Over duurzame ICT
en waarom architectuur zo belangrijk is 2012 – 05 - 25 Koert Van Espen
[email protected] +32 484 695101
© Apogado 2012
www.apogado.com
Apogado Vendor-neutrale consulting in Enterprise Architectuur, Integratie Begeleiding overheden bij aanmaken lastenboeken, keuze technologie, vendor selectie proces Onze missie:
Hogere efficiëntie en duurzaamheid, door veilige integratie van IT, afgestemd op de business processen Procurement
Vision & Roadmap
Training
Reviews & Evaluation
Outsourcing optimisation
Feasibility
Migration tracks
Budget & ROI
© Apogado 2012
www.apogado.com
Doel presentatie Kritisch inzicht in duurzame ICT-investeringen Belang van een degelijke architectuur! ! cijfers: grote-ordes, benadering Agenda: Enkele bedenkingen (Evolutie naar) duurzame IT-architectuur Midoffice-concept Enkele aandachtspunten voor lastenboeken © Apogado 2012
www.apogado.com
Vanuit praktijkervaring (+ beetje rekenwerk) Begeleidingstrajecten bij overheden Opstellen van allerlei lastenboeken Begeleiding bij aanbestedingsproces Visie en Roadmap ROI van duurzame architectuur Selectie en evaluatie van de Federal Service Bus (FedICT) eDepot proces BPM begeleidingsproject Digitale Bouwaanvraag Vlaamse Overheid Workshops duurzame architectuur
Projecten in private sector ivm duurzame architectuur © Apogado 2012
www.apogado.com
Enkele bedenkingen Creatieve manieren om CO2-uitstoot te verminderen? Manier 1: zuinigere computerapparatuur Manier 2: zorgen voor minder IT-support (en dus minder transport) Manier 3: betalen
© Apogado 2012
www.apogado.com
Jaarlijks CO2-uitstoot met 1 ton verminderen Manier 1: zuinigere computerapparatuur Eén toestel (printer, PC, …): +/- 30 kg/jaar Besparing van 1/3: 10kg/jaar Dus: 1 ton: besparing toepassen op 100 toestellen
© Apogado 2012
www.apogado.com
Jaarlijks CO2-uitstoot met 1 ton verminderen Manier 2: minder IT-support, dus minder transport Eén rit, 40km (h/t), +/- 7 kg Dus: 1 ton betekent +/- 150 ritten/jaar minder...
© Apogado 2012
www.apogado.com
Jaarlijks CO2-uitstoot met 1 ton verminderen Manier 3: Bespaar en betaal! Emissierechten voor CO2 Te koop voor iedereen Eén emissierecht 'weg'kopen uit de markt = één ton CO2 uitstoot minder Eén emissierecht: kost +/- 8 EUR! ! Discussie over werkelijke kost
© Apogado 2012
www.apogado.com
Wat kunnen we doen met 50.000 EUR? 100 toestellen vervangen door zuinigere exemplaren → reductie van 1 ton CO2/jaar (gedurende 5 jaar)
100 mensen 1 a 2 dagen per week laten thuiswerken 150.000 km minder/jaar → reductie van 25 ton CO2/jaar (gedurende 5 jaar)
Emissierechten kopen
→ reductie van 1250 ton CO2/jaar (gedurende 5 jaar)
Investeren in een duurzame ICT-architectuur → reductie van ? → Laat ons een schatting maken © Apogado 2012
www.apogado.com
Duurzame architectuur
Technologie
Team Duurzame ICT architectuur
Governance © Apogado 2012
www.apogado.com
Geschiedenis... Ooit regeerden de computers (min of meer)... 'Monolitische' toepassingen Processen waren gelimiteerd door beperkingen computers Nauwelijks flexibiliteit
IT ruled... business followed... © Apogado 2012
Technologie
www.apogado.com
Geschiedenis... Maar, computers werden krachtiger! De eisen van gebruikers werden (veel hoger) IT werd een 'service' In dienst van (vaak bizarre) business-behoeften
Business ruled, IT followed © Apogado 2012
Technologie
www.apogado.com
Geschiedenis... IT werd complexer, en de 'IT architect' verscheen App 1
App 2
App 3
Geen architectuur, nog niet duurzaam !
Business IT
Design 1
Design 2
Design 3
Architectuur, duurzaam !
re-use
IT-Architectuur: de kunst om duurzaam en efficiënt om te gaan met IT-componenten © Apogado 2012
Technologie
www.apogado.com
Geschiedenis Vandaag: van monolitische applicaties naar gelaagde, samengestelde services
Business processes SOA-Ready services
Base services CRM
ERP
Directory
Duurzame architectuur: Op elkaar afstemmen van business en IT Hergebruik op business level © Apogado 2012
Technologie
Team
Governance
www.apogado.com
Kenmerken duurzame IT architectuur Hergebruik
Hoofdprincipe van duurzaamheid Belangrijke factor in ROI Niet enkel “services”, maar ook: Development guidelines, best practices, design principes, componenten, zelfs processen
Aandachtspunten
Initiële investering? Hergebruik opleggen? Nieuwe versie of aanpassing bestaande?
Governance
© Apogado 2012
www.apogado.com
Kenmerken duurzame IT architectuur Hergebruik - Voorbeelden Systemen Eén documentbeheer-systeem Eén centraal meldingssysteem Eén facturatie-systeem … Informatie / data Eén standaard-formaat ('datamodel') (cfr. V-ICT-OR) Gebruik authentieke bronnen Processen Uniforme 'goedkeuring' Archivering Gegevens opvragen (burger, bedrijven, …) © Apogado 2012
Governance
www.apogado.com
Kenmerken duurzame IT architectuur Flexibel, “Loosely Coupled” Bouwblokken Functie onafhankelijk van de implementatie
Belang van de interface
Duidelijk omschreven Standaarden Ook voor pakketten! Opleggen in lastenboeken!
Makkelijk 'vervangbaar' Geen vendor-lock-in Cloud-mogelijkheden
Governance
© Apogado 2012
www.apogado.com
Cloud – enkele bedenkingen Zeer brede term Doorgaans zeer duurzaam Aanbieders investeren in zeer energie-efficiënte apparatuur Hergebruik-concepten 'ingebakken' (over verschillende klanten heen) Opletten met extra transport → architectuur des te belangrijker! bv. Adviesfunctie bij Digitale Bouwaanvraag (= +/- private cloud-oplossing) Pull ipv push (link) Enkel de nodige documenten Veel minder digitaal transport!
© Apogado 2012
www.apogado.com
Kenmerken duurzame IT architectuur Van “functional stovepipes” naar beweeglijke processen (“agility”)
Aanpasbaar waar nodig Snel inspelen op Wens voor nieuwe toepassingen Nieuwe wetgeving Beleid ...
Governance
© Apogado 2012
www.apogado.com
Kenmerken duurzame IT architectuur Unless-strategie CRM
Dus: Hergebruik Indien niet mogelijk, aankoop Indien dat ook niet mogelijk, ontwikkel (op duurzame manier)
80/20-regel
Custom code
zaalreservatie
Missing 20% niet compenseren door 200% maatwerk! Gebruik waarvoor ze dienen! Governance
© Apogado 2012
www.apogado.com
Kenmerken duurzame IT architectuur Standaard-pakketten
Document Mgt, CRM, workflow, ERP, facturatie,… Vaak al veel ingebouwde functies (bv. Integratie met security) Configuratie boven programmatie Makkelijker te wijzigen Minder vendor lock-in Technologie
© Apogado 2012
www.apogado.com
Kenmerken duurzame IT architectuur Evolueren naar...
Afstappen van... Waaier verschillende processen Niet-uniforme en ongestructureerde documentatie Ongestructureerde aanpak Gijzeling door leveranciers (“vendor lock-in”) Niet-gestandaardiseerde formaten, koppelingen en toepassingen Gesloten producten © Apogado 2012
Hergebruik van (stukken) processen Uniforme documentatie, tijdens ontwerpen (BPMN) Frameworks (TOGAF) Afdwingen van openheid in aanbestedingsproces Opleggen van standaarden in data, koppelingen (integratie), etc Standaard bouwblokken, open source www.apogado.com
Duurzame samenleving... Veel aandacht voor duurzame oplossingen...
Duurzame IT? © Apogado 2012
www.apogado.com
Voorbeeld: (slechte) integratie van systemen... Facturatie
Rijksregister
JDBC Website FTP
RPC ODBC
HTTP/XML ORB
ODBC
SMTP Retype DAO
Boekhouding
Message Queue HTTP/XML
HTTP/XML CICS Gateway
Screenscrape FTP
Bevolking
RPC
Meldingssysteem Technologie
© Apogado 2012
www.apogado.com
Voorbeeld: (slechte) integratie van systemen... 2 systemen, 2 interconnecties
3 systemen, (tot) 6 interconnecties
4 systemen, systems, (up (tot) to?) 1212 interconnecties interconnections
N systemen, (tot) Nx(N-1) interconnecties of, elk bijkomend systeem leidt tot een aantal koppelingen gelijk aan het aantal reeds bestaande systemen! © Apogado 2012
www.apogado.com
Voorbeeld: (slechte) integratie van systemen...
Zonder een integratiearchitectuur (midoffice) is de onderhoudskost evenredig met het kwadraat van het aantal systemen
© Apogado 2012
www.apogado.com
Midoffice Concept als duurzame bouwblok ERP ERP//HR HR
Document DocumentMgt Mgt
Website Website
Desktop Desktop
E-mail E-mail
Cloud! Onderhoudskost: van ˜ n2 gereduceerd tot < n Integration – Security – Enrichment - Audit
Database
GIS GIS//CRAB CRAB
Enterprises Enterprises /KBO /KBO
Social Socialsecurity security //KSZ KSZ
© Apogado 2012
People People //Rijksregister Rijksregister
Semantic Semantic Enrichment Enrichment Engine Engine
www.apogado.com
Midoffice Concept als duurzame bouwblok Integratie & authentieke bronnen / 'Master Data Management' Intern: De ‘berichtencentrale’ Data uit lokale bevolkingstoepassing(en), ondernemingsgegevens, dossierinfo, medewerkers, panden, … Als ‘motor’ voor de Centrale Referentie Bestanden Als ‘bron’ voor extra informatie: Belasting op leegstand Extern Regionaal/Gewest : V-KBO, CRAB, Urbis, “Wal-Street”, … Federaal : RR, VR, KSZ, KBO, … Europese : eJustice (ECRIS), eCodex, … Mix intern/extern eDepot, eBirth, eDeath, Bouwaanvragen, ..
Governance
© Apogado 2012
www.apogado.com
Vb van toepassing met duurzame componenten Online terrasaanvraag Online nachtvergunning-aanvraag Aanvraag (uitbater) via web eID identificatie automatisch invullen van adresgegevens, kaart, bedrijfsgegevens, uitbating, ..
Komt via process-engine in mailbox verantwoordelijke Automatische registratie als 'bestelling' Automatische facturatie Automatische aanmaak en archivering van documenten Automatische tweets & facebook status updates Tablet-app voor agenten (controle/online regularisatie) © Apogado 2012
www.apogado.com
Vb van toepassing met duurzame componenten Klassieke benadering: ontwikkeling en/of sleutelen aan 'gesloten' pakketten 'hard-wired', fragiele integratie eigen formaten voor gegevens
Duurzame benadering: Midoffice Geen programmatie, enkel configuratie! Eventueel cloud-based
© Apogado 2012
www.apogado.com
Vb van toepassing met duurzame componenten Vergelijking duurzaamheid (schatting over vijf jaar): Klassieke benadering: Totale kost: 110.000 € Ontwikkelkost (incl. 7-tal koppelingen): 35.000 € Jaarlijks onderhoud: 15.000 € x 5 Totaal aantal autoritten: 30 (5 initieel + 5 per jaar) Totale investering in computerpark: 20% van een server Duurzame benadering: Totale kost: 40.000 € Configuratiekost (geen ontwikkel): 5.000 € 50.000 € investering, afgeschreven over 5 toepassingen Jaarlijks onderhoud: 5.000 € x 5 Totaal aantal autoritten: 2 Totale investering in computerpark: 10% van een server ! Nieuwe cloud-facturatiemodellen vereisen niet langer investering Prijs per gebruik, per proces, etc © Apogado 2012
www.apogado.com
Vb van toepassing met duurzame componenten Ander voorbeeld (top-down): Digitale Bouwaanvraag Schatting besparing: Architecten alleen al – 100 Mio € per jaar! + papier, autoritten, ... + vergunningverlenende overheden + burgers (bouwheer/indieners/ bezwaarschriften, ...) + adviesverlenende instanties etc + toekomstig hergebruik naar andere digitaliseringsprojecten Omgevingsvergunning Digitaal Stedenbouwkundige Informatie etc
© Apogado 2012
www.apogado.com
Duurzaamheid in lastenboek en aanbesteding
Schrijf het lastenboek! Maatwerk, no copy-paste! zeker voor diensten, maar ook voor toepassingen (omstandigheden zijn nooit gelijk!)
Aard (en nodige expertise) verschilt! Front-end Back-end Midoffice ....
Overweeg externe kennis
Technologie
Team
Governance
© Apogado 2012
www.apogado.com
Duurzaamheid in lastenboek en aanbesteding Vermijden van vendor-lock-in Hergebruik, ook over dossiers heen Laat niet open voor kandidaat Documenteer wát
Wees duidelijk! Slecht: Beter:
dit zijn onze standaarden om te interfacen met … dit zijn de procedures die hierrond van toepassing zijn toon aan op welke wijze u met onze architectuur gaat integreren
Standaarden!
Technologie
Governance
© Apogado 2012
www.apogado.com
Schrijf – met juiste expertise!
Technologie
© Apogado 2012
Team
www.apogado.com
Aanbesteding - team Driver seat Interne projectopvolging Input Project management Kwaliteit en duurzaamheid Veiligheid Speciale aandacht: Evaluatie eventuele Proof-Of-Concept Overweeg extern expert Technologie
Team
Governance
© Apogado 2012
www.apogado.com
“Make everything as simple as possible, but not simpler” - Albert Einstein
Bedankt! Koert Van Espen
[email protected] +32 484 695101
© Apogado 2012
www.apogado.com
