Partners in zorg, partners in informatie

1 03 -2 01

Partners in zorg, partners in informatie ICT in ambulancezorg in balans • 2 Nictiz in faciliterende rol • 4 Samenwerking regio en landelijk niveau in balans • 6 Regio voorop, landelijk niveau faciliteert • 8 Hét sleutelwoord is communicatie • 10 Samen, met medewerkers en zorgpartners • 12 Aandacht voor (beter gebruik van) C2000 • 14 ICT-bijeenkomst Ambulancezorg Nederland geslaagd • 16

ICT in ambulancezorg in balans Jack Versluis is directeur van de RAVU en voorzitter van de programmaraad informatievoorziening en ICT van Ambulancezorg Nederland. Hij schetst de staat van het beleidsdossier en spreekt zich uit over de uitdagingen voor de toekomst. “De brancheorganisatie heeft inderdaad een sterk

het verder mogelijk om op grond van de evaluatie

ICT-programma, zeker als je dat vergelijkt met

van de zorg trends te analyseren en de kwaliteit

andere brancheorganisaties. We zijn natuurlijk

van ambulancezorg te verbeteren en te borgen.

een relatief kleine vereniging met een beperkte

Dat heeft positieve consequenties voor het

bureaubezetting die overigens precies de juiste

primaire proces: patiënten krijgen sneller en kwa-

combinatie van expertise in huis heeft en de

litatief betere zorg. Patiënten hebben ook belang

zaken die daarom vragen uitbesteedt. Mede hier-

bij het digitaal worden en verder op orde raken

regio. Hier zijn de landelijke applicaties ook voor

is pas het begin. Inzicht in het e-Spoeddossier is

door kunnen we op landelijk niveau veel bereiken.

van de keten. Denk alleen maar aan het voorko-

bedoeld. Jack Versluis: “Ons concept is dat je

niet alleen wenselijk maar ook noodzakelijk als je

Ook dragen alle 24 RAV-en daaraan bij. Als sector

men van fouten bij overdracht van patiënten door

standaardiseert op koppelvlakken, open syste-

kijkt naar de kwaliteit van zorg en patiëntveilig-

beschikken we nu over een aantal applicaties

onjuiste of onvolledige informatie. Verder hebben

men gebruikt en leveranciersonafhankelijk bent.

heid.

en een landelijke netwerkvoorziening waarmee

we nu al vijf jaar een landelijk werkend AVLS/

De regio’s kunnen dus hun eigen keuze maken

een basis is gelegd voor onderlinge uitwisseling

GIG-systeem dat regio-overstijgende inzetten

voor achterliggende systemen. De landelijke

In het kader van de samenwerking in GHOR-ver-

van informatie, maar ook voor communicatie

mogelijk maakt. De doelmatigheid en effectiviteit

applicaties maken het mogelijk om informatie uit

band voorzie ik dat de ontwikkelingen die in het

met onze zorg- en veiligheidspartners. Het is

van alle ritten is daarmee aanmerkelijk vergroot”,

te wisselen. Deze formule is uitermate geschikt

kader van Pariter zijn gestart vervolg gaan krijgen

essentieel dat dit goed gefaciliteerd wordt omdat

aldus Jack Versluis.

om aan te sluiten bij het netcentrisch werken in

in een landelijk patiëntvolgsysteem dat input kan

geval van rampen en calamiteiten onder de vlag

leveren voor het slachtoffervolgsysteem.” <

het van belang is voor de kwaliteit en continuïteit

Ons concept

van de zorg.

Judy Westerveld (programmamanager) en Jack Versluis (voorzitter programmaraad)

van de veiligheidsregio’s.

Volgens de voorzitter van de programmaraad

Informatievoorziening

worden de RAV-en gezien als belangrijke partner

Toekomst

We zijn in tien jaar tijd van analoog naar digitaal

in het zorgveld. Het feit dat er vanuit de sector

Jack Versluis: “Ik verwacht dat dit jaar de proces-

gegaan. Nu wordt alles vanaf de eerste melding

adequaat informatie van en over patiënten ont-

automatisering van incidenten, vanaf de melding

Besluitvormingsstructuur programma informatievoorziening en ICT

tot en met de factuur gedigitaliseerd. De stapels

vangen en doorgegeven kan worden verstevigt de

tot en met de afhandeling, zijn beslag gaat krij-

• Programmaraad - bestuurders

papieren liggen achter ons. Digitalisering maakt

positie van de ambulancezorg, vooral ook in de

gen. Intake, triage en uitgifte in de MKA gebeuren

Ambulancezorg Nederland en

op basis van patiëntgegevens en incidentinfor-

vertegenwoordigers van de kennis-

matie zoals uitgevraagd bij de aanname van een

“Met ICT wordt de aansluiting tussen het reguliere en het opgeschaalde zorgproces sterk verbeterd.”

112-telefoontje. Van belang is dat bij de nieuwe opzet van het NMS ter vervanging van GMS hiermee rekening wordt gehouden.”

groep ICT • Kennisgroep ICT - vertegenwoordigers vanuit de 24 regio’s • Werkgroepen (bijvoorbeeld rond C2000) - vertegenwoordigers vanuit

Daarnaast denk ik dat de uitwisseling van patiënt-

de sector en soms ook vanuit keten-

informatie met ziekenhuizen en huisartsen snel

partners (multidisciplinair)

zal gaan verlopen. De digitale vooraankondiging 2

ICT-special | Partners in zorg, partners in informatie


3

tie mee te genereren, waarmee ambulanceorga-

e-Spoedprogramma Nictiz

Nictiz in faciliterende rol

• digitale vooraankondiging • historische medische patiëntgegevens uit het huisartsdossier beschikbaar voor meldkamer, ambulance en SEH

Gert Koelewijn (programmamanager e-Spoed) is bij Nictiz verantwoordelijk voor het dossier acute zorg. Wat komt daar allemaal bij kijken en hoe verloopt de samenwerking met de sector ambulancezorg?

• zicht op landelijke beschikbaarheid (pre-)hospitale capaciteitsinformatie • registratie patiëntgegevens in rampsituatie

nisaties en ziekenhuizen individueel en collectief hun primaire proces nog verder kunnen verbeteren. Voor de toekomst lijkt ons nog belangrijk dat de SEH ook een bericht rond patiëntidentificatie terug kan sturen naar de ambulance. Dat hebben we al wel gedefinieerd maar komt qua uitvoering pas later aan de orde. Het uiteindelijke doel is om de acute gegevens via de landelijke infrastructuur in de zorg uit te wisselen. Die slag kunnen we pas definitief maken als de Kaderwet elektronische

SEH is een belangrijke. Daarbij krijgt het zieken-

zorginformatieuitwisseling van een akkoord is

huis inzage in de status van de patiënt zodat men

voorzien.

Nictiz is opgericht in 2002 om het gebruik

zich kan voorbereiden. Het is, zoals gezegd, ge-

maar ook softwareleveranciers aan zet. De kracht

van ICT in de zorg te stimuleren. Samen

wenst dat daarnaast de gegevens van de patiënt

van de LS-DV die door Ambulancezorg Neder-

Ambulancezorg

met de koepel- en brancheorganisaties in

beschikbaar komen voor meldkamer, ambulance

land is ontwikkeld is volgens hem dat er met

Wat ik opvallend vind aan de sector ambulance-

de gezondheidszorg zorgt Nictiz ervoor

en SEH. Hiervoor zijn inmiddels inhoudelijke

één systeem tussen verschillende organisaties

zorg is dat ze erg open staat voor dit soort ont-

dat relevante informatie over en voor een

afspraken gemaakt. Specifieke gegevens die no-

volgens een landelijke standaard essentiële gege-

wikkelingen. Men kan zich snel een voorstelling

patiënt beschikbaar kan zijn op de juiste

dig zijn voor acute zorg aan een patiënt worden

vens worden uitgewisseld. Nu zijn er systemen

maken van wat het gaat opleveren. Voor de pa-

tijd en plaats, zodat optimale zorg geleverd

beschikbaar gesteld uit het huisartsdossier.

met verschillende protocollen voor uitwisseling

tiënt maar ook voor de eigen bedrijfsvoering. Het

van ritgegevens.

zal nog best een uitdaging zijn voor ambulance-

kan worden.

organisaties om het één en ander in de komende

Het derde aandachtspunt in ons programma is een portaal rond zorgcapaciteit. Dat is een sys-

Gert Koelewijn: “Met de LS-DV is meer mogelijk.

jaren te implementeren. Samenwerking met de

teem dat in één dashboardscherm een overzicht

Er is managementinformatie en branche-informa-

zorgpartners is daarbij natuurlijk essentieel. <

“We zijn in 2007 gestart met het programma

geeft van relevante (pre-)hospitale informatie

e-Spoed. Centraal daarbij stond natuurlijk de

over capaciteit zoals de opnamestops van SEH-

wens om elektronisch te communiceren als iede-

afdelingen en de beschikbare IC-bedden. Dat is

re seconde telt. Zorgverleners moeten direct over

interessant voor meldkamers, ambulances en

belangrijke patiëntgegevens kunnen beschikken.

SEH-afdelingen. En tenslotte willen we, meer in

Er gebeurt nu nog veel op papier en dat betekent

de toekomst, specifiek kijken naar de situatie bij

vaak dat dingen meerdere keren overgeschreven

rampen. Welke patiëntgegevens zou je bijvoor-

moeten worden. Dat gaat veranderen. De func-

beeld moeten registreren?”, aldus Gert Koelewijn.

tionaliteiten voor uitwisseling tussen ambulance en SEH zijn er al. Wat we ook graag willen is dat

De programmamanager licht vervolgens toe dat

de medische historie van de patiënt in de auto

er al veel ontwikkeld is. Nu is implementatie aan

beschikbaar komt, maar dat is iets waar we nu

de orde en daarbij zijn de betrokken zorgpartijen

nog aan werken. Voor het e-Spoedprogramma zitten VWS, NVZ, NHG, NPCF, NVSHA, V&VN, LVTC, GHOR en Ambulancezorg Nederland om tafel. In het plan staan vier verschillende aandachtspunten be-

“Wij zijn zelf geen gebruiker; we faciliteren dat partijen bij elkaar komen en samen gaan optrekken.”

noemd. De overdracht tussen ambulancezorg en 4



5

Samenwerking regio en landelijk niveau in balans Koos Reumer en Judy Westerveld werken allebei bij Ambulancezorg Nederland. Vanuit verschillende rollen zijn ze betrokken bij het beleidsterrein ICT en informatievoorziening. Zij als programmamanager, hij als directeur. Hoe zien ze de aanpak van de branche, de samenwerking tussen het landelijk niveau en de regio’s en de match met de ketenpartners? “We zijn een kleine sector die zich de afgelopen

drie organisaties interessant is. Je ziet dat veel

jaren, mede onder invloed van de bewegingen

van wat er gemaakt is echt is ontstaan vanuit

rond weten regelgeving, sterk heeft ontwikkeld.

de praktijk. Er was bijvoorbeeld behoefte aan

De mensen in de praktijk werken functioneel

een meer effectieve inzet van ambulances en

zelfstandig. Daardoor moest de slag gemaakt

dus aan zicht op elkaars auto’s. Van daaruit is

worden naar protocollair werken en naar het op-

AVLS/GIS ontwikkeld, een systeem waar iedere

stellen van richtlijnen. Die stellen we als sector

RAV wat aan heeft maar dat ook samenwerking

in gezamenlijkheid vast. Dat heeft bijvoorbeeld

mogelijk maakt.”

“Door de samenwerking tussen landelijk niveau en regio’s zo in te richten blijven we wendbaar; het gevaar met ICT-projecten is toch altijd dat ze verworden tot niet meer bij te sturen tankers.”

komen. Omdat in ons werk iedere minuut telt wil-

Voorlopers komen met een verzoek dat met ICT-regiovertegenwoordigers wordt besproken en uitgewerkt Richting het bestuur wordt een voorstel gedaan voor een passende ICT-oplossing H

akkoord

tijdelijke oplossing bedacht en ontwikkeld. Zodra er een breder toepasbaar alternatief komt trekken wij onze server weer terug”, aldus Judy Westerveld.

Succesvol Volgens Koos Reumer is de aanpak van de

H

geleid tot de 35 richtlijnen die zijn opgehangen

offertetraject

sector(organisatie) om verschillende redenen

aan ons basisdocument ‘Verantwoorde Ambu-

H

succesvol. De drie pijlers -open standaarden,

lancezorg’. Doordat we eraan gewend zijn samen te omschrijven waar het omgaat, en we ook nog eens als kleine branche ons product leveren voor relatief weinig geld, hebben we op ICT-gebied krachtig kunnen opereren”, aldus

“Als sector durven we dingen voortvarend en in het collectief op te pakken; dat is, zeker op het terrein van ICT, bijzonder.”

ontwikkeling

basissystemen en leveranciersonafhankelijk-

H

testen en implementatie H

anderen haken aan bij de structuur die wordt aangeboden

heid- vormen de basis en worden streng bewaakt. Daarnaast is essentieel dat wat de leden nodig hebben leading is; wachten op anderen is niet aan de orde. En tenslotte is bepalend de manier waarop een kleine bureaubezetting intensief

Koos Reumer.

6

den we niet langer wachten en hebben we zelf een

de loop der jaren ontwikkeld is geeft ruimte voor

samenwerkt met enthousiaste mensen uit het

innovatie op maat.”

veld die ook worden gefaciliteerd om op landelijk

Judy Westerveld kan als programmamanager

Samen

nog specifieker zijn: “Wat we ontwikkelen komt

De directeur van Ambulancezorg Nederland

in eigendom van de vereniging en kan dus

geeft aan dat het natuurlijk heel mooi is als

Eigen tempo

gebruikt worden door alle RAV-en. Dat betekent

leden binnen hun branche(organisatie) zo goed

“Een ander belangrijk punt is denk ik dat we niet

Judy Westerveld vult aan: “De beperkte bezetting

ook dat we niet iets gaan bouwen dat maar voor

samenwerken. Dat komt henzelf, het geheel en

wachten op ontwikkelingen van anderen. Waar bin-

vanuit het bureau omvat voornamelijk mensen

uiteindelijk ook de patiënt ten goede. “Maar het

nen onze eigen sector behoefte aan bestaat pakken

die het proces begeleiden. Het veld brengt de

niveau mee te denken.

kost wel tijd, bijvoorbeeld als je kijkt naar de

we op. Als aanpalende sectoren dan ook zo ver zijn

inhoud. Dat is een goede combinatie maar die

De gecreëerde, gezamenlijke ICT-infrastructuur van de sector is gebaseerd op drie pijlers:

fase van definiëring. Je moet goed helder krijgen

kijken we hoe we het voorwerk dat wij gedaan heb-

vraagt ook wat, bijvoorbeeld in de communicatie.

wat je waaronder verstaat. In het begin hadden

ben kunnen laten aansluiten. Een goed voorbeeld

Er zijn veel platforms, veel goede ideeën en ge-

we ook de neiging om voor gezamenlijke offerte-

daarvan is de XY-server van de ambulancezorg. In

lukkig zeer enthousiaste en kundige functionaris-

• open standaarden

trajecten te gaan en één leverancier te contrac-

de praktijk merkten ambulancechauffeurs dat hun

sen uit de diverse RAV-en. De kunst is elkaar ook

• basissystemen

teren. Dat bleek juist blokkerend te werken.

navigatie met behulp van bestaande systemen niet

op het juiste moment in bescherming te nemen

• leveranciersonafhankelijkheid

Logisch, want niet iedere lidorganisatie ontwik-

nauwkeurig was. In multidisciplinair verband lukte

en vast te stellen dat het teveel is. Je moet wel

kelt zich op dezelfde manier. De werkwijze die in

het niet om snel met een gezamenlijke oplossing te

blijven prioriteren.” <



7

Regio voorop, landelijk niveau faciliteert Ulfert Vos is landelijk projectleider van de LS-DV (digitale vooraankondiging) en van Pariter. Hij werkt voor Ambulancezorg Nederland vanuit zijn eigen bureau en is al jaren actief in de sector. Hoe kijkt hij naar de ontwikkelingen en wat is er volgens hem (nog) nodig om die op een doeltreffende manier te implementeren?

“Digitalisering biedt eenduidige, leesbare basisinformatie die qua formaat geschikt is (gemaakt) voor het eigen systeem van de ontvanger; de overdracht van patiëntgegevens is daardoor sneller en accurater.”

“De LS-DV draait eigenlijk om het doorgeven van

van ICT bestaan. Het ene ziekenhuis werkt

mer natuurlijk persoonlijke begeleiding geboden

de informatie die uitgewisseld moet worden en

digitale registratie in en om de ambulance. Een

via een webtoepassing die gemaakt is door

krijgen om goed met de digitale vooraankondiging

daarmee van het faciliteren van de samenwerking.

patiënt is bijvoorbeeld aan apparaten gekoppeld

Ambulancezorg Nederland. Daarmee kan

te kunnen werken. UMCG Ambulancezorg is met

Via Pariter wordt het bijvoorbeeld mogelijk om

die meestal al digitaal registreren. En verpleeg-

de vooraankondiging worden bekeken via

support van Ambulancezorg Nederland een pilot

altijd de meest actuele adresgegevens van een

kundigen werken steeds vaker met een tablet in

het goed beveiligde acute zorgnetwerk. Ook

gestart. Regio’s dienen nu aanvragen in om hun

(afdeling van een) ziekenhuis te achterhalen door

plaats van met papier. Het zou goed zijn als digi-

updates komen direct in beeld. Bij de andere

ziekenhuis aan te sluiten en dat verloopt voorspoe-

contact te leggen met de originele bron. Dat bete-

talisering ook de informatie die ambulancemen-

werkwijze, die vooral grotere ziekenhuizen

dig. Binnen de brancheorganisatie is een proce-

kent dat er een ‘one single version of the truth’ is,

sen zelf ontvangen en aanbieden gaat omvatten.

hanteren, is sprake van volledige automatise-

dure ontwikkeld die RAV-en in staat stelt geïnteres-

die essentieel kan zijn in sommige situaties.

Want die moet onder meer toegankelijk zijn voor

ring. De digitale vooraankondiging wordt als

seerde ziekenhuizen te begeleiden en goed uit te

de volgende schakel in de keten, bijvoorbeeld een

een bericht verstuurd en is op alle afdelingen

vragen welke gegevens precies nodig zijn.

ziekenhuis waarmee wordt samengewerkt. En dat

van het ziekenhuis (dus ook de SEH) in het

wil je dan natuurlijk niet alleen in je eigen regio

eigen informatiesysteem binnen te halen, te

Pariter

zin mee te nemen bij een inzet. Het huidige GMS

mogelijk maken maar ook landelijk. De LS-DV is

lezen en te verwerken”, aldus Ulfert Vos.

Ulfert Vos: “De ambulancezorg is behoorlijk ver

werkt regionaal; een inzetvoorstel bij een incident

met het digitaliseren van haar primaire processen.

is puur op de eigen regio gebaseerd. Verder is

in feite de koppeling waarmee dat kan.

mogelijk wordt de beschikbare capaciteit in brede

Status LS-DV

Er wordt gewerkt met systemen in de back office,

het feit dat er steeds verdergaande samenwerking

De informatie die met de digitale vooraankondi-

Rond het in gebruik nemen van de digitale

met GIS-systemen en met MKA-systemen. Dat

tussen regio’s ontstaat een impuls voor Pariter.

ging wordt ontsloten is op twee manieren in een

vooraankondiging spelen er veel processen

geheel is eigenlijk wel op orde. Belangrijk is nu de

Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van één

ziekenhuis verder te brengen. Dat komt doordat

die bewaakt moeten worden. Zo moeten de

samenwerking tussen RAV-en en hun regionale

meldkamer door twee regio’s. Dan moet je

er binnen de zorg grote verschillen in het niveau

mensen op de ambulance en in de meldka-

ketenpartners te versterken. Die moet z’n weerslag

eigenlijk toe naar een oplossing die landelijk

krijgen in de informatievoorziening. Daarvoor is

wordt gedragen, zodat niet steeds opnieuw

Pariter bedoeld. Daarbij gaat het nadrukkelijk niet

het wiel wordt uitgevonden. Daarin speelt

om één systeem, maar om het stroomlijnen van

Ambulancezorg Nederland haar rol. <

“Innovaties in de ambulancesector komen vanuit de regio’s, zij leiden de dans; de brancheorganisatie vervult haar ondersteunende en versterkende rol.” 8

Een ander voordeel van Pariter is dat het daarmee


“Met de LS-DV is het straks ook mogelijk om via het landelijk schakelpunt bij het EPD aan te haken.”


9

Hét sleutelwoord is communicatie Bij UMCG Ambulancezorg, dat al een paar jaar op dit terrein actief is, wordt de digitale vooraankondiging uitgeprobeerd. Projectleider Machiel de Vink geeft aan hoe de eigen mensen en de ziekenhuizen daarbij betrokken zijn. “Via een pilot wil je de zekerheid krijgen dat het

Samen

systeem echt werkt. Natuurlijk zegt een leveran-

Binnen UMCG Ambulancezorg is in de afgelopen

cier dat dat het geval is maar je moet het met

tijd heel duidelijk geworden hoe belangrijk het

eigen ogen zien. Daarom hebben we een ‘end to

is de ziekenhuizen op een goede manier bij een

end-test’ gedaan, van het telefoontje dat bij de

project als dit te betrekken. Er is veel informatie

meldkamer binnenkomt tot aan de overdracht in

gegeven, gemasseerd en meegedacht, ook door

het ziekenhuis. De melding wordt opgeslagen in

de verschillende ziekenhuizen. Investeren in de

het systeem en doorgezet naar het scherm in de

relatie is essentieel, want iedereen is geneigd bij

ambulance. Daaronder bevindt zich een slede met

veranderingen de kat een beetje uit de boom te

een toetsenbord; in de toekomst wordt gewerkt

kijken. Terwijl hierbij toch echt concrete inzet van

maar willen natuurlijk ook de bevestiging dat het

vloer gaven aan dat we ze daar-

met een touch screen. Het ambulanceteam kan de

beide partijen wordt gevraagd. Een pilot wekt

werkt en aansluit bij hun dagelijkse praktijk. We

mee in feite steeds een stap

melding, met eventueel aanvullende informatie,

vertrouwen, zeker omdat ook binnen de zieken-

hebben veel en goed met hen gecommuniceerd.

voor waren gebleven. Ook zijn

weer aan het ziekenhuis aanbieden. Vervolgens

huizen aanpassingen in de werkprocessen nodig

En er is tijd genomen om de ambulancemensen

er verschillende scenario’s in

kunnen updates worden doorgestuurd.

zijn. Dat brengt ook terechte vragen over de

goed op te leiden. Acht maanden voor de lance-

schema gezet, vergelijkbaar

stabiliteit van het systeem met zich mee.

ring was het opleidingsplan rond, in vijf maanden

met de protocollen. Dan

Binnen onze regio zijn we al drie jaar bezig met

is iedereen getraind. Onderdeel daarvan waren

wordt het heel concreet, er

de ontwikkeling van een digitaal ritformulier. Dat

Machiel de Vink: “Samen iets ontwikkelen en uit-

kerninstructies en oefenritten.

wordt stap voor stap uitgelegd welke handelin-

betekent dus dat gestart is met het zoeken naar

proberen is niet alleen aan de orde in de verhou-

We kregen veel positieve feedback uit de orga-

gen je bijvoorbeeld doet om een overdracht te

een oplossing voor de locale situatie. Nu haken

ding met externe samenwerkingspartners maar

nisatie. De digitale Q&A en de handboeken die

verzenden of een rit over te dragen aan je collega.

we aan bij de landelijke mogelijkheden”, aldus

ook richting je eigen mensen. De meeste mede-

we publiceerden bleken een gouden greep. In de

Zo hebben we de randvoorwaarden voor een

Machiel de Vink.

werkers vinden dit een interessante ontwikkeling

Q&A zaten 135 items en de mensen van de werk-

soepele implementatie gecreëerd.” <

“Toen we van start gingen was de helpdesk 24 uur per dag en zeven dagen per week bemenst; dan straal je vertrouwen in je mensen en in het systeem uit.”

10


“We hebben presentaties gegeven voor hoofden SEH, hoofden ICT en (assistent) operationeel managers van de ziekenhuizen.”

“We zijn trots dat nu bijna alle ziekenhuizen in Drenthe en Friesland zijn aangesloten (op SEH- en/of CCU-niveau) of een aanvraag hebben gedaan.”


11

Samen, met medewerkers en zorgpartners Met de door Ambulancezorg Nederland ontwikkelde ketenzorgapplicatie (KZA) wordt geëxperimenteerd in Noord-Holland Noord. Frits Westerkamp is daarvoor verantwoordelijk. De interne voorbereiding van de KZA-release en het betrekken van de zorgpartners noemt hij de belangrijkste randvoorwaarden voor succes.

“Ziekenhuizen dachten in eerste instantie dat de KZA vooral de ambulancezorg iets zou opleveren, maar nu zien ze dat het ook voor hen interessant is het besteld vervoer (met name interklinisch) goed in beeld te hebben; daardoor ontstaat er zicht op de kosten en kan er worden gestuurd.”

“We hebben ons gemeld voor de pilot omdat we

we vaststelden dat zich steeds meer overschrij-

de pilot nu op te pakken, een ander wilde de resul-

opgestart. De reacties waren heel positief. Ik denk

veel voordelen zagen, maar ook graag een vinger

dingen van aanrijtijden bij spoedvervoer voor-

taten afwachten maar onderkende wel de voorde-

dat het feit dat we het langzaam ingevoerd heb-

in de pap wilden hebben bij de ontwikkeling van

deden aan het eind van de ochtend en het eind

len. Het derde ziekenhuis, het Gemini ziekenhuis

ben en met name de centralisten de gelegenheid

dit systeem. Dat maakt het mogelijk om de zorg-

van de middag. Het planbaar vervoer trok op die

in Den Helder, wilde meteen starten. Dat was met

hebben geboden eraan te wennen in ons voordeel

partners digitaal vervoer te laten aanvragen. Het

momenten teveel capaciteit weg.”

name interessant omdat vanuit dat ziekenhuis al

heeft gewerkt. In de eerste week is er met een

van oudsher de aanvragen voor besteld vervoer via

logboek gewerkt om dingen vanuit de praktijk in te brengen.

feit dat daarmee de informatie van de patiënt, in medische zin maar ook als het gaat om de reden

De KZA biedt ook de mogelijkheid om (leveran-

één afdeling bij ons binnen kwamen. Het tweede

van vervoer, vastligt maakt het interessant.

ciers van) interactieve planningssystemen te

ziekenhuis, het MCA in Alkmaar, wil nu ook met

En verder krijgt de meldkamer veel minder tele-

koppelen met GMS. Daarmee komt de werkelijke

de KZA gaan werken.

foontjes voor niet-spoedeisende zorg en kan het

beschikbaarheid in beeld, wordt de blik op de

planbaar vervoer veel beter verspreid worden over

capaciteit breder en ruimer. Een ander voordeel

Natuurlijk zitten er de nodige haken en ogen aan

bijvoorbeeld de huisartsen, maar ook voor de ont-

de dag. Dat laatste is met name belangrijk omdat

is dat vanuit het eigen GMS naar aanleiding van

zo’n traject, zeker als je de praktijk zo goed moge-

wikkeling van het EPD. Zorgpartners in onze regio

een melding een ambulance van een andere regio

lijk in het systeem wilt verdisconteren. In novem-

zien dat de KZA ook de verdere samenwerking in

in te zetten is. Het telefoontje kan door naar een

ber 2010 zijn we uiteindelijk vrijwel probleemloos

de regio kan faciliteren”, aldus Frits Westerkamp. <

De KZA is een goed doordacht product dat een goede basis geeft voor verdere uitrol richting

collega-meldkamer, waardoor telefonische informatieoverdracht niet meer nodig is. Arjan Hanekamp is op landelijk niveau betrokken

de KZA vervolgens in het acute zorgnetwerk te han-

In de regio

bij de ontwikkeling van de KZA. Op de vraag wat de

gen kan de centralist alle aanvragen in het scherm

Frits Westerkamp: “We hebben op enig moment

aanleiding was om deze applicatie te ontwikkelen

behandelen.

een informatiebijeenkomst georganiseerd en

maakt hij de verbinding met de politie. “Binnen

ons verhaal verteld aan drie ziekenhuizen en drie

de blauwe kolom is er vanuit het servicecentrum

Eén van de grote voordelen van de KZA is dat er

HAP’s. Eén ziekenhuis zag geen mogelijkheid om

(0900-8844) een koppeling met het GMS van de

minder onduidelijkheden zijn en dus minder fouten

meldkamer. In de ambulancezorg wilden we ook

gemaakt kunnen worden. Daarnaast is belangrijk

zo’n soort constructie. Daarmee wordt het mogelijk

dat een (digitale) aanvraag rechtstreeks in het

om partners uit de zorgketen aanvragers te laten

systeem komt. Dat faciliteert ook bovenregionaal

zijn. Tot dat moment liep dat via de mail. We

werken. Een aanvraag waarvoor de ambulance van

moesten dus een tool ontwikkelen om te kunnen

een buurregio in beeld is kan direct worden doorge-

communiceren met GMS; daar heeft Ambulance-

zet naar de betreffende meldkamer.” <

KZA (lees: digitaal aanvragen van planbaar vervoer door zorgpartners) omdat: • patiënteninformatie dan vast ligt • de MKA minder belast is • het planbaar vervoer beter verspreid wordt over de dag 12


zorg Nederland het initiatief in genomen. En door


13

Aandacht voor (beter gebruik van) C2000 C2000 is al jaren onderwerp van gesprek. Zowel in kringen van professionals als in de krant krijgt het systeem de nodige aandacht. Arjan Hanekamp is al jaren betrokken bij de ontwikkelingen rond C2000, in de regio van de RAV IJsselland en op landelijk niveau. Roger Weimar, tijdelijk werkzaam als C2000-projectleider voor AZN, houdt zich intensief bezig met het verbetertraject C2000 dat onder regie van het Veiligheidsberaad van start is gegaan. Wat is hun visie en welke positie kiest de sector? Ambulancezorg Nederland • faciliteert het gezamenlijk overleg van de C2000-experts uit de RAV-en • participeert in landelijke multidisciplinaire werkgroepen gericht op (technische) verbetering en de ontwikkeling van opleidingsmodules • zet de projectleider in ter ondersteuning van regio’s bij uitvoering van adviezen voor verbetering

die was voorzien voor -de naam zegt het al- 2000 was uiteindelijk aan de orde in 2004. In 2008 ging de laatste analoge verbinding bij de politie

gericht om met name de regionale verbindings-

Amsterdam uit de lucht.

schema’s meer op elkaar te laten aansluiten en

Veiligheidsberaad

later nog intensiever mede naar aanleiding van

• binnenhuisdekking en SCL

Ambulancezorg Nederland is van het begin af

het rapport van de Commissie Berghuis.

• randapparatuur

aan bij de ontwikkeling van het systeem betrok-

Wat er in de sfeer van verbetering van (het

• landelijk kader fleetmap

ken geweest. We organiseerden onder andere

gebruik van) C2000 nu al is bereikt is dat de

• onderwijs en oefening

bijeenkomsten over de randapparatuur en het

voorstellen daarvoor zowel door de sector als in

• invulling regierol C2000 tijdens calami-

testen daarvan. Nog steeds is er betrokkenheid

GHOR-verband zijn geaccepteerd. Dat betekent

Roger Weimar: “Het gebruik van C2000 verloopt

ciplinair. Binnen de ambulancezorg van alledag

niet vlekkeloos. Daar hoeven we niet geheimzinnig

werkt het systeem goed. Na een aantal grote in-

over te doen. Er zijn netwerkissues die vanuit het

cidenten is duidelijk geworden dat er problemen

ministerie van Veiligheid & Justitie aangepakt wor-

zijn als er moet worden opgeschaald en politie,

den in nauwe samenspraak met de rode, blauwe

brandweer en ambulance dus gelijktijdig en veel

en witte kolom. Daarnaast zijn de dekking, het

met elkaar moeten communiceren. Wat we al lan-

bereik binnenshuis en de randapparatuur punten

ger weten is dat het belangrijk is dat we dingen

van aandacht. Maar ook blijkt dat de kennis van

meer uniformeren. Daar is dan ook op landelijk

de mensen op de werkvloer over het gebruik van

niveau aan gewerkt. Binnen de ambulancezorg al

het systeem tekortschiet. Scholing en training zijn

sinds 2008 toen een brede werkgroep werd op-

daarop het antwoord, in combinatie met duidelijke afspraken over gebruikersdiscipline.” “C2000 is een tool die dagelijks wordt gebruikt. Het is de levenslijn van de mensen in het veld, de verbinding tussen meldkamer en rijdende dienst.

Werkgroepen in het kader van het verbeterproject C2000 Ministerie Veiligheid & Justitie

“Je moet goed weten hoe je iets moet gebruiken; een auto doet het ook niet als je er geen benzine in gooit.”


multidisciplinaire eisen P2000 • gedeelde taak communicatie voor herstel vertrouwen hulpverleners

• wegwerken huidige DIPP-lijst (optimalisatie dekking) • capaciteitsbehoeften (wat is er nodig tijdens ramp, crisis, grootschalig optreden?) • optimaliseren strategisch beheer • roadmap (opstellen voor korte- en lange termijn) • structureel borgen en handhaven van voorgestelde maatregelen

In 1996 zijn we ermee gestart; de landelijke uitrol 14

• advisering vernieuwing P2000 waaronder

vanuit de sector als het gaat om monitoring en verdere ontwikkeling, zowel mono- als multidis-

teiten

• opstellen, implementeren, borgen regels C2000 bij vergunningverlening evenementen • gedeelde taak communicatie voor herstel vertrouwen hulpverleners

dat je een gezamenlijke basis hebt om verder te kunnen werken. De voorstellen die nu geïmplementeerd worden behelzen onder andere explicietere opname van C2000 in initiële opleidingen, regionale scholing en toetsmomenten, de genoemde verbindingsschema’s, uniforme snelkeuze voor gespreksgroepen en diverse gebruiksregels. Veel verbeteracties zijn geïnitieerd door eindgebruikers. Sommige verbeteringen zijn nu al merkbaar; zo vind ik dat het voor onderlinge, regionale bijstand aan elkaar koppelen van gespreksgroepen al beter gaat,’ aldus Arjan Hanekamp. <


15

Annette Bijlenga, Hoofd bureau opname en ontslag Gemini ziekenhuis, Den Helder: “In ons ziekenhuis is er een budget voor interklinisch vervoer. Door de aanvraag te centraliseren en te digitaliseren kunnen we effectiever en efficiënter werken. We willen gaan uitbreiden naar de aanvragen die ’s avonds, ’s nachts en in het weekend worden gedaan en verder is een wens de koppeling met facturering mogelijk te maken.

ICT-bijeenkomst Ambulancezorg Nederland geslaagd Donderdag 17 februari j.l. bezochten ongeveer 80 mensen de bijeenkomst waarin belangrijke onderdelen van het ICT- en informatievoorzieningsprogramma van Ambulancezorg Nederland werden gepresenteerd. Naast mensen vanuit de RAV-en waren ook zorgpartners aanwezig. De boodschap was duidelijk: de regio’s zijn aan zet, implementatie is het devies! De voorzitter van de programmaraad ICT en

prees daarbij de samenwerking tussen het kleine,

mogelijk gegevens van de patiënt voor aankomst

actief zijn. Nictiz vervult rond het programma

informatievoorziening, Jack Versluis, beet het

daadkrachtige bureau van Ambulancezorg

naar het ziekenhuis te sturen. Ulfert stond met

een faciliterende rol. Gert Koelewijn: “Ik ben blij

spits af. Op de eerste vraag van gespreksleider

Nederland en de enthousiaste mensen in de

name stil bij de landelijke context. Machiel gaf

dat Ambulancezorg Nederland initiatief neemt,

en Radio 1-journalist Job Boot benadrukte hij dat

regio’s. Volgens hem kan de ambulancezorg in

aan hoe in de regio Drenthe te werk is gegaan,

bijvoorbeeld rond de ketenzorgapplicatie. Dat

het sectorbeleid uitgaat van het werken met open

de ICT-ontwikkeling in de zorg daardoor een

wat er kwam kijken bij het betrekken van eigen

zien we niet zo vaak in andere sectoren. Ook de

standaarden en basissystemen, maar ook van le-

prominente rol vervullen.

medewerkers en mensen vanuit de ziekenhuizen

digitale vooraankondiging is binnen de sector

bij het project.

ontwikkeld maar maakt gebruik van standaarden

veranciersonafhankelijkheid voor de regio’s. Ook stelde hij dat de sector niet wacht op anderen:

Digitale vooraankondiging

“We doen het werk dat nodig is en houden de

Ulfert Vos en Machiel de Vink vertelden het één

Nictiz

de samenwerking met de ambulancezorg vind ik

ontwikkelingen om ons heen in de gaten.” Verder

en ander over de LS-DV (digitale vooraankondi-

E-Spoed is een samenwerkingsprogramma

dat er resultaatgericht wordt gewerkt. Problemen

gaf hij aan hoe in de sector wordt gewerkt en

ging). De digitale vooraankondiging maakt het

tussen alle partijen die in de spoedeisende zorg

worden opgepakt, er komen oplossingen in de

“Grote, landelijke ICT-projecten gaan nog wel eens de mist in; wij werken binnen een strakke omlijsting en koersen in tijd en budget op resultaat, tot nu toe met succes.”

“Ideeën voor innovaties moeten uit de regio komen en dat gebeurt ook: vervolgens testen we die ideeën in pilots zodat we ook echt iets kunnen leren.”

“Ondersteuning vanuit Ambulancezorg Nederland wordt concreet nu de resultaten van de pilot en extra documentatie voor andere regio’s beschikbaar is.”

“ICT maakt ook de verbinding van onze sector met e-Spoed en dus bijvoorbeeld de huisartsen mogelijk; dat is in het belang van de patiënt.” 16


die we samen hebben ontwikkeld. Typerend voor


17

“De centralist is blij met het feit dat een aanvraag met de KZA op een zelf gekozen moment is af te handelen; vanuit de ziekenhuizen zijn ze blij met een meer gerichte aansturing van het interklinisch vervoer.”

“Er zijn nog zoveel mogelijkheden, maar je kunt niet alles tegelijk; er is geen schaarste aan ideeën maar aan tijd en middelen.”

Het glas wordt geheven op het feit dat zowel de digitale vooraankondiging als de ketenzorgapplicatie imlementatierijp zijn.

vorm van producten. Men praat en werkt ook

Pariter

In de (nabije) toekomst komt in het kader van

De ICT-bijeenkomst wordt afgesloten met twee

echt samen met de achterban.”

“Pariter betekent ‘op gelijke wijze’. In dit project

Pariter onder meer een bestand met recente

verdiepingssessies waarin de deelnemers al hun

is samenwerking het centrale thema. Eén van de

adressen van ziekenhuizen beschikbaar. Maar

aanvullende vragen kunnen stellen. Iedereen

KZA

belangrijke zaken die de aandacht krijgen is het

ook de verbetering en het landelijk verzamelen

keert aan het begin van de avond huiswaarts

Arjan Hanekamp en Frits Westerkamp presen-

terugkijken op wat al is ontwikkeld en op basis

van patiëntenvolginformatie staat op de rol. Die

met de USB-stick met daarop alle (achtergrond)

teerden de ontwikkeling en werking van de KZA

daarvan nieuwe dingen mogelijk maken. Het is

informatie is bijvoorbeeld van belang in ramp-

informatie die binnen een RAV nodig is om met

(ketenzorgapplicatie). Met dit systeem kunnen

logisch dat niet alles tegelijk kan omdat ontwik-

situaties. Verder zal het in toenemende mate

de implementatie van de LS-DV of de keten-

zorgpartners nu zelf besteld vervoer aanvragen.

kelingen schoksgewijs gaan en er bijvoorbeeld

mogelijk worden meldkamersystemen met elkaar

zorgapplicatie te beginnen. <

De winst van het systeem is dat de centralist min-

nu weer dingen mogelijk zijn die een aantal jaren

te laten praten. Dat vergroot de mogelijkheden

der telefoontjes krijgt en dat de kans op fouten in

geleden nog niet aan de orde waren.

om de beste ambulance, dat is de ambulance die

patiëntgegevens minder wordt. 18


het dichtst bij is, in te zetten”, aldus Ulfert Vos. ICT-special | Partners in zorg, partners in informatie

19

Colofon Ambulancezorg Nederland Veerallee 68 8000 AL Zwolle T +31 (0)38 422 57 72 F +31 (0)38 422 26 47 [email protected] www.ambulancezorg.nl

Tekst Sonja Huising (Huising Communicatie- & BeleidsAdvisering, Tiel) Redactie Judy Westerveld (Ambulancezorg Nederland), Nadiene Toby (Ambulancezorg Nederland) Vormgeving Vormix, Maarssen Druk Stimio Consultants Drukwerk & Design bv, Tiel

Partners in zorg, partners in informatie

Recommend Documents