Parkstad Limburg aan het Werk de regionale economie in beeld

E,tl

Parkstad Limburg aan het Werk 2012 de regionale economie in beeld

Parkstad Limburg aan het Werk 2012 de regionale economie in beeld

Colofon

Postbus 1016 6201 BA Maastricht Tel.: +31 (0)43 350 62 80 Fax.: +31 (0)43 350 62 81 E-mail: [email protected] Internet: www.etil.nl Wilhelminasingel 68 C 6221 BK Maastricht S.(Sandra) A.G. van de Ven R.(Roger) C.M. Vaessens

Maastricht, februari 2014

Voorwoord

Voor u ligt de Etil-rapportage - 'Parkstad Limburg aan het Werk 2012'. Deze rapportage is onderdeel van de publicatiereeks 'Limburg aan het Werk'. Dit in 2008 ontwikkelde informatieproduct wordt jaarlijks geactualiseerd en geeft inzicht in de economische ontwikkelingen in Limburg, haar regio's en gemeenten. Etil wil met de publicatiereeks 'Limburg aan het Werk' de verschillende partijen in de regio van accurate en actuele informatie voorzien over de regionale en lokale economie en biedt daarmee aanknopingspunten voor beleid op het terrein van onder meer economie, arbeidsmarkt en ruimte. Daarnaast wil Etil ook het Limburgse bedrijfsleven en beginnende ondernemers de juiste informatie bieden. In het kader van de publicatiereeks is op provinciaal niveau en voor iedere regio en gemeente in Limburg een vergelijkbare rapportage beschikbaar. De voorliggende rapportage gaat in op de vestigingen- en werkgelegenheidsstructuren en -ontwikkelingen in de regio Parkstad Limburg. De structuur wordt beschreven voor het jaar 2012 (peildatum 1 april), terwijl de ontwikkelingen vooral worden bekeken over de periode 2011-2012. In de rapportage worden deze structuren en ontwikkelingen vanuit verschillende invalshoeken in beeld gebracht; aan bod komen provinciale en landelijke ontwikkelingen, het gemeentelijke perspectief, de bedrijvendynamiek, sector& branche-ontwikkelingen en de verschillende vestigingsmilieus. De voorliggende rapportage betreft een kwantitatieve analyse van de vestigingen en werkgelegenheid in de regio Parkstad Limburg, waarbij in ieder hoofdstuk de ontwikkelingen en structuren middels tabellen en grafieken in beeld worden gebracht. De rapportage is door Etil samengesteld op basis van gegevens uit het Vestigingenregister Limburg (VRL) dat door Etil wordt beheerd. Het VRL bestaat uit een adressenbestand van alle vestigingen van bedrijven en instellingen in Limburg. Het register wordt op maandelijkse basis ondermeer geactualiseerd middels mediaberichten en een koppeling met het Handelsregister van de Kamer van Koophandel. Daarnaast wordt ieder jaar de werkgelegenheid geactualiseerd en het vestigingenbestand gecontroleerd door middel van een jaarlijkse werkgelegenheidsenquête. Etil hoopt dat de voorliggende rapportage u voorziet in uw behoefte aan informatie over de lokale en regionale economie. Indien u vragen heeft dan staan wij u graag ter beschikking.

Sandra van de Ven

Etil; Vestigingenregister Limburg (VRL)

1

Parkstad Limburg aan het Werk 2012


2


Inhoudsopgave

VOORWOORD

1

INHOUDSOPGAVE

3

INLEIDING

5

SAMENVATTING

7

1

IN PERSPECTIEF: HET LANDELIJKE BEELD Vestigingen in perspectief (2011) Werkgelegenheid in perspectief (2011)

11 12 14

2

VESTIGINGEN & WERKGELEGENHEID Vestigingen 2012 Vestigingenontwikkeling Werkgelegenheid 2012 Werkgelegenheidsontwikkeling Top 20 branches en vestigingen

17 18 19 21 22 25

3

BEDRIJVENDYNAMIEK 2011-2012: saldo Oprichtingen Opheffingen Intergemeentelijke verhuizingen Autonome ontwikkeling 2007-2012

27 28 29 30 31 32

4

BEDRIJFSSECTOREN Sectorvergelijking Landbouw Industrie Bouwnijverheid Groothandel Detailhandel Vervoer en opslag Horeca Informatietechnologie Financiële instellingen Zakelijke dienstverlening Overheid Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, sport en recreatie Overige dienstverlening

33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49

5

SPEERPUNTSECTOREN Toerisme & Recreatie Zorg & zorggerelateerde branches

51 52 54

6

VESTIGINGSMILIEUS Vergelijking vestigingsmilieus Bedrijventerreinen Stedelijke dienstenterreinen Winkelgebieden

57 58 59 60 61

BIJLAGEN Bijlage 1 Bijlage 2 Bijlage 3 Bijlage 4 Bijlage 5 Bijlage 6 Bijlage 7

63 64 65 68 70 75 76 77

Overzicht naar gemeente en wijk Overzicht naar sector en branche Overzicht naar vestigingsmilieu Onderzoeksverantwoording Begrippen en definities Afbakening speerpuntsectoren Vastgoedkaart Limburg (VKL)


3



4


Inleiding

Rapportage ‘Parkstad Limburg aan het Werk 2012’

De voorliggende rapportage 'Parkstad Limburg aan het Werk 2012' is de jaarlijkse monitorrapportage over de vestigingen- en werkgelegenheidsontwikkeling van en bij bedrijven en instellingen in de regio Parkstad Limburg en gaat in op de situatie op de peildatum 1 april 2012 en de ontwikkelingen in de periode april 2011 april 2012.

Achtergrond en basis

Het Vestigingenregister Limburg (VRL) registreert en monitort de in Limburg aanwezige vestigingen van bedrijven en instellingen. Op basis van gegevens uit dit register wordt de voorliggende monitorrapportage samengesteld. De rapportage biedt daarmee een basis voor beleidsontwikkeling en -uitvoering op het gebied van arbeidsmarkt, economie en ruimte. Het VRL is een van de basismonitors van Etil en dient als basis voor een aantal afgeleide monitors (detailhandels- en kantorenmonitor) en input voor onder meer de provinciale bedrijventerreinenmonitor REBIS. Het register is onderdeel van het overkoepelend ruimtelijk-economisch monitorsysteem van Etil ('Vastgoedkaart Limburg') dat ingaat op het vestigings- en woonklimaat in Limburg.

Indeling rapportage

Dit inleidende hoofdstuk wordt gevolgd door de volgende inhoudelijke hoofdstukken: ·

In de samenvatting worden de vestigingen- en werkgelegenheidsstructuren en -ontwikkkelingen in de periode 2011-2012 beknopt weergegeven. Daarbij wordt de regio Parkstad Limburg ook vergeleken met de andere Limburgse regio's, zodat de ontwikkelingen in een juist perspectief geplaatst worden.

·

Hoofdstuk 1 zet de ontwikkelingen en structuren in landelijk en provinciaal perspectief. Daarbij wordt Limburg ook vergeleken met de andere regio's in Nederland.

·

Hoofdstuk 2 gaat in op de ontwikkelingen in aantal en type vestigingen en werkgelegenheid in de regio Parkstad Limburg. De ontwikkelingen worden vervolgens gespecificeerd naar sectoren, regio's en aard van de werkgelegenheid. Daarbij wordt ook ingegaan op de ontwikkelingen in de laatste tien jaar.

·

Hoofdstuk 3 gaat specifiek in op de ‘bedrijvendemografie’ in de regio Parkstad Limburg. Er wordt hierbij gekeken naar veranderingen in het aantal bedrijfsvestigingen en werkgelegenheid als gevolg van oprichtingen, opheffingen, verhuisdynamiek en ontwikkelingen bij bestaande vestigingen.

·

Hoofdstuk 4 beschrijft de ontwikkelingen naar sector. Op basis van de standaard bedrijvenindeling (SBI2008) van het CBS worden sectorale verschillen in ontwikkeling van vestigingen en werkgelegenheid toegelicht. Ook wordt ingegaan op de branches.

·

Hoofdstuk 5 gaat in op de speerpuntsectoren in de regio Parkstad Limburg. Het betreft hierbij een tweetal sectoren; 'Toerisme & Recreatie' en 'Zorg & zorggerelateerde branches'.

·

Hoofdstuk 6 zoomt in op de structuur en ontwikkeling van vestigingen en werkgelegenheid op de verschillende vestigingsmilieus; bedrijventerreinen, stedelijke dienstenterreinen en centrumgebieden.

In de bijlagen is detailinformatie opgenomen. Zo geeft bijlage 1 een overzicht van het aantal vestigingen en werkzame personen in de gemeenten en wijken in de regio. Bijlage 2 gaat in detail in op de verschillende sectoren en branches. In bijlage 3 wordt per bedrijventerrein, stedelijk dienstenterrein en centrumgebied (c.q. winkelgebied) een overzicht gegeven van het aantal vestigingen en werkzame personen. Informatie over het Vestigingenregister Limburg (onderzoeksopzet, -verantwoording en definities) is te vinden in bijlage 4 en 5. In bijlage 6 is op basis van SBI2008 de afbakening van de speerpuntsectoren te vinden. Bijlage 7 tenslotte geeft inzicht in het ruimtelijk-economisch monitorsysteem van Etil en de positie van het Vestigingenregister Limburg binnen dit systeem.


5



6


Samenvatting

Voorafgaand aan de inhoudelijke hoofdstukken wordt in deze samenvatting de vestigingen- en werkgelegenheidsstructuren en -ontwikkkelingen beknopt weergegeven. Daarbij wordt de regio Parkstad Limburg ook extern vergeleken met de andere Limburgse regio's en intern met de gemeenten in de regio, zodat de ontwikkelingen in een juist perspectief geplaatst kunnen worden.


7


Vestigingenbalans Parkstad Limburg 2012

Aantal vestigingen 2012

15.135 vestigingen

Sectoren

Aantal

In %

Landbouw

359

2,4%

Industrie

628

4,1%

Bouwnijverheid

1.507

10,0%

Groothandel

1.273

8,4%

Detailhandel

2.023

13,4%

Vervoer en opslag

370

2,4%

Horeca

790

5,2%

Informatie en communicatie

570

3,8%

Financiële instellingen

259

1,7%

2.947

19,5%

Overheid

60

0,4%

Onderwijs

605

4,0%

1.759

11,6%

640

4,2%

Zakelijke dienstverlening

Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, sport en recreatie Overige dienstverlening Totaal

1.345

8,9%

15.135

100,0%

Vestigingenontwikkeling 2011 - 2012

166 vestigingen 1,1%

Sectoren

Aantal

Landbouw

-14

-3,8%

Industrie

-12

-1,9%

16

1,1%

Groothandel

-29

-2,2%

Detailhandel

-13

-0,6%

Bouwnijverheid

Vervoer en opslag Horeca Informatie en communicatie Financiële instellingen

1,1%

-9

-1,1%

23

4,2%

-15

-5,5%

64

2,2%

Overheid

-3

-4,8% 4,5%

Onderwijs

26

Gezondheids- en welzijnszorg

64

3,8%

Cultuur, sport en recreatie

20

3,2%

44

3,4%

166

1,1%

Totaal

8

4


Overige dienstverlening


In %


Werkgelegenheidsbalans Parkstad Limburg 2012

Werkgelegenheid 2012

104.103 werkzame personen

Sectoren

Aantal

In %

774

0,7%

14.707

14,1%

Bouwnijverheid

4.585

4,4%

Groothandel

6.651

6,4%

Detailhandel

11.766

11,3%

Vervoer en opslag

3.490

3,4%

Horeca

3.906

3,8%


2.193

2,1%


5.497

5,3%


9.679

9,3%

Overheid

7.670

7,4%

Onderwijs

6.783

6,5%

21.471

20,6%


2.240

2,2%


2.691

2,6%

104.103

100,0%

Landbouw Industrie


Totaal

Werkgelegenheidsontwikkeling 2011 - 2012

-1.804 werkzame personen -1,7%

Sectoren

Aantal

-70

-8,3%

Industrie

-583

-3,8%

Bouwnijverheid

-283

-5,8%

Groothandel

-112

-1,7%

Detailhandel

-173

-1,4%

Vervoer en opslag

-240

-6,4%

Horeca

-161

-4,0%

181

9,0%

Landbouw


56

1,0%


-331

-3,3%

Overheid


-150

-1,9%

Onderwijs

22

0,3%


37

0,2%

Cultuur, sport en recreatie Overige dienstverlening Totaal


9

In %

8

0,4%

-5

-0,2%

-1.804

-1,7%


Parkstad Limburg versus Limburg Ranglijst Limburgse regio's Vestigingenontwikkeling

Ranglijst Limburgse regio's Werkgelegenheidsontwikkeling Ontwikkeling 2011-2012

Ontwikkeling 2011-2012

In %

Abs.

In %

Abs.

Westelijke Mijnstreek

+2,5%

+243

Midden-Limburg

-0,5%

-517

Maastricht & Mergelland

+1,9%

Midden-Limburg

+1,6%

+268

Noord-Limburg

-0,6%

-816

+273

Westelijke Mijnstreek

-1,5%

-1.082

Noord-Limburg

+1,0%

+210

Parkstad Limburg

-1,7%

-1.804

Parkstad Limburg

+1,0%

+166

Maastricht & Mergelland

-2,5%

-2.493

LIMBURG

+1,4%

+1.160

LIMBURG

-1,3%

-6.712

Ranglijst regiogemeenten Vestigingenontwikkeling

Ranglijst regiogemeenten Werkgelegenheidsontwikkeling Ontwikkeling 2011-2012

Ontwikkeling 2011-2012

In %

Abs.

In %

Abs.

Voerendaal

+3,3%

+29

Simpelveld

+2,9%

+61

Simpelveld

+3,1%

Landgraaf

+1,7%

+20

Voerendaal

+0,5%

+12

+35

Nuth

-1,0%

-63

Onderbanken

+1,4%

+7

Heerlen

-1,2%

-710

Nuth

+1,1%

+14

Brunssum

-2,4%

-168

Heerlen

+0,9%

+49

Onderbanken

-2,8%

-32

Kerkrade

+0,3%

+8

Landgraaf

-2,9%

-323

Brunssum

+0,3%

+4

Kerkrade

-3,3%

-581


10


1 In perspectief: het landelijke beeld

In dit hoofdstuk worden de Limburgse ontwikkelingen afgezet tegen de landelijke ontwikkelingen op basis van de landelijke LISA-databank. In Nederland werken 20 regionale registers in het kader van de landelijke Stichting LISA samen. Zo is ook Etil met het Vestigingenregister Limburg (VRL) een van de LISA-partners. Middels deze samenwerking ontstaat ook op landelijk niveau inzicht in de vestigingen- en werkgelegenheidsontwikkeling en kunnen provincies met elkaar vergeleken worden. Landelijke gegevens over 2012 zijn momenteel helaas nog niet beschikbaar. In de eerste maanden van 2013 worden de gegevens uit de regionale registers voor het monitorjaar 2012 samengevoegd tot één landelijk bestand. Deze gegevens komen aan het eind van het eerste kwartaal van 2013 beschikbaar. Om toch het gemeentelijke beeld te kunnen positioneren ten opzichte van de landelijke ontwikkelingen hebben de gegevens in het voorliggende hoofdstuk betrekking op het jaar 2011 en de ontwikkelingen in de periode 2010-2011.


11


Vestigingen in perspectief (2011) Aantal vestigingen, naar provincie 2011

2010-2011

Abs.

In %

Abs.

In %

Noord-Holland

252.754

20,7%

7.719

3,2%

Noord-Brabant

188.842

15,5%

4.799

2,6%

Zuid-Holland

181.223

14,9%

5.077

2,9%

Gelderland

151.344

12,4%

4.762

3,2%

Utrecht

105.181

8,6%

6.641

6,7%

Limburg

80.882

6,6%

2.828

3,6%

Overijssel

72.662

6,0%

2.128

3,0%

Friesland

51.078

4,2%

1.889

3,8%

Groningen

39.167

3,2%

1.725

4,6%

Drenthe

34.082

2,8%

-1.018

-2,9%

Flevoland

32.685

2,7%

623

1,9%

Zeeland

30.307

2,5%

816

2,8%

1.220.207

100,0%

37.989

3,2%

Nederland totaal

Aantal vestigingen, naar provincie (2011, in %)

Drenthe

Flevoland

Zeeland

Groningen Friesland

Noord-Holland

Overijssel Limburg

Noord-Brabant Utrecht

Gelderland

Zuid-Holland

Ontwikkeling van het aantal vestigingen, naar provincie (2010-2011, in %) 8,0

6,0

4,0

2,0

0,0

-2,0

-4,0

Utrecht

Friesland Groningen

Limburg


Gelderland Overijssel Zeeland Flevoland Noord-Holland Zuid-Holland Noord-Brabant

12

Drenthe


Vestigingen in perspectief (2011) Vestigingen Nederland

Vestigingen Limburg 2011

2011

2010-2011

2010-2011

Abs.

Aandeel in %

Verandering in %

-1,3%

77.811

6%

-2,4%

2,0%

55.940

5%

1,1%

8%

1,7%

123.337

10%

1,6%

2.080

3%

1,7%

31.321

3%

1,0%

Handel

17.072

21%

1,4%

240.291

20%

0,9%

Horeca

4.512

6%

1,4%

48.426

4%

0,9%


2.906

4%

9,2%

60.662

5%

6,4%

17.068

21%

5,5%

303.958

25%

4,7%

270

0%

-1,1%

3.474

0%

0,4%

Onderwijs

3.147

4%

8,6%

47.010

4%

8,9%


7.779

10%

7,5%

98.661

8%

8,0%


9.536

12%

4,9%

129.316

11%

4,9%

80.882

100%

3,6%

1.220.207

100%

3,2%

Abs.

Aandeel in %

Verandering in %

Landbouw

5.599

7%

Industrie

4.105

5%

Bouwnijverheid

6.808

Vervoer en opslag

Zakelijke dienstverlening Overheid

Totaal

Vestigingenstructuur Limburg 2011; naar sector, in %

Vestigingenstructuur Nederland 2011; naar sector, in %

Overige dienstverlening Landbouw Industrie Bouwnijverheid

Gezondheidsen welzijnszorg Onderwijs

Overige dienstverlening Landbouw Industrie

Gezondheidsen welzijnszorg

Bouwnijverheid

Onderwijs

Vervoer en opslag

Vervoer en opslag

Overheid

Overheid



Horeca

13


Onderwijs


Overheid



Handel

Horeca

-4,0

Vervoer en opslag

-2,0

-4,0

Bouwnijverheid

-2,0

Industrie

0,0


0,0

Onderwijs

2,0


4,0

2,0

Overheid

4,0


6,0


6,0

Horeca

8,0

Handel

10,0

8,0

Vervoer en opslag

10,0

Bouwnijverheid

12,0

Industrie

12,0

Landbouw

Horeca

Vestigingenontwikkeling Nederland 2010-2011; naar sector, in %

Landbouw

Vestigingenontwikkeling Limburg 2010-2011; naar sector, in %


Handel


Handel



Werkgelegenheid in perspectief (2011) Werkgelegenheid, naar provincie 2011

2010-2011

Abs.

In %

Abs.

In %

Zuid-Holland

1.565.988

19,4%

-2.253

-0.1%

Noord-Holland

1.407.083

17,4%

-4.688

-0.3%

Noord-Brabant

1.246.294

15,4%

6.290

0.5%

Gelderland

982.626

12,2%

7.434

0.8%

Utrecht

672.828

8,3%

5.834

0.9%

Overijssel

544.330

6,7%

7.122

1.3%

Limburg

532.074

6,6%

2.132

0.4%

Friesland

287.901

3,6%

-1.468

-0.5%

Groningen

270.659

3,4%

2.752

1.0%

Drenthe

208.673

2,6%

-3.863

-1.8%

Flevoland

177.487

2,2%

2.844

1.6%

Zeeland

173.205

2,1%

606

0.4%

8.069.148

100,0%

22.742

0,3%

Nederland totaal

Werkgelegenheid, naar provincie (2011, in %)

Drenthe

Flevoland

Zeeland

Groningen Friesland

Limburg

Zuid-Holland

Overijssel

Noord-Holland Utrecht

Gelderland

Noord-Brabant

Werkgelegenheidsontwikkeling, naar provincie (2010-2011, in %) 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 -0,5 -1,0 -1,5 -2,0 Flevoland

Groningen Overijssel

Utrecht


Gelderland Limburg Noord-Brabant

14

Zuid-Holland Friesland Zeeland Noord-Holland

Drenthe


Werkgelegenheid in perspectief (2011) Werkgelegenheid Nederland

Werkgelegenheid Limburg 2011 Abs.

2011

2010-2011

Aandeel in %

Verandering in %

Abs.

2010-2011

Aandeel in %

Verandering in %

Landbouw

19.514

4%

-2,0%

229.103

3%

-5,9%

Industrie

83.319

16%

-0,4%

887.239

11%

-0,2%

Bouwnijverheid

25.360

5%

-3,3%

488.660

6%

-1,2%

Vervoer en opslag

29.443

6%

1,4%

418.575

5%

0,1%

Handel

92.698

17%

1,5%

1.410.026

17%

0,6%

Horeca

28.748

5%

0,4%

348.222

4%

1,1%


10.751

2%

-1,2%

258.455

3%

0,9%


68.211

13%

0,9%

1.400.353

17%

0,4%

Overheid

27.654

5%

0,2%

446.517

6%

-0,5%

Onderwijs

32.629

6%

-1,0%

543.967

7%

0,3%


91.188

17%

1,4%

1.289.601

16%

1,7%


22.559

4%

1,4%

348.430

4%

1,3%

532.074

100%

0,4%

8.069.148

100%

0,3%

Werkgelegenheidsstructuur Limburg 2011; naar sector, in %

Landbouw

Overige dienstverlening Gezondheidsen welzijnszorg

Industrie Bouwnijverheid

Vervoer en opslag

Overheid Zakelijke dienstverlening

Vervoer en opslag

Overheid Zakelijke dienstverlening

Handel


Horeca

15

Onderwijs

Overheid



Horeca

Vervoer en opslag

-6,0

Bouwnijverheid

-6,0

Industrie

-4,0


-4,0


-2,0

Onderwijs

-2,0

Overheid

0,0


0,0


2,0

Handel

2,0

Horeca

4,0

Vervoer en opslag

4,0


Horeca

Werkgelegenheidsontwikkeling Nederland 2010-2011; naar sector, in %

Landbouw

Werkgelegenheidsontwikkeling Limburg 2010-2011; naar sector, in %

Bouwnijverheid

Handel

Handel


Industrie

Bouwnijverheid

Onderwijs

Onderwijs

Landbouw

Industrie Landbouw




Werkgelegenheidsstructuur Nederland 2011; naar sector, in %


Totaal



16


2 Vestigingen & werkgelegenheid

In dit hoofdstuk wordt de vestigings- en werkgelegenheidsstructuren en -ontwikkelingen in de regio Parkstad Limburg nader geanalyseerd. Daarbij wordt ingegaan op de stand per 1 april 2012 en op de ontwikkelingen in de laatste 10 jaar, waarbij in het bijzonder op de periode april 2011 - april 2012.


17


Vestigingen 2012 Vestigingen 2012 naar sector

Vestigingen 2012 naar vestigingsmilieu Abs.

In %

Landbouw

359

2,4%

Bedrijventerreinen

Industrie

628

4,1%

Stedelijk dienstenterreinen

Bouwnijverheid

1.507

10,0%

Groothandel

1.273

8,4%

Detailhandel

2.023

13,4%

Vervoer en opslag

370

2,4%

Horeca

790

5,2%


570

3,8%


259

1,7%

2.947

19,5%

Overheid

60

0,4%

Onderwijs

605

4,0%

1.759

11,6%

640

4,2%


Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, sport en recreatie

1.345

8,9%

15.135

100,0%

Overige dienstverlening Totaal

Centrumgebieden

Abs.

In %

1.511

10,0%

213

1,4%

1.728

11,4%

Solitaire locaties

11.683

77,2%

Totaal

15.135

100,0%

Vestigingen 2012 naar sector, in % 20,0

16,0

12,0

8,0

4,0




Onderwijs

Overheid




Detailhandel

Horeca

Vervoer en opslag

Groothandel

Bouwnijverheid

Industrie

Landbouw

0,0

Vestigingen 2012 naar grootteklasse (aantal vestigingen naar grootteklasse in werkzame personen) Abs.

In %

1 werkzame persoon

9.490

63%

2 t/m 4 werkzame personen

3.064

20%


1.273

8%


609

4%


357

2%


175

1%


102

1%


46

0%


12

0%

50-99 wp

1.000 e.m. werkzame personen Totaal


7

0%

15.135

100%

20-49 wp 10-19 wp

100-199 wp 1.000 e.m.200-499 wp wp 500-799 wp

5-9 wp

2-4 wp

1 wp

18


Vestigingenontwikkeling Vestigingenontwikkeling Verandering per jaar 2012

Abs.

De gemiddelde groei van het aantal vestigingen in de afgelopen 10 jaar bedraagt: 3,7%

In %

2002

11.062

118

1,1%

2003

11.180

204

1,8%

2004

11.384

364

3,2%

2005

11.748

517

4,4%

2006

12.265

526

4,3%

2007

12.791

513

4,0%

2008

13.304

640

4,8%

2009

13.944

570

4,1%

2010

14.514

455

3,1%

2011

14.969

166

1,1%

2012

15.135

Vestigingenontwikkeling in de laatste 10 jaar, in % 5,0

4,0

3,0

4,4

2,0

4,8 4,3

4,1

4,0

3,2 1,0

3,1

1,8 1,1

1,1 0,0 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Vestigingenontwikkeling 2011-2012, naar sector Verandering 2012

Abs.

In %

01 Landbouw

359

-14

-3,8%

02 Industrie

628

-12

-1,9%

01

1.507

16

1,1%

04 Groothandel

1.273

-29

-2,2%

06

05 Detailhandel

2.023

-13

-0,6%

07

06 Vervoer en opslag

370

4

1,1%

08

07 Horeca

790

-9

-1,1%

09

08 Informatie en communicatie

570

23

4,2%

09 Financiële instellingen

259

-15

-5,5%

2.947

64

2,2%

60

-3

-4,8%

12 Onderwijs 13 Gezondheids- en welzijnszorg 14 Cultuur, sport en recreatie 15 Overige dienstverlening Totaal


26

4,5%

64

3,8%

14 15

3,2%

44

3,4%

15.135

166

1,1%

19

1,1 -1,1 4,2 -5,5 2,2 -4,8

12

605

20

-0,6

11

1.759 640

-2,2

10

13

1.345

1,1

04

03 Bouwnijverheid

11 Overheid

-1,9

03

05

10 Zakelijke dienstverlening

-3,8

02

-6,0

4,5 3,8 3,2 3,4

-4,0

-2,0

0,0

2,0

4,0

6,0


Werkgelegenheid 2012 Werkgelegenheid 2012 naar sector

Werkgelegenheid 2012 naar vestigingsmilieu

Landbouw Industrie Bouwnijverheid Groothandel Detailhandel Vervoer en opslag Horeca Informatie en communicatie Financiële instellingen Zakelijke dienstverlening Overheid Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, sport en recreatie Overige dienstverlening Totaal

Abs.

In %

774 14.707 4.585 6.651 11.766 3.490 3.906 2.193 5.497 9.679 7.670 6.783 21.471 2.240 2.691 104.103

0,7% 14,1% 4,4% 6,4% 11,3% 3,4% 3,8% 2,1% 5,3% 9,3% 7,4% 6,5% 20,6% 2,2% 2,6% 100,0%

Abs.

In %

Bedrijventerreinen

27.226

26,2%


13.283

12,8%

Centrumgebieden

14.631

14,1%

Solitaire locaties

48.963

47,0%

104.103

100,0%

Totaal

Werkgelegenheid 2012 naar sector, in % 24,0

20,0

16,0

12,0

8,0

4,0




Onderwijs

Overheid




Horeca

Vervoer en opslag

Detailhandel

Groothandel

Bouwnijverheid

Industrie

Landbouw

0,0

Werkgelegenheid 2012 naar grootteklasse (aantal werkzame personen naar grootteklasse) Abs.

In %

1 werkzame persoon

9.490

9%


8.427

8%


8.232

8%

1 wp

1.000 wp e.m.


8.057

8%


10.676

10%


12.241

12%


13.328

13%


13.545

13%


7.098

7%

1.000 e.m. werkzame personen Totaal

13.009

12%

104.103

100%

2-4 wp 500-799 wp

5-9 wp

200-499 wp 10-19 wp

20-49 wp

100-199 wp 50-99 wp


20


Werkgelegenheid 2012 Werkgelegenheid 2012 naar sector en geslacht, in %


Mannen

Vrouwen

70,0% 77,2% 91,7% 75,5% 42,1% 82,6% 50,5% 82,9% 58,7% 56,8% 58,1% 45,1% 19,6% 53,3% 34,7% 53,1%

30,0% 22,8% 8,3% 24,5% 57,9% 17,4% 49,5% 17,1% 41,3% 43,2% 41,9% 54,9% 80,4% 46,7% 65,3% 46,9%

48.775

55.328

Mannen

Vrouwen

Werkgelegenheid 2012 naar sector en geslacht (abs.) 24.000 Vrouwen Mannen

20.000 16.000 12.000 8.000 4.000




Onderwijs

Overheid




Horeca

Vervoer en opslag

Detailhandel

Groothandel

Bouwnijverheid

Industrie

Landbouw

0

Werkgelegenheid 2012 naar type 2012

In %

Fulltime in dienst

86.024

82,6%

Parttime in dienst

14.476

13,9%

100.500

96,5%

3.145

3,0%

458

0,4%

3.603

3,5%

104.103

100,0%

Totaal in dienst

Uitzendkracht fulltime Uitzendkracht parttime Totaal uitzendkracht

14.476

86.024

fulltime dienstverband

Totaal


3.603

21

parttime dienstverband

uitzendkrachten


Werkgelegenheidsontwikkeling Werkgelegenheidsontwikkeling Verandering per jaar 2012

Abs.

De gemiddelde groei van de werkgelegenheid in de afgelopen 10 jaar bedraagt: 0,0%

In %

2002

104.170

-1.107

-1,1%

2003

103.063

-1.295

-1,3%

2004

101.768

-1.491

-1,5%

2005

100.277

1.183

1,2%

2006

101.460

2.252

2,2%

2007

103.712

3.484

3,4%

2007

107.196

276

0,3%

2009

107.472

-1.822

-1,7%

2010

105.650

257

0,2%

2011

105.907

-1.804

-1,7%

2012

104.103

Werkgelegenheidsontwikkeling in de laatste 10 jaar, in % 4,0

3,0

2,0

3,4 2,2

1,0

1,2

0,3

0,2

0,0

-1,1

-1,3

-1,5

2003

2004

-1,7

-1,0

-1,7

-2,0

2002

2005

2006

2007

2007

2009

2010

2011

Werkgelegenheidsontwikkeling 2011-2012, naar sector

2012

01 Landbouw 02 Industrie

Verandering

01

Abs.

02

In %

774

-70

-8,3%

14.707

-583

-3,8%

03

03 Bouwnijverheid

4.585

-283

-5,8%

04 Groothandel

6.651

-112

-1,7%

06

05 Detailhandel

11.766

-173

-1,4%

07


3.490

-240

-6,4%

08

07 Horeca

3.906

-161

-4,0%

09


2.193

181

9,0%


5.497

56

1,0%


9.679

-331

-3,3%

11 Overheid

7.670

-150

-1,9%

13 Gezondheids- en welzijnszorg

11

-1,4 -6,4 -4,0 9,0 1,0 -3,3 -1,9

12

0,3 0,2

6.783

22

0,3%

21.471

37

0,2%

14

0,4

15

-0,2

2.240

8

0,4%

15 Overige dienstverlening

2.691

-5

-0,2%

104.103

-1.804

-1,7%


10

-1,7

13

14 Cultuur, sport en recreatie Totaal

-3,8 -5,8

04 05

12 Onderwijs

-8,3

22

-10,0 -8,0 -6,0 -4,0 -2,0 0,0

2,0

4,0

6,0

8,0 10,0


Werkgelegenheidsontwikkeling Werkgelegenheidsontwikkeling 2011-2012 naar sector en geslacht Absoluut

In %

Mannen

Vrouwen

Mannen

Vrouwen

-34 -548 -230 -82 -136 -222 -70 191 -126 -121 -232 -92 -12 -25 7 -1.732

-36 -35 -53 -30 -37 -18 -91 -10 182 -210 82 114 49 33 -12 -72

-5,9% -4,6% -5,2% -2,1% -2,1% -7,2% -3,4% 11,7% -3,8% -2,2% -4,9% -2,9% -0,3% -2,0% 0,8% -3,0%

-13,4% -1,0% -12,2% -0,8% -0,8% -2,9% -4,5% -2,6% 8,7% -4,8% 2,6% 3,2% 0,3% 3,3% -0,7% -0,1%


Werkgelegenheidsontwikkeling 2011-2012 naar sector en geslacht, in % 12,0 Mannen Vrouwen

8,0 4,0 0,0 -4,0 -8,0 -12,0

Werkgelegenheidsontwikkeling 2011-2012, naar type




Onderwijs

Overheid




Horeca

Vervoer en opslag

Detailhandel

Groothandel

Bouwnijverheid

Industrie

Landbouw

-16,0

Werkgelegenheidsontwikkeling 2011-2012 in %, naar type 0,0

-3,7%

-1.630

-1,6%

-174

-5,2%

Uitzendkracht fulltime Uitzendkracht parttime Totaal uitzendkracht

0

0,0%

-174

-4,6%

-2,0 -3,0 -4,0 -5,0 -6,0

Totaal

-1.804


-1,7%

23

Totaal

-556

Totaal in dienst

Totaal uitzendkracht

Parttime in dienst

-1,0

Uitzendkracht parttime

-1,2%

Uitzendkracht fulltime

-1.074

Totaal in dienst

Fulltime in dienst

Parttime in dienst

In %

Fulltime in dienst

Abs.


Werkgelegenheidsontwikkeling Vestigingenontwikkeling 2011-2012 regiogemeenten

Werkgelegenheidsontwikkeling 2011-2012 regiogemeenten Verandering

2012

Verandering

Abs.

In %

2012

Abs.

In %

Brunssum

1.506

4

0,3%

Brunssum

6.943

-168

-2,4%

Heerlen

5.585

49

0,9%

Heerlen

56.597

-710

-1,2%

Kerkrade

2.643

8

0,3%

Kerkrade

17.131

-581

-3,3%

Landgraaf

2.049

35

1,7%

Landgraaf

11.005

-323

-2,9%

Nuth

1.260

14

1,1%

Nuth

6.495

-63

-1,0%

Onderbanken

500

7

1,4%

Onderbanken

1.096

-32

-2,8%

Simpelveld

671

20

3,1%

Simpelveld

2.170

61

2,9%

Voerendaal

921

29

3,3%

Voerendaal

2.666

12

0,5%

15.135

166

1,1%

Totaal

104.103

-1.804

-1,7%

Totaal

Vestigingenontwikkeling 2011-2012 per regiogemeente, in % Voerendaal

3,3

Simpelveld

3,1

Landgraaf

1,7

Onderbanken

1,4

Nuth

1,1

Heerlen

0,9

0,3

Kerkrade

0,3 0,0

Brunssum 0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

3,5

Werkgelegenheidsontwikkeling 2011-2012 per regiogemeente, in % 2,9

Voerendaal

0,5

-1,0

Nuth

-1,2

Heerlen

-2,4

Brunssum

-2,8

Onderbanken

-2,9

Landgraaf

-3,3 -4,0

-3,0

Simpelveld

Kerkrade -2,0


-1,0

0,0

1,0

24

2,0

3,0


Top 20 branches en vestigingen Top 20 branches 2012 op basis van werkgelegenheid Branche

Werkgelegenheid

Algemeen overheidsbestuur

4.800

Thuiszorg

4.600

Sociale werkvoorziening

4.300

Algemene ziekenhuizen

3.500

Supermarkten en dergelijke winkels met een algemeen assort.

3.200

Bedrijfspensioenfondsen

3.000

Verzorgingshuizen

2.400

Verpleeghuizen

2.100

Interieurreiniging van gebouwen

2.000

Vervaardiging van medische instrumenten en hulpmiddelen

1.600

Basisonderwijs voor leerplichtigen

1.500

Algemene burgerlijke en utiliteitsbouw

1.500

Verplichte sociale verzekeringen

1.400

Huizen en dagverblijven voor verstandelijk gehandicapten

1.300

Goederenvervoer over de weg (geen verhuizingen)

1.300

Restaurants

1.200

Handel in en reparatie van personenauto's en bedrijfsauto's

1.100

Kinderopvang

1.000

Politie

900

Ingenieurs en overig technisch ontwerp en advies

900

Werkgelegenheid (fulltime, parttime en uitzendkrachten) afgerond op 100-tallen.

Top 20 vestigingen 2012 op basis van werkgelegenheid Naam

Branche

ATRIUM MEDISCH CENTRUM PARKSTAD - HEERLEN


APG N.V.

Bedrijfspensioenfondsen

MEANDER THUISZORG HEERLEN

Thuiszorg

CBS - CENTRAAL BUREAU VD STATISTIEK


MEDTRONIC B.V.

Vervaardiging van medische instrumenten en hulpmiddelen

LICOM TOPWERK


GEMEENTE HEERLEN


LICOM JOBSTER


HAGO NEDERLAND B.V. - CENTRAAL SERVICE CENTRUM HEERLEN

Interieurreiniging van gebouwen

MONDRIAAN ZORGGROEP

Geestelijke gezondheidsen verslavingszorg met overnachting

MEANDER THUISZORG KERKRADE-SIMPELVELD

Thuiszorg

OPEN UNIVERSITEIT

Universitair hoger onderwijs

BELASTINGDIENST LIMBURG, KANTOOR HEERLEN


LICOM GROEN


HOGESCHOOL ZUYD

Niet-universitair hoger onderwijs

ZORGGROEP ADELANTE - LOCATIE HOENSBROEK

Categorale ziekenhuizen

KPN / GETRONICS DATACENTER HEERLEN

Gegevensverwerking, webhosting en aanverwante activiteiten

EXPERTISECENTRUM PLATAAN EN MOLENPARK

Verpleeghuizen

LICOM JOBSTER - SCHOON


AZL N.V.

Schadeverzekeringen (geen herverzekering)

Op te merken is dat het bovenstaande overzicht in gaat op de grootste vestigingen en niet op de grootste ondernemingen . Ondernemingen kunnen namelijk bestaan uit meerdere vestigingen c.q. filialen.


25



26


3 Bedrijvendynamiek

In dit hoofdstuk wordt de bedrijvendynamiek in de regio Parkstad Limburg in beeld gebracht. Evenals bij bevolkingsvraagstukken is met betrekking tot toename en afname van vestigingen en werkgelegenheid onderscheid te maken in natuurlijke ontwikkeling (saldo oprichtingen en opheffingen) en migratiestromen (verplaatsers). Bij de toename en/of afname van de werkgelegenheid speelt echter nog een ander aspect een rol, namelijk de ontwikkeling bij reeds bestaande, niet verplaatste, vestigingen (= autonome ontwikkeling). Op te merken is dat de bedrijvendynamiek betrekking heeft op de periode van 2 april 2011 tot en met 1 april 2012. Daarnaast zijn de oprichtingen en opheffingen exclusief vestigingen die in de bovengenoemde periode zijn opgericht en tevens zijn opgeheven en zijn verhuizingen alleen verhuizingen tussen gemeenten.


27


Bedrijvendynamiek 2011-2012: saldo Bedrijvendynamiek 2011-2012, in aantallen

1-4-2011

Bedrijvendynamiek 2011-2012, in %

Vestigingen

Werkgelegenheidseffect

14.969

105.907

Vestigingen


Oprichtingen

1.429

1.869

9,5%

1,8%

Opheffingen

-1.269

-2.541

-8,5%

-2,4%

Saldo

160

-672

1,1%

-0,6%

Vestiging

299

1.035

2,0%

1,0%

-290

-892

-1,9%

-0,8%

9

143

0,1%

0,1%

Vestigingen met wp+

892

3.196

6,0%

3,0%

Vestigingen met wp-

1.224

4.452

8,2%

Vertrek Saldo

4,2%

-1.256

Saldo Correcties Groei 1-4-2012

-1,2%

-3

-19

0,0%

0,0%

166

-1.804

1,1%

-1,7%

15.135

104.103

In het bovenstaande overzicht betreffende de vestigingendynamiek is het aantal vestigingen weergegeven en het werkgelegenheidseffect (aantal werkzame personen). - Vestigingen die in de periode zijn opgericht en tevens zijn opgeheven zijn in het overzicht buiten beschouwing gelaten . - Vestigingen met wp+ betreft het aantal vestigingen (die niet zijn verhuisd) waarbij de werkgelegenheid in de afgelopen periode is toegenomen c.q. de toename van het aantal werkzame personen bij deze vestigingen. - Vestigingen met wp- betreft het aantal vestigingen (die niet zijn verhuisd) waarbij de werkgelegenheid in de afgelopen periode is afgenomen c.q. de afname van het aantal werkzame personen bij deze vestigingen. - Gegevens over vestiging en vertrek betreffen alleen verhuisbewegingen tussen gemeenten. Verhuisbewegingen binnen dezelfde gemeente (intragemeentelijke verhuizingen) zijn in het bovenstaande overzicht buiten beschouwing gelaten. Het werkgelegenheidseffect betreft dan ook de werkgelegenheidsverandering bij vestigingen die in de afgelopen periode van of naar een andere gemeente zijn verhuisd.

Bedrijvendynamiek 2011-2012 - werkgelegenheidseffect naar type

Oprichtingen

Opheffingen

Vestiging

Vetrek

Vestigingen met wp+

Vestigingen met wp-

-5.000

-4.000

-3.000

-2.000


-1.000

0

1.000

28

2.000

3.000

4.000


Oprichtingen Oprichtingen 2011-2012, naar sector Werkgelegenheidseffect

Vestigingen Abs.

In %

Ver. in %

Abs.

In %

Ver. in %

Landbouw

12

1%

3,2%

13

1%

1,5%

Industrie

43

3%

6,7%

49

3%

0,3%

Bouwnijverheid

142

10%

9,5%

152

8%

3,1%

Groothandel

100

7%

7,7%

130

7%

1,9%

Detailhandel

179

13%

8,8%

269

14%

2,3%

Vervoer en opslag

48

3%

13,1%

78

4%

2,1%

Horeca

77

5%

9,6%

134

7%

3,3%


79

6%

14,4%

84

4%

4,2%


12

1%

4,4%

56

3%

1,0%

330

23%

11,4%

405

22%

4,0%

Overheid

0

0%

0,0%

0

0%

0,0%

Onderwijs

70

5%

12,1%

80

4%

1,2%

142

10%

8,4%

200

11%

0,9%

64

4%

10,3%

71

4%

3,2%

131

9%

10,1%

148

8%

5,5%

1.429

100%

9,5%

1.869

100%

1,8%


Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, sport en recreatie Overige dienstverlening Totaal Oprichtingen

Opheffingen In het bovenstaande overzicht is het aantal oprichtingen weergegeven en het werkgelegenheidseffect (aantal werkzame personen) daarvan. Vestigingen die in de periode zijn opgericht en tevens zijn opgeheven , zijn in het overzicht buiten beschouwing gelaten. Saldo Vestiging

450 400

Vertrek Werkgelegenheidseffect oprichtingen 2011-2012, naar sector Saldo Vestigingen met wp+ Vestigingen met wp-

350 Saldo 300 Correcties 250

Groei

200

1-4-2007 150 100


29




Onderwijs

Overheid



Horeca

Vervoer en opslag

Detailhandel

Groothandel

Bouwnijverheid

Industrie

Landbouw

0


50


Opheffingen Opheffingen 2011-2012, naar sector Werkgelegenheidseffect

Vestigingen Abs.

In %

Ver. in %

Landbouw

-27

2%

-7,2%

-73

3%

-8,6%

Industrie

-53

4%

-8,3%

-140

6%

-0,9%

Bouwnijverheid

-134

11%

-9,0%

-221

9%

-4,5%

Groothandel

-130

10%

-10,0%

-237

9%

-3,5%

Detailhandel

-194

15%

-9,5%

-368

14%

-3,1%

Vervoer en opslag

-42

3%

-11,5%

-167

7%

-4,5%

Horeca

-85

7%

-10,6%

-252

10%

-6,2%


-58

5%

-10,6%

-93

4%

-4,6%


-26

2%

-9,5%

-43

2%

-0,8%

-259

20%

-9,0%

-564

22%

-5,6%

Overheid

-2

0%

-3,2%

-4

0%

-0,1%

Onderwijs

-44

3%

-7,6%

-93

4%

-1,4%


-81

6%

-4,8%

-125

5%

-0,6%


-45

4%

-7,3%

-55

2%

-2,5%


-89

7%

-6,8%

-106

4%

-3,9%

-1.269

100%

-8,5%

-2.541

100%

-2,4%


Totaal

Abs.

In %

Ver. in %

Oprichtingen

In het bovenstaande overzicht is het aantal opheffingen weergegeven en het werkgelegenheidseffect (aantal werkzame personen) Opheffingen daarvan. Vestigingen die in de periode zijn opgericht en tevens zijn opgeheven , zijn in het overzicht buiten beschouwing gelaten. Saldo Vestiging

0

Vertrek Werkgelegenheidseffect opheffingen 2011-2012, naar sector Saldo Vestigingen met wp+

-100 Vestigingen met wpSaldo -200 Correcties

-300

Groei 1-4-2007

-400


30




Onderwijs

Overheid



Horeca

Vervoer en opslag

Detailhandel

Groothandel

Bouwnijverheid

Industrie

Landbouw

-600


-500


Intergemeentelijke verhuizingen Intergemeentelijke verhuizingen van en naar de regio 2011-2012, naar sector Vestigingen Vestiging


Vertrek

Saldo

Vestiging

Vertrek

Saldo

3

0

3

7

0

7

Industrie

10

-12

-2

30

-108

-78

Bouwnijverheid

32

-24

8

92

-50

42

Groothandel

39

-37

2

207

-67

140

Detailhandel

28

-26

2

61

-65

-4

8

-10

-2

57

-79

-22

9

-10

-1

11

-67

-56

16

-14

2

214

-17

197

5

-6

-1

14

-13

1

74

-82

-8

203

-230

-27

Landbouw

Vervoer en opslag Horeca Informatie en communicatie Financiële instellingen Zakelijke dienstverlening Overheid

0

-1

-1

0

-56

-56

Onderwijs

13

-13

0

15

-19

-4


32

-28

4

93

-94

-1


12

-11

1

12

-11

1


18

-16

2

19

-16

3

299

-290

9

1.035

-892

143

Totaal Oprichtingen

In het bovenstaande overzicht is het aantal intergemeentelijke verhuizingen van en naar Simpelveld weergegeven en het Opheffingen werkgelegenheidseffect (aantal werkzame personen) daarvan. Gegevens over verhuizingen (vestiging en vertrek) betreffen alleen Saldo verhuisbewegingen van en naar gemeenten. Verhuisbewegingen binnen dezelfde gemeente (intragemeentelijke verhuizingen) zijn in het bovenstaande overzicht buiten beschouwing gelaten. Het werkgelegenheidseffect betreft dan ook de Vestiging werkgelegenheidsverandering bij vestigingen die in de afgelopen periode van of naar een andere gemeente zijn verhuisd. Vertrek Saldo Vestigingen met wp+ Werkgelegenheidseffect intergemeentelijke verhuizingen 2011-2012, naar sector 200 Vestigingen met wpSaldo 160

Correcties 120

Groei 80

1-4-2007 40

0


31




Onderwijs

Overheid



Horeca

Vervoer en opslag

Detailhandel

Groothandel

Bouwnijverheid

Industrie

Landbouw

-80


-40


Autonome ontwikkeling 2007-2012 Autonome groei en krimp 2007-2012, naar sector Vestigingen WP+

Landbouw Industrie


WP-

Saldo

WP+

WP-

Saldo

6

-4

2

11

-4

7

100

-112

-12

1.714

-3.089

-1.375 -327

Bouwnijverheid

100

-153

-53

335

-662

Groothandel

154

-180

-26

816

-705

111

Detailhandel

300

-327

-27

1.344

-892

452 -180

Vervoer en opslag Horeca Informatie en communicatie Financiële instellingen Zakelijke dienstverlening Overheid

50

-71

-21

312

-492

148

-129

19

409

-355

54

40

-25

15

239

-115

124 273

43

-47

-4

532

-259

184

-251

-67

1.703

-858

845

32

-16

16

540

-830

-290

58

-92

-34

539

-535

4

238

-178

60

1.833

-1.363

470


41

-55

-14

258

-184

74


65

-81

-16

172

-253

-81

1.559

-1.721

-162

10.757

-10.596

161

Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg

Totaal Oprichtingen

In het bovenstaande overzicht is per sector de autonome ontwikkeling weergegeven in de afgelopen 5 jaar. De autonome Opheffingen ontwikkeling wordt berekend op basis van de werkgelegenheidsontwikkeling bij vestigingen die zowel aan het eind alsook aan het Saldo eind van de periode in de gemeente gevestigd waren. Het betreft zodoende de werkgelegenheidsontwikkeling exclusief het effect van oprichtingen, opheffingen en verhuisbewegingen van en naar de regio . Vestiging Vertrek WP+ Vestigingen; het aantal vestigingen waarbij de werkgelegenheid in de afgelopen 5 jaar is toegenomen. Saldo WPVestigingen; het aantal vestigingen waarbij de werkgelegenheid in de afgelopen 5 jaar is afgenomen. WP+ Werkgelegenheidseffect; de toename van het aantal werkzame personen bij vestigingen waarbij de werkgelegenheid in de afgelopen 5 jaar is toegenomen. Vestigingen met wp+ WPWerkgelegenheidseffect; de afname van het aantal werkzame personen bij vestigingen waarbij de werkgelegenheid in de Vestigingen met wpafgelopen 5 jaar is afgenomen. Saldo

1.000

Top 10 branches met de grootste autonome werkgelegenheidsgroei 2007-2012 Correcties Groei

800

1-4-2007

600

400

200


32

Niet-universit.hoger onderwijs

Alg. burgerl./utiliteitsbouw

Verpleeghuizen


Verzorgingshuizen

Verv.v.med.instr.en hulpmid.

Supermarkten alg. ass.

Thuiszorg


Interieurreiniging v. gebouwen

0


4 Bedrijfssectoren

In dit hoofdstuk wordt ingezoomd op de afzonderlijke sectoren in de regio Parkstad Limburg. Op te merken is dat de sectoren ‘winning van delfstoffen’ en ‘nutsbedrijven’ in de voorliggende rapportage binnen de sector 'Industrie' vallen. Deze beide sectoren hebben een te beperkt aantal arbeidsplaatsen voor nadere analyse.


33


Sectorvergelijking Vestigingenontwikkeling 2011-2012

Werkgelegenheidsontwikkeling 2011-2012 Verandering


Verandering

2012

Abs.

In %

2012

Abs.

In %

359 628 1.507 1.273 2.023 370 790 570 259 2.947 60 605 1.759 640 1.345 15.135

-14 -12 16 -29 -13 4 -9 23 -15 64 -3 26 64 20 44 166

-3,8% -1,9% 1,1% -2,2% -0,6% 1,1% -1,1% 4,2% -5,5% 2,2% -4,8% 4,5% 3,8% 3,2% 3,4% 1,1%

774 14.707 4.585 6.651 11.766 3.490 3.906 2.193 5.497 9.679 7.670 6.783 21.471 2.240 2.691 104.103

-70 -583 -283 -112 -173 -240 -161 181 56 -331 -150 22 37 8 -5 -1.804

-8,3% -3,8% -5,8% -1,7% -1,4% -6,4% -4,0% 9,0% 1,0% -3,3% -1,9% 0,3% 0,2% 0,4% -0,2% -1,7%

Vestigingenontwikkeling, in % Landbouw

2011-2012

Industrie

10-jaarsgemiddelde

Bouwnijverheid Groothandel Detailhandel Vervoer en opslag Horeca Financiële instellingen Informatie en communicatie Zakelijke dienstverlening Overheid Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, sport en recreatie Overige dienstverlening -6,0

-4,0

-2,0

0,0

2,0

4,0

6,0

8,0

10,0

12,0

Werkgelegenheidsontwikkeling, in % Landbouw

2011-2012

Industrie

10-jaarsgemiddelde

Bouwnijverheid Groothandel Detailhandel Horeca Vervoer en opslag Financiële instellingen Informatie en communicatie Zakelijke dienstverlening Overheid Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, sport en recreatie Overige dienstverlening -10,0

-8,0

-6,0

-4,0

-2,0


0,0

2,0

4,0

6,0

34

8,0

10,0


Landbouw Vestigingenontwikkeling 2011-2012 Verandering 2012

Abs.

In %

359

-14

-3,8%

2012

Abs.

In %

774

-70

-8,3%

Landbouw


Landbouw

Vestigingenontwikkeling, in %

Werkgelegenheidsontwikkeling, in % 6,0

2,0

4,0

1,0

1,1

1,0

4,8

2,0

0,0

-0,3 0,0

-1,2 -1,0

-2,0

-2,5

-1,8 -2,6

-2,0

-2,9

-4,0

-2,1 -3,7

-3,8

-3,0

-3,0

-3,8

-2,0

-4,7

-7,9

-4,0

-3,0

-8,3

-6,0

-4,0

-8,0 -10,0

-5,0 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2002

2003

Vestigingenontwikkeling 2011-2012, naar branche

2004

2005

2006

2007

2008

2009

Abs.

2011

Werkgelegenheidsontwikkeling 2011-2012, naar branche

Verandering 2012

2010

Verandering

In %

2012

Abs.

In %

Teelt van gewassen

161

0

0,0%

360

-9

-2,4%

Fokken en houden van dieren

122

-15

-10,9%

274

-60

-18,0%

Akkebouw in comb. met veehouderij

25

0

0,0%

52

0

0,0%

Dienstverlening voor de landbouw

44

-1

-2,2%

78

-4

-4,9%

Jacht en bosbouw

7

2

40,0%

10

3

42,9%

Visserij en kweken van vis en schaaldieren

0

0

0

0

CBS landbouwtelling Totaal


0

0

359

-14

35

-3,8%

0

0

774

-70

-8,3%


Industrie Vestigingenontwikkeling 2011-2012 Verandering 2012

Abs.

In %

628

-12

-1,9%

2012

Abs.

In %

14.707

-583

-3,8%

Industrie


Industrie



6,0

6,0

4,0

4,2

2,0

4,0

4,2

6,4

3,1

2,5 0,9

0,0

2,0

0,8

-0,2

1,9

-0,6 0,0

-1,9 -2,0

-4,2

-1,0

-1,2

-2,0

-3,8

-4,7

-5,7 -4,0

2,0

-5,0

-5,6

-4,0

-6,0

-6,0 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2002

2003


2004

2005

2006

2007

2008

2009

Abs.

In %

2011


Verandering 2012

2010

Verandering 2012

Abs.

In %

6

0

0,0%

54

2

3,8%

Voedings- en genotmiddelen

48

-1

-2,0%

1.004

-94

-8,6%

Textiel en textielprodukten

46

-5

-9,8%

229

-4

-1,7%

Artikelen van hout (excl. meubels)

26

-2

-7,1%

57

-6

-9,5%

Papierwaren, uitgeverijen en drukkerijen

49

0

0,0%

510

-27

-5,0%

Chemische- rubber- en kunststofprodukten

52

0

0,0%

2.347

-69

-2,9%

Glas, aardewerk, cement-, kalkprodukten

31

-1

-3,1%

315

-5

-1,6%

Metalen en produkten van metaal

98

-5

-4,9%

1.922

38

2,0%

Elektrische en optische apparaten

18

-1

-5,3%

295

-251

-46,0%

Machines en apparaten

43

1

2,4%

687

-60

-8,0%

9

0

0,0%

105

10

10,5%

Meubels

69

-1

-1,4%

257

-11

-4,1%

Overige goederen en SW-bedrijven

96

4

4,3%

5.991

-105

-1,7%

Elektriciteit, aardgas en warm water

6

0

0,0%

387

-13

-3,2%

31

-1

-3,1%

547

12

2,2%

628

-12

-1,9%

14.707

-583

-3,8%

Winning van delfstoffen

Transportmiddelen

Afvalbehandeling en -recycling Totaal


36


Bouwnijverheid Vestigingenontwikkeling 2011-2012 Verandering

Bouwnijverheid

2012

Abs.

In %

1.507

16

1,1%


Bouwnijverheid

2012

Abs.

In %

4.585

-283

-5,8%



10,0

4,0

5,6

8,0 2,0

3,8

3,8

0,0

6,0

9,9

-2,0

9,9

4,0

-0,7

7,9

-2,5

-2,6

-4,1 -5,8

-6,2 -4,0

7,3

-9,2

6,3 -6,0 2,0

3,6 -8,0

2,4 0,9

0,9

1,1 -10,0

0,0 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2002

2003


2004

2005

2006

2007

2008

2009

Algemene burgerlijke en utiliteitsbouw Grond-, water- en wegenbouw

Abs.

597 67

2011


Verandering 2012

2010

Verandering

In %

2012

Abs.

23

4,0%

1.529

-86

-5,3%

-1

-1,5%

340

-51

-13,0%

In %

43

-3

-6,5%

165

-23

-12,2%

Bouwinstallatie

194

0

0,0%

1.093

-43

-3,8%

Afwerking van gebouwen

413

1

0,2%

872

-77

-8,1%

Gespecialiseerde werkzaamheden

193

-4

-2,0%

586

-3

-0,5%

1.507

16

1,1%

4.585

-283

-5,8%

Slopen van bouwwerken, grondverzet

Totaal


37


Groothandel Vestigingenontwikkeling 2011-2012 Verandering

Groothandel

2012

Abs.

In %

1.273

-29

-2,2%


Groothandel

2012

Abs.

In %

6.651

-112

-1,7%


Werkgelegenheidsontwikkeling, in %

5,0

6,0

4,0

4,0

3,0

2,0

4,7 2,0

2,0

4,2

2,9 1,0

1,6

1,4

1,4

0,9

0,0

2,6 1,5

1,5

4,6

3,5

-0,6

-0,6

-1,3

-1,7

-2,0

0,0

-0,9

-7,6

-4,0

-1,0

-2,2 -6,0

-2,0

-8,0

-3,0 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2002

2003


2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011


Verandering

Verandering

2012

Abs.

In %

2012

Abs.

In %

Handel in auto’s en aanhangers

312

-5

-1,6%

1.206

-51

-4,1%

Gespecialiseerde reparatie van auto's

110

-8

-6,8%

395

-19

-4,6%

Handel in auto-onderdelen en -accessoires

43

-1

-2,3%

215

-2

-0,9%

Handel, reparatie van motorfietsen en onderdelen

29

-1

-3,3%

37

-2

-5,1%

Handelsbemiddeling

83

5

6,4%

269

13

5,1%

Groothandel in landbouwproducten

32

3

10,3%

98

-7

-6,7%

Groothandel in voedings- en genotmiddelen

105

-6

-5,4%

1.110

-114

-9,3%

Groothandel in ov. consumentenartikelen

222

1

0,5%

1.227

139

12,8%

48

-10

-17,2%

140

-32

-18,6%

Groothandel in machines, apparaten

109

-5

-4,4%

701

-21

-2,9%

Overige groothandel

180

-2

-1,1%

1.253

-16

-1,3%

1.273

-29

-2,2%

6.651

-112

-1,7%

Groothandel in ICT-apparatuur

Totaal


38


Detailhandel Vestigingenontwikkeling 2011-2012 Verandering

Detailhandel

2012

Abs.

In %

2.023

-13

-0,6%


Detailhandel

2012

Abs.

In %

11.766

-173

-1,4%



1,6

2,5 1,2 2,0 1,5

0,8

1,2 0,4

0,5

1,0

1,5

0,7

0,6 -0,1

-0,3

1,2

0,5

0,4

0,2

0,0

2,9

-0,1

0,3

0,0

-0,1

-0,6 -0,5

-0,6

-0,4

-1,1

-1,0

-1,2

-1,4

-1,0 -1,5

-0,8 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2002

2003


2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011


Verandering

Verandering

2012

Abs.

In %

2012

Voedings- en genotmiddelen

393

-12

-3,0%

4.705

27

0,6%

Kleding, mode art. en textiel

251

-12

-4,6%

977

-65

-6,2%

Abs.

In %

55

-1

-1,8%

313

-19

-5,7%

Persoonlijke verzorging

124

-5

-3,9%

540

-8

-1,5%

Wonen en wooninrichting

151

-2

-1,3%

913

8

0,9%

Huishoudelijke artikelen

53

1

1,9%

268

-8

-2,9%

Consumentenelectronica

89

-8

-8,2%

358

-20

-5,3%

Doe-het-zelf

46

-1

-2,1%

493

-8

-1,6%

349

7

2,0%

1.193

-39

-3,2%

9

0

0,0%

467

-23

-4,7%

Overige detailhandel non food

44

-8

-15,4%

108

-8

-6,9%

Apotheken

41

0

0,0%

352

-10

-2,8%

Markthandel

125

-11

-8,1%

240

-9

-3,6%

Detailhandel niet via winkel of markt

293

39

15,4%

839

9

1,1%

2.023

-13

-0,6%

11.766

-173

-1,4%

Schoenen, lederwaren en reisart.

Vrije tijd en educatie Warenhuizen

Totaal


39


Vervoer en opslag Vestigingenontwikkeling 2011-2012 Verandering 2012

Abs.

In %

370

4

1,1%

2012

Abs.

In %

3.490

-240

-6,4%

Vervoer en opslag


Vervoer en opslag



8,0

4,0

6,0

4,3

2,0 4,0

2,2

7,1

6,2

0,0

2,0

3,8

3,0

-1,0 -2,5

3,4

1,7

1,3

-1,5

-2,4

-2,0

0,3

1,1

0,9

0,0

-6,4 -8,0

-4,0

-1,2 -2,3 -2,0

-6,0

-8,0

-4,0 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2002

2003


2004

2005

2006

2007

2008

2009

Vervoer per spoor Vervoer over de weg Vervoer over water

Abs.

In %

2011


Verandering 2012

2010

Verandering 2012

Abs.

In %

-3,2%

2

0

0,0%

215

-7

237

-5

-2,1%

2.252

-202

-8,2%

4

0

0,0%

9

-1

-10,0% -3,8%

9

0

0,0%

126

-5

Dienstverlening voor vervoer

41

2

5,1%

114

6

5,6%

Post- en koeriersdiensten

77

7

10,0%

774

-31

-3,9%

370

4

1,1%

3.490

-240

-6,4%

Opslag

Totaal


40


Horeca Vestigingenontwikkeling 2011-2012 Verandering 2012

Abs.

In %

790

-9

-1,1%

2012

Abs.

In %

3.906

-161

-4,0%

Horeca


Horeca



1,0

2,0

0,5 0,0

0,7 0,0

2,0

1,0

-0,2

-0,1

-0,2

1,5

0,2

0,6

0,0 -0,5

-1,1

-1,2 -1,0

-1,6 -1,0

-2,3

-2,2

-1,5

-0,7

-1,0

-4,0

-2,0

-2,5

-1,5

-5,3

-3,0

-2,0

-4,0

-2,5

-5,0 -6,0

-3,0 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2002

2003


2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011


Verandering

Verandering

2012

Abs.

In %

2012

Abs.

Hotels, pensions en conferentie-oorden

45

0

0,0%

709

27

4,0%

Vakantiehuisjes, -bungalowparken e.d.

19

0

0,0%

36

-1

-2,7%

Kampeerterreinen

12

0

0,0%

65

-3

-4,4%

1

1

1

1

Cafés

251

-5

-2,0%

853

-74

-8,0%

Restaurants

174

0

0,0%

1.188

-53

-4,3%

Cafetaria’s en ijssalons

241

-10

-4,0%

889

-54

-5,7%

47

5

11,9%

165

-4

-2,4%

790

-9

-1,3%

3.906

-161

-4,0%

Overige logiesverstrekking

Kantines en catering Totaal


41

In %


Informatie en communicatie Vestigingenontwikkeling 2011-2012 Verandering 2012

Abs.

In %

570

23

4,2%

2012

Abs.

In %

2.193

181

9,0%






8,0

8,0

6,0

9,0

4,0 4,0

7,9

7,7 5,7

5,3

5,7

5,7

4,6

3,6

0,0

-2,3

4,2

2,0

-4,4 -4,0

1,9

0,9

2,4

6,3

-8,9

1,5

-11,3

0,0

-8,0

-1,6 -12,0

-2,0 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2002

2003


2004

2005

2006

2007

2008

2009

Abs.

Uitgevers v. kranten, tijdschriften en software

30

-3

Prod. en distr. van radio, televisie en films

61

7

3

0

15

Radio- en televisieomroepen Telecommunicatie

2011


Verandering 2012

2010

Verandering 2012

Abs.

In %

-9,1%

88

-2

-2,2%

13,0%

118

7

6,3%

0,0%

9

0

0,0%

-2

-11,8%

38

-31

-44,9%

In %

33

9

37,5%

574

8

1,4%

Dienstverlening t.b.v. informatietechnologie

428

12

2,9%

1.366

199

17,1%

Totaal

570

23

4,2%

2.193

181

9,0%

Gegevensverwerking, webhosting


42


Financiële instellingen Vestigingenontwikkeling 2011-2012 Verandering 2012

Abs.

In %

259

-15

-5,5%

2012

Abs.

In %

5.497

56

1,0%






12,0 10,0

4,0 8,0 6,0

2,0

10,7

3,6

4,4 3,3

3,1

1,9

4,0

0,7

0,0 2,0

0,4 0,0 -2,0

2,4

0,0 -1,6

-2,0

-3,4

-2,3

-2,8

1,1

-2,0

-5,0

-2,9 -5,5

1,0

-4,0

-4,0 -6,0

-6,0 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2002

2003


2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011


Verandering

Verandering

2012

Abs.

In %

2012

Abs.

In %

Banken

29

-7

-19,4%

557

-48

-7,9%

Overige financiële intermediatie

16

-1

-5,9%

514

-21

-3,9%

Verzekeringswezen en pensioenfondsen

13

0

0,0%

3.679

153

4,3%

Financiële bemiddeling en advisering

201

-7

-3,4%

747

-28

-3,6%

Totaal

259

-15

-5,5%

5.497

56

1,0%


43


Zakelijke dienstverlening Vestigingenontwikkeling 2011-2012 Verandering


2012

Abs.

In %

2.947

64

2,2%



2012

Abs.

In %

9.679

-331

-3,3%



10,0

12,0 8,0 8,0

12,8 6,0

4,0

0,0

8,4

4,0

6,4

5,6 2,0

7,6

0,5

-4,0

4,9

3,4

-3,3

-8,5

-8,0

2,2

2,1

1,5 -3,2

-3,8

7,2

5,5

3,1

1,3

-0,1

-12,0

0,0 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2002

2003


2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011


Verandering

Verandering

2012

Abs.

In %

2012

Abs.

In %

Handel en verhuur van onroerend goed

198

5

2,6%

842

-28

-3,2%

Rechtskundige dienstverlening

140

3

2,2%

583

0

0,0%

Accountancy, belastingadvies en adm.

332

-2

-0,6%

759

-27

-3,4%

Overige zakelijke dienstverlening

335

32

10,6%

722

50

7,4%

Advisering op het gebied bedrijfsvoering

633

28

4,6%

916

4

0,4%

Architecten-, ingenieursbureaus

470

8

1,7%

1.017

-77

-7,0%

23

2

9,5%

224

6

2,8%

Onderzoeks-, reclame- en pr-bureaus

231

-8

-3,3%

445

-14

-3,1%

Fotografie en ontwikkelen van foto's

106

13

14,0%

114

10

9,6%

Verhuur van roerende goederen

123

1

0,8%

424

4

1,0%

Uitzendbureaus en arbeidsbemiddeling

118

-4

-3,3%

774

-199

-20,5%

Reisbemiddeling en reisorganisatie

51

-6

-10,5%

144

-14

-8,9%

Beveiliging en opsporing

44

-1

-2,2%

156

-2

-1,3%

141

-7

-4,7%

2.106

-44

-2,0%

2

0

0,0%

453

0

0,0%

2.947

64

2,2%

9.679

-331

-3,3%

Speur- en ontwikkelingswerk

Facility management en reiniging Callcenters Totaal


44


Overheid Vestigingenontwikkeling 2011-2012 Verandering 2012

Abs.

In %

60

-3

-4,8%

2012

Abs.

In %

7.670

-150

-1,9%

Overheid


Overheid



8,0

3,0

6,0

2,0

4,0

3,6

7,1 1,0

2,0

3,3 1,6

3,2

1,9

1,9

0,0

0,0

0,0

-0,9

-1,8

-1,0

-1,0

-1,6

-3,4

-2,0

1,8

-4,8

-4,8

-1,9

-2,2

-2,8

-3,1 -2,0

-4,0

-3,0 -4,0

-6,0 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2002

2003


2004

2005

2006

2007

2008

2009

Abs.

2011


Verandering 2012

2010

Verandering

In %

2012

Abs.

In %

31

-1

-3,1%

4.846

14

0,3%

Justitie en politie

8

-2

-20,0%

942

-120

-11,3%

Brandweer

7

0

0,0%

99

-1

-1,0%

Overige overheidsdiensten

6

0

0,0%

376

-32

-7,8%

Verplichte sociale verzekeringen

8

0

0,0%

1.407

-11

-0,8%

60

-3

-4,8%

7.670

-150

-1,9%

Openbaar bestuur

Totaal


45


Onderwijs Vestigingenontwikkeling 2011-2012 Verandering 2012

Abs.

In %

605

26

4,5%

2012

Abs.

In %

6.783

22

0,3%

Onderwijs


Onderwijs



10,0

1,5 8,0

1,0

1,9 1,2

0,5

0,7

0,1

6,0 0,0

9,4

-1,2

-1,0

-2,3

5,6 4,7

2,0

4,7

4,5

-1,5

3,4

3,3

-2,0

2,1 0,0

0,5 2002

0,3

-0,5

-0,5

8,4

4,0

-0,2

0,7

-2,5 2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2002

2003


2004

2005

2006

2007

2008

2009

Abs.

2011


Verandering 2012

2010

Verandering

In %

2012

Abs.

In %

Primair en speciaal onderwijs

99

0

0,0%

2.022

6

0,3%

Voortgezet onderwijs

16

-1

-5,9%

1.307

-133

-9,2%

MBO en educatie

13

0

0,0%

915

66

7,8%

Tertiair onderwijs

7

1

16,7%

1.496

41

2,8%

Overig onderwijs

470

26

5,9%

1.043

42

4,2%

Totaal

605

26

4,5%

6.783

22

0,3%


46


Gezondheids- en welzijnszorg Vestigingenontwikkeling 2011-2012 Verandering


2012

Abs.

In %

1.759

64

3,8%



2012

Abs.

In %

21.471

37

0,2%



14,0

12,0

4,0

10,0 3,0 8,0

6,0

4,3

2,0

13,7

13,1

3,8

10,8

2,0

1,0

8,6

4,0

7,2 4,9

2,0

3,3

2,3

2,3

1,6

0,0

3,8

3,1

0,2

0,6

5,9

5,8

-0,6 -1,0

0,0 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2002

2003


2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011


Verandering

Verandering

2012

Abs.

In %

2012

Abs.

In %

5

0

0,0%

4.019

-137

-3,3%

Medische en tandheelkundige praktijken

265

4

1,5%

1.324

11

0,8%

Paramedische en verloskundigenpraktijken

647

22

3,5%

1.215

37

3,1%

91

1

1,1%

827

9

1,1%

161

-1

-0,6%

7.023

-68

-1,0%

590

38

6,9%

7.063

185

2,7%

1.759

64

3,8%

21.471

37

0,2%

Ziekenhuizen

Overige zorgaanbieders Verpleging, verzorging met overnachting Maatschap. dienstverl. zndr overnachting Totaal


47


Cultuur, sport en recreatie Vestigingenontwikkeling 2011-2012 Verandering 2012

Abs.

In %

640

20

3,2%

2012

Abs.

In %

2.240

8

0,4%






16,0 14,0

6,0

12,0 4,0

7,3

10,0 8,0

2,0

15,7

6,4 3,8

3,4 2,3

6,0

9,3

4,0 2,0

9,3

-2,7

6,5

5,8 4,1

0,4

0,0

7,9 4,9

3,4 1,7

1,4

3,4

-2,0

3,2 -4,0

0,0 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2002

2003


2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011


Verandering

Verandering

2012

Abs.

In %

2012

Abs.

In %

389

17

4,6%

497

20

4,2%

5

0

0,0%

97

0

0,0%

Culturele uitleencentra

21

0

0,0%

144

-9

-5,9%

Musea, kunstgalerieën en -expositieruimten

18

-1

-5,3%

91

-4

-4,2%

4

0

0,0%

97

-6

-5,8%

16

-2

-11,1%

154

-14

-8,3%

115

3

2,7%

542

-15

-2,7%

72

3

4,3%

618

36

6,2%

640

20

3,2%

2.240

8

0,4%

Kunst Theaters, schouwburgen en evenementenhallen

Dieren- en plantentuinen; natuurbehoud Loterijen en kansspelen Sport Overige recreatie Totaal


48


Overige dienstverlening Vestigingenontwikkeling 2011-2012 Verandering


2012

Abs.

In %

1.345

44

3,4%



2012

Abs.

In %

2.691

-5

-0,2%



8,0 7,0

6,0 6,0 5,0

4,0

4,0

7,3

4,6

2,0

3,0

5,3 2,0

7,4

2,9 4,8

4,8 3,9

3,8 2,9

2,6

1,0

2,0

1,7

3,0

3,4

1,0

0,5

0,0

-0,1

-0,2

-1,2

-2,0

0,0 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2002

2003


2004

2005

2006

2007

2008

2009

Abs.

In %

2011


Verandering 2012

2010

Verandering 2012

Abs.

In %

0,0%

3

0

0,0%

15

0

72

1

1,4%

219

1

0,5%

Reparatie van consumentenartikelen

108

2

1,9%

491

-28

-5,4%

Wellness

983

21

2,2%

1.412

7

0,5%

22

3

15,8%

102

-1

-1,0%

157

17

12,1%

452

16

3,7%

1.345

44

3,4%

2.691

-5

-0,2%

Bedrijfs-, werkgevers- en beroepsorg. Levensbeschouwelijke en politieke org.

Uitvaartbranche Overige dienstverlening n.e.g. Totaal


49



50


5 Speerpuntsectoren

In dit hoofdstuk wordt speciaal ingezoomd op een tweetal speerpunt-sectoren in de regio: - Toerisme & Recreatie - Zorg & zorggerelateerde branches De bovengenoemde sectoren zijn afgebaken op basis afbakening en indeling van de twee sectoren weergegeven.


51

van

de

SBI2008-indeling.

In

de

bijlagen

is

de


Toerisme & Recreatie - vestigingen Vestigingen (april van ieder jaar)

Vestigingen, aandeel Toerisme & Recreatie

Verandering 2012

Abs.

In %

2003

1.015

-7

-0,7%

2004

1.007

-8

-0,8%

2005

1.003

-4

-0,4%

2006

1.009

6

0,6%

2007

1.022

13

1,3%

2008

1.002

-20

-2,0%

2009

999

-3

-0,3%

2010

985

-14

-1,4%

2011

992

7

0,7%

2012

973

-19

-1,9%

6,4%

93,6%

Toerisme & Recreatie Overige sectoren

Vestigingenontwikkeling (2002-2012) per jaar in % 1,5

1,0 1,3

0,5

0,7

0,6

0,0 -0,3

-0,4 -0,7

-0,8

-0,5 -1,4 -1,9

-2,0

-1,0

-1,5

-2,0 20022003

20032004

20042005

20052006

20062007

20072008

20082009

20092010

20102011

20112012

Vestigingenstructuur 2011-2012 (april) 2011 Abs.

2012 In %

Ver.

Abs.

In %

Scheepsbouw

2

0%

0

2

0%


2

0%

0

2

0%

Winkels in lectuur, sport-, kampeer- en recreatie-artikelen Winkels in overige artikelen Personenvervoer per spoor (geen tram of metro) Personenvervoer over de weg Binnenvaart (passagiersvaart) Hotels e.d.

1

0%

0

1

0%

73

7%

-4

69

7%

2

0%

0

2

0%

64

6%

2

66

7%

1

0%

0

1

0%

45

5%

0

45

5%

Verhuur van vakantiehuisjes en appartementen ; jeugdherbergen

19

2%

0

19

2%

Kampeerterreinen

12

1%

0

12

1%

0

0%

1

1

0%

Restaurants, cafetaria’s e.d.

425

43%

-10

415

43%

Cafés

256

26%

-5

251

26%

14

1%

2

16

2%

Verhuur van consumentenartikelen

3

0%

0

3

0%


48

5%

-6

42

4%

9

1%

0

9

1%


Verhuur en lease van auto's

Informatieverstrekking op het gebied van toerisme Culturele uitleencentra, archieven, musea, dierentuinen

9

1%

0

9

1%

Overige recreatie

7

1%

1

8

1%

992

100%

-19

973

100%

Totaal


52


Toerisme & Recreatie - werkgelegenheid Werkgelegenheid (april van ieder jaar)

Werkgelegenheid, aandeel Toerisme & Recreatie

Verandering 2012

Abs.

In %

2003

6.140

-62

-1,0%

2004

6.086

-54

-0,9%

2005

6.096

10

0,2%

2006

6.034

-62

-1,0%

2007

6.156

122

2,0%

2008

6.249

93

1,5%

2009

6.170

-79

-1,3%

2010

5.715

-455

-7,4%

2011

5.766

51

0,9%

2012

5.550

-216

-3,7%

5,3%

94,7%

Toerisme & Recreatie Overige sectoren

Werkgelegenheidsontwikkeling (2002-2012) per jaar in % 4,0

2,0 2,0

1,5

0,2 -1,0

0,9

0,0

-0,9

-1,0

-1,3 -3,7

-2,0

-7,4

-4,0

-6,0

-8,0 20022003

20032004

20042005

20052006

20062007

20072008

20082009

20092010

20102011

20112012

Werkgelegenheidsstructuur 2011-2012 (april) 2011

2012

Abs.

In %

Ver.

Abs.

In %

Scheepsbouw

4

0%

0

4

0%


3

0%

0

3

0%

26

0%

-2

24

0%

Winkels in lectuur, sport-, kampeer- en recreatie-artikelen Winkels in overige artikelen

148

3%

-15

133

2%

Personenvervoer per spoor (geen tram of metro)

222

4%

-7

215

4%

Personenvervoer over de weg

640

11%

-51

589

11%

Binnenvaart (passagiersvaart)

1

0%

0

1

0%

682

12%

27

709

13%

Hotels e.d. Verhuur van vakantiehuisjes en appartementen ; jeugdherbergen

37

1%

-1

36

1%

Kampeerterreinen

68

1%

-3

65

1%

0

0%

1

1

0%

2.184

38%

-107

2.077

37%

927

16%

-74

853

15%

45

1%

-1

44

1%

Verhuur van consumentenartikelen

3

0%

0

3

0%


132

2%

-15

117

2%

26

0%

1

27

0%

181

3%

-7

174

3%

Overige logiesverstrekking Restaurants, cafetaria’s e.d. Cafés Verhuur en lease van auto's

Informatieverstrekking op het gebied van toerisme Culturele uitleencentra, archieven, musea, dierentuinen Overige recreatie Totaal


53

437

8%

38

475

9%

5.766

100%

-216

5.550

100%


Zorg & zorggerelateerde branches - vestigingen Vestigingen, aandeel Zorg & zorggerelateerde branches

Vestigingen (april van ieder jaar) Verandering 2012

Abs.

In %

2003

904

13

1,5%

2004

943

39

4,3%

2005

1.000

57

6,0%

2006

1.076

76

7,6%

2007

1.151

75

7,0%

2008

1.266

115

10,0%

2009

1.387

121

9,6%

2010

1.559

172

12,4%

2011

1.635

76

4,9%

2012

1.688

53

3,2%

11,2%

88,8%

Zorg & zorggerelateerde branches Overige sectoren

Vestigingenontwikkeling (2002-2012) per jaar in % 14,0

12,0

10,0

8,0 12,4 10,0 7,6 6,0

6,0

9,6

4,0

7,0 4,9

4,3

2,0

3,2

1,5

0,0 20022003

20032004

20042005

20052006

20062007

20072008

20082009

20092010

20102011

20112012

Vestigingenstructuur 2011-2012 (april) 2011 Abs. stuwend

Ver.

Abs.

In %

Zorg

98

6%

-1

97

6%

Welzijnszorg

12

1%

0

12

1%

Zorggerelateerde industrie

52

3%

4

56

3%

Zorggerelateerde handel

41

3%

3

44

3%

Zorggerelateerde dienstverlening

12

1%

0

12

1%

215

13%

6

221

13%

Totaal verzorgend

2012 In %

Zorg

901

55%

28

929

55%

Welzijnszorg

353

22%

19

372

22%


147

9%

-3

144

9%

19

1%

3

22

1%

1.420

87%

47

1.467

87%

1.635

100%

53

1.688

100%

Zorggerelateerde dienstverlening Totaal Totaal


54


Zorg & zorggerelateerde branches - werkgelegenheid Werkgelegenheid (april van ieder jaar)

Werkgelegenheid, aandeel Zorg & zorggerelateerde branches

Verandering 2012

Abs.

In %

2003

18.267

257

1,4%

2004

18.736

469

2,6%

2005

19.256

520

2,8%

2006

20.047

791

4,1%

2007

20.794

747

3,7%

2008

21.017

223

1,1%

2009

21.679

662

3,1%

2010

21.703

24

0,1%

2011

22.167

464

2,1%

2012

22.246

79

0,4%

21,4%

78,6%

Zorg & zorggerelateerde branches Overige sectoren

Werkgelegenheidsontwikkeling (2002-2012) per jaar in % 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 4,1

2,0

3,7 3,1 2,6

1,5

2,8 2,1

1,0

1,4 1,1

0,5 0,1

0,4

0,0 20022003

20032004

20042005

20052006

20062007

20072008

20082009

20092010

20102011

20112012

Werkgelegenheidsstructuur 2011-2012 (april) 2011

stuwend

In %

Ver.

Abs.

In %

Zorg

704

3%

35

739

3%

Welzijnszorg

219

1%

19

238

1%

1.846

8%

25

1.871

8%

233

1%

138

371

2%

13

0%

0

13

0%

3.015

14%

217

3.232

15%

Zorggerelateerde industrie Zorggerelateerde handel Zorggerelateerde dienstverlening Totaal verzorgend

2012

Abs.

7.710

35%

-168

7.542

34%

10.523

47%

55

10.578

48%


816

4%

-24

792

4%


103

0%

-1

102

0%

19.152

86%

-138

19.014

85%

22.167

100%

79

22.246

100%

Zorg Welzijnszorg

Totaal Totaal


55



56


6 Vestigingsmilieus

Een groot gedeelte van de werkgelegenheid is te vinden op bedrijventerreinen, stedelijke dienstenterreinen en centrumgebieden. Daarom wordt in dit hoofdstuk, indien van toepassing, ingegaan op de vestigingen- en werkgelegenheidsstructuren en -ontwikkelingen in deze drie vestigingsmilieus in de regio Parkstad Limburg. In bijlage 3 zijn de gegevens per vestigingsmilieu en locatie opgenomen. Voor de bedrijventerreinen en stedelijke dienstenterreinen worden de afbakeningen gehanteerd zoals deze in de Limburgse bedrijventerreinenmonitor REBIS zijn vastgelegd (www.rebislimburg.nl). In het kader van het Etil-infoproduct "Centrumgebieden in Kaart (CiK)" zijn de Limburgse centrumgebieden op pand c.q. adresniveau afgebakend. In "CiK" wordt ingegaan op de vestigingen en werkgelegenheidsstructuren en -ontwikkelingen, winkelvloeroppervlakte, leegstand, dynamiek en aanbod van bedrijfsonroerendgoed in de Limburgse centrumgebieden. Betreffende de afbakening van de Limburgse centrumgebieden wordt momenteel ten behoeve van de provinciale kantoren- en detailhandelsmonitor (in ontwikkeling, publicatie voorjaar 2013) een ontwikkelingstraject uitgevoerd. De huidige afbakening is vooralsnog een conceptafbakening.


57


Vergelijking vestigingsmilieus Vestigingenontwikkeling 2011-2012


Verandering 2012

Abs.

In %

1.511

30

2,0%

213

6

2,9%

Centrumgebieden

1.728

-15

-0,9%

Totaal

3.452

21

0,6%

Bedrijventerreinen Stedelijke dienstenterreinen

2012

Abs.

In %

Bedrijventerreinen

27.226

-890

-3,2%

Stedelijke dienstenterreinen

13.283

484

3,8%

Centrumgebieden

14.631

-363

-2,4%

Totaal

55.140

-769

-1,4%

Vestigingenontwikkeling, in % 2011-2012 10-jaarsgemiddelde

Bedrijventerreinen


Centrumgebieden

-1,0

-0,5

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

3,5

Werkgelegenheidsontwikkeling, in % 2011-2012 10-jaarsgemiddelde

Bedrijventerreinen


Centrumgebieden

-4,0

-3,0

-2,0

-1,0

0,0


1,0

2,0

3,0

58

4,0


Bedrijventerreinen Bedrijventerreinen Er zijn in de regio Parkstad Limburg geen bedrijventerreinen. Ontwikkeling 2011-2012, in % (V = vestigingen, WP = werkgelegenheid)

Vestigingenontwikkeling 2011-2012 Verandering

Bedrijventerreinen

2012

Abs.

In %

1.511

30

2,0%

V

WP

1,6%

-1,7%

-0,5%

-7,5%

Bedrijventerrein landelijk gebied

7,0%

-1,0%

Totaal

2,0%

-3,2%

Stedelijk bedrijventerrein Logistiek/-industrieel bedrijventerrein


Bedrijventerreinen

2012

Abs.

In %

27.226

-890

-3,2%

Vestigingenontwikkeling laatste 10 jaar, in %

Werkgelegenheidsontwikkeling laatste 10 jaar, in %

5,0

14,0 12,0 10,0

4,0

8,0 12,2

6,0

3,0 4,9 4,3

2,0

4,0

4,8

2,0

3,4

0,0

2,7 1,0

2,0

1,9

1,9

-0,5

-0,7

0,0

1,9

2,4 -3,0

-2,0

2,0

-1,1 -3,2

-4,1

-4,0

1,0

-6,0

0,0 2003 2002

2005 2004

2007 2006

2009 2008

2011

2003

2010

2002

Vestigingenontwikkeling 2011-2012, naar sector

2005 2004

2007 2006

2009 2008

Werkgelegenheidsontwikkeling 2011-2012, naar sector Verandering

Verandering 2012

In %

Abs.

In %

2011 2010

2012

Abs.

In %

8

1%

0

0,0%

16

-1

-5,9%

02 Industrie

249

16%

2

0,8%

12.074

-501

-4,0%

03 Bouwnijverheid

152

10%

5

3,4%

2.007

-198

-9,0%

04 Groothandel

494

33%

10

2,1%

4.869

51

1,1%

05 Detailhandel

95

6%

4

4,4%

1.008

-14

-1,4% -7,6%

01 Landbouw

112

7%

-11

-8,9%

2.148

-177

07 Horeca

12

1%

-1

-7,7%

247

-7

-2,8%


32

2%

-2

-5,9%

297

-55

-15,6%


15

1%

2

15,4%

114

-13

-10,2%

216

14%

13

6,4%

2.628

46

1,8%

11 Overheid

8

1%

0

0,0%

388

2

0,5%

12 Onderwijs

17

1%

3

21,4%

124

15

13,8%


40

3%

-1

-2,4%

580

0

0,0%

14 Cultuur, sport en recreatie

29

2%

5

20,8%

111

-3

-2,6%


32

2%

1

3,2%

615

-35

-5,4%

1.511

100%

30

2,0%

27.226

-890

-3,2%

09 Financiële instellingen 10 Zakelijke dienstverlening

Totaal


59


Stedelijke dienstenterreinen Stedelijk dienstenterreinen Er zijn in de regio Parkstad Limburg geen stedelijke dienstenterreinen. Vestigingenontwikkeling 2011-2012

Ontwikkeling 2011-2012, in % (V = vestigingen, WP = werkgelegenheid)

Verandering 2012

Abs.

In %

213

6

2,9%


V

WP

Stedelijk dienstenterrein (R)

0,9%

-0,9%

Stedelijk dienstenterrein (K)

5,2%

4,7%

Totaal

2,9%

3,8%



2012

Abs.

In %

13.283

484

3,8%



7,0

8,0

6,0

6,0

5,0 4,0

4,0 3,0

6,2 6,2 5,1

5,4

2,6

2,3

2,2

1,9

2,0 1,0

4,6

2,0

1,3 -1,8

-2,1

1,5

-2,0

0,5

0,0

1,1

0,0

2,9

2,5

3,8

1,4

-0,5 -4,0

-1,0 2003 2002

2005 2004

2007 2006

2009 2008

2011

2003

2010

2002


2005 2004

2007

2009

2006

2008

2011 2010

Werkgelegenheidsontwikkeling 2011-2012, naar sector Verandering

Verandering 2012

In %

Abs.

01 Landbouw

1

0%

0

0,0%

1

0

0,0%

02 Industrie

5

2%

1

25,0%

538

-49

-8,3%

03 Bouwnijverheid

6

3%

-2

-25,0%

30

-14

-31,8%

04 Groothandel

6

3%

-3

-33,3%

188

-38

-16,8%

05 Detailhandel

67

31%

1

1,5%

1.406

-23

-1,6%


4

2%

0

0,0%

17

-2

-10,5%

07 Horeca

9

4%

0

0,0%

84

20

31,2%


8

4%

2

33,3%

863

174

25,3%


11

5%

-1

-8,3%

3.764

106

2,9%


43

20%

5

13,2%

755

5

0,7%

11 Overheid

13

6%

0

0,0%

3.378

265

8,5%

12 Onderwijs

11

5%

2

22,2%

1.764

29

1,7%


15

7%

1

7,1%

263

-2

-0,8%

14 Cultuur, sport en recreatie

9

4%

0

0,0%

175

6

3,6%


5

2%

0

0,0%

57

7

14,0%

213

100%

6

2,9%

13.283

484

3,8%

Totaal


60

In %

2012

Abs.

In %


Centrumgebieden Centrumgebieden Er zijn in de regio Parkstad Limburg geen centrumgebieden. Ontwikkeling 2011-2012, in % (V = vestigingen, WP = werkgelegenheid)

Vestigingenontwikkeling 2011-2012 Verandering

Centrumgebieden

2012

Abs.

In %

1.728

-15

-0,9%


Centrumgebieden

2012

Abs.

In %

14.631

-363

-2,4%


V

WP

Bovenregionaal centrum

0,0%

-4,6%

Stationsgebied

5,3%

-3,4%

Regionaal verzorgend centrum

-1,7%

-2,4%

Lokaal verzorgend centrum

-1,1%

-1,7%

Buurt-/dorpscentrum

-1,2%

2,7%

Totaal

-0,9%

-2,4%


1,5

4,0

1,0

2,0 1,1

0,5

1,0 0,3

0,0 -0,6

-0,2

0,7

0,0

0,0

2,3

1,9

0,7

1,9

0,7

-1,5

-0,2

-0,5

-1,1

-1,0

-0,9

-2,2

-2,4

-3,5

-2,0 -7,3

-4,0

-1,5 -6,0

-2,0

-8,0

-2,5 2003 2002

2005 2004

2007 2006

2009 2008

2011

2003

2010

2012

In %

2002

2005 2004

2007

2009

2006

2008

2011 2010


Werkgelegenheidsontwikkeling 2011-2012, naar sector

Verandering

Verandering

Abs.

In %

2012

Abs.

In %

2

0%

0

0,0%

2

0

0,0%

02 Industrie

22

1%

-1

-4,3%

49

-3

-5,8%

03 Bouwnijverheid

36

2%

-1

-2,7%

89

14

18,7%

04 Groothandel

46

3%

3

7,0%

100

-10

-9,1%

05 Detailhandel

787

46%

-28

-3,4%

6.164

-154

-2,4%

16

1%

2

14,3%

504

2

0,4%

250

14%

2

0,8%

1.324

-35

-2,6%


31

2%

3

10,7%

195

10

5,4%


45

3%

-2

-4,3%

406

-18

-4,2% -15,5%

01 Landbouw

06 Vervoer en opslag 07 Horeca

134

8%

-2

-1,5%

714

-131

11 Overheid

14

1%

-2

-12,5%

2.392

-98

-3,9%

12 Onderwijs

24

1%

3

14,3%

339

34

11,1%

125

7%

2

1,6%

1.734

38

2,2%

43

2%

3

7,5%

260

0

0,0%

153

9%

3

2,0%

359

-12

-3,2%

1.728

100%

-15

-0,9%

14.631

-363

-2,4%


13 Gezondheids- en welzijnszorg 14 Cultuur, sport en recreatie 15 Overige dienstverlening Totaal


61



62


Bijlagen


63


Bijlage 1: Overzicht naar gemeente en wijk Vestigingen 2012

Brunssum

West Noord Oost Zuid Centrum

Totaal Heerlen

Maria Gewanden - Terschuren Mariarade Hoensbroek - De Dem Nieuw Lotbroek De Koumen Vrieheide - De Stack Heerlerheide - Passart Heksenberg De Hei Rennemig - Beersdal Zeswegen - Nieuw Husken Schandelen - Grasbroek Meezenbroek - Schaesbergerveld Heerlen-Centrum Eikenderveld Woonboulevard - Ten Esschen Welten - Benzenrade Bekkerveld - Aarveld Caumerveld - Douve Weien Molenberg Heerlerbaan-Centrum Heerlerbaan-Schil De Beitel

Totaal Kerkrade

Kerkrade-West Kerkrade-Oost Kerkrade-Noord

Totaal Landgraaf

Schaesberg Nieuwenhagen Ubach over Worms

Totaal Nuth

Nuth Wijnandsrade Hulsberg Schimmert

Totaal Onderbanken

Onderbanken

Totaal Simpelveld

Simpelveld Bocholtz

Totaal Voerendaal

Voerendaal Klimmen

Totaal Totaal


Werkgelegenheid

2011-2012

abs.

abs.

346 286 246 125 503 1.506

-10 7 12 -1 -4 4

214 201 417 188 174 266 275 171 9 235 168 266 250 889 90 104 335 205 269 296 168 235 160 5.585

2011-2012

abs.

abs.

in %

-2,8% 2,5% 5,1% -0,8% -0,8% 0,3%

1.571 802 1.767 460 2.343 6.943

-27 -29 -47 -16 -49 -168

-1,7% -3,5% -2,6% -3,4% -2,0% -2,4%

-4 13 8 -7 -4 12 1 6 -1 -8 -3 16 -16 6 10 2 -13 8 20 -7 14 -4 0 49

-1,8% 6,9% 2,0% -3,6% -2,2% 4,7% 0,4% 3,6% -10,0% -3,3% -1,8% 6,4% -6,0% 0,7% 12,5% 2,0% -3,7% 4,1% 8,0% -2,3% 9,1% -1,7% 0,0% 0,9%

1.287 693 1.810 494 2.995 969 929 329 70 1.448 2.325 4.100 1.236 13.864 840 1.574 9.472 1.117 589 4.456 624 515 4.861 56.597

44 -4 49 -100 298 12 -54 5 -5 -49 -83 -85 -245 455 -7 -33 -233 -2 1 -13 11 -40 -632 -710

3,5% -0,6% 2,8% -16,8% 11,0% 1,3% -5,5% 1,5% -6,7% -3,3% -3,4% -2,0% -16,5% 3,4% -0,8% -2,1% -2,4% -0,2% 0,2% -0,3% 1,8% -7,2% -11,5% -1,2%

1.008 923 712 2.643

10 2 -4 8

1,0% 0,2% -0,6% 0,3%

9.417 5.164 2.550 17.131

-220 -263 -98 -581

-2,3% -4,8% -3,7% -3,3%

865 462 722 2.049

11 2 22 35

1,3% 0,4% 3,1% 1,7%

5.617 1.958 3.430 11.005

-120 -131 -72 -323

-2,1% -6,3% -2,1% -2,9%

568 142 272 278 1.260

-3 -4 13 8 14

-0,5% -2,7% 5,0% 3,0% 1,1%

4.606 341 752 796 6.495

-60 -13 -4 14 -63

-1,3% -3,7% -0,5% 1,8% -1,0%

500 500

7 7

1,4% 1,4%

1.096 1.096

-32 -32

-2,8% -2,8%

416 255 671

14 6 20

3,5% 2,4% 3,1%

1.423 747 2.170

30 31 61

2,2% 4,3% 2,9%

598 323 921

18 11 29

3,1% 3,5% 3,3%

2.007 659 2.666

-32 44 12

-1,6% 7,2% 0,5%

15.135

166

1,1%

104.103

-1.804

-1,7%

64

in %

2012


Bijlage 2: Overzicht naar sector en branche Vestigingen 2011

2012

Werkgelegenheid 2011-2012

Abs.

In %

Teelt van gewassen Fokken en houden van dieren Akkebouw in comb. met veehouderij Dienstverlening voor de landbouw Jacht en bosbouw Visserij en kweken van vis en schaaldieren Landbouw

161 137 25 45 5 0 373

161 122 25 44 7 0 359

0 -15 0 -1 2 0 -14

0,0% -10,9% 0,0% -2,2% 40,0%

Winning van delfstoffen Voedings- en genotmiddelen Textiel en textielprodukten Artikelen van hout (excl. meubels) Papierwaren, uitgeverijen en drukkerijen Chemische- rubber- en kunststofprodukten Glas, aardewerk, cement-, kalkprodukten Metalen en produkten van metaal Elektrische en optische apparaten Machines en apparaten Transportmiddelen Meubels Overige goederen en SW-bedrijven Elektriciteit, aardgas en warm water Afvalbehandeling en -recycling Industrie

6 49 51 28 49 52 32 103 19 42 9 70 92 6 32 640

6 48 46 26 49 52 31 98 18 43 9 69 96 6 31 628

Algemene burgerlijke en utiliteitsbouw Grond-, water- en wegenbouw Slopen van bouwwerken, grondverzet Bouwinstallatie Afwerking van gebouwen Gespecialiseerde werkzaamheden Bouwnijverheid

574 68 46 194 412 197 1.491

Handel in auto’s en aanhangers Gespecialiseerde reparatie van auto's Handel in auto-onderdelen en -accessoires Handel, reparatie van motorfietsen en onderdelen Handelsbemiddeling Groothandel in landbouwproducten Groothandel in voedings- en genotmiddelen Groothandel in ov. consumentenartikelen Groothandel in ICT-apparatuur Groothandel in machines, apparaten Overige groothandel Groothandel Voedings- en genotmiddelen Kleding, mode art. en textiel Schoenen, lederwaren en reisart. Persoonlijke verzorging Wonen en wooninrichting Huishoudelijke artikelen Consumentenelectronica Doe-het-zelf Vrije tijd en educatie Warenhuizen Overige detailhandel non food Apotheken Markthandel Detailhandel niet via winkel of markt Detailhandel


2011

2012

2011-2012 Abs.

In %

360 274 52 78 10 0 774

-9 -60 0 -4 3 0 -70

-2,4% -18,0% 0,0% -4,9% 42,9%

-3,8%

369 334 52 82 7 0 844

0 -1 -5 -2 0 0 -1 -5 -1 1 0 -1 4 0 -1 -12

0,0% -2,0% -9,8% -7,1% 0,0% 0,0% -3,1% -4,9% -5,3% 2,4% 0,0% -1,4% 4,3% 0,0% -3,1% -1,9%

52 1.098 233 63 537 2.416 320 1.884 546 747 95 268 6.096 400 535 15.290

54 1.004 229 57 510 2.347 315 1.922 295 687 105 257 5.991 387 547 14.707

2 -94 -4 -6 -27 -69 -5 38 -251 -60 10 -11 -105 -13 12 -583

3,8% -8,6% -1,7% -9,5% -5,0% -2,9% -1,6% 2,0% -46,0% -8,0% 10,5% -4,1% -1,7% -3,2% 2,2% -3,8%

597 67 43 194 413 193 1.507

23 -1 -3 0 1 -4 16

4,0% -1,5% -6,5% 0,0% 0,2% -2,0% 1,1%

1.615 391 188 1.136 949 589 4.868

1.529 340 165 1.093 872 586 4.585

-86 -51 -23 -43 -77 -3 -283

-5,3% -13,0% -12,2% -3,8% -8,1% -0,5% -5,8%

317 118 44 30 78 29 111 221 58 114 182 1.302

312 110 43 29 83 32 105 222 48 109 180 1.273

-5 -8 -1 -1 5 3 -6 1 -10 -5 -2 -29

-1,6% -6,8% -2,3% -3,3% 6,4% 10,3% -5,4% 0,5% -17,2% -4,4% -1,1% -2,2%

1.257 414 217 39 256 105 1.224 1.088 172 722 1.269 6.763

1.206 395 215 37 269 98 1.110 1.227 140 701 1.253 6.651

-51 -19 -2 -2 13 -7 -114 139 -32 -21 -16 -112

-4,1% -4,6% -0,9% -5,1% 5,1% -6,7% -9,3% 12,8% -18,6% -2,9% -1,3% -1,7%

405 263 56 129 153 52 97 47 342 9 52 41 136 254 2.036

393 251 55 124 151 53 89 46 349 9 44 41 125 293 2.023

-12 -12 -1 -5 -2 1 -8 -1 7 0 -8 0 -11 39 -13

-3,0% -4,6% -1,8% -3,9% -1,3% 1,9% -8,2% -2,1% 2,0% 0,0% -15,4% 0,0% -8,1% 15,4% -0,6%

4.678 1.042 332 548 905 276 378 501 1.232 490 116 362 249 830 11.939

4.705 977 313 540 913 268 358 493 1.193 467 108 352 240 839 11.766

27 -65 -19 -8 8 -8 -20 -8 -39 -23 -8 -10 -9 9 -173

0,6% -6,2% -5,7% -1,5% 0,9% -2,9% -5,3% -1,6% -3,2% -4,7% -6,9% -2,8% -3,6% 1,1% -1,4%

65

-8,3%


Bijlage 2: Overzicht naar sector en branche - vervolg Vestigingen 2011

2012


Abs.

In %

2011

2012

2011-2012 Abs.

In %

Vervoer per spoor Vervoer over de weg Vervoer over water Opslag Dienstverlening voor vervoer Post- en koeriersdiensten Vervoer en opslag

2 242 4 9 39 70 366

2 237 4 9 41 77 370

0 -5 0 0 2 7 4

0,0% -2,1% 0,0% 0,0% 5,1% 10,0% 1,1%

222 2.454 10 131 108 805 3.730

215 2.252 9 126 114 774 3.490

-7 -202 -1 -5 6 -31 -240

-3,2% -8,2% -10,0% -3,8% 5,6% -3,9% -6,4%

Hotels, pensions en conferentie-oorden Vakantiehuisjes, -bungalowparken e.d. Kampeerterreinen Overige logiesverstrekking Cafés Restaurants Cafetaria’s en ijssalons Kantines en catering Horeca

45 19 12 0 256 174 251 42 799

45 19 12 1 251 174 241 47 790

0 0 0 1 -5 0 -10 5 -9

0,0% 0,0% 0,0%

709 36 65 1 853 1.188 889 165 3.906

27 -1 -3 1 -74 -53 -54 -4 -161

4,0% -2,7% -4,4%

-2,0% 0,0% -4,0% 11,9% -1,3%

682 37 68 0 927 1.241 943 169 4.067

Banken Overige financiële intermediatie Verzekeringswezen en pensioenfondsen Financiële bemiddeling en advisering Financiële instellingen

36 17 13 208 274

29 16 13 201 259

-7 -1 0 -7 -15

-19,4% -5,9% 0,0% -3,4% -5,5%

605 535 3.526 775 5.441

557 514 3.679 747 5.497

-48 -21 153 -28 56

-7,9% -3,9% 4,3% -3,6% 1,0%

Uitgevers v. kranten, tijdschriften en software Prod. en distr. van radio, televisie en films Radio- en televisieomroepen Telecommunicatie Gegevensverwerking, webhosting Dienstverlening t.b.v. informatietechnologie Informatie en communicatie

33 54 3 17 24 416 547

30 61 3 15 33 428 570

-3 7 0 -2 9 12 23

-9,1% 13,0% 0,0% -11,8% 37,5% 2,9% 4,2%

90 111 9 69 566 1.167 2.012

88 118 9 38 574 1.366 2.193

-2 7 0 -31 8 199 181

-2,2% 6,3% 0,0% -44,9% 1,4% 17,1% 9,0%

193 137 334 303 605 462 21 239 93 122 122 57 45 148 2 2.883

198 140 332 335 633 470 23 231 106 123 118 51 44 141 2 2.947

5 3 -2 32 28 8 2 -8 13 1 -4 -6 -1 -7 0 64

2,6% 2,2% -0,6% 10,6% 4,6% 1,7% 9,5% -3,3% 14,0% 0,8% -3,3% -10,5% -2,2% -4,7% 0,0% 2,2%

870 583 786 672 912 1.094 218 459 104 420 973 158 158 2.150 453 10.010

842 583 759 722 916 1.017 224 445 114 424 774 144 156 2.106 453 9.679

-28 0 -27 50 4 -77 6 -14 10 4 -199 -14 -2 -44 0 -331

-3,2% 0,0% -3,4% 7,4% 0,4% -7,0% 2,8% -3,1% 9,6% 1,0% -20,5% -8,9% -1,3% -2,0% 0,0% -3,3%

32 10 7 6 8 63

31 8 7 6 8 60

-1 -2 0 0 0 -3

-3,1% -20,0% 0,0% 0,0% 0,0% -4,8%

4.832 1.062 100 408 1.418 7.820

4.846 942 99 376 1.407 7.670

14 -120 -1 -32 -11 -150

0,3% -11,3% -1,0% -7,8% -0,8% -1,9%

99 17 13 6 444 579

99 16 13 7 470 605

0 -1 0 1 26 26

0,0% -5,9% 0,0% 16,7% 5,9% 4,5%

2.016 1.440 849 1.455 1.001 6.761

2.022 1.307 915 1.496 1.043 6.783

6 -133 66 41 42 22

0,3% -9,2% 7,8% 2,8% 4,2% 0,3%

Handel en verhuur van onroerend goed Rechtskundige dienstverlening Accountancy, belastingadvies en adm. Overige zakelijke dienstverlening Advisering op het gebied bedrijfsvoering Architecten-, ingenieursbureaus Speur- en ontwikkelingswerk Onderzoeks-, reclame- en pr-bureaus Fotografie en ontwikkelen van foto's Verhuur van roerende goederen Uitzendbureaus en arbeidsbemiddeling Reisbemiddeling en reisorganisatie Beveiliging en opsporing Facility management en reiniging Callcenters Zakelijke dienstverlening Openbaar bestuur Justitie en politie Brandweer Overige overheidsdiensten Verplichte sociale verzekeringen Overheid Primair en speciaal onderwijs Voortgezet onderwijs MBO en educatie Tertiair onderwijs Overig onderwijs Onderwijs


66

-8,0% -4,3% -5,7% -2,4% -4,0%


Bijlage 2: Overzicht naar sector en branche - vervolg Vestigingen 2011

Ziekenhuizen Medische en tandheelkundige praktijken Paramedische en verloskundigenpraktijken Overige zorgaanbieders Verpleging, verzorging met overnachting Maatschap. dienstverl. zndr overnachting Gezondheids- en welzijnszorg Kunst Theaters, schouwburgen en evenementenhallen Culturele uitleencentra Musea, kunstgalerieën en -expositieruimten Dieren- en plantentuinen; natuurbehoud Loterijen en kansspelen Sport Overige recreatie Cultuur, sport en recreatie Bedrijfs-, werkgevers- en beroepsorg. Levensbeschouwelijke en politieke org. Reparatie van consumentenartikelen Wellness Uitvaartbranche Overige dienstverlening n.e.g. Overige dienstverlening

Totaal


2012


Abs.

In %

2011

2012

2011-2012 Abs.

In %

5 261 625 90 162 552 1.695

5 265 647 91 161 590 1.759

0 4 22 1 -1 38 64

0,0% 1,5% 3,5% 1,1% -0,6% 6,9% 3,8%

4.156 1.313 1.178 818 7.091 6.878 21.434

4.019 1.324 1.215 827 7.023 7.063 21.471

-137 11 37 9 -68 185 37

-3,3% 0,8% 3,1% 1,1% -1,0% 2,7% 0,2%

372 5 21 19 4 18 112 69 620

389 5 21 18 4 16 115 72 640

17 0 0 -1 0 -2 3 3 20

4,6% 0,0% 0,0% -5,3% 0,0% -11,1% 2,7% 4,3% 3,2%

477 97 153 95 103 168 557 582 2.232

497 97 144 91 97 154 542 618 2.240

20 0 -9 -4 -6 -14 -15 36 8

4,2% 0,0% -5,9% -4,2% -5,8% -8,3% -2,7% 6,2% 0,4%

3 71 106 962 19 140 1.301

3 72 108 983 22 157 1.345

0 1 2 21 3 17 44

0,0% 1,4% 1,9% 2,2% 15,8% 12,1% 3,4%

15 218 519 1.405 103 436 2.696

15 219 491 1.412 102 452 2.691

0 1 -28 7 -1 16 -5

0,0% 0,5% -5,4% 0,5% -1,0% 3,7% -0,2%

14.969

15.135

166

1,1%

105.907

104.103

-1.804

-1,7%

67


Bijlage 3: Overzicht naar vestigingsmilieu Vestigingen 2011

2011-2012

BEDRIJVENTERREINEN

Brunssum

Abs.

In %

39

1

2,6

398

372

-26

-6,5

11

10

-1

-9,1

186

174

-12

-6,5

1

1

0

0,0

3

3

0

0,0

Hendrik e.o.

12

12

0

0,0

152

150

-2

-1,3

Houserveld (Haefland)

41

45

4

9,8

193

182

-11

-5,7

5

5

0

0,0

15

22

7

46,7

5

4

-1

-20,0

39

44

5

12,8

Rode Beek

31

33

2

6,5

267

250

-17

-6,4

Autoboulevard Heerlen

31

34

3

9,7

619

622

3

0,5

Avantis

25

24

-1

-4,0

432

192

-240

-55,6

17

17

0

0,0

Beitel

100

101

1

1,0

C-Mill

41

48

7

17,1

De Kissel

48

48

0

0,0

108

107

-1

-0,9

Emma (Heerlen)

13

13

0

0,0

In de Cramer

47

48

1

2,1

Litscherveld

9

7

-2

-22,2

Nieuw Einde

8

8

0

0,0

Prinsenstraat e.o.

11

12

1

9,1

Smitzerveld

20

18

-2

-10,0

Baaks-Soureth

De Koumen

Ten Esschen

7

7

0

0,0

Trilandis

9

10

1

11,1

Weggebekker

9

10

1

11,1

Wijngaardsweg

59

55

-4

-6,8

Dentgenbach

90

87

-3

-3,3

Euregiopark

19

19

0

0,0

2

2

0

0,0

Julia

80

76

-4

Rodaboulevard I

80

87

Spekholzerheide

34

Sportstraat Kaalheide Willem Sophia

Haanrade Worm

Nuth

In %

2011-2012

38

Rimburgerweg

Landgraaf

2012

Emma (Brunssum)

Ora et Labora

Kerkrade

Abs.

2011

Bouwberg Emma III (Brunssum)

Heerlen

Werkgelegenheid

2012

Abdissenbosch

120

125

5

4,2

3.647

3.111

-536

-14,7

714

687

-27

-3,8

775

756

-19

-2,5

1.811

2.115

304

16,8

423

422

-1

-0,2

1.539

1.545

6

0,4

67

67

0

0,0

17

17

0

0,0

139

88

-51

-36,7

1.003

973

-30

-3,0

243

232

-11

-4,5

1.265

1.405

140

11,1

17

17

0

0,0

634

637

3

0,5

2.226

2.074

-152

-6,8

319

309

-10

-3,1

-5,0

7

7

0

0,0

7

8,7

535

548

13

2,4

36

2

5,9

815

772

-43

-5,3

12

12

0

0,0

2.242

2.245

3

0,1

16

18

2

12,5

241

248

7

2,9

420

436

16

3,8 -4,5

117

115

-2

-1,7

Abdissenbosch II

2

2

0

0,0

1.169

1.116

-53

Rukkener

4

4

0

0,0

201

201

0

0,0

Strijthagen

119

123

4

3,4

81

79

-2

-2,5

De Horsel

91

98

7

7,7

1.932

1.805

-127

-6,6

De Reuken

14

14

0

0,0

2.355

2.324

-31

-1,3

De Steeg

35

39

4

11,4

126

130

4

3,2

237

245

8

3,4

202

192

-10

-5,0

290

287

-3

-1,0

28.116

27.226

-890

-3,2

Simpelveld

Bocholtzerweg

18

18

0

0,0

Voerendaal

Lindelaufer Gewande

42

45

3

7,1

Totaal


1.481

1.511

30

68

2,0


Bijlage 3: Overzicht naar vestigingsmilieu -

vervolg

Vestigingen 2011

2012

STEDELIJKE DIENSTENTERREINEN

Heerlen

Kerkrade


Abs.

In %

19,0

-1

-3,0

917

899

-18

-2,0

6

2,9

12.799

13.283

484

3,8

2011-2012

2011

4,8

Coriopolis (SD)

31

33

2

6,5

Kantorenboulevard Heerlen (SD)

30

29

-1

-3,3

Schelsberg (SD)

7

7

0

0,0

Valkenburgerweg (SD)

9

9

0

0,0

Woonboulevard Heerlen (SD)

49

50

1

2,0

Zeswegen (SD)

21

25

4

Rodaboulevard II (SD)

33

32

207

213

Vestigingen

CENTRUMGEBIEDEN

Brunssum

Heerlen

Werkgelegenheid

Abs.

99

96

-3

-3,0

Brunssum-Noord

10

8

-2

-20,0

Treebeek-Noord

27

26

-1

-3,7

Akerstraat-Noord

15

16

1

6,7

Anjelierstraat

23

24

1

4,3 0,0

525

525

0

Heerlerbaan-De Bautsch

24

26

2

8,3

Heerlerheide-Kom

65

63

-2

-3,1 -11,1

Heksenberg Hoensbroek-Centrum Meezenbroek

2012

In %

Brunssum-Centrum

Heerlen-Centrum

In %

2,1 -2,6 3,4 23,0 -9,2 -0,2 1,3 -1,4

0,0

1

2012

Abs.

79 -6 59 404 -6 -2 11 -37

0

22

2011

2011-2012

3.768 221 1.820 2.160 59 844 838 2.674

6

21

Totaal

2012

3.689 227 1.761 1.756 65 846 827 2.711

6

Bedrijvenstrook Heerlerbaan (SD)

ABP Heerlen (SD)

2011

9

8

-1

120

120

0

0,0

9

8

-1

-11,1

2011-2012 Abs.

In %

642 168 145

649 174 138

7 6 -7

1,1 3,6 -4,8

68 111 5.077 172 371 30 712 50 3 1.373 81 97 244 39

65 132 4.842 177 364 28 715 48 3 1.326 81 91 244 39

-3 21 -235 5 -7 -2 3 -2 0 -47 0 -6 0 0

-4,4 18,9 -4,6 2,9 -1,9 -6,7 0,4 -4,0 0,0 -3,4 0,0 -6,2 0,0 0,0

127 151 428 92 1.706 374

129 137 438 95 1.628 362

2 -14 10 3 -78 -12

1,6 -9,3 2,3 3,3 -4,6 -3,2

745 313 224

723 305 226

-22 -8 2

-3,0 -2,6 0,9

Molenberg-Zondagstraat

1

1

0

0,0

Stationsgebied Heerlen

19

20

1

5,3

Van weerden Poelmanstraat

11

12

1

9,1

Welten

17

19

2

11,8

Willemstraat

39

37

-2

-5,1

Zeswegen

14

15

1

7,1

Bleijerheide

23

24

1

4,3

Chevremont

55

54

-1

-1,8

Eygelshoven

43

41

-2

-4,7

Hertogenlaan

4

4

0

0,0

149

145

-4

-2,7

Spekholzerheide

58

61

3

5,2

Op de Kamp-Raadhuisplein

52

52

0

0,0

Schaesberg

60

58

-2

-3,3

Waubach

45

44

-1

-2,2

Hulsberg

15

13

-2

-13,3

Nuth

69

65

-4

-5,8

129 368

124 358

-5 -10

-3,9 -2,7

Onderbanken

Schinveld

38

36

-2

-5,3

209

198

-11

-5,3

Simpelveld

Bocholtz

15

14

-1

-6,7

Simpelveld

55

58

3

5,5

73 455

71 464

-2 9

-2,7 2,0

Kerkrade

Kerkrade-Centrum

Landgraaf

Nuth

Voerendaal

Drossaert de Limpensplein Voerendaal

Totaal


1

3

2

200,0

34

32

-2

-5,9

1 216

56 201

55 -15

5.499,9 -6,9

1.743

1.728

-15

-0,9

14.994

14.631

-363

-2,4

69


Bijlage 4: Onderzoeksverantwoording 1 Inleiding

Deze rapportage is gebaseerd op gegevens uit het Vestigingenregister Limburg (VRL) dat door Etil wordt beheerd. Het VRL is een belangrijke informatiebron, onder meer voor overheden zoals provincie en gemeenten. Het register geeft inzicht in de economische structuur en ontwikkeling in een gemeente, wijk, winkelgebied of op een bedrijventerrein. Daarnaast geeft het VRL een overzicht van de in de gemeente gevestigde bedrijven. VRL-gegevens worden onder andere benut voor bestemmingsplannen, structuurschetsen, verkeersprojecten, milieu- en werkgelegenheids-beleid en mobiliteitsbeheersing openbaar vervoer. In deze bijlage worden opzet en werkwijze van het VRL nader beschreven. Hierbij komen achtereenvolgens aan de orde: de achtergrond van het VRL, de opzet en structuur van het VRL, de werkwijze van het VRL en de verantwoording over de gegevens die ontleend zijn aan het 'Vestigingenregister 2012' en waarop deze rapportage gebaseerd is. Het VRL is gericht op registratie van alle in Limburg gevestigde bedrijven en instellingen. Per 1 april 2012 stonden in het VRL in totaal circa 82.000 bedrijven en instellingen geregistreerd. Dit vestigingenbestand wordt normaliter op gemeenteniveau aangevuld met landbouwtellingen van het CBS betreffende vestigingen en arbeidsplaatsen in de landbouwsector. Voorwaarde voor registratie is dat er in de betrokken vestigingen betaalde arbeid wordt verricht. Daarbij kan het zowel gaan om zelfstandige vestigingen alsook om hoofd- en nevenvestigingen. De gegevens die in het kader van het Vestigingenregister Limburg worden verzameld, bestaan uit een viertal componenten: vestigingen (adres, type activiteit); werkgelegenheid (fulltime, parttime, uitzendkrachten); gebruiksoppervlakte in m² (ruimtegebruik, winkelvloeroppervlakte en -behoefte); aanbod van bedrijfsonroerendgoed (BOG-aanbod) (winkel-, kantoor-, bedrijfspanden). In de voorliggende rapportage wordt ingegaan op de twee eerste aspecten.

2 Achtergrond VRL

In 1968 begon het Directoraat-Generaal voor de Arbeid van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SoZaWe) met het opzetten van een vestigingenregister. Dit was destijds vooral gericht op de verwerking van gegevens over bedrijfsongevallen en beroepsziekten en omvatte alleen vestigingen met twintig of meer arbeidsplaatsen. Vanaf 1973 is dit register, dankzij de samenwerking met het Directoraat-Generaal voor de Arbeidsvoorziening, uitgebreid met vestigingen met tien tot en met twintig arbeidsplaatsen. Na een ministeriële beslissing is dit register omgebouwd tot een Landelijk Informatie Systeem Arbeidsorganisaties (LISA). Het register is qua organisatie opgebouwd uit zogenaamde regionale registerhouders. Vanaf 1989 actualiseert Etil jaarlijks het register betreffende vestigingen in Limburg (Vestigingenregister Limburg: VRL), waarbij sinds dat jaar ook vestigingen met minder dan tien personen worden geregistreerd in het VRL. In 1992 heeft het Ministerie de deelname en financiering aan LISA beëindigd. Hierbij werd het regionale Limburgse register (VRL) formeel aan Etil overgedragen. Sinds 1995 werken de regionale registerhouders in Nederland samen in de nieuwe Stichting LISA (Landelijk Informatie Systeem voor Arbeidsplaatsen en vestigingen). Daardoor bestaat sinds 1996 weer een landelijk dekkend bestand. In de afgelopen jaren heeft het VRL verschillende kwaliteitsverbeteringen doorlopen; zo is onder andere sinds enkele jaren een automatische koppeling met het Handelsregister van de Kamer van Koophandel tot stand gebracht, waarbij de maandelijkse mutaties in het Handelsregister (na controle) in het VRL worden geïntegreerd. Sinds 2001 wordt het register uitgebreid van een sociaal-economisch register naar een sociaal en ruimtelijk economisch register. In het kader van deze uitbreiding worden naast werkgelegenheidsgegevens ook vastgoedgegevens en gegevens over bedrijfsonroerendgoed opgenomen. Dit betreft oppervlaktegegevens van perceel-, winkel-, kantoren- en overige bedrijfsruimte en uitbreidingsbehoefte, gegevens betreffende huur- en koopprijzen en concrete grootschalige bouwplannen betreffende winkel-, kantoor- en bedrijfsruimten. Ook de XY-coördinaten van de vestigingen zijn in het register geïntegreerd, zodat de informatie in het VRL ook op kaart inzichtelijk is en is de iformatie uit de BAG in het register geïntegreerd. Op basis van het adressenbestand in het VRL wordt het register ook gebruikt voor de BOG-monitor (monitor aanbod/transacties bedrijfsonroerendgoed). Hierdoor is het register in de loop der jaren uitgebouwd tot een integraal ruimtelijk-economisch vastgoedregister dat ingaat op het aanbod en


70


Bijlage 4: Onderzoeksverantwoording - vervolg 3 Landbouwtellingen CBS - uitzonderingspositie agrarische sector tot 2009

De gegevens zijn beschikbaar voor alle Limburgse vestigingen van bedrijven en instellingen die in het VRL zijn opgenomen. Tot 2009 vormde de agrarische sector hierop een uitzondering. De agrarische sector was tot dan toe een apart onderdeel van het VRL. Voor gegevens van de agrarische sector maakte het VRL van oudsher gebruik van de landbouwtellingen van het CBS. Deze statistieken hadden betrekking op vestigingen met activiteitencode 011 (akker- en tuinbouw), 012 (fokken en houden van dieren) en 013 (akker- en tuinbouw in combinatie met het fokken en houden van dieren). Deze codering is gerelateerd aan de standaard bedrijvenindeling (SBI’93) van het CBS. De landbouwtellingen van het CBS werden tot 2009 ieder jaar op gemeenteniveau in het VRL geïntegreerd. Sinds 2009 zijn de landbouwvestigingen in het VRL opgenomen en zijn dus gegevens beschikbaar over agrarische bedrijven op vestigingsniveau.

4 Werkwijze onderhoud VRL

Het VRL moet worden onderhouden. Hiervoor worden verschillende bronnen gebruikt. De belangrijkste zijn: - VRL-enquête (jaarlijks); door de jaarlijkse enquêtering wordt het VRL ‘opgeschoond’; dit wil zeggen dat met name de enquêtes die onbestelbaar terugkomen een waardevol instrument zijn om adresgegevens en/of vestigingen te controleren. Daarnaast is deze enquête de belangrijkste bron om de actuele werkgelegenheidsgegevens te verkrijgen. - (mutatie)abonnement Kamer van Koophandel (maandelijks); - gemeentelijke gegevens c.q. bedrijvenregisters; bij gemeentelijke participatie wordt de betreffende gemeente gevraagd om alle hun bekende vestigingen en/of mutaties aan Etil te melden. Ook gemeentegidsen vormen, vooral voor de quartaire sector (waaronder overheid en onderwijs en gezondheidsen welzijnszorg), een belangrijke informatiebron; - media; in kranten en weekbladen wordt in bedrijfseconomische rubrieken regelmatig melding gemaakt van nieuwe bedrijfsvestigingen, verhuizingen of faillissementen en ontwikkelingen op bedrijventerreinen; - internetsites van bedrijven en verzamelsites van brancheorganisaties, adresgidsen, telefoonboeken, gouden gids, jaarverslagen van bedrijven; met name voor (semi-)overheidsinstellingen die niet verplicht zijn zich bij een Kamer van Koophandel in te schrijven; - gevelcontrole; incidenteel wordt veldwerk/gevelcontrole gedaan om de actuele vestigingssituatie van bedrijven op te nemen. De nadruk ligt meestal op winkelcentra, bedrijventerreinen en kantoorconcentraties c.q. -locaties. - Jaarverslagen en centrale (landelijke en provinciale) berichtgevers. De werkwijze bij het verzamelen en verwerken van gegevens uit de twee belangrijkste bronnen van informatie wordt hieronder nader toegelicht. VRL-enquête Doel van de VRL-enquête is informatie te verwerven over actuele vestigingen, werkgelegenheid en vastgoedgegevens. Alleen de agrarische sector (landbouwbedrijven) valt buiten de enquête. De VRL-enquête is de belangrijkste bron voor actuele werkgelegenheidsgegevens. De vestigingen vermeld in het VRL vormen de populatie die als basis dient voor de schriftelijke enquête. Deze wordt jaarlijks gehouden met als peildatum 1 april. Deze peildatum is gekozen omdat deze maand een zo neutraal en evenwichtig mogelijk beeld geeft van de werkgelegenheidsomvang bij bedrijven en instellingen. Zo worden seizoensinvloeden zo veel mogelijk geneutraliseerd. Uitdraaien uit het VRL hebben sinds 2002 dus betrekking op de peildatum 1 april.

De enquête werd tot 2003 in even jaren integraal en in de oneven jaren op basis van een steekproef uitgevoerd. Daarbij werd een steekproef genomen onder vestigingen met minder dan vijf arbeidsplaatsen met een fractie van 1:10 uit de totale populatie. Vestigingen met vijf of meer arbeidsplaatsen werden ieder jaar benaderd. Met ingang van 2003 wordt de VRL-enquête ieder jaar integraal gehouden onder vestigingen van meer dan één werkzame persoon. Hierdoor ontstaat ook met betrekking tot de kleinere vestigingen (met minder dan vijf arbeidsplaatsen) een betrouwbaarder beeld van de werkgelegenheid.


71


Bijlage 4: Onderzoeksverantwoording - vervolg Mutatieabonnement Kamer van Koophandel Sinds 2001 maakt Etil voor het onderhoud van het VRL gebruik van een volledig mutatieabonnement van het handelsregister van de Kamer van Koophandel, waarbij opvoeringen, afvoeringen en mutaties van vestigingen op geautomatiseerde wijze worden aangeleverd en verwerkt. In 2001 is, met terugwerkende kracht, gebruik gemaakt van het volledige bestand van de Kamer van Koophandel (KvK-bestand); dit wil zeggen dat de vestigingen die reeds aanwezig waren in het VRL met het Handelsregister zijn gekoppeld en vestigingen die ontbraken in het VRL zijn toegevoegd. Sindsdien wordt op basis van het mutatieabonnement van de KvK maandelijks onderzocht welke mutaties relevant zijn voor het VRL. Daarbij kunnen zowel vestigingen worden gekoppeld (het KvK-nummer en het tabblad met KvK-gegevens wordt aan de vestiging toegevoegd) als worden opgevoerd en afgevoerd.

Daarnaast worden maandelijks adreswijzigingen en andere wijzigingen in het VRL doorgevoerd. Voordat de mutaties worden opgenomen in het VRL, vindt er eerst een controle plaats op de relevantie van de mutaties voor het VRL. Bedrijven c.q. vestigingen die niet-relevant worden geacht (lege BV’s, juridische constructies, bedrijven waar geen mensen werken) worden opgenomen in het “Niet-relevant vestigingenregister (NRVR)”. Kwaliteit en volledigheid Vanaf 2001 heeft het VRL met terugwerkende kracht, onder andere dankzij de koppeling met het Handelsregister van de Kamer van Koophandel, een grote kwaliteitsverbetering doorgemaakt. Daardoor zijn ook steeds meer kleinere vestigingen goed vertegenwoordigd in het VRL. Ruim 9.000 vestigingen zijn in 2002 aan het register toegevoegd die ten onrechte nog niet in het VRL waren opgenomen. Deze vestigingen zijn met terugwerkende kracht in het register ingevoerd, zodat de tijdreeksen consistent blijven. Het betreft voor 98% vestigingen waar alleen parttimers of waar één tot en met vier arbeidsplaatsen werkzaam zijn. Doordat het kleinere vestigingen met minder dan vijf arbeidsplaatsen betrof, is de invloed op de werkgelegenheidsstructuur en -ontwikkeling minimaal. Een grotere invloed heeft deze kwaliteitsverbetering gehad op de vestigingenstructuur en -ontwikkeling; met name in absolute zin.

Het VRL gaat uit van een volledigheidspercentage betreffende het aantal vestigingen van naar schatting circa 95%. Voor de jaarlijkse werkgelegenheidsactualisatie wordt uitgegaan van een responspercentage van minimaal 60% (op basis van het aantal werkzame personen).

5 VRL onderzoeksverantwoording 2012 VRL-actualisatie 2012: enquête-uitzet In 2012 is de enquêtering wederom onder nagenoeg alle vestigingen van bedrijven en instellingen in Limburg. In 2012 bedroeg het aantal aangeschreven vestigingen in de gemeente Nuth circa 15.140 vestigingen. VRL-actualisatie 2012: respons De respons van de VRL-actualisatie betreffende de werkgelegenheidsactualisatie werd in 2012 grotendeels bepaald door de jaarlijkse werkgelegenheidsenquête. De enquête is in april 2012 uitgezet, waarna in juni een rappel volgde. Vervolgens zijn alle vestigingen vanaf 20 werkzame personen (fulltime) die nog niet gerespondeerd hadden nogmaals telefonisch benaderd. Daarnaast vormen ook het handelsregister (vooral betreffende nieuwe oprichtingen), websites, jaarverslagen van bedrijven en krantenartikelen in de regionale dagbladen (reorganisaties, nieuwe vestigingen en faillissementen) een belangrijke bron. De volgende tabel geeft de responsverantwoording schematisch weer.


72


Bijlage 4: Onderzoeksverantwoording - vervolg Responsverantwoording VRL-actualisatie 2012 Vestigingen

Opgave via vestiging Opgave via externe bron

Werkgelegenheid

Abs.

In %

Abs.

In %

22.332

27%

211.718

40%

1.199

1%

7.592

1%

1.448

2%

95.197

18%

Ophoging

57.063

70%

211.052

40%

Totaal

82.042

100%

525.559

100%

Opgave via totaalopgave

Opgave via vestiging: via enquête (post, digitaal), telefonisch rappel, jaarverslagen Opgave via externe bron: media, Kamer van Koophandel Opgave via totaalopgave: opgave van ondernemingstotaal (vervolgens inschatting vestigingstotalen) Ophoging: op basis van respons rekening houdende met grootteklasse en economische activiteit

De non-respons is opgehoogd met behulp van het in het VRL aanwezige ophoogmodule op basis van de groei van de gerespondeerde vestigingen; daarbij is rekening gehouden met de economische activiteit en de grootteklasse van de vestigingen.

6 VRL-actualisatie : doorgevoerde mutaties

Naast de actualisering van werkgelegenheidsgegevens, worden ook andere mutaties in het Vestigingenregister uitgevoerd. Het betreft deels een actualisatie, maar deels ook kwaliteitsverbeteringen (bijvoorbeeld aanpassingen in benaming van vestigingen). In het volgende overzicht zijn de in de periode april 2011 - maart 2012 doorgevoerde mutaties weergegeven. Mutatieverantwoording adreswijzigingen

4.346

naamswijzigingen

2.616

opvoeringen van vestigingen

9.766

afvoeringen van vestigingen

8.965

wijziging van economische activiteit

450

wijzigingen wp-verschillen

979

wijzigingen betreffende start-/einddatum

324 373

koppeling met handelsregister

27.819

Totaal

7 Overige opmerkingen

In het Vestigingenregister Limburg (VRL) vinden regelmatig worden de belangrijkste vernieuwingen en veranderingen genoemd:

innovaties

plaats.

In

het

volgende

overzicht

- In 2002 zijn alle winkelgebieden in Limburg door etil afgebakend en in het register opgenomen ten behoeve van het Etil informatieproduct 'Winkelgebieden in Kaart'. Deze afbekening wordt wordt momenteel ten behoeve van de Limburgse kantoren- en detailhandelsmonitor (in ontwikkeling, publicatie voorjaar 2013) op basis van BAG-gegevens (Basisregistratie Adressen en Gebouwen) aangepast en deels uitgebreid. Daarbij worden de Limburgse centrum- en stationsgebieden op pand c.q. adresniveau opnieuw afgebakend (CiK; Centrumgebieden in Kaart). In "CiK" wordt ingegaan op de vestigingen en werkgelegenheidsstructuren en -ontwikkelingen, winkelvloeroppervlakte, leegstand, dynamiek en aanbod van bedrijfsonroerendgoed in de Limburgse centrumgebieden.


73


Bijlage 4: Onderzoeksverantwoording - vervolg - Sinds 2002 worden in het register ook ruimtelijke gegevens gemonitord. In de jaarlijkse VRL-enquête onder alle Limburgse bedrijfsvestigingen zijn vragen opgenomen over de huidige locatie (gebruiksoppervlakte in m²). Het betreft daarbij de volgende gegevens: perceeloppervlakte, totale bedrijfsvloeroppervlakte, winkelruimte, kantoorruimte, overige bedrijfsruimte en uitbreidingsbehoefte. - Sinds 2003 worden per kwartaal het aanbod en transacties van het bedrijfsonroerendgoed in Limburg door Etil gemonitord. Indien gewenst kunnen deze gegevens in een VRL-participatie geïntegreerd worden, al dan niet gecombineerd met kwartaalrapportages. Zo worden vanaf 2009 per kwartaal vastgoedrapportages samengesteld in het kader van het Etil-infoproduct "BOG-monitor Limburg". - In 2006 is een integrale koppeling tot stand gebracht tussen het Vestigingenregister en de provinciale bedrijventerreinenmonitor REBIS op kavelniveau. Dat wil zeggen dat per (uitgegeven) kavel op de Limburgse werklocaties bekend is welk bedrijf er is gevestigd. Tevens is de bedrijvendynamiek in beeld te brengen betreffende oprichtingen, opheffingen en verhuisbewegingen van, naar en tussen werklocaties. - Op basis van het VRL is in 2008 de jaarlijkse monitor "Gemeente(n) aan het Werk" ontwikkeld die jaarlijks wordt geactualieerd. In deze rapporatges wordt op provinciaal, regionaal en gemeentelijk niveau de lokale en regionale economie op basis van VRL-gegevens geanalyseerd en gerapporteerd. - In 2008 zijn in het register van alle adressen de X- en Y-coördinaten opgenomen. Hierdoor zijn diverse thematische kaarten bij Etil beschikbaar over de spreiding van bepaalde branches in Limburg. Deze kaarten kunnen op aanvraag samengesteld worden. Sinds 2012 wordt daarbij gebruik gemaakt van de X/Y-coördinaten zoals deze in de BAG (Basisregistratie Adressen en Gebouwen) worden geregistreerd. -

In 2009 zijn individuele landbouwvestigingen op adresniveau in het register geïntegreerd. Voorheen werden de landbouwvestigingen op gemeenteniveau op basis van de CBS-landbouwtellingen in het register geïntegreerd.

- In 2009 heeft het CBS betreffende de sectoren brancheindeling een grootschalige SBI-conversie uitgevoerd. In het kader van deze conversie is de oude codering SBI'93 omgezet naar SBI2008. Deze conversie is met terugwerkende kracht ook in het register uitgevoerd, zodat de tijdreeksen consistent blijven. Op te merken is dat de analyses in de voorgaande rapportages niet meer vergelijkbaar met de analyses in de voorliggende rapportage. - In 2009 is het ‘oude’ Handelsregister door een wetswijziging gewijzigd in het Nieuwe Handels-register dat deel uit maakt van het stelsel van basisregistraties. Het nieuwe Handelsregister heeft meer functies dan het huidige register. Bovendien is het uitgebreider, met 15% meer inschrijvingen. In het Nieuwe Handelsregister zijn namelijk ook groepen geregistreerd die voorheen niet inschrijvingsplichtig waren. Bijvoorbeeld eenmanszaken in de landbouw, vrije beroepsbeoefenaren, maar ook ministeries en gemeenten. Alhoewel deze vestigingen in het VRL voor een groot deel al waren opgenomen op basis van andere bronnen, zijn nog een groot aantal ‘nieuwe’ vestigingen gevonden. De opname van deze vestigingen in het VRL is zo veel als mogelijk met terugwerkende kracht uitgevoerd. Etil acht het echter waarschijnlijk dat een deel van de nieuwe inschrijvingen niet met terugwerkende kracht in het Handelsregister zijn opgenomen, zodat de juiste oprichtingsdatum niet bekend is. Hierdoor kunnen bijvoorbeeld vestigingen betreffende de vrije beroepen die voorheen niet inschrijvingsplichtig waren een grote vestigingengroei vertonen. De effecten op de werkgelegenheids-groei zijn echter beperkt, omdat het vooral zzp-ers betreft. - In 2012 is de BAG (Basisregsitratie Adressen en Gebouwen) geïntegreerd in het Vestigingenregister Limburg. Dit wil zeggen dat het register gebruik maakt van de adressen zoals deze in de BAG zijn opgenomen. In het VRL zijn daarnaast ook BAG-gegevens opgenomen, zoals het identificatienummer van het verblijfsobject, het adres, de XY-coördinaten, het gebruiksdoel en de gebruiksvloersoppervlakte van het verblijfsobject. - In 2012 is in opdracht van de Provincie Limburg Etil gestart met de ontwikkeling van een kantoren- en detailhandelsmonitor. Deze monitors (publicatie naar verwachting in april 2013) worden in 2013 geïntegreerd in het register betreffende de voorraadbestanden, de economische benutting van het kantoren- en winkelvastgoed en de verhuurbare oppervlakte (vvo). Ten behoeve van deze monitors heeft Etil de afbakening van de winkelgebieden verder doorontwikkeld naar centrumgebieden (inclusief de afbakening van de Limburgse stationsgebieden (met een intercity-aansluiting). Etil; Vestigingenregister Limburg (VRL)

74


Bijlage 5: Begrippen en definities Vestigingen Het VRL is een vestigingenregister van bedrijven en instellingen in Limburg. Onder een ‘vestiging’ wordt

verstaan: “een locatie van een onderneming, instelling of zelfstandige beroepsbeoefenaar; dat wil zeggen elke fabriek, werkplaats, winkel of andere bedrijfsruimte, dan wel elk complex daarvan, waarin of van waaruit een economische activiteit, andere (niet-economische) activiteit of zelfstandig (vrij) beroep ter verkrijging van inkomsten wordt uitgeoefend. Een praktische uitwerking van deze definitie is het stellen van de vraag: “Wordt er betaald werk verricht ofwel verricht men werkzaamheden ter verkrijging van inkomsten?” Werkgelegenheid Onder werkgelegenheid worden geregistreerd: de arbeidsplaatsen van meewerkende eigenaren (directie, bedrijfshoofden) en meewerkende gezinsleden, zelfstandige beroepsbeoefenaren, werknemers in loondienst, personen op bedrijfsscholen en thuiswerk(st)ers voorzover zij voorkomen op de loonlijst van de vestiging, op-/afroepkrachten voor zover feitelijk werkzaam op de vestiging. Uitzendkrachten worden in het Vestigingenregister Limburg apart geregistreerd. In de voorliggende rapportage wordt, indien niet anders vermeld, uitgegaan van het totaal aantal arbeidsplaatsen c.q. de totale werkgelegenheid (fulltime en parttime in dienst + uitzendkrachten). Bij het bepalen van het aantal arbeidsplaatsen gelden de volgende uitgangspunten: - er is geen uitsluiting op basis van leeftijd. Dit wil zeggen dat de arbeidsplaatsen van iedereen die volgens de wet mag werken, worden meegeteld; - arbeidsplaatsen van langdurig zieken (meer dan 1 jaar) worden niet meegeteld; - arbeidsplaatsen van stagiaires en vrijwilligers worden niet meegeteld. - uitzenkrachten worden bij inlenende instelling geregistreerd. - gedetacheerden worden bij uitlenende instellingen geregistreerd. - WSW-ers worden bij uitlenende instellingen (SW-bedrijven) geregistreerd. Arbeidsplaatsen versus werkzame personen Personen met meer dan één baan bij verschillende bedrijven of instellingen kunnen meermalen worden geteld. Per afzonderlijke vestiging bezien, is het aantal arbeidsplaatsen en het aantal werkzame personen per definitie aan elkaar gelijk. Fulltime en parttime Het VRL maakt onderscheid in fulltime en parttime arbeidsplaatsen. Onder fulltime werkgelegenheid worden alle arbeidsplaatsen geteld waar 12 uur of meer per week wordt gewerkt. Parttime arbeidsplaatsen variëren in omvang dus van 1 tot 12 uur per week. Vestigingsmilieus De term vestigingsmilieus wordt in deze rapportage gebruikt als verzamelnaam voor bedrijventerreinen, stedelijke dienstenterreinen en centrumgebieden. Hierbij zijn de bedrijventerreinen en de stedelijke dienstenterreinen afgebakend op basis van de provinciale bedrijventerreinenmonitor REBIS (Regionaal Economisch Bedrijventerreinen Informatie Systeem). De stedelijk dienstenterreinen zijn overigens grootschalige dienstenlocatie, onderverdeeld in: stedelijke diententerreinen (R): grootschalige detailhandellocaties en stedelijke dienstenterreinen (K): grootschalige kantorenlocaties. De afbakening van centrumgebieden is door Etil in het kader haar informatieproduct "Centrumgebieden in Kaart" (CiK) afgebakend. De centrumgebieden zijn grotendeels gelijk aan winkelgebieden. In deze afbakening zijn ook de zeven stedelijke stationsgebieden in Limburg opgenomen (Venlo, Weert, Roermond, Sittard, Heerlen en Maastricht) met een intercity-aansluiting. SBI 2008 De Standaard Bedrijfs Indeling van het CBS wordt in het Vestigingenregister Limburg gebruikt om de verschillende sectoren en branches in beeld te brengen. De SBI 2008 is gebaseerd op de indeling van de Europese Unie (NACE Rev 2) en op die van de Verenigde Naties (ISIC Rev 4). Deze indelingen worden ongeveer eens in de 15 jaar geactualiseerd. Van de laatste, in 2006/2007 gewijzigde, internationale indelingen is de nieuwe SBI 2008 afgeleid die vanaf 1-1-2008 de SBI’93 vervangt. De structuur van de SBI 2008 bestaat net als die van de SBI’93 uit vijf cijfers, waarbij de eerste vier cijfers, op een aantal uitzonderingen na, gelijk zijn aan de NACE Rev 2. Op het niveau van de afdelingen, aangegeven door twee cijfers, stemmen SBI 2008 en NACE Rev 2 overeen met de ISIC Rev 4. Indien ontwikkelingen in de economie daar aanleiding toe geven wordt de structuur van de SBI geactualiseerd. Dit gebeurt niet meer dan één maal per jaar en wel per januari en betreft de "Nederlandse" vijfde digit. De enige wijziging tot nu toe is de uitsplitsing in de SBI 47.91 "Detailhandel via postorder en internet" in 8 subgroepen die heeft geleid tot de


75


Bijlage 6: Afbakening speerpuntsectoren Toerisme & Recreatie

Zorg & zorggerelateerde branches

Attractieparken

93211

Zorg

Pret- en themaparken

Cultuursector

86101


verzorgend

86102

Ambulancediensten/centr. post.

verzorgend

91021

Monumentenzorg

86103

Arbobegeleiding/reïntegratie

verzorgend

9103

Musea

86104

Categorale ziekenhuizen

stuwend

8621

Geestelijke gezondheidszorg

verzorgend

Detailhandel

45194

Handel/rep. v.caravans

86221

Gezondheidscentra

verzorgend

47644

Winkels kampeerartikelen

86222

Medische laboratoria

verzorgend

47789

Winkels overige art.

86231

Ov.paramed.praktijken

verzorgend

86232

Praktijken fysiotherapeuten

verzorgend

Horeca

55101

Cafés

86911

Praktijken med. specialisten

stuwend

55102

Cafetaria's, lunchrooms, e.d.

86912

Praktijken psychiaters

verzorgend

56101

Hotel-restaurants

86913

Praktijken psychotherapeuten

verzorgend

56102

Hotels

86919

Praktijken tandheelkunde

verzorgend

56103

IJssalons

86921

Praktijken van huisartsen

verzorgend

5630

Restaurants

86922

Praktijken van tandartsen

verzorgend

86923

Praktijken verloskundigen

verzorgend

Kampeersector

55202

Jeugdherbergen/vakantiekampen

86924

Preventieve gezondheidszorg

verzorgend

5530

Kampeerterreinen

86925

Samenwerkingsorg. gezondh.

verzorgend

5590


86929

Universitair medische centra

stuwend

7721

Verh.v.sport- en recreatieart.

Welzijnszorg

Openlucht recreatie

8710

Ambulante jeugdzorg

verzorgend

91041

Dieren-/plantentuinen, e.d.

8720

Huizen niet-verstand gehandic.

verzorgend

91042

Natuurbehoud

87301

Huizen verstand. gehandic.

verzorgend

87302

Jeugdzorg met overnachting

verzorgend

87901

Maatschappelijk opvang

stuwend

87902

Thuiszorg

verzorgend

88101

Verpleeghuizen

verzorgend

88991

Verzorgingshuizen

verzorgend

Particulier verhuur (logies)

55201

Verh.v.vakantiehuisjes/appart.

Promotie/informatie

7990

Informatie gebied toerisme

Reissector

7911

Reisbemiddeling

7912

Reisorganisatie

Zorggerelateerde industrie

Transportsector

1086

Inst. van overige toebehoren

stuwend

2110

Inst.v.elektro/optische app.

stuwend

4910

Binnenvaart (passagiersvaart)

2120

Rep. van overige apparatuur

stuwend

4932

Ongeregeld personenvervoer

2660

Rep.v.elektro/optische app.

stuwend

49391

Personenvervoer door de lucht

2670

Tandtechnische bedrijven

stuwend

5030

Personenvervoer per spoor

2731

Verv.v.bestralingsapp. e.d.

stuwend

5110

Verh.en lease v.vrachtwagens

3092

Verv.v.farmaceutische grondst.

stuwend

77111

Verhuur personenauto’s

32501

Verv.v.farmaceutische prod.

stuwend

7712

Vervoer per taxi

32502

Verv.v.fietsen/invalidenwagens

stuwend

3313

Verv.v.gehomog. voeding

stuwend

Watersportsector

3012

Bouw v.sport-/recreatievaart.

3319

Verv.v.kabels v.optische vezel

stuwend

3315

Jachthavens

3323

Verv.v.med.instr.en hulpmid.

stuwend

47642

Rep. en onderhoud van schepen

3329

Verv.v.optische instr.en app.

stuwend

93291

Winkels in watersportartikelen


46436

Apotheken

verzorgend

46461

Grth. in farmaceutische prod.

stuwend

46462

Grth. in optische artikelen

stuwend

47292

Grth.in med.en tandheelk. prod

stuwend

4773

Winkels drogisterij-artikelen

verzorgend

47741

Winkels in natuurvoeding/ref.

verzorgend

47742

Winkels in optische artikelen

verzorgend

47782

Winkels med.en orthop. art.

verzorgend



76

72112

Biotechnologisch speur-/ontwik

stuwend

72193

Crematoria, mortuaria/begraafp

verzorgend

7220

Speur-/ontwikkelingsw gezondh.

stuwend

96031

Speur-/ontwikkelingsw. maatsch

stuwend

96032

Uitvaartverzorging

verzorgend


Bijlage 7: Vastgoedkaart Limburg (VKL)


77


Parkstad Limburg aan het Werk de regionale economie in beeld

Recommend Documents