Limburg aan het Werk Vestigingen & Werkgelegenheid

Limburg aan het Werk 2011

Vestigingen & Werkgelegenheid

Limburg aan het Werk 2011 Vestigingen & Werkgelegenheid

Maastricht, 17 januari 2012

Colofon

Provincie Limburg Postbus 5700 6202 MA Maastricht Tel.: +31 (0)43 389 99 99 Fax.: +31 (0)43 361 80 99

E-mail: [email protected] Internet: www.limburg.nl Limburglaan 10 6229 GA Maastricht Contactpersoon: De heer J. Geelen

Etil BV Postbus 1016 6201 BA Maastricht Tel.: +31 (0)43 350 62 80 Fax.: +31 (0)43 350 62 81

E-mail: [email protected] Internet: www.etil.nl Witmakersstraat 10 6211 JB Maastricht Contactpersonen: R.C.M. Vaessens M.A. drs. J. Radovanović S.C.A. Knoors MSc.

Bronverantwoording:

Etil; Vestigingenregister Limburg, 2011.

VOORWOORD

De eerste vijf jaren van deze eeuw waren ten aanzien van werkgelegenheidsontwikkeling economisch mindere jaren in Limburg. Er was een werkgelegenheidsafname. In 2005 begon het economisch herstel. De werkgelegenheid nam in deze periode echter nog niet sterk toe. Tussen 2006 en 2008 kwam het economisch herstel wel tot uitdrukking in een positieve werkgelegenheidsontwikkeling. Sinds 2008 was sprake van een economische crisis, hetgeen in de periode april 2008 - april 2010 tot uitdrukking komt in een daling van de werkgelegenheid in Limburg. De periode april 2010- april 2011 kent daarentegen een toename van de werkgelegenheid. De voorliggende rapportage ‘Limburg aan het werk 2011’ beschrijft de wekgelegenheidsontwikkelingen vanuit verschillende invalshoeken; vanuit provinciale ontwikkelingen en landelijke tendensen, vanuit regio’s en sectoren. Deze rapportage bevat basisinformatie over de structuur en de ontwikkeling van het aantal vestigingen van bedrijven en instellingen in Limburg en van de werkgelegenheid die deze vestigingen bieden. De structuur wordt beschreven voor het jaar 2011 (peildatum 1 april), terwijl de ontwikkelingen worden bekeken over de periode 2010-2011. Om de ontwikkelingen in de afgelopen periode correct te kunnen duiden, wordt daarnaast ook ingegaan op de trends in de afgelopen tien jaar. Deze informatie biedt inzicht in de recente ontwikkelingen in het Limburgse bedrijfsleven en biedt daarmee aanknopingspunten voor beleid op het terrein van onder meer economie, arbeidsmarkt en ruimte. De rapportage is in opdracht van de Provincie Limburg door Etil samengesteld in het kader van de provinciale participatie in het Vestigingenregister Limburg (VRL) dat door Etil wordt beheerd. De voorliggende rapportage is kwantitatief gestructureerd qua opzet, waarbij ieder hoofdstuk begint met een korte samenvatting, gevolgd door tabellen en grafieken die de belangrijkste ontwikkelingen weergeven. In het kader van het Vestigingenregister Limburg stelt Etil, op aanvraag, ook gemeentelijke rapportages samen. Hiervoor kunt u contact opnemen met Etil. In het Vestigingenregister Limburg (VRL) zijn alle vestigingen van bedrijven en instellingen in Limburg geregistreerd en wordt doorlopend op maandelijkse basis geactualiseerd. Daarnaast wordt jaarlijks de werkgelegenheid geactualiseerd en het vestigingenbestand gecontroleerd door middel van een integrale enquête, met als peildatum 1 april. Op te merken is dat in 2009 een SBI-conversie heeft plaatsgevonden. Dit wil zeggen dat de sectorindeling ten opzichte van de voorgaande jaren is veranderd. Alle SBI-wijzigingen zijn met terugwerkende kracht doorgevoerd, zodat de tijdreeksen consistent blijven. Een vergelijking van de analyses in de voorliggende rapportage met rapportages uit de voorgaande jaren is daardoor niet mogelijk. Verder is op te merken dat betreffende de werkgelegenheid voor de landbouwsector tot en met 2008 gebruik gemaakt werd van de CBS-landbouwtellingen. Vanaf 2009 worden de gegevens op vestigingsniveau geïntegreerd.

Etil; Vestigingenregister Limburg 2011

1



2


INHOUD 1 5 9

VOORWOORD SAMENVATTING INLEIDING 1

IN PERSPECTIEF Limburg versus Nederland: vestigingen (2010) Limburg versus Nederland: werkgelegenheid (2010)

11 12 14

2

LIMBURG Vestigingen in Limburg 2011 Vestigingenontwikkeling in Limburg Werkgelegenheid in Limburg 2011 Werkgelegenheidsontwikkeling in Limburg

17 18 19 20 22

3

BEDRIJVENDYNAMIEK 2010-2011: saldo Oprichtingen Opheffingen Intergemeentelijke verhuizingen

25 26 27 28 29

4

REGIO'S Regiovergelijking Noord-Limburg Midden-Limburg Westelijke Mijnstreek Parkstad Limburg + Nuth Maastricht & Mergelland

31 33 34 35 36 37 38

5

BEDRIJFSSECTOREN Sectorvergelijking Landbouw Industrie Bouwnijverheid Groothandel Detailhandel Vervoer en opslag Horeca Informatie en communicatie Financiële instellingen Zakelijke dienstverlening Overheid Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, sport en recreatie Overige dienstverlening

39 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57

6

VESTIGINGSMILIEUS Vergelijking vestigingsmilieus Bedrijventerreinen Stedelijke dienstenterreinen Winkelgebieden

59 60 61 62 63

BIJLAGEN Bijlage 1 Opzet, werkwijze en onderzoeksverantwoording Bijlage 2 Begrippen en definities Bijlage 3 Vestigingen en werkgelegenheid per regio en gemeente Bijlage 4 Vestigingen en werkgelegenheid per sector en branche


3

65 66 71 72 73



4


SAMENVATTING

Het Vestigingenregister Limburg (VRL) bevat gegevens over de structuur en ontwikkeling van vestigingen en werkgelegenheid in Limburg. De gegevens uit het VRL vormen daarom een belangrijke basis voor beleidsontwikkeling en uitvoering. Op basis van deze gegevens stelt Etil in opdracht van de Provincie Limburg jaarlijks een rapportage samen: Limburg aan het Werk. De voorliggende VRL-rapportage heeft betrekking op de gegevens per 1 april 2011 en beschrijft vanuit verschillende invalshoeken de structuur van vestigingen en arbeidsplaatsen en de ontwikkelingen die in de achterliggende tien jaar en in het bijzonder in het afgelopen jaar hebben plaatsgevonden. De belangrijkste bevindingen worden hieronder samengevat.

Algemeen beeld

·

Per 1 april 2011 waren er in Limburg circa 80.170 vestigingen. Het aantal vestigingen is ten opzichte van 2010 met circa 2.780 toegenomen. Dit komt overeen met een groei van 3,6%.

·

Het aantal arbeidsplaatsen in Limburg bedroeg per 1 april 2011 circa 528.120. Daarmee is er sprake van een werkgelegenheidstoename in 2010-2011 van 0,4%.

·

Van het totaal aantal werkzame personen heeft bijna 96% een vast dienstverband, de overige 4% uitzendwerk. Van de totale werkgelegenheid in Limburg betreft 84% een arbeidsplaats van twaalf meer per week (fulltime). De overige 16% betreft parttime banen tot twaalf uur per week. Het parttime uitzendkrachten kende de grootste toename (+10,8%). Daartegenover is het aantal banen in dienstverband licht afgenomen (-0,2%).

·

Landelijke gegevens over de periode 2010-2011 zijn nog niet beschikbaar (beschikbaar in het eerste kwartaal 2011). Zodoende wordt ingegaan op de periode 2009-2010. In deze periode nam de werkgelegenheid in Nederland met 0,7% af. De werkgelegenheid nam niet in alle provincies af. In de provincies Flevoland en Noord-Holland nam de werkgelegenheid toe. In de periode 2009-2010 was de werkgelegenheidsdaling in Limburg met 1,3% redelijk hoog. De grootste afname vond plaats in de provincie Noord-Brabant (-1,6%).

betreft uur of aantal fulltime

Bedrijvendemografie

·

Het aantal tussen april 2010 en april 2011 opgerichte vestigingen (+7.440) was groter dan het aantal opgeheven vestigingen (-4.750). Het werkgelegenheidsverlies ten gevolge van opheffingen (-10.740) was in dezelfde periode kleiner dan de werkgelegenheidstoename als gevolg van oprichtingen (+11.640). Per saldo nam de werkgelegenheid als gevolg van oprichtingen en opheffingen met 910 arbeidsplaatsen toe.

·

In de periode 2010-2011 hebben meer vestigingen van buiten Limburg zich in Limburg gevestigd (+1.090), dan dat er vestigingen vanuit Limburg vertrokken zijn naar elders (-1.000). Het werkgelegenheidseffect hiervan was beperkt (-0,0%).

·

Getalsmatig veel belangrijker voor de werkgelegenheidsontwikkeling zijn de bestaande (niet verplaatste) vestigingen die aan het begin en aan het eind van de waarnemingsperioden aanwezig waren. In de periode 2010-2011 is bij 6.140 vestigingen (7,9%) de werkgelegenheid met 21.210 arbeidsplaatsen (+4,0%) toegenomen. De werkgelegenheid is bij circa 6.390 vestigingen (8,3%) met 19.590 (+3,7%) afgenomen. Per saldo is het aantal arbeidsplaatsen in deze periode als gevolg van werkgelegenheidsveranderingen bij bestaande vestigingen met 0,3% toegenomen.


5


Regio’s

·

In 2010-2011 nam het aantal vestigingen in alle regio’s toe. De sterkste toename was met 4,6% te zien in de regio Maastricht & Mergelland. In Noord-Limburg en Parkstad Limburg bleef de toename met 2,9% respectievelijk 3,2% iets achter op het provinciaal gemiddelde van 3,6%.

·

In de periode 2010-2011 kende de regio Westelijke Mijnstreek een afname van de werkgelegenheid. De andere vier regio’s kenden daarentegen een groei. Het aantal arbeidsplaatsen nam in de regio Noord-Limburg met 1,1% het sterkst toe. De Limburgse toename bedroeg 0,4%.

Sectoren en branches

·

Het aantal vestigingen nam het sterkst toe in de sectoren ‘Informatie en communicatie’ (+8,9%), ’Onderwijs’ (+8,2%) en ‘Gezondheids- en welzijnszorg' (+7,6%). In twee sectoren nam het aantal vestigingen af: de sectoren 'Landbouw' (-0,7%) en 'Overheid' (-0,7%).

·

De totale Limburgse werkgelegenheid nam in de periode 2010-2011 toe. Met name in de sectoren ‘Informatie en communicatie’ (+3,6%) en ‘Detailhandel’ (+2,1%) nam het aantal arbeidsplaatsen toe. Daarentegen lieten de sectoren 'Financiële instellingen’ (-3,7%) en 'Bouwnijverheid' (-3,0%) een relatief sterke afname van het aantal arbeidsplaatsen zien.

Vestigingsmilieus

·

In totaal zijn er in Limburg bijna 18.520 vestigingen in een van de drie onderscheide vestigingsmilieus (bedrijventerreinen, stedelijke dienstenterreinen en winkelgebieden) gevestigd, hetgeen overeenkomt met circa 23% van het totale aantal vestigingen. Deze vestigingen beschikken over 49% van het totale aantal Limburgse arbeidsplaatsen. In de periode 2010-2011 nam het aantal vestigingen met 1,7% toe, hetgeen onder het Limburgs gemiddelde van 3,6% ligt. De werkgelegenheid nam in deze drie vestigingsmilieus met 0,2% (+530 arbeidsplaatsen) toe. Deze toename was geringer dan de totale Limburgse werkgelegenheidsgroei (+0,4%).

·

Het aantal vestigingen op Limburgse bedrijventerreinen bedraagt circa 7.960, dit is gelijk aan 10% van het totaal aantal vestigingen in Limburg. Het aantal vestigingen op de bedrijventerreinen is in de periode 2010-2011 met 180 toegenomen (+2,3%). De werkgelegenheid op de bedrijventerreinen bedraagt in 2011 circa 155.110 banen. Daarmee is 29% van de totale Limburgse werkgelegenheid op bedrijventerreinen te vinden. In de afgelopen periode nam de werkgelegenheid met 0,2% (+360 arbeidsplaatsen) toe.

·

In 2011 bedroeg het aantal vestigingen op de Limburgse stedelijke dienstenterreinen 1.140. Op deze terreinen werken circa 43.170 personen. In de periode 2010-2011 nam het aantal vestigingen (-0,4%) alsook het aantal arbeidsplaatsen (-0,3%) beperkt af.

·

In 2011 waren 9.430 vestigingen gelegen in de Limburgse winkelgebieden met een werkgelegenheidsomvang van 62.880 arbeidsplaatsen. Het aantal vestigingen nam in de periode 20102011 toe met 1,5%. Het aantal arbeidsplaatsen nam beperkt toe (0,5%).


6


Vestigingenbalans in Limburg, 2011

Aantal vestigingen 2011

80.173 vestigingen

Aantal

Regio's:

In %

Sectoren

Aantal

In %

Noord-Limburg

20.615

26%

Landbouw

5.686

7%

Midden-Limburg

18.730

23%

Industrie

4.093

5%

Westelijke Mijnstreek

10.359

13%

Bouwnijverheid

6.762

8%

Parkstad Limburg

14.831

18%

Groothandel

6.858

9%

Maastricht & Mergelland

15.638

20%

Detailhandel

10.037

13%

Totaal Limburg

80.173

100%

Vervoer en opslag

2.064

3%

Horeca

4.489

6%

Informatie en communicatie

2.849

4%

Financiële instellingen

1.184

1%

15.678

20%

291

0%

Zakelijke dienstverlening Overheid Onderwijs

3.101

4%

Gezondheids- en welzijnszorg

7.660

10%

Cultuur, sport en recreatie

3.507

4%

Overige dienstverlening

5.914

7%

80.173

100%

Totaal Limburg

Vestigingenontwikkeling 2010-2011

+ 2.784 vestigingen +

Regio's:

Aantal

In %

3,6%

Aantal

Noord-Limburg

581

2,9%

Landbouw

Midden-Limburg

629

3,5%

Industrie


421

4,2%

Bouwnijverheid

-38

In %

-0,7%

84

2,1%

117

1,7%

Parkstad Limburg

460

3,2%

Groothandel

76

1,1%


693

4,6%

Detailhandel

132

1,3%

2.784

3,6%

Vervoer en opslag

39

1,9%

Horeca

61

1,3%

232

8,7%

5

0,1%

Totaal Limburg

Informatie en communicatie Financiële instellingen Zakelijke dienstverlening

869

5,9%

-2

-0,7%

Onderwijs

234

8,2%


540

7,6%


169

5,1%


266

4,7%

2.784

3,6%

Overheid

Totaal Limburg


7


Werkgelegenheidsbalans in Limburg, 2011

Werkgelegenheid 2011

528.122 werkzame personen

Aantal

Regio's:

In %

Sectoren

Aantal

In %

Noord-Limburg

141.240

26,7%

Landbouw

20.113

3,8%

Midden-Limburg

109.423

20,7%

Industrie

82.437

15,6% 4,8%

72.612

13,7%

Bouwnijverheid

25.278

105.699

20,0%

Groothandel

36.239

6,9%

99.148

18,8%

Detailhandel

55.746

10,6%

528.122

100%

Vervoer en opslag

29.039

5,5%

Horeca

28.645

5,4%


11.111

2,1%


10.965

2,1%

Zakelijke dienstverlening

56.000

10,6%

Overheid

26.968

5,1%

Onderwijs

31.909

6,0%


91.274

17,3%


10.399

2,0%


11.999

2,3%

528.122

100%

Aantal

In %

Westelijke Mijnstreek Parkstad Limburg Maastricht & Mergelland Totaal Limburg

Totaal Limburg

Werkgelegenheidsontwikkeling 2010-2011

2.336 werkzame personen 0,4%

Regio's:

Aantal

In %

Noord-Limburg

1.529

1,1%

Landbouw

-166

-0,8%

Midden-Limburg

1.020

0,9%

Industrie

-283

-0,3%

-708

-1,0%

Bouwnijverheid

-783

-3,0%

475

0,5%

Groothandel

216

0,6%

20

0,0%

Detailhandel

1.131

2,1%

2.336

0,4%

Vervoer en opslag

278

1,0%

Horeca

245

0,8%


383

3,5%

-422

-3,7%

Westelijke Mijnstreek Parkstad Limburg Maastricht & Mergelland Totaal Limburg

Financiële instellingen Zakelijke dienstverlening

734

1,3%

Overheid

-80

-0,3%

-464

-1,4%

Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, sport en recreatie Overige dienstverlening Totaal Limburg


8

1.295

1,4%

96

0,9%

156

1,3%

2.336

0,4%


Inleiding

Rapportage ‘Limburg aan het Werk 2011’

'Limburg aan het Werk' is de jaarlijkse monitorrapportage betreffende werkgelegenheidsontwikkeling van en bij vestigingen van bedrijven en instellingen in Limburg.

de

vestigingen-

en

Achtergrond en doel rapportage

Het Vestigingenregister Limburg (VRL) bevat op vestigingsniveau informatie over de structuur en ontwikkeling van bedrijfsvestigingen en werkgelegenheid in Limburg. In opdracht van de Provincie Limburg heeft Etil - dat het VRL beheert - de voorliggende rapportage samengesteld. Deze rapportage verschijnt jaarlijks en is bedoeld om inzicht te geven in de actuele ontwikkelingen op het gebied van bedrijfsvestigingen en werkgelegenheid. De rapportage biedt daarmee een basis voor beleidsontwikkeling en -uitvoering op het gebied van arbeidsmarkt, economie en ruimte. Meer informatie over het Vestigingenregister Limburg (opzet, werkwijze, onderzoeksverantwoording, begrippen) is te vinden in bijlage 1 en 2. De bijlagen 3 en 4 geven gedetailleerd inzicht in de ontwikkelingen per gemeente en sector/branche.

Indeling rapportage

De voorliggende rapportage 'Limburg aan het Werk 2011' is qua opbouw vergelijkbaar met de VRL-rapportage van vorig jaar. Evenals vorig jaar is aan het begin van de rapportage een samenvatting opgenomen. Dit inleidende hoofdstuk wordt gevolgd door de volgende hoofdstukken: ·

Hoofdstuk 1 zet de ontwikkelingen en structuren in Limburg in landelijk perspectief. Daarbij wordt Limburg ook vergeleken met de andere provincies in Nederland. Hiervoor wordt uitgegaan van gegevens van het Landelijke Informatie Systeem Arbeidsorganisaties (LISA).

·

Hoofdstuk 2 gaat in op de actuele ontwikkelingen in aantal en type bedrijfsvestigingen en werkgelegenheid in Limburg. De algemene ontwikkelingen worden vervolgens gespecificeerd naar sectoren, regio's, bedrijfsgrootte en aard van de werkgelegenheid. Daarbij wordt ook ingegaan op de ontwikkelingen in de laatste tien jaar.

·

Hoofdstuk 3 gaat specifiek in op de ‘bedrijvendynamiek’ in Limburg. Er wordt hierbij gekeken naar veranderingen in het aantal bedrijfsvestigingen en werkgelegenheid als gevolg van oprichtingen, opheffingen, verplaatsingen en ontwikkelingen bij bestaande vestigingen.

·

Hoofdstuk 4 gaat in op de verschillen tussen de Limburgse regio’s. De regionale indeling is gebaseerd op de WGR-indeling: Noord-Limburg (inclusief Mook en Middelaar), Midden-Limburg, Westelijke Mijnstreek, Parkstad Limburg (inclusief Nuth) en Maastricht & Mergelland.

·

Hoofdstuk 5 beschrijft de Limburgse ontwikkelingen naar sector. Op basis van de standaard bedrijvenindeling (SBI2008) van het CBS worden sectorale verschillen in ontwikkeling van vestigingen en werkgelegenheid toegelicht. Ook wordt hier ingegaan op de verschillende branches.

·

Hoofdstuk 6 zoomt in op de structuur en ontwikkeling van vestigingen en werkgelegenheid op de Limburgse vestigingsmilieus. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen bedrijventerreinen, stedelijke dienstenterreinen en winkelgebieden.

·

In de bijlagen (bijlage 1 tot en met 4) zijn achtereenvolgens de onderzoeksverantwoording, begrippen & definities en cijfers betreffende de afzonderlijke gemeenten en branches opgenomen.


9



10


1 Vestigingen & werkgelegenheid In perspectief Het Vestigingenregister Limburg (VRL) is onderdeel van het landelijk werkgelegenheidsregister LISA; zodoende kunnen de Limburgse structuren en ontwikkelingen vergeleken worden met die van andere provincies in Nederland. In dit hoofdstuk worden de Limburgse ontwikkelingen afgezet tegen de landelijke ontwikkelingen. De landelijke gegevens over 2011 zijn echter nog niet beschikbaar. De vergelijkingen tussen de Limburgse en landelijke ontwikkelingen hebben dan ook betrekking op het jaar 2010 en de ontwikkelingen in de periode 2009-2010.

Vestigingen In Limburg zijn in 2010 circa 77.390 vestigingen van bedrijven en instellingen gevestigd. Dit komt overeen met een aandeel van 6,6% van het totaal aantal Nederlandse vestigingen (1.176.300). Hiermee neemt Limburg een zesde plaats onder de twaalf provincies in. De meeste vestigingen bevinden zich in Noord-Holland (20,7%), Noord-Brabant (15,6%) en Zuid-Holland (14,8%).

In de periode 2009-2010 groeide het aantal vestigingen in Nederland met 3,9%. Limburg lag met een groei van 3,8% iets onder het landelijk gemiddelde. In alle provincies is er sprake geweest van een toename van het aantal vestigingen, variërend van 1,0% in Overijssel tot 6,7% in Noord-Holland. De grootste sectoren qua aantal vestigingen in Limburg zijn dienstverlening’ (21%). De verdeling naar sector is in grote lijnen Limburg heeft echter relatief iets meer vestigingen in met name dienstverlening’. Daarentegen is het percentage vestigingen in ‘Informatie en communicatie’ in Limburg duidelijk lager dan landelijk. Werkgelegenheid Limburg beschikte in 2010 circa 6,5% van de totale een zevende plaats onder werkgelegenheid, bestaat Noord-Brabant (15,4%).

de sectoren ‘Handel’ (22%) en ‘Zakelijke vergelijkbaar tussen Limburg en Nederland. de sectoren ‘Horeca’, ‘Handel’ en ‘Overige de sectoren ‘Zakelijke dienstverlening’ en

over circa 525.790 arbeidsplaatsen, hetgeen overeenkomt met een aandeel van Nederlandse werkgelegenheid (8.032.100 arbeidsplaatsen). Hiermee neemt Limburg de provincies in. De top drie van provincies wat betreft aandeel in de landelijke evenals bij de vestigingen - uit Zuid-Holland (19,5%), Noord-Holland (17,5%) en

In de periode 2009-2010 nam de werkgelegenheid in Nederland met 0,7% af. De werkgelegenheid nam niet in alle provincies af. In de provincies Noord-Holland en Flevoland nam de werkgelegenheid toe. In de periode 2009-2010 was de werkgelegenheidsdaling in Limburg met 1,3% hoog. De grootste afname vond plaats in de provincie Noord-Brabant; in deze provincie nam het aantal arbeidsplaatsen met 1,6% af. De grootste sectoren in Limburg, in termen van werkgelegenheid, zijn ‘Handel’ (17%), ‘Gezondheids- en welzijnszorg’ (17%), ‘Industrie’ (16%) en ‘Zakelijke dienstverlening’ (13%). Ten opzichte van Nederland beschikt Limburg relatief over meer werkgelegenheid in de ‘Industrie’ (16% versus 11%). Het aantal arbeidsplaatsen in de sector ‘Zakelijke dienstverlening’ is daarentegen in Limburg, evenals bij de vestigingenstructuur, juist ondervertegenwoordigd (13% versus 17%).


11


Vestigingen & werkgelegenheid in perspectief Limburg versus Nederland: vestigingen (2010) Aantal vestigingen; naar provincie Ontwikkeling 2010

2009-2010

Aantal

in %

Aantal

in %

Noord-Holland

243.594

20,7%

15.225

6,7%

Noord-Brabant

183.736

15,6%

4.154

2,3%

Zuid-Holland

174.604

14,8%

4.667

2,7%

Gelderland

145.994

12,4%

4.323

3,1%

Utrecht

98.553

8,4%

6.109

6,6%

Limburg

77.393

6,6%

2.845

3,8%

Overijssel

70.175

6,0%

723

1,0%

Friesland

49.162

4,2%

1.337

2,8%

Groningen

37.389

3,2%

625

1,7%

Drenthe

34.924

3,0%

1.826

5,5%

Flevoland

31.746

2,7%

1.794

6,0%

Zeeland

29.032

2,5%

545

1,9%

1.176.302

100,0%

44.173

3,9%

Nederland totaal

Aantal vestigingen; naar provincie (2010, in %) Drenthe

Flevoland

Zeeland

Groningen Friesland

Noord-Holland

Overijssel Limburg

Noord-Brabant Utrecht

Gelderland

Zuid-Holland

Ontwikkeling van het aantal vestigingen; naar provincie (2009-2010, in %) 7,0

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0 Noord-Holland Utrecht

Flevoland


Limburg Drenthe

Gelderland

12

Friesland Noord-Brabant Groningen Zuid-Holland Zeeland Overijssel


Vestigingen Nederland

Vestigingen Limburg 2010

2010

2009-2010

2009-2010

Aantal

Aandeel in %

Verandering in %

Aantal

Aandeel in %

Verandering in %

Landbouw

5.724

7%

0,1%

79.756

7%

-1,2%

Industrie

4.009

5%

1,6%

55.411

5%

0,5%

Bouwnijverheid

6.645

9%

-0,2%

121.076

10%

-0,1%

2.025

3%

1,8%

30.951

3%

-0,1%

Handel

16.688

22%

0,9%

237.668

20%

0,6%

Horeca

4.428

6%

0,5%

47.809

4%

1,0%


2.618

3%

6,1%

56.809

5%

6,5%

15.989

21%

5,3%

288.697

25%

5,5%

294

0%

-2,0%

3.435

0%

-1,8%

Onderwijs

2.867

4%

9,6%

42.710

4%

7,5%


7.120

9%

11,7%

90.429

8%

13,8%

8.986

12%

7,8%

121.551

10%

9,4%

77.393

100%

3,8%

1.176.302

100%

3,9%

Vervoer en opslag

Zakelijke dienstverlening Overheid

Overige dienstverlening Totaal

Vestigingenstructuur Limburg 2010; naar sector, in %

Vestigingenstructuur Nederland 2010; naar sector, in %

Overige dienstverlening Landbouw Industrie Bouwnijverheid

Gezondheidsen welzijnszorg

Onderwijs Vervoer en opslag

Overheid

Handel

Zakelijke dienstverlening Informatie en communicatie

Horeca


13




Horeca

Handel

Industrie

-4,0


-2,0

-4,0

Onderwijs

-2,0 Gezondheids- en welzijnszorg

0,0

Overheid

0,0


2,0


4,0

2,0

Handel

4,0

Horeca

6,0

Vervoer en opslag

6,0

Bouwnijverheid

8,0

Industrie

10,0

8,0

Landbouw

10,0

Bouwnijverheid

12,0

Horeca

Vestigingenontwikkeling Nederland 2009-2010; naar sector, in %

Landbouw

Vestigingenontwikkeling Limburg 2009-2010; naar sector, in %

Vervoer en opslag


Handel



Overheid

Overheid

Vervoer en opslag

Onderwijs

Onderwijs

12,0

Overige dienstverlening Landbouw Industrie Bouwnijverheid



Vestigingen & werkgelegenheid in perspectief Limburg versus Nederland: werkgelegenheid (2010) Werkgelegenheid; naar provincie Ontwikkeling 2010

2009-2010

Aantal

in %

Aantal

in %

Zuid-Holland

1.565.170

19,5%

-4.129

-0.3%

Noord-Holland

1.408.725

17,5%

2.892

0.2%

Noord-Brabant

1.239.579

15,4%

-20.165

-1.6%

Gelderland

972.652

12,1%

-4.758

-0.5%

Utrecht

665.195

8,3%

-8.875

-1.3%

Overijssel

535.869

6,7%

-6.787

-1.3%

Limburg

525.789

6,5%

-7.075

-1.3%

Friesland

289.541

3,6%

-4.065

-1.4%

Groningen

269.716

3,4%

-2.096

-0.8%

Drenthe

215.002

2,7%

-843

-0.4%

Flevoland

174.241

2,2%

1.168

0.7%

Zeeland

170.619

2,1%

-803

-0.5%

8.032.098

100,0%

-55.536

-0,7%

Nederland totaal

Aantal = aantal werkzame personen

Werkgelegenheid; naar provincie (2010, in %) Drenthe

Flevoland

Zeeland

Groningen Friesland

Limburg

Zuid-Holland

Overijssel

Noord-Holland Utrecht

Gelderland

Noord-Brabant

Werkgelegenheidsontwikkeling; naar provincie (2009-2010, in %) 0,8

0,4

0,0

-0,4

-0,8

-1,2

-1,6

-2,0 Flevoland Zuid-Holland Noord-Holland Drenthe


Zeeland

Groningen Gelderland

14

Utrecht Overijssel

Friesland Limburg

Noord-Brabant


Werkgelegenheid Nederland

Werkgelegenheid Limburg 2010 Aantal

2010

2009-2010

Aandeel in %

Verandering in %

Aantal

2009-2010

Aandeel in %

Verandering in %

Landbouw

20.279

4%

-2,7%

243.567

3%

-2,1%

Industrie

82.720

16%

-3,5%

887.423

11%

-3,2%

Bouwnijverheid

26.061

5%

-5,5%

494.467

6%

-4,3%

Vervoer en opslag

28.761

5%

-2,7%

416.134

5%

-2,5%

Handel

90.636

17%

-1,0%

1.400.970

17%

-1,1%

Horeca

28.400

5%

-3,3%

342.073

4%

-0,3%


10.731

2%

-2,3%

256.986

3%

-1,5%


66.650

13%

-0,9%

1.391.878

17%

-0,7%

Overheid

27.053

5%

-1,5%

445.844

6%

-1,3%

Onderwijs

32.373

6%

0,8%

542.169

7%

0,8%


89.979

17%

1,3%

1.268.614

16%

2,8%


22.146

4%

2,1%

341.973

4%

3,2%

525.789

100%

-1,3%

8.032.098

100%

-0,7%

Werkgelegenheidsstructuur Limburg 2010; naar sector, in %


Landbouw

Overige dienstverlening Gezondheidsen welzijnszorg

Industrie Bouwnijverheid

Vervoer en opslag

Overheid Zakelijke dienstverlening

Overheid Zakelijke dienstverlening

Handel


Horeca

15

Onderwijs

Overheid



Horeca

Vervoer en opslag

-6,0

Bouwnijverheid

-6,0

Industrie

-4,0


-4,0


-2,0

Onderwijs

-2,0

Overheid

0,0


0,0


2,0

Horeca

2,0

Handel

4,0

Vervoer en opslag

4,0


Horeca

Werkgelegenheidsontwikkeling Nederland 2009-2010; naar sector, in %

Landbouw

Werkgelegenheidsontwikkeling Limburg 2009-2010; naar sector, in %

Bouwnijverheid

Handel

Handel


Industrie

Vervoer en opslag

Onderwijs

Onderwijs

Landbouw

Industrie Landbouw Bouwnijverheid



Werkgelegenheidsstructuur Nederland 2010; naar sector, in %


Totaal



16


2 Vestigingen & werkgelegenheid Limburg In dit hoofdstuk worden de vestigings- en werkgelegenheidsstructuren en -ontwikkelingen in Limburg nader geanalyseerd. Daarbij wordt ingegaan op de stand per 1 april 2011 en op de ontwikkelingen in de laatste tien jaar, waarbij in het bijzonder op de periode april 2010 - april 2011.

Vestigingen in Limburg Per 1 april 2011 waren er in Limburg ruim 80.000 vestigingen. Het aantal vestigingen is ten opzichte van 2010 met circa 2.780 toegenomen. Dit komt overeen met een groei van 3,6%. De laatste jaren is sprake van een sterke stijging van het aantal vestigingen (10-jaarsgemiddelde bedraagt +3,7%).

De grote vestigingen (met meer dan 100 arbeidsplaatsen) vormen 1% van alle Limburgse vestigingen, terwijl ze een aandeel van 39% hebben in de Limburgse werkgelegenheid. Bijna 30 vestigingen hebben zelfs meer dan 1.000 arbeidsplaatsen, hetgeen overeenkomt met ruim 9% van de totale Limburgse werkgelegenheid. Circa 90% van de vestigingen heeft minder dan tien arbeidsplaatsen, waarvan een groot deel eenmanszaken (zzp'ers). Deze vestigingen, kleiner dan tien werknemers, hebben gezamenlijk een werkgelegenheidsaandeel van 27%. De middencategorie (10 tot 100 arbeidsplaatsen) heeft een aandeel van 9% in de vestigingen en 34% in de werkgelegenheid. Werkgelegenheid in Limburg Het aantal arbeidsplaatsen in Limburg bedroeg per 1 april 2011 circa 528.120. Het aantal arbeidsplaatsen is, in tegenstelling tot voorgaand jaar, gestegen met 0,4%.

De economische crisis, waarvan sinds medio 2008 sprake is, zet in 2011 niet voort. De opleving na de crisis is het meest zichtbaar in de uitzendsector. Zo nam het aantal uitzendbanen relatief het sterkste toe (+3,0%). Naast een toename van het aantal uitzendbanen nam ook het aantal fulltime arbeidsplaatsen (in dienst) toe, zij het beperkter (+0,3%). Opvallend is de toename in het aantal parttime banen van 3,3% in dienst en 10,8% bij uitzendkrachten. Ondanks de groei in het aantal uitzendbanen is het aantal uitzendbanen met een aandeel van 4,2% in de totale werkgelegenheid beperkt. Het overgrote deel van het aantal werkzame personen (96%) is in loondienst werkzaam bij een bedrijf of is als eenmanszaak c.q. zelfstandige (zzp'er) te typeren. Van de totale werkgelegenheid in Limburg betreft 84% een arbeidsplaats van twaalf uur of meer per week (fulltime). De overige 16% betreft parttime banen tot twaalf uur per week. Van de in totaal 528.120 arbeidsplaatsen wordt ruim 55% ingevuld door mannen en bijna 45% door vrouwen. Het aantal arbeidsplaatsen onder mannen nam met 0,3% toe en de werkgelegenheid onder vrouwen met 0,6%. Mannen waren in 2011, net als in de voorgaande jaren, voornamelijk werkzaam in de sector ‘Industrie’ en vrouwen in de sector ‘Gezondheids- en welzijnszorg’.


17


Vestigingen in Limburg: 2011 Vestigingenstructuur naar bedrijfssector 2011

Vestigingenstructuur naar regio 2011

Aantal

Landbouw Industrie Bouwnijverheid Groothandel Detailhandel Vervoer en opslag Horeca Informatie en communicatie Financiële instellingen Zakelijke dienstverlening Overheid Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, sport en recreatie Overige dienstverlening Totaal

5.686 4.093 6.762 6.858 10.037 2.064 4.489 2.849 1.184 15.678 291 3.101 7.660 3.507 5.914 80.173

In %

Aantal

7,1% 5,1% 8,4% 8,6% 12,5% 2,6% 5,6% 3,6% 1,5% 19,6% 0,4% 3,9% 9,6% 4,4% 7,4% 100,0%

In %

Noord-Limburg

20.615

25,7%

Midden-Limburg

18.730

23,4%


10.359

12,9%

Parkstad Limburg

14.831

18,5%


15.638

19,5%

Totaal

80.173

100,0%

Vestigingenstructuur naar vestigingsmilieu 2011 Aantal

Top 10 organisaties in Limburg 2011

In %

Bedrijventerrein

7.786

Stedelijk dienstenterrein

1.138

9,7% 1,4%

Winkelgebied

9.339

11,6%

Solitaire locaties

61.910

77,2%

Totaal

80.173

100,0%

Vestigingenstructuur naar bedrijfssector 2011 (in %) 20

ZORGGROEP NOORD- EN MIDDEN LIMBURG MEANDERGROEP ZUID-LIMBURG ACADEMISCH ZIEKENHUIS MAASTRICHT 16

ORBIS MEDISCH EN ZORGCONCERN LICOM N.V. DSM NEDERLAND B.V. UNIVERSITEIT MAASTRICHT

12

ATRIUM MEDISCH CENTRUM PARKSTAD ALBERT HEIJN B.V. LIMBURGS VOORTGEZET ONDERWIJS (LVO) 8

Het bovengenoemde overzicht betreft een Top -10 lijst van organisaties (niet van afzonderlijke vestigingen). Een organisatie kan meerdere vestigingen hebben. Bij elk van de organisaties zijn meer dan 3.000 personen werkzaam.

4

bo u Bo Ind w uw us tr ni jv ie G erh ro ei d ot In D han fo et rm ai del lh at an ie de en co Ho l r m Ve m ec Fi rvo un a na ic e Za nc r en atie ke iële op lijk s in e st lag e di en llin g st ve en G rle ez n on O ing dh ve e rh C ids e O ul tu - en nd id ur e rw , s we lz ij p O ve ort ijns s rig zo en e r di rec g en r st eat ve ie rle ni ng

0 La nd

Vestigingenstructuur naar grootteklasse 2011 Aantal

In %

1 werkzame persoon

46.420

57,9%

2 t/m 4 werkzame personen

18.828

23,5%


7.268

9,1%


3.786

4,7%


2.288

2,9%


835

1,0%


447

0,6%


224

0,3%


41

0,1%

Stedelijk gebied

47.004

58,6%


9

0,0%

Landelijk gebied

33.130

41,3%

1.000 e.m. werkzame personen

27

0,0%

Onbekend

80.173

100,0%

Totaal


Vestigingenstructuur naar stedelijkheid 2011 Aantal

Totaal

18

In %

39

0,0%

80.173

100,0%


Vestigingenontwikkeling in Limburg Vestigingenontwikkeling

Vestigingenontwikkeling 2010-2011, naar regio Verandering per jaar

Aantal

Verandering

In %

Aantal

Aantal

Aantal

In %

2001

58.732

1.216

2,1%

Noord-Limburg

20.615

581

2,9%

2002

59.948

418

0,7%

Midden-Limburg

18.730

629

3,5%

2003

60.366

1.210

2,0%


10.359

421

4,2%

2004

61.576

1.549

2,5%

Parkstad Limburg

14.831

460

3,2%

2005

63.125

2.443

3,9%


15.638

693

4,6%

2006

65.568

2.874

4,4%

Totaal

80.173

2.784

3,6%

2007

68.442

2.820

4,1%

2008

71.262

3.283

4,6%

2009

74.545

2.844

3,8%

2010

77.389

2.784

3,6%

2011

80.173

De gemiddelde groei van het aantal vestigingen in de afgelopen 10 jaar bedraagt: 3,7%

Vestigingenontwikkeling in de laatste 10 jaar, in % 5,0

4,0

3,0

4,6

4,4

4,1

3,9

3,8

2,0

3,6

2,5 2,1

2,0

1,0

0,7 0,0

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

Vestigingenontwikkeling 2010-2011, naar bedrijfssector Verandering Aantal

01 Landbouw

5.686

Aantal

In %

01

-0,7 2,1

02

-38

-0,7%

03

1,8

02 Industrie

4.093

84

2,1%

04

1,1

03 Bouwnijverheid

6.762

117

1,8%

05

1,3

04 Groothandel

6.858

76

1,1%

05 Detailhandel

10.037

132

1,3%

06 Vervoer en opslag

2.064

39

1,9%

07 Horeca

4.489

61

1,4%

08

08 Informatie en communicatie

2.849

232

8,9%

09 Financiële instellingen

1.184

5

0,4%

10

15.678

869

5,9%

11 12

11 Overheid

291

-2

-0,7%

12 Onderwijs

3.101

234

8,2%

13 Gezondheids- en welzijnszorg

7.660

540

7,6%

14 Cultuur, sport en recreatie

3.507

169

5,1%

15 Overige dienstverlening

5.914

266

4,7%

Totaal


80.173

2.784

3,6%

19

1,4

07

09

10 Zakelijke dienstverlening

1,9

06

8,9 0,4 5,9 -0,7 8,2 7,6

13

5,1

14

4,7

15 -2,0

0,0

2,0

4,0

6,0

8,0

10,0


Werkgelegenheid in Limburg: 2011 Werkgelegenheidsstructuur 2011 naar sector

Werkgelegenheidsstructuur 2011 naar regio

Aantal

Landbouw Industrie Bouwnijverheid Groothandel Detailhandel Vervoer en opslag Horeca Informatie en communicatie Financiële instellingen Zakelijke dienstverlening Overheid Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, sport en recreatie Overige dienstverlening

20.113 82.437 25.278 36.239 55.746 29.039 28.645 11.111 10.965 56.000 26.968 31.909 91.274 10.399 11.999 528.122

Totaal

In %

Aantal

3,8% 15,6% 4,8% 6,9% 10,6% 5,5% 5,4% 2,1% 2,1% 10,6% 5,1% 6,0% 17,3% 2,0% 2,3% 100,0%

In %

Noord-Limburg

141.240

26,7%

Midden-Limburg

109.423

20,7%

72.612

13,7%

105.699

20,0%

Westelijke Mijnstreek Parkstad Limburg Maastricht & Mergelland Totaal

99.148

18,8%

528.122

100,0%

Werkgelegenheidsstructuur 2011 naar sector

18,0 16,0 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0

Werkgelegenheidsstructuur 2011, naar grootteklasse




Onderwijs

Overheid



Vervoer en opslag


Horeca

Detailhandel

Groothandel

Bouwnijverheid

Industrie

Landbouw

0,0

Werkgelegenheidsstructuur 2011 naar vestigingsmilieu Aantal

In %

Aantal

1 werkzame persoon

46.420

8,8%

Bedrijventerrein

2-4 werkzame personen

51.112

9,7%


43.169

8,2%


46.847

8,9%

Winkelgebied

62.340

11,8%


50.866

9,6%

Solitaire locaties

269.025

50,9%


68.574

13,0%

Totaal

528.122

100,0%


58.526

11,1%


60.376

11,4%

200-499 werkzame pesronen

64.620

12,2%


24.675

4,7%

800-999 werkzame personen 1.000 e.m. werkzame personen Totaal

7.915

1,5%

48.191

9,1%

528.122

100,0%

29,1%

Werkgelegenheidsstructuur 2011 naar stedelijkheid Aantal

383.959

72,7%

Landelijk gebied

143.561

27,2%

Totaal

20

In %

Stedelijk gebied Onbekend


153.588

In %

602

0,1%

528.122

100,0%


Werkgelegenheidsstructuur 2011 naar geslacht, in % Mannen

Vrouwen

Landbouw

64,1%

35,9%

Industrie

79,7%

20,3%

Bouwnijverheid

89,9%

10,1%

Groothandel

73,8%

26,2%

Detailhandel

39,8%

60,2%

Vervoer en opslag

80,1%

19,9%

Horeca

46,8%

53,2%


74,6%

25,4%


53,4%

46,6%


60,2%

39,8%

Overheid

62,7%

37,3%

Onderwijs

43,4%

56,6%


18,6%

81,4%


53,4%

46,6%


31,8%

68,2%

Totaal

55,3%

44,7%

236.198 291.924

Mannen

Vrouwen

Werkgelegenheidsstructuur 2011 naar geslacht, aantal werkzame personen

100.000 Vrouwen Mannen

80.000 60.000 40.000




Overheid

Onderwijs




Horeca

Vervoer en opslag

Detailhandel

Groothandel

Bouwnijverheid

Industrie

Landbouw

20.000

Werkgelegenheidsstructuur 2011 naar type Aantal

In %

Fulltime in dienst

423.940

80,3%

Parttime in dienst

82.054

15,5%

505.994

95,8%

Uitzendkracht fulltime

18.834

3,6%

Uitzendkracht parttime

3.294

0,6%

22.128

4,2%

528.122

100,0%

Totaal in dienst

Totaal uitzendkracht

Totaal


22.128 82.054

423.940

Fulltime in dienst Uitzendkrachten

21

Parttime in dienst


Werkgelegenheidsontwikkeling in Limburg Werkgelegenheidsontwikkeling

Werkgelegenheidsontwikkeling 2010-2011, naar regio Verandering

Verandering per jaar Aantal

Aantal

Aantal

In %

Aantal

In %

1,1%

2001

525.767

2.674

0,5%

Noord-Limburg

141.240

1.529

2002

528.441

-6.151

-1,2%

Midden-Limburg

109.423

1.020

0,9%

2003

522.290

-2.219

-0,4%


72.612

-708

-1,0%

2004

520.071

-7.533

-1,4%

Parkstad Limburg

105.699

475

0,5%

2005

512.538

155

0,0%


99.148

20

0%

2006

512.693

8.612

1,7%

Totaal

528.122

2.336

0,4%

2007

521.305

13.240

2,5%

2008

534.545

-1.683

-0,3%

2009

532.862

-7.076

-1,3%

2010

525.786

2.336

0,4%

2011

528.122

De gemiddelde groei van de werkgelegenheid in de afgelopen 10 jaar bedraagt: 0,0%

Werkgelegenheidsontwikkeling in de laatste 10 jaar, in % 3,0 2,5 2,0 1,5

2,5 1,0

1,7

0,5

0,5

0,4

0,0

-1,2

0,0

-0,3

-0,4

-0,5

-1,3

-1,4

-1,0 -1,5

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

Werkgelegenheidsontwikkeling 2010-2011, naar bedrijfssector Verandering Aantal

Aantal

-0,8

01

In %

02

-0,3 -3,0

01 Landbouw

20.113

-166

-0,8%

03

02 Industrie

82.437

-283

-0,3%

04

03 Bouwnijverheid

25.278

-783

-3,0%

05

04 Groothandel

36.239

216

0,6%

06

1,0

05 Detailhandel

55.746

1.131

2,1%


29.039

278

1,0%

07

0,9

07 Horeca

28.645

245

0,9%

11.111

383

3,6%

10.965

-422

-3,7%

10


56.000

734

1,3%

11

11 Overheid

26.968

-80

-0,3%

12

12 Onderwijs

31.909

-464

-1,4%

13


91.274

1.295

1,4%

14


10.399

96

0,9%


11.999

156

1,3%

528.122

2.336

0,4%

22

3,6 -3,7

09



2,1

08


Totaal

0,6

1,3 -0,3 -1,4 1,4 0,9 1,3

15 -4,0

-3,0

-2,0

-1,0

0,0

1,0

2,0

3,0

4,0


Werkgelegenheidsontwikkeling 2010-2011 naar geslacht en sector Aantal Mannen

Onbekend Landbouw Industrie Bouwnijverheid Groothandel Detailhandel Vervoer en opslag Horeca Informatie en communicatie Financiële instellingen Zakelijke dienstverlening Overheid Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, sport en recreatie Overige dienstverlening

0 83 -660 -723 86 489 252 281 326 -17 562 76 -297 122 151 93 824

Totaal

In % Vrouwen

Mannen

0 -249 377 -60 131 642 26 -36 57 -405 173 -156 -167 1.173 -55 63 1.514

Vrouwen

0,0% 0,6% -1,0% -3,1% 1,2% 1,2% 1,1% 2,1% 4,1% -0,3% 1,7% 0,5% -2,1% 0,7% 2,8% 2,5% 0,3%

0,0% -3,3% 2,3% -2,3% 1,8% 1,8% 0,5% -0,2% 2,1% -7,4% 0,8% -1,5% -0,9% 1,6% -1,1% 0,8% 0,6%

Werkgelegenheidsontwikkeling 2010-2011 naar geslacht en sector, in % 6,0 4,0

Mannen Vrouwen

2,0 0,0 -2,0 -4,0 -6,0

Werkgelegenheidsontwikkeling 2010-2011, naar type

Onbekend




Onderwijs

Overheid




Horeca

Vervoer en opslag

Detailhandel

Groothandel

Bouwnijverheid

Industrie

Landbouw

-8,0

Werkgelegenheidsontwikkeling 2010-2011 in %, naar type 12,0

Aantal

In %

Fulltime in dienst

-917

-0,2%

Parttime in dienst

2.604

3,3%

Totaal in dienst

1.687

0,3%


330

1,8%


321

10,8%


651

3,0%

10,0 8,0 6,0 4,0 2,0


23

Totaal



-2,0


0,4%

Totaal in dienst

2.338

Parttime in dienst

Totaal

Fulltime in dienst

0,0


Werkgelegenheidsontwikkeling 2010-2011 Top 10 gemeenten

Werkgelegenheidsontwikkeling 2010-2011 Low 10 gemeenten Verandering

Verandering Aantal

Aantal

In %

Aantal Aantal

In %

Roerdalen

5.569

202

3,8%

Eijsden-Margraten

6.968

-208

-2,9%

Simpelveld

2.099

75

3,7%

Gennep

8.103

-210

-2,5%

Onderbanken

1.135

39

3,6%

Gulpen-Wittem

4.378

-99

-2,2%

26.638

666

2,6%

Brunssum

7.097

-145

-2,0%

4.412

83

1,9%

Sittard-Geleen

50.254

-847

-1,7%

10.097

187

1,9%

Stein

8.882

-76

-0,8%

6.162

102

1,7%

Maasgouw

8.946

-44

-0,5%

Horst aan de Maas

19.326

286

1,5%

Heerlen

57.319

102

0,2%

Kerkrade

17.542

252

1,5%

Maastricht

73.496

159

0,2%

6.635

95

1,5%

Vaals

2.483

7

0,3%

Venray Bergen (L) Beek Nederweert

Valkenburg aan de Geul

Werkgelegenheidsontwikkeling 2010-2011 per gemeente, in %

Roerdalen Simpelveld Onderbanken Venray Bergen (L) Beek Nederweert Horst aan de Maas Kerkrade Valkenburg aan de Geul Meerssen Nuth Roermond Peel en Maas Weert Venlo Schinnen Leudal Beesel Voerendaal Landgraaf Echt-Susteren Mook en Middelaar Vaals Maastricht Heerlen Maasgouw Stein Sittard-Geleen Brunssum Gulpen-Wittem Gennep Eijsden-Margraten -3,0

-2,0

-1,0


0,0

1,0

24

2,0

3,0

4,0


3 Vestigingen & werkgelegenheid Bedrijvendynamiek In dit hoofdstuk wordt de bedrijvendynamiek in Limburg in beeld gebracht. De vermelde gegevens zijn inclusief landbouwtellingen. Dit in tegenstelling tot de voorgaande rapportages. Een vergelijking met voorgaande rapportages is hierdoor niet mogelijk. Evenals bij bevolkingsvraagstukken is met betrekking tot toename en afname van vestigingen en werkgelegenheid onderscheid te maken in natuurlijke ontwikkelingen (saldo oprichtingen en opheffingen) en migratiestromen (verplaatsingen). Bij de toename en/of afname van de werkgelegenheid speelt echter nog een ander aspect een rol, namelijk de ontwikkeling bij reeds bestaande, niet verplaatste, vestigingen. Op te merken is dat de bedrijvendynamiek betrekking heeft op de periode van april 2010 tot en met maart 2011. Daarnaast zijn de oprichtingen en opheffingen exclusief vestigingen die in de bovengenoemde periode zijn opgericht en tevens zijn opgeheven. Verhuizingen zijn alleen verhuizingen tussen gemeenten. Oprichtingen Het aantal opgerichte bedrijven c.q. vestigingen tussen 2010 en 2011 bedroeg bijna 7.440 (+9,6%) en de hierbij gecreëerde werkgelegenheid bedroeg ruim 11.640 arbeidsplaatsen (+2,2%). De gemiddelde bedrijfsgrootte van nieuw opgerichte bedrijven bedroeg 1,6 personen. De sector ‘Zakelijke dienstverlening’ kende absoluut gezien de meeste oprichtingen. Daarentegen vonden in de sector ‘Overheid’ geen oprichtingen plaats. Opheffingen Het aantal opgeheven bedrijven c.q. vestigingen tussen 2010 en 2011 bedroeg 4.750 (-6,1%) en de hierbij verloren gegane werkgelegenheid bijna 10.740 arbeidsplaatsen (-2,0%). De gemiddelde bedrijfsgrootte van opgeheven bedrijven bedroeg 2,3 personen. De sector ‘Zakelijke dienstverlening’ kende het grootste aantal opheffingen - evenals grootse aantal oprichtingen - van vestigingen. De sector ‘Detailhandel’ kende de grootste afname in werkgelegenheid (17%) vanwege opheffingen van bedrijven c.q. vestigingen. Verhuizingen In de periode 2010-2011 hebben meer bedrijven van buiten Limburg zich in Limburg gevestigd dan dat er bedrijven vanuit Limburg vertrokken zijn naar elders. Het saldo van deze vestigingen betreft bijna 100. Dit is gelijk aan 0,1% van het totaal aantal vestigingen in Limburg. Deze verhuizingen hebben nauwelijks invloed gehad op de Limburgse werkgelegenheid. De werkgelegenheid is namelijk met circa 180 arbeidsplaatsen gedaald (-0,0%). De sector ‘zakelijke dienstverlening’ kende de grootste dynamiek. Per saldo zijn er in 2011 in deze sector bijna 30 bedrijven van buiten Limburg bijgekomen. Werkgelegenheidsontwikkeling bij bestaande - niet verplaatste - vestigingen Getalsmatig veel belangrijker voor de werkgelegenheidsontwikkeling zijn de bestaande (voortgezette) vestigingen die aan het begin en aan het eind van de waarnemingsperiode aanwezig waren. In de periode 2010-2011 is bij 6.140 vestigingen (7,9%) de werkgelegenheid met 21.210 arbeidsplaatsen (+4,0%) toegenomen. De werkgelegenheid is bij circa 6.390 vestigingen (8,3%) met 19.590 (-3,7%) toegenomen. Per saldo is het aantal arbeidsplaatsen in deze periode als gevolg van werkgelegenheidsveranderingen bij bestaande vestigingen met 0,3% toegenomen.


25


Bedrijvendynamiek 2010-2011: saldo Bedrijvendynamiek 2010-2011, in aantallen

1-4-2010

Vestigingen

Werkgelegenheidseffect

77.389

525.786

Bedrijvendynamiek 2010-2011, in % Vestigingen


Oprichtingen

7.437

11.643

9,6%

2,2%

Opheffingen

-4.749

-10.735

-6,1%

-2,0%

Saldo

2.688

908

3,5%

0,2%

Vestiging

1.091

3.691

1,4%

0,7%

-995

-3.873

-1,3%

-0,7%

96

-182

0,1%

0,0%

Vestigingen met wp+

6.140

21.213

7,9%

4,0%

Vestigingen met wp-

6.394

19.591

8,3%

Vertrek Saldo

Saldo

Groei 1-4-2011

-

0,3%

0

-12

0,0%

0,0%

2.784

2.336

3,6%

0,4%

80.173

528.122

Correcties

In

3,7%

1.622

het bovenstaande overzicht betreffende de vestigingendynamiek is het aantal vestigingen weergegeven en het werkgelegenheidseffect (aantal werkzame personen). Vestigingen die in de periode zijn opgericht en tevens zijn opgeheven , zijn in het overzicht buiten beschouwing gelaten. Vestigingen met wp+ betreft het aantal vestigingen (die niet zijn verhuisd) waarbij de werkgelegenheid in de afgelopen periode is toegenomen c.q. de toename van het aantal werkzame personen bij deze vestigingen. Vestigingen met wp- betreft het aantal vestigingen (die niet zijn verhuisd) waarbij de werkgelegenheid in de afgelopen periode is afgenomen c.q. de afname van het aantal werkzame personen bij deze vestigingen. Gegevens over vestiging en vertrek betreffen alleen verhuisbewegingen tussen gemeenten. Verhuisbewegingen binnen dezelfde gemeente (intragemeentelijke verhuizingen) zijn in het bovenstaande overzicht buiten beschouwing gelaten. Het werkgelegenheidseffect betreft dan ook de werkgelegenheidsverandering bij vestigingen die in de afgelopen periode van of naar een andere gemeente zijn verhuisd.

Bedrijvendynamiek 2010-2011 - werkgelegenheidseffect naar type (aantal werkzame personen)

Oprichtingen

Opheffingen

Vestiging

Vetrek

Vestigingen met wp+

Vestigingen met wp-20.000

-15.000

-10.000

-5.000


0

5.000

26

10.000

15.000

20.000

25.000


Bedrijvendynamiek: oprichtingen Oprichtingen 2010-2011, naar sector Vestigingen



Aantal

In %

Ver. in %

Aantal

In %

Ver. in %

100 293 600 525 928 186 377 407 80 1.814 0 371 812 355 589 7.437

1% 4% 8% 7% 12% 3% 5% 5% 1% 24% 0% 5% 11% 5% 8% 100%

1,7% 7,3% 9,0% 7,7% 9,4% 9,2% 8,4% 15,4% 6,4% 12,2% 0,0% 12,9% 11,4% 10,6% 10,4% 9,6%

151 1.317 666 702 1.785 674 642 492 138 2.121 0 410 1.487 416 642 11.643

1% 11% 6% 6% 15% 6% 6% 4% 1% 18% 0% 4% 13% 4% 6% 100%

0,7% 1,6% 2,5% 1,9% 3,3% 2,3% 2,2% 4,5% 1,2% 3,8% 0,0% 1,3% 1,7% 4,0% 5,4% 2,2%

In het bovenstaande overzicht is het aantal oprichtingen weergegeven en het werkgelegenheidseffect (aantal werkzame Oprichtingen personen) daarvan. Vestigingen die in de periode zijn opgericht en tevens zijn opgeheven, zijn in het overzicht buiten Opheffingen gelaten. beschouwing Saldo Vestiging Werkgelegenheidseffect oprichtingen 2010-2011, naar sector (aantal werkzame personen) Vertrek

2.400

Saldo 2.000

Vestigingen met wp+ 1.600

Vestigingen met wpSaldo

1.200

Correcties

800

Groei

400




Onderwijs

Overheid



Vervoer en opslag


Horeca

Detailhandel

Groothandel

Bouwnijverheid

0 Industrie

Landbouw

1-4-2007

Oprichtingen 2010-2011, naar regio Vestigingen


Aantal

In %

Ver. in %

Aantal

In %

Ver. in %

Noord-Limburg

1.783

24%

8,9%

3.355

29%

2,4%

Midden-Limburg

1.587

21%

8,8%

2.638

23%

2,4%


1.009

14%

10,2%

1.373

12%

1,9%

Parkstad Limburg

1.453

20%

10,1%

2.201

19%

2,1%


1.605

22%

10,7%

2.076

18%

2,1%

Totaal

7.437

100%

9,6%

11.643

100%

2,2%

Oprichtingen Opheffingen Saldo

Etil; Vestigingenregister Limburg 2011 Vestiging

27


Bedrijvendynamiek: opheffingen Opheffingen 2010-2011, naar sector Vestigingen In %

Aantal


-139 -208 -487 -456 -801 -151 -332 -186 -76 -969 -3 -138 -283 -192 -328 -4.749

Totaal


3% 4% 10% 10% 17% 3% 7% 4% 2% 20% 0% 3% 6% 4% 7% 100%

Ver. in %

Aantal

-2,4% -5,2% -7,3% -6,7% -8,1% -7,5% -7,5% -7,1% -6,4% -6,5% -1,0% -4,8% -4,0% -5,8% -5,8% -6,1%

-255 -972 -1.007 -934 -1.812 -565 -969 -269 -348 -1.662 -38 -368 -844 -267 -425 -10.735

In %

Ver. in %

2% 9% 9% 9% 17% 5% 9% 3% 3% 15% 0% 3% 8% 2% 4% 100%

-1,3% -1,2% -3,9% -2,6% -3,3% -2,0% -3,4% -2,5% -3,1% -3,0% -0,1% -1,1% -0,9% -2,6% -3,6% -2,0%

In het bovenstaande overzicht is het aantal opheffingen weergegeven en het werkgelegenheidseffect (aantal werkzame Oprichtingen personen) daarvan.Vestigingen die in de periode zijn opgericht en tevens zijn opgeheven, zijn in het overzicht buiten Opheffingen gelaten. beschouwing Saldo Vestiging Werkgelegenheidseffect opheffingen 2010-2011, naar sector (aantal werkzame personen) Vertrek

0

Saldo

-400 Vestigingen met wp+ Vestigingen met wp-

-800

Saldo

-1.200 Correcties

-1.600 Groei




Onderwijs

Overheid



Vervoer en opslag


Horeca

Detailhandel

Groothandel

Bouwnijverheid

Industrie

Landbouw

-2.000 1-4-2007

Opheffingen 2010-2011, naar regio Vestigingen

Noord-Limburg


Aantal

In %

Ver. in %

Aantal

In %

Ver. in %

-1.238

26%

-6,2%

-2.686

25%

-1,9%

Midden-Limburg

-983

21%

-5,4%

-2.366

22%

-2,2%


-571

12%

-5,7%

-1.534

14%

-2,1%

-1.004

21%

-7,0%

-2.072

19%

-2,0%

-953

20%

-6,4%

-2.077

19%

-2,1%

-4.749

100%

-6,1%

-10.735

100%

-2,0%

Parkstad Limburg Maastricht & Mergelland Totaal Oprichtingen Opheffingen Saldo

Etil; Vestigingenregister Limburg 2011 Vestiging Vertrek

28


Bedrijvendynamiek: intergemeentelijke verhuizingen Intergemeentelijke verhuizingen in Limburg 2010-2011, naar sector Vestigingen



Vestiging

Vertrek

Saldo

Vestiging

Vertrek

Saldo

15 60 115 123 96 28 53 63 14 295 2 32 85 60 50 1.091

-14 -62 -111 -116 -91 -24 -37 -52 -12 -270 -1 -31 -75 -54 -45 -995

1 -2 4 7 5 4 16 11 2 25 1 1 10 6 5 96

35 297 329 357 206 80 153 112 152 1.240 2 98 475 74 81 3.691

-22 -370 -418 -384 -178 -79 -118 -94 -174 -1.407 -1 -101 -387 -81 -59 -3.873

13 -73 -89 -27 28 1 35 18 -22 -167 1 -3 88 -7 22 -182

In het bovenstaande overzicht is het aantal intergemeentelijke verhuizingen in Limburg weergegeven en het Oprichtingen werkgelegenheidseffect (aantal werkzame personen) daarvan. Gegevens over verhuizingen (vestiging en vertrek) betreffen Opheffingen alleen verhuisbewegingen van en naar gemeenten. Verhuisbewegingen binnen dezelfde gemeente (intragemeentelijke Saldo verhuizingen) zijn in het bovenstaande overzicht buiten beschouwing gelaten. Het werkgelegenheidseffect betreft dan ook de werkgelegenheidsverandering bij vestigingen die in de afgelopen periode van of naar een andere gemeente zijn verhuisd. Vestiging Vertrek Saldo Werkgelegenheidseffect intergemeentelijke verhuizingen 2010-,2011 naar sector (aantal werkzame personen) Vestigingen met wp+

120

Vestigingen met wp-

80

Saldo

40 0

Correcties

-40

Groei

-80 -120

1-4-2007

-160




Onderwijs

Overheid



Vervoer en opslag


Horeca

Detailhandel

Groothandel

Bouwnijverheid

Industrie

Landbouw

-200

Intergemeentelijke verhuizingen 2010-2011, naar regio Werkgelegenheidseffect

Vestigingen Vestiging

Vertrek

Saldo

Vestiging

Vertrek

Saldo

Noord-Limburg

179

-143

36

419

-639

-220

Midden-Limburg

247

-222

25

638

-657

-19


153

-170

-17

779

-734

45

Parkstad Limburg

256

-245

11

1.219

-1.042

177

256

-215

41

636

-801

-165

1.091

-995

96

3.691

-3.873

-182

Maastricht & Mergelland Totaal Oprichtingen Opheffingen Saldo Etil; Vestigingenregister Limburg 2011

29



30


4 Vestigingen & werkgelegenheid Regio's In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de afzonderlijke regio’s in Limburg. De WGR-indeling is hierbij het uitgangspunt. Limburg wordt in de volgende vijf regio’s onderverdeeld: Noord-Limburg (inclusief Mook en Middelaar), Midden-Limburg, Westelijke Mijnstreek, Parkstad Limburg (inclusief Nuth) en Maastricht & Mergelland. Regiovergelijking: Vestigingen In de structuur van vestigingen naar regio komt in een enkel jaar weinig verandering. Ook voor 2011 geldt opnieuw dat het aantal vestigingen (20.620) in Noord-Limburg het sterkst is toegenomen. De Westelijke Mijnstreek heeft met 10.360 vestigingen het kleinste aandeel van het totaal. In de periode 2010-2011 nam het aantal vestigingen in alle regio’s toe. De sterkste toename was met 4,6% te zien in de regio Maastricht & Mergelland. In Noord-Limburg en Parkstad Limburg bleven de toenames met 2,9% respectievelijk 3,2% iets achter op het provinciaal gemiddelde van 3,6%. Regiovergelijking: Werkgelegenheid Ook in de werkgelegenheidsstructuur treden weinig veranderingen op gedurende een jaar. Noord-Limburg is de grootste werkgelegenheidsregio met 141.240 arbeidsplaatsen en de Westelijke Mijnstreek is de kleinste met 72.610 arbeidsplaatsen. In de afgelopen periode (2010-2011) kende alleen de regio Westelijke Mijnstreek een afname van de werkgelegenheid. De andere vier regio’s kenden daarentegen een groei. Het aantal arbeidsplaatsen nam in de regio Noord-Limburg met 1,1% het sterkst toe. De Limburgse toename bedroeg 0,4%. Afzonderlijke regio's: Noord-Limburg De belangrijkste structuren en ontwikkelingen in Noord-Limburg zijn als volgt samen te vatten: - vestigingengroei met 2,9% lager dan gemiddeld in Limburg; - positieve werkgelegenheidsontwikkeling van 1,1%; - sterkste afname van de werkgelegenheid in de sector ‘Financiële instellingen’ (-8,4%); - grootste werkgelegenheidstoename in de sector ‘Informatie en communicatie’ (+8,9%). Midden-Limburg De belangrijkste structuren en ontwikkelingen in Midden-Limburg zijn als volgt samen te vatten: - vestigingengroei met 3,5% iets lager dan gemiddeld in Limburg; - positieve werkgelegenheidsontwikkeling van 0,9%; - sterkste afname van de werkgelegenheid in de sector ‘Onderwijs’ (-3,3%); - grootste werkgelegenheidstoename in de sector ‘Informatie en communicatie’ (+4,0%). Westelijke Mijnstreek De belangrijkste structuren en ontwikkelingen in de Westelijke Mijnstreek zijn als volgt samen te vatten: - vestigingengroei met 4,2% hoger dan gemiddeld in Limburg; - negatieve werkgelegenheidsontwikkeling van -1,0%; - sterkste afname van de werkgelegenheid in de sector ‘Financiële instellingen’ (-7,4%); - grootste werkgelegenheidstoename in de sector ‘Overige dienstverlening’ (+6,2%).


31


Parkstad Limburg (inclusief Nuth) De belangrijkste structuren en ontwikkelingen in deze regio zijn als volgt samen te vatten: - vestigingengroei met 3,2% lager dan gemiddeld in Limburg; - positieve werkgelegenheidsontwikkeling van 0,5%; - sterkste afname van de werkgelegenheid in de sector ‘Onderwijs’ (-3,1%); - grootste werkgelegenheidstoename in de sector ‘Informatie en communicatie’(+4,1%). Maastricht & Mergelland De belangrijkste structuren en ontwikkelingen in de deze regio zijn als volgt samen te vatten: - vestigingengroei met 4,6% beduidend hoger dan gemiddeld in Limburg; - positieve werkgelegenheidsontwikkeling van 0,0%; - sterkste afname van de werkgelegenheid in de sector 'Financiële instellingen’ (-16,8%); - grootste werkgelegenheidstoename in de sector ‘Groothandel’ (+2,5%).


32


Regiovergelijking Vestigingenontwikkeling 2010-2011

Werkgelegenheidsontwikkeling 2010-2011 Verandering Aantal

Aantal

In %

Verandering Aantal

Aantal

In %

1,1%

Noord-Limburg

20.615

581

2,9%

Noord-Limburg

141.240

1.529

Midden-Limburg

18.730

629

3,5%

Midden-Limburg

109.423

1.020

0,9%


10.359

421

4,2%


72.612

-708

-1,0%

Parkstad Limburg

14.831

460

3,2%

Parkstad Limburg

105.699

475

0,5%


15.638

693

4,6%


99.148

20

0,0%

Totaal

80.173

2.784

3,6%

Totaal

528.122

2.336

0,4%

Vestigingenontwikkeling, in %

Werkgelegenheidsontwikkeling, in %

1,2

5,0

0,8

4,0

0,4 3,0 0,0 2,0

-0,4

1,0 0,0

4,0

-0,8 -1,2 Noord-Limburg Westelijke Mijnstreek Midden-Limburg Maastricht & Mergelland

Noord-Limburg

Westelijke Mijnstreek Midden-Limburg Maastricht & Mergelland

2010-2011

2010-2011

10 jaarsgemiddelde

10 jaarsgemiddelde

Werkgelegenheidsontwikkeling per regio in de laatste 10 jaar, in %

3,0 2,0 1,0 0,0 -1,0 -2,0 -3,0 Noord-Limburg


Midden-Limburg


33



Noord-Limburg Vestigingenontwikkeling 2010-2011

Ontwikkeling 2010-2011, in % (V = vestigingen, WP = werkgelegenheid)

Verandering Aantal

Noord-Limburg

20.615

Aantal

In %

581

2,9%

V


Noord-Limburg

Aantal

141.240

In %

1.529

1,1%

Vestigingenontwikkeling in de laatste 10 jaar, in %

WP

Beesel

6,0%

Bergen (L)

3,1%

0,7% 1,9%

Gennep

0,2%

-2,5%

Horst aan de Maas

1,8%

1,5%

Mook en Middelaar

1,6%

0,5%

Peel en Maas

3,0%

1,0%

Venlo

3,6%

0,8%

Venray

3,0%

2,6%

Totaal

2,9%

1,1%

Werkgelegenheidsontwikkeling in de laatste 10 jaar, in %

5,0

4,0

4,5 3,0

4,0 3,5

2,0

3,0

3,1

2,5

2,3

0,0

2,9

2,8

2,4

1,8 1,1

0,9

0,8

3,5

3,3

1,5 1,0

4,5

4,2

2,0

1,0

-0,2

-0,5

-1,1

1,6

-1,5

-2,0

-1,0

0,5 0,4

0,0

-2,0

2002 2001

2004 2003

2006 2005

2008 2007

2010

2002

2009

2001

Vestigingenontwikkeling 2010-2011, naar sector

2004 2003

2006 2005

2008 2007

Werkgelegenheidsontwikkeling 2010-2011, naar sector

Verandering Aantal

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15


Totaal


Aantal

In %

2010 2009

Verandering Aantal

Aantal

In %

2.698 1.248 1.598 2.006 2.325 532 1.000 646 241 3.469 74 743 1.716 822 1.497

-38 30 8 3 26 4 9 61 -6 212 -1 55 116 41 61

-1,4% 2,5% 0,5% 0,1% 1,1% 0,8% 0,9% 10,4% -2,4% 6,5% -1,3% 8,0% 7,2% 5,2% 4,2%

12.181 26.174 5.545 11.487 13.396 11.603 8.226 1.631 1.517 10.309 6.289 6.545 20.949 2.608 2.780

17 397 -67 51 367 177 156 133 -139 53 6 -30 423 12 -27

0,1% 1,5% -1,2% 0,4% 2,8% 1,5% 1,9% 8,9% -8,4% 0,5% 0,1% -0,5% 2,1% 0,5% -1,0%

20.615

581

2,9%

141.240

1.529

1,1%

34


Midden-Limburg Vestigingenontwikkeling 2010-2011


Verandering Aantal

Midden-Limburg

18.730

Aantal

In %

629

3,5%

V


Midden-Limburg

Aantal

109.423

In %

1.020

WP

Echt-Susteren

3,2%

Leudal

4,0%

0,5% 0,8%

Maasgouw

3,7%

-0,5%

Nederweert

1,2%

1,7%

Roerdalen

3,5%

3,8%

Roermond

3,9%

1,0%

Weert

3,6%

0,9%

Totaal

3,5%

0,9%

0,9%



4,5

2,0

4,0

1,5

3,5 1,0

3,0

0,5

2,5 4,4

2,0

3,7

3,7

2,2

2,2

0,2

0,4

4,1

0,0

3,5

3,3

1,5 1,0

2,0 1,4

-0,3 -0,8

-0,5

2,1

0,9

0,6 0,3

-1,3

-1,0

0,5

0,6

0,0

-1,5

2002 2001

2004 2003

2006 2005

2008 2007

2010

2002

2009

2001


2004 2003

2006 2005

2008 2007


Verandering Aantal

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15


Totaal


Aantal

In %

2010 2009

Verandering Aantal

Aantal

In %

1.752 1.161 1.607 1.718 2.291 616 904 654 257 3.420 61 694 1.581 717 1.297

-6 26 39 19 66 13 12 40 0 171 0 45 105 35 64

-0,3% 2,3% 2,5% 1,1% 3,0% 2,2% 1,3% 6,5% 0,0% 5,3% 0,0% 6,9% 7,1% 5,1% 5,2%

4.917 18.492 6.238 8.353 12.509 4.970 5.438 1.784 1.549 10.618 4.924 5.809 19.207 1.835 2.780

-135 61 -203 40 395 1 134 68 -4 129 71 -199 586 31 45

-2,7% 0,3% -3,2% 0,5% 3,3% 0,0% 2,5% 4,0% -0,3% 1,2% 1,5% -3,3% 3,1% 1,7% 1,6%

18.730

629

3,5%

109.423

1.020

0,9%

35


Westelijke Mijnstreek Vestigingenontwikkeling 2010-2011


Verandering Aantal


10.359

Aantal

In %

421

4,2%

V


WP

Beek

3,3%

Schinnen

2,5%

1,9% 0,8%

Sittard-Geleen

4,8%

-1,7%

Stein

3,6%

-0,8%

Totaal

4,2%

-1,0%

Verandering Aantal


Aantal

72.612

In %

-708

-1,0%



6,0

4,0 3,0

5,0

2,0

4,0

3,8

1,0 3,0 5,1

5,1

4,7

2,0

0,0 4,3

1,5

-0,2

4,2

-1,3 -1,0

3,0

2,9 1,0

1,2

1,0

5,9

-1,0

-1,2

-1,9

-2,0 -3,0

1,7

-2,0

0,0

-3,0

2002 2001

2004 2003

2006 2005

2008 2007

2010

2002

2009

2001


2004 2003

2006 2005

2008 2007


Verandering Aantal

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15


Totaal


Aantal

In %

2010 2009

Verandering Aantal

Aantal

In %

246 471 978 867 1.383 270 466 412 169 2.263 37 456 1.094 387 860

-4 13 33 20 18 2 18 27 -1 117 2 43 67 23 43

-1,6% 2,8% 3,5% 2,4% 1,3% 0,7% 4,0% 7,0% -0,6% 5,5% 5,7% 10,4% 6,5% 6,3% 5,3%

522 13.721 5.369 5.339 6.993 4.970 2.290 2.229 1.616 9.830 2.250 3.920 10.874 1.080 1.609

-5 -506 -172 107 87 -73 13 33 -129 127 53 -105 -231 -1 94

-0,9% -3,6% -3,1% 2,0% 1,3% -1,4% 0,6% 1,5% -7,4% 1,3% 2,4% -2,6% -2,1% -0,1% 6,2%

10.359

421

4,2%

72.612

-708

-1,0%

36


Parkstad Limburg Vestigingenontwikkeling 2010-2011


Verandering Aantal

Parkstad Limburg

14.831

Aantal

In %

460

3,2%

V


Parkstad Limburg

Aantal

105.699

In %

475

0,5%


Brunssum

3,0%

-2,0%

Heerlen

2,7%

0,2%

Kerkrade

3,0%

1,5%

Landgraaf

3,7%

0,5%

Nuth

2,5%

1,2%

Onderbanken

9,1%

3,6%

Simpelveld

5,1%

3,7%

Voerendaal

2,9%

0,6%

Totaal

3,2%

0,5%


5,0

4,0

3,0

4,0

2,0

3,5

3,0

4,3

2,0

4,2

4,0

3,9

2,3

1,0

4,7

1,1

0,2

0,2

0,5

0,0

3,2

3,1 1,0

WP

2,3

-1,4

1,7

-1,4

-1,0

-1,5

-1,5

1,0 0,0

-2,0

2002 2001

2004 2003

2006 2005

2008 2007

2010

2002

2009

2001


2004 2003

2006 2005

2008 2007


Verandering Aantal

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15


Totaal


Aantal

In %

2010 2009

Verandering Aantal

Aantal

In %

369 637 1.480 1.284 2.018 361 795 540 271 2.845 65 574 1.687 613 1.292

0 6 17 18 5 13 0 40 2 129 -1 44 104 36 47

0,0% 1,0% 1,2% 1,4% 0,2% 3,7% 0,0% 8,0% 0,7% 4,7% -1,5% 8,3% 6,6% 6,2% 3,8%

869 15.370 4.893 6.700 11.903 3.731 4.022 2.002 5.018 10.562 7.602 6.647 21.401 2.194 2.785

-18 -60 -152 -87 162 85 46 78 106 211 -183 -210 445 43 9

-2,0% -0,4% -3,0% -1,3% 1,4% 2,3% 1,2% 4,1% 2,2% 2,0% -2,4% -3,1% 2,1% 2,0% 0,3%

14.831

460

3,2%

105.699

475

0,5%

37


Maastricht & Mergelland Vestigingenontwikkeling 2010-2011


Verandering Aantal


15.638

Aantal

In %

693

4,6%

V



Aantal

In %

20

0,0%

99.148


Eijsden-Margraten

3,8%

-2,9%

Gulpen-Wittem

1,0%

-2,2%

Maastricht

5,3%

0,2%

Meerssen

5,0%

1,3%

Vaals

4,8%

0,3%


4,5%

1,5%

Totaal

4,6%

0,0%


6,0

2,0 1,5

5,0

1,0 4,0

0,5

3,0

1,7 1,1

0,7

0,5

0,0

0,0 5,3

4,8 2,0

1,0

WP

3,7 1,9

1,7

5,3 4,6

4,1

-0,5

-1,0

-1,3

-1,7

-1,5 -2,0

2002 2001

-1,3

-1,0

2,4

0,4

0,0

-1,3

2004 2003

2006 2005

2008 2007

2010

2002

2009

2001


2004 2003

2006 2005

2008 2007


Verandering Aantal

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15


Totaal


Aantal

In %

2010 2009

Verandering Aantal

Aantal

In %

621 576 1.099 983 2.020 285 1.324 597 246 3.681 54 634 1.582 968 968

10 9 20 16 17 7 22 64 10 240 -2 47 148 34 51

1,6% 1,6% 1,9% 1,7% 0,8% 2,5% 1,7% 12,0% 4,2% 7,0% -3,6% 8,0% 10,3% 3,6% 5,6%

1.624 8.680 3.233 4.360 10.945 3.765 8.669 3.465 1.265 14.681 5.903 8.988 18.843 2.682 2.045

15.638

693

4,6%

99.148

38


-25 -1,5% -175 -2,0% -189 -5,5% 105 2,5% 120 1,1% 88 2,4% -104 -1,2% 71 2,1% -256 -16,8% 214 1,5% -27 -0,5% 80 0,9% 72 0,4% 11 0,4% 35 1,7% 20

0,0%

5 Vestigingen & werkgelegenheid Bedrijfssectoren In dit hoofdstuk wordt ingezoomd op de afzonderlijke sectoren. Op te merken is dat de sectoren ‘Winning van delfstoffen’ en ‘Nutsbedrijven’ in de voorliggende rapportage binnen de sector 'Industrie' vallen. Deze beide sectoren hebben een te beperkt aantal arbeidsplaatsen in Limburg voor nadere analyse. Verder is op te merken dat in 2009 een SBI-conversie heeft plaatsgevonden. Dit wil zeggen dat de sectorindeling ten opzichte van de voorgaande jaren is veranderd. Alle SBI-wijzigingen zijn met terugwerkende kracht doorgevoerd, zodat de tijdreeksen consistent blijven. Een vergelijking van de analyses in de voorliggende rapportage met rapportages uit de voorgaande jaren is daardoor niet mogelijk. In bijlage 2 wordt ingegaan op de belangrijkste SBI-wijzigingen.

Algemeen In de periode 2010-2011 is het aantal vestigingen in Limburg met 3,6% toegenomen. Het aantal vestigingen nam het sterkst toe in de sectoren ‘Informatie en communicatie’ (+8,9%), '’Onderwijs’ (+8,2%) en ‘Gezondheids- en welzijnszorg' (+7,6%). In twee sectoren nam het aantal vestigingen af: de sectoren 'Landbouw' (-0,7%) en 'Overheid' (-0,7%). De totale Limburgse werkgelegenheid nam in de periode 2010-2011 toe. Met name in de sectoren ‘Informatie en communicatie’ (+3,6%) en ‘Detailhandel’ (+2,1%) nam het aantal arbeidsplaatsen toe. Daarentegen lieten de sectoren 'Financiële instellingen’ (-3,7%) en 'Bouwnijverheid' (-3,0%) een relatief sterke afname van het aantal arbeidsplaatsen zien. Landbouw De landbouwsector omvat zowel de land- en tuinbouw-, bosbouw- en visserijbedrijven, maar ook dienstverlenende bedrijven ten behoeve hiervan; zoals agrarische loonbedrijven en hoefsmederijen. In de Limburgse landbouwsector zijn in totaal ruim 20.110 mensen werkzaam bij bijna 5.690 vestigingen. Het afgelopen jaar is het aantal vestigingen (-0,7%) alsook het aantal arbeidsplaatsen (-0,8%) verder afgenomen. In de branche ‘dienstverlening voor de landbouw’ nam zowel de werkgelegenheid (+7,6%) als het aantal vestigingen (+4,3%) toe. In de overige branches nam zowel de werkgelegenheid als het aantal vestigingen af, of bleef nagenoeg gelijk aan voorgaand jaar. Industrie In de industriële sector (inclusief delfstofwinning en NUTS-bedrijven) zijn in 2011 circa 82.440 personen werkzaam bij bijna 4.100 vestigingen. De afgelopen 10 jaar is de werkgelegenheid in deze sector, met uitzondering van de periode 2007-2008, continu afgenomen. Ook in de periode 2010-2011 is het aantal arbeidsplaatsen in deze sector afgenomen; en wel met 280 personen oftewel 0,3%. Het aantal vestigingen liet wel een toename zien (+2,1%). De grootste branches in termen van werkgelegenheid zijn de branches ‘overige goederen’, ‘metalen en producten van metaal’ en ‘chemische en kunststofproducten’. Gedrieën vertegenwoordigen deze branches 51% van de totale werkgelegenheid in de Limburgse industrie. Tot de chemische branche behoren onder andere DSM en SABIC. De branche 'overige goederen' omvat onder meer de SW-bedrijven. In de branche ‘artikelen van hout' nam het aantal arbeidsplaatsen (-13,0%) relatief gezien in de periode 2010-2011 het sterkst af. In absolute aantallen liet de branche ‘chemische-, rubber- en kunststofproducten’ (-450 werkzame personen) de sterkste afname zien. In een aantal branches was nog wel sprake van een werkgelegenheidstoename. Met name de branche 'elektrische en optische apparaten' liet een sterke toename zien (+11,8%). Bouwnijverheid In 2011 waren de 25.280 arbeidsplaatsen in de bouwnijverheid verdeeld over 6.760 vestigingen. In deze sector nam het aantal vestigingen jaren sterk toe. Na een jaar van daling zette deze trend zich voort in de periode 2010-2011; een toename van bijna 120 vestigingen. Deze trend is met name het gevolg van de


39


toename van het aantal zzp'ers (zelfstandigen zonder personeel). De werkgelegenheid nam in de periode 2010-2011 met 3,0% af. Voornamelijk de branches ‘slopen en grondverzet’ (-8,0%) en ‘gespecialiseerde werkzaamheden’ (-7,2%) lieten een sterke afname zien. De branche ‘grond- water- en wegenbouw’ kende als enige branche een toename (+1,3%). Groothandel De sector groothandel wordt gevormd door twee grotere branches: ‘handel en reparatie van auto’s en benzineservicestations’ en ‘groothandel en handelsbemiddeling’ (zoals verkoopagenten en import-/exportbedrijven). In 2011 waren de 36.240 arbeidsplaatsen in deze sector verdeeld over bijna 6.860 vestigingen. In de afgelopen periode (2010-2011) nam het aantal vestigingen in de sector toe (+1,1%). Het aantal arbeidsplaatsen nam ook toe, met 0,6%. De werkgelegenheidstoename vond voornamelijk plaats in de branches 'gespecialiseerde reparatie van auto’s’ (+4,8%) en ‘groothandel in overige consumentenartikelen’ (+3,9%). Daarentegen lieten met name de branches ‘handel in auto-onderdelen' (-6,6%) en ‘handel en reparatie’ (-6,5%) nog een werkgelegenheidsafname zien. Detailhandel In 2011 waren in de Limburgse detailhandelssector 55.740 personen werkzaam bij bijna 10.040 detailhandelsvestigingen. Het betreft daarbij zowel detailhandel in winkels, markthandel, detailhandel niet via winkel of markt (met name internet-detailhandel), alsook apotheken. Na een groei van het aantal vestigingen in de voorgaande periodes liet de periode 2010-2011 eveneens een toename zien van het aantal vestigingen (+1,3%). De werkgelegenheidstoename was in vergelijking met de twee voorafgaande perioden met 2,1% redelijk groot. Opmerkelijk is de groei (+18,0%) in het aantal arbeidsplaatsen in de branche 'detailhandel niet via winkel of markt' (met name internetdetailhandel). De branches ‘wooninrichting’ (-3,9%), ‘apotheken’ (-3,5%) en ‘markthandel’ (-3,5%) lieten relatief gezien de sterkste afname zien. Vervoer en opslag Deze sector omvat de branches vervoer 'over de weg’, 'per spoor', 'over water’ en 'door de lucht’, maar daarnaast ook de dienstverleners ten behoeve van het vervoer en de branche ‘post en koeriersdiensten’. De branche ‘vervoer over de weg’ telt de meeste vestigingen en werkgelegenheid. De sector als geheel heeft in 2011 in Limburg ruim 2.060 vestigingen met bijna 29.040 arbeidsplaatsen. Het aantal vestigingen liet een toename zien van 1,9%. Het aantal arbeidsplaatsen is met 1,0% toegenomen. De werkgelegenheidstoename is het gevolg van een toename van het aantal arbeidsplaatsen in de branches ‘transport via pijpleidingen’ (+7,6%), ‘opslag’ (+7,2%) en ‘post- en koeriersdiensten (+6,5%). De branche ‘vervoer over water’ (-6,1%) liet daarentegen een sterke afname zien. Horeca De horeca heeft traditioneel een relatief groot werkgelegenheidsaandeel in Limburg ten opzichte van Nederland als geheel. De sector omvat bedrijven die zich richten op logies-, maaltijden- en drankverstrekking. In totaal zijn er in Limburg bijna 4.490 horecavestigingen. Deze vestigingen beschikken over bijna 28.650 arbeidsplaatsen. In de periode 2010-2011 liet de horecasector een toename van het aantal vestigingen zien (+0,9%). Het aantal arbeidsplaatsen liet een toename zien van 1,4%. De werkgelegenheid nam met name toe bij de branche ‘kantines en catering’ (+5,2%) en bij de branche ‘kampeerterreinen’ (-4,4%) af. Informatie en communicatie Deze sector omvat de mediabedrijven alsook bedrijven die actief zijn op het gebied van telecommunicatie en informatietechnologie. De sector als geheel heeft in 2011 in Limburg bijna 2.850 vestigingen met 11.110 arbeidsplaatsen. Het aantal vestigingen liet wederom een sterke toename zien (+8,9%). Het aantal arbeidsplaatsen is met 3,6% toegenomen. Dit was het gevolg van een toename van het aantal arbeidsplaatsen in alle branches. De branche ‘productie en distributie van radio, televisie en films’ liet de sterkste toename (+8,2%) zien. Financiële instellingen Deze sector bestaat uit de branches ‘banken', ‘verzekeringswezen en pensioenfondsen’ en ‘financiële bemiddeling’ (vooral assurantietussenpersonen). De financiële sector is een relatief kleine sector in Limburg in vergelijking tot het landelijk gemiddelde. In totaal zijn er bijna 10.970 arbeidsplaatsen bij ruim 1.180 vestigingen. In de periode 2010-2011 nam het aantal vestigingen gering toe met 0,4%. Daarentegen nam het aantal arbeidsplaatsen met 3,7% af. Alle branches kenden een afname. Het betreft daarbij met name bedrijven in de branches 'banken’ (-6,8%) en ‘overige financiële intermediatie’ (-6,4%).


40


Zakelijke dienstverlening De sector zakelijke dienstverlening bestaat uit diverse branches: verhuur en handel in onroerend goed, organisatie-adviesbureaus, rechtskundige dienstverlening, callcenters, architecten, ingenieursbureaus, uitzendwezen, facility management en reclamebureaus. De sector als geheel bestaat in Limburg uit bijna 15.680 vestigingen met 56.000 arbeidsplaatsen. In de afgelopen periode (2010-2011) is het aantal vestigingen in de zakelijke dienstverlening wederom flink toegenomen (+5,9%). Het aantal arbeidsplaatsen nam in deze periode met 1,3% toe. De sterkste afname was in de branches ‘speur en ontwikkelingswerk’ (-3,0%) en ’rechtskundige dienstverlening’ (-2,5%). Daarentegen waren er verschillende branches die een groei doormaakten. Procentueel vertoonde de branches ‘callcenters’ (+11,0%), ‘fotografie’ (+6,9%) en ‘beveiliging en bedrijfsvoering’ (+5,4%) de sterkste groei. Overheid In Limburg werkten in 2011 bijna 26.970 personen bij overheidsdiensten verdeeld over ruim 290 vestigingen. Tot deze sector worden het ‘openbaar bestuur’, de ‘justitie en ‘politie’, ‘brandweer’ en 'defensie', alsook de 'verplichte sociale verzekeringen' (UWV) gerekend. Het aantal vestigingen nam in de periode 2010-2011 met twee af (-0,7%). Het aantal arbeidsplaatsen nam eveneens af, maar met 0,3%. Deze afname was het gevolg van een werkgelegenheidsafname bij de branches ‘verplichte sociale verzekeringen’ (-9,0%) en ’openbaar bestuur’ (-1,1%). De overige branche kenden een toename in werkgelegenheid. Onderwijs De onderwijssector in Limburg bestaat uit ruim 3.100 vestigingen met 31.910 arbeidsplaatsen. In de afgelopen periode (2010-2011) was er wederom sprake van groei van het aantal vestigingen in de sector. De toename van het aantal vestigingen met 8,2% ging gepaard met een afname van de werkgelegenheid van 1,4%. De sterke toename in het aantal vestigingen komt met name door een toename in de branche ‘overig onderwijs’. Hier betreft het een toename in de subbranches ’dansscholen’, ‘kunstzinnige vorming amateurs’ en ‘sport- en recreatie-onderwijs’. Deze laatste subbranche is voornamelijk gegroeid door de toename van het aantal dansscholen en coachingspraktijken. De werkgelegenheid is ondanks de sterke groei in het aantal vestigingen niet gegroeid aangezien het aantal nieuwe vestigingen voornamelijk eenmanszaken zijn. Gezondheids- en welzijnszorg Het aantal vestigingen in de sector gezondheidsen welzijnszorg neemt de laatste jaren sterk toe. De periode 2010-2011 vertoonde een vestigingentoename van 7,6%, die lager is dan de jaren daarvoor. Alle branches kenden in deze periode een groei in het aantal vestigingen. Ten aanzien van de werkgelegenheidsontwikkeling laat deze sector met 1,4% een redelijke groei zien. Met name het aantal werknemers in de branches 'overige zorgaanbieders’ (o.a. GGD en arbeidsintegratie) (+4,9%) en 'paramedische en verloskundigenpraktijken' (+4,6%) nam relatief sterk toe. Cultuur, sport en recreatie In totaal zijn er in Limburg in deze sector 10.400 arbeidsplaatsen bij 3.510 vestigingen. Deze sector vertoonde in de periode 2010-2011 wederom een toename van het aantal vestigingen, al was deze aanzienlijk kleiner dan de voorgaande jaren (+5,1%). Ook het aantal arbeidsplaatsen nam met 0,9% toe. Vooral in de branches ‘theaters, schouwburgen en evenementenhallen’ (+4,1%) en 'kunst' (podiumkunst en zogenaamde scheppende kunsten, e.d.) (+3,4%) nam de werkgelegenheid sterk toe. Overige dienstverlening Deze sector is veelzijdig van samenstelling en wordt gevormd door onder andere de volgende branches: ‘werkgevers-, werknemers- en beroepsorganisaties’, ‘reparatie van consumentenartikelen’ 'wellness' en de ‘uitvaartbranche’. De sector als geheel kent gemiddeld een beperkte bedrijfsgrootte van circa twee arbeidsplaatsen per vestiging. In totaal zijn er in Limburg in deze sector circa 12.000 arbeidsplaatsen verdeeld over ruim 5.910 vestigingen. Deze sector vertoonde in de periode 2010-2011 een toename van het aantal arbeidsplaatsen (+1,3%). Het aantal vestigingen nam met 4,7% toe.


41


Sectorvergelijking Vestigingenontwikkeling 2010-2011


Verandering

Verandering

Aantal


5.686 4.093 6.762 6.858 10.037 2.064 4.489 2.849 1.184 15.678 291 3.101 7.660 3.507 5.914 80.173

Totaal

Aantal

-38 84 117 76 132 39 61 232 5 869 -2 234 540 169 266 2.784

In %

Aantal

-0,7% 2,1% 1,8% 1,1% 1,3% 1,9% 1,4% 8,9% 0,4% 5,9% -0,7% 8,2% 7,6% 5,1% 4,7% 3,6%

20.113 82.437 25.278 36.239 55.746 29.039 28.645 11.111 10.965 56.000 26.968 31.909 91.274 10.399 11.999 528.122


Aantal

-166 -283 -783 216 1.131 278 245 383 -422 734 -80 -464 1.295 96 156 2.336

In %

-0,8% -0,3% -3,0% 0,6% 2,1% 1,0% 0,9% 3,6% -3,7% 1,3% -0,3% -1,4% 1,4% 0,9% 1,3% 0,4%


Landbouw Industrie Bouwnijverheid Groothandel Detailhandel Vervoer en opslag Horeca Financiële instellingen Informatie en communicatie Zakelijke dienstverlening Overheid Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, sport en recreatie Overige dienstverlening -2,0

0,0

2,0

4,0

6,0

8,0

10,0

-4,0

12,0

-3,0

-2,0

-1,0

0,0

1,0

2,0

3,0

2010-2011

2010-2011

10 jaarsgemiddelde

10 jaarsgemiddelde

4,0

Werkgelegenheidsontwikkeling per sector en regio 2010-2011, in % 12,0 Noord-Limburg Midden-Limburg Westelijke Mijnstreek Maastricht & Mergelland

8,0 4,0 0,0 -4,0 -8,0 -12,0 -16,0


42




Onderwijs

Overheid



Vervoer en opslag


Horeca

Detailhandel

Groothandel

Bouwnijverheid

Industrie

Landbouw

-20,0


Landbouw Vestigingenontwikkeling 2010-2011


Verandering Aantal

5.686

Landbouw

Aantal

In %

-38

V

-0,7%


20.113

Landbouw

Aantal

-166

WP

Noord-Limburg

-1,4%

0,1%

Midden-Limburg

-0,3%

-2,7%


-1,6%

-0,9%

Parkstad Limburg

0,0%

-2,0%


1,6%

-1,5%

Totaal

-0,7%

-0,8%

In %

-0,8%



1,0

2,0

0,1 0,0

-0,6 -2,0

-1,0

-2,0

-2,4

-2,7

1,0

-0,2

-0,7

1,3 0,0

-2,2

-1,9

-1,0

-2,7

-3,1

-5,6

-3,0

-0,8

-1,1

-3,7

-2,0

-4,0

-3,0

-5,0

-4,0

-4,5

-3,9

-4,3

-4,8

-5,0

-6,0

2002 2001

2004 2003

2006 2005

2008 2007

2010 2009

2002 2001

2004 2003


2006 2005

2008 2007


Verandering Aantal

Aantal

In %

2010 2009

Verandering Aantal

Aantal

In %

Teelt van gewassen

2.436

-44

-1,8%

10.049

-82

-0,8%

Fokken en houden van dieren

2.352

-12

-0,5%

6.148

-240

-3,8%

Akkebouw in comb. met veehouderij

347

-3

-0,9%

931

-36

-3,7%

Dienstverlening voor de landbouw

483

20

4,3%

2.838

201

7,6%

56

0

0,0%

125

-9

-6,7%

Jacht en bosbouw Visserij en kweken van vis en schaaldieren Totaal


12

1

0,0%

22

0

-4,5%

5.686

-38

-0,7%

20.113

-166

-0,8%

43


Industrie Vestigingenontwikkeling 2010-2011


Verandering Aantal

4.093

Industrie

Aantal

In %

84

2,1%

V


82.437

Industrie

Aantal

-283

WP

Noord-Limburg

2,5%

Midden-Limburg

2,3%

1,5% 0,3%


2,8%

-3,6%

Parkstad Limburg

1,0%

-0,4%


1,6%

-2,0%

Totaal

2,1%

-0,3%

In %

-0,3%



3,0

3,0 2,0

2,0

2,5

1,0

2,7 1,0

2,5

1,7 0,1

0,5

1,7

2,1

1,6

0,0

0,8

-0,3 -1,8

-1,0

-2,0

0,0 -2,0 -1,0

-3,1

-3,9 -5,3

-5,3

-3,0

-2,0

-3,5 -4,7

-4,0 -2,0 -5,0 -6,0

-3,0

2002 2001

2004 2003

2006 2005

2008 2007

2010 2009

2002 2001

2004 2003


2006 2005

2008 2007


Verandering Aantal

Aantal

In %

2010 2009

Verandering Aantal

Aantal

In %

35

0

0,0%

252

-2

-0,8%

Voedings- en genotmiddelen

237

27

12,9%

5.498

-83

-1,5%

Textiel en textielprodukten

293

-2

-0,7%

981

-7

-0,7%

Artikelen van hout (excl. meubels)

181

-2

-1,1%

874

-131

-13,0%

Papierwaren, uitgeverijen en drukkerijen

290

-7

-2,4%

4.418

-222

-4,8%

Chemische- rubber- en kunststofprodukten

235

3

1,3%

13.011

-450

-3,3%

Glas, aardewerk, cement-, kalkprodukten

227

-1

-0,4%

4.198

-62

-1,5%

Metalen en produkten van metaal

804

4

0,5%

13.489

47

0,3%

Elektrische en optische apparaten

168

2

1,2%

3.194

338

11,8%

Machines en apparaten

435

22

5,3%

9.804

71

0,7%

Transportmiddelen

110

-3

-2,7%

4.280

54

1,3%

Meubels

422

7

1,7%

1.770

6

0,3%

Overige goederen en SW-bedrijven

397

19

5,0%

15.668

293

1,9%

Elektriciteit, aardgas en warm water

82

5

6,5%

2.979

-59

-1,9%

177

10

6,0%

2.021

-76

-3,6%

4.093

84

2,1%

82.437

-283

-0,3%

Winning van delfstoffen

Afvalbehandeling en -recycling Totaal


44


Bouwnijverheid Vestigingenontwikkeling 2010-2011


Verandering Aantal

6.762

Bouwnijverheid

Aantal

In %

117

1,8%

V


25.278

Bouwnijverheid

Aantal

-783

WP

Noord-Limburg

0,5%

-1,2%

Midden-Limburg

2,5%

-3,2%


3,5%

-3,1%

Parkstad Limburg

1,2%

-3,0%


1,9%

-5,5%

Totaal

1,8%

-3,0%

In %

-3,0%



10,0

6,0

8,0

4,0

6,0

2,0

5,7 4,5

9,5

9,1 4,0

1,0

0,0

7,4

-1,7 2,0

4,8

4,8 2,2

-2,9

4,6

2,6

-2,9

-3,0

-4,0

-2,0

-4,4 -5,5

1,8

0,0

-4,0

-0,2

-6,0

-2,0

2002 2001

2004 2003

2006 2005

2008 2007

2010 2009

2002 2001

2004 2003


2006 2005

2008 2007


Verandering Aantal

Aantal

In %

2010 2009

Verandering Aantal

Aantal

In %

2.537

87

3,6%

8.024

-162

Grond-, water- en wegenbouw

303

11

3,8%

1.461

19

1,3%

Slopen van bouwwerken, grondverzet

192

3

1,6%

690

-60

-8,0%

Algemene burgerlijke en utiliteitsbouw

Bouwinstallatie Afwerking van gebouwen Gespecialiseerde werkzaamheden Totaal


-2,0%

984

28

2,9%

7.819

-285

-3,5%

1.899

5

0,3%

4.658

-90

-1,9%

847

-17

-2,0%

2.626

-205

-7,2%

6.762

117

1,8%

25.278

-783

-3,0%

45


Groothandel Vestigingenontwikkeling 2010-2011


Verandering Aantal

6.858

Groothandel

Aantal

In %

76

1,1%

V


36.239

Groothandel

Aantal

In %

216

0,6%


Noord-Limburg

0,1%

0,4%

Midden-Limburg

1,1%

0,5%


2,4%

2,0%

Parkstad Limburg

1,4%

-1,3%


1,7%

2,5%

Totaal

1,1%

0,6%


4,0

4,0

3,5

3,0

3,0

2,0

3,3

2,8

2,5

2,1

1,0 2,0

WP

3,8

3,7

2,6

0,6

0,0

0,0

1,5

2,6

2,6

2,4

1,0

-1,0

-1,6

-1,0

0,5

-2,0

1,1

1,1

1,0

0,3

0,0

2002 2001

2004 2003

2006 2005

-3,0

2008 2007

-2,1

-2,5

1,8

2010 2009

2002 2001

2004 2003


2006 2005

2008 2007


Verandering Aantal

Aantal

In %

2010 2009

Verandering Aantal

Aantal

In %

1.357

14

1,0%

5.536

-10

Gespecialiseerde reparatie van auto's

442

8

1,8%

1.792

82

4,8%

Handel in auto-onderdelen en -accessoires

234

7

3,1%

1.096

-77

-6,6% -6,5%

Handel in auto’s en aanhangers

-0,2%

Handel, reparatie van motorfietsen en onderdelen

110

-5

-4,3%

257

-18

Handelsbemiddeling

663

38

6,1%

1.350

29

2,2%

Groothandel in landbouwproducten

297

-6

-2,0%

1.744

-45

-2,5% 0,5%

Groothandel in voedings- en genotmiddelen Groothandel in ov. consumentenartikelen Groothandel in ICT-apparatuur

618

6

1,0%

5.288

26

1.099

-6

-0,5%

5.647

214

3,9%

331

-8

-2,4%

2.293

-26

-1,1%

667

4

0,6%

4.252

53

1,3%

Overige groothandel

1.040

24

2,4%

6.984

-12

-0,2%

Totaal

6.858

76

1,1%

36.239

216

0,6%

Groothandel in machines, apparaten


46


Detailhandel Vestigingenontwikkeling 2010-2011


Verandering Aantal

10.037

Detailhandel

Aantal

In %

132

1,3%

V


55.746

Detailhandel

Aantal

In %

1.131

2,1%


WP

Noord-Limburg

1,1%

2,8%

Midden-Limburg

3,0%

3,3%


1,3%

1,3%

Parkstad Limburg

0,2%

1,4%


0,8%

1,1%

Totaal

1,3%

2,1%


1,6

2,5 2,0

1,2 1,5

0,8

1,3 1,0

1,3

1,3

0,0

0,3

2,1

-1,2

-0,1 -0,3

-0,2

-0,6

-0,8

-0,5

0,2

-0,1

-0,1

0,4 0,0

2,1

0,5

0,9

0,4

2,1

1,0

1,5

-1,0 -1,5

-0,4

2002 2001

2004 2003

2006 2005

2008 2007

2010 2009

2002 2001

2004 2003


2006 2005

2008 2007


Verandering Aantal

Aantal

In %

2010 2009

Verandering Aantal

Aantal

In %

Voedings- en genotmiddelen

1.943

-9

-0,5%

22.989

630

2,8%

Kleding, mode art. en textiel

1.569

-5

-0,3%

7.145

142

2,0%

Schoenen, lederwaren en reisart.

362

-8

-2,2%

1.882

21

1,1%

Persoonlijke verzorging

579

-20

-3,3%

2.901

46

1,6%

Wonen en wooninrichting

752

-7

-0,9%

2.861

-115

-3,9%

Huishoudelijke artikelen

244

3

1,2%

1.384

19

1,4%

Consumentenelectronica

472

-23

-4,6%

1.838

69

3,9%

Doe-het-zelf

245

5

2,1%

1.996

-3

-0,2%

1.611

-29

-1,8%

5.823

38

0,7%

35

1

2,9%

1.882

43

2,3%

Overige detailhandel non food

232

6

2,7%

544

2

0,4%

Apotheken

149

0

0,0%

1.437

-52

-3,5%

Vrije tijd en educatie Warenhuizen

Markthandel Detailhandel niet via winkel of markt Totaal


566

5

0,9%

930

-34

-3,5%

1.278

213

20,0%

2.134

325

18,0%

10.037

132

1,3%

55.746

1.131

2,1%

47


Vervoer en opslag Vestigingenontwikkeling 2010-2011


Verandering Aantal

2.064

Vervoer en opslag

Aantal

In %

39

1,9%

V


29.039

Vervoer en opslag

Aantal

In %

278

1,0%


WP

Noord-Limburg

0,8%

Midden-Limburg

2,2%

1,5% 0,0%


0,7%

-1,4%

Parkstad Limburg

3,7%

2,3%


2,5%

2,4%

Totaal

1,9%

1,0%


4,0

6,0 5,0

3,0 4,0 3,0

2,0

5,3

3,3 2,4

1,0

1,7

1,3 0,0

2,0

1,9

1,8

1,0

1,1

0,8

2,0

1,0

0,2 0,0

-0,2

-1,9

-1,0

-1,5

-0,3

-0,8

-1,2 -1,0

1,9

-2,7

-2,0 -3,0

-2,0

2002 2001

2004 2003

2006 2005

2008 2007

2010 2009

2002 2001

2004 2003


2006 2005

2008 2007


Verandering Aantal

Aantal

In %

2010 2009

Verandering Aantal

Aantal

In %

11

0

0,0%

767

-8

-1,0%

1.034

1

0,1%

13.760

29

0,2%

2

0

0,0%

85

6

7,6%

221

0

0,0%

568

-37

-6,1%

Vervoer door de lucht

18

1

5,9%

71

-1

-1,4%

Opslag

64

3

4,9%

1.278

86

7,2%

328

9

2,8%

8.555

-38

-0,4%

386

25

6,9%

3.955

241

6,5%

2.064

39

1,9%

29.039

278

1,0%

Vervoer per spoor Vervoer over de weg Transport via pijpleidingen Vervoer over water

Dienstverlening voor vervoer Post- en koeriersdiensten Totaal


48


Horeca Vestigingenontwikkeling 2010-2011


Verandering Aantal

4.489

Horeca

Aantal

In %

61

1,4%

V


28.645

Horeca

Aantal

In %

245

0,9%


Noord-Limburg

0,9%

1,9%

Midden-Limburg

1,3%

2,5%


4,0%

0,6%

Parkstad Limburg

0,0%

1,2%


1,7%

-1,2%

Totaal

1,4%

0,9%


1,6

4,0

1,2

3,0

0,8

2,0

1,4

3,1 1,0

0,4

0,4 0,0

WP

0,5 0,0

-0,1

-0,4

0,1

-0,8

-0,5

-0,3

-0,6

0,9

0,2

0,6

0,9 -0,4

-0,5

-1,7

-1,0

-1,1

-3,3

-1,6

-0,8

-2,0 -3,0

-1,2

-4,0

-1,6

2002 2001

2004 2003

2006 2005

2008 2007

2010 2009

2002 2001

2004 2003


2006 2005

2008 2007


Verandering Aantal

Aantal

In %

2010 2009

Verandering Aantal

Aantal

In %

0,6%

Hotels, pensions en conferentie-oorden

469

3

0,6%

4.948

29

Vakantiehuisjes, -bungalowparken e.d.

161

5

3,2%

2.534

58

2,3%

Kampeerterreinen

169

2

1,2%

605

-28

-4,4%

Overige logiesverstrekking Cafés Restaurants Cafetaria’s en ijssalons Kantines en catering Totaal


3

3

4

4

1.381

-18

-1,3%

6.757

84

1,3%

999

6

0,6%

7.970

-24

-0,3%

1.019

32

3,2%

4.720

67

1,4%

288

28

10,8%

1.107

55

5,2%

4.489

61

1,3%

28.645

245

0,8%

49


Informatie en communicatie Vestigingenontwikkeling 2010-2011


Verandering Aantal

2.849


Aantal

In %

232

8,9%

V


Aantal

11.111


Noord-Limburg

10,4%

8,9%

Midden-Limburg

6,5%

4,0%


7,0%

1,5%

Parkstad Limburg

8,0%

4,1%

12,0%

2,1%

8,9%

3,6%

Maastricht & Mergelland Totaal

Verandering Aantal

In %

383

3,6%


WP


12,0

10,0 8,0

10,0 6,0

8,6

4,0

8,0

2,0

4,4

4,2

4,1

6,0 0,0

10,3 8,6

4,0

7,1

6,8

7,7

7,5

8,9

8,4

-1,4

-2,3

-2,0

6,1

-6,5

-4,0

4,7

2,0

3,6 0,4

0,4

-6,0 -8,0

0,0

2002 2001

2004 2003

2006 2005

2008 2007

2010 2009

2002 2001

2004 2003


2006 2005

2008 2007


Verandering Aantal

Aantal

2010 2009

Verandering

In %

Aantal

Aantal

In %

Uitgevers v. kranten, tijdschriften en software

196

0

0,0%

823

6

0,7%

Prod. en distr. van radio, televisie en films

328

34

11,6%

684

52

8,2%

Radio- en televisieomroepen

15

1

7,1%

241

8

3,4%

Telecommunicatie

98

7

7,7%

2.005

17

0,9%

134

23

20,7%

751

26

3,6%

Dienstverlening t.b.v. informatietechnologie

2.078

167

8,7%

6.607

274

4,3%

Totaal

2.849

232

8,9%

11.111

383

3,6%

Gegevensverwerking, webhosting


50


Financiële instellingen Vestigingenontwikkeling 2010-2011


Verandering Aantal

1.184


Aantal

In %

5

V

0,4%

Noord-Limburg

-2,4%

-8,4%

Midden-Limburg

0,0%

-0,3%

-0,6%

-7,4%

Westelijke Mijnstreek Werkgelegenheidsontwikkeling 2010-2011 Verandering Aantal

10.965


Aantal

-422

WP

Parkstad Limburg

0,7%

2,2%


4,2%

-16,8%

Totaal

0,4%

-3,7%

In %

-3,7%



2,0

4,0

2,0

1,0

2,5

1,2 0,0

0,0

0,4

0,0 -0,6

-0,4

-2,0

-2,8

-3,9

-3,7

-5,4

-1,9

-3,0

-8,0

-4,0

-3,3

-3,7

-2,0

-0,6

-2,5 -2,0

-1,0

0,3

-0,8

-6,0 -3,0

-8,0

-10,0

-4,0

2002 2001

2004 2003

2006 2005

2008 2007

2010 2009

2002 2001

2004 2003


2006 2005

2008 2007


Verandering Aantal

Aantal

In %

2010 2009

Verandering Aantal

Aantal

In %

175

-11

-5,9%

3.310

-241

-6,8%

Overige financiële intermediatie

82

0

0,0%

919

-63

-6,4%

Verzekeringswezen en pensioenfondsen

41

2

5,1%

3.812

-29

-0,8%

886

14

1,6%

2.924

-89

-3,0%

1.184

5

0,4%

10.965

-422

-3,7%

Banken

Financiële bemiddeling en advisering Totaal


51


Zakelijke dienstverlening Vestigingenontwikkeling 2010-2011


Verandering Aantal

15.678


Aantal

In %

869

5,9%

V


56.000


Aantal

In %

734

1,3%


WP

Noord-Limburg

6,5%

0,5%

Midden-Limburg

5,3%

1,2%


5,5%

1,3%

Parkstad Limburg

4,7%

2,0%


7,0%

1,5%

Totaal

5,9%

1,3%


10,0

6,0

5,0 8,0 4,0 6,0

3,0

9,0 4,0

7,9 5,2

2,0

7,8

3,9 2,9

6,5

6,1

5,5

6,0

5,4

5,9

2,7

1,0

2,0

0,8

0,2

0,7

1,3

0,8

0,0

2,7

-0,5

-1,0

0,0

2002 2001

2004 2003

2006 2005

2008 2007

2010 2009

2002 2001

2004 2003


2006 2005

2008 2007


Verandering Aantal

Aantal

In %

2010 2009

Verandering Aantal

Aantal

In %

Handel en verhuur van onroerend goed

994

79

8,6%

3.847

152

4,1%

Rechtskundige dienstverlening

595

39

7,0%

2.503

-64

-2,5%

Accountancy, belastingadvies en adm.

1.712

67

4,1%

5.730

-91

-1,6%

Overige zakelijke dienstverlening

1.757

173

10,9%

5.013

-101

-2,0%

Advisering op het gebied bedrijfsvoering

3.477

239

7,4%

6.143

191

3,2%

Architecten-, ingenieursbureaus

2.533

102

4,2%

7.539

63

0,8%

216

4

1,9%

1.751

-54

-3,0% -1,6%

Speur- en ontwikkelingswerk

1.454

5

0,3%

2.768

-44

Fotografie en ontwikkelen van foto's

529

57

12,1%

634

41

6,9%

Verhuur van roerende goederen

633

6

1,0%

1.862

-26

-1,4%

Uitzendbureaus en arbeidsbemiddeling

705

43

6,5%

5.737

76

1,3%

Reisbemiddeling en reisorganisatie

298

7

2,4%

1.043

10

1,0%

Beveiliging en opsporing

157

5

3,3%

1.495

76

5,4%

Facility management en reiniging

601

42

7,5%

6.839

199

3,0%

17

1

6,2%

3.096

306

11,0%

15.678

869

5,9%

56.000

734

1,3%

Onderzoeks-, reclame- en pr-bureaus

Callcenters Totaal


52


Overheid Vestigingenontwikkeling 2010-2011


Verandering Aantal

291

Overheid

Aantal

In %

-2

V

-0,7%


26.968

Overheid

Aantal

-80

Noord-Limburg

-1,3%

0,1%

Midden-Limburg

0,0%

1,5%


5,7%

2,4%

Parkstad Limburg

-1,5%

-2,4%


-3,6%

-0,5%

Totaal

-0,7%

-0,3%

In %

-0,3%



0,0

-0,4

WP

4,0

-0,6

-0,6

-0,6

-0,7

-1,0

-0,7

3,0

-1,0 -1,3

-1,6

-0,8

2,0

-2,3

-1,2

3,7 2,2

1,0

0,7 0,0

-1,6

0,1 -0,5

-0,3

-0,3 -0,9

-1,1

-1,5

-1,0

-2,0

-2,0

-2,4

2002 2001

2004 2003

2006 2005

2008 2007

2010 2009

2002 2001

2004 2003


2006 2005

2008 2007


Verandering Aantal

Aantal

In %

2010 2009

Verandering Aantal

Aantal

In %

138

-2

-1,4%

16.585

-188

-1,1%

Justitie en politie

74

0

0,0%

5.797

197

3,5%

Brandweer

57

0

0,0%

762

48

6,7%

Overige overheidsdiensten

12

0

0,0%

1.964

46

2,4%

Verplichte sociale verzekeringen

10

0

-10,0%

1.860

-183

-9,0%

291

-2

-1,0%

26.968

-80

-0,3%

Openbaar bestuur

Totaal


53


Onderwijs Vestigingenontwikkeling 2010-2011


Verandering Aantal

3.101

Onderwijs

Aantal

In %

234

8,2%

V

Noord-Limburg

8,0%

-0,5%

Midden-Limburg

6,9%

-3,3%

10,4%

-2,6%

Parkstad Limburg

8,3%

-3,1%


8,0%

0,9%

Totaal

8,2%

-1,4%

Westelijke Mijnstreek Werkgelegenheidsontwikkeling 2010-2011 Verandering Aantal

31.909

Onderwijs

Aantal

-464

WP

In %

-1,4%



10,0

3,5 3,0

8,0

2,5 2,0 1,5

6,0

4,0

4,3

2,0

1,8

1,8

1,5 8,2

7,8

0,5

0,4

6,2 4,8

3,0 2,3

1,0

9,6 8,1

3,0

0,0

0,8 0,4

0,3

4,9 -0,5

-1,4

-1,0

1,8

-1,5

0,0

2002 2001

2004 2003

2006 2005

2008 2007

2010 2009

2002 2001

2004 2003


2006 2005

2008 2007


Verandering Aantal

Aantal

In %

2010 2009

Verandering Aantal

Aantal

In %

501

-3

-0,6%

10.477

-419

-3,8%

Voortgezet onderwijs

83

3

3,7%

6.963

-71

-1,0%

MBO en educatie

64

6

10,3%

3.214

-143

-4,3%

Tertiair onderwijs

74

6

8,8%

6.274

138

2,2%

Overig onderwijs

2.379

222

10,3%

4.981

31

0,6%

Totaal

3.101

234

8,2%

31.909

-464

-1,4%

Primair en speciaal onderwijs


54


Gezondheids- en welzijnszorg Vestigingenontwikkeling 2010-2011


Verandering Aantal

7.660


Aantal

In %

540

7,6%

V

7,2%

Midden-Limburg

7,1%

3,1%


6,5%

-2,1%


Aantal

91.274

Aantal

In %

1.295

1,4%


2,1%

6,6%

2,1%

10,3%

0,4%

7,6%

1,4%

Totaal

Verandering


Noord-Limburg

Parkstad Limburg


WP


14,0

5,0

12,0 4,0 10,0 3,0

8,0

12,3

6,0

8,2

4,0

2,0

3,2

4,2

5,2

12,0

4,6 11,7

2,0

3,7

9,1 7,6

5,3

2,7

2,4

1,0

2,1 1,4

2002 2001

2004 2003

2006 2005

2008 2007

2010 2009

2002 2001

2004 2003


2006 2005

2008 2007

Aantal

In %

2010 2009


Verandering Aantal

1,4

1,3 0,3

0,0

0,0

2,4

Verandering Aantal

Aantal

In %

18

1

5,9%

16.633

202

1,2%

Medische en tandheelkundige praktijken

1.229

70

6,0%

6.218

-33

-0,5%

Paramedische en verloskundigenpraktijken

4,6%

Ziekenhuizen

3.107

222

7,7%

5.685

248

Overige zorgaanbieders

503

57

12,8%

4.120

193

4,9%

Verpleging, verzorging met overnachting

674

9

1,4%

34.086

-215

-0,6%

Maatschap. dienstverl. zndr overnachting

2.129

181

9,3%

24.532

900

3,8%

Totaal

7.660

540

7,6%

91.274

1.295

1,4%


55


Cultuur, sport en recreatie Vestigingenontwikkeling 2010-2011


Verandering Aantal

3.507


Aantal

In %

169

5,1%

V


10.399


Aantal

In %

96

0,9%


WP

Noord-Limburg

5,2%

Midden-Limburg

5,1%

0,5% 1,7%


6,3%

-0,1%

Parkstad Limburg

6,2%

2,0%


3,6%

0,4%

Totaal

5,1%

0,9%


14,0

10,0

12,0

8,0

10,0 6,0 8,0

9,0 4,0

13,8 6,0

9,2 4,0

6,9

6,5 5,1

2,0

6,5

4,8

2,0

8,7

5,1

4,7

3,3

2,5

2,2

6,2

5,1

4,4

2,9 0,9

0,0

-0,9

-2,0

0,0

2002 2001

2004 2003

2006 2005

2008 2007

2010 2009

2002 2001

2004 2003


2006 2005

2008 2007


Verandering Aantal

Aantal

In %

2010 2009

Verandering Aantal

Aantal

In %

3,4%

2.266

118

5,5%

3.000

98

Theaters, schouwburgen en evenementenhallen

19

-1

-5,0%

479

19

4,1%

Culturele uitleencentra

95

2

2,2%

716

-21

-2,8%

Kunst

148

4

2,8%

463

-10

-2,1%

Dieren- en plantentuinen; natuurbehoud

30

2

7,1%

184

4

2,2%

Loterijen en kansspelen

56

-1

-1,8%

996

11

1,1%

543

22

4,2%

2.626

-6

-0,2%

350

23

7,0%

1.935

1

0,1%

3.507

169

5,1%

10.399

96

0,9%

Musea, kunstgalerieën en -expositieruimten

Sport Overige recreatie Totaal


56


Overige dienstverlening Vestigingenontwikkeling 2010-2011


Verandering Aantal

5.914


Aantal

In %

266

4,7%

V


11.999


Aantal

In %

156

1,3%

Vestigingenontwikkeling in de laatste 10 jaar, in % 3,5

6,0

3,0

5,0

2,5

4,0

2,0

6,5

2,0

4,0

4,1

3,9

6,2

4,2%

-1,0%

Midden-Limburg

5,2%

1,6%


5,3%

6,2%

Parkstad Limburg

3,8%

0,3%


5,6%

1,7%

Totaal

4,7%

1,3%

3,3

1,5

4,6

4,1

Noord-Limburg


7,0

3,0

4,6

WP

3,1

4,7

4,5

3,0 2,6

1,0

2,0

1,9

2,2

1,6 1,0

0,5

0,0

0,0

1,3

0,1

2002 2001

2004 2003

2006 2005

2008 2007

2010 2009

2002 2001

2004 2003


2006 2005

2008 2007


Verandering Aantal

Aantal

In %

2010 2009

Verandering Aantal

Aantal

In %

25

1

4,2%

263

11

4,4%

Levensbeschouwelijke en politieke org.

337

12

3,7%

1.270

10

0,8%

Reparatie van consumentenartikelen

492

10

2,1%

1.183

33

2,9%

4.322

162

3,9%

7.150

-37

-0,5%

Bedrijfs-, werkgevers- en beroepsorg.

Wellness Uitvaartbranche

118

11

10,3%

694

77

12,5%

Overige dienstverlening n.e.g.

620

70

12,7%

1.439

62

4,5%

5.914

266

4,7%

11.999

156

1,3%

Totaal


57



58


6 Vestigingen & werkgelegenheid Vestigingsmilieus Een groot gedeelte van de Limburgse werkgelegenheid is te vinden op bedrijventerreinen, stedelijke dienstenterreinen en winkelgebieden. Daarom wordt in dit laatste hoofdstuk ingegaan op de vestigingen- en werkgelegenheidsstructuren en -ontwikkelingen in deze drie vestigingsmilieus.

Algemeen In totaal zijn er in Limburg in deze drie vestigingsmilieus (bedrijventerreinen, stedelijke dienstenterreinen en winkelgebieden) bijna 18.520 vestigingen gelegen, hetgeen overeenkomt met circa 23% van het totale aantal vestigingen. Deze vestigingen beschikken over 49% van het totale aantal arbeidsplaatsen in Limburg (261.160 arbeidsplaatsen). In de periode 2010-2011 nam het aantal vestigingen met 1,7% toe, hetgeen onder het Limburgs gemiddelde van 3,6% ligt. De werkgelegenheid nam in deze drie vestigingsmilieus met 0,2% (+530 arbeidsplaatsen) toe. Deze toename was geringer dan de totale Limburgse werkgelegenheidsgroei (+0,4%). Bedrijventerreinen In 2011 bedroeg het aantal vestigingen op Limburgse bedrijventerreinen circa 7.780, dit is gelijk aan 10% van het totaal aantal vestigingen in Limburg. Het aantal vestigingen op de bedrijventerreinen is in de periode 2010-2011 met bijna 180 toegenomen (+2,3%). Op bedrijventerreinen zijn van oudsher veel vestigingen te vinden in de industrie en handel, zeker in relatieve termen. Opvallend is verder dat de bedrijven uit de zakelijke dienstverlening meer en meer een vestigingslocatie op een bedrijventerrein overwegen. Evenals in de overige provincies in Nederland is ook in Limburg sprake van een ‘verkantorisering’ van bedrijventerreinen. De werkgelegenheid op de bedrijventerreinen bedraagt in 2011 circa 153.550 banen. Daarmee is 29% van de totale Limburgse werkgelegenheid op bedrijventerreinen te vinden. In de afgelopen periode nam het aantal arbeidsplaatsen met 0,2% (+440 arbeidsplaatsen) toe. De sterkste toename van de werkgelegenheid liet, in absolute zin, de zorg sector (+220 banen) zien. Stedelijke dienstenterreinen In 2011 bedroeg het aantal vestigingen op de Limburgse stedelijke dienstenterreinen bijna 1.140. Op deze terreinen werkten circa 43.170 personen. In de periode 2010-2011 nam het aantal vestigingen (-0,4%) alsook het aantal arbeidsplaatsen (-0,3%) beperkt af. Ten aanzien van stedelijke dienstenterreinen wordt onderscheid gemaakt tussen grootschalige retaillocaties en grootschalige kantorenlocaties. Op de retaillocaties nam het aantal arbeidsplaatsen toe (+1,0%). Op kantorenlocaties was sprake van een werkgelegenheidsafname van 0,6%. Winkelgebieden In 2011 waren bijna 9.430 vestigingen gelegen in de Limburgse winkelgebieden met een werkgelegenheidsomvang van 62.880 arbeidsplaatsen. Het aantal vestigingen nam in de periode 2010-2011 toe met 1,5%. Zo werd in Roermond het DOC uitgebreid en in Venlo de Maasboulevard geopend. Het aantal arbeidsplaatsen nam beperkt toe (+0,5%). Bij winkelgebieden wordt onderscheid gemaakt tussen stadscentra, ondersteunende centra in de stedelijke gebieden en kernverzorgende centra gelegen in de landelijke gebieden. In de Limburgse stadscentra (centra van Maastricht, Heerlen, Sittard, Roermond, Venlo, Weert en Venray) nam het aantal arbeidsplaatsen af (-0,5%). In de kernverzorgende centra nam het aantal arbeidsplaatsen met 1,2% toe en in de ondersteunende centra (stedelijk gebied) met 1,6%.


59


Vergelijking vestigingsmilieus Vestigingenontwikkeling 2010-2011


Verandering

Verandering

Aantal

Bedrijventerrein Stedelijk dienstenterrein Winkelgebied Totaal

Aantal

7.955 1.138 9.425 18.518

179 -5 139 313

In %

Aantal

2,3% -0,4% 1,5% 1,7%

Bedrijventerrein Stedelijk dienstenterrein Winkelgebied Totaal


155.109 43.169 62.879 261.157

Aantal

In %

356 -134 312 534

0,2% -0,3% 0,5% 0,2%


Bedrijventerrein


Winkelgebied

2010-2011 10 jaarsgemiddelde

2010-2011 10 jaarsgemiddelde

Werkgelegenheidsontwikkeling per vestigingsmilieu en regio 2010-2011, in % 10,0 Noord-Limburg Midden-Limburg Westelijke Mijnstreek Maastricht & Mergelland

8,0

6,0

8,9

4,0

2,0

1,5 1,9

2,2 1,7

0,2

0,0

-1,3

-0,3

-0,1

-2,1

-2,2

-1,1

-2,0

-4,0 Bedrijventerrein


Winkelgebied

Werkgelegenheidsontwikkeling per vestigingsmilieu en regio 2010-2011, in absolute aantallen

Noord-Limburg Midden-Limburg Westelijke Mijnstreek Parkstad Limburg Maastricht & Mergelland Totaal


Bedrijventerrein


Winkelgebied

Totaal

718 633 -419 -256 -320 356

114 -21 6 -218 -15 -134

291 229 -148 105 -165 312

1.123

60

841 -561 -369 -500 534


Bedrijventerreinen Ontwikkeling 2010-2011, in % (V = vestigingen, WP = werkgelegenheid)

Vestigingenontwikkeling 2010-2011 Verandering Aantal

7.784

Bedrijventerreinen

Aantal

In %

176

2,3%

V

WP

Stedelijk bedrijventerrein

2,0%

1,2%

Logistiek-/industrieel bedrijventerrein

1,8%

-1,4%

Bedrijventerrein landelijk gebied

3,3%

1,0%

Totaal

2,3%

0,3%


153.553

Bedrijventerreinen

Aantal

In %

438

0,3%

Vestigingenontwikkeling laatste 10 jaar, in %

Werkgelegenheidsontwikkeling laatste 10 jaar, in %

4,0

6,0

3,5 4,0

3,0

5,5

2,5

2,0

2,0

4,0

4,0 3,4 3,0

1,5 1,0

0,0

2,3

2,2

2,1

-0,8

-1,1

-2,2

-3,0

-2,0

1,4

0,3

-0,6

2,3

2,1

1,7

0,9

-3,1

0,5 0,0

2002 2001

2004 2003

2006 2005

2008 2007

-4,0

2010 2009

2002 2001


2004 2003

2006 2005

2008 2007


Verandering Aantal

01 Landbouw

In %

Aantal

In %

2010 2009

Verandering Aantal

Aantal

In %

67

1%

3

4,7%

967

1.614

21%

-1

-0,1%

64.685

94

0,1%

755

10%

-3

-0,4%

12.251

-378

-3,0%

04 Groothandel

2.358

30%

42

1,8%

24.834

43

0,2%

05 Detailhandel

411

5%

32

8,4%

3.227

133

4,3%


570

7%

11

2,0%

19.962

207

1,0%

79

1%

1

1,3%

968

3

0,3%

186

2%

12

6,9%

2.231

69

3,2%

64

1%

-1

-1,5%

624

3

0,5%

1.073

14%

43

4,2%

13.263

-116

-0,9%

11 Overheid

59

1%

-1

-1,7%

1.861

-3

-0,2%

12 Onderwijs

81

1%

9

12,5%

1.039

-74

-6,6%


194

2%

16

9,0%

5.489

222

4,2%


119

2%

-1

-0,8%

680

22

3,3%


154

2%

14

10,0%

1.472

44

3,1%

7.784

100%

176

2,3%

153.553

438

0,3%

02 Industrie 03 Bouwnijverheid

07 Horeca 08 Informatie en communicatie 09 Financiële instellingen 10 Zakelijke dienstverlening

Totaal


61

169 21,2%


Stedelijk dienstenterreinen Ontwikkeling 2010-2011, in % (V = vestigingen, WP = werkgelegenheid)


Aantal

1.138

Stedelijke dienstenterreinen

In %

-5

V

-0,4%

WP

Stedelijke dienstenterreinen (R)

-0,5%

1,0%

Stedelijke dienstenterreinen (K)

-0,3%

-0,6%

Totaal

-0,4%

-0,3%


43.169

Stedelijke dienstenterreinen

Aantal

In %

-134

-0,3%



10,0

6,0 5,0

8,0

4,0 6,0

4,0

3,0 8,6

8,6

7,8

3,0

5,9 3,1

2001

2003

2006 2005

2008 2007

-0,6

-1,1

-0,4

2004

2,4 0,7

0,0

1,0

2002

2,9

1,0

4,2

3,9

0,0

-2,0

4,6

2,0

4,5

2,0

5,7

-1,0 -2,0

2010 2009

2002 2001


2004 2003

2006 2005

2008 2007

01 Landbouw

In %

Aantal

In %

2010 2009


Verandering Aantal

-0,3

-0,4

Verandering Aantal

Aantal

In %

4

0%

0

0,0%

452

0

0,0%

02 Industrie

45

4%

6

15,4%

3.128

-121

-3,7%

03 Bouwnijverheid

27

2%

-2

-6,9%

443

-33

-6,9%

04 Groothandel

87

8%

2

2,4%

843

1

0,1%

05 Detailhandel

375

33%

-8

-2,1%

4.996

170

3,5%


13

1%

-1

-7,1%

763

58

8,2%

07 Horeca

57

5%

0

0,0%

1.246

-4

-0,3%


50

4%

-1

-2,0%

3.646

-61

-1,6%


35

3%

1

2,9%

3.767

-144

-3,7%

250

22%

-11

-4,2%

6.841

213

3,2%

11 Overheid

25

2%

-1

-3,8%

5.494

-345

-5,9%

12 Onderwijs

36

3%

2

5,9%

3.934

94

2,4%


85

7%

9

11,8%

6.808

66

1,0%


20

2%

-2

-9,1%

422

-13

-3,0%


15 Overige dienstverlening Totaal


29

3%

1

3,6%

386

-15

-3,7%

1.138

100%

-5

-0,4%

43.169

-134

-0,3%

62


Winkelgebieden Ontwikkeling 2010-2011, in % (V = vestigingen, WP = werkgelegenheid)


9.339

Winkelgebieden

Aantal

In %

143

1,6%

V

WP

Stadscentra

2,4%

-0,5%

Ondersteunende centra

0,7%

1,6%

Kernverzorgende centra

1,6%

1,2%

Totaal

1,6%

0,6%


62.340

Winkelgebieden

Aantal

In %

352

0,6%



1,6

3,0 2,0

1,2

1,6

1,4

1,2 0,0

1,0

0,4

0,7

0,5

-1,9

-1,0 -0,2

-0,7

-0,6

0,6

-0,4 -1,2 -1,9

-1,3 -2,5

0,2

0,0

-0,4

2,4

1,0

0,8

-3,4

-2,0

-0,6 -3,0

-0,8

2002 2001

2004 2003

2006 2005

2008 2007

-4,0

2010 2009

2002 2001


2004 2003

2006 2005

2008 2007


Verandering Aantal

01 Landbouw

In %

Aantal

In %

2010 2009

Verandering Aantal

Aantal

In %

34

0%

0

0,0%

93

02 Industrie

126

1%

-1

-0,8%

348

-27

10 12,0% -7,2%

03 Bouwnijverheid

209

2%

6

3,0%

532

-37

-6,5% 7,5%

04 Groothandel

259

3%

17

7,0%

644

45

05 Detailhandel

4.199

45%

-45

-1,1%

29.696

427

1,5%

72

1%

0

0,0%

732

-61

-7,7% 1,0%


1.391

15%

25

1,8%

9.016

87


171

2%

25

17,1%

570

49

9,4%


202

2%

-8

-3,8%

2.092

-184

-8,1%

07 Horeca

1.083

12%

68

6,7%

4.861

-160

-3,2%

11 Overheid

54

1%

-1

-1,8%

5.972

90

1,5%

12 Onderwijs

109

1%

10

10,1%

676


491

5%

8

1,7%

4.025

257


259

3%

18

7,5%

1.292

28

2,2%


680

7%

21

3,2%

1.791

-97

-5,1%

9.339

100%

143

1,6%

62.340

352

0,6%


Totaal


63

-75 -10,0% 6,8%



64


Bijlagen


65


Bijlage 1: Opzet, werkwijze en onderzoeksverantwoording

1 Inleiding

Deze rapportage is gebaseerd op gegevens uit het Vestigingenregister Limburg (VRL) dat door Etil wordt beheerd. Het VRL is een belangrijke informatiebron, onder meer voor overheden zoals provincie en gemeenten. Het register geeft inzicht in de economische structuur en ontwikkeling in een gemeente, wijk, winkelgebied of op een bedrijventerrein. Daarnaast geeft het VRL een overzicht van de in de gemeente gevestigde bedrijven. VRL-gegevens worden onder andere benut voor bestemmingsplannen, structuurschetsen, verkeersprojecten, milieu- en werkgelegenheidsbeleid en mobiliteitsbeheersing openbaar vervoer. In deze bijlage worden opzet en werkwijze van het VRL nader beschreven. Hierbij komen achtereenvolgens aan de orde: de achtergrond van het VRL, de opzet en structuur van het VRL, de werkwijze van het VRL en de verantwoording over de gegevens die ontleend zijn aan het 'Vestigingenregister 2011' en waarop deze rapportage gebaseerd is. Het VRL is gericht op registratie van alle in Limburg gevestigde bedrijven en instellingen. Per 1 april 2011 stonden in het VRL circa 80.170 individuele vestigingen van bedrijven en instellingen geregistreerd. Dit vestigingenbestand wordt normaliter op gemeenteniveau aangevuld met landbouwtellingen van het CBS betreffende vestigingen en arbeidsplaatsen in de landbouwsector. Voorwaarde voor registratie is dat er in de betrokken vestigingen betaalde arbeid wordt verricht. Daarbij kan het zowel gaan om zelfstandige vestigingen alsook om hoofd- en nevenvestigingen. De gegevens die in het kader van het Vestigingenregister Limburg worden verzameld, bestaan uit een viertal componenten: vestigingengegevens (adres, type activiteit); werkgelegenheidsgegevens (fulltime, parttime, uitzendkrachten); vastgoedgegevens (ruimtegebruik, winkelvloeroppervlakte en -behoefte); aanbod van bedrijfsonroerendgoed (BOG-aanbod) (winkel-, kantoor-, bedrijfspanden). In de voorliggende rapportage wordt ingegaan op de twee eerste aspecten.

2 Achtergrond VRL

In 1968 begon het Directoraat-Generaal voor de Arbeid van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SoZaWe) met het opzetten van een vestigingenregister. Dit was destijds vooral gericht op de verwerking van gegevens over bedrijfsongevallen en beroepsziekten en omvatte alleen vestigingen met twintig of meer arbeidsplaatsen. Vanaf 1973 is dit register, dankzij de samenwerking met het Directoraat-Generaal voor de Arbeidsvoorziening, uitgebreid met vestigingen met tien tot en met twintig arbeidsplaatsen. Na een ministeriële beslissing is dit register omgebouwd tot een Landelijk Informatie Systeem Arbeidsorganisaties (LISA). Het register is qua organisatie opgebouwd uit zogenaamde regionale registerhouders. Vanaf 1989 actualiseert Etil jaarlijks het register betreffende vestigingen in Limburg (Vestigingenregister Limburg: VRL), waarbij sinds dat jaar ook vestigingen met minder dan tien personen worden geregistreerd in het VRL. In 1992 heeft het Ministerie de deelname en financiering aan LISA beëindigd. Hierbij werd het regionale Limburgse register (VRL) formeel aan Etil overgedragen. Sinds 1995 werken de regionale registerhouders in Nederland samen in de nieuwe Stichting LISA (Landelijk Informatie Systeem voor Arbeidsplaatsen en vestigingen). Daardoor bestaat sinds 1996 weer een landelijk dekkend bestand. In de afgelopen jaren heeft het VRL, als gevolg van technologische ontwikkelingen op het gebied van programmatuur, verschillende kwaliteits-verbeteringen doorlopen; zo is onder andere sinds enkele jaren een automatische koppeling met het Handelsregister van de Kamer van Koophandel tot stand gebracht, waarbij de maandelijkse mutaties in het Handelsregister (na controle) in het VRL worden geïntegreerd. Sinds 2001 wordt het register uitgebreid van een sociaal-economisch register naar een sociaal en ruimtelijk economisch register. In het kader van deze uitbreiding worden naast werkgelegenheidsgegevens ook vastgoedgegevens en gegevens over bedrijfsonroerendgoed opgenomen. Dit betreft oppervlaktegegevens van perceel-, winkel-, kantorenen overige bedrijfsruimte en uitbreidingsbehoefte, gegevens betreffende huur- en koopprijzen en concrete grootschalige bouwplannen betreffende winkel-, kantoor- en bedrijfsruimten.


66


3 Werkwijze onderhoud VRL

Het VRL moet worden onderhouden. Hiervoor worden verschillende bronnen gebruikt. De belangrijkste zijn: - VRL-enquête (jaarlijks); door de jaarlijkse enquêtering wordt het VRL ‘opgeschoond’; dit wil zeggen dat met name de enquêtes die onbestelbaar terugkomen een waardevol instrument zijn om adresgegevens en/of vestigingen te controleren. Daarnaast is deze enquête de belangrijkste bron om de actuele werkgelegenheidsgegevens te verkrijgen. - (mutatie)abonnement Kamer van Koophandel (maandelijks); - gemeentelijke gegevens c.q. bedrijvenregisters; bij gemeentelijke participatie wordt de betreffende gemeente gevraagd om alle hun bekende vestigingen en/of mutaties aan Etil te melden. Ook gemeentegidsen vormen, vooral voor de quartaire sector (waaronder overheid en onderwijs en gezondheidsen welzijnszorg), een belangrijke informatiebron; - media; in kranten en weekbladen wordt in bedrijfseconomische rubrieken regelmatig melding gemaakt van nieuwe bedrijfsvestigingen, verhuizingen of faillissementen en ontwikkelingen op bedrijventerreinen; - internetsites van bedrijven en verzamelsites van brancheorganisaties, adresgidsen, telefoonboeken, gouden gids, jaarverslagen van bedrijven; - gevelcontrole; incidenteel wordt veldwerk/gevelcontrole gedaan om de actuele vestigingssituatie van bedrijven op te nemen. De nadruk ligt meestal op winkelcentra, bedrijventerreinen en kantoorconcentraties c.q. -locaties. De werkwijze bij het verzamelen en verwerken van gegevens uit de twee belangrijkste bronnen van informatie wordt hieronder nader toegelicht. VRL-enquête Doel van de VRL-enquête is informatie te verwerven over actuele vestigingen, werkgelegenheid en vastgoedgegevens. De VRL-enquête is de belangrijkste bron voor actuele werkgelegenheidsgegevens. De vestigingen vermeld in het VRL vormen de populatie die als basis dient voor de schriftelijke enquête. Deze wordt jaarlijks gehouden met als peildatum 1 april. Deze peildatum is gekozen omdat deze maand een zo neutraal en evenwichtig mogelijk beeld geeft van de werkgelegenheidsomvang bij bedrijven en instellingen. Zo worden seizoensinvloeden zo veel mogelijk geneutraliseerd. Uitdraaien uit het VRL hebben sinds 2002 dus betrekking op de peildatum 1 april.

De enquête werd tot 2003 in even jaren integraal en uitgevoerd. Daarbij werd een steekproef genomen onder een fractie van 1:10 uit de totale populatie. Vestigingen benaderd. Met ingang van 2003 wordt de VRL-enquête met betrekking tot de kleinere vestigingen (met minder van de werkgelegenheid.

in de oneven jaren op basis van een steekproef vestigingen met minder dan vijf arbeidsplaatsen met met vijf of meer arbeidsplaatsen werden ieder jaar ieder jaar integraal gehouden. Hierdoor ontstaat ook dan vijf arbeidsplaatsen) een betrouwbaarder beeld

Mutatieabonnement Kamer van Koophandel Sinds 2001 maakt Etil voor het onderhoud van het VRL gebruik van een volledig mutatieabonnement van de Kamer van Koophandel, waarbij opvoeringen, afvoeringen en mutaties van vestigingen op geautomatiseerde wijze worden aangeleverd en verwerkt.

In 2001 is, met terugwerkende kracht, gebruik gemaakt van het volledige bestand van de Kamer van Koophandel (KvK-bestand); dit wil zeggen dat de vestigingen die reeds aanwezig waren in het VRL met het Handelsregister zijn gekoppeld en vestigingen die ontbraken in het VRL zijn toegevoegd. Sindsdien wordt op basis van het mutatieabonnement van de KvK maandelijks onderzocht welke mutaties relevant zijn voor het VRL. Daarbij kunnen zowel vestigingen worden gekoppeld (het KvK-nummer en het tabblad met KvK-gegevens wordt aan de vestiging toegevoegd) als worden opgevoerd en afgevoerd. Daarnaast worden adreswijzigingen en andere wijzigingen in het VRL doorgevoerd. Voordat de mutaties worden opgenomen in het VRL, vindt er eerst een controle plaats op de relevantie van de mutaties voor het VRL. Bedrijven c.q. vestigingen die niet-relevant worden geacht (lege BV’s, juridische constructies, bedrijven waar geen mensen werken) worden opgenomen in het “Niet-relevant vestigingenregister (NRVR)”. Het VRL kent bovendien een bestandsonderdeel van niet-inschrijvingsplichtigen (met name vrije beroepen en (semi-)overheidsinstellingen). Deze vestigingen zijn niet in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel geregistreerd en worden aan de hand van verschillende andere bronnen bijgehouden. Op te merken is dat door de wetswijziging betreffende het Nieuwe handelsregister (alle bedrijven zijn inschrijvingsplichtig) het bedrijvenbestand in het Handelsregister de komende jaren steeds completer wordt.


67


Kwaliteit en volledigheid Vanaf 2001 heeft het VRL met terugwerkende kracht, onder andere dankzij de koppeling met het Handelsregister van de Kamer van Koophandel, een grote kwaliteitsverbetering doorgemaakt. Daardoor zijn ook steeds meer kleinere vestigingen goed vertegenwoordigd in het VRL. Ruim 9.000 vestigingen zijn in 2002 aan het register toegevoegd die ten onrechte nog niet in het VRL waren opgenomen. Deze vestigingen zijn met terugwerkende kracht in het register ingevoerd, zodat de tijdreeksen consistent blijven. Het betreft voor 98% vestigingen waar alleen parttimers of waar één tot en met vier arbeidsplaatsen werkzaam zijn. Doordat het kleinere vestigingen met minder dan vijf arbeidsplaatsen betrof, is de invloed op de werkgelegenheidsstructuur en -ontwikkeling minimaal. Een grotere invloed heeft deze kwaliteitsverbetering gehad op de vestigingenstructuur en -ontwikkeling; met name in absolute zin. Het VRL gaat uit van een volledigheidspercentage betreffende het aantal vestigingen van naar schatting circa 95%. Voor de jaarlijkse werkgelegenheidsactualisatie wordt uitgegaan van een responspercentage van minimaal 60% (op basis van het aantal werkzame personen).

4 VRL onderzoeksverantwoording 2011 VRL-actualisatie 2011: enquête-uitzet In 2011 is de enquêtering wederom integraal geschied onder alle vestigingen van bedrijven en instellingen in Limburg. In 2011 bedroeg het aantal aangeschreven vestigingen in Limburg 80.173 vestigingen (inclusief landbouwvestigingen). VRL-actualisatie 2011: respons De respons van de VRL-actualisatie betreffende de werkgelegenheidsactualisatie werd in 2011 grotendeels bepaald door de jaarlijkse werkgelegenheidsenquête. De enquête is in april 2011 uitgezet, waarna in juni een rappel volgde. Vervolgens zijn alle vestigingen vanaf 20 werkzame personen (fulltime) die nog niet gerespondeerd hadden nogmaals telefonisch benaderd. Daarnaast vormen ook het handelsregister (vooral betreffende nieuwe oprichtingen), websites, jaarverslagen van bedrijven en krantenartikelen in de regionale dagbladen (reorganisaties, nieuwe vestigingen en faillissementen) een belangrijke bron. De onderstaande tabel geeft de responsverantwoording schematisch weer. Responsverantwoording VRL-actualisatie 2011 Vestigingen In %

abs.

Opgave via vestiging Opgave via externe bron Opgave via totaalopgave Ophoging Anders Totaal

Werkgelegenheid abs.

In %

22.657

28%

234.102

44%

1.456

2%

9.001

2%

1.238

2%

99.658

19%

54.827

68%

185.401

35%

72

0%

110

0%

80.250

100%

528.272

100%

Opgave via vestiging: via enquête (post, digitaal), telefonisch rappel, jaarverslagen Opgave via externe bron: media, Kamer van Koophandel Opgave via totaalopgave: opgave van ondernemingstotaal (vervolgens inschatting vestigingstotalen) Ophoging: op basis van respons rekening houdende met grootteklasse en economische activiteit

De non-respons is opgehoogd met behulp van het in het ‘VR-beheerprogramma’ aanwezige ophoogmodule op basis van de groei van de gerespondeerde vestigingen; daarbij is rekening gehouden met de economische activiteit en de grootteklasse van de vestigingen.

5 VRL-actualisatie 2011: doorgevoerde mutaties

Naast de actualisering van werkgelegenheidsgegevens, worden ook andere mutaties in het Vestigingenregister uitgevoerd. Het betreft deels een actualisatie, maar deels ook kwaliteitsverbeteringen (bijvoorbeeld aanpassingen in benaming van vestigingen). In het volgende overzicht zijn de in de periode april 2010 - maart 2011 doorgevoerde mutaties weergegeven.


68


Mutatieverantwoording Adreswijzigingen

9.161

Naamswijzigingen

6.943

Opvoeringen van vestigingen

22.094

Afvoeringen van vestigingen

15.947

Wijziging van economische activiteit

376

Wijzigingen wp-verschillen

2.106

Wijzigingen betreffende start-/einddatum

569

Koppeling met handelsregister

1.243

overige mutaties

10.095

Totaal

68.534

6 Overige opmerkingen

In het Vestigingenregister Limburg (VRL) vinden regelmatig worden de belangrijkste vernieuwingen en veranderingen genoemd:

innovaties

plaats.

In

het

volgende

overzicht

- De werkgelegenheid voor de landbouwsector is tot en met 2008 gebruik gemaakt werd van de CBS-landbouwtellingen. Vanaf 2009 worden de gegevens op vestigingsniveau geïntegreerd. Hierdoor zijn voorgaande rapportages niet met deze rapportage te vergelijken. - Op basis van het VRL is in 2008 de jaarlijkse monitor "Gemeente(n) aan het Werk" ontwikkeld die jaarlijks wordt geactualieerd. In deze monitor wordt op gemeentelijk niveau de lokale economie op basis van gegevens uit het Vestigingenregister Limburg geanalyseerd c.q. gemonitord. In de monitor wordt ingegaan op landelijke/ provinciale/gemeentelijke ontwikkelingen, bedrijfssectoren, bedrijvendynamiek, vestigingsmilieus en wijken & kernen. Indien gemeenten een beter inzicht wensen in de economische dynamiek en ontwikkelingen door het jaar heen kan men in deze monitorrapportage participeren. Hiervoor kan contact worden opgenomen met Etil. - In het Vestigingenregister zijn de X- en Y-coördinaten toegevoegd. Hierdoor zijn diverse thematische kaarten bij Etil beschikbaar over de spreiding van bepaalde branches in Limburg. Voorbeeld: spreiding supermarkten naar grootte van het aantal vierkante meters winkelvloeroppervlakte. Deze kaarten kunnen op aanvraag samengesteld worden. Deze gegevens worden jaarlijks geactualiseerd. - In 2006 is een koppeling tot stand gebracht tussen het Vestigingenregister en de provinciale bedrijventerreinenmonitor REBIS op kavelniveau. Dat wil zeggen dat per (uitgegeven) kavel op de Limburgse werklocaties (bedrijventerreinen en stedelijke dienstenterreinen) bekend is welk bedrijf er is gevestigd. Tevens is de bedrijvendynamiek in beeld te brengen betreffende oprichtingen, opheffingen en verhuisbewegingen van, naar en tussen werklocaties. Deze koppeling wordt jaarlijks geactualiseerd. - Voor winkelgebieden wordt momenteel een vergelijkbaar ontwikkelingstraject uitgevoerd; waarbij de vestigingen in het VRL op pandniveau aan winkelgebieds- c.q. kavelkaarten worden gekoppeld (VRL-GIS Winkelgebieden). Hieraan verbonden is het Etil-product ‘Winkelgebieden in Kaart’ dat ingaat op de vestigingen en werkgelegenheidsstructuren en -ontwikkelingen, winkelvloeroppervlakte, leegstand, dynamiek en aanbod van bedrijfsonroerendgoed in de Limburgse winkelgebieden. - Sinds 2003 worden per kwartaal het aanbod en transacties van het bedrijfsonroerendgoed in Limburg door Etil gemonitord en in het register geregistreerd. Indien gewenst kunnen deze gegevens in een VRL-participatie geïntegreerd worden, al dan niet gecombineerd met een kwartaalanalyse/rapportage. Zo is in het voorjaar van 2009 op basis van deze gegevens in opdracht van de Stichting Vastgoedmonitor Limburg door Etil de publicatiereeks "Vastgoedmonitor Noord-, Midden- en Zuid-Limburg 2008" samengesteld. Daarnaast zijn in 2009 ook kwartaalrapportages verschenen De Vastgoedmonitor zal ook in 2010 wederom uitgevoerd worden, zij het op een andere wijze. - In 2008 heeft een omcodering plaatsgevonden ten aanzien van de bakkerijen. Tot 2008 was een deel geregistreerd als industriële vestiging (bakkerijen met verkoop in winkel) en een deel als detailhandel. In het kader van de omcodering worden alle bakkerijen (met verkoop in winkel) geregistreerd als detailhandel. Alleen broodfabrieken vallen nog in de industriële sector. De omcodering is met terugwerkende kracht doorgevoerd, zodat de tijdreeksen consistent blijven.


69


- Sinds een aantal jaren worden in het register ook ruimtelijke gegevens gemonitord. In de jaarlijkse VRL-enquête onder alle Limburgse bedrijfsvestigingen zijn vragen opgenomen over de huidige locatie (gebruiksoppervlakte in m²). Het betreft daarbij de volgende gegevens: - perceeloppervlakte - totale bedrijfsvloeroppervlakte - winkelruimte - kantoorruimte - overige bedrijfsruimte - uitbreidingsbehoefte. - Het Vestigingenregister Limburg (VRL) maakt gebruik van gegevens van het Handelsregister. Sinds 2009 is het ‘oude’ Handelsregister door een wetswijziging gewijzigd in het Nieuwe Handels-register dat deel uit maakt van het stelsel van basisregistraties. Het nieuwe Handelsregister heeft meer functies dan het huidige register. Bovendien is het uitgebreider, met 15% meer inschrijvingen. In het Nieuwe Handelsregister zijn namelijk ook groepen geregistreerd die voorheen niet inschrijvings-plichtig waren. Bijvoorbeeld eenmanszaken in de landbouw, vrije beroepsbeoefenaren, maar ook ministeries en gemeenten. Alhoewel deze vestigingen in het VRL voor een groot deel al waren opgenomen op basis van andere bronnen, zijn nog een groot aantal ‘nieuwe’ vestigingen gevonden. De opname van deze vestigingen in het VRL is zo veel als mogelijk met terugwerkende kracht uitgevoerd. Etil acht het echter waarschijnlijk dat een deel van de nieuwe inschrijvingen niet met terugwerkende kracht in het Handelsregister zijn opgenomen, zodat de juiste oprichtingsdatum niet bekend is. Hierdoor kunnen bijvoorbeeld vestigingen betreffende de vrije beroepen die voorheen niet inschrijvingsplichtig waren een grote vestigingengroei vertonen. De effecten op de werkgelegenheids-groei zijn echter beperkt, omdat het vooral zzp-ers betreft.


70


Bijlage 2: Begrippen en definities

Vestigingen Het VRL is een vestigingenregister van bedrijven en instellingen in Limburg. Onder een ‘vestiging’ wordt verstaan: “een locatie van een onderneming, instelling of zelfstandige beroepsbeoefenaar; dat wil zeggen elke fabriek, werkplaats, winkel of andere bedrijfsruimte, dan wel elk complex daarvan, waarin of van waaruit een economische activiteit, andere (niet-economische) activiteit of zelfstandig (vrij) beroep ter verkrijging van inkomsten wordt uitgeoefend. Een praktische uitwerking van deze definitie is het stellen van de vraag: “Wordt er betaald werk verricht ofwel verricht men werkzaamheden ter verkrijging van inkomsten?” Arbeidsplaatsen c.q. werkgelegenheid Onder arbeidsplaatsen worden meegerekend: de arbeidsplaatsen van meewerkende eigenaren (directie, bedrijfshoofden) en meewerkende gezinsleden, zelfstandige beroepsbeoefenaren, werknemers in loondienst, personen op bedrijfsscholen en thuiswerk(st)ers voorzover zij voorkomen op de loonlijst van de vestiging, op-/afroepkrachten voor zover feitelijk werkzaam op de vestiging. Uitzendkrachten worden in het Vestigingenregister Limburg apart geregistreerd. In de voorliggende rapportage wordt, indien niet anders vermeld, uitgegaan van het totaal aantal arbeidsplaatsen c.q. de totale werkgelegenheid (fulltime en parttime in dienst + uitzendkrachten). Bij het bepalen van het aantal arbeidsplaatsen gelden de volgende uitgangspunten: - er is geen uitsluiting op basis van leeftijd. Dit wil zeggen dat de arbeidsplaatsen van iedereen die volgens de wet mag werken, worden meegeteld; - arbeidsplaatsen van langdurig zieken (meer dan 1 jaar) worden niet meegeteld; - arbeidsplaatsen van stagiaires en vrijwilligers worden niet meegeteld. Arbeidsplaatsen versus werkzame personen Personen met meer dan één baan bij verschillende bedrijven of instellingen kunnen meermalen worden geteld. Per afzonderlijke vestiging bezien, is het aantal arbeidsplaatsen en het aantal werkzame personen per definitie aan elkaar gelijk. Fulltime en parttime Het VRL maakt onderscheid in fulltime en parttime arbeidsplaatsen. Onder fulltime werkgelegenheid worden alle arbeidsplaatsen geteld waar 12 uur of meer per week wordt gewerkt. Parttime arbeidsplaatsen variëren in omvang dus van 1 tot 12 uur per week. Uitzendkrachten Deze worden geregistreerd bij de inlenende vestiging als ‘uitzendkracht’. De in de statistieken genoemde aantallen arbeidsplaatsen zijn, indien niet anders vermeld, inclusief uitzendarbeidsplaatsen. Vestigingsmilieus De term vestigingsmilieus wordt in deze rapportage gebruikt als verzamelnaam voor bedrijventerreinen, stedelijke dienstenterreinen en winkelgebieden. Hierbij zijn de bedrijventerreinen en de stedelijke dienstenterreinen op een zelfde wijze afgebakend als bij de provinciale bedrijventerreinenmonitor (Provincie Limburg, REBIS; Regionaal Economisch Bedrijventerreinen Informatie Systeem). Stedelijk dienstenterreinen zijn onderverdeeld in: stedelijke diententerreinen (R): grootschalige detailhandellocaties en stedelijke dienstenterreinen (K): grootschalige kantorenlocaties. De afbakening van de winkelgebieden is gelijk aan de afbakening volgens de Detailhandelsmonitor Limburg (Etil, Detailhandelsmonitor Limburg 2010). SBI-conversie: van SBI'93 naar SBI 2008 SBI betekent Standaard BedrijfsIndeling en wordt door het CBS gebruikt om in statistieken bedrijven naar hun belangrijkste activiteit in te delen. De eerste vier cijfers van SBI zijn gelijk aan ISIC (internationale code van de UN) en NACE (Europese code van de EU). Het vijfde cijfer van SBI geeft een verdere Nederlandse detaillering. In 2009 heeft het CBS een omvangrijke SBI-conversie doorgevoerd. Daardoor is de sectoren branche-indeling (SBI'93) drastisch omgecodeeerd naar de SBI 2008. Er zijn daarbij een groot aantal nieuwe branches en sectoren geherdefinieerd. SBI 2008 legt meer de nadruk op diensten en landbouw, minder op industrie. Zo is bijvoorbeeld de sector "vervoer, transport en communicatie" gesplitst in "vervoer & opslag" enerzijds en "communicatie & informatietechnologie" anderzijds, waarbij een groot aantal branches die voorheen in de zakelijke dienstverlening vallen nu tot deze sector worden gerekend. het is ondoenlijk om op deze plaats alle SBI-wijzigingen te vermelden. Voor inzicht in de SBI-wijzigingen wordt verwezen naar de website van het CBS: www.cbs.nl. Op deze website zijn ook de schakelschema's te vinden. In deze schema's is de relatie tussen SBI'93-code en de SBI 2008-code aangegeven.


71


Bijlage 3: Vestigingen en werkgelegenheid per regio en gemeente

Vestigingen 2010

Limburg

77.389

2011

80.173

Arbeidsplaatsen 2010-2011 Abs.

In %

2.784

3,6%

2010

2011

2010-2011 Abs.

In %

525.786

528.122

2.336

0,4%

1,1%

Noord-Limburg

20.034

20.615

581

2,9%

139.711

141.240

1.529

Midden-Limburg

18.101

18.730

629

3,5%

108.403

109.423

1.020

0,9%

9.938

10.359

421

4,2%

73.320

72.612

-708

-1,0%

Parkstad Limburg

14.371

14.831

460

3,2%

105.224

105.699

475

0,5%


14.945

15.638

693

4,6%

99.128

99.148

20

0,0%

Maastricht

8.412

8.859

447

5,3%

73.337

73.496

159

0,2%

Venlo

6.852

7.096

244

3,6%

59.077

59.578

501

0,8%

Heerlen

5.323

5.466

143

2,7%

57.217

57.319

102

0,2%

Sittard-Geleen

6.198

6.498

300

4,8%

51.101

50.254

-847

-1,7%

Roermond

4.171

4.333

162

3,9%

36.030

36.387

357

1,0%

Venray

3.100

3.194

94

3,0%

25.972

26.638

666

2,6%

Weert

3.691

3.825

134

3,6%

26.261

26.493

232

0,9%

Horst aan de Maas

3.205

3.264

59

1,8%

19.040

19.326

286

1,5%

Kerkrade

2.535

2.611

76

3,0%

17.290

17.542

252

1,5%

Peel en Maas

3.175

3.269

94

3,0%

17.317

17.484

167

1,0%

Leudal

2.854

2.969

115

4,0%

13.593

13.705

112

0,8%

Echt-Susteren

2.552

2.633

81

3,2%

12.102

12.161

59

0,5%

Landgraaf

1.931

2.002

71

3,7%

11.204

11.264

60

0,5%

Beek

1.330

1.374

44

3,3%

9.910

10.097

187

1,9%

Maasgouw

1.867

1.937

70

3,7%

8.990

8.946

-44

-0,5%

Stein

1.485

1.539

54

3,6%

8.958

8.882

-76

-0,8%

Gennep

1.316

1.319

3

0,2%

8.313

8.103

-210

-2,5%

Brunssum

1.450

1.493

43

3,0%

7.242

7.097

-145

-2,0%

Eijsden-Margraten

1.851

1.921

70

3,8%

7.176

6.968

-208

-2,9%


1.460

1.525

65

4,5%

6.540

6.635

95

1,5%

Nuth

1.215

1.245

30

2,5%

6.541

6.618

77

1,2%

Nederweert

1.593

1.612

19

1,2%

6.060

6.162

102

1,7%

Roerdalen

1.373

1.421

48

3,5%

5.367

5.569

202

3,8%

Meerssen

1.385

1.454

69

5,0%

5.122

5.188

66

1,3%

971

1.001

30

3,1%

4.329

4.412

83

1,9%

1.210

1.222

12

1,0%

4.477

4.378

-99

-2,2%

Beesel

781

828

47

6,0%

3.694

3.721

27

0,7%

Schinnen

925

948

23

2,5%

3.351

3.379

28

0,8%

Voerendaal

856

881

25

2,9%

2.610

2.625

15

0,6%

Vaals

627

657

30

4,8%

2.476

2.483

7

0,3%

Simpelveld

608

639

31

5,1%

2.024

2.099

75

3,7%

Mook en Middelaar

634

644

10

1,6%

1.969

1.978

9

0,5%

Onderbanken

453

494

41

9,1%

1.096

1.135

39

3,6%


Bergen (L) Gulpen-Wittem


72


Bijlage 4: Vestigingen en werkgelegenheid per sector en branche

Vestigingen 2010

2011

Arbeidsplaatsen 2010-2011

Abs.

Teelt van gewassen Fokken en houden van dieren Akkebouw in comb. met veehouderij Dienstverlening voor de landbouw Jacht en bosbouw Visserij en kweken van vis en schaaldieren Landbouw

Winning van delfstoffen Voedings- en genotmiddelen Textiel en textielprodukten Artikelen van hout (excl. meubels) Papierwaren, uitgeverijen en drukkerijen Chemische- rubber- en kunststofprodukten Glas, aardewerk, cement-, kalkprodukten Metalen en produkten van metaal Elektrische en optische apparaten Machines en apparaten Transportmiddelen Meubels Overige goederen en SW-bedrijven Elektriciteit, aardgas en warm water Afvalbehandeling en -recycling Industrie

Algemene burgerlijke en utiliteitsbouw Grond-, water- en wegenbouw Slopen van bouwwerken, grondverzet Bouwinstallatie Afwerking van gebouwen Gespecialiseerde werkzaamheden Bouwnijverheid

Handel in auto’s en aanhangers Gespecialiseerde reparatie van auto's Handel in auto-onderdelen en -accessoires Handel, reparatie van motorfietsen en onderdelen Handelsbemiddeling Groothandel in landbouwproducten Groothandel in voedings- en genotmiddelen Groothandel in ov. consumentenartikelen Groothandel in ICT-apparatuur Groothandel in machines, apparaten Overige groothandel Groothandel

Voedings- en genotmiddelen Kleding, mode art. en textiel Schoenen, lederwaren en reisart. Persoonlijke verzorging Wonen en wooninrichting Huishoudelijke artikelen Consumentenelectronica Doe-het-zelf Vrije tijd en educatie Warenhuizen Overige detailhandel non food Apotheken Markthandel Detailhandel niet via winkel of markt Detailhandel


2010

2011

In %

2010-2011 Abs.

In %

2.480 2.364 350 463 56 11 5.724

2.436 2.352 347 483 56 12 5.686

-44 -12 -3 20 0 1 -38

-1,8% -0,5% -0,9% 4,3% 0,0% 9,1% -0,7%

10.131 6.388 967 2.637 134 22 20.279

10.049 6.148 931 2.838 125 22 20.113

-82 -240 -36 201 -9 0 -166

-0,8% -3,8% -3,7% 7,6% -6,7% 0,0% -0,8%

35 210 295 183 297 232 228 800 166 413 113 415 378 77 167 4.009

35 237 293 181 290 235 227 804 168 435 110 422 397 82 177 4.093

0 27 -2 -2 -7 3 -1 4 2 22 -3 7 19 5 10 84

0,0% 12,9% -0,7% -1,1% -2,4% 1,3% -0,4% 0,5% 1,2% 5,3% -2,7% 1,7% 5,0% 6,5% 6,0% 2,1%

254 5.581 988 1.005 4.640 13.461 4.260 13.442 2.856 9.733 4.226 1.764 15.375 3.038 2.097 82.720

252 5.498 981 874 4.418 13.011 4.198 13.489 3.194 9.804 4.280 1.770 15.668 2.979 2.021 82.437

-2 -83 -7 -131 -222 -450 -62 47 338 71 54 6 293 -59 -76 -283

-0,8% -1,5% -0,7% -13,0% -4,8% -3,3% -1,5% 0,3% 11,8% 0,7% 1,3% 0,3% 1,9% -1,9% -3,6% -0,3%

2.450 292 189 956 1.894 864 6.645

2.537 303 192 984 1.899 847 6.762

87 11 3 28 5 -17 117

3,6% 3,8% 1,6% 2,9% 0,3% -2,0% 1,8%

8.186 1.442 750 8.104 4.748 2.831 26.061

8.024 1.461 690 7.819 4.658 2.626 25.278

-162 19 -60 -285 -90 -205 -783

-2,0% 1,3% -8,0% -3,5% -1,9% -7,2% -3,0%

1.343 434 227 115 625 303 612 1.105 339 663 1.016 6.782

1.357 442 234 110 663 297 618 1.099 331 667 1.040 6.858

14 8 7 -5 38 -6 6 -6 -8 4 24 76

1,0% 1,8% 3,1% -4,3% 6,1% -2,0% 1,0% -0,5% -2,4% 0,6% 2,4% 1,1%

5.546 1.710 1.173 275 1.321 1.789 5.262 5.433 2.319 4.199 6.996 36.023

5.536 1.792 1.096 257 1.350 1.744 5.288 5.647 2.293 4.252 6.984 36.239

-10 82 -77 -18 29 -45 26 214 -26 53 -12 216

-0,2% 4,8% -6,6% -6,5% 2,2% -2,5% 0,5% 3,9% -1,1% 1,3% -0,2% 0,6%

1.952 1.574 370 599 759 241 495 240 1.640 34 226 149 561 1.065 9.905

1.943 1.569 362 579 752 244 472 245 1.611 35 232 149 566 1.278 10.037

-9 -5 -8 -20 -7 3 -23 5 -29 1 6 0 5 213 132

-0,5% -0,3% -2,2% -3,3% -0,9% 1,2% -4,6% 2,1% -1,8% 2,9% 2,7% 0,0% 0,9% 20,0% 1,3%

22.359 7.003 1.861 2.855 2.976 1.365 1.769 1.999 5.785 1.839 542 1.489 964 1.809 54.615

22.989 7.145 1.882 2.901 2.861 1.384 1.838 1.996 5.823 1.882 544 1.437 930 2.134 55.746

630 142 21 46 -115 19 69 -3 38 43 2 -52 -34 325 1.131

2,8% 2,0% 1,1% 1,6% -3,9% 1,4% 3,9% -0,2% 0,7% 2,3% 0,4% -3,5% -3,5% 18,0% 2,1%

73


Vestigingen 2010

Vervoer per spoor Vervoer over de weg Transport via pijpleidingen Vervoer over water Vervoer door de lucht Opslag Dienstverlening voor vervoer Post- en koeriersdiensten Vervoer en opslag

Hotels, pensions en conferentie-oorden Vakantiehuisjes, -bungalowparken e.d. Kampeerterreinen Overige logiesverstrekking Cafés Restaurants Cafetaria’s en ijssalons Kantines en catering Horeca

Banken Overige financiële intermediatie Verzekeringswezen en pensioenfondsen Financiële bemiddeling en advisering Financiële instellingen

Uitgevers v. kranten, tijdschriften en software Prod. en distr. van radio, televisie en films Radio- en televisieomroepen Telecommunicatie Gegevensverwerking, webhosting Dienstverlening t.b.v. informatietechnologie Informatie en communicatie

Handel en verhuur van onroerend goed Rechtskundige dienstverlening Accountancy, belastingadvies en adm. Overige zakelijke dienstverlening Advisering op het gebied bedrijfsvoering Architecten-, ingenieursbureaus Speur- en ontwikkelingswerk Onderzoeks-, reclame- en pr-bureaus Fotografie en ontwikkelen van foto's Verhuur van roerende goederen Uitzendbureaus en arbeidsbemiddeling Reisbemiddeling en reisorganisatie Beveiliging en opsporing Facility management en reiniging Callcenters Zakelijke dienstverlening

Openbaar bestuur Justitie en politie Brandweer Overige overheidsdiensten Verplichte sociale verzekeringen Overheid

Primair en speciaal onderwijs Voortgezet onderwijs MBO en educatie Tertiair onderwijs Overig onderwijs Onderwijs


2011


Abs.

In %

2010

2011

2010-2011 Abs.

In %

11 1.033 2 221 17 61 319 361 2.025

11 1.034 2 221 18 64 328 386 2.064

0 1 0 0 1 3 9 25 39

0,0% 0,1% 0,0% 0,0% 5,9% 4,9% 2,8% 6,9% 1,9%

775 13.731 79 605 72 1.192 8.593 3.714 28.761

767 13.760 85 568 71 1.278 8.555 3.955 29.039

-8 29 6 -37 -1 86 -38 241 278

-1,0% 0,2% 7,6% -6,1% -1,4% 7,2% -0,4% 6,5% 1,0%

466 156 167 0 1.399 993 987 260 4.428

469 161 169 3 1.381 999 1.019 288 4.489

3 5 2 3 -18 6 32 28 61

0,6% 3,2% 1,2%

4.948 2.534 605 4 6.757 7.970 4.720 1.107 28.645

29 58 -28 4 84 -24 67 55 245

0,6% 2,3% -4,4%

-1,3% 0,6% 3,2% 10,8% 1,3%

4.919 2.476 633 0 6.673 7.994 4.653 1.052 28.400

186 82 39 872 1.179

175 82 41 886 1.184

-11 0 2 14 5

-5,9% 0,0% 5,1% 1,6% 0,4%

3.551 982 3.841 3.013 11.387

3.310 919 3.812 2.924 10.965

-241 -63 -29 -89 -422

-6,8% -6,4% -0,8% -3,0% -3,7%

196 294 14 91 111 1.911 2.617

196 328 15 98 134 2.078 2.849

0 34 1 7 23 167 232

0,0% 11,6% 7,1% 7,7% 20,7% 8,7% 8,9%

817 632 233 1.988 725 6.333 10.728

823 684 241 2.005 751 6.607 11.111

6 52 8 17 26 274 383

0,7% 8,2% 3,4% 0,9% 3,6% 4,3% 3,6%

915 556 1.645 1.584 3.238 2.431 212 1.449 472 627 662 291 152 559 16 14.809

994 595 1.712 1.757 3.477 2.533 216 1.454 529 633 705 298 157 601 17 15.678

79 39 67 173 239 102 4 5 57 6 43 7 5 42 1 869

8,6% 7,0% 4,1% 10,9% 7,4% 4,2% 1,9% 0,3% 12,1% 1,0% 6,5% 2,4% 3,3% 7,5% 6,2% 5,9%

3.695 2.567 5.821 5.114 5.952 7.476 1.805 2.812 593 1.888 5.661 1.033 1.419 6.640 2.790 55.266

3.847 2.503 5.730 5.013 6.143 7.539 1.751 2.768 634 1.862 5.737 1.043 1.495 6.839 3.096 56.000

152 -64 -91 -101 191 63 -54 -44 41 -26 76 10 76 199 306 734

4,1% -2,5% -1,6% -2,0% 3,2% 0,8% -3,0% -1,6% 6,9% -1,4% 1,3% 1,0% 5,4% 3,0% 11,0% 1,3%

140 74 57 12 10 293

138 74 57 12 10 291

-2 0 0 0 0 -2

-1,4% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% -0,7%

16.773 5.600 714 1.918 2.043 27.048

16.585 5.797 762 1.964 1.860 26.968

-188 197 48 46 -183 -80

-1,1% 3,5% 6,7% 2,4% -9,0% -0,3%

504 80 58 68 2.157 2.867

501 83 64 74 2.379 3.101

-3 3 6 6 222 234

-0,6% 3,7% 10,3% 8,8% 10,3% 8,2%

10.896 7.034 3.357 6.136 4.950 32.373

10.477 6.963 3.214 6.274 4.981 31.909

-419 -71 -143 138 31 -464

-3,8% -1,0% -4,3% 2,2% 0,6% -1,4%

74

1,3% -0,3% 1,4% 5,2% 0,8%


Vestigingen 2010

Ziekenhuizen Medische en tandheelkundige praktijken Paramedische en verloskundigenpraktijken Overige zorgaanbieders Verpleging, verzorging met overnachting Maatschap. dienstverl. zndr overnachting Gezondheids- en welzijnszorg

Kunst Theaters, schouwburgen en evenementenhallen Culturele uitleencentra Musea, kunstgalerieën en -expositieruimten Dieren- en plantentuinen; natuurbehoud Loterijen en kansspelen Sport Overige recreatie Cultuur, sport en recreatie

Bedrijfs-, werkgevers- en beroepsorg. Levensbeschouwelijke en politieke org. Reparatie van consumentenartikelen Wellness Uitvaartbranche Overige dienstverlening n.e.g. Overige dienstverlening

Totaal


2011


Abs.

In %

2010

2011

2010-2011 Abs.

In %

17 1.159 2.885 446 665 1.948 7.120

18 1.229 3.107 503 674 2.129 7.660

1 70 222 57 9 181 540

5,9% 6,0% 7,7% 12,8% 1,4% 9,3% 7,6%

16.431 6.251 5.437 3.927 34.301 23.632 89.979

16.633 6.218 5.685 4.120 34.086 24.532 91.274

202 -33 248 193 -215 900 1.295

1,2% -0,5% 4,6% 4,9% -0,6% 3,8% 1,4%

2.148 20 93 144 28 57 521 327 3.338

2.266 19 95 148 30 56 543 350 3.507

118 -1 2 4 2 -1 22 23 169

5,5% -5,0% 2,2% 2,8% 7,1% -1,8% 4,2% 7,0% 5,1%

2.902 460 737 473 180 985 2.632 1.934 10.303

3.000 479 716 463 184 996 2.626 1.935 10.399

98 19 -21 -10 4 11 -6 1 96

3,4% 4,1% -2,8% -2,1% 2,2% 1,1% -0,2% 0,1% 0,9%

24 325 482 4.160 107 550 5.648

25 337 492 4.322 118 620 5.914

1 12 10 162 11 70 266

4,2% 3,7% 2,1% 3,9% 10,3% 12,7% 4,7%

252 1.260 1.150 7.187 617 1.377 11.843

263 1.270 1.183 7.150 694 1.439 11.999

11 10 33 -37 77 62 156

4,4% 0,8% 2,9% -0,5% 12,5% 4,5% 1,3%

77.389

80.173

2.784

3,6%

525.786

528.122

2.336

0,4%

75



76


Limburg aan het Werk Vestigingen & Werkgelegenheid

Recommend Documents