Passie voor leren! begroting en scholingsplan

Passie voor leren! begroting en scholingsplan 2014-2015

Begroting en Scholingsplan 2014-2015 “Passie voor leren!”

1

Passie voor leren! Hierbij bieden we u met genoegen de begroting en het scholingsplan 2014-2015 aan. We hebben de begroting en het scholingsplan gebundeld in het document “Passie voor leren!” In “Passie voor leren!” verwoorden we de speerpunten voor het schooljaar 2014-2015. De leerlingen en de medewerkers op de Accentscholen ontvangen hiermee maximale ontplooiingskansen. Accent vertrouwt op de eigen kracht en trekt waar nodig samen op met partners in de omgeving. We willen samen het beste voor de leerlingen en de medewerkers op de Accentscholen bereiken. In het document “Passie voor leren!” wordt dit verder geconcretiseerd.

Juni 2014 Hennie van Schilt en Peter Putman


2


3

Beleidsbegroting 2014-2015 Voorwoord

Aalten, juni 2014. De begroting 2014-2015 is gebaseerd op de koers en de hoofdlijnen van beleid zoals beschreven in ons Strategisch Beleidsplan 2013-2017 “Recht doen aan kinderen!” Recht doen aan kinderen houdt voor ons in dat “ LEREN” centraal staat. Voor leerlingen én voor medewerkers draait het om maximale ontplooiing. Samen leren om samen verder te komen in ontwikkeling. “Leren van en met elkaar” loopt als een rode draad door alle scholen van Accent. Wij vinden het belangrijk dat kinderen bewust betrokken raken bij hun eigen ontwikkeling. Dit vraagt van leerkrachten alertheid om talenten bij kinderen te herkennen en hen uit te dagen die volledig te benutten. In een wereld waarin veranderingen elkaar in hoog tempo opvolgen, vinden wij dat in ons onderwijs het accent moet liggen op de verwerving van de basisvaardigheden (rekenen, taal, lezen). Op deze wijze wordt bij kinderen de noodzakelijke basis gelegd om maximaal voorbereid te zijn voor een toekomst in een steeds complexere samenleving. Het bieden van een warm stabiel pedagogisch klimaat op onze scholen is daarbij voorwaardenscheppend. Accent zet met deze begroting duidelijke lijnen uit voor het nieuwe schooljaar 2014-2015.

Peter Putman, voorzitter College van Bestuur.


4

Inhoudsopgave

A. Begroting in doelstellingen 1. Onderwijs & identiteit 2. Innovatie a. ICT b. AccentAcademie en opleidingen 3. Personeel 4. Beheer a. Huisvesting b. Financiën c. Gecoördineerde inkoop

B. Begroting in cijfers 1. Uitgangspunten 2. Begroting 2014-2015 3. Meerjarenbegroting 4. Investeringen

C. Begroting in beleidskaders 1. Financieel beleid 2. Beleidsafspraken 3. Commissie Don 4. Risicoparagraaf 5. Vermogensbeheer


5

A. Begroting in doelstellingen

1. Onderwijs & identiteit

Wat willen we bereiken?

Wanneer?

Additionele kosten / investeringen

Vervolg op Ruim Baan

2014-2015

Niet begroot. Wordt indien mogelijk gefinancierd uit meevallers binnen begroting.

Topklas jong professionals

Begin 2014-2015

€ 2.000, onderdeel van CIO.

Koppels leerkrachten die

2014-2015

Geen.

2014-2015

Geen.

2014-2015

Geen.

Jaarlijkse monitoring van de

sept/okt 2014 Kwaliteitsmonitor;

Geen.

kwaliteit van het onderwijs op de

november totaalrapportage

deelnemen aan Vierslagleren Begeleiding en coaching voor oproepkrachten en poolers Vorming één of twee scholenkoppels

scholen maart 2015 De lat omhoog Voldoende tussenopbrengsten van

Ultimo 2014-2015

€ 7.000, onderdeel CIO.

April 2015

€ 7.000, onderdeel CIO.

April 2015

Geen.

2014-2015

Met ontvangen middelen van swv

alle AccentScholen Gemiddelde opbrengst CITOeindtoets 537,2 20% best scorende leerlingen heeft score van 545 Implementatie Passend Onderwijs

Passend Onderwijs. Vorming en borging IKC

2014-2015

€ 4.000, onderdeel Kwaliteitsimpuls.

Implementatie pestpreventie

2014-2015

€ 5.000, onderdeel Kwaliteitsimpuls.

Implementatie actiepunten

2014-2015

Geen.

2014-2015

Extra kosten gerealiseerd in 2013-

tevredenheidsonderzoeken 20132014 Implementatie 5gelijkeschooldagenmodel

2014 met Ruim Baan.

DirecteurenTweeDaagse 2015

Voorjaar 2015

€ 10.000.

Schoolplan 2015-2018

Voorjaar 2015

€ 3.000.


6

Ruim baan voor jong professionals Volgens de laatste prognoses zal het leerlingenaantal binnen de scholen van Accent de komende jaren nog verder terug lopen en daardoor zijn er in de toekomst minder leraren nodig. Tegelijk neemt de vergrijzing van ons onderwijspersoneel toe. Om een evenwichtige leeftijdsopbouw van onderwijspersoneel in de scholen te kunnen realiseren, is het belangrijk om ondanks de krimp toch jonge leerkrachten binnen te krijgen. Goed onderwijs is namelijk gediend met een evenwichtige leeftijdsopbouw van onze medewerkers. Het is van belang dat een goede doorstroming plaatsvindt. In het afgelopen schooljaar heeft Accent dat gerealiseerd door extra middelen in te zetten. Dit heeft ongeveer 10 extra banen voor jonge medewerkers opgeleverd. In het schooljaar 2014-2015 gaan we wederom proberen om hiervoor extra budget vrij te maken. Topklas jong professionals In het schooljaar 2014-2015 gaan we werken met een TOPKLAS voor startende leerkrachten. Leerkrachten die voor het eerst groepsverantwoordelijkheid krijgen, worden uitgenodigd voor deze TOPKLAS JONG PROFESSIONALS. De Topklas wordt begeleid door een directeur van een Accent-Academische opleidingsschool en twee interne opleiders. De jong professionals gaan zich verdiepen in het leren van kinderen, het analyseren van data en de gevolgen van het planmatig handelen. Tijdens diverse bijeenkomsten zal er volop gelegenheid zijn om van en met elkaar te leren. Vierslagleren Startende en ervaren leerkrachten zullen in 2014-2015 in de gelegenheid worden gesteld om deel te nemen aan het Vierslagleren. Vierslagleren biedt zowel de startende als de ervaren leerkracht de mogelijkheid om een masteropleiding te volgen. De ervaren leerkracht wordt tijdens de opleiding gedurende twee dagen per week vervangen door de startende leerkracht. De startende leerkracht krijgt hiervoor salaris en volgt op andere dagen in de week de masteropleiding. De opleidingen worden vergoed door de Lerarenbeurs. Na het behalen van de masteropleiding krijgt de startende leerkracht een vast dienstverband voor twee dagen per week en de ervaren leerkracht gaat weer volledig terug naar zijn klas. Op deze wijze snijdt het mes aan twee kanten.


7

Het begeleiden en coachen van oproepleerkrachten en poolers Voor het begeleiden en coachen van startende leerkrachten is het protocol voor ondersteuning van de jong professional opgesteld. Omdat de meeste leerkrachten starten als oproepleerkracht of pooler organiseert Accent in 2014-2015 twee informatiemiddagen speciaal voor deze groep medewerkers. Tijdens deze bijeenkomsten krijgen de poolers en oproepleerkrachten informatie over nieuwe onderwijskundige ontwikkelingen binnen de AccentScholen. Daarnaast bestaat de mogelijkheid om ervaringen met elkaar uit te wisselen. Professionaliseren is leren van en met elkaar. Op verzoek kan door de interne opleiders ondersteuning worden geboden aan startende leerkrachten. Daarnaast kunnen zowel poolers als oproepkrachten gebruik maken van de opleidingsmogelijkheden van de AccentAcademie. Scholenkoppel De basisscholen ’t Warmelinck en De Klimop vormen vanaf 1 augustus 2014 een nieuw scholenkoppel. Een scholenkoppel heeft één directeur, één internbegeleider, één ict-er, één interne opleider en één team. De schoolteams werken intensief samen om het leren met en van elkaar te versterken. Ook in het schooljaar 2014-2015 ligt het in de lijn der verwachting dat er één of twee scholenkoppels worden gevormd. Kwaliteitsimpuls De Kwaliteitsimpuls is een ambitieus professionaliseringsplan voor de medewerkers van Accent. Deze impuls heeft als doel de onderwijsopbrengsten van de kinderen te verhogen door medewerkers maximale ontplooiingskansen te bieden. De Kwaliteitsimpuls wordt met één jaar verlengd. De Kwaliteitsimpuls is zichtbaar in de uitvoerende werkzaamheden van de AccentAcademie. Kwaliteitsmonitor In de Kwaliteitsmonitor leggen de schooldirecteuren verantwoording af over de resultaten en de voortgang van het onderwijs. In het najaar van 2014 kan voor het eerst, naast de bestaande beoordelingen “onvoldoende” en “voldoende”, de beoordeling “goed” ontvangen worden. De beoordeling “goed” wordt alleen toegekend als de school voldoet aan een aantal extra kwalificaties. Bijvoorbeeld de school biedt extra ondersteuning bovenop de basisondersteuning, de leeropbrengsten van de school zijn bovengemiddeld, de school scoort op tevredenheidsonderzoeken hoger dan landelijk en de school bereikt duidelijke vorderingen ter verbetering van de sociaalemotionele ontwikkeling van kinderen. De lat omhoog Accent brengt sinds 2012 de onderwijsopbrengsten en de streefdoelen op school- en Accentniveau in beeld met het instrument DE LAT OMHOOG. Het instrument wordt steeds afgestemd op de gewijzigde eisen van Cito. Het instrument DE LAT OMHOOG zal vanaf 2014-2015 gebruiksvriendelijker worden.


8

Doelstelling voor schooljaar 2014-2015: 

De tussenopbrengsten van alle AccentScholen dienen voldoende te zijn.



De gemiddelde opbrengst van de Cito-eindtoets dient 537,2 te zijn in april 2015.



20% van best scorende leerlingen dient een score van 545 of hoger te hebben. Cito-eindscore

Landelijk gemiddelde

Accent gemiddelde

2011

535,2

535,7

2012

535,1

536,0

2013

534,7

535,7

2014

534,7

536,2

2015 (ambitie)

535,0

537,2

Onderwijskwaliteit De kwaliteit van de school wordt in de periodes september/oktober 2014 en februari/maart 2015 gemonitord met de instrumenten KWALITEITSMONITOR en DE LAT OMHOOG. Het College van Bestuur bezoekt in beide periodes alle scholen en spreekt met de schooldirecteur over de behaalde resultaten, de streefdoelen en de visie op schoolontwikkeling. Naar aanleiding van deze schoolbezoeken stelt het CvB aan de hand van de KWALITEITSMONITOR en DE LAT OMHOOG

een totaalrapportage op. Deze rapportage dient als verantwoording naar de Raad van

Toezicht en wordt besproken met de GMR. Passend Onderwijs De wetgeving Passend onderwijs gaat per 1 augustus 2014 van start. Basisscholen, speciale basisscholen en scholen voor speciaal onderwijs cluster 3 (leerlingen met leerproblemen) en cluster 4 (leerlingen met gedragsproblemen) vormen de nieuwe samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs. De Accentscholen zijn verdeeld over twee regionale samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs: samenwerkingsverbanden Doetinchem en Oost-Achterhoek. Passend Onderwijs betekent kwalitatief goed onderwijs waarbij het onderwijs zo gewoon mogelijk en zo dichtbij mogelijk georganiseerd wordt. De samenwerkingsverbanden Doetinchem en Oost Achterhoek hebben ieder een ondersteuningsplan opgesteld waarin naast de ondersteuningsmogelijkheden van alle scholen de toewijzing van leerlingen naar (speciale) voorzieningen in afstemming met externe partners als gemeenten en jeugdzorg zijn beschreven. Met ingang van 1 augustus 2014 krijgen de schoolbesturen zorgplicht voor iedere leerling. Dit betekent dat Accent voor elke leerling een passende plek moet realiseren. Rugzakjes voor kinderen verdwijnen. De middelen voor ondersteuning van de kinderen die voorheen een rugzak hadden, gaan naar de samenwerkingsverbanden. Accent maakt afspraken met het Speciaal Onderwijs om de expertise op de Accentscholen te kunnen waarborgen.


9

Doorontwikkeling brede scholen Accent kent acht brede scholen (CBS Barlo, De Klimop, ’t Möllenveld, Emmaschool, ’t Warmelinck, De Höve, de Broekhof en de Meeander) en één Integraal Kind Centrum (IKC De Bosmark). In een brede school werken professionals van de kinderopvang, het peuterspeelzaalwerk en het primair onderwijs samen om kinderen maximale ontplooiingskansen te bieden. De Bosmark is sinds augustus 2013 het eerste IKC van Accent. De directeur van het IKC geeft leiding aan de medewerkers van de kinderopvang en de school. Een ononderbroken ontwikkelingsproces van leerlingen wordt gewaarborgd doordat de afstemming van doorgaande leerlijnen vanzelfsprekend is. De Broekhof is in gesprek met kinderopvangorganisatie Bambi over de vorming van een IKC. In het najaar van 2014 wordt hierover meer duidelijkheid verwacht. De Meeander optimaliseert de brede schoolvorming door het thematisch werken aan inhoudelijke thema’s voor alle medewerkers centraal te stellen. De vorming van een IKC voor de Meeander is daarbij op termijn het hoogste doel. Pestpreventie Accent zet zich in om preventief te kunnen handelen ten aanzien van pesten. Hiervoor is en wordt beleid voor pestpreventie opgesteld. Het beleid geeft de waarde van pedagogisch leiderschap en het werken aan het welbevinden van leerlingen weer. De scholen stellen een anti-pestcoördinator aan, maken gebruik van een anti-pestprogramma en monitoren de sociale veiligheid van leerlingen. Basisarrangementen onderwijsinspectie De minimale voorwaarde voor een AccentSchool is dat het voldoet aan de gestelde voorwaarden uit het basisarrangement van de onderwijsinspectie. Alle AccentScholen hebben de focus op “leren”. Het opbrengstgericht werken wordt geoptimaliseerd door data-analyses uit te voeren en deze te vertalen naar het dagelijks handelen van de leerkrachten. Ondersteuning vindt plaats door de inzet van collegiale intensieve ondersteuners (CIO’s) vanuit de AccentAcademie. Bevordering tevredenheid leerlingen, medewerkers en ouders De actiepunten uit de tevredenheidsonderzoeken van het schooljaar 2013-2014 worden in het schooljaar 2014-2015 ten uitvoer gebracht. 5-gelijkeschooldagenmodel Accent ziet het 5-gelijkeschooldagenmodel als het schooltijdenmodel dat kinderen de beste ontwikkelingskansen biedt. Het model geeft kinderen rust en continuïteit gedurende de schooldag. Waar het kan, wordt het 5-gelijkeschooldagenmodel ingevoerd op de scholen. Per 1 augustus 2014 wordt het 5-gelijkeschooldagenmodel ingevoerd op De Broekhof, Hoeksteen Gendringen en ’t Möllenveld.


10

DirecteurenTweeDaagse 2015 De DirecteurenTweeDaagse 2015 staat in het teken van het leidinggeven in de 21 e eeuw. De rol van de schoolleider is cruciaal bij het verbeteren van de leerlingprestaties. De actiepunten in het boek “The principal” van Michael Fullan staan hierbij centraal. Schoolplan 2015-2018 Het schoolplan 2015-2018 wordt in het voorjaar van 2015 opgesteld. Het kwaliteitskwadrant (onderwijs & identiteit, innovatie & opleidingen, personeel en financiën & beheer) en de wettelijke eisen vormen hiervoor het uitgangspunt.

2. Innovatie a.

ICT


Wanneer?


Goed functionerende techniek en

Start schooljaar 2014-2015

netwerk

Investering in schooljaar 20132014.

Scholing voor medewerkers en

2014-2015

ICT-coördinatoren

€ 10.000, onderdeel AccentAcademie.

Continue vernieuwing apparatuur

2014-2015

€ 200.000.

Implementatie Private cloud

2014-2015

Geen, inbegrepen bij licentiekosten.

ICT-scholing De plaats van ICT in het onderwijs wordt steeds belangrijker en omvangrijker. Zowel op het onderwijsinhoudelijke als het administratieve vlak is ICT onmisbaar geworden. Dit betekent dat Accent mee moet groeien met deze ontwikkelingen. Naast het technisch op orde hebben van de infrastructuur en het netwerk is groei in kennis, vaardigheden en inzichten van groot belang. Bij de start van schooljaar 2014-2015 wordt de laatste hand gelegd aan het volledig goed functioneren van de techniek en het netwerk. Hiermee zullen alle technische beperkingen die in schooljaar 2013-2014 aan het licht zijn gekomen tot het verleden behoren. Vanaf 2014-2015 wordt ingestoken op (verplichte) scholing voor alle medewerkers en voor de ICT coördinatoren in het bijzonder. Het doel is: kennis en vaardigheid rondom gebruik en werking van DE KLAS.NU3

vergroten en werken aan een solide ICT basis voor alle medewerkers van Accent.


11

Investeringen Om up-to-date te blijven wat betreft hardware wordt gekozen om te investeren in devices voor leerlingen, leerkrachten en ondersteuning. Jaarlijks wordt bekeken wat de beste aanschaf is in de lijn van de ontwikkelingen. Hiermee wordt de continue vernieuwing van apparatuur gerealiseerd waardoor kinderen en leerkrachten leren werken met de nieuwste techniek. In het meerjareninvesteringsoverzicht zijn voor schooljaar 2014-2015 de volgende investeringen opgenomen: Leerling devices:

€ 110.000

Leerkracht/digibord computers:

€ 24.000

Administratie en Ondersteuning:

€ 30.400

Vervanging digiborden

€ 36.000

De investering in hardware om de infrastructuur en de verbinding binnen een schoolgebouw te realiseren, is afgerond in het schooljaar 2013-2014. Voor de drie scholen waar nog geen snelle internet verbinding mogelijk is, geldt dat zij daarop overstappen zodra deze beschikbaar is. Hierbij is het gebruik van een satellietverbinding een mogelijkheid die wordt onderzocht. De jaarlijkse kosten De kosten van het netwerk worden niet meer berekend op het aantal werkplekken maar op basis van het aantal leerlingen op school. In schooljaar 2014-2015 wordt hiervoor per leerling € 14,35 exclusief btw gerekend. Het aantal leerlingen op 01-10-2014 wordt als uitgangspunt voor het hele schooljaar gebruikt. De licentiekosten voor alle software en de kosten van de internetverbinding liggen op schoolniveau. Private cloud De bedoeling is dat Accent (scholen, diensten en bestuursbureau) vanaf het schooljaar 2014-2015 op eenzelfde wijze gaat werken binnen de private cloud van Accent. Dit vergemakkelijkt de interne communicatie en het beheer, delen en uitwisselen van informatie. Om dit gerealiseerd te krijgen zal met de start van schooljaar 2014-2015 de transitie gemaakt worden naar Office 365. De daaropvolgende ontwikkeling zal zijn om te gaan werken met SharePoint. SharePoint zorgt ervoor dat informatie-uitwisseling nog makkelijker kan plaatsvinden.


12

b.

AccentAcademie en opleidingen


Wanneer?


Collegiale intensieve

2014-2015

€ 40.000.

2014-2015

€ 97.000.

2014-2015

Onderdeel van € 80.000

ondersteuning (CIO). Professionalisering directeuren: Multileren, masteropleiding, stages, studiereis. Professionalisering internbegeleiders:

Kwaliteitsimpuls.

opleidingsaanbod op maat, tandemleren. Professionalisering leerkrachten:

2014-2015

opleidingsaanbod op maat door

Onderdeel van € 80.000 Kwaliteitsimpuls.

AccentAcademie. Acht opleidingsscholen.

2014-2015

Met ontvangen middelen van Iselinge.

CIO-ICT

2014-2015

€ 10.000.

AccentAcademie De AccentAcademie richt zich op de duurzame ontwikkeling van het onderwijs door schoolteams, directeuren, internbegeleiders, individuele medewerkers en ouders een aanbod op maat te bieden. Het aanbod 2013-2014 is in het voorjaar van 2014 geëvalueerd en de wensen voor 2014-2015 zijn kenbaar gemaakt. Het aanbod voor 2014-2015 bestaat uit een veelheid van trainingen en coachingstrajecten. Scholen worden ondersteund om hogere leeropbrengsten bij de leerlingen te realiseren. Collegiale intensieve ondersteuners (dit kunnen alle medewerkers van Accent zijn) worden daarbij vraaggestuurd ingezet. Alle cursussen uit het aanbod 2014-2015 zullen voor accreditatie aan de Onderwijscoöperatie worden aangeboden. Door het volgen van geaccrediteerde cursussen kunnen cursisten punten verdienen voor hun register (lerarenregister en schoolleidersregister). De AccentAcademie voor directeuren De directeuren nemen in het schooljaar 2014-2015 deel aan een drietal bijeenkomsten Multileren (leren door middel van intervisie). Elke directeur brengt een professioneel werkbezoek aan een andere school en bespreekt dit tijdens het Multileren. De groepen Multileren worden gecoacht door een professional. Dit om het leren leren te bevorderen. Directeuren kunnen een masteropleiding volgen bij een erkend opleidingsinstituut. Daarnaast is het mogelijk om stage binnen of buiten het onderwijs te lopen. Een studiereis naar het buitenland


13

behoort tot de mogelijkheden. De aldus verworven inzichten worden gedeeld met de directeuren en de medewerkers van Accent. De AccentAcademie voor internbegeleiders Er is een speciaal aanbod voor internbegeleiders gericht op onderwijsinhoudelijke thema’s zoals technisch- en begrijpend lezen, spelling, rekenen en de sociaal emotionele ontwikkeling van kinderen. Internbegeleiders leren samen met hun directeuren tijdens bijeenkomsten Tandemleren. Onderdelen van de ontwikkelagenda van de scholen zullen onderwerp van gesprek zijn. Twee schooldirecteuren met hun internbegeleiders vormen samen een groep Tandemleren. De AccentAcademie voor leerkrachten Het aanbod richt zich op de optimalisering van de didactische en pedagogische vaardigheden van de leerkracht. De ontplooiingskansen van kinderen zijn daarbij steeds het uitgangspunt. Ruim twintig trainingen voor schoolteams en een tiental trainingen voor individuele medewerkers worden aangeboden. De AccentAcademie voor leerkrachten die het schooldirecteurschap ambiëren Leerkrachten die het schooldirecteurschap ambiëren, kunnen hiervoor de cursus “Oriëntatie op leiderschap” volgen. De cursus wordt op locatie gegeven aan zes leerkrachten en geeft invulling aan de volgende vragen: “Wat is leiderschap, zou ik het kunnen en zou ik het willen?” Het gaat hier om een cursus ter oriëntatie en het geeft geen garantie ten aanzien van een schoolleidersfunctie bij Accent. De AccentAcademie voor ouders Voor ouders worden vier informatieavonden georganiseerd. Actuele thema’s zoals hoogbegaafdheid, dyslexie, gedragsvraagstellingen van kinderen en opvoedingsvraagstukken worden besproken. Opleidingsscholen Acht Accentopleidingsscholen leiden in overleg met de Hogeschool Iselinge een 60-tal Pabostudenten op tot leerkracht basisonderwijs. Hiervan zijn twee Accentopleidingsscholen zelfs academische opleidingsschool. De acht opleidingsscholen richten zich op de volgende schoolontwikkelthema’s: De leerlijn Engels PO-VO, hoogbegaafdheid, woordenschat en begrijpend lezen, ICT met kleuters, groepsdoorbrekend werken, implementatie nieuwe media en sociaal leren. De acht opleidingsscholen worden in het najaar van 2014 beoordeeld ten behoeve van het keurmerk Opleidingsschool.


14

ICT-kennis en vaardigheden ICT wordt ingebed in een rijke leeromgeving en stimuleert zo het leren van de leerling. Leerkrachten kunnen met de ICT-mogelijkheden leerlingen op hun eigen niveau laten werken. Om optimaal gebruik te maken van de ICT-mogelijkheden in het onderwijs biedt de AccentAcademie diverse scholingsmogelijkheden. Medewerkers dienen minimaal te voldoen aan een aantal basisvaardigheden. Deze worden inzichtelijk gemaakt met behulp van een vragenlijst. Het aanbod wordt afgestemd op de basisvaardigheden. Medewerkers die (nog) niet voldoen aan deze vaardigheden volgen een spoedcursus om achterstanden in te halen. Alle medewerkers volgen minimaal zes scholingsuren ICT. ICT-coördinatoren, schooldirecteuren en leerkrachten met affiniteit voor ICT in het onderwijs worden ingezet als trainer. ICT-coördinatoren ontvangen een scholingstraject op maat.

3. Personeel Wat willen we bereiken?

Wanneer?


Stimuleren mobiliteit.

2014-2015

€ 5.000 mobiliteitsstages

Voortzetting samenwerking met

2014-2015

Geen.

Vervangingsbudget voor scholen.

2014-2015

€ 37,50 per leerling.

Gesprekkencyclus in Youforce.

2014-2015

Geen.

Stimuleren halen

2014-2015

€ 3.000.

Implementatie

Start 2014-2015

Geen.

werktijdenregeling en nieuw

Evaluatie in voorjaar 2015

Essentius: Matchpoint Vervangingen en eigen risicodrager.

gymbevoegdheid.

taakbeleid. Volledige invoering functiemix,

Ultimo 2014-2015

Geen.

streefdoel 40% LB (bao) en 14% leraren LC (sbao).

Personeelsbeleid Het integraal personeelsbeleid van Accent maakt het mogelijk dat wensen en verwachtingen van werknemers gelijke tred houden met de doelen die de school zich stelt. Anders gezegd het


15

persoonlijk ontwikkelingsperspectief van werknemers in het onderwijs moet sporen met de inhoudelijke en organisatorische doelstellingen van de scholen. We verwachten dat medewerkers zich geprikkeld, gemotiveerd en dus gestimuleerd voelen doordat Accent als werkgever rekening houdt met de ontwikkeling van de medewerker. Groeiende motivatie en toenemende doelmatigheid zullen de door werknemers ervaren werkdruk moeten verminderen. Met ons integraal personeelsbeleid wil we zorgen voor goede werkomstandigheden en een stimulerend werkklimaat zodat personeelsleden voelen dat er naar hen wordt omgekeken. Mobiliteit Door mobiliteit worden nieuwe ideeën opgedaan, kan expertise gedeeld worden en zijn medewerkers op meerdere scholen inzetbaar. Door mobiliteit zijn mensen langer duurzaam inzetbaar. De volgende acties zullen in 2014-2015 worden ingezet: 

Voor nieuwe medewerkers wordt externe mobiliteit binnen Accent verplicht gesteld. Dit houdt in dat na drie schooljaren de medewerker op een andere AccentSchool aan de slag gaat.



Op bovenschools niveau wordt een matchpoint mobiliteit ingericht om mobiliteitsmatches tot stand te brengen. Aan dit matchpoint kan de medewerker (in vaste dienst) zijn mobiliteitswensen kenbaar maken waarop vervolgens het matchpoint gaat proberen om de mobiliteitsmatch tot stand te brengen. In 2013-2014 heeft iedere medewerker (in vaste dienst) die gebruik heeft gemaakt van vrijwillige mobiliteit een extra periodiek op zijn salaris gekregen. Voor het schooljaar 2014-2015 gaan we bekijken of we dit kunnen herhalen.



Accent ondersteunt ook medewerkers bij externe mobiliteit buiten Accent door financieel mee te werken aan detacherings- en stageplaatsen bij andere organisaties/bedrijven. Voorwaarde hierbij is dat er daadwerkelijke gerichtheid is op outplacement.



Accent past ook demotiebeleid toe. Dit betekent teruggaan van een hogere naar een lagere functie met bijbehorende lagere salarisschaal, bijvoorbeeld van groepsleerkracht naar onderwijsassistent. De terugval in salaris kan normaliter worden opgevangen met loonsuppletie.

Eigen Risicodrager vervangingen (ERD) Accent is sinds 1 augustus 2013 samen met Essentius eigen risicodrager (ERD) voor de vervangingen. De samenwerking tussen Accent en Essentius maakt het mogelijk “eigen risicodrager” te zijn voor de vervanging van zieke medewerkers. De twee besturen beschikken over een eigen MATCHPOINT VERVANGINGEN waarbij de kern wordt gevormd door een 20-tal poolers in vaste dienst. Naast de poolers beschikt het matchpoint over een 60-tal oproepkrachten die kunnen worden ingezet wanneer er geen poolers meer beschikbaar zijn. Door een strak ziekteverzuimbeleid wordt het ziekteverzuim beheerst. Het streven van Accent is het ziekteverzuim te consolideren rond de 4%. Naast het registreren van verzuim richt het ziekteverzuimbeleid zich met name op begeleiding, controle en bevordering van een snelle terugkeer van medewerkers.


16

Door dit ziekteverzuimbeleid en een terughoudend verlofbeleid wordt de inzet van vervanging beperkt. Dit leidt tot een financieel voordeel voor Accent. Dit financiële voordeel wordt doorgesluisd naar de scholen waarmee scholen knelpunten in de eigen organisatie kunnen oplossen. Het vervangingsbudget Met het vervangingsbudget, dat scholen ontvangen met ingang van schooljaar 2014-2015, zijn scholen zelf verantwoordelijk voor het calamiteitenverlof (de CAO PO onder artikel 8.8 opgenomen “overig kort buitengewoon verlof (imperatief)”). Met dit budget kan de vervanging van het calamiteitenverlof worden bekostigd. Daarnaast kan het budget worden gebruikt om knelpunten in de organisatie op te lossen, bijvoorbeeld voor extra personele inzet bij toetsen of schoolkamp. Gesprekkencyclus De gesprekkencyclus vormt het hart van het personeelsbeleid van Accent. De gesprekkencyclus van Accent bestaat uit een drietal gesprekken, namelijk: 

Doelstellingengesprek,



Voortgangsgesprek(ken),



Beoordeling.

In de gesprekkencyclus gaat het erom wensen en mogelijkheden van de medewerker en de organisatie op elkaar af te stemmen. Concrete afspraken worden gemaakt die aan het einde van de cyclus worden beoordeeld. De gespreksverslagen en beoordelingen worden digitaal opgeslagen in Youforce. Stimuleren behalen gymbevoegdheid Startende leerkrachten beschikken niet meer automatisch over de gymbevoegdheid. Hiervoor moet een aparte leergang worden doorlopen. Binnen de Accentscholen worden de gymlessen nagenoeg allemaal gegeven door de eigen groepsleerkracht omdat het aantrekken van een vakdocent lichamelijke opvoeding financieel vaak niet haalbaar is. Scholen hebben er dus belang bij dat startende leerkrachten beschikken over de gymbevoegdheid. Door het beschikbaar stellen van een financiële tegemoetkoming zal Accent ook in 2014-2015 het behalen van de gymbevoegdheid stimuleren. Werktijdenregeling en taakbeleid Accent voert per 1 augustus 2014 het nieuwe taakbeleid in, waarbij de normjaartaak en het taakbeleid nauwgezet met elkaar zijn verbonden. De normjaartaak is een overzicht waarop staat hoeveel uren elke medewerker per jaar moet werken en hoe deze uren verdeeld zijn over lesuren, deskundigheidsbevordering en taken. Taakbeleid is het realiseren van een optimale afstemming van het takenpakket van de school enerzijds en de capaciteiten en de beschikbare tijd van de medewerkers anderzijds om de onderwijskundige, strategische en organisatorische doelstellingen van de school te realiseren. Met taakbeleid willen we het werk binnen de school zo evenwichtig mogelijk verdelen.


17

Voor alle Accentmedewerkers (fulltimers en parttimers) geldt vanaf 1 augustus 2014, voor een proefperiode van één schooljaar, een nieuwe werktijdenregeling. Alle medewerkers zijn iedere werkdag (van maandag t/m vrijdag) van 8.00 uur tot 17.00 uur op school om het leren van en met elkaar te bevorderen. In het voorjaar van 2015 wordt geëvalueerd of de proef wordt omgezet in definitief beleid. Aan deze nieuwe werktijdenregeling liggen de volgende argumenten ten grondslag: 1. Accent is een lerende organisatie. Accentmedewerkers zijn professionals die van en met elkaar leren. Dit kan optimaal gerealiseerd worden gedurende de tijden dat Accentmedewerkers aanwezig zijn op school. Juist dan is er tijd en ruimte voor ontmoeting, overleg en leren. 2. Accent streeft een evenwichtig taakbeleid na waarbij medewerkers efficiënt omgaan met de beschikbare uren maar hen ook tegelijkertijd beschermt tegen overbelasting. 3. De arbeidstijdenwet schrijft voor iedere medewerker verplicht een urenregistratie voor. Als er wordt gewerkt met een uniforme werktijdenregeling (van 8.00 uur tot 17.00 uur) behoeft er geen urenregistratie per medewerker te worden gevoerd. Om de normjaartaak van alle medewerkers inzichtelijk te maken en het werk zo evenwichtig mogelijk te verdelen is per 1 augustus 2014 een digitale rekenmodule beschikbaar voor alle Accent medewerkers. Functiemix In het Convenant Leerkracht van Nederland is vastgelegd dat scholen extra geld krijgen om leraren in hogere salarisschalen te plaatsen. Het streven is om leraren carrièremogelijkheden te bieden en daarmee het onderwijsniveau van de school te verhogen. Voor de invoering van de functiemix hebben we het invoeringsplan “De leraar maakt het verschil” ontwikkeld. Vanaf 1 augustus 2011 zijn de eerste vier fases van de functiemix ingevoerd. In 2013-2014 is besloten de vijfde en laatste fase voorlopig even uit te stellen om de ingevoerde functies volledig tot hun recht te laten komen en medewerkers de mogelijkheid te geven zich verder te bekwamen. In 2014-2015 pakken we de draad weer op om de functiemix volledig in te voeren met als streefdoel 40% leraren in de LB schaal in het basisonderwijs en 14% leraren in de LC schaal in het speciaal basisonderwijs.


18

4. Beheer a. Huisvesting Wat willen we bereiken?

Wanneer?


Verbetering schoolgebouwen.

2014-2015

Nieuwbouw PWA via gemeente. Onderhoud schoolgebouwen via gemeenten en via Meerjarig Onderhouds Programma. Voor Meeander Heelweg is € 88.000 extra opgenomen.

Heroriëntatie beheer en

2014-2015

€ 150.000 extra dotatie

onderhoud, waaronder nieuw

onderhoudsvoorziening, € 25.000

integraal Meerjarig Onderhouds

jaarlijks onderhoud

Programma.

scholen/coördinatie.

Aanpassing kantoorhuisvesting.

Zomer 2014

€ 30.000 meubilair, € 92.000 via Onderhoudsvoorziening.

Schoolgebouwen De huisvesting van onze scholen vraagt altijd aandacht. Naast grootschalige vernieuwingen is onze aandacht eveneens gefocust op kwaliteitsverbeteringen van diverse locaties. 

De nieuwbouw van de MFA (Multi Functionele Accommodatie) Pelkpark in Winterswijk waar onze Prins Willem Alexanderschool onderdeel van uitmaakt, zal in november 2014 in gebruik worden genomen. Vanwege het multifunctionele karakter wordt de accommodatie beheerd door een Vereniging van Eigenaren, waarin Accent participeert.



De initiatieven om in het dorp Gendringen een passende vorm van huisvesting te vinden voor de Hoeksteen in samenhang met de locatie van Essentius hebben vooralsnog niet tot concrete oplossingen geleid.



Voor de nevenvestiging Meeander Heelweg is een kwaliteitsverbetering in voorbereiding. Hiermee wordt de functionaliteit van het schoolgebouw vergroot.



In het kader van algehele kwaliteitsverbeteringen worden ad hoc kleinschalige activiteiten ingezet, in combinatie met onderhoud.

Heroriëntatie beheer en onderhoud door overheveling buitenschilonderhoud Vanaf 2015 worden de rijksmiddelen voor het onderhoud van de zogenaamde buitenschil naar de schoolbesturen overgeheveld. Dit betekent dat per 2015 het gehele beheer- en onderhoudspakket


19

van schoolgebouwen bij de schoolbesturen ligt. Voor de buitenschil wordt een structureel budget van ± € 300.000 aan onze lumpsum toegevoegd. De voorbereidende werkzaamheden zijn thans in volle gang. De wijziging vraagt allereerst om een geheel nieuw integraal MOP (Meerjaren OnderhoudsPlan) inclusief financiële paragraaf. Daarnaast wordt deze wijziging aangegrepen voor een algehele heroriëntatie van beheer en onderhoudszaken in brede zin. De onderwijshuisvestingstaak van de gemeenten zal zich in praktische zin voornamelijk beperken tot (ver-)nieuwbouw en schade bij calamiteiten. In begrotingsjaar 2014-2015 wordt het extra budget aan rijksmiddelen van € 175.000 (7/12 x € 300.000) als volgt ingezet: 

€ 150.000 dotatie aan de onderhoudsvoorziening vanwege de meerkosten voor groot onderhoud van de buitenschil.



€ 25.000 budget voor jaarlijks onderhoud scholen. Hieruit kunnen onder meer de eenmalige kosten voor het samenstellen en implementeren van een integraal MOP worden gefinancierd.

Afhankelijk van de financiële paragraaf uit het nieuw op te zetten integrale MOP zal het budget voor “jaarlijks onderhoud scholen” alsmede de dotatie aan de onderhoudsvoorziening vanaf schooljaar 2015-2016 nader worden bepaald. In de eerste jaren moet een buffer worden gevormd om groot constructief onderhoud op lange(re) termijn op te kunnen vangen. Het is de bedoeling om naast het reguliere onderhoud ook aandacht te schenken aan extra duurzaamheidsmaatregelen zoals klimaat-, isolatie- en ventilatieverbeteringen (frisse scholen). In het verlengde van de uitvoering van (groot) onderhoud kunnen genoemde extra maatregelen in de vorm van een kwaliteitsimpuls worden uitgevoerd. Bij de samenstelling van een nieuw MOP gaan we gebruik maken van een speciaal softwareprogramma. Ten aanzien van algehele doordecentralisatie van huisvesting zijn er landelijk ontwikkelingen waarbij de onderhandelingspositie van schoolbesturen lijkt te verbeteren. Thans kunnen gemeentebesturen eenzijdig bepalen in hoeverre doordecentralisatie bespreekbaar is. In de nieuwe gewenste situatie zullen ook rechten voor schoolbesturen ontstaan. Kantoorhuisvesting Aangezien de marktsituatie voor een verkoop van ons kantoorpand onveranderd slecht is, wordt gekozen voor een efficiencyslag binnen de huidige muren. De aanpassing van ons huidige bestuursbureau zal tijdens de zomervakantie van 2014 zijn beslag krijgen.


20

b. Financiën Wat willen we bereiken?

Wanneer?


Up to date houden

2014-2015

Geen.

2014-2015

Geen.

Najaar 2014

Geen.

administratieve organisatie. Processen efficiënter inrichten, onderzoek insourcing administratie. Keuze accountant.

Administratieve organisatie Onze doelstelling is uiteraard om de administratieve organisatie up to date te houden. Organisatorische en inhoudelijke wijzigingen zoals benoemd in deze BeleidsBegroting dienen verwerkt te worden in de administratieve organisatie. Een voorbeeld hiervan is de overheveling van het onderhoud van de buitenschil. Efficiency processen Een andere structurele doelstelling is om de administratieve processen zo effectief en efficiënt mogelijk te organiseren, mede omdat als gevolg van krimp van het aantal leerlingen de beschikbare financiële middelen kleiner worden. Voor het jaar 2014-2015 dient daarbij gedacht te worden aan de processen rondom gecoördineerde inkoop en Ruim Baan. Daarnaast wordt periodiek het eventuele insourcen van de financiële en/of salarisadministratie onderzocht. Keuze accountant Sinds geruime tijd is Deloitte de accountant van Accent. Overwogen wordt om in het najaar te kiezen voor een nieuwe accountant. Deze kijkt weer met een frisse blik naar de organisatie. Daarnaast kan wellicht een kostenvoordeel gerealiseerd worden.


21

c. Gecoördineerde inkoop Wat willen we bereiken?

Wanneer?


Implementatie nieuw

1 september 2014

€ 10.000, onderdeel overige

schoonmaakcontract, borging in

personele lasten. Dient ook voor

de organisatie.

eventuele externe ondersteuning

Contractmanagement.

bij andere inkooptrajecten.

Onderzoek Inkoop telefonie.

2014-2015

Geen. Eventuele externe ondersteuning dekken vanuit lopende begroting.

Onderzoek Inkoop ICT.

2014-2015

Geen. Eventuele externe ondersteuning dekken vanuit lopende begroting.

Inmiddels zijn diverse trajecten met succes uitgevoerd dan wel in volle bewerking (schoonmaak). De doelstelling is om per 1 september 2014 het contract met een nieuwe schoonmaakleverancier te realiseren. Dit contract dient geborgd en gemonitord te worden in de organisatie. De volgende trajecten zijn naar verwachting telefonie en ICT. Wellicht komt aanbesteding ook bij de uitvoering van het thema “Beheer en onderhoud’ aan de orde. In dat geval zal op onderdelen professionele hulp gewenst zijn.

B. Begroting in cijfers 1. Uitgangspunten Bij het opstellen van de begroting 2014-2015 zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: 

Het reguliere resultaat van de exploitatie moet gemiddeld nul zijn, dat wil zeggen een sluitende begroting.



Wegens de krimp van het aantal leerlingen wordt nieuw personeel via payroll of als zzp’er aangenomen.



De financiële ruimte (het surplus aan vermogen boven de benodigde financiële buffer) wordt de komende jaren verder teruggebracht tot nihil. Daarom worden commissie Don aanvragen die niet begroot zijn niet meer in behandeling genomen, tenzij sprake is van een calamiteit dan wel elders in de lopende begroting voldoende ruimte is om de extra uitgave te compenseren.



Verondersteld is dat het NOA-akkoord en Herfstakkoord een vervolg krijgen. In de begroting 2014-2015 is een bate opgenomen van € 394.000. Deze wordt voor € 105.000 centraal ingevuld en voor € 289.000 door de scholen (€ 90 per leerling).


22



Het samenwerkingsverband Accent wordt beëindigd. Per 1 augustus 2014 gaat de Wet Passend Onderwijs in en zijn we verplicht aangesloten bij twee samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs. De bijdrage vanuit de nieuwe samenwerkingsverbanden aan de scholen is het komend schooljaar verhoogd van € 55 naar € 62 per leerling. Daarnaast wordt een bedrag van € 2.800 respectievelijk € 4.000 gealloceerd naar zware zorgleerlingen in het speciaal en regulier basisonderwijs. Daar staat tegenover dat de leerlinggebonden financiering vervalt.



De afgelopen jaren is jaarlijks € 145.000 gedoteerd aan de onderhoudsvoorziening, waarbij rekening wordt gehouden met een verhoging van de dotatie naar het oorspronkelijke niveau van € 245.000 per jaar per 2017-2018. Door de overheveling van het onderhoud van de buitenschil naar de schoolbesturen moet het Meerjarenonderhoudsplan en de hiervoor benodigde onderhoudsvoorziening opnieuw vastgesteld worden. Dit gebeurt in het najaar van 2014. Vooralsnog hebben we in de begroting de dotatie aan de onderhoudsvoorziening verhoogd met € 150.000, zijnde de verwachte extra bekostiging in de periode januari tot en met juli 2015 minus € 25.000 voor coördinatiekosten.



Accent heeft de ambitie het eigen risicodragerschap voor het vervangen voort te zetten. Het eigen risicodragerschap levert naar verwachting een voordeel op dat weer ten goede aan de scholen komt. Dit betekent voor komend schooljaar dat scholen een zogenaamd “Vervangingsbudget” ontvangen van € 37,50 per leerling (in totaal € 120.000).



Door de extra ontvangen middelen in december 2013 is het mogelijk het project Ruim Baan te initiëren. De lasten hiervan worden onttrokken uit de ultimo 2013 te vormen bestemmingsreserve “Professionalisering”. In de begroting is een bedrag van € 190.500 aan loonkosten opgenomen.



We hebben geconstateerd dat goed werkende ICT en een goede beheersing van ICTvaardigheden steeds belangrijker worden. Dit zal structureel meer geld vragen. Zo wordt het aanbod van de AccentAcademie aangevuld met ICT-opleidingen en is € 30.000 opgenomen in de centrale begroting voor ICT-ondersteuning. Ook wordt de komende jaren meer geïnvesteerd in ICT en zijn de jaarlijkse ICT-kosten verhoogd met € 35.000 per jaar.



In de begroting 2014-2015 zijn de lonen per 1 augustus 2014 verhoogd met 1%. Dit is ook de inzet van de PO-raad bij de onderhandelingen met de vakbonden voor een nieuwe CAO. Daarnaast is verondersteld dat deze loonkostenstijging ook in de bekostiging wordt verwerkt. Beide zaken zijn onzeker.



Per 1 januari 2014 is Accent geen eigenrisicodrager meer voor de WGA (Regeling werkhervatting gedeeltelijk arbeidsongeschikten). Publiek verzekerd via het UWV bleek de laagste verzekeringspremie op te leveren. Het voordeel van de lagere premie wordt naar rato van de loonkosten verdeeld over centraal en de scholen.



Begin 2012 is het bestuursakkoord afgesloten tussen het ministerie en de PO-raad. Om de ambities uit dit akkoord te realiseren wordt geld beschikbaar gesteld middels de prestatiebox. De prestatiebox loopt vier jaar en vervangt de bestemmingsbox. De subsidie voor cultuureducatie is in de prestatiebox ondergebracht. Een deel van de prestatiebox wordt centraal besteed voor professionalisering van de schooldirecteuren, CIO-begeleiding en co-


23

teaching. Een ander deel wordt door de scholen besteed aan het trainen van leerkrachten in opbrengstgericht werken. Dit maakt allemaal deel uit van DE LAT OMHOOG. Sinds 2013-2014 is de bekostiging uitgebreid met een professionaliseringsbudget voor directeuren. Dit budget van in totaal € 67.000 per jaar wordt op centraal niveau beheerd. Het wordt toegevoegd aan het professionaliseringsbudget voor directeuren zoals beschreven in “Kwaliteitsimpuls 2010-2014, Bestuursakkoord Primair Onderwijs 2012-2015 (Leraar 2020) en het CAO-2013”. 

De vijfde en laatste fase van de functiemix wordt per 1 augustus 2014 ingevoerd.

2. Begroting 2014-2015 Het resultaat voor het schooljaar 2014-2015 is begroot op € 662.000 negatief. In onderstaande tabel is de winst- en verliesrekening weergegeven inclusief resultaatbestemming.

Begroting

Begroting

Begroting

2014-2015 2013-2014 2012-2013 Centraal

(x € 1.000)

Scholen

Totaal

Totaal

Totaal

Baten

2.975

13.804

16.779

16.487

16.747

Lasten

3.439

14.070

17.509

17.151

17.346

Saldo baten en lasten

730-

664-

599-

68

87

83

662-

577-

516-

Reguliere exploitatie scholen

61

78

21

Reguliere exploitatie centraal

66

29

56-

22-

57

Financiële baten en lasten Resultaat

46468 396-

266266-

Resultaatbestemming

Reguliere exploitatie samenwerkingsverband Accent

-

Algemene reserve voor bapo-lasten

-

200-

Bestemmingreserves verbouw en meubilair (centraal)

80-

82-

Bestemmingreserves buiteninrichting (scholen)

17-

17-

Bestemmingsreserve Professionalisering (centraal)

383-

Kwaliteitsimpuls 1-zorgroute 2010-2014 Prestatiebox - centrale deel

86-

1

140-

140-

22-

87

Commissie Don

311-

401-

199-

Totaal resultaat

662-

577-

516-

Het totaal resultaat voor Accent bedraagt € 662.000 negatief, bestaande uit een negatief resultaat van € 396.000 centraal en een negatief resultaat van € 266.000 bij de scholen.


24



Het negatieve resultaat van centraal wordt voor € 463.000 onttrokken uit de Bestemmingsreserves Professionalisering en verbouw en meubilair. Gecorrigeerd hiervoor is het resultaat € 66.000 positief.



Het negatieve resultaat van de scholen wordt voor € 311.000 veroorzaakt door uitgaven in het kader van de commissie Don: Specifieke plannen € 145.000, zoals een multidisciplinair team bij nieuwHessen,

o

instroomgroepen bij diverse scholen en kwaliteitsimpuls in het onderwijs, o

Gefaseerd terugbrengen van de formatie bij dalende leerlingaantallen € 60.000,

o

Tijdelijke tekorten door bijvoorbeeld groei van leerlingen en overgang naar Passend Onderwijs € 106.000.

3. Meerjarenbegroting In het onderwijs wordt steeds meer aandacht geschonken aan het goed vooruit kijken. Zo zijn onderwijsinstellingen verplicht om een continuïteitsparagraaf op te nemen in het jaarverslag inclusief een meerjarenbegroting van drie toekomstige jaren. In de volgende tabel is de meerjarenbegroting opgenomen, gebaseerd op de genoemde uitgangspunten in paragraaf 1. De meerjarenbegroting is bottom-up opgebouwd met informatie van de scholen.

Meerjarenbegroting

2014-15 2015-16 2016-17 2017-18 2018-19

(x € 1.000)

Baten

16.779

16.763

16.423

15.534

15.300

Lasten

17.509

16.804

16.327

15.986

15.577

Saldo baten en lasten

730-

42-

95

452-

68

61

55

49

662-

19

150

403-

237-

Reguliere exploitatie scholen

61

71

130

128

73

Reguliere exploitatie centraal

66

164

230

349-

224-

Bestemmingreserves verbouw, meubilair (centraal)

80-

80-

80-

80-

69-

Bestemmingreserves buiteninrichting (scholen)

17-

17-

17-

17-

17-

383-

30-

130-

85-

89-

17

Financiële baten en lasten Resultaat

27740

Resultaatbestemming

Bestemmingsreserve Professionalisering (centraal) Prestatiebox - centrale deel

1

Commissie Don

311-

-

Totaal resultaat

662-

19

150

403-

237-

Door de daling van het aantal leerlingen neemt de bekostiging voor centraal ook af. In de meerjarenbegroting is tot en met 2016-2017 rekening gehouden met een bate vanuit het NOA- en Herfstakkoord. De mate van voortzetting van het NOA- en Herfstakkoord vanaf 2017-2018 is


25

bepalend of bij de huidige stand van de bovenschoolse voorzieningen vanaf 2017-2018 besparingen gerealiseerd moeten worden. Dit verklaart het huidige negatieve resultaat in 2017-2018 en 20182019. De scholen passen hun formatie aan aan het dalende aantal leerlingen. Hierdoor blijft de begroting van de scholen sluitend. In de meerjarenbegroting is verondersteld dat het eigen risicodragerschap voor vervangingen gecontinueerd wordt. Per 1 januari 2015 wordt het onderhoud van de buitenschil overgeheveld naar de schoolbesturen. We verwachten een jaarlijkse bate van € 300.000. Vooralsnog gaan we ervan uit dat jaarlijks € 250.000 gedoteerd moet worden aan de onderhoudsvoorziening en € 50.000 beschikbaar is voor jaarlijks onderhoud.

4. Investeringen De investeringen voor de komende vier schooljaren zijn als volgt:

Investeringen

2014-15

2015-16

2016-17 2017-18

(x € 1.000)

Gebouwen en terreinen ICT

204

248

248

194

Meubilair

215

87

71

52

Overige inventaris

-

Leermiddelen

218

Totaal investeringen

638

3

-

-

215

182

151

553

501

396

Voor de toekomst wordt rekening gehouden met een structureel hoger bedrag aan investeringen in ICT als gevolg van een nieuwe visie op ICT in het onderwijs. De investeringen in 2014-2015 zijn toegelicht in paragraaf 2.a ICT. Vanaf 2015-2016 wordt de jaarlijkse investering in digiborden geïntensiveerd. In 2017-2018 hoeft (tijdelijk) niet geïnvesteerd te worden in administratieve ondersteuning. De hogere investeringen in meubilair in 2014-2015 betreft voor € 50.000 de inrichting van de nieuwbouw van de PWA in Winterswijk en voor € 40.000 de inrichting van Meeander Heelweg.


26

C. Begroting in Beleidskaders 1. Financieel beleid De begroting 2014-2015 is gebaseerd op het OC&W-voorschrift jaarverslaggeving voor de sector Primair Onderwijs en op de uitgave Bekostigingsstelsel Basisonderwijs, programma’s van eisen voor het jaar 2014. De totale bekostiging van het Ministerie van OC&W bestaat uit een aantal verschillende budgetten, zoals lumpsumvergoeding Personeel en lumpsumvergoeding Materiële instandhouding. Sommige vergoedingen c.q. budgetten hebben het karakter van een kalenderjaarvergoeding, anderen een schooljaarvergoeding. AccentScholengroep werkt sinds schooljaar 2009-2010 met een begroting en jaarrekening op basis van schooljaren. Door te werken met een begroting en jaarrekening op schooljaar kan er een goede match plaatsvinden tussen de periode (schooljaar), het beleid, de activiteiten, de personele formatie en de financiën. Zeker voor de schooldirecteuren is dit een verbetering. De financiële verantwoording naar het Ministerie blijft helaas verplicht op basis van het kalenderjaar. De personele inkomsten zijn gebaseerd op de lumpsumvergoeding personeel schooljaar 2014-2015 op basis van de tarieven van DUO van april 2014. Hierbij wordt uitgegaan van de laatst bekende gemiddelde personeelslast (GPL), zoals vastgesteld tijdens de jaarrekeningcontrole 2013. De vergoeding voor materiële instandhouding wordt jaarlijks aangepast om de prijsveranderingen op te vangen. Daarbij wordt uitgegaan van het prijsstijgingspercentage volgens de Macro Economische Verkenningen. De volgende personele componenten komen voor rekening van centraal en worden niet ten laste gebracht van de schoolbegrotingen: ouderschapsverlof, BAPO, jubilea, arbodienstverlening, spaarverlof, re-integratietrajecten, werving en selectie, jubileumgratificaties, personeelszorg (waaronder lief en leed), integraal personeelsbeleid, AccentOnderwijsdag, DirecteurenTweeDaagse, outplacement, ontslagprocedures, wachtgeld, coördinatie en loonkosten ICT, RI & E trajecten, scholing directeuren en invalleerkrachten, vertrouwenspersoon. Per 1 augustus 2012 worden daar de kosten van het vervangen van zwangeren en “vangnetters WAO en WIA” aan toegevoegd. Dit is een gevolg van het wegvallen van de imbu-regeling per 1 augustus 2012 waarbij het ministerie de administratieve verwerking van het vervangen van zwangeren en “vangnetters WAO en WIA” gewijzigd heeft. In het verleden werd vervanging rechtstreeks gedeclareerd en bleven vervangingskosten en ziekte-uitkeringen buiten de exploitatierekening. Nu worden de loonkosten van de vervanger verantwoord op reguliere loonkosten en wordt onder uitkeringen ziektewet de ontvangen uitkeringen verantwoord. Deze nieuwe werkwijze leidt tot hogere loonkosten omdat met name de pensioenpremies niet door de uitkering gedekt worden. Per 1 augustus 2013 is Accent Eigen Risicodrager voor het vervangen. De verplichte afdracht aan het Vervangingsfonds is vrijwel geheel komen te vervallen. Daar staat tegenover dat alle vervangingskosten voor eigen rekening zijn. Bij een relatief laag ziekteverzuim zullen de kosten van


27

het vervangen lager zijn dan de afdracht aan het Vervangingsfonds. Met het bovenstaande worden alle mogelijke personele risico’s op centraal niveau gelegd. Om deze componenten centraal te kunnen bekostigen wordt een deel van de rijksbijdragen gealloceerd naar centraal. Met ingang van schooljaar 2012-2013 is de allocatiemethodiek hiervoor vereenvoudigd. Er wordt middels één allocatiepercentage een bedrag van de materiële instandhouding en het pab-budget ingehouden ten behoeve van centraal (50,5%) en de OPD (4%). De materiële lasten worden in de begroting zo goed mogelijk geschat op basis van gegevens uit het lopende jaar, voorgaande jaar en de laatst bekende gegevens voor het begrotingsjaar. Het materiële uitgavenpatroon van scholen wordt bepaald door beïnvloedbare en nietbeïnvloedbare kosten. Vooral de niet-beïnvloedbare kosten kunnen de scholen voor grote financiële problemen zetten. De niet-beïnvloedbare kosten die afhankelijk zijn van de staat van onderhoud van het schoolgebouw, zoals het planmatig onderhoud (groot en jaarlijks onderhoud) van de schoolgebouwen en de onderwijshuisvesting zijn al gecentraliseerd en vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de school. De kosten van de volgende zaken zijn ook gecentraliseerd en vallen niet meer onder de verantwoordelijkheid van de afzonderlijke scholen: ICT infrastructuur, werkomgeving en beheer, verzekeringen, administratie- en beheerslasten, GMR faciliteiten, vermogensbeheer. Een uitzondering hierop geldt voor het schoolschoonmaakbeheer. Dit wordt wel centraal aanbesteed maar blijft een (financiële) verantwoordelijkheid van de afzonderlijke scholen. 2. Beleidsafspraken 

Voor alle scholen zijn voor de onderdelen meubilair en leermiddelen zogenaamde Meerjaren Investerings Programma’s (MIP’s) opgesteld. De schooldirecteuren kunnen op basis van deze, door het College van Bestuur goedgekeurde, MIP’s investeringen doen.



Ten aanzien van de jaarlijkse begrotingen worden overschrijdingen zonder voorafgaande toestemming niet toegestaan. Indien de begroting van een school negatief sluit is hiervoor, na argumentatie van de schooldirecteur, toestemming verleend door het College van Bestuur.



Budgetbewaking is een verantwoordelijkheid van de schooldirecteuren. Het College van Bestuur toetst op basis van ontvangen rapportages van CABO.



Het opheffen van niet-efficiënte situaties in de huisvesting van scholen (met name dislocatie en leegstand) is op onderwijskundige en materiële gronden een continu aandachtspunt.



De Algemene Schoolreserve bedraagt ongeveer 6 % van de jaarlijkse baten in de schoolbegroting.



Er is beleid geformuleerd omtrent het aantal digiborden. Jaarlijks wordt aan de hand van de 1 oktober telling per school het aantal genormeerde groepen bepaald. Scholen die groeien in aantal genormeerde groepen krijgen één of meerdere digiborden inclusief beamer/pc. Scholen die krimpen in aantal genormeerde groepen leveren één of meerdere digiborden (inclusief beamer/pc) in. Als er geen wens voor een digibord bestaat, blijft het bestaande bord (voorlopig) op de (krimpende) school hangen. Een school die terugloopt in aantal genormeerde


28

groepen maar feitelijk één of meerdere niet-genormeerde groepen in de lucht houdt, mag de digiborden behouden voor de time-being. 3. Commissie Don Eind september 2009 heeft de Commissie Don een rapport uitgebracht over het financieel beleid van onderwijsinstellingen. De belangrijkste consequentie van dit rapport is het op een verantwoorde manier verlagen van de kapitalisatiefactor conform het advies van de commissie Don. De kapitalisatiefactor geeft de verhouding aan tussen het balanstotaal (-/- gebouwen en terreinen) en de totale baten. Een te hoge kapitalisatiefactor kan wijzen op het inefficiënt benutten van het kapitaal, bijvoorbeeld door excessief spaargedrag. Voor grote instellingen is de bovengrens bepaald op 35%. In juni 2010 is de notitie “Accent en de commissie Don” verschenen. Hierin is een plan van aanpak opgenomen om de kapitalisatiefactor op een verantwoorde manier te laten dalen tot 35% van de jaarlijkse baten. Om de kapitalisatiefactor te verlagen tot 35% is een bedrag beschikbaar (de financiële ruimte) om extra uit te geven bovenop de reguliere begroting. Belangrijk is dat dit eenmalige uitgaven betreft en niet structureel mag worden. Daarnaast dienen de scholen de algemene reserve te laten dalen richting 6% van de jaarlijkse baten. Inmiddels weten we dat de totale algemene reserve te laag wordt indien alle scholen hun reserve terugbrengen tot 6%. Daarom wordt het verloop van de reserves goed gemonitord zodat tijdig aangegeven kan worden wanneer de scholen geen extra uitgaven meer mogen doen. Niet begrote commissie Don aanvragen worden niet meer behandeld, tenzij het een calamiteit betreft dan wel elders ruimte is in de lopende begroting. 4. Risicoparagraaf De administratieve organisatie van AccentScholengroep is goed op orde. Belangrijke onderdelen hiervan zijn de procuratieregeling (wie mag tot welk bedrag verplichtingen aangaan) en de planning en control-cyclus (van het opstellen van een begroting tot de bewaking ervan). Alle financiële risico’s die de afzonderlijke scholen kunnen oplopen, worden op bestuurlijk (centraal) niveau gedragen en zijn middels de vorming van reserves, voorzieningen en het afsluiten van verzekeringen in voldoende mate afgedekt. De volgende voorzieningen zijn getroffen: 

Voorziening spaarverlof,



Voorziening Jubilea,



Voorziening Onderhoud gebouwen.

De volgende (Bestemmings)reserves zijn gevormd: 

Algemene reserve is in principe vrij beschikbaar,



Herwaarderingsreserve voor meubilair (“eerste waardering”) zal in circa tien jaar vanaf 2005 worden afgeschreven.


29



Bestemmingsreserve voor verbouw van scholen. Hiertoe wordt de eventuele bijdrage vanuit de scholen direct overgeheveld naar centraal. Afschrijving vindt vervolgens centraal plaats zodat de scholen er geen rekening meer mee hoeven te houden in hun exploitatie.



Bestemmingsreserve voor de afschrijving van buiteninrichting. Hierdoor kunnen de betreffende scholen rekening houden met deze specifieke afschrijvingslast die gefinancierd is met commissie Don geld.



Bestemmingsreserve Professionalisering waarin de extra middelen uit december 2013 zijn opgenomen.

De commissie Don heeft aangegeven dat een financiële buffer minimaal 5% van de jaarlijkse baten dient te bedragen, hetgeen ongeveer € 0,8 miljoen betekent voor AccentScholengroep. Deze buffer moet bestaan uit overliquiditeit en kredietfaciliteiten. Uit de laatste risicoworkshop is een benodigde financiële buffer van € 975.000 gebleken. Deze is aanwezig. 5. Vermogensbeheer Het vermogensbeheer is eind 2009 in eigen hand genomen waardoor de kosten voor het uitvoeren van het vermogensbeheer omlaag zijn gaan. Uitvoering vindt plaats door de controller onder verantwoordelijkheid van de voorzitter van het College van Bestuur. De portefeuille is sinds begin 2013 in lijn met de regeling Beleggen en Belenen en eenvoudig te beheren. De portefeuille is ondergebracht bij de Rabobank. Uit kostenoverwegingen vindt het beheer van de portefeuille sinds 1 januari 2014 door onszelf plaats op basis van het vastgestelde treasurystatuut. Belangrijk is om een rentevisie te ontwikkelen op basis waarvan zo hoog mogelijke rentebaten gerealiseerd kunnen worden. Tevens is het van belang het renterisico te minimaliseren door de producten op verschillende momenten in de tijd te laten vrijvallen. Hiervoor wordt jaarlijks een liquiditeitsplanning gemaakt, gebaseerd op de meerjarenbegroting en de plannen als gevolg van de commissie Don.


30


31

Passie voor leren! AccentAcademie 2014-2015


32

Het aanbod 2014-2015 van de AccentAcademie “Passie voor leren!” Het scholingsaanbod 2014-2015 van de AccentAcademie “Passie voor leren!” kent de volgende onderdelen:



Ondersteuning op maat door een Collegiale Intensieve Ondersteuning(CIO).



Scholing voor schoolteams (of een gedeelte van het schoolteam).



Scholing voor individuele leerkrachten.



Scholing voor internbegeleiders (enkele scholingsactiviteiten voor leerkrachten èn internbegeleiders zijn bij de scholing voor schoolteams vermeld).

Collegiale Intensieve Ondersteuning kan door de schooldirecteur aangevraagd worden bij de directeur onderwijs. Hiervoor kan het bijgevoegde aanmeldformulier gebruikt worden. Daarnaast is een aanvraag gedurende het schooljaar ook mogelijk. Het aanbod van de AccentAcademie “Passie voor leren!” richt zich op de sociaal emotionele ontwikkeling van kinderen, het pedagogisch klimaat en het pedagogisch- en didactisch handelen van de leerkracht. Aan de scholings- en ondersteuningsactiviteiten vanuit de AccentAcademie “Passie voor leren!” zijn geen kosten verbonden, tenzij anders aangegeven. Inschrijven via het opgaveformulier Schoolteams en individuele medewerkers van de Accentscholen kunnen zich voor een cursus inschrijven in overleg met de schooldirecteur. Hiervoor dient het webbased-opgaveformulier AccentAcademie 2014-2015 “Passie voor leren!” gebruikt te worden. De registratie in het lerarenregister Leerkrachten dienen zich te registreren in het lerarenregister. In 2017 is de registratie in het lerarenregister verplicht. Met de registratie in het lerarenregister toont de leerkracht aan dat hij aan zijn bekwaamheid wil werken. Om geregistreerd te blijven toont de leerkracht periodiek aan dat hij voldoende professionaliseringsactiviteiten heeft ondernomen om bekwaam te blijven. De registratie krijgt


33

in 2017 een wettelijke status: alleen leerkrachten die geregistreerd zijn, mogen onderwijs geven. Voor de registratie zijn 160 registeruren (RU) nodig over een periode van vier jaar. Daarvan hebben tenminste 100 uren betrekking op het primaire proces: de vakinhoudelijke bekwaamheid en de pedagogisch- didactische bekwaamheid. In het lerarenregister kunnen de volgende activiteiten aangemeld worden als registeruren: een opleiding, een cursus, een studiedag, een conferentie, overige activiteiten buiten en binnen de school en professionele zelfstudie. Deelname aan activiteiten is aantoonbaar door een diploma of certificaat. Voor meer informatie over het Lerarenregister zie: www.registerleraar.nl De AccentAcademie heeft de scholingstrajecten 2014-2015 veelal ter validatie aangemeld bij het Lerarenregister. Bij de diverse onderdelen is een “registerafbeelding” geplaatst waaraan je kunt zien dat de activiteit is goedgekeurd door het Lerarenregister. Het aantal registeruren (RU) staat tevens vermeld. Wanneer de scholingsactiviteit goed en volledig is afgerond, ontvangt de deelnemer een certificaat met de “registerafbeelding” en het aantal registeruren (RU). Dit certificaat geldt als bewijs voor het Lerarenregister en kan door het Lerarenregister opgevraagd worden. Afmelden voor een scholingsactiviteit Wanneer schoolteams of individuele medewerkers zich hebben ingeschreven voor een scholingsactiviteit wordt er op hun aanwezigheid gerekend. Bij calamiteiten dienen deelnemers zich tijdig te melden bij de opd ([email protected]).


34

Ondersteuning op maat door Collegiale Intensieve Ondersteuning (CIO) CIO voor de leerkracht ingezet via het zorgteam De leerkracht signaleert dat het onderwijs in de groep onvoldoende afgestemd is op de behoefte van één of meerdere leerlingen. De leerkracht verzorgt extra ondersteuning binnen de groep in de vorm van pre-teaching / verlengde instructie etc. De internbegeleider wordt van deze extra ondersteuning op de hoogte gebracht tijdens de groepsbespreking en in overleg met de internbegeleider worden doelen gesteld en afspraken gemaakt. Conform de 1-zorgroute worden de ouders geïnformeerd (stap 1 van de zorgroute). Ondanks de extra aandacht en ondersteuning blijft de handelingsverlegenheid betreffende de achterstand / voorsprong. De leerkracht bespreekt dit met de internbegeleider tijdens de groepsbespreking. Het kan zijn dat de internbegeleider nog voldoende adviezen heeft, zo niet dan kan men een beroep doen op het lichtste zorgarrangement: de CIO. Dit wordt besproken in het zorgteamoverleg met de leerkracht, de internbegeleider, de directeur en de orthopedagoog (stap 4 van de zorgroute). De CIO-ondersteuning wordt uitgevoerd door collega’s van Accent. Zij worden ondersteund door de OPD en kenmerken zich door professionele eigenschappen zoals: heel goed naar kinderen kunnen kijken; gestructureerd en snel kunnen werken; kennis hebben van gedrags- en leerproblemen; zeer bekwaam zijn en ervaring hebben in het schrijven van een groepshandelingsplan; laagdrempelig zijn voor collega's. De CIO komt gedurende enkele dagen of dagdelen bij de leerkracht in de groep. Ze observeert, werkt met één of meerdere kinderen en analyseert de dossiers van de kinderen. De intern begeleider levert alle toetsgegevens en niveaus aan. Vervolgens gaat de CIO de onderwijsbehoefte van de kinderen clusteren. Daarna rapporteert de CIO naar de leerkracht, de internbegeleider en de directeur. De CIO voegt de kennis over de gedragsproblematiek en de vaardigheid in het klassenmanagement samen en deelt dit met de leerkracht, de internbegeleider en de directeur. Tijdens het zorgteamoverleg kan ook gekozen worden voor ondersteuning door School Video Interactie Begeleiding (SVIB). Dit is een ondersteuning die nadrukkelijk gericht is op de interactie tussen leerkracht en de leerling. De internbegeleider en de directeur participeren niet bij deze ondersteuningsvorm. In overleg met de leerkracht vindt wel een verslaggeving plaats naar de internbegeleider en de directeur. Bij de inzet van de School Video Interactie Begeleiding volgen we de volgende stappen: 

intakegesprek door de CIO met de leerkracht;



filmopnames in de groep op, in onderling overleg, vastgestelde momenten;



bespreken van de opnames en komen tot afspraken (doelgedrag);



nieuwe opnames maken en nabespreken.


35

CIO ten behoeve van de schoolontwikkeling Collegiale Intensieve ondersteuning wordt op maat ingezet ten behoeve van de schoolontwikkeling. Een CIO kan bijvoorbeeld ingezet worden als critical friend bij alle ondersteuningsvragen of als ondersteuner bij complete schoolverbeteringstrajecten. De schooldirecteur kan de CIO-ondersteuning aanvragen bij de directeur onderwijs. CIO Sturen op data Ondersteuning op maat om de onderwijsopbrengsten zichtbaar in “De lat omhoog” te verbeteren. De ondersteuning wordt aangeboden voor technisch en begrijpend lezen, woordenschat, spelling en rekenen. Cito-scores worden vertaald naar leerling-, groepen schoolniveau. Interventies worden besproken en ingezet conform de 1-zorgroute om het streefpercentage te bereiken. Verbeterplannen worden op basis van deze gegevens geschreven. De ondersteuning wordt verzorgd door Collegiale Intensieve Ondersteuning van Annie Klumpenhouwer, Marleen Willemsen, Rieky Tuenter en Riny Kappert. CIO coachingsvaardigheden Ondersteuning op maat voor de internbegeleider om de coachingsvaardigheden te optimaliseren. De ondersteuning wordt verzorgd door Collegiale Intensieve Ondersteuning van Froukje van Eerde. Coaching is een krachtig middel in de begeleiding van een leerkracht. Het is gericht op het leren van de leerkracht. Je gaat als internbegeleider een dialoog met de leerkracht aan. Dit vraagt om gespreksvaardigheden van jou als internbegeleider maar ook objectiviteit en gelijkwaardigheid spelen een belangrijke rol. Tijdens de CIO kijken we samen naar jouw coachende vaardigheden en gaan we met jouw vragen samen aan de slag. CIO voor leerkrachten die met jonge kinderen werken (groepen 1 en 2) Ondersteuning op maat ter verdieping van het aanbod Ontluikende geletterdheid en Ontluikende gecijferdheid. Het optimaliseren van het analyseren van de onderwijsbehoefte van kinderen en het planmatig handelen conform de 1-zorgroute staat centraal. De ondersteuning wordt verzorgd door Collegiale Intensieve Ondersteuning van Lia Wiggers. CIO voor leerkrachten die met combinatiegroepen (gaan) werken De school moet gaan werken met één of meerdere combinatiegroepen. Op welke wijze kun je dit effectief organiseren binnen de 1-zorgroute? Wat is de consequentie voor het groepsplan en de uitvoering van de planning? De ondersteuning wordt verzorgd door Collegiale Intensieve Ondersteuning van Rieky Tuenter.


36

CIO Wat zeggen toetsresultaten? Waar moet je op letten als je methode gebonden en niet methode gebonden toetsen afneemt? Welke uitgangspunten hanteren Cito en de onderwijsinspectie? En op welke wijze interpreteer je de toetsgegevens en wat is het effect hiervan op het dagelijks handelen? De ondersteuning wordt verzorgd door Collegiale Intensieve Ondersteuning van Rieky Tuenter. CIO ten behoeve van implementatie Bij diverse scholingstrajecten in dit scholingsplan wordt de ondersteuning van een Collegiale Intensieve Ondersteuner aangeboden.

Scholingsaanbod voor schoolteams Sociaal emotionele ontwikkeling/ pedagogisch klimaat Taakspel De Taakspel-scholing is ter validatie aangeboden aan het Lerarenregister. Taakspel is een middel om taakgericht gedrag bij kinderen te doen toenemen. Door probleemgedrag direct en veel aandacht te geven blijft probleemgedrag in stand of neemt het toe (negatieve controle op gedrag). Het Taakspel maakt gebruik van de positieve controle op gedrag waarbij het gewenste gedrag direct en veel aandacht krijgt en het ongewenste gedrag zoveel mogelijk wordt genegeerd. Om de omschakeling van een negatieve controle naar een positieve controle op gedrag door de leerkracht mogelijk te maken is het Taakspel bedacht. Het Taakspel wordt tijdens de reguliere lessen gespeeld, dus het gaat niet ten koste van de onderwijstijd voor de leerlingen. Taakspel moet precies volgens de regels worden gespeeld, anders kan het een negatieve uitwerking hebben. Om Taakspel goed te implementeren is begeleiding nodig. Scholen kunnen als team het Taakspel invoeren. Voordat een team gaat starten wordt er met de school voor de zomervakantie een intake gedaan, waarbij duidelijke informatie over Taakspel wordt gegeven. Het team volgt drie keer een training gedurende een middag in een jaar: de invoeringstraining in september, de uitbreidingstraining in januari en de generalisatietraining in april. De leerkrachten krijgen tijdens het eerste jaar tien keer een klassenobservatie met nagesprek, zodat de leerkrachten het Taakspel op de juiste manier gaan vormgeven. Als de leerkrachten na tien observaties hebben laten zien het Taakspel op de goede manier te spelen worden ze gecertificeerd. De intern begeleider wordt getraind gedurende twee jaar om de leerkrachten goed te begeleiden en het Taakspel goed te borgen op school.


37

Nieuwe leerkrachten op deze scholen moeten ook de trainingen volgen. Ze kunnen dan op school begeleid worden door hun intern begeleider. Ook invalkrachten kunnen de drie trainingen volgen, de begeleiding moet dan op een school plaatsvinden waar Taakspel wordt gegeven. Het is ook mogelijk om de drie trainingen alvast te volgen en in een volgend jaar op school de Taakspellessen te geven. De cursus wordt verzorgd door Riny Kappert Data in overleg: de eerste twee trainingen dienen in september 2014 en januari 2015 plaats te vinden. De generalisatietraining dient in april 2015 gepland te worden. Benodigde uren voor de eerste twee trainingen: 2.15 uur Benodigde uren voor de generalisatietraining: 2.45 uur Kids’skills Kids’skills is een speelse methode om kinderen nieuwe vaardigheden aan te leren. Binnen Kids’skills wordt de aandacht verlegd van het probleem naar een vaardigheid die het kind aan zou kunnen leren en waardoor het probleem wordt opgelost. Het kind staat centraal binnen Kids’skills en het kind wordt uitgenodigd mee te denken welke vaardigheid hij of zij zou kunnen leren. De wijze waarop het kind ondersteund wordt bij het aanleren van de nieuwe vaardigheid heeft een coachend karakter en wordt gedaan vanuit het systeem rondom het kind, door betrokkenen uit te nodigen supporter van het kind te zijn. De bijeenkomsten worden verzorgd door Petra Damkot. Data: 2 middagen en eventueel nazorg in de vorm van CIO.

Groepsplan gedrag Het gelijknamige boek van Kees van Overveld is de leidraad voor deze teamscholing. Scholen die voor gedrag een groepsplan willen maken, kunnen zich hiervoor aanmelden. Tijdens een eerste intake met de directeur en de internbegeleider(s) wordt het traject en de duur van het traject doorgesproken en vastgelegd. Het traject zal zoveel mogelijk op maat gemaakt worden. Het kan bestaan uit een aantal teamscholingen en gesprekken met directeur en de internbegeleider. De teamscholing zal bestaan uit inhoudelijke teambijeenkomsten over: 

Hoe ziet een groepsplan gedrag eruit. Het sociaal emotioneel leren. Gedrag en gedragsproblemen.

De begeleiding duurt maximaal een jaar. Gedurende het jaar zal worden gewerkt aan de invoering van groepsplannen gedrag op uw school.


38

De kennis van leerkrachten wordt vergroot over de processen die ertoe doen op het gebied van sociaal emotioneel leren. Groepsplan gedrag is gebaseerd op de theorieën van het handelingsgericht werken, het opbrengstgericht werken en Positive Behavior support. In het kader van Passend Onderwijs heeft de school hiermee een aanbod van planmatig werken aan gedrag en sociaal emotioneel leren. Het groepsplan gedrag kan worden gezien als een praktische uitwerking van het SchoolOndersteuningsProfiel (SOP). De bijeenkomst wordt gegeven door Annie Klumpenhouwer. Locatie: op de eigen school. Data: in overleg. Groepsplan gedrag is gevalideerd door het Lerarenregister. De scholing is met 20 RU (registeruren) opgenomen in het registerleraar.nl.

Gespreksvoering met ouders Leerkrachten worden vaardig in het voeren van gesprekken met ouders op een dusdanige wijze dat zij tot werkelijk pedagogisch partnerschap komen. Tijdens de training komen verschillende gespreksvormen aan bod. Na de training is de cursist in staat om in een gesprek met ouders de zorg over de leerling te delen en de cursist is zich daarbij bewust van de valkuilen die er bestaan in de gespreksvoering met ouders. De cursist is zich bewust van valkuilen en zijn of haar eigen positie in het gesprek. In het kader van Passend Onderwijs heeft de school daarmee een aanbod waar het gaat om het actief organiseren van pedagogisch partnerschap. Ter voorbereiding wordt van de cursisten verwacht dat ze de opgegeven literatuur bestuderen. Verder wordt een actieve participatie in de vorm van een rollenspel en het verwerken van de huiswerkopdracht verwacht. Ter voorbereiding op de tweede bijeenkomst wordt van de cursist verwacht dat hij of zij een oudergesprek voert waarbij door een medecursist een observatie wordt verricht die tijdens de tweede bijeenkomst besproken zal worden. De bijeenkomsten worden verzorgd door Manuela Jansen en Nathalie Holkenborg. Locatie: op de eigen school. Data: in overleg. Gespreksvoering met ouders is gevalideerd door het Lerarenregister. De scholing is met 8 RU (registeruren) opgenomen in het registerleraar.nl.


39

Teach like a champion Bijeenkomst en implementatietraject op maat. “To teach like a champion.” Welke leerkracht voelt daar niet voor? Het boek is een must voor elke leerkracht die gereedschappen wil om het beste uit zijn leerlingen te halen. Het gaat om een gereedschapskist met 49 specifieke, concrete en uitvoerbare technieken, gebundeld rond onderwerpen als: hoe leg je de lat hoog bij je leerlingen, hoe houd je leerlingen bij de les, hoe bouw je aan een goede groepscultuur. De bijeenkomst is gebaseerd op dit boek en biedt praktische tips om mee aan de slag te gaan. Na een eerste cursus is ondersteuning bij de implementatie op school mogelijk d.m.v. CIO. Als de school dit wenst, volgt eerst een intakegesprek met Annie Klumpenhouwer. De kennis van de leerkrachten wordt vergroot ten aanzien van de technieken die er zijn om het vak van leerkracht goed te kunnen uitoefenen. Door het toepassen van de technieken van “Teach like a champion” kunnen de leerkrachten het eigen gedrag veranderen waardoor het gedrag van kinderen verandert. De relatie met opbrengstgericht werken komt duidelijk naar voren in de doelstellingen en in de diverse technieken. Annie Klumpenhouwer zal deze cursus verzorgen. Locatie: op de eigen school Data: in overleg Teach like a champion is ter validatie bij het Lerarenregister aangeboden.

Zien Scholen die “Zien” gebruiken, wisselen onder begeleiding van een deskundige, ervaringen uit. Schoolteams interpreteren samen de uitkomsten in “Zien” en stellen vervolgens plannen op. Chiel Noort, onderwijsadviseur bij de Driestar-educatief, zal de trainingen verzorgen. Locatie: in overleg Datum: één bijeenkomst in overleg Maximaal 25 personen per groep


40

Didactische ontwikkeling Sturen op data: het gebruik van de Data-muur Het bouwen, analyseren en de vertaling naar het planmatig handelen Met behulp van een Data-muur kun je de onderwijsopbrengsten in beeld brengen en een analyse op groepen schoolniveau uitvoeren. Welke factoren zijn van invloed op het rendement van het onderwijs in de diverse groepen en op het rendement van de school? Welke factoren kun je genereren ten behoeve van het planmatig handelen van de groepsleerkracht en de interne begeleider. De schoolontwikkeling wordt vervolgens afgestemd op het geheel van gegevens. De daadwerkelijke opbrengsten van de school worden bij de training gebruikt. Het schoolteam werkt samen in een Professionele LeerGemeenschap. Zij worden daarbij ondersteund door Jeroen Bloemenkamp en Marleen Willemsen. Data: in overleg (twee keer 2 uur) Locatie: in overleg

Coöperatief leren Tijdens de workshop Coöperatief leren worden de theoretische principes van coöperatief leren besproken en vertaald naar het dagelijks handelen van de leerkracht. Verder wordt er aandacht besteed aan de keuzes die de school kan maken. Wat past bij de schoolontwikkeling? De workshop wordt verzorgd door Lia Wiggers. Vooraf vindt een gesprek plaats om de vraag van de school te verhelderen. Datum: in overleg Locatie: op de eigen school De workshop coöperatief leren wordt ter validatie aangeboden aan het Lerarenregister.

Effectieve verslaglegging Op welke wijze maak ik een goed leesbaar verslag van b.v. een observatie? Op welke wijze schrijf ik een groepsplan, een ontwikkelingsperspectief en een effectieve evaluatie? Leerkrachten worden vaardig in het effectief observeren en verslagleggen (rapporteren) van leerlinggedrag en leerlingvaardigheden. Na afloop van de training is de cursist in staat om gericht leerlinggedrag te observeren en te registreren om daarmee richting te kunnen geven aan het eigen handelen en beter aan te kunnen sluiten bij de onderwijs- en ondersteuningsbehoeften van de leerling. De leerkracht ontwikkelt een meer onderzoekende analytische houding t.a.v. zijn of haar eigen handelen in de groep. In het kader van Passend Onderwijs heeft de school daarmee een aanbod waardoor beter aangesloten kan worden bij de onderwijsbehoefte van de kinderen. Ter voorbereiding wordt van de leerkrachten verwacht dat ze de opgegeven literatuur bestuderen.


41

Kennis van de 1-zorgroute en het handelingsgericht werken wordt als bekend verondersteld. Het programma kent een afwisseling van hoorcollege en opdrachten. De cursist maakt kennis met verschillende observatie-werkvormen en krijgt handvatten hoe tot goede verslaglegging te komen. Daartoe wordt van de cursist tevens verwacht dat ter voorbereiding van de tweede bijeenkomst een eigen observatie wordt uitgewerkt. De cursus wordt verzorgd door Manuela Jansen. Data: in overleg. Locatie: op de eigen school. Effectieve verslaglegging is gevalideerd door het Lerarenregister. De scholing is met 10 RU (registeruren) opgenomen in het registerleraar.nl.

Training ter verdieping van de 1-zorgroute: kindgesprekken De plek en de inhoud van de kindgesprekken in de 1-zorgroute worden tijdens deze bijeenkomst besproken. De volgende onderdelen komen aan de orde: -De verschillende soorten gesprekken met kinderen. -Het kindplan. -Enkele formats. De bijeenkomst wordt verzorgd door Annie Klumpenhouwer. Vooraf vindt een gesprek plaats om de vraag van de school te verhelderen. Datum: één bijeenkomst in overleg. Locatie: op de eigen school.

Spelling De scholing zlkls wordt ter validatie aangeboden bij het Lerarenregister. Basiscursus

Zo leer je kinderen lezen en spellen (zlkls)

Doel Het verkrijgen van inzicht in de methodiek ‘Zo leer je kinderen lezen en spellen’, zodat u voldoende bagage heeft om op uw school cq binnen uw praktijk deze werkwijze uit te voeren.


42

Inhoud ‘Zo leer je kinderen lezen en spellen’ is een preventieve instructiemethodiek met als doel het eigen handelen effectiever te maken. Het is een denkkader over de opbouw van het lezen en spellen voor de professional en kan bij iedere methode gebruikt worden. Het gaat zowel om de inhoud (basiskennis van de elementen van lezen en spellen) en vorm van de instructie als het modelgedrag van de professional. Inzicht in het lees-spellingproces is een noodzaak om heldere sobere instructie te kunnen geven, zowel in de klas als bij een individuele behandeling. De inhoud beslaat groep 3 tot en met 8. Er ontstaat een heldere rode draad door de school. Men bouwt altijd verder op wat eerder geleerd is. Tevens biedt de methodiek een denkkader om gericht naar methodes en toetsen te kijken. Uitgangspunten: - De methodiek richt zich op de instructieles. Binnen deze instructieles staan de oefeningen die direct met lezen en spellen te maken hebben centraal. Dit worden de kernonderdelen genoemd. -

Heldere, eenduidige stapsgewijze instructie vooraf om falen te voorkomen. Daarna volgen inoefening en gerichte feedback. Zo ervaren kinderen succes, wat weer een belangrijke motivatie is om plezier in het leren te hebben en te houden.

-

Groepsgerichte aanpak zodat alle kinderen op de hoogte zijn van de basisinformatie

-

Herhaling. Elke dag komen de vaste onderdelen in de instructieles terug.

-

Spelling vraagt vanaf de eerste week in groep 3 tot in de hogere groepen eigen instructie – en oefenmomenten. De school krijgt zo een eenduidige lijn door de hele school.

-

Differentiatie per kernonderdeel in moeilijkheidgraad en meer of minder visuele of motorische ondersteuning zodat er adaptief gewerkt kan worden.

-

Klanksynthesebenadering in de klankzuivere periode

-

In de niet-klankzuivere periode vanaf tweede helft groep 3 en de hogere groepen ordening van de woorden op overeenkomstige lees- of spellingwijze (= categorie). Bij elke categorie komt een regel of denkwijze. Door middel van de ordening krijgen de kinderen een denkkader aangeboden. (spellinggeweten)

-

Samenhang lees- en spellingonderwijs

-

Multi-sensoriële aanpak. Het visuele, auditieve en motorische kanaal wordt zoveel mogelijk ingeschakeld.

Deze methodiek geeft zowel de kinderen als de professional houvast bij lezen en spelling, omdat aangegeven wordt HOE het uitgevoerd kan worden en wat de opbouw van het Nederlands is. Dit zien we dan ook terug in de resultaten van veel scholen in de klassen, bij dyslexiebehandelingen en in de onderzoekgegevens van Prof. Dr. A.M.T.Bosman (Radboud universiteit Nijmegen). Voor meer informatie (artikelen, resultaten, tips etc) kunt u kijken op: www.zoleerjekinderenlezenenspellen.nl 1e studiedag Behandeling van de klankzuivere periode.


43

Alle kernonderdelen worden behandeld. Borging in de lesschema’s wordt geoefend. 2e studiedag Behandeling van de niet-klankzuivere periode (T/m eind groep 3 half groep 4). Alle kernonderdelen worden behandeld. Borging in lesschema’s wordt geoefend. Bespreken van een aantal lees- en spellingtoetsen. Literatuur: Vooraf bestuderen van deel 1 en 2 van de map ZLKLS en meenemen naar de cursus: Map: Zo leer je kinderen lezen en spellen. (2013) José Schraven ( te bestellen via:www.zoleerjekinderenlezenenspellen.nl) De scholing wordt verzorgd door mevrouw drs. J.L.M. Schraven Data: donderdag 4 september 2014 en donderdag 11 december 2014 Aantal deelnemers: maximaal 20 personen Tijd: van 9.00- 16.30 uur uur Locatie: op de eigen school Kosten: € 2.800,Meerderen scholen kunnen deze scholing bijvoorbeeld samen volgen.

Cursus Voortgezet Zo leer je kinderen lezen en spellen (zlkls) Doel Tijdens deze studiedag krijgt u inzicht in de methodiek ‘Zo leer je kinderen lezen en spellen’, zodat U voldoende bagage heeft om op uw school cq binnen uw praktijk deze werkwijze uit te voeren. Inhoud ‘Zo leer je kinderen lezen en spellen’ is een preventieve instructiemethodiek met als doel het eigen handelen effectiever te maken. Het is een denkkader over de opbouw van het lezen en spellen voor de professional en kan bij iedere methode gebruikt worden. Het gaat zowel om de inhoud (basiskennis van de elementen van lezen en spellen) en vorm van de instructie als het modelgedrag van de professional. Inzicht in het lees-spellingproces is een noodzaak om heldere sobere instructie te kunnen geven, zowel in de klas als bij een individuele behandeling De inhoud beslaat groep 3 tot en met 8. Er ontstaat een heldere rode draad door de school. Men bouwt altijd verder op wat eerder geleerd is. Tevens biedt de methodiek een denkkader om gericht naar methodes, materialen en toetsen te kijken.


44

Uitgangspunten: De uitgangspunten zijn hetzelfde zoals beschreven bij de basiscursus. Tijdens deze studiedag komt aan de orde: - de samenhang tussen lezen en spelling - de leerlijn lezen en de leerlijn spelling - lesritme en herhaling - instructie bij de leesonderdelen - instructie bij de spellingonderdelen - vastleggen (borgen) in logboeken en weeklesschema’s Deze methodiek geeft zowel de kinderen als de professional houvast bij lezen en spelling, omdat aangegeven wordt HOE het uitgevoerd kan worden en wat de opbouw van het Nederlands is. Dit zien we dan ook terug in de resultaten van veel scholen in de klassen, bij dyslexiebehandelingen en in de onderzoekgegevens van Prof. Dr. A.M.T.Bosman (Radboud universiteit Nijmegen). Voor meer informatie (artikelen, resultaten, tips etc.) kunt u kijken op: www.zoleerjekinderenlezenenspellen.nl De kennis van de basiscursus wordt bekend verondersteld doordat u eerder de basiscursus heeft gedaan of deel 1 en 2 zorgvuldig bestudeerd hebt. Literatuur: Vooraf bestuderen en meenemen naar de cursus: Map: Zo leer je kinderen lezen en spellen. (2013) José Schraven ( te bestellen via:www.zoleerjekinderenlezenenspellen.nl) Dringend verzoek werkboekjes en handleiding van uw/een spellingmethode mee te nemen. De scholing wordt verzorgd door mevrouw drs. J.L.M. Schraven Datum: woensdag 21 januari 2015 Aantal deelnemers: maximaal 20 personen Tijd: van 9.00- 16.30 uur Locatie: op de eigen school Kosten: € 1.400,Meerderen scholen kunnen deze scholing bijvoorbeeld samen volgen.


45

Cursus Fonemisch bewustzijn in de doorgaande lijn 2-3 Zo Leer je Kinderen Lezen en Spellen (zlkls) Doel Het verkrijgen van inzicht in de methodiek ‘Zo leer je kinderen lezen en spellen’ en de drie onderdelen die belangrijk zijn om het fonemisch bewustzijn te oefenen bij de oudste kleuters. Inhoud ‘Zo leer je kinderen lezen en spellen’ is een preventieve instructiemethodiek met als doel het eigen handelen effectiever te maken. Het is een denkkader over de opbouw van het lezen en spellen voor de professional en kan bij iedere methode gebruikt worden. Het gaat zowel om de inhoud (basiskennis van de elementen van lezen en spellen) en vorm van de instructie als het modelgedrag van de professional. Inzicht in het lees-spellingproces is een noodzaak om heldere sobere instructie te kunnen geven, zowel in de klas als bij een individuele behandeling. Tijdens deze ochtend gaan we aan de hand van themawoorden/ woordveld oefenen met welke woorden het zinvol is om het fonemisch bewustzijn te oefenen en welke oefeningen daarbij belangrijk zijn. Op deze manier ontstaat een soepele overgang naar groep 3.

-

Auditieve analyse, autitieve synthese en de klantekenkoppeling door middel van klankgebaren staan centraal

-

Multi-sensoriële aanpak. Het visuele, auditieve en motorische kanaal wordt zoveel mogelijk ingeschakeld.

Voor meer informatie (artikelen, resultaten, tips etc) kunt u kijken op: www.zoleerjekinderenlezenenspellen.nl Literatuur: Vooraf bestuderen van deel 1 van de map ZLKLS en meenemen naar de cursus: Map: Zo leer je kinderen lezen en spellen. (2013) José Schraven ( te bestellen via:www.zoleerjekinderenlezenenspellen.nl) De scholing wordt verzorgd door mevrouw drs. J.L.M. Schraven Datum: woensdag 08 oktober 2014 Aantal deelnemers: maximaal 20 personen Tijd: 13.00- 16.30 uur Locatie: nader te bepalen


46

CIO-ondersteuning bij Zo leer je kinderen lezen en spellen (zlkls) De school kan voor deze CIO-ondersteuning in aanmerking komen als de basiscursus gevolgd is. De ondersteuning volgt al na de eerste cursusdag. U bent bezig met de invoering van de methodiek ‘Zo leer je kinderen lezen en spellen’ in de school. Dat wil zeggen dat u uw methode wat meer los moet laten en andere onderdelen moet toevoegen. Dat is soms makkelijker gezegd dan gedaan. Wilt u weten of u op de goede weg zit? Bijvoorbeeld: zit er voldoende tempo in de les, kloppen de dagelijkse dictees, zijn de lesschema’s wel voldoende concreet ingevuld, staan in het team alle neuzen dezelfde kant op, worden de categorieën in elke groep op dezelfde manier verwoord (duidelijke rode draad door de school), etc. U kunt CIO-ondersteuning aanvragen om deze vragen te beantwoorden. De CIO-ondersteuning bestaat uit: - Het bekijken van video-opnames van de lees- spellinglessen met behulp van een kijkwijzer. Dat kan met de ib-er die het later terugkoppelt met de leerkracht of meteen met de leerkracht - Het bespreken van de gemaakte lesschema’s, logboeken. - Het bespreken van de vragen van de school. Doel: samen kijken wat er goed gaat en waar de verbeterpunten zitten, zodat de methodiek optimaal geïmplementeerd wordt. De school zorgt voor: - een rustige ruimte om de beelden te bespreken; - behalve leerkracht altijd ook interne aanstuurder (ib-er/ taalcoördinator )aanwezig; - opnames van de lessen; - betreffende leerkracht heeft cursus zlkls gedaan of is er mee bezig. De ondersteuning wordt verzorgd door Collegiale Intensieve Ondersteuning van Dike Leenen. Dike heeft haar opleiding tot CIO-zlkls bij José Schraven gevolgd. De schooldirecteur kan deze ondersteuning aanvragen bij de directeur onderwijs.

Rekenen Effectief rekenen basiscursus: “Hoe krijg ik iedereen aan het rekenen?” Een masterclass van drie middagen voor leerkrachten die het als een uitdaging zien om door goede afstemming op rekenbehoeften van het kind, de rekenontwikkeling beter en effectiever in de groep of de school te laten verlopen. Daarbij krijgt u volop feedback op uw eigen praktische ervaringen. U krijgt inzicht in de wijze waarop getalbeelden bij kinderen ontwikkeld worden en u wordt op ideeën gebracht om rekenproblemen voor een kind concreet en visueel te maken. Alleen al


47

ontdekken welke procedures er voor een rekensom nodig zijn, toont het belang van kennis van doorgaande leerlijnen. Kortom vanuit de praktische invalshoek aan de slag met de laatste inzichten rondom rekendidactiek, dyscalculie en diagnostiek. Deze bijeenkomsten worden verzorgd door Roel Roelofs, docent bij het Seminarium voor Orthopedagogiek. Data: drie bijeenkomsten in overleg. Locatie: in overleg.

“Hoe krijg ik iedereen binnen de school aan het rekenen?” Verdiepingscursus voor medewerkers die de basiscursus gevolgd hebben Als vervolg op de bijeenkomsten van afgelopen schooljaar bieden we de leerkrachten een vervolg aan op de bijeenkomsten “Hoe krijg ik ieder kind aan het rekenen”. In dit tweede jaar zullen de deelnemers in de drie bijeenkomsten zich vooral richten op hun specifieke onderwijssituatie op het gebied van rekenen. Aan de hand van gerichte ontwikkelingsplannen zal er gewerkt worden aan een verbetertraject voor het rekenonderwijs. Hierbij staan analyse, diagnostiek, afstemming op onderwijsbehoeften en plan van aanpak centraal. In tegenstelling tot het eerste scholingsjaar zal in deze bijeenkomsten meer worden ingegaan op de theoretische onderbouwing van de rekendidactiek. Om u zoveel mogelijk goede feedback te geven op de specifieke onderwijssituatie en/of vragen is voor deze vervolggroep een maximaal aantal van 15 deelnemers gesteld. Deze bijeenkomsten worden verzorgd door Roel Roelofs, rekenexpert bij het Seminarium voor Orthopedagogiek, is zelf directeur basisonderwijs en auteur van diverse rekenuitgaven. Data: drie bijeenkomsten in overleg. Locatie: in overleg.

Met Sprongen Vooruit voor leerkrachten van groep 3 tot en met 5 (8). 'Met sprongen vooruit' is een productief oefenprogramma in het getallengebied tot 100. Uit onderzoek blijkt dat rekenprestaties van zwakke rekenaars aanzienlijk verbeteren als u drie keer per week gedurende een kwartier productieve oefenlessen verzorgt (Menne, 2001). Ook de betere rekenaars profiteren hiervan. De meerwaarde van ‘‘Met Sprongen Vooruit’ is dat getallen lichamelijk worden beleefd. Bijvoorbeeld door het springen naar getallen. De kinderen beleven zo de decimale structuur van getallen. Vanuit het zelf doen, werkt u naar het mentale begrip. 'Met Sprongen Vooruit' gebruikt veel visuele ondersteuning, spelvormen en eigen producties. Het programma is een verdieping van de rekendidactiek. In een van de bijeenkomsten wordt hier extra aandacht aanbesteed met het handeling- en drieslagmodel uit het protocol ERWD. Het bijzondere aan ‘Met Sprongen Vooruit’ is dat het de bestaande methode niet vervangt maar aanvult en naast


48

elke methode te gebruiken is. Door met het oefenprogramma te werken, krijgt u als leerkracht meer zicht op: de doorgaande leerlijn tot 100, de reken-wiskunde didactiek en het leerproces van uw leerlingen. Met Sprongen Vooruit heeft een iets andere aanpak en terminologie dan de methode. De leerkrachten in de bovenbouw moeten weten hoe de didactiek tot honderd is aangeboden. Bovendien is het van belang dat de basale vaardigheden in de bovenbouw worden onderhouden. Veel oefeningen en spellen zijn ook te gebruiken door het getallengebied aan te passen. In de cursus worden verschillende voorbeelden gegeven. Inhoud en werkwijze cursus: In deze cursus komt de nadruk te liggen op het aanleren en onderhouden van de basale vaardigheden. In de vier bijeenkomsten komen verschillende werkvormen aanbod. We spelen didactische spelletjes. Met deze spelletjes oefenen leerlingen de basale vaardigheden verder in. Er is tussendoor gelegenheid voor interactie en uitwisseling van ervaringen. Na elke bijeenkomst wordt van u verwacht, dat u de ervaringen, opgedaan tijdens de bijeenkomsten uitprobeert in de praktijk. U maakt hier een klein verslag van. In de eerste bijeenkomst ontvangt u een hand-out van de ppt presentatie, een cursusmap met de theorie en een aantal spelen oefenvormen. Daarnaast krijgt u een inlogcode voor het downloaden van spelen oefenvormen op de website De bijeenkomsten worden verzorgd door Alette Lanting, werkzaam bij Lanting rekenadvies. Minimaal 12 en maximaal 24 deelnemers. Data: vier bijeenkomsten in overleg Locatie: in overleg Deze training is ter validatie aangeboden aan het Lerarenregister.

Meten en meetkunde voor leerkrachten van groep 1 t/m 4 Naast tellen en getalbegrip zijn ook de vaardigheden op het gebied van meten en meetkunde belangrijke aspecten van het rekenen. Getalbegrip en gevoel voor meten en meetkunde ontstaat al in de peuter- en kleuterleeftijd. Kinderen zijn nieuwsgierige en spontane onderzoekers, spelenderwijs ontdekken ze wiskundige structuren. Tellen, meten en meetkunde zijn voor kleuters activiteiten die vanzelfsprekend met elkaar verbonden zijn. Wat zijn de verschillen tussen meten en meetkunde en hoe zien de leerlijnen eruit tot groep 4? Hoe kunnen we deze ontwikkeling zo goed mogelijk stimuleren, aan welke (tussen) doelen moet u werken en hoe dagen we kleuters en leerlingen in groep 3 en 4 uit tot ruimtelijk redeneren, passen en meten? In deze cursus krijgt u inzicht in de leerlijnen en cruciale leermomenten van meten en meetkunde, waaronder tijd en geld. U krijgt praktische tips voor activiteiten en materialen aangereikt. In de eerste twee bijeenkomsten zal het onderwerp Meetkunde o.a. bouwen, spiegelen, perspectief en


49

standpunten, werken met routes/plattegronden en vormen/figuren worden behandeld. In de laatste twee bijeenkomst staat de leerlijn Meten en de daarbij passende meetactiviteiten centraal. Deze cursus is gebaseerd op de Talpublicatie Tussendoelen Meten en Meetkunde (TAL) en de herziene Slo doelen (2011). Daarnaast worden recente ontwikkelingen en rekenartikelen gebruikt In de bijeenkomsten komen verschillende werkvormen aanbod. U krijgt huiswerkopdrachten, die in de volgende bijeenkomsten worden besproken. Tussendoor is er gelegenheid voor interactie en uitwisseling van ervaringen. U ontvangt een hand-out van de ppt presentatie, een cursusmap met de theorie en een inlogcode voor de website waar u verschillende spelen oefenvormen kunt downloaden De bijeenkomsten worden verzorgd door Alette Lanting, werkzaam bij Lanting rekenadvies. Minimaal 15 en maximaal 24 deelnemers. Data: vier bijeenkomsten in overleg Locatie: in overleg Deze training is ter validatie aangeboden aan het Lerarenregister.

Passend onderwijs en het protocol ERWD Nu het passend onderwijs is ingevoerd is de volgende stap om daar inhoudelijk invulling aan te geven. Een kernpunt van passend onderwijs is dat de leerkracht het aanbod afstemt op de onderwijsbehoefte van de leerling(en). Dit vraagt om een continu proces van observeren, signaleren, analyseren, registreren, interpreteren, plannen en realiseren. Hoe kun je als school (leerkracht) dit bij rekenen-wiskunde realiseren? Wat heb je daarvoor nodig? Rekenproblemen ontstaan vaak al in de eerste jaren van het basisonderwijs. Het is belangrijk om deze problemen vroeg te signaleren. Hoe eerder het kind passend onderwijs krijgt, hoe beter het is. Het protocol Ernstige Reken en Wiskunde problemen en Dyscalculie (ERWD, 2011) biedt een stappenplan voor goed (passend) rekenwiskundeonderwijs. Er staan richtlijnen in om problemen vroegtijdig te signaleren en te verhelpen. Het protocol ERWD is ontwikkeld in het kader van passend onderwijs. In het masterplan dyscalculie (december 2013) is het protocol ERWD ook leidend In deze drie bijeenkomsten krijgt u naast de inhoud van het protocol ook tips van hoe u leerlingen kunt helpen bij het aanleren van de basale vaardigheden, wat belangrijke cruciale leermomenten zijn en hoe kinderen grip kunnen krijgen op contexten Inhoud: In deze training besteden we aandacht aan de implementatie van het protocol ERWD Van hoe leert een ‘gewone’ leerling rekenen tot en met hoe kun je leerlingen helpen met tijdelijke en met ernstige rekenproblemen/dyscalculie rekenproblemen helpen? Wat verstaan we onder (ernstige) rekenproblemen en dyscalculie? Voorwaarden waaraan een school moet voldoen om goed rekenonderwijs te geven (7 punten Po raad) De rekenwiskunde ontwikkeling van kinderen en belangrijke cruciale leermomenten


50

Didactische modellen: hoofdfasen, handelingsmodel en drieslagmodel Vertaalcirkel Diagnosticerend onderwijzen Begeleiding Ouders en rekenproblemen/dyscalculie Schoolbeleid De bijeenkomsten worden verzorgd door Alette Lanting, werkzaam bij Lanting rekenadvies. Voor leerkrachten en internbegeleiders. Minimaal 15 en maximaal 24 deelnemers. Data: drie bijeenkomsten van drie uur in overleg Locatie: in overleg Deze training is ter validatie aangeboden aan het Lerarenregister.

Hoogbegaafdheid Alle trainingen van Silvia Drent zijn ter validatie aangeboden aan het Lerarenregister. Themabijeenkomst: Passend onderwijs voor begaafde leerlingen Wanneer je een begaafde leerling in je groep hebt, hoe kun je dan passend onderwijs bieden? Tijdens deze middag ligt het accent op de begeleiding van begaafde leerlingen binnen de eigen groep. We gaan in op compacten en verrijken en het werken met leerlijnen. Hoe maak je de keuze voor een bepaalde leerlijn en hoe zorg je voor een structureel aanbod en een doorgaande lijn. Maar niet alleen het leerstofaanbod is van belang. Begaafde leerlingen hebben ook begeleiding nodig van de leerkracht om ervoor te zorgen dat ze zich zo optimaal mogelijk kunnen ontwikkelen. Het werken aan verrijkingsopdrachten mag niet vrijblijvend zijn. Wat vraagt dit van leerkrachten en hoe organiseer je dit in je klas? De bijeenkomst wordt verzorgd door Sylvia Drent. Datum: in overleg. Tijdstip: dagdeel van 3,5 uur Locatie: op de eigen school


51

Aanbod voor een gedeelte van het schoolteam Hoogbegaafdheid Alle trainingen van Silvia Drent zijn ter validatie aangeboden aan het Lerarenregister. Themabijeenkomst: Slimme kleuters: hoe zorg je voor voldoende uitdaging? Uitdaging bieden aan slimme kleuters wordt vaak als moeilijk ervaren door leerkrachten. Toch is de behoefte aan uitdaging juist bij slimme kleuters erg groot. Er is vaak sprake van een grote ontwikkelingsvoorsprong en het aanbod in groep 1-2 biedt dan al snel te weinig uitdaging. Tijdens deze middag gaan we in op de vraag hoe je compacten en verrijken kunt vormgeven bij kleuters. Aan de hand van praktische opdrachten komen de verschillende mogelijkheden van verrijkingsonderwijs bij slimme kleuters aan bod. Verder is er de mogelijkheid om voorbeelden van verrijkingsmaterialen te bekijken. Twee bijeenkomsten verzorgd door Sylvia Drent. Doelgroep: leerkrachten groep 1-2 en intern begeleiders Tijdstip: woensdag 14.00-17.00 uur Data: woensdag 1 oktober 2014 en woensdag 4 februari 2015 Locatie: nader te bepalen

Intervisiebijeenkomsten Deze bijeenkomsten zijn bedoeld voor scholen die al beleid voor begaafde leerlingen ontwikkeld hebben. Tijdens deze bijeenkomsten gaan we in op de knelpunten die scholen tegenkomen bij het uitvoeren van dit beleid en vragen die er zijn vanuit de praktijk. Maar er is ook aandacht voor de positieve ervaringen en tips die scholen voor elkaar hebben. Verder is er in deze bijeenkomsten aandacht voor nieuwe ontwikkelingen en kan er dieper ingegaan worden op een onderwerp of thema. Doelgroep:

intervisiegroep

Tijdstip:

13.00-16.00 uur

Data:

dinsdag 18 november 2014 en dinsdag 14 april 2015

Locatie:

De Meeander

Basiscursus Passend onderwijs voor begaafde leerlingen Doelgroep: leerkrachten en intern begeleiders Tijdstip: drie dagen van 9.15-16.15 uur Data: maandag 29 september, maandag 27 oktober en maandag 17 november 2014


52

Deze cursus is bedoeld voor leerkrachten en intern begeleiders die meer willen weten over de signalering, diagnostiek en begeleiding van begaafde leerlingen. De eerste dag van de cursus staat centraal wat nu precies begaafdheid is en hoe je het kunt signaleren en diagnosticeren in je groep. De tweede dag staat de didactische begeleiding centraal. Welke aanpassingen kun je maken in het leerstofaanbod, zodat dit recht doet aan de leereigenschappen van begaafde leerlingen. We gaan hierbij in op de mogelijkheid van vervroegde doorstroming en het vormgeven van verrijkingsonderwijs via het werken met leerlijnen. De derde dag gaan we in op de begeleiding van slimme kleuters en leerlingen die onderpresteren. Ook is er tijdens deze dag aandacht voor begaafde kinderen met bijkomende problematiek, zoals leer- en of gedragsproblematiek. Iedere les bestaat uit een theoretisch en een praktisch gedeelte met werkopdrachten. Kosten: € 450, - per cursist Aantal deelnemers: minimaal 6 en maximaal 15 deelnemers Locatie: De Meeander

Beleid voor begaafde leerlingen Doelgroep: directeur en intern begeleider van school Tijdstip: twee dagen van 9.15-16.15 uur Data: maandag 12 januari 2015 en maandag 2 februari 2015 Steeds meer scholen besteden aandacht aan de begeleiding van begaafde leerlingen. Op de meeste scholen zijn er grote verschillen tussen leerkrachten in de manier waarop ze deze begeleiding vormgeven. Van daaruit ontstaat de behoefte van scholen aan vaste afspraken en een doorgaande lijn binnen de school. In deze cursus wordt aan de hand van een format ter plekke een beleidsplan geschreven, waarin scholen vastleggen hoe ze om willen gaan met de signalering, diagnostiek en begeleiding van hun begaafde leerlingen. Na deze twee dagen beschikt de school over een kant-enklaar schoolspecifiek beleidsplan. Voorwaarden voor deelname: scholen moeten beschikken over voldoende basiskennis (cursus Passend onderwijs voor begaafde leerlingen) en beschikken over het Digitaal Handelingsplan Hoogbegaafdheid (meer informatie op www.dhh-po.nl). Kosten: € 600, - per school (bij twee deelnemers) en € 550, - (bij drie deelnemers) Aantal: minimaal 6 en maximaal 15 deelnemers (max. 3 personen van één school) Locatie: De Meeander

Lezen Technisch lezen: De samenvatting van de analyse 2014 van “De lat omhoog” op het Accentniveau laat zien dat leerlingen in groep 3 te veel uitvallen op woorden tekstniveau. Deze trainingsmiddag is bedoeld om de doorgaande lijn van groep 2 naar groep 3 te optimaliseren.


53

De differentiatie en de instructie krijgen hierbij speciale aandacht. Daarbij ligt de focus op het leerkracht-handelen. De cyclus handelings gericht werken wordt als uitgangspunt gebruikt. Een bijeenkomst met Karin van der Mortel voor de leerkrachten van groep 3 en internbegeleiders. Datum: 6 november 2014 Tijdstip: 15.00-17.00 uur Locatie: nader te bepalen

Begrijpend lezen: Modelling en begeleid denken. Op welke wijze kunnen we de opbrengsten van het begrijpend lezen verbeteren? Tijdens deze bijeenkomst wordt de theoretische kennis geactiveerd en voorbeelden van good practice geanalyseerd. Een bijeenkomst met Karin van der Mortel voor de leerkrachten van groep 5 tot en met 8 en internbegeleiders. Datum: 5 november 2014 Tijdstip: 14.30-16.30 uur Locatie: nader te bepalen

Begrijpend luisteren en begrijpend lezen in de groepen 3 en 4 Op welke wijze kunnen we de opbrengsten van het begrijpend luisteren en begrijpend lezen verbeteren? Tijdens deze bijeenkomst wordt de theoretische kennis geactiveerd en voorbeelden van good practice geanalyseerd. Een bijeenkomst met Karin van der Mortel voor de leerkrachten van groep 3 en 4 en internbegeleiders. Datum: 19 november 2014 Tijdstip: 14.30-16.30 uur Locatie: nader te bepalen

Bijeenkomst analyseren en afstemming plan van aanpak n.a.v. de januari-toetsen In januari 2014 zijn de toetsen Taal voor Kleuters (TvK) en de Rekentoetsen afgenomen in de groepen 1 en 2. Tijdens deze bijeenkomst analyseer je de toetsen en stem je het plan van aanpak af.


54

De bijeenkomst wordt verzorgd door Lia Wiggers. Datum: 03 februari 2015 Tijdstip: 15.30-17.00 uur. Locatie: ’t Warmelinck.

Groepsplan voor de groepen 1 en 2 Ook voor de jongste leerlingen zijn landelijke doelen geformuleerd (SLO-doelen jonge kind). Opbrengstgericht werken begint dus al in groep 1 en vraagt een opbrengstbewuste leerkracht. De inspectie vraagt van leerkrachten hoe zij omgaan met verschillen in hun groep en doelgericht werken. Scholen gebruiken hiervoor een groepsplan, waarin met een basisgroep en maximaal twee subgroepen wordt gewerkt. Veel onderbouwleerkrachten worstelen hiermee. Hoe maak ik een goed en werkbaar groepsplan? Hoe zorg ik ervoor dat doelen, aanbod en instructie op elkaar aansluiten? Hoe zorg ik voor dat ik effectief omga met verschillen? Hoe zorg ik ervoor dat ik spel en spelen een plek geef in het groepsplan? In deze training maakt u een plan, dat aansluit bij de visie op het onderwijs aan jonge kinderen. Het wordt een handige leidraad bij het opbrengstgericht werken. Het plan sluit aan bij de groepsplannen van de andere groepen en realiseert daarmee een doorgaande lijn in de school. Doel van de activiteit Deelnemers beschikken na afloop van de training over een groepsoverzicht en over twee basisgroepsplannen rekenen en taal. Het betreft combinatiegroepsplannen voor groep 1 en 2, omdat er geen doelen eind groep 1 zijn geformuleerd. Daarmee wordt de organisatie en uitvoering van het groepsplan eenvoudiger te realiseren. Deze training wordt verzorgd door Aafke Bouwman, werkzaam bij het CPS. Voor leerkrachten van de groepen 1 en 2 en de internbegeleiders Data twee bijeenkomsten op: 17 september 2014 van 14.30-19.30 uur 29 september 2014 van 16.00-18.00 uur (evt. eerder starten in overleg met de groep) Locatie: nader te bepalen Deze training is ter validatie aangeboden aan het Lerarenregister.


55

Aanbod voor individuele medewerkers Kinderen met een kort lontje Hoe komt het dat sommige kinderen zo onvoorstelbaar boos worden. Snappen zij de ander minder…. Kunnen ze er met andere woorden niks aan doen. Of hebben ze wellicht een verkeerd voorbeeld in hun directe omgeving? Maar vooral, hoe ga je er als leerkracht mee om? Leerkrachten worden vaardig in het toepassen van cognitieve, gedragstherapeutische principes m.b.t. agressief gedrag van kinderen in de groep. Tijdens de training wordt een korte inleiding gegeven in cognitieve gedragstherapie en hoe deze uitgevoerd kan worden binnen de schoolsetting. Na afloop van de training is de cursist in staat om op een constructieve manier binnen zijn of haar groep vorm te geven aan de begeleiding van een leerling met externaliserend gedrag. De cursist is zich na afloop bewust van de mogelijkheden, maar ook van de beperkingen die een cognitief gedragstherapeutische aanpak kent. In het kader van Passend Onderwijs heeft de school daarmee een antwoord/aanbod voor kinderen met externaliserende gedragsproblematiek. Leerkrachten bestuderen vooraf de opgegeven literatuur en brengen een eigen casus in. Enige kennis van ontwikkelingsproblemen als autisme en ADHD wordt bekend verondersteld. Het programma kent een afwisseling van hoorcolleges en opdrachten waarbij gebruik gemaakt wordt van de eigen casus. De cursist krijgt tevens (in)zicht op gedragstherapeutische principes zoals die zich bij hem persoonlijk manifesteren. De bijeenkomst wordt verzorgd door Manuela Jansen. Datum: 10-09-2014 Tijdstip: 14.30-16.00 uur Locatie: nieuwHessen. Kinderen met een kort lontje is gevalideerd door het Lerarenregister. De scholing is met 6 RU (registeruren) opgenomen in het registerleraar.nl.

Spelontwikkeling bij jonge kinderen Wat is een “normale” spelontwikkeling? Hoe kun je spel binnen je groep gebruiken bij kinderen waar je je zorgen over maakt. Wat is spelbegeleiding en wat is speltherapie? Hoe spelen autistische kinderen… Kinderen spelen…. altijd en overal. Misschien is spel wel de meest krachtige therapie ter wereld.


56

Kortom, over spel valt heel veel te vertellen. De middag wordt verzorgd door Marlies Cohen, speltherapeute. Datum: 15 oktober 2014 van 14.30-16.30 uur. Locatie: nieuwHessen.

Angstige kinderen Angst is de meest krachtige emotie die we kennen. Wanneer je ooit echt, echt bang / angstig bent geweest, dan verlamt alleen al de herinnering aan die gebeurtenis je! Kinderen die met angstig gedrag de wereld tegemoet treden, worden enorm in hun ontwikkeling belemmerd. Veel volwassenen die een depressie doormaken, waren als kind al angstig…. Hoe herken je angstklachten en hoe reageer je er als leerkracht op? Wat kun jij voor jouw leerling betekenen? Leerkrachten worden vaardig in het toepassen van cognitief gedragstherapeutische principes m.b.t. angstig gedrag van kinderen in de groep. Tijdens de training wordt uitvoerig stilgestaan bij het concept angst en wat dit voor de ontwikkeling van een kind betekent. De cursist heeft na afloop van de middag kennis van pathologische kinderangst en is zich bewust van de mogelijkheden, maar ook van de beperkingen die een cognitief gedragstherapeutische aanpak kent. De cursist maakt daarbij kennis met verschillende evidence based programma’s die binnen de groep te gebruiken zijn. In het kader van Passend Onderwijs heeft de school daarmee een aanbod voor kinderen met angstproblematiek en emotieregulatieproblemen. Ter voorbereiding wordt van de leerkracht verwacht dat de opgegeven literatuur bestudeerd is. Enige kennis van ontwikkelingsproblematiek wordt aangeraden i.v.m. het literatuurniveau. Het programma kent het karakter van een hoorcollege met enige korte werkvormen waarin de cursist ook zicht krijgt op de wijze waarop hij zelf angst en spanning hanteert (copingmechanismen). De cursist heeft na afloop kennis van angstpathologie en is zich bewust van zijn eigen strategieën en hoe die zich verhouden tot kwetsbare leerlingen. De bijeenkomst wordt verzorgd door Manuela Jansen. Datum: 24-09-2014 Tijdstip: 14.30-16.00 uur Locatie: nieuwHessen. Angstige kinderen is gevalideerd door het Lerarenregister. De scholing is met 3 RU (registeruren) opgenomen in het registerleraar.nl.


57

Kinderen en seksualiteit De meeste basisschoolleerlingen zijn weleens verliefd, hebben verkering en liefdesverdriet. Kinderen kunnen zelfs heel dwingend zijn in relaties. Hoe ga je daar als leerkracht mee om? Er komt veel seksueel grensoverschrijdend gedrag tussen kinderen onderling voor. Wanneer is dat misbruik? Leerkrachten hebben kennis van kinderseksualiteit en wat er verstaan wordt onder de normale ontwikkeling en wanneer er sprake is van grensoverschrijdend seksueel gedrag tussen kinderen en hoe daarop te reageren. Tijdens de studiemiddag wordt uitvoerig stilgestaan bij het begrip seksualiteit waarbij uitgegaan wordt van een brede visie op dit begrip. Er spelen aspecten als genderidentiteit, relationele ontwikkeling en lichamelijke sensitiviteit een rol. Na afloop van de studiemiddag heeft de leraar niet alleen kennis van het onderwerp maar is hij ook in staat om binnen de rol en verantwoordelijkheid als leerkracht bij te dragen aan een positieve ontwikkeling op het gebied van seksualiteit en kan hij adequate interventie inzetten wanneer er sprake is van grensoverschrijdend seksueel gedrag. In de vorm van een hoorcollege wordt uiteengezet hoe een normale ontwikkeling verloopt. Tevens wordt uitvoerig stilgestaan bij hoe te reageren op ongewenst seksueel gedrag. De leerkracht maakt daarbij kennis met het zogenaamde vlaggensysteem dat nadrukkelijk handvatten geeft hoe te reageren. Na afloop van de cursus worden literatuuradviezen gegeven.

De bijeenkomst wordt verzorgd door Manuela Jansen. Datum: 03-12-2014 Tijdstip: 14.30-16.00 uur Locatie: nieuwHessen. Kinderen en seksualiteit is gevalideerd door het Lerarenregister. De scholing is met 3 RU (registeruren) opgenomen in het registerleraar.nl.


58

Psychologisch onderzoek WISC-III Leerkrachten worden vaardig in het aflezen en interpreteren van WISC-III intelligentieprofielen. Tijdens de cursus wordt een korte inleiding gegeven in de oorsprong en betekenis van intelligentieonderzoek, waarna de testbatterij van de WISC-III op een praktische wijze doorgenomen wordt. Hierna komt de betekenis van de subtest-uitslagen en het interpreteren van (dynamische) intelligentieprofielen aan bod. De cursist is na afloop van de cursus in staat af te wegen of een intelligentie-onderzoek wenselijk is en welke hulp/ onderzoeksvragen daarmee beantwoord kunnen worden. Verder zal de cursist de uitkomsten van een intelligentie-onderzoek middels de WISC-III beter begrijpen en deze kunnen omzetten in een handelingsgerichte aanpak voor deze specifieke leerling. De cursist krijgt huiswerk mee in de vorm van verplichte literatuur. Verder dienen er twee casussen uitgewerkt te worden. De bijeenkomsten worden verzorgd door Nathalie Holkenborg. Data: 15 en 29 september 2014 Tijdstip: van 15.30-17.00 uur Locatie: nieuwHessen. WISC III is gevalideerd door het Lerarenregister. De scholing is met 8 RU (registeruren) opgenomen in het registerleraar.nl.

WPPSI-III Leerkrachten

worden

vaardig

in

het

aflezen

en

interpreteren

van

de

WPPSI-III-NL

intelligentieprofielen. Deze cursus, waarin de “kleuterversie” van de WISC-III-NL aan bod komt, wordt speciaal aangeboden voor de leerkrachten van de groepen 1, 2 en 3. Tijdens de cursus wordt een korte inleiding gegeven in de oorsprong en betekenis van intelligentieonderzoek, waarna de testbatterij van de WPPSI-III-NL op een praktische wijze doorgenomen wordt. Hierna komt de betekenis van de subtest-uitslagen en het interpreteren van (dynamische) intelligentieprofielen aan bod. De cursist is na afloop in staat af te wegen of een intelligentie onderzoek wenselijk is en welke hulp/ onderzoeksvragen daarmee beantwoord kunnen worden. Verder zal de cursist de uitkomsten van een intelligentie-onderzoek middels de WPPSI-III-NL beter begrijpen en deze kunnen omzetten in een handelingsgerichte aanpak voor deze specifieke leerling.


59

De cursist krijgt huiswerk mee in de vorm van verplichte literatuur. Verder dienen er twee casussen uitgewerkt te worden. De bijeenkomsten worden verzorgd door Nathalie Holkenborg. Data: 13 en 27 oktober 2014 Tijdstip: van 15.30-17.00 uur Locatie: nieuwHessen. De validatie van deze cursus is aangevraagd bij het Lerarenregister. Neuro/Executieve functies Leerkrachten worden vaardig in het interpreteren van neuropsychologische tetst, waarmee aandacht-, geheugen- en executieve functies in beeld gebracht kunnen worden. Tijdens de cursus wordt een korte inleiding gegeven in de oorsprong en betekenis van neuropsychologisch onderzoek, waarna specifieke test op een praktische wijze doorgenomen worden. Hierna komt de betekenis en interpretatie van de uitslagen op dergelijke test aan bod. De cursist is na afloop van de cursus in staat af te wegen of neuropsychologisch onderzoek wenselijk is en welke hulp/onderzoeksvragen daarmee beantwoord kunnen worden. Verder zal de cursist de uitkomsten van neuropsychologisch onderzoek beter begrijpen en deze kunnen omzetten in een handelingsgerichte aanpak voor deze specifieke leerling. De cursist krijgt huiswerk mee in de vorm van verplichte literatuur. Verder dienen er twee casussen uitgewerkt te worden. Data: 10 en 24 november 2014 Tijdstip: van 15.30-17.00 uur Locatie: nieuwHessen Neuro/Executieve functies is gevalideerd door het Lerarenregister. De scholing is met 8 RU (registeruren) opgenomen in het registerleraar.nl.

Sociaal emotionele ontwikkeling: Persoonlijkheid en huidig welbevinden Leerkrachten worden vaardig in het interpreteren van onderzoeksresultaten die naar voren komen bij test op het gebied van de sociaal emotionele ontwikkeling, persoonlijkheidskenmerken en het huidig welbevinden (de stemming). Tijdens de cursus wordt een korte inleiding gegeven in de oorsprong en betekenis van dergelijk onderzoek, waarna specifieke tests op een praktische wijze


60

doorgenomen worden. Hierna komt de betekenis en het interpreteren van de uitslagen op dergelijke test aan bod. De cursist is na afloop van de cursus in staat af te wegen of een onderzoek naar de sociaal emotionele ontwikkeling, de persoonlijkheidskenmerken en/of het huidig welbevinden wenselijk is en welke hulp/ onderzoeksvragen daarmee beantwoord kunnen worden. Verder zal de cursist de uitkomsten van een dergelijk onderzoek beter begrijpen en deze kunnen omzetten in een handelingsgerichte aanpak voor deze specifieke leerling. De cursist krijgt huiswerk mee in de vorm van verplichte literatuur. Verder dienen er twee casussen uitgewerkt te worden. Data: 5 en 19 januari 2015 Tijdstip: 15.30-17.00 uur Locatie: nieuwHessen Sociaal emotionele ontwikkeling: Persoonlijkheid en huidig welbevinden is gevalideerd door het Lerarenregister. De scholing is met 8 RU (registeruren) opgenomen in het registerleraar.nl.

Leren kun je observeren. Onder de titel ‘Leren kun je observeren’ hebben Gertjan Boog, Dolf Janson en Dick Memelink in 2012 een heel praktisch en bruikbaar boek geschreven voor leerkrachten in het basis – en speciaal onderwijs. Met dit boek hebben ze een zeer belangrijk instrument dat de specifieke leer – en ondersteuningsbehoeften van kinderen in beeld kan brengen, weer goed onder de aandacht gebracht. Onder andere vanuit dit boek wordt tijdens de training het doel en het belang van het observeren van kinderen doorgenomen. Welke observatietechnieken zijn er en welke techniek kun je het beste toepassen bij welke vraagstelling? Wat zijn de voorwaarden voor een goede observatie en hoe zorg je dat je zogenaamde mis – en foutmetingen voorkomt? Hoe rapporteer je observatiegegevens, maar ook, hoe interpreteer je ze en wat zijn dan de conclusies waarmee je aan de slag gaat? Het is al lang bewezen dat observeren een zeer belangrijk onderdeel is van (handelingsgerichte) diagnostiek. Met deze training kunnen de kennis en vaardigheden van de dagelijkse praktijk van observeren in de klas weer opgefrist en aangescherpt worden. Tijdens de training zal onder meer gewerkt worden met beeldfragmenten waarmee tijdens de bijeenkomsten praktisch geoefend wordt. De deelnemers krijgen na de eerste bijeenkomst ook een observatie – opdracht mee. De bijeenkomsten worden verzorgd door Manuela Jansen en Nathalie Holkenborg. Data: 12 en 26 november 2014


61

Tijdstip: van 14.30-16.00 uur Locatie: nieuwHessen Leren kun je observeren wordt ter validatie aangeboden bij het Lerarenregister.

Het Integraal Kindcentrum: wat is dat? Het Integraal Kindcentrum is, als vervolg op de brede school gedachte, in opmars. In deze bijeenkomst staat de vraag wat een Integraal Kindcentrum is en wat het betekent voor alle betrokkenen centraal. Hoe ziet een IKC eruit? Waarin onderscheidt het IKC zich van de Multifunctionele Accommodatie of de Brede School? Wat betekent het als we een Integraal Kindcentrum worden? Deze vragen analyseren we vanuit het perspectief van de school, de betrokken partners (kinderopvang), de ouders en de medewerkers. De meest belangrijke vraag is echter: wat wordt het kind er beter van? Tijdens deze interactieve bijeenkomst krijgt u niet alleen informatie, maar wordt u ook uitgedaagd mee te denken en mee te discussiëren over deze belangrijke ontwikkeling in onderwijsland. De bijeenkomst wordt verzorgd door Margriet Hofstee van Kinderopvang Zonnekinderen, betrokken partner in het Integraal Kindcentrum De Bosmark. Datum: 4 februari 2015 Tijdstip: van 14.30-16.00 uur Locatie: De Bosmark.

Meervoudige intelligentie presentatie De Broekhof Basisschool De Broekhof is vanaf juni 2014 een gecertificeerde Vier X Wijzer school. Vier X Wijzer scholen werken vanuit de principes van de meervoudige intelligentie. Welke principes zijn dat en welk effect heeft het op de leerling en zijn prestaties? De bijeenkomst wordt verzorgd door Jan-Willem Duenk en Rita Wisselink. Datum: 14 januari 2015 Tijdstip: 14.30-16.00 uur Locatie: De Broekhof

Emmaschool: Een inclusieve school? De kinderen op de Emmaschool ontvangen een perfect onderwijsaanbod in twee groepen. Wat is hierbij de visie? Op welke wijze wordt dit georganiseerd? Welke effectieve aspecten kunnen we gebruiken in een basisschool met meerdere groepen? De bijeenkomst wordt verzorgd door Harry Peterkamp en Froukje van Eerde. Datum: 11 februari 2015 Tijdstip: van 14.30-16.00 uur Locatie: de Emmaschool


62

De Dalton-principes presentatie ‘t Warmelinck De principes van het Daltononderwijs worden uitgelegd aan de hand van praktische voorbeelden. Welke principes zijn over te nemen op de reguliere basisschool? Tijdens de training worden praktische handvatten gegeven om direct mee aan de slag te gaan. De training wordt verzorgd door Mieke Hebbink en Lia Wiggers. Datum: 25 maart 2015 Tijstip: van 14.30-16.00 uur Locatie ’t Warmelinck.

Met zelfkennis komen tot zelfsturing in je loopbaan Misschien herken je dit: je bent “gewoon” gaan werken en van het een in het ander “gerold”. Dan kan zich ineens een vraag voordoen als “past dit nog wel bij mij?” of “hoe kan ik mij verder ontwikkelen in mijn beroep?” Als je je werkleven ziet als een verhaal, in welk hoofdstuk zit je dan nu? Begin je net, ben je je nog volop aan het ontwikkelen of zoek je misschien een diepere betekenis? Elke levensfase heeft zijn eigen vragen, karakteristieken, behoeften en uitdagingen, of je nu een twintiger bent of een vijftiger. Je kunt jezelf de volgende vragen stellen: 

Hoe kom ik tot een betere tijdsverdeling tussen werk en privé?



Waar komt mijn huidige onvrede vandaan?



Hoe kom ik tot een keuze uit de kansen die ik heb?



Uitstel van de pensioenleeftijd. Wat betekent langer blijven werken voor mij en hoe wil ik daarmee omgaan?



Wat heb ik nodig om ook echt te realiseren wat ik wil?



Hoe geef ik vorm aan mijn verdere toekomst?

Wanneer je wat langer met dit soort vragen rondloopt kan de behoefte ontstaan om terug te blikken op je werkleven en vooruit te kijken op de mogelijke toekomst. Dit traject helpt je om vanuit vernieuwd inzicht “stuurman” te worden in je eigen werk en leven. De doelen van de training zijn: 

Het geven van handreikingen voor een (nieuwe) oriëntatie op de eigen (loopbaan-)ontwikkeling;



Het bewust en doelgericht leren omgaan met de eigen mogelijkheden, kwaliteiten en capaciteiten.



Met de eigen grenzen en dat wat haalbaar is en effectief inspelen op omstandigheden.


63

Ruud Spaargaren, loopbaanbegeleider/trainer/adviseur, van bureau Weerzien zal de bijeenkomsten verzorgen. Deze training kan voor maximaal vijf deelnemers worden ingezet. Na een eerste bijenkomst neem je het besluit om wel of niet door te gaan. Data: zeven dagdelen nader te bepalen Locatie: in overleg

ICT-scholingsaanbod Om ervoor te zorgen dat alle Accentmedewerkers ICT-vaardig zijn en blijven is er een scholingsaanbod opgezet waar elke medewerker aan deel kan nemen. U leert afhankelijk van uw niveau hoe u uw eigen ICT-vaardigheden kunt versterken en hoe u – een stapje verder – ook die van uw leerlingen kunt versterken. Naar aanleiding van de enquête “Inventarisatie ICT-vaardigheden Accent” krijgt u advies over welke scholing op dit moment het best aansluit bij uw situatie. Dit kan zijn het oranje, het groene of het blauwe scholingstraject. Het oranje traject is het aanvangsniveau en geeft u precies de begeleiding voor eenvoudige ICThandelingen in de klas. Het groene traject is het vervolg daarop. Hierin leert u meer vaardigheden om uw ICT-werk niet alleen voor uzelf, maar ook voor de kinderen makkelijker te maken. Het groene traject is de standaard voor elke Accent-medewerker. In elk geval voor de ICT-coördinatoren is er het blauwe traject. In dit traject staat visievorming over ICT als hulpmiddel centraal. Het doel van de scholingen is om u zó te bekwamen dat u ICT voor u kunt laten werken. Voor iedere medewerker is zes uur ICT-scholing verplicht. Het ICT-scholingsaanbod wordt ter validatie aangeboden aan het Lerarenregister. Groep oranje Data: 15 oktober 2014, 3 december 2014, 14 januari 2015 en 11 februari 2015 Tijdstip: van 15.30-17.00 uur Locatie: in overleg Groep groen Data: 29 oktober 2014, 10 december 2014 en 28 januari 2015 Tijdstip: van 15.00-17.00 uur Locatie: in overleg Groep blauw Data: 12 november 2014 en 7 januari 2015 Tijdstip: van 14.00-17.00 uur Locatie: in overleg


64

Beeldende vorming op de basisschool Laat je verrassen door de ontelbare mogelijkheden die het vak beeldende vorming biedt! Vier workshopavonden waarop je: 

Praktisch bezig bent, experimenteert en ontdekt.



Werkt met nieuwe en bekende technieken, materialen en gereedschappen.



Je verwondert over wat mogelijk is, het kind en de kunstenaar in jezelf weer aanspreekt.



Inspiratie opdoet voor je eigen lessen beeldende vorming.



Een inspiratieboek aanlegt.



Niets fout kunt doen.



Plezier ervaart in het beeldend werken.

De workshops Workshop 1: weven anders, wol slingeren en vormen met kranten en stofstroken. Workshop 2: werken met schuimrubber, span- en afbindtechnieken. Workshop 3: monotype, stempelen en sjabloneren. Workshop 4: werken met papier-machépulp, karton pellen en werken met hout. De workshops worden gegeven door Joke Bruggink-Klompenhouwer. Vakleerkracht beeldende vorming op De Triangel in Aalten. Data: één keer per 14 dagen op de woensdagavond van 19.30 – 21.30 uur met ingang van half september. Locatie: De Triangel (locatie hoog)

Beeldend werken met textiel in de basisschool Dagelijks omhullen en omringen wij ons met textiele materialen. Toch wordt het werken met textiel in de basisschool weinig meer gedaan. Het heeft een stoffig en ouderwets imago. Maar er kan ook op een heel eigentijdse manier mee worden gewerkt. En dat kun je zelf ervaren in de workshops beeldend werken met textiel. Een serie van zes workshops waarin gewerkt wordt met handen, hoofd en hart! 

HANDEN: praktisch bezig zijn, ervaren, experimenteren en ontdekken.



HART: verwonderen over wat mogelijk is, het kind in jezelf weer aanspreken.



HOOFD: de techniek die je geleerd hebt, leren vertalen naar lesopdrachten voor je eigen groep/school of je eigen kunstenaarschap.

De workshops: Workshop 1: vliezen maken van textiel Workshop 2: vilten (naaldvilten en natvilten) Workshop 3: textiel-maché en werken met gipsverband


65

Workshop 4: textiel verven in verschillende technieken Workshop 5: Appliqueren met vliesofix en werken met freezerpaper Workshop 6: Fabricpaper maken De workshops worden gegeven door Joke Bruggink-Klompenhouwer. Vakleerkracht beeldende vorming op De Triangel in Aalten. Materiaal en gereedschap: De materialen en gereedschap zijn bij de workshops inbegrepen. Iedere deelnemer legt een textielboek aan met daarin kopieerbladen van de geleerde technieken, oefenwerk enz. Data: Eén keer per 14 dagen op de woensdagavond van 19.30 – 21.30 uur met ingang van januari 2015. Locatie: Triangel (locatie hoog)

Aanbod voor internbegeleiders

Hoe ziet het leesbeleidsplan eruit? De doorgaande lijn vanaf groep 3. Analyse (DMT èn Avi), het belang van vloeiend lezen en het plan van aanpak. Op welke wijze kun je de bereikte resultaten vasthouden en verbeteren? Wordt er voldoende aandacht besteed aan (het woorden lezen) het woord en het tekstniveau en waarom moet dit eigenlijk? Een bijeenkomst met Karin van der Mortel voor internbegeleiders. Datum: 19 november 2014 Tijdstip: van 10.00-12.00 uur Locatie: nader te bepalen Minimaal 10 deelnemers

De kwaliteit van de rekeninstructie De volgende onderdelen staan tijdens de bijeenkomsten met Roel Roelofs centraal: de instructiekwaliteit van de leerkrachten, klassenobservaties aan de hand van kijkwijzers en de reflectie hierop. De bijeenkomsten worden verzorgd door Roel Roelofs van het Seminarium voor Orthopedagogiek. Data: twee bijeenkomsten in overleg Locatie: nader te bepalen Minimaal 10 deelnemers


66

Breinsleutels Workshop Breinsleutels Deze workshop is gebaseerd op het boek “Breinsleutels.” Het boek beschrijft wetenschappelijke inzichten rondom het lerende brein en verbindt deze inzichten met het dagelijks handelen in de klas. Hoe beter u als internbegeleider weet wat zich afspeelt in de “bovenkamer” van leerlingen, hoe bewuster u hierop kunt aansluiten. In deze interactieve workshop maakt u niet alleen kennis met didactische principes rondom brein en leren (de Breinsleutels), maar wordt ook de link gelegd naar de dagelijkse lespraktijk: hoe kunt u gericht Breinsleutels toepassen? En hoe versterkt dit het leren bij leerlingen? De inhoud betreft de onderdelen: Het lerende brein algemeen; Breinsleutels algemeen (dus het toepassen van de breinkennis in de groep); Breinsleutels op maat (ook toegepast bij individuele leerlingen). Een workshop ter inspiratie door Marald Mens van de CED-groep. Datum: 24 september 2014 Tijdstip: van 8.30-12.30 uur Locatie: nader te bepalen Minimaal 12 deelnemers

Mindmapping Het systeemdenken speelt een steeds grotere rol in het onderwijs. Het is de vraag of het mindmappen een geschikt instrument is om het systeemdenken in de praktijk te brengen. Het idee achter de training bestaat uit twee fases: 1. Kan mindmappen iets voor ons betekenen? 2. Hoe kunnen we mindmappen in de praktijk inzetten? Het mindmappen is bedacht en ook populair geworden door Tony Buzan. Eind jaren ’60 ontdekte hij dat het maken van een mindmap een uitstekende manier is om overzicht te creëren en tot nieuwe inzichten te komen. Bij mindmappen maak je gebruik van beide hersenhelften, het is dan ook een uitstekende manier om snel grote hoeveelheden informatie te verwerken. Daarnaast kun je makkelijker orde scheppen in de chaos en kom je eerder tot creatieve oplossingen voor problemen. Het doel van de training is om je eigen manier van mindmappen te ontdekken en uit te diepen. Voor deze training geldt een 3-stappenaanpak van intake, training en nazorg. De training wordt gegeven door Marjolein Oudakker van Logikos Trainingen. Data: twee dagdelen in september/oktober in overleg Locatie: nader te bepalen Minimaal 12 deelnemers.


67

Passie voor leren! begroting en scholingsplan

Recommend Documents