JAARVERSLAG 2012
◊
PAG 03 JAARVERSLAG 2012 VOORWOORD De verhuizing naar Bergerweg 1 is een goede stap geweest. Dat blijkt onder meer uit de toename van het aantal bezoekers aan onze kunstuitleen. Eigenlijk kan het ook niet anders. Statig van buiten en binnen eigentijds vormgegeven, zo’n mooie locatie met dito aanbod dat moet kunstliefhebbers lokken. Hand in hand met het groeiende aantal bezoekers steeg in eerste instantie ook het aantal leden. Later in het jaar zwakte de toename in leden langzaamaan af. Maar over het eindresultaat kan iedereen tevreden zijn. Waar het de organisatie betreft zijn er binnen het team van medewerkers geen veranderingen opgetreden qua samenstelling. Dankzij steun van gemeente Alkmaar is het bestuur er in geslaagd de uren van de ID-medewerkers om te zetten in een vast contract. Dit brengt het totaal aan fte’s voor drie medewerkers op 2. Voor de bezetting in de weekeinden zijn er naast een vaste medewerker twee studenten die de receptie bemannen en daarnaast hand- en spandiensten verrichten voor o.a. het bijhouden van onze goedbezochte website. Voor geplande activiteiten in 2013 - we gaan onder meer nomadisch exposeren! - is het aantal vrijwilligers verder uitgebreid. In het bestuur tot slot een mutatie. Onder dankzegging van het bestuur geeft penningmeester Cindy Kunst per 1 januari 2013 het stokje vanwege drukke werkzaamheden over aan haar Deloitte-collega Jonathan van Doornum. In het kader van educatie heeft de kunstuitleen ook dit jaar veel leerlingen van het primair onderwijs ontvangen. De uitgave Cultuur Primair heeft daar zeker toe bijgedragen. Daarnaast wisten ook veel leerlingen uit het voortgezet onderwijs ons weer te vinden. De tentoonstellingsreeks Kunst en Ambacht was een groot succes. Veel kunstenaars kregen dit jaar de mogelijkheid te exposeren. Naast exposanten uit het hele land kwamen vooral ook kunstenaars uit de omgeving aan bod. Aandacht voor verschillende disciplines, van hout tot metaal en van fotografie tot grafiek. Uitschieter qua bezoekers was de bijzondere tentoonstelling Kunst en Ambacht Textiel. Als ieder jaar eindig ik met stof tot nadenken. Deze keer een kunstwet van de dit jaar overleden Gerrit Komrij: ‘Hoe minder je te bieden hebt, hoe mooier je de verpakking maakt’. Onno Walgien Voorzitter bestuur SBK Noord-Kennemerland / Kunstuitleen Alkmaar
◊
PAG 04 JAARVERSLAG 2012 organisatie Stichting Beeldende Kunst Noord-Kennemerland/ Kunstuitleen Alkmaar (in de volksmond Kunstuitleen Alkmaar) kent drie functies die nauw met elkaar zijn verbonden en elkaar versterken. Deze functies zijn: - Kunstuitleen: een breed publiek in staat stellen professionele hedendaagse kunst te lenen en/of te verwerven. - Tentoonstellingen: het organiseren van tentoon stellingen en het ondernemen van publieksgerichte activiteiten. - Educatie: het aanbieden van activiteiten voor met name het schoolgaande publiek. Bestuur In 2012 is het bestuur van Kunstuitleen Alkmaar 6x bijeen geweest. Onderwerpen die o.a. aan de orde zijn geweest zijn financiële zaken, BTW verhoging, tarieven, arbeidsovereenkomsten medewerkers en Leenrecht. Er hebben geen wijzigingen in de bestuurssamen stelling plaatsgevonden. Het bestuur bestaat uit de volgende personen: Onno Walgien (voorzitter), GertJan Engberts (secretaris), Cindy Kunst (penningmeester), Kees Kwadijk en Ilse van der Poel. Medewerkers Er zijn 3 medewerkers in dienst, allen in deeltijd voor totaal 2 FTE. De medewerkers zijn: Lien Miedema (directeur), Lia Wagenaar en Ellen Swanenburg de Veye. Voor de openstelling in de weekenden wordt - naast een van de vaste medewerkers - gebruik gemaakt van studenten die bij de receptie in de hal zitten. Tot september 2012 waren dat Koen Mulder en Nadine Roos. Vanaf september zijn dat Nienke Tesselaar en Stella van Mever.
PAG 05 JAARVERSLAG 2012 KUNSTUITLEEN Adviescommissie collectievorming en tentoonstellingen De taak van deze commissie is het aankoop-, expositie- en activiteitenbeleid inhoud te geven. De commissie komt een aantal keer per jaar bijeen. De commissie bestaat uit de volgende personen: Cora Vries (kunstenaar), Jacqueline Kooter (podiumkunsten), Sarai de Haan (kunstenaar en grafisch ˚ Green (abonnee), Willem Bakkum vormgever), Asa (kunstenaar) en Lien Miedema (directeur kunstuitleen en voorzitter). Vrijwilligers Vrijwilligers assisteren bij voorkomende werkzaam heden zoals het inrichten van tentoonstellingen, openingen, PR, administratie- en baliewerkzaamheden, ophangen van posters en verder voorkomende hand- en spandiensten. De vrijwilligers die in 2012 actief waren zijn: Bram Tichem, Thera van Eikeren, Sissy Seidenstiker, Gösta Lodder en Marieke van Esch. Samenwerking Kunstuitleen Alkmaar werkt samen met en/of is vertegenwoordigd in: Stichting Uit in Alkmaar (in STICHTING UIT-IN-ALKMAAR zijn alle culturele instellingen in Alkmaar vertegen woordigd. Waar dat mogelijk is werken zij samen om het culturele aanbod in Alkmaar aantrekkelijker te maken), projectgroep educatie van Stichting Uit, projectgroep marketing van Stichting Uit, Grafisch Atelier Alkmaar, werkgroep Kunst tot de Nacht.
Het jaar 2012 was een goed jaar voor de kunstuitleen. Steeds meer mensen weten ons te vinden op de prachtige locatie aan de Bergerweg. Ondanks economisch minder goede tijden zijn we in staat gebleken het aantal abonnees op peil te houden. Veel spaartegoeden zijn verzilverd met als resultaat een grote toename van het aantal verkochte werken.
Aankopen voor collectie
Kunstuitleen in cijfers
2012
2011
2010
820
819
804
1559
1990
1528
511
490
447
Marianne Aulman
Lithografie
2
Abonnees
Dana Baginska
Ets
5
Aantal werken in huur/
Ronald Boonacker
Zeefdruk
1
consignatie
Pauline Bakker
Zeefdruk
1
Aantal werken in eigendom
Moniqué Bruin
Fotografie
2
Maarten van Brandwijk
Acrylverf op doek
1
Herman Brood
Zeefdruk
2
Aankoop werken voor collectie € 18.053 € 19.189 € 19.975
Jacomijn den Engelsen
Houtsnede
1
Uitbetaling verkocht werk
Jan Hollenberg
Linoleumsnede
4
aan kunstenaars
Diana van Hal
Acrylverf op paneel
1
Huurvergoedingen
Hasegawa
Gemengde techniek
1
kunstenaars *
Hohler
Ets
2
Totaal aan kunstenaars betaald € 100.990 € 90.431 € 85.687
Toon Kuijpers
Giclée
4
Ruth van de Pol
Acrylverf op doek
3
Anneke Peereboom
Zeefdruk
4
Krin Rinsema
Ets
9
Carina Riezebos
Glasobject
1
Ivon Spee
Gemengde techniek
2
Marcel Schellekens
Ets
8
Primair Onderwijs
1123
717
804
Rob Verhagen
Fotografie
2
Voortgezet Onderwijs
548
451
731
Votteler
Ets
2
Wandschappen
Object textiel
7
Weisbuch
Lithografie
2
Kunstenaars
Leenrechtvergoeding
€
40.177 € 30.699 € 25.723
€ 42.760 € 40.543 € 39.989
€
1.204 € 1.362
Subsidie gemeente Alkmaar ** € 92.795 * € 70.700 € 70.700 Deelname educatieve projecten
* Kunstenaars die hun werk in bruikleen geven aan de SBK Noord-Kennemerland ontvangen een huurvergoeding **Subsidie is verhoogd met bijdrage in de loonkosten i.v.m.
Subsidie Kunstuitleen Alkmaar ontvangt van gemeente Alkmaar een activiteitensubsidie.
wegvallen van de gesubsidieerde ID banen per 1 januari 2012
◊
◊
PAG 08 JAARVERSLAG 2012 TENTOONSTELLINGEN EN ACTIVITEITEN
PAG 09 JAARVERSLAG 2012 TENTOONSTELLINGEN EN ACTIVITEITEN
Het voorste gedeelte van de tentoonstellingsruimte in de Ambachtsschool wordt gedeeld met Cultuurcompagnie Noord-Holland. Dit betekent dat Kunstuitleen Alkmaar niet altijd de beschikking heeft over deze ruimte en daardoor niet een doorlopend tentoonstellingsprogramma heeft.
HOUT is het onderwerp van de eerste tentoonstelling. De opening vindt plaats op vrijdag 27 april 2012 om 17 uur. Tijdens de opening vertellen de kunstenaars in het kort iets over hun werk en materiaal. De kunstenaars Roland de Jong-Orlando, Sander Fantin Jansen, Mari Shields, Jan Gunneweg en Rinus Roelofs tonen hun werk. Van toegepaste kunst tot autonoom werk.
3 februari t/m 11 maart 2012 Marija IlIC´ Op 23 september 2011 overleed de Servische Marija Ilic.´ . De tentoonstelling Het Afscheid is door Kunstuitleen Alkmaar en het Grafisch Atelier Alkmaar georganiseerd ter nagedachtenis van deze gedreven kunstenares. Marija Ilic.´ , geboren (1959) en getogen in Belgrado, heeft na haar opleiding aan de Academie voor Schone Kunsten in Belgrado sinds 1983 gewerkt als autonoom kunstenaar en exposeerde in het voormalige Joegoslavië en landen als Italië, Frankrijk, Polen, Oostenrijk, Hongarijë, Bulgarijë, Engeland, Canada en Japan. Vanaf 1993 woonde en werkte zij in Alkmaar. Een vakvrouw die in haar werk een lichte toets niet schuwde. Dit is vooral te zien in haar experimenteel grafische werk met motieven die zij zowel aan de fresco’s van Giotto ontleende als aan het bekende ‘Memory Game’. Zij laat een enorm oeuvre achter van een kwaliteit die kenmerkend is voor het hoge niveau van de Zuid-Europese grafische kunst. 16 maart t/m 22 april 2012 Moniqué Bruin en Viltplanten Voormalig burgemeester Marie van Rossen opent op 16 maart de tentoonstelling van fotografe Moniqué Bruin en het kunstenaarsduo Nicole Driessens en Ivo van den Baar. Moniqué Bruin fotografeert analoog en zonder flitsers en filters. ‘Fotolocaties’ worden altijd meerdere malen bezocht in afwachting van het juiste moment, van het veranderlijke licht of van een ander seizoen. Haar werkwijze is intuïtief, de invulling zoveel
mogelijk openlatend totdat het sluitermoment zich aandient. De serie foto’s onder de titel ‘Riflessione’ is van een adembenemende schoonheid. De viltplanten zijn van het kunstenaars- en ontwerpduo Nicole Driessens en Ivo van den Baar van WANDSCHAPPEN. Zij hebben hun thuis gevonden in de Rotterdamse wijk Charlois waar mensen uit 160 verschillende landen wonen. De soorten kamerplanten voor de viltplantencollectie zijn traditionele Nederlandse planten, opgekweekt op de vensterbanken van de appartementen in de wijk. De sculpturale vormen van de viltplanten zijn ontstaan uit de silhouetten. 9 april 2012 / 2e paasdag Kunstboulevard in Hal 25 Op de Alkmaarse meubelboulevard in Overstad opent Kunstboulevard voor het eerst haar deuren. In HAL 25 kan men in een ontspannen ambiance genieten van een grote diversiteit aan kunst, een heerlijke paasbrunch of gewoon lekker loungen. Speciaal voor deze dag zijn bekende kunstinstellingen uit Alkmaar en omgeving - waaronder Kunstuitleen Alkmaar - samen onder één dak verenigd om zo het publiek kennis te laten maken met een divers kunstaanbod. In enorme kubussen, ontworpen door beeldend kunstenaar Jan Mors, geven de instellingen hun visitekaartje af. Deze kubussen zijn zó opgesteld, dat het lijkt op ‘winkelen langs de boulevard’. De inrichting van iedere kubus werkt op die manier als een knipoog naar het verschijnsel ‘meubel-boulevard’: kunst in een huiskameropstelling gepresenteerd of een installatie gemaakt van meubelen. 27 april t/m 3 juni 2012 Kunst en Ambacht HOUT ‘Kunst en Ambacht’ is een tentoonstellingenreeks waarbij ambachtsschooltechnieken de basis vormen. Er worden exposities gewijd aan de kunstzinnige toepassingen van hout-, grafische-, metaal- en textieltechnieken.
24 mei 2012 Lancering Formule C De culturele aanbieders van Formule C presenteren deze middag hun projecten voor het voortgezet onderwijs. De nieuwe brochure Formule C 2012-2013 wordt uitgedeeld en geeft een overzichtelijk aanbod van mogelijkheden onder schooltijd op het gebied van kunst-, erfgoed- en media-educatie in de regio. 8 juni t/m 8 juli 2012 Kunst en Ambacht GRAFISCH De tweede tentoonstelling in de reeks ‘Kunst en Ambacht’ staat in het teken van GRAFISCH. Sarai de Haan, lid van de tentoonstellingscommissie van Kunstuitleen Alkmaar, heeft deze expositie samen gesteld. De opening van de tentoonstelling wordt verricht door grafisch vormgever Hans Gauw. De tentoonstelling laat werk zien van Karel Martens, Johann Kauth, Michiel Schuurman, Job Wouters, Fabian Harb, Stencilwerkplaats Knuts, Uitgeverij de Buitenkant èn het winnende theateraffiche 2011 van Paulien Cornelisse. De videofilm ‘In Eigen Hand’ van de Documentairefabriek wordt vertoond en er is een overzicht, in lesboeken, van het handmatige zetwerk tot het gebruik van digitale technieken. Ook is er werk te zien van leerlingen van het Van der Meij College in Alkmaar die de afdeling Grafimedia doen. 17 juni 2012 Affiche maken Sarai de Haan geeft een workshop ‘Affiche maken’ op zondagmiddag van 14-17 uur.
13,14 en 15 juli 2012 FESTIVAL FAC Festival FAC is een vernieuwend en bruisend kunstenfestival in en rond de Noorder Arcade in Alkmaar. Het thema ‘Liefde in de stad’ vormt de inspiratiebron voor theater, dans, pop, klassieke muziek, film, eten, beeldende kunst en poëzie. Kunstuitleen Alkmaar presenteert Lianne Oost bij de Jong talent routes tijdens het festival. Negen jonge talenten zijn gecoacht door culturele instellingen uit Alkmaar en Heerhugowaard. Zij boden werkruimte en ondersteuning en werkten samen met de jongeren aan een eigentijdse en unieke voorstelling, ieder vanuit hun eigen discipline; dans, theater, verhalen, muziek, beeldende kunst en performance. 13 juli t/m 26 augustus 2012 Kunst en Ambacht METAAL De derde tentoonstelling ‘Kunst en Ambacht’ is gewijd aan kunstenaars voor wie METAAL het materiaal bij uitstek is om hun creativiteit te uiten. Het werk van Marijn Wensveen kenmerkt zich door het ruige karakter van metaal te koppelen aan een subtiel spel van schaduwwerking. Voor Kees Machielsen is cortenstaal het meest geschikte materiaal. “Het is weerbestendig, weerbarstig, sterk en taai. Hierdoor kan ik luchtig, maar toch constructief werken.” De sculpturen van Frans Muhren lijken vanwege de precisie en het vakmanschap planmatig tot stand te komen. Toch is zijn manier van werken zeer intuïtief. Ruimtelijkheid speelt een grote rol: een beeld moet van alle kanten interessant zijn. Naast ijzer gebruikt hij ook hout, piepschuim en kunststof in zijn werk. Roland de Jong-Orlando gaat uit van oervormen zoals de cirkel, de driehoek, het vierkant en hun ruimtelijke equivalenten; daarmee creëert hij zijn Geometrisch Abstracte Kunst.
◊
◊
PAG 12 JAARVERSLAG 2012 TENTOONSTELLINGEN EN ACTIVITEITEN Precisie, aandacht en inventiviteit zijn kwaliteiten die in het werk van Otto Heuvelink goed zijn terug te vinden. Grote opdrachten in de publieke ruimte werden uitgevoerd in roestvrij staal. Zijn kleinere werk is o.a. uitgevoerd in aluminium. 2 september t/m 7 oktober 2012 Kunst en Ambacht TEXTIEL De laatste tentoonstelling in de serie ‘Kunst en Ambacht’ bestaat uit werk dat op enigerlei wijze te maken heeft met TEXTIEL. Vijf kunstenaars tonen werk waarin textiele materialen en technieken gebruikt zijn. Gehaakte objecten n.a.v. een nalatenschap van Mia van der Burg, uitvergrote bedel kettingen van gerecyclede spijkerstof en bladzilver van Annemiek Steenhuis, mode in de vorm van nieuwe klassiekers door Eva Dekker, tekeningen van draad op vilt van Noëlle Cuppens en beelden van touw van Caroline de Bruijn. 7 september 2012 Kunst tot de Nacht Virtuoos Vakmanschap Zingen, handwerken en tekenen met hart en ziel. Kijken of zelf doen? Beleef virtuoos vakmanschap in de oude ambachtsschool, het nieuwe cultuurhuis aan de Bergerweg. Speciaal voor deze avond brengen de 4Tuoze Matroze zeemanspop op orkaankracht. 8 september 2012 Open Monumentendag De Ambachtsschool is open van 10 tot 17 uur. Veel bezoekers bekijken de Bergerweg 1. Op verschillende momenten op de dag zingen drie koren, te weten: Alkmaar Vocaal, Alkmaars Prachtkoor en Timeless Vocaal als onderdeel van het ‘korenlint’ op allerlei plekken in het gebouw.
18 november 2012 KunstKlaasKerstKoop De speciale KunstKlaasKerstKoop wordt opgeluisterd door de muziekgroep JADENK. Zes muzikanten vinden hun muzikale inspiratie in uiteenlopende zaken als jazz, Zuid-Amerikaanse volksmuziek, de natuur, mensen, Oost-Europese volksmuziek, landstreken en eten. Sinds 1989 biedt JADENK instrumentale ondersteuning bij tal van activiteiten; zo ook bij de bijzondere verkooptentoonstelling in Kunstuitleen Alkmaar. Onder het genot van muziek en een drankje kunnen bezoekers deze middag hun cadeaus uitzoeken! 18 november 2012 t/m 6 januari 2013 Cadeautentoonstelling In deze periode van het jaar met feesten als Sinterklaas en Kerst is het vinden van een bijzonder cadeau van groot belang. Unieke cadeaus in de vorm van veelkleurige sieraden, strakke tassen, decoratief glaswerk en keramiek, maar ook klein grafisch werk laten zich als warme geschenken presenteren. Nagenoeg alle kunstvoorwerpen zijn handgemaakt en enig in hun soort. Geen serie producten dus, maar alleen unieke exemplaren. Bovendien zijn ze vervaardigd door kunstenaars, die elk in hun eigen discipline hun sporen hebben verdiend. 16 december 2012 TIMELESS VOCAAL in Kunstuitleen Alkmaar Het Alkmaarse koor Timeless Vocaal zingt in de monumentale hal bij Kunstuitleen Alkmaar. Zij brengen deze zondagmiddag kerstliederen ten gehore om ons alvast in een feestelijke stemming te brengen.
PAG 13 JAARVERSLAG 2012 EDUCATIE In de projecten voor het primair en voortgezet onderwijs maken leerlingen op een aantrekkelijke manier (d.m.v. muziek en theater) kennis met hedendaagse beeldende kunst. Uitgangspunt is de collectie van de kunstuitleen. Het aanbod en de promotie komen tot stand in samenwerking met projectgroep educatie van Stichting UIT, waar andere culturele instellingen in Alkmaar en omgeving onder vallen. De boekjes ‘Cultuur Primair’ en ‘Formule C’ worden gebruikt voor respectievelijk het primairen het voortgezet onderwijs. Primair Onderwijs De Kunstdromer De kunstdromer is een ‘kunstkicker’ van formaat die jou van alles kan vertellen over allerlei verschillende kunstwerken: het materiaal , de techniek, kleur. Samen met haar ga je het verhaal ontdekken dat in zo’n kunstwerk zit. In groepjes wordt een kunstwerk uitgekozen om langer naar te kijken en er een verhaal en (nieuwe) titel bij te verzinnen. In de prachtig beschilderde kunstkast (soort verkleedkist) vinden de leerlingen allerlei gekke spulletjes en materialen om zich te verkleden. Op die manier worden zij het personage in het verhaal dat zij bedacht hebben. De kast kan ook dienst doen als decor of podium. De groepjes stellen zich dan met hun kunstwerk voor aan hun klasgenoten. ‘Dieren kijken’ en ‘Kunst in de klas’ Kunstuitleen Alkmaar organiseert projecten op verzoek van een basisschool zelf. Leerlingen brengen een bezoek aan de kunstuitleen en zoeken in de collectie werken uit; bijvoorbeeld naar aanleiding van het thema Dier.
Voortgezet Onderwijs Kijken met je oren In dit project maakt de leerling kennis met allerlei vormen van beeldende kunst en met de kunstuitleen, terwijl naar verschillende soorten muziek wordt geluisterd. Na een korte introductie gaan de leerlingen geheel zelfstandig, met discman of MP3-speler, aan de slag. Hoe beleef je een kunstwerk als je luistert naar jazz, klassiek of R&B? Vind je de sfeer van het schilderij terug in de muziek of zorgt de stemming van de muziek voor een optimale kunstervaring? Zowel over de gekozen muziek als over het uitgezochte kunstwerk worden vragen gesteld. Oerknal tussen stilte en lawaai Ieder jaar brengt het Regius College Schagen in het kader van het ‘Rondje Cultuur’ een bezoek aan Kunstuitleen Alkmaar. Onder de titel ‘oerknal tussen stilte en lawaai’ zoeken de leerlingen kunstwerken uit die passen bij meegebrachte muziek. Top Secret Top Secret! Is een klassikale workshop. Leerlingen krijgen na een korte uitleg een (geheime) opdracht waarna ze in groepjes aan het werk gaan. De collectie van Kunstuitleen Alkmaar staat hierbij centraal. Ieder groepje zoekt kunstwerken die bij de opdracht passen. Tot slot is er een presentatie in de vorm van een kleine tentoonstelling met de gekozen werken. Wat is het antwoord op de vraag: welke geheime opdracht is er uitgevoerd?
◊
SBK NOORD-KENNEMERLAND / KUNSTUITLEEN ALKMAAR BERGERWEG 1 1815 AC ALKMAAR 072 511 32 94
[email protected] KUNSTUITLEENALKMAAR.NL MET DANK AAN ONZE SUBSIDIEGEVER GEMEENTE ALKMAAR
VORMGEVING EN DRUKWERK NR58 / TOTAL COMMUNICATION
Kookkunst in topvorm.
Exclusief
WWW.SCHUURMAN.NL
en
dealer