patiënteninformatie
i
Dagziekenhuis
Meer weten over coloscopie
GezondheidsZorg met een Ziel
Mevrouw, mijnheer Binnenkort wordt u in het dagziekenhuis opgenomen voor een coloscopie. De coloscopie is het meest nauwkeurige onderzoek van de dikke darm. Het is een zeer veilig onderzoek, dat meestal probleemloos verloopt. Omdat de pijndrempel van persoon tot persoon sterk kan verschillen, wordt het onderzoek onder verdoving uitgevoerd. In deze brochure trachten we u zo goed mogelijk uit te leggen wat het onderzoek allemaal inhoudt. Mocht u echter na het lezen van deze brochure nog vragen hebben, aarzel dan niet om contact op te nemen met uw arts of de verpleegkundigen van het dagziekenhuis. Zij zullen u graag te woord staan.
Uw afspraak: .......... / .......... / ..........
Uur: ..........................
Campus: .......................................... De dokter die het onderzoek zal uitvoeren: ........................................ Denk eraan tijdig 1 doos Moviprep of Moviprep sinaas te kopen bij de apotheek (geen voorschrift nodig).
3
Inhoud 1
Wat is een coloscopie? .............................................................. 5
2
Voorbereiding van het onderzoek ............................................ 6
3
De dag van het onderzoek ........................................................ 8
4
Het onderzoek ........................................................................ 10
5
Na het onderzoek ................................................................... 11
6
De resultaten van het onderzoek ............................................ 12
7
Terug thuis .............................................................................. 12
8
Veiligheid en risico’s ............................................................... 13
9
Praktische mededelingen ...................................................... 15
4
1
Wat is een coloscopie? Coloscopie betekent letterlijk ‘kijken in de dikke darm’. Hiervoor gebruikt uw arts een kijkinstrument (de coloscoop). Dit kijkinstrument bestaat uit een lange, buigzame slang met vooraan een kleine videocamera. Op deze manier kan uw arts de binnenzijde van uw darm goed bekijken. Een coloscopie kan in een vroegtijdig stadium ontstekingen, divertikels (= uitstulpingen
van de darm), poliepen, kwaadaardige gezwellen en tal van andere ziekten ontdekken. Indien uw arts een coloscopie aanraadt en u laat dit onderzoek niet uitvoeren, kan dit leiden tot een laattijdige of verkeerde diagnose of een niet optimale therapiekeuze.
5
Verwittig vóór het onderzoek zeker uw behandelende arts bij: •
een (eventuele) zwangerschap,
•
een allergie (latex, Xylocaine…), overgevoeligheid of intolerantie (het niet verdragen van bepaalde stoffen),
•
bloedstollingsproblemen of inname van bloedverdunners (Marevan, Sintrom, Marcoumar, Ticlid, Plavix, Aspirine…),
•
de aanwezigheid van een kunstklep of prothese,
•
epilepsie,
•
diabetes,
•
langdurige hart-, long-, en nieraandoeningen,
•
de aanwezigheid van een pacemaker of defibrillator,
•
fenylketonurie en glucose-6-fosfaatdehydrogenase deficiëntie,
•
het gebruik van geneesmiddelen: u krijgt richtlijnen over de dosis en het tijdstip voor de inname van deze geneesmiddelen:
..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... .....................................................................................................................
6
2
Voorbereiding van het onderzoek
Aan de coloscopie gaat een voorbereiding vooraf, vermits de dikke darm volledig proper moet zijn. Het zicht en de beoordeling van de wand van de dikke darm mogen immers niet beperkt worden door stoelgang. Het onderzoek zou dan niet betrouwbaar zijn in het uitsluiten van letsels. Het zou ook moeizamer verlopen en onnodige risico’s met zich meebrengen, met meer kans op complicaties. Lees dit hoofdstuk daarom zeer goed na. Drie dagen vóór het onderzoek U eet geen sesam- of psylliumzaadjes, kiwi’s en druiven meer. De dag vóór het onderzoek U eet vooral vloeibaar voedsel (bijvoorbeeld pap, pudding, soep, yoghurt, platte kaas,…). Eet geen groenten, fruit, vlees of vis. Brood met confituur of smeerkaas kan wel. De avond vóór het onderzoek U mag - bij voorkeur vloeibaar - voedsel gebruiken tot een half uur vóór de start van de voorbereiding. Plan geen buitenhuisactiviteiten meer vanaf het moment dat u start met het drinken van de Moviprep oplossing en zorg ervoor dat er een toilet in de buurt is. Tussen 18.30 en 21 uur drinkt u 1 liter Moviprep of Moviprep sinaas over 1 uur, gevolgd door 1 liter plat water (thee of koffie kan ook). U mag de voorbereiding ook vroeger starten. Voor praktische richtlijnen over het gebruik van Moviprep of Moviprep sinaas zie pag. 15. Voor belangrijke avondmedicatie wacht u minstens 1 u. na het einde van de darmvoorbereiding (± 22 u.). 7
3
De dag van het onderzoek
In overleg met de arts zullen sommige patiënten thuis verder voorbereid worden op het onderzoek. Bij andere patiënten zal de voorbereiding in het ziekenhuis gebeuren. In deze brochure staan voor beide groepen specifieke instructies in kadertjes. Uw arts zal de instructies die voor u zijn bestemd, aankruisen in de linkerbovenhoek. Voor de patiënten die zich verder in het dagziekenhuis voorbereiden:
U koos ervoor, de ochtend van het onderzoek, in het dagziekenhuis te worden opgenomen voor de verdere voorbereiding. Voor u gelden de volgende richtlijnen. U neemt de door uw arts toegestane ochtendmedicatie in om 6.30 uur ‘s morgens. U meldt zich op het aangegeven uur nuchter aan: Voor campus Maria Middelares: onthaal dagziekenhuis (p. 16). Voor campus Sint-Jozef: opnamedienst (p. 16). U zal na aankomst 1 liter Moviprep of Moviprep sinaas uitdrinken over 1 uur, gevolgd door 1 liter plat water. Vergeet niet het resterende Moviprep zakje A en B mee te brengen.
8
Voor de patiënten die zich verder thuis voorbereiden:
U koos ervoor zich verder thuis voor te bereiden. Voor u gelden de onderstaande instructies. U neemt de door uw arts toegestane ochtendmedicatie in om 6 uur ‘s morgens. U start om 7 uur met de voorbereiding: •
U drinkt 1 liter Moviprep of Moviprep sinaas over 1 uur, gevolgd door 1 liter plat water (thee of koffie kan ook).
•
Gebruik water op kamertemperatuur of licht gekoeld, zoniet loopt u risico op onderkoeling.
•
Gelieve de vloeistof uit te drinken vóór 10 uur. Indien u na 10 uur nog vloeistof moet drinken, kan dit de aanvang van uw onderzoek vertragen.
•
Indien u last heeft van braakneigingen: onderbreek de voorbereiding gedurende een half uur en gebruik eventueel wat Primperan.
•
Na deze darmreiniging mag u niets meer eten noch drinken.
•
U meldt zich op het aangegeven uur nuchter aan: Voor campus Maria Middelares: onthaal dagziekenhuis (p.16)
Voor campus Sint-Jozef: opnamedienst (p. 16) Na deze voorbereiding zal u mogelijks een tijdje moeten wachten totdat u aan de beurt bent. Breng gerust wat lectuur mee. Vóór uw vertrek naar de onderzoekskamer, wordt u nog gevraagd een operatiehemdje aan te trekken. Er zal u ook gevraagd worden om geen sieraden, lenzen of een kunstgebit te dragen (deze blijven achter op uw kamer). 9
4
Het onderzoek
De verpleegkundige van de afdeling zal u naar de onderzoekskamer brengen. Net voor het onderzoek wordt er een infuus in uw voorarm geplaatst om medicijnen toe te dienen. Het onderzoek duurt ongeveer een half uur en gebeurt onder verdoving. Patiënten die onder verdoving worden gebracht, slapen en voelen niets van het onderzoek. De arts zal voorzichtig het instrument via de aars binnenschuiven. Aan dit instrument is een heel kleine camera bevestigd. Hierdoor kan uw arts op een beeldscherm de binnenzijde van uw darmen bekijken. Soms wordt er ook een stukje weefsel uit de darm verwijderd (= biopsie) voor microscopisch onderzoek. Poliepen worden met een elektrische snaar verwijderd. Hiervan zal u niets voelen.
10
5
Na het onderzoek
Na het onderzoek zal u nog even op de recovery (= ontwaakkamer) blijven. Nadien zal de verpleegkundige u terug naar het dagziekenhuis brengen. Hier zal u op uw kamer kunnen uitrusten. ’s Avonds mag u drinken en een lichte maaltijd gebruiken. Milde maar voorbijgaande klachten zoals prikkelingen ter hoogte van de keel, sufheid of duizeligheid, misselijkheid, buikkrampen, opzetting van de buik en winderigheid kunnen optreden maar zijn verdwenen vóór u naar huis gaat. Patiënten waarbij een stukje weefsel is weggenomen, kunnen een beetje bloedverlies hebben. Ook de aars kan licht ontstoken zijn. Vraag hiervoor zalf aan de verpleegkundige. Soms is de huid rondom de insteekplaats van het infuus pijnlijk gezwollen. In dit geval zal een lotion worden aangebracht. Meld dit aan de verpleegkundige. Er bestaat een kleine kans dat u moet overnachten (zie veiligheid en risico’s, pag. 13). Indien dit nodig zou zijn, zal dit door de verpleegkundigen van het dagziekenhuis geregeld worden. Het onderzoek gebeurt onder lichte verdoving. U mag dezelfde dag niet meer autorijden. U zorgt er dus voor dat iemand u terug naar huis kan brengen.
11
Het ontslaguur zal u bij benadering meegedeeld worden als u terug op de kamer bent na uw ingreep/behandeling. Gebruik van een GSM binnen het dagziekenhuis mag zodat u uw begeleider kan bereiken. Eventueel kan via het dagziekenhuis een taxi besteld worden. Plan de eerste 24 uur na het onderzoek geen belangrijke activiteiten. Uw concentratie- en beoordelingsvermogen kunnen mogelijks minder goed zijn.
6
De resultaten van het onderzoek
De dag van het onderzoek zal uw arts de voorlopige resultaten van het onderzoek met u bespreken. U wordt eventueel uitgenodigd voor een vervolgconsultatie. Het onderzoek van het weefsel dat werd weggenomen, duurt enkele dagen. De arts zal u hierover contacteren indien dit aangewezen is. Uw huisarts ontvangt hiervan ook een verslag.
7
Terug thuis
Zelden ontstaan er verwikkelingen na het onderzoek. Neem zo snel mogelijk contact op met uw behandelend arts indien u erge buikpijn, koorts (meer dan 38°C) of veel bloedverlies (rode of zwarte stoelgang) zou hebben en bij elke verontrustende klacht.
12
8
Veiligheid en risico’s
Veiligheid Het ziekenhuis beschikt over een ervaren, goed opgeleid team, uitgerust met moderne infrastructuur. Uw verdoving gebeurt door een anesthesist. Het onderzoek gebeurt in een endoscopielokaal voorzien van alle noodzakelijke anesthesieapparatuur en endoscopisch materiaal (endoscopie = onderzoek van lichaamsholten of inwendige kanalen met een speciaal daarvoor voorzien instrument). Elke endoscoop wordt vóór én na elk onderzoek grondig gereinigd en ontsmet in een automatische wasmachine. Deze machine controleert nauwgezet de hele reiniging. De ontsmetting van de materialen beantwoordt aan de Europese norm. Voor het nemen van stukjes weefsel, het inspuiten van geneesmiddelen en het wegnemen van poliepen wordt wegwerpmateriaal gebruikt. Risico’s Er bestaat een zéér kleine kans dat er een perforatie (= doorboring) van de darm optreedt tijdens het onderzoek of bij het wegnemen van een poliep. In dit geval dient u onmiddellijk geopereerd te worden.
13
Zeldzaam treedt er een bloeding op na het verwijderen van een poliep. Dit kan soms eveneens een dringende operatie vereisen. Poliepen die niet verwijderd worden, kunnen ontaarden tot een gezwel of kunnen spontaan bloeden. Meer zeldzame complicaties zijn: complicaties van de verdoving, allergische reacties, acute appendicitis.
14
9
Praktische mededelingen
Hoe Moviprep of Moviprep sinaas gebruiken? 1. Leeg zowel zakje A als zakje B in een lege kan en voeg 1 liter water toe.
2. Roer de oplossing tot het poeder geheel is opgelost. Dit kan 5 minuten duren.
3. Giet de oplossing in een glas.
4. Drink de vloeistof binnen 1 à 2 uur op. Drink bv. iedere 10 à 15 minuten een glas tot de kan leeg is. Het wordt sterk aangeraden om hiernaast minstens een extra liter heldere vloeistof te drinken. Mee te nemen bij opname Vergeet zeker niet uw identiteitskaart, enkele mutualiteitsklevers, uw SIS-kaart, documenten hospitalisatieverzekering en uw bloedgroepkaart (indien u deze bezit) mee naar het ziekenhuis te brengen. Breng geen waardevolle zaken zoals geld en juwelen mee naar het ziekenhuis. 15
De opname in het dagziekenhuis Campus Maria Middelares Het onthaal van het dagziekenhuis bevindt zich in het gebouw heelkunde op de derde verdieping. Dit bereikt u via de trap of de lift voorbij de centrale inkomhal. U meldt zich aan bij de administratief medewerkster van het onthaal. Deze zal de verantwoordelijke verpleegkundige verwittigen dat u bent aangekomen. U wordt afgehaald door de verpleegkundige die u zal begeleiden naar uw kamer. Campus Sint-Jozef Wanneer u binnenkomt langs de hoofdingang, ligt de opnamedienst in de hal aan uw linkerzijde. Het dagziekenhuis is gelegen op de eerste verdieping. U kan hiervoor de trap of de lift nemen in de hal van het ziekenhuis.
16
De inhoud van deze brochure is slechts een leidraad. Het doel ervan is u zo goed mogelijk te informeren en voor te bereiden op het onderzoek. Het is echter mogelijk dat u nog een aantal vragen heeft. Aarzel niet en neem contact op met het dagziekenhuis tijdens de openingsuren of met uw behandelend arts via het secretariaat. De verpleegkundigen van het dagziekenhuis Campus Maria Middelares
Campus Sint-Jozef
Tel.: 09 260 63 14
Tel.: 09 260 34 43
ma-vrij: van 6.45 tot 20 uur
ma-vrij: van 7.15 tot 17.30 uur
Dr. D. Baert Dr. P. Burvenich Dr. G. De Cock Dr. E. Monsaert Dr. K. Rasquin Dr. E. Vanderstraeten Dr. C. Vansteenkiste Secretariaat Campus Maria Middelares
Campus Sint-Jozef
Tel.: 09 260 71 49
Tel.: 09 260 36 60
U kan deze informatie eveneens nalezen op onze website: www.digestiefcentrum.be
17
December 2011 - 769
AZ Maria Middelares vzw en haar artsen hebben deze informatiefolder met de grootste zorg opgemaakt. De inhoud ervan is echter algemeen en indicatief. De folder omvat niet alle medische aspecten. Ze vervangt geenszins het artsenconsult. Mocht deze folder vergissingen, tekortkomingen of onvolledigheden bevatten dan zijn AZ Maria Middelares, haar personeel en haar artsen hiervoor niet aansprakelijk.
Tel. 09 260 60 60 - www.azmmsj.be -
[email protected] campus Maria Middelares: Kortrijksesteenweg 1026 - 9000 Gent campus Sint-Jozef: Kliniekstraat 27 - 9050 Gentbrugge