan, aan het onthaal van het dagziekenhuis (p.15) U zal na aankomst 1 liter Moviprep of Moviprep sinaas uitdrinken over 1 uur, gevolgd door 1 liter heldere vloeistof. Vergeet niet het resterende Moviprep zakje A en B mee te brengen. Na deze voorbereiding zal u mogelijks een tijdje moeten wachten totdat u aan de beurt bent. Breng gerust wat lectuur mee.Vóór uw vertrek naar de onderzoekskamer, wordt u nog gevraagd een operatiehemdje, badjas en slippers aan te trekken. Dit krijgt u in het ziekenhuis. Er zal u ook gevraagd worden om geen sieraden, lenzen of een kunstgebit te dragen. Deze kunt u in een afgesloten kastje achterlaten.Gelnagels moeten vooraf verwijderd worden.
10
4
Hoe verloopt een coloscopie?
De verpleegkundige zal u naar de onderzoekskamer brengen. Net voor het onderzoek wordt er een infuus in uw voorarm geplaatst om medicijnen toe te dienen. Het onderzoek duurt ongeveer een half uur en gebeurt onder verdoving. Patiënten die onder verdoving worden gebracht, slapen, en voelen niets van het onderzoek. De arts zal voorzichtig het instrument via de aars binnenschuiven. Aan dit instrument is een heel kleine camera bevestigd. Hierdoor kan uw arts op een beeldscherm de binnenzijde van uw darmen bekijken. Soms wordt er ook een stukje weefsel uit de darm verwijderd (= biopsie) voor microscopisch onderzoek. Poliepen worden met een elektrische snaar verwijderd. Ook hiervan zal u niets voelen. Elke endoscoop wordt vóór én na elk onderzoek grondig gereinigd en ontsmet in een automatische wasmachine. Deze machine controleert nauwgezet de hele reiniging. De ontsmetting van de materialen beantwoordt aan de Europese norm. Voor het nemen van stukjes weefsel, het inspuiten van geneesmiddelen en het wegnemen van poliepen wordt wegwerpmateriaal gebruikt. 11
5 Nazorg Na het onderzoek zal u nog even op de recovery (= ontwaakkamer) blijven. Nadien zal de verpleegkundige u terug naar het dagziekenhuis brengen. Hier zal u op uw kamer kunnen uitrusten. Een poos na het onderzoek mag u drinken en een lichte maaltijd gebruiken. Milde maar voorbijgaande klachten zoals prikkelingen ter hoogte van de keel, sufheid of duizeligheid, misselijkheid, buikkrampen, opzetting van de buik en winderigheid kunnen optreden maar zijn meestal verdwenen vóór u naar huis gaat. Patiënten waarbij een stukje weefsel is weggenomen, kunnen een beetje bloedverlies hebben. Ook de aars kan licht ontstoken zijn. Vraag hiervoor zalf aan de verpleegkundige. Soms is de huid rondom de insteekplaats van het infuus pijnlijk gezwollen. In dit geval zal een lotion worden aangebracht. Meld dit aan de verpleegkundige. Er bestaat een kleine kans dat u moet overnachten (pag. 14). Indien dit nodig zou zijn, zal dit door de verpleegkundigen van het dagziekenhuis geregeld worden. Zelden ontstaan er verwikkelingen na het onderzoek. Neem zo snel mogelijk contact op met uw behandelend arts indien u erge buikpijn, koorts (meer dan 38°C) of veel bloedverlies (rode of zwarte stoelgang) zou hebben en bij elke verontrustende klacht. Het onderzoek gebeurt onder lichte verdoving. U mag dezelfde dag niet 12
meer autorijden. U zorgt er dus voor dat iemand u terug naar huis kan brengen. Het ontslaguur zal u bij benadering meegedeeld worden als u terug op de kamer bent na uw ingreep/behandeling. Gebruik van een GSM binnen het dagziekenhuis mag zodat u uw begeleider kan bereiken. Eventueel kan via het dagziekenhuis een taxi besteld worden. Plan de eerste 24 uur na het onderzoek geen belangrijke activiteiten. Uw concentratie- en beoordelingsvermogen kunnen mogelijks minder goed zijn.
6
De resultaten van het onderzoek
De dag van het onderzoek zal uw arts de voorlopige resultaten van het onderzoek met u bespreken. U wordt eventueel uitgenodigd voor een vervolgconsultatie. Het onderzoek van het weefsel dat werd weggenomen, duurt enkele dagen. De arts zal u hierover contacteren indien dit aangewezen is. Uw huisarts ontvangt hiervan ook een verslag.
13
7
Veiligheid en risico’s
Wij zijn een ervaren, goed opgeleid team, uitgerust met moderne infrastructuur. Uw verdoving gebeurt door een anesthesist. Het onderzoek gebeurt in een endoscopielokaal voorzien van alle noodzakelijke anesthesieapparatuur en endoscopisch materiaal (endoscopie = onderzoek van lichaamsholten of inwendige kanalen met een speciaal daarvoor voorzien instrument). Er bestaat een zéér kleine kans dat er een perforatie (= doorboring) van de darm optreedt tijdens het onderzoek of bij het wegnemen van een poliep. In dit geval dient u onmiddellijk geopereerd te worden. Zeldzaam treedt er een bloeding op na het verwijderen van een poliep. Dit kan soms eveneens een dringende operatie vereisen. Poliepen die niet verwijderd worden, kunnen ontaarden tot een gezwel of kunnen spontaan bloeden. Nog meer zeldzame complicaties zijn: complicaties van de verdoving, allergische reacties, acute appendicitis.
14
8
Praktische afspraken
Mee te nemen bij opname Vergeet zeker niet uw identiteitskaart, documenten hospitalisatieverzekering en uw bloedgroepkaart (indien u deze bezit) mee naar het ziekenhuis te brengen. Breng geen waardevolle zaken zoals geld en juwelen mee naar het ziekenhuis. Beperk uw bagage tot die van handbagage op reis (ca 55 x 40 x 20cm). De opname in het dagziekenhuis U komt binnen in het atrium. Begeef u naar één van de e-kiosken en meldt u aan met uw identiteitskaart. Volg de verdere instructies van de e-kiosk.
15
16
De inhoud van deze brochure is slechts een leidraad. Het doel ervan is u zo goed mogelijk te informeren en voor te bereiden op het onderzoek. Het is echter mogelijk dat u nog een aantal vragen heeft. Aarzel niet en neem contact op met het dagziekenhuis tijdens de openingsuren of met uw behandelend arts via het secretariaat. De verpleegkundigen van het dagziekenhuis: Tel.: 09 246 12 00 ma-vrij: van 6.45 tot 19 uur Secretariaat: Tel.: 09 246 71 00 ma-vrij: van 8 tot 18 uur U kan deze informatie eveneens nalezen op onze website: www.digestiefcentrum.be
17
18
..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... ....................................................................................................................
April 2015 - 769
AZ Maria Middelares vzw en haar artsen hebben deze informatiefolder met de grootste zorg opgemaakt. De inhoud ervan is echter algemeen en indicatief. De folder omvat niet alle medische aspecten. Ze vervangt geenszins het artsenconsult. Mocht deze folder vergissingen, tekortkomingen of onvolledigheden bevatten dan zijn AZ Maria Middelares, haar personeel en haar artsen hiervoor niet aansprakelijk.
Tel. 09 246 46 46 | www.mariamiddelares.be |
[email protected] Buitenring Sint-Denijs 30 | 9000 Gent
